Niepodległa II Rzeczpospolita
Transcript of Niepodległa II Rzeczpospolita
Niepodległa II Rzeczpospolita
Od Karpat do Bałtyku, od Wilna do Katowic
• Sytuacja II RP była bardzo trudna.• Granica RP była bardzo długa i tylko w niektórych miejscach przebiegała wzdłuż gór czy rzek.
Ogólna sytuacja Polski po wojnie
• Długie granice z wrogo nastawionymi do Polski: Niemcami i Rosja Sowiecka (przyjazna Rumunia),
• Polska miała niewielki dostęp do morza, ogromne problemy finansowe i gospodarcze,
• Trzy różne systemy gospodarcze, trzy różne zabory = brak spójności
• „Rozjechana” przez uciekających zaborców Polska,
• Polska B (wsch. część) – brak wodociągów i elektryczności
• Marka polska (waluta) bardzo szybko traciła na wartości
• Kolejne wojny (Bitwa warszawska 1920),
• Epidemia tyfusu i cholery.
Kilka zdjęć, jak to mogło wyglądać…
• http://www.polskatimes.pl/artykul/zdjecia/1023569,okopy-pikielhauby-i-zrujnowana-polska-unikalne-zdjecia-z-frontu-wschodniego-i-wojny-swiatowej,2485815,id,t,zid.html
• Zdj. Na str 103
Pytanie: jak zbudować wspólny dom dla tylu narodów?
•Dlaczego było to tak trudne?
Sytuacja na ziemiach polskich
•W granicach RP znalazło się: • 24 mln ludzi (tylko 2/3 z nich uważało się za Polaków),• Reszta to Ukraińcy, Białorusini, Żydzi, Niemcy, Litwini, •Mniejszości miały prawo do: własnego szkolnictwa, używania języka ojczystego, prawa polityczne.
Sukces!
• Udało się – nawiązanie do tradycji Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Jan Matejko, PotęgaRzeczypospolitej u zenitu. Złota wolność. elekcja 1573
Konstytucja Marcowa 1921 r.
• Każde państwo potrzebuje do praworządności –konstytucji.
• Polska po wojnie uchwaliła swoją w 1921 r, 17 marca. • Założenia:• Władza w Polsce należy do Narodu• Władzę ustawodawczą stanowią Sejm i Senat• Władzę wykonawczą sprawuje prezydent i rząd• Sądowniczą – niezawisłe sądy.
Wady polskiej Konstytucji Marcowej
• Sejm miał ogromną władzę, zabierając wiele uprawnień prezydentowi (czy coś wam to przypomina?),• System głosowania dopuszczał dużo małych partii do sejmu (zamieszanie i skłócenie),
Pierwszy prezydent
• Powodowało to często paraliż działania państwa – tak było podczas wyborów pierwszego prezydenta.
• Pod długiccccchhhh targach został nim Gabriel Narutowicz (9 grudnia 1922 r.) – zginął w zamachu.
• Ponowne wybory – Stanisław Wojciechowski.
Gabriel Narutowicz
Urząd Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Gabriel Narutowicz pełnił
przez pięć dni.
Kilka dni po objęciu urzędu,
Narutowicz został zastrzelony w galerii
“Zachęta” przez powiązanego z
endecją malarza Eligiusza
Niewiadomskiego, którego po procesie
stracono.
Stanisław Wojciechowski
Kłopoty gospodarcze i odbudowa państwa
• Polska na skraju katastrofy gospodarczej• Hiperinflacja (str. 105)
Reformy
• Powołano na stanowisko premiera Władysława Grabskiego• W skład rządu weszli fachowcy• Zmieniono walutę – polski złoty• Zbudowano siec kolejową, nowe fabryki• Budowa nowoczesnego portu w Gdyni• Polska w połowie lat 20-tych miała już linie lotnicze i własną flotę
transatlantyków
Władysław Grabski