MỤC TIÊU

Nêu được cách phòng ngừa và kiểm soát bệnh sâu

răng.

Nêu được cách phòng ngừa và kiểm soát bệnh nha

chu.

Nêu được cách phòng ngừa và kiểm soát các bệnh

răng miệng khác.

PHÒNG NGỪA VÀ KIỂM SOÁT BỆNH SÂU RĂNG

Mục đích

xáo trộn các yếu tố gây bệnh

đạt và duy trì tình trạng khoẻ mạnh của răng

Nguyên tắc dự phòng

Giảm số lượng vi khuẩn

VSRM, ăn các loại rau quả tươi hoặc có nhiều chất xơ .

Giảm lượng Carbohydrate

thực phẩm bột đường, tính bám dính, bữa ăn chính.

Tăng sức đề kháng của răng

fluor toàn thân, tại chỗ , sử dụng sealant trám bít hố rãnh,…

Phương pháp dự phòng

Fluoride Cơ chế tác dụng của fluoride

pH 5,54,5

polysaccharide ngoại bào vi khuẩn giảm bám dính

Diệt khuẩn nhất là ở pH thấp.

Bề mặt láng, rất ít với trũng, rãnh mặt nhai.

Fluor hoá nước máy

tổ chức sức khoẻ thế giới, nhiều tổ chức nha khoa

quốc tề và chính quyền của nhiều nước

hữu hiệu nhất, giá thành thấp nhất

đa số dân hưởng ứng.

0,7 ± 0,1 ppm

Viên fluor

1 mg cho người lớn

0,25 hay 0,5 mg cho

trẻ em

Sodium fluoride

(NaF) trung tính

hoặc acidulated

phosphate fluoride

(APF).

Fluor cho vào vitamin

Trẻ sơ sinh đến dưới 2 tuổi.

ADA và Uỷ ban nhi đồng Mỹ:

liều hằng ngày :

trẻ 0-2 tuổi: 0,25mg

2-3 tuổi: 0,5mg

3-13 tuổi: 1mg.

không fluor hoá nước máy

fluor tự nhiên < 0,3 ppm.

Muối fluor

Cộng đồng dân vùng quê không có nước máy.

250mg F/kg muối.

Fluor hoá nước uống tại trường học

Giảm 40% sâu răng

trường ngoại ô

không có fluor hoá nước máy.

Bất tiện: chỉ cung cấp tuổi đi học, gián đoạn hè.

Nồng độ: gấp 4,5 lần fluor hoá nước máy cùng một

điều kiện địa lý.

Fluor sử dụng tại chỗ

Fluor trong nước xúc

miệng

NaF 0,2% ngậm hàng

tuần: nha học đường

0,05% ngậm hàng

ngày: cá nhân

Fluor trong kem đánh

răng

1000ppm fluoride

(1mg F/ 1g kem)

Sodium

monofluorophosphat

e (Na2PO3F) SMF

SnF (Stannous

fluoride ),

NaF.

Trẻ em: 400 ppm.

Verni fluor

Chỉ tác dụng trong một thời gian

Rất tốt: trẻ nguy cơ sâu răng cao

Không thay thế được sealant

Sealant trám bít hố rãnh

Hố rãnh mặt nhai: dễ sâu, ít được fluor bvệ nhất

Biphenol A glycidyl methacrylate (bis GMA)

Kỹ thuật: tối quan trọng, hơi ẩm ướt thất bại

Bám dính trên bề mặt răng: 90%

bám dính một phần là 83%.

Trám các xoang sâu mới chớm tại hố rãnh.

kết hợp fluor: hố rãnh + mặt láng.

răng tiền cối và răng cối mới mọc.

Đắc tiền: chọn lọc bệnh nhân, khó cộng đồng.

Kiểm soát thực phẩm

Các loại đường sử dụng

Sucrose, Việt Nam: đường mía.

Tác hại gây sâu răng: không khác giữa sucrose &

monosacharide, đường thô & tinh chế.

Xylitol không tham gia quá trình biến dưỡng của vi

khuẩn.

Yếu tố bảo vệ trong thực phẩm

Kiểm soát mảng bám

Chải răng kỹ và đều đặn mỗi ngày

hữu hiệu

đơn giản, dễ thực hiện

tự làm

PHÒNG NGỪA VÀ KIỂM SOÁT BỆNH NHA CHU

Bao gồm các biện pháp:

Mỗi cá nhân tự làm sạch.

Bác sĩ và nhân viên nha khoa.

Biện pháp hoá trị liệu.

Kiểm soát mảng bám tự mỗi cá nhân

Mục đích việc chải răng

Lấy sạch và làm xáo trộn sự thành lập mảng bám.

Lấy sạch mảnh vụn thức ăn và vết dính.

Kích thích mô nướu.

Áp fluor tại chỗ của kem đánh răng.

Số lần chải răng

Làm sạch mảng bám trước khi chúng “trưởng thành”.

Cộng đồng: ngay sau ăn rất khó thực hiện, 1-2

lần/ngày dễ hơn.

Loại bàn chải

Tuỳ theo phương pháp chải

Không đạt chất lượng: lông cứng, đầu lông không

tròn, không có độ đàn hồi

Trẻ con: kích thước nhỏ.

Bàn chải cầm tay và bàn chải điện

Các phương pháp chải răng

Nha chu: Bass cải tiến

Làm sạch vùng cổ răng và khe nướu

Dễ thực hiện

Bệnh nhân nha chu hay bị sâu chân răng

Người lớn tuổi?

Các biện pháp làm sạch vùng kẻ răng

Chỉ nha khoa

Tăm xỉa răng

Tăm nước

Bàn chải kẻ răng

Kiểm soát màng bám và dự phòng bệnh nha chu do bác sĩ và nhân viên nha khoa

Lấy vôi răng và mảng bám định kỳ

Khiếm khuyết của miếng trám hoặc phục hình

Điều trị dự phòng cấp 2 cho các bệnh nha chu

Kiểm soát mảng bám bằng phương pháp hoá

trị liệu

Chlorhexidine gluconate

Súc miệng 2% 10ml 1-2 lần/ngày

Thoa 1-2% mỗi ngày

Kem đánh răng 0,4-1%.

Diệt khuẩn, không bong mảng bám vi khuẩn

hiệu quả ngắn

vết dính, đổi màu răng.

Trước phẫu thuật 4 giờ,sau phẫu thuật nha chu

gãy hàm được cố định

Fluoride

Kiểm soát mảng bám ít vấn đề nhất

Sử dụng rộng rãi hiện nay

Dự phòng sâu răng, giảm tích tụ mảng bám.