Xác định trên hình các thành phần cấu tạo của tai

và trình bày cơ chế thu nhận sóng âm.

Chuỗi xương tai

Màng nhĩ

ống tai

Vành tai

Vòi nhĩ

Tai ngoài Tai giữa Tai trong

ốc tai

ống bán khuyênDây TK thính giác

Bài 52: PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆNVÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN

Bài 52: PHẢN XẠ KHÔNG ĐIỀU KIỆNVÀ PHẢN XẠ CÓ ĐIỀU KIỆN

I. Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

STT Ví dụ PXKĐK PXCĐK

1 Tay chạm phải vật nóng, rụt tay lại.

2 Đi nắng, mặt đỏ gay, mồ hôi vã ra.

3 Qua ngã tư thấy đèn đỏ vội dừng xe trước vạch kẻ.

4 Trời rét, môi tím tái, người run cầm cập và sởn gai ốc.

5 Gió mùa đông bắc về, nghe tiếng gió rít qua khe cửa chắc trời lạnh lắm, tôi vội mặc áo len đi học.

6 Chẳng dại gì mà chơi / đùa với lửa.

I. Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

Hãy tìm thêm ít nhất 2 ví dụ cho mỗi loại

phản xạ

* Thế nào là phản xạ có điều kiện ?

* Thế nào là phản xạ không điều kiện ?

I. Phân biệt phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện

- PXKĐK là phản xạ sinh ra đã có, không cần phải học tập.- PXCĐK là phản xạ được hình thành trong đời sống cá thể, là kết quả của quá trình học tập, rèn luyện.

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Nhà sinh lí học người Nga I.P. PaplôpNhà sinh lí học người Nga I.P. Paplôp

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện a. Điều kiện:

- Phải có sự kết hợp giữa kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện

- Sự kết hợp này phải được lập đi lập lại nhiều lần

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện b. Thực chất:

Là sự hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời nối các vùng của vỏ đại não với nhau

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Trong thí nghiệm trên: PXCĐK đã thành lập, nếu ta chỉ bật đèn mà không cho chó ăn nhiều lần thì điều gì sẽ xãy ra ?

2. Ức chế phản xạ có điều kiện

II. Sự hình thành phản xạ có điều kiện

1. Hình thành phản xạ có điều kiện

Các phản xạ có điều kiện dễ dàng bị mất đi nếu không được thường xuyên củng cố

2. Ức chế phản xạ có điều kiện

Trình bày quá Trình bày quá trình thành lập và trình thành lập và ức chế PXCĐK đã ức chế PXCĐK đã thành lập để thành thành lập để thành lập phản xạ mới qua lập phản xạ mới qua một ví dụ tự chọn.một ví dụ tự chọn.

Câu chuyện: Mèo của Trạng Quỳnh

Ý nghĩa của sự thành lập và ức chế phản xạ có điều kiện là gì ?

III. So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện

Dựa vào sự phân tích các ví dụ ở mục I và những hiểu biết

qua ví dụ trình bày ở mục II, hãy hoàn thành bảng 52.2, so sánh tính chất của 2 loại phản

xạ này.

Tính chất của phản xạ không điều kiện

Tính chất của phản xạ có điều kiện

1. Trả lời các kích thích tương ứng hay kích thíchkhông điều kiện.

2. Bẩm sinh.

3. ?.....................................

4. Có tính chất di truyền, mang tính chất chủng loại.

5. ?.....................................

6. Cung phản xạ đơn giản.

7. Trung ương nằm ở trụ não, tuỷ sống.

1’. Trả lời các kích thích bất kì hay kích thích có điều kiện (đã được kết hợp với kích thích không điều kiện một số lần).

2’. ? .................................................. .. ...............................................

3’. Dễ mất khi không củng cố.

4’. ?................................................... .......................................

5’. Số lượng không hạn định.

6’. Hình thành đường liên hệ tạm thời

7’. ?.................................................. ...............................................

Bền vững

Số lượng hạn chế.

Được hình thành trong đời sống (qua học tập, rèn luyện).

Có tính chất cá thể, không di truyền.

Trung ương thần kinh chủ yếu có sự tham gia của vỏ não

III. So sánh các tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện

Phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều

kiện có mối quan hệ với nhau như thế nào?

-PXKĐK là cơ sở để thành lập PXCĐK.

-Phải có sự kết hợp giữa một kích thích có điều kiện với kích thích không điều kiện (kích thích có điều kiện phải tác động trước kích thích không điều kiện một thời gian ngắn)

Bài tập 1:

a. Tay chạm phải vật nóng thì rụt lại, đèn sáng chiếu vào mắt thì đồng tử co lại, thức ăn vào miệng thì tuyến nước bọt tiết nước bọt...

b. Em bé khi mới lọt lòng đã biết: thở, khóc, cười, bú, ngủ...

c. Một bé gái chưa bao giờ được ăn trái me; khi trông thấy trái me không có phản ứng: thèm muốn, tiết nước bọt. Nếu đã vài lần ăn me, sau đó chỉ cần trông thấy trái me thì trong miệng đã tiết ra nước bọt. Các trường hợp a, b và c thuộc loại phản xạ nào?

* Bài tập củng cố:

Bài tập 2: Phản xạ nào dưới đây thuộc loại phản xạ có điều kiện:

a. Trẻ mới sinh ra, khi mẹ nhét vú vào miệng, trẻ bú sữa ngay.

b. Trẻ ba tháng tuổi thấy mẹ thì đòi bú.

c. Trẻ reo mừng khi nhìn thấy bố mẹ.

d. Sau vài tháng tuổi trẻ phân biệt được: người lạ, người thân.

b.

d.

c.

* Bài tập củng cố:

- Học bài

- Trả lời câu hỏi SGK

- Chuẩn bị bài 53

- Đọc mục “em có biết”.