Nguyễn Bình, Huyền Thoại và Sự Thật -...

NguyễnBình,HuyềnThoạivàSựThật

Tácgiả:NguyênHùng

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

NhàxuấtbảnVănHọc,Hànội,1995

ChịutráchnhiệmxuấtbảnLữHuyNguyên

Biêntập:HoàngLạiGiang

Trìnhbàysách:TrầnKhoát

Bìa:HoàiVăn

Sửabảnin:HằngMinh

Thaylờibạt

Nhớvề“anhBình”BácsĩNgôVănQuỹ

TrongnhữngngàyđầukhángchiếnchốngđộiquânviễnchinhPháptrởlạixâmlượcnướcta lầnthứhai, tìnhhìnhởmiềnNamlúcđóthậtsứcrốirenphứctạp,đếnmứcnhiềungườiđãphảigọiđólàmột“thờikỳthậpnhịsứquân”.Tuymẫusốchungcủatấtcảlàmộtlòngyêunướcnồngnàn,mộtýchícươngquyếtvùnglên“đánhTây,đuổiNhật”đểgiànhlạiđộc lậpchủquyền,nhưngcónhiềuxuhướngkhácnhau,nhiềuhoàncảnhkhácnhau,nhiềuđiềukiệnkhácnhaulàmchocáclựclượngbịphântán,chiamỏng,đơnđộc,thậmchícónơi,cólúccònđốilậpvớinhaunữa.Tìnhthếnàylàhếtsứcbấtlợitrướcmộtkẻthùđãthiệnchiếnlạiđượctrangbịvũkhíđầyđủ,nênnguycơcáclựclượngkhángchiếncòntrongtrứngnướccóthểbịkẻthùxénhỏ,tiêudiệtdầndần,làđiềukhótránhkhỏi.

Giữalúchiểmnghèonghìncântreosợitócđó,thìTrungươngcửmộtđặcpháiviênvào:ĐólàôngNguyễnBình,tênthậtlàNguyễnPhươngThảo,lúcđóđanglàtưlệnhĐệTứchiếnkhuởngoàiBắcvàsaunàylàTrungtướngđầutiênởnướcta.Vừađặtchânđếnchiếntrường

http://downloadsachmienphi.com/

https://www.facebook.com/downloadsachfree

http://bit.ly/downloadsach

MiềnNam,vớinhãnquancủamộtvịtướng,đồngthời làmộtnhàchínhtrị,ôngBìnhđãcóngaymộtchủđịnh:Đólàtrướctiênphảitìmmọicáchtậphợpcáclựclượngkhángchiếndướimộtsựchỉhuychungvànhanhchóngtổchứccuộckhángchiếntoànlực,toàndiệncủatoàndân.Đâylàmộtcôngviệccựckỳphứctạp,khókhănvàgiankhổ.

NhưngbiếtdựavàoĐảng,vàoquầnchúng,lấychínhnghĩathuphụclòngngười,ôngđãthànhcôngtrongsứmạnglịchsửnày,gópphầnthúcđẩycuộckhángchiến,kìmhãm,đẩylùibướcchânxâmlượccủakẻthù,phávỡảotưởngcủachúng“cóthểchiếnthắngmộtcuộchànhquânnhưđidiễubinhnhanhchóngbìnhđịnhđượcbọnphiếnloạn”.Saunày,nhậnđịnhvềviệcBácHồvàTrungươngpháiôngNguyễnBìnhvàoNamlúcđó,nhiềungườiđãchorằngchủtrươngnàylàhếtsứcsángsuốtvàkịpthời,“đúngngười,đúnglúcvàđúngchỗ”nênđãgópphầnthayđổiđượccụcdiệnchiếntrườngcólợichota.

ÔngBìnhlàmộtngườiquảcảm,dámnghĩdámlàm,khônglùibướctrướcgiannguy.ÔngđãmấylầnmạohiểmcảitrangvàoSàiGònlúcđóđangchiếmđóngbởiquânAnh,Pháp,Nhậtvàđầynhócnhữngmậtvụ,chỉđiểm.Chủđịnhcủaônglàmuốntrựctiếpthịsáthangổđịchvàđặtkếhoạchđánhthẳngvàođầunãokẻthù.Đánhgiásựkiệnấy,saunàycónhiềungườichođólànhữnghànhđộngliềulĩnh,mangnhiềutínhchấtanhhùngcánhân,màmộtvịchỉhuykhôngnênvàkhôngđượcphéplàm.Nhưngnếuđặtsựkiệnvàotrongtìnhhìnhvàbốicảnhlịchsửlúcđó,thìlạicóthểthấyđấylàmộtviệclàmcầnthiết,tuykếtquảcụthểrấthạnchế,nhưngmangnhiềuýnghĩavàcónhiềutácdụngvềcácmặtkhác.

SựkiệnôngBinhbịkẻđịchbắt,rồitronglúcbịchúnggiảiđi,đãmưutrídũngcảm,ngaytrướcmũisúngcủaquânthù,tựgiảithoátđượcvàgiảithoátchongườicùngđi,đãgâynhiềuxúcđộngvàcảmphục,layđộnglòngngười.

TrungtướngNguyễnBìnhlàmộtngườicóvócdángvạmvỡkhỏemạnh,cókhuônmặtcươngnghị,cửchỉchínhxác,tháiđộđiềmđạm,ítnói,nghenhiều.Từôngtoátramộtsựtựtin,mộtsứcmạnhnộitâmđượckiềmchế,gâyấntượngmạnhmẽchongườiđốithoại.

Nhữngngàyđượcsốngvàlàmviệcbênông,tôicảmthấykínhtrọngvàquýmếnôngnhưmộtngườianhcảtronggiađình.Trongđờithường,cáchcưxửcủaônghếtsứcbìnhdịvàchântình,dễthuphụcđượcnhântâm.

Ngàynay,saunhiềunămtháng,vớitầmlùicủathờigian,lầntheonhữngnẻođườngkhángchiến,đểlọnglắngvàokýức,tôivẫnnhớvề“AnhBình”,mộtngười,trongkhóilửachiếntranh,đãdạytôinhữngbàihọckhóquênvềlòngyêunước,vềýtríquyếtthắng,vềlạcquancáchmạng,vềsựyêuđờivàyêuconngười.Anhmấtđiquásớm,trongkhimớiđiđượcmộtquãngđườngngắntrongcuộctrườngchinhvĩđại-lớnnhấtcủathếkỷnày-màdântộctađã

trảiqua.CônglaocủaAnh,têntuổicủaAnh,cũngnhưhằnghàsasốcônglaovàtêntuổivinhquangkháccủadântộc,sẽvẫnsángngờitrênđàiTổquốcghicông.

ThànhphốHồChíMình-Ngày23tháng9năm1994

BácsĩNgôVănQuỹ

Chương1

Luỹtrelàngcảnngangtầmmắt

NguyễnPhươngThảorờiBắcvôNam

Trờimưarảrích lê thê,gió thổi từngcơnhắtnhữnggiọtmưarơi từmái tranhvônhà,mangtheokhílạnhẩmướt.Thảongồicoronơitrườngkỷ:lắngnghetiếngmưarơicùngtiếngếchnháingoàiđồng.

Trongnhàimlặngnhưtờ.Chaanhđivắng,mẹanhngủvùisaumộtngàylaođộngvấtvả.Chỉcómộtmìnhanhngồiđốidiệnvớingọnđèndầu.Chamẹanhcónămngườiconbốntrai,mộtgái,anhcảlàmthôngphánBưuđiệnởHảiPhòng.chịthứhailấychồngrariêng,anhthứbacướivợcũngrariêng.

Thảothứtưvàngườiemútkémanhvàituổi.Thảosinhnăm1908,nhằmnămMậuThân,nămnaymườibẩy,đanghọcnămthứhaitrườnghọcởHảiPhòng.

Giữaniênhọc,Thảobỗngđổiý.ThayvìcốhọcđểsaunàylàmcôngchứcnhưanhCả,Thảolạithíchdấnbướcgianghổ.Tuổitrẻthíchbaynhảy.Nhữngchântrờivẫygọivôcùngquyếnrũ.

Bênngoàitrờivẫnmưarảrích,ếchnháivántấubảnnhạcđồngquêbuồnmuônthuở.Thảocàng thêmcươngquyết.Khôngthểchônchânnơichốnchiêmkhêmùathốinàymãi,phảilênđườngtìmtươnglai.

NamKỳlàđấtdụngvõcủanhữngkẻquyếtchílậpthân.HômnayThảovềquêYênPhúđểxinphépchamẹ.Anhbiếttrướcchasẽkhôngbằnglòngvàsẽkhuyênanhkhôngnên“thảmồibắtbóng”nhưchóngoạmmiếngthịtchạyquacầutrongsáchQuốcvăngiáokhoathư.Nóilàmsaođâyđểthuyếtphụcchachoanhrađitìmchântrờimới?Khólắm!Cáchhaynhấtlàbiênthưđểlại.Khichađọcthưthìanhđãxuốngtàurakhơi.

ChiếctàuPélicancủahãngMessagenésMaritimesnhổneotừtừtáchbến.Thảolânglângnhưuốngmấycốcrượu.Đànhảiâubaylượnsauláitàulàhìnhảnhkhắcsâutrongtâm

hồnchàngtrailầnđầutiênlaovàokiếpphiêulưuvôđịnh.Thảođặcbiệtchúýmộtconhảiâunhỏnhấtđangxòeđôicánhtơmềmtronggiólộng,cólẽnómớirờitổấmđểthửsứclầnđầu.Cũngnhưmìnhháohức,trànđầykhátvọng.TựnhiênThảovímìnhvớichúhảiâuđángyêuấy.

Saumấyngàylênhđênhtrênbiển,tàucậpbếnNhàRồng,anhthợgiặtủibấtđắcdĩbắttaytừbiệtcácbạnthuỷthủbướcxuốngKhánhHội.Trướcmắtanh,mộtcảnhtượngvuimắt:Tây,Tà,Chà,Chệt,ngườithìđủsắc,xethìđủloại,xehơi,môtô,xekéo,xengựa...ThảoxáchgóihànhlýnhỏtheodòngngườiđivềchợBếnThành.QuacầuMóng,đãthấyphốxáđôngvui.SàiGònsầmuấthơnHảiPhòngcủaanhnhiều.Thảođivềphíachợ,mộtbiệtthựxuấthiệnnguyngatránglệnhưnhàTây.HỏimớibiếtlànhàchúHoả,mộtngườiTàugiàunhấtSàiGòn-ChợLớn.Theochỉdẫncủangườibạn,Thảotìmđếnmộtnhàtrọởtronghẻmgầnnhàgaxelửa.Ởđóanhđượcchủnhàchomượnghếbốnghỉtrưavànghỉđêm.Cơmngàyhaibữadọnchungchotấtcảmọingườiởtrọthuộcnhiềugiới:thầykýcôngtưsở,thanhniênhọcnghề.Mỗimâmbốnngười.Nhànấucơmthángnàychứakhoảngmườihaingười,giácảrấtvừatúitiềngiớibìnhdân.Thảorấtvừaýnơinày.Anhcóđủtiềnđểởtrọlạiđâytrongmộtthángthờigianvừaphảiđitìmviệclàm.HàngngàyanhthảrongkhắpphốphườngkhámpháthànhphốmàPháphãnhdiệngọi làHònngọcViễnĐông.Phươngtiệnđi lạirấtdồidào:xeđiện,ôtôbuýt,xethổmộ.Thảothíchngồivắtvẻotrênxethổmộ.Tiếngmóngngựagõlộccộcxuốngđườngnhựanghehayhay,thỉnhthoảnganhxàíchtracánroivôcămtạoâmthanhgiòngiãnhưmộtbảnnhạcđộcđáocủaSàiGòn.Thảođikhắpnơi:ChợCũ,CầuMuối,CầuôngLãnh,CầuKho,ChợQuán,ChợLớn,BìnhTây.Đixeđiệncũngcócáithúcủanó.Thảothíchngồingắmthànhphốchạydàitheođườngxeđiện,ngồiănbánhmìngọtthơmbơgọilàbánhcroissant,vừathưởngthứcmùivịngọtngonvừangắmcảnh,cònvuithúnàohơn.Vềđêm,nhữngánhđiệnsángxanhvớitiếngchuônglengkengmỗikhiquacácngãtưđườnglàhainétđộcđáocủaxeđiệnmàTâygọilà“tramway”mượncủangườiAnh...

Cảnhchỉlàphụ,ngườimớilàchánh.Thảocóócquansátvềsinhhoạtcủathànhphố.TấtnhiênanhquantâmtrướcnhấtlàcộngđồngngườiBắclậpnghiệptrongNam.SốnàyởtừngnhómtheotậpquánphốphườngcủaHàNội.NgànhdatậptrungmấydãyphốđườngĐết-pan.NgóquaváchKhámLớn,ngànhtơlụachiếmmộtkhúcđườngCatinat(1)làmộttrongnhữngkhusangtrọngnhất.ỞdướidốccầuKiệugầnchợPhúNhuậnlànơihànhnghềcủacácchịemcôđầu,trướcnhàcógắnđènxanhđỏvàbêntrongvanglêntiếngđàntiếngngâm“HồngHồng,TuyếtTuyết,mớingàynàocóbiếtcáichichi...”

CòncộngđồngngườiTàuthìnắmtrọnngànhthươngnghiệp.HầuhếtcácdãyphốtrongChợLớnđềudongườiTàumởtiệmbuônvàănuống,từbìnhdânnhưmấytiệmBăngGiabánhộtgàchưngchotớicácnhàhàngsangtrọngnhưNgọcLanĐình,ĐạiLaThiền.

NgườiTàuvàngườiBắccómộtđiểmgiốngnhaulàtìnhđoànkếtcủanhữngkẻthaphươngcầuthực.NgườiTàusốngtheobang,QuảngĐông,TriềuChâu,PhướcKiến,HảiNam,Hẹv.v...QuảngĐôngbuônbánlớn,HảiNammởquánnước.Tiềulàmrẫy,PhướcKiếndạyhọc...ThảothíchvôquánTàuăncơmthốvớithịtxáxíu,canhcảibẹxanhnấuthịthẩmvàđậplêntrênmộtquảtrứngvịtnửasốngnửachín.HồiởHảiPhòng,anhhọcchútíttiếngQuảngĐông,nhờvậycóthểnóichuyệnvớiđámphổkyvuitínhthíchtròchuyệnvớikhách.Câunóiđầumôicủahọ làhỏi: “Lịxứcphànchưa?”.Thảongẫmnghĩvànẩyramộtýnghĩhayhay: chỉnhữngngườibiếtđóikhátmớiquantâmtớichuyệncơmnước,mớihỏithămcuộcsốngcủanhữngngườibênnhau.Nhữngkẻ lưu lạcnghèođóidễgầnnhauđúngnhưkhẩuhiệuThảothườngthấytrongbáoPháplénlútđưavôthuộcdịa“vôsảntoànthếgiới,liênhiệplại”.Chúthích:

(1)D'EspagnenaylàLêThánhTôn.CatinatnaylàĐồngKhởi.

Chương2

Thíchgianghồ,trọngngườihảohớn

ChợBếnThànhkếtbạnSơnVương

BạncùngnhàtrọvớiThảocómộtthanhniênhọcnghềmáynổrấtmêtiểuthuyết.Hễvềtớinhàlàlậtghếbốđọcsaymê.CólúcThảobắtgặpanhtacườimộtmình,rungrinhcảghếbố.ThấyThảotòmònhìnmình,anhtađưaquyểnsáchchoThảo,nói:

-Anhphảiđọcnómớiđược.Haylắm!

Thảonhìnquyểnsáchnhàunát:đólàcuốn“Kimthờidịsử”củanhàvănNgũBiênNhi,xuấtbảnvàotháng8-1921.Trongnămnămquakhôngbiếtbaotayngườiđọcsách,lemluốcbẩnthỉunhưngcònđọcđược.ThảoliếcsơqualờigiớithiệucủaNguyễnKiệuĐính,tổnglýCôngLuậnBáo:“Chuyệnđạotặcmàkhônghạichophonghoá”.TòmòThảomượnđọcvàthậtbấtngờanhbịlôicuốnngaytứckhắc.Câuchuyệnthậthấpdẫn:BaLâulàmnghềđạotặc,lấycủanhàgiàuchianhànghèo.Anhtacứumộtngườicómáumêcờbạctựvẫnvìthuacháytúi,rồi cho tiềnkhuyêny làm lại cuộcđời. SauđóBaLâudùngkếđánhchà “Siết-ty”đoạt sáumuôn(1)đồng.TrậnđánhxảyraởTakeorấtlykỳ.XechàSiết-tychởtiềnđiTakeođểchovaybịBaLâutráotàixế,tớichỗphụckích,tàixếngưngxeđểBaLâutấncônggiậtcặpdađựngtiền...

Thảođọcsaymêđếnhếttậpmột,hỏimượntậphai.Anhbạncườinói:

-Mêrồiphảikhông?Rấttiếclàtậphaithấtlạc...Nếuanhmuốnđọcloạinàythìtôicho

anhmượncuốnkháccònhayhơnnữa.ĐólàcuốnTướngcướphàohoacủaSơnVương.Hễđọclàmê,tôidámcamđoanmà!

Đâylàlàloạitrườngthiêntiểuthuyếtđọcròngrãmộtngàylàxong.Cốtchuyệnlykỳ,vănchươngtrauchuốt:mộttayhảolớnthấychuyệnbấtbìnhrataynghĩahiệp.Đểcótiềnlàmviệc“cứudânđộthế”,ynghĩrasách“làmtiền”đánhcướpcácchủđồnđiềncaosu,đánhcaitổng,Huyệnhàm(2).Cáchđánhcũngmới:xehơi,súnglục,tạcđạn...truyệnhấpdẫnnhưcoichiếubóng...

Đọcxong,Thảohỏi:

-SơnVươnglàaimàviếthayvậy?

-Muốnlàmquenhả?Vậythìsángmaiđivớitôi.Ôngtaởgầnmìnhthôi.

-Ởđâumàgọilàgần?

-ChợBếnThànhchớđây.Támgiờsángngàymai,tôisẽgiớithiệuanhvớiôngta.

SánghômsauThảotheobạnraBếnThành.TrênvỉahèđườngDelaSomme(naylàHàmNghi)đámthàybóingồimộtdãydài.Ôngnàocũngmangkínhrâm,trướcmặtbàymurùahoặcbộbàicào.Giangsơnmỗingườilàchiếcchiếumanhbẩytấc.ĐếngócđườngMonlau(naylàHuỳnhThúcKháng)ngườibạnđườnglạichỉmộtngườidongdỏngcaomặcbộbàbalụaTânChâungồitrêntấmvảika-ki,trướcmặtlàmộtchồngsáchkhổnhỏ,loạitiểuthuyếttừngthiênmàThảovừađọcxong.

-NhàvănSơnVươngcủachúngtađó.

-Thậtkhông?

Thảokhôngtinmộtnhàvănngồivỉahèbánsáchcủachínhmìnhviết.Lâunayanhnghĩnhàvănsốngtrongthápngà-cáchgọivănvẻđểtảcáigáctrọ-tuykhônggiầusangthìcũngphonglưu...

Anhbạncườinói:

-Lạlắmphảikhông?NhưngdânSàiGònkhônglạmấychuyệnnàyđâu.ÔngNguyễnAnNinh,đườngđườnglàchủbáoLaClocheFelée(3)màcòndámômcảxấpbáoraobánngoàiđường.VậythìSơnVươngbàysáchcủamìnhtrênvỉahèraobáncógì lạ.ChuyệnnàychắcngoàiHàNội,HảiPhòngkhôngcó?

-HàNộithìtôikhôngbiếtchứHảiphòngthìlàmgìcóchuyệnnày.Nhưnganhhãygiúptôilàmquenvớinhàvănbìnhdânnàyđi.

HaingườibướctớingồitrướcSơnVương,cầmlêncáccuốnsáchbàybánngắmnghía.

SơnVươngvuinói:

-Cócuốnnàymớinèhaichú:Luậtrừngxanh.Cóchữkýcủatácgiảtặngchomộttrămđộcgiảđầutiên.

Thảonhìnchữkýcườinói:

-ĐọckhôngrachữSơnVương.GiốngnhưchữgìbắtđầubằngchữTh...

SơnVươnggậtlia:

-Chúemtinhmắt lắm.Búthiệu làSơnVươngnhưngquatên làThoại:TrươngVănThoại.Chúembiếtchữnhokhông?ChữThoạigồmbachữSơn,VươngvàNhi.ChonênqualấybúthiệuSơnVương.

Thảothíchthú:

-Đólàlốichiếttự.Aibiếtchữnhothìthấytròchơichữnàyhayhay.

SơnVươngnhìnThảocườinói:

-ChúemởBắcmớivôphảikhông?Vôđâyởđâu?Cóbàconquenbiết?

Thảochỉngườibạn:

-Tôiởtrọcùnganhnày.Chínhanhnàychotôimượnsáchcủaông.Đọcrồimuốnlàmquenvớinhàvăn...

Câuchuyệntớiđâybịđứtngangvìcónhiềungườitớimuasách.Chừnghọđirồi.SơnVươngchosáchvôbaokiêu“sácmarin”củalínhthuỷ,cuốnmảnhka-kiđùnglên.Thảongạcnhiên:

-Ủasaokhôngbánnữa?

-Bánsáchchỉlàmộtcáchgiaodutìmbạntriâm.Sángnaylàmquenvớichúem,anhthíchlắm:mộtngườitừphươngBắcmàmếnmộmộtkẻởtrờiNamthìthậtlàmộtđiềulýthúđángđượcđánhdấubằngmộttiệcsơgiao.Mờihaibạntrẻquabênkiađường.Tavôquánđàmđạo.

HaibạntrẻtheoSơnVươngbăngquabồnbinhtớiđườngColollelGrinlaud(naylàPhạmNgũLão),bướcvômộttiệmnướcmộtngườiTàu:

-Batôhủtiếuđặcbiệt.SơnVươngbảolãoChệtbụngbựđứngbênthùngnướclèonghingútkhói.Đặtbaosáchlênghếkêsáttường,ôngkéoghếngồingórađường.Thảovàanhbạnnói:

-Gọimộttôchoôngthôi.Chúngtôiănsángrồi.

-Cósaođâu!Ănrồithìănnữa.Ănvớitôiđểđánhdấungàysơngộ.TôichưaraBắclênkhôngcódịpnàolàmquenvớichúem,ngườimớichânướtchânráovôđây.

Thảocười:

-Ôngmuốntìmhiểugì?

-Nhữnggìcònnguyênchất,chưaphatạp.ChớngườiBắcvôNamlâuđờithìđườngĐết-panthiếugì!

Phổkybưngbatôhủtiếutới.SơnVươngkêuthêm:

-Mộtthauxíuquách,bachaila-ve.

-Sángsớmkhôngbánxíuquách...PhổkylắcđầunhưngSơnVươngcườilớn:

-Kýtố,kýtố(4)!Cứđemrarồitínhbaonhiêucũngđược.Taođangđãikháchquý,khôngthấysao?

Phổkynóinhỏvớilãobụngbự.Lãonàycaumàynhưngrồicũnggật.Phổkyđemxíuquáchđầymộtthauvớttừthùngnướclèotới:

-Ôngchủnóichỉbánchokháchđặcbiệtthôi...

-Cứăntựnhiênnghe,haianhbạntrẻ,chớcókháchsáogìhết!

SơnVươngănxongtôhủtiếu,bóccụcxươngchấmgiấmớtgậmngonlành.Ônghúttuỷngherồnrột,rồihớpmộtngụmlaverấtđiệunghệ.Mặtôngkhôngđỏmàtaitái,dấuhiệumộtkẻcótửulượngcao.

-Chúemđãđọctruyệnnàocủaqua?Tướngcướphàohoa?Thấythếnào?DânNamKỳthíchnóithẳng,khôngúpmởnểnang.

Thảocóchútmenbiagậtgù:

-Haylắmthưaông.

-Haythiệtkhôngđó!Đừngkhenvìbụngnghe!Àmàgọiquabằnganh,đừnggọiông,nghekháchsáoquá!

ThảonhớlờibìnhcủachủbútNguyễnKimĐínhvềcuốnKimthờidịsửnói:

-Haythiệtmà,viếtvềtướngcướpmàđọckhôngthấysợ,tráilạingườiđọckhâmphụckẻgianghồkỳhiệp.Chínhvìvậymàhaichúngtôitớiđâylàmquenvớiông...vớianh.

SơnVươngnốccạnchailave,rútkhănlaumặt,lấytrongtúixáchhaiquyểnsách,quơcâyKaolođềtặng.

SơnVươngcườilớn:

-Quaquêndặnchúlàqualuônluônđổichỗbởivìviệcbánsáchchỉlàthứyếu.Nólệthuộcmụcđíchcủamình...

Thảonhíumàysuynghĩvềcâunóiđó,mongnhàvăngiảithíchmụcđíchgìthìSơnVươnghỏi:

-Sao!ĐọcxongLuậtrừngxanhchưa?Thấythếnào?

Thảonêungayđiềumìnhthắcmắc:

-Nhânvậtchánhtrongchuyệncóphảilàanhkhông?

SơnVươngcườihỏingượclại:

-Nếuquanóinhậnxétcủachúđúngthìchúnghĩsao?

Thảovuimừngnói:

-EmnghenóitrongNamcónhiềuhảohớnkiểuLươngSơnBạc.Anhđúnglàmộttrong108vịanhhùngThuỷHử.Emmaymắnđượclàmquenvớianh.Mongđượcđitheoconđườngcủaanh.

SơnVươngchỉquyểnsáchThảocầmtrêntay:

-Thìhômquachúngmìnhđãlàmlễđàoviênkếtnghĩarồiđó!

Thảonóithêm:

-Hômquakếtbạnlàvìmếnvăntàicủaanh.Sángnaymớibiếtthêmmộtđiềuquantrọnghơnvăntài:anhlàmộtgianghồkỳhiệp.Cóbạnnhàvănlàđiềuhay,cóbạngianghồkỳhiệpcònhaygấpmườilẩn...Emmuốnđượcanhdìudắt...

SơnVươngthânáisiếttayThảo:

-Ngayphútđầuquađãchấmchúrồi.Tạisao?MộtchúbédámđơnphươngđộcmãtừBắcvôNam,nộiđầuócphiêulưumạohiểmđóđángmặtgianghồrồi.Huốngchichúlạihâmmộvănchươngnghĩahiệp...

ĐồnghồTổngNgânkhốđiểmmườigiờ,SơnVươngchosáchvôbịnói:

-Thôi,mờichúemvềnhàquachobiết.Cũnggầnđây.

ThảotheoSơnVươngđếnphíacầuMóng.NgayngãbaLefebvre-Guynemer(naylàNguyễnCôngTrứ-HồTùngMậu)SơnVươngnói:

-Đâylàchủnhà,ôngTưChiêu,cũngđượcgọitheotênbảnghiệulàôngNamChấnHưng,

ôngTưngụtạiđây,số2Lefebvremấychụcnămrồi...ThảocúichàoôngchủtiệmmayvàđượcSơnVươnggiớithiệutiếp:

-CònđâylàchúemtừBắcvôNam,mớikếtnghĩavớitôi.

SơnVươngđithẳnglêngác,chỉmộtvòngtròncườinói:

-Giangsơncủamìnhchỉcóhaimươithướcvuôngthôi.Nhưngôngbàmìnhcócâu:“khéoănthìno,khéocothìấm”.Màănthìnhiềuchớởbaonhiêu.

Vừanóiônglấytấmkakitrongbịragiăngvõngnằmđuđưahútthuốc:

-Chúcómệtthìnằmtrênghếbốmànghỉ.Cònquathìnằmvõngquenrồi.

Thảothíchthútrướctínhđadụngcủatấmkaki,lúclàchiếcchiếutrảiởvỉahèchưngbánsách,lúclàcáivõngđungđưarungủ,lúclàcáimềnđắpấmtrongđêm.VớiSơnVương,khôngcócáigìthừa.Dovậymàgácnhỏbằngbụmtaycũngvừađủchoông.

Húttànđiếuthuốc,SơnVươngnhìnđồnghồ:

-Mờichúemăntrưa.MìnhăncơmthốócheochưngthuốcBắc.Tiệmănsátmộtbên.Chúlàmmộtchungrượuthuốcđượcchớ?

Thảogật:

-Chatôi,bữaănnàocũnguốngmộtchungrượuthuốc.Tôicónếmthử...

SơnVươngcaohứng:

-Lạithêmmộtđiểmhaianhemmìnhgiốngnhau.ÔngthâncủaqualàthầythuốcNammỗibữaănlàmmộtchungrượuthuốc.QuêmìnhởGòCông,sátbờsôngSoàiRạp.DovậymàtâmhồnmìnhcũngcuồncuộnsôinổinhưconsôngcáichẩyraVàmLáng.SôngSoàiRạpchảybạohơnsôngLòngTàu.Nhưngmàchúcóbiếthaiconsôngnàyđâu...

Thảovộinói:

-SôngSoàiRạpthìtôichưabiết,nhưngsôngLòngTàuthìtôicóbiết.VôbếnNhàRồng,tàuphảiđingượcdòngsôngLòngTàu...

-Térachúđiđườngbiển.Vậymàtôitưởngchúđixelửa.Chuyệntâmtìnhhãyđểđó.Bâygiờđiăncơm.Mìnhquenănquánđúngnhưlờithơ:“kiếpphongsươngănquánngủđình”.Nếuchúthấythíchdọnvềđâyởvớiqua.Quamờithiệtđó.

Saubữaăn,ThảotheoSơnVươngtrởvềgáctrọnghỉtrưa.LúcSơnVươngngáyvangtrênvõng,Thảoquyếtđịnhdọnvềởvớinhàvăngianghồnày.AnhmuốntìmhiểuthêmvềconngườimiềnNammàSơnVươngcólẽtiêubiểuhơnhết.

Chúthích:(1)Muôn:TiếngtrongNamđồngnghĩavớivạn

(2)Huyệnhàm(huyệnhomoraire):cóchứcmàkhôngcóquyền

(3)Tiếngchuôngrè

(4)TiếngTàu:baonhiêucũngđược

Chương3

TheoSơnVươngnếmmùiăncướp

Kẻthưsinhdấnbướcgianghồ

SơnVươngnóivớiThảo:

-ChúBanóđangtìmviệcmàchưacó.Theoýqua,thìtanênkiếmvốnlàmănbuônbánhơnlàlàmthơkýcạogiấy.ĐểqualàmxongcúnàysẽgiúpvốnchochúBanólậptiệmgiặtủicóthểkiếmănđược.

-Cúnàylàcúgìvậy?

-NóitheomấychaghiềntruyệnTàulà“làmlụclâmthảokhấu”.

Thảokinhngạc:

-ChuyệnđộngtrờimàSơnVươngnóinghenhưkhông.LàmănởđâuvậyanhHai?

-Gầnđâythôi.Chúcómuốntheocoichơikhông?

-Muốn.NhưngcóchắcănkhônganhHai?

-Chắcnhưbánrang.Khôngchắclàmsaodámmờichútheo?Lâunayquangồibánsáchngoàilềđườnglàđểđiềutraconmồi.Nótớinhàbăngvàongàynào,giờgiấcrasao,đixegì,chạyđườngnào.Tấtcảchitiếtquanắmchắctrongtay,hễkỳkhailàđắcthất-mãđáolàthànhcông!

Thảovẫnchưahiểu:

-Nólàaivậy?

-Nólàconmồimìnhđisăn.ChuyếnnàylàthằngTây,phógiámđốcsởcaosu.HằngtuầnnótớiKhobạclãnhtiềnlênsởphátlươngchothầythợ.Tuầnnàocũngvậy,mìnhnắmchắcrồi.

-Chắcnócósúng...

-Cólàcáichắc.Nhưngmìnhđánh“xuấtkỳbấtý”nóbiếtđâumàlường.Khimìnhđãtớisátmộtbênthìsúngsáuchỉlàcụcsắt.

Thảovẫnlo:

-Chắccóvệsĩgiỏivõ...

-Cáiđócũnglàcáichắc.Nhưngmìnhcũngcóvõ.Màlạicógồngnửa.Chúmuốnxemquabiểudiễnkhông?Xuốngnhàdướihỏimượncâydaoyếmlênđây.

SơnVươngcầmlấycondao,đưamấyngóntayràlưỡidaobénngótrồicởiáophìnhbụngcăngcứng,xỉamấyngóntayvôthửmấycáirồithẳngtaychémbanhátvôbụng.Lưỡidaobậtra,đểlạitrêndabụngbavếtlằnđỏ.

TrướccặpmắttrợntrònkinhhãicủaThảo,SơnVươngnói:

-NộicôngnàyquahọccủaĐạilãosưtrênnúiởLongHải.Daomáckhôngchémđứt,chỉcósúngđạnmớiđángsợ.Nhưngsúngtrongtaykẻchủđộngmớiăntiền.Đểchứngminhđiềunày,quađểcâysúngthiệtởnhàchỉmangtheocâysúnggiả.CamđoanvẫnđánhlấyvalybạccủathằngGaillardchochúxem.

***

Mộtchiếcxedulịchbónglộnđậutrướcnhà,SơnVươngkéoThảobướclênngồibăngsau.SơnVươnghỏi:

-NămĐường,màythaybảngsốchưa?

-DạrồianhHai!

-Máyngonlànhkhông?

-Ngonhếtchỗchê!

-GhéChợCũkiếmgìbỏbụngcáiđã.Cònsớmmà!

Điểmtâmxong,NămĐườngláixetrựcchỉlênTânSơnnhất.TrênkhúcđườngquẹoraBàQuẹo,xengừnglạitạicầusắtnhỏ.NămĐườngxuốngdỡnắpxelên,làmnhưxehỏngmáy.

SơnVươngxemđồnghồnói:

-Mộtkhắcnữalàxenótới.Vừađủthờigiờchomìnhhútmộtđiếuthuốc.

ThảongồitrongxengắmnhìnhaithầytròSơnVươngvàNămĐườngđóngkịch.KhôngbaolâuđãthấybụibốclêntừphíaTânSơnNhất.TứcthìNămĐườngvờlomkhomsửagìđótrongđầumáyxecònSơnVươngthìđitớiđiluilàmnhưsốtruộtlắm,cứnhìnđồnghồtaymãi.Vàiphútsauchiếcxethằnggiámđốcsởcaosuchạytới.Nóbópkèninhỏiđòiquanhưng

chiếcxecủaNămĐườngnằmchìnhìnhởgiữađường.ThằngTâymởcửaxebướcxuốngnạtlớn:

-Đẩyxequamộtbênchongườitađi!

SơnVươngchỉNămĐườngnói:

-Tàixếđangsửa,sắpxong,xinđừngnóng!

ThằngTâyhốnghách:

-Chừngnàoxong?Ngườitađanggấp.Đẩyxevôsátlềđi?Maulên!

BấtngờSơnVươngquaylại,nạtlớn:

-Mầylàthằngnàomàdámralệnhchotao?

NhanhnhưchớpôngchĩasúngvôngựcthằngTây:

-Hautlesmains!(Đưataylên!)

ThằngTâyrunbắnngười,ngoanngoãnđưataylên.SơnVươngthòtaytướcngaykhẩusúngsáutrongtúinạnnhân.Mộttaycầmsúng,SơnVươngxáchvalybạctrongxenémvôxemình,cườikhanhkhách:

-ChomìnhmượnkỳphátlươngnàynghemoncherMonsieurGaillard?Chomonchercâysúngcủatôilàmkỷniệm.

SơnVươngnémkhẩusúngcủamìnhvôxethằngTâyrồibướclênxemình.NămĐườngchỉchờcóthếđểrồgavọtquacầu.

Thảonhìnvềphíasau,thấythằngTâyhốitàixếđuổitheo.Nóchĩasúngbópcò,chừngđómớibiếtsúnggiả,bựcmìnhnémxuốnggầmxe.Haichiếcxexảhếttốcđộđuổinhau,quậybụibayđỏtrời.XeNămĐườnglàloạixeđờimớinênmáymóctốitân,tốclựccaohơnnêncàngphútcàngbỏxaxesau.Cứchạysauhítbụi,thằngTâythốichíbỏcuộc.

VềtớiHoàHưng,SơnVươngvàThảoxuốngxe,baoxethổmộvềChợCũ.NămĐườngláixevềnhàchủTây,gỡbảngsốgiảgiấukỹđểchờdịpkhác,laubụiđỏrồirửaxeđể“phitang”chuyến“ănhàng”cựckỳtáobạocủaSơnVương.Cúnày“canhtalê”thậtkỹ,thừadịpthằngTâychủđivềPháp,NămĐườngmớimượnxecủachủtrongchuyến“đihát”táobạonày.

Ngồitrênxethổmộhaianhembaonguyênchiếc,Thảocứtủmtỉmcười.SơnVươnghỏi:

-Chúnócườigìvậy?

-Trướcđâycóđọc“Tướngcướphàohoa”,naymớibiết,nhânvậttrongtruyệnlạichính

làtácgiảngoàiđời.

SơnVươngcười:

-Biếtrồichúnócócònmuốnkếtnghĩanữakhông?

ThảoxiếtchặtbàntaySơnVươngthaylờiđáp.

NgaychiềuđóNămĐườngtớinhậntiền“đihát”.ThảocũngđượcSơnVươngtặngmộtsốtiềnđể“tửng”mộtcănphốởĐakaomởtiệmgiặtủi.Cănphốnàylàcănbìa,cómộtsânrộngđểđặtsàophơiphóng.

Từngày“rariêng”ThảovẫntheodõicáchoạtđộngcủaSơnVươngvềhaiphươngdiện:Vănchươngvàgianghồ.ThỉnhthoảngSơnVươngcũngghétiệmgiặtủiđểxemchúThảolàmănrasao,nếucầnthìgiúpthêmvốn.

Chương4

NămĐườngphản,SơnVươngbịbắt

MênhàbáoThảogặpNamKiều

Mấttrọnkỳphátlương,RenGaillardbựclắm.

Mấttiềnkhôngđángkểnhưngbịmộtthằngđiếmthúidùngsúnggiảcướpsúngthiệtcủamìnhmớilàđau.DòngmáuanhchịcủathằngTâygốcđảoCorsenàylàmáunóng,khôngthểchịungườitalàmnhụcnênhắncấptốctớigặpgiámđốcMậtthámSàiGònlàcòBazinnhờtunghếtnhânviên“rờ-sẹc”truybắtkẻcướpmàhắntảrõhìnhdạngdấuriêng:“ngườicaokhoảngmộtthướcbảymươi,mìnhdây,nóitiếngTâycỡ“courssupérieur”(lớpnhấttiểuhọc).

Bazinnghexong,gậtgùnói:

-Đánhcướpkiểuđóphảilàkẻcóhọc,từngmêtiểuthuyếtcủaPhúĐứcvớicácnhânvậtBách-si-mavàHoàngNgọcẨn láiđiếuXìgàvàKhúcDồiphóngnhưbay trênđườngnhựa.Đượcrồi!Tôisẽrabốcáochocácnơitruytìmhungthủ.Nhưngtốtnhấtlàôngnêntreomộtgiảithưởngđểkhêugợilòngthamnhữngkẻbiếttungtíchhungthủ.

Gaillardgật:

-Tôitreogiảithưởngmộtphầnmườisốtiềnđãbịcướp.Tứclànămngànđồng.

VàingàysaucóbốcáokhắpnơitreogiảithưởngnămngànđồngchoaichỉbắtbọncướpláixedulịchClémentBayard.

Tiềnthưởngquálớnthúcdụcđámmậtthámđuanhautruytìmkẻgian.Nhờchitiếtvề

hiệuchiếcxemàcôngviệcsănbắttrởnêndễdàng.Hiệuxenàymớiquá.CảNamkỳchỉcóchừngchụcchiếc.RiêngSàiGònchỉcónămchiếc.Cứquầnnămchủxethìthếnàocũngramối.TộinghiệpNămĐườngđãbợcủaSơnVươngmườingànđồngmàănngủkhôngyên.Mỗilầnđámrờ-séctớilàm“ănkết”vềchiếcxeClémentBayardlàhắnnổidagà.Saumấyđêmkhôngngủ,NămĐườngđànhtớibótthútộiđãchoSơnVươngmượnchiếcxeđểđiăncướp.MặcdầuSơnVươngđãrờinơitrúẩn,nhưngkhôngsaotránhlọtkhỏi“thiênlađịavõng”.RồimộtngàynọThảođọctrênbáomộtcáitinhếtsứcgiậtgân:SơnVương,nhàvăn-tướngcướpđãsalưới.MấyđêmliềnThảomấtngủ.Ngườianhemkếtnghĩavàlàânnhâncủamìnhđãxộkhám.Vàotùrakhámlàchuyệntấtnhiêncủakẻcướpdùtàibađếnmứcnào.BiếtvậymàThảokhôngkhỏingậmngùichoSơnVương.Anhtheodõivụxửtrênbáohàngngày,gọilàchiabuồncũngnhưtrướcđâyđãchiavuivớitaygianghồmãthượnggốcGòCôngnày.

BắtđượcSơnVương,BazinđiệnngaychoGaillardtớiCatinatdựcuộcthẩmvấn:

-Trướckhiđiềutra,tôigiaonóchoôngtrongmườilămphút.Nócướpcủaôngnămchụcngàn,ôngcóthểlàmgìnóchođángsốtiềnđãmất.Dângianghồchơinhaubằngluậtgianghồtrướcđã.Phápluậtsẽtínhsau.Đây,roigânbòsẵnđó.

Gaillardchụproigânbòquấttróttróttrongkhôngkhírồinhìntrừngtrừngconmồi,nóitừngtiếng:

-Taotínhrẻmạt:mộtngànlàmộtroi.Màychịunổinămchụcroi?

SơnVươngôntồnđáp:

-Chỉsợôngmỏitaythôi!

Gaillardngạonghễ:

-Màychưagụcngã,taochưamỏitay!

HắnthẳngtayquấtroigânbòvômìnhSơnVươngđangbịcònghaitay.Ngọnroiđầuxéráchchiếcáosơmilụalèo.Mấyroisaubiếnchiếcáoráchthànhmớbùinhùi.Máurịntheocácvếthằntrênda.

SơnVươngcắnrăngvánnộicông,haimắttrợntrừngnhìnGaillardnhưthôimiên.

Mớicótrênmườiroi,Gaillardđãthấmmệt.Hắnvứtroihổnhểnnói:

-Taochomàythiếusốcònlại.

SơnVươngbậtcườikhanhkhách:

-Ôngquenchovayvớibaonhiêuphânlời?Màdùôngchovaykhônglấylờitôicũngcámơn.SơnVươngkhôngcóthóiquenvayhỏi.Khicầnthìmượntạmcủanhàgiàunhưbọnông.

Tánhtôithíchsòngphẳng.Ôngnêncầmroilênđánhchođủsốđi.

Gaillardkhoáttay:

-Taochomàyluônđó.Màtaokhôngthèmkiệnthưamầyđểmấtthìgiờđihầutoà.

QuaylạiBazin,Gaillardnói:

-Tôimuốnnóichuyệnriêngvớiông.

BazinnhấnchuôngcholínhđưaSơnVươngrangoài.

Galllardhỏi:

-Ônglàmmậtthámlâuđời,cóbaogiờônggặpmộtthằngcướpnhưthằngnàykhông?Nóhiênngang,nóanhhùngquá,phảikhôngông?

Bazinimlặngnghe,Gaillardnóitiếp:

-ĐảoCorsequêtôinổitiếngsảnsinhnhữngtaytướngcướpsừngsỏnhấtthếgiới,nhưngsovớithằngnàythìítaihơnđược.

Bazinhỏi:

-Vìvậymàôngtínhthachonó?

Gaillardgật:

-ĐảoCorsechúngtôicócâu:anhhùngphảitrọnganhhùng.

Bazinnhúnvai:

-Đólàchuyệncủaông.Còntôithìphảitôntrọngluậtpháp.Nóphảiratoàlãnhán.

GaillardbắttayBazin:

-Chuyệnainấylàm.Nhưngtôinóitrướclàtôisẽkhôngđihầutoàtrongphiênxửhắn.Dùsaocũngcámơnôngđãgiúptôigiápmặtmộtkẻgianghồhảohớn.

TênphógiámđốcsởcaosuMimotđirồi,Bazinngồithừkhálâu.TháiđộkỳlạcủaGaillardlàmtêntrùmmậtthámngạcnhiên.Vàphảnứngcủatênmậtthámlàsưutralailịch.HắnnhậnchuôngchonhânviênsưutratìmhồsơcủatênRenGaillard,phógiámđốcsởcaosuMimot.Chỉnửagiờsau,Bazincó trướcmặthồsơcầnxem.Lai lịchvắn tắtmấydòng:RenGaillardlàemcủaCharlesGaillard.CảhaiđềulàtùvượtngụckhámLaSantéởParis,trốnquaMỹchuyênđánhcướpcácngânhàng.Vụsaucùngđánhmộtxebạc,trốnquaĐôngDươngmuacổphầnđồnđiềncaosuTerresRonges.

Bazingậtgù:“Thảonào!Cùngmộthúivớinhaucảmà!”

***

Làmtiểuchủchỉvấtvảlúcđầu,vềsaucómộtsốthânchủ,tiềnthunhậpđủsống,Thảosốngnhànhạ.Thúvuicủaanhlàuốngtràđọcbáo.SàiGòncónhiềucáihấpdẫnmàđứngđắnlàbáo.Chỉcầmtờbáolênlàtabiếtđủthứchuyệntrênđời.Chuyệntrongnước,chuyệnthếgiới.Ngoàitintứcthờisự,chínhtrị,quânsự,kinhtế,vănhoá,xãhội,còncótiểuthuyếtđểthayđổikhôngkhí.Tiểuthuyếtđăngbáohằngngàynhiềucáirấthấpdẫn,đãđọcthìghiền,cứtrôngchờbáohômsauđểbiếttìnhtiếtdiễnralàmsao.CáctácgiảviếttheolốichươnghồicủachuyệnTàu“câuchuyệnrasao,hồisauphângiải”.

MộttrongnhữngtiểuthuyếtđăngtrêntờĐôngPhápthờibáokýtênNamKiều.Thảochưagặpôngtalầnnào,nhưngđọcvănthấyhay.AnhđoánNamKiềulàngườimiềnBắcvôNamđãlâuvìgiọngvănrõrànglàngônngữBắcHànhưngcóphalờilẽNamBộ.NộicáitênNamKiềucũngchỉrõtácgiảlàkẻtừxađếnmiềnNam.NamKiềuđãchinhphụctìnhcảmcủaThảo.Vớivàibạnthíchvănchươngtiểuthuyết,Thảothườngbànchuyệnvàđasốđồngýnhậnxétsau:Bắcgiỏivăn,TrunggiỏithơcònNamgiỏibáo.

QuyếttớitoàsoạnlàmquenvớinhàvănNamKiều,ThảođượcchủbúttờĐôngPhápthờibáotiếp.

Thảođithẳngvôđề:

-ChotôigặpnhàvănNamKiều.

-NamKiềulàtôiđây.

Thảongẩnngơ:

-ÔnglàchủbútTrầnHuyLiệumà...

-ViếtbáotôikýtênTrầnHuyLiệu,viếtvăntôikýnhiềutên,ởđâylàNamKiều,trêncácbáokháclàĐầuNam,CôiVị,HảiKhách,HảiThu,KiếmBút,ÂmHận...

Thảobậtcười:

-Ngườisaomànhiềutênquá!Viếtnhiềubáochắcônggiàulắm?

Liệucườilớn:

-Giàulắm!Giàuhaykhông,hãyxemcáchănmặccủatôiđây.CuộcsốngcủanhàvănAnNammình,bậctiềnbốiTảnĐàđãnóirõrồi:“vănchươnghạgiớirẻnhưbèo”,NguyễnVỹthan“nhàvănAnNamkhổnhưchó”...Nhưnghãybỏquachuyệngiầunghèo.Nhàvănchúngtôiviếtlàvìsứmạngcủangườicầmbút.Nhữngbúthiệucủatôiđãnóiquárõtâmtưcủanhàvănnhàbáomộtnướcbịmất,quyềnđộclậptựdo...

CuộcgặpgỡnàyđưaThảotớimộtkhúcquanhmới.ĐitìmnhàvănNamKiều,ThảolạigặpnhàbáoTrầnHuyLiệu.Nhữnglầnđilạivớinhausauđógắnhaikẻđồnghương.TrầnHuyLiệulàĐảngviênViệtNamQuốcDânĐảnghoạtđộngởmiềnNam.Nhờkhảnăngnóivàviếtrấthùngbiện,Liệuđượcgiaonhiệmvụtuyêntruyền.Nhữngaiđãngheôngnói,khôngsớmthìmuộnđềuxingianhậpĐảng,dùbiết“dấnthânvôlàphảichịutùđầy”nhưngtinhthầndântộclàtruyềnthốngbấtkhuấtcủadânNam.Thảotrởthànhđảngviêntíchcực.

Chương5

GâyquỹĐảng,đitìmhọMạnh

ĐấtGòĐen.ThảogặpôngTồn

MộthômLiệutớibànvớiThảo:

-Đảngtađangcầntiềnđểhoạtđộng.Sốtiềnđónggópcủaanhchịemđảngviênkhôngđượcnhiềuvìđasố làdân laođộng, tay làmhàmnhai.Mìnhphảiđi tìmcácMạnhThườngquân.ĐấtNamkỳrấtnhiềunhàgiàucótinhthầnyêunước.MộttrongnhữngsốnàycóôngVõCôngTồn,mộtnghiệpchủởGòĐen.Hômnaytôivàcậuđithămôngta,mờiôngtađónggópchútítvàoviệclớn.

ThảothayđồđingayvớiLiệu.Trênđườngđianhhỏi:

-GòĐenlàđâu?Gầnhayxa?Mìnhđibằngxegì?

-CậuvàoNamlâurồimàkhôngamtườngđịadưNamkỳ.GòĐenlàmộtquậntrongChợLớn,nằmdọchaiđườngxehơivàxelửaSàiGòn-MỹTho.Từđâyxuốngđóchừngbamươicâysố.Mìnhđixelửa...

-ÔngTồnlàngườithếnàomàanhgọilàMạnhthườngquân?

-Ôngtalànghiệpchủ.Nóirõhơnlàcóđấtđiềnruộnglúa,vềsaumởlògạch.ÔngTồnquêxãLongHiệp,tổngLongHưng,ChợLớn,cướivợxãPhướcVân.ÔngcóconhọcbênTâyvàgiaoduvớicáctrí thứclớnởSàiGònnhưchủbáoLaClocheFelée(Tiếngchuôngrè) làcửnhânluậtNguyễnAnNinh.

Thảogậtgù:

-NguyễnAnNinhtôicóbiết.TờbáoTiếngchuôngrètôicóđọc.ĐâylàtờbáosongngữvừaviếttiếngtavừaviếttiếngTây.TôinhờđọcbáođómàônlạibamớtiếngPháp.

XelửaMỹchạykhôngnhanhnhưxelửaBiênHoà.Ngồibêncửasổnhìnphongcảnhhaibênđườngsắtthậtlàthíchthú.RakhỏiChợLớnxechạyquanhữngcánhđồng.ThảonhớQuốcvăngiáokhoathư:

“Đồngquêthìđâuđâucũnggiốngnhau,khôngmấynơicóphongcảnhlạ.NhưngđồngquêmiềnNamcónhiềunétkhác,mànổibậtnhấtlàkhôngcólàngnàobịràokíntrongluỹtrexanh.KhôngkhíđồngquêmiềnNamthoánghơn,dễthởhơn.Xómlàngmọcdàitheohaibênđườngnhựachạysongsongvớiđườngsắt.Cứcáchkhoảngnămcâysốxelửadừnglạimộtga:AnLạc,BìnhĐiền,BìnhChánhrồiGòĐen.

HộiđồngTồntiếpnhàbáoTrầnHuyLiệurấttrịnhtrọng.Thảođóngvaiquansátviên.AnhthấyôngTồnởmiệtvườnmàamhiểutìnhhìnhtrongnướcvàthếgiớikhôngkémdânSàiGòn.Đólànhờbáochíhàngngàydoxelửavàxehơiđưatớitậncácquận.SosánhngườiđiềnchủmiềnNamvớicáchàolýmiềnBắc,Thảothấykhácmộttrờimộtvực.

Vềnhậnxétnày,anhLiệunói:“NamKỳhưởngchếđộthuộcđịa,cònTrungBắclàxứbảohộ.ThuộcđịadoPhápcaitrịtrựctiếp,cònBảohộthìdotriềuđìnhHuếnắm.VềnhiềumặtNamkỳđượcrộngrãihơn.Mộttrongnhữngtiếnbộđólàbáochí”.

Theodõicuộcnóichuyệngiữachủvàkhách,ThảonhìnnhậnhộiđồngTồnđúnglàMạnhthườngquânnhưTrầnHuyLiệuđãnói.SaukhingheanhLiệutrìnhbàydựánhoạtđộngcủaĐảng,ôngTồngậtgùnói:

-Nhàbáocácanhlànhữngngườihọcsâuhiểurộng.Cácanhloviệcmởmangdântrílàđiềurấtphải.Chúngtôiphảiủnghộcácanh.MớirồimấyanhtrênSàiGòncóxuốngđây,bànchuyệnsắmnhàin,rabáo.Tôicũnggiúpmộtsốtiền.

Chủnhàmờikháchởlạidùngcơm,chiềuhãyvề:

-Từngàycóxelửa,việcđiSàiGòndễdàngnhưđichợ.Cứmộttiếnglàcómộtchuyếnxelên,mộtchuyếnxexuống.Bạnhàngtậptrungtạicácnhàgarấtđông.Đibuôntrênxelửatiệnlợihơntrênxeđòvìchởđượcnhiềuhơn.

Trongkhiăncơm,anhLiệumớivôđề:

-VừarồicóanhNguyễnNgọcSơnđặcpháiviênViệtNamquốcdânđảngvàoNamgâycơsở.Tôiđượcchỉđịnh làmtỉnhbộ trưởng.AnhNguyễnPhươngThảođây làTrưởngbancảnhbộvềtổchức.HômnaytôiđưaanhThảoxuốngđâyđểgiớithiệuvớiông.

Thảocúiđầuchàovàbắttaychủnhà.Liệunóitiếp:

-LâunayanhemchúngtôixemônglàMạnhthườngquân,vừarồicóngườiđềnghịmờiôngvôBanchấphành,vớichứcVụtrưởngbanTàichánhôngnghĩthếnào?

ÔngTồncười:

-Anhemtínnhiệm,tôixincámơn.Nhưngtôichỉmuốnđứngngoài.Khinàoanhemcần

giúpđỡnhưhômnaythìtôixinsẵnsàng.Tôidốtchánhtrịnênkhôngdámnhậnchứcvụgì.Chỉlàmcảmtìnhviênthôi.

Liệuđànhhàilòngvớikếtquảđó.Saubữaăn,chủtrảichiếulênbộvánmờikháchnghỉtrưa.Chiềumáttrờihaianhemmớiragađónxelửa.HộiđồngTồntraochoLiệumộtbaothưdàycộm:

-Chúccácanhdồidàosứckhỏeđểhoạtđộng.

Sauchuyếnđinày,ThảocànggắnbóvớiLiệumàanhxemnhưngườianhkiêmngườithầy.ĐemsosánhvớiSơnVương,Thảothấymỗingườimộtnét.

SơnVươnglànhàvăntướngcướpcònTrầnHuyLiệulànhàvăncáchmạng.Haingườigặpnhauởmộtđiểm:khôngchấpnhậnnỗinhụcmấtnước.NhưngtướngcướpđivàobướcđườngcùngvìđơnđộccòncáchmạngcótươnglaihơnnhờbiếttậphợpmọigiớitrongđócócácMạnhthườngquânnhưVõCôngTồn.

TrấnHuyLiệulàmchủbútbáoPhápViệtnhứtgiachốngchủtrươngPhápViệtđềhuềcủabọnthânPháp.Báogâytiếngvangtrongdưluận.Pháplongại,chúngbắtngaychủbút.TinnàykhiếnThảobànghoàng.AnhthămdòdưluậnvàmướnluậtsưbiệnhộchoLiệu.Toàkêuánsáuthángtù.

RatùLiệusánglậpCườngHọcthưxáchuyênxuấtbảnsáchcổvũlòngyêunước.Tấtcảsáchnày,LiệuđềutặngThảođểrèn luyệnýchí.Cũngtrongnăm1928ấy,chibộViệtNamQuốcdânĐảngNamKỳthànhlậpdoTrầnHuyLiệulàmbíthư.ThảochánhthứcđượcbầuvôBanchấphành.Nămấyanhđúnghaimươituổi.

Chibộhoạtđộngđượcmộtnăm.ThảolàcánhtayđắclựccủaLiệu.HaianhemrấttâmđắckhẩuhiệuTamdânchủnghĩacủaTônDậtTiên,ngườimàdânTrungquốcsuytônlà“quốcphụ”.ThảomiệtmàinghiêncứutinhhoacủathuyếtTamdân:dântộcđộclậpdânquyềntựdo,dânsinhhạnhphúc.ĐộclậpTựdovàHạnhphúcchínhlàđiềumơướccủamọingười.DânmộtnướcthuộcđịanhưViệtNamlạicàngmơướcbađiềuđónhiềuhơnaihết.

LầnđầutiênđượcsinhhoạtĐảng,Thảothíchthúvôcùng.Anhbiếtcáchđiềukhiểnmộtcuộchọpnhưthếnàotheođúngkhoahọcnhưtuyênbốlýdo,chươngtrìnhnghịsự,bầuchủtoạ,thưkýđiềukhiểnvàghibiênbảncáccuộcthảoluận.Sôinổinhấtlàlúctranhluận.Bảnlãnhcủavịchủtoạlàởtiếtmụcnày,phảinắmbắtvàtómgọnnhữngýphátbiểuvàkếtluậnthoảđáng.Nếnhaibênchưađồngý thìphảibiểuquyết lấyđasố...Thảochưahài lòngvớinguyêntắcthiểusốphảiphụctùngđasố.Theoanhchưahẳnđasốluônluônđúng.Nhưngcáccuộctranhluậnnàychưađitớiđâuthìxảyrabiếncốquantrọngnhấttrongđờianh.Khôngrõ

dosơxuấtnàomàmậtthámbaovâytrongkhichibộđanghọp.HaianhemLiệu,ThảobịđưavôbótCatinatđiềutra,sauđógiảiquaKhámLớnSàiGòn.Vàituầnsauratoàlãnhnămnămtù,xuốngtàuraCônĐảo.

Trongcáirủicónhiềucáimay.Thờigianlưuđàyđãrènluyệnmộtanhchàngcáchmạngtàitửtrởthànhmộtnhàcáchmạngthậtsự.Vốnsốngđượcnhânlêntrongthửtháchácliệt.NhàtùCônĐảochỉđứngsauđịangụctrầngiankhéttiếngthếgiớilàkhámđườngCayennetrênxứGuyanecũnglàthuộcđịaPhápnằmsátranhxứBaTây.NguyễnPhươngThảovượtqua“thậpdiện”CônĐảonhưthếnào?Xinđónxemhồisauphângiải.

Chương6

RaCônĐảo,PhươngThảochuyểnhướng

Bịthanhtrừng,mắthỏngmộtcon

TùQuốcdânĐảngđượcgiamchungmộtdãydài.ĐôibạnLiệu,Thảođượcởchungmộtsalle(phòng).NhấtnhấtThảođềunoitheoLiệu.NhàbáokiêmnhàvănđãtỏraxứngđánglàđànanhcủaThảo.LàcánhTâyhọcnhưngLiệucũngthâmNhorộngHánnhờlúcthiếuthờicũngbỏbụngbachữthánhhiền.Cáivốn“TamTựKinh”đólạiđóngmộtvaitròquantrọngtrongviệcnhồinặntâmhồnkẻsĩ:“uyvũbấtnăngkhuất,phúquýbấtnăngdâm,bầntiệnbấtnăngdi”.TrongtùTrầnHuyLiệuvẫnungdungnhưlúclàmbáoviếtvănởSàiGòn.Vớithầychú,cặprằnanhrấtlịchsựnhưngkhôngkhúmnúm.Vớimiếngănanhrấttựtrọng,khôngvìcáigọilà“đệnhấttứkhoái”địchtungramàtáchriêng,xarờitậpthể.NhờcóLiệumàThảonươngtheo,khôngngảnghiêngtrướccuồngphongbãotố.

VàithángsaulạicóthêmmộtchuyếntùQuốcdânđảngrađảo.Căngtùthêmđôngthêmvui.TrongsốbạntùmớicóanhngườiBắctocaovạmvỡ.Anhíthọcnhưnghơncácbạntùởđứchạnh.Nhữngchuyệnnặngnhọcnhưkhiêngvácaicũngngạianhxungphong.Chuyệnsănsóctùbịnhtruyềnnhiễm,holao,tùhủiaicũnggớm,anhtìnhnguyện.Trongmộtvụtranhđấuđòicảithiệnchếđộlaotù,Tâyđànápmạnh:huyđộngthầychúdùng“matrắc”đánhđậptùtúibụi.Lậptứcanhnôngdânnàyxôngtới,đưatấmlưng“bavừng”rađónđỡđònchoanhemtiểutưsảnthànhthị.Xongtrậnkhủngbố,lưnganhnôngdânbầmtímnhữngvếtroigânbòvà“matrắc”,nhiềumảngdatrócrađểlòibầynhầy.Thảocùnganhemhếtlòngchămsócngườidũngsĩđángyêunày.Anhtìmhiểu:

-Anhtêngì,quêởđâu?

-Độ.TrầnXuânĐộ,quêHảiPhòng.

Thảomừngrỡxiếttay:“TôicũngsốngởHảiPhòngđây.Thaphươngngộcốtri.Còngìvuibằng”.ĐộlớnhơnThảochừngmườituổi,tánhtrầmlặng,khiêmtốn:chỉnóikhithậtcầnthiết.ThảohỏitớiđâuĐộnóitớiđó.Ôngbịkếtánchungthânvàcóvẻcamphận.NhưngThảođãđánhgiálầmôngĐộ.Tâmhồnngườinôngdânítnóinàylàmộtđáybiểncónhiềulượnsóngngầm.Lúccácvếtthươngkéodanonsángnàoôngcũngtìnhnguyệnquétlábàngngoàisân.

ThảotòmòtìnhnguyệntheovàđượcbiếtvìsaoôngĐộkhoáiquétlábàng.

Bagne2(trại2)gồmhaidãykhámdàiđốidiệnnhau,cáchmộtsânrộng.Bênnàyngóthấybênkia.

BênnàylàtùQuốcdânđảng,bênkialàtùCộngsản.Khiquétlábằng,tùhaicăngcóthểtraođổivàicâulàkhôngsợthầychúhaybạntùcùngcăngngheđược.

Điquétlábàngngoàisân:ThảovàĐộthườngnóichuyệnvớianhembêncộngsản,tìmhiểutìnhhìnhbênđóđểxemcăngnào“dễthở”hơn.Anhbạntùcộngsảncười:

-TùchánhtrịthìCộngsảnhayQuốcdânđảnggì,Tâycũngcoilàtùhếtnóchỉphânbiệttùchínhtrịvớitùthườngphạm.Bagne2mìnhđâytươngđối“dễthở”hơnbagne1lànhờanhemmìnhbiết tổ chứcbiết đoànkết giúpđỡ lẫnnhau, ngườimạnh làm choàngngười yếu,ngườibiếtchữdạyngườikhôngbiết,ngườichánhtrịcaodạyngườichánhtrịthấp.Hộtmuốicắnlàmđôi...

ĐólàchuyệnlạđốivớiThảo.Ởdãyanhlàmgìcóchuyệnđó.Ởtùmàcònphânbiệtgiaicấp.Anhthấychuyệnlạđời:ăncơmcóngườihầu,ngườiquạt.HỏiLiệumớibiếtđólànhómĐạiViệtquanlại,cũngtheochủnghĩatamdânnhưngphầnlớnlàquanlạihoặcconôngcháucha,làmcáchmệnhmàchưabỏđượcthóiquenăntrênngồitrốc.

NhữngkhámphávềcăngbênkiaThảođềuthìthầmchoLiệubiết.ThếlàvàingàysauLiệutậphợpmộtsốanhemtrẻtrongsallelạinóichuyệntìnhhình“ngheđỡbuồn”.TấtnhiêntrongsốnàycóThảo.AnhkéotheoôngĐộlàngườirấthamhọc.Vớitàikểchuyệnhấpdẫn,Liệuthuhúthầuhếtanhemtrongsalle.Mộtsốanhemkhácsallecũngthamgia.Khôngkhícăngcóphầnsinhđộnghơntrước.

TheogợiýcủaLiệu,Thảocũngmởlớpdạyvănhoá,vìcóvănhoá-họcchánhtrịmớidễhiểuhơn.Khôngbiếtnămchâubốnbiểnthìlàmsaohiểnđượctìnhhìnhthếgiới!...

ÔngĐộtuylớnhơnThảogầnmộtcongiápnhưngôngvẫnchịukhóngồihọcmộtngườinontrẻhơnmình.Cóngườichếnhạo,ôngĐộcười:“Nónhỏmànógiỏi,cònmìnhlớnmàmìnhdốt,hễdốtthìphảihọc.Tựáilàdốtsuốtđời”.

Mộthômngườiquétlábàngcăngbênkiachobiết:“TốinaycódiễnkịchmừngngàylễquốctếlaođộngMộtthángNăm”.ThếlàbộbaLiệu,Thảo,Độlénquabênkiaxemvănnghệ.Núpbênngoàimàxem.Cànglénlútcàngsaymê,nhưănvụngbaogiờcũngngon.Trongtùmàsânkhấucũngcósơnthuỷnhưcácgánhhátngoàiđời.Đàoképcũngsonphấnhiamão,gươmdáo,khôngthiếuthứgì.Thảorấtmêcôđàotrongvởtuồngđêmấy.Ởtùlâuquá,mắtkhôngthấyđànbà,huốngchiđâylàđànbàđẹp,môisonmáphấn,điđứngyểuđiệu.

TừđómỗikhinghecăngbênkiacódiễnkịchlàThảotrốnquaxem.Đêmnàocó“côđào”trênsânkhấulàThảovuithúlàm.LòngmếnmộtrẻconđókhôngquađượccặpmặttinhđờicủaLiệu.CóhômLiệunóiđùa:“Coichừngcôđàođólàcộngsản”.Thảothànhthậttâmtình:“Tạisaolạiphânbiệtnhưvậy?Tôichỉthấyhaibêncómộtnétđẹpchung:lòngyêunước.Cònđisâuthêmvềchánhkiếnthìtôikhôngđủtrìnhđộnhưanh.Vớitôithìlòngyêunướclàđỉnhcaocủaconngười.Tâybắtchúngtađàyrahảiđảonàylàvìchúngsợlòngyêunướccủachúngta,cònphânbiệtcộngsảnvớiquốcdânđảnglàchuyệnthứyếu”

Liệuimlặngkhálâudườngnhưchìmtrongsuynghĩ.HômsauLiệukéoThảorachỗvắngnóinhỏ:

-Lâunaymìnhsuynghĩnhiềuvềcộngsảnvàquốcdânđảng.Mìnhnhậnrađiềunày:Cộngsảnlàmộtphongtràoquốctế,cònquốcdânđảngnằmtrongphạmviquốcgia.Xuthếcáchmạnghiệnnaymởrộngracácnướcngoàitìmđồngminhđểcóthêmsứcmạnhchốngđếquốcthựcdân.QuanniệmbếquantoảcảngcáctriềuvuaNguyễnđãlạchậulỗithờirồi.Rađây,đượcgầncácanhemcộngsảnmìnhnênhọchỏithêm.

Thảogópý:

-Anhhọcnhiềuhiểurộngthấyxa,còntôithìchỉthấysinhhoạtbênkiadânchủhơn,tiếnbộhơn,vuivẻhơn...

Độchừngnhậnthấynhưvậy.Vàcòncómộtsốngườicũngđồngtìnhvớibộbanày.

KhôngchỉcóbộbaLiệu,Thảo,ĐộhướngtầmmắtvềcăngbênkiamàcòncóvàinhómkhácnhưnhómanhTưởngDânBảocũngxungphongquétlábàngđểbímậttiếpxúcanhembênkia.

***

Đượctôirèntronglòlửacáchmạng.Thảothấymìnhcóítnhiềutiếnbộ,nhưngLiệumớilàngườihăngháitronghoạtđộngchuyểnhướng.Từtamdânanhchuyểnsangquốctếvôsản.Nhữngcuộcnóichuyệntrongsalle,anhnóirõxuthếấy.

MộthômôngĐộchoThảomộttinquantrọng.NhữngngườicầmđầucăngQuốcdân

đảngđãthấysựchuyểnhướngcủanhómTrầnHnyLiệu.Họquyếtđịnhlậpbanthanhtrừngbọnphảnđảng.ĐộkhuyênThảonênănnóithậntrọng.ThảobáongaychoLiệu,nhưngLiệuvẫntiếptụcbàytỏquanđiểmcủamìnhnhưtrước.ĐúngLiệulàmộttaytuyêntruyềntrongmáu,khôngcógìcóthểngănchặntàihùngbiệncủaanhđược.Thếrồichuyệnphảiđếnđãđến;vàonửađêmtronglúccảsallechìmtronggiấcngủ,mộtbóngđendiđộng.Hắnthủmộtlưỡidao“conchó”đãmàibénnhưdaocạo.Đãrìnhrậptưtrước,hắnmòđếnnơi“tênphảnđộng”nằm.Nhanhnhưchớp,hắnquỳxuống,choàngchânngồi lênngựcnạnnhân, tay tráinắmđầu,taymặtliadaocắtcổ.Nạnnhânchỉkịpkêulênmộttiếng,máuchảyđỏcảngực...Tiếngkêuấyđãcứunạnnhân:thầychúgácđêmngheđộngbámđènpinchạytới.Hungthủvộivàngbỏconmồichạythoátthân.Cảsallegiậtmìnhthứcgiấc.Họpháthiệnngườibạntùbịcắtcổđangquằnquại,máumeđầymình.Lậptứcnạnnhânđượcđưađicấpcứu.Nạnnhâncuộcthanh trừngđầu tiênnămđó lànhàbáokiêmnhàvănTrầnHuyLiệu.Rấtmayvết thươngkhôngsâuvàđượcđiềutrịkịpthời.MọingườitrongsallevuimừngđượcbiếtnhàbáohọTrầnđãthoátchếtđồngthờinguyềnrủabọnchủtrươnggiếtngườikhôngcùngmộtchánhkiếnvớimình.

Dùbịlênán,bọnquákhíchvẫntiếptục“thanhtoánmấytênphảnĐảng”.Nạnnhânthứhaicũngbịcắtcổvàonửađêm.Vàcũngrấtmaylàthầychútớikịphungthủbỏchạyvànạnnhânđượccấpcứukịpthời.KhôngchếtnhưngmangvếtsẹotoởcổnhưnhắcnhởmọingườiphảihếtsứccảnhgiáckhiquyếtđịnhgianhậpmộtĐảngnàođó.NạnnhânnàylàTưởngDânBảo.CũnglàngườimiềnBắc.

Haivụcắtcổxảyratrongvòngmộttuầnkhiếncảdãylosợ.Nạnnhânthứbasẽlàaiđây?Thảonghĩthấm:“MìnhlàcáibóngcủaanhLiệu.ChúngđãnhắmvàoanhLiệuthìchắcchắnkhôngbỏsótmình.Phảiđềphòngvàcẩnthận”.Nhiềuđêmanhthứcsuốtluônluônnằmtrongthếthủ,hễthấyđộnglàtấncôngngay.Anhrấtmêbóngđávànhớmộthuấnluyệnviênđãchủtrương“cônglàthủhaynhất”.Nhưngthứcròngrãbađêmmàkẻ“thihànhkỷ luật”khôngdẫnxáctới.Đếnhômthủtưthìquámỏimòn,vừađặtlưngxuốnglàngủvùinhưchết.Kẻthihànhkỷluậtnhưmộttaythợsănlànhnghề,biếtlúcnàogiănglưới,lúcnàobuôngtên.Và lầnnàyhắnkhôngdùngdaoconchómàdùngbànchảiđánhrăng.Bảnán thihànhchoNguyễnPhươngThảokhôngphảilàtửhìnhmà“lấymộttròngmắt”tênphảnđảng.

Trongbóngđêmmộtbóngmaxuấthiện.ĐếnbênThảo,bóngđennhằmngaymắtđâmmạnhbànchảixuống.Thảorúlênmộttiếnglàmcảsallenáođộng.

Hungthủnhanhchânbiếnmất.ThầychúđưaThảotớibịnhxá.Dùđượcchămsóctậntình,conmắttráiđãhỏng.Đànhphảichịutậtsuốtđời.

Lạlùngthay,mấtmộtmắtmàtừđóThảothấymìnhsánghơntrước.Sángởthuậtđốinhânxửthế,sángởthuậtgạnđụckhơitrong.AnhđãtrảmộtgiárấtđắtkhichọnĐảng.Chủnghĩatamdânrấtđẹpvớitônchỉđộclậptựdo,hạnhphúclàđỉnhcaocủadântộc,dânquyền,dânsinh,nhưngđóchỉlàkhẩuhiệusuôngđểmêhoặcthiênhạ,cònbọncầmđầuthìchỉtheomụcđíchhènhạlàvinhthânphìgiavàkhôngngầnngạithủtiêunhữngđồngđảngkhácchínhkiến.Anhnhấtđịnhphảihọcngườixưaởđiểmquaylưỡibẩy lầntrướckhinói.ChọnĐảngchínhtrịcũngphảiđộngnãobẩylầntrướckhiquyếtđịnh.

***

Từbịnhxátrởvềbagne2,NguyễnPhươngThảođãbiếnthànhngườikhácvềnhândạngcũngnhưvềtâmhồn.Trướckia,Thảođẹptraivớiđôimắtsángrỡ,tánhtìnhhồnnhiên:bâygiờxấuxíchộtmắtuuấttrầmngâmkiệmlời.

AnhthấtvọngvềquốcdânđảngđãcướpđicủaanhmộtconmắtnhưnganhkhôngtráchngườiđãđưaanhvàoĐảngnày.TrầnHuyLiệucũnglànạnnhâncủanhữngcụmmỹtừ“tamdân,dântộcđộclậpdânquyềntựdo,dânsinhhạnhphúc”.Cáisẹotonơicổlàmộttấmbiểncảnhgiác“đừngmắcbẫynhữngmỹtừtrốngrỗng”.Hãynhớmãicâunói:“thùngrỗngkhuato”đểthậntrọngtrongmọinhậnxétngườivàviệc.

Năm1935,tùCônĐảođượctrụcxuấtvềnguyênquán,bộbaLiệu,Thảo,Độtrảxongbảnánnămnămtùđược“quyhồicốhương”.

Chương7

Đoạnđườngmới,tênphảiđổimới.

NguyễnPhươngThảo“cảihiệu”NguyễnBình.

TrởvềquêBầnYênPhú,Thảotínhsổ:thấmthoátđãtámnămanhrờiquêchađấttổ.TrongtámnămlưulạcmiềnNam,anhđãhọcđượcrấtnhiều,đúngnhưngườitanói:“đimộtngàyđàng,họcmộtsàngkhôn”!ĐiềuanhtâmđắcnhấtlàđãbiếtđượcmiềnNamcảvềđấtnướcvàconngười,cảtrênđấtliềnđếnngoàihảiđảo.DânmiềnNamsaomàdễthươngdễmến,hàohiệp,cởimở,chânthật,hiếukhánh...ĐấtmiềnNamtrêncơmdướicá,làmchơiănthiệt.

Saunhữngngàyđoàntụgiađình,ThảotựthấykhôngthểsốngthúcthủởBầnYênPhúđược.Nhưmộtcánhchimditrúđãbiếtnhữngchântrờixalạkhôngthểrurúmộtcụmrừng,Thảobắtđầuđiđóđiđây.AnhlênHàNộitìmTrầnHuyLiệu.Khichiatay,LiệuđãdặnThảo:“Muốntìmtớcậuhãyđếncácnhàbáo.Làmbáoviếtvănlànghềcủachàng”.

ThảotìmLiệukhôngkhó.Liệubáotinvui:

-ĐãđượckếtnạpvàoĐảngCộngsản,còncậuthìsao?CómuốnvàoĐảngkhông?Tớgiớithiệucho.

Thảolắcđầu:

-Conchimbịtênsợcâycong...

Liệucười:

-Tớcũngvậy!Nhưngthấtbạilàmẹthànhcông.Mỗilầnvấpngãlàmộtbướctiếntrênconđườngmìnhtựnguyệndấnthân.Vềphầncậu,nếukhôngthíchthìthôi,tớkhôngrủrêvìmỗikhinhìnmắtcậu,tớthấyhốihận:chínhtớđãđưacậuvôconđườngbấthạnh...

NguyễnPhươngThảokhoáttay:

-Chuyệnđãqua,khôngnênnhắclại.Nhưngđãlỡnhắclạithìtôicũngnóiđểxoátannỗiânhậncủaanh.TôihậnkẻquákhíchtrongtùđãchủtrươngthanhtrừngnhữngtênmàhọcholàphảnĐảng,nhưngtôikhônghềtráchanh.Vìchínhanhcũnglànạnnhâncủanhữngkẻquákhíchấy.Vếtthẹotrêncổanhcũngnhưconmắtchộtcủatôilàdấuvếtcủamộtkinhnghiệmtrảbằngxươngmáu...Ngàynayanhđãtìmđượcconđườngđểthựchiệnlýtưởngcủaanh,tôilấylàmmừngchoanh.Cònvềphầntôithìxinchomộtthờigiansuynghĩđã.Khinàothấycầnthamgia,tôisẽnhờanhgiớithiệu.

***

Năm1940tìnhhìnhchínhtrịsụcsôivớicuộcKhởinghĩaNamkỳ,đầunăm1941tớiKhởinghĩaĐôLương...Giữanăm1941MặttrậnViệtMinhrađời.Đâylàmộtthờisựlớn.ThảoliềntìmLiệuvàđượcLiệugiớithiệucôngtác:

-ThờicơsắpđếnchocáchmạngViệtNam.Chiếntranhthếgiớinổra,hiệnnaytrụcphátxítBáLinh-LaMã-ĐôngKinhtấncôngồạt,nhưngrồiđồngminhngũcườngAnhMỹPhápNgaTàusẽphảncông.Tìnhhìnhbiếnchuyển,cáchnàomìnhcũngcólợi.NhândịpPhápNhậtđấuđánhautacủngcốlựclượngvõtrang.Hiệngiờtarấtcầnsúng.CậuởHảiphòngcónhiềuchiếnhạm.Làmsaongoạigiaochơibờivớiđámthuỷthủvậnđộngmuasúngcủachúng.Cậucóthểlàmđượckhông?

Thảogật:

-Đượcchứ!Tôinhậncôngtácmuasắmvũkhíchodânquân.-TrầmngâmmộtlúcThảonói tiếp-giaiđoạnmớimìnhcũngphảicómộtcái tênmới.NguyễnPhươngThảocònhơihướngQuốcDânĐảng,mìnhkhôngmuốnnhắctới.Tôiđãchọnđượcmộttênmới...

Liệucườihỏi:

-Têngìcóghêgớmlắmkhông?

-NguyễnBình.Haichữthôi.NguyễnlàdònghọcònBìnhlà...

Liệucướplời:

-Mìnhhiểuýcậurồi-tuthân,tềgia,trịquốc,bìnhthiênhạ.Tu-tề-trị-bình,đólàbốnbướccủakẻsĩ.Haylắm?Cáitênđónóilênchílớncủacậu:bìnhthiênhạ.

ThảobắttayLiệu:

-Chịuthầy!Anhđiguốctrongbụngtôi.

***

CảngHảiPhòng,chiếnhạmPhápđậunghỉngơisaunhữngchuyếnhảihành.Chiềuchiềutrongnhómthuỷthủlênbờdạophố,vàoquángiảikhátvàtántỉnhcáccôgáitrongquán.ThảonaylàNguyễnBìnhcũnglacàcácquánấytìmcáchlàmquenvớiđámthuỷthủ.Mộthômanhtìnhcờgặpmộtbạnhọccũnaylàthuỷthủ.TênanhlàLêPhú.

-ÊThảo.Lâuquámớigặp!

-A,Phú.Mườinămmớithấymặtnhau.

Haibạnbắttay.BìnhnhìnanhbạntrongbộđồhảiquânPháp.TrênmũvảicómấychữtênchiếnhạmCommandantBourdais.

-Saoanhbạn?Vợcongìchưa?Bìnhgọibiađãibạn.

-Đờilínhnhưcánhhảiâu,nayđâymaiđó.Vợconlàmgìchothêmbậnbịu.CònThảo?

-Mìnhcũnghambaynhảynênchưadừngchânnơinào.Cólẽmìnhphảixinvôhảiquânmớithoảchítangbồng.

LêPhúcườilớn:

-TrongNamcócâu:“concátronglờđỏlờconmắt,concángoàilờngúcngắcmuốnvô”.Thóiđờilàđứngnúinàytrôngnúinọ.Mìnhđãchánhêcáiđờibèobọtrongbiển,thếmàcóngườilạimơướccáimàngườitamuốnvứtđi.

Bìnhkhaithácngay:

-Saomàbiquanchánđờivậy?

LêPhúhấthàmvềphíachiếnhạmnói:

-NhậtđổbộlênĐôngDương,ngàycànglấnlướtPháp.Parisđãđầuhàngnhụcnhã,tuyênbốthànhphốbỏngỏđểgiữnguyênvẹncácđềnđàiditíchlịchsử.Phápởđâyhếtsức

nhânnhượng,nhưngđượcđằngchânlânđằngđầu,Nhậtcànglàmgià.Mấychahạmtrưởnghăngtiếtvịtđòiđánhnhưngmấytướnglụcquânchỉtìmđườngrútchạy.Càngthấtthếchúngcàngcaycú.Giậncáchémthớt,mấychahạmtrưởnghànhhạbọnnàyghêquá!

-Cóđịnhnhảykhông?Bìnhgợiý.

-Cũngcóýđó,nhưngđangchờxemđã...

-Nếumuốnnhảythìmìnhgiúpcho.Trongkhichờđợinêntìmhiểutìnhhình.

LêPhúgật:

-Đólàchuyệnđươngnhiên.Bọnnàyđangtheodõitìnhhìnhhàngngàytinchiếnsựcácmặttrận...

-Vậymàcómộtmặttrậncựckỳquantrọngmìnhcamđoancácanhkhôngbiết.-Bìnhcườivẻbíhiểm.

-Mặttrậnnào?

-MặttrậnViệtMinh!Cóbaogiờnghenóimặttrậnđóchưa?

LêPhúlúngtúng:

-Cóngheloángthoáng.Chỉbiếthọởtrongrừngsâu...

-NếuhọcóngườixuốngHảiPhòngnày,Phúcódámtiếphọkhông?-Bìnhnửađùanửathật.

-Làmgìcóchuyệnđó!

-NhưngnếucóthìPhúcódámgặphọ?

-Sợgìchứ?

Bìnhhàilòngvớicuộcgặpgỡnày.

Mớingàyđầu,khôngnênhấptấp.Phảiđiềutracẩnthậnđã.Phảinắmchắcmớixúctiếncôngviệc.

SaukhibiếtchắcLêPhúlàngườitốt,Bìnhđặtvấnđề:cáchmạngcầnsúng,nhờLêPhútổchứcmualénsúnglấycắptrongkhodướitàu.LínhHảiquânănchơiquenthóicầntiềnnênsẵnsànglấytrộmsúngđibánchobấtcứaimua.

LậptứcBìnhgặpLiệuđểtìmngườichuyểnsốsúngđó.LiệugiớithiệuBìnhvớiđồngchíNguyênVănTuệlàbạntùnămxưa.Liệuchođịachỉ:chùaPhươngMỹ,huyệnThuỷNguyên.

Bìnhtớinơi.Anhxiếtđỗingạcnhiênkhimộtnhàsưratiếp:

-Chàosưthầy.TôimuốngặpôngTuệ.

-Tuệlàtôiđây.

-TôiđượcanhTrầnHuyLiệugiớithiệutớichùagặpanh.

NhàsưmờiBìnhvôsauliêubànchuyện:

-TrụtrìnàylàsưcụtênlàTrụ.Sưcụrấtcócảmtìnhvớicáchmạng.VềđồngchíthìanhLiệuđãcónóivớitôirồi.HaianhchànghoạtđộngởSàiGònvàcùngraCônĐảonăm30...

-Chuyệnấyxưarồi.TôiđãđoạntuyệtvớiQuốcdânđảng.Bâygiờxinbànchuyệnhiệntại:theosựphâncôngcủaanhLiệu,tôiđãmuađượcmộtsốsúng,đồngchíchongườixuốngHảiPhòngđemvề.

-Đượcbaonhiêusúng?

-Sáusúngtrườngcảđạnnữa.Chuyếntớisẽquantrọnghơn.Tôiđangvậnđộnganhemtháogỡhaicâyđạiliêntrêntàu.

Nhàsưngạcnhiên:

-Làmsaodámgỡsúngtrênchiếnhạm?

Bìnhtươicười:

-MìnhlợidụngmâuthuẫnPháp-Nhật.NhậtđòiPhápgiaocácchiếnhạmđểnólophòngthủĐôngDương.ThằngPhápđangdùngdằnglàmkếhoãnbinh.TôicóbạnhọccũtrênchiếnhạmCommandantBourdais.Anhnàycótinhthầnyêunước.Nghecáchmạngcầnsúng,anhbạnnàyvậnđộnganhemlấycắpsúngdướitàubánchota.ThấyTâykhôngthiếtthatớichiếnhạm,mìnhbướcthêmbướcnữa:gỡhaicâytrây-đơ.

Côngtácmuasúngthànhcông.BìnhphấnkhởilàmbinhvậntạiđồnCửaÔng:MộtđồngchítênTưThànhđượcBìnhgiaoliênlạcvớianhcôngnhânPhanMạnhHàđưacảtiểuđộiởđồnCửaÔngvôchiếnkhuĐôngTriềuômtheocảsúng.

Nhưvếtdầuloang,thắnglợinàykéotheothắnglợikhác.TổbinhvậnthịxãKiếnAnmangvôkhusáusúngtrường,basúng lục.Khí thếcáchmạngngàycàngdângcao.NguyễnBìnhlàmmộtcúlớn:NhậttổchứcmộtlựclượngvũtranggọilàĐạiViệtQuốcgialiênminhđểchốngViệt-Minh.ChỉhuyLiênMinhnàylàmộtcánbộĐạiViệttênBùiSinh.NguyễnBìnhchotrinh sát tìmhiểuvềBùi Sinh, biết anh làngười yêunướcnên tìm cách tiếp xúc.Bùi SinhhưởngứnglờikêugọicủaViệtMinh,đưahaitiểuđộiĐạiViệtQuốcgialiênminhvôchiếnkhuđểlàmnòngcốtchotađánhthịxãUôngBí.

TriphủNguyễnQuangTạobímậtngảtheophongtràocáchmạng.NguyễnBìnhgợiý

choTạolênTỉnhxinthêmsúngđểvềphòngthủhuyệnThuỷNguyên.Lãnhđượcsúngđạnrồi,Tạođưahếtvôchiếnkhu:15súngtrường,500viênđạn.

Chương8

ChùaBắcMãtrởthànhcăncứ

HuyệnĐôngTriềumởrộngchiếnkhu

CôngtácbìnhvậnvàmuasắmvũkhícủaNguyễnBìnhđượcxứuỷBắcKỳđánhgiácao.Nhờsúngđạnnhiều,ĐôngTriềutrởthànhchiếnkhuvữngvàng.BấygiờsưTuệchuyểnvềchùaBắcMã.

NguyễnBìnhđếnđóbàncủngcốcăncứ.ChùaBắcMãlàngôichùacổkhálớn,vịtríthuậnlợi,trướcmặtlàđồnglúagiápđườngcái,đường18,phíasaulàrừngchồi,trongsâulàrừnggià.Từtrongchùacóthểkiểmsoátđịchhànhquântrênlộ18.Nếucầnrútluithìrừngchecảđạiđộidukích.TrongchùacónhiềuBụtto,cánbộcóthểngủngaydướichânBụt.Gácchuông,gácchépkinhcóthểdùnglàmnơigiấutàiliệuHaidãynhàngangcóthểlàmnơihộinghị,mởlớphuấnluyện.

SưTuệgiớithiệuNguyễnBìnhvớisưcụtrụtrì:

-ĐâylàsưNguyệt,mộtnhàsưdámvứtáocàsakhoácchiếnbào...

NguyễnBìnhvuivẻnói:

-TôichưahânhạnhthấysưcụkhoácchiếnbàonhưngđãthấysưcụintruyềnđơnkêugọidânchúngchốngNhậtvàxâydựngchiếnkhuĐôngTriều.

SưNguyệtnói:

-Dântrongvùngrấttốt.Thấyngườilạlảngvảnglàhọbắtnạpchochùa.Tớinayhọbắthaingười,mộtcủađịchvàmộtcủata.MộttêntaysaicủabọnĐạiviệtquốcgialiênminhlòmòvôđâybịtómbắtngay.CònngườikialàanhSơnVỹ,mộtthanhniênđitìmcáchmạng.TađãchoSơnVỹdựkhoáhuấnluyệnquânchính,naySơnVỹđangchỉhuydukíchĐôngTriều.

TừkhiNguyễnBìnhvềđây,chùaBắcMãtrởthànhtổnghànhdinhquângiảiphóngchiếnkhuĐôngTriều. Sáng chiều tiếngđạihồngchungngânnga.Nghe tiếng chuôngquenthuộc,dânchúngvữnglònglàmmùa:họbiếtViệtMinhvẫnhoạtđộngbìnhthường.TàinăngquânsựcủaNguyễnBìnhđãgặpđấtdụngvõ.AnhlậpđộivõtrangtuyêntruyềnĐôngTriều.Độigồm5người:SưTuệ,HảiThanh,VũĐìnhThiệp,ThiệuvàLêHải.HảiThanhtớichùaBắcMãsauNguyễnBình.VũĐìnhThiệp làthanhniêntháovátđượcanhBìnhchọn làmthưký

riêng.MỗisángThiệpdùngnướcnóngrửamắtchoBình.Xongrồi,gọngàngtrongbộáonâubạcmàu, súngsáunhét lưng,NguyễnBìnhcỡixeđạpđi công tác.ThiệpnhớrõchuyếnvõtrangtuyêntruyềntạiMạoKhê.AnhvàLêHảicónhiệmvụbảovệhaidiễngiảlàsưTuệvàHảiThanh.CònThiệuthìcanhgácvòngngoài.Sựđộtnhậptáobạoấygâytiếngvanglớn.DânrấtphấnkhởiđượcthấycánbộViệtMinhvềlàng.Cònđịchthìhoàntoànbấtngờ,khôngcanthiệpkịp.

SaungàyNhậtđảochánhPháp9-3-1945,ĐôngTriềusụcsôikhíthế.BinhlínhcủaĐộiHiềnởĐôngTriềugồm30 tênhoangmangkhôngdámphápháchnhư trước.Do ta tuyêntruyền,ĐộiHiềnlunglayvàsaucùngngảtheota.Nhờvậymàchỉcóbốnsúngtrường,tacướpđồndonộiứngcủaĐộiHiền,línhđồnmởcửacổngvànạpsúng.Quầnchúngàotheophákhothócchiachodânnghèo.Tronglúcđịchchạytoánloạn,tachianhaubắtsốngTrưởngKhiếtvàtrihuyệnĐôngTriều,chiếmluônBưuđiệnhuyện.

Kểtừtháng5-1945BắcMãđãtrởthànhtrungtâmhoạtđộngquânsựquantrọng.Bộchỉhuygồmbangười:NguyễnBình,HảiThanhvàĐộiHiền.DochuyểnhướngtheocáchmạngvàlậpcôngtrongtrậnđánhĐôngTriềuvừaqua,ĐộiHiềnđượcNguyễnBìnhtindùng.SưTuệlotổchứccácUỷbannhândâncáchmạnglâmthờikhắp54làngtronghuyện.

Khôngkhíphấnkhởitrongvùng,làmnônứcmọingười.MộtMạnhthườngquântênLýBáSinhcốnghiếntàisảnnuôicánbộtronghuyện.HọLýđượcbầuchủtịchhuyệnĐôngTriều.

Ngày6-6cótinbọnphỉsẽchiếmđồnBảoanChíLinhvàongày8-6.BanlãnhđạokhởinghĩaởBắcMãquyếtđịnhrataytrước.Theokếhoạchđãđịnh,sángsớmngày8-6,độivõtrangnổsúngtrênmộttuyếnđườngdài24kmtrênlộ18.Tadiệtbốnđồn,phákhothócphátchođồngbào.BốnđồnnàylàđồnĐôngTriềuchiếmtrướcđâydocôngnộiứngcủaĐộiHiền.ĐồnMạoKhêchỉgiảiquyếttrongvònghaitiếng.ĐồnTràngBạchtachiếmbằngkếgiảlínhNhậttiếnthẳngvôđồnbắtsốngtrưởngđồn,chiếmkhovũkhí.ĐồnChíLinh,tatrươngcờđỏsaovàngkéovôđồn,phákhothócphátchodân.ChiềuhômấytahọpmíttinhởHổLao,tuyênbốchánhthứclậpchiếnkhuĐôngTriều.UỷbanquânsựcáchmạnggồmcácđồngchíNguyễnBình,TrầnCung,HảiThanh.TrầnCungtênthậtlàNguyễnNgọcCư,búthiệuHoảMai,quêtỉnhTháiBình.Đỗkhoásinh,Cungvềquêdạyhọc.Năm1929anhgianhậpĐảngcộngsản,năm1932anhbịbắtlãnhán20nămkhổsai,đàySơnLarồiCônĐảo.Đượcphóngthích,anhvềchùaBắcMã,giảsưđểhoạtđộng.Anhlàmbàithơtựtrào:

TránhTâytaphảigiảthầytu

Súngsínhnâusồngbộphápsư

Khôngđạođóngvaingườimếnđạo

Chẳngtulàmbộkẻchântu

Haimươithutrảinămnhàngục

Bônchụcxuânquanămđộtù

Chiếnsĩmấyphennươngbóngphật

Tụngkinhmácxít,niệmnammô.

Pháthuykhíthế,chiếnkhuĐôngTriềumởrộngcácvùnglâncận,đổitênlàchiếnkhuTrầnHưngĐạo.Từngàymang tênvịanhhùngba lầnđánh thắngquânNguyên, chiếnkhuĐôngTriềuthunhiềuchiếnthắngvangdội.TrậnphụckíchtrênKinhThầyđánhthuyềnvậntảiđịchthunhiềulươngthựcvàvũkhí.KếlàtrậntấncôngđồngloạtnămđồnThanhHà,KinhMôn,ThuỷNguyên,UôngBívàBíChợ.RiêngđồnBíChợtathutrêntrămsúng,phákhothócđồnđiềnxếpSâmchiachodân.Lựclượngvõtrangtronglúcnàyvọtlên400taysúngchialàmbốnđạiđội.ĐólàcácđạiđộiHoàngHoaThám,PhạmHồngThái,HoàngVănThụvàKýCon.Ngoài ra cònmột đội thuỷ quân gồm công nhânmỏMạo Khê. Đội này đã đánh cướp tàuDiamantcủachủmỏ.TrậnQuảngYênkhiếntêntuổiNguyễnBìnhnổinhưcồn.TỉnhlỵQuảngYênnằmtrêntrụcgiaothôngthuỷbộgiữaVàngDanh,UôngBívàHảiPhòng.BốnđạiđộiđithuyềntừĐôngTriềutheosôngKinhThầytiếnđếnthịxãQuảngYên.Khíthếcáchmạngápđảobọnđịch.Nămtrămlínhbảoankhiếpvíanémsúngđầuhàng,tathunămtrămsúng.BọnNhậtcũnghốthoảngphóngtàuchạyvềHảiPhòng.Chiếnlợiphẩmchởđẩymườixebògồm600súngtrường,40trungliên.Lậptứctatổchứcmíttinhtriểnlãmchiếnlợiphẩm.ĐólàngàyđẹpnhấtcủaquângiảiphóngĐôngTriều.NguyễnBìnhmặcbộquânphụctênquantưNhậttagiếtởUôngBí,mangcảkiếm,súnglụcvàdaogămcủatênnày.Trôngthậtlàoai!

Khôngdừnglạiởđây,NguyễnBìnhchỉhuyhaicanôchởđầylínhđiyểmtrợcuộckhởinghĩaHảiPhòng,sauđógiảiphóngTiênYên,BaChẽ,HònGai,CẩmPhả,CátBà...

Tháng8-1945cónhiềubiếncốquantrọngtácđộngđếncảnước.ĐạihộiTânTràohọpbangày13,14,15-8-1945cửUỷbankhởinghĩatoànquốcvàralệnhTổngkhởinghĩa.BangàysautacướpchínhquyềntạiHàNội.

Cũngtrongnhữngngàynóngbỏngnày,quânTàuTưởngtiếnchiếmthịxãQuảngNinh.Đólàsưđoàn82củatướngLưHán.ĐồngthờigiặcPhápngoàiđảoCôTôrụcrịchđánhchiếmthuộcđịacũ.TìnhthếthêmcăngkhibọnViệtCáchnúpbóngquânTàungangnhiêncướpphácácthịtrấnchúngđiqua.RồithêmbọnthổphỉngườiHoanổilên.

TìnhthếnàykhiếnNguyễnBìnhkhôngthểnghỉngơisauthờigian“đánhĐôngdẹp

Bắc”.Đóchỉlàbướcđầu.BọnphỉcủatêntướngLươngĐạiBânchiếnhuyệnHoànhBồ.BọnViệtCách chiếmHònGai.NguyễnBình cửngười thương lượngnhưng tênViệtCáchkhôngchịu,cứtiếptụclấnchiếmcácvùngTiênYên,ĐìnhLập.NguyễnBìnhápdụngchiếnthuậtvừađánhvừađàm.Việcđánhdoanhphụtrách,việcđàmdosưTuệlo.

SưTuệchotrinhsátđiềutranộibộtêntướngphỉTàuLươngĐạiBân.TênnàycómộttìnhnhânngườiViệt,tênXậpNhi,congáiBangXàngởphốĐôngTriều.BangXànglàngườicócảmtìnhvớicáchmạng.Nhàônglàcơsởbímật.SưTuệchongườigặpcôXậpNhithuyếtphụchọLươngthoảhiệpvớicáchmạng.NhờmỹnhânkếmàtahạnchếđượcđámphỉLươngĐạiBân.

CáctrậnđánhgiữaViệtMinhvàViệtCáchdiễnrakhắpvùngbiêngiới.QuânTàuởĐôngHưngyểmtrợbọnViệtCáchkhiếnchúngcànghunghăng.Cónơihaibênquầnnhautới23ngàyđêm.Mãiđếnkhi.quânTàurút,ViệtCáchmớibỏchạy.

Chương9

ChiếmHảiPhòng,đặtđạibảndoanh

Tiếpsứgiả,NguyễnBìnhphẫnnộ

Ngày23-8NguyễnBìnhchỉhuyhaiđạiđộiPhạmHồngTháivàKýConcùngcánhquânthứhaigồmhaiđạiđộiĐềThámvàHoàngVănThụtừThuỷNguyênvềchiếmHảiPhòng.Địchhoảngsợbỏchạy.

NguyễnBìnhchọnnhàbăngNămSaolàmtrụsởBộTưlệnhĐệTứQuânKhu.TênnàyđượcđặttheoquyếtđịnhcủaHộinghịquânsựcáchmạngBắckỳhọptừngày15đến20-4-1945tạiHiệpHoà,BắcGiang.

Hộinghịquyếtđịnhcảnướcchialàmbẩyquânkhu.BắcBộcóbốnquânkhuLêLợi,HoàngHoaThám,QuangTrung,TrầnHưngĐạocũnggọilàĐệtứQuânKhu.TrungKỳcóhaichiếnkhuPhanĐìnhPhùngvàTrưngTrắc.NamBộcómộtchiếnkhu:NguyễnTriPhương.

ĐệTứQuânKhucócáctỉnhHảiDương,HưngYên,TháiBình,HảiPhòng,QuảngYên,HònGai,MóngCáivàLạngSơn.CũngcóngườigọitheoxưalàchiếnkhuĐôngTriềuhaychiếnkhuDuyênHải.

ĐóngtạiHảiPhòng,tưlệnhNguyễnBìnhthayđổicáchănmặcchothíchứngtìnhthế.ÔngthaybộnâusồngbạcmàuđểmặcquânphụckakimaykiểuNhật.Vócdángtocao,mặcnhàbinhxemrarấtvẻtướnglãnh.

TintừmiềnNamchobiếtquânAnhẤntớiSàiGòngiảigiớiquânNhật.BọnPhápđượctêntướngAnhGraceythảtừcáckhámgiam.BọnnàythừalúcquânPháptừchánhquốcsangbắtđầugâyhấndướisựyểmtrợcủaquânAnh.NghetinnàytimNguyễnBìnhsôilên.MiềnNamlàquêhươngthứhaicủaanh:Anhnhớlạibaokỷniệmtưởngđãnằmimdướilớpbụithờigian.Haimươinămtrước,mộttrangthiếuniênmườibẩyđãbướclêncảngKhánhHội,quaCầuMóngđivềChợCũ.Tấtcảđềuxalạ.Ngôinhàđồsộcóvòngràokiêncốđậpvàomắt:nhàchúHoả.Rồicănphốnuôicơmthángtronghẻmvớinhưngchiếcghếbốvànhữngbữacơmồnàovuivẻ.

Nổibậtnhấtlàcăngáctrọngôinhàsố2đườngLefebvrevớibảnghiệuNamChấnHưng.Đólànơianhchungsốngvớinhàvăn-tướngcướpSơnVương.Thờigiantuyngắnnhưngghiđậmcảmtình...RồicănnhàởĐakao,nơianhmởtiệmgiặtủivớisốtiềnSơnVươngcướpcủatênphógiámđốcsởcaosuMinotởbiêngiới.Vàsaucùnglàbagne2,căngtùQuốcdânĐảng,nơianhphảitrảgiáquáđắtchoviệcchọnlầmlýtưởng.Kýứcnungnấulòngcămthù:khôngthểngồiyênnhìnquâncướpnướcdàyxéođồngbàotrongNam.Phảilàmgìđây?

NguyễnBìnhđangxốnxangvìtìnhcảmgắnbóvớimiềnNamthìcóđặcpháiviêncủaBộquốcphòngtới.NguyễnBìnhđọcgiấygiớithiệu:XingiớithiệuđồngchíLêQuangHoàlàđặcpháiviênQuốcphòng...Kýtên:VõNguyênGiáp.

ChờNguyễnBìnhđọcxong,pháiviênnói:

-AnhTrầnCungcónóivềanh.Anhđãhoạtđộngtrongnam,bịthựcdânđàyraCônĐảo.Khiđượcphóngthích,anhvềHảiPhòng,xâydựngchiếnkhuĐôngTriều,tiềnthâncủaĐệTứQuânKhungàynay...

NguyễnBìnhcắtlời:

-Đồngchíđihẳnvàođềđi?

-HiệnnayTổngbộViệtMinhđặcbiệtquantâmtớiviệccủngcốcácchiếnkhuđểbảovệchínhquyềncáchmạng.TôiđanglàmbíthưBancánsựtỉnhSơnTâythìđượcđiềuđộngvàoquânđội.AnhVõNguyênGiápphâncôngtôivềlàmcôngtácchínhtrịtronglựclượngvõtrangởđây.

NguyễnBìnhnhìnkháchkhôngchớp.Đâylàchuyệnlạ.Ngàychiếnđấugianlao,sốngchếtchẳngthấyngườinàytớigiúpmình,naybỗngnhiêntớiđòichiaquyềnlãnhđạo.NguyễnBìnhgậtgùcườilạt.Đoánbiếtýchủ,kháchnói:

-Xinnóirõthêm.Anhvẫnlàtưlệnh.Còntôichỉlàmcôngtácchínhtrị...

NguyễnBìnhcắtngang:

-Tôichưathôngvềviệcnày.Chotôicóthìgiờsuynghĩđã!

TựbiếtmìnhkhôngđủuythếđểthuyếtphụcvịtưlệnhĐệTứQuânKhu,LêQuangHoàđànhrútlui,ôngsẽvềbáocáovớicấptrên.PhảilàngườithếnàomớiđượcNguyễnBìnhnghe.Vìđâylàmộttayhảohớn“dọcngangnàobiếttrêntrờicóai”.

Chương10

ĐượcBácgọi.BìnhlênHànội

LầnthứhaikhăngóivàoNam

SaucuộcgặpgỡpháiviênBộTổngmộttuần,NguyễnBìnhđượcthưcủaChủtịchHồChíMinhgọivềThủđô.TưlệnhĐệTứQuânKhunửamừngnửalo.Mừnglàtừlâumongđượcgặpvịchủtịchnướctừnglàmộtnhàcáchmạngbônbakhắpthếgiớitranhđấugiànhđộclập,tựdo,hạnhphúcchonướcnhà.CònlolàvềchuyệnchốnglạiBộTổng,khôngnhậnchiaquyềnchỉhuy cho người xa lạ chưa từng đóng góp xươngmáu chomảnh đất Đông Triều thân yêu.ChuyếnvềthủđôngànnămvănvậtgiữathángchínnămấyNguyễnBìnhnhớmãi.AnhsuynghĩnhiềuvềcáchănmặckhivàoBắcBộPhủgặpvịchủtịchnướcViệtNamDânChủCộngHoà.Phảiănmặcthậtđànghoàng.Phảiđúngphongcáchmộttướnglãnh,mộttưlệnhquânkhu.Ôngmặcquânphụckaki,manggiàybốtdalấycủaNhật,đeocảsúnglẫngươmcủaNhật,độikếtcũnglàchiếnlợiphẩmcủaNhật.Tấtcảtrangsứcđóvừađẹpvừanóilênchiếncônghiểnháchvừaqua.Theoông,đólàgiántiếpbáocáovớithượngcấpthànhtíchcáchmạngcủachiếnkhuDuyênHảimàanhlàngườiđạidiện.

TừHảiPhòngNguyễnBìnhđixehơivềHàNội.

Nướcnhàđãtuyênbốđộclậprồi,nhưngđườngphốlểnhnghểnhbọnlínhTàuTưởngđángghét.NếuchúngdẫnxácvàogiangsơncủaôngthìchắcchắnlàsẽcólắmtênđichầuHàBá.

ĐếnBắcBộPhủ,mộtbấtngờlớnđangchờôngthayvìmộtvịchủtịchănmặcđúngthờitrang,côm-lêcàvạt,giàydabóng láng,ôngđượcmộtcụgiàgiảndị trongbộquầnáomặcthườngngày,chânđidép.

Thấyvịchủtịchnước“phúquýbấtnăngdâm”nhưthế, tựnhiênNguyễnBìnhđâmngượngvềcáchănmặcdiêmdúacủamình.NhưngBáckhôngquantâmtớichuyệnnhỏnhặtmàđithẳngvàochuyệnquốcgiađạisự:

-ChúlàNguyễnBình,tưlệnhĐệTứQuânKhuđấyư?

Bácvừahỏivừađưatayrabắt.NguyễnBìnhnắmlấybàntayBácxúcđộng.Ônghoàntoànbấtngờtrướccửchỉthânái.Vịchủtịchnướctiếpmộttưlệnhquânkhukhôngtheonghithức“triềuđình”màtheolốithântìnhbáccháu:

-ThưaBác,cháulàNguyễnBình.VềđâytheothưBácgọi.

BácHồchỉghếmờikháchngồi,chìagóithuốcthơmramời.Bìnhrútmộtđiếu.BáclạibậtquẹtchoBình.

Haibáccháucùnghútvàilờitrướckhivàochuyện:

-BáccónghebáocáovềcáchoạtđộngcủacháuởchiếnkhuĐôngTriều.Báccólờikhen...MấyngàyquachúcónghetìnhhìnhtrongNam?

-ThưaBáccó.Ngày23-9vừaqua,Phápđãgâyhắn.ĐồngbàoSàiGòn-ChợLớnđãnhấttềđứnglênkhángchiến.

Bácnói:

-Cũngnhưmộttrămnămtrước,giặcnhắmvàomiềnNamđánhtrước.Nhưngngàynaykháchẳnngàyxưa.TriềuđìnhHuếcắtđất,cầuhoà,cònchúngtanhấtđịnhkhôngđểmấtmộttấcđất.NamBộlàmáucủachúngta,làxươngcủachúngta.NamTrungBắcmộtnhà,khôngaicóthểchialyđược.NguyễnBìnhgậtlia.ÔngCụnóiđúngtâmtrạngcủamìnhquá.ÔngtoannóinhưngôngCụnóitiếp:

-Máuchảyruộtmềm.RấtnhiềuđồngchítìnhnguyệnvàoNamchiếnđấu.CácđoànNamTiếnđangchuẩnbịlênđường.BáccóngheđồngchíTrầnHuyLiệunóichútrướckiacóhoạtđộngtrongNam.Bácnghĩrằngcáclựclượngvũtrangtrongđóđangcầnmộtchỉhuycótàinăngđểtậphợpcánbộđộiđịaphươnglại,nếukhôngsẽcóthểxảyranạnthậpnhịsứquânrấttaihạitronglúcnày.NgườichỉhuyđóphảilàngườiđãbiếtrõmiềnNam,lạiphảilàmộtngườicóđủbảnlãnhthuhútnhữngtaygianghồkiểuBìnhXuyên.Chúcóthểđảmtráchvaitròđókhông?

NguyễnBìnhhoàntoànbấtngờtrướccâuhỏiấy.ÔngđinhninhBácsẽthuyếtphụcôngchiaquyềnvớipháiviênBộTổngmàôngđãmộtlầntừchối.ChưacólúcnàoôngngờBácchọnmìnhđểpháivàoNam.ÔngđanglúngtúngthìBácnóitiếp:

-Chúcóđủđiềukiệnnóitrên.ChúđãsốngtrongNam,amhiểunhiềuloạingười.KhôngaixứngđánghơnchúđểlĩnhtrọngtráchtậphợpcácgiáopháitrongNamđểđươngđầuvớiđịch.Chúnghĩthếnào?

NguyễnBìnhđãcólầnmơướcchuyệnvàoNamthămlạingườixưacảnhcũ,nhưngông

khôngthểvàoNamnhưmộtkháchnhànduvìnayônglàtưlệnhmộtquânkhuquantrọng:quânkhuduyênhải,làyếthầucủathủđôHàNội.NaychínhvịchủtịchnướcchánhthứcgiaocôngtácvàoNamchoanh.Vậylàđúnglýhợptình.Ônggậtngay:

-Bácđãtínnhiệmcháu,cháuxinnhận.

Bácvuivẻnói:

-BácgiaomiềnNamchochúđó.ChúhãytỏraxứngđángvớilòngtinyêucủaBácvàcủađồngbàomiềnNam.HãyvềthuxếpvàoNamngay.Tìnhhìnhtrongđónhưnướcsôilửabỏng.NhớghéquachúGiáplấygiấytờ.BácđãbảochúGiáplàmgiấygiớithiệuđặcpháiviênBộTổngchochúrồi.BácxiếtthậtmạnhbàntayNguyễnBìnhthờinói:

-Chúcchúthượnglộbìnhan.

RồithậtbấtngờBáchônchoàngluônlênhaimáNguyễnBình.ĐâylàcáchbiểulộtìnhcảmcủangườiphươngTây.Phápgọilà:“accolade”ôngBìnhchỉthấytrongphimthờisựmàthỏi.Naykhôngngờvịchủtịchnướcđã“accolade”mình.Theophảnứngtựnhiên,BìnhcũnghônđáplễnhữngchỉkịpápmávàorâuBác.ChừngxuốngtamcấpBắcBộPhủ,ôngvẫncònnghenhộtnhộttrênmá,dườngnhưrâuBáccòncạvàomáông.

GhéBộQuốcphònglấygiấygiớithiệu,NguyễnBìnhvềHảiPhòngthuxếphànhlývàoNam.Dùchuyếnđiđượcquyếtđịnhmộtcáchđộtngột,thànhphốHảiPhòngcũngcấptốclàmtiệctốngbiệtvịtưlệnhbáchchiếnbáchthắngcủamình.ĐạidiệnthànhphốCảngtraotặngkhutrongkhẩusúnglụchiệuWickerđểlàmkỷniệm,mongrằngkhẩusúngmangtrongngườisẽnhắcnhởKhutrưởngrằngdânHảiPhòngluônluôntheodõitừngbướcchâncủaKhutrongtrênđườngvàoNamthihànhtrọngtráchmàBácHồđãgiao.Rấtxúcđộng,NguyễnBìnhđưacaokhẩusúngnóilớn:

-BácđãgiaomiềnNamchoNguyễnBình.ThànhphốCảngtặngNguyễnBìnhkhẩusúngnàyđểhoànthànhnhiệmvụBácgiao.NguyễnBìnhthềvớikhẩusúngnày:NếuđểNamBộmất,NguyễnBìnhsẽchếttheokhẩusúngnày.

Cảhộitrườngxúcđộngcaođộvớilờithềsonsắtấy.Việcchuẩnbịtiếnhànhnhanhgọn.Khutrưởnglàmlễbàngiaochongườithừakếvàsauđókhăngóilênđường.Trênđườngthiênlý,đơnthươngđộcmã,NguyễnBìnhcónhiềuthìgiờđểnghĩngợichuyệnđời:ngàyxưa,khingỏýcùngchanguyệnvọngvàoNamtìmđấtsốngthayvìtiếptụchọcđểgiậtmảnhbằngsưphạm,ôngthânkhuyên:“Chớnênthảmồibắtbóng”.Đâycóphảilàthảmồibắtbóngkhông,chắcchắn làkhôngphải.Tất cảchỉvì tổquốcViệtNamthânyêu.Phongcảnhđẹphaibêuđườngđánhthứctâmhồnnghệsĩtrongông.TớiĐèoNgangbấtgiácôngngâm:

BướctớiĐèoNgang,bóngxếtà

Cỏcâychenlá,láchenhoa

NhưngthơBàHuyệnThanhQuannghehiềnlànhquámàtâmhồnnhàtướngđangbừngbừngkhíthế.Bìnhchuyểnsangbàithơ“trángsĩhề”vớihìnhtượngkiếmcung,kỵmã:

Trángsĩhề,gặpthờiloạn

Nhưcágặpnướchề,tavẫyvùng

Mộtngựamộtgươmhề,mộtcâycung

Taxôngphahề,trongchốnlaolung

Chương11

TheongảTâyNguyêntớimiềnĐông

DừngchântỉnhThủ,nhàgiáoChương

Đúnglàmộtcuộcchạyđuanướcrút.ThựcdânPhápđãnổsúngtáichiếmNamBộ.SàiGònlàmụctiêuđầutiên.Đólàngàyhămba(23tháng9năm1945).TinnàybaytớithủđôHàNộinhưtiếngsétgiữatrờiquang.Thậtbấtngờnhưngkhônggâyhoangmang.TrướcđótướngDeGaulleđãtuyênbốtạiBrazzaville,thủđônướcCongo,làPhápsẽcủngcốcáclãnhthổhảingoạiđểxâydựngLiênHiệpPháphùngmạnhhơnxưa.Lờirêuraonàyđượccácđàibáâmphátđitừđầunăm1944vàmỗingàyquachothấyPhápnỗlựctáichiếmcácthuộcđịacũởBắcPhivàĐôngdương.

HàNộisụcsôicămphẫntrướctinSàiGònbịxâmchiếm.PhongtràođầuquânvàoNamtiếpviệnnổilêngầnnhưtựphát:máuchảyruộtmềmlàtruyềnthốngnhiễuđiềuphủlấygiágươngcủadântộcLạcLong.ChánhphủHổChíMinhtuybậnrộnvớinạnthổphỉdoquânđộiLưHáncónhiệmvụgiảigiớiquânNhậtởmiềnBắcViệtNamgâyravẫncấptốcgởicácđoànquânNam tiến chốngxâm lăng.Một trongnhữngđoànquânnàydoNamLong chỉhuy.Vìđườnggiaothôngbịpháhoại,quânNamTiếnmấtkhánhiềuthìgiờtrênđườnghànhquân.VàotớimiềnĐông,NamLongđưathẳnglựclượngtớisátthànhphốSàiGòn.TạicầuBìnhLợi,bộđộimiềnĐôngđãlậpmộttuyếnphòngthủ,khôngchođịchnốngralấnchiếmcáctỉnhThủDầuMộtvàBiênHoà.DânquânởđâyđượcmộtphânđộiđồngbàothiểusốtừBiênHoàxuốngtăngcường.ĐâylàmộtbinhchủngđặcbiệtmàbọnTâyvàquânAnh-Ấnkhiếpsợvìhọđánhđịchmộtcáchâmthầmlặnglẽ:đánhbằngcungnỏ.Nhữngmũitêntẩmthuốcđộckhôngnổồnàonhưsúngmútnhưnglạigieokhủngkhiếphơn:cáichếtkéodàitrongnhứcnhốichứkhông

nhanhgọnnhưnhữngcáichết“bìnhthường”.NgàyđoànquânNamtiếncủaNamLongtớiBìnhLợilàmộtngàytrọngđại.Lựclượngtăngviệnkhôngđôngnhưngmangýnghĩarấtlớn:tìnhđồngbàoruộtthịtBắcNamlàmộtsứcmạnhtinhthầnvôđịch.Đólàmộtthôngđiệpgởitớibọnthựcdân:“ChớđộngtớiNamBộ”.Ngày20tháng10,saungàygiặcPhápgâyhấngầnmộttháng,nhờtinhthầnchiếnđấucaocủacácbộđộimiềnĐôngmàhaitỉnhThủDầuMộtvàBiênHoàvẫncòntrongtaychánhquyềncáchmạng.

Trongkhiấy,NguyễnBìnhtừcaonguyênBanMêThuộtvượtvùngBaBiênGiới(TroisFroncières)xuốngThủDầuMột.

DođimộtmìnhnênNguyễnBìnhtớimiềnĐôngtrướcđoànquânNamTiếncủaNamLong.ThịxãThủDầuMộtđangtrongkhíthếsẵnsàngtửchiếntrướcmọiđợttấncôngcủabọnPhápcóquânAnh-Ấnyểmtrợ.RõrànglàquânAnhđãlàmsaichứcnănggiảigiớiquânNhậttạimiềnNamViệtNamnhưĐồngminhđãuỷquyền.NguyênvănchỉthịcủaĐồngMinhcholực lượng tướngGracey vỏn vẹn cómột câungắn gọn: “solemission: disarm the japanesedon'tgetinvolvedinkeepingorder”(sứmạngduynhất:giảigiớiquânNhật,chớcanthiệpvàoviệcgiữtrậttự).

TướngGraceyngaytừđầuđãlàmsaichứctráchchìamình,mởđườngchoPháptrởlạixâmlượcViệtNam.

TớithịxãThủDầuMột,NguyễnBìnhđếnnhàônggiáoChươnglàmộtMạnhthườngquânnổi tiếngtrongvùng.Tênông làĐoànHữuChương.GiađìnhônggiáoChươngvới laingườiconlàĐoànHữuHoàvàĐoànHữuThanhvàngườiconrểlàVõBáNhạcđềutheokhángchiếnngaytừđầu.Vừatớinơi,NguyễnBìnhbắttayvàoviệcphòngthủthịxãcùngvớichánhquyềnsởtại.CôngviệcchuẩnbịrấtkhẩntrươngvìcótinquânPhápcùngbọnAnh-ẤnđãđánhchiếmGòVấpsaukhimặttrậnAnPhúĐôngbịphávỡ.

Ngày22-10quânAnh-ẤnđánhthịxãThủDầuMột.Súngnổvangtrời,nhưngdânquânchỉlàmchậmtrễbướctiếncủađịchchớkhôngđủsứcđánhbậtchúng.Xenồiđồng,Tâygọilàauto-mitrailleuse,xảsúngliênthanhdọnđườngchobộbinh.NhàcủaônggiáoChươngchỉcách chúng có 300mét. Lúc đó Nguyễn Bình ẩn trong nhà, thủ khẩuWicker chờ địch tới.Nhưngxenồiđồngchỉbonbontrênđườngnhựa.Línhbộbinhthậntrọngbámsauxe,khôngdámxôngxáolụclạo.

Thịxãmấtrồi,NguyễnBìnhcùnghaianhHoà,ThanhvàôngNhạcdờivềBưngCầu.Cuốitháng10NguyễnBìnhhọpvớiCòTrươngvàmộtsốnhânvậtlãnhđạotỉnhThủDầuMộtđểtổchứclạilựclượngquânsự.ĐịađiểmcuộchọpnàylàđồnđiềncaosuVõBìnhTây.CuộchọpnàydọnđườngchohộinghịquânsựNamBộvàongày15-11-1945.

Chương12

TheobộđộilêntớiPhúCường

Côcứuthươngtrởthànhliênlạc

ChiếncuộcngàycàngácliệtkhiviệnbinhtừPhápđổbộlênbếnSàiGòn.ĐâylàđộiquânviễnchinhdướiquyềnchỉhuycủađạitướngLeclerctừnggiảiphóngParisvàvượtquahaisônglớnRhinvàDanubegiảiphóngcácnướcTâyÂuthoátáchĐứcQuốcXã.CáctiểuđoàndướiquyềnLeclercđềuhãnhdiệnvớiphùhiệu“ThiuétDauube”maydínhnơicánhtayáokakicủamình.CáccuộcgiaotranhngàycàngbungraxangoạiviSàiGònGiaĐịnh.MộttrongnhữngmặttrậntagiữđượckhálâulàmặttrậnAnPhúĐông.CónhiềuđơnvịthamgiaphòngthủchiếnkhunằmsátSàiGònnày.TrongsốnàycóbộđộiHứaVănYến,bộđộiNguyênĐìnhThâu.ĐặcđiểmcủaphânđộiNguyễnĐìnhThâu làrấtđôngphụnữphần lớncácchịemlàngườimiềnBắcsanhsốngtạiPhúNhuận.Chịemlàmnhiềunghềnhưbuônbánởcácchợ,làmthợthêu,đan.Nhưngđượcnổitiếngnhấtlàmộtsốchịemlàmnghềảđào,côđầu.DãyphốdướidốccầuKiệutrênđườngLouisBerlandsátchợXãTài(ChợPhúNhuận)naylàđườngPhanĐìnhPhùng-làgiangsơncủacácchịem.Đêmđêm,đingangquađây,ngoàihànghiêncógắnđènxanhhoặctím,kháchbộhànhngherõtiếngngâm“Hồnghồngtuyếttuyết,mớingàynàocóbiếtcáichichi,mườilămnămthấmthoátcóragì,ngoảnhmặtlạiđãtớithờitơliễu”.Nhưngkháchẳnvớiđám“canữ”bấttrivongquốchậnbếnTầmDươngbênTàu,cáccôđầuPhúNhuậnlậptứcvứtđànpháchphấnsonđểlênđườngcứunước.Hiênngangkhôngkémgiớisinhviênđãxếpbútnghiêntòngquângiếtgiặc.TrongsốchịemnàycóHoàngThịThanhvốnlàdânHảiPhòng.Ngườiphốpphápnhưngrấtxinhđẹp,máitócdàichảibồnglên,theokiểu“tănggô”.Khinhậpbộđội,Thanhđượchọckhoácứuthươngvàsaumộttuầnthựctậpđãcóthểbăngbócácvếtthươnghaytiêmthuốcchothươngbinh.CáccôcứuthươngvớicáctúithuốccóthêuchữThậpđỏluitớicácphòngtuyếnlànhữngđoáhoatôđiểmchomặttrậnđằngđằngsátkhí.

MặttrậnAnPhúĐôngvỡsaunhữngngàyđươngcựdũngmãnh.DânquânrútvôcácchiếntuyếnngoạivichânđườngtiếnđịchvềphíaBiênHoàhayThủDầuMột.ĐộicứuthươngcủaHoàngThịThanhcũngrútvềphíaLáiThiêu.NgàykiađộicứuthươngcủaThanhđượcchỉhuyhỏi:

-CóairànhđườngphốSàiGònChợLớn?

Cáccôytánhìnnhau.MộtngườichỉchịThanhnói:

-ChịThanhrànhđườngphốSàiGònhơnaihết.

ChỉhuynhìnThanhgậtgù:

-ChịThanhquađâyvớitôi.

-Điđâuvậyanh?-Thanhngạcnhiênhỏi.

Đợiđikhỏitầmnghecủađơnvị,anhchỉhuynói:

-ÔngpháiviênTrungươngmuốncómộtliênlạcthành.NgườinàyphảilàdânSàiGònchínhcống,trẻđẹp,lanhlợimớicóthểđảmtráchnhiệmvụquantrọngliênlạcgiữabộchỉhuyvớicácđơnvịnộithành.

Thanhhơichộtdạ.Khirađi,Thanhkhônghềnghĩtớiviệctrởvềthành.CâuhátChínhKhíCabắtđầuvớilờilẽhàohùng:“Mộtrađilàkhôngtrởvề”.Lòngmìnhcũngquyếtgiảbiệtkinhkỳ...Rồihìnhdungbaonhiêuđồnbốt,nútchậnghêgớmmàngườiliênlạcphảivượtqua,Thanhsợmìnhkhôngcóđủbảnlĩnhđểđươngđầuvớibaothửtháchkhôngthểđoánlườngtrướcđược.

Đangnghĩngợimiênman,ThanhđãtớingôinhàôngpháiviênNguyễnBìnhđóng.LầnđầutiênThanhthấyngườimàđôikhichịcónghenói.ẤntượngđầutiênanhBagâychoThanhlàmộtngườicaolớnvạmvỡ,mặcđồxáxẩunhưngườiTàu,mắtmangkínhrâm,lưngđeosúngnòngdàivàchiếcsắccốttàiliệuluônluônsátbêntầmtay.

-Chàođồngchí!

NguyễnBìnhbắttayThanhtựnhiênnhưngườiÂu.Cửchỉnàykhiếnchịlúngtúng,chỉcóTâymớibắttay,cònngườiViệtmìnhthìnamnữthọthọbấtthânchỉchắptayxá.

-Mờiđồngchíngồi.Tabànchuyệncóhơilâu.

Thanhngồixuốngghếđốidiện.Anhchỉhuykínđáorútluivìkhôngmuốnnghechuyệncơmật.

-Tôiđangcầnliênlạcthành.Anhchỉhuygiớithiệuđồngchí.Xinđồngchíchobiếttrướckhángchiếnđồngchíởđâu,làmgì...HìnhnhưđồngchíquêởmiềnBắc?

Thanhnói:

-Dạđúng.TôiquêHảiPhòng,vàoNamtheongườicôcóhiệuảnhởThịNghè.Đangtheonghềảnhđụngkhángchiến.TôitheođộicứuthươngởGòVấp.

NguyễnBìnhgậtgù,giọngnóithânáihơn:

-RấtvuimừngkhigặpđồnghươngtrênđấtNamBộnày.Đồngchícónhậncôngtácmới

làlàmliênlạcthànhchochúngtôi?

-Tôimớinghenóilầnđầu,chưabiếtmìnhcókhảnănghaykhông.Xinôngpháiviênnóirõthêm...

NguyễnBinhcười:

-CứgọitôilàanhBanhưmọingười.Pháiviênlàchứcvụđểdễlàmviệc,khôngnênxemđólàmộtdanhxưng...NgườiNamBộcócáchgọiđộcđáomàmiềnBắctakhôngcó.Gọinhaubằngthứ:ChịHai,anhBa.Nghethânmậtgầngụilàmsao!KhinàomuốnchorõkhôngnhầmlẫnthìkèmtheotênnhưBaBìnhhayTưRâu...Tôinóirõthêmvềcôngviệcmàđồngchíđảmtrách:TôitừBắcmớivàođây,dùhaimươinămtrướctôicóởSàiGòn,nhưnglâuquárồi,naykhôngthôngthạođườngphố.Tôicầnmộtngườiliênlạcđểgiúptôiđiđâyđiđó.Côngviệcchỉcóvậythôi.Liênlạcphảihếtsứcbìnhtĩnhtrongmọitìnhhuống.MộtngườidânSàiGònđãthamgiacácmặttrậnácliệtThịNghè,CầuBôngnhưđồngchícókhảnănglắm.Nhưngphầnquyếtđịnhphảilàđồngchí.Làmcáchmạnglàchuyệntựnguyệncủatừngngười.

TrongkhiNguyễnBìnhnói,chịThanhlắngnghevànhậnxét.GiọngnóiđúnglàdânHảiPhòng“quêta”.Cửchỉđiềmđạm,khoanthaikháchẳnbộtướngnhàbinh.Cóthểnóiđâylàvănvõkếthợptrongmộtngười.Cáchlàmviệcmớilạ,khôngquyếtđoán,khôngchỉđịnhmàđểcấpdướitựnguyện.

-Thếnào?đồngchícónhậncôngtácđókhông?

ChịThanhgật.AnhBanóitiếp:

-Tôicómấyýnàygiúpđồngchíhoànthànhcôngtác.Trướchết,đồngchínênsắmhaibộđồxáxẩunhưtôiđây.Khôngphảimình lậpdịđâu.Hoạtđộngnội thànhnênhoá trangthànhngườiTàuđểdễquamắtbọnlínhkín.HảiPhòngngoàiBắcvàChợLớntrongNamlàhaithànhphốngườiTrungHoađôngđảohàngchụcvạndân,tadễtràtrộnđểhoạtđộng.Đồngchíthấythếnào?

Thanhbậtcười:nànglàchúaăndiện,kiểunàomớiranàngcũngmaysắm,nhưngchưahềcóýnghĩhoátrangngườiTàu.

AnhBacũngcườitheo:

-ChắcđồngchíngạimặcđồTàusẽlàmxấumìnhđichăng?Khôngđâu?Chiếcáokhônglàmnênthầytu.Đẹpxấulàdongười,chứkhôngdoáoquần.Màxinhđẹpnhưđồngchíthìmặckiểugìcũngđẹp.

-TôiđangnghĩtớitiềnđểmaysắmhaibộđồTàu...

AnhBakhoáttay:

-ĐồngchílàmviệcchoBộchỉhuythìBộchỉhuyphảisắmnhữngthứcầnthiếtchođồngchí.Sẽcóthợmaytớilấynitấcchođồngchí.

***

ChuyếnliênlạcđầutiêncủachịThanhlàđiBưngCầu.NguyễnBìnhvàchịđóngvaihaingườiTàucùngchủnhàlàthầygiáoChươngmướnnguyênmộtchiếcxengựacủangườiquentrongxóm.AnhBalênBưngCầuđểnghiêncứuđịađiểmcóthểdùngđểgặpcácnhânvậttêntuổimiềnĐông.Trướckhilênđường,anhBagiaochịThanhkhẩusúngvàmộtsốtàiliệu.ChịThanhgiấusúngmộtbênđùivàtàiliệunơiđùibênkia.TớiBưngCầubìnhanvôsự.VìcuộchọpkhôngđôngđủnênanhBamờihọplầnthứhaicũngtạiBưngCầusauđóvàingày.Lầnsaukhôngđixengựamàđixehơi,mượnmộtxeđònhỏchởmườihaingười.TrênxecócácôngTámChùa,DươngBạchMai,HuỳnhVănNghệ...KhôngmaylầnnàychuyếnđibịbọnNhậtđituầntiễuchặnxeđòlạilụcxétgiấytờlẫnhànhlý.AnhBanhănmặtvìkhôngkịpthủtiêugiấypháiviêncủaBộTổng.BọnNhậttịchthuchuyềnchonhauxem.MộttênNhậtnhìnanhBa,gọilà“tàihồ”.ChịThanhđoánchữtàilàđại,cónghĩalàto,cònchữhồthìchịkhôngbiết.NhưngchịhiểulàchúngđặcbiệtđểýđếnanhBatrongsốhànhkháchtrênxe.ChúnglùatấtcảđếnmộttrạmgáccóbốnlínhNhậtgiữcảđêm.Sánghômsau,chúnghỏicungtừngngười.ChúnghỏichịThanhquamộtthôngngôn:

-ChịlàngườiTàu.saolạiđichungxevớiViệtMinh?

-Tôiđitảncư,gặpxenàođixenấy,làmsaobiếttrênxecóViệtMinh.

BọnNhậtgậtgùkhônghỏinữa.Mộtlúcsauchúngđưamộtrágạovàmộtrổđậuđũabảonấucơm.

AnhBanói:

-Trảlạiđi?Mìnhtuyệtthựcphảnđối!

BọnNhậtgiảitấtcảvềthịxãThủDầuMột.Xechạymộtđỗi,anhBahộiýnhanhvớichịThanh.Chịhiểuý,vỗbụng,nhănmặtđòixuốngxeđitiểu.Tàixếcũngcầnmúcnướcmươngđổvàothùngxechobớtnóngmáy.ChịThanhđitớibụirậmthìanhBahôto:

“Chạyđianhemơi!”Tấtcảphóngnhạnh,mỗingườimộthướng.BọnNhậtnổsúngrầmrầm.Tiếngsúngcànglàmanhemchạy“chếtbỏ”.

ChạykhỏibọnNhật,chịThanhrơivàotaydukích.HọthấychịlàngườiBắc,lạiănmặctheoxẩmnênnghigiánđiệp,bắtgiảichochỉhuyđiềutra.Chỉhuylàmộtngườimặcquầnsoóc

trắng,đeosúngtrướcbụng.ChịThanhnóigìcũngmặc,ôngtacứnhấtquyếtchịlàchỉđiểmchoPháphaylàchoNhật.

Trongkhihỏicungôngtathườngmócsúngcầmtayhăm:“CâysúngnàyđãxửkhôngbiếtbaonhiêuViệtgian”.VềsauchịThanhmớibiếtôngtalàTrịnhKhánhVàng.

Tớichiều,chưakịpăncơmthìcóthưhoảtốccủaNguyễnBìnhgởiđồngchíTrịnhKhánhVàngđòingườicongáimặcáoxẩm.VàngđọcxongcựchịThanh:

-SaokhôngnóilàngườicủaNguyễnBình?Rủitôinóngtôibắnthìsao?Thôiquabểnđi!

VềgặpanhBa,chịThanhmừngvôcùng.Đâylàthửtháchđầutiêntrongcôngtácliênlạccủachị:hếtbịNhậtbắttớibịViệtminhgiữ.Chủnhàđemramộtrổkhoailangnóng.ChịThanhănngấu,chưabaogiờthấykhoaingonngọt,thơmthonhưvậy.

NhưngănchưahếtcủkhoaithìcótinNhậtvô.HìnhnhưchúngbiếtanhBaẩntrongxómnày.LậptứcanhBabỏcặpkínhrâmvôtủ,mặcvộibộđồchủnhàđưa-mộtbộbàbađenmóccờicóvámấymiếng.

Cảitrangxong,anhungdungđira.ChịThanhcũngbỏbộxẩm,giảlàmcongáimiệtvườntrốnthoát.

GiữaôngđặcpháiviênTrungươngvàcôliênlạcthànhdầndầnnảysinhmộttìnhcảmđặcbiệt,vừalàđồnghươngvừalàđồngchí.ChịThanhnhớlạilúccònởHảiPhòng,cólúchaingườiởcùngdãyphố.BấygiờNguyễnBìnhcònlàNguyễnPhươngThảotừNamKỳvề.Đểsanhsống,ThảođãhùnvớingườibạnnấudầugiótheotoathuốcgiatruyềnnhãnhiệudầuPhúcThảo.Nhưngđó chỉ làbìnhphongđểThảohoạtđộng cáchmạng.ChịThanhnhắc lạichuyệncũ,anhBagật“cólúcnấudầugió”cònchuyệnhaingườiởcùngdãyphốthìanhkhôngnhớ.

VàingàysauanhBamởcuộchọpthứhaitạisởcaosuVõBìnhTây.Cuộchọpkéodàibangày.

NguyễnBìnhtruyềnđạtchủtrươngthốngnhấtchỉhuycáclựclượngquânsự.Đâylàvấnđềkhóvìtâmlýcác“lãnhchúa”muốnlàmvuamộtvùng,khôngthíchaichỉhuymình.Nhưngnghephái viênTrungương trìnhbàyđường lối củaBộTổng cóhệ thốngmạch lạc từ trênxuốngdưới,từTrungươngtớiđịaphương,vànhấtlàbảnlãnhcủangườithuyếttrình;hộinghịnhấttríchịusựlãnhđạocủaTrungươngmàđạidiệnlàkhutrưởngNguyễnBình.

Cũngtronghộinghịnày,cácđạibiểuquyếtđịnhtriệutậpcuộchộinghịchínhthứctạiAnPhúXã.

Chương13

GặpNguyễnBình,CòTrươnghiếnkế

MởhộinghịquânsựmiềnĐông

TạiBưngCầu,NguyễnBìnhgặpCòTrương.Trươnglàmộtthanhniênhaimươilămtuổi,tênthậtlàHuỳnhKimTrương,quêlàngKimSơn,tỉnhMỹTho(naylàTiềnGiang).ĐịadanhKimSơnnổi tiếngvới trận thuỷchiếnRạchGầm,nơiNguyễnHuệđánh tannămvạnquânXiêmđánhthuêchoGiaLong.ÔngthâncủaTrươnglàHuỳnhKimLâu,cơsởmậtcủađồngchíNgôGiaTự.DotruyềnthốngcáchmạngmàTrươngsớmcóýthứcchínhtrị.Đậuđíp-lômvớisốđiểmcaonhấttạitrungtâmMỹTho,TrươngđượchọcbổnglênhọcbantútàitạitrườngPétrusKý.Đậutútài,địnhraHàNộihọckiếntrúcnhưnggiađìnhkhôngđủtiền,đànhđilàmthưkýkiếmsống.TrươnglàmviệctạiphòngquảnthủđiềnthổThủDầuMộtmàtrưởngphònglàôngNguyễnMinhChương,mộttríthứccótinhthầnquốcgiatiếnbộ.Trươngrấttíchcựctrongphong trào truyềnbáquốcngữdưới sự lãnhđạo của các thầy cũnhưGiáo sưPhạmThiều, Nguyên Văn Chì, Lê Văn Chí, ĐặngMinh Trứ, Hồ Văn Lái... Anh đi dạy thêm tại haitrườngtưThanhTrướcvàTânÁnhMai.DohoạtđộngtíchcựcmàanhđượccửđạidiệnsinhviêntrongNam,tuychưaraHàNộihọcngàynào.Trongcươngvịnày,TrươnggiaodumậtthiếtvớicáctríthứcnhưkỹsưTrươngCôngPhòng,trưởngngànhcanhnôngBếnCát,NguyễnKhắcCần,PhanVănPhổ,NguyễnVănLiệp...

NgàyNhậtđảochinhPháp,chúngcướptrụsởHộitruyềnbáquốcngữThủDầuMột.AnhemrờivôxómMươn,tátúctrongchùathầyMườiTrận.ÔngthàychùanàyđặcbiệtởchỗđãtừnghànhhươngquaxứPhậtlàẤnđộ,nhưngcótinhthầnchốngthựcdântriệtđể.

LúcViệtMinhracôngkhaiởThủDầuMộtvàotháng5-1945,TrầnQuốcQuânlàmthủlãnhThanhniêntiềnphongtỉnh.ÔngTrầnVănGiàugiớithiệuTrươngnắmlựclượngThanhniêntiềnphong.Lúcđótrongtỉnhcòncóhaingườihoạtđộnghăngháitronggiớithanhniên,đólàsinhviênTrịnhKimẢnhvàKiềuĐắcThắng.TrịnhKimẢnhquêLáiThiêu,từngthamgiatíchcựctrongđoànSÉT(Sectiond’ExcursionétdeTourisme)-mộttổchứctậphợpthanhniênhọcsinhcáctrườngmànòngcốtlàtrườngPétrusKý.CònKiềuĐắcThắnglàmộtcôngnhângốcmiềnTrungvàoSàiGònhoạtđộngtrước1945.HọKiềucónhiềuhànhđộngquânphiệtnênTrầnVănGiàugiaoTrương“kèm”Thắng.LúccướpchánhquyềntỉnhThủcóbađạiđộidânquân,dobộđộicảnhsátCộnghoàvệbinhdoÁchLân(LêVănLânlàadjudanttrongquânđộiPháp)chỉhuy,thứhailàbộđộiDânquânCáchmạng(cũnggọilàbộđộixungphongĐềThám)vàthứbalàbộđộicôngchứcđasốlàthầygiáodoQuáchVănTrởchỉhuy.Khicướpchánhquyền,bộđộiCộnghoàvệbinhđónggầnkhám,bộđộiĐềThámđóngtrêndốcToàTập

tụng,bộđộiCôngchứcđóngởBưngCải.

Cũngtronglúcnày,cácanhTrươngVănGiàuchỉhuytrưởngCộnghoàvệbinhNamBộkiêmtưlệnhBảoAnĐoàncùnghaiphụtálàhaiadjudantNguyễnVănQuanvàNguyễnVănHoặcđượcquânNhậtgiaotrọngtráchquảnlýsởcaosuLộcNinhlànơichúngquảnthúctoànquyềnDecoux,thốngđốcNamKỳHoeffel,tướngDelsuc,tổngtưlệnhquânđộiĐôngDươngvàtỉnhtrưởngBiênHoàLarivière.

NhậthămchặtđầubaanhGiàu,QuảnvàHoặcnếuđểmấtbốntênnguyhiểmnày.Mộtđặcđiểmcủathờikỳ1945:cáctayquânnhântrongcơlínhBrigadeMobile(Lữđoàncơđộng)vàGardeCivileLocale(BảoAnĐoàn)lêntớicấpcaolàcôngách(adjudant)đềuchạytheocáchmạng.ĐứngđầulàTrươngVănGiàu,NguyễnVănQuan,NguyễnVănHoặc,áchTheo(saulấytênlàNguyễnSơnXuyên),áchLêVănLân,áchNămRâutứcNguyễnHữuNam.CaocấphơncóôngMộtThời,TrịnhVănThờilàthânsinhanhTrịnhKimẢnhcũngtheocáchmạng.CũngnhưôngMộtKhôilàthânphụanhBùiKhánhNgươn(saunàylêncấptướng).TreochỉthịcủaTrầnVănGiàu,cácanhTrương,Lân,Quan,Hoặc,NguyễnVănThi,HồVănNâu,VạnCôngKhaicướpchánhquyềntỉnhThủDầuMột.TrừHồVănNâulàdânTânAnlên,tấtcảđềulàngườihoạtđộngởtỉnhThủ.Khíthếtỉnhtráicâytrongnhữngngàythángtámvôcùngsôinổi.TrongcuộcbiểutìnhlớnởSàiGònngày25-8thanhniênThủDầuMộtđềukéoxuốngthamgia.

Chánhquyềnđãvềtayta,TrầnVănGiàuđiệnphongbácsĩTrầnCôngVịlàmchủtịchtỉnh,phólàVănCôngKhaivàNguyễnMinhChương.HuỳnhKimTrươngnắmCảnhsátvàCộnghoàvệbinh,từđócócáitênCòTrương.

ĐếnkhiquânAnh-ẤncủatướngGraceytừRangounbayquaSàiGòngiảigiớiquânNhật,tìnhhìnhNamBộbắtđầugaycấn.TướngGraceycôngkhaiyểmtrợbọnthựcdánPháptrướcđâybịNhậtbắtgiamtrongthànhOng-dèm(IIèmeRICtứcTrưởngđoàn11BộBinhthuộcđịa).ChúngmởcửathànhnàyvàKhámLớnthảmộtsốsĩquanđầunãorachuẩnbịthờicơchiếmlạithuộcđịaNamKỳ.TấtnhiênchúngcũngnghĩtớibốntayđầusỏđangbịquảnthúcởLộcNinh.GraceyhạlịnhchotổngtưlệnhTháiBìnhDươngNhậtlàthốngchếTra-ChiphảigiảithoáttoànquyềnDecoux,tướngDelsuc,thốngđốcHoeffelvàtênLarivièređangnằmtrongtayViệtMinh.Nếukhônghoànthànhsứmạngthìcoichừngđầurơixuốngđất.Lúcđótaphongtoảkinhtế,bãithị,cấmtiếptếquânNhậtđóngtrongtỉnhThủ.VớisángkiếncủaCòTrương,tatiếnhànhchủtrươngtraođổihaichiều:mộttráidưaleođổimộttráilựuđạn.BọnNhậtchịungay.ChúngđangđóirauquảcònsúngđạncónghĩagìmộtkhiThiênHoàngđãtuyênbốđầuhàngvôđiềukiện.Mộtmặtđổihàngbônglấylựuđạn,mộtmặtchặnđườnggiậtsúng.KiệntướngtrongnhómgiậtsúnglàanhTưỐm.KỹthuậtcủaanhlànémbộtớtvômắtlínhNhậtrồi

nhảytớichụpsúng.Bịmấtvũkhíkiểuđónhiềulần,Nhậtkhoásúngvàocườmtaylính.Muốncướpsúngphảichặttaymớilấyđược.Dùđịchloxavậy,dukíchThủcũnggiậtđượcsúngbằngcáchkhôngchặttaymàchặtđứtcườmtaybọnNhật.

TrởlạichuyệnNhậtgiảithoátbốntayđầusỏPhápbịgiamlỏngởLộcNinh.Trướcnhất,phảibắtCòTrươngđểvôhiệuhoácácbộđộicónhiệmvụcanhgiữnhómDecoux.TìnhbáoNhậtbiếtCòTrươngđóngquânởmộtnhàgầnmésông,nửađêmchúngcholínhvâybắt.TênquanbaNhậtđưaCòTrươngvôdinhtỉnhtrưởngquảnthúc,chophépvợconanhđưamọithứcầnthiết.CũngtronglúcđóquânNhậtbắtcảđạiđộixưngphongĐềThámgiamtrongthànhsăn-đámangtênTây làcaserneVassoigne(DânThủgọi làHầmĐá).CòTrương liềntuyệtthựcphảnđốiNhậtxenvônộitìnhViệtNam,đồngthờikêugọithả400binhsĩthuộcđạiđộiĐềThám.Đếnngàythứba,ĐồngMinhlênchiếmthịxãThủDầuMột.LúcđóNhậtđãlàmxongnhiệmvụgiảithoátbốntênđầusỏởLộcNinhnênđạitayNhậtchịuthảCòTrươngra.Tuyệtthựcđếnngàythứba,CòTrươngkiệtsức,anhembinhsĩphảikhiêngrađưavềchoysĩGắtchămsóc.Đểantoàn,anhxuốngxuồngquasôngquaMỹBình.TạiđâyGiảiphóngquânliênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoàgiaochoTrươngbốnxãAnPhú,MỹBình,BìnhTân,TânMỹthuộcquậnHoèMônđểlàmđấthoạtđộng.Từnơiđóngquân,CòTrươngcholínhbắnquaChợThủuyhiếptinhthầnbọnPháp.Dukíchcósángkiếncắmcọctreomũsắtđổibằngdưaleotrướcđây.BọnTâytưởngbộđộiCòTrươngtrangbịđầyđủ-cócảmũsắt-nêncóphầnlongạimỗikhihànhquânnốngrangoạivithịxã.

Cuốitháng10-1945KiềuĐắcThắngnắmtrọnquyềnhành,tựxưnglàchỉhuytrưởngTrungĐoànkhángchiếnmiềnĐôngđóngquânởBưngCầu.HọKiềuxưngbáđồvươngđúnglúcCòTrươngbịNhậtbắt.Trongthờigianngắnnày,hắnđãgiếtnhiềungười.MộttrongnhữngngườichứngkiếntậnmắtlàanhNgôVănQuỹ,mộtsinhviênngànhyngườiBắcđãtranhđấuchốngtênviệntrưởngPhápcóđầuóckhinhthườngsinhviênViệtNam.Bịđuổivàtruylùng,anhQuỹchạyvôSàiGòn.CáchmạngthángTámnhưchấpcánhchoanh,NgôVănQuỹxếpbútnghiênlênđườngkhángchiến.KiềuĐắcThắngchọnanhsinhviênbiếtcảhaithứtiếngPhápvàAnhlàmthưkýriêng.MộthômanhcùngThắngđicôngtác.Họpliênmiênvàđinhiềunơi,ngườitàixếmệtmỏitựađầulêntay láingủngonlành.ChừngThắngraxe, thấytàixếngủquên,nổiquạuvăngtụcđồngthờirútsúngnổvàođầuanhtàixếxấusố.Chứngkiếnhànhđộngdãmannày,NgôVănQuỹkhôngthíchlàmviệcvớihọKiềunữa.ChừngNguyễnBìnhtớiThủ,NgôVănQuỹtìmvềđầuquândướitrướngôngpháiviênTrungương.

CòTrươnggặpNguyễnBìnhnhưcágặpnước.

NguyễnBìnhchỉtựgiớithiệulàpháiviênTrungươngchứkhôngxuấttrìnhgiấygiới

thiệu.NguyễnBìnhkhôngcógiấytờgì,nhưngCòTrươngnhắmtướngthấyrõrànglàmộttayhảohớn,vócdángvạmvỡ,phongtháichữngchạc,ănnóiuynghiêm,đúnglàconnhàtướng.

SaukhingheCòTrươngtrìnhbàytìnhhìnhtrongtỉnh,NguyễnBìnhgiaochoanhtrọngtráchchuẩnbịđịađiểmchocuộchộinghịquânsựđầutiênởmiềnĐôngquytụcácchỉhuyquânsự.CòTrươngđềnghịlấyAnPhúXãlàmđịađiểmhộinghịlịchsửnày.

Chương14

LãnhtrọngtráchđưavàngraBắc

TrởvàoNam,Quỹgặptaiương

ThờigiansinhviêntrườngThuốc(ĐạihọcYkhoaHàNội)NgôVănQuỹlàmthưkýriêngcủapháiviênBộTổngNguyễnBìnhkhônglâunhưngcónhiềusựkiệnkhóquên.Trướcnhấtlàtuầnlễvàng,đồngbàođónggópvàngbạcchokhángchiếnmuasắmsúngđạnđánhTây.TấtcảsốvànglạcquyêncủatỉnhnàothìtậptrungvềUỷbankhángchiếncủatỉnhđó.TạimiềnĐông,Bộchỉhuyđượccáctỉnhchuyểnvàngvề.

LúcđóanhBaBìnhcùngmộtvàianhemvănphòngđóngtrongnhàmộtchủtiệmvàngởxãChánhLưu,gầnthịxãThủDầuMột(naylàSôngBé).Chínhchủnhàcângiùmsốvànglạcquyên.Tấtcảlà32ký.Cóthêmvàichỉ.AnhBaBìnhquyếtđịnhđểvàichỉlẻđólạiđểvănphòngchidùngcòntrọnbamươihaikýkiathìđưaraBắcnhờTrungươngmuasúngđạnđưavàoNamđánhTây.Quyếtđịnhthìdễ,nhưngthihànhmớikhó.GiaochoaiđưasốvàngnàyraBắc?

Đườngxavạndặm,cónơiTâychiếm,phảicắtđườngrừng,băngrừngvượtnúi.Nhưngkhókhănmấycũngphảivượtqua.ĐánhTâylàlẽsống.Súngđạnlàcầnthiết.Nhìnquanhquẩn,khôngthấyaicóđủkhảnànglãnhsứmạngnàytốthơnsinhviênNgôVănQuỹ.AnhBanói:

-AnhphảiđưasốvàngnàyraBắcđổilấysúngđưavềđây.KhôngaibiếtrõHàNộibằnganhsinhviênykhoa...

NgôVănQuỹbấtngờtrướcsựtínnhiệmđó.Anhhơilovìtráchnhiệmquánặng,nhưngkhôngthểthoáithác.Sốvàngđượcđúclạithànhkhốitừngký,chovàobaođểbộđộitảitrênlưngmỗingườinămký.

AnhQuỹchỉhuymộttiểuđộiđặcbiệtvớibataysúng,cònnhữngngườitảivàngthìvõtranglựuđạn.

Ngàylênđường,anhBadặnkỹ:

-Trênđườngđi,tuyệtđốigiữbímật.Khôngđượcnổsúng,trừtrườnghợpbịphụckích.TớinơiphảitraothưcủatôivàvàngtậntayBộtrưởngQuốcphòng.Cósúngđạnthìtổchứcđưavềđâycàngsớmcàngtốt.NênnhớmiềnĐônglàmụctiêusốmộtcủatướngLeclerc.

Trênđườngthiênlý,anhQuỹkhôngngớtđộngviênanhemchâncứngđámềm,cứđirồisẽtới.Chớcósốtruộthaynônnóng.

Thấmthoátngàythángtrôiqua,saucùngtiểuđộitảivàngcũngtớithủđôHàNội.NgôVănQuỹtraothưvàvàngtậntayBộtrưởngQuốcphònglúcđólàôngHoàngVănHoan.Anhthởphàonhẹnhõm:“missionaccomplie”(sứmạngđãhoànthành).

Nghỉngơivàingày,anhvàtiểuđộilạiđưasốvõkhíBộQuốcphòngchiviệnchomiềnNam.TrênchuyếntrởvềcóanhMãThànhLợicùngđivớiđoàn.

TớiQuảngNgãi,QuỹvàLợigặpchuyệnbấtngờ.

TướngNguyễnSơn,chủtịchUỷbanKhángchiếnmiềnNamgồmcáctỉnhNamTrungBộvàcảNamBộtịchthusốvõkhícủahaianh.Theodòhỏi,QuỹđượcbiếttướngNguyễnSơnđãtừngthamgiacuộcVạnLýTrườngChinhcủagiảiphóngquânTrungHoa,rấtđượcBácHồtínnhiệm.NguyễnSơncóý xâydựngQuảngNgãi thành thủđôKháng chiếnnhưDiênAncủaHồngQuân.Theokhẩuhiệucủanướcbạn“chánhquyềntrênnòngsúng”.NguyễnSơntịchthutấtcảvõkhíchiviệnchoNamBộđingangquaQuảngNgãivàLiênKhuV.

TấtnhiênlàNgôVănQuỹkhôngchịukhoanhtay.AnhnhiềulầnxingặptướngNguyễnSơn,nhấnmạnhsốsúngđạnanháptảivềNamlàsúngđạncủakhutrưởngNguyễnBìnhnhờTrungươngmuavớigiá32kývàngdochínhanhđưatừNamraBắc.

Nhưngkhôngănthuagì.Tráilạicànglãnhlấytaivạ.QuỹvàLợibịgiamlỏngtạitrườngTrunghọcQuảngNgãi.NgàyngàyănkhôngngồirồigiữalúctìnhhìnhchiếnsựcànglanrộngởmiềnNam.QuỹvàLợirấtsốtruột...KhôngbiếtngàynàomớiđượctrởvềNam.

Thếrồimộtbấtngờlạiđến.Lầnnàylàmộtbấtngờthúvị.GiáosưBácsĩHồĐắcDiđánhđiệngọiNgôVănQuỹrahọcnămthứhaitrườngYvừađượcmởtrongvùngtựdo.

NhưvậylàsinhviênYkhoaNgôVănQuỹđãđểbanămđimộtvòngtừBắcvàoNamrồitừNamraBắcđểtrởlạimáitrườngĐạihọcY.Nhưnganhkhôngcógìphảihốitiếc.AnhđãđượcthamgiakhángchiếnởNamBộngaytừngàyhămbalịchsửvànhấtlàđãđượclàmviệcvớivịtướnglãnhmàBácHồđãtintưởnggiaotrọnmiềnNamtrongcơnkhóilửangấttrời.

Chương15

VềTânTịch.TámNghệlậpcứ

TớiBưngCầu,gặpđượcNguyễnBình

Trong cuộc hội nghị quân sự An Phú Xã, Nguyễn Bình vuimừng được tiếp xúc với các“tướngtá”đangnắmtrongtaycáclựclượngvõtrangđóngrảiráckhắpnơitrênchiếntrườngmiềnĐông.NgườimàNguyễnBìnhđặcbiệtchúý làTámNghệ,chỉhuytrưởngbộđộiTânUyên.

TámNghệlàaivậy?Đâylàvàinétvềnhânvậtnày:

HuỳnhVănNghệquêTânTịch,mộtxãnằmvensôngĐồngNai,cáchthịtrấnTânUyênkhoảngbacâysố.Chaanhlàthợmộcmấtsớm,mẹanhbuônbántầntảonuôianhănhọc.Anhhọcgiỏi,đượchọcbổnglêntrườngtrunghọcPétrusKý.Đậuthànhchung,anhlàmviệctạisởHoảxa.TânUyêncóbabạnchíthâncùnghọctừtrườnglànglêntớitrườngSàiGòn.ĐólàbabạnTôVănCủa(SáuCủa),CaoVănBể(BaBể)vàHuỳnhVănNghệ(TámNghệ).

TrướccáchmạngthángTámnhiềunăm,baanhđãcótinhthầndântộcbímậthoạtđộngchốngPháptronggiớitrí thứcvàcôngchức.TámNghệliên lạcthườngxuyênvớianhChínQuỳ,mộtnhàcáchmạnglàmcôngtrongnhàmáyxayởTânHoà.TrongcuộckhởinghĩaNamKỳtháng11-1940,tiểuđộidukíchcủaChínQuỳđịnhchụpđồnCâyĐàorồiđánhraTânUyên,nhưngkếhoạchđổbể,Tâyphòngthủkỹvàđánhbậtdukíchvôrừng.ChínQuỳvớikhẩusúngsănđãnuôitiểuđộimấynămròngvớitàithiệnxạ.

Đạnsănhết,ChínQuỳnhắnTámNghệcungcấpđạn.AnhTámngoạigiaovớibọnlínhTâymuađạngởivềTânUyên.Đinhiềuchuyếntrótlọt,nhưngrồinộivụđổbể.Tâyxétnhàtrọ,thấyđạngiấutrongrương,chúngđòibắttấtcảnhữngngườiởtrọ.TámNghệphảinhậnsốđạnđócủamình.Anhvậnđộngđượcđóngtiềnđể“tạingoạihầutoà”.Vừađượctựdotạmlàanhvọt.Trốnđâu?Hệthốnglínhkínđịchnhưrươi.AnhvọtsangXiêmhoạtđộngtheocácnhómViệtKiềuyêunước.Trongmấynămsốngxaquêanhđã làmnhữngbài thơ thahương rấttruyềncảmmànổibậtnhấtlàbàiTếtquêngười.

SaungàyNhậtđảochánhPháp,TámNghệvềnướcvàđượcbíthưXứuỷSáuGiàuphâncôngtrởquaXiêmmuasúngđạnchuẩnbịcướpchánhquyềntrongtayNhậtkhithờicơđến.ThờicơngànnămmộtthuởlàĐồngMinhsẽđánhbạipheTrục.ThừalúcNhậtđầuhàngtrongkhiPhápchưakịptrởtay,tatranhthủphấtcờđộclập.TámNghệhoàntoànđồngýnướccờthầndiệucủaSáuGiàu,ômvàngsangXiêmmuasúngđạn.SáuGiàuchọnTámNghệrấtđúngngườiđúngviệc.XiêmlàchợtrờisúngđạnnổitiếngĐôngNamÁ.CònTámNghệlàngườiđãhoạtđộngtrongcácnhómViệtKiềuyêunướcởXiêmtrongnhiềunăm.Rấttiếclàchuyếnđi

đóthấtbạithảmthương:TámNghệđãbịbọncướpnúichặntạidãynúiTàLơnởbiêngiớiViệtMiêncướpsạchtiềnvàvàng.Khôngmấtmạnglàmay.TámNghệtrởvềSàiGònnhậntộivớiSáuGiàu.Vàothờibuổivôcùngnghiêmtrọng,cácđảngphái,cácchánhkháchthânNhật,thânTàu, thânPháp thinhaugiành thế lực, SáuGiàuphâncôngTámNghệgianhậpnhómLươngVănTương,trụsởtạiđườngVerdun(naylàCáchmạngthángTám)gầnNgãSáu,SàiGòn.Đâylànhómchínhtrịgồmnhiềuxuhướngkhácnhauthuộcđủthànhphầntrongxãhội:TámNghệgặptạiđâykhánhiềunhânvậttêntuổinhưhaianhemDiệpBa,DiệpTư,HoạĐồTrình,VũTamAnh,HuỳnhPhúSổvàNămLửa...MộtchitiếtbuồncườivềbộvóbênngoàicủaTámNghệ:AnhmớitừXiêmvềănmặctóctaigiốngnhưngườiNhật.Đầuhớttrọc,ynhưcácsĩquanquânđộiPhùTang.

LươngVănTương làmộtMạnhThườngQuân trongnhà luôn luôn có cả chục “tânkhách”.CơmnướcngàyhaibữadoemhọcủaTươnglàcôLươngThịThànhđảmtrách.CôBaThànhquêNhaMân,mộtlàngởgiữahaitỉnhSaĐécvàVĩnhLongnổitiếngsảnsanhnhiềucôgáiđẹp.ĐặcđiểmnàyđãđivàocadaotụcngữvùngđồngbàosôngCửuLong:“ThócnàongonbằngthócCaoLãnh,gáinàobảnhbằnggáiNhaMân”.NgàyTámNghệgianhậpđámtânkháchcủaLươngVănTương;côBaThànhnhìnanhvớicặpmắtdửngdưng.Côtưởnganhlàdân“trôisônglạcchợ”,nhưngdầndầntháiđộxalạđóbiếnđivàchuyểnthànhmộtthứcảmtìnhcóphầnlãngmạn.

SốlàcôBaThànhrấtkhoáivănthơmàTámNghệlàmộtthinhânthíchngâmnga.Giọnganhkhônghấpdẫnnhưngtứthơrấttruyềncảm.Từyêuthơtớiyêungườikhoảngcáchkhôngxa.CôBaThànhyêuBảyThái-tênthườnggọicủaTámNghệlúcđó-từlúcnàocôcũngkhôngnhớ.Chừngđãlỡyêurồithìđãmuộn:BảyTháiquêBiênHoà,cóvợvàbacon.Thếrồi“mộtliềubabảycũngliều”...

Đầu1945,TámNghệbịPSE(PoliceSpécialedeEst)tứcTyĐặccảnhmiềnĐôngbắt.ĐíchthântêncòMaiHữuXuânkhaithácTámNghệ.TámNghệchơivánbàilậtngửa.KhiQuanhỏi:“GiữaPhápvàNhậtanhchọnai?”.Nghệđáp:“Cảhaiđềulàquâncướpnước.Chúngtôiđánhcảhaiđểgiànhđộclập”.Xuânlạihỏi:“Nếugiànhđộclậpthấtbại,anhchọnai,PháphayNhật?”.TámNghệ:“Khôngthểthấtbạiđược.Nhấtđịnhgiànhđượcđộclập.CònnhưthấtbạinhưôngnóithìchúngtôichọnmốiquanhệViệt-Phápđãcótừlâurồi.Nhậtlàkẻtớisau,chưacóquanhệgìsâuvềmọimặt”.MaiHữuXuânlàtaysaicủaPhápnêngậtgùýđó.NhữngngàymấttựdotrongkhámCatinatcủaTámNghệkhônglâu,tìnhhìnhdiễnbiếnnhanh,Nhậtđảochánh,TámNghệlạiđượctựdobaynhảynhưcágặpnước.

HãytrởlạicôngviệcxâydựngcăncứđịaTânUyêntháng9-1945.TânUyênlậpUỷban

nhândântrongtháng10-1945.AnhLêTháibíthư.Côngcuộcchuẩnbịkhángchiếntiếnhànhrấtkhẩntrương.

Trongbangày23,24,25-10-1945,TâyđánhchiếmBiênHoà.UỷbanKhángchiếnmiềnĐôngcủaLươngVănTườngrútraXuânLộcrồiPhanThiết.BấygiờtạiTânUyên,TámNghệgặpChínQuỳ.Haibêntậphợplựclượng,được40dânquânvới30súng.ĐấtCuốc,mộtxómgiữarừngcủaxãTânHoàđượcchọnlàmcăncứ.Vàingàysau,lựclượngkhángchiếncủaCaoVănBổ(BaBổ)kéovềĐấtCuốc.LạithêmcáchọcviênquânchínhdoNguyễnXuânDiệu,PhạmThiềuhuấnluyệnởVĩnhCửukéovề.ThêmnhómtốtnghiệpkhoáquânsựcủaanhPhanĐìnhCôngởDốcBàNghiêmnữa.TámNghệtậphợptấtcảlạiđượcbốnphânđội(hồiđóphânđộilàtrungđộibâygiờ).

SốsúngđượctănglênnhờbinhvậnvànhấtlàcácnhómthợlặnmòsúngtừcáctàuTây,Nhậtchìmtrướcđó.SốsúnganhVõBáNhạc lấy trêntàuTouranekẹtđáhàntạiBếnVịnhtrướcngàyNhậtđảochánhlàmộtđónggópquantrọngvớilựclượngbốnphânđội,TámNghệthànhlậpbộđộiBiênHoà,nhữnghoạtđộngchủyếntrongquậnTânUyên.PhânđộiIhùnghậunhấtcónhiệmvụxâydựngvàbảovệcăncứgốmcácxãTânHoà.TânTịch,MỹLộc,ThườngLan,LạcAn.

Đầutháng11-1945,NguyễnBìnhvàotớiNamBộ.TừThủDầuMột,đặcpháiviênTrungươngquaTânUyên.Đâylàmộtngàylịchsử,NguyễnBìnhgặpTámNghệ.ĐanggặpmộtchỉhuyđịaphươngđểlàmthammưuthìvớđúngTámNghệ.Quaphúttraođổiđầutiên,haibênđãhânhoanxemnhaunhưlà“anhhùngtươngngộ”.TámNghệtrìnhbàytìnhhìnhNamBộtừkhiNhậtđảochánhPhápchođếnlúcNhậthoàngtuyênbốđầuhàngvôđiềukiệnvàtacướpchánhquyềnđúngthờicơ:NhậtmấtkhíthếtrongkhiPhápchưasang.ĐâylàcơhộingànnămmộtthuởmàbíthưxứuỷTrầnVănGiàuđãtiênđoánvàchạyđuanướcrútđểvềđíchtrướcthựcdânPháp.

TámNghệđưaNguyễnBìnhđikhảosátcăncứTânUyên.NúirừngtrùngđiệpănthôngtớidãyTrườngSơnlàmộtvịtríquânsựcựckỳquantrọng,côngthìtiếntớiSàiGòn,thủthìlêntậncaonguyênTrungBộ.Thậtlàcăncứlýtưởng.NguyễnBìnhđánhgiáTámNghệcaovềkhảnăngquânsự:ngaytừđầuTámNghệđãcóýthứcxâydựngmộtcăncứquânsựtrongquậnTânUyênlànơicórừngnúihiểmtrởănthôngtớiBaBiênGiớinóiliềnvớidãyTrườngSơn.ThậtrathìđâylàsángkiếncủaBíthưXứuỷTrầnVănGiàuđãgợiýchoBảyTháingaytừkhirờiBangkokvềSàiGòn.TámNghệhămhởbắttayvàoviệcvìTânUyênchínhlàquêhươngyêudấucủaanh.

TámNghệđưaNguyễnBìnhvềTânUyên,trướcnhấtvềngôinhàcủaanhtạiTânTịch,

nằmsátconđườngđấtđỏchạycặpconsôngxanhbiếcvớihàngdừa,vườnbưởixenkẽđồngruộngvàrẫymíabạtngàn.ĐimộtvòngquacácxãTânHoà,MỹLộc,ThườngLang,LạcAntừsôngĐồngNaitớisôngBé,băngquanhữngkhurừngbátngát,NguyễnBìnhđãchấmnơinàyđểxâydựngcăncứchoBộchỉhuymiềnĐông.VịtríTânUyênthậtlýtưởngvìthịtrấnnàychỉcáchtỉnhlỵBiênHoàvàThủDầuMộtkhoảng30km.TânUyêncũngcáchSàiGònchừngấythôi,tínhtheođườngchimbay.

NguyễnBìnhcàngđắcývớivịtrícủaTânUyênkhingheVõBáNhạchiếnkế:

-NếuanhBa-ôngNhạcgọiNguyễnBìnhnhưthếtừkhiNguyễnBìnhđếnởtrongnhàônggiáoChươnglàchavợcủaông-chọnTânUyênthìanhBaphảichọnBếnVịnhnằmngayvàmsôngBéđổrasôngĐồngNai,thuộcxãLạcAn.

-BếnVịnhnhưthếnào?NguyễnBìnhlắngtainghe,thíchthú.VõBáNhạcthaothaokểchuyệnđờixưa.

Chương16

SợNhậtcướp,TàuTâychạytrốn

Lênbênvịnh,nạpsúngchota

VàmBếnVịnhlànơiconsôngBéđổrasôngĐồngNai.NơiđâylàxãLạcAn.SởcaosuBếnVịnhlànơikhỉhocògáydâncạomủcaosuởđâynémvềhạngnghèonhấtmiềnĐôngNamBộ.Quanhnămchỉcóbộđồdínhda.Tốingủkhôngmùngmền,trướckhingủphảimócbùnnonthoađềukhắpmìnhđểmuỗichêkhôngthèmcắn.QuảnđốcSởcaosunàylàVõBáNhạc.Lúcthiếuthời,Nhạclàmộtthanhniênhiếuhọc.Khôngtiềnănhọc,NhạctìnhnguyệnsangPháptrongđội línhkhôngnghề,Tâygọi làONS (OuvriersNonSpecialisés) vào thời thế chiến2(1940-1945),Tâyđầuhàngquánhanh,NhạckhôngphảiratrậnlàmbiađỡđạnchoNướcMẹ(Mẫuquốc),cóthìgiờnhànrỗichămchúhọchành.Đêmđêmanhthắpđèndầu-khitrạilínhđãtắtđèn,đểtựhọc.

ChừngTâycholínhthợvềnướcsauchiếntranh,Nhạcđãcómộtmớhànhlývănhoá,nhấtlàPhápvăn.Nhưnghaykhôngbằnghên:mộttrongsốđồngđộicủaanhlàconmộtchủsởcaosuởNamKỳ.Dongườicongiớithiệu,NhạcđượcngườichanhậnlàmquảnđốcsởcaosuBếnVịnh.Chỉlàquảnđốcthôi,nhữngôngNhạcđượcdântrongvùng“tôn”lênhàngôngchủ.DòngđờicứlặnglẽtrôinhưdòngsôngBéđổraĐồngNaiquavàmBếnVịnh.Thếrồixảyramộtbiếnthiêndữdội:đámphátxítlùnđảochánhthựcdânPháp.ĐólàngàyNớpMạc(9-3-1945).Nhưngnơibùnlầynướcđọngnày,chỉcóquảnđốcNhạchaytinđảochánhnhờbáochíSàiGònlêntrễcảtuần,cònanhemcạomủthìkhônghềhaybiết.

NgàykiacóchiếctàunhàbinhmangtênTâyTourane(Đànẵng)chạylên,phóngngượcdòngsôngBé.Đâylàmộthiệntượnglạvìkhúcsôngnàyrấtnhiềuđáhàn.Chuyệnphảiđếnđãđến:tàurấnlênđángầm,mắckẹt.TâythảcanôlêngặpquảnđốcNhạcxinchothuyềnđưalínhtrêntàuvàobờ,đồngthờichoxinmộtbữaăn,sẽđềnơnxứngđáng.ÔngNhạcralịnhchoemvợlàxếp“săn-chê”Hoà logheđưa lính lênbờvà locơmnước.Số línhtrêntàuđộ400ngườiViệt,chỉhuyTâychừngmộtchục.ThằngTâyxếptựgiớithiệu là“chendebataillon”(tiểuđoàntrưởng)cònchiếcTouranelà“canonnière”(pháohạm)cóbốtríđạibáctrướcmũivàsaulái.ChúnglênrừnglàcóýkhôngchoNhậttướcsúngvàbắtlàmtùbinh.

Tấtcảtiểuđoànănuốngthoảthích:lâungàymớiđượcbữacơmthịnhsoạn,cóthịtheotươi,córượuchátđỏ.Rượuchátlấyởdướitàulên.VừaăntênxếpTâynói:

-Cámơncácôngđãtiếpđónniềmnởchúngtôi.Tôisẽtrảtiềnsòngphẳngbuổitiệchômnay.Ngoàiratôicòntặngcácôngtấtcảđồđạctrêntàu.Chúngtôichỉmangsúnglênrừngmàthôi.Cáigìquýnhấtđốivớingườilínhbằngkhẩusúng?Đồđạctrêntàutrịgiábạctriệu:đólàquầnáobinhsĩcảkho.ChúngtôithânáitặngcácanhvớiđiềukiệncácanhchongườiđịaphươngđưachúngtôitheođườngrừnglênBanMêThuộc.Đượckhông?

ÔngNhạcbắttaytênTâynói:

-Xincácôngyênchí.Chúngtôisẽgiúpcácông:dùcóthùlaohaykhông.TôilấymộtcâucáchngôncủangườiPhápcácônglàmphươngchâmxửthế:“Mộtviệclàmphảikhôngbaogiờmất”.

AnhbảoanhHoàchọnbangườithôngthạođườngrừngđưatiểuđoànlínhtrênpháohạmTouranevượtrừngđivềpháiTâynguyênTrungBộ.

ĐámlínhPhápvàViệtđirồi,tachongườilêntàuthuchiếnlợiphẩm:Khoquânphụcđượcđưahếtlênbờ.Cònthứcăntrongcáctủlạnhnhưxúcxích,anhemchưahềthấy,cứđưalêncắn.Khôngngờthịtlạnhđểlâutrongtủlạnhđãđônglại,cũngnhưcủi.Anhemsuýtgãyrăngvìnhữngcâyxúcxíchoáioămđó,némxuốngsôngnhưnémcủi.Sốquầnáoquánhiều,anhemđangráchrướimỗingườiquơhaibộ.Mộtbộmặcliềntạitrận,mộtbộcấtđểdành.Ainấyđềuvuitươichođâylàcủatrêntrờirớtxuốnggiúpvậnconnhànghèo.NhưngniềmvuicủahọkhôngđượclâuvìVõBáNhạcthấycôngnhânmặcđồnhàbinhPháptrắngrừnglấylàmlosợ,ralịnhchoHoàphảithuhồitứckhắccácbộđồkakiđóđemcấtgiấucũngnhưsốsúngTâyđểlạilàmquà:

-Nộitrongngàynay,thếnàotụiNhựtcũnglêntớiđâytruybắttiểuđoànTâychạyvôrừng,nếuchúngthấymìnhđãtiếptếchoTâyđểlấyquầnáo,súngốngthìnótànsáthếtcả

đám.

QuyếtđịnhcủaôngNhạclàmanhemcôngnhânkhôngvui.Quangàysau,bọnNhậtlênBếnVịnh.

ChúngthấychiếcTouranemắccạn,đổlênsởcaosucủaquảnđốcNhạc.NhưngNhạcđãnhanhchânvềSàiGònhômtrước.ChỉcóHoàởlại.NhậtlênbắtnămngườibuộcdẫnchúngbăngrừngtìmbắtbọnTâyđãtrốn.ĐiquầnnátmàkhônggặpbọnTây,bọnNhậtnổikhùngchônsốngnămanhemcôngnhânxấusốnày.

GiớithiệulịchsửBếnVịnhvớisởcaosuBô-muaxong,VõBáNhạccùnghaiemvợlàHoàvàThanhđưaanhBatớitậnnơi.Cáccơsởvănphòng,nhàkhođềucònnguyên,cóthểlàmnơiđặtbộchỉhuyrấtthuậntiện.NguyễnBìnhrấthàilòngcóđượcmộtnơiđóngquângiữachốnrừngxanhhiểmtrở.

Chương17

MấtgiấytờkhitớiMỹHạnh

Nhờbảnlãnh,thuyếtphụcBaTrà

SauvụbịNhậtbắtởBưngCầu,NguyễnBìnhtiếptụcđikhắpnơiđểgặpcácvịchỉhuyquânsự,bànchuyệnthốngnhấtlựclượngvõtrangđểchốngPháphữuhiệuhơn.NgàykialiênlạcđưaôngtớiMỹHạnhlàmộtlàngtrongquậnĐứcHoà.LiênlạcchobiếtđâylànơiđóngquâncủamộtbộphậnGiảiphóngquânLiênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà.AnhBaBìnhlẩmbẩm:

-GiảiphóngquânLiênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà,tênsaomàdàithế?

Liênlạcgiảithích:

-Cóbađơnvịnhậplại.Đơnvịnàocũngmuốngiữcáitêncủamình.Chonênđặttênmớidàinhưvậy.

HócMônvàĐứcHoàlàquận,cònBàĐiểmlàmộtlàngtrongmườitámthônvườntrầucủaHócMôn.NhưngđâylàlàngtiêubiểuchocảquậnHócMônvềtruyềnthốngCáchmạng,chonênphảigọichunglàHócMôn-BàĐiểmnhưcặpanhemsanhđôi.

NguyễnBìnhthíchthúhỏitiếp:

-Nhưvậybanchỉhuyphảiđông?

-Đôngchớ?BênHócMôn-BàĐiểmcóanhBaTôKý,HuỳnhTấnChùa.BênĐứcHoàcóanhHuỳnhVănMột...

-CònbộphậnMỹHạnhnàyaichỉhuy?

-AnhTrầnVănTrà,thườnggọilàanhBaTrà.AnhlàTổngthưkýcủaGiảiphóngquânliênquận.

-BaTràthuộcquậnnào?ĐứcHoàhayHócMôn?

-TrườnghợpanhBaTràthìkhác.AnhBaTràlàngườiQuảngNgãi.TrướccáchmạnganhhọctrườngkỹnghệthựchànhHuế,nửachừngbỏhọchoạtđộngcáchmạng.HaianhemôngvôSàigònhoạtđộnglấytênlàThắngvàChâu.ThắnglàanhBaTràphụtráchtờbáobímậtcủaĐảng,tờGiảiphóng.RađượcmấysốthìcảnhómbịTâybắtđưavôKhámLớn.CáchmạngthángTámgiảithoátcácanhđểthamgiabộđộingaytừđầu.

NguyễnBìnhgậtgù:

-ĐúngNamBộlàđấtYênTriệuthuhútđượcnhântài.CònđấtHócMôn-BàĐiểmđúnglàcáinôicáchmạng.CácđồngchítrongXứuỷNamKỳđềuchọnmườitámcáithônvườntrầulàcăncứhoạtđộng.

Liênlạcghélạimộtnhàđầuxómhỏithămrồinói:

-Tớirồi.AnhBaTràđóngquântrongcáinhàkiakìa.Mìnhđivôđóđi.

Mộtthanhniêntầmvóctrungbìnhmạcquânphụctươmtấtbướcrachàokháchlạ.

Gươngmặtsánglángthôngminhcủamộtngườitríthức:

-TôinghenóiTrungươnggởimộtpháiviênvôNam.CóphảiđồngchílàpháiviêncủaBộTổng?

NguyễnBìnhgật:

-ĐúngTôilàNguyễnBình,pháiviêncủaBộTổngvàoNamđểgiúpcácđồngchíthốngnhấtcáclựclượngvũtrang...

NhìnánhmắtcủaanhBaTrà,NguyễnBìnhcườinói:

-LẽrathìtôiphảixuấttrìnhgiấygiớithiệucủaBộTổng,nhưngtronglúcđiđường,tôibịbọnNhậtchặnxetịchthuhết.giấytờ.

AnhBaTrànhìnkháchlạkỹhơn.Vócdángtầmthước,ngườivạmvỡrắnchắctrongbộđồxáxẩuđen,vaimangxắccốtda,mắtđeokínhrâmgọngđồimồitobản.Tướngđiđứng,cáchănnói,tấtcảtoátracốtcáchoaiphonglẫmliệt.

AnhBaTràgậtđầu:

-Đồngchípháiviênđiđườngđãmệt,hãynghỉngơitắmrửachokhỏe.Cơmnướcxong

tasẽbàncôngviệc.

KhingheNguyễnBìnhtrìnhbàyvắntắtmụcđíchyêucầucủaBộTổng,anhBaTràthấyrõmìnhphảigiúppháiviênTrungươnghoànthànhsứmạng.NhữngđiềumàNguyễnBìnhdựđịnhlàm,chínhanhBaTràcũngđangsuytính.Banhiệmvụcấpbáchtrướcmắtcủangườicótráchnhiệmvềquânsựlàtậphợpcáccánbộđảngviênlại.Thứhailàtậphợpcácbộđộiđịaphươnglại.VàthứbalàthốngnhấtcáclựclượngvõtrangdướisựlãnhđạocủaĐảng.

AnhBaTràkhôngrõpháiviêncủaTrungươngcóphảilàĐảngviênhaykhôngvìkhôngngheôngtatựgiớithiệuvềđiềuđó,nhưnganhnghĩrằngngườiđãđượcCụHồgiớithiệuvàoNamphảilàngườixứngđángvớiniềmtincậy.Cáchtrìnhbàykhúcchiếtvàtácphongchữngchạcđườnghoàngcósứcmạnhthuyếtphụcđượcngườiđốithoại.AnhBaTràtinrằngNguyễnBìnhlàmđượcnhiệmvụTrungươnggiao.

NguyễnBìnhnói:

-TôiđãtiếpxúcđượcnhiềuanhemđồngchítrongNam.Thậtlàphấnkhởivìaicũngsẵnsàngdẹpbỏriêngtưđểlochođạicuộc.CàngtiếpxúcnhiềuvớicácđồngchíNamBộtôimớithấmthíachânlýmàBácHồđãnóivớitôikhigiaonhiệmvụ:thựcdânrasứcchiarẽbakỳ,lậprabachếđộcaitrịkhácnhau,nhưngdântộcViệtNamtalàmột.Sôngcóthểcạn,núicóthểmònnhưngchânlýđóđờiđờisốngmãi.HộinghịAnPhúXãtớiđâysẽcụthểhoáviệcthốngnhấtcácbộđộiđịaphươngthànhmộtsứcmạnhđủsứcđươngđầuvớigiặcPháp.Đồngchíđếndựnhé?

Chương18

TheocáchmạngBìnhXuyênchuyểnbiến

DươngVănDươngkhángchiếnđánhTây

BếnxeđòNamvangnằmtrênđườngSchneider(NaylàPhanChâuTrinh)bênhôngchợBếnThànhlànơitụtậpđámducônđâmthuêchémmướn.Ngàynàocũngcóđâmchémlàmnhọclòngcòbót.NhưngtừngàyBaDươngtừNhàbètớithì“đâuđóêmre”.BaDươnglàaimàtrịđượcđámchằnăntrănquấn,ôngTrờikhôngsợmàchỉngánôngCòTâythôi?

Chắcphảilàbađầusáutaythởrakhói,nóiralửa,mìnhcaobẩythướclưnglớnbavừng?GặpBaDươngrồiainấyđềuténgửa.AnhBanhỏthónhưthưsinh,khiêmtốntrongbộbàbalụalèohayhàngTânChâu.

Anhănnóilễphép,vậymàducônkhôngdámhỗnláo,thầychúkhôngdámcoithường.CòTâyvunggậyđậpđầuduđãngquentayvẫnphảinóichuyệnđànghoàngvớiBaDươngvì

BaDươngnóitiếngTâyđúngmẹoluật,biếtchia“verbe”hẳnhoi.CòTâytrọngngườicóvănhoánhưngkhôngphảivìvậythôiđâu.NótrọngBaDươngvìBaDươngđemlạitrậttựanninhởbếnđòNamVangmàtrướcđâycảtiểuđộicảnhsátkhônglàmnổi.BaDươngđứngbếnđượckhôngphảinhờbộvóhọctròlễ.Đâylàđấutrườngđẫmmáu,lànơibạolựcnóilêntiếngnóicuốicùng.

Tấtnhiênlàđãxảyranhữngtrậnthửlửaácliệt.CóthểnóilàBaDươngđãthủđài,lầnlượtđấuvớicáctayanhchịsừngsỏnhấttronglàngdaobúa.Vàsaukhihạhếtđámnày,anhmớiđượccôngnhậnđạicangựtrịtạibếnxeNamVang.

Vănphòng trùmbếnxeđóng tạiPhòngsố1nhàngủTrungChâu,ngaygócđườngSchreider–ColonelBoltdonnet(PhạmHồngThái),nganggaxelửaMỹTho.Hồiđódânanhchịkhoáixài tiếngTâynêngọi làphòng“permanent”(tứccóngườimướndàihạn,cónghĩa làdànhriêng,khôngchothuê).CòntrongChợLớnBaDươngcũngcómộtphòng“permanent”đólàPhòngsố2KháchsạnĐồngBangtrênđạilộTổngđốcPhương(ChâuVănLiêm).Hồicònhànvi,BaDươngđichănvịtđồngcảngàncon,tớiđâuhọcvõtớiđónênquenlốisống“kiếpphongsươngănquánngủđình”chừnglênchânlàm“anhchịbự”ởgiữaSàiGòn,anhvẫntiếptụcănquánngủđìnhnhưngquánvàđìnhloạisang.QuánBaDươngvôănlàcáctửuquáncaolâucònđìnhlàcáckháchsạnphòngngủ.Phòngngủthìchủdànhchomộtphòngđặcbiệt.CòncáccaolâukhôngđờinàolấytiềncủaanhBa,dùanhBaănmộtmìnhhaykéotheocảđám.Nhưngsôngcókhúc,ngườicólúc.ThờivàngsoncủaBaDươngởbếnxeđòNamVangkếtthúcđộtngộtvàogiữanăm1939.ĐứngtrướcnguycơNhậtđổbộĐôngDương,Pháprataytrước,bốrápcácnhàcáchmạng,bắtluôncácchánhkhách,cácđạogiáo,tómcảcáctayanhchị,duđãng,lưumanh.

BaDươngbịTâybắtđánhgiậpmườiđầungóntay,ngónchân.NhưnghìnhphạttênĐốcphủCầnvàCaiTổngNhìdànhchoBaDươngmớidễsợ.Theolịnhhaitênnày,línhcắttócBaDươngtừngkhúcngắn,bắtuống.Đâylàđiềuthiênhạsợnhất;tócsẽphánát“bộđồlòng”,kẻxấusốkhôngthoátkhỏicáichếtlầnmònvìchứngbịnhdotócgâyra.BaDươngthấtthếkhôngcáchnàokháchơnlàphảiuốngloạithuốcđộcgớmghiếcnày.Anhthềsaunàykhicódịpsẽtrảmốihận“sốngđểbụng,chếtmangtheo”.BiếtchắcBaDươngsẽchếtdầnmòn,đốcphủCầnvàCaitổngNhìthachovềnhà.

BaDươnglàthầynghềvõcónhiềumônđệtronghaiquậnNhàBèvàCầnGiuộc.MộttrongnhữnghọctròcưngcủaBaDươnglàNguyễnAnNhơntứcBaNhơn.KhiBaDươngngộnạn,BaNhơnđứng rabảo lãnh.ÔngđemBaDươngvềChợNúi, xãĐôngThạnh,quậnCầnGiuộc.Ôngđikhắpnơixinthuốcgiatruyềnphụcđượcmấythángtrường.Chừnghếtbịnh,Ba

Dươngtrởlạinghềnuôivịtđểsốngquangày,quanhnămchỉởtrongđồngsâu,khôngdámraxómđôngsợlànglínhbắtlại.BaNhơnluônluônởbênngoàicanhgác,hễthấylànglínhbáođộngthìBaDươngrútvôsâu.

SaukhiNhậtđảochánhPháp,BaNhơnhọctiếngNhậtrồithamgiaThanhniêntiềnphong.Khianhlàmđoàntrưởng,BaDươnggiúpanhdạyvõchothanhniên.Đếnngày25-8cácquậnnộingoạithànhnônứckéonhauđibiểutìnhbiểudươnglựclượngdoViệtMinhtổchức,BaDươngmớitáixuấtgianghồ.CùngđivớianhBa là lực lượngThanhniêntiềnphongxãĐôngThạnhdoBaNhơncầmđầu.TạiVườnBồ-rô(Taođàn)anhemđượcbiếtbácsĩPhạmNgọcThạch,thủlãnhThanhniêntiềnphong.Saucuộcmíttinh,haianhemBaDươngvàBaNhơnghékháchsạnĐồngBangởChợLớnnghỉđêm,sánghômsaumớivềnhà.Rồitớicuộcbiểutìnhngày2-9mừngĐộcLập.HaianhemcùngthamgiatronghàngngũquậnCầnGiuộc...

Tớilúcnày,bọndựahơiTây,hơiNhậtkhôngcòntácoaitácquáinữa.BaDươngtrởvềTânQuythămnhàởgầncầuRạchĐỉa.BaNhơncũngtheosátđềphòngbấttrắc.Đểantoàn,haianhemđingảga-raNguyễnVănHảotheođườngMarchaise(KýCon)quađònhàmáyNguyễnThanhLiêm.AnhBatránhhãngđóngtàuNhậtNichinanởdướicầuRạchÔngvìtrướcđâyanhcó làmbảovệcácbècâygiá-tịdướirạch.LúcđóthầyBaHanh làmxếphãng.TênNguyễnVănThànhđấuthầulãnhđóngmộttàucây.ThànhthấyBaDươngvàđámemútcóuytronggiớigianghồnênâncầnmờianhBagianhậpCaoĐài.BaDươngtừchốichonênsauđócốtránhNguyễnVănThành.

Ngàytacướpchánhquyền,BaNhơnlàmchủtịchxã.TâyđánhCầnGiuộc,BaNhơnxinanhBasúngvàlựuđạnđểcốthủđượcmộtngàymộtđêm.LúcđóanhBađãlàchỉhuybộđộiBìnhXuyêngồmcácđạiđộiTânQuy,TânThuậnvàPhúXuân,dướitrướngcócảtrămbinhsĩ.LàmlớnrồiBaDươngvẫnmặcbàbađennhưlúcchănvịt.VềsúngthìbộđộiBìnhXuyênrấtnhiều:babaocàrònsúnglụcđủloại.Lúcnàylàlúcânoángianghồ.Tavâybắthaitêncónợmáuvớinhândântrongvùng:đốcphủCầnvàCaitổngNhì.Haitaynàynhưgàrót,lạylụcxinđượctoànmạng.BiếtBaNhơnđãcưumangBaDương,haitênnàynănnỉBaNhơnnóigiùmBaDươngchohọchuộc.Dùhiếnhếtgiasảnđểđượcsống,họcũngchẳngtừ.NhưngtháiđộBaDươnglàmchocảhaikínhphục.

AnhBanói:

-Tộiáccủahaingười,trờikhôngdung,đấtkhôngtha.Nếutrảthùthìchặtmộtchụccáiđầucủahaingườicũngkhôngvừa.Nhưngmàthôi.Bâygiờcáchmạngđãnổilênrồi.Khôngaicònnhỏmọntínhchuyệntrảthùtrảoán.

AnhBaralịnhcởitróithachovề.Cảhaixálialịa,chânbướctrênđườngđấtmàtưởng

nhưbaytrênmây.Khôngainghĩlàmìnhcònsốngtrongcõiđờinày.TháiđộquântửcủaBaDươngtácđộngmạnh:PhủCầntừđótutâmsửatánh.Tâytrởlại,kêugọicáccôngchứccaocấpvềthànhhợptác,cholãnh“rappel”(truylãnhlươngđủkểtừkhiNhậtđảochánh,gồmmườitháng).NhưngPhủCầnnhấtđịnhkhônghợptácvớiTây.Concáichotheokhángchiến.

NgàyTâygâyhấn,BaDươngchỉhuybộđộiBìnhXuyênđánhmấytrậnđộtnhậpnộithànhSàiGòngâyhoangmangchobọnTâyvàđámViệtgiandựahơiquânAnhẤngiữmặttrậncầuchữY.

Chương19

ThayBaDương,HaiTrọngphóhội

GặpNguyễnBình,kếtbạnđồnghương

Khángchiếnbùngnổ,HaiTrọnglậptứctấpvôbộđộiBìnhXuyêncủaBaDươngởcầuRạchĐỉa,chỉcáchSàiGòncóconKinhTẻ.HaiTrọngtênthậtlàLươngVănTrọnglàthợđiện,quêHảiPhòngvàoNamtừlúccòntrẻ.AnhhoạtđộngtrongcôngđoànthợđiệnGiaĐịnhtrước1945.Khichánhquyềnvềtaycáchmạng,HaiTrọngđượcuỷnhiệmtổchứcTrạicôngnhânthấtnghiệp, lo chỗănchỗởcho làngngàn thợ thầyđang lâmcảnh túngbấn.HaiđồngchíHoàngĐônVănvàKhaVạnCânbấygiờlàđôtrưởngSàiGònchỉđịnhHaiTrọnglàmtổnggiámđốccáctrạinày.Gọilàtổnggiámđốcvìlúcđóthànhphốcóbatrại:SàiGòn,ThịNghèvàBàChiểu.TrạiởSàiGònchiếmmộtngôitrườnghuấnluyệncủaSởCứuhoảtrênđạilộNorodom,đốidiệnvớithànhOng-dèm(IIèRIC).HoạtđộngsátcánhvớiHaiTrọngcóNguyễnVănHộicũnglàthợđiệnlàmviệctạiSởMộ,nhàởXómGà.HộilàbíthưChibộnghiệpđoànthợđiện.Tánhtìnhthẳngthần,hàohiệpcủaHộikhiếnHaiTrọngcảmmếnngaytừđầu,haianhemlàmviệcrấthăngsaytrongcôngtácđượcphâncông.

Tiềnchợcạndần,haianhđanglothìhaytinTrầnVănGiàuhọpquânsựtrênTânPhúTrung.

LúcđóSáuGiàulàchủtịchLâmuỷhànhchánhNamBộ.CảhaitứctốclêngặpSáuGiàuđểxintiềnchotrại.Địađiểmhọplànhàgiámđốcsởcaosuởsátđường.Khitớinơi,haianhthấySáuGiàungồiởbộxalôngcótrảidacọp.MộtchânSáuGiàuđạplênđầucọp,trôngrấtoai.Cửtoạlàcácchỉhuycácbộđội.NộidungtraođổilàchuyệnđánhTây.Sauphầnthuyếttrìnhđếnphầntàichánh:cácbộđộiđượccấppháttiềnđểhoạtđộng.TheosátbênSáuGiàulàthưkýgiữtiền.Saukhipháttiềnxong,SáuGiàulênxeđi.LậptứcHaiTrọngvàHộinhàotới:“Còntụitôi?Tôilàtổngchỉhuylochoanhemcôngnhânthấtnghiệp...”SáuGiàurútgiấyra

viếtngay:“HaiôngtớigặpLươngVănTươnglãnhtiền”.LươngVănTươnglàchủtịchUỷbanKhángchiếnmiềnĐông,vănphòngđặttạimộtcănphốlầuđườngVedrun,gầnngãsáuSàiGòn...KhiTâyđánhchiếmSàiGònngày23-9-1945,ôngTươngcùngUỷbanKhángchiếnmiềnĐôngchạyvềBiênHoà.HaiTrọngvàHộicũnggiãbiệtthànhđôđểtheokhángchiến.

HaiTrọngtấpvôBìnhXuyênởcầuRạchĐỉa,xãTânQuy,NhàBè.GặplãnhtụBìnhXuyênlầnđầu,HaiTrọngđãnhậnđịnh “đây là tay cóbản lĩnh”.BaDươngvócdángbình thườngnhưngđượccặpmắt,nhỏmàsáng.Tánhtìnhtrầmlặng,suynghĩnhiềuhơnnói.Mànóithìnhưđinhđóngcột.

MộthômanhBahỏiHaiTrọng:

-NghenóingoàiBắcpháiNguyễnBìnhvôNam,anhnghĩthếnào?

-Tôicónghetinđó.TôichưabiếtNguyễnBìnhrasao.NhưngđãlàpháiviênTrungươngchắclàphảithếnào...

HaiTrọngnóitớiđó,BaDươnggậtđầunốilời:

-Tôicũngnghĩnhưanh.Trongnàyđanggặpkhókhănmàđượcngoàiđópháingườivôgiúpthìđỡlắm.TheotôinghĩthìanhHainêntìmgặpNguyễnBìnhchobiếtrồivềđâybáocáochoanhemrõvềôngpháiviênTrungươngđó.

ÝcủaBaDươngrấtđúngvớitâmtưHaiTrọng.AnhvôNamđãlâu,cầnbiếttintứcngoàiBắc.NguyễnBìnhtừBắcmớivàoNam,chắcnắmtìnhhìnhngoàiấyrấtrõ.Mộtcônghaiviệc.Vừalàviệcchungvừalàviệcriêng,nênđiliền.ThếlàHaiTrọngnhậncôngtáclênThủDầuMộttìmgặpNguyễnBình.Anhđếnthậtđúnglúc,NguyễnBìnhđangtìmhiểuvềcánbộđịaphươngởmiềnĐôngmàanhcónhiệmvụtậphợplạiđểthànhmộtlựclượngquânsựhùnghậusẵnsàngđươngđầuvớiTây.Trongsốcácbộđộinày,BìnhXuyênđứnghàngđầuvềquânsố,súngống,nhưngcũnglàđơnvịcónhiềuvấnđềnghiêmtrọngnhưvừađánhTâyvừaxáchnhiễudânchúng.

BấygiờNguyễnBìnhđóngtrongmộtnhàgầnthịxãThủDầuMột.HaiTrọngtớivàoxếchiều.Haingườingồinóichuyệnngoàisân.Thoạttiên,HaiTrọngnghĩrằngcuộchộikiếnchỉngắnthôi,khôngngờsaukhianhgiớithiệulàsứgiảcủaanhBaDươngtớigặpôngpháiviênTrungươngđểtìmhiểutìnhhình,anhđượcanhBaBìnhtiếpđónniềmnởvàđãicháogà.Haianhemngồinóichuyệntớikhuya,hếtchuyệncôngtớichuyệntư.CảhaiđềulàdânHảiPhòngvàoNamtrướccáchmạng.Docùngmangchílớnnênmớigặplầnđầuđãmếnnhau.Đêmấy,HaiTrọnggiớithiệubộđộiBìnhXuyênmàanhnắmđược.AnhBaBìnhđặcbiệtmuốnbiếtvềBaDương:

-BaDươngcóđúnglàtayhảohớnnhưthiênhạđồn?

-TôichỉmớibiếtanhBaDươngthôi,nhưngtrongthờigiansốngvớianhBatạitổnghànhdinhRạchĐỉa,tôicóvàinhậnxétnhưsau:BaDươnghọctớitiểuhọcrồiđigianghồ,mượnnghềnuôivịtmàtraudồivõnghệvàquytụanhhào.KhiđượcemúttônlênlàmđạicaBaDươngkhôngchỉxưnghùngtrongvùngNhàBèmàcònđứngbếnxeđòNamVangởbênhôngchợBếnThành.Anhcómột“lôcan”(tiếnglóngcónghĩalàtrụsởhayvănphòng)ngaybếnxe.Đólàphòngdànhriêngchoanhtrongmộtnhàngủtạigócđườnghôngchợvàgaxelửa,gọilàkháchsạnNhàGa(HôteldelaGare)Đánglưuýđiềunày:làmanhchịđứngbếnxe,BaDươngkhônggiốngnhữngtayducônláucá,mặcáobạchngựckhoerồngrắnbùangảixâmtrên lưng,hễmởmiệng làđùmẹđéobà.Không,BaDươngbaogiờcũngnhonhãthưsinh,quanhnămmặcbàba,nóichuyệnlễphép,ynhưthầygiáolàng.Vậymàkhôngthằngemútnàodámhỗnláo...KhiNhậtcầnngườibảovệhãngđóngtàuNichinanởcầuRạchÔng,BaDươnglàmchoNhậtđểtạouythế.

BaBìnhtỏrathíchthútrướccátínhđộcđáocủaBaDương.Anhnói:

-VàingàynữatôisẽtriệutậptấtcảchỉhuytrưởngbộđộimiềnĐônghọptạiAnPhúXã.AnhvềchuyểnthưmờicủatôichoanhBaDương.TôirấtmuốngặpvịchỉhuyBìnhXuyên.

***

HaiTrọngtraothưmờicủaNguyễnBìnhchoBaDươngsaukhibáocáochuyếngặpgỡvịpháiviênTrungương.BaDươnghỏi:

-TheoanhthìNguyễnBìnhlàngườithếnào?

HaiTrọngcườinghĩthầm:“Rõrànglàhaitayhảohớnđangdòdẫmtìmhiểunhau.Cũngbìnhthườngthôi.Sáchcóchữ:biếtmình,biếtngười:trămtrậntrămthắng”.Anhnói:

-NguyễnBìnhtầmthước,mangkínhrâmdùlàbanđêmvìhưmộtconmắt,thíchmặcáoxáxẩunhưngườiTàu.Đólàhìnhdángbênngoài...

-Cònbêntrong-CómộtđiểmhaianhBaDươngvàanhBaBìnhgiốngnhau:rấtítnói.Suốtđêmqua,hầunhưchỉcómộtmìnhtôinói.AnhBaBìnhchỉhỏi.Đúnglàtácphongcủamộtngườichỉhuy.Hỏithậtnhiều,hiểuchorõ,nắmchochắc...

BaDươnggậtgù,mộtlúcsaumớinói:

-TôirấtmuốnlênAnPhúXãdựcuộchọpđầutiêndoNguyễnBìnhtriệutậpnhưngrấttiếclàmấyngàynaytôibịcảm.VậyanhHaithaytôiđidựcuộchọp.NhớchuyểnlờitôihỏithămNguyễnBình.

TrongkhiHaiTrọnglênThủDầuMộttìmNguyễnBình,ởnhàcóchuyệnđángtiếc:BaDươngcholínhbắtđồngchíBaBang.chủtịchquậnCầnGiuộc,tịchthusúngốngsổsáchvàtiềnbạc.LýdolàBaBangđểTâyđánhchiếmthịtrấnCầnGiuộc.

BaBangtênthậtlàTrươngVănBang,làCộngsản30,từnglàxứuỷviênNamkỳ.

BaBangbịgiảivềRạchĐỉa,chưabiếtsốphậnrasaothìtìnhcờHaiVĩnhđingangquatrôngthấy.HaiVĩnh(MaiVănVĩnhlàrểôngTámMạnh,chỉhuybộđộiChánhHưngvềsaulàChiđội7),haichaconTámMạnh-HaiVĩnhcũnglàBìnhXuyênnhưngkhácpheBaDương.ÔngTámMạnhđượcôngBảyTrânkếtnạpvôĐảngCộngsảnnăm42.ĐâylàtaygianghồđượckếtnạpsớmnhấttrongvùngBìnhXuyên.DolàĐảngviênnênôngTámMạnhrấtthânvớianhBaBang.Haytindữ,HaiVĩnhliềnghévôtổnghànhdinhRạchĐỉaxinbảolãnhchoanhBaBang.AnhBaDươngkhôngcóởnhà.HaiVĩnhmộtmặtviếtthưchoBaDươngnhờTưHoạnhcấptốcchạytìmBaDương.MặtkhácHaiVĩnhbáođộngvớiôngTámMạnhvàôngBảyTrânđểcanthiệptrongtrườnghợpBaDươngthủtiêuBaBang.LúcđóôngBảyTrânlàuỷviêntrưởngquânsựMặttrậnsố4chạytừBếnĐá-CầuSậptớicầuTânThuận.NhờsựcanthiệpđúnglúcđómàBaDươngthảBaBang,nhưngsúngốngvàtiềnbạcthìkhôngtrảđủ.DùvậyBaBangcũnghúhồnthoátchết.

NhânvụnàycộngvớinhiềuvụbêbốikhácnhưBìnhXuyênbắnchếtmộtbácsĩPháptừSàiGònđixehơiquaChánhHưngcoimạchtrịbịnhchomộtthânchủ.BácsĩnàybịlínhbắtgiảivềChánhHưngtoanchomòtôm.GặpôngBảyTrân,bácsĩnàyvuimiệngnhưchếtđisốnglạivìBảyTrânhứasẽthảông,nhưngmộttayBìnhXuyênxáchsúngMúttớilàmdữ“bắtđượcTâythìphảigiết,Tâylàkẻthùcủamìnhmà”.ÔngBảyTrânđứngchặnngườinày,giảithích“cóTâytốt,Tâyxấu.MìnhchỉđánhTâyxấuthôi”NhưngôngchưadứtlờithìtayBìnhXuyênkiađãchĩasúngquanáchôngbópcò:bácsĩxấusốngãgụcxuốngchếtngay.TrướctìnhtrạngvôkỷluậtcủađámBìnhXuyên,sẵnsúngđạn,muốngiếtaithìgiết,ôngBảyTrânrấtkhổtâm,nhưngkhôngcáchgìkháchơnlàbáocáocấptrênlàLâmuỷhànhchánhNamBộmàchủtịchSáuGiàulàbạnthâncủaông.

***

TrênđườngtớiAnPhúXã,HaiTrọnggặpđồngchíHàHuyGiápđangđicôngtáclưuđộng.ÔngnàytâmtìnhvớiHaiTrọng:

-ĐồngchíởđơnvịôngBaDương,chắcbiếtôngBảyTrânbáocáovềvụBaDươngbắtBaBangchớ?Ýđồngchínhưthếnào?

HaiTrọngnói:

-LúcđótôiđiThủDầuMộttìmkhutrưởngNguyễnBình.ChừngvềRạchĐỉamớinghenói.Vìnắmkhôngrõnênkhôngcóýkiến.

HàHuyGiápnói:

-MìnhđangởtrongthờiThậpnhịsứquân,cálớnnuốtcábé,bộđộilớntướcsúngbộđộinhỏ.Thậtlàđángphiền.NhưngtheotôithìtronglúcnàyTâyđangđánhta,chuyệnvôkỷluậtlàchuyệnnhỏ,chuyệnnộibộ.TanêntạmlờđiđểlođánhTâytrướcđã,rồisẽgiảiquyếtchuyệnnộibộsau.

HaiTrọnggậtgùđồngý.

TrongcuộchọptạiAnPhúXã,cómặtgầnhếtcácchỉhuyquânsự.ChỉthiếuBaDương.NguyễnBìnhbắttayHaiTrọngnói:

-Rấttiếclàngườitôicầngặpmặtlạivắngmặt.Hẹnsẽgặpsauvậy.ĐồngchínhớchuyểnlờithămhỏicủatôitớiđồngchíBaDươngnhé.

Chương20

LínhBìnhXuyênvôcớgiếtngười

ThầyBảyTrânđệđơntừchức

TrongcuộchộinghịquânsựtạiAnPhúXãcómộtchuyệnbấtngờkhiếnNguyễnBìnhngạcnhiên:UỷtrưởngquânsựMặttrậnsố4NguyễnVănTrân(BảyTrân)xintừchức.BảyTrânvócngườinhỏthó,mìnhdây,hớttóccaocóvẻlàmộtthầygiáohơnlàmộtchỉhuyquânsự.Giữahộinghịôngnói:

-TôiđượcSáuGiàuphâncôngphụtráchMặttrậnsố4chạydàitừBìnhĐôngtớicầuTânThuận.LựclượngquânsựvùngnàylàBìnhXuyên.Đạibộphậnlàanhemlaođộngngoạithànhnhưngchỉhuylàcáctaygianghồđãtừnglàmnghềlụclâmthảokhấu.Ngàynaycóngườitutỉnhtheocáchmạng,nhưngcũngcóngườitánhnàotậtnấy,sẵnsúngđạnđiăncướpthayvìđánhTây.VừarồichúnggiếtmộtbácsĩPháptừSàiGònquaChánhHưngkhámbịnh.Tôiđãđíchthânđiềutravàralịnhchobácsĩđóvề:nhưngôngtachưakịpmừngthìmộttayBìnhXuyênchọcsúngquanáchtôibópcòlàmôngtachết,làmsaotôichỉhuyđượcnhữngkẻngudốtkhôngbiếtphânbiệtTâytốtvớiTâyxấulạimangnặngtánhtựdovôkỷluật?...

Mọingườiimlặngchưacóýkiếngì.ÔngTrânnóitiếp:

-Từviệcnhỏđósuyraviệclớn.CónênphátsúngchoBìnhXuyênkhông?Theotôithìcoichừnglợiítmàhạito.KhôngkhéocóngàyBìnhXuyêncắtcổmìnhđó.Chonêntôixintừ

chứcuỷtrưởngquânsựmặttrậnsố4đểlãnhcôngtáckhácthíchhợpvớikhảnănghơn.

NguyễnBìnhngẫmnghĩrồinói:

-Làmcáchmạnglàtựgiáctựnguyện.Nếuđồngchítựthấykhôngthíchhợpvớinhiệmvụhiệnnaythìtôichấpnhậnsựtừchứccủađồngchí.Đểdanhchánhngônthuận,đồngchínênhọpbanchỉhuyMặttrậnsố4lại,tuyênbốtừchứcđểanhembầungườithaythế.

ĐêmđóNguyễnBìnhtìmhiểuthêmvềôngBảyTrân.Conngườinhonhỏấylạthaylạicómộtquátrìnhhoạtđộngcáchmạngđộcđáo.Chamấtsớm,mẹởvậynuôicon.Đậutiểuhọc,TrântrốnxuốngtàuquaPháphọc.TạiPháp,Trânhọcnghềvôtuyếnđiệnvàgianhậpthanhniêncộngsản,đêmđêmrảitruyềnđơnchốngthựcdânkhủngbốtrắngởĐôngDương(tànsátViệtNamQuốcdânĐảng).AnhđượckếtnạpvôĐảngCộngsảnPhápvàđượcgiớithiệuquaNgahọctrườngĐôngPhươngđạihọcđường(trườngStaline)khoá1927-1930.TrongkhoánàycócácđồngchíTrầnPhúlấytênLýQuýphiênâmlàLít-vay,NgôĐứcTrì,BùiCôngTrừng,BùiLâm,NguyễnKhánhToàn,LêHồngPhong,HàHuyTập,TrầnNgọcDanh,DươngBạchMai,TrầnĐìnhLong,BùiÁi,NguyễnVănTrân...

ĐếnnămthứhaithìBẩyTrânđãnóivàviếttiếngNgathôngthạo.AnhlấyvợNga,đượcđưa tới cáchãng xưởngnói chuyệnvới côngnhânNga.Nhờ làmphiêndịch anhđượckhánhiềutiền.Cứdịchmộttranglấy12rúp.Chừngvềnướcsaumãnkhoá,anhtặnglạinhànướcNga120rúpbằngcáchmualạitờquốctráimỗitờ60rúp.Bậnvềcũngnhưbậnđi.BảyTrânđượccácđồngchícácnướcNga,Đức,Bỉgiúpvượtbiêngiới.TạiMarseillevềSàiGòncũngtrốndướihầmtàu,cácbữaănđềuđượcbímậtđưaxuống.ănxongnémđĩaxuốngbiển.Vềnước,anhBảygiảlàmtínđồCaoĐàilênToàThánhTâyNinhlàmthưkýchogiáotôngLêVănTrung,mượnToàThánhlàmvỏbọcđểhoạtđộng.SauđótheochỉthịcủaXứuỷanhBảyphụtráchĐặcuỷHậuGiang,mởlớphuấnluyệnđàotạođảngviêntạiChợMới,LongXuyên.Năm1931,Tâykhủngbốácliệt,phầnlớncácđồngchíđihọcởNgavềđềubịbắtnhưBùiCôngTrừng,BùiLâm,BảyTrân.LầnđóTâybắtđượcmộtmẻlớn:201tùCộngsảnratoà,haingườicòngchungmộtcòng.Sau19tháng9ngày,BẩyTrânđượcthảvìbịbắtkhôngcótàiliệutrongmình,chỉdokẻkháckhai.Mỗituầnphảitrìnhdiệnchủquận,mỗithángtrìnhdiệnchủtỉnhChợLớn.Vậylàđượcthảnhưnganhvẫnbịquảnthúctạigia(BìnhĐăng,ChợLớn).

Dùbịquảnthúc,BẩyTrânvẫnđibándầucùlàvớiNguyễnAnNinh.Đâylàhìnhthứctuyêntruyềnlưuđộngđộcđáocủahainhàcáchmạngtríthức.ÔngNinhnấucùlàtheotoathuốcgiatruyền.HaiôngNinhvàTrâncỡixeđạpđikhắpnơi,trướcbáncùlàđểgâyquỹhoạtđộng,saulàtuyêntruyềntinhthầnquốcgiadântộc.NhữngnămthángđạpxekhắpmiềnNambándầucùlàđểlạimộtkỷniệmkhóquêntrongđờihaiông.Tâybiết“tẩy”nêncholínhkín

đạpxetheodõiđồngthờilínhcácnơiđượclịnhxétgiấythuếthânhaiông.Đểkhôngmấtthìgiờmócvítrìnhgiấy,haiôngđeothuếthântrướcngực,línhhỏithìchỉvôngực,khỏitốnnướcmiếng.TrongbanămbáncùlàdạokhắpNamKỳlụctỉnh,haiôngthuhútvôsốthanhniênvôĐảngThanhniênCaoVọngcủaNguyễnAnNinh.Vớinhànông,haiôngcũngkhuyếnkhíchhọđoànkếttranhđấunângcaođờisốngbằngcáchđòichủruộngtrảcôngchohọcaohơn.Trướcgặt12bómộtcông,sauchỉcòn10bó.

Tronghaingười,ôngNinh“cộc”hơn.CólầntrênđườngBàRịaraLongHải,haiôngbịmộtthằnglínhkínbámsátnhưbóngvớihình.Khôngkềmđượccữubực,ôngNinhbảoôngTrândừngxelạiđểôngchặnđường,thộpngựctáttaitênlínhchobỏthóirìnhmò...Trongnhữngđêmngủnhàtrọ,ôngNinhtâmtìnhvớiôngTrân:“Taosuynghĩvàthấymìnhlàtríthứctiểutưsảntheochủnghĩaquốcgiahẹphòithìsẽkhôngbaogiờgiảiphóngđượcdântộc.ChỉcóCộngsảnmớigiảiphóngđượcdântộc.ChonêntaogiaođảngThanhniênCaoVọnglạichomầy.

BảyTrânbịbắtlầnthứhai,bịgiamsáuthángởKhámLớn,ratoàđượcxửtrắngánnhờkhaicólýcótình.Vụánnàyđượcgọilàvụ“complotGiàu-Dực”,xảyranăm1934-1935.GiàulàTrầnVănGiàu,từnghọctrườngĐôngPhươngđạihọcđườngởMốt-cukhoá1930-1933.VềnướcSáuGiàuđượcbầubíthưXứuỷ.CònDựccòncótênlàLonglàconđạihươngcảởKỳSon(TânAn)cũngđihọcởNgavề.TheolờigiớithiệucủaGiàu,TrânrướcDựcvề,bốtríởnhàcômụTrinh(TrầnKimTrinh)đểhoạtđộng.LúcđóXứuỷđượcĐảngCộngSảnPhápgởibáo,sách,tàiliệutheocácchuyếntàukháchvàtàuhàng.DựcbịbắtvàkhailàmTâybắtkhánhiềuđồng chí trong đó có thuyền trưởng Deschamps và Sáu Giàu. Có người tố Sáu Giàu khaiDeschamps,nhưngsựthậtlàDựcđãkhai.

BảyTrânbịbắtlầnthứbavìTâynghiTrângiấuNguyễnAnNinhđangbịtruynãtrongnăm1935.TrânbiếtchỗNinhẩntrúnhưngchịuđònkhôngkhaiđểNinhcóthìgiờdờichỗnétránh.NhờthầyBảyCùlàđóngvaikhổnhụcmàôngNinhrờinhàthầythuốcBắcởPhúThọtrốnvềlògạchôngHộiđồngVõCôngTồnởGòĐen.ÔngNinhởẩntạiđókhálâuchotớingàyconHộiđồngTồnlàVõCôngPhụngchỉchoTâybắt.

BảyTrâncóbiệttàigâyquỹchoĐảngbằngcách“móctúi”cácMạnhthườngquânnhưHộiđồngTồn,bàBaBầuởPhúNhuận,thầygiáoMongởQuánTre.MỗilầnthấyBảyTrântớitoàsoạn thìcácôngNguyễnVănTạo,DươngBạchMai,NguyễnVănNguyễnvỗ taykêu to:“Kalinintới,cótiềnrồi”(KalininlàlãnhtụNga.Ởđâycónghĩalànôngdân-mộtnétnổibậtcủaBảyTrân).

Cuốinăm40sauNamKỳkhởinghĩa,BảyTrân:bịbắtlầnnữadùđã“lặn”lênĐàLạt.Anh

bịquảnthúctạigianhưngvẫngiúphaiđồngchíTrầnVănGiàuvàChâuVănGiácvượtngụcTàLàitátúctrongnhàrồimướngheđưaxuốngRạchGiáđổivùnghoạtđộng.Trongnhữngnăm1940ôngTrânnắmđượcgiớigianghồTámMạnhnênđượcphâncôngnắmBìnhXuyên.

ĐêmấyanhBaBìnhgiữHaiTrọnglạibànchuyệnBìnhXuyên.

-AnhcóngheôngBảyTrânxintừchứckhông?

LýdolàkhôngthểchỉhuyđượcmấytayBìnhXuyên?Đưadângianghồtheocáchmạng,lợiítmàhạinhiều.Chưaquenđườngcũ,sẵnsúngống,cáctayấyđiăncướp,nhũngnhiễudânlành.Anhcóýkiếngì?

HaiTrọngnhắclạiýHàHuyGiáp:

-TôiđồngývớiđồngchíHàHuyGiáplàkhôngnênquantrọnghoáchuyệnbêbốinộibộ.LođánhTâytrướcđã.Sẽgiảiquyếtchuyệnvôkỷluậtsau.

BaBìnhlắcđầu:

-TấtnhiênưutiênmộtphảilàđánhTây.Nhưngkhôngthểtrìhoãnviệccủngcốnộibộ.Mộtquânđộimạnhtrướcnhấtphảicókỷluật.Thuậtcầmbinhdậytrướcnhất làphảinắmtổngbinhtướng.Tướngphảigươngmẫu,lotrướccáilocủathiênhạ,vuisaucáivuicủathiênhạ.Phảithựchiệnchođượctinhthần“huynhđệchibinh”trêndướimộtlòng,đồngcamcộngkhổ...thìmớicờkhaiđắcthắng;mãđáothànhcông...

NgaytrongđêmđóanhBaBìnhviếtmộtláthưchoBaDươngvàanhemBìnhXuyên.Dướiánhnến,HaiTrọngthấyNguyễnBìnhcặmcụiviết,chốcchốclạingửnglênsuynghĩ.Nộidungbứctâmthơnhưsau:

“ĐồngchíBaDương,anhembinhsĩBìnhXuyên,

Tôiđãnghebáocáovềtìnhhìnhnộibộtrongđơnvịcácđồngchí.ĐạidiệnchoTrungương,tôicóvàiýkiếnsau.

CácđồngchínênlậpLiênkhuBìnhXuyên,tậphợplạiđểthànhmộtkhốivữngchắc.ChớđểlẻtẻTâysẽđánhnát.Chừngđóanhemsẽtrởlạikiếpgianghồ.

NhiệmvụTrungươnggiaochotôilàthốngnhấtcáclựclượngvõtrangởmiềnĐôngNamBộđểđươngđầuvớiđịch.Đểgiúptôihoànthànhsứmạng,trongtừngđơnvị,cácđồngchíhãytiếnhànhthựchiệnchủtrươngđoànkếtđểchiếnthắng.

KýtênNguyễnBình,KhubộtrưởngKhu7

Chương21

GặpNguyễnBìnhtạiAnPhúXã

HuỳnhVănMộtkểchuyệnmiềnĐông

TạihộinghịquânsựAnPhúXã,NguyễnBìnhrấtvuimừngđượcgặphầuhếtcácnhânvậttêntuổimiềnĐông.MộttrongnhữngnhânvậtnàylàHuỳnhVănMột,chỉhuyphóGiảiphóngquânLiênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà.Chỉhuytrưởng làTôKý,dânHócMôn,cònHuỳnhVănMộtlàdânĐứcHoà.

TrongnhữngngàytạiAnPhúXã,anhBathườngtiếptừngnhânvậtvàonhữnggiờngoàihộinghịđểtìmhiểuthêmđấtnướcvàconngườiởmiềnĐôngNamBộmàanhcónhiệmvụlãnhđạo.HuỳnhVănMộthàohứngkểvắntắtcuộcđờihoạtđộngcáchmạngcủamình.

CốtổHuỳnhVănMộtlàTrầnLãnh,tênthậtlàTrầnBìnhNguyên,làmlãnhbinhdướiquyềnquankinhlượcPhanThanhGiản.TronggiaphảcònghimấycâuthơnóivềýchíbấtphụcnhàNguyễnbánnướcchoTây:

NguyễnÁnhmặtdầymàyvắn

Cõngrắnvềchocắngànhà

Đaulòngthấtquốcvonggia

Aimàkhôngxót,aimàkhôngcay...

VềsauNguyễnÁnhthắng,truditamtộcnhữngkẻchốngđối,họTrầnđổirahọHuỳnh.ChaHuỳnhVănMộtlàmhươngthân,cònVõVănTầnlàmbiệnchoXãVuiđểlàmbìnhphonghoạtđộngquốcsự.

Lúccònnhỏ,MộtđãlàmliênlạcchochúVõVănTầnởcácvùnglâncậnnhưGiồngLốt,GiồngCám,BinhHữuvàMỹHạnh.Đườngxa,Mộtphảicỡingựa.Mẹmấtsớm,chalàmkhôngđủăn,Mộtphảithôihọclàmviệclàmgiúpgiađình.MộtchịuảnhhưởngcủaôngNguyễnAnNinh.Mấychụcnămsau,anhvẫncònnhớbàithơ“Sốngvàchết”củanhàchísĩtríthứcnổidanhcủamiềnNam:

Sốngmàvôdụng,sốnglàmchi,

Sốngchẳnglươngtâmsốngíchgì

Sốngtráiđạongười,ngườithêmtủi

Sốngquênơnnước,nướccàngkhi

Sốngtainhưđiếc,xemcàngkhổ,

Sốngmắtnhưđui,sốngcũngkỳ

Sốngsaochophảinênkiếpsống,

Sốngmãiaimuônđờisửcònghi.

***

Chếtsaodanhtiếngvẫncòndài

Chếtvậygọingườiđủmắttai,

Chếtđặngđựnghìnhdanhchứmục

Chếtđemvàosử,chữkhôngphai

Chếtđórõràngdanhsốngmãi

Chếtđâychỉchếtcáihìnhhài

Chếtcònnhânnghĩa,ngườiđờikhenngợi

Chếtchothếhệđẹptươnglai.

Năm40,NamKỳkhởinghĩa.HuỳnhVănMộtvàTrầnVănMậulàmbinhvậnởthànhÔ-ma.Haianhphổbiếnbàithơkêugọibinhlínhbỏtrốn.Bàithơcótênlà“Mộtngàylính,chínngàytù”nhưsau:

Ởcivil,tôichẳngphảinghèo

Vàocơlínhnhiềuđiềunguyhiểm

Rươngquầnáomỗingàymỗiđiểm

Bộnútchùicóbóngsángngời

Lúcbìnhthườngchẳngđượcthảnhthơi

Lúcnằmngủngơikhôngangiấc

Nghekènthổianhemlậtđật

Lấyáochoàngđứnggạc-đờ-bu

Trễl’appellấysổởtù

Nếunhẹ,rửacầumộttuầnlễ.

TheokếhoạchthìanhembinhlínhtrongthànhÔ-macướpsúngthamgiakhởinghĩatrongthànhphố,nhưngdocóngườiphản,Tâybiếttrướcvàogiờchót,ra lịnhcấmtrại,cấtsúngvôkho.TachuyểnkếhoạchđánhbọnácônởĐứcHoà,giếttênQuảnNênđãtừngbắtNguyềnAnNinhtạicầuBếnLức.Địchphảncông,bắtbớđốtnhà.NhàHuỳnhVănMộtbịđốt,

chaanhMộtlàHuỳnhVănBãibịđịchgiếtchết...MấyngàysauMộtmớibiếtvìsaokếhoạchđánhchiếmthànhÔ-ma(camdesMeres)bịbể:mộtngườibồicóchân trong tổchứckhởinghĩangàyấykhôngđilàmmàkhôngkhaibịnh,khôngxinphép.TâysanhnghibắtđiềutrathìlòiracácđồngchícầmđầuMậu,Tót,Vinh.TrầnVănMậubịbắtsáugiờtrướccuộckhởinghĩa.Mậunhấtđịnhkhôngkhai,địchđánhanhtớichết.MộtmặtđịchcấmtrạitânĐôngDương,mộtmặtcòngchâncảđơnvịbịtìnhnghi...Dùvậycácnhómvẫnkhởinghĩa.BộđộiĐứcHoàdoHuỳnhVănCảnh,HuỳnhVănMộtchỉhuygiếtQuảnNên.BộđộiTânPhúTrunggiếtchủsởcaosuCầuKhóiAmeauxvìlầmhắnlàcòBataille,đốtdinhquậnHócMôn,thubốnsúng.BộđộiGòVấp,BàQuẹodoHaiChốichỉhuyđánhbótNgãNămlấybasúng.Bộđội liênquậndoChínBính,quêĐứcHoàchỉhuyrútvôrừng,đánhđịchtruykíchtạiTruôngDứa(xãLộcHưng-TrảngBàng)rồikéoquaBờiLờilạiđụngđộtạixãLợiThuận.AnhBỉnhởTânPhúTrungbịthươngchânvàbịbắtsống.TámCảnhlênthayanhBỉnh,rútbộđộivềGiồngôngHoà(ĐứcLập)quaBờiLờiđểvềMũiLớn(TânAnHội)rồirútvôbímật.BịgiảivềdinhquậnHócMôn,ChínBỉnhtỏtháiđộhiênngang,bấtkhuấtkhiếnchủquậnThọkínhnểđíchthânđemghếmờiChínBỉnhngồi.ĐịchxửbắnChínBỉnhtạiquậnHócMôn.

Suốtcảnămtrời,địchcànquéttruybắtnhữngngườithamgiakhởinghĩa.HuỳnhVănMộtchạylêncácsởcaosutràtrộntrongdâncáclàng,làmthầygiáođồngthờihoạtđộngtronggiớicôngnhâncạomủ.DonằmtrongcácsởcaosumàanhMộtbiếtchỗTâygiấusúngphòngkhiNhậtđảochánh.CáchmạngthángTámbùngnổ,anhtìmđượctrêntrămsúngPhápgiấutrongrừng,cómườiFMvàmấytấnđạn.CùngthamgiatìmhầmvõkhícủaPhápcóchịMườiThập(NguyễnThịThập).ChuyệnbấtngờkhóchịulàKiềuĐắcThắngtựxưnglàtưlệnhmiềnĐôngtớitướcđoạtsốsúngđạnnày.HọKiềulớnlốinói:

-Vịtìnhđồngchí,taochiachomàymấycâystíngvới500viênđạnvàhaimươicâyná.ĐemvềĐứcHoàmàkhoevớiđồngbào.Chớtụibâymàđánhgiặccáigì!

VềnhânvậtKiềuĐắcThắng,cầngiớithiệusơvàidòng:HọKiềulàcôngnhânquêmiềnTrung,vôSàiGòn làmăn.Tánhtìnhgiốngnhưchamẹđặt tên:háothắng.ThờiTâycai trị,khôngrõThắnglàmgìmàbịTâybắtđàyrakhámVũngTàu.ThờimaygặpNămBélàtayanhchịXómChiếubịTâybắtgiamởkhámlờnSàiGònmấynămrồigiảiraVũngTàu.NămBéxuấtthâncôngnhânHảiPhòng,hamđigianghồchobiếtđóbiếtđâynêntìnhnguyệnsangPháptheonhómONS-chữtắtcủaOllvriersNonSpécialisés-tứcthợkhôngrànhnghề.PháptuyểnnhómnàyđưasangPhápđểphụcvụchiếntrườngchốngĐứctặc.NhưngtàuvừatớiSàiGònlàNămBénhảylênbờnhậpvàogiớibụiđời.Nhờlàthợsửachữalặtvặttrongnhànênvàotù,NămBéđượcthầychútrọngdụngnhưsửavòinước,sửakhoánước...NếunhàthầychúkhôngcóviệcgìcầnsửathìNămBéđượcphâncôngquétđườngchungquanhkhámvàdầndầnquét

conđườngtrướcGrandHôtelduCap(KháchsạnlớnởBãiTrước).Mỗisángquétđường,NămBéđểýmộtsĩquanHảiquânPhápláixehơitớikháchsạnănsáng.Tênnàyđậuxesátlềrồivôkháchsạn,khônghềkhoácôngtắcvàbỏchìakhoávàotúiquầnnhưđasốtàixế.

NgheKiềuĐắcThắngtâmsựmuốnvượtngục,NămBéliềnhiếnkế:“Sángmai,xinquétđườngvớitôi.Tôichỉchocáchtháocũisổlồng”.

NămBéchỉchiếcxetênsĩquanHảiquânđậutrướckháchsạnchoThắngđểsớmhômsauThắngđánhcắpchiếcxeấytrốnvềSàiGòn.TớiBàChiểu,Thắngbỏxe,đónxeđòlặnvềLáiThiêu.

Khi tacướpchánhquyền,Thắngtựxưngtư lệnhmiềnĐông.Trongmấythángđầu,Thắnglàmtrời,aianhtacũngcholàViệtgian,dùcóđủgiấytờ.Cònnhàmáynàoôngtacũngxungcông.Aicựnựthìbắnbỏ.DanhsáchnạnnhâncủahungthầnKiềuĐắcThắngdàisọc.RấtmayđặcpháiviênTrungươngNguyễnBìnhtớitỉnhThủsớmđểchấmdứtmộtthờitácoaitácquáicủahọKiều.

Chương22

HộinghịBìnhHoàcuốibốnlăm

NguyễnBìnhđượcbổnhiệmKhutrưởng

SauhộinghịAnPhúXã,NguyễnBìnhquyếtđịnhlậpcácchiđộiGiảiphóngquân,đưatấtcảcácbộđộiđãcótrướcđóvônềnnếp.Đâylàmộtviệckhóthựchiệnvìtâmlýcácchỉhuybộđộiđịaphươngđềuítnhiềumuốnlàm“đầugàhơnđuôiphụng”.Mỗi“tướngvùng”làmộtTừHải“dọcngangnàobiếttrênđầucóai”.TronghộinghịAnPhúXã,NguyễnBìnhđãnhấnmạnh:MuốnđánhthắngthằngTâychúngtaphảitậphợpthànhmộtkhối.Đừngbaogiờđểchúngxélẻchúngtamàdiệtgọn.Bàihọcbẻđũatừngchiếclẽnàochúngtakhôngbiết?Tôiđềnghịtừnaybộđộicácđồngchíchọnmộtcáitênchungđểgọi.ChẳnghạnnhưGiảiphóngquânhayVệquốcquân.NghehayhơnlàbộđộicủaôngA,bộđộicủaôngB...Đểkhônglẫnlộn,tachomỗiđơnvịmộtconsốnhưchiđội1,chiđội2,vânvân.

CácchỉhuygậtgùtánđồngýkiếnNguyễnBình.

Vấnđềđổitênchẳnglàmthiệtgìchohọ,bởihọvẫnnắmquyềnchỉhuy.TuymangtênchunglàGiảiphóngquân,nhưng“hồnainấygiữ”LúcđóngồikếNguyễnBìnhcóHuỳnhKimTrương,LươngVănTrọng.NguyễnBìnhcườibảo:

-Tôiđềnghịđặtphiênhiệutheothứtựnhưsau:BộđộitỉnhThủDầuMộtcủaanhHuỳnhKimTrọnglàChiđội1,bộđộiBìnhXuyêndoanhLươngVănTrọngđạidiệnlàChiđội2và3vìlựclượngBìnhXuyênkháđông.BộđộianhHuỳnhVănTrílàChiđội4,bộđộianhPhạm

HữuĐứclàchiđội5...

TuyNguyễnBìnhchỉđềnghịnhưngcácchỉhuyđềucoiđólàquyếtđịnhvàhọchấpnhậnvìthấyhợplý.

SauHộinghịAnPhúXãkhôngbaolâuthìNguyễnBìnhđượcmờidựhộinghịXứuỷmởrộngtạiBìnhHoàngày15-12-1945.Hộinghịquyếtđịnhchỉđịnhbakhutrưởngchobakhu7,8,9.ĐólàNguyễnBình,khu7,ĐàoVănTrường,khu8vàVũĐức,khu9.HộinghịcũngquyếtđịnhđổitênGiảiphóngquânthànhVệQuốcđoàn.

TrởvềmiềnĐông,NguyễnBìnhrathôngtrihuỷbỏcácnghịquyếtcủaHộinghịAnPhúXãđểthihànhnghịquyếtcủaHộiNghịBìnhHoà.CácchiđộiđượcmangtênchunglàVệquốcĐoàn.DanhsáchcácchiđộiởmiềnĐôngnhưsau:

-Chiđội1củaHuỳnhKimTrương,tỉnhThủDầuMột

-Chiđội2củaHuỳnhVănNhị,quậnNhàBè

-Chiđội3củaTừVănRi,quậnNhàBè

-Chiđội4củaHuỳnhVănTrì,BàQuẹo

-Chiđội5củaPhạmHữuĐức,tỉnhTânAn

-Chiđội6củaNguyễnVănDung,tỉnhGiaĐịnh

-Chiđội7củaNguyễnThanhBạch,tỉnhTâyNinh(Caođài)

-Chiđội8củaNguyễnHoàiThanh,tỉnhTâyNinh(Caođài)

-Chiđội9củaLêVănViễn,PhúThọ.

-Chiđội10củaHuỳnhVănNghệ,tỉnhBiênHoà

-Chiđội11củaTrịnhKhánhVàng,tỉnhTâyNinh

-Chiđội12củaTôKý,HócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà

-Chiđội13củaMườiThìn,TổngCôngĐoàn

-Chiđội14củaTrầnVănTrà,tỉnhTânAn

-Chiđội15HuỳnhVănMột,ĐứcHoà

...

Vàithángsaucóvàithayđổi:

-HaiNhi(HuỳnhVănNhị)biđịchbắt,NguyễnVănChẳng(NămChẳng)lênthayởchiđội2.

-TừVănRitửtrậntạiLongThành,MườiLựcnắmchiđội3.

-Haichiđội2và3gọilàLiênChiBìnhXuyên.

-HaiChiđộiCaođài7và8củaNguyễnThanhBạchvàNguyễnHoàiThanhchạyratoàthánhTâyNinh,NguyễnThanhBạchđổitênlàNguyễnThànhPhương,NguyễnHoàiThanhđổitênNguyễnVănThành.Chiđội7sauđólàtêncủabộđộiNguyễnVănMạnhvàMaiVănVĩnh(TámMạnh-HaiVĩnh)gốcChánhHưng.

BaChiđội12,14,15gốclàgiảiphóngquânLiênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà.

-Chiđội16làbộđộiBàRịavớicácchỉhuy,HứaVănYến,PhanĐìnhCông.

-Chiđội21củaTưHoạchởcầuôngThìn(CầnGiuộc).

-Chiđội25vốnlàbộđộiAnĐiền(ThủĐức)củaBảyQuaibịLâmVănĐức(TưTị)ởCầuBót(ChợLớn)chiếmđoạt.

Điểmquathực lựccác lực lượngvõtrangmiềnĐôngNamBộ,NguyễnBìnhthấyrõnhómBìnhXuyêntrộihơnhết.Giữacácchiđội2,3,4,7,9,21và25cómộtliênhệchặtchẽ:cácchỉhuybảychiđộinàyđềuxuấtthângianghồvùngNhàBè,CầnGiuộcgọichunglàBìnhXuyên.Cònhaichiđội7và8trướcđólàgốcCaoĐàiTâyNinh.Vớicáclựclượngnàyphảihếtsứckhéotrongviệclãnhđạo...

TrongdịpnàyNguyễnBìnhcũngtìmhiểuvềcácsưđoàn1,2,3,4đãcótrướckhiôngtớimiềnĐôngNamBộ.ÔngHuỳnhVănMộtvàcácchiđộitrưởngchoanhBabiếtmộtsốchitiếtvềcácsưđoàn“hữudanhvôthực”trênnhưsau:

Sưđoàn1đượcgọilàĐệnhấtsưđoànhaylàCộnghoàvệbinhphầnlớngồmGardeCivileLocale (GCL) (cảnhsátmã tà) củaTây trướcđâyvàmộtsố línhHeiho (HảiHồ)củaNhật.ĐâylàlựclượngchủlựccủaLâmuỷhànhchánhNamBộ.ChỉhuytrưởnglàKiềuCôngCung.TronghàngngũchỉhuycóquanhaiĐang,quanmộtLêVănTỵ.Ởcấpadjudant(áchhaylàvệ)cócácanhTrươngVănGiàu,NguyễnVănQuận,NguyễnVănHoặc...

Sưđoàn2gọilàĐệnhịsưđoàndoNguyễnNgọcNhẫntứcVũTamAnh(BachữNlàTamAnh)cầmđầu.VũTamAnhlàconđịachủ,bấtmãnvìcáchmạngchiaruộngchonôngdânnêndựavàoBìnhXuyêncủaBẩyViễnđểchốngViệtMinh.

Sưđoàn3gọilàĐệtamsưđoàndoNguyễnHoàHiệplàcườnghàoquêởLáiThiêuchỉhuy.Hiệpthirớtđíp-lôm(thitốtnghiệpcấphai)làmthưkýBưuđiệnLáiThiêu,saubỏsởlàmmật thámchoPháp rồi choNhật.Trongnhữngngàyđầukháng chiến,Đệ tamsưđoàn trởthànhthổphỉcướpcủagiếtngườigâyđiêulinhthốngkhổchodâncácvùngchúngđiqua,nhất

làtrịtrấnCaoLãnh.Línhđasốlàcôngnhâncaosu.

Sưđoàn4gọilàđệtứsưđoàncủaLýHuêVinh.VinhlàngườiTàulai,lưulạcgianghồsangTháiLanvàđãtheoquânNhậttrởvềSàiGòn,línhlàcôngnhânCaoĐàivàtựvệcủaNhật.

BốnsưđoàntrêntanrãnhanhchóngkhiTâytrởqua.ChỉcóCộnghoàvệbinhdướisựchỉhuycủahaianhTrươngVănGiàu,NguyễnVănQuanlàtheokhángchiếntớicùng...

NgoàibốnsưđoànchánhquynóitrêncòncólựclượngQuốcgiatựvệCuộc.

Đầukhángchiến,NamBộcóbabộchỉhuybakhu7,8,9.Khu7KiềuĐắcThắngtựxưngtư lệnh.Khu8cóĐàoVănTrườngvàkhu9cóVũĐức.KiềuĐắcThắng làcôngnhânmiềnTrungvôSàiGòntrướccáchmạngthángTám.ĐàoVănTrườnglàcôngnhânmỏthanHònGaiởQuảngNinhcònVũĐứclàngườiTày,từmiềnBắc.

KhiNguyễnBìnhvàoNamvớidanhnghĩađặcpháiviênTrungương,KiềuĐắcThắngrútđiraBắctheongãBaBiênGiớitheoquốclộ13lênBanMêThuộc.NguyễnHoàHiệpkéoĐệTamsưđoànxuốngĐồngThápMười,cònLýHuêVinhkéoĐệtứsưđoàntênDầuTiếngchiếmnúiCậulàmcăncứ.

Chương23

Giếtrắnđộc,phảiđậpnátđầu

Đánhthựcdânlònsâusàohuyệt

SaukhibốtrícácchiđộitheohệthốngtạihộinghịAnPhúXã,NguyễnBìnhtrởvềTânUyênkiệntoànbộchỉhuyKhu.BấygiờcómấynhàtríthứcbỏSàiGònđikhángchiếntừ“mùathurồingàyhămba”.MộttrongcácvịnàylàgiáosưPhạmThiềubiệthiệulà“ôngđồxứNghệ”.HọPhạmdựcuộcthicuốicùngcủaTriềuNguyễnrồitheotântràohọcchữquốcngữvàchữTây.TrướcNamKỳkhởinghĩanăm40,họPhạmdạy chữHán tại trườngTrunghọcPétrusKý.Trườngnày lớnnhấtSàiGòn, chỉđứngsau trườngChasseloupdànhchoconTâyvànhữngngườivôdânTây.TrườnglấytênnhàthôngtháiTâyhọcTrươngVĩnhKý,thườngđượcgọitắtlàPétrusKý.

PétruslàtênthánhcủaôngKý.TuylàtrườngdoPháplậpra,dạytheochươngtrìnhPháp,cảtiếngViệtvàchữHán(cũnggọi làchữNho)cũngphảigiảinghĩabằngtiếngPháp,nhưngtrườngPétrusKýlạilàcáinôiđàotạonhữngngườiyêunước.TrongsốmấychụcgiáosưdạytrườngnàycóhơnphânnửamangtruyềnthốngbấtkhuấtcủanòigiốngTiênRồng.HọPhạmlàmộttrongnhữngvịđó.ÔngphátđộngphongtràoTruyềnbáchữquốcngữ,kéođámhọctròcủaôngđixoánạnmùchữ.Lúcbấygiờkhôngkhíhọcđêmcủangườilớntuổirấtsôinổi.Đâuđâucũngnghenghêungaomấycâucadao:“Itờcómóccảhai:ingắncóchấm,tờdài

cóngang”,và“Otrònnhưquảtrứnggà,Ôthìđộimũ,Ơthờimangrâu...”.

Khitacướpchánhquyềnngày25-8-1945,họPhạmlàthủlãnhThanhniêntiềnphongvùngThịNghè,cũngphóngxeđạpđihọp,cũngxáchgậyđibiểudươnglựclượngtrongcuộcmíttinhvĩđạingàytuyênbốĐộcLập2-9-1945giữatrungtâmThànhphố.

Ngày23-9,TâyđánhchiếmSàiGòn,họPhạmrútrangoạithànhlàmliênlạcchođoànquânNamTiếncủaNamLong,sauđótrụlạitạichiếnkhuBìnhĐa,dọcsôngĐồngNai.Tuykhôngđượcnhanhnhẹnnhưđámthanhniên,họPhạmcũngdámđạpxelộnvềSàiGòncùngvớihaianhcánbộtrườngquânchínhNguyễnXuânDiệuvàMạnhLiênđểnắmtìnhhìnhtrongvùngđịchtạmchiếm.SốlàhàngngàyanhemtrongchiếnkhumuốnbiếtcuộcsốngcủađồngbàobịkẹtlạiSàiGònnhưthếnào.TấtcảđềutrôngvàohọPhạmđọcbáoHoaVănxuấtbảnởChợLớn.NhưngtintứctrongbáovẫnchưađủthoảmãnyêucầunắmdântìnhvàđịchtìnhnênhaianhXuânDiệuvàMạnhLiênquyếtđịnhđộtnhậpSàiGònđểnắmtìnhhình.HaianhnghĩrằngkhiTâybungrađánhchiếmcáctỉnhmiềnĐôngvàmiềnTâythìlựclượngchúngởSàiGònsẽkhôngcònnhiều,việccanhphòngsẽlỏnglẻo.HaianhrủhọPhạmcùngđi,mỗingườimộtchiếcxeđạpvànămđồnggiằntúiđểcơmnướctrongbangày.HẹnsẽtrởvềBiênHoàvàongàythứba.

Mờilơithôi,khôngngờhọPhạmchịumạohiểmvềthành.TớiThịNghè,ônggiáogiàtáchra,từtừđạpvềngôinhàcũđãbỏhoangtừngàyhămba.Khôngthấythằngđịchnào,ôngmởcửachuivàonằmlắngnghetiếngđộngxungquanh.Chođếnlúcbụngđói,mớilầnrađịnhmuakhoaiănđỡ,thaycơm.Bấtngờgặpngườilánggiềngđãhồicư.Họđemcơmchoôngngàyhaibữa.BanđêmônggiáovihànhrachợThịNghèquansáttìnhhình.BấtngờthoángthấymộttênquenlàmthôngngônchoTây.Lậptứcôngrútnhanhvềnhà.Đếnngàythứba,ôngđạpxevềBiênHoà,chờhaibạntạibếnđò.Cảbađềuvềđếnchiếnkhubìnhanvôsự.

NgườitríthứcthứhaisốngbêncạnhKhutrưởngNguyễnBìnhlàluậtgiaLêĐìnhChi.ÔngChingườimiềnBắcnhưngvàoNamđãlâu,làmviệctạiphápđìnhSàiGòn.GiớithẩmphánluậtsưSàiGònchialàmhaiphesaungàyNhậtđảochánh(9-3-1945).SốthânPhápcótoàáođỏdoTrầnVănTỷcầmđầu.Sốnàyítthôi,phầnlớnlànhữngngườigià,từnghưởngơnmưamóccủaTây.SốtrẻđứnghẳnvềphíaViệtMinh.SôinổinhấtlàcácanhTháiVănLung,PhạmNgọcThuầnGaston,TrầnCôngTường...Ngoàiracómộtsố“trùmchănđứngngoàichờxemgióchiềuvàođểxoaysở”.LuậtsưLêĐìnhChinhớrõcuộctranhluậngiữahaiphegiàtrẻ.ToàTỷtuyênbốtrắngtrợnlàkhôngbỏTâyđượcvìcảđờiôngđãbúsữaTây.

GastonPhạmNgọcThuầntuytuổitácđángcháuôngtoàáođỏthânTâysố1đãthẳngthắn lênánbậcchúbác: “Ôngnóivậy thìchúngtôikhôngcoiông làngườiViệtNamnữa”.

NgàyNamBộkhángchiến,ôngLêĐìnhChibỏhếtsựnghiệplạithànhphốđểrađi“đáplạilờisôngnúi”.Ngàyấy,anhBaBìnhbànvớihainhàtríthứcthâncận:

-Giếtrắnphảiđậpđầu.TôimuốnđánhvàođầunãocủachúngtrongSàiGòn.Muốnđánhphảinắmtìnhhìnhthậtchínhxác.Tôiđịnhđộtnhậpvàosàohuyệtchúngnó,haiôngthấythếnào?

GiáosưPhạmThiềugậtgù:

-TôiđãvềThịNghètrongbangày.Thấycũngkhôngnguyhiểmlắm.

LuậtgiaLêĐìnhChilắcđầu:

-ThịNghèlàvùngngoạiô.CònkhutrưởngthìlạimuốnvôtậntrungtâmSàiGòn.Nguyhiểmhơnnhiều...

AnhBaBìnhcười:

-Haiôngmỗingườimộtý,tôibiếtngheaiđây.Riêngtôithìbiếtchuyếnđinàyrấtnguyhiểm,nhưngkhôngvàohangcọpthìlàmsaobắtđượccọpcon!Vấnđềlàphảichuẩnbịthậtkỹ,dựđoánnhiềutìnhhuốngbấtngờnhấtvànghĩcáchứngphó.Phươngchâmhànhđộngcủatôilàkhôngbaogiờđểmìnhrơivàotìnhthếhoàntoànbịđộngdonhữngbấtngờmàmìnhkhôngtiênliệutrước.

Imlặngmộtlúclâu,ôngChivỗtránkêulên:

-Đãcócách.TôisẽcùngđivớiKhutrưởngvềThịNghè.ĐólàngoạiônênTâykhôngđặcbiệtchúýnhưôngThiềuvừanói.TạiđótasẽgặpbạnđồngnghiệpcủatôilàluậtsưNguyễnThànhVĩnh.ÔngnàycóthểgiúpkhutrưởngđộtnhậpSàiGòntươngđốiantoàn.

CảNguyễnBìnhvàPhạmThiềuđềuchămchúngheôngChinói.ÔngBìnhhỏi:

-ÔngVĩnhlàngườithếnào,xinnóirõthêm...

ÔngChinóitiếp:

-AnhVĩnhquêgầnNgãbaTrungLương,tỉnhMỹTho.Nhàgiàuđạiđiềnchủ.AnhđiPháphọcluậttốtnghiệprồiquaNamVangmởvănPhòngluậtsư.TrướcngàyNhậtđảochánh,anhvềnướchànhnghề.Trongcuộchọpngànhtưphápsauđó,anhVĩnhđượcđasốbầulàmchánhánToàánSàiGòncósựnhấttrícủađạidiệnMặttrậnViệtMinhlàđồngchíTrầnCôngTường.

Saungày25-8-1945ôngVĩnhtiếptụcgiữchứcvụchánhánToàánSàiGòn.

Đếnngàyhămbathángchín,vàosángsớm,dânchúngvùngĐaKaotớiđậpcửabáotin

TâyđangbaovâybắtcácluậtsưtheokhángchiếnnhưTháiVănLung,PhạmNgọcThuần.LậptứcanhVĩnhômđồtếnhuyễnchạyquaThịNghè,bỏlạihaicáivilaởđườngPierreởĐấtHộ(đường PhạmĐăngHưng, nay làMai Thị Lựu). Anh Vĩnh có hai xe hơi,một xe ngựa kiểugentleman-farmer(chủnôngtrại)đểchiềuchiềurangoạiôdạomát...

AnhBaBìnhgậtgùcười:

-Giầunhưvậy,sangnhưvậymàbỏhếtđikhángchiến,dânSàiGòncókhác!

ÔngChivuimiệngkểtiếp:

-AnhVĩnhđangtínhcấtnhàtheokiểutânthời.ĐãnhờkiếntrúcsưPhápvẽkiểu,tínhđậpphángôibiệtthựsố35đườngPierrecấtlạimới.Nhưngthờicuộclàmvỡkếhoạch.

TớiđâyôngThiềumớichenvào:

-KểrathìôngVĩnhcũnghên.Nếucấtrồithìcũngphảiđậpphátheochủtrươngtiêuthổkhángchiến,khôngchoTâycóchỗsungcôngcưngụ.

Saukhibànbạckỹ,anhBatheoluậtgiaLêĐìnhChitừAnPhúĐôngtheoliênlạcvềThịNghègặpôngVĩnh.

NgheôngChitrìnhbày,ôngVĩnhnói:

-CóanhDanhlàtàixếcủatôiđây.Tôicórấtnhiềubồibếp,nhữngchỉgiữlạicóhaingười.AnhDanh làmột, cònchịbếpTámSương làhai.Haingườinàynhưngườinhà.AnhDanhsẽbáocáotìnhhìnhSàiGònchoanhBanắm.

AnhDanhđượcôngVĩnhgiớithiệuvớiôngBình:

-ĐâylàanhBaởngoàibưngmuốnvôSàiGònliệmtìnhhình.TôitínhđưaanhBavềnhàmình.Lâunaykhôngthấytụinódòmngótới.Anhthấycóđượckhông?

Danhgật,mắtvẫnnhìnkháchlạmặcđồxáxẩuđen,mangkínhrâmgọngđồimồi,bộtướngrấtlẫmliệt.

-TôithấybọnTâytàkhôngcòntheodõingôinhàcủamình.Chúngđãbiếtchủnhàđãbỏrabưngtừngàyhămba.

ÔngVĩnhnói:

-TôigiaoanhBachoanh.AnhlấyxehơicủamìnhđưaanhBađicácnơianhBamuốn.Anhvừalàsốpphơvừalàgạc-đờ-cochoanhBa,nghekhông?

Danhlạinhìnkháchlạ:

-Dạđược!NếucóaihỏitôinóianhBalà“tầngkhạo”củaôngchủởMỹThomớilên.

AnhBìnhcười:

-Tầngkhạolàcaiđiềnphảikhông?

ÔngVĩnhcườinói:

-AnhBarànhngônngữNamBộquá!

AnhBìnhtiếtlộ:

-TôivàoNamlúcmườibẩytuổi,sốngởSàiGònvàcóđivàinơitrongNamKỳlụctỉnhvàcảCônĐảonữa...

***

Trongbangày,tàixếDanhlấyxeđưaNguyễnBìnhđikhắpnơitrongthànhphốSàiGòn,ChợLớn.

Vẫnmặcbộđồxáxẩu,anhBangồibăngsau,chễmchệnhưmộtxìthẩuchủhãnglớnđichạyápphe.Anhđặcbiệtquantâmtớicáctrạilính,đồnbót,cáccơquanquânsự.Ngayngàyđầu,anhBabảoanhDanhláixetừnhàthờĐứcBà,chạytừtừvớitốcđộ30km/giờ.Theođúngluậtgiaothôngcônglộ,đingangbótCatinatnơitêntrùmmậtthámBazincóthểđangtratấnđểkhaitháccácchiếnsĩkhôngmaysavàotaygiặc.XetừtừlướtquanhàhàngLaPagodesangtrọng,quanhàsáchAlbertPortailmànhữngnămcuốithậpniên20anhBathườngvômuasách,loạichínhtrịthườngthức.RồixeđingangquaNhàhátTây,từtiềnđìnhnhàhátngórachợBếnThànhthẳngnhấtkẻchỉ.AnhBađặcbiệtquansáttoàsoạnbáoJournalOfficielphíabêntaymặt.ĐâylàtờcôngbáođăngtấtcảnghịđịnhcủanhànướcthựcdânmàTrầnHuyLiệukhuyênanhnênđọcđểtìmhiểuthêmvềxứNamKỳ...XetớitoàsoạnbáoLaDépêche,cùngmộtdãyvớirạpchiếubóngMajesticvàkháchsạnMajesticởcuốiđường.Đâylàtờbáophảnđộngnhất.ChủbáolàmộttênthựcdângiàcóvườncaosubạtngànởmiềnĐông.Chonênnódámbỏtiềnramướnmộtđơnvị-mộttrungđội-tớiđóngngaytrênđồnđiềncủanóđểbảovệtàisản.TênnólàHenrideLachevrotière...

Kếbêntoàsoạncómộthiệuhớttóc.AnhbachợtvỗvaianhDanh:

-Dừnglạichotôivôcắttóctronghiệunày.Anhchạyxerabếntàugiảikhát.Chừnghaimươiphútsauanhtrởlạirướctôi.

AnhDanhdừnglạisátlề,bướcxuốngxe,vòngrasauláimởcửaxechoanhBaxuống,cúiđầuchào,đúngkiểucáchcủasốp-phơlàmviệcchocácôngchủtriệuphú.TrongkhianhBaungdungbướcvôhiệucắttócanhsốp-phơđảomắtnhìnquanhxemcóaidòmngóvịkháchquýmàôngchánhánđãgiaophóchoanh.Khôngthấymộttênnàomangkínhrâmđộinónnỉ

ởngãtưnày.Anhyêntâmláixerabờsôngđậudướibóngcâychờđợi.Chưabaogiờanhthấykimđồnghồnhíchchậmđếnthế.ĐúnghaimươiphútanhláixechạyngượclênđónanhBa.ChừnganhBabướclênxe,anhDanhmớithởphàonhẹnhõm.

Bangàythấmthoáttrôiqua.HaiôngkháchquýđãvềAnPhúĐôngantoàn.ChừngấyôngVĩnhmớithấyyêntâm.Trongbangày,ônglolắng,hồihộp,cólúcnhưngợpthở.Ôngđãgánhtrênvaitráchnhiệmquánặng.Nếuvịkhutrưởngcóbềgìthìônglãnhđủ.

Ngheanhsốp-phơkểchuyệnanhBavôhiệucắttóctrênđườngCatinat,ôngkêutrời.Chưathấyaiganlìnhưvậy.NgồihớttóctrênđườngCatinat,chỉcáchbótthằngBazincómấytrămthước.ĐólàấntượngnổibậtnhấtNguyễnBìnhđểlạichoôngvàođầunăm1946.

***

Sauchuyếnvềthành,KhutrưởngNguyễnBìnhbànvớianhTámNghệlàvịchỉhuyquânsựmàôngđãchấmtrongcuộchọpởAnPhúXã.

SauhộinghịởBìnhHoàngày15-12NguyễnBìnhđượcchánhthứcgiaochứctưlệnhKhu7vàchuyểnbộtưlệnhvềTânUyên,mốigiaodugiữahaiôngBìnhvàNghệcàngthêmkhăngkhít.AnhTámNghệthườngmờianhBavềnhàmìnhởTảnTịch,kếbêncầuRạchRớđểbànchuyệnquânlẫnchuyệnthơ.Cảhaiđềusaymêvănthơnênđàmluậnrấttâmđắc.

MộthômcóanhNguyễnXuânDiệuvàPhanĐìnhCông tớinhàanhTámNghệbànchuyệnmởlớpquânchínhởDốcBàNghiêmtrongxãTânHoà.NgàyấyanhBacũngcómặttạiđó.

AnhBaBìnhliềnthựchiệnýđồcủamình:

-Trongnhữngnămhọcquânsự,tôinghiềnngẫmkhánhiềubinhthư,từTônTửtớiNapoléon.VềvịanhhùngcủaPháp, tôinhớmấycâucóthểdùng làmkimchỉnamchocáctướnglãnh.Mộttrongnhữngcâunàylà:“Haiđònbẩychánhđểhuyđộngnhândânlàsựlosợvàcáilợi”.Nóirõralàcâygậyvàcủcải.Cácđồngchíthấycóđủngkhông?

Mọingườigậtgùtánthưởng.AnhBanóitiếp:

-SauchuyệnđộtnhậpSàiGòn,tôiquyếtđịnhápdụngcâuđó.Vớiđồngbàomìnhtrongthành,tôisẽđemsựanninhvàlòngtựhàochohọ.Cònvớikẻthùtôisẽgieosựkhủngkhiếpchochúngănkhôngngon,ngủkhôngyên...

-Bằngcáchnào?-TámNghệcườihỏi.

-Tôisẽlậpmộtđộiquyếttửgồmcácchiếnsĩthôngminh,dũngcảm,chuyênthọcsâu,đánhhiểm,nhắmvàođầunãocủađịch.

XuânDiệuvàPhanĐịnhCôngcùngkêulên:

-Giếtrắnphảiđậpđầu.

AnhBaquaysanghaianhnói:

-TôiđãđượcbáocáovềcáclớphuấnluyệnquânchínhcủahaianhởBìnhĐa,VĩnhCửu.Hai anh tập trungmột trungđộiđể lập tổ cảm tửđầu tiênđưavềnội thành.Có làmđượckhông?

XuânDiệunhìnPhanĐìnhCôngrồigật:

-Dạđược.Xinkhutrưởngchothờihạn...

AnhBacắtlời:

-Càngsớmcànghay.

ChấphànhlịnhcủaNguyễnBình,anhXuânDiệuliênlạcngaycáchọcviêncáckhoátrướclậpramộtđộicảmtử.AnhBaBìnhđặttênlàBantrinhsátQuânchínhvàchọnbaanhtươngđốichữngchạclàmchỉhuy.ĐólàanhNguyễnNgọcSớm,NguyễnĐìnhChínhvàTrầnPhong.SớmlàthợquấnmôtơởGòVấp,Chínhlà línhMarine(Hảiquân)bỏngũtheocáchmạng.Phong cũng là côngnhân.Ngày6-1-1946,ngày toàndânbầuQuốcHộiđầu tiên củanướcViệtNamDânChủCộngHoà,cũnglàngàyBanTrinhsátQuânChínhlàmlễramắtvớicáitênmới:BanCôngTácsố1.

Chương24

Làmliênlạckiêmluônthưký

Tìnhđồnghươngđồngchíkeosơn

Những ngày sống trong khu vớiNguyễn Bình là thời gian tươi đẹp nhất đời cô liên lạcHoàngThịThanh.Chịđiliênlạclàchính,nhưngnhữnglúckhôngcóviệcthìchịlàmmọiviệctrongnhànhưmộtngườinộitrợ.Bếpnúc,tiềnnong,giaodịch,mộttaychịquánxuyến.Sốngvớivịtưlệnhkhu,chịThanhcónhiềukỷniệmkhóquên.

Hồicuốinăm1945cósáulínhNhậtômsúngchạytheota.AnhemchochúnggáctrướcvănphònganhBa.Bọnnàyrấtcókỷluật.Airavàochúngcũngbồngsúngchào.ĐếnliênlạcnhưchịThanhchúngcũngchào.ChịThanhsợlắm,nóivớianhBabảochúngđừngchàovìchịchỉlàliênlạc.VảlạicáchchàocủalínhNhậtbậmtrợnquá,thấymàphátsợ.AnhBaBìnhcườinhưngcũngbảobọnNhậtbớtchào.

RồithêmbốnlínhlêdươngchạyvôkhucũngđượcđưavềvănphòngKhutrưởng.Bốn

taynàythèmăncơmcháychãomàchúnggọilàbánhmìba-ghệt(baghettelàđũa,bánhmìba-ghếtnhỏ,vàgiònnhưqueđũa).ĐượcchịThanhchoăncơmcháyvớitrứngchiên,chúngrấtthích.LúcđầuanhemkhôngcholínhTâyvớiNhậtmanggiầy.Khôngquenđichânkhông,nhấtlàtrongrừng,chúngcóvẻkhổsở,anhBachophépchúngmanggiàytrởlại.Súngốnglàvậtbấtlythân,bịmìnhtước,chúngbuồnlắm.

AnhBabảotrảlạisúngchochúng.Anhnói;“Ngườichiếnsĩcócâysúnglàbạnđồngsanhđồngtử,cóthểnóihọquýsúnghơnquývợ”.

AnhBakhôngphảinóisuông,bảnthânanhcũngrấtquýsúngđạn.Trongbuổiđầutarấtthiếusúngđạn,mộtmặtKhuchongườiđimua,mộtmặtkhuyếnkhíchbộđộiđánhđịchvàcướpsúng.

NgheanhBanóingườilínhquýsúnghơnquývợ,chịThanhcườihỏinhỏ:“AnhBađâucóvợmànóinhưvậy!”.AnhBacườikhôngnóigìnhưngvàingàysaukhivuimiệng,anhtiếtlộbímật:SaukhitừCônđảovềanhđãhămchín(anhsinhnăm1908)mẹanhmuốncướivợđểcộtchânanhlại,nhưngcácmốimẹanhchọn,anhkhôngưngmốinào.Mẹthắcmắc,anhgiảithích:“Conthíchcóvợđẹp.Khôngđẹpthìcũngphảixinh.Kémvănhoáthìcóthểhọctậptraudồithêm.Chứxấuthìlàmsaođẹpđược?”.

NghexongchịThanhcườithầmchỗyếucủaanhBalàởchỗđó,nhưngcũnglàchuyệnbìnhthường,ôngbàmìnhđãtừngnói“traitàigáisắc”.AnhBacócáchdùngngườiđặcsắc.Trướcnhấtlàchọnngườithíchhợpvớicôngtác.Chẳnghạnnhưvềliênlạcthành,anhchọnphụnữthíchhợphơnthanhniên.Màlàphụnữđẹpvàphảithôngminhđểứngphóvớibọnlínhkínởcáctrạmkiểmsoátvenđô.Khiđãchọnxongphảigiáodụcnghiệpvụcẩnthận.AnhchọnchịThanhlàmliênlạcthànhcũngtheotiêuchuẩntrên,ngườiTàuítbịđịchđểý,anhđềnghịchịThanhcảitrang“áxẩm”AnhchothợmaycắthaibộđồxẩmđồngthờikiếmngườidạytiếngQuảngĐôngchochịThanh.NgườinàylàcôNgọc,cánbộHoaKiềuvụThủDầuMột.Sauthờigianhọcthựchànhcấptốc,chịThanhcóthểnóichuyệnbằngtiếngQuảngĐôngchútít.Nhìnchịtrongbộđồxẩmtrôngrấtxinh,anhBacườithúvị.Cácbạntrẻcũngđùa:“xẩmlaibằnghaixẩmthiệt”...

Xongrồiphảitạogiấytờgiảđểravôthành.AnhBagiaocôngviệcnàychoônggiáoChươnglàngườicóuythếtrongvùng.ÔngChươngđưachịThanhhoátrang“áxẩm”đếnvănphòngbangtrưởngQuảngĐônglàmgiấyđànghoàngchớkhôngphảilàgiấygiả.Chừngtấtcảmọithứcầnthiếtđãđầyđủ,anhBacòncẩnthậntrắcnghiệmlầnchóttrướckhichochịThanhvềthành.AnhđóngvaingườiTàuhỏichuyệnchịThanh.Thậtlàbấtngờ:AnhnóitiếngQuảngĐôngrấtrành,dườngnhưđãnhiềunămsanhsốngbaTàu:ChịnghĩcólẽsaukhiđượcTâytrục

xuấtvềquêquánHảiPhòngnăm35dườngnhưanhBabímật sangTàuhọc trườngvõbịHoàngPhố,nhưngchuyệnđóchịchưađượcngheanhBakểlầnnào.

Thêmmộtchitiếtnhỏđểthấymốiquantâmcủavịthủtrưởngvớinhânviên.KhôngrõanhBatìmđâuramộtphùhiệuTônVănđểghimlênngựcáoxẩmcủachịThanh.Anhngắmnghíacẩnthậnrồibắttaychúc:mãđáothànhcông.

ChịThanhvềthànhchuyếnđầutiênsuônsẻ.

ChừngchịvềanhBarấtmừng,bắttayxiếtchật,nói:vạnsựkhởiđầunan,chuyếnđầutrótlọtthìcácchuyếnsaucùngtrótlọt.Xincólờikhen.ĐêmấyanhBatraochochịThanhxembàithơviếttrongsổtay:

Mộtphútxaemmộtphútbuồn

Ướcgìanhởcạnhemluôn

Emơicóphảiemđivắng

Chiềunayanhthấyngẩnngơbuồn

Nơinơinhuộmđẫmmàuhiuquạnh

Mộtphútxaemmộtphútbuồn.

ChịThanhmangvềmộtxấpbáothành.AnhBarấtthíchđọcbáothànhđểtìmhiểutìnhhìnhđịchvàtatrongthành.Đêmđêmanhngồibênngọnđèndầuđọcbáo.ĐènỉumàmắtanhlạikémanhnhờchịThanhđọctiếpmấytờbáosau.Nhờđọcbáonhưthế,chịThanhbiếtthêmmộtkhảnăngđặcbiệtcủaanhBa:vừangủvừanghe.Đangđọcchịngheanhngáyngonlành,chịngưngđọcdượmđiđểanhngủ.NhưngchịvừađứnglênthìanhBakêulên:“Đọcđi,tôinghemà?”.Chịlạingồixuống:“Nãygiờemđọcnhữnggì,anhnóinghe?”.AnhBakểvanhvách.Thậtlàlạ!

Lầnđầutiêntrongđờichịmớithấymộtngườicóthểnghekhingủ.

NhữngngàysốngbêncạnhanhBakhônglâu,nhưngmãimãighisâuvàotâmhồncôliênlạcthành.

Chương25

Taygianghồđitìmhàokiệt

GiápNguyễnBình,HoàngThọtônsư

TrongChiđội13củaTổngcôngđoàncủaanhĐặngVănThìn(MườiThìn)đóngởGòVấp,anhembinhsĩcóđếnhaitrămngười,phầnđônglàcôngnhâncáchãnglớnnhưBaSon,Caric,

Faci...Chiđộicónhiềuphânđộimànổibậtlàphânđội10doHoàngThọchỉhuy.HoàngThọlàmộtthanhniênđẹptrai,tocao,râuquainónrấtoai.HọHoànglàdânHảiPhònglưulạcvôNamrấtsớm.Anhlàmđủthứnghềđểsống,hớttóc,làmnón,mạchlô,thợquấndâyđiệnv.v...Vốn tánhngang tàngnênkhông làmởđâu lâu.Như làmmạch-lôchohãngxángởMỹTho,HoàngThọđãđạpthằngTâychủhãngxuốngsôngkhinóbạttaianh.BỏMỹThoanhlênSàiGònlàmthợquấndâyđiện,TâygọilàbobineurtạiHãngGaz-AutokếbênhãngFaci,KhánhHội.TạiđâyHoàngThọkếtbạnvớianhthợhàngiókhíđáĐỗVănLai.

HọHoàngvôHướngđạochotớikhiNhậtquaĐôngDương,anhhọctiếngNhậtlàmchoRadioDomei.

ChừngNhậtmởtrườngđàotạocánbộquânsự,HoàngThọghitênhọc,mãnkhoáđượcđưaquangànhHảiquân.Tháng8-1945,ViệtMinhcướpchánhquyền,HoàngThọnhưcágặpnước,gianhậpChiđội13.Đãđượcđào tạo thành thanhniênxốcvác trong thờigian theoHướngđạo,lạiđượchuấnluyệnquânsựtrongkhoávỡlòngcủaquânđộiNhật,HoàngThọlàmộtchỉhuynăngnổtrongchiđội.

KhiTâynốngratiếnchiếmngoạithànhSàiGòn,cácchiđộilầnlượtrútlênmiềnĐông,cánhlênThủDầuMột,cánhlênBiênHoà.Ngày12-10-1945,chiđội13rútlênmiềnĐôngcùngvớiUỷbankhángchiếnmiềnĐôngcủanhómLươngVănTương.TạiTânUyên,Chiđộicùngcácđơnvịbạnđã chặnđánh toánquânPontchardiernúpbóngquânAnh tiến chiếmmiềnĐôngNamBộ.TrậnTânUyênrấtácliệt.TâycócácđơnvịnhảydùSASvàthuỷquânlụcchiến(Fusiniersmarins)quyếttâmchiếmTânUyênsaukhichiếmBiênHoà.CáclựclượngcốthủTânUyênđàocôngsựvàápdụngtiêuthổkhángchiến,dânchúngtựtayđốtnhàmìnhđểthihành chủ trương “vườnkhôngnhà trống”không chođịch có chỗđóngquân.Nhưng tươngquanlựclượngquáchênhlệch,quânPhápchiếmđượcTânUyênngày25-1-1946.

Chiđội13quayvềGòVấp,lấynơiđâylàmbànđạptấncôngSàiGòn,nhânlúcđịchtungchủlựcđánhchiếmcáctỉnh,chỉđểlạiđâymộtvàiđơnvịnhỏ.

GòVấpvớiAnPhúĐônglàchiếnkhunổitiếngsátnáchSàiGòn.TạiMặttrậntiềntuyếnmiềnĐôngnàycónhiềuđơnvịngoàiChiđội13,nhưChiđội6vớicácnhómĐàoSơnTây,HứaVănYên,TrầnThắngMinh,Chiđội12,v.v...TrongcácnhómtrêncóbộđộicủaanhNguyễnĐìnhThâu.Chiđội13cónhiềuphụnữđẹpởthànhđầuquân.ĐẹpnhấtđơnvịlàcôThanhcũnggọilàTuyết.CôlànhânviênbánhàngtiệmgiầydaTrầnVănMỹ,đườngĐếtpan(LêThánhTôn).HoàngThọđãquenvớicôkhicònlàthợquấnmôtơhãngGaz-Auto.Đểcómộtđôigiàydaloạithểthao,anhlacàhếtdãyphốbángiàyđườngĐếtpan.VàtớitiệmTrầnVănMỹanhhuynhtrưởngHướngđạobịsétđánh.Côbánhànggiàyquáxinhđãkhiếnchàngtraiđatìnhlui

tớimãi...Đikhángchiếnhọgặplạitrongchiđội13.Vậylàhọtrởthành“cốnhân”.Trongphânđội10aicũngbiếtvàtánthànhmốitìnhgiữađôibạntraitàigáisắcquêHảiPhòngnày.

Thahươngngộcốtri,còngìsungsướnghơn.Chẳngnhữnglàcốtrimàcònlàđồnghương,đồngchí,đồngđộinữa.

Bộchỉhuy,khu7cầnđượcbảovệ,phảicómộtđơnvịlàmnhiệmvụnày.KhutrưởngNguyễnBìnhchọnPhânđội10củaHoàngThọ.Trướcnhấtvìphânđội10đánhgiặckháhơncácphânđộikhác.Khichiếntrườngtrởnênácliệt,anhBaquyếtđịnhnângPhânđội10thànhđạiđội.Ngày5-10-1946anhBakýquyếtđịnhchoHoàngThọlấythêmbinhsĩtrongChiđội13lậpđạiđộilưuđộngTâyNinh,nghitrangdướicáitênĐạiđội52,hoặcChiđội57.NhưngtênphổbiếnnhấtlàbộđộiHoàngThọ.VùnghoạtđộngcủabộđộiHoàngThọlàGòDầuHạvàTrảngBàng.

MặtmạnhcủaHoàngThọlàđánhgiặcganlì.Ngayloạtkènxungtrận,họHoàngđãlaotớitrước, liatôm-xôngvàobọnlínhPhápđanghoangmangvìđịa lôiđãkhoáđầukhoáđítđoànxecủachúng.

HoàngThọtrởthànhmộthungthầncủabọnlê-dươnglàbinhchủngsừngsỏnhấtcủađoànquânviễnchinhPháp.

NguyễnBìnhkhôngchỉxemphânđội10làđơnvịbảovệbộchỉhuyKhumàcònxemlàđơnvịbảovệcánhânNguyễnBình.TấtnhiênchỉhuytrưởngHoàngThọđượcđặcbiệtđốixử.TừlâuHoàngThọxemNguyễnBìnhlàngườiđángchomìnhtônthờ,naylạiđượcanhBaxemnhưemút,họHoàngmừngrỡvôcùng.Ngoàicôngcứunguy,HoàngThọđượcanhBasủngáilànhờtánhtìnhcóvàiđiểmhợpnhau,nhưtánhkhíhiênngang,dámnghĩdámlàm,khôngđể“bórọ”trongnguyêntấc.Haithầytrògặpnhauởquanniệm“ngựachứnglàngựahay”,chỉlấyhiệunăngmàđánhgiácánbộ,chứkhôngcăncứvàotácphonggươngmẫu.

Chương26

TrịBaNhỏ,NguyễnBìnhnêudũngkhí

GiớiBìnhXuyêntrêndướiphụctùng

KhiTâyđánhlêncáctỉnhmiềnĐông,cácbộđộirútluiđểtránhmũinhọn.Mộtsốchỉhuybộđộiđãkhônglođánhgiặcmàcòntácoaitácquáinhũngnhiễudânlành.HainhómthổphỉbịdânchúnggởithưhoặclàmđơnthưatớikhutrưởngNguyễnBình.

ĐólànhómPhạnTấnĐạtvànhómBaNhỏ.NguyễnBìnhquábậnviệclớnkhôngthểtớitậnnơiđiềutrađược.AnhnhớngayHaiTrọnglàngườianhgiaoliênlạcgiữaBộTưlệnhKhuvàcáclựclượngBìnhXuyên.AnhviếtgiấytriệutậpHaiTrọngvềgiaonhiệmvụtớitậnnơi

đóngquâncủaBaNhỏvàPhanTấnĐạt.

ĐangtheocánhquâncủaBaDươngvềLongThành,đượcthưanhBaBình,HaiTrọngrấtmừng.AnhkhôngthểquênthúuốngtrànóichuyệntâmtìnhvớianhBavềquêhươngmiềnBắcvàvềvănchươngthiphú.

AnhBaBìnhvôđềngay:

-Cóchuyệncấpbáchđangchờanhđây.Hãyđọcxấpđơnnàytrướcđãrồitabàncụthểsau.

HaiTrọngđọcxấpthưvàđơnthưahaitayPhanTấnĐạtvàBaNhỏđãlàmtìnhlàmtộiđủthứchuyệntrênđờikhiđóngtrongvùnghànhquân.

Xemxong,anhhỏi:

-AnhBađịnhgiảiquyếtnhưthếnào?

-Anhđingaytớinơihaitayđóđóngquânđiềutraxemnhữngđơnthưnàycóđúngkhông.Rồivềbáocáochotôi.Nếuđúngthìphảitrừngtrịngay.Bộđộiphảicókỷluật.Bộđộimàvôkỷluậtlàquânphiệtrồi.

HaiTrọngnhậngiấygiớithiệuđểthihànhngay,anhBanói:

-TôiphongchoanhchứcThanhtraquânsựmiềnĐôngđểdễlàmviệc.

HaiTrọngcười:

-Tôinghĩrằngchứcđókhông“linh”lắmđâu.VìThanhtrachínhtrịmiềnĐôngDươngBạchMaiđangbịcácđơnvịBìnhXuyêncoikhôngrakýnào.

AnhBacười:

-Đúng.Vớicáctaygianghồthìchứctướckhôngcónghĩagì.Vớihọphảilàbảnlãnh.Phảilàtayhảohớnmớiđángchohọquantâm.Màvềphươngdiệnnàythìanhcóthừa.AnhBaDươngphảinhắmtướngcủaanhtrướckhinhậnanhlàmliênlạcgiữaBộTưlệnhKhuvàBìnhXuyên.

HaiTrọngnói:

-CólẽcáichứcbíthưcủaanhBaBình“linh”hơncáichứcthanhtraquânsựmiềnĐông.Kiêmluônhaichứccànghay.

HaiTrọngđượcBaNhỏ,PhanTấnĐạttiếpnồnghậu.Cảhaiđềunhờ“anhHai”nóivới“anhBa”làbộđộicầnđượctiếptế.Cóănnomớiđánhkhỏe.Nhànướcnghèo,phảinhờdân.Dânchothìtốt,bằngkhôngphảivaymượn.Chuyệnchỉcóvậymàmộtsốngườiđặtđiềunói

xấuanhemchúngtôi.

Tronghaitaynày,HaiTrọngchúýBaNhỏnhiềuhơn.LúcđóDĩAncònchưabịchiếm,BaNhỏđãchomộtxeFordtớiđónHaiTrọngđithămcácđơnvịđóngvenbờsôngĐồngNai.BaNhỏnổitiếngtừcuộcbiểutìnhkhổnglồngày25/8và2/9ởSàigòn.ĐibiểutìnhmàcỡingựamanggươmkiểuLươngSơnBạcgiữaSàiGòn.SauđóBaNhỏcàngnổi tiếngmiệtBàChiểu,ThịNghèvàGiồngôngTố,cũngmanggươmcỡingựacộngthêmthóiquenchémgiếtkhônggớmtaynhữngkẻtìnhnghilàViệtgian.ChuyệngiếtmộtngườiđànbàởbếnđòquaTânĐịnhlàmdưluậncôngphẫn:ngườixấusốnàychếtvìmanghaikýthịtchohaiđứacháungoạivìsợchúngkhôngcógìăntronglúctaphongtoảnộithành.TênbàlàMadameFondean,congáivàcháungoạiởcưxáHéraut,TânĐịnh.Khôngcầnnghegiãibày,BaNhỏtuốtgươmchémkẻviphạmlịnhcấmtiếptếđịchđểlàmgương.

Từlâunghetên,nayHaiTrọngmớigặpBaNhỏ.

AnhtalàmộttaygianghồngườimiềnNam,vócdángnhỏthónênđượcgọilàBaNhỏ.Nhỏngườinhưngtothamvọng.Từdânanhchị,hắnmuốnlàmlãnhchúa.NhưngBaNhỏchỉraoaivớidân,cònTâytớithìxáchsúngchạydài.BộđộihắnchạyraPhanThiếtrồiquayvềBàRịatheosátLiênChi2-3BìnhXuyên.

Vàithángsau,anhBaBìnhlạigiaochoHaiTrọnggiảiquyếtvụBaNhỏbịdânchúngBàRịathưavềhànhđộngthổphỉ.NguyễnBìnhquyếtđịnhxửBaNhỏđểgiữthanhdanhcủabộđội.NhiệmvụcủaHaiTrọnglàtiếpxúccáclãnhtụBìnhXuyênđểthuyếtphụchọnghiêmtrịBaNhỏ.HaiTrọnglầnlượtgặpcácôngTámMạnh,BaDương,NămHà,MườiLực.TheođềnghịcủaanhBaBình,Liênchi2-3tổchứcToàánquânsựcònChiđội7chongườiđibắtBaNhỏ.AicũngbiếtbắtBaNhỏkhôngphảidễ,BaNhỏluônluônthủsúngsáuvàthêmmộtcâymi.

TheosátBaNhỏcòncómộtbảovệthiệnxạ.Chuyệnkhókhănnàyphảido“HùmXám”HaiVĩnhđảmtrách.Dùngvõlựcchắcchắnkhôngđược,HaiVĩnhthihànhnhiệmvụbằngthuậtgianghồhảohớn.

ĐượcbiếtBaNhỏcùngtênvệsĩởtrongchùaCaoĐàitạithịxãBàRịa,HaiVĩnhtraosúngchobảovệCáchrồiđimộtmìnhtớigặpHaiNhỏ.TừxaBaNhỏthấyHaiVĩnhđi taykhôngtới,hắncũnggiaocâymichotênbảovệ,bướctớiđón:

-AnhHai.Anhđibắttôiphảikhông?

-Làmgìcóchuyệnđó?BắtBaNhỏđâucóphảichuyệnchơi!

-VậychớanhHaiđiđâuđây?

-Tớinóichuyệnđờivớianh.Đượckhông?

BaNhỏcựnự:

-TôilàmgìmàThanhtrachánhtrịmiềnĐôngDươngBạchMaibắttôi?Tôichưabắnnólàmay!

HaiVĩnhcười:

-ĐừngnónganhBa?Theotôithìchuyệnaiđúngaisaicầnphảibìnhtĩnhmàxemxét.ChuyệncủaanhkhôngphảidoDươngBạchMaiquyếtđịnhđâu,ông tachỉkýgiấybắtchođúngluậtpháp.NgườiquyếtđịnhbắtanhlàkhutrưởngNguyễnBình.

BaNhỏthấtsắc:

-AnhBaralịnhbắttôià!Cóchắckhông?

-Chắcmà!Chonêntôimớitớiđâygặpanh.KhôngphảilàđibắtmàlàmờianhđếngặpanhBađểanhgiãibàymọiviệc.Nhiệmvụcủatôicóvậy.Bâygiờtuỳanhquyếtđịnh:GặpanhBahaybỏrađinhưPhanTấnĐạt...

BaNhỏsuynghĩhồilâurồigậtđầu:

-Tôiđitheoanh.ĐểgặpanhBa.

HaiVĩnhđãthànhcôngtrongviệcbắtBaNhỏnhờđánhtrúngtâmlý:BaNhỏchỉphụccóNguyễnBình.KhôngmượnoaiNguyễnBìnhthìcảtrungđộichưachắcđãbắtsốngđượcBaNhỏ.

GiếtmộttaygianghồcỡBaNhỏkhôngphảilàchuyệndễ.Thốtứhồbi,cáctayanhchịkhôngaiphụcai,nhưngđềurungđộngtrướccáichếtcủangườicùnggiới.Nắmtâmlýđó,NguyễnBìnhđãpháiHaiTrọng“dọnđườngtrước”tronggiớichỉhuyBìnhXuyên.DùvậymàkhiđưaBaNhỏratrướctoàán,cómấytaygianghồlàmkiếnnghixingiảmánchoBaNhỏ.NgườikýtêntrênđầudanhsáchlàMườiLực.

NgồighếxửánBaNhỏcóbavị:NguyễnBình,BaDương,vàTámMạnh.Đọcbảnkiếnnghị,BaBìnhhộiývớihaiôngTámMạnhvàBaDương.CảbađềunhấttrívớibảnántửhìnhvìtộiBaNhỏđángchết.

VụánnàynhằmmụcđíchrăndạybaquântướngsĩđồngthờithoảmãndânchúngtrongvòngđãbịBaNhỏứchiếp.ĐasốnhữngngườikýtêntrongkiếnnghịởLiênchinênBaBìnhnhờBaDươngđigặpnhữngngườinàythuyếtphụchọrúttênvì“KhutrưởngNguyễnBìnhđãquyếtđịnhgiữvữngbảnántửhìnhthìdùchocómườibảnkiếnnghịcũngnhưkhông”.MườiLựcngheBaDương,đồngýxoátênmìnhtrongkiếnnghị.Anhemkháccũnglàmtheo.

Saukhinghekhutrưởnghỏitộivàtuyênántửhình,BaNhỏthànhtâmnhậnlỗi:

-Tộitôilàm,tôixinchịu.CámơnanhBađãchỉdạychotôi.XinanhBachotôimộtđặcân:đượctựxửlấymình.

NguyễnBìnhgật:

-Chiếnsĩcáchmạngđãnhậntội,đồngchísẽđượcmộtcáichếtxứngđáng.Tôichophépđồngchídùngkhẩusúngđãgâytộiáccủađồngchíđểtựxử.

BaNhỏđượcgiaotrảkhẩusúngcủaanh.Anhcầmkhẩusúngquenthuộcrồingướcmắtnhìnđámđôngnói:

-Cácbạnhãylấytôilàmgương.Xinđừngđiconđườngcủatôi.

Nóixong,BaNhỏtaymặtcầmsúngtaytráivuốtvenòngsúng.Lúcđócảtrămngườinínthở,trămmắtnhìnnòngsúnglosợchobavịngồitrênbụccao.MụctiêusốmộtchắclàkhutrưởngNguyễnBình.

NhưnganhBavẫnđiềmnhiênnhìnxuốngBaNhỏđứngtrướcvànhmóngngựa.LúcđóHaiTrọngthấyHộichốnggươmđứngcáchanhBaBìnhmấybướcphíadướibục.ĐâylàloạigươmNhậtdàivànặng.MắtHộingólomlomBaNhỏ.NhưngBaNhỏkhôngnhìnai,từtừđưahọngsúngtừbụngđilêntớingực,khẽnhíchquabêntráimộtchút,ngaytráitim.Mộttiếngtáchvanglên.Nhưngđạnkhôngnổ.BaNhỏcườinóitolên:

-Hồinàotớigiờmầytheotao,saobâygiờmầylạiphảntao.

NémsúngxuốngđấtBaNhỏnóivớichánhán:

-AnhBa,anhchotôimượncâysúngcủaanh.

MọingườiquaylạinhìnNguyễnBìnhxemphảnứng.AnhBamócsúngtraochoHộiđemlạichoBaNhỏ.BaNhỏchĩalênđầu,ngangvànhtai,bópcò.

Súngnổvang.BaNhỏgụcxuốngtắtthở.

VụNguyễnBìnhxửBaNhỏlàmộtthờisựlớntrongnhữngngàyđầukhángchiến.Trongvụnàycóhainhânvậtnổibật:chánhánbaBìnhvàtửtộiHaiNhỏ.Cảhaiđềunêugươngdũngcảmhơnngười.NếukhôngphảilàanhBaBình,chánhánkhôngđờinàochoBaNhỏtựxửvớicâysúngcủaanhta.VànếukhôngphảilàBaNhỏthìkhẩusúngkiađãchĩavàocácmụctiêukháchơnlàbắnvôđầumình.Đúnglàanhhùnglạigặpanhhùng.

BaNhỏđềntộirồi,lạixảyramộtcáichếtthứhaikhiếnHaiTrọngxốnxang:Hộibịgiếttrongtrườnghợpkhóhiểu.TrongmộtcuộchànhquâncủaPhápởLongPhướcThôn,ThủĐức,Hộibịdukíchbắtvìtrongmìnhkhôngcógiấytờ.AnhkhailàtrưởngbanliênlạcmiềnĐôngcủaKhutrưởngNguyễnBình,giấychứngminhđãchôngiấuvìHộilọttrongvòngvây.Nhưng

thayvìđưaanhđitìmlạigiấytờ,xãđộitrưởngcảquyếtanhlàViệtgianvàbắntạitrận,xácđượcchônnơimộtngôichùagầnđó.HaiTrọngnghiLongPhướclàđấtcủaBaNhỏ,xãđộitrưởngcốtìnhgiếtHộiđểtrảthùchoBaNhỏbịNguyễnBình“giếtoan”.Đâychỉlàgiảthuyết,thờibuổinhiễunhương,nhữngđiềuvôlýđềucóthểxảyra.Hộichếtrồi,HaiTrọngvẫnngậmngùinhớbạnmộtthờigiandài.

Chương27

MiếuThiềnQuang,địchtathươngnghị

ĐùaTámNghệ,xấuhổFehler

SausơướcSit-mạc(gọitheoTâySixMars)kýngày6-3-1946,tatranhthủthờigianhưuchiếnđểcủngcốthựclực.ThằngTâycũngnhânthờigiannàyđểtăngcườngquânsựquyếtđánhlớntheochủtrương“tốcchiếntốcquyết”củabọnchủchiếnnhưđôđốcĐạc-dăng-li-ơ(D'argenlieu)vàtướngLơ-cờ-le(Leclerc).TrongbakhucủaNambộ,Khu7làchiếntrườngchính.NơiđâyTâybungratrướctiênkhichiếnđượcSàigòn-ChợLớn.CáctỉnhlỵBiênHoà,ThủDầuMộtlàhaimụctiêuquânsựhàngđầu.

Chúngđãgặpsứcchốngtrảácliệttạihainơinày.TêntưlệnhKhuĐông(ZoneEst)làđạitáFe-lơ(Fehler)quyếtthămdòthựclựccủamiềnĐông.Cáchduynhấtlàđềnghịhaibêngặpgỡđểthươngnghị.ĐíchthânhắncầmđầupháiđoànPhápđểtrựctiếpnắngânvịchỉhuyKhu7làNguyễnBìnhmàtìnhbáophòngNhìcungcấpnhiềutintứcgầnnhưhuyềnthoại.MộtbứcthưcủatênquannămnàyđượcgởitớiBộtưlệnhKhu7.Nhậnđượcthư,anhBaBìnhliềnmờimộtsốanhemthâncậnhọpbàn.TrongsốnàycóbênphíaquânsựChánhvănphòngBộtưlệnhVõBáNhạc,khuphókiêmchỉhuytrưởngChiđội10HuỳnhVănNghệ,bênchínhtrịcóchínhtrịbộchủnhiệmTrầnXuânĐộ,trưởngphòngQuânphápLêĐìnhChi,chủnhiệmtờbáoVệQuốc,giáosưPhạmThiều.

AnhBamởđầucuộchọpbằngcáchđọcbứcthưcủatênđạitáFehler.ThưviếtbằngtiếngPháp.

NhữngngườitrongcuộchọpđềulàtríthứctrừmộtmìnhôngĐộ.Rấttếnhị,anhBaBìnhdịchngaytiếngViệtláthưvắntắtđó.

ÔngĐộphátbiểutrước:

-Vớitưcáchchủnhiệm,tôiphảicóýkiếntrước,nhưngtrongcuộchọpnày,tôithấyrấtnhiềunhàtríthức,nêntôixinnhườnglờichocácvị.

AnhBaBìnhcườinói:

-Chánhuỷnóisaucùnglàphảivìthườngthìchánhuỷlàngườiquyếtđịnh,chứkhôngphảilàtưlệnh.Bâygiờxinmờicácnhàtríthức,tinhhoacủadântộc.XingiáosưPhạmThiềuchoýkiến.

GiáosưPhạmThiềuxoahaibàntaytheothóiquen:

-VấnđềbànởđâylànênhaykhôngnênthươngnghịvớithằngTây.Theotôithìnên.Tạisao?Đâylàdịptatìmhiểunó.Đểbiếtnómuốngì.Đánhtớihaymuốngiảiquyếtchiếntranhbằngcáchthươngthuyết...

LêĐìnhChigậtgù:

-TôiđồngývớicụPhạm.Thànhcôngthìtốt,cònthấtbạithìtachẳngmấtgì.

VõBáNhạcnói:

-ThằngđạitáFehlernàylàthằngđiếm.TựnókhôngdámnghĩrachuyệnthươngthuyếtvớiViệtMinhđâu.Theotôi,nóđượcchọnđểthihànhđộckếcủahaithằngĐặc-dăng-li-ơvớiLơ-cờ-le.ChúngnómuốntạmthờihoàhoãnvớiKhu7đểđánhhaikhu8và9.Sáchcủachúnglàchiađểtrịđãquáxưa.Cáitẩycủachúngnólànhưvậy.Theotôi,hộinghịnày,tanênđidự,nhưngphảibiếttrướcýđồcủanó.

Mọingườigậtgù.AnhBaBìnhnhìnôngĐộ:

-Giờthìxinchánhuỷchoanhemnghetôný.

ÔngĐộchậmrãinói,nhưcânnhắctừngchữ:

-TôithấycácvịvừaphátbiểuýkiếnđềunhấttrívớinhauvềmộtđiểmlànênđidựhộinghịthằngTâyđềra.Riêngtôithìdứtkhoátlàkhông.

MọingườiđềubấtngờnhìnôngĐộtrântrân.

ÔngĐộnói:

-Tôigiảithíchtạisaokhông.ThằngTâylàthằngthựcdân,muốnnuốtchứkhôngbaogiờnhả.NóbàytruyệnthươnglượngvớimìnhlàtínhcầmchânmìnhởKhu7đểđánhchiếmhaikhu8và9.ĐólàkếbẻđũatừngchiếcnhưanhNhạcvừanói.Biếttẩycủachúngrồi,tạisaochúngtalạiđithươngthuyếtvớichúnglàmchichomấtthờigiờ?Vớithựcdânthìchỉcóđánhvớiđánhthôi!

Đểkhôngkhílắnglạimộtlúc,anhBaBìnhnói:

-Cuộchọpcóhaiýđốichọinhau.Trongbốnvịđãphátbiểu,cóbavịcùngmộtýlànênđihộinghị,chỉcómộtvịchốnglại.Tôivớitưcáchlàtưlệnhtánthànhýnêndựhộinghịđó.

Đâylàýcủariêngtôimàcũnglàýcủađasố.

ÔngĐộđứngphắtdậy:

-Nguyêntắcdânchủtậptrunglàthiểusốphảiphụctùngđasố,nhưngtrongtrườnghợpnày,tôixinbảolưuýkiến.TôikhẳngđịnhlàđihọpvớithằngTâykhôngcólợigìhết.ChonêntôixinbáocáovụnàyraTrungươngđểngoàiđóquyếtđịnhaiđúngaisai.

AnhBaBìnhnửađùanửathật:

-ÔnggiàĐộđúnglà“ônggiàBaTri”.Haianhemchúngtôiđãbiếtnhautừnăm30ngoàiCônĐảo.Cácđồngchí lãnhđạođãbiếtchuyệnđónênmớibố tríôngĐộvềKhu7với tôi.ChánhuỷcứđiệnraBắchỏi,nhưngtrongkhichờđợithìchúngtôiphâncôngthànhlậppháiđoàndựhộinghịThiềnQuang.TôiđềnghịanhVõBáNhạc thaymặt tôi làmtrưởngđoàn.TrongđoànsẽcóanhTámNghệ,cụPhạmvàanhChi.Đểđoàncótưthế,trungđộihộtốngphảiănmặctươmtất.Cácvịcứhộiývớinhau,cầngìcứnói,tôisẽgiảiquyết.

NgôinhànhỏbênbờsôngĐồngNai,xãĐạiAn,khôngngờđivàolịchsửvớicuộchộinghịgiữađịchvàtatrênchiếntrườngmiềnĐôngNamBộ.PháiđoànquânsựKhuĐôngdođạitáFehlercầmđầuănmặcchinhtề,huânchươngđầyngực,huyhiệuRinétDanubelấplánhtrênquânphục,bộvókênhkiệu,nghênhngangcủamộtsĩquanvừachiếnthắngtrongđệnhịthếchiến.Ngượclại,pháiđoànkhuđếnhộinghịtrongtưthếcủanhữngngườicáchmạng,cógìmặcnấy.ChỉcótrungđộihộtốnglàmặcsắcphụcVệQuốcđoànđúngquânphongquânkỷ.

MộtsángkiếncủaanhVòBáNhạclàmbọnTâylácmắt.Trungđộihộtốngđượcchọntoànanhemtocao,vàđiềunàymớilàđộcđáo:giọnghátrấttốt.Lúcđoàntatới,trungđộiđứngdànchàohaihàngdanhdựcấttiếnghátbàiDiệtphátxítdướisựchỉhuycủaanhQuốcHương:

Việtnambaonăngròngrênxiếtlầmthan.

Dướiáchquanthamtànđếquốcsàilang...

DànquânnhạccủaPhápchicókènđổng,màkènđồngthìnướcnàocũngcó,cònđộihợpxướngthìtìmđỏconmắtkhôngra...Trướckhivôbànhộinghị,TâyđãthấyViệtMinhkhônggiốngai.Vôhộinghịchúngcòngặpnhiềubấtngờnữa.ĐúngnhưanhNhạcnhậnđịnh,thằngFehlerlàthằngđiếm.Nóđềnghịhaibênkéodàingừngbắnđồngthờitìmhiểunộibộbênta.Nhưngýđồcủahắnkhônglườnggạtđượcai.Chẳnghạnnóhỏi:

-TôihyvọngsẽgặptrưởngđoàncácônglàtướngNguyễnBìnhtừBắcvào,khôngngờôngchánhvănphòngđithay.Chắclàôngtướngkhôngđượckhỏe?

AnhThạcđáp:

-Cámơnđạitáđãhỏithămsứckhỏevịtưlệnhcủachúngtôi.Chuyệngặpgỡcácônglàchuyệncủachúngtôi...

Fehlervẫntiếptục:

-TheotôiđượcbiếtthìchínhnhữngngườimiềnBắclãnhđạocuộckhángchiếncủacácông?

AnhNhạccười:

-ChúngtôilàmộtkhốiđủbamiềnBắcTrungNam.TưlệnhchúngtôilàngườiBắc,ônggiáosưPhạmThiềuđâylàngườiTrung,còntôivàanhTámNghệđâylàngườiNam.

FehlerquayquaanhTámNghệ:

-TôinghĩônglàngườiBắcchớ?

TámNghệgậtđầugiữasựngạcnhiêncủamọingười.ThằngFehlerđắcchíhỏigằn:

-VraimentvousêtesTonkinois?(CóđúngônglàngườiBắc?)

TámNghệvẫngật:

-MaiouilJesuiTonkinois...maidepuistroiscentanh(Đúngvậy!TôilàngườimiềnBắc...nhưngtừbatrămnămtrước).

TênFehlerđangtươiróibỗngtáilại.KhuphóTámNghệvừaxỏngọthắnta.Tronghộinghị,haibênănnóilịchsự,lễđộvớinhauvìdùởcấpnhỏ,dùlànhàbinh,nhưnghaibênđềukhoácáongoạigiao.

Chonên“ănmiếngtrảmiếng”ngọtxớt,màýnhịthâmtrầm.KhôngrõthờiChiếnQuốc,cácthuyếtkháchcỡTrươngNghi,TôTầnmiệnglưỡithếnàođểraobánthuyếtHợptungvàLiênhoành,nhưngcái cáchxỏngọtcủaTámNghệ làmộtđònđiểmhuyệt tuyhết sứcnhẹnhàngmàvôcùngnhứcnhối.ThâmýcủatêncáogiàFehlerlàchiarẽBắcNamngaytrongpháiđoànthươngthuyếtquânkhu7nhưngTámNghệđãđậptanýđồngaykhiFehlermớithòra.

CuộchọpkhôngđemlạikếtquảnhưtênFehlermongmuốn.NómuốnrungủKhu7trongkhinódốchếtsứcđánhhaikhu8và9.Nhưngngayphútđầuđãlòitẩynênhắnkếtthúcsớm.Dùcuộchọpchỉmộtbuổiphùdu,nhưngtêntuổihộinghịThiềnQuangđãđượcghivàosửsáchtruyềnthốngmiềnĐông.

PháiđoàntaquasôngĐồngNaitrởvềcăncứLạcAnbáocáodiễntiếncủacuộchọpcho

anhBaBìnhvàôngĐộnghe.Cảhaiôngđềuđoántrướckếtquả“khôngđitớiđâu”nênkhôngbấtngờ.RiêngôngĐộthìthấtmìnhhữulýkhikhôngtánthànhviệcphóhộiởĐạiAn.Sauđóôngđitớimộtquyếtđịnhquantrọng:xinđổivềBàRịalàmcôngtácthíchhợpvớikhảnăngcủamình...

Nghĩsaolàmvậy,ôngĐộxinXứuỷNamBộchoôngvềBàRịalàđịabànthíchhợpvớikhảnăngônghơnlàPhótưlệnhKhu7.Xứuỷthấyđềnghịđóhợplýnêntìmngườikhácthay.NgườiđượcchọnthayôngTrầnXuânĐộlàôngNguyễnVănTrítứcHaiTrí.

HaisựkiệnchứngminhôngĐộchốngcuộchộinghịThiềnQuanglàcólý.HaingàysaucuộchộiTâydốchếttoànlựctấncôngTânUyên:quéttómbắtđầunãokhángchiếnKhu7.Đâylàcuộctấncôngthuỷbộ:khôngquân,nhảydùdữdộinhấtởNamBộ.KếđếnđiệncủaTrungươngchobiếtýkiếncủaChánhtrịbộchủnhiệmTrầnXuânĐộ,tuythiểusố,làđúng.

Chương28

LầnthứhaiNguyễnBìnhvàohangcọp

NửathángantoàncậyChínhHeo

LiênlạcthànhđưamộtngườimiềnBắcvôgặpKhutrưởngNguyễnBình.VừathấyngườinàyanhBabướctớiômhônthắmthiết:

-Thếnào!ĐộitrinhsátquânchínhcủaChínhHeolàmănrasao?

ChínhHeođổinétbuồn:

-NguyễnNgọcSớmvừabịbắt,.TôivôđâychoanhBahay.Haiviệccầnlàmngay:mướnluậtsưlochoSớm.HailàchọnngườithaySớmnắmBancôngtác.

AnhBaBìnhnói:

-LochoSớmthìanhemngoàithànhtựđộnglo.Ngoàiđókhôngthiếumạnhthườngquâncónhiềutiềnvàgiaothiệprộngvớicòbót...

ChínhHeogật:

-ĐólàbáocáochoanhBabiếtthôi,chớtôiđãnhờanhGiaovàchịGáirồi.HaivợchồngnàylàđồnghươngNguyênXácủatôi,vàoSàiGònkinhdoanhnghềbuôn“sơmigỗ”cócửahànglớnởđườngMayer(VõThịSáu)gầnchợTânĐịnh.CònvềviệcchỉđịnhngườithaythếSớm...

AnhBaBìnhchỉvàongựcChínhHeo:

-Trưởngbịbắtthìphólênthay.Chuyệnđócácđồngchítựgiảiquyếtlấycũngđượcmà.

ChínhHeo:

-Nguyêntắclànhưvậy,nhưngtôimuốnchánhthứchoáchodanhchánhngônthuận.NếuanhBachỉđịnhtôilàmtrưởngĐộitrinhsátquânchínhthìtôixinđềnghịđổitên...

-Têngì?

-BancôngtácThành.ĐộitrinhsátquânchínhsẽlàBancôngtácsố1,dầndầnsẽlậpthêmcácbansố2,số3tuỳtheothựclựccủamình.

NguyễnBìnhtrầmngâm:

-Tạisaođổitên?Cólợigì?

-CónhiềucáilợiThứnhấtlàgiữđượcbímật.

CáitênđộitrinhsátquânchínhtựnóđểlộbímậtchoTâybiếtmụcđíchyêucầucủata.CòncáitênBancôngtácThànhthìkínđáohơn,mặcdầuanhemtavẫnlàmnhiệmvụtrinhsátvàtrừgiantrongthành.

AnhBaBìnhgậtgù:

-Cũngđược.Vậykểtừngàyhômnay,tôibổnhậmNguyễnĐìnhChínhlàmtrưởngBancôngtácsố1.ĐồngthờigiaonhiệmvụđầutiênchocácđồngchílàtạođiềukiệnđểđưakhutrưởngđộtnhậpSàiGònmộtchuyếnnữađểnắmtìnhhìnhvàlàmmộtsốviệctrướcmắt.

ChínhHeokêulên:

-Nguyhiểm?Cócầnphảixuấttướngkhông?AnhBacầngìkhókhănmấyanhemtôisẽcốgắng.

NguyễnBìnhcười:

-Cónhữngviệctướngđíchthângiảiquyếtmớiđược.Chớxepháongựatuyhùnghậumàvẫnkhôngănthuagì.

ChínhHeotòmò:

-NhữngviệcgìxinanhBanóirõhơn...

-Chẳnghạnnhưmộtsốtríthứctrùmmền-nóitheomiềnBắclàtrùmchăn.Họđangtheosáchcủangườiăng-lêlà“chờvàxemhọxemgióchiềunàođểtuỳcơứngbiến.Cácôngbácsĩ,trạngsưđórấtkénngườitiếpxúc.Phảilàtôitớigặphọthìhọmớichịunghe.

ChinhHeogật:

-Đúng?AnhBanắmtâmlýgiớitríthứctrùmchănrấtsát.TôinghenóitronggiớithầykiệncóôngtiếnsĩluậtTrịnhĐìnhThảolàngườicórấtnhiềuuytíntrongluậtsưđoàn.Tây

đangcốmuachuộcnhưngôngThảovẫntrùmchăn.Theotôitrùmchănlàtốt,vìtrướcđịavịvàtiềnbạcPhápđưaranhửmàhọkhôngthèm.AnhBanêntiếpxúcvớimấyvịtríthứcđó.

NguyễnBìnhgật:

-TrongdanhsáchnhữngngườitôisẽtiếpcóluậtsưTrịnhĐìnhThảovàvàivịkhácnhưNgôSáchVinh.TronggiớibácsĩcóTrầnNamHưng.TronggiớicôngchứccaocấpcóôngđốcphủPhanVănChươngđôtrưởngSàiGòn-ChợLớn...NhưngbaogiờtôicóthểvàoSàiGòn?

-Đểtôiràlạicáccơsởcủamìnhtrongthànhphốđã.HiệncókhánhiềunơiantoànởSàiGòncũngnhưtrongChợLớn.

-NênbốtrítrongChợLớntiệnhơn.TôidễhoàmìnhtronggiớiHoaKiều.ĐịchcũngkhôngđặcbiệtruồngbóChợLớnnhưSàiGòn.

-Thứnữalàtỏiphảiràlạiđườngdâytừbưngrathành.Phảibốtrínhiềuđườngdâyđểthayđổituỳtìnhhình.

AnhBanói:

-TrởlạiBancôngtácsố1.Theobinhthư,trậnđầuphảitoànthắng.Kỳkhaiđắcthắng,mãđáothànhcông.TôiđềnghịtrậnđầucủaBanCôngtácsố1phảilàcúđấmvangdội.Phảiđấmvàomặt thằngthượngsưđôđốcD'argenlieu,một thằngtuxuấthunghăngháochiến.MụctiêusốhailàthằngHiềnSĩ,chủbáoPhụcHưng.Phảidiệtcáiốngloatuyêntruyềuphảnđộngnàyđểcảnhcáonhữngthằngbồibút.

Mộttuầnsau,liênlạcthànhđưaanhBađộtnhậpChợLớn.AnhBađóngvaingườiTàutớiớmộtnhàcơsởcủaBancôngtácsố1.ChủnhàlàngườiQuảngĐôngởtrongtổchứcHuêKiềuvụthườngrakhudựhộinghị.BọnthựcdânđangdựnglêncáigọilàchánhphủNamKỳtựtrị.AnhBamuốntrựctiếpchỉhuyBanCôngtácsố1cùngvớiNguyễnĐìnhChính.Từ“thápngà”trongChợLớn,anhtheodõicáchoạtđộngcủaBancôngtácsố1.HãngngàyChínhHeođềugặpanhBavàonhữnggiờgiấckhácnhauđểbáocáocôngtác.Cónhiềutrậnđánhkhôngthànhcôngnhưmongmuốn,nhưnganhBabìnhtĩnhkhuyếnkhíchanhem:Vạnsựkhởiđầunan.CácvụtấncôngđầutiênđólàvụámsáttênchủbáoTânViệt.TờbáonàycùngvớitờPhụcHưngnóixấukhángchiến.ChủbáoTânViệtởtronghẻmđườngPaulBlanchy(HaiBàTrưng),gầnchợTânĐịnh.Sốthằngnàychưachếtnênđạnkhôngnổ.AnhVũTrungThámtiếchúihụivìđãchĩasúngvàongựctênViệtgiannày.Đạnlépthànhthửphảirútnhanh.AnhHoàxungphonglãnhxửtộithằngbồibútnàylầnthứhai.Lầnnàycựckỳnguyhiểmvìnóđãbiếtnênđềphòng.Điđâucũngcóthằnggạc-đờ-coChàtheohộvệ.Lầnnàybắnbaphátmàđạnvẫnlép.TênChàhộvệlậptứcquaycâysúngMútbắnanhHoàchếttạitrận.Tamấtcâysúngsáu.

AnhBaBìnhnghebáocáoghingayvôsổtay:“Cảitiếnbinhcôngxưởng,kiểmtrađạndotachếtạo”.

Vàingàysaucótinvui:LanMêLinhvàchịBôngnémhailựuđạnvôquánrượuImpérialgócđườngCatinat-D'ormay(ĐồngKhởi-MạcThịBưởi)gâythươngvongchomộtsốbinhsĩPháp.AnhBanghebáocáovuivẻhỏi:

-LanMêLinh?Tênnghehayquá?Ngườithếnào?

-TiểuthưSàiGònrabưngvàomùathuthángTám.GiađìnhLanquêmiềnBắcchuyênlàmbánhkẹo,cócửahàngtrongchợBếnThành.Họcviênhaikhoáquânchính,khoásaucủaXuânDiệuvàMạnhLiêntổchứcởVườnThơm.

-CònBông?

-BônglàcôgáimiềnNam,quêHócMônnổitiếngMườitámthônvườntrầu.Cũnglàhọcviênquânchính.ĐâylàbộbaLộc-Lan,Bông.LộccũnglànữsinhmiềnBắc,chamẹBắcsanhcôtatạiSàiGòn,cócủahànggiàydéptrongchợBếnThành,ngaydướithápđồnghồbamặt.LanvàLộclàbạnthântừnhỏ.

VàingàytớiđâycặpLanLộcsẽtrừngtrịtênthầytuhiếuchiếnnhưanhBađềnghị.ThằngthượngsứnàysẽnóichuyệnvớiđámcôngchứccaocấptrướcsândinhPhóSoái(BảotàngCáchMạng)haicôsêăndiệnthậtsanglẫnvàođámđông.

Tintứckhôngvuidồndập:vụnémlựuđạndiệttêncaouỷD'ArgenlieubấtthànhvìLộcvàLanđứngxa,khôngthểnémlựuđạntớilãotuxuấtđượcđànhrútluiêm.Vàingàysau,chịLộcvàemTám14tuổibịbắttrongvụnémlựuđạnvàotoàsoạnbáoPhụcHưng.RồiđếnLanMêLinhbịbắtkhilãnhnhiệmvụtrừngtrịtênbồibútHiềnSĩngaytrướccửatoàsoạn.TronglúcnóđibộđểlênxehơithìLanMêLinhnổliềnbaphát.Súnglạikẹt.HiềnSĩchỉbịthương.NóhoảngkinhhồnvíachạyvềphíachợBếnThành.Lanđuổitheonệnbángsúngvôđầunó.Chịbịtênvệsĩcủanóbắt.BọnlínhậptớiápgiảiLanvềbótCatinat,cáchđóvàitrămthước.

Trướcnhữngthấtbạidồndập,anhBabuồnbực.

Lòngdũngcảmcóthừanhưngsúng,đạnvàlựuđạntachếquátồi.MấythằngbồibútnhưchủbáoTânViệtPhụcHưngbịmưusátmấylầnmàkhôngchếtlàvìsúngđạn,lựuđạnquákém.PhảiđặcbiệtchămsócBinhcôngxưởng.Cầncókỹsưvềchấtnổphụtráchkhâuchếđạnvàlựuđạnmớiđược.

SongsongvớiviệctheodõicáchoạtđộngcủaBancôngtácsố1,anhBabímậttiếpxúcvớicáctríthứcyêunướccònkẹttrongthànhphố.Cómộtsốbácsĩđãthamgiakhángchiếntrongnhữngngàyđầunhưngvìhoàncảnhgiađìnhphảihồicưvềthànhsốngquangàychờ

thờicơ.Đólànhữngđịachỉtốtchokhángchiếntrongnộithành.AnhBabiếtmộtsốbácsĩbịNguyễnHoàHiệp,ĐệtamsưđoànbắttheobọnchúngtạiCaoLãnh,nhưngcácvịnàytrốnvềthànhtrùmmềnchớnhấtđịnhkhông làmđồng loãvớiquânthổphỉ.Đó làcácbácsĩTrầnQuangĐệ,VõDuyThạch...CònbácsĩNguyễnVănHưởngthìvềthànhbímậtlàmtrạmliênlạcgiữaanhemtríthứctrongthànhvàanhemtríthứcngoàibưng.TổchứccủabácsĩHưởngđóngmộtvaitròquantrọngvàobậcnhấtvìđâylàđườngdâytiếptếthuốcmenmàtrongkhurấtcần.Nhưngcònmộtđiềuquantrọng,gấpmườilầnlàcánbộ.AnhemtrithứcthànhtàivàsinhsốngbênPháp,nghelờikêugọicủaHồChủtịch,sẵnsàngbỏcuộcsốngnhunglụavềnướcrabưngkhángchiến.TrạmđầutiêncủahọtạiSàiGònlàphòngkhámbệnhcủabácsĩNguyễnVănHưởng.

GiớigiáosưthìcóôngNguyễnVănChì,dạytrườngPétrusKý.Saungàyhồicư,ôngChìkhôngtrởvềtrườngcũmặcdầuTâycholãnh“rấp-pen”khánhiềutiền.ÔngchỉdạytưvàcólúcđibánkimchỉtrongchợBếnThànhđểtẩychaynềngiáodụcngudâncủađịch.

LầnlượtanhBađếngặpcácvịnàybànchuyệncôngtác.

Chương29

NhàbịvâyNguyễnBìnhvẫnthoát

Vềkhusuýtchếtdọcđường

AnhBaẩnnáutrongChợLớnthấmthoátđãhaituần,chịThanhítthấykhinàoanhBaởlâumộtchỗnhưthế.Chịkhéoléonhắcchiếnkhuđểgợiý:

-Thànhphốvừacóbàihát“Nhớchiếnkhu”nghehayquá.Bàihátvừamớitungramàthiênhạđãhátnghêungaongoàiđường“chiềunayxachiếnkhutrongrừngchiều,êmđềmtiếngsuốireo,ngànthôngreo...”

AnhBaBìnhgật:

-Tôicónghe,khôngrõtácgiảlàai?CòntácgiảHònvọngphulànghệsĩlớn.Nhạchaymàlờicònhayhơn.Tiềmtàngdướilớpvănchươngtrauchuốtlàtấmlòngyêunướcthươngnòi...ChúngtarấtcầnnhữngchiếnsĩtrênmặttrậnvănhoánhưLêThương.

ChịThanhbậtcười.Chịnhắctớibảnnhạc“Nhớchiếnkhu”đâuphảiđểbìnhthơvănhaycanhạc.ChịchỉmuốngợiýlàđãđếnlúcnênrờithànhphốSàiGòn.Đànhphảinóithẳngrathôi:

-Mìnhởđâyđãhaituầnrồi...

AnhBachợthiểuý:

-Đúngrathìnênvềbưngngay,nhưngphảinánlạivàingàyđểchờxemtrậnđánhquantrọngnhất.

TâytínhđưatênbácsĩTrầnTấnPhátlênghếThủtướngchánhphủNamKỳtựtrị.ChínhHeođãbốtríanhemdiệttênnày.

MườibảyngàysaukhiLanMêLinhtrừngtrịHiềnSĩthìbốnchiếnsĩBancôngtácsố1làĐường,Khẩn,BàovàBaMủthihànhbảnántênViệtgianTrầnTấnPhát.Đólàngàyđángghinhớ:29-3-1946.

ChinhHeocấptốcbáotinvuivớianhBa:

-ChuyếnđộtnhậpsàohuyệtSàiGòncủaanhBađãđượcđềnbù:Bancôngtácsố1dãdiệtgọnthằngTrầnTấnPhát.

AnhBavuimừngbắttayanhtrưởngbancôngtác:

-Đầuđuôithếnào,kểnghe.

-AnhemtrinhsátluồnsâuvôhàngngũđịchsauđợthồicưchobiếtlàTâyráoriếtchọnngườiđểlậpchánhphủbùnhìngọilàNamKỳtựtrị.NhữngngườiđượcchọnlàtríthứcdânTây,giàucólớnnhưbácsĩTrầnTấnPhát,NguyễnVănThinh,LêVănHoạch,haycôngchứccaocấpnhưđạitáNguyễnVănXuân,toàáođỏTrầnVănTỷ,đốcphủNguyễnVănTâm...Trongdanhsáchnày,TâyđưaTrầnTấnPhát lênhàngđầu.VừakýsơướcSítMác(6 tháng3) làchúnglậtlọnglậpchánhphủNamKỳtựtrị.TrầnTấnPhátsẽlàthủtướng.Nhưngtađãkịpthờirataytrước.

-Saunhữngthấtbạidồndập,cácđồngchímìnhđãlàmnênchuyện.Xinhoanhô.Bốnđồngchívừalậpchiếncôngđólànhữngngườithếnào?

ChínhHeohânhoannói:

-HaianhĐường,Khẩnlàmũinhọn,cònhaianhBàovàBaMủlàhỗtrợ.HoàngMinhĐườnglàdânBắclưulạcgianghồvôNamrấtsớmcũngnhưhaianhemmình.NgườinhỏthónhưnglàlựcsĩđiềnkinhvàquyềnAnh.Anhsởtrườngchạybộvàlàvõsĩhạnglông.CómộtthờiđóngđôtạihẻmChùaChà...

AnhBagật:

-Tôicóbiếthẻmnày.NónằmtrênđườngPellerin(Pasteur),ngangsởCôngChánh.ĐólànơiquytụngườiBắcbuônbántrongchợBếnThành.Cóđúngkhông?

ChínhHeocười:

-TrínhớcủaanhBathậttuyệtvời.ĐúnglàhẻmChùaChàngaygócPellerin-Ohier(Pasteur-TônThấtThiệp).Cănnhàsố102/3lànhàtrọcủaanhemngườiBắc.ĐólànhàchamẹchịLộc,đãbịbắtkhinémlựuđạntoàsoạnbáoPhụcTùng.HoàngMinhĐườngxuấtthântừlòđó.Khẩn,Bàocũngtrongnhómđó.CònanhBaMủxuấtthânlàdâncạomủcaosunêncócáitênBaMủ.

AnhBagật:

-Tôisẽtuyêndươngcôngtrạngbốnđồngchínày.TôicũngviếtthưđộngviêncácchịLanMêLinh,LộcvàanủigiađìnhcácliệtsĩnhưanhHoà...

AnhBanóitiếp:

-Tôirađâyđãbatuầnrồi.Đãđếnlúcrabưngthôi.CámơncácđồngchítrongBancôngtácsố1đãhếtlòngbảovệtôi.Chiềumai,đồngchícholiênlạctớiđâyđưatôivề.Điđườngdâynàothìdocácđồngchíchọn.

ChínhHeobắttayanhBanóinửađùanửathật:

-ChúngnómàđụngtớingườianhCảcủaBancôngtácsố1thìtrướctiênchúngphảigiẫmlênxáccủaChínhHeonày...

ChinhHeođirồi,anhBanóivớichịThanh:

-Mộtthằngemdễthương.ChínhHeođãtừnglàlínhMarine(Hảiquân),rồilàmlínhthợBaSon.ĐãcóđầuócdámnghĩdámlàmchuyệnđạisựnhưtranhthủđộiThăngđưamìnxuốngchiếnhạmSuffrenđịnhđánhchìmchiếctuầndươnghạmnày.

Rấttiếclàchuyệnlớnkhôngthành.SauđóChínhHeođãcùngnămđồngđộiđộtnhậpcănnhàsố218Lagrandière(LýTửTrọng)diệtbằngdaogămtấtcảsáutênchỉđiểmmàđầuđảnglàtênNguyễnTrọngHiềnđãbỏkhuvềlàmtaysaichothằngcòBazin.

AnhBatínhtrởvôkhuvàochạngvạngnhưngbọnmậtthámđãđánhhơiđược.ChúngchocảtiểuđộitớibaovâykhuphốcóNguyễnBìnhtrúẩn.Xenhàbinhvừatớithìchủnhàđãđượcbáođộng.LậptứcanhBabảochịThanhrúttrướctheongảsau,cònanhthìmặcvộibộcôm-lêthậtsang.CôgáiconchủnhànhanhnhẩucặptayanhBabướcrakhỏinhàđúnglúcthằngTâytrênxejeepbướcxuốngđường.

AnhBavạchtayáoxemđồnghồrồibướcngaytớithằngTây,lễphéphỏi:

-Excusez-moiMonsieur,quelleheureest-il?J'aioubliéderemontermamontre.(Mấygiờrồithưaông?Tôiquênlêndâyđồnghồ.)

ThằngTâyphảnứngthậttựnhiên,cúixuốngnhìnđồnghồcủamình,trảlờitheophép

lịch sự.AnhBamóc túiđưa rabao thuốcÁch chuồnmời thằngTâymộtđiếu.Côgái cũngnhanhtaybậtquẹtlửachothằngTâyđốtthuốc.Hắnchưahíthếthơiđầutiên,anhBađãcámơnvàtiếptụcđi,tayvẫnchoàngquachiếclưngthoncủacôgái.ThằngTâyngótheovànghĩtớicảnhtốinayhắnsẽvôvũtrườngđểcóthểcặptaymộtcôxẩmxinhđẹpnhưcặptìnhnhânvừahỏigiờvàmờithuốchắn.HắnkhôngngờconngườilịchthiệphàohoakialạilàconmồithanhtramậtthámBazinđanglùngsụctừmấythángnay.

Vừaquangãtư,anhBakêuxíchlôđingay.Anhthayxenhiềulầnđểcắtđuôimậtthám,nếucó.

Đểconmồixổng,mậtthámtứcđiênlên.ChúngđiệncácbótnútchânvenđôcấptốctổchứctuầntiễuđểtómbắtkhutrưởngNguyễnBìnhtrênđườngtrởrachiếnkhu.

***

Tạiấp4xãVĩnhLộctrungđộicủaLyđangđóngtrongnhàđồngbàosátđườngsố1.NhưthườnglệLygiăngvõngngoàivườnlimdimnghetiếngchimkêutrêncành.LylàconđầulòngcủaanhMườiTrí;chiđộitrưởngChiđội4.Mới17màLyđãtocaogầnbằngcha.Connhàtông,khônggiốnglôngcũnggiốngcánh,Lykhoáiđánhgiặcnênlàmquenvớisúngđạnngaytừlúcvừađủsức“vọc”súng.LúcđóanhMườigiaochoLymộttrungđộimạnh,ngoàimấycâytiểuliêutôm-xôngcòncómộtcâyBrenugọilàFMđầubạc.Trờinhấpnhemtối,trongnhàđãlênđèn.Dướibươngếchnháiđãhoàtấubảnnhạcmuônthuởcủađồngquê.Mộtngàysắpchấmdứtnhưmọingày.Bỗngmộtloạtsúngvanglênngoàiđườngsố1.Lynhảyxuốngvõngnhanhnhưsóc.Cậuchạyramévườn.Trongbóngchiềunhậpnhoạngmộtngườitocaođangchạybăngvôđồng.PhíasaulàmộttoánlínhPhápđangđuổitheo.Quãngcáchchừnghaibờruộng,độnămchụcthước.Ngườiđangbịsănđuổivaiđeosáccốt,đúnglàmộtcánbộcaocấp.Phảigiảivâyngaychoôngta.LychụpcâyFMtrongtayxạthủ,cặpnáchnổmộtloạtvềphíatoánlínhTây.

TiếngsúngxuyênhôngbấtngờlàmbọnTâynằmrạpxuống.Nhờtíchtắcđóngườiđeosắccốtchạythoát,hoànhậpvàođêmtối.BọnTâyhướnghoả lựcvềphía trungđộicủaLytrướckhirút.ChạmsúngvớiTâylà“chuyệncơmbữa”.Lyvàcácbạnkhôngnhắctớichuyệngiảivâychongườicánbộđêmấy.NhưnghaingàysauLyđượctinvui:AnhMườiTrínhậnđượcthưcámơncủakhutrưởngNguyễnBình.

KhôngcóloạtđạnFMgiảivâyđầuhômngàyđóởấp4VĩnhLộcthìkhutrưởngkhóthoátkhỏicuộcphụckíchcủađịch.KhutrưởnggởihaitrămtặngđơnvịcủatrungđộitrưởngLyđãlậpchiếncônglớnmàkhôngbiết.

ChừngnhậnthưkhenvàtiềnthưởngLymớibiếtngườicánbộvaiđeosắccốtđêmấykhôngaikháchơnkhutrưởngNguyễnBình.Ôngvừađithịsátchiếntrườngnộithànhvềthìbịphụckích.Cả trungđộiđềuvuimừng trước tinvuimàkhôngainghĩ tới: giảivâychokhutrưởng.Lập tức số tiền thưởngđượcmuagàvịt tổ chức liênhoan.Rượuvào lời ra,nhưngtrongtiếngcườinóiồnàođóđọnglạimộtđiềuđángsuynghĩ:Tạisaokhutrưởngđimộtmìnhtrongkhicóthểđemtheovàitiểuđộihộtống?Nộichitiếtnhỏđócũngđủnóilêncáidũngcủangườitướng.

ChuyếnvềthànhđómãimãisốngtrongkýứcchịliênlạcthànhHoàngThịThanh.GặplạianhBatrongbưng,chịThanhkhôngchếngựđượccơnmừng.ChịômchoànglấyanhBanhưmộtđồngđộivừathoátkhỏimộtcuộcbaovâychữOcủađịch.Thêmmộtkỷniệmchungđểhaithầytrògắnbóvớinhautrongtìnhđồnghương,đồngchívàđồngđội.

Chương30

LạcAnsốngnhờkhoaivớicủ

BáoVệQuốcvẫnđủvănthơ

GiáosưPhạmThiềuđanggậmcủkhoaimìnướngtronggòmốithìđượcmộtanhbộđộimangtớichobìnhtoongnướcrễtranh.HọPhạmnhậnbình-toongmờiluậtgiaLêĐìnhChi:

-Ănbánhmì“baghết”rồiuốngtràôLongKỳChưởnglàtiêntrênđờirồi!

ÔngChirótmộtchén,vừathổivừauống:

-Nướcrễtranhnấuvớihàthủônướcvàng,vịngọt,màthơmlạibổnữa.TheotôinókhôngthuaÔLongđâu!

Hainhàtríthứcvẫnvuivẻvớicuộcsốnggianlao;Tâyphongtoảchiếnkhu,khôngcógạophảiăncủmìthaycơmtừmấytuầnnay.Khoaimìănhoàicũngngán,anhemcósángkiếnđụclỗgòmốilàmlònướngkhoaimìđãnấuchín.Dânthànhthịtừngănbánhmì“baghết”thờiNhậtnêngọiđólàbánhmìbaghết.ChuyệnvuilàdântríthứctheokhángchiếnởmiềnĐôngcoithườnggiankhổ.Họchođâylàsựthửthách:lửathửvàng,giannanthửsứcvàhọthềquyếtkhómấycũngvượtqua.TrongchiếnkhuLạcAnnăm1946cóbanhàtríthứcthuộcbalĩnhvựckhácnhau:PhạmThiềuchuyêndạyvăn,ViệtvănvàHánvănởtrườngtrunghọcPétrusKý.LêĐìnhChilàcửnhânLuật,HuỳnhTấnPhátlàkiếntrúcsưđãnổitiếngtrướccáchmạngthángTám.ÔngPhátđãthiếtkếHộichợtriểnlãmSàiGònnăm1942tạivườnÔngThượng.TâygọilàFoireétExpositiondeSaigon.Hộichợtriểnlãmcácmặtkinhtế,quânsự,côngnghiệpvănhoá...Đặcbiệtlàtấtcảgianhàngđềuxâydựngbằngtre,mây,lá,tứcvậtliệuxâycấttoànlàcâynhàlávườn.Ănkhoaiuốnglárừngnhưngcáccuộcthảoluậnvẫnrômrảđủngànhnghề:trong

nướcvàthếgiới.

CâuchuyệnđangsôinổivềchuyếnphóhộiFontainebleaucủaBácHổthìcólínhvănphòngtới:

-Khutrưởngmờigiáosư.

PhạmThiềuchỉvôngựcmình:

-Mờitôihả?

-Thưaphải!

PhạmThiềunhìnhaibạnlẩmbẩm:“Cóviệcgì”

Theoanhlính,họPhạmvôvănphòngkhutrưởng:

-Khutrưởngchomờitôi?

NguyễnBìnhgật:

-Vâng.Mờigiáosưngồi.Tôilongạivềsứckhỏecủagiáosư.Tronglúcđịchphongtoảkinhtế,mấytuầnnayănròngkhoaivớicủ...Khôngthấymặthộtcơmralàmsao.

PhạmThiềucườinói:

-Cámơnkhutrưởngđãlochoanhemchúngtôi.Nhưngviệcthửtháchởmứcnàykhôngđángkể.Anhemtríthứcchúngtôicònthừasứcđểtheokhángchiếntớicùng.


-Giáosưnóithậtchứ.Haylàgiáosưnóichotôiantâm?

-Tôinóithật.Phảithanhthảnlàmngườitamớilàmthơ.Chuyệnănkhoaicủcoigiankhổvậymàanhemvẫnlẩyrathơ.Chẳnghạnnhư:Novớiđủcũngnhờcủvớikhoai.Khángchiếnhoàicũngnhờkhoaivớicủ...

NguyễnBìnhthíchthú:

-Mấyôngnhàbáophảighimấycâunày.

HọPhạmnóithêm:

-Cònbàithơnàynữa:

Đóiănrau,đauuốngthuốc

Rautrồngbằngcuốc

Thuốcmuabằngtiền

Khôngtiềnmuathuốc

Sẵncuốctrồngrau

Thuốcđắnghơnrau

Raungonhơnthuốc

Hôcuốc.

Đúng làvănnghệkhángchiến.Vừabìnhdânvừahay.TớiđâyNguyễnBìnhnghiêmgiọnglại:

-Vậymàcóngườibáocáolàcácôngtríthứcănkhoaihoàichịukhôngnổi,tínhnhảyvềthành.

PhạmThiềucaumày:

-Aibáocáovậy?Nóiláo?Xinthưavớikhutrưởng,PhạmThiềunàylàôngđồxứNghệmấyđờithùTây.TôiđanglàgiáosưtrườnglớnnhấtnhìSàiGòn,cócuộcsốngổnđịnh,cóđịavịxãhội.Vậymàbỏhếttấtcảđểđikhángchiến.Rabưng,lênrừng,làmđủmọiviệc,kểcảlàmliênlạccủađộiquânNamTiếncủađồngchíNamLong...

NguyễnBìnhđưahaitayravẫyvẫy:

-Giáosưchớnóng?Đólàbáocáoláo,tôicótinđâu?TôirấttinanhemtríthứctrongNam,nhấtlàanhemtríthứctheokhángchiến.Họquensốngtrongnhunglụa,nhàcaocửarộng,bồibếpđầyđủ,vậymàbỏhếtđểănbờngủbụi...Hômnaytôimờigiáosưđểhỏithămsứckhỏevàcôngviệc.Chỉcóthếthôi.Lúcnàygiáosưđanglàmgì?

-Chưacócôngtáccụthểnào...

-Giáosưcóviếtbáođượckhông?

-Đượcchứ!


-TôimuốnKhumìnhcómộttờbáo.Giaochogiáosưcóđượckhông?

HọPhạmcười:

-Viếtbàithìdễthôi,nhưnggiấyđâumựcđâu?Vànhấtlàmáyin.Đâuphảichuyệndễ!

NguyễnBìnhxuatay:

-Miễnlàgiáosưnhậnlãnhchứcchủbút.Cònmáyin,mựcin,giấymáđểtôilo.

-Khutrưởngđịnhđặttêngìchotờbáo?

-VệQuốc.Đượckhông?

-Được.BáoVệquốc,CơquanngônluậncủaVệQuốcĐoànChiếnKhu7.

-Vậythìngaytừhômnay,giáosưchuẩnbịbàivởchosốramắt.

Mộttuầnsau,bàivởloxongthìmáyin,giấymựcđãvềtớiLạcAn.Đâylàthànhtíchcủa

mấyBancôngtácThànhvớisựgiúpđỡcủacácchủnhàinvàmấyanhemấncôngyêunướctrongthành.

SốramắtcủatờVệQuốccóbàithơvuicủagiáosưPhạmThiều:

ThuởgiặcPhápgâycơngióbụi

BọnViệtgiannhiềunỗitruânchuyên,

Xanhkiathămthẳmtừngtrên

Thựcdânliềumạngmớinênnỗinày

SúngSàithànhlungbóngnguyệt

KhóiTânUyênmờmịtthứcmây

Chínlầnlựuđạntraotay

ToàndânnổidậyđịnhngàylậtThinh.

BàithơnàyphỏngtheoChinhPhụNgâmnhưngkhácxabàiQuốccaNamKỳtựtrịcủatêngiáosưVõVănLúa.TênnàythayvìđidạyPhápvăntrườngChasselouplạitìnhnguyệnlàmthôngdịchviênchopháiđoànthươngthuyếtPhápởĐàLạt.Khôngbiếtdocongìchíchmàhắnnhảyralàmbàiquốccabùnhìnbắtđầubằngcâu“Thuởtrờiđấtnổicơngióbụi“.

TrởlạitờbáoVệQuốc.TrênmanchettecóhaicâuđốicũngdohọPhạmlàm:

VệQuốctinhthầncaovạntrượng

ChíLinhđạiđứcchiếungànnăm.

TờVệQuốcrađờinhưthếđó.BốicảnhlịchsửlàLạcAntrongnhữngngàyđentối,giốngnhưnghĩaquânLamSơnbịquânMinhbaovâytrênnúi.Ăncủmìthaycơmmàvănthơvẫnhừnghựckhíthếcủakẻnắmchắccáithắngtrongta.ÔngchủnhiệmbáoVệQuốcsauđótâmtìnhvớianhembiêntập:KhôngcómộttưlệnhbiếttrọngtríthứcnhưkhutrưởngNguyễnBình,chưachắcđâucóVệQuốc.

Chương31

Giếtngựakhutrưởngnuôiđạiđội

VõCươngsợquởlạiđượckhen

HộiNghịThiềnQuangthườngđượcgọilàHộinghịmiếuBaCôvừakếtthúc,TâytấncôngTânUyênácliệtchưatừngthấy.RõrànglàchúngđãtínhnướccờchụpBộchỉhuyKhu7trongkhicửpháiđoànthươngthuyếttớiĐạiAn.ÔngchánhtrịbộchủnhiệmTrầnXuânĐộđãcólýkhimộtmìnhchốnglạiquyếtđịnhthươngthuyếtvớiTây.RấttiếclàôngĐộthiểusố.Sựkiện

nàydùsaocũngchứngtỏnguyêntắcthiểusốphảiphụctùngđasốkhôngphảilúcnàocũngđúng.Đâylàtrậntổngtiếncônghảilụckhôngquân.Tàuchiếncóbốtríđạiliêntrây-đơ(13-2),đạibác20lychởquântheosôngĐồngNaitừBiênHoàngượclênTânUyêngiápcôngvớibộbinhnhắmvàothịtrấn,trongkhimáybaythảdùchụpcáccơquanđóngtrongcácxãTânHoà,MỹLộc.

Trongtrậnthửlửanày,thươngbinhđầutiêncủaChiếnKhuĐlàanhBùiXuânTảo.AnhlàthanhniênmiềnBắcđiphucaosuvàngaytừđầuđãtìnhnguyệnvàobộđộiđánhTây.Anhbịthươngcánhtaymặt,vếtthươnglàmđộcphảicưabỏ.Khôngcócưa,giámđốcquânyviệnVõCươngphảidùngcưasắt.

AnhTảođềnghịanhemhátquốccađểgiúpanhvượtquacơnđau.CâuchuyệncưatayanhTảotrởthànhmộtgiaithoạihàohùngvềngườichiếnsĩmiềnĐôngNamBộtrongnhữngnămđầukhángchiến.

AnhTámNghệcưỡingựađingang,nghehátquốccaxuốngngựađứngnghiêm.Nhưngquốccacứhátmãi,anhTámtòmòđivàobịnhviện.Anhđãrơinướcmắttrướccảnhgiảiphẫuthươngbinhhihữu.TrongxúccảmanhlàmbàithơvềngườithươngbinhđầutiêncủaTânUyên.

ĐâynóivềbácsĩđãcưatayanhTảobằngcưasắt.AnhtênlàVõCương,mộtsinhviênnămthứtưtrườngYởSàiGòn.Năm1940Tâymởtrườngđàotạobácsĩ tạiSàiGòngọi là“Assistants IndochinoisdeMédecineSociale”.Ngày23-9-1945,VõCương theobộđội giữamặttrậnBìnhĐiền.Đêmđóanhnằmtrênmặtđườngnhựatừđầuhômtớikhuyachờgiặc.

Mặttrậnsắpvỡvìthếgiặcquámạnh.TrongđầuanhthanhniênquêtỉnhThanhHoáchỉcómộtcâu lỏiduynhất“Đivềđâu?”.HuỳnhVănTiểnggiảiđápgiúpanh:Tađangcầncứuthương.Anhmởkhoáđàotạocứuthươngngayđi.

TrongcôngviệcnàyVõCươnggặpbácsĩNguyễnThịLợi,(vềsaulàvợbácsĩLươngPhán).ThếlàhaingườicùnglênxeđivềmiềnTâyđểlomởkhoácứuthương.Dọcđườnglưuđộng,VõCươngtrôivềCaoLãnhcùngvớigiáosưthạcsĩTrầnQuangĐệtrướcđâylàthầycủaanh.TinhthầnđồngbàoCaoLãnhrấtcao.Tấtcảmọisinhhoạtlàmănbuônbánđềungưnghẳn,thanhniênvôdânquân,phụnữlocơmnướctiếptế.NhữngnhàtưsảnthấycóhaibácsĩtừSàiGòntớiliềnlânlahỏichuyện.NgheôngĐệmuốnlậpmộtbịnhviện,lậptứchọhiếnhaighechàirồiđikiếmsơntrắngsơnbêntrongchothậtsạch.ÔngĐệbànvớiVõCương:“mộtghelàmnơibăng,mộtghelàmnơimổ”.NhưngchưabắttayvàoviệcthìĐệtamsưđoànkéotớiCaoLãnhtácoaitácquái.NghetêntuổigiáosưthạcsĩTrầnQuangĐệ,NguyễnHoàHiệpbắtcócngay.VõCươngmấtthầykhôngthểtiếptụcmởHôpitalflottant(bịnhviệnnổi)-danh

từdoôngĐệđặt.Anh liềnxuốngnhậpbọnvớinhómKèngọi línhcủasinhviênTrầnBửuKiếm.NhómnàycóhaianhsinhviênnữalàLêThanhNhàn,ngườiCaoLãnhvàanhPhanVănTùngquêmiềnBắc.VàingàysaucóthêmanhChấnnữa.NhưngNguyễnHoàHiệpcũngkhôngđểcácanhyên.Chúngbắtcácanhphảitheochúng.VõCươngcùngcácbạnbèndụchoãncầumưu“Vấnđề trọngđạiquá,xinchochúng tôi suynghĩ”.Mỗingàychúngmỗi thúcgiụcVõCươngđànhnhậnlàmytếchoxong.Đểchờdịpnhảyđi.Đúngvàolúcđócómộtchịphụnữbímậtchỉđường:“TôibiếtanhđangmuốntáchmấyôngĐệTamSưđoàn.Đểtôichỉcách.Đằngkiacómộtbảcáchmạngđanghoramáu.Anhtớicứubảđi,rồinhậpbọnvớihọ”.VõCươngđồngýtheochịnàyđichămsócchocánbộ.ThìrađólàchịTámLựu(NguyễnThịLựu),mộttrongnhữngcánbộkỳcựunhưchịSáuNgài.Nhờcóđọcsáchyhọc,VõCươngnhớcáchtrịchứnghoramáucủabácsĩPhạmNgọcThạch:Tiêmkhôngkhívôbụngbịnhnhân.ChịTámLựungưnghoramáu.AnhvừatrịbịnhchochịLựuxongthìTâytớiCaoLãnh.BọnNguyễnHoàHiệpbỏchạy.VậylàdịpmaytớichobaanhemVõCương,NhànvàChấn.sauhaiđêmbangày,baanhlêntớiThủDầuMột.TừđóquáLạcAnđểtìmbộtưlệnhKhu7.TạiđâygiáosưPhạmThiềurađóncácanhvàgiớithiệuvớiKhutrưởng.AnhBaliềnbổnhiệmVõCươnglàmgiámđốcQuânyviệnKhu.ThờigianởgầnanhBình,VõCươngcómộtkỷniệmkhóquên.

SautrậnđạibốTânUyên,VõCươngchodờiquânyviệntừChánhHưnglênHànDàidọcsôngBé.Anhemthươngbinhđượcđồngđộicángđicảchụccâysố.Cảđạiđộiđóimeo.Khôngcógạo,cũngkhôngcókhoai.Làmsao?Ngótớingólui,anhemthấyconngựacưngcủaanhBaBình.ĐâylàngựađuabắttừHócMônđưavềtặngkhutrưởng.AnhBarấtcưng,thườngphóngngựađicôngtáctrongrừng.Đànhphảilàmngựanuôiquân.Vừagiếtvừalo,sợanhBavềsẽquở.Chừngngheanhembáocáođã“thịt”conngựacủaKhutrưởng,VõCươnglolắm.VàingàysauanhBaBìnhvềLạcAn, anhngó tớingó lui tìmconXíchThố.Không thểnín thinh,VõCươngnói:

-Ngàyanhđicôngtáccómộtđạiđộihànhquânquađây.AnhemhếtgạoxinKhuchoăn.Mìnhcũngkhôngcòngạo.Khoaicủcũnghếtsạch.ĐànhphảilàmconXíchThốcủaanhđểcứuđóicảđạiđội.AnhemcứsợanhBavềrầy...

AnhBathởdài,imlặngmộtlúcrồihỏi:

-Đạiđộinàovậy?Cònởđâykhông?

-Họmớivừahànhquânsaukhiởđâyhaingàynghỉngơi.

AnhBanói:

-MấtconXíchThốmìnhcũngtiếc.Nhưnglocáiănchobộđộilàchuyệnlớn,cònnuôi

ngựalàchuyệnnhỏ.NếucầnthìmườiconXíchThốmìnhcũngphảihysinhchobộđộiđượcănno. Có ănnomớiđánhmạnh. Làm tướngmàkhông cóquân thì đánhđấm saođược?AnhCươngcholàmthịtconXíchThốlàphảilắm.Tôikhôngbuồnđâumàcácanhlo.

NhữngngàylàmchánhtrịviênChiĐội10kiêmluônquânyviệntrưởngKhu7củaanhVõCươngởChiếnKhuĐkhôngđượcmấynăm,nhưngsaunày, trongcáccôngtáctrêncácchiếntrườngkhác,VõCươngkhôngquênđượcnhữngnămthángsốngbêncạnhKhutrưởngNguyễnBình,nhấtlàchuyệngiếtconXíchThốcủaanhBađểnuôimộtđạiđộitrongnhữngngàyChiếnKhuĐthiếugạothiếukhoai.

Chương32

PhápđưaTắchọptungchốngCộng

NguyễnBìnhquyếtliênhoànhđánhTây

ThấyCaoĐàiđồngtâmủnghộViệtMinhđấutranhgiànhđộclập,thựcdângiởtròthâmđộc:chiađểtrị.SẵnTrầnQuangVinhchạyrathànhđầuhàng,TâybàychuyệnkýkếtcáigọilàthoảướcBínhTuất(1946)doTrầnQuangVinhkývớitênchủtỉnhTâyNinhMénage.Theosựkýkếtnày,CaoĐàirúthaichiđội7và8củaNguyễnVănThànhvàNguyễnThànhPhươngvềtoà thánh Tây Ninh. Về phần Pháp thì sẽ đưa Hộ pháp Phạm Công Tắc bị đày ở Mã đảo(Madagascar)từnăm1940vềnướcđểchămlonềnđạo.Ngày9-6-1946TrầnQuangVinhvàMénagekýThoảướcBínhTuất.HaithángsauPhạmCôngTắcvềtớiSàiGònvàngày30-8-1946,TắcvềToàThánhTâyNinh.ĐâylàmộtngàylịchsửquantrọngtrongđạoCaoĐài.Hộphápđượcđóntiếphếtsứclongtrọng.

Trongngàyvinhquangcủađờimình,từmộtkẻtộiđồhoáthànhĐứcHộphápcứutinhcủacảtriệutínđồtrongcơnbinhlửa,Tắctuyênbố:“KếtcuộcthìcũngvẫnlàPhápViệtđềhuề.Giaiđoạnnàycũngnhưlàgiaiđoạnđầu,CaoĐàilàđồngminhcủaPháp”.Bốnthángsau,Tắckýthoảhiệpquânsựđưahaichiđội7và8tậpkếttạiRừngNhúmvềtoàthánhhợptácvớiPháp.PháphứatrangbịsúngốngđầyđủchoquânđộiCaoĐàiđểchốngViệtMinhvôthần.LễtraovõkhíchoquânđộiCaoĐàisẽtiếnhànhvàoTếtĐinhHợi,ngày21-1-1947.LúcnàyPhạmCôngTắccôngkhaichốngViệtMinh:“CaoĐàilàmchánhtrị.CaoĐàimuốntồntạiphảilậpraquânđội.Quânđộilàdochánhtrịthànhlập.Quânđộiphảidochánhtrịđiềukhiển”.

TấtcảmưuđồcủaPháplợidụngđạoCaoĐàiđềuđượctrinhsátbáocáovềBộtưlệnhkhu7.BấygiờthànhuỷKhulàNguyễnVănTríthườnggọilàHaiTrí,quêMỹTho.HaiTrílàtaycáchmạngkỳcựu,đầuóctiêmnhiễmtruyệnTàu,nhấtlàĐôngChuliệtquốcmàôngtacholà“túikhôncủanhânloại”.HaytinPhápsửdụngnướccờgiáopháiCaoĐài,HoàHảovàBình

XuyênđánhViệtMinh.HaiTríbànvớiKhutrưởngNguyễnBình:

-ĐâylàkếhợptungcủaTôTần,nguyhiểmlắm.

ÔngBìnhcười:

-Hợptunglàsao?Quânsưnóirõthêm.

HaiTríthaothao:

-Trướchếtphảiđịnhnghĩachữtungđã.Tunglànétsổthẳngtheochiềudọc,tráivớichữhoànhlànétgạchngang.Thiênhạthườngnóichữtunghoànhmàkhônghiểunghĩacủanó.Hợptunglàtậphợplạinhữngnétsổdọc.CònkếhợptungcủaTôTầnthìnhưthếnày:TôTầnlàngườiởthànhLạcDương,nhàĐôngChâu.LúcnhỏlàhọctròcủaQuỷCốcthiềnsưnướcTề.Lớnlênlàmnghềduthuyết.BấygiờnướcTầnrấtmạnh,quyếtgomthulụcquốclàsáunướcTề,Nguỵ,Sở,Hàn,Yên,Triệu.TôTầnđikhắpsáunướckhuyêncácvuahợplạichốngTầnmớicóthểtồntạibằngkhôngthìbịTầnnuốt.Đólàkếhợptung.


-NgàynaythằngTâycũngápdụng“túikhôn”củangườixưa,theokếhợptungđểđánhViệtMinh.Hay!TrướcđâytôiđãralịnhgiảitáncáigọilàMặttrậnquốcgialiênhiệpquytụcácnhómtựxưnglà“quốcgia”nhưBìnhXuyên,CaoĐài,HoàHảovàcácđảngđãtừngchạytheoNhậtTàutrướcđây.NhưngtôikhônghềnghĩkẻchủmưuđóhọcthuyếthợptungcủaTôTần.Bâygiờquânsưhãytrìnhbàytiếpcáchđốiphónhưthếnào.

HaiTrícườithíchthú.ÔngtahàilòngvớidanhtừquânsưmàanhBaBìnhtặngchomình:

-ChốnglạihợptungcủaTôTầnphảidùngkếphátungcủaTrươngNghi.Gọilàphátunghaygọilàliênhoànhcũngđược.Liênhoànhlàtậphợplạinhưngnétgạchngang.Đểđươngđầuvớihợptunglàliênkếtcácnétsổthẳng.Đólànóivềchữnghĩa.CòntrênthựctếthìliênhoànhlàliênkếtsáunướcTề,Nguỵ,Sở,Hàn,Yên,TriệuđểtheoTần.CũngcầnnóithêmvềTrươngNghi.TaynàylàđồngsongvớiTôTần.CảhaiđềuhọcchungmộtthầylàQuỷCốcthiềnsư.Nhưngdohoàncảnhkhácnhaumàchọnhướngđikhácnhau,tuycốtcáchcảhaicũngđềulàuốnbatấclưỡiđểđitớimụcđíchtốithượnglàvinhthânphìgia.Chonênngườiđờisauphỉnhổbọnduthuyếtvôlươngtâm:Bâygiờmìnhgọibọnđólàbọncơhội.


-Hãytrởvềchuyệnđờinayđi.BâygiờmìnhđốiphóvớikếhợptungcủathằngTâynhưthếnàođây?

-Thìdứtkhoátlàphátungthôi.TứclàmộtmặtphátancáigọilàMặttrậnquốcgialiênhiệp,phátanđộiquânCaoĐàimớithànhlập.TôiđềnghịKhutấncôngvôToàThánhphácáilễphátsúngtổchứcvàongàymồngmộtTết.AnhBathấysao?

NguyễnBìnhsuynghĩkhálâu:

-Vớitôngiáo,phảithậntrọng.ĐịchtuyêntruyềnViệtMinhvôthần,tiêudiệttôngiáo,độcquyềnyêunước...

HaiTrícườilớn:

-QuantâmlàmgìnhữnglờituyêntruyềncủathằngTây?NgàyđêmchúngrarảchửibớiViệtMinh.Chósủamặcchó,đoànlữhànhcứđi.

NguyễnBìnhthởdài:

-Chotôisuynghĩthêm.

ĐêmđóanhBabìnhthứckhákhuyađểphântáchlợihạicủakếphátungmàHaiTríđềnghị.TựnhiênôngcũngnghĩnhiềuvềHaiTrí.VịchánhuỷKhu7mớithaythếôngTrầnXuânĐộ làmộtngườikhóhiểu.TrướcđâygiữaTư lệnhvàchánhuỷcòngọi làchánhtrịbộchủnhiệmrất thoảimái.ÔnggiàĐộthẳngtính,cógì thìnóihuỵchtoẹtra,chứkhông lầmlìbíhiểmnhưHaiTrí.SổtaycủaôngtakhôngghibằngtiếngViệtmàchichítnhữngchữnhovàkíhiệunhưtốckí.CóngườibímậtchobiếtchánhuỷHaiTríkhôngchấpnhậnnhữngainóikhácmình.

Ngàyhômsau,NguyễnBìnhhọpcácđồngchítrongPhòngthammưuvàphòngchínhtrịbànvềchủtrươngđánhvôToàThánhTâyNinhphálễTâyphátsúngchoquánđộiCaoĐài.ĐasốtánthànhýđồcủachánhuỷHaiTrílàbópnáttừtrongtrọngâmmưudùngngườiViệtđánhngườiViệtcủathằngTây.

ÔngBìnhđềnghịbiểuquyếtvìvấnđềrấtquantrọng.ĐasốbỏthămtánthànhđánhvàoToàThánhđểphátanchủtrươngvõtrangquânđộiCaoĐàichốngViệtMinhcủathựcdânPháp.

Chương33

ÔngChìbịbắt.ÔngLáirabưng

GặpôngBìnhtạiLýVănMạnh

TrườngtrunghọcPétrusKý làtrường lớnnhấtSàiGònvàcũng làđứngđầuNamKỳ lụctỉnh.Trước1945đãcónhiềugiáosưhoạtđộngCáchmạng,ngườitheoCaoĐàinhưôngTrầnVănQuế,năm42đangdạythìbịthựcdânbắtđàyCônĐảo.MộtsốgiáosưkháctheoViệtMinh

nhưcácthầyNguyễnVănChì,LêVănChì,ĐặngMinhTrứ,TrầnVănCác,PhạmThiều,HồVănLái.Ởcácchươngtrước,cácbạnđãgặpthầyPhạmThiềuđượcanhemgọithânmậtlà“ôngđồxứNghệ”.NaynóivềôngChìvàLái.ÔngChìlàngườiđãchiếmsởgiáodục,ngôinhàcaotầngnằmngaygốcđườngPaulBlanchy-D'espaglle(HaiBàTrưng-LêThánhTôn)lúcđómangtênlàNhahọcchánhdongườiPhápnắm.ÔngChìđãchụpđúngthờicơNhậtđảochánhPháp,TâyhoangmangnênkhôngcóphảnứngtrướckhíthếđanglêncủagiáogiớiSàiGòn.Trongkhángchiến, gia đình ông Chì ra bưng theo chủ trương vườn không nhà trống của LâmuỷHànhChánhNamBộ,bấthợptácvớigiặcPháp.Vàithángsau,tacóchủtrươngchođồngbàohồicưđểxâydựnglạicuộcsốnggiađìnhđồngthờilàmcơsởbímậtủnghộkhángchiếntrongnộithành.GiađìnhôngChìhồicư,nhưngôngkhôngđidạytrởlạimặcdầuTâychocôngchứclãnh“rappel”cảnămđểdụdỗdânhồicưcộngtácvớiTây.CómộtlúcôngbánkimchỉtạihànhlangchợBếnThành.Cửahàngcủaônggọnnhẹ,chỉcómộthộpgỗ,cóquaiđểquànglênvai.Họctròcủaôngcảngàn,kẻđikhángchiến,ngườihồicư.Họnhậnrathầy.Cótròđếnchào,nhưngcũngcótròlẩntránh.HọbiếtthầyChìnêugươngôngThánhGandhi“bấtbạođộng,bấthợptác”vớithựcdânPháp...

ĐộingũthầytròPétrusKýchiahaisaucáchmạngthángTám,phekhángchiếnvàphetheoTây.

Phekhángchiếnthìđiệpđiệptrùngtrùng,cònphetheoTâythìchỉđếmtrênđầungóntay. Về giáo sư theo Tây đứng đầu là Võ Văn Lúa. Ông Lúa có vợ đầm, dạy Pháp văn ởChasselouprồiPétrusKý.ĐithimàgặpôngLúathìrớtlàcáichắcvìôngnàyhayhỏikhóđểđánhrớt,tiếngtrongngànhgọilà“coller”.Chonênthísinhmàvô“oral”(hạchmiệng)màgặpôngLúathìthếnàocũng“thikhôngngậmớtthếmàcay”.CóngườihỏivìsaoôngkhoáiđánhrớtthísinhthìôngLúađáptỉnhbơ“Hồinhỏmìnhbịgiámkhảođánhrớthoàinênbâygiờmìnhcũnglàmvậyđểtrảthùđời“.

MộtngườitâmđịanhưthếthìđitheoTâychốnglạicuộckhángchiếncủatoàndânkhônglàmaingạcnhiên.KhôngrõdocongìchíchmàôngLúanhảyralàmbảnquốccachochánhphủbùnhìnNguyễnVănThinh.Đểcóngaytheoý“quanthầy”thựcdân,ôngLúalấyđoạnđầucủaCungoánngâmkhúcraphổnhạc:“Thuởtrờiđấtnổicơngióbụi,kháchmáhồnglắmnỗitruânchuyên”.Dolàmăn“ẩu”nhưvậymàbảnquốccacủacáigọilàNamKỳtựtrịtrởthànhbảnchiêuhồnchánhphủchếtyểucủabácsĩThinh.

CònvềphíahọctròPétrusKýtheoTâythìcũngítthôinhưngcóvàitaycựckỳnguyhiểmnhưbatênMaiHữuXuân,TrầnBáThành,VõHoàngBá.Cảbatênnàyđềulàmmậtthám.CặpbàitrùngXuân,ThànhởbótCatinatcònBáthìlàmcảnhsáttrưởngquậnnằmtrongChợ

Lớn.ThêmtênTốngĐìnhBắcởPSE(TyĐặcCảnhmiềnĐông)

BiếtôngChìcóliênlạcvớikhángchiến,tụiCatinatliềnbắtthầyChìđiềutra.MaiHữuXuâncònnểtìnhthầytrònênchỉtraogiấybútbảothầyChìkhainhữnggìthầybiếtvềđámViệtMinhhoạtđộngbímậttrongthành.CốnhiênlàthầyChìkhônglàmchuyệntồitệđó.Xuânbènhỏingắngọnmộtcâuthôi:

-CònthầyLái?ThàycóbiếtôngLáiẩntrúnơiđâu?

MộtlầnnửaXuânthấtbạitrongviệckhaithácthầyChì.Hắngiaochongườikháclàmcôngviệcmàhắnkhôngđủcanđảmlàmđốivớimộtvịđứnghàngnhìtrongphẩmtrậtxãhội“quânsưphụ”.

NaynóivềthầyHồVănLái.ThầyHồVănLái,quêCáiRăngtỉnhCầnThơ,dạyvẽtrườngVẽGiaĐịnh,sauđổivềPétrusKý.Trước1945thầyđãthamgiaphongtràotruyềnbáquốcngữchốngnạnđóicùngvớigiáosưPhạmThiều.Vàođầukhángchiến,thầyLáihoạtđộngtronggiớitríthức,nghệsĩvìthầychơivớinhiềugiới:đặcbiệtlàngànhsânkhấu.ĐơnvịthầytừnglèoláimangtênTây“Amisdel'art”tứchội“nhữngngườibạncủaNghệthuật”.ThầyđãđưamộtđoànHátBộiraTrungBắcbiểudiễnvàonhữngnămđầuthậpniên40.

Đầu1946,thầyLáilàuỷviêntuyêntruyềnĐịaphươngSàiGòn-ChợLớnthaynhàbáoLýVĩnhKhuôngtứcKhuôngViệtbịTâybắt.KhiTâynongrangoạiviSàiGòn,UỷbanKhángchiếnđịaphươngSàigòn-ChợLớndờiravùngLýVănMạnh.VănphòngthầyLáiđóngởRạchRítgầnvănphòngbácsĩrayNguyễnVănThủlúcđóđượcbầugiữchứcuỷviênquânsựđịaphươngSàiGòn-ChợLớn.ThầyLáiđóngtrongchòivịtgiữađồng.Thầycũngmặcbàbađen,nhưngkhônggiốngnôngdân trongvùngvìnhìnkỹ thì thấy thầyđeochiếcnhẫnvàngmặtvuôngtotướng.Cóngườihỏisaothàychưahoátrangchođúngvaiôngchủtrạivịt,thầycườinói:

-Đâylàkỷniệmcủamábầytrẻ.Khinàonhớbảthìvuốtvechiếunhẫnchođỡghiền!

NằmgiữađồngnhưngvịtríchòivịtrấtlýtưởngvìgầnbatờbáoCảmtử,ChốngXâmLăngvàTiếnLêncủađịaphươngSàiGòn-ChợLớn.TờChiếnThắngcủatỉnhChợLớncũngđónggần.NhiệmvụcủaôngLáilàcungcấpbáovàtruyềnđơnchođồngbàotrongnộithành.Phảitổchứcnhàinloại“pédale”gọnnhẹcóthểtháorađưaxuốngtambảnditảnkhiTâybố.Nguyhiểmlàcácchuyếntiếptếgiấybáo.Phảinhờcácnhàincócảmtìnhvớikhángchiếnchởtớicácđịađiểmbímậtgiaochoanhemtrongbưngrađónchởtambảnvềnhàin.CôngviệctiếptếgiấybáonàyrấtnguyhiểmvìxetuầntiễucủaTâychạytrêncáclộĐôngDươngnhưmắccửi.VềsauphảinhờtớinhómLendenmainsthânkhángchiếnlàmcôngviệctiếptếgiấy

rabưng.LiênlạclànữsinhviênngồitrênxedulịchchỉđườngchomộttrunguýPhápláixeTraction15.TớicầuAnLạc,thấytrướcquánlácủangườiTàucóphơikhănlông-ámhiệuchobiếtkhôngcóTâyvàpartisan(thânbinh)phụckích:xedừnglạigiảvờmáyhỏng.Lậptứctừtrongvườnrậm,mấyanhemnhàinnhàoraváccácbaocàròngiấytừtrongcốpxechạybayxuốngrạchchấtlêntambản.Nhưngkhôngthểlàmăntheokiểu“vụtcầncâu”thếnàymãivìđâucónhiềungườibịbắtkhiđưagiấybáorabưngvàđưabáovàtruyềnđơnvôthành.VớilốilàmviệcmớicủahaianhKhaVạnCânvàNguyễnPhúHữu,chủtịchvàphóchủtịchUỷbanKhángchiếnđịaphươngSàiGòn-ChợLớn,ngoàibưngchỉxấpchữvàđổchìlàmbảnkẽmrồiđưavềthànhchocácnhàincủatainbáovàtruyềnđơnpháthànhtạichỗ.Từđógiảmbớtcáctainạnbịbắtdọcđường.PhảituyêndươnganhNguyễnPhúHữulàchủnhàinlớnởđại lộGaliéni(TrầnHưngĐạo)trướckhirabưngkhángchiến.Sángkiếntrênlàcủaanh.NhưnghãytrởlạithầyLái.

Mộtngàykia,liênlạcđưamộtngườimặcbàbađen,mangkínhrâm,đeosắccótdatớichòivịtcủaôngLái.MớigặplầnđầunhưngthầyLáibiếtngaykháchlạlàairồi.ChiềuấyanhđãianhBamộtnồicháovịt.ĐêmấyanhBanghỉđêmtrongchòivịtvớichủchòi.ThầyLáimuốnhỏinhiềuchuyện,nhưngnguyêntắcbímậtbắtbuộccuộctraođổikhôngđisâuvôbímậtcôngtác.SánghômsauanhBavàliênlạcđisớm.ThầyLáibiếtlàanhBađithịsátchiếntrườngnộingoạithànhđểchỉđạocácBancôngtácThành.Bảyngàysau,trongcuộchọpcáchộ-SàiGònChợLớncó18hộđánhsốthứtựtừ1đến18,Tâygọihộlà“arrondissement”-thầyLáiđượcmộtanhởhộ18chobiếtlàKhutrưởngNguyễnBìnhcóvềcáchộ17,18(naylàquận8).VậylàthầyLáiđãđoánkhôngsaimụctiêucủaanhBa.

MộtthángsauanhBalạitớichòivịtthầyLáilầnnữa.Lầnnàykhôngsuônsẻnhưlầntrước.Conđầmquầnđảotrênđầu.ThầyLáihướngdẫnanhBaxuốnghầm.Chòivịtcóđàobahầmloạibánâmbándương,tứcnửanổinửachìmsátbờrạch.AnhBabiểuliênlạcxuốnghầmvớithầyLáicònanhthìômmộtgốccâydừaquỳngãrabờrạch.AnhBanúpsaucâydừangótheoconđầm,lònquathândừamỗikhinósàxuốngthấp.ThầyLáiđứngdướihầmquansátvịtướngganlìnày.ChừngmáybayđirồianhnóithẳngvớianhBa:

-Tôiởđâykhôngcóbảovệ.Anhđiquathìđược,cònởlạithìkhôngbảođảm.Anhphảimangtheobảovệ.

NgàyấyanhBakhôngnghỉđêmtạichòivịtnhưtrước.VàsauđócũngkhôngthấyanhBaghéchòivịtnữa.

VớihailầnđượctiếpxúcvớiKhutrưởngNguyễnBình,thầyLáicóvàinhậnxétvềanhBa:Cóbađiều”ghêgớm”nơivịtướngnày:thứnhấtlàmộtmắt“Rồngmộtmắt,voimộtngà”

phảitránhxa.Ngườixưanóinhưvậy.Ngườimộtmắtcũngnhưđộcnhãnlong.Thứhai,ngườihaiđảngphảiđángnể.HồitrẻNguyễnPhươngThảotheoQuốcDânĐảngvớiTrầnHuyLiệu,raCônĐảothìcảhaiđềuchuyểnhướng,bỏQuốcDânđảngtheoCộngsản.Thứba,ngườitựđàoluyệntrongtù(chứkhôngphảitrongcáctrườnghọc)phảiđángtrọng.NguyễnBìnhcóbađiểmkểtrên.ThầyLáivừanểvừatrọnganhBalànhưvậy.

Nhưngngượclại,tạisaoanhBalạitintưởngôngthầydạyvẽtheokhángchiếntớimứcdámnghỉđêmtạichòivịtcủathầyLái?Điềunàycólẽdonhiềulýdo,trongđócómạnglướiquânbáocủaBancôngtácThành.Thứhailàkhảnăngxemngườimàđánhgiáđúngbảnchấtcủangườiđóđểtindùng.VềđiểmnàyvềsauthầyLáingheanhNguyễnThuậnThảo,cánbộquânsựBàRịanóiđúngnhưvậy.KhitớiảiđịađầucủaNamBộ,anhBaBìnhlúcđócònmangdanhnghĩapháiviênTrungươngcủaBộTổngđãđượcanhThảotiếpđóntạivănphòngChiđộiởbìarừng.

AnhBaquansátđịađiểmrồinóivớianhThảo:“Tôigiaobổnmạngtôichoanhđó”.ChuyệnnàykhôngđángnhắcnếukhôngcómộtvịlãnhđạocaocấpkhácđingangquaChiđội16.AnhThảocũngđóntiếptạivănphòngChiđội.Nhưngvịnàytrôngtrước,trôngsau,lộvẻkhôngantâm:“Cònnơinàoantoànhơnđâykhông?”.AnhThảobènđưavịđóvôtronglánsâugiữarừng.Khôngmayđêmđótrờimưanhưtrút.Lánbỏlâukhôngaiởnêndộtnát,báohạivịlãnhđạonàythứcsángđêm,vừaướtnhưmèotégiếng,vừamấtngủnênsángsớmđòitrởrabìarừngởvớibanchỉhuyChiđội.

ThầyLáilàhoạsĩnênvẽchândungrấtsống,cónghĩalàđầyđủnétđẹpcũngnhưkhôngđẹp.VềanhBaBình,thầyLáiđãvẽnhữngnétđẹprồi.Bâygiờthầychấmphávàinétkhôngđượcđẹp.AnhBalậpramườiBancôngtácThànhđểđánhTâyvàViệtgianngaytrongsàohuyệtcủachúnglàSàiGòn-ChợLớn.BancôngtácđãlậprấtnhiềuchiếncônglàmTâykinhtâmtánđởm.CònbọnViệtgianthìđiđâucũngláoliênsợlựuđạncủaViệtMinh.Tuynhiêntrongsốhàngtrămchiếnsĩquânbáocảmtửcũngcóvàingườiquenthóigianghồtựdovôkỷluậtgâyphiềnhà,thậmchíhàhiếpdânchúngnộingoạithành.

Nhiềuđơnthưatớichánhquyềncáchmạng.Mũidại,láichịuđòn,anhBaBìnhđãbịlãnhđạoNamBộphêbìnhvếkhuyếtđiểmbaocheđànemlàmbậy.

ĐólàmộtnétkhôngđẹpcủaanhBa.Thứhai,trongvấnđềthuthuếởvùngtạmchiếm,cósựđụngchạmgiữađịaphươngSàiGòn-ChợLớnvàkhu7khianhBacònlàkhutrưởng.MộttrongnhữngvụvachạmnàykhiếnuỷviênthuếvụBồVănKiểutửnạn.

ÔngKiểuđãtừnggiữnhiềuchứcvụquantrọngnhưgiámthịtrưởngKhámLớnSàiGònsaungàyNhậtđảochánh9-3-1945.SauđólàmquảnđốcNhàmáyđườngHiệpHoà.Lúctửnạn

trongcuộcchạmsúngđángtiếcgiữaphetavàphemình,ôngKiểulàuỷviênphụtráchthuếvụcủađịaphươngSàiGòn-ChợLớn.Cáchthuthuếcủatalúcđólàphảicómặtthườngtrựctạicácchànhlúaởngoạiôthànhphốđểthutrựctiếplúagạochoxuốngghethuyềnđưavôbưng.ÔngKiểungàyđêmcómặttạicácchành.KhicóTâytớithìlẩntránhchờchúngrútthìtrởlạichànhlúatiếptụcthuthuế.Mộtngườilàmviệctíchcựcchocáchmạngnhưvậymàtiếcthayôngđụngchạmtrongviệckhôngquyđịnhrõràngphạmvithuthuếnênbịbáocáoxấuvớitrungtướngkhutrưởngkhu7.Vàtrongthờibuổihỗnquanhỗnquân,ôngKiểubịthanhtoánnhưmộtphầntửxấu.Nhữngchuyệnchếtoantrongnhữngnămđầukhángchiếnđâuphảilàít.

Mũidạiláichịuđòn.Emútlàmẩu,anhBaphảilãnhđủ.ĐócũnglàmộtnétkhôngđẹptrênchândungcủaanhBa.

Chương34

VôchiếnkhuTrinhlàmmậtmã

GặpNguyễnBìnhkếtnghĩatriâm

ChiếncuộcngàycànglanrộngvớichủtrươngtốcchiếntốcthắngcủatêntướnghiếuchiếnLeclerc.

QuânđộiviễnchinhPhápồạttoảđicáchướngquyếtbìnhđịnhcáctỉnh.TạiSàiGònchúngchỉđểlạimộtítquânlàmnhiệmvụcảnhsát.BáochícôngkhainhânlúcbộmáyhànhchínhchúngcònlỏnglẻođảkíchchánhphủbùnhìnNguyễnVănThinh.ĐọcbáobuổisángvàolúcđiểmtâmlàmộtthóiquencủachịTrinh.Chịđậutútàithìchiếntranhbùngnổ.ChịlàconôngđốccôngVươngQuangNgưu,mộtnhàđiềnchủcómộttrămmẫuvườndừaởĐiềuHoà,MỹTho.

ÔngNgưumởphòngcốvấnphápluật,binhvựcdânquêbịcườnghàoácbácướpđấtgiậtruộng.NhữngngườinghèotúngôngNgưugiúpkhônglấytiền.ÔngNgưugiaoduvớicácnhàcáchmạng,phầnlớnlàcácnhàbáonhưNguyễnVănNguyễn,DươngBạchMai,NguyễnVănTạo,NguyễnAnNinh.CònUngVănKhiêmlàbạncộtchèo.BàNgưuvàbàKhiêmlàhaichịem,bàNgưuthứbẩy,bàKhiêmthứtám...

Đầu1946,TrinhđượcthưcủadượngTámbấygiờphụtráchbanNộivụNamBộgọirabưng.Xếpbútnghiêntừlâu,Trinhmuốnthoátlytheokhángchiến.Chịkhôngthểchịuđựngđượccảnhănkhôngngồirồigiữathànhphốbịđịchtạmchiếm.Bứcthưđếnlàmộtdịptốtđể“lênđàng”.

Theoliênlạc,TrinhraAnPhúĐông,mộtcăncứkhángchiếnsátnáchSàiGòn.Nhữngtrậngiao tranhđầu tiênđãkhiếnvùngđấtvenđôhiền lànhnày trởnênmộtđịadanhnổi

tiếng,nhấtlàsaukhicóbàithơcủaXuânMiễn:

AnPhúĐôngđây,AnPhúĐông,

Mộtlàngnhonhỏởvensông,

Mộtnămchinhchiênôichinhchiến

SôngnướcSàiCônnhuộmmáuhồng...

CơquanđầutiênthunhậnchịlàtoàsoạnbáoLaVoiduMaquis(Tiếngnóibưngbiền)doluậtsưGastonPhạmNgọcThuầnlàmchủbút.Vôcơquannày,chịTrinhnhưcágặpnước.Cảnhàchịcómáu làmbáo.ChịđượcanhThuầngiaochépbản thảocácbàibáo.Toàsoạnkhôngđông,hầunhưmộtmìnhanhThuần“baosân”.Đâylàcơquanngônluậnnhắmvàotríthứctrongthànhphốnênsố inkhôngnhiềunhưcáctờChốngXâmLăngcủaMặttrậnViệtMinhthànhphốvàCảmtửcủaLiênhiệpCôngđoànthànhphố.

MộtthờigiansauchịTrinhđượcgiớithiệuhọcmậtmãvàđượcđưavềphụtráchphòngMậtmãcủauỷViênQuânsựNamBộ.ĐâylàsựtínnhiệmđặcbiệtmàchịTrinhcốgắngxứngđáng.Cơquanmậtmãphảigắnliềnvớivănphòngkhutrưởng.Docôngtácliênhệmậtthiết,chịTrinhđượcbiếtrõvềanhBaBình.NhậnxétđầutiêncủachịvềanhBalàđứctánhbìnhdân.Làtướng,anhBarấtgầnvớianhembinhsĩ.NgheanhNguyễnĐứcHinhcướivợ,anhBìnhmóctúiđưahếtxấpbạcsinhhoạtphíhàngthángtặng“chocậulàmlễliênhoan”.Khinghemộtcánbộbịthương,anhBabảobắtcặpgàtặng“chonótẩmbổ”.Cólúcvìtìnhthếbắtbuộcphảiđóngtrongnhàdân,AnhBacũnghoàmìnhvớigiađìnhchủnhà.ChuyệnđángnhớlàthờigiananhBìnhđóngtrongnhàtínđồCaoĐàisaukhixảyranhữngvụtảothanhCaoĐàiTâyNinhtheoTâycủaPhạmCôngTắc.Nhữngđêmuốngtràđàmđạovớiônggiàchủnhàvềchuyệnđạovàđời,anhBìnhnóichuyệnrấtthoảimái,kểchuyệnđờixưa,khihoạtđộngcáchmạnganhđãtừngtátúctrongchùa,cónhữngnhàsưvứtáocàsamặcchiếnbào.Rồianhkếtluận:Đạonàocũngkhuyênlàmlànhtránhdữvàanhnóithêm“đạonàocũngphảithamgiađánhTâygiànhđộclập.ChonênĐạovớiĐờituyhaimàmột”.VềcátínhanhBaBìnhrấtítnóinhưngtìnhcảm,tiếngcườicủaanhngherấtcócảmtình.NhưngđiềuquantrọngnhấtđốivớianhBavềphươngdiệncầmquânlàkỷluật.Luônluôngiữvữngkỷluật.Phảinghiêmtrịnhữngkẻcoithườngkỷluật.ChínhvìvậymàanhBađãcươngquyếtkếtántửhìnhBaNhỏmặcdầucómộtsốchỉhuyquânsựBìnhXuyênkhôngtánthànhquyếtđịnhđó.VàcũngchínhvụxửBaNhỏđãchứngminhbảnlĩnhcủaNguyễnBình.

Cóvịchánhánnàodámchotửtộimượnkhẩusúngcủachínhmìnhđểtựxử.NóivềcáidũngcảmcủaanhBathìvôcùng,nhấtlàchuyếnanhvềthànhnắmtìnhhìnhđịch,đểtiếpxúc

vớicácnhàtríthứcyêunướcchưacódịpđểrakhu.BậntrởvềanhbịphụckíchởVĩnhLộcmaynhờChiđội4giảivây.

Vớinhữnggiaithoạiđầyhàoquangđó,ChịTrinhrấtkínhtrọnganhBavàvuilòngkếtnghĩatriâmvớimột“dũngtướng”.PhòngmậtmãcủachịchỉcáchphònglàmviệccủaanhBacómộtváchlá.

Chương35

Thoảhiệpán,LêTâmvềnước

Ngànhquângiớivữngbướctiếnlên

CuộcđàmphánFontainebleaunăm1946kéodàinhiềuthángvìbọnhiếuchiếnmuốngiảiquyếtvấnđềthuộcđịabằngchiếntranh.Chúngkhôngmuốnhoàbình.TrongthờigianởPháp,HồChủTịchgặpgỡcácViệtKiềuthuộcđủcácgiới,kêugọihọvềnướcthamgiakhángchiếngiànhđộclập.

RiêngngànhkhoahọckỹthuậtcócáckỹsưPhạmQuangLễ,NguyễnNgọcNhựt,NguyễnHyHiềnhăngháivềnướcgópphầnchốngxâmlăngcủatoàndân.PhạmQuangLễlàdânMânThít,VĩnhLong,NguyễnNgọcNhựtlàconđốcphủNguyễnNgọcTương,giáotổngCaoĐàiBếnTre.NguyễnHyHiềnlàdânxứHuế.PhạmQuangLễvềHàNộiđổitênlàTrầnĐạiNghĩacònhaianhNguyễnNgọcNhựtvàNguyễnHyHiềnvềSàiGòn.AnhHiềnlấytênkhángchiếnlàLêTâm.LêTâmđượcđưavềKhuTámlàmcốvấnpháhoạichouỷviênquânsựNamBộNguyễnBình.LàkỹsưtốtnghiệptrườngPontsetchaussées,LêTâmđượcanhBaBìnhgiaonhiệmvụnghiêncứuphácầuvàcáccơsởđịchtrongnộithành.Pháhạibầngchấtnổ.ChấtnổlàmộtngànhLêTâmkhôngrành,nhưngđãđượcphâncôngthìanhquyếttâmlàmchobằngđược.VớimộtsốsáchvàtàiliệuchuyênmônmuatừSàiGòn,anhnghiềnngẫmvàkhôngbaolâutrởthànhchuyênviênchấtnổ.Từđótaphácầurấtcókỹthuật,chỉcầnmộtítchấtnổđặtđúngvịtríthenchốtlàpháđượccầu.DovậytrongmộtthờigiankhálâuLêTâmlàcốvấncủacácBancôngtácthành.Mỗikhitínhđánhmộtcơquannàotrongthànhphố,cáctrưởngBancôngtácvôkhucùngvớingườicótráchnhiệmthựchiệncôngtácấybàncụthểvớiLêTâm.

Cómộtlầntadựđịnhđánhmộtchiếccầuchiếnlượctrênđườngsố4từSàiGònvềlụctỉnh.LêTâmtìnhnguyệnnúptronggiềlụcbìnhxuôitheodòngđểleolêncộtcầuđặtchấtnổvàovịtríhiểmyếu,nhưngvừanghekếhoạchấyanhBabácngay:“ĐólàcôngviệccủacácđộiviênBancôngtác.Họđãđượchuấnluyệnthuầnthụcđểlàmnhữngmànxiếcđó.Khôngphảilàcôngviệccủaôngkỹsưcốvấnpháhoại.Anhemcôngtácthànhđãkhókiếm,kỹsưcốvấnpháhoạicònkhókiếmhơn”.ChuyệnchỉcóthếnhưnganhLêTámnhớmãitấmlòngquýtrọnganh

emtríthứccủaanhBa.

Mớivềnước,cònđộcthân,LêTâmởchungnhàvớiuỷviênquânsựNamBộNguyễnBìnhvàtiểuđộibảovệ.NhờởchungmàLêTâmbiếtnhiềuvềvịtrungtướngđầutiêncủaNamBộ.Cáctayquânsựthườngmạnhrượu,nhưnganhBakhônguốngmộtgiọt.BuổitốiLêTâmcónhiềuthìgiờđàmđạovớianhBa.ThườngthìanhBađọccáccôngđiệnvàogiờchótdochịTrinhgiảimã.CứvàihômlàcóchỉthịcủaBộTổnggởivào.ĐọcxonganhBanóiđạiýchoLêTâmnghechủtrươngcủaBộTổng.CókhianhBađưacôngđiệnchoLêTâmxem.Mộttrongnhữngcôngđiệnđólàmốiquanhệgiữatưlệnhvàchánhuỷ.

ÔngGiápgiảithíchrõ:trongtrườnghợpbấtđồngýkiếngiữađôibênthìtưlệnhcóquyềnquyếtđịnh,nhưngphảighibiênbảnýkiếncủachánhuỷ.

ỞĐồngTháp,máybaythườnglênbắn.VàomùakhôTâynhảydùchụpđầunãokhángchiến.Trongnhữngvụtấncôngnày,LêTâmhọcđượcđứctánhbìnhtĩnhcủaanhBaBình.Trongbấtcứtrườnghợpnàocũngphảithậtbìnhtĩnh.Phảinhìnthẳngvàomặtmốinguycơ.Tuyệtđốikhôngkhomlưngchạyvìnhưthếlàmấttưthếquansát.MỗikhiTâyvô,anhBabốtrítiểuđộibảovệvàchỉhuytừngngườiphântántừnghướng.NhưngbaogiờLêTâmcũngchạytheoanhBavìnghĩrằngtheoanhBathìđảmbảohơn.

AnhBaBìnhítnóinhưngđãnóithìthuyếtphụcđượcngườinghe.Anhcócáchnóiđúngđốitượng,tríthứcnóitheotríthức,côngnhânnóitheocângnhân,nôngdânnóitheonôngdânvàđặcbiệtlàvớianhembinhsĩanhcócáchđộngviênnhưtruyềnlịch.ĐượcthấyanhBatrongnhữnglúcnóichuyệntrước“baquân”làmộtđiềuthíchthú.

MộtkỷniệmkhóquêntrongthờigianLêTâmởbêncạnhanhBaBình.VănphòngChiđội4đónggầnbên.LêTâmcódịptớichơi,cóchuyếncùngđivớianhBa,cóchuyếnđimộtmình.AnhMườiTríđúnglàtaynhậucócỡ.Anhuốngrượuvôthìmặtxanhchớkhôngđỏnhưngườikhác.Đólàdấuhiệutửulượngcao.Trongkhichénchúchénanh,haibênbànđủthứchuyện,anhMườihỏiLêTâmcóvợchưa?LúcđóLêTâmmới25tuổi,từPhápvềđượcmộtnăm.BiếtLêTâmchưavợ,anhMườicườinói:“Đểtôilàmmaicho”.Tưởnganhnóichơiaingờanhlàmthiệt.NgườianhđịnhgiớithiệuvớiLêTâmlàmộtcôcháugọianhMườibằngchú,làliên lạc thành, người trắng trẻo, rất xinh vừa tròn haimươi. Những lần gặp nhau, Lê TámthườnghỏicôGiỏi-têncôgái-vềchuyệnvôrathành,vượtquabaonhiêutrạmgác.

AnhhồihộptheodõinhữngphađấutrícủacôGiỏivớibọnlínhkín,línhhởởcácnútchânvenđô.Dầndầnhaingườigầngũithânthiếtnhau.LêTâmmuốnchọncôGiỏilàmbạnđờinhưnganhsuynghĩ:côGiỏilàmộtliênlạcthànhrấtđắclực.Tươnglaicủacôrấttươisáng,nếulấychồngrồicócon,sợkhôngthểtiếptụchoạtđộngđắclựcnhưtrước.Anhtựthấykhông

thểngăntrởbướctiếncủacôgáiđángyêunày.Anhhoãnlạichuyệnlậpgiađình,chờvàinămnữa.

Nhưngchiếntranhđâuphảilàthờibình,vàithángsauanhđicôngtácxavàtừđómấtliênlạcvớicôliênlạcthành.Vềsaunhớlạichuyệncũ,LêTâmbồihồixaoxuyến:“SuýtchútxíumìnhđãlàmrểBìnhXuyên!”

Chương36

Đầu1947NguyễnBìnhvàođảng

VũHuyXứngnạpanhBa

Cuối1946TâyđánhmạnhchiếnkhuD,phongtoảcácđườngtiếptế,BộchỉhuyKhu7phảidờivềĐứcHoàThànhởrìaĐồngThápMười.Đánhdấungàynày,TámNghệlàmbàithơ“Rừngnhớngườiđi”đầytìnhcảmthânthương:

TừđộAnhđivungkiếmthép

Mịtmùkhóilửakhuấtbinhnhung

Rừngxanhthươngnhớnhưchinhphụ

Hồihộpnghetừtinchiếncông

Chòicũcònđâymáixácxơ

Trotànbếplạnhnhờngườixưa

Cònđâunhữngsángtưngbừngnắng

Lờiquốccavangđộngbóngcờ

Cònđâymáisuốichiếccầucon

Bênđáchânanhbướcđãmòn

Chimlắng,nướcngừngkhônghátnữa

Bãihoang,dấungựacỏrêuphong

Sânhoađâunữanơimúakiếm

Thềvớitrăngkhuyarửasạchthù

Aikẻđềthơtrênláthắm

GởidòngsuốiNgọcnhắnkinhđô?

Ngàyđicóbướm,hoađưatiễn

Cànhxanhbịnrịnvuốtyêncương

TừbiệtLạcAnvềĐồngTháp

Thổnthứcrừngcakhúcđoạntrường.

Từđó,LạcAnmangnhớthương

Sầuđông,rừngrụnglámuônvàn

Bốnphươngkhóilửaphunmờmịt

Rừngvẫntrôngtheocánhphượnghoàng.

Tháng2-1947làmộtthờiđiểmlịchsửtrongđờianhBaBình.VănphòngBộchỉhuyKhuđóngởGiồngLức.ĐâylàmộtbưnglớnởrìaĐồngThápMười.KếbêncóGiồngLớn,rồitớiQuéoBa,nơibộđộithườngtớiđóngquân.TrongPhòngthammưucócácnhânvậtTạNhấtTứ,BùiThanhKhiết,VũHuyXứng,PhanTrọngBình,Nhuận,Thơm,Thanhcạnđượcgọi làThanhkiếng.ThơmlàthưkýcủaNguyễnĐìnhThâusaulàmthưkýchoanhBa,Thanhkiếnglàthưkýđánhmáy.TạNhấtTúnguyênlàthanhtrachínhtrịmiềnĐông,trướcCáchmạngthángTámtừnglàquậntrưởngGòVấp.

NhưngxingiớithiệunhiềuvềVũHuyXứng.

XứngquêGiaLâm,raHảiPhòngtừnămtuổi,họctrườngKỹNghệtớinămthứhaithìbịđuổi.Xứnglàmthợtrongnhàmáykẽm.Nhờcótrìnhđộvănhoávàtàitháovát,XứngđượcchủTâycấtnhắcnắmtoànbộnhàmáy.CácphumỏgọiXứnglàchủnhì,chỉđứngsauchủnhấtlàTâychủmỏ.XứngđượccấpnhàởnhưnhàTây,cholãnhlươngcao,68đồngtrongkhichủchỉlãnhcóhaicắctám.Đólànăm1939.DùđượcbiệtđãinhưvậyXứngvẫnkhôngquênnhiệmvụcủamìnhlàtranhđấuchoquyềnlợianhemcôngnhân.AnhđượcanhĐàoVănTrườngkếtnạpvàoĐảngnăm1939.Trongmộtnăm,Xứngxuianhemthợđòilênlươngbốnlần.Năm1940côngnhânHònGaibịđànáp,côngnhâncácmỏQuảngYên,UôngBí,HảiPhònghoạtđộngmạnhđểhỗtrợ.

ChínhtrongđợtđóXứngbịbắt.LúcđóanhlàbíthưchibộnhàmáykẽmQuảngYên.Vừađượctựdonăm1941anhvàoNamcùngvớihaianhemPhanTrọngTháivàPhanTrọngBình.TạiSàiGòn,haianhXứngvàBìnhhoạtđộngtronggiớicôngnhân,thanhniên,tổchứcđượcnămnghiệpđoàn.Ngày9-1-1946trênđườngcôngtác,XứngvàBìnhbịTâybắtvàđưavềbótCatinattratấn17ngàytrướckhiđưaquaKhámLớn.Sauthoảhiệpán,TâyđưaXứngratoàxửchínthángtù.Nhưnganhđãởtùquábảnánmộtthángnênchúngthảra.LậptứcXứngnhảyrabưng.

TrongbộchỉhuycủaKhu7cuối1946chưacóchibộ.Xứngđềnghịlậpchibộ.Muốnmọiviệcdễdàng,phảitranhthủsựđồngtìnhcủaKhutrưởng.VũHuyXứnghỏithămnhữngngườitừngởgầnNguyễnBìnhđểtìmhiểuxuhướngchínhtrịcủaanhBa.NgườibiếtrõanhBahơnaihếtlàôngTrầnXuânĐộ,nguyênlàchánhtrịbộchủnhiệmKhu7.QuaôngĐộ,XứngbiếtanhBaBìnhđãlàđảngviênQuốcDânĐảngtừnăm1929-1930,nhưngrađảothìchuyểnhướngvàbịthanhtrừngvìtộiphảnĐảng.Conmắtbêntráinhưlàdấutíchkỷniệmkhóquênđó.Xứngnghĩthầm:“Khóđấy”!Chimbịtênsợcâycong.Nóithếnàocho“ôngtướng”ngheđây?Saumấyngàynghiềnngẫm.Xứngđãtìmđượcbíquyết:NguyễnBìnhchỉkínhphụccómộtngườitrênđời.NgườiđólàChủtịchHồChíMinh.ĐanglàmtưlệnhchiếnkhuĐôngTriềucũnglàĐệTứquânkhumàNguyễnBìnhbỏhết,đểvàoNamchỉvớicươngvịpháiviêncủaTrungươngthìbiếtanhBakínhtrọngvàtintưởngBácHồnhưthếnào.BâygiờchỉcầnnóimờianhBavàoĐảngcủaBáclàxongngay.

ĐúngnhưVũHuyXứngnghĩ,anhBaBìnhkhôngbáclờigợiýcủaXứng.AnhBìnhchỉnói:

-Chọnlựabaogiờcũngđiđôivớimấtmát.Hễchọncáinàythìphảibỏcáikia.Nhưngđếnmộtlúcnàođóthìcũngphảichọn.Đểtôisuynghĩthêmđã.

Vàingàysau,anhBanóivớiXứng:

-Tôibiếtcónhiềungườinóisaulưngtôiđủthứchuyện.HọnóitôilàQuốcdânĐảngHọnóiđúngcómộtnửa.ĐólànhữngnămtôivàTrầnHuyLiệuhoạtđộngchoQuốcDânĐángvàbịđàyraCônĐảo.Nhưngtừnăm1935tôiđãrakhỏiĐảngvớicáikỷniệmxốnxangnhứcnhốinàyđây-AnhBađưataychỉconmắttráivàthởdàinóitiếp-Tôichúaghétđầuócbèphái.Nóitớiđảngnàypháikialàmặcnhiênthừanhậucómộtsựchiarẽnàođó.Tronglúcnàycầnđoànkết,nhấttrímớithắngđượcgiặc.BácHồđãnêukhẩuhiệu“Đoànkết,đoànkết,đạiđoànkết.Thànhcông,thànhcông,đạithànhcông”thậtchílý.NếutoàndântatrêndướimộtlòngchungsứcđánhTâythìcuộckhángchiếnsẽmautớithắnglợi.

XứngimlặngđểngheanhBanóihếtý.AnhBatiếptục:

-RấttiếclàtrênthựctếcónhiềuĐảngpháiđangtranhnhauquyềnlãnhđạocuộckhángchiến.NgoàiĐảngCộngSảncủaBácHồcòncóViệtNamQuốcDânđảngcủaNguyễnHảiThầnvàVũHồngKhanh,đảngViệtNamCáchMạngĐồngChíHội,gọitắtlàViệtQuốc,ViệtCách.HaiđảngnàytheoTàuchốngphácôngcuộckhángchiếncủaViệtMinh.NhữngngườirỉtaibảoNguyễnBìnhlàQuốcDânđảnglàcóýđồlênántôilàtayphảnđộngchuivàopháhoạiViệtMinh.Đólàthủđoạncựckỳnguyhiểm,cóthểlàmộtđònlygiáncủađịch.Đểđốiphóchiếndịchrỉtainày,chỉcómộtcáchhaynhất:NguyễnBìnhphảigianhậpĐảngCộngSản.

VỗvàocánhtayVũHuyXứng,anhBaBìnhnói:

-AnhXứnggợiýrấtđúnglúc.TôiphảivàoĐảngthôi.Đểchocuộckhángchiếnđượcthuậnlợihơn.AnhXứngcoingàynàotốtthìtiếnhànhlễkếtnạpđi!

Vàomộtngàyđẹptrờitháng2-1947,VũHuyXứnglàmlễkếtnạptrungtướngNguyễnBìnhtạiGiồngLức.Cùngngàyấycóhaingườicũngđượckếtnạp.ĐólàBùiThanhKhiếtvàNguyễnVănNhuận.(CóngườiquảquyếtNguyễnBìnhvàPhạmThiềuđượckếtnạpcùnglúcdoHàHuyGiápvàNguyễnĐứcThuậnchủtrì).

VũHuyXứngthấyrõtừngàyvôĐảng,anhBaBìnhcốphấnđấubảnthânđểgiữđúngkỷluậtĐảngvớihainguyêntắcthiểusốphảiphụctùngđasốvàhạcấpphảiphụctùngthượngcấp.Nguyên tắc thứhai thì khôngđụng tới anhBabởi vì không ai cao cấphơnông trungtướng.NhưngcònnguyêntắcthứnhấtthìcóđôilúcanhBakhóchịuvìphảitôntrọngýcủasốđôngdướiquyềnmình.CómộtlầnanhThơmlàthưkýcủaanhBaphêbìnhanhBakhágaygắttrongmột cuộc họp tổ Đảng về việc anh Ba nuông chiều Hoàng Thọ, để Hoàng Thọ xemthườngmọingườikểcảôngchánhuỷKhulàHaiTrí.RõrànglàanhBabựcmìnhghêgớmnhưnganh cố giằn xuốngnhận sựphêbình củađồng chí. Sauphiênhọp, với tư cách là tổtrưởng,anhXứngphải“tốp”bớtThơm:

-MàyvừavừathôingheThơm.TaothấyđêmrồianhBabựcmàylắmđó.

Thơmnóitỉnhbơ:

-Phêtựphêlàvõkhítudưỡngđảngviênmà.SaoanhkhôngchotôiphêbìnhxâydựnganhBa!

Xứngnhấnmạnh:

-Đồngýrồi.Nhưngphêbìnhcũngtuỳđốitượng,phảichọnlờilẽ.Vớiôngtướngmàmàynóixángxảnhưđêmquasaođược!

-Tướngthìtướngchớ,đãcùngmộttổĐảngthìbìnhđẳngnhưnhau.

-Thôithôi!Chớcóđòidânchủquátrớn.TrongĐảngcũngphảicótôntitrậttựchớ.TaothấyanhBagiằnlắmvìmàyphêbìnhanhtrongtổĐảng.Chớbênngoàithìcoichừngà...

Thơmcườirấthóm:

-Bênngoàichatôicũngkhôngdámphêổngnhưvậy!

***

TrungtướngNguyễnBìnhđãchánhthứcvàoĐảngrồimàchungquanhhãycònkhôngítkẻtungtinđồntaihạinhưNguyễnBìnhlàNguyễnPhươngThảo,làđảngviênViệtNamQuốc

Dânđảng.Trướctìnhtrạngnày,anhBabìnhtâmbìnhvớianhemtrongtổĐảng:

-RõràngđâylàchủtrươngcủaPhòngNhì.Tâygọilà“jeterledoute”tứclàgieosựnghingờdễbềchiarẽ.VềhaiđảngViệtQuốcvàViệtCáchthìkhitướngLưHánkéobọnTàuTưởngtừHoaNamxuốngmiềnBắcnướctađểgiảigiớiquânNhậttheoquyếtnghịcủaĐồngMinh,haiđảngnàycũngkéobọnthổphỉtheonhũngnhiễudânmình.TôiđãtừngdiệtbọnnầytrongnhiềutrậnởTiênYênvàMóngCáy.CótrậnđánhthẳngvôbọnTàu,khôngthèmđánhcáccánhViệtQuốchayViệtCách.Cómộttrậntôidiệtgầnbatrămtên.Diệtmộtcáchimlặngkhôngồnào.BọnQuốcDânĐảngnghe tênNguyễnBình làkhiếpvíakinhhồn.NhỏkhôngồnàomàkhôngxảyravụLưHánlàmầmĩnhưvụChèm.DùvậyBácHồvốnthấyxatrôngrộngnênđưatôivàoNamđểtránhrắcrốivềsau.MộtngườiđãdiệtcảtrămthổphỉViệtQuốcViệtCáchởmiềnBắcmàvôNamlạibịchụpmũQuốcDânĐảngthìthậtlàchuyệntrớtrêuđếnbuồncười.Chonêntôikhẳngđịnh:Đâylàchủtrươngcủađịch.Hễngheairỉtainóibậythìcácđồngchíbắtngaychotôi.

VũHuyXứngcũngđồngývớianhBa.

Chương37

Phongtrungtướng,NguyễnBìnhnởmặt

HuỳnhThếPhươngtiếpkháchSàiGòn

Ngày25-1-1948chánhphủTrungươngkiệntoànbộmáyquândânchánhởViệtBắc,BácHồphongquânhàmtướngchocáccánbộquânsựcaocấp.ĐồngchíVõNguyênGiápđượcphongđạitướng,NguyễnBìnhởNamBộđượcphongtrungtướngvàNguyễnSơnphụtráchmiềnTrungđượcphong thiếu tướng.Ở cấp thiếu tướng còn cónămvị nữa.Đây là támvịtướngđầutiêncủanướcViệtNamDânChủCộngHoà.

ĐiệnphongtrungtướngchoNguyễnBìnhtớiNamBộtạomộtniềmphấnkhỏichotoànthểquânvàdânmiềnNam.AinấyđềuhồhởivìTrungươngthấycônglaocủavịpháiviênTrungươngđãgiữđượcmiềnNamtrongnhữngnămcuồngphongbãotốbẻgãyđượcmũinhọnviễnchinhcủadanhtướngLeclercđãtừnggiảiphóngnướcPhápvàdẫnđầuSưđoàn2thiếtgiápthừathángxốctớivượthaisôngRhinvàDanubegópphầnđánhbạiquânĐứchunghăngcủaHítle.DướisựlãnhđạotàibacủaNguyễnBình,cácbộđộiđịaphươngđượctậphợplại:chánhquihoá,đivàonềnếp,đặttrọngtâmđánhTâylêntrênhết,dẹpbỏnhữngtịhiềmcánhânkiểuthậpnhịsứquân.ThốngnhấtđượccácbộđộigianghồmàđứngđầulàBìnhXuyênlàmột thànhcông lớnkhôngaiphủnhậnđược.Kếđó là sángkiến tuyệtvời:đào tạobinh

chủngtinhnhuệluồnsâuđánhhiểm,độtnhậpvàothànhphốSàiGòn-ChợLớnlàhangổcủađịch,ngàyđêmkhuấyrối,rảitruyềnđơn,némlựuđạn,làmchođịchănkhôngngon,ngủkhôngyên:biếnthiênđàngthànhđịangục.ThờichiếnquốcbênTàuchỉcómộtKinhKha,mộtTàoMạt,mộtChuyênChư,mộtDựNhượng,mộtNhiếpChính,mộtCaoTiệmLymàđểlạichongànđờisaunhữngtrangsửhàohùng.Nhưngvớisángkiến lập10BancôngtácThành,NguyễnBìnhđãtạorakhôngbiếtbaonhiêuKinhKha,NhiếpChínhViệtNam.

TrướctinđiệnphongtrungtướngkhôngbaolâuthìbáochíSàiGònloantinmộtthợhớttóccắtcổtênđạitáuỷviêncộnghoàPháptạiLàotênlàHansImfelt.Vụámsátdiễnratrongphòngsố28kháchsạnHoteldesNationssố68ACharner(NguyễnHuệ).AnhthợhớttócnàylàmộtđộiviênBanCôngTácThànhtênlàVõHồngTâm,mớimườitámtuổi.ĐiềuquantrọnglàtênđạitáImfeltkhôngchỉlàuỷviêncộnghoà(tươngđươngthốngđốccũ)ởLàomàthậtralàmộtsĩquantìnhbáolợilại.ChínhImfeltđãvạchkếhoạchtấncôngViệtBắc,địnhdiệtđầunãochánhphủTrungương.SauđóchínhnólạivạchkếhoạchđánhtoànlựcvàoĐồngThápMườiđể“hốttrọn”Uỷbankhángchiến-hànhchánhNamBộ.Hắnchưakịprataythìtađãđánhtrước.Ngày8-4-1946tađốtkhođạnlớnnhấtcủađịchtạiThịNghè.KhođạnnàyTâygọilàPyrotechnie,ởgócđườngChasseloupLaubat-doctetưAngier(XôviếtNghệTĩnh-NguyễnBỉnhKhiêm).Khođạnchiếmmộtdiệntíchlớn,mặttiềnngórađàiphátthanhSàiGòn,cònmặthậuthìchạydàitớirạchThịNghè.BởivậymớiđượcgọilàKhođạnThịNghè.Vụnổcháynàykéodàitrongbangàybađêm.Khóibốclênđencảmộtgóctrời.Tâyhoangmangkhôngkểxiết.Cànghoangmangdữkhibiếthệthốngphòngvệkhođạnnàythậtkiêncố,línhgácnhiềuvòngtrongvòngngoài.ThếmàvẫnbịViệtMinhđánhphá.CótinđượcxácnhậnlàViệtMinhđãđộtnhậpkhođạnbằngđườngcốngngầmtrổmiệngraconrạchThịNghètừtrongSởthúbênkiađườngChasseloup.

Nhưsóngtrườnggianglớpsauđèlớptrước,cơnchấnđộngvềkhođạnThịNghèchưatanthìxảyrachuyệnđạitáuỷviêncộnghoàPhápởLàobịcắtcổngaytrongphòngkháchsạngiữatrungtâmSàiGòn...

Đánhđịchmộtlúchaichiếntrường,tiềntuyếnvàhậuphương,mỗichiếntrườngcómộtthứbinhchủngtinhnhuệ.TrongvùnggiảiphóngcóVệQuốcĐoàn,ởvùngtạmchiếmcóBancôngtácThành.VềsaucóthêmcácđộiCônganxungphongcũngkhôngkémlợihại...Tómlại,vớitàichỉhuycủaNguyễnBình,khángchiếnđãbẻgãycácmưuđồxâmchiếmcủađịchvềquânsựcũngnhưvềchínhtrị.VụgiếttênbácsĩTrầnTấnPhát,báochíSàiGònđềuđăngtinsôinổi.CácbáoPhápcònnóirõhơn:NguyễnBìnhđãbópnátchánhphủNamKỳtựtrị từtrongtrứngnướckhiloạitrừvịthủtướngđãđượcquanthầyPhápchọn.CốnhiênlàkhôngcóTrầnTấnPhátthìcũngcóNguyễnVănThinh.NhưngNguyễnVănThinhbảnchấthiềnlành,

khônghiếuchiếnnhưTrầnTấnPhát.ĐưaThinhlênlàvìnhucầucấpthờimàthôi.Quảđúngnhưchúngnhậnđịnh,NguyễnVănThinhvừaramắtchánhphủởnhàthờĐứcBàngày1-6-1946 thìnăm thángchínngàysau,ngày9-11-1946,Thinhđã thắt cổ tự tửvì ănnănđãđingượclạiconđườngcủadântộc.

CôngđiệnphongchứctrungtướngchoNguyễnBìnhtạomộtkhôngkhítưngbừngchưatừngthấy.Tấtcảbakhu7,8và9đềuđánhđiệnvềchiavui.

NhưngkhôngđâuhồhởichobằngKhu7lànơiđầusóngngọngió.TấtcảcáctrungđoànđềulàmlễliênhoanănmừngthắnglợituylàvinhdựdànhriêngchovịuỷviênquânsựNamBộnhưngcũnglàniềmvinhdựchungcủamọingườitrongchiếnkhu.

LễthụphongtrungtướngđượcBộtưlệnhNamBộtổchứchếtsứctrọngthể.CảnướcViệtNamchỉcómộtvịtrungtướng.Đólànhânvậtsốhai,sauđạitướngVõNguyênGiáp.ĐịađiểmlàmlễlàxãNhơnHoàLập,nơicáccơquanNamBộđóng.XãnàychạydàitheoconkinhLagrange,vừađượcđổitênkinhDươngVănDương,vịlãnhtụcủaBìnhXuyênđãtửtrậnsauTếtBínhTuất(1946)tạiChâuBình(BếnTre).

Đểcóđủthànhphầnxãhộithamdự,bantổchứcmờimộtsốnhânsĩtríthứcởSàiGònra.Tấtnhiêngiớivănnhânkýgiảđượcnghĩtớiđầutiên.TrongdanhsáchđượcliênlạcthànhtớimờivàđưađóncónhàbáoThiếuSơnLêSỹQuý,TamÍch(XXX)vànhàvănLýVănSâm.Bavịnàyviếtbáocôngkhaitỏquanđiểmủnghộkhángchiến,làbataycựpháchtronglàngbáochíthốngnhấtbútchiếnácliệtvớinhómbáochíphânlymàdẫnđầulàhaitờPhụcHưngvàTươngLai.

Mờitríthứcởthànhra,phảicóngườiđóntiếpcẩnthận.NgườiđượctrungtướnggiaotrọngtráchđólàtrungđoànphóHuỳnhThếPhương.AnhPhươnglàaivậy?PhươnglàdânmiềnTrunglưulạcgianghồtừnhỏ,đãtừngraHuếhọcLycéumViệtAnh,quaNamVanghọcLycéeSisawath.Năm1945vềSàiGònhọctrườngsĩquanNhậtsaungày9-3.Tacướpchánhquyền,PhươngvậnđộngbinhlínhHeiho(doNhậtđàotạo)gianhậpCộnghoàvệbinhcũnggọilàĐệnhấtsưđoàn.DovậymàsốHeihotrongCộnghoàvệbinhrấtđông,chỉđứngsauanhemGardeCivileLocalevàBrigadeMobiletứclínhBảoanmàdânNamgọilà“mãtàchânxanhmắtếch”.ĐơnvịPhươngthủởBìnhĐiền,đánhmộttrậnratròtạiGòĐen.LúcđóPhươngđãlàtrungđộitrưởng.TrậnnàybáoKèngọilínhcủaTrầnBửuKiếmđãviếtbàitườngthuật.Tâyđánhmạnh,tarútxuốngMỹThorồiBếnTre.TạimặttrậnAnHoá-GiaoHoà,PhươngđãgặpanhBaDương,vàsaukhiBaDươnghysinh,PhươngđãyểmtrợbộđộiBìnhXuyênlúcđódoSáuĐốichỉhuyvềRừngSác.Banđầuđịnhđiđườngbiển.XuốngtớiBìnhĐạithìcótinTâychiếmBàRịa.Phảiđiđườngbộ.Bộchỉhuyhọpbànlộtrìnhhànhquân.Anhemvẽbảnđồtrên

cát.ĐangphânvânkhôngbiếtđiquanhữngnơinàothìSáuĐốirútgươmthọcmộtđườngthẳngtrênbảnđồcátnói:“Điđườngnày”.Thếlà“đạiquân”gồmkhoảngbốntrămbinhsĩcứcươngquyếtrađi,đụngđịchthìđánhmởđườngmáu.Ngàynghỉđêmđi.VềtớiRừngSác,mộtbấtngờkhóchịuchờđónanhPhương:BảyViễnmuốn“BìnhXuyênhoá”cánhquânCộnghoàvệbinhcủaHuỳnhThếPhương.TấtnhiênPhươngkhôngđồngý.AnhđãlàmxongnghĩavụyểmtrợBộđộiBìnhXuyêntrởvềRừngSácantoàn.GiờthìanhphảiđưaquâncủamìnhvềKhuTám.Trongcuộctranhchấpnày,anhPhươngthấtthếvìanhchỉlàmộtnhómnhỏ.Màluậtgianghồbâygiờlàcálớnnuốtcábé.ThờimaycóMaiVănVĩnhcanthiệp.BảyViễnnểChiđội7củachaconôngTámMạnh-HaiVĩnhbỏýđịnhsátnhậpCộnghoàvệbinhcủaHuỳnhThếPhương.TrởvềKhuTám,PhươnglàmphóchoôngĐồngVănCống(Trungđoàn99)mộtthờigianrồiquabộđộihảingoạiTrầnPhú.CóthểnóicuộcđờicủaHuỳnhThếPhươngtừlúcđihọctớilúcđánhgiặcrấtlongđong,khôngởnơinàolâu.

Longđongvìtánhtìnhngaythẳng,thấysaikhôngthểlàmngơ,chẳnghạnnhưtrongchủtrươngtảothanhHoàHảoởhaiKhu8và9,Phươngrấtxótxavìcảnhnồidaxáothịt.

TrongtrậnvâybắtHoàHảohànhquântrongxãBìnhTiên,ngoạivithịxãSaĐéc,lầnđầutiênPhương trông thấynữbinhHoàHảoxuấtviện.Thậtkhông thể tưởng tượngđược.NữtướngtựxưnglàPhànLêHuêđượckhiêngtrênkiệu.Côcòntrẻmăng,khoảngmườitám.NữbinhHoàHảovớigươmgiáolàmsaođươngcựvớibộđộiHảingoạilàđơnvịcósúngốngtốitântừXiêmvề.

PhươngchobaovâyvàbắtsốngPhànLêHuêsaukhiđánhtanđộibảovệ.CôtakhaitênlàThanh,quêxãBìnhTiênhọctrênSàiGònnămthứtưtrunghọc.Sắpthiđíp-lômthìxảyrachiếntranh.VềlàngcôđượcHoàHảochọnlàmnữtướngPhànLêHuênhờđẹpgáivàcóănhọc...Phươngnhìnkỹtronglúcthẩmvấn,nữtướngmặcbộđồhàngđenviềnchỉvành.TrướckhiđóngvaiPhànLêHuê,côThanhlàmytếhuyện.Phươngsuynghĩ:phảicứucôgáinày.CôtachỉlànạnnhâncủaHoàHảo.NếugiaođámnữbinhHoàHảonàyvàocáctayhiếusátthìcáichếtrùngrợnchờđợicáccô:mòtôm.Lúcđótakhôngcóchánhsáchtùbinh.Giamgiữvừatốncơmvừatốnngườicanhgác.Khửlànhanhgọnnhất.AnhchuyểnPhànLêHuêtớimộttrạitùbinhmớithànhlậpmàtrưởngtrạilàngườihiềnlành.(Vềsau,năm63,anhPhươnggặplạicôThanhtạiHàNội,bấygiờnguyênnữtướngPhànLêHuênghiễmnhiênlàbácsĩquâny)

NhưnghãytrởlạilễthụphongtrungtướngcủaNguyễnBình.TrongmộtcuộchọpquânsựcaocấpởNamBộ,NguyễnBìnhđãđểmắtxanhtớitrungđoànphóHuỳnhThếPhương:“Đâylàcánbộtrungđoàntrẻnhất,cótrìnhđộvănhoá,cókhảnăngchỉhuy”.LờinhậnxétnàykhiếnPhươngphụcNguyễnBìnhlà“quântử”vìtrướcđóanhđãtừng“nóilén”trungtướng

vớimộtsốanhem:“NguyễnBìnhnặngđầuóchuynhtrưởng,phathêmchấtlưumanh.ÔngdùngđámgianghồtựdophóngtúngchỉbiếtphụctùngcánhânNguyễnBình,cònchánhuỷHaiTríthìcoikhôngcórakýlônàohết.Vềcáimàthiênhạthánphục,gọilàdũngcảmphithườngnhưmạohiểmvềthànhquansáttìnhhình,tôicholàliềumạnglàmhysinhcảtrungđộicónhiệmvụyểmtrợ...“.Khôngngờtrongđámbạnbèthâncậncóngườilén“méc”anhBa.NếulàkẻtiểunhânthìNguyễnBìnhđã“đì”kẻnóixấumình.Nhưngkhông,anhBacònchọnPhươngthaymặtchomìnhđóntiếpđoànnhàvănnhàbáoSàiGòn.SuốtmấyngàybaanhLýVănSâm,ThiếuSơn,TamÍchxuốngĐồngThápMười,Phươnglochohọthậtchuđáo.Sángđưahọđiănhủtiếu;tốiđưahọđiănchèởquánDìBa,mộtquáncủanhómDânChủlậptrênbờkinhNhơnHoàLậpđểchocăncứNamBộcóchấttươimát,giảitríanhemcánbộxanhà.TừngàyđầuđếnngàycuốibaanhemtríthứcSàiGònrấthàilòngvềtổchứctronglễthụphongtrungtướng.Họđượcthấytậnmắtsinhhoạtvuitươi,lạcquan,tintưởngcủanhândântrongĐồngThápMười.NgườimàhọkhoáinhấttấtnhiênlàtrungđoànphóHuỳnhThếPhươngđãphụcvụhếtmình“kháchđôthànhviếngchiếnkhuxanh”.

Chương38

ẤpAnĐiềnnhiềudânthổmộ

TheoBảyQuớihămhởđánhTây

ẤpAnĐiềnnằmtronglàngBìnhQuớiquậnThủĐứccáchSàiGòncóbangànthước,nhờtinhthầnđánhTâymànổitiếngnhưcồn.ĐặcđiểmcủaấpnàylàdânđasốsốngnghềđánhxethổmộtuyếnđườngThủĐức-SàiGònvàThủĐức-GiồngÔngTố.

Đấtnghèonhưngthuộcđịalinhnhơnkiệt,ấpAnĐiềncũngsảnsanhmộtsinhviênraHàNộihọc.ĐólàanhTrầnVănQuới-dântrongvùnggọithânmậtlàBảyQuới-sanhnăm1916ởxãBìnhQuới.Cólẽchamẹlấytênđấtđặttênngườichođậmđàtìnhquêhương.BảyQuớitheongành luật,mới học cómột vài năm thìTây trở lại tái chiếm thuộcđịa. BảyQuới xếpbútnghiênlậpbộđộiđánhTây.PhấtcờtạiấpnhànênbộđộiBảyQuớilấytênlàbộđộiAnĐiền.NhiềungườitưởngAnĐiềnlàmộtxãtrongquậnBếnCát,nhưngAnĐiềnđâychỉlàmộtấpnhỏmàthôi.

BảyQuớiđangcầnmộtngườicókhảnăngđểchiabớtgánhnặngthìcóbạncũlàNguyễnVănHoàitừngbônbaởTháiLanvề.HoàiđilínhPháp,lêntớiadjudant(ôngách)vốnlàngườixãLinhĐông,ngaythịtrấnThủĐức,chỉcáchBìnhQuớicóbangànthước.LậptứcQuớikéo

HoàivềBìnhQuớivớimình.

Khôngbaolâulạicóthêmmộtchiếnhữunữa.ĐólàChấn,nguyênlà“recevetư”(1)trênbếnbắcMỹThuận.QuớiphâncôngChấntiếptếbộđộicònHoàivàanhlovềmặtchỉhuytácchiến.HoàilàcựuquânnhânnêngiữchứcchỉhuycònQuớilàmchánhtrịviên.

LúcđầubộđộiAnĐiềnchỉcóhaitrungđội.Đasốlà“xàích”(đánhxethổmộ)vàcôngnhâncaosu.NổibậtnhấtcóhaitayanhchịNămXê,NămKý.KhíthếbộđộiAnĐiềnrấtcaonhờchiếncôngsốtdẻo:chụpđồnThủĐứctrướcngàySàiGòncướpchánhquyềnngày25-8-1945.Lậpđầucônglàdoanhemđánhxengựahàngngàychạyquachạylạitrướcbót,biếtrõgiờgiấcsinhhoạttrongđồn.TathừalúcbấtngờbắtsốngtênTâyxếpbót,tịchthusúng.Thừathắngxônglên,hômsautahọpmít-tinhtạichợcáThủĐức.AnhChấnlàdiễngiảkêugọiđồngbàoủnghộcuộckhángchiến.Trongdịpnàytavâybắt têncai tổngĐịnh,nhưng lãonhanhchânchạythoát.

Haingàysau,haianhBảyTrấn(NguyễnVănTrấn)vàHuỳnhTấnPhátvềThủĐứcphổbiếnđườnglốichánhsáchViệtMinh.CờvàngsaođỏcủaThanhniêntiềnphongbiếnthànhcờđỏsaovàngcủaViệtMinh.

Kỷniệmnhớđờilàtrongcuộcbiểutìnhvĩđạingày2-9-1945tạiSàiGòn,bộđộiAnĐiềnđãlậpthànhtích:anhHoàiđãbắtmộtthằngTâynúptronghãngJeanComtebắnlénđoànbiểutìnhnạpchochủtịchLâmuỷHànhChánhNamBộTrầnVănGiàu.TớichiềutốianhembộđộiAnĐiềnmớivềtớinhà.

TrướcđócótinbộđộiAnĐiềnbịTâybắnchếthết.Chừngcácanhvề,chamẹcácanhvuimừngtớichảynướcmắt.NgàybộđộiAnĐiềnchánhthứcramắtđồngbàolàngày13-9-1945.TrậnđầutiênlàtrậnngãbabếnđòBìnhQuớivàobagiờchiều.TaphụckíchđánhbaxeGMCchởChàChớp.Đánhrấtcóbàibản:chặtmấycâydừangaycua(2)đểbuộcxeđịchchạychậmlại.Tagiết15địch,bêntahysinhbachiếnsỹtrongđócóconchịNămCò.Đólàngày20-9-1945.TađưaxácvềtrườngLinhĐônglàmlễtruyđiệurồimaitángtạiGòCầy.

SauđócótinmộttênquantưtừĐàLạtvề,cóbốnxelínhhộtống.TaliềnphụckíchtrênnócnhàlồngchợThủĐức.Đoànxechạytới,tanổsúng,tênquantưbịthương.Bốnxehộtốngdừnglạinổsúngnhưmưa.Tachếtba,rútkhỏivòngvâyantoànbằngcáchgiảdạngthườngdân.

TrậnthứbanhằmmùngbaTết.TađánhChợNhỏ(ThủĐức).NắmquyluậtTâychởsúnghàngtuầnvàosángthứhaitừThủĐứctớiChợNhỏ,tanổhailoạtsúng,địchbỏchạy,tacướpbốnsúngđạiliên,vớithùngđạn50viên,30MútAnh,10tôm-xôngđemvềTăngNhơnPhú.

ChiếnthắngnàydoanhTưMọilậpđầucôngvớicáchđánhcựckỳgandạ.Anhgiảlàhươngchứchộitề,mặcáodàithe,khănđóng,cặptôm-xôngnhưxáchdù,chờxeTâytớigầnmớinổcảhaibăng.MộtgiờtrưaTâytrởlạitấncôngbamũiDĩAn,ChợNhỏ,ThủĐức.Tachốngcựtớibốngiờ,diệt thêmbamươi tênnhưnganhTứMọi tử thương. Sau trậnnày ta rútvềLongPhướcThôndưỡngquân.

NămngàysauBảyQuớinhậnđượcthưNguyễnBình“hoanhôcácanhđánhtrậnMítNàivàtặngmộtsốtiềnđểkhaoquân”.ĐólàbứcthưđầutiênbộđộiAnĐiềnnhậnđượccủakhutrưởngNguyễnBình.Ainấyđềuphấnkhởi,chỉcómộtmìnhBùiHữuPhiệtthắcmắc.Hắnlalớn:“NguyễnBìnhlàthằngnào?Nómuốntướcvũkhímìnhà?”.Mặckệhắn,anhembộđộiAnĐiềnphấnkhởi,bấtliênlạcvớiNguyễnBình.Đólàngàymùng4Tết.

NhưnghãynóivềtênBùiHữuPhiệt.

SautrậnđánhởNgãbaBìnhQuới,bộđộiAnĐiềnđóngtrongnhàmátcủathanhtrahọcchínhTaboulet.CómộttoánmườingườimiềnBắctớixingianhậpbộđộiAnĐiền.ChỉhuylàBùiHữuPhiệt,tựxưnglàchánhtrịphạmtừCônĐảovề.QuớivàHoàivuilòngnhậnhọvàphâncônghọBùiloviệcvănphòng.NhưngquahaitrậnđánhtiếptheothìanhemthấynhómngườiBắcmớiđầuquânnàykhôngcótinhthầnchiếnđấu,lạitỏý“lánhnặngtìmnhẹ”.HaianhNămXệvàNămKývốntánhlỗmãnđòi“giếtmấythằngBắcKỳnàychorảnh”.NhưnghaianhQuớivàHoàikhuyênanhemchớnóng...

VềLongPhướcThôn,tabịTâytấncôngácliệt.RồilạiđụngmộttrậnchốngcàntạiDốc1947gầnLongThành,nhómBùiHữuPhiệtchạydài.Anhemđánhxethổmộgọihọlà“cásọcdưa”;hay là“gàchạyrót”.Đãkhôngcóganđánhđấm,BùiHữuPhiệt lạingấmngầmtuyêntruyềntrongsốanhemcôngnhâncaosungườiBắcchốngNguyễnBình.MộtsốanhemnàyngheBùiHữuPhiệt.Nhưnganhemđánhxethổmộnhấtđịnhkhôngthèmnghe“thằngPhiệtọẹ”.

Phiệtrấtmêcầucơ.ĐêmnàocũngxúmxítcầucơrồibànbạcvềThánhngôn.HắngiaoduvớiNguyễnThànhLonglàtaydựahơiCaoĐài,tìmcáchliênlạcvớinhómNămHàđóngởPhướcAn,LongThành.

LúcTâyđánhmạnh,hắncứmộthaiđòirútđi,tìmnơiantoànmàđóngquân.KhôngđượctínhiệugìvềLiênChi2-3củaNămHà,BùiHữuPhiệtquaysangMườiTrí.HắnđềnghịvớihaianhQuớivàHoài:

-NếuanhBảyvàanhTámđồngý,tabắtliênlạcngayvớiChiđội4củaanhMườiTrí.

Tháng5-1946,bộđộiAnĐiềnlênấp4VĩnhLộc.BịChiđội12củaTôKýtheodõi,Bùi

HữuPhiệtthanvớiQuớivàHoài:“Tụinómuốngiếttôi”.Quớicườibảo“Anhlàmgìsaitráimàngườitagiết?”.AnhQuớicươngquyếttớiấp4VĩnhLộcđóngquân.Chiđội12chậnlạitạiBàQuẹo,nhưngQuớitranhthủMườiTríđểtiếnvềấp4.MườiTríđồngývàđưaquânlênấp8đóngyểmtrợ.SánghômsauTâyvô,bộđộiAnĐiềnrútxuốngbưng.Chưaquenđịahình,anhemhoàntoànbịđộng.TrậnnàybộđộiAnĐiềnbịthiệthạinặng:chếtgần70độiviên.ThếlàbộđộiAnĐiềnvớikhoảng300kểnhưtanrã.ChuyệnđángđánhdấuhỏilàcảvănphòngcủaBùiHữuPhiệtbiếnmất.Tâyrútđồngbàotrongvùnggiúpbộđộitìmxácvàmaitánganhemtửtrận.Ngàyấy,vềsaulàngàygiỗhộitrongvùngVĩnhLộc.Khôngnhớrõngày,chỉbiếtlàvàocuốitháng5-1946.TrongsốtửvongcómộtlínhNhậttheota.AnhnàytênNôvàlàxạthủđạiliên.

Hoạvôđơnchí,sautrậnnày,TámHoàivềThủĐứcthămnhàchavàvợ,tớicầuBếnPhânthìbịbắnchết.VềsauQuớimớibiếtBùiHữuPhiệtvàNguyễnThànhLongâmmưuthủtiêuhaianhHoàivàQuớiđểcướpbộđộiAnĐiền, liênkếtvớibộđộiCaoĐàicủaNguyễnThànhLong.

Saubiếncốấp4VĩnhLộc,BùiHữuPhiệtvàNguyễnThànhLongthamgiaMặttrậnLiênhiệpQuốcgiachốngViệtMinh.BảyQuớitựphêbìnhnghiêmkhắcđã“nuôiongtayáo”,chứachấptênphảnđộngBùiHữuPhiệt.AnhthấycáctaygianghồNămXệvàNămKýđòigiếtPhiệtlàcólý.

PhiệtvàLongđưabộđộiAnĐiềncònsốngsótvềtátúcvớiChiđội4củaMườiTrí.Vốntánhmạnhthườngquân,MườiTrísẵnsànggiúpđỡnhữngngườinhờmình,vôtìnhphạmphảikhuyếtđiểmcủaBảyQuớilà“nuôiongtayáo”.

Tháng10-1946,BảyQuớibịcảmthươnghànsautrậnRauRâm.AnhđượcchởvềBìnhHoàđiềutrị,khimạnhrồinhậnquyếtđịnhcủaNguyễnBình,lậpChiđội25vớibộđộiSàiGòn-ChợLớncủaTưTỵvàhaitrungđộiCaoĐàicủaNguyễnThànhLong.

CũngnóiquavềTưTỵ.ĐâylàtaygianghổxuấtthântừCầuBótởBìnhĐông.Mặtchữđiền,miệnggiốngmỏchimsẻ,lựclượngchỉcómộttiểuđộinhưnglạiđượcđưalênlàmchỉhuytrưởng,cònBảyQuớichỉlàmphó.ChánhtrịviênlàanhNguyễnVănTốt,côngnhânBaSon.

Chiđội25làthốithâncủabộđộiAnĐiềnmàlinhhồnlàBảyQuới.Saukhithànhlập,ChiđộikéovềGiồngDinhđểhuấnluyện.TạiđâyChiđộicóthammưutrưởnglàBảyCaovốnlàthủlãnhThanhniênáiquốcĐoàncùngvớiNguyễnVănTư.Vừacủngcốđộingũxong,Chiđội25đượcthửlửangay.

Ngày20-3-1947TâynhảydùxuốngGiồngDinh.ĐâylàtrậnnhảydùđầutiêntrênĐồngThápMười.LúcđóChiđội25đóngởGiồngNhỏ,cáchGiồngDinhnămcâysốTưTỵđượcmờiđiđónbộđộiHảiNgoạingày19-3.SángsớmhômsauTâynhảydùtrắngđồng.PhíaBìnhHoàcótàulồngculênkhoámặtsông.

Thammưutrưởngquậnkhu7TạNhứtTứralịnhChiđội25đánhgiảivâyChiđội6củaHaiDungđangmởđườngmáu.Bộthammưubànkếhoạch,xạthủNhậtgópý:hànhquântrênđồngtrống,máybaybắnchết.Nênbámtrụchiếnđấu.ThếnàochiềubọnTâycũngrútquabaxómgiữađồng.TaliềnphụckíchởGiồngDinh,GiồngNhỏvàHiệpHoà.

Mộtgiờtrưa,TâytừGiồngDinhkéoquaHiệpHoà.ChúngđụngbộđộiHảingoại,liênquânvớiChiđội25.Pháodướitàulồngcugiãácliệtdọnđườngchobộbinhrút.Tanằmêmnhìnxelộinướcbăngđồng.Lúcđólàmùakhô,từxathấyxelộinước“nhảycàcòng”lênlausậy,đựngnăn,nhưbầytrâuđộngcỡn.Đếnhaigiờbamươi,baxelộinướcđiđầutớigầnnơitaphụckích.NguyễnBìnhvàTạNhứtTứleolênngọncâyquansát.LầnđầutiêntadùngsúngPiatcủaHảingoạiđemvềtừTháiLan.Ngaynhữngphátđầu,bachiếcxelộinướcđãcháytứckhắc.PiatlàchữtắtcủaProtectileanti-tank-tứcsúngchốngtăng.Loạiđạnnàycósứcnóngchảythép,đãđánhtanbinhchủngthiếtgiápcựckỳlợihạicủatướngĐứcRommel,tưlệnhquânđoànAfrikaKorpsởChâuPhi.Địchhoảngkinhcocụmlại,chopháodướitàugiãvàonơitaphụckích,nhưngtavẫnnằmimtrongcôngsự.Chúngphảncôngbalầnđềuthấtbại.Anhxạthủđại liênNhậtbắnphátmộthaytừngloạtthậtchínhxáckhiếnbọnDùthiệnchiếncũngphảinằmlạiGiồngDinh.Cònbọnđầmcứuthươngthìchạybòcàngtốcbùng-rềntrôngthậtbuồncười.ĐếnsáugiờchiềutarútlênkinhLýVănMạnh.VừatắmrửaxongthìđượcthưkhencủaKhutrưởngNguyễnBìnhkèmtheo10.000vàmộtcặpheođểkhaobinhsĩChiđội25đãchốngtrậncànmộttrậntuyệtvời.BộđộiHảingoạicũngđượckhutrưởngkhenthưởngnhưvậy.CuộcđờibinhnghiệpBảyQuớikhôngsuônsẻ.TưTỵtìmmọicáchđểđưataytríthứcnàyrakhỏiChiđội25đểđộcchiếmChiđội25mặcdầuthựclựcbanđầucủahắnchỉcómộttiểuđội.MộthômTrưởngphòngquânPhápkhu7LêĐìnhChimờiBảyQuớiquanhàăn cơm.Trongbữaăn,ôngChichobiếtTưTỵgởiđơntốcáoBảyQuớitheoCaoĐài.BiếtBảyQuớilàsinhviênLuậtHàNội,ôngChinóitiếp:

-Trongnộibộchúlộnxộn,nóđịnhlàmhạichú.Chúởđâyvớitôi.

VậylàBảyQuớibịgiữtạiPhòngQuânpháp.ĐồngthờibộđộiAnĐiềnbịđưahếtvôHộiđồngSầm,nơigiamgiữtộinhâncũngnhưnhữngngườibịtìnhnghi.NămXêchịukhôngnổinạnbịbắtmộtcáchvôcớ,đánhcắpmộtchiếcghechạytrốn,khôngmaybịbắtvàbịgiết.

BảyQuớibị“kẹt”tạiPhòngQuânpháptrênmộtnăm,từtháng7-1947tớitháng8-1948.

Trongcáirủicócáimay.LêĐìnhChicùnghọcLuậtởHàNộivớiQuớivàDươngMinhChâu.HồiấyChâuvàQuớicùngởchungmộtgáctrọ.NhờvậymàôngChiđốixửvớiQuớirấtđẹp,coinhưbạnchứkhôngnhưkẻbịquảnthúc.Trongmộtnămnày,QuớiđọclạibộLuật“Codepénalmodfié”(luậthìnhsựsửađổi).

Vài tháng sauNguyễnBình hỏi ông Chi: “AnhQuới có vấn đề gì không?”. Ông Chiđáp:”Quớichỉmêđánhgiặc.Mấythángnayởvớitôi,ngàyđêmnghiềnngẫmsáchLuậtvớianhTiến,chánhtrịviênChiđội16”.NguyễnBìnhgật:“VậyPhòngQuânphápsẽcóthêmhaicánbộcókhảnăngtăngcường,tiếptayvớianh”.ÔngChicườinói:“Đọcsáchluậtchỉlà“đểgiếtthờigiờ”.TheotôibiếtthìQuớichỉmongđượcchotiếptụcđánhgiặc”.

NhờôngChimàsauvàithángbịquảnchế,bộđộiAnĐiềnđượcthảra.TrongkhiBảyQuớicònkẹtởphòngquânpháp,NguyễnBìnhchỉđịnhThiếtSơnthayQuớichỉhuychiđội25vớicươngvịchínhtrịviên...

Chúthích:(1)Receveur:CôngchứctrungcấpngànhgiaothôngcôngchánhthờiPháp.

(2)cua:khúcquanh

Chương39

MượndanhMườiTrígiếtNguyễnBình

BọnPhiệt,Anhlộmặtlưumanh

Chiđội4đóngtrênbờsôngVàmCỏgiốngnhưmộttụnghĩađườngcủamộtMạnhThườngQuân.

MườiTrílàtaygianghồtheolốixửthế“tứhảivigia”.Ôngluônluônchiêuhiềnđãisĩ.Kháchtớinhàkhônggàcũngvịt.BàMườicũnglàtaymếnkhách.

DướitrướngMườiTrícó“giáochủ“HuỳnhPhúSổđangbịtruynãvìâmmưuchốnglạiViệtMinh.SổmuốnnắmChiđội4đểmặccảvớiViệtMinhnhưngMườiTríkhôngdễmuamặcdầuSổtungđủ“bửubối”.

BộchỉhuyĐệtamsưđoàncũngtấpvôxintátúc.ĐámnàygồmNguyễnHoàHiệp,haianhemLạiVănSang,LạiHữuTài,LýHồngChương,NgôĐìnhĐẩuCáctaynàylànhânviênPhòngNhì.Lúcmớicướpchánhquyềnthìvỗngựcxưngtên“cáchmạng”,yêunướchơnaihết.

LúcđóSàiGòncóbốnsưđoàn.ĐệnhứtdoKiềuCôngCung,TrầnTửOai,TrươngVănGiàu,NguyễnVănQuanchỉhuy.ĐệnhịdoVũTamAnh,BùiHữuPhiệtcầmđầu.ĐệtamdoNguyễnHoàHiệpnắm.ĐệtứcủaLýHuêVinh...

NguyễnBìnhkhôngtínnhiệmcácsưđoànnóitrênvìkhitiếngsúngxâmlăngvừanổthìcáctay“cáchmạngsa-lông”thinhauchạynhưchuột.KiềuCôngCung,TrầnTửOaiđầuhàngtrướcnhất.TrầnTửOailàcháunộiTrầnTửCa,tênquậntrưởngHócMônđãbịQuảnHớnchặtđầutrongcuộckhởinghĩaMườitámthônvườntrầunổitiếngvớitênThậpbátphùviên.TênOaichạyvềXómCủiđầuTây.LúcđóOaichẳngoaitínào.TrongkhiCộnghoàvệbinhdohaianhemGiàuvàQuánchỉhuyđánhTâynhiềutrậnratròthìĐệnhịsưđoànchỉlorútchạy.VũTamAnhvốnconđịachủ,têncúngcơmlàNguyễnNgọcNhẫnkhôngđánhđấmgì.VìtêncóbachữNđứngđầunêntựđặtlàTamAnh,thêmhọVũchoravẻconnhàvõtướng.ChọnhọVũnhưnggốclàdânMỹTho.VũTamAnhcấukếtcùngBùiHữuPhiệt,SáuSection,(tứcNguyễnVănSạch),línhmãtàtrongđộisectiondelutte(trungđộidẹploạn),NguyễnThànhLongvàTrầnXuânNamđểthaotúng.

CònĐệtamsưđoànthìNguyễnHoàHiệplàconcườnghàoLáiThiêurớtđíp-lôm,làmthưkýBưuđiệnLáiThiêucướiconđịachủởBìnhHoà,làmthầukhoánchoNhật.

TưlệnhĐệtứsưđoànthìLýHuêVinhlàchệtlai,đậuđíp-lômcủaPhápnhưnglạilàmgiánđiệpchoNhật.TâytớilàVinh“nhảynai”.

Nắmđượctìnhhìnhnày,NguyễnBìnhcươngquyếtgiảigiớicácsưđoànđãtrởthànhquânphiệt.

BắtđầutừĐệtamsưđoàn.TâyđánhlấnrangoạiviSàiGònChợLớn,NguyễnHoàHiệpdẫnquânchạyxuốngCaoLãnh.Tạiđâychúngthahồvơvét,bắtbớcáctríthứctảncưtheokhángchiến.ChừngtàuTâythọcsâuvôsôngrạch,uyhiếpcácthịtrấnnằmdọchaiconsôngTiềnvàHậu,NguyễnHoàHiệplạikéoquântrởlênmiềnĐông.Xuồngghechởquânvàchiếnlợiphẩmcướpđoạtcủadânnhưmáymay,máyhátkéodàimấycâysố.Gặpnhữngnơiđườngnướckhôcạn,chúngbắtdânkéo,đểlạinhữngluồnglạchmàdângọilàđườngnướcĐệTamsưđoàn.

NguyễnBìnhralệnhchoHuỳnhVănMột,Chiđội15tướcsúngđámnày.Dosángkiếntổchứcđưaghe thuyền rướcbinh línhĐệTamsưđoànqua sôngVàmCỏ, ôngMộtphân tánchúngtừngtiểuđội,đưavềnhàdânchoănuống,đồngthờichodukíchgiảlàmdânhiếukỳđixemtổngbộđội.Haytin“đạiquân”đãbịHuỳnhVănMộttướchếtkhígiới,bộchỉhuyhốthoảngbỏchạy.ChúngtấpvôChiđội4củaMườiTríxintátúcđểrồi“hồisauphângiải”.TạiđâyNguyễnHoàHiệpvuimừnggặphaitaytổcủaĐệNhịsưđoànlàVũTamAnhvàBùiHữu

Phiệt.

NhưnghắnchỉởlạiChiđội4cómộtngàyrồilậtđậtchạyrathànhđầuhàngTâytạiấpVĩnhLộc.Thếlàcônglaocướpbócsuốtmấythángtrờicủachúngbỗngchốctrắngtay:ChiếnlợiphẩmHuỳnhVănMộttịchthucủaĐệTamsưđoàngốmcó:52súngmút,27súnglục,30máymay,15máyhát...

***

TrởlạiđámVũTamAnh,BùiThếPhiệt.VũTamAnhcaotođểrâumép,thiênhạgọilàôngPhánrâukẽm.NgoàitênNhẫnhắncòncótênNiên.TênnàocứngbắtđầutừchữN.NhờnắmđượcSáuSection,VũTamAnhluitới“tụnghĩađường”củaMườiTrí.

AnhvàPhiệtmưutínhámsátNguyễnBình,bènbànvớiSáuSection:kiếmđượcchữkýcủa“anhMười”làkểnhưđạtkếtquả75%.Cóchữkýrồi,SáuSectiontậpkýcảbuổiđểsaucùngkývômộtthiệpmời:“MườiTríkínhmờianhBaBìnhdùngbữacơmgiađìnhvàochiềumai.RấtmonganhBatới.

KýtênMườiTrí”.

***

NhậnđượcthưMườiTrí,NguyễnBìnhsửasoạnđimộtmình.NơianhBađóngkhôngxamấytổnghànhdinhChiđội4.ThấyanhBanainịttrướckhixuốngtambản,đạiđộitrưởngHứalàVănYếnhỏi:

-AnhBađimộtmìnhà?

-Ngườitamờiquaăncơmgiađình,đinhiềungườisaođược?

-NhưngbênanhMườinhưcáichợ,anhBađimộtmìnhkhôngtiện.Đểtôiđemvàiđứatheo...

AnhBakhoáttay:

-Khỏi.Đâyquađócũnggầnmà.Cógìthìtôiđãcócáinày!

AnhvỗkhẩuWickerbênhông.Nóixonganhbướcxuốngtambảnchèođi.

ĐúnglúcđóVũTamAnh,BùiHữuPhiệtcùngSáuSectionbímậttớimộtmiếuhoanggầnLòĐườngdọcbờsông.Tạiđâychúngđãbốtrímộtthiệnxạthủsúngchờconmồitớinạpmạng.VũTamAnhnônnóng,chốcchốclạinhìnxuốngphíaNguyễnBìnhsẽtới.BùiHữuPhiệtnói:

-Làmthịtđượchắnthìbọnmìnhmớidễthở.Aihắncũngnghikhôngtriệtđểcáchmạng

nhưhắn...

VũTamAnhcười:

-Màhắnnghiđúng.Bọnmìnhlàmsaotriệtđểcáchmạngđược!Đãquenvớinếpsốngđếvương,sángcàphêhủtiếu,bánhbaoxíumại,chiềutômkhôcủkiệulave.Vôđâythiếumấythứđó,buồnchết.

SáuSectionxíavô:

-BởivậyanhemmớigọianhlàôngPhánrâukẽm-HítmộthơikhóithuốcCotab,nóitiếp-Tướngđộcnhãnrấtđanghi,nhưngcómộtngườiôngtakhôngnghi,màngườinàymớilàđángngạihơnhết.Hàhà...

-Aivậy?PhiệtvàAnhcùnghỏi.

SáuhấthàmvềphíavănphòngChiđội4:

-MườiTríchớai!

-AnhnghĩvềMườiTrínhưthếnàomànóilàđángnghi?Mànghicáigì?

-Nghivềđiểmcótriệtđểcáchmạnghaykhông.

Theotôidângianghồđitheokhángchiếnmộtlúcnàođóthôi.HọlàhảohánLươngSơn,khôngưatriềuđìnhnênrútrarừnglậpgiangsanriêng.Nếucáchmạngkìmchếhọquáthìngàynàođóhọsẽbungrathôi.

BùiHữuPhiệtgậtlia:

-AnhSáunóirấtđúng.TôithấyMườiTríkhípháchlắm.Đitheokhángchiếnmàôngtakhôngbỏthóiquencủamộtsơntrạichủ:vậnxà-rông,sángtrà,trưarượu,tốilairai...nghĩsaonóivậychớkhôngýtứnhưmấychacộngsản.

VũTamAnhđắcý:

-CũngnhờNguyễnBìnhkhôngnghiMườiTrínênmìnhmớidùngđượcđộckếhômnay.Mộtmũitên,haiconnhạn.CaoĐăngChiếmsẽthấyláthưmờiăncơmgiađìnhcủaMườiTrítrongtúiáoxáxẩucủaNguyễnBình...Cònbằngchứngnàohùnghồnhơn?Nghĩmàphụcbọnmìnhsátđất!

Bộbađanghíhửngbỗngxạthủđưataylàmhiệu.Tấtcảđềungóxuốngmésông.Trênconsôngvắng,buổichiềutà,mộtbóngthuyềnlướtêm.Tambảnchỉcómộtngườichèo.SáuSectionkhẽnói:

-NguyễnBìnhđicómộtmình.Dễxơiquá!

Xạthủnângsúnglênràhọngsúngtheotambản,đầuruồinhắmngayngựcngườichèo.Tấtcảhồihộpchờđợi.Chiếctambảnvôtìnhcứlướtchầmchậm.

Khinótớithậtgần,xạthủsửasoạnbópcòthìSáuSectionsốtruộtkêulên:“Bắnđi?”Tiếngkêubấtngờđólàmxạthủgiậtmình,lúcbópcò,nòngsúnghơinhíchmộtchút.Dovậymàđạnkhôngghimngayvàongựcmàbayquabảvai.NguyễnBìnhngãxấpxuốngvánthuyềnngayloạtsúngđầu.Đạntrúngbảvaivàcánhtaymặt.AnhBadùngtaytráimóckhẩuwickerđưalênmiệngđẩychótantoànbắnngayvàođámngườilônhôtrongmiếuhoang.Xạthủđiềuchỉnhmụctiêunổtiếploạtthứhai.SanhmạngNguyễnBìnhnhưchỉmànhtreochuông.Cuộcđấusúngdiễnravôcùngthấtlợichoông:xạthủchiếmưuthếtuyệtđối,cócôngsựphòngngựvànắmchủđộng.Bấtngờmộtyếutốđộtxuấtlàmthayđổitìnhhình:tiếngsúngnổvangtừtrênsông.NguyễnBìnhđãcóđộibảovệtheosau.HoàngThọnghesúngnổlậptứcchạytới.Xạthủvàbộbasátnhâncogiòchạy.TambảncủaHứaVănYếncùngbabinhsĩàotớiđúnglúc.NguyễnBìnhbịthươngnhiềunơi,máuthấmđỏbộđồxáxẩu.HaiYếncấptốcđưaanhvềchoysĩkhámvàbăngbócácvếtthương.AnhBabắttayHaiYến,xúcđộng:

-Cámơnanh.Khôngcóanhthìtôinguyrồi.Thậtkhôngngờchuyệnlạinhưthế...

HứaVănYếnnói:

-TôiđãnóimàanhBakhôngnghe.Tinngườilàđứctánhtốtcủavịtướng,nhưngtinmàcũngphảingờ...

BaBìnhgật:

-Đâylàbàihọcđánggiá.Nhưngtôivẫnchưahiểuđượcvìsaolạicóchuyệnnày.PhảigặpMườiTrímớiđược.

Sánghômsau,NguyễnBìnhquavănphòngChiđội4.MườiTrívuimừngrađón.Thấykhutrưởngbăngbónhiềuchỗ,lấylàmngạcnhiên,chúMườihỏi:

-ChuyệngìvậyanhBa?

-AnhMườikhôngbiếtthậtsao?Súngnổởgầnlòđường,sátmộtbênmà...

MườiTrígật:

-Súngnổthìtôicónghe.Tụinhỏbáocáocómấythámbáođịchmòvôbịmìnhbắnchạytrởra.TôiđâucóngờanhBabịthươngtrongvụđó.

BaBìnhcười:

-ChỉhuynhưanhMườilàkhơilắm!Chuyệnkhôngđơngiảnnhưanhnghĩđâu.Anhxemđâythìrõ!

BaBìnhtraoláthư,MườiTrícàngngẩnngơ.Vàigiâysau,ôngchợthiểu,nétmặtbìnhthảnbiếnthànhcơnthịnhnộ:

-Ai?ThằngnàomạochữkýcủatôimờianhBaquađâyđểámsátdọcđường?Nóphảichết?BaChiêu!Mầyđâu?

BaChiêulàđạiđộitrưởngkiêmthưkýriêngcủaMườiTrí.AnhlàdânBàQuẹo,theobộđộiMườiTríngaytừđầu.

-Cóđây,chúMười?

Mấychotậphợptấtcảngaybâygiờ.Điểmdanhcoivắngmặtthằngnào?

BaChiêutậphợpngay,điểmdanhthìthấythiếubangười:SáuSection,BùiHữuPhiệtvàVũTamAnh.SáuSectioncũnglàđạiđộitrưởng,theoanhMườingaytừđầu.CònhaitayPhiệtvàAnhlà“tânkhách”dướitrướngMạnhthườngquânHuỳnhtướngquân.

NgheBaChiêubáocáo,MườiTrínóivớiNguyễnBình:

-Vậylàquárõrồi!Bathằngnàybấylâuănnhậuvớinhau,tínhtoáncáigìđó.Tôikhôngngờchúng“ăncơmtuimàhạitao”.TôithànhthậtxintôianhBa.Vụnàytôihoàntoànkhôngbiếtgì.Nếubiếtthìtôiđãbẻhọngvặncổtụinórồi!

NguyễnBìnhcườithoảimái:

-Trọnđêmrồitôicứthắcmắc:khônglẽanhMườilạihạimình?Bâygiờmớirõ.SáuSectionthìtôikhôngchúý.CònhaitayBùiHữuPhiệtvớiVũTamAnhthìtôiđãnghingờtừlâu.BùiHữuPhiệtdựavôbộđộiAnĐiềncủaBảyQuới,rồi liênkếtvớibộđộiCaoĐàicủaNguyễnThànhLong,đưahếtvềấp4VĩnhLộcchoTâytiêudiệttrongmộttrậncàn.SauđóchúngâmmưusáthạiTámHoàitạicầuBếnPhân...CònVũTamAnhthìnắmĐệnhịsưđoànđểlàmlãnhchúa.HắncấukếtvớiBùiHữuPhiệtvàSáuSectionámhạitôivìtôibiếtrõcăncộicủachúng.

MườiTríhốihận,làmgànấucháođậuxanhđãianhBa.ChúMườiđemchairượuthuốcraróthaily.

-XinmừnganhBataiquanạnkhỏi.TôibiếtanhBakhônguốngrượu,nhưngmà“vôtửubấtthànhlễ”Phảicórượutrongnhữngtiệcmừng.AnhBachỉ“nhúngmôi”cũngđược.

Haibêncụngly.Dùkhônguốngrượu,anhBacũngnốccạnmộtchungnhỏ-loạichungDuralexbántràncácchợvườn.

-Tôikhônguốngrượu,nhưngnayphálệđểđánhdấungàykếtbạntriâmvớianhMười...

MườiTríchâmthêmchungnữa:

-“Anhhùngtringộtambôithiểu”,kếtbạntriâmuốngbachấmrượulàyếulắm.VôtiếpđianhBa.Hômnaylàmộtngàyvuiđốivớitôi:đượckếtbạntriâmvớitrungtướngNguyễnBình,đặcpháiviênTrungươngcủaBộTổng.

-Đâylàchungthứhai.Trướckhiuống,tôicómộtlờikhuyênanhMười.Cóđượckhông?

MườiTríhạchungrượugiữachừng,cườilớn:

-ĐượcquáchớanhBa.

-AnhMườiđúnglàmộtMạnhThườngQuân,dướitrướngluôncócảchụctânkhách.Tôithấyđó là chuyện thường tình củamột tay gianghồmã thượng.Tuynhiên trongđám tânkháchcóngườinàyngườikhác,khôngaigiốngai.MộtMạnhThườngQuântàiđứcsongtoànphảibiếtphânbiệt,ngườitốtvớikẻxấu...

MườiTrínhănmặt:

-Vụvừarồitôiđãtựmắngđãnuôiongtayáo,nuôikhỉdòmnhà.Tôiquyếtsẽkhôngthabatênkhốnkiếpđó,nhấtlàthằngSáuSection.Nóđãtheotôingaytừđầumàbâygiờnóchạytheohaichachánhkhách“si-kên”phảnlạitôi...LờikhuyêncủaanhBa,tôisẽnhớđời.BâygiờmờianhBamộtchungthứbachođủtambôi...

NguyễnBìnhđưataylêncản:

-Chotôithiếuchungthứba.Tửulượngtôikhôngkém.Nhưngvìconmắtyếu.Haichunglàvừa.Thêmchungtíalàquásức.Màcáigìquálàkhônghay.BâygiờtôicònphảivềlàmviệcvớichúHoàngThọ.

MườiTrícười:

-ĐãkếtnghĩaanhemthìchotôikhuyênanhBamộtcâuđểtrảlễ:anhBachớnuôngchiềuthằngđệtửcủaanh.CoichừngcóngàyanhBamệtvìnó.


-AnhMườinóichílý.CóđiềunàychắcanhMườichưabiết:trongvụmưusátvừarồi,HoàngThọcũngđãxáchlínhchạytớiLòĐường.Chínhnhờsúngnổcùnglúctrênbờvàdướisôngmàbọnsátnhânphảibỏchạy.HứaVănYênvàHoàngThọđãkịpthờicứutôi

Chương40

ChúbếpTuồngnhảytheobộđội

Đikhángchiếnlặnlộikhắpnơi

Ngườitanóicáchmạnglàmộtcuộcđổiđời,vớichúbếpTuồng,điềuđólàsựthật.Tavừa

cướpchínhquyềnlàanhNămTuồngvứtbỏbộđồkakivàngmã-tànhảytheocáchmạng.Đâykhôngphảilàmộtquyếtđịnhđộtxuấtmàlàmộtquátrìnhsuygẫmnhiềunăm.Xuấtthântừconnhànghèophảisớmđilàmđểkiếmsống,lạigặplúcTâybắtlínhđưaramặttrậnđánhgiặcXiêmnênNămTuồngđànhthivôlínhmãtàcócáitênlàBrigadeMobile(Lữđoàncơđộng)chuyêngáctùvàđànápcáccuộcnổiloạnchốngPháp.AnhđượcđưalêncăngTàLàigáctùchánhtrịbịtậptrungtrênrừng.TàLàinằmdọcđường20SàiGòn-ĐàLạt,cáchĐịnhQuánhaimươicâysố,ởgiữarừng.Đâylànơimọingười,từtùđếnlính,đềusợvìsơnlâmchướngkhí,bịnhhoạnmàchứngphổbiểnnhấtlàsốtrétrừng.Ngoàiracòncọpbeo,rắnrít.Nhưngtrongcáirủicócáimay:anhTuồngđượctiếpxúcvớicácnhàtrithứccáchmạngnhưTrầnVănGiàu,KỹsưVằn,NguyễnCôngTrung,hoạđồLý,nhàbáoLêVănThử...NhờhọckéchánhtrịmàNămTuồngbiếtvềtìnhhìnhđấtnước,biếtvìsaoanhemCộngsảnkhởinghĩacướpchánhquyềnngày23-11-1940gọi là“NamKỳkhởinghĩa”.ChonênkhitacướpchánhquyềntạiSàiGònngày25-8-1945,NămTuồnglộtxácmãtàđểđầuquânvôCộnghoàvệbinh.Lúcđócónhiềusưđoàn,tạisaolạichọnĐệnhấtsưđoàntứcCộnghoàvệbinh?Lýdodễhiểu.Anhemmãtàđitheocácsĩquancủamìnhmàđứngđầulàhaianhadjudant(gọilàôngách)TrươngVănGiàuvàNguyễnVănQuạn,ởtrongđơnvịGCL(GardeCivileLocale)ChíHoà.CôngtácđầutiêncủaanhNămTuồnglàđưamộttrungđộixuốngmiềnTâyvớiđồngchíNguyễnVănTây,uỷviêntrongLâmuỷHànhchánhNamBộkiêmThanhtrachánhtrịmiềnTây.MụcđíchchuyếnđinàylàgiảiquyếtvấnđềHoàHảothamgiachánhquyềnđồngthờitiếpđónanhemchínhtrịphạmđượctàuPhúQuốcdothuyềntrưởngBảyNgạnhláicùngkhoảnghaichụcghecủaVàmLáng,BìnhĐạiraCônĐảorướcanhemvềđấtliềnthamgiachánhquyền.

NhờcómặttạiCầnThơnênNămTuồngchứngkiếncuộcxuốngđườngcướpchánhquyềncủaHoàHảoxuấtpháttừCáiVồndướisựchỉhuycủaTrầnVănHoànhlàconcủaTrầnVănSoáitứcNămLửa.Đólàngày9-9-1945.TrậnđụngđộnẩylửadiễnratạicầuCáiKhế.CácđộiBảoanHoàHảovõtranggươmgiáoồạttừbếnbắcCầnThơtrànquacầu.BênkiacầulàanhemdânquândukíchdướisựchỉhuycủaCòHộ(HuỳnhPhanHộ).Loạtđạnđầutabắnchỉthiên.HoàHảoxôngtớivìtinrằngsúngbắnkhôngchếttínđồHoàHảo.Buộclòngdânquânphảibắnđúngmụctiêu,nhữngngườiđiđầngụcngã,tứcthìmạnhainấychạy,némgươmgiáovànhảyxuốngsông.Sốvõkhívớtlênđểđầyhaicănnhà.VụxôxátnàymởmànchomốibấthoàgiữaViệtMinhvàHoàHảo.

Vàituầnsauđó,SócTrănglàmlễtiếpđónchánhtrịphạmCônĐảothậtlongtrọng.ĐịađiểmlàmlễlàtrườngTaberdcủatỉnh.Thanhniêntiềnphongquầnsoócxanh,sơmitrắng,độinónbàng,vácgậytầmvôngdiễnhànhphấtcờViệtMinh,nềnđỏsaovàng.ThuyềntrưởngBảyNgạnhvừavềtớiĐạiNgãithìđượclịnhtrởraCônĐảorướcchánhtrịphạmmộtchuyếnnữa.

PhảichạyđuanướcrútvớiPhápvìcótinchúngsẽđưaquânsangchiếmlạithuộcđịaĐôngDương,màSàiGònlàthànhphốchúngnhắmtrướctiên.HaichuyếnrướctùCônĐảonàyrấtquantrọngtronglịchsửkhángchiếnNamBộ.CácđồngchílãnhđạoNamBộphầnlớnđềutừCônĐảovềđấtliềntronghaichuyếntàunàynhưBácTônĐứcThắng,cácđồngchíLêDuẩn,PhạmHùng,NguyễnVănNguyễn,NguyễnCôngTrung,PhạmHữuLầu,NguyễnĐứcThuận,PhanTrọngTuệ,VõQuangAnh.

HaytinTâysắpđánhSàiGòn,đơnvịNămTuồngcấptốctrởvềSàiGònbằngcanô.Tấtcảcó50Cộnghoàvệbinhmặcquânphụccũ,chỉcóca-lô(1)làmới.

Đólàngày20-9-1945.Ca-nôvừatớiTânAnthìđượctinSàiGònđãtảncưvàquântađangchặnđánhTâyởPhúLâm.TrươngVănGiàuralịnhđơnvịNămTuồngquaGòCôngđánhtàuTâytạiCầuNổivàtàuNhậttạiChợGạo.TạiCầuNổi,lầnđầutiênNămTuồngđượcthấySoáihạmRichelieucủaPháp.TàulớnquáthànhraconsôngBaoNgượccóvẻnhưnhỏlại.MấycâysúngMútcổlổsĩcủatachỉgãingứanóthôi.

TrậnđánhbótChợGạomớicóchuyệnđangnói:ÔngDươngKhuy,bíthưMỹThođíchthângánhlựuđạndẫnđườnganhembộđội.Tổngcộngdânquândukíchthamgiatrậnnàykhoảng160người,võtranglựuđạntachế,vỏtôncóbìnhdầu,némnhiềutráimớinổmộttrái...

SautrậnđánhtàuRichelieuởCầuNổi,anhembinhsĩcóhơimấttinhthần,“Tâymạnhquá,mìnhđánhsaoxuể,bỏvềnhàlàmăn”:NhưngNămTuồngkhôngdễbỏcuộc,nói:

-MấtGòCôngcònBếnTre,mấtBếnTrecònmiềnTây.MấtNamBộcònmiềnBắc.Tựđộngbỏvềlàđàongũ.PhảichờanhTrươngVănGiàu.

Đểcủngcốthựclực,talậpbanquânsựliêntỉnhMỹTho-GòCông-BếnTrevớibachủtịch:Tiếp(MỹTho)Côn(GòCông)vàCái(BếnTre).Côngviệcđầutiênlàintiềnkhángchiếnđểnuôiquân.TiềnnầygọilàtínphiếuĐồChiểuinbằngnghệ.Mỗingườiđượcphát20đồngđểănTết.Lúcđótỏhủtiếulànămcắc.

TếtđầutiêncủanướcViệtNamđộclậpcóchuyệnkhóquênlàmùng7Tết,TâyđánhtỉnhBếnTre.TarútraChânBìnhvàoxếchiều.Sángmùng8,Tâyđánhmạnh.CộnghoàvệbinhliênquâncùngcánhBìnhXuyêncủaanhBaDương.Haibênchialươngthựcchonhauănđểchốnggiặc.Sángmùng9máybaylênquầnbắnvùngCổCòlànơianhBaDươngđóngquân.AnhBakhôngxuốnghầmmà“xâycâyrơm”khôngmaybịtrúngđạntửthương.TinnàyđượchaianhSáuĐốivàTừVănRigiữbímạtvì sợanhemmất tinh thần. SáuĐốiđềnghịanhTrươngVănGiàugiúpđưabộđộiBìnhXuyênvềRừngSác.AnhGiàuđồngývàuỷquyềnanh

QuạnchỉhuyđơnvịCộnghoàvệbinhhộtốngBìnhXuyênvềmiềnĐông.Tínhđiđườngbiển,cótinCầnGiờbịTâychiếm,đổikếhoạchđiđườngbộ.Trênđườngđi,đụngđịchởCửaĐại,đánhcảngày,dânnấucơmgánhramặttrậncholínhăn.MấyngàyđiròngrãmớivềtớiPhướcAn.Trong chuyếnđi này,NămTuồng gặpđược các chỉ huyBìnhXuyênnhưHaiVĩnh,BảyViễn...Kỷniệmkhóquênlàbộđộianhđóngtrongmộtlàngcócáitêngọi“ớnxươngsống”:làngDaoPhay.Làngnày thuộc tổngĂn thịt, saukêu trại làAn thịt.CộnghoàvệbinhđóngtrongmiếuthờCáĐao.Trênbànthờcóhaibộxươngcáđao.ĐangthiếuthứcănthờimaygặpanhNămChàng,chỉhuyChiđội2BìnhXuyêntổchứcđăng,bắtcáđãibộđộiKhuTám.Nướcngọtvùngnàyquýnhưvàng,phảiđixamớicó.Đitìmnướcngọtcũngchếtsốngnhưratrận.

Đêmấy,NămTuồngđiTânLậplấynước,xuồngchìmvìgặpsóngtàuTây.Trờitối,sônglớn,phảiômxuồngchịutrận.Chừngmòvôxómthìbịdânquânnghilàđịch,lượmsúngtoanbắn.

TớiLýNhơn,NămTuồnggặpBùiSĩHùnglàsinhviênnămthứbangànhyvàlàchỉhuymặttrậnAnHoáGiaoHoà.Đầutháng10-1946,anhTrươngVănGiàutớiRừngSácrướcquânvềBếnTre.Vìquânsốđôngphảichialàmhai,mộtdoanhGiàu,mộtdoanhQuạnchỉhuy.Vềđườngbiển,cánhquânanhGiàuđitrótlọt,cánhanhQuạnbịsónggióđánhgãycộtbuồmvàbánhlái,támghekẹtlạiCầnGiờ.NămTuồngbịphỏnghaichânkhôngđiđược.BùiSĩHùngcõngTuồngtránhvùngđịchchiếm.PhảiđilòngvòngtừCầnGiờquaTiều,rồitừTiềutrởlạiCầnGiờtìmđườngvềBếnTre.Trongthờigiannày,Cộnghoàvệbinhbiếtcáikhátnhưthếnào.Phảitrầmmìnhdướinướcđểtrịkhát.ThờimaygặpchủtịchBảyTrântiếptếgạokhử,đườngvànhấtlànướcngọt.SuốtbathángđiloanhquanhtrongRừngSác,áoquầnsờnrách.Nạnrậnthahồhoànhhành.Anhemápdụngphươngphápdiệtrậnthậthữuhiệu,cởiáocởiquầnra,dùngvechaichàđixátlại.RốtcuộcrồicũngtổchứcđượcthuyềnghevượtbiểnvềtớiBếnTre.

SauchuyếnđimiềnĐôngnày,NămTuồngđượcanhTrươngVănGiàutínnhiệm.KhiđượcbổnhiệmKhuphókhuTám(KhutrưởnglàĐàoVănTrường)TrươngVănGiàuchỉđịnhNămTuồnglàmTrưởngbanquânnhuChiđội20củaVĩnhTrà(VĩnhLong-TràVinh).Đólàngày12-9-1946.LúcđóKhuTámcóhaichiđộichủlực19và20.Chiđội19docácôngĐồngVănCống,NguyễnCôngTrung,HuỳnhThếPhươngchỉhuy.Chiđội20docácôngNgôVănSung.ĐặngVănThôngchỉhuy.Cũngcầnnhắcquanăm1946bộchỉhuybakhu7,8,9gồmcó:

-Khu7:NguyễnBình-DươngVănDương

-Khu8:ĐàoVănTrường-TrươngVănGiàu

-Khu9:VũĐức-NguyễnNgọcBích.

LầnđầutiênNguyễnBìnhđượcnghebáocáotườngtậnvềchuyếnviễnchinhcủaanhemBìnhXuyêndướisựchỉhuycủaKhuphóDươngVănDươnglàSáuĐốimởđườngmáuvềRừngSác.NghephânđộitrưởngkiêmtrưởngbanQuânnhuChiđội20NămTuồngkểchuyệnvềbộđộiCộngHoàVệBinh,anhBaBìnhrấtthúvị.QuabáocáocủaanhNămTuồng,anhBabiếtthêmvềcácanhchỉhuyCộnghoàvệbinh,xưađãtừnglàhạsĩquantrongquânđộiPhápnhưcácanhTrươngVănGiàu,NguyễnVănQuạn.Nhưhạtgiốngtốtgặpđúngmảnhđấtmầumỡhọpháthuykhảnăngnhanhchóngvàtrởthànhchỉhuygiỏicóuytíntrongbaquân.AnhBathấyviệcđềbạtTrươngvănGiàutưlệnhphókhu8cũngnhưDươngVănDươngtưlệnhphóKhu7làhợplýhợptình.ĐồngthờianhBakýgiấybổnhiệmNguyễnVănTuồnglàđạidiệnChiđội20tạiPhòngQuânNhuNamBộ.KýtênNguyễnBình,uỷnhiệmquânsựNamBộkiêmKhutrưởngKhu7.(TổngthưkýBanQuânNhuNamBộlàTrịnhĐìnhHoa).

Chúthích:(1)Ca-lô(calot):Mũvảicủalính

Chương41

Chínhbịbắt,NguyễnBìnhxúcđộng

PhaicứuChínhbấtcứgiánào

TếtĐinhHợi(1947)chưađượcmấyngàythìtindữbayrabưng:ChínhHeođãbịbắt.Tinnàylàmbànghoàngmọingười.Bancôngtácsố1làniềmhãnhdiệncủakhángchiến.Đólànắmđấmcủanhândânyêunướctrongvùngtạmchiếmđãtừnggiángnhữngcúthôisơnvàođầunãoquânthùkhiếnchochúnghoangmang.NguyễnĐinhChínhlàconchimđầuđàncủaBancôngtácsố1.

-ChínhHeobịbắttrongtrườnghợpnào?AnhBahỏi.

Liênlạcthànhbáocáo:

-ĐểchođồngbàonộithànhănTếttrongtinhthầntựdođộclập,Bancôngtácsố1quyếtđịnhđánhlớn,làmnhiềuvụchoTâyvàViệtgian“êcàng”bỏthóiruồngbốlàmtiềndânchúng.Phảigâynhiềutiếngnổdiệtáctrừgianchobàconlêntinhthần.TếtĐinh.HợiphảivuihơnTếtBínhTuất(46)lànămTâyđangthắngthếđẩyluibộđộivàcơquanNamBộchạytớimũiCàMau.Rấttiếclàtrongviệcvậnchuyểnsúngđạnvônộithành,vàinơibịlộvàđườnggiaoliênbịnghẽn.ChínhHeovẫnchocáctổnổsúngtrừgian.ĐêmgiaothừacácbótcảnhsátởCầuKiệu(PhúNhuận),cầuMạcMahon(cầuCôngLý),cầuBông,cầuThịNghèđềubịanhemnémlựuđạnvàrảitruyềnđơn.Mộtsốchiếnsĩbịbắtvàlựuđạntachếkhôngnổ.Phảivôbưngxinthêmsúngđạnvàlựuđạn.ĐíchthânChínhHeođiđểbáocáorõvềtáchạicủanạnthiếulựu

đạntrongcáctrậnđánhởnộithành.AnhtinrằnganhBasẽkhôngtiếcmộtthứgìvớianhemcôngtácthành...

AnhBagạtnhưngnói:

-Đồngchíđingayvôđề,đừngdàidòng.TrongtìnhhuốngnàoChínhHeobịbắt?

-RatớiBàQuẹo,anhChínhgặpemHiệpbịthươngởđùi.Vếtthươnglàmđộc,phảimổngay.Hiệpmớimườibốn,làđộiviêntrẻnhấtcủaBancôngtácsố1HiệpvàanhtraitênlàHoàng,mườisáu tuổi, là concủaôngchủ tiệmđồdaởđườngD'Espagne (LêThánhTôn)chiếnđấurấthăng.Hoàngđãnémlựuđạn làmquèthằngthựcdângiàBéziat,chủtịchHộiđồngtưvấnNamKỳ.ChínhHeotạmhoãnchuyếnrabưngđểđưaemHiệpvềnộithànhchămsócvếtthươngđãnhiễmtrùng.GởiHiệptạimộtnhàcơsở,anhChínhđitìmMạnhthườngquânxintiềnmuathuốcchoHiệp.KhôngmayanhbịbắttạiPhúNhuận.NgàyđólàmùngsáuTết.BắtđượcChínhHeo,TâyvàViệtgianreohòtởmở.ChúngđãtừngtreogiácáiđầuChínhHeokhácao.

AnhBacaumày:

-PhảigiảicứuchoChinhHeo.Vớibấtcứgiánào.Cácđồngchíđãcókếhoạchgì?

-ĐãkiếmluậtsưchoanhChính.ÔngNgôSáchVinhnhậncãichoanhChínhkhônglấythùlao...

AnhBagật:

- Nên liên lạc với nhómVăn hoáMác xít - Groupe culturel duMarxisme, báo LesLendemainsvàcáctổchứctiếnbộtrongthành.Phảigõcửatấtcảnhữngnơitacóthểtranhthủđược...

MộtlúcsauanhBalạinói:

-Đólàvềmặtcôngkhaihợppháp.Nhưngquantrọnghơnhếtlàmặtbímậtlàmsaotổchứcđườngdâyvượtngục.Hãynghiêncứuhệthốngốngcốngthànhphố.CóthểcóđườngdâychạydướikhuvựcKhámLớn...

Mắtliênlạcthànhsángrựclên:

-Mộtýhay.Vượtngụctheoốngcống.NhưnglàmsaocóhoạđồhệthốngcốngngầmSàiGòn?

-HãyliênlạcvớiSởvệsinhtoàđôchính.CốngngầmSàiGònkhôngquymônhưbênPháp,nếucácđồngchícóxembộphimLesmisérablesthìthấyJeanValjeanlộibìbõmtrongốngcốnggiảithoátchoanhsinhviên,ngườiyêucủaCosette.CốngSàiGònkhônglớnrộngnhư

vậy,nhưngcũngcóthểgiúpchúngtađộtnhậpnộithành.Cácđồngchícốgắngtìmhoạđồđemvềđây,tasẽnghĩrakếhoạch...

Thờigianthấmthoắttrôi,ChínhHeođãbịđưaratoàkếtántửhình.BáochíSàiGònđềucóđăng.

Vàihômsauliênlạcđembáothànhvôkhu.AnhBađọchếttấtcảcácbáonóivềvụxửngày10-10-1947.

Chánhánkêutốiđa:tửhình.AnhBalộvẻthấtvọngvìkhôngtìmracáchgiảithoátchoChínhHeo.

MấytuầnsauliênlạcthànhđemrabảnsaomộtbứcthưChínhHeoviếttrongtù.ĐâylàbứcthưgởicụHổmàChínhHeođãtựcắttaylấymáuraviết.

Thưchỉchépcómộtđoạn:

ThưaCha,Đếnnayconsavàotayđịch,connắmchắccáichếttrongthờikỳchúngtratấncontrongbótCatinat.RồichúngđưaconquaKhámLớn.Conbiếtchúngsẽkétántửhình,nêntìmmọicáchvượtngục.

Tổchứcrấtkhoahọcnhưngkhônggặpthờicơ.Ratoàngày10-10-1947,conbịchúngtuyênántửhình.

Conchốngánvàtrongphiênxửsau,consẽđọcmộtbảnđiềutrần“Mémoirededéfense”vạchmặtbọnxâmlăngcướpnướcmàvỗngựcxưngvănminhđikhaihoánướcngười...

Ngày19-5-1948toàánbinhSàiGònlạiđemtửtộiNguyễnĐìnhChínhraxử.ĐâylàngàyChínhHeomongđợi.Anhđãchuẩnbịxongbảnđiềutrầnlênánbọnthựcdân.BảnthảocủaanhđượcanhemtùtríthứcnhưsinhviêntrườngthuốcHoàngXuânBình,nhàbáoVũTùnggọtdũathêm.LạiđượcluậtsưNgôSáchVĩnhchấpbútvềngônngữluậtpháp.

ChínhHeođọcrấthùnghồn,bọnTâyhoàntoànbấtngờtrướcbảnlĩnhcủaNguyễnĐìnhChính.Trướcvànhmóngngựakẻtửtộibiếnthànhquantoàdõngdạclênáncảmộtchếđộthựcdântừtrênxuốngdưới.

BáochíSàiGònchỉloantintửtộiđọcbảntựbàochữatrướctoà,khôngdámnêurõcácđiểmlớnvềnộidung.

ĐếnkhitửtộibịđàyraCônĐảocóvàitùnhânKhámLớnđượcphóngthíchnhảyrakhu.HọchobiếtnộidungbảnđiềutrầncủaNguyễnĐìnhChínhtrướctoàánbinhSàigòn:đâylàmộtbảnánchếđộthựcdân.VôđầuChínhHeokhôngnhìnnhậntínhhợpphápcủaphiêntoàbởivìnăm1945PhápđãnhụcnhãđầuhàngquânđộiNhật.ChủquyềncủaPhápchấmdứttừ

khiBảoĐạithoáivịvớilờituyênbốlịchsử:“Trẫmthàlàmdânmộtnướcđộclậphơnlàmvuamộtnướcbịtrị”.ThứhaiChínhHeobáclờibuộctộilàmmấttinhthầnchiếnđấucủaquânđộivàgâynguyhiểmchoquốcphòng.Điếuđóvônghĩa.ThứbaChínhHeokhẳngđịnhnhữnggìtôilàm,tấtcảnhữngngườiyêunướccủabấtcứquốcgianàocũngphảilàm.Tôiđãhànhđộnghếtsứcsángsuốtbìnhtĩnh.Vàbâygiờtrongmóngvuốtcủacácông,tôisẽchocácôngthấytôicóđủbảnlĩnhđónlấycáichếtvinhquangchoTổquốccũngnhưnhàthơCorneilleđãviết:“Mourirpourlepaysestùnsidigllesoạtétqưonbriglleraitenfouleunesibellemort”.

TấtcảanhemtrongkhuđềuhãnhdiệntrướchàokhícủaNguyễnĐìnhChính.ĐúnglàconcháuTrầnBìnhTrọngđãxemthườngcáichếtnhẹnhưmảnhlônghồng.Lờithề“ThàlàmquỷnướcNam,khônglàmvươngđấtBắc”củangườixưađãđượcconcháulặplạivớilờilẽkhácnhưngtinhthầnbấtkhuấtvẫnnhưnhau.

Tuyđaubuồn,anhBaBìnhrấthãnhdiệncómộtngườiem“dọcngangnàobiếttrênđầucóai”nhưNguyễnĐìnhChính.ChínhHeođãlàmvangdanhBancôngtácThành.

Chương42

TạiVườnThơm,MinhKhairamắt

MajésticđầyxácgiặcTây

Bancôngtácsố1làlácờđầucủalựclượngvũtrangSàiGònChợLớn.ĐơnvịnàyđãlậpnhiềuthànhtíchvẻvangkhiếnthựcdânởSàiGònvàcảPariscũnghoangmang.NhưngsựtổnthấtcủaBancôngtácsố1cũngtolớn.LầnlượtcácchỉhuytêntuổinhưNguyễnNgọcSớm,TrầnPhong,NguyễnĐìnhChínhbịbắt.TrầnPhongbịđemđi thủ tiêucònhaianhSớmvàChínhđềubịkếtántửhìnhđầyraCônĐảochờngàyhànhquyết.TrungtướngNguyễnBìnhrấtbuồnvềsựmấtmátnày.Baokếhoạchgiúptửtùvượtngụcđềuthấtbại.Chỉcòncáchđánhlớnđểtrảthùchocácanh.AnhBađangnghĩvềchuyệnđóthìtrưởngBancôngtácsố10vôkhubáocáotìnhhình.

ĐólàanhNguyễnVănNam,tựDanhKhôi.KhôilàngườimiềnBắclưulạcvàoNamlàmnhiềunghề,nhưngnghềchínhlànhânviênkháchsạn.

Anhđãbắtđầuvớinhữngcôngviệcvỡlòngnhưbồibàn,phụbếp.Nhờđẹptrai,cóvốnliếngtiếngTâyanhtiếnlêntừngbướcvàvàinămsauđãlàmchocácnhàhàngkháchsạnlớnởSàiGònnhưMajéstic,Continental,HôtelDesNations,SaigonPalacevàlêntậnĐàLạtquảnlýHôtelduParc,quaChùaTháplàmchoBungalowKéprồiGrandhôteld’Angkor.NhờcuộcđờigianghồnàymàanhKhôi gặpđượcngườibạnđời trênĐàLạt.Năm1945,Khôi thamgia

ThanhniêntiềnphongHẻmĐộiCó,PhúNhuận,sautheoChiđội13củaTriệuCảivàNguyễnĐìnhThâu.SautrậnAnPhúĐông,anhvềBanQuânBáoKhu7.Sausơước6-3-1946,anhđượcanhBaBìnhpháivềnội thànhxâydựngcơsởbímậtởcácvùngcầuchữY,VĩnhHội,XómChiếu,TânThuận...HoạtđộngđượcnămthángthìbịbắtvềCatinat,rồiKhámLớn,căngBiênHoà.

Đầutháng2-1947,khimãntù,Khôinhảyvôkhu,lạiđượcanhemBaBìnhphâncôngphụtráchBancôngtácsố10.Khôicósángkiếntổchứcvàitiểuđộinữđểhoạtđộngdễdànghơnthanhniên.AnhBatánthànhngayvàgiaoanhKhôivàHuỳnhVănKhai(HoàngHồngCúc)tuyểnsinh,lấytrongsốcáchọcviênquânchínhgốcSàiGòn.AnhchọnchocáctiểuđộinữtênTrungđộiMinhKhai.

Sauthờigianhuấnluyện,cácchịemsửdụngthôngthạocácloạisúngtrường,súngngắn,lựuđạn.LễramắtTrungđộiMinhKhaiđượctổchứctrọngthểtạiVườnThơm.TrungđộitrưởnglàchịDưThịLắm(tứcNguyễnThịHạnh).Khíthếrấthăngcácchịemtranhnhaumỗikhinghetinsắpcótrậnđánh.Phảibắtthămchocôngbằng.MộttrongnhữngtrậnđánhcótiếngvangcủatrungđộilàtrậnnémlựuđạntrongrạpchiếubóngsangtrọngnhấtSàigònlàrạpMajestic,chiếmliềnhaicănsố15-17đườngCatinat(ĐồngKhởi).Khángiảrạpnàylàkhángiảchọnlọc,nhàgiàu,tríthức,ítnhấtcũngphảibiếtnóitiếngPhápvìrạpchiếutoànphimPháp(hồiđóchưacóphụđềViệtngữ)phầnđônglàcôngchứcvàsĩquanPháp.TrinhsátBancôngtácsố10đượcbiếtvàotốithứnăm10-6nămấy(1948)bọnsĩquanMarine(Thuỷquân)sẽkéonhautớixemphimAdieu,Cherie,mộtphimtìnhướtát.ThủvaichínhlàcôđàoDanielleDarrieuxminhtinhmànbạcsố1thờiấy.Lậptứcbanchỉhuyquyếtđịnhđánh.VõkhícósẵnlàbatráiOF,loạilựuđạncủaquânAnhdùngđểtấncông.ĐâylàquàchiếnlợiphẩmtrậnMộcHoácủa trungđoànphóHuỳnhThếPhương (tên thật làHuỳnhKimCúc).BốnnữđộiviênđượcchọnlàNguyễnThịKimDung,BùiThịHuê,HoàngThịThanh(tứcTừThịĐào),MạcThịLan(tứcHuệNhỏ).

GọiHuệNhỏvìtrongTrungđộicóchịHuệlớnlàchínhtrịviêncủaTrungđộiMinhKhai.Bốnchịemđượcchọnrấthânhoannônứclậpchiếncông.Ainayđềuchọnáoquầnthậtđẹp-khôngcóthìmượncủabạn-đểcôngviệcvôcửađượcdễdàng,khôngbịbọngáccửalụcbópđầm.Vàoxếchiềungàyấy,bốnchịemtậphọptạinhàcủachịMinh,chủtiệmmayởđườngMayer(VõThịSáu)gầnchợTânĐịnh.KimDungvàHuệnhỏđichungmộtxíchlô.HuệnhỏcòndẫntheomộtcậuemnhỏđểbọnlínhkínkhôngchúýThanhvàchịHuêđimộtxe,cáchnhauvàiphút.

KimDungvàhaichịemHuệnhỏmuakẹoởtiệmChàkếbênrạp,vừanhaikẹovừalững

thữngbướcvôrạpởcửabênmặt.Đingangqualínhgác,KimDungđưabópchochúngxétnhưngtaychịnắmchắctráilựuđạngóitrongkhăntayđặtdướiđáybóp,ởtrênlàmấyviênkẹo.Vàiphútsau,haichịemThanhvàHuêvôcửabêntráinhưđãsắpđặttrước.BốnngườitìmchỗngồithuậntiệnđểnémlựuđạnđúngtầmvàomấyhàngghếhạngnhấtcủabọnsĩquanPhápngồi.Hếtphimthờisự,bắtđầuvôphimAdieu,Cherie.TronglúcmọingườidánmắtvômànbạcthìKimDungrútchốtlựuđạnnémtrướctiên.Mộttiếngnổkinhhồn.RồitiếptheolàhaitráicủahaichịThanhvàHuệ.LantứcHuệnhỏchỉđihướngdẫnchứkhônglãnhlựuđạn.Sựkinhhoàngtrongrạpkhôngbútmựcnàotảxiết,KimDungnhớlờicácanhdặn: lautaytrongmùisoatẩmdầuthơmđểtaykhôngcònmùitanhcủagangthéplựuđạn.Saumấyphúthoangmang,bọnlínhkéocửasắtlại,khôngchoaira.NhưngHoàngThịThanhđãnhanhchânratrước.Cònkẹtlạibachịem.KimDungnhanhtríđổivéngồigầnhàngghếcácsĩquanPháp.NhờbìnhtĩnhmàKimDungđượcchoravề.CònHuệnhỏthìbịmiếnglựuđạntrúngbànchân,khôngnặnglắmnhưngvờla,làmầmlên.LínhcũngchohaichịemHuệnhỏvề.ChỉcònkẹtlạichịBùiThịHuê.ChịcóhaiđiềuthấtlợilàlãngtaivàkhôngbiếttiếngPháp.

Bốtrícôngtácnàychochịvìkẹtngười,vàogiờchótmớigiaochochị.DohaiđiềuthấtlợitrênmàTâynghichịHuê,đưavềbótCatinattrakhảongay.ChịHuêrángchịuđònhaingàyđểcơsởcóthìgiờditản.

SauđóchịchịudẫnlínhvềtiệmmaycủachịMinhởgócGarcerie-Mayer(PhạmNgọcThạch-VõThịSáu).ChịHoàngThịMinhchủquanvẫnởnhànênbịbắt.HoàngThịThanh(tựTừThịĐào)chạyvôkhunênđịchbắt,chịNguyễnThịĐàocũnglàđộiviênMinhKhai.KimDungbịbắtnguộimộtthờigiansau.ĐịchđưatấtcảratoàánbinhSàigòn.Vìsốthươngvongquálớn:20chết,50bịthương(trongsốchếtcóhaiđạitávàtêncòmậtthámArbert)địchkêuánmộttửhình:chịHuê,mộtán20nămkhổsai:ChịĐào,mộtmườinămkhổsai:KimDung.Phiênxửthứhaidotađánhlớn,địchkêuántốiđa:cảbađềulãnhántửhình.(Lúcđólàtháng2-1949).BáochíSàigònphảnứngmạnhnêurõKimDungmới16tuổi.VềsauTâygiảmáncòn20nămkhổsai.

***

Tấtcảdiễntiễncủaphiêntoà.TrungtrướngNguyễnBìnhđềutheodõiquabáochíSàiGònmàliênlạcthànhđưavôbằngtrễvàingày.AnhBarấtxúcđộngtrướcchíkhíhiênngangcủacácchịemtrongcảnhbiệtgiam.Mộtbàithơcủamộtchịđượcđưalọtrangoài:

Tuysalướinhưnghồntavẫntiến

Thântùđàytavẫnnguyệnhysinh

Vàvẫnmơtươiđẹpbuổibìnhminh

Ngàychiếnthắngtrởvềcùngđấtnước

AnhBachithịchocáccấptuyêndươngcácchiếnsĩtrongtù.ChủtịchUỷbankhángchiến - hành chínhSàiGònChợLớnTạNhựtTứgởi thủkhenba chịHuê,Đào,KimDung.PhòngchínhtrịBộTưlệnhKhu7rabảntinđặcbiệtngày23-9-1949cangợigươngchiếnđấucủaphụnữSàiGòn.BộTưlệnhKhẩn7cấpgiấytuyêndươngvớihaichữkýcủatưlệnhHuỳnhVănNghệvàchánhuỷNguyễnVănTrí.

RiênganhBaBìnhthìgởithư,tặngảnhvàtiềnchotừngngười,giaochoanhKhôiphảitìmcáchtraotậntaybachị.

VụMajesticđãnêucaotêntuổiTrungđộiMinhKhainhưlàtinhhoacủanữgiớiSàiGòntrongthờibinhlửa.

Chương43

RabưngchơimaygặpNguyễnBình

TrầnNamHưngquyếtđịnhđiKhu

Trongsố50nhânviênđơnvịquânycócáitênHôpitald'évacuationMotorisé415củaPháptừĐứcquaĐôngDươngchỉcómộtngườiViệtNamduynhất:lieutenántmédecinTrầnNamHưng.AnhBaHưnglàdânChợGiữa,MỹThotốtnghiệpykhoabácsĩHàNộikhoá1935-1943.ĐơnvịanhgọitắtlàHEMchiếmnhàthươngChợRẫylàmtrụsở.Nhânviênhaiphầnbalàphụnữ.Nhữngytá,cứuthương,thuộchaitổchức:CroixRouge(ChữThậpĐỏ)vàAFAT(AuxiliaresFémininsdel'arméedeTerretứcnữtrợtáQuânđội).

AnhBaHưnglàbácsĩmớiratrường,hãycòntrẻlạiđẹptrainêncáccôđầmnonrấtcócảmtình.Cóbanàngbámsátanh,mộtcôđầmgốcNgatrongHộiChữThậpĐỏ,mộtcôAFATvàmộtvợtênquanba.VềsauanhBaHưngmớibiếtngoàitìnhcảmtraigái,cáccônàycòncónhiệmvụtheodõianhđểbáocáovớicấptrênvìanhbịnghicócảmtìnhvớikhángchiến.Tạisaoanhbịnghi?LúcđótrunguýquânyHưngđượcgiaocôngviệckhámbịnhvàphátthuốcchobịnhnhân.Thấydânquánghèotúng,anhBachohọrấtnhiềuthuốc.VìchuyệnphânphốithuốchàohiệpđómàTây“đuổi”anhBaHưng.Đểthayđổikhôngkhí,anhtínhrabưngtìmhiểukhángchiếnmàanhđãngheđượcnhiềugiaithoại.AnhđếnnhàluậtsưBùiThịCẩmlàvợcủaluậtsưGastonPhạmNgọcThuầnđangởtrongbưng.ChịCẩmnói:

-MaicóliênlạcđiAnPhúĐông,chỗanhThuần,anhcómuốnvôthămanhThuầnthìđi.

Buồnngủgặpchiếumanh,BaHưngchụpngay:

-Chotôiđichơi!

Vôkhugặphaianhtríthứcquen:PhạmNgọcThuầnvàNguyễnNgọcBích,BaHưngbắtđầukhoáikhôngkhíbưngbiền.AnhđịnhtrởvềthìanhThuầnrủquaVườnThơmgặpNguyễnBình:

-SắptớisẽthànhlậpUỷbanKhángchiếnHànhChánhNamBộ,anhemmìnhnêncốgắngthamgia.

BaHưngtheobạnquaVườnThơm.LầnđầutiênanhgặpNguyễnBìnhmàtừlâuanhđãnghedanh.VịtưlệnhKhuBảyhếtsứcâncầnvớianhemtríthứctrongthành.BiếtbácsĩTrầnNamHưngchỉvôchiếnkhuchobiếtvàsắpsửatrởvềthành:anhBacấpchoanhmộtgiấygiớithiệu:“BácsĩTrầnNamHưngcóchuyệncầngặptôi.Liênlạcnêngiúpđỡbácsĩ”.

Vềthành,bácsĩHưngmởphòngmạchởđườngFollcault(NguyễnPhiKhanh),Đakao.Làmăncũngkhá,nhưngcuộcsốngnhunglụaởthànhkhônghấpdẫnbằngsinhhoạthàohùngtrongchiếnkhunênchínthángsauBaHưnglạitrởvôbưng.Lầnnàythìđithiệtchứkhôngphảivôbằngchobiếtnhưlầntrước.

AnhBaHưngđượcanhThuầntiếpđónnồngnhiệt.AnhThuầnvừađượcgiữchứcPhóChủTịchUỷbanKhángchiến-HànhchánhNamBộ.Khutrưởngkhu7NguyễnBìnhcũnghoannghênhngàytáingộngườitríthứcđãtrăntrởchọnconđườngtiếnthủ.Ngànhquânyđanglàmộtngànhcầnthiếttrongkhángchiến.Cácđơnvịđangcầnytá,bácsĩ.

AnhBaBìnhgiaochoanhBaHưngtrọngtráchmởmộtkhoáđàotạocứuthươngcấptốc15ngày.Sauđólạimởmộtkhoáytátrongbatháng.TrongkhoánàyanhBadạysănsócvếtthương theophươngphápmớiđượcápdụng trongđệnhị thếchiến.Anh tạmgọi làgọi làphươngphápHEM.Trướcđâyvếtthươngđượcrửavàrắcthuốchằngngày,còntheocáchđiềutrịmớithìrắctrụsinh,bănglại,bangàysaumớitháobăng.Thườngthìkhitháobăng,vếtthươngđãkéodanon.Điềuđángnhớcủakhoánàylàsángbếgiảng,cótrungtướngchủtoạ,chiềumáybaylênnémbom.Nhờsơtánngaynênkhôngaibịthương.KhoánàymởtạiBaThu,giữaĐồngThápMười.Đồngtrốngkhôngcócâycao,máybaythahồràsátđất.

ĐócũnglàlầnđầuanhBaHưngthấysứcmạnhcủakhôngquânPhápởKhuTám.

SaungàylễThươngBinh27-7-1948,quânyviện2đãcấtxongtạimộtgiồnggầnBaThu.GiồngnàykhôngbiếttêntrongvùnggọilàgìnhưnganhembộđộigọilàGiồngNhàThươngvìmớimởnhàthươngtạiđây.AnhBaBìnhgiaonhàthươngnàychoanhBaHưng.LúcđóbácsĩHồVănHuêphụtráchQuânYviệnkhu7ởCầnGiờ.BácsĩHoacoibịnhxácủaTrungđoàn308.

Gọilàquânyviện2ngherấtxômnhưngđâychỉlàtrạicộttràmmáilá,giườngchỏng

đóngbằngtretrảiđệmbàng.Bácsĩvàbệnhnhânởchungtrạichỉcáchmộttấmváchlá.CómộtkỷniệmkhóquêntrongnhữngngàyđầuphụtráchquânyviệnởGiồngNhàThươnggiữanăm1947này.Cóhaithươngbinhđượcđưatới:anhNênthuộctrungđoàn300vàanhHoàngthuộc trung đoàn 305. Cả hai đều bị thương gãy xương ở tay. Anh Ba Hưng điều trị theophươngphápHEM,rửavếtthương,rắcthuốcbộtSunfamit(trụsinh)đểnămngàymớimởbăngra.HaianhNênvàHoàngkhôngbiếtcáchđiềutrịmớilạnày,cứthắcmắcvìsaobácsĩkhôngngóngànggìtớivếtthươngtrongnămngày.KhôngrõainóichohaianhbiếtbácsĩHưnglàquanhaithầythuốctrongnhàbinhPháp,chỉmớirabưngcómấytháng.ThếlàhaianhnhìnanhBaHưngvớicặpmắtnghingờ:“phảichăngtaynàycủađịchchuivôhàngngũkhángchiếnđểámhạichiếnsĩ!”.NhữnglờithìthầmđóthấutớitaianhBaHưng.Anhgiảithíchphươngphápđiềutrịmới,nhưngkhôngaitinvìcácnơikhác,thầythuốcvàytáthaybăngmỗingàychobệnhnhân.Khôngainóitrướcmặt,nhưngsaulưngnhiềungườichửilén:“đãlàmbiếnglạicònnóidóc”.AnhBaHưngrấtkhổtâmvềtháiđộkhôngthánthiệncủaanhemthươngbinh.Cóđêmanhngủkhôngyênvìsợmộtkẻquákhíchnàođólénsangbuồnganh“thíchkhách”.Haibênchỉcáchnhauváchlámỏngmanh,sơsài.

RấtmaychoanhlànhữnglờixìxàonghikịđóthấutớianhBaBình.Vàmộtsángnọ,anhBachốngxuồngtớiquânyviện2.Thậtlàbấtngờ,mọingườixônxaonhưnganhBakhoáttaynói:“Cứlàmviệcbìnhthường.Tôichỉghémộtchútthôi”.LúcđóanhBaHưngđangtháobăngchohaianhNênvàHoàng.

Haianhnhănmặtlộvẻkhóchịuvìmùihôibốclêntừvếtthươngbăngđãhơnbangày.Nhưngcuộnbăngvừatháohếtthìcảthầythuốclẫnthươngbinhđềureolênmừngrỡ:

-Lànhrồi!

-Kéodanonrồi!Xươngđãrápcứng.

AnhBaBìnhbướctớinhìnkỹvếtthươngđãkéodanoncủahaianhNênvàHoàng.AnhgậtgùnóivớianhBaHưng:

-TrướcđâytôicónghebácsĩnóivềphươngphápbăngbócủaPháptrongđệnhịthếchiến.Nàymớithấytậnmắt.Kỳdiệuthật!Tênphươngpháplàgìvậy?

-HEM,tứcHospitald'évachationMotorise.

AnhBaBìnhgậtgùquaylạihaianhthươngbinh:

-TôicónghelờiphànnàncủahaianhvềgiámđốcQuânyviện2.Chonênsángnaytôigáccôngviệcđểquađâyđiềutratạichỗ.Kếtquảchothấylàhaianhhơivộivàngtrongviệcphêphán...

HaianhNênvàHoàngấpúngxinlỗibácsĩHưng.Trongkhiđó,anhBaBìnhgọianhNguyễnĐứcHinhtừdướixuốnglên,nói:

-ChụpbácsĩHưngvàhaianhthươngbinhnàymộtbứcảnhkỷniệmđánhdấungàythànhcôngđầutiêncủaQuânyviện.

NguyễnĐứcHinhlànhàthơkiêmnhiếpảnh.Rabưng,anhđượcanhBaBìnhkhaithácmộttàinăngmới:đánhgiặc.DùvậyanhHinhvẫnkhôngrờicáimáyZeissIRónthânthương.AnhmởmáymờianhBaHưngvàhaianhNên,Hoàngngồitrêngiườngchụpmộtbức.XongrồianhBaHưngmờianhPhạmNgọcThuầncùngchụpvớibaanhmột“pose”làmkỷniệm.

VàingàysauliênlạcđemquamộtbaothưtrongđócócácbứcảnhrọilớnvớimấychữđềtặngcủaTrungtướngNguyễnBình.BứcảnhđóanhBaHưnggiữkỹnhưgiabảo:“NếurakhukhônggặpNguyễnBìnhthìmìnhđãtrởvềthànhngaytừđầu”.

Chương44

TôKýcướivợmờikhutrưởng

NguyễnBìnhcưỡingựatớichungvui

AnhemtrongGiảiphóngquânliênhuyệnnhớmãingàyhômấy:chỉhuytrưởngTôKýcướivợ.Từ lâuvịchỉhuynàymêđánhgiặckhôngchịunghĩ tớiviệc lậpgiađình,chỉsợvợcon“vướngtayvướngchân”nhưngrồichuyệnphảitớiđãtới:chiếntranhlàchuyệnlâudài,cóthểkéodàiđờichatớiđờicon,nhưchủtrương“Trườngkỳkhángchiếnnhấtđịnhthắnglợi”màaicũngthấmnhuần.Trướckhivàotiệcliênhoan,hãytìmhiểuvềtânbangvàtângiainhân.

TôKýtheocáchmạngtừnhỏ.ChalàôngTôNếphoạtđộngbímật,thamgiaNamKỳkhởinghĩabịTâybắtđưavềtrạigiamXómChiếuvàđưađithủtiêu.LúcđóthựcdânđưacácchiếnsĩcộngsảnraMũiTàuNhàBè,xỏdâykẽmvàolòngbàntayxâutừngchùm,lùaxuốngxàlanđemnhậnchìmngoàibiển.TrướcNamKỳkhởinghĩa,TôKýbịTâybắtđưalêntrạitậptrunggiữarừnggọilàcamdestravailleursTàLài,tagọilàCăngTàLài.Đâylàtrạigiamkhoéttrongrừngsâudọcconđường20SàiGòn-ĐàLạt,cáchĐịnhQuán15câysố.Trongnămđợtliền,TâyđưalênđâymấytrămnhàcáchmạngchúngbắtđượckhắpNamKỳlụctỉnhđểngănchặnnhữngcuộckhởinghĩamàchúngtiênđoánsẽxảyra trong lúcchánhquốccủachúngđangbịĐứcquốcxãchiếmđóng.DùvậycuộckhởinghĩaNamKỳvẫnxảyra.Tâythẳngtayđànápvàtànsáthàngngànngười.ChúngvôtìnhtậptrungmộtlựclượngdựtrữcánbộcộngsảnưutútrongcăngTàLài.VàithángsaukhicuộckhởinghĩaNamKỳthấtbại,chibộnhàtùquyếtđịnhchotámđồngchívượtngụcdướisựcầmđầucủabíthưXứuỷNamKỳTrấnVănGiàu

(SáuGiàu).BảyngườikialàChâuVănGiác,DươngVănPhúctựNămĐông,TrươngVănNhâm,NguyễnCôngTrung,LêAnhKiệttứckỹsưVăn,NguyễnTấnĐứcvàTôKý.TôKýtheohaianhGiàuvàGiácđivềhướngĐàLạtcònnămngườikiađivềhướngSàiGòn.TôKýbịTâybắtởĐàlạtđưavềcăngBàRá.SauđólạiđưavềkhámTâyNinh.NgàyNhậtđảochánhPháp,ngày9-3-1945,TôKývậnđộnglínhmã-tàgiaosúngchoanhemtùchánhtrịrồivềnhàlàmăn.

Anhtrởvềquênhà,TânMỹ,BìnhLý(naylàxãBìnhMỹ)tiếptụchoạtđộng.Khitacướpchánhquyềncuốitháng8-1945,TôKýlàchỉhuytrưởngGiảiphóngquânliênquậnHócMôn-BàĐiểm-ĐứcHoà.

Vềcôdâu,chịTânlàdânHócMôn,giađìnhcótruyềnthốngcáchmạng.VụTâyxửtửngườianhhùngChínBỉnh(ĐặngCôngBỉnhngườichỉhuycuộckhởinghĩaởHócMôn)càngnungchícămthùquâncướpnướctronggiađìnhchịTân.VợChínBỉnhcóbàconvớimẹchịTân,nhàởấpBếnĐò,xãTânPhúTrung.CómộtđiềukìdiệulàtrướcđâyChínBỉnhlàtayanhchị,cóaingờlạitrởthànhmộtnhàcáchmạngngoancường.Giaithoạicáichếtđầykhípháchcủa“nguyênsoáiBỉnh”đượctruyềnmiệngkhắpHócMônvàcácquận lâncậnGòVấp,ThủĐức,ĐứcHoà.ĐíchthânchủquậnHócMôntênThọ,thiênhạgọilàQuậnDẻovìcótậtchân,nhắcghếmờiChínBỉnhngồikhiôngbịápgiảivềdinhquận.Nhưnghãytrởlạicôdâu.ChịTânđậu tiểuhọcvàinăm thì ta cướpchínhquyền.Ngày25-8-1945cả triệungười,phần lớn làthanhniêncácquậnnộingoạithànhkéovềSàiGòndựmít-tinh,chịTâncũngủiquầnáođidự.ChịkhôngquêngắnphùhiệuThanhniêntiềnphongvàongựcáo,nhưnggặptrụctrặcvàogiờchót:cácanhkhôngchochịđi“đànbàcongáimàđiđâu.Cóthểxảyralộnxộn,chếtchóc”.Dùvậy,saukhicácanhđirồi,chịTâncũngđi.Nhữngngàyrựcrỡcờbaytrốngthúc,làmsaocóthểnằmnhàđược!Từcuộcmít-tinhlịchsửđó,chịTâmhămhởthamgiamọicôngtácmàcáchmạnggiaophó.Vàtrênđườngkhángchiến,chịđãgặpchỉhuytrưởngGiảiphóngquânLiênquận.

Trongngàyvuiđángghinhớnhấttrongđời,haianhchịquyếtđịnhmờitrungtướngNguyễnBìnhtớichungvui.ĐốivớiNguyễnBình,anhBaTôKýrấtcónhiềucảmtình.AnhgọivịđặcpháiviêncủaBộTổnglà“anhBa”nhưgiớichỉhuythâncậncủaNguyễnBình.Ngaytừđầu,khiđượcthưmờidựhộinghịquânsựtạiAnPhúXã,TôKýđãủnghộngay.Anhnghĩlà“hiệnnayMiềnĐôngđangcầnthốngnhấtcáclựclượngvõtrang.Ngườiđứngralàmviệcnàyphảilàtaycóbảnlãnhmớithuphụcđượcđámanhhùngtứchiếng.NếukhôngthìcũngphảilàngườicủaTrungươngpháivào.ChưabiếtNguyễnBình“làmracơmcháo”gìkhông,nhưngmìnhphảivìviệclớnmàủnghộ”.ChừnggặpNguyễnBìnhtạihộinghị,anhthấyrõđặcpháiviênTrungươngđúnglàmộtngườicủatìnhthếkhókhănvàquyếtđịnhủnghộcủaanhtrướcđâyrấtđúng.KỷniệmsâusắcnhấtcủaanhvềNguyễnBìnhlàđêm“hộisư”trênsôngĐồng

Naivàithángsauđó.AnhBaBình,đãcùngmộtsốchỉhuyquânsựđithịsáttìnhhìnhhaibờsôngĐồngNaitrênmộtchiếctàutacướpđượccủaTây.LúcđótaphátđộngdânquândukíchtấncôngcácđồnđiềncaosulànơiTâythườngchiếmđểđóngquânvàlàmđiểmxuấtquânđánhta.ĐêmđónhiềusởcaosudọchaibờsôngĐồngNaibốccháyđỏrực.

AnhBaBìnhchỉcácđámcháynóivớicácchỉhuy:

-Xemkìa:LửaViệtMinhthiêuđồngiặc.

Ngày tới ThủDầuMột, anhBađã ra lệnhđốt sở cao suPhúRiềng, giải thoát dân“contrat”,chiếmxưởngmáyđemvềxâydựngBinhCôngXưởng.

Quanhữngtiếpxúcvớicácchiđộikhác,TôKýbiếtanhBaBìnhrấtyêumếnbinhsĩvàcánbộquânsự.AnhBathườngđếncáctrạmquânythămthươngbinh.CácbácsĩvàytáđềuxúcđộngkhithấyanhBalấykhăntayđuổiruồibutrêncácvếtthươnganhembinhsĩ,nhưngruồilàgiốnglìnênanhBaphảiđắpkhăntaycủamìnhlênmặtmộtthươngbinh.

AnhNguyễnĐứcHinhthườngkhoechuyệnanhBaBìnhvàchịThanhxáchcặpgàtớitặngvợanhsanhđượcvàituần.KhiHinhcámơnthìanhBanói“đólàchánhsáchđốivớicánbộchứcógìriêngtưmàcámơn”.SauđóchịThanhnóiriêngvớianhHinh“anhBabảomìnhcótráchnhiệmlochohậuphương,vợconcóyênổnthìchiếnsĩmớiyêntâmmàđánhgiặcnơimặttrận”.

KhôngriênggìNguyễnĐứcHinhmànhiềuanhemcũngđượcanhBachămsóc.CóanhvừabáotincướivợanhBamóctúitraohếtxấptiềnphụcấpthángmớilãnhđểvềlàmlễliênhoanmờibạnbètớichiavui.

AnhLâmTháiHoàgắnbóvớianhBaBìnhcũngdotháiđộchămsócâncầncủavịtưlệnh.LúcanhHoàđicôngtác,anhBachochịThanhđếnnhàgiúpđỡchịHoà.

ChịPhạmThịNhiệm,emgiáosưPhạmThiềuvàlàvợcủaanhPhạmNgọcThảosanhconso.AnhBìnhcũngbảochịThanhtớisănsócchịNhiệm.Cóchuyệnvui,nhàbảosanhởKhu9đènlùmù,PhạmNgọcThảođứngởđầugiườnghỏichịThanhđangbếđứanhỏ:“Traihaygái?”Thấy“dâynhợlòngthòng”,chịThanhnói:“contrai”.Chừngxemkỹlạilàcongái.Traihaygáigìcũngcámơnvợ.AnhThảohấpthụvănhoáPhápnênômhônvợtrướccặpmắtngơngáccủachịThanh...

Dobiếtnhữnggiaithoạiđó,anhBaTôKýmờianhBaBìnhlàmchủhônđámcướicủaanh.KhôngriêngvợchồnganhmàcảGiảiphóngquânLiênquậnđềuhãnhdiệnvềsựcómặtcủatrungtướng.AnhBacưỡingựatớidựhônlễcùngmộtsốvịtrongBộtưlệnhKhu.VôtiệcanhBaTôKýmớibiếtanhBaBìnhsốngthật“thanhđạm”,khônguốngrượu,khônguốngcà

phê.Khôngphảilàthầytu,nhưngvìconmắthư,phảikiêngcữcácthứcuốnggâynhiệt.Tuykhôngdùngrượu,anhBavẫnhoàmìnhvàokhôngkhívuinhộncủatậpthểvàcũngtỏralà“mộtcâyvănnghệxanhdờn”.NhữngaicómặttrongtiệccướiđórấtthúvịđượcbiếtmộtNguyễnBìnhthânmậtgầngũi,kháchẳnchândungvịtưlệnhmàkhẩuhiệusốmộttrongđờilà“kỷluật”nghiêmminh.

Chương45

ThanhSơnphụtráchCampuchia

UỷviênquânsựvềNguyễnBình

ĐâynóivềThanhSơn,NguyễnVănTây,mộtnhânvậttêntuổicủaNamBộ.Cóchuyệnnàyítngườibiết:ThanhSơnkhôngphảihọNguyễn.NộitổThanhSơnlàmộtnghĩaquâncủaBìnhTâyĐạiNguyênSoáiDânPhong-tứcQuảncơTrươngĐịnh.ÔngnghĩaquânnàytênlàPhạmTự.EmcủaPhạmTựlàPhạmThịHiền,tứcbàcôcủaThanhSơn,rấtgiỏivõ,lậprađộinữdânbinhcùngvớianhquyếtchíđánhTây.KhiTrươngĐịnhbịtênViệtgianHuỳnhCôngTấn(độiTấn)hãmhạiởĐámLáTốiTrời(GòCông),bàPhạmThịHiềnbịTâygiếtvàtruditamtộc.ÔngPhạmTựchạyvềRạchRầy,xãHựuThạnh,CầuKè,naylàTràÔn.Vẫnchưatrốnthoát,Tâybắtchặtđầu,némxácxuốngbưngĐậpVongcũngtrongxãHựuThạnh.Trướcnạntruditamtộc,ôngnộicủaThanhSơntênPhạmCaoYđổilàNguyễnVănBằng,chaThanhSơntênPhạmVănHiếnđổilàNguyễnVinhHiển.ÔngNguyễnVănBằnggianhập“ViệtNamPhụcQuốcHội”củacụPhanBộiChâucònôngNguyễnVinhHiểnthìlàmlàngđểdễhoạtđộngtheolýtưởngcủachaông.

ThanhSơnnhớhồinhỏthườngbịchabắtchépmấycâuchữnho“trunghiếutiếtnghĩa”,“trungcannghĩakhí”khôngphảichỉchépvàitrămhàngmàchépđầybamảnhgiấyhọctrò.NhờchépnhiềunhưvậymàThanhSơncónétchữđẹp.ĐếnkhibịTâyđàyraCônĐảocáihoatayđócóchỗđắcdụng.ThanhSơnđượcđưavàotổphụcvụhọctập,chéptàiliệuDuyvậtlịchsử,Duyvậtsửquan,Duyvậtbiệnchứngpháp.ĐanghọccollègeCầnThơdướiUngVănKhiêmmộtlớp,haianhembỏtrườngtheocáchmạng.

ThanhSơntrốnsangTàuhọctrườngHoàngPhốvàđượcvinhdựsớmlàhọctròcủaNguyễnÁiQuốc...

NhưnghãytrởlạiNamBộtrongnhữngngàynướcsôilửabỏngcuối1945.Khitacướpchánhquyềnvào25-8,ThanhSơnlàuỷviêntrongLâmuỷHànhchánhNamBộkiêmThanhtrachínhtrịmiềnTây.

MặttrậnCầnThơđãbaovâyđịchtrong90ngày,mộtthànhtíchđánghãnhdiệnsovới29ngàySàiGònsốngtrongđộclậptựdo(25-8đến23-9-1945).Đầutháng2-1946mặttrậnCầnThơvỡ,TrungươngQuânsựuỷviênHộimàchủtịchlàVõNguyênGiáp-lúcđóchưacóBộQuốcPhòng-rútThanhSơnvềTrungươngđểlovấnđềchiviệnchokhángchiếntrongNam.ThanhSơnlênđườngraBắcvớitrợlýlàkỹsưNguyễnĐăng.NguyễnĐănglàkỹsưcanhnônglàmviệcởCầnThơđãtheoThanhSơntừđầunăm1945.

HaianhemcùngtrênđườngraHàNộidựkỳhọpQuốcHộiđầutiên.TớiVàmLáng(GòCông)haianhmướnghecửamuagạochởraPhúYênvừalàcảitranglàmdânthươngláivừatiếptếmiềnTrungđangđói.

LúcđóchủtịchUỷbanKhángchiếnMiềnNamViệtNamđóngởQuảngNgãilàNguyễnSơn,nguyênlàchánhuỷquânđoànDiênAn,từngthamgiacuộcVạnlýtrườngchinhvớiquângiảiphóngTrungHoathờikhángNhật.AnhemởNamBộrathấytướngNguyễnSơnxâydựngvùngQuảngNgãinhưmộtthủđôcáchmạng,tậptrungcácthứTrungươngchiviệnchoNamBộđểbiếncăncứQuảngNgãinhưmộtDiênAn.LàdânNamBộănngaynóithẳng,ThanhSơnđãđụngNguyễnSơnnhiềutrận,rõrànglàhaingọnnúikhôngsốngchungtrênmộtmảnhđất.

Đụngnhauvềchuyệnvõkhí.NamBộcầnsúngđạnđánhTây,đượcTrungươngchiviệnsúngđạnlàmừng.ThanhSơntìmghethuyềnđưavềNamBộ.

CònNguyễnSơnthìcươngquyếtgiữsốsúngđạnđólạichoQuảngNgãiviệnlýdo:Tâycắtđườnggiaothông,làmsaođưavõkhívàonamBộ?ThanhSơncự:“Saokhôngđược,ngàyxưaNguyễnHuệđưaquânraBắcgiảiphóngThăngLongbằngcáchnào?Ghebầuởđâythiếugì!”

ThànhSơncòntốthêm:

-NếuanhmuốnđánhPháp,xinmờianhvôNamBộ.CònnếukhôngthìanhphảitrảvõkhílạichoNamBộ.

ĐúngvàolúcđóTrungươngbổnhiệmThanhSơn,PhóchủtịchUỷbanKhángchiếnMiềnNamViệtNamvớinhiệmvụlotiếptếchoNamBộđểđẩymạnhkhángchiếnchốngxâmlăng.Côngviệccấpbáchlúcđólàxâydựngcáckhochứavũkhí,tìmghethuyềnđưavõkhívềNamBộ.MộttrongcáckhođólàVũngRômàthủkholàđồngchíTất.ChínhtừkhoVũngRônàymàbàNguyễnThịĐịnhnhậnvõkhíchiviệnchoNamBộ.CácthuyềntrưởngTrầnVănHoài(HoàiRâu),ĐặngVănQua,MườiThôicũngxuấtpháttừđóđưasúngđạnvềchobakhu7,8,9.

Tháng7-1947ThanhSơnvềNamBộ.CũngtrongthờiđiểmđóhộinghịXứđạibiểuhọp

tại Đồng ThápMười. Trong cuộc họp này có các đồng chí Lê Duẩn, PhạmHùng, Ung VănKhiêm,TrầnVănTrà.HộinghịgiảiquyếtcácmâuthuẫngiữaViệtMinhMới,ViệtMinhCũ,thốngnhấthaihệUỷbanHànhchánhvàUỷbanKhángchiếnNamBộvàcácliêntỉnh,tránhtìnhtrạngkhôngănkhớptrướcđó.Cũngtrongthờiđiểmnày,đồngchíPhạmVănĐồngđạidiệnTrungươngởphíaNamđiệnvàoralịnhchoThanhSơnmởmặttrậnKampuchiađểcầmchânPhápbênđóđồngthờigiảitoảchoKhu5đangbịPhápcôlập.

ThanhSơntiếpnhậnsứmạngđóvớisựhânhoankhótả:Năm1946khiraTrungương,ThanhSơnđãdựavàoKhuNăm,cáiơnđóanhđịnhsẽtrảthìdịpmayđến:TrungươnggiaochoanhnhiệmvụgiảitoảáplựcPhápđangđèlênKhu5đồngthờitiếptếchoKhu5bằngcáchmởbếnbãiởNamBộvàKampuchia,chothuyềnghechởlúagạo,khômắmchomiềnTrung.Đểthựchiệnkếhoạchnày,bộtrưởngCanhNôngNgôTấnNhơn(thayHuỳnhThiệnLộc)đưahaichụckývàngvôNamđểchidụng.LúcđóThanhSơnlàuỷviênQuânsựkiêmNgoạivụ.Đếnnăm48,anh làTrưởngPhânBancủauỷviênKhángchiếnhànhchánhNamBộởMiềnTâyNamBộ.Vì tầmquantrọngcủamặt trậnKampuchia,ThanhSơngiao lạinhiệmvụuỷviênQuânsựNamBộchongườikhácđểtậptrungnỗlựcvàotrọngtráchmớitrênđấtChùaTháp.

GiaochoaichứcuỷviênquânsựNamBộđây?

XứuỷvàUỷbanNamBộthấykhôngaixứngđánghơntrungtướngNguyễnBình.VịpháiviênquânsựcủaBộTổngđượcBácHồvàđồngchíVõNguyênGiáppháivôNamtrongtháng10-1945đãnắmđượctìnhhìnhquânsựvàchínhtrịởmiềnĐôngNamBộ,kịpthờithốngnhấtcác lực lượngvõtrangđịaphươngmàsừngsỏnhất làBìnhXuyên.Ởvùnggiảiphóng,KhutrưởngKhu7đãchánhquyhoácácbộđộitổchứcthànhcáctrungđoànsinhhoạtcónềnếpvàtácchiếncóbàibản,kỹthuậtvàkỷluật.Ởvùngtạmchiếm,NguyễnBìnhtổchứccácBancôngtácchuyênhoạtđộngtrongthànhphốrảitruyềnđơn,némlựuđạn,trừngtrịgiặcPhápvàbọnViệtgianphảnđộng.Tuycómộtsốđộiviênquentácphonggianghồvôtổchứcgâynhiềutáchạiđángtiếc,nhưngnóichungthìcácđộiquyếttửtrongnộithànhđãgâyđượcnhiềutiếngvang,ảnhhưởngtớitậnParislàmbọnthựcdânănngủkhôngyên.

Saukhicânnhắc,XứuỷvàUỷbanNamBộnhấttrícửtrungtướngNguyễnBìnhgiữchứcPhóchủtịchUỷbanHànhchánh-KhángchiếnNamBộkiêmuỷviênquânsựNamBộ.ĐưaNguyễnBìnhlênNamBộcũngcónghĩalàkhépvịtrungtướngvàokhuônkhổvớinguyêntắctậpthểlãnhđạo,cánhânphụtrách,mộtnguyêntắcmàtrướcđâykhutrưởngKhu7khôngmấyquantâm,dẫnđếnnhữngquyếtđịnhcótánhcáchcánhânnhư“hànhđộngcủamộtviêntướngngoàicõi”bấtchấptriềuđình.

NgoàiraXứuỷvàUỷbanNamBộcũngbànviệcchọnaigiữchứcKhutrưởngKhu7.Đa

sốnhấttríchọnanhTámNghệ(HuỳnhVănNghệ)đanglàkhuphó,mộtchỉhuyquânsựtuyệtvờiđãlậpnhiềuchiếncônghiểnháchnhưLàNgà,ĐồngXoài,BàuCá.

Chương46

BắtPhánHuềlòirachuyệnlớn

Tâymưuđồlậpchiếnkhuma

Quânkhu7đanghọpbànvấnđềchánhquyhoábộđội,biếncácchiđộithànhtrungđoànthìcótinđiệntừChiđội7chobiếtbắtđượcPhánHuề,nguyênlàchủtịchtỉnhBàRịađãbịTâybắttrongcuộctấncôngtỉnhBàRịa.KhôngrõvìsaoPhánHuềlạilénlúttrởvôkhugiảiphóng.Đoánbiết có chuyệnquan trọng,Khu trưởngNguyễnBìnhbèncùngMaiVănVĩnh:ChịđộitrưởngChiđội7cấptốcvềBàRịa.

Khibịbắt,PhánHuềnghĩlàcuộcđờimìnhđãtàn,nhưngHaiVĩnhkhéoléođốixửđểPhánHuềlêntinhthần.HaiVĩnhđóngvaichiếnsĩquốcgiabấtmãnvềsựlãnhđạocủacộngsảnkhéođếnmứcPhánHuềtinthậtvàtiếtlộâmmưuthànhlậpchiếnkhuquốcgiacủachánhphủquốcgiaNamphầnViệtNamdọnđườngchogiảiphápBảoĐại.PhánHuềthúnhậnlãnhnhiệmvụvôkhudụdỗmộtsốcánbộkhángchiếnvềvớichánhnghĩaquốcgia.

PhánHuềcũngtiếtlộBảyViễnđãpháiLaiHữuTàidựcáccuộchọpcủacácgiáopháilậpMặttrậnQuốcgiaLiênhiệpủnghộgiảiphápBảoĐại.

HaiVĩnhtươngkếtựukếviếtthưchoThủtướngNguyễnVănXuântỏýhoannghinhchủtrươngkêugọichiếnsĩquốcgiabỏKhuvềThànhvàđangnghiêncứuđểthihànhchủtrươngđó.

ĐọcbứcthưcủaHaiVĩnh,PhánHuềphấnkhởi,khôngngờmìnhđãtựthútộilỗicủamình.KhiHaiVĩnhbáocáomọiviệc,NguyễnBìnhralịnhgiảiquyếtngayCôngAnvàQuốcvệĐộiBàRịa.

Xongrồi,NguyễnBìnhtrởvềBộTưđịnhlođốiphóvớinguycơBảyViễnngảtheoPhòngNhì,bắttaythủtướngNguyễnVănXuânlậpchiếnkhuquốcgiagiảhiệu.

TừlâutađãnắmđượctinBảyViễndungtúngbọnPhòngNhìtrongChiđội9.NaylạibiếtrõthêmlàbọnTưSang,NămTàiđãláiBảyViễnđiquáxa.PhảirasứckéoBảyViễntrởlạiđườngngaynẻothẳng.Làmsao?

Saumấyngàysuytính,NguyễnBìnhchomờigiáosưĐặngMinhTrứ,chủtịchUỷbanKhángchiếnHànhchánhthànhSàiGòn-ChợLớnbàncáchliênhệchặtchẽvớianhemChiđội

9màmộtđạibộphậnđóngtrongđịabànthànhphố.GiáosưTrứdạytrongtrườngtrunghọcPétrusKývàcùngrakhuthamgiakhángchiếnngaytừđầuvớicácđồngnghiệpPhạmThiều,HồVănLái,NguyễnVănChì,TrầnVănCác.Trongnhữngnămđầu,ôngTrứhoạtđộngởmiềnĐôngvớiluậtgiaLêĐìnhChi,kiếntrúcsưHuỳnhTấnPhát,giáosưPhạmThiều.ĐếnkhithànhlậpUỷbankhángchiếnhànhchánhthànhSàiGòn-ChợLớn,ôngđượcbổnhiệmchủtịch.

SaukhingheNguyễnBìnhtrìnhbàyPhòngNhìcốláiBảyViễnngảtheogiảiphápBảoĐại,ôngTrứtánthànhviệcmờimộtđạidiệnBìnhXuyênvôUỷbankhángchiến-hànhchánhthànhSàiGòn-ChợLớn.NgườiđạidiệnsẽdoBảyViễnvàcácchỉhuycácChiđộitrongLiênKhuBìnhXuyênchỉđịnh,nhưngtacóthểđoántrướcđượclàMườiTrí.NhânvậtMườiTríthìNguyễnBìnhđãnắmđượcphầnnàonhờcóthờigianhaibênđóngsátnhau.

TheothưmờicủagiáosưĐặngMinhTrứ,ngày24-3-1948,cácvịchỉhuyBìnhXuyêngồmcóLêVănViễn,khubộphóKhu7kiêmchỉhuytrưởngChiđội9,DươngVănHà,BộtưlệnhLiênChiBìnhXuyên,TrầnVănĐối,phótưlệnhLiênChiBìnhXuyên,HuỳnhVănTrí,chiđộitrưởngchiđội4,LâmVănĐứctứcTưTỵ,chiđội25,NguyễnVănHoạnh,chiđội21,LêVănChàng,chiđội2,NgôVănLựcchiđội3cùngvớicácôngNguyễnHộ,uỷviênDânquânthành,CaoĐăngChiếm,phógiámđốcsởCôngAnNamBộkiêmtrưởngtyCônganthành,đếndựhộinghị.

Đúngchíngiờ,giáosưTrứtrìnhbàylýdocuộchọp.Hộinghịbầuchủtịchdanhdự:cốkhuphókhu7DươngVănDươngvừađượctruyphongthiếutướng.

ChủtịchhộinghịlàKhuphóLêVănViễn,thưkýlàôngNguyễnHộ.

ÔngĐặngMinhTrứbáocáovềviệcthànhlậpUỷbanKhángchiến-hànhchánhthànhSàiGòn-ChợLớn,cầncómộtđạidiệnLiênKhuBìnhXuyêntrongUỷban.

HộinghịnhấttrícửôngMườiTrílàmđạidiệntrongUỷban.TiếptheođóôngBảyViễnphátbiểucảmtưởng:

-CóđạidiệnLiênKhuBìnhXuyêntrongUỷbanKhángchiếnHànhchánhSàiGòn-ChợLớnthìmọisựlủngcủngsẽdễgiảiquyết.BantiêudùngsảnvậtNamBộsẽhoạtđộngđắclựchơnđểgiúpchánhphủcóđủtiềncungcấpchoquânđộitoànNamBộ.

MườiTrícũngphấnkhởiphátbiểu:

-Ngày11-3-1948vừaquatôiđãdựcuộchộinghịUỷbanKhángchiến-hànhchánhNamBộ.CácanhtrongUỷbannhìnnhậntrướcđâycóvàilủngcủngdothiếugầngũi,dohệthốnglàmviệckhôngănkhớp.NếutrongcácUỷbanKhángchiến -HànhchánhcóđạidiệnBìnhXuyênthìsẽtránhđượcnhữngngộnhậnđángtiếc.CácanhPhạmNgọcThuần,NguyễnBình,

UngVănKhiêm,LêDuẩn,DiệpBa,LêĐìnhChi,NguyễnThànhVĩnhđềutỏýmộtngàynàođóKhubộphóLêVănViễnvềNamBộhọpthìchắcchắntìnhhìnhsẽsángsủahơn.

BảyViễnđưahaitaylêntỏvẻhânhoan:

-NhấtđịnhlàtôisẽvềNamBộhọpvớicácanhđểgiảiquyếtmộtlầnchoxongnhữnglủngcủngđãkéodàiquálâu.TôihứachắclàsẽlênđườngmộtkhinhậnđượccôngđiệncủaNamBộ.

Ainấyđềuphấnkhởitrướckếtquảtốtđẹpcủacuộchọp.RiênggiáosưTrứthìvuimừngđãhoànthànhxuấtsắcsứmạngmàtrungtướngNguyễnBìnhgiaocho:KéoBìnhXuyênvềkhángchiến.

TrướcđâygiáosưnghĩNguyễnBìnhchuyênđánhgiặcnhưngnaymớibiếtvềchínhtrị,anhBaBìnhcũngcóbàibản,từngbướcthuphụcnhântâm.

NhưnghãycònquásớmđểkếtluậnBảyViễntínhgặpNguyễnBìnhđểđòilạihaiđạiđộicủahaianhNghiệpvàDưđãbỏChiđội21khiBảyViễnbắtchínhtrịviênLêHiền.BảyViễnkhôngchấpnhậnchếđộchínhtrịviênvàcánbộngườiBắctrongChiđội9củaôngta.NgoàiracònnhiềuđụngchạmkhácnhưvấnđềthuthuếBìnhXuyênvàkhuSàiGònthườngdẫmchânnhau...

TrongkhiBảyViễnchịugặpUỷbanKhángchiếnHànhchánhNamBộthìbọnSang,Tàirấtlo.ChúngsợBảyViễnngảtheokhángchiếnthìvaitròchúngnhậnlãnhcủaPhòngNhìbêncạnhBảyViễnkhóthànhcông.NămTàitìmcáchcảntrở:

-NgàikhubộphóchớxuốngĐồngThápMười.Giangsơnnàoanhhùngnấy.Tụicộngsảnmagiáolắm.Chúngrấtnhiềumưumachướcquỷ.Chúngtôilochongàikhubộphólắm.

BảyViễncười:

-Ngườitamờimàmìnhkhôngđilàdở.Ngườitasẽnóilàmìnhsợ.Dângianghồkhônghềbiếtsợmộtthứgì.Đểtaođi.Tụibâyđừngcólàmkỳđàcảnmũi...

NhưnganhemSangTàikhôngbỏcuộctrongviệccảnngănBảyViễnđixuốngĐồngThápMười.

Chương47

NguyễnBìnhmời,BảyViễndodự

VàohangcọpTámNghệtrổtài

Trongtinhthầngiữtìnhđoànkết,TrungtướngNguyễnBìnhbànvớicácđồngchíởNamBộtìmmọicáchtáchrờiBảyViễnkhỏibọnPhòngNhìmànguyhiểmnhấtlàhaitênLâmNgọcĐườngvàMauriceThiên.HaitênnàyđãcàihaianhemhọLaichuivàochiđội9củaBảyViễnngaytừđầu.CáchhaynhấtlàđưaBảyViễnrakhỏiRừngSác.TừlâuRừngSácđãtrởthànhgiangsancủaBảyViễn.Đâylàmộttiểutriềuđìnhcóđầyđủbáquanvănvõ,hoạnquantháigiám,cungphimỹnữ.BảyViễnđúnglàmộtlãnhchúatrongchiếntranh.Cáchxưnghô“ngàikhubộphó”màhaitênTàiSang“chế“rachứngminhtìnhtrạng“trưởnggiảhọclàmsang”củaBảyViễn.

ChánhuỷHaiTrímộtlầnnữađemtúikhônngườixưaraápdụng:điệuhổlysơn.Phảidụcon cọp Bảy Viễn ra khỏi hang Rừng Sác. Dụ bằng cách đưa con hắc hổ này lên chức Khutrưởng.Tìnhthếcóthuậnlợichokếđộcnày.NguyễnBìnhvừađượcđềbạtthànhuỷviênQuânsựNamBộ.CácđồngchílãnhđạotínhđưaKhuphóTámNghệlênKhutrưởngKhu7.Nhưngvìchuyện lớn, TámNghệ có thể nhường chứcKhu trưởng choBảyViễn.Nếunhận chứcKhutrưởngKhu7thìbắtbuộcBảyViễnphảivềBộTưlệnhđóngởĐồngThápMười.NhưvậycónghĩalàBảyViễnphảirờigiangsanRừngSác.Mộtkhivềở“gầnmặttrời”thìBảyViễnkhôngcònlàmvuamộtcõinhưtrước.BọnTàiSangcũngkhôngdámlộmặt“tảhữuthừatướng”tácoaitácquái,lèoláiBảyViễntheoýquanthầyPhápcủachúng.

KếđiệuhổlysơncủaquânsưHaiTríđượcmọingườitánthành.TứcthìNamBộxinýTrungươngvềviệcđềbạtkhubộphó.LêVănViễnlêngiữchứcKhubộtrưởngKhu7thaytrung tướngNguyễnBìnhnay làuỷviênquânsựNamBộkiêmphóchủ tịchUỷbankhángchiến-hànhchánhNamBộ.TrungươngđồngývàđánhcôngđiệnphongchứcKhutrưởngKhu7chođồngchíLêVănViễn.

ĐượctinvuimàlạthayBảyViễnlạikhôngmừng.Linhtinhnhưbáotrướcmộtđiềugìkhôngổn,bènhọpchưtướngbàntínhxemđằngsauquyếtđịnhnàycódụngýgì.TấtnhiênbọnPhòngNhìbénnhạyhơnaihếttrongviệcnhậnđịnhtìnhhình.Tấtcảđềunhấttrí:đâylàđộckế“dụhổlysơn”củatướngmộtmắt.Nghelờichưtướng,BảyViễnkhôngtínhtớichuyếnđiNamBộnhậnchứcKhutrưởng.

MấyngàytrôiquakhôngthấyBảyViễnđánhđiệntrảlời,NguyễnBìnhnóivớiHaiTrí:

-Kếđộccủaquânsưkhông“ăn”rồi.BảyViễnbiếtngayýđồcủamình.Thứnhất,ngườiđángnhậnchứcKhutrưởngphảilàTámNghệvìcôngtrậnnhiềuhơn.ThếthìtạisaovinhdựđólạichạyvềBảyViễn?Đúnglàcóýđồgìđây?

HaiTrígật:

-Đúnglàýđồcủamìnhcóphầnlộliễu.Nhưngmàtôiđãcócách.AnhTámNghệcóđâykhông?


-Lạibầytròkhíchtướngchớgì?TôinghĩTámNghệđúnglàsứgiảcủamìnhtrongchuyếnduthuyếtnày.

KhinghetưlệnhvàchánhuỷgiaocôngtácxuốngRừngSác,TámNghệđămchiêu:

-TôiđãxuốngTiềumộtlầntrongdịpBảyViễnlàmlễnhậmchứckhubộphó.BâygiờxuốngđómừngôngtalênchứcKhubộtrưởngvàmờiôngtacùngđivớitôivềĐồngThápMườidựlễtấnphong.Lýdođóđầyđủlývàtình.NhưngchưachắcBảyViễnchịurờiRừngSác.

HaiTrícắtlời:

-Bởivậymớidùngkếkhíchtướng.BảyViễnlàdânanhchị,rấttrọngdanhdự.HồiởtùtrongKhámLớn,tôitừngthấynhiềutaygianghồxâmtrênlưngnhiềucâurấthay,như“báotửlưubì,nhơntửlưudanh”,hoặcxâmtiếngTây“Plutôtlamortquelahonte”tươngđươngvới“ninhthọtử,bấtninhthọnhục”.

-Đượctôisẽcốgắng.-TámNghệnói.

HaiTrívuimừng:

-Cócầnlấyquânhộtốngkhông?Baonhiêuthìđủ?

TámNghệlắcđầu:

-Nếutínhthịuythìbaonhiêucũngkhôngđủ.TôTầnhayTrươngNghithờiChiếnQuốcđiduthuyếtchỉcómộtmình.Cáilưỡicủakẻthuyếtkháchbénhơnkiếmbáu,cáidùicủaKinhKha.DựNhượngmạnhhơncảđạiđộihùngbinh.

NguyễnBìnhthíchthúcườivớiTámNghệ:

-TôiđãkhônglầmkhichọnTámNghệtrongkhicảtỉnhBiênHoàgiaoquyềnhànhchoôngNghệkia.

HaiTríngạcnhiên:

-CònNghệnàonữa?

TámNghệgiảithích:

-Lúccướpchánhquyền,BiênHoàcóanhHuỳnhThiệnNghệlàthầygiáoởthịxã.AnhHuỳnhThiệnNghệnắmThanhniêntiềnphongtỉnhvàđượcxemlàlãnhtụlớntrongtỉnhcòntôithìchỉlàchỉhuyvàitrungđộidânquântrongquậnTânUyên.NhờanhBatínnhiệmmàđề

bạttôilên.

HaiTríhỏi:

-CòntayHuỳnhThiệnNghệkiađâurồiTámNghệ?

-KhiTâyđánhchiếmBiênHoàthìHuỳnhThiệnNghệkéoquânraBắc.TớiQuảngNgãithìbịgiữlạichấtvấn:địchtớiBiênHoàsaokhôngđánhmàlạirútratrungươnglàmgì?ThầygiáoNghệtrởvềBiênHoàtiếptụcchiếnđấuthìbịbịnhnặngchếttrênđườnghànhquân.

***

TámNghệđơnthươngđộcmãtớitổnghànhdinhBảyViễnlàmbọnPhòngNhìhếtsứcbấtngờ.NhưngchúngcũngđủthôngminhđểbiếtsứgiảcủaNguyễnBìnhmạohiểmvôhanghùmlàđểthuyếtphụcBảyViễnđiNamBộnhậnchứckhutrưởng.TứclàTámNghệthúcđẩykếđiệuhổlysơn.NămTàivàTưSangquyếtámsátTámNghệnhưngvàogiờchót.

NămTàicẩnthậndòýBảyViễn.VừangheNămTàigợiý,BảyViễnđãnạtđùa:

-Dẹp!Dẹp!Taokhôngchophépbâygiởtròhènmạtđóngaytrêngiangsancủatao?TámNghệlàthượngkháchcủatao.

HaianhemhọLạiđànhhuỷbỏkếhoạchámsátđãtínhtoánkỹlưỡng.Trongtiệcrượugọilàtáingộ,TámNghệnóirõmụcđíchchuyếnđicủamình,rủBảyViễncùngđiNamBộnhậnchứcKhutrưởng:

-LễtấnphongkhubộtrưởngđượcchuẩnbịhếtsứclongtrọngtạiNhơnHoàLập,nơiNamBộđóng.CóđầyđủbangànhQuânDânChánhdự.

BảyViễnlắcđầu:

-Tôikhôngxứngđángvớichứcđó.AnhTámcóthànhtíchhơntôi.

-AnhBảyđừngkhiêmnhượng.Lãnhđạođãcânnhắckỹrồi.Anhđượcđềbạtlàcảmộtvinhdựchocảgiớigianghồđitheokhángchiến.Làmkhutrưởng,anhsẽquytụhàokiệtbấylâucònmaidanhẩntíchđểhàngngũquântangàycàngthêmđôngthêmmạnh.

-NhưngtôiđãquenvớivùngRừngSácnày,khôngthểdờiđinơikhác.Dânởrừngmàvềđồngbằngthì“lạnhlưng”.

TámNghệcườihahả:

-Cọpởđâucũnglàcọp.HắcHổBảyViễnởRừngSáchayởThápMườicũnglàcọp.Khônglẽcọptrênrừngvềđồngthànhchồn?

MắtBảyViễnsángrựclên:

-AnhTámnóiđúng:cọpởđâucũnglàcọp.TôisẽvềThápMườinhậnchứckhutrưởng.

CuộchộikiếnkếtthúcbằngmộttiệcnhậuđặcsảnRừngSác:cuarangmuối.NhưngrượuthìlàrượuchátTây.

LínhđemrahaichaiBordeauxtrắngvàđỏ.BảyViễnhỏi:

-AnhTámdùngthứnào?

-Trắngđỏthứnàocũngngon,nhưngdânsànhđiệuănnhậuthìuốngrượuchátđỏvớimónthịt,cònvớimóncuasòốchếnthìdùngloạirượucháttrắng.

BảyViễncườigậtgù:

-AnhTámsànhănquá.Tôithìthếnàocũngđược,miễnlàrượuTâychánhhiệu.

Haibêncụnglyrấtlàtâmđắc.TámNghệcườinóirốnràngrấtthoảimái:

-LythứnhấtxinchúcmừnganhBảyđầyđủsứckhoẻđểlàmtròntrọngtráchkhubộtrưởngkhu7,mộtkhucựckỳquantrọngcủaNamBộ.

-CòntôithìchúcanhTámlậpnhiềuchiếncôngvangdộinhưcáctrậnLàNgà,BàuCálàmchoTâykhiếpđảm.

AnhemTàiSangnúpgầnđóthấychủtướngchúctụngkháchmàtứcđiênlên.Tâyđãtreogiải thưởngrất lớnchoai lấyđượcđầucủaLưuBáThừaViệtnam là tướngđộcnhãnNguyễnBình.TámNghệlàcánhtaymặtcủaNguyễnBình,chỉcầnkhẽnhẹmộtphátlàđiđờinhàma.VậymàBảyViễncứlàmkỳđàcảnmũi?

TámNghệhoànthànhnhiệmvụthuyếtkhách,vuivẻbắttaytừgiã.BảyViễntiễnđưakháchquýmộtkhúcrồiquaylạibảoTàiSang:

-TaoquyếtđịnhxuốngĐồngThápnhậmchứckhubộtrưởng.NamBộđãchuẩnbịlễlạtxongxuôi,địnhvàongàysanhnhậtHồChủTịch,19tháng5.Mìnhphảisửasoạnngaybâygiờmớikịp...Tụibâyđừngcócản!Khôngđilàhèn,làdại!

NămTài:

-Ngàikhubộphómuốnđithìphảicóhộtốnghùnghậu.VớibọnViệtMinhthìphảithịuy,nếukhôngthìchúngdámlàmẩu.

-Nhứtđịnhphảivậyrồi.TưSangphảicấptốclậpmộtlựclượngthậtmạnh,chừnghaiđạiđộicứng,mỗitiểuđộiphảicómộtFMđầubạc.NhấtlàphảicómộttrungđộiTrây-đơđểyểmtrợlúcvượtsôngcái...

VậylàBảyViễnquyếtđịnhthamdựHồngMônhộiyếntạiNhơnHoàLập.

Chương48

Ỷthếmạnh.BảyViễnvềĐồngTháp

ĐemtâmcanNguyễnBìnhthuyếtBìnhXuyên

BảyViễnquyếtđịnhvềNamBộnhậnchứcKhutrưởng,NămTàibiếtkhôngthểcanngănđượcbènbànvớianhlàTưSang:

-ChuyếnđinàyquyếtđịnhsốphậncủaBìnhXuyênvàcũnglàsốphậncủahaianhemmình.TheotôibiếtthìNguyễnBình,TámNghệkhôngđángsợbằngtayquânsưHaiTrí.Tênnàydámlàmẩulắm.Chonênanhphảiluônluônsẵnsàng,hễchúngnólómồilàmìnhphảiđánhtrước.Tiênhạthủvicường.

TưSangcườilớn:

Đólànghềcủachàng!Chúkhéonhắctuồnglàmchichomệt?Kỳnàymìnhđưahaiđạiđộicứngđidiễuvõdươngoaichochúngnóngán.Cótrungđộisúnglớnvớicâytrây-đơcủađạiđộithằngXêbênChiđội4củaMườiTrí.CócâynàyquasôngcáihayqualộĐôngDươngrấtantoàn.

NămTàinói:

-Vềquânsựthìmìnhăntrửngchúngnó,nhưngtôivẫnthấykhôngantâm.NhấtlàsaukhiTámNghệđíchthânxuốngđâythuyếtphụcôngBảyđiNamBộ.Tôinghilàcómộtsựsắpđặtnàođóđểđưachúngmìnhvàotròng.TôiphảihỏiýhaiôngĐườngvàThiên.

Saukhihộiý,LâmNgọcĐườngvàMauriceThiênnhấttrícứđểBảyViễnđinhậmchứcKhutrưởngrồitrởvềRừngSácchứkhôngdạigìmắckếđiệuhổlysơncủaViệtMinh.NếugặptrởngạithìNămTàiphảicấptốcvềthànhchuẩnbịđóntiếpBìnhXuyênbỏkhángchiếnvềvớiquốctrưởngBảoĐại.TrongkhiBảyViễnkéođạiđộihùngbinhxuốngĐồngThápthìMauriceThiên có nhiệm vụ thông báo kế hoạch tiến thoái củaBảyViễn cho đại uý Savani, trưởngphòngPhòngNhìPháptạiSàiGòn.Nhưvậydùtìnhhuốngxoaychiềucáchnào,tavẫnởtrongthếthượngphong.

Vớimưulượccựckỳtinhkhôncủahaibậcthầy,TưSangvàNămTàiyênchílớnhộtốngBảyViễnxuốngkhu8nhậnchức.

TrướcngàylễbàngiaochứcKhutrưởngchoBảyViễn,TrungtướngNguyễnBìnhnhândanhuỷviênquânsựNamBộmờitoànbộcácchỉhuyBìnhXuyênhọpđểgiảiquyếtnhữnglấncấntrongthờigianqua.

TớidựcuộchọpnàyngoàiBảyViễncóMườiTrí,Chiđội4naylàTrungđoàn304:đạidiệnLiênkhuBìnhXuyêntrongUỷbankhángchiếnhànhChánhThànhSàiGòn-ChợLớn,TrầnVănĐối(SáuĐối)phótưlệnhLiênkhuBìnhXuyên,NguyễnVănHoạnh(TưHoạch)chiđộitrưởngchiđội21.Mởđầucuộchọp,NguyễnBìnhtuyênbốlýdo:

-Mấynămnaycósựkhôngănkhớpgiữachúngta,naytrướckhirờikhu7đểlãnhnhiệmvụmới,tôimuốnchấmdứthẳntìnhtrạnglủngcủngđó.TôimuốngiaolạichoanhBảymộtgiatàisungtúc,giaolạimộtgiađìnhvuivẻtrênthuậndướihoà.TôikhôngmuốngiaolạichoanhBảymộtcáinợnần,khókhăn.VàtrênthựctếthìKhu7màtôigiaochoanhBảylàmộtkhucónhiềuchiếncôngnhất,làđànanhtrongNamBộ.NhưngtôichỉcómộtthắcmắclàvìhaibênởxacáchnênanhBảyvàtôicónhiềusựhiểulầmvànhiềumâuthuẫn.CáchiểulầmvàmâuthuẫnđóbịbọnPhòngNhìlợidụngtriệtđểđểgâychiarẽ,cốlàmtêliệtphầnnàovềphíaanhBảyvàcácanhemBìnhXuyên.Dovậymàtrongchủtrươngchánhquyhoáquânđội,haikhu8và9đãlàmxongrồimàKhu7cònvàichiđộiBìnhXuyênchưađượctổchứcthànhtrungđoàn.Hômnaycácanhvềđâylàmộtcuộchộinghịlịchsửmàcũnglàmộtđiềumàtôimơướcbấylâunay.

Trướchết,tôixincámơnanhTámNghệđãthihànhuỷnhiệmcủatôitớitậnnơimời

chođượccácanh,nhấtlàanhBảyvềNamBộdựlễtấnphongkhutrưởng.Nhândịpnàytôicốgắngđánhtannhữngđiềunghikỵgiữachúngta.Đãnhiềulần,trongbanămnay,tôimờicácanhgặptôinhưnglầnnàocũngkhôngthành.Bởivìcónhữngkẻxúcxiểmtungtin“mộtđikhôngtrởvề”.Cáccánbộcủakhutớicácanhcũngđềubịnghikylàngườicủatôixuốngdòla.Họbịxemnhưlàlínhkínnênphảirútluisớm.Nămkia,anhNămHà,tưlệnhLiênChi2-3vềNamBộcũngphảicósựbảođảmbằnggiađìnhanhHaiTrọng,anhNămHàmớidámđi.Vàphảicómộtđộicảmtửtheobảovệ.VàanhNămHàđãtrởvềbìnhanvôsự.SauđótớianhSáuĐối,rồinhiềuanhemkhácnữa.Lầnlượtcácanhemtớivớitôi.ChỉtrừmộtmìnhanhBảy.Tôibiếtvìsaocóchuyệnđángtiếcnày.ĐólàvìbêncạnhanhBảycónhữngkẻcảnngăn.ChúngsợmộtkhianhBảyđãgặptôirồithìchúngsẽkhôngcònchỗdựanữa.BởivậychúngthêudệtđủđiềunóixấutôivàngăncảnanhBảyvềNamBộ.

Bâygiờxinđingayvôđề:TrướckhivềBanQuânsựNamBộ,tôibiênthưmờianhBảyvềNamBộnhậnchứcKhutrưởngvìanhbảylàkhuphóthứnhất,rồimớitớianhTámNghệlàkhuphóthứhai.

AnhTámNghệnhấttrívớitôitrongviệcđềcửanhBảylàKhuBộtrưởngvàhứasẽhếtsứcgiúpđỡanhBảylàmtrònnhiệmvụcũngnhưtrướcđâyanhTámNghệđãgiúptôi.NếuanhBảycầnđưamộtngườitincẩnvôBộTưlệnhthìđềnghị.Đểsaunàykhôngxảyranhữnglủngcủngnhưtrướcđây.Đóchínhlàlýdocuộchọphômnay.Nhândịpnày,tôiyêucầucácanhmạnhdạnđưaranhữnggìcònthắcmắcđểchúngtagiảiquyếtmộtlầnchoxong.VàtôixinxungphongkểranhữngthắcmắccủatôiđốivớianhBảy:

-Thứnhất:anhBảythịchứngbứcthưcủaLaiHữuTàimạtsáttôitrongcươngvịuỷviênQuânsựNamBộ.

-Thứhai:anhBảybaodungchoLâmVănHậu.TịnhĐộCưSĩthuộcĐệTamsưđoànđiquakhuvựcBìnhXuyêntuyêntruyềnkêugọianhemchiếnsĩbưngbiềnvềthànhđầuTây.

-Thứba:anhBảychứachấpNguyễnThànhLong,BùiHữuPhiệt,LaiHữuTàiđãâmmưuámsáttôimàkhôngchịugiảigiaovềSởtưpháp.

-Thứtư:anhBẩyđểhaitênLâmNgọcDường,MauriceThiênlấydanhnghĩacủaanhđểlàmtiềnnhưchứabàilấyxâu,đồngthờichúngcũnggiănglướibắtcácnhânviênchánhphủhoạtđộngởthành.

BảyViễncaumàylộvẻkhóchịu.NguyễnBìnhquaylạiMườiTrí:

CònvềanhMườiTríthìtôicũngcóvàiđiềutâmsự:

-Thứnhất:anhMườimangnặngđầuócMạnhThườngQuânnênchứachấpbaodung

nhữngkẻtớixintrúngụdướitrướng.AnhMườikhôngbiếtđólànhữngkẻphảnđộngnhưVũTamAnhtứcNguyễnNgọcNhẫn.Tênnàyđãđánhchết línhgáccùngvớiTrầnQuangVinhvượtngục.RồiđếntênNguyễnHoàHiệp,ĐệTamsưđoàn.AnhMườiđãlàmgiấybảolãnhchonênnàyđểchonóđemquânrađầuTây.

ĐiềuđángtráchlàanhMườiđểhaitênVũTamAnh,BùiHữuPhiệtmạtsátChínhphủcụHồngaytrướcmặttôi,ôngkỹsưNguyễnNgọcBích,ôngNguyễnKimCương,đồngthờichúngcangợihaiôngNguyễnHảiThần,NguyễnTườngTamkhitôitớiviếngthămanhMườisautrậnấpsố10.

CũngnhưanhBảyViễn,anhMườiđãthịchứngbứcthưVũTamAnhmạtsáttôi.AnhMườikhông thihành lịnhbắtVũTamAnhcủa tôi vìnókhóc lócxinanhche chở.Tóm lạinhữngtênnguyhiểmtheoPhápchốngKhángchiếnđềucómặttrongChiđội4củaanhMười.QuantrọnghơnhếtlàvụtênSáuSectionnhândanhanhMườimờitôitớiChiđội4đểchúngphụckíchámsáttôi.ViệctàytrờinhưvậymàtôiđềubỏquavìbiếtanhMườivôtâm,chỉbịbọnphảnđộnglợidụngtínhhàohiệpmàthôi...

QuaysangTưTỵ,NguyễnBìnhnóitiếp:

-CònvềphầnanhTưTỵbuồntôivìtôiđãxuốnglịnhchobắtTrầnQuốcBửutátúcChiđội25củaanhTư.Tôibiếtcácanhcôngnhậncácviệclàmcủatôi làvìquyềnlợiquốcgia,khôngvìquyềnlợiđảngpháihaycánhân.Vìbiếtnhưvậynêncácanhmớibấmbụngbỏqua.Nhưthếlàcảhaibênchúngtađềuvìđạisựmàbỏquatiểutiết.Hômnaytôinhấnmạnh:tôirấtkínhtrọngcácanhlànhữngbậcanhhùngnghĩahiệp,baodungđạilượng,khoanhồngthathứ,cácanhlànhữngnhàchânchánháiquốc,nhữngtướnglãnhbàiPháp,ghétPháphơnaihết.Vìhiểunhau,thathứchonhau,cốgỡrốichonhau,giữuytínvàdanhdựchonhaulàbướcđầuđitớithànhcông.Đểdứtlời,tôiđềnghịchúngtahãynóihếtsựthật,cáigìdởthìbỏ,cáigìhaythìlàm.

VừarồichúngtôibắtđượctênPhánHuềbímậtvôkhuđểlôikéocácvịchỉhuyBìnhXuyênvềthànhdướichánhphủthủtướngNguyễnVănXuân.ChủtâmcủatênPhánHuềnàylàtìmtớikhubộphóLêVănViễnđểbầymưulậpchiếnkhuquốcgiagiảhiệumàchúngtôigọilàchiếnkhuma.TạisaoTâynhắmvàoBìnhXuyên?VìchúngđãcấyđượcnhữngtênlợihạiLâmNgọcĐường,MauriceThiên,LaiHữuTài,LaiVănSangbêncạnhanhBảy.ChúngtinrằnganhemBìnhXuyênsẵnsàngtheoBảoĐại.ĐểchốnglạichủtrươngmuachuộcBìnhXuyên,tôiđềnghịmộtgiảiphápsauđây:bỏhẳndanhtừBìnhXuyên.KhôngcònBìnhXuyênthìđịchkhôngthểnhândanhBìnhXuyêntuyêntruyềnchoBảođại.ĐãbỏhẳndanhtừBìnhXuyênthìkhôngcònBộtưlệnhBìnhXuyên,khôngcònquânđộiBìnhXuyên.Anhemsẽmangmộtcáitênchung

làVệQuốcĐoàn.Từnaychỉcómộtchánhphủ,mộtquânđội.KhôngthểcómộtchánhphủtrongChánhphủ.KhuRừngSácsẽđượctổchứclạithànhmộtthànhtrìkhángchiến.Việcthuthuếthuỷlâmgiaolạichongànhthuếvụbênhànhchánhchocónềnếp.

Trướckhidứtlời,tôinhấnmạnhlạimộtđiểm:bạctriệutiềnmuốncũngdễkiếm,nhưngdanhdựanhhùngmàcácanhđangcórấtquý,vìdanhdựđókhôngthểmuabằngtiềnhaybằngvàng,vìdanhdựđóđượctạorabằngtấmlòngyêunướcyêudân,vìđạinghĩamàhysinhtấtcảmọithứtrênđòi.Nếucácanhgiữđượcdanhdựcaoquýđóthìtôicũngđượcthơmlâyvìđãcómắtchọnđúngngườiđặtđúngchỗ.

***

NguyễnBìnhnóimộttiếngđồnghồvớitấtcảtấmlòng,từnglúcdừnglạiđểquansátphảnứngcủacáctưlệnhBìnhXuyên.TấtcảcáckhuônmặtđềunghiêmnghịvìnhữngtiếtlộcủaNguyễnBìnhđềuchínhxácmàBảyViễn,MườiTríđềumuốngiấu.

Đếnđềnghịcuốicùng,tấtcảtưlệnhBìnhXuyênđềunhănmặt:GiảitánBìnhXuyên?Khôngđờinào!

Vàchuyệnphảiđếnđãđến.

Chương49

MấtBìnhXuyên,BảyViễnphẫnchí

CướpRừngSác,HaiTríthịoai

Ngày 26-5-1948 đi vào lịch sử cuộc kháng Pháp như là một cái mốc quan trọng: BanThườngVụUỷbanKhángchiến-HànhchánhNamBộhọpkhoángđạiđểgiảiquyếtnhữngxungđộtgiữaBộtưlệnhkhu7vàcácchỉhuyBìnhXuyên.CómặttrongcuộchọpnàyvềphíaUỷbanlàcácôngPhạmNgọcThuần,quyềnchủtịchUỷban,trungtướngNguyễnBình,PhóchủtịchUỷbankiêmkhutrưởngKhu7,UngVănKhiêm,uỷviênNộiVụ,NguyễnThànhVĩnhuỷviêntàichánh,KhaVạnCân,uỷviênKinhtế,LêDuẩn,Trưởngphòngdânquân,DiệpBa,giámđốcSởcôngan,LêĐìnhChi,giámđốcTưphápkhu7,TrịnhĐìnhTrọng,TrưởngphânsởA,SởThôngtin-tuyêntruyền,PhanVănChương,ĐổngLýsựvụuỷban.VềphíaBìnhXuyêncócácôngLêVănViễn,KhuphóKhu7,HuỳnhVănTrí,Trungđoàntrưởngtrungđoàn304,TrầnVănĐôi,phótưlệnhLiênkhuBìnhXuyên,NguyễnVănHoạnh,chiđộitrưởngchiđội21.NgoàiracòncóhaiôngHuỳnhVănNghệ,khuphóKhu7vàNguyễnVănTrấn,khuphóKhu9.

ÔngThuầnchủtoạcuộchọp.Vìđâylàhộinghịquantrọngnênphảihaithơký:ôngBảyTrấnvàDiệpBa.

Chươngtrìnhnghịsựgiữabađiểm:TìnhtrạngchungKhu7,tìmgiảiphápchungvàgiảiquyếtnhữngvấnđềchitiết.

Mởđầucuộchọp,BảyViễnnhấnmạnh:

-Tôilàmộtchiếnsĩcáchmạng.TôichiếnđấuchoTổquốcdướimạnglịnhcủachánhphủ.TấtcảchiếnsĩBìnhXuyênchiếnđấuchothốngnhấtvàđộclậpcủaTổquốc.Giữatôivàôngkhutrưởngkhôngcóvấnđềgìôngkhutrưởngmuốnbắtmộtsốnhânviêncủatôi,cholàtaysaiPhòngNhì,tôikhôngbaogiờcheđậyemút.Nếuchúngcótộithìtôitrừngtrịngay.TôiyêucầuôngKhutrưởngtrưngbằngcớ,nhưngtớinaychưađượctrảlời...

ÔngTámNghệphântáchtìnhhìnhKhu7nhưsau:

-Khu7chialàmbakhuriêngbiệtlàKhu7,địaphươngSàiGòn-ChợLớnvàLiênkhuBìnhXuyên.

Bakhunàyđóngxanhaunênkhôngthốngnhấtvềtổchức,cáchoạtđộngthườngdẫmchânnhaunhưvấnđềthuthuếchẳnghạn,dovậymàmấtđoànkết.

NgaytrongBộTưlệnhKhu7cũnglủngcủngvìmộtkhuphósốngriêng,cóquânđộiriêng.Tìnhtrạngnàykhôngthểkéodàiđược.

ÔngThuầnnốilời:

-TìnhhìnhKhu7cầnđượcchấnchỉnhlại.Tôiđềnghịgiảipháp:thốngnhấtchỉhuyđểthốngnhấthànhđộng.

TrungtướngNguyễnBìnhnói:

-Saukhithamkhảonhiềungười,tôiđềnghịBộTưlệnhKhu7gồmcócácôngsauđây:ôngLêVănViễn,Khubộ trưởng, ôngHuỳnhVănNghệkhubộphó, ôngNguyễnVănTrấn;chánhtrịviên.ÔngBảyTrấnhiệnlàkhuphókhu9,ôngViễnxinôngTrấnvềlàmviệcchungvớiông,chúngtôithấyđềnghịhợplýnênđiệnmờiôngTrấnlênđâydựcuộchọpnày.

ÔngNguyễnVănTrấnđứnglênnói:

-TôicámơnôngLêVănViễnđãđềnghịtôilàmchánhtrịuỷviên.ĐâylàsựtínnhiệmcủaanhBảyđànhchotôi.Nhưngtôinghĩrằngnếutrọnkhubộcũđihếtthìcôngviệcsẽngưngtrệítnhấtlàtrongthờigianđầu.ChonêntôiđềnghịôngchánhtrịuỷviêncũởlạicòntôithìchỉmuốnlàmthưkýriêngchoanhBảy.

MọingườiđềungóvềphíaôngHaiTríchờôngphátbiểunhưngôngLêDuẩnnói:

-ĐihếtsẽcóngừngtrệnhưngKhusẽgởimộtsốcánsựvềtăngcường.ÔnguỷviênchínhtrịNguyễnVănTrícóthểởlạiphụtráchlớpcánsựấyvàcũngsẽởgầncácôngđểgiúp

tronglúcđầu.

ÔngMườiTrínói:

-Vếvấnđềthanhtrừng,tôinhìnnhậncóchứachấpvàingườichốngphákhángchiến,chúngtôilàmnhưvậyvìhọnănnỉỉoixinbảobọc.Tôikhôngnỡbỏrơinhữngkẻsacơthấtthế.Trongsốđólạicóchăngngườitrướcđâylàbạnnữa.Cònvềphầntôithìtôixinnhắclạilàtôitheokhángchiếnkhôngngoàimụcđíchcứuquốc.Nếutrungtướnghiểulầmtôithìđólàdonhữngngườiởgầntrungtướngnóixấutôi...

NguyễnBìnhliềnđứnglên:

-AnhMườihãyantâm.TôikhôngbaogiờhiểulầmanhMườiđâu.TôibiếtanhMườivôtâm, anh chứanhữngkẻkia là vì bản tánhMạnh thườngquânmà thôi, chớkhông cóýđồchốngphácáchmạng.NhânđâytôiđềnghịbànvềcáctayLâmNgọcĐường,MauriceThiên,LaiHữuTàiđangxâmnhậpvôhàngngũchiếnbinhBìnhXuyên.

BảyViễncaumàykhóchịutrướckhinói:

-Tôiđềnghịgáclại.ChờBanchỉhuythànhlậpxongrồichúngtagiảiquyết.LuôntiệntôixinnóirõchoquývịbiếtlàkhôngbaogiờtôiđểchoTưThiênlôikéo.ChínhtôilợidụngnóđểgiúpcácBancôngtácThànhhoạtđộng.Nólàngườibạnlâuđờicủatôi.KhiPhápchiếmSàiGòn,nóbịTâybắtgiamsáubảytháng.NóđượcthảravớiđiềukiệnphảilàmviệcchoĐơdèmBuy-rôvớithằngquanhaiHuc.Điềuđótôicóbiết.Tôilợidụngnóchớkhôngphảinólợidụngtôi.

ÔngThuầnkếtthúccuộchọp:

-Hộinghịthànhcôngtốtđẹplànhờtấtcảđặtmọivấnđềtrênlậptrườngcứuquốc.Tôicócảmtưởngnhưđâylàmộthộinghịgiađình,tấtcảmọingườithânáivớinhau.

ÔngđốcphủChươngimlặngsuốtcuộchọpđưatayxinnói:

-Thúthiệtlàtừnãygiờtôirấtlo.NaynhờôngTrungtướngvàôngKhubộphóLêVănViễnđặtquyềnlợiTổquốclêntrênhếtmàdẹpquacácvấnđềcánhơn,mọiviệcđượcgiảiquyếtdễdàng.Tôimừng lắm.Tôiđãgiàrồinhưngtôixinsẵnsàng làmthân trâungựađểphụngsựmấyông.

MọingườiđềucảmđộngtrướclờilẽchântìnhcủaôngđốcphủyêunướcđãdámbỏchứcđôtrưởngSàiGòn-ChợLớnđểrabưngkhángchiến.ÔngBaDuẩnvộinói:

-XinôngĐổngLýchớnóivậy.ĐúngralàôngĐổngLýđánglàngườichacủachúngtôi.Chúngtôichỉlàconcháucủaôngthôi.Ngheôngnói,chúngtôikhôngthểnàokhôngđoànkết

vớinhauđược.

NguyễnBìnhhânhoannói:

-Tôirấtsungsướngtrướckếtquảcủacuộchọphômnay.ChúngtasẽcốgắngthựchiệnnhữnglờihứahômnayđểHồChủtịchkhỏicònlongạivềchúngtanữa.

***

Hộinghịkếtthúctốtđẹp,nhưngđóchỉlàmặtnướchồthu.Dướiđáycónhữngngọnsóngngầm.

BảyViễntrởvềnơiđóngquânthìbộthammưuxúmlạibàn.TảthừatướngNămTàilắcđầu:

-HaiôngĐườngvàThiênnhậnđịnhthậtlàtài:ChúngnóbàytròphongchứckhutrưởngchoôngBảynhưnglạiquyếtđịnhhuỷbỏtoànbộdanhhiệuBìnhXuyên.NhưvậycáichứcKhutrưởngcủaôngBảychỉlàmộtcáibánhvẽtotướng.KhôngcóBìnhXuyênlàmhậuthuẫnthìôngBảynóiainghe?ThàlàmkhubộphómàgiữđượcdanhnghĩaBìnhXuyênthìcònngonbằngmườilần.Tướngmàkhôngquânthìoaigì

BảyViễnngồibuồnhiusuynghĩ:

-Mầynóiđúng!MấtdanhnghĩaBìnhXuyênlàmấttấtcả!Bâygiờmìnhphảilàmgì?TụinóđãquyếtđịnhdẹpbỏhaitiếngBìnhXuyênvìbiếtthằngTâyđangcóýđồmuachuộcBìnhXuyênđểlàmhậuthuẫnchocựuhoàngBảoĐại.Mìnhlàmsaođây?

NămTàihiếnkế:

-Khôngcònconđườngnàokhác.MìnhkéoquânvềRừngSáctuyênbốlậpchiếnkhuquốcgia.Mìnhđứnggiữa,cứđểViệtMinhvớiTâychoảngnhau,mìnhngồicoichơi.Đólàkế“bạngduậttươngtrì,ngưôngđắclợi”,tứclàcòngaotrìkéonhauôngcâubắtđượccảhai.ÔngBảythấytínhvậyđượckhông?

BảyViễnquayquaTưSang:

-Mầythấythếnào?

TưSanggật:

-NămTàitínhnướcđócũngkhá.Theotôithìtạmthờitaánbinhbấtđộng.Hễchúngnórụcrịchthìtarataytrước.

ĐóngquântạilàngNhơnHoàLậpđượchaingàyđếnngàythứbathìhaitênCungvàHoằngtừtổnghànhdinhBảyViễnhớthãitớibáotinchẳnglành:“RừngSácđãbịtảothanh”.

Tinnhưsétđánhgiữatrờiquang,BảyViễncùnggiatướnghoangmangrụngrời:

-Nóirõhơnnghecoi!-BảyViễnnóngnẩyralịnh.

-Tụinóđãtínhtrướcrồi.ÔngBảyđiđượcmấyngàythìchiđộinàocũngxảyrachuyệnbắtbớlungtung.Bênchiđội9thìTámTâmcầmđầukéoquânđilụcxét,ôngLâmNgọcĐườngnhanhchânnhảyvôtang,khôngbiếtcótrốnthoátđượchaykhông.BênChiđội25,ôngTưTỵvừađưavợvềthànhcũngđãbịLưuQuýThoáibắt...

BảyViễngiậmchânkêutrời:

-ThằngTámTâm!Rõrànglàmìnhnuôiongtayáo!Phảichitrướcđâymìnhgiếtphắtnóthìbâygiờđâubịhậuhoạn.

NămTàilắcđầu:

-TámTâmchỉlàcontốtthôiôngBảyà.ChỉmưuviệcnàylàthằngchaquânsưHaiTrí.Chínhnóđãbàyrakếđiệuhổlysơn.ChínhnóđãsaiTámNghệmạohiểmxuốngLýNhơnđểgiởtròkhíchtướng.Mìnhvừađilàchúng“cướpsơntrại”.

TưSangnghiếnrăng:

-MấythằngViệtMinhnàychơikhôngđược?Phảiđậpchúngmộttrận!

BảyViễnthởdài:

-RừngSácđãbịphánátrồi,mìnhbiếtvềđâubâygiờ?

NămTài:

-HaiôngThiênvàĐườngđãdặntôi:nếuxẩychuyệnbấtlànhthìcứđưahếtđạiđộihùngbinhvềthành.TướngDelaToursẵnsàngđóntiếpBìnhXuyênvềvớiCựuHoàngBảoĐại.ÔngBảynêntínhngayđi.Ngayđêmnaytôitốcvềthành,dọnđườngtnrớc.TướngDelaToursẽđónôngBảytạicửangõSàiGònvớitấtcảnghilễdànhchomộttướnglãnhBìnhXuyêntrởvềvớichínhnghĩaquốcgia.

BảyViễncứlắcđầuthởdài.TưSangkhoáttaychoNămTàiluira:

-Cứđiđi!ôngBảykhôngcònconđườngnàokhác!

Chương50

BảyViễnđi,MườiTríthanhminh

Chậnđạiđội,NguyễnBìnhtướcsúng

BảyViễnrútquânvềthànhtrongtìnhthếcựckỳgaycấn.NguyễnBìnhbiếttrướcýđồđó

nênchocácchiđộiđuổitheođồngthờiđiệncácđơnvịởvenđôchặnđườngchạyvềthành.LúcBảyViễntớisôngVàmCỏ,MườiTrírađónvàhứasẽthuyếtphụcBảyViễnbỏýđịnhvềthànhđểcácchiđộibạnkhôngđuổitheohaiđạiđộicủaBảyViễn,tránhnạnnổsúnghuynhđệtươngtàn.

MườiTríhếtlờicangiánnhưngBảyViễnchỉthởdài:

-Nhụclắm!Taođãthuatrítụinó.Taođãlầmkế“điệuhổlysơn“củahaithằngNguyễnBìnhvớiHaiTrí.TronglúchọpởĐồngThápthìchúngnótảothanhRừngSác.Sàohuyệttanhoang,taocógìnữamàởlại?ĐànhphảinoigươngngườixưamượnđấtKinhChâumàởđóchờthời.

KhônggiữBảyViễnđược,MườiTrítìmcáchgiảmbớttổnthấtchokhángchiến.ÔngbímậtdặnthằngLylàconđầulòngcủaôngralịnhchođạiđộitrưởngXêkhôngđượcđưađạiđộitrọngpháoquasôngVàmCỏkhichưacólịnhcủaMườiTrí.ĐạiđộitrọngpháodoXêchỉhuylàcủachiđội4MườiTríchoBảyViễnmượnđểlậpliênquânđịnhthịuyNamBộ.

Vậylàtrênđườngvềthành,BảyViễnmấthếtmộtđạiđội.VàogiờchótthìBảyCaovớihaitiểuđộicủaBảyViễnchạyvềNamBộramặtNguyễnBình.

BảyViễnvềthànhrồi,MườiTrínhậnkhuyếtđiểmvớiuỷviênquânsựNamBộlàđãkhônggiữđượcBảyViễn.AnhBaBìnhmỉmcườitraochoMườimộttờtruyềnđơnmáybayPhápvừarảixuốngĐồngTháp.ĐólàtuyênngôncủaKhubộtrưởngLêVănViễnkhitrởvềvớichánhnghĩaquốcgia.

MườiTrícaumàytứcgiận:

-RõràngđâylàlờilẽcủabọnPhápchớđâuphảicủaBảyViễn.Mấychữ“cộngsảnđộctài”,“chiếnsĩBìnhXuyênbịngượcđãi”làgiọngđiệucủathằngTây.Chúngviếtsẵn,BảyViễnchỉkýthôi.

AnhBanói:

-ChốnglạitruyềnđơnnàychỉcóanhMườilàcóđủuytín,vìanhlàbạngianghồđồngsanhđồngtửvớiBảyViễn.AnhMườinênramộtbảnthanhminh.Đượcchứ?

MườiTrígật:

-Tôisẽthảongaytạiđây.

AnhBaBìnhđọcxonggậtđầukhen:

-AnhMườiviếtngắnmàhay.Đểtôiincho.

Ôngđọclầnnữabứcthanhminh:

“ÔngLêVănViễnđãgạtđượcmộtítchiếnsĩrađầuTây.VừarồiôngratuyênngônủnghộbùnhìnBảoĐạivàNguyễnVănXuân.TrướcđâycóNguyễnHoàHiệp,NămLửa,naytớiBảyViễn.BọnchạytheogiặcthìđồngbàoNamBộchẳnglạgì.NhưngtôilàbạnthânvớiBảyViễnnênphảicóđôilờithanhminh:

Tôirấtbuồnđãkhôngngăncảnđượcngườibạnđãthềđồngsanhđồngtửtừthuởnhỏ.Chúngtôitừngđigianghồ,từngchốngcườngquyềnthựcdân,từngvàotùrakhám,nhiềulầnvượtngụcCônĐảovềđấtliền.Từnăm1945chúngtôiđikhángchiếnđánhTâygiànhđộclập.mỗingườiđóngquânmộtnơinênchúngtôiởxanhau.DođómàbọnphảnđộngchuivàoxúigiụcBảyViễnchốngViệtMinh.NaythìBảyViễnramặtđầuTâykhôngmànglờikhuyêncancủatôi,BảyViễnđãchônvùithanhdanhgianghồmãthượng,thiêuhuỷsựnghiệpbanămchiếnđấuchốngthựcdân.

Xembảntuyênngôn,tôithấyrõlờilẽcủabọnPhápvàViệtgianchớkhôngphảicủaBảyViễn.ChúnglàmsẵnchoBảyViễnký.

Tôibácbỏtìnhbạnbèquamộtbên,cươngquyếttheokhángchiếntớicùngđểgiànhĐộclập,TựdovàHạnhphúcchodântộcViệtNam.Vìchánhnghĩa,vìquốcdân,taquyếtchiến,tasẽthắng.

Vănphòngquânsự,ngày25-6-1948

TrungđoàntrưởngTrungđoàn304

HuỳnhVănTrí.

CùnglúcđóthìBộtưlệnhkhu7cũngnhậnđượccôngđiện36đánhtừngày10-6củacácchiđội2,3,4,5,7,9,21,và25.Nộidungnhưsau:

“YêucầuquývịchuyểnlênUỷbanKhángchiếnHànhchánhNamBộvàBộQuốcPhòngnguyệnvọngcủachúngtôi:

1.ChiếnsĩBìnhXuyênchúngtôiđãđổxươngmáuchiếnđấutrongbanămnaykhôngphảilàmộtvàitênduđãngthổphỉhaybọnphòngNhì,côm-man-đô!

2.NhữngngườianhcảchúngtôilàKhubộphóDươngVănDương,ôngTámMạnh,ôngNămHà.

CònmấyôngViễn,Trí,Hoạnh,gầnđâyđãtruỵlạckhôngxứngđánglàđànanhcủachúngtôinữa.

3.ChúngtôihysinhchoTổquốcchớkhônghysinhchocánhơnbọnanhchịkhôngxứngđángấy.

4.Yêucầuchochúngtôilàmngườichiếnsĩcủaquốcgiachớkhôngphảilàmnôlệchobọnquânphiệt”.

LêTâmkhôngthểquênđượcchuyếnđitướcsúngmộtđạiđộicủaBảyViễnkhitaynàychạyvềthành.

Vừahaytin,anhBaquyếtđịnhdẫnquânđitướcvõkhíđạiđộinóitrênđểtránhnhữngvụva chạmđổmáucó thểxảy ra.Đây làmộtđạiđộimạnh,mỗi tiểuđộiđều có cây “luộc(mitrailleuselourde)loạisết-sếtbắnđạnnồi.Đạiđộiđangtrongthếnghỉngơinhưngrấttrậttự.AnhBachoquâncủamìnhdừnglạiđằngxavàchỉđimộtmìnhvớiLêTâmđếntrướcbanchỉhuyđạiđội.

LêTâmkhônghiểuvìsaoanhBalạiđưaanhđitheo,chưahỏithìanhBađãnói:“sốvũkhínàysẽgiaochoquângiớiđểsauđóphânphốichocácđơnvịnàothiếu”.

SựxuấthiệncủatrungtướngNguyễnBìnhkhiếncảđạiđộiđặcbiệtchămchú.Hàngtrămcặpmắtngólomlom.Nhưngthấyvịtưlệnhđitớimộtmình,khôngcósúnggìcả,họyênchí.

AnhBahỏibanchỉhuy:

-CóphảicácđồngchílàđạiđộicủaBảyViễnbỏlại?

ĐạiđộitrưởngXêchào:

-Thưatrungtướng,chúngtôilàđạiđộisúnglớncủaChiđội4,làmộttronghaiđạiđộitheohộtốnganhBảyViễnvềnhậnchứckhutrưởngkhu7.NhưnghaytinanhBảyViễnquyếtđịnhvềthành,chúngtôiđượcanhMườiTríralịnhtáchra.

AnhBanói:

-Tháiđộcủacácđồngchínhưvậylàrấttốt.

Nhưngtrongtìnhthếhiệnnay,cácđồngchínêntraovũkhíchoBộTưlệnhđểtránhnhữngvachạmvớicácđơnvịcónhiệmvụbảovệcăncứ...

ĐạiđộitrưởngXêkêulên:

-Tướcsúngcủachúngtôià?Khôngđờinàochúngtôiđểtướcsúng.Đólàcáinhụcmàkhôngmộtchiếnsĩnàochấpnhận...

Mộtngườikháchoạtheo:

-Nếutrungtướngkhôngtinchúngtôithìchúngtôixintựsáttrướcmặttrungtướng.

Tớiđâythìcảđạiđộiđềuchụpsúngchờlịnhchỉhuy.Tìnhthếcăngthẳng.LêTâmnghĩ

thầm:“NếulínhnổsúngvàoanhBavàmìnhthìđúnglàbikịch”.NhưnganhBavẫnbìnhtĩnhnói:

-Đừng!Đừngchếtvôlýnhưvậy.Hãygiànhcáichếttrướcquânthù,chếtvìlýtưởngcaocả,chếtvìđộclập,tựdothìnên,cònchếtvìsựhiểulầmgiữachiếnhữuthìkhôngnên.Tôixinnóirõmộtlầnnữaýđịnhcủatôi:TrongkhiBảyViễntrốnvềthành,cácđồngchítáchra:ởlạiđâylàmộtquyếtđịnhsángsuốt.Nhưngtrongtìnhthếhiệnnay,cácđơnvịđãđượcbáođộng.ĐãcólịnhtướcvũkhícácđạiđộicủaBảyViễn.Nếucácđồngchínàokhôngnghelờitôithìsẽcónhữngvụxôxátđẫmmáuđángtiếc.Tốthơnlàgiaosúngngaybâygiờđểrồisaunàysúngsẽtrởvềtaycácđồngchí...

Đạiđộixônxao,cácchỉhuyphânvân.AnhBanóitiếp:

-Tôilấydanhdựtrungtướnghứachắcvớicácđồngchí:đâylàbiệnphápcầnthiếtđểbảovệcácđồngchí.Saunàykhitìnhhìnhbớtcăng,xétthấycácđồngchí làngườichiếnsĩtrungthànhvớicáchmạngthìtấtnhiênsúngsẽđượcgiaotrả lạicácđồngchí.Tôi làquânnhântôibiếtcáinhụcbịtướcvũkhí,nhưngvìsinhmạngchungchocácđồngchílẫncácđơnvịbảovệchiếnkhu,đềnghịcácđồngchíchogiảigiới!

Banchỉhuyđạiđộigậtđầuquânlịnh.Cảđạiđộivừarơinướcmắtvừahạsúng,dựngsúngtừngtổbangườihìnhtrụ.AnhBakhoáttaychobộđộitớigomsúng.VàđưađạiđộicủaMườiTrívềnơitạmtrú.

LêTâmmừngrỡ:tấnbikịchđãkếtthúcêmđẹp.Đólàmộtbikịchlạcquan.NếumộtngườinàokháckhôngphảilàanhBathìkhôngbiếtsựviệcsẽdiễnbiếnthếnào.

Chương51

VớiHaiTrọng,NguyễnBìnhtâmsự

ĐivàoNamvìmếndânNam.

BaDươngtửtrậnởBếnTre,HaiTrọngđượcanhBaBìnhđềđạtuỷviênquânsựliêntỉnhBàRịa-VũngTàu.TrongmộtchuyếnvềKhuhọp,anhBaBìnhlạiđềnghịrútanhvềlàmcánbộnghiêncứuđặctráchcácbộđộiBìnhXuyên.Mộtlầnnữa,HaiTrọngvuilòngvềlàmviệcbêncạnhNguyễnBình.

Thúvịnhấtlànhữnglúccơmtốixong,rảnhrỗi,haianhemngồidướingọnđènbão-loạiđènđặcbiệtcóthểxáchđidướicơngiôngbãomàkhôngtắt-khithìđọcbáolúcbìnhthơ.Cảhaiđềuyêuvănthơ,tuykhôngviếtvănlàmthơnhưngbiếtthưởngthứcmộtángvănhay,mộtbàithơđẹp.AnhBaBìnhrấtthíchđọcbáothành.LúcđóbáoSàiGònchialàmhaiphe,

mộtvàitờlãnhlươngcủaPhápnóixấukhángchiến.

Tấtnhiênchúngnhằmvàocácvịđứngđầu.Cònđạiđasốbáokhácđềuủnghộcuộckhángchiến.HaitờPhụcHưngvàTươngLailàhaitờramặtchốngkhángchiến.Cáctờkhácnằmtrongphebáochíthốngnhấtchốngthuyếtphânlycủathựcdân.AnhBaBìnhđọchếtcảhaiphechốngvàủnghộkhángchiến.

HaiTrọnghỏi:

-SaoanhBamấtthìgiờđọcbọnbồibútnày?

AnhBamỉmcười:

-Phảiđọcchobiếtmìnhyếuchỗnào.Ngườixưanóikẻnóixấutalàkẻgiúptahoànthiện.Chonênđọcnhữngngườikhentathìthích,nhưngđọcnhữngkẻchêtalạicàngthíchhơn...Đâyanhxembàinày.

AnhBatraotờJournald'ExtrêmeOrient,tờbáocựckỳphảnđộng...Chúngnóphongchotôicáitênđộcđáo:NguyễnBình,LưuBáThừaViệtNam.Anhcóbiếttạisaokhông?

-LưuBáThừalàtướngmộtmắtvàlàtướngchuyênđánhdukích,làhungthầnđốivớiquânNhậtxâmchiếmTrungHoa...

Vàogiữanăm48,HaiTrọngthấyanhBabỗngnhiênkhôngđượcvui.AnhBanói:

-KhônghiểuvìsaoôngCụlạiđánhchomìnhcáiđiệnnày...

AnhBatraobứcđiệnchoHaiTrọng.Nộidungbứcđiệnvắntắtvàicâuhỏithămsứckhỏevàquantrọngnhấtlàcâunày:Báctinchúgiữđượctìnhđoànkếtvìchỉcóđạiđoànkếtmớiđưatớiđạithànhcông.

ChờHaiTrọngxemxong,anhBanói:

-TuyBácchảtráchnhưng...

AnhBathởdài.Mộtlúcsauanhlấygiấybútthảomộtbứcđiệnhồiâm:“Thưacha,concóbaogiờdámquênlờiChadặnlúcconvềthủđô...”

Anhsuynghĩmộtlúcrồibỏbútxuống,nhìnHaiTrọng,mắtsánglênnhưchợtlóerasángkiến.

-ĐồngchíTrọng.Tôinhờđồngchímộtviệc.Mộtviệcrấthệtrọng.ĐồngchíraBắcbáocáotìnhhìnhmiềnĐôngthaytôi.ÔngCụvàBộTổngcầnbiếttìnhhìnhhiệnnay,nhữngviệcđãlàmđượcvànhữngviệcchưalàmđược.HaiTrọnggiậtmình.AnhhoàntoànbấtngờtrướcsựtínnhiệmanhBaBìnhdànhchoanh.Tráchnhiệmquálớnlao,anhsợkhôngđủsức.Thấy

anhlúngtúnganhBanóitiếp:

-LúcnàytôikhôngthểrờichiếntrườngmiềnĐôngđược.MàngoàikiathìcầnnắmtìnhhìnhNamBộ.TrongvàingàynữasẽcómộtpháiđoànquândânchánhraTrungương.TôichỉđịnhanhthaymặttôibáocáotìnhhìnhquânsựtrongKhu7.Đặcbiệtnhấnmạnhvàoviệctậphợpcáclựclượngvõtrang,giảiquyếtcácmốibấthoàmấtđoànkếtvìđầuócđịaphươngcụcbộcálớnnuốtcábé...Anhcầnnghiêncứuđặctínhcủatừngđơnvị,tácphongcủatừngchỉhuyBìnhXuyênphảiđượcđiềutra,phântáchvàtổngkếtquátrìnhchuyểnbiến,từcáctaygianghồlụclâmthảokhấumànaychịutheocáchmệnhđánhgiặcganlì,lậpnhiềuchiếncông.Vìnhữngnguyêndonàomàcósựlộtxácđểthânsâuhoábướm...

HaiTrọnglắngnghehếtsứcchămchúvàthấyvớilờigiãibàyđó,tựthấycóthểlàmđượcbáocáoanhBagiao.

NhưthấyđượcsựtựtinđangdầndầnhiệnratrênnétmặtHaiTrọng,anhBanóitiếp:

-ĐồngchíngạcnhiênkhitôichỉđịnhđồngchíthaytôiraBắc,nhưngtôiđãtínhkỹrồi.LâunayđồngchíđặctráchliênlạcgiữatôivàanhemBìnhXuyên.AnhđãởbêncạnhđồngchíBaDươngtừnhữngtrậnđánhđầutiên.AnhBaDươngtửtrận,anhvẫnbámsátLiênChi2-3củađồngchíNămHà.AnhcũngcódịpbiếtcácchỉhuycácChiđội4,7,9,21,25-tómlạilàbiếttấtcảanhemchỉhuytrongLiênKhuBìnhXuyênnhữngtayMườiTrí,HaiVĩnh,BảyViễn,TưHoạnh,TưTy...anhđềubiếtcả.VậyngaytừđêmnayanhhãyphácthảochotôivềcácphenhómBìnhXuyêntrướccáchmạng.Sauđóhọlậpbộđộitheokhángchiến.Họquanniệmcuộcsốngmớinhưthếnào?Họnghĩgìvềsựlãnhđạocủachúngta?Quađó,đồngchímạnhdạnvạchranhữngưuđiểmvànhữngkhuyếtđiểmcủatatrongchủtrươngthanhtrừngbọnCaoĐàiphảnđộngdoHộphápPhạmCôngTắctừToàThánhTâyNinhđiềukhiển...

HaiTrọnghíhoáyghinhanhchỉthịgiảngcủaanhBa.Anhkhônghọctốckýnhưngnắmlấyýchánh,gạchđầudòngthànhmộtdànbàitheokiểucácnhàbáotrongcáccuộcphỏngvấnđộtxuất.AnhBanóitiếp:

-Anhtranhthủlàmthậtnhanh.Tốimai,tasẽduyệtbáocáo.VìtuầnsaupháiđoànđồngchíTrầnVănTràsẽlênđường.TrongđoàncóchừngmộtchụcđồngchínhưTrầnBửuKiếm,NguyễnĐứcThuận,linhmụcNguyễnBáKính,cácđồngchíphụtráchbinhcôngxưởngPhạmVănKhung,KiềuCôngQuế,TrầnVănNguyên...

ĐêmđóHaiTrọngthứcgầntớisánglàmbáocáo.

CácchỉhuyBìnhXuyênmỗingườimộttínhcách,khôngaigiốngaidùcùngchungmộtdòngmáugianghồthích“dọcngangnàobiếttrênđầucóai”.NhânvậtHaiTrọngcódịpgần

gũisauBaDươnglàBảyViễn.Anhnhớmộtchuyệnnhỏnhưsau:

HaiTrọngđangởLiênChi2-3thìNguyễnĐứcHuytớitìmanh.TaynàytocaonêncòncócáitênHaiĐại-anhtakýtênchữnhobanét:Mộtgạchngangvớichữnhơn.HaiĐạiđểmộthàngrâurậmchonênlạithêmmộtbiệthiệu,ônggiàrâukẽm.GiannhàsànchỉcóhaingườinhưngHaiĐạikềtaiHaiTrọngnóinhỏ:

-BẩyViễnđịnhgiếthaiđứamình!

HaiTrọngtrốmắtnhìnHaiĐại:

-Cóchắckhông?Tạisaođồngchíbiết?

HaiĐạicườibíhiểm:

-Saolạikhôngchắc?NgườicủatôiđãđượcbốtrítrongChiđội9củanó.AnhHaitínhsao?

HaiTrọnglắcđầu:

-Biếttínhsao!Tôimớingheanhnóichuyệnđó.

HaiĐạixáchba-lôlênchuẩnbịxuốngtambản:

-Tínhsaothìtínhchonhanh!Chầnchừkhôngxongđâu?Vềphầntôitintôiđiđây.Thằngđónguyhiểmlắm!

HaiTrọngđâmtức:

-Đảngviênmàđụngchuyệnlàchuồn,bỏanhemlạisao?

HaiĐạinhúnvairồichốnggheđi,khôngthèmbắttaytừbiệt.

HaiTrọngngồithừrasuynghĩvềBảyViễn.BảyViễntuylàanhchịnhưngcũngcómộtchútlòngyêunước.TrongChiđội9nếucóaitínhchuyệnđầuTâylàBảyViễnbắnngay.RấttiếclàBảyViễncótánhanhhùngcánhânrấtnặng, lạibịhaithằngnịnhhọLaikèsátngàyđêm,gâychiarẽBắcNamvàchốngchủtrươngbốtríchánhtrịviêntrongbộđội.

Nghechúngmãi,nhấtlàNămTàibiếtcáchthoảmãnnhữngthèmkháttrầntụcnhưtiền,rượuvàgáinênBảyViễnngàycàngnghiêngvềlốisống“đếvương”củamột“lãnhchúatrongthờiloạn”.ChínhNămTàithúcgiụcBảyViễnnắmvaitròlãnhtụLiênKhuBìnhXuyêncủaBaDươngđểtựdothaotúng.NhưngHaiTrọngkhôngtinBảyViễncóýđầuTâynhưHaiĐạinói.Muốn nắm chắc, phảimạo hiểm tới giápmặt với Bảy Viễn. Chuyến đi có phần phiêu liêu,nhưng“khôngvàohanghùmlàmsaobắthùmcon”,HaiTrọngđighelườntớinơiBảyViễnđóng.

Línhgácbáotin,BảyViễnrađóntậnbến:

-Hômnaytốtngày,anhHaitớithămbọntôi.

DùBảyViễnthânmậtnhưvậy,HaiTrọngcũngcóhànhđộnghuêdạngchứngtỏmìnhtớivớitánhcáchanhem.AnhtháothắtlưngdacókhẩusúngsáutrongbaonémlênmộtchiếcchõngsátváchrồiđưacảhaibàntaychoBảyViễnbắt.BảyViễnmờivônhà:

-Anhtớichơihaycóviệcgì?ChắclàcóchuyệnquantrọngnênbíthưcủakhutrưởngNguyễnBìnhmớithânchinhtớiđây.

Saumộttuầntrà,HaiTrọngmớivôđề:

-TôinghevàilờiđồnđạivềanhBảynênquađâygặpanhchorõtrắngđen.

-Ngườitađồnsaođóanhhai?Chắclàkhônghayrồi.

-Tấtnhiênlàkhônghay.NgườitađồnanhBảymuốnthủtiêunhữngcánbộngườiBắc,trongđócótôi?

BảyViễnbậtcườikhanhkhách:

-Cóchuyệnđónữasao?MàanhHaicótinchuyệnđókhông?

-Nếutinthìlàmsaotôidámđơnphươngđộcmãquađâyphóhộivớianh?

BảyViễnbắttayHaiTrọng,gậttớigậtluimấylần:

-AnhHaiđúnglàtayhảohớn,tụitôikhôngbìkịp.TôinóithẳngvớianhlàtôikhôngưangườiBắc,nhưngcũngtuỳngười.NamhayBắcgìcũngcóngườichơiđược,ngườikhông.NhưanhHaiđây,ngườiđãtừngsátcánhvớianhBaDương,naysátcánhvớianhNamHà,lạilàbíthưcủaKhutrưởngNguyễnBìnhlàmsaokhôngưachođược!Nhữnglờiđồngióbay:ănthuagì!Bâygiờanhemmlnhgặpnhauđây,nhậucáiđã.Rượulàthầndượcxoámọithắcmắc,mọihiểulầm.

BảyViễnđãiHaiTrọngmộtchầubiathành.Trongkhinhậu,HaiTrọngvẫnquansátBảyViễnvà thấyrõanh ta thành thật,nghĩsaonóivậy.RõràngchuyệnHaiĐại tiết lộvớiHaiTrọnglàmưumôcủabọnSang,TàimuốntáchrờiBảyViễnvớianhemquêmiềnBắc,vàcácchánhtrịviên.BảyViễnmàđầuTâythìdohaitayPhòngNhìxỏmũi.RấttiếclàtasốngxaBảyViễnkhôngluitớithườngxuyênđểgiúpđỡtừđầu.

VềBìnhXuyên,haiôngBaBìnhvàHaiTríquanniệmkháchẳn.HaiTrọngbiếtrõgiữahaiôngcónhiềuhụchặcvềquanđiểmlãnhđạocũngnhưvềtìnhcảmriêngtư,BaBìnhcótácphonghảohán,tánhtìnhcởimở,cònHaiTrícódángvẻmộttaymưusĩkiểuTrươngNghihayTôTầnxửsựnhưcácnhânvậtthờiĐôngChuliệtquốc...Chínhvìtưlệnhvàchánhuỷkhông

“enjeur”vớinhaumàKhu7xảyranhiềuđiềukhônghay.

HaiTrọngchỉchợpmắtmộtchútthìgàgáyrộ.Anhthứcdậyrửamặtchotỉnhtáorồichépsạchbảnbáocáo.ĐếnchiềuanhmangbáocáotớiđểchoanhBaBìnhduyệt.AnhBamắtkém,HaiTrọngphảiđọcchoanhnghe.Đọcchầmchậm,ngừngtừngcâu.Khinàocóchữchưachínhxác,anhBagópýchọnchữchothậtvừaý.Gầnđếnnửađêm,anhBamớiduyệtxongbảnbáocáo.Đọctớidòngcuốicùnganhthởphào:

-Cámơnđồngchíđãgiúptôilàmbảnbáocáonày...

GặpHoàngThọ,HaiTrọngthấychướng,TráchNguyễnBìnhdungdưỡngđànem:

TrênđườngraBắc,HaiTrọnggặplạiHoàngThọởPhúMỹ.Anhnhớlạilầngặpgỡđầutiên.NămấyHaiTrọngtừBàRịavềchiếnKhuDdựcuộchọpquânsựKhu7.LúcđóanhlàuỷviênquânsựliêntỉnhBàRịaVũngTàu.Saumấyngàybăngrừnglộisuốivàvượtmấyconlộ,HaiTrọngvềtớicăncứBộTưlệnhKhu.Hộitrườngđơnsơtranhlánhưngtranghoàngrấtđẹp.Nhữngtấmđệmđanbằnglábuôngóngánhmộtmàuvàngnhạtlàmchohộitrườngsánghẳnlên.Khẩuhiệuviếtbằngmựcđỏtrêngiấytrắng“TổQuốctrênhết”cùngláquốckỳnềnđỏsaovàngnóilênkhíthếhàohùngcủamiềnĐônggianlaovàanhdũng.

HaiTrọngquênhếtmệtnhọcđườngxakhiNguyễnBìnhrađón.Haianhemômchoànglấynhau,tràthuốctâmsự.Sánghômsaucuộchọpbắtđầu.CómộtsựkiệnHaiTrọngkhôngthểnàoquên.TronglúcanhBaBìnhđangnóichuyệnvớicácđạibiểutoànlàcánbộtrungcấpnhưuỷviênquânsựtỉnh,chiđội trưởng...bỗngmộtngườiănmặc lôi thôi,áosơ-mibỏrangoài,tayxáchmáyảnhđilăngxăngkhắphộitrường.Cũngnhưnhiềuđạibiểu,HaiTrọngđảomắtnhìnxemcửchỉlungtungcủaanhta,khôngtậptrungtinhthầnngheanhBanói.ThoạttiênHaiTrọngnghĩanhtalànhiếpảnhcủabáoTiềnĐạo,nhưngdùlàphóngviên,cũngphảiănmặcđứngđắnđànghoàng,vìanhBa làvị tư lệnhnghiêmkhắcvềquânphongquảnkỷ.Nhưnganhchàngphóngviênkiacànglàmnhiềutròchướngmắt:hếtkhomlưng,ưỡnngực,anhtalạileolêncộtbámlấyđònvong,đeotoòngtennhưdiễnviênxiếc.Cũngmaylàanhtachụpvài“pô”rốiđimất.Tớiđộtngộtvàđicũngđộtngột,nhưmộtbóngma.HaiTrọngđịnhhỏianhBaBìnhxem“hắn”làai,nhưngvìbậnrộnvềcácvấnđềquantrọngliềnquênkhuấy.Hômsau,HaiTrọngđanguốngtràđàmđạovớianhBathì“hắn”xộctới,ngangnhiênnhưchỗkhôngngười:

-AnhBa,ảnhđẹphếtchỗnói.Hãyxemđây.-Hắnchìaramộtxấphìnhcỡ“xítnớp”-Xemtấmnàynèchụplúcanhđứngnóichuyện,đằngsaulàlácờđanglayđộngdướilàngió

nhẹ.Trônganhvừađẹpvừaoaiquáxánghen!

AnhBaBìnhxemảnhtấmnàoxemxonganhtraochoHaiTrọngxem,nhưngHaiTrọngchỉliếcsơquavìđanglomlomquansátanhchàngnhiếpảnhkỳlạnày.Hắntatocaorâuquainóncạonhẵnmàcònánhlênmộtmàuxanhrờn.Lầnnàyhắnchịukhóbỏáosơmivôquần,trôngcũngđẹptrai.Lạithêmcáigiòheolủnglẳngbênhông,càngoaitệ.Tuyvậyanhtalàchỉhuychứkhôngphảilàphónhòm.BấygiờanhBamớigiớithiệu:

-ĐâylàHoàngThọ,chắcanhHaiTrọngchưabiết.

HaiTrọngreolên:

-HoàngThọ!TôiđãnghetênchúlúctôicònởvớianhBaDương.-VừanóiHaiTrọngnắmcánhtayHoàngThọlắclắcgiọngthânthật-Chúcóbiếtkhông.hômquatôirấtbực,tínhtráchanhBa:hộinghịquantrọngnhưthếmàđểthằngchaănmặcxậpxệleotrèochụpảnh.Nhưngnaybiếtchúthìthôi!

CảanhBavàHoàngThọcùngcười.AnhBacườiđộlượngcònHoàngThọthìcườithíchthúcủamộtthằngemđượcnuôngchiều.HaiTrọngkhôngtánthànhtháiđộdễdãivớiHoàngThọtrongkhilạirấtnghiêmnghịvớinhữngngườikháccủaanhBa.HaiTrọngchưatiệnnóiraýnghĩcủamìnhvìnghĩrằngnhữngngườilớnđềucónhữngcáiyếunhonhỏ.VớianhBa,đólàdungdưỡngnhữngthóiquenngangtàngcủathuộchạ,theokiểucáctaygianghồtựdo,phóngtúng.ĐólàấntượngđầutiênkhiHaiTrọnggặpanhchàngHoàngThọlầnđầutạichiếnkhuĐ.

Lầngặplạithứhaivàotháng5-1948,trênđườngraBắcvớipháiđoànquandânchánhdoanhTrầnVănTràlàmtrưởngđoàn.HaiTrọnggặpHoàngThọtạiPhúMỹ,BàRịa.Vẫntácphonglôithôilếchthếchnhưthườnglệ.

-Chúvẫnvậy,khôngkhácmấysovớilầntôigặpchúởnhàanhBa.

HoàngThọcười,nhưngtrongnụcườicóchútgìkhôngvui.

-Tínhkhítrờicho,làmsaođổiđượcanhHai!

Đoánbiếttaytếucóhạngnàycótâmsựgìđây,HaiTrọngcốthămdò:

-Nămquađánhđấmthếnào?Bộđộilưuđộngnổidanhnhưcồn.Đãlênchứcchưa?

HoàngThọlộtphắtcáinónrộngvànhbẻđứngmộtbênquạtquạtnhưđểxuanỗibực:

-TảothanhCaoĐài,đánhđấmliênmiên,diệtđịchvôsố.VậymàanhHaibiếtkhông,côngđâuchảthấychỉmangtiếngháosát.

Àthìrathế!HaiTrọngbiếtrõchủtrươngtảothanhCaoĐàiphảnđộngởmiềnĐôngmàmụctiêuchánhlàtoàthánhTâyNinh.HộphápPhạmCôngTácngàycàngtỏraphảnđộng.Hắn

lậpquânđội,trướccònlothủToàThánh,saubunglênchiếmcácvùnggiảiphóng.LúcđầutacòntranhthủCaoĐài,mờihọthamgiamặttrậnViệtMinhnhưngdầndầndoTâytungđònlygián,tìnhđoànkếthaibênrạnnứt,nhữngcuộcxôxátngàycàngtăng.BộđộiHoàngThọlàmộttrongcácđơnvịtíchcựcđốiphóvớiđámđộilốtCaoĐàihạidânhạinước.NghenóitênHoàngThọlàdânvùngđạoCaoĐàihãisợ.TrongtrậnCầuKhóigầnTâyNinh,bộđộiHoàngThọliênquânvớibộđộiCaoMinhCăngthuộcChiđội2TỉnhTâyNinh.ThấyHoàngThọtunghoànhngangdọc, trungđội trưởngCaoHoàiSaicũng laotheo, lia tôm-xôngvàođịchđanghoangmangvứtsúngchạydài.BộđồcủaSaiđãráchnát,anhđịnhbắtsốngmộtthằngTâyđểtướcbộkakimặcchochắc.AnhchọnthằngchỉhuyTâytrênxejeepvớibộđồcònmới,nhưngHoàngThọđãliamộtbăng.ThằngTâygụcxuốngmáuthấmđỏbộđồSaitinhtướcđoạt.Saitiếcmãibộka-kiấy.

HaiTrọngvỗvaiHoàngThọ:

-GiếtCaoĐàinhiềuqná,chúnghĩlạixemcóđúngkhông?

HoàngThọimlặng.HaiTrọngnóitiếp:

-Máungườimình,mìnhnêntiếcmộtchút...

-Đồngýlànêntiếcmáungườimình,nhưngCaoĐàilàbọnphảnđộng...

HaiTrọnglắcđầu:

-Khôngnênquơđũacảnắm.PhảnđộnglàPhạmCôngTắcvớiđámbộhạTrầnQuangVinh,NguyễnVănThành,NguyễnThànhPhương,TrịnhMinhThế,còndântrongvùngthìcótội tìnhgìmà tảo thanh,mà tànsát?Nói thậtvới chú, tôikhông tán thànhchủ trương tảothanhdùlàbinhlínhCaoĐàilãnhsúngPhápđánhlạita.Họchỉlànhữngngườimùquáng,làmbiađỡđạn.NếuchúlàdânởvùngCaoĐài,bịbắtlính,chúlàmsao?

-Tấtnhiênlàtôinhẩyrakhu...-HoàngThọđápngay.

HaiTrọngcườilớn:

-BởichúlàHoàngThọ.CòntínđồCaoĐàithìquentônsùngcácchứcsắcthiênphong,quentintưởng“thánhngôn”củaCaoĐàiThượngĐế.Họđâucóbiếtthánhngônlàchuyệnbịacủabọnbuônthầnbánthánh...

Đượckhen,HoàngThọkhoáichí:

-AnhHainóichílý.Nhiềungườiđãnóivớitôitrướcđây,họnóitảothanhCaoĐàilàhạsách.Bởivìlấyoántrảoánthìoáncàngchồngchất,khôngbiếttớingàynàomớihết.BâygiờanhHainói,tôimớithấyrõ:mìnhtảothanhCaoĐàitrênmộtnămnaymàtìnhhìnhngàycàng

đentốihơn.Đúnglàhạsách.

NgừngmộtlúcHoàngThọnói:

-ĐâylàsángkiếncủathằngchamưusĩHaiTrí.Tôichưathấyainhưthằngchanày...

TòmòHaiTrọnghỏi:

-Chúthấysao?Nóicoi!

-ChanàygiốngnhưmấytaytrongĐôngChuliệtquốc.Mưumôxảoquyệthếtchỗnói.Nghĩvầynóikhác.ThậtkhácmộttrờimộtvựcvớianhBamình.TôikhoáianhBaởchỗthẳngthắnnghĩsaonóivậy.Haynóihay,dởnóidở.Khôngúpmở,khôngcheđậy.TạisaongườitalạibốtríchoHaiTríbêncạnhanhBa?TrướcđâyanhBalàmviệcvớiôngTrầnXuânBộrấttâmđồngýhiệp.

Khôngcóthìgiờnóichuyệnlâu,HaiTrọngbắttaytừbiệt:

-TôiraBắcbáocáotìnhhìnhquânsựmiềnĐôngthayanhBa,xong làvề liền.Chỉkhuyênchúsuynghĩchínchắnrồihãyhànhđộng.

Chương52

Cuối48HaiTrọngraBắc

BáovớiBáccôngtrạngNguyễnBình

Ngày3-10-1948pháiđoànquândânchánhNamBộraTrungươngbáocáotìnhhìnhNamBộvớiHồChủtịch,chánhphủvàbộTổng.TrưởngđoànlàKhutrưởngKhu8TrầnVănTrà.TrongđoàncócácôngTrầnBửuKiếm,tổngthưkýUỷbankhángchiến-HànhchánhNamBộ,ôngNguyễnĐứcThuận,LươngVănTrọng(HaiTrọng),thưkýriêngcủatrungtướngNguyễnBình,linhmụcNguyễnBáKính,PhạmVănKhung,KiềuCôngQuếLâm,TrầnVănNguyên.

NóiriêngHaiTrọng.NhiệmvụcủaôngtrongchuyếnđiTrungươngnàylàbáocáocôngviệcthốngnhấtcáclựclượngvõtrangởmiềnĐôngNamBộ.Cáclựclượngnàyrấtđôngvàthuộcnhiềuthànhphầntrongxãhội.Phầnlớnlàcôngnhân,laođộngdâncạomủcaosuquêmiềnBắcvàoNamgọilàdân“contrat”.Nhưngcũngcómộtsốdânanhchịđứngbến.Nhữngtaynàylanhlợitháovátnênnắmtiểuđộihoặctrungđội.Phứctạplàởchỗđó.Nhiềunhómquenthóicướpbócnênsẵnsúnglâulâulàmănmộtđám.Tìnhthếmới,cáchđi“hát”cũngmới:thayvìđánhcướpthì“sungcông”tiệmbuônhayghehàng.Chonêncôngviệckhépcácnhómnàyvôkhuônkhổkỷluậtkhôngphảilàdễ.VụtrừngtrịBaNhỏởchợPhướcThiền,quậnLongThànhcủaNguyễnBìnhlàmộtđiềucầnthiếtđểrăndậybaquân.NhờanhBaBìnhcương

quyếtmàquânđộinóichungvàBìnhXuyênnóiriêngcótiếnbộvềquânphong,quânkỷ.

ĐãđượcanhBaBìnhgợiýtrướcnênHaiTrọngđủthìgiờthuthậptàiliệuđểlàmbáocáo.BáocáocũngđãđượcanhBaBìnhduyệtrồinênHaiTrọngrấtvữngvàngkhilênđường.Tuynhiênvềphươngdiệntìnhcảmthìcóchútítlấncấn:sốlàHaiTrọnglậpgiađìnhtrẻ.AnhchỉmớicướivợkhivềlãnhcôngtácuỷviênquânsựliêntỉnhBàRịa-VũngTàu.Vợanhlàcánbộphụnữtươngđốitrẻvàđẹp.HaivợchồngsonvừaquátuầntrăngmậtthìHaiTrọngđượcđềbạtvề làmthơkýriêngchoKhutrưởngNguyễnBình.Lênkhubộkhôngbao lâuthìHaiTrọnglạiđượcchọnđiTrungương.Đâylảmộtvinhdựkhôngphảiaicũngcóđược.Nhưngtrongthờichinhchiến,rađikhóhẹnngàyvề.

MấythángleođèovượtsuốibăngrừngpháiđoànquândânchánhNamBộratớimiềnBắc.Giannankểkhôngxiết,cóngàyđoànphảivượtquacảtrămconsuối.Đoàntớinơimàkhôngthiệthạivềngườivàtàiliệulàmộtthắnglợilớn.Riêngvềtàiliệu,phảimộttiểuđộimang.ChuyếnraBắcđóđánhdấumộtkhúcquanhquantrọngtrongđờiHaiTrọng.AnhmaymắnđượcsốngbênBácHồbangày.Pháiđoànlầnlượtbáocáovềtìnhhìnhquân,dân,chínhtrongNamchoBácvàcácđồngchíTrungươngnghe.

RiêngvềtìnhhìnhquânsựởKhu7,nhấtlàvềlựclượngBìnhXuyên,báocáocủaHaiTrọngthaymặtchotrungtướngNguyễnBìnhđượcđặcbiệtchúý.

HômsauđạitướngVõNguyênGiápyêucầuHaiTrọngviếtmộtluậnánvềvấnđề“cáchmạnghoábộđộigianghồ”.

NghequaHaiTrọngtoátmồhôihột:

-Thưađạitướng,tôikhôngđủtrìnhđộđểlàmluậnánđó.

ÔngGiápcườinói:

-Saolạikhôngđủtrìnhđộ?ĐồngchícứviếtvềnhữngkhókhănmàđồngchíNguyễnBìnhgặpphảitrongviệcthuyếtphụccácchỉhuyBìnhXuyênbỏconđườngcũđểtheokhángchiến.Đồngchíđisâuvàonhữngtrăntrởcủaanhemgianghồkhitừbỏnhữnglềthóimưuđồlợiíchcánhânđểdấnthânvàođạinghĩa,đặtquyềnlợiđấtnướclêntrêntấtcả...Trướcnhữngđắnđothắcmắcđó,đồngchíNguyễnBìnhđãcóhànhđộngnàođểgiúpanhemgianghồyêntâmtheocáchmạng.Chuyệnchỉcóthế.ĐồngchícốnhớlạinhữngcátánhcáclãnhtụBìnhXuyênmàđồngchícódịpsốnggần,nhưcácôngBaDương,NămHà,BảyViễn,MườiTrív.v.vànhữngchuyểnbiếntrongtâmtưtìnhcảmcủahọtrướcnhữngmưumôcủabọnPhòngNhìchogáiđẹp,tiềnbạc,xaxỉphẩmtừSàiGònvôRừngSácđểlunglạc,muachuộc...

HaiTrọnggậtgù:

-Nếulàmluậnánnhưđạitướngnóithìtôicóthểlàmđược.Tôisẽcốgắng...

Đạitướngcười:

-Tôiđãnóilàđồngchíđủsức.Vìđâylàchuyệnngườithậtviệcthật.Chỉcầnsắpxếplạichocómạchlạcđểnổibậtchủđềlànghệthuậtlãnhđạoanhemgianghồđitheocáchmạng...Đây làviệcrấtquantrọng.Hiệnnaycácnước thuộcđịađangvùng lênvõ trangkhởinghĩachốngbọnthựcdân,giảiphóngđấtnước,giànhđộclậptựdo.TấtcảcácnướcnàyđềucầnhọchỏikinhnghiệmnhữngnướcđitrướcnhưViệtNamta.Kinhnghiệm“cáchmạnghoábộđộigianghồ”màđồngchíNguyễnBìnhđãlàmđượctạiNamBộrấtquý.Bởivìnướcnàocũngcógianghồ...

Đạitướngkếtthúccuộchọp:

-Đồngchíhiệnnaychỉcómộtcôngtácduynhấtlàlàmbảnluậnánđó.Tôiđãchochuẩnbịchỗănởvàlàmviệcchođồngchí.Cứviếtthongthả,chừngnàoxongcũngđược,miễnlàviếtchođạt.

ĐúngnhưđạitướngnóiHaiTrọngđượcchămsócchuđáođểviếtbảnthamluận“cáchmạnghoábộđộigianghồ”.Càngviếtanhcàngsángra.NhữngnămthángsốnggầngũivớianhemBìnhXuyênnhưkhúcphimquaychậm.Anhnhớtừngkhuônmặt, từng lờiăn tiếngnói,từngcửchỉcủacáctayanhchị.Tuyđãtheokhángchiếnmàvẫnkhôngbỏđượcthóiquentậtxấu.Nétchungnhấtcủacáctaytổlàăntrênngồitrốcbấtcứchuyệngìcũngchơitrộithiênhạ.Mỗilãnhchúalàmộtgiangsan,làmộttriềuđình,cóđủtrungnịnhđâuđâucũngrâmrắpphụctùng,“nhứthôbáứng”.Quensốngphonglưunênvôrừngvẫnthèmcàphêhủtiếu,lavexáxị.Lúcrảnhrỗivẫnquentaycắc-têbàicàođậuchấntứsắc.Cònchuyệnmèochuộttraigáithìkhỏinói.MộtđặcđiểmcủaBìnhXuyênlàđathê.Ôngnàocũngcónămbabà,đúngnhưcâunóiphổbiếnởmiềnBắc“vợcảvợhaiđềulàvợcả”.CómộtđiểmHaiTrọngđắcýnhất:Anhtìmđượcmẫusốchungchohaigiớicáchmạngvàgianghồ.Đólàtinhthầnyêunước.ChỉcódânViệtNamtamớicóchuyệnđộcđáonày.CácnhómanhchịnổitiếngthếgiớinhítđảngKKK(KuKluxKlan)ởMỹ,bọnMafiaởÝchỉlàbọngiếtngườivìtiền,khônghềnghĩchuyệnnướcnon. Bình Xuyên là truyền thống nghĩa quân TrươngĐịnh, lòng yêu nước sục sôi đã đượcchứngminhtronglịchsửkhángPhápngaytừđầu.

Suốttrămnăm,truyềnthốngdânlândânấpnốitiếptừphongtràonàysangphongtràokhác,hếtCầnvươngđếnThiênĐịaHộirồiHộikínNgnyễnAnNinh,saucùnglàBìnhXuyên.ChínhngọnlửayêunướctiềmtàngtronglònganhemBìnhXuyênđãđưahọtớivớianhemkhángchiến.Tuycùngđimộtconđườngmàmỗingườimộtphách,khôngaigiốngai.Cáchmạngthìmuốnthốngnhấtmộtmốiđểdễlãnhđạo,còngianghồthìquenthóianhhùngnhứt

khoảnhchịulàmđầugàhơnđuôiphụngChonênlãnhđạohọphảikhéo,phảihếtsứctâmlý,mềmdẻo,tếnhị.Chớcóthôbạođộcđoánmàmonghọtuântheo.Vànhấtlàphảidũngcảm,ganlìhơnhọ,tỏraanhhùnghảohánhơnhọ,thìmớichinhphụcđượcnhữngtayhảohớn.

Càngđisâuvàobảnluậnán,HaiTrọngcàngmếnphụcanhBaBình.MộtmìnhtừBắcvôNam,anhBađãtậphợpđượccácbộđộirảiráckhắpmiềnĐông,trênhaibachụcnhómlớnnhỏđangrìnhrậpnhau“cálớnnuốtcábé”.Đâuphảichuyệndễ!GiấychứngnhậnpháiviênTrungươngdobộTổngkýđâuphải lábùahộmạng.Các taygianghồ làchúa làmgiấygiảgiốngnhưthật.Giấytờđóngmộcđỏtobằngkhuchéncũngkhônguyhiếpđượchọ.HuốngchitrongmộtlầnbịquânNhậtbắt,anhBađãbịchúngtịchthutấtcảgiấytờkểcảgiấycủaBộTổng.Anhtớicácbộđộigianghồchỉtựgiớithiệumiệngthôi.

Nhưvậycáigìđãkhiếncáclãnhchúalụclâmtinanhvàchịusựchỉhuycủaanh?ChínhhaitaytảhữuthừatướngLaiHữuTài,LaiVănSangđã“xàmtấu”vớiBảyViễn:“NguyễnBìnhlàthằngtrôisônglạcchợ,từBắcvôNam,đãđánhđấmgìmàtoanlãnhđạoanhBảy?”.NhưngBảyViễnđãkhôngnghelờihaitayPhòngNhìnàymàxemNguyễnBìnhđúnglàmộtpháiviênTrungươngđượccửvôNamđểthốngnhấtcácbộđộiđịaphương.

Đólàvềphíagianghồ.CònvềphíacáchmạngthìchínhanhBaTràvềsautâmsự:“Lầnđầu tiên tôigặpkhu trưởngNguyễnBình làởMỹHạnh.NguyễnBìnhchỉ tựgiới thiệuchứkhôngđưagiấytờ.TuyvậytôitinvìanhBaBìnhcótácphonganhhùnghảohớn.LúcđótôicónhiệmvụtậphợpcáccánbộĐảng, tậphợpcácbộđộidoĐảngnắmvà thốngnhấtcác lựclượngvõtrang.NguyễnBìnhcũngđanglàmnhiệmvụđó.TôiphảiủnghộanhBa”.

AnhBaTôKýchỉhuytrưởngGiảiphóngquânLiênQuậnHócMônBàĐiểmĐứcHoàcũngchịusựchỉhuycủaNguyễnBìnhngayngàyđầuvìmốiquan tâm lớnnhấtcủaanh làthốngnhấtcácbộđộimiềnĐôngđểđánhTây.AnhBaBìnhlàmđượcđiềuđóchonênmìnhphảiủnghộ.

Đạiđội trưởngHứaVănYến, chỉhuymặt trậnAnPhúĐông trongnhữnggiờphútnghiêmtrọngsaungày23tháng9đãgặpNguyễnBìnhvàotháng10-1945,giữatiếngđạibácnổầmdọnđườngchoTâylênchiếm.AnhBaBìnhchỉđicómộtmìnhvớimộtanhliênlạc.AnhBatrìnhgiấypháiviênBộTổngvàyêucầuđồngchíHaiYếncholiênlạcđưaanhquaAnPhúxã.TâyđangtiếnvônênHaiYếnkhôngcóthìgiờ,chỉlàmtheoyêucầucủaanhBaBình,nhưngcảmgiácđầutiênvềcuộcgặpgỡnàyvẫncònđậmnétmãimãisaunày:Mộtconngườitocaomặcđồxáxẩu,mangkínhrâm,đeosắc-cốt.Giữatìnhthếnướcsôilửabỏng,anhvẫnbìnhtĩnh,ungdung.Đúnglàmộttayhảohớn...

ĐạitướngđọcbảnluậnángậtgùkhenHaiTrọng:

-Đồngchíviếtrấtđạt.Hãynghỉngơivàibữachokhỏe.

ThờigianởBộTổng,HaiTrọngđượcBácvàđạitướngđặcbiệtchămsóc.AnhhiểuđâykhôngphảidànhchocánhânanhmàdànhchocảđồngbàoNamBộmàngườicótrọngtráchbảovệlàtrungtướngNguyễnBình.

Làmxongbảnluậnán,HaiTrọngnghĩlàcôngtácraBắccủamìnhđãxong,anhxinđượctrởvềNamchiếnđấu.Nhưngđạitướngnói:

-Tôihiểutìnhcảmcủađồngchí,nhưngnhândịprađâyđồngchínêntranhthủhọctậpthêm.TrungQuốcđangmởlớpchỉnhhuấnởVânNam.ĐồngchínênsangđódựrồivềsẽtrởvàoNamphổbiếnluôn.

HaiTrọnglạikhăngóisangVânNamcùngmộtsốhọcviên.NơichỉnhhuấnlàmộtcăncứcũcủaMỹ.Nơiđâyđồinúituyệtđẹp,nhưnglòngdạHaiTrọngđangnhớNamBộvớianhBaBìnhvàvợtrẻnênkhônghưởngđượccáithúthanhtaocủangườinghệsĩtrướcvẻđẹpcủathiênnhiên.KhoáhọcởVânNamấycóchuyệnkhácthườnglàtiếtmục“tựphong”.Mỗihọcviênphảilàmbảntổngkếtcácloạihoạtđộngcủamình,nêulênkhuyếtđiểmrồitựphong.HaiTrọngphátbiểutrongtổ:

-TôitừNamBộraBắc,đạidiệntrungtướngNguyễnBìnhbáocáotìnhhìnhquânsựmiềnĐôngNamBộ.CácđồngchíTrungươngchiếucốNamBộchotôiđihọc.Tạikhoánày,khôngcóaicùngchiếnđấuvớitôi,khôngcóaihiểutôi,giúptôitựđánhgiánêntôikhôngthểtựphongđược.TôisẽcốgắnghọctậpđểtrởvômiềnNamchiếnđấurồisẽtựphongsau.HiệnnaytôichỉlàkháchcủaBộTổng.

NhưngnhàtrườngkhôngchấpnhậnquanđiểmcủaHaiTrọng.Ngàythứhaihọlạiyêucầuanhtựphongnhưmọingườitrongkhoá.Mộtcâucứámảnhanhcảngàylẫnđêm:Nhàtrườngyêucầntatựphongsaotakhôngtựphong?”.Nhiềuđêmthaothứcnhìnrangoài.VùngDươngĐôngHảinổitiếngdanhlamthắngcảnh.BấygiờvàomùacậnTết,hoađàoVânNamlộnglẫydướiánhđènđẹpkhótả.

NhưngHaiTrọngkhôngthưởngthứcđượcvìnỗinhớmiềnNamvàviệctựphong.Tựphongtrungđoàntrưởngsẽbịphêbìnhlàthiếukhiêmtốn.Đànhphảisụtxuốngmộtcấp:tiểuđoàntrưởng.ĐểđượcyênthântrởvềNamchiếnđấu.HaiTrọngtựphongnhưsau:“TôilàđạibiểuBìnhXuyênvớichứcvụchánhuỷ,đặcpháiviêncủaBộTư lệnhNamBộcónhiệmvụnghiêncứuđường liên lạcBắcNam,đượcdựkhoáhuấn luyệnnày,xintựphongTiểuđoàntrưởng.Tổtrưởngnhậnxét:“chânthật”.Tứcthìcảtổvỗtay.

MãnkhoáanhtrởvềcámơnanhHoàngVănTháiđãcấpchoanhconngựađuarấthiền

vàkhẩutôm-xông,chothêmmộtcầnvụtừCaoBằngquaVânNam.Thờigianđihọcvàtrởvềkéodàihơnmộtnămthayvìsáuthángnhưdựđịnh.

HaiTrọnglạixintrởvàoNamchiếnđấu,nhưngmộtlầnnữalạiđượcgiữlại.Trọngphảnđốimạnh:

-Saogiữtôilạiđây?MiềnNamđangthiếucánbộ.

-Cònởđâyđâucóthiếucánbộ.PhảichotôivềvớitrungtướngNguyễnBình.Ngàyrađi,tôiđượcanhBaBìnhcăndặn:“Báocáoxongđồngchítrởvềngay.Tôiđangcầnđồngchí”.

ĐạitướngGiápchuẩnbịđichiếndịch,tướngHoàngVănTháigiảiquyếtyêucầucủaHaiTrọng:

-BộTổngquyếtđịnhgiữđồngchílạivìđồngchícótrìnhđộ,lạitừnghoạtđộngtrongNam.ĐồngchísẽlàmthammưuchoBộTổng.

Chương53

Đánhkhôngthắng,Phápmuốncầuhoà

VôĐồngTháp,sứTâychàotrungtướng

CuộcsốngtrongvùngsâuđồngThápMười,quanhnămtrầmlặngnhưnướclớnnướcròngtrêncácconkinhhiềnlànhNguyễnVănTiếpvàDươngVănDươngchạysongsongxuyêncánhđồngbảytrămngànmẫuđất.Bỗngmộtngàyđẹptrời,căncứkhángchiếnNamBộsôinổihẳnlên:cókháchnướcngoàitớithămđầunãokhángchiến.LầnnàykháchkhôngphảilàphóngviênnhàbáonhưnămtrướcmàlàmộtnhânvậtlớntrongchínhgiớiPháptừParissang,cónhiệmvụthămdò“đốiphương”trongvấnđềhoàhaychiến.Trướcđây,đôđốcD'ArgenlieuCaouỷĐôngDương,rồisauđótướngLeclerc,tổngtưlệnhĐôngDươnghuênhhoangtuyênbố“bìnhđịnhViệtMinhtrongvòngbatháng.Nhưngbanămthấmthoáttrôiqua,chiếncuộcđangtrongthếngangngửa.ChánhphủPháppháisứgiảsangnghiêncứutìnhhình.TênsứgiảlàAlain Savary, nghị viên hội đồng LiênHiệpPháp, đại biểu đảngXã hội Pháp SFIO (SectionFrancaisedel’InternationaleOuvrière).

Savary tới SàiGòn tiếp xúcvớiTổng thưkýĐảngXãhộiPháp, chinhánhSàiGòn,Hervochon.AnhnàyhỏiýnhàbáoThiếuSơntừnggiaoduvớichinhánhPhápởSàiGòn.ThiếuSơntênlàLêSỹQuý,làviênchứcBưuđiệnnổitiếngvớinghềviếtvănvàlàmbáo.AnhquêmiềnBắcđổivôNamKỳtrướcthậpniên40.Anhlàkiệntướngtronglàngbáo“Thốngnhất”tíchcựcủnghộcuộckhángchiến,nhiềulầnrabưngdựcáclễlớnmàgầnđâynhấtlàlễthụphongtrungtướngcủaanhNguyễnBình.ThiếuSơnlàmộttrongbathượngkháchtronglàng

báoSàiGòncủaanhBaBình.HaingườikialànhàbáoTamÍch(XXX)vànhàvănLýVănSâm.

HervochongõcửaanhThiếnSơnvìtrướcđóanhđãđưahainhàtríthứclớnPhápvôkhugặpcáclãnhđạoNamBộ.ĐólàGiáosưTiếnsĩChesneau,dạymônxãhộitrườngđạihọcSorbonneởParisvàgiáosưPetelot.VềsauôngChesneaulàsứgiảnổitiếngchuyênvềViệtNamvàcácnướcĐôngDương.

AnhThiếuSơnbảoHervochon:“Muốncóhoàbình,phảinóichuyệnvớikhángchiến.TấtnhiênphảivôKhu”.SavaryđồngývànhờThiếuSơndẫnđường.

ThiếuSơnđưaSavaryxuốngThápMườivàtớitậnnơianhBaBìnhđóngởKinhBùi,xãNhơnNinh,nằmgiữahaiconkinhlớnNguyễnVănTiếpvàDươngVănDương.Trongchuyếnđinày,anhThiếuSơncósángkiếnmờithêmhaitríthứcởthànhcùngđiđểSavarycóbạnđồnghành.ĐólàLuậtsưTrịnhĐìnhThảovàdượcsỹNguyễnVănLiễn.

TớiThiênHộnamtrênconkinhNguyễnVănTiếpđoàngặpbácsĩTrầnNamHưngvừavôkhukhángchiếnkhôngbaolâu.AnhBaHưngquêVĩnhKim-ChợGiữa(MỹTho)trướckhirabưngbịđộngviênđónglon“lieutenant–médecin”(trunguýquâny)làmviệctạiBịnhviệnChợ Rẫy. Lúc đó đơn vị quân y này mang tên HEM 415 (Hem là chữ tắt của Hopital d'ÉvacuationMotorisé)từngthamchiếnởchiếntrườngTâyÂusang.AnhBaHưngnói tiếngTâygiỏinhưbẻcủi,khiếnSavary thích thú.Té ranơibùn lầynướcđọng,dânkhángchiếnkhôngthiếutríthứcdoPhápđàotạo.SauđóSavaryđượcKiếntrúcsưHuỳnhTấnPhátgiámđốcSởThôngtin- tuyêntruyềntiếptạivănphònglàmộtnhàsànbênbờkinhDươngVănDương,xãNhơnHoàLạp.Nhàsànnhưmộtnhàsàntrongđồngsâunhưngcáchtrangtríthẩmmỹkhiếnvănphòngrựcsáng,nhưngphongcáchhàohoacủachủnhàcànglàmkháchtừKinhthànhÁnhsángđặcbiệtchúý.

ĐãđượcthôngbáotrướcanhSáuPhátđưakháchtớithămtrungtướnguỷviênquânsựNamBộkiêmphóchủtịchUỷbankhángchiếnNamBộ.VănphònganhBaBìnhcũngđượcsửasangnhưnềnđất,đượctrảimộtlớptređậpgiậpđểngănhơiẩmcủađất.Cácváchcũngđượctreobảnđồquânsựvàcácláquânkỳ:rấtravẻtổnghànhdinhvịtướngtưlệnh.

Khikháchtới,mộttrungđộibảovệmặckakivàngbồngsúngdànchàođúngquâncách.Savaryquansátkỹtừngchitiết.Ôngtabậtcườikhithấytrungđộiđichânđất.Nhưngkhôngđợigiảithích,ônghiểungaychiếntrườngsôngrạch,línhtrángkhôngcầngiày.AnhSáuPhátgiớithiệuchủkhách.PhíachủcóanhBaBình,trưởngphòngquângiớiNamBộ,kỹsưLêTâm,chánhvănphòngcủatrungtướng,anhVõBáNhạc.

TiệcsơgiaodobàLêĐìnhChinấunướngđượcdọnra.ÔngLêĐìnhChilàtrưởngphòng

quânphápNamBộđãhysinhtrênđườngcôngtáctrướcđómộtnăm.

Sâmbanhnổròn.Savaryđitừngạcnhiênnàytớingạcnhiênkhác.Trongbưngbiềncũngcóthứrượusangtrọngnàysao?AnhBanânglymờikháchvànóibằngtiếngViệt.AnhLêTâmdịchthậtlưuloát.

VềsauSavarymớibiếttênLêTâmlàkỹsưcầuđườngởParisvềnướckhángchiếnsauhội nghị Fontainebleau và được đưa vô đồng Tháp làm cố vấn phá hoại cho trung tướngNguyễnBình.

AnhBaBìnhnóingắngọn.SavaryđứnglênnóivànhờhaianhSáuPhátvàLêTâmdịchnhưnganhPhátnói“khỏiphảidịch.Trungtướngngheđượchết”.Savarynóithậttrangtrọng,gọianhBabằng“mongénéral”thậtlàngọtngào.Ainấyđềuhânhoanphấnkhởi.Nhàchínhtrịcókhác.KhôngxấcláonhưtênCaouỷkiêmTổngtưlệnhĐôngDươngD’ArgenlieutừnggọianhBaBìnhlàtướnggiặc,vềsauSavarytiếtlộ“trămnghekhôngbằngmộtthấy.TôiđãthấyvàđãcụnglyvớitrungtướngNguyễnBìnhmàcáctướnglãnhPhápgọilà“leborgne”(thằngchột).

SavarylầnlượtgặpcácôngPhạmVănBạchvàPhạmNgọcThuần,chủtịchvàphóchủtịchUỷbankhángchiếnNambộ.Ôngcũngđithămcácchợ,trườnghọc,binhcôngxưởng,nhàin,toàsoạnbáoTổQuốc,phòngtriểnlãmhộihoạsĩDiệpMinhChâu,HuỳnhVănGấm,NguyễnCaoThươngv.v...ÔngcũngcódịpchạyxuốnghầmkhimáybaySpỉtfirelênbỏbomvàbắnđạiliênxuốngxómnhàhaibênbờkinh.

Rấtmaylàchuyếnđiđó,kháchquýkhôngbịbắtnhưgiáosưChesneaunămtrướcvìđụngmộtcuộchànhquâncànquétcủaquânđộiPháp.

KhitrởvềParis,nghịviênAlainSavaryviếtnhiềubàibáocangợikhángchiếnvàtiênđoánvõlựckhôngthểgiảiquyếtchiếntranhViệtNam.ChuyếnvôĐồngThápMườinămấylàmộtkỷniệmkhóphaitrongđờiôngđạibiểuĐảngXãHộiPhápAlainSavary.

Chương54

ĐạihộiquândânyBưngKè

NữdượcsĩYên,tôimêNguyễnBình

Cuối1948đầu1949NambộtổchứcđạihộiquândânytạiBưngKè,mộtđịadanhnằmtrongxãMỹLộc,giữachiếnkhuĐ.ĐịađiểmlàquânyviệnKhu7dobácsĩVõCương,chínhtrịviênTrưởngđoàn310làmgiámđốc.Vềdựđạihộicónhiềubácsĩ,dượcsĩởbakhu7,8,9vàmộtsốbácsĩ,dượcsĩtrongthànhnữa.Vềmặttiếptế,thuốcmenvàdụngcụykhoathìcácbác

sĩvàdượcsĩSàiGònChợLớnđónggóprấtlớn.

NổibậttrongsốdượcsĩnàylàcácanhHồThu,BùiQuangTùng,chịYên.

AnhHồThusinh1910tạiPhanThiết,đậudượcsĩtạiHàNộinăm1933.AnhmởtiệmthuốcTâytạiBếnTre.Anhgiaoduvớinhómtríthứccótinhthầncáchmạngnênthamgiakhángchiếnngaytừđầu.

DoquenbiếtvớianhPhạmVănSổ,sinhviêndượcphụtráchngànhdượctrongtỉnhThủDầuMột,anhHồThuđảmtráchviệctiếptếthuốcmenchotỉnhThủDầuMột,saulàThủ-Biên(haitỉnhBiênHoàvàThủDầuMộtnhậplại).Năm1949đượcthưmờivàoKhu7họpđạihộiquândânyNambộ.AnhHồThuhămhởtheoliênlạcrakhu.Ngheraquânkhu,anhngỡlàxaxôidiệuvợi,nàongờkhuởsátthànhphốSàiGònnóitheoquânsựthìnónằmtrongtầmsúngđạibác“vuachiếntrường”(35km).LiênlạcđưalênTânUyên,từđóđibộvôBưngKè.Chuyếnvôkhulầnđầutiênđãđểlạichoanhnhiềukỷniệmkhóquên.NơirừngxanhđấtđỏanhlạigặpcácbạnđồngnghiệpnhưdượcsĩPhạmThịYênvợanhTrầnBửuKiếmvàbácsĩHồVănHuê,VõCương...

CònanhdượcsĩBùiQuangTùnglàdânMỏCày,BếnTre,sinhnăm1914,conôngCaitổngBùiQuangĐạivàlàemcủalãnhtụđảngLậpHiếnBùiQuangChiêu.BùiQuangChiêuthứbavàlớnhơnanhTùngtới40tuổivìanhTùnglàcondòngsau.RaBắchọchainăm,anhTùngsangPháphọc,đậudượcsĩPhápnăm1938.Anhvềnướcvàonăm1939,khichiếntranhthếgiớisắpnổra.AnhmởtiệmthuốcTâyởBạcLiêu,gầncầuQuay...Năm1943anhsangtiệmthuốcởBạcLiêuđếvềSàiGòn:mởtiệmthuốctâytạiđườngThápMườitrướcchợBìnhTâytrongChợLớn...

ÝthứcdântộcnảyrarấtsớmtrongđầuanhTùng.Năm1930khiđọcbáoảnhPháp,tờL’Illustration,sốđặcbiệtkỷniệmmộttrămnămxứAlgérie(Centenairedel’Algérie)anhTùngđãcóýnguyệntranhđấuchoViệtNamthoátáchđôhọcủangườiPháp.Lúcđólạiđúnglàlúcanh Chiêu “lên hương”: Bùi Quang Chiêu được Pháp phong chức đại biểu Nam Kỳ trongThượngHộiđồngthuộcđịa(NguyênvănlàDéléguédelaCochinchineauConseilSupérieurdescolonies).

SaungàyNhậtđảochánhPháp,NghiệpđoàndượcsưthaycácchuyênviênPhápởSởYTếNamKỳ,số59,ChasseloupLaubat(NguyễnThịMinhKhai):TrongBanchấphànhnghiệpđoàncácanhLêQuangThăng,TrầnVănLuânvàchịPhạmThịYên.AnhHồĐắcÂnvàchịYênđềcửBùiQuangTùngtiếpquảnkhothuốcđểphânphốichocáckhu.

CôngviệcnàyrấtkhóvìTâyphábằngcáchxécácnhãnhiệusốthuốcchứatrongphòng

dượckhoa,bịnhviệnGrall(Nhiđồng2)...Taphảiphânchấtcácloạithuốcvàlàmnhãnhiệumới.TùnglovềchuyênmôncònanhÂnvàchịYênphụtráchchỉhuychung.KhiTâytrởquaSàiGòn,chúngbắtđượcanhTùnggiamhaituầntạiCatinatrồiđưaquaKhámLớnchođếnđầu1946mớithả.AnhmởtiệmthuốcTâyởchợBìnhTâyvàcùngvớichịYêntiếptếthuốcmenvôchiếnkhuđồngthờiđàotạobàochếviênđưavôkhu7.

CònchịDượcsĩPhạmThịYênlàvợTrầnBửuKiếmnhữngngàyđầukhángchiếnlàchủnhiệmbáoKèngọilính.Tờbáonàycónétđộcđáolàcảtoàsoạnvớinhàinđượcđặttrênmộtchiếcghe“càdom”lưuđộngtrênsôngrạchkhắpmiền.VềsauanhKiếmlàTổngthơkýUỷbanKhángchiến-HànhchánhNambộ.ChịYênvẫnlàmcôngviệcchuyênmôncủamìnhlàđàotạobàochếviênđồngthờitiếptếthuốcmenchocácchiếntrường.

NgườihămhởnhấttrongcuộchọpQuândânyNamBộnămấylàchịYên.NhândịpnàychịmuốntậnmắtquansátChiếnkhuxanhmàchịmớivừalàmquentrêntờbáoTiềnĐạo,sốđặcbiệtchiếnthắngLaNgà.Nămđócảbakhuđềuthiđuađánhlớn,lậpchiếncôngto.Vàcảbakhuđềurabatờbáoinchữchìkhổlớnnhưbáotrongthành.ĐólàtờTiềnĐạocủaKhu7,tờTổQuốccủakhu8vàtờTiếngsúngkhángđịchcủaKhu9vàcũnglàmộtđiềungẫunhiênkỳdiệulàcùnglúccảbakhuđềucóchiếncônghiểnhách.Khu7cóchiếnthắngLaNgà,Khu8cótrậnGiồngDứa,khu9cóchiếnthắngTầmVucướpđượckhẩuđạibác105ly.

Bàibútký“KháchđôthànhviếngChiếnKhuXanh”củaanhBùiThanhKhiếtviếtvềtìnhcảmcủacáccônữsinhtrườngđầmCouventDesOiseauxĐàLạtbịkẹttrongtrậnphụckíchđoàncông-voanhàbinhPhápvàđượcđưavôchiếnkhuvàituầnđểtránhcuộctruykíchtrảđũacủaPháp.KhôngkhíhàohùngcủađoànquânchiếnthắngcộngvớitâmhồnmơmộngcủacáccôgáiViệthọctrườngđầmtạomộtấntượngkhóphaichonhữngaithíchphiêulưuvàonhữngchântrờilãngmạn.Cònmộtđiểmnàynữa:mếnmộanhemchiếnsĩđãlậpchiếncôngchịYêncònmếnmộvịchỉhuycácchiếnsĩnày.Báochígọilà“Thốngnhất”đãviếtnhiềuvềNguyễnBình.

BáoViệtBútviếtvềmộtvịtướngđơnphươngđộcmãtừBắcvôNamcóchặngphingựavượtđèobăngsuốigiữamuônvànhiểmnguy.Vớiđầuóclãngmạn,ChịYênhìnhdungNguyễnBìnhphảilàmột“TừHảihàménmàyngài,oaiphonglẫmliệt!”.

TạiBưngKè,giữarừnggiàMỹLộc,gặpbácsĩVõCương,bácsĩHồVănHuê,dượcsĩHồThu,chịYênhỏingay:

-TrungtướngNguyễnBìnhcódựđạihộiquândânynàykhông?

VõCươngđáp:

-Trungtướngrấtbận,khôngdựđược,nhưngtrongngàyđạihộikếtthúc,anhBaBìnhsẽtớinóichuyệnvớicácđạibiểu.

ChịYênnóitiếp:

-Chuyếnđicủatôivôđâycốtlàđểgặptrungtướng.

Mọingườingạcnhiên:

-Vềviệcgì?

ChịYêncườilớn:

-Chẳngcóviệcgìhết?SựthậtlàtôimêNguyễnBình.Vàtôimuốngặpđểxemtrôngcógiốngnhưngườikỵmãtôithấytrongmộnghaykhông.

Mọingườicườirộlên.Aicũngthíchthúvềtánhtrungthực,nghĩsaonóivậycủachịYên.BácsĩHuêhỏinhỏ:

-ChịcódámnóinhưvậytrướcanhTrầnBửuKiếm?

ChiYêngật:

-Dámchớ.AnhKiếmlàchồng,cònôngBìnhlàthầntượng.Haicáiđókhácnhau:chồngthìmìnhthươngmìnhyêu,cònthầntượngthìmìnhkínhmìnhphục.Cácanhhiểurõýchữ“mê”củatôichưa?

ChịYênđãtoạinguyện.TrungtướngNguyễnBìnhđãđếnchungvuivớiđạibiểutrongliênhoankếtthúcđạihộiquândânyNamBộ.CùngđivớianhBacómộtphụnữphốpphápmàcácanhgọilàchịBa.SaunàychịYênmớibiếtlàchịThanh,liênlạcthànhkiêmthơkýcủaanhBaBình.

KhianhVõCươnggiớithiệucácđạibiểu,anhBabắttaytừngngười,hỏichuyệncôngtácrồichuyệngiađình,thânáinhưngườitronggiaquyếnthântộc.

Đặcbiệtvớicácđạibiểuởthành,anhBabắttaysiếtmạnhvàgiữlâuhơn.AnhcómộttìnhcảmsâuđậmvớinhữnggìthuộcvềSàiGòn-ChợLớnmàanhđãvàilầnđộtnhậpdướilốtnhàvănMinhHươnghoặcmộtphúthương“kháchtrú”.

VìcótinTâytậptrungtầuchiếntạiBiênHoà-rấtcóthểchúngsẽtấncôngchiếnKhuĐnênanhBakhuyênanhemđạibiểunêntrởvềđơnvịgấp,cácanhVõCương,HồThu,HồVănHuêkhôngkịphỏichịYênmộtcâu:“AnhBaBìnhcógiốngngườitrongmộngcủachị?”

Chương55

GặpNguyễnĐăngNguyễnBìnhưng

CuộchọpnàocũngkéoĐăngtheo

KỹsưNgôTấnNhơnđượcTrungươnggiaochứcbộtrưởngBộCanhNôngthayôngHuỳnhThiệnLộclãnhnhiệmvụkhác.ÔngNhơngiữkỹsưNguyễnĐănglàmphóđổnglýsựvụBộCanhnông.ÔngNhơntốtnghiệpkhoámộtcònôngĐăngtốtnghiệpkhoánăm.Đượcđềbạtchức vụ khá caonhưngôngĐăng không vui.Ông chỉmuốnđánh giặc ngoàimặt trậnhơn.NguyễnĐăngquêởSuốiĐá,mộtvùngrừngrậmtrongtỉnhTâyNinh,nằmgiữanúiBàvàNúiCậu.(NaylàhuyệnDươngMinhChâu).Giađìnhđủăn,NguyễnĐăngđượchọcbổngnhờđậucaolêntrunghọcvàđạihọc.ĐậukỹsưNôngnghiệp,NguyễnĐăngđượcbổvềCầnThơlàmviệc.Đầu1945NguyễnĐănggặpThanhSơnNguyễnVănTâyvàtiếptụchoạtđộngcáchmạng.KhicònlàsinhviênởHàNội,NguyễnĐăngđãhoạtđộngtrongTổnghộisinhviênvàsánglậpđảngDânChủ.Khángchiếnbùngnổ,NguyễnĐănglàmộtcácchỉhuyquânsựtrẻ.KhimặttrậnCầnThơvỡsaubathángbaovâyđịchtrongthànhphố,ThanhSơnđượctrungtướnggọiraBắcđảmtráchviệcchiviệnchochiếntrườngmiềnNam.LúcđóNguyễnĐăngcũngđiraBắcđểdựkhoáhọpđầutiêncủaQuốcHội.NguyễnĐăngđắccửđạibiểutỉnhCầnThơ.Cùngmộtchuyếnđi,ThanhSơnchọnNguyễnĐănglàmtrợlý.RatớiHàNộithìtáchra,ailoviệcnấy.

Muốntrởvềbộđội,NguyễnĐăngđiệnchoThanhSơnbàytỏnguyệnvọngmuốnđánhgiặchơnlàmvănphòng.ThanhSơnlúcđólàphóchủtịchUỷbankhángchiếnMiềnNamViệtNamđóngởQuảngNgãi.ThanhSơnliềncanthiệprútNguyễnĐăngvềgiaonhiệmvụđưatiểuđoànBaDươngvàoNamBộ.

Đúngngàytoànquốckhángchiến19-12-1946,PhápđánhPhúYên.Đầutháng1-1947BộQuốcPhòngđiệnvàobổnhiệmNguyễnĐănglàmthammưutrưởngkhu6gồmcáctỉnhNamTrungBộtừPhúYênDarlactrởvào.NguyễnĐăngđượcgiaonhiệmvụphốihợplựclượngcủaKhu6vàtiểuđoànBaDươngchặnmũitấncôngcủaPháprathịxãTuyHoà.SaumấytrậnchiếnđấuácliệtngaytrongnhữngngàyTếtĐinhHợi.PhápbịthiệthạiđặngrútluivàoNúiHiềm,gầnĐèoCả.

Tháng4-1947,biếtđượcmộtđoạnđườngtrongvùngnúitừKhánhHoàvàoNinhThuậncònbịtắcdođịchkhốngchế,làmchonhiềucánbộlãnhđạovànhiềutàiliệuquýcủaTrungươngđưavàoNamBộbịdồnđọnglạiPhúYên,NguyễnĐăngđềnghịUỷbankhángchiếnMiềnNamgiaochomìnhnhiệmvụmởthôngđoạnđườngnàyvàsauđóchođượcvềluônchiếntrườngNamBộ.Đượcchấpthuận,NguyễnĐăngbàngiaongaynhiệmvụthammưutrungKhu6,nhậnmộttrungđộiđimởđường.Sauhaitháng,đườngthông.ĐoàncánbộTrungươngdoôngThanhSơnphụtráchhànhquânvàoNamcóTiểuđoànBaDươnghộtống.Nhưngvìđoànđông,đếnkhucăncứtỉnhKhánhHoàthìbịlộ.PháphuyđộnglựclượngtừNhaTranglên,từ

BanMêThuộtxuống.TừĐàLạtrabaovâychặnquânta.NguyễnĐăngđềxuấtýkiếnchiađôilựclượngvũtrang,mộtbộphậnlấytênlàbộđộiBaDươngdoNguyễnĐăngvàmộtsốcánbộtrựctiếpchỉhuy,chủđộngtấncôngđịchđểthuhútđịchvàomình,tạođiềukiệnchobộphậncònlạilấytênlàbộđộiHùngPhướcmởđườngđưađoànôngThanhSơnvàoNamantoàn.TronghaithángtrờiNguyễnĐăngcùngđơnvịchiếnđấtliêntục,cóngàyđụngđịchbatrận.SaucùngTiểuđoànBaDươngvềtớiBàRịa,rồiBiênHoà,NguyễnĐănglầnlượtgặpcácchỉhuyMiềnĐôngnhưHứaVănYến,NguyễnThuậnThảo,Chiđội16,HuỳnhVănNghệ,NguyễnVănLung,Chiđội10vàtưlệnhKhu7NguyễnBình.

LúcđóanhBađóngởGiồngLức.NguyễnĐăngbáocáo:

-Sứmạngtôiđãhoànthành.TôiđãđưaTiểuđoànBaDươngvềvớiĐồngThápMười.

NguyễnBìnhgậtđầu:

-TôiđãđượcđiệncủaanhTámNghệbáotrướclàôngkỹsưđãcầmchânđịchchođoànôngThanhSơnvàoNamBộantoàn.VềTiểuđoànBaDương,tôithấynênbốtríởKhu7làđúngvịtrí,vìKhu7làmuctiêusốmộtcủathằngTây.Ôngkỹsưnghĩthếnào?

NguyễnĐăngbảo:

-VấnđềđóxinđềnghịKhutrưởngbànvớiôngThanhSơn.TôichỉlàmnhiệmvụđưaTiểuđoànvềtớiĐồngThápMườinhưđãđượcđịnh.


-TôisẽbànvớiđồngchíThanhSơn.

VàingàysauNguyễnĐăngđượcNguyễnBìnhchobiết:

-TôiđãthốngnhấtvớiđồngchíThanhSơnlàđểTiểuđoànởđây.Tanênxúctiếnviệcbàngiao.

TrongnhữngngàyởNamBộ,NguyễnĐăngthấyvàiviệckhôngổnnhưcùngmộtlúccóhaichứctrưởngbanquânsựNamBộtuydanhxưngkhácnhau:ThanhSơnlàtrưởngbanquânsựNamBộcònNguyễnBìnhlàuỷviênquânsựNambộ.Làmsaohaivịnàychẳnggiẫmchânnhau?

LúcđócòncónạndòmngónhaugiữaCộngsảnvàDânchủ.NguyễnĐăngtheoDânchủ.Năm1944,NguyễnĐănglàmộttrongnhữngsinhviênsáng lậprađảngDânchủViệtNam,trongmặttrậnViệtMinh.Năm1946,tạiđạihộiĐảngDânchủlầnđầutạiHàNội,NguyễnĐăngcùngcácbạnHuỳnhVănTiểng,TrầnBửuKiếm,VươngVănLê,NguyễnViệtNamđượcbầuvôBanchấphànhTrungương.Đểgiảiquyếtcácxungđộtgiữahainhóm,mộtbanhoàgiảiđược

lậpragồmcócácôngCaVănThỉnh,NguyễnĐăng,VươngVănLễbêndânchủ,UngVănKhiêm,ThượngVũ,NguyễnVănKỉnhvàHàHuyGiápbênCộngsản.

NguyễnBìnhđãđượcVũHuyXứng,Phòngchínhtrịkhu7kếtnạpvàonăm1947nhưngnhiềungườivẫnđinhninhôngBìnhlàNguyễnPhươngThảo,đảngviênQuốcDânĐảng.

CóchuyệnđángkểlàNguyễnBìnhthíchNguyễnĐăng.Trongcáccuộchọp,luônluônôngBaBìnhđềcử“ôngkỹsư”làmthưký.Nhiệmvụcủathưkýhộinghịlàlàmbiênbảnngaytạichỗ,tómtắtcácýkiếnphátbiểuvàkếtluậncủachủtoạ,xongrồiđọcchocửtoạngheđểthôngqua,saucùngđưachochủtoạký.

Vớitrìnhđộđạihọcthìlàmthưkýhộinghịthìcôngviệcđókhôngcógìlàkhókhăn,nhiềungườicười,choviệctrungtướngđềcửNguyễnĐănglàmthưkýhộinghịlà“giếtgàmàdùngdaomổtrâu”.DùvậykhôngbaogiờNguyễnĐăngtừchốiđềcửcủaanhBa.DovậymàtrongmộtthờigianmộtsốbiênbảnhộinghịđềumangchữkýcủachủtoạNguyễnBìnhvàthưkýNguyễnĐăng.ThếlàthiênhạđồnNguyễnĐăngđãđược“mắtxanh”trungtướngNguyễnBìnhchấm.

TinnàytớitaiđồngchíLêDuẩnlúcbấygiờlàbíthưxứuỷ.AnhBaDuẩn,trướcđâyđãchúýtới“ôngkỹsư”tronggiớichỉhuyquânsựởNamBộ,NguyễnĐănglàngườitríthứcsaymêđánhgiặcsauluậtsưTháiVănLunghysinhquásớm.AnhBaDuẩnchọnNguyễnĐănglàmmôhìnhđểnghiêncứuvềngườitríthứcmiềnNamtrongcuộckhángchiếnchốngxâmlăng.NhậnthấyNguyễnĐăngcóđủđiềukiệnđểtrởthànhđảngviêncộngsản,anhBaDuẩnđặcbiệtquantâmtớingườicánbộquânsựtríthứchiếmcónày.NhânđồngchíDươngMinhChâuhysinh,anhBaDuẩntínhđưaNguyễnĐăngvềlàmchủtịchTâyNinh.Việcđềbạtnàycũnghợplývì tâm lý cửngười củađịaphương,NguyễnĐăng làdânTâyNinh.NhưngNguyễnĐăng lạikhôngkhoáichứcvụấy,anhchỉthíchđánhgiặcthôi.KhianhBaDuẩngợiý,NguyễnĐăngnóirõýđịnhcủamình.AnhBaDuẩnbỏýđịnhđưaNguyễnĐănglàmchủtịchTâyNinh.Trongviệcbốtrí lạiBộTưlệnhNamBộ(bỏtêncũ làBanQuânSựNamBộdoThanhSơnđảmtrách)NguyễnBìnhlàtưlệnh,DươngQuốcChínhlàchánhuỷ,NguyễnĐănglàmthammưutrưởng.

NguyễnĐăngnóiriêngvớianhBaDuẩn:“Tôithấykhôngđược.TôikhônghợpvớitrungtướngNguyễnBình”. AnhBaDuẩn lộ vẻ ngạc nhiên: sao tôi nghe nói hai người ăn ý lắm?NguyễnĐăngcườikểchuyệnôngBìnhthíchđềcửanhlàmthưkýhộinghị.Chỉcóthếthôi.CònvềsinhhoạtthìanhkhôngchịuđượctácphonghuynhtrưởngcủaôngBìnhvànhấtlàchungquanhđámemútcủaanhBaBìnhcócảngườitrongthànhra.Làchỉhuyquânsự,NguyễnĐănggiữgìnbímậtnhưgiữgìnconngươicủamình.Biếtbaochiếndịchchuẩnbịchuđáomàthấtbạivìbímậtbịlộtrướcgiờnổsúng.DùNguyễnĐăngthoáithácvẫncóquyếtđịnhbổ

nhiệmNguyễnĐăngthammưutrưởngNamBộ.AnhBaDuẩnbảoNguyễnĐăng:“Cốgắnglàmthửđi.Cógìbáocáovớitôi!”.

Hai thángsốngởBộtư lệnhNamBộđóngởKinhBùi,KinhDươngVănDương,sátNguyễnBình,NguyễnĐăngtựthấykhôngthểhoàđồngvớikhôngkhícònnhiềumặtchưahợpnhaunênxinbốtrílại.

AnhBaDuẩnđềnghịBộQuốcPhòngcửNguyễnĐănggiữchứcTưlệnhphóKhu8.LúcđóBộTư lệnhKhu gồm có các ôngTrầnVănTrà, tư lệnh,NguyễnVănQuạn, phó tư lệnh,NguyễnVănVịnhchánhuỷ.

KỷniệmkhóquêntrongđờiNguyễnĐănglàđượcanhBaDuẩnkếtnạpvôĐảngCộngsảnvìtheonguyêntắckếtnạpmộtuỷviêntrongBanChấphànhTrungươngmộtđảngkhác,phảilàcấpTrungương.Cuốinăm1949,anhBaDuẩnnói:

-Từlâutôiđãchúýtớiđồngchí.Đồngchílàmộttríthứcmàtinhthầnyêunướcđãnảynởtrongthờikỳtiềncáchmạng...ĐồngchívàoĐảngDânChủlàphải.Nhưngđểtiệnviệcđảmnhậncácnhiệmvụquantrọng,đồngchínênđứngvàoĐảngcủaBác.

Năm1950,khichibộĐảnghọplàmlễkếtnạpNguyễnĐăng,anhBaDuẩndự.AnhBađãphátbiểuýkiến,chỉthịvềcácmặtphấnđấuđểlàmtrònnhiệmvụmộtđảngviênCộngsản,hướngdẫn,giáodục,việcrènluyệnđạođức,tácphong,gắnchặtvớigiaicấpcôngnhâu,nhấtlàmìnhthuộcgiớitríthứcNhữnglờicủaanhBaDuẩnđãđivàolòngNguyễnĐăngtừngàyấy.

Chương56

VềThápMườidựkhoáđạiđội

HaiGiỏilàmthưkýNguyễnBình

Vàocuốinăm49trungtướngNguyễnBìnhcóthưkýmới.ĐólàmộtthanhniênhămhaituổiquêởLongĐiềnBàRịa,tênlàDươngVănGiỏi.HaiGiỏihọctớinămthứtưtrườngtrunghọcPétrusKýở SàiGòn thì đụngCáchmạng thángTám.Năm1944Giỏi đã gặp thầy giáoDươngVănXáviếtbáokýtênNamDươnglàtayhoạtđộngcáchmạngnổitiếngtrongtỉnhBàRịa.Tháng7-1944,NamDươngphổbiếnchươngtrìnhViệtMinhchoHaiGiỏi.HaiGiỏikéonhómhọcsinhPétruscủaanhởBàRịa,LongĐiền,ĐấtĐỏtheoViệtMinh.NhómnàygồmcóhaianhemTrầnThượngThuvàTrầnThượngThủconcủathầygiáoTrầnThượngTứ,HoàngViệt,NghiêmPhúPhi,NguyễnVănTần,ởVũngTàu,NguyễnVănTuấnởLongHương,BàRịa.Giữa1946HaiGiỏigianhậpbộđộilưuđộngHoàngThọ.Đầu1949,trênđườngtừBếnCátvềPhúMỹđểrèncánchỉnhquân,HaiGiỏibịthươngkhibăngquađườngsắtcặpconlộĐôngDương.BộđộilưuđộngHoàngThọđượcbổsungđểtrởthànhTiểuđoàn303,đơnvịchủlực

củaKhu7.LễramắtcủaTiểuđoànlàngày19-5-1949.Vàituầnsau,HoàngThọtuyvẫnlàchỉhuy trưởngbấtmãnbỏrađi,kéo theovàingười thân tínnhưTứ,Kính,Thảo,Giỏi.Kính làchínhtrịviênđạiđội,Giỏilàtrungđộitrưởng,Tứlàthưkýđạiđội,Thảolàtrungđộitrưởng.RiêngvềGiỏithìkhiHoàngThọrủvềNamBộdựkhoáđạiđội,GiỏivừabìnhphụcnênmuốnxưốngKhu8đểandưỡng.AnhthậntrọnghỏiýchínhtrịviênTiểuđoànlàTrầnĐìnhCửu.AnhChínCửukhuyênGiỏinênđidựkhoáđạiđộiởKhu8đồngthờibồidưỡngđểmauphụcsức.Việc rađibấtngờcủaHoàngThọvà các cánbộđạiđội làmcả tiểuđoànxônxao.ĐạiđộitrưởngĐoànDuyNgơivộibáovớianhChínCửu.AnhCửunói:“Chớlàmtochuyện.HoàngThọkhôngchạyrathànhđâu.HoàngThọcũngchẳnglênKhu.HoàngThọvềNamBộthôi”.TrầnĐìnhCửubiếtrõHoàngThọhơnaihếtvìchínhanhlàngườikếtnạpHoàngThọmộtthángtrướckhithànhlậpTiểuđoàn303chủlựccủaThủBiên.AnhemchọnchoHoàngThọbídanhHaiBằngvớingụý:HailàanhHai,làngườianhcảcủabộđộibấylâumangtênHoàngThọ,cònBằnglàbằnglòngvôĐảng.HoàngThọvôĐảngvì lýchứkhôngphảivìtình.Làmột“tướnglĩnh”chuyênđánhđấm,HoàngThọkhôngkhoáichínhtrị.Anhkhôngưanóichuyệnđảng.Anhcũngcólýdocủaanh:sựnghiệpđánhTâycứunướclàcủatoàndân.Bàyrađảngnàyđảngkialàlàmsuyyếulựclượngtácchiến.SựvụngvềcủacánbộchiviệnTrầnVănQuán,lấytênlàHoàngTrường,cànglàmchoHoàngThọtinrằngmìnhnghĩđúng.HoàngThọđihộinghịmộtthờigianvềthấycóchuyệnlạtrongđơnvịmình.Chuyệnlạđólàmộtsốđộiviênsanhhoạtriênglẻ,bímật,khiHoàngThọđiểmdanhthìvắngmặt.HạchhỏimớibiếthọsinhhoạtĐảng.HoàngThọcàngtinchắcđơnvịcósựchiarẽtừkhicóĐảng.TệhạihơnnữalàHoàngThọbắtgặpHoàngTrườnglụcxétgiấytờcủamình.Thếlàcơngiậnbấylâudồnnénnổtung:“HoàngThọnàyđikhángchiếnlàvìdânvìnước,đâucóngờngàynaylạicócáinạnđảngnàypháinọ.Đemmàbắnchanóhếtbacáiđảngpháinàychonórồi!”

CơnthịnhnộcủaHoàngThọthấutớitaithammưutrưởngkhulàLêĐứcAnh.KhigặpHoàngThọ,ôngAnhphêbìnhngay:“HoàngThọlàcôngnhânmàphảnlạicôngnhân”.HoàngThọbựclắm,cạođầuđểbiểuhiệncơnbựccủamình.NhưnghãytrởlạichuyệnđiNamBộcủaHaiGiỏi.

Tháng6-1949GiỏicùngcácbạnThảo,Kính,Hổdựkhoáđạiđội.ThờigiansauđótinHoàngThọđượctrungtướngNguyễnBìnhgiớithiệuvềBắcnhưngHoàngThọđivàichặngthìđổiýtrởvềMỹAn,sangmộtquánlákềbêntrạmgáctạingãtưkinhNguyễnVănTiếpvàkinhThápMười.VớisốtiềnhaingànđồngĐôngDươngngânhàng,HoàngThọsốngnhưmộtMạnhthườngquân,cánbộnàođicôngtácngangMỹAncũngđượcHoàngThọmờivôquánănuốngđãiđằng.HaiGiỏibiếtHoàngThọđãtrởthànhmộttaybấtmãnmàcả“đạihuynh”NguyễnBìnhcũngbótayuốnnắnđượcnữa.Anhlấylàmbuồnchomộttaychỉhuyđãlậpnhiềuchiến

côngvangdộiđangtựgiếtcuộcđờichínhtrịcủamìnhbằngrượuvàsựbấtmãn.

Họcxongkhoáđạiđội,HaiGiỏiđượcgiớithiệuvềvănphòngtrungtướngNguyễnBình.ThấyGiỏicótrìnhđộvănhoákhá,anhBathunhậnngay,giaonhiệmvụthưkýghichépngheđàiphátthanhtiếngPhápđểbáomỗiđêm.Đồngthờiđảmtráchluônviệcbảovệvănphòngtrungtướng.

KhôngbaolâuvănphòngtrungtướngdờivềKhu9vàonăm1950.ThoạttiênởCáLốc,trongquậnLongMỹ,sauvềsôngôngDẻo,gầnCầuĐúc,quậnGòQuào.TrongthờigiannàyanhBaBìnhgiảiphẫuconmắttráiđãhưtừnăm1935lúcởtùCônĐảo-nămđócònmangtênNguyễnPhươngThảo,bịQuốcDânĐảngthanhtrừngvềtộiphảnĐảng.

BácsĩThân,mộtbácsĩgiàtheokhángchiến,đãgiảiphẫuchoanhBa.Cómộtchuyệnvui:chịThanhkềcậnsănsócanhBađãphảiđútthứcăntậnmiệngvìcảhaimắtđềubịquấnbăng.KhôngrõchịThanhnghĩngợiđiềugìmàđútmuỗngvômũianhBalàmanhBakêulên:“Mồmởđâynày,saocứđútvàomũingườita!”.

Tiếptheođólàmộtchuyệnbực:Khivếtmổlành,anhBatiếptụcnếpsinhhoạtnhưthườnglệtứcmỗisángtậpthểdụcrồibơilộidướisông.HaiGiỏicónhiệmvụởtrênbờnghengóngmáybay.Mộthômcótiếngphicơrấtgần.HaiGiỏibáođộng:“MáybayngheanhBa”.Thayvìlênbờmặcquầnáo,anhBalạirầy:“Nóởtậnđâuđâu!Cạunhátquá!”.Dânđánhgiặcmàbịchê“nhát”,HaiGiỏitựái:

-TôicótráchnhiệmbảovệanhBa.CóhơimáybaythìtôiphảichoanhBahay.Vậythôi!Đâuphảinhát!

Đóchỉlàchuyệnnhỏ,nhưnglạilàgiọtnướclàmtràntáchnước.TừlâuHaiGiỏikhôngkhoáitácphonghuynhtrưởngcủaanhBa.Chungquanhanhrấtnhiềuemút,màphầnđônglànữ.Cótinđồnlàgiánđiệptrẻđẹptràtrộntrongsốemútởthành.

Thựchưthếnàochưabiết,nhưngrõrànglàkhôngkhíđókhônghợpvớiHaiGiỏi.ĐêmđóanhbỏrasócMiênsaukhiviếtthưxintrởvềđơnvịcũ.NửađêmcóngườicủaanhBađitìmmờiHaiGiỏivề.AnhBabắttayGiỏicườinói“Hồisángmìnhnóngnẩylàmchạmtựáicậu.Mìnhxinlỗicậu”.HaiGiỏinuốtgiậnởlạivớianhBa.

Khônglâusau,vănphòngtrungtướngNguyễnBìnhlạilênmiềnĐông.ĐilònkhuvựcHoàHảothậtgiannan,lạiphảivượthaiconsôngHậuvàTiền.HaiGiỏichịutráchnhiệmbảovệcảđạiđội.Khôngthểnàoquênđượcnhữngđêmvượttrườnggiang,trongbóngđêm,bờbênkiatămtămmùmùtrongmànsươnghơinước.HaiGiỏikhôngquênhaianhThớivàDanhlàtrưởngvàphóhuyệnđộiÔMônđãbốtrínhữngchiếcgheđặcbiệtbốnchèo,támgiầmđể

đưavănphòngTrungươngquasông.Nhữngchiếcghenàylướtsóngnhưca-nô.LúcđóHaiGiỏicómộtýnghĩngộnghĩnh:nếusaunàymìnhcònsống,mìnhphảiphụcchếmộtchiếcghenhưthếđểchưng trongviệnbảo tàngkhángchiếnchoconcháumìnhxemchobiếtkhángchiếnralàmsao.

TớiĐấtCuốc,HaiGiỏitínhxintrởvềđơnvịcũthìdịpmayxảyđến:CótinTrungươnggọiNguyễnBìnhraBắc.ĐúnglúcđóHaiGiỏigặpthiếutướngDươngQuốcChính.Anhnói:

-AnhBaBìnhđềnghịtôicùngđiraBắcvớianh.Nhưngtôikémsứckhỏe,sợđikhôngnổi.Tôitínhxintrởvềđơnvịcũ.

ÔngChínhnói:“Vậythìcậucứởđâyvớitôi”.

ThếlànhữngngàysốngkềcậnanhBaBìnhcủaHaiGiỏichấmdứtvàolúcđó.

Chương57

TrongươnggọiNguyễnBìnhraBắc

Baonhiêuđêmthắcmắcsuytư

Giữanăm1951cótinTrungươnggọitrungtướngNguyễnBìnhraBắc.Bứcđiệnrấtvắntắt.NhữngngườiởngaytrongvănphònganhBacũngkhônghiểulýdotriệuhồimộtvịtướngmàBácHồđãgiaoNamBộtrongnhữngngày“ngàncântreosợitóc”.

HaiGiỏilàthơkýkiêmbảovệcủaanhBacũngkhôngnắmrõnguồncơn.ChỉthấyanhBađămchiêunghĩngợi.CólẽanhBatínhsổnhữnggìđãlàmđượcvànhữnggìchưalàmđượcchoNamBộ.

DườngnhưlinhtínhbáotrướclàchuyếnvềBắclầnnàylàmộtkhúcquanhquantrọngtrong cuộc đời củamình. Saumấy ngày suy tư, anh Ba quyết định tuân lịnh thượng cấp.Nguyêntắcmàanhtuânthủsuốtđờichẳngphảilàkỷluậtđósao?RấtcóthểmìnhvềBắcrồilãnhmộtcôngtáckhácởđâuđóchứkhôngđượctrởvàoNam.CólẽTrungươngđãbiếtnhữngvachạmmàmìnhđãgặptrongnămsáunămhoạtđộngtrongNam.Đánhđịch,mìnhđãlậpnhiềuchiếncông,đặcbiệtquathànhtíchdiệtáctrừgiancủamườiđộicôngtácthành.BọnbồibútHiểnSĩ,tênthựcdânDelaChevrotière,têngianTrầnTấnPhát,concáogiàBazinlầnlượtgụcngãdướilànđạncủaanhemCôngtácthànhvàđộiCônganXungphong.

Rồihàngchục sĩquanhảiquân,khôngquâncủađịchbỏxác trong rạpchiếubóngMajestic,cácnhàhàngLaPagode,Impérial,Câulạcbộsĩquankhôngquân...RồicáctrậnđốtkhođạnThịNghè,khobomPhúThọ...TómlạiMườiBancôngtácThànhlàmộtđộiquântinh

nhuệgieokinhhoàngtrongsàohuyệtđịch.ĐúnglàmộtsángtạođộcđáocủaNguyễnBình:đemchiếntranhdukíchvàotậntrungtâmSàiGòn-ChợLớn.Nhưngbêncạnhnhữngchiếncônglạilànhữngmấtmát,nhữnghysinhlớnlaocủanhiềuđồngchítrungkiênởcơsởbímật.VấnđềthứhailàviệcthuphụcgiớigianghồBìnhXuyên.KéođượccácbộđộiBaDương-NămHà,TámMạnh-HaiVĩnh,BảyViễn,MườiTrílàcảmộtnghệthuật,kếthợpbảnlĩnhsángtạo.Gianghồlàcondaohailưỡi,khôngkhéosửdụngcóthểđứttaynhưchơi.Thếmàmìnhđãsửdụngđược,NhưngvấnđềBìnhXuyênchỉhaycókhúcđầucònkhúcđuôithìthậtđángtiếc.BảyViễnđãđầuTây.Việcnàychắcphảicóthờigianđểđánhgiá.

Còngìnữanào?À,cònvụHoàngThọ.Mìnhđãquánuôngchiềucậunày.Nuôngchiềuvìmột lẽ:Nólàthằngemútđồnghươngcónhiềuđiểmgiốngmình:anhhùnghảohớn,trungthựcănnóingaythẳng.KhiHoàngThọbấtmãnbỏvềtiểuđoàn303vềtìmmình,mìnhđãkhuyênnóvềBắclậplạisựnghiệp.Mìnhđãkýgiấygiớithiệuvàchotiềnlộphí.

Tưởngđãgiúpđượcthằngemkhỏinghịchcảnh,nàongờđivàichặng,gặpbạnbèxúibậy,nólạiđổiý,trởlạiMỹAnmởquánlàmđủthứchuyện“ba-gai”trênđời.ĐếnkhinhậnyêucầuphảikýgiấybắtHoàngThọ,mìnhhếtsứckhổtâm.Nóđãnhiềulầncứumìnhthoáthiểm,vụSáuSectionmưusátmìnhởLòĐường,rồivụVũTamAnh,BùiHữuPhiệt,khôngcóHoàngThọthìNguyễnBìnhđãxanhcỏtừlâu.MìnhsuynghĩmấyngàytrướckhihạbútkýbắtHoàngThọ.Mìnhdưbiếtđólàhạsách,vìvớiHoàngThọ,chỉdùngtìnhcảmmớithuphụcđượcnó.ChonênkýgiấybắtHoàngThọcũngđồngnghĩavớikýbảnántửhìnhHoàngThọ.Đauxótquá!NỡlòngnàođẩymộtthằngemútnhưHoàngThọvàochỗchết!

Nhưngbiếtlàmsaođây?KhôngkýthìcàngmangtiếngNguyễnBìnhbaocheđànem,thậmchíxúiđànemkhinhthườngvàcoirẻthượngcấp.

Chuẩnbịlênđường.anhBaviếtthưtạmbiệtcácbạntừngsốngchếtvớinhautrênchiếntrườngmiềnĐônggianlaomàanhdũng.AnhnhớngaytớiluậtsưNguyễnThànhVĩnhvàluậtgiaLêĐìnhChi.ÔngChikhôngmaybịmáybaybắnchết,cònôngVinhlàngườitríthứcSàiGònđãtạođiềukiệnchoanhBađộtnhậpSàiGònlầnđấutiênvàođầunăm1946.ÔngVĩnhđãkhiếnanhBakhâmphụckhinhàtríthứctưsảnnàyđãyêucầuanhchomộttiểuđộihộtốngôngvềngôinhàtổphụởTrungLươngđàohaitrămlượngvàngđểlàmcôngquỹlúcNamBộcạntiềnnuôiquân.NhờsốvàngđótamởđượccácchiếndịchCầuKè,TràVinh...AnhBasoạnmộtsốảnhcóanhvàôngVĩnh-chụptrongcáchộinghịlễtấnphongtrungtướngbênbờkinhDươngVănDương,dánvàoalbumnhỏgọilàcóquàmọnlúcchiatay.TrongthưanhBacũngnhắcvụvềthànhbangàyởngaytrongnhàôngVĩnh,35đườngPierreĐakaovàkhôngquênchúcsứckhỏebạnđểtiếnmạnhtrênđườnggiảiphóngdântộcvànhânloạikhỏithamtànbóc

lộtcủatưbảnđếquốc.

NgườithứhaiđượcanhviếtthưlàôngLâmTháiHoà,phụtráchpháobinh.AnhBaviếtđếnnămsáutrang,bàytỏnỗilòngcủangườiđixamàkhôngbiếtcóhyvọngcòngặplạinhữngngườithân.

TấtnhiênanhBakhôngthểquênTámNghệlàvị“tướngtrời”theolốinóicủangườidânTânHoà,MỹLộc,cònanhthìgọiTámNghệlàthitướngvìTámNghệcóbiệttàivừađánhgiặcvừalàmthơ.Làmsaoquênđượcbàithơ“Bờsôngxanhchiềuhômbuộcngựa,kiếmgốiđầutheogióthảhồncao”.KhiquyếtđịnhvềBắc,anhBađãyêucầuTrungươngchoKhutrưởngKhu7HuỳnhVănNghệcùngđi.NhưngkhôngrõvìlýdogìđềnghịđókhôngđượcTrungươngchấpnhận.NgườiđượcchọnđểcùngđivớianhlàchánhvănphòngBộtưlệnhNamBộVõBáNhạc.

VớianhBathìôngNhạclàngườiphụtáthânthiết,làmviệcvớianhngaytừđầu,lúcanhBatớiBếnVịnhlàvàmSôngBéđổrasôngĐồngNai.ÔngNhạcbấygiờlàquảnđốcsởcaosuBếnVịnh.ÔngđãhiếnsởcaosuchoanhBalàmvănphòngchỉhuy,cònôngthìphụtráchvănphòng đó luôn. Cũng được? Trên đường thiên lý có bạn tâmđồng thì đường dài cũng hoángắn...

Thấmthoátđãđếnngàylênđường.BàithơnhớBắccủaTámNghệlạivangvọngbêntai:

AivềBắc,tađivới

ThămlạinonsônggiốngLạcHồng

Từđộmanggươmđimởcõi

TrờiNamthươngnhớđấtThăngLong.

Chương58

CôngtácthànhvềtậnSaĐéc

DiệtChanson,thủhiếnNamPhần

Tháng7-1951,đúngvàolúctrungtướngNguyễnBìnhsửasoạnlênđườngraBắcthìmộtchiếncôngcủaBancôngtácThànhtớitaingườianhcảcủabinhchủngtinhnhuệnày.MộtcảmtửcủatađãdiệtđượcThủhiếnNamphầnTháiLậpThànhvàtướngChanson,uỷviêncộnghoàPháp(tươngđươngThốngđốcNamKỳtrướckia).ChiếncôngnàyxảyratạithịxãSaĐéc,ngaylễđàidựngtrướctoàhànhchánhtỉnh.

HãynghechịLưuHồngCúcbáocáonộivụ:

-TôilàLêThịChẳnsanhđẻtạiPhúHữu,CáiTàuHạ,SaĐécnhưngquênộiởngãtưLongHồ,VĩnhLong.MườisáutuổilênSàiGònlàmmướnvàđượcanhBảyKhámgốcVĩnhLonggiớithiệuvôđộicảmtửthành.Vềsauđượcđiềuvềđội963hoạtđộngtrongthịxãVĩnhLong.TạiđâytôilấybídanhLưuHồngCúc.TôithứmườinênanhemgọilàMườiCúc.

Tổcủatôichỉcóbốnngườitôilàtổtrưởng;bangườikialàcácanhMườiKiênquêởTràVinh,HùngquêởVĩnhLongvàHạnhcũngởVĩnhLong.Chỉhuyđội963lúcđólàanhVõQuốcQuânngườiđồnghươngvớitôi(CáiTàuHạ).KhianhQuânhysinh,anhTrầnXuânVỹquêởBếnTrelênthay.Đểtiệnhoạtđộng,tôidựavàođạoCaoĐài.TôigiaothiệpvớilễsanhThanhChâuƠnlàngười“cómáumặt”trongtỉnhVĩnhLong.ÔngnàylàchứcsắccaocấptrongđảngViệtNamPhụcQuốcHội.TôithầuchởmuốichoCaoĐàiđểbímậtchởsúnggiấudướimuốiđưavềCáiTàuHạ,từđóđưaxuốngghevôcăncớ.MộtlầnbịlínhgáccầuLẩuchặnxét,tôichongườigọilễsanhThànhChâuƠncanthiệp“quatruông”được.

Bangàytrướcvụmưusát,trinhsáttađượctintướngChansonvàThủhiếnNamphầnTháiLậpThànhđikinhlýSaĐécđểtrấnantinhthầndânchúngsaunhữngtổnthấtdồndập:ngày28-4-1951,tướngHarteman,tưlệnhkhôngquânPhápđimáybayB26bịmấttíchởTiênYên.Ngày30-5-1951contướngDeLattrelàtrunguýJeandeLattretửtrậnởNinhBình.

Haytinnày,anhTrầnXuânVỹbànvớitôimưusáthainhânvậtquantrọngnày.ĐơnvịcóhaitráilựuđạnOF.Chỉcầnmộtngườicảmtửdámmanghaitráilựuđạnnàytớilễđài.AnhMườiKiênxungphonglãnhtráchnhiệmnày.Tôibànbạcmọiviệcvới“KinhKha”mấyngàyvàlokiếmbộđồsắcphụcPhụcQuốcvớiphùhiệuđểanhMườiKiêncảitrangmàvôlọtkhánđàidanhdựtiếpcậntướngChausonvàTháiLậpThành.

Ngàytrọngđạiđãđến.CảtổcùngđiđểđộngviênanhMườiKiên.Bấtngờlàmsao,vàophútchótanhKiên“sọcdưa”,Hùngđikèmbựcmìnhnói:“Khôngdámlàmthìđưahaitráiđóchotôi”.Anhrútchốtcảhaitráithọcvôhaitúiquầnxămxămđitớikhánđàidanhdự.NhờcóbộsắcphụcCaoĐàimàanhHùngkhôngbịlínhgácngănchặn.CáchtướngChansonbathước,Hùngđưataylênchàotheokiểunhàbinh.Lựuđạnnổtungtứckhắc.Tráithứhainổtiếptheo.Tấtcảnhốnnháo.Cuộclễtựđộnggiảitán.TháiLậpThànhchếttạitrậncònChansonchếttrênđườngbayvềSàiGòn.

ChúnglụcxétcáchồsơcủaPhụcQuốcHộithấycótênCúc,KiênvàHạnh.Tôibịbắtnguội.ChúnggiảitôivềToàThánhTâyNinhcộtdướigốccautratấnácliệt.Tôicắnrăngchịuđau,khônghềkhairồibímậtnhắnlễxanhThanhChâuƠnlênTâyNinhxinlãnhvề“đểgiáodục”.

RấttiếclàvềtrángsĩKinhKhaViệtNamđãhysinhvìđạinghĩa,chịCúcchỉbiếtanhtên

Hùng,thậmchíhọcủaHùngchịcũngquên.ĐúngHùnglàmộtchiếnsĩvôdanhmàthịxãSaĐécphảidựngtượngđểhậuthếnoigương.

Tronglịchsửkhángchiến,chưacómộtvụámsátnàomàcảPhòngNhìlẫnCơquanTìnhbáoTrungương(CIA)đềumùtịtnhưvụcảmtửthànhtênlàHùngdiệttướngChansonvàthủhiếnTháiLậpThànhtạithịxãSaĐécngày31-7-1951.BáochíSàiGònđềuđổtộichoCaoĐàivàđảngViệtNamPhụcQuốcHội.

TindiệttướngChanson,uỷviênCộngHoàPhápởNamPhầnđếnvớianhBaBìnhkhianhrờichiếnkhuDươngMinhChâu.Đâylàmộtanủi,làmộtmónquàquýbáutiễnchânanh.TướngChansonlàuỷviênCộnghoàPhápthứhaibịBancôngtácThành“giũsổ”.UỷviênCộnghoàPhápthứnhấtbịdiệtlàđạitáHanhImfelt,mộtngườiPhápgốcThuỵSĩlàmuỷviênCộngHoàtạiLàonhưnglạilấySàiGònlàmtrungtâmhoạtđộng.Anhthợhớttóctrẻ-chưatớihaimươi tuổi -VõHồngTâmđãdiệt tênnày trongphòngsố28kháchsạnHôteldesNations,đườngCharner(NguyễnHuệ),giữaSàiGòn...

VớinhưngtinchiếnthắngấyanhBaBìnhrađitrongniềmvuicủangườiđãgieohạtgiống,tintưởngmùamàngsẽtốttươisaukhimìnhnằmxuống.Trướctìnhcảmcaođẹpấy,cácvachạmvềnhântìnhthếtháibỗngtrởnênnhỏnhenkhôngđángbậntâm.

Chương59

Đêmcuốicùngvợchồngngăncách

ChịThanhbuồnôngkháchvôduyên

Đêmnaylàđêmcuốicùng,sángmaianhBasẽlênđường.Đườngxavạndặm,từNamraBắc,biếtbaogiờmớitới?VàcóđượctrởvàoNamkhông?Vợchồngchẳngnàotáihợp?ĐólànhữngthắcmắcloâucủachịThanh.Chịtínhtrongđêmsẽnóitấtcảnhữnglotoancủamình,nhưngmộtsựkiệnbấtngờlàmđảolộnchươngtrìnhcủachị.Cómộtôngkháchtớithămbấtngờ.

Cuộcchiataylẽraphảicórượu“tốnghành”nhưnganhBakhônguốngđượcrượunênđànhuốngtràvậy.ThấychịThanhcóvẻbuồnôngkháchnói:

-ChịBacứyêntâm.ChúngtôiđãchuẩnbịchuđáochoanhBa.CóđộibảovệchămsócsứckhỏeanhBa,cóngựachoanhBacưỡi.Cóngườiđitiềntrạmtừngchặngđểnắmrõtìnhhình.Sẽkhôngcóbấttrắctrênđườnghànhquânđâu!

ChịThanhđượcdịptỏbày:

-Đườngđinguyhiểm,nhưnglàtướng,anhBabiếtđiđứngantoàn.TôichỉthắcmắclàraTrungươngrồianhBacótrởvàoNamkhông?Vợchồngtôicócòngặplại...?

Ôngkháchnóingay:

-ChuyệnđódoTrungươngquyếtđịnh.PhâncôngchomộtvịtrungtướngphảidoBộTổngtưlệnh.CònchuyệnthứhaithìchúngtôisẽbốtríchochịBavềthànhđểđitheođườngcôngkhairaBắc.ChịcógiấytờhợpphápthìđiraHàNộidễdàng,từđósẽbắtliênlạcvềvùnggiảiphóngkhôngkhó.

ChịThanhgậtgùnghĩngợi,nỗiloâucủachịđãđượcgiảitoả.ChịtínhchừngôngkháchravềchịsẽbànthêmvớianhBa.NhưngôngkháchlạinẩyrasángkiếngiăngvõngnằmđàmđạotrongđêmvớianhBa.NhiềulầnchịnháymắtlàmámhiệunhưnganhBakhôngcóphảnứng,cóthểvìmắtkém,màcũngcóthểanhBakhôngtiệncắtđứtcuộcđàmđạo.VìvậyôngkháchvôtìnhnghỉđêmtạinhàanhBa.ChỉtộichochịBaấmứckhôngđượctựdotâmsựvớichồngtrongđêmcuối.

Trongđêmchịnghehaingườitraođổi.ÔngkháchchochịBabiếtvềtiểuđộibảovệ:CóVũTùngtrướcởBancôngtácthành.VũTùnglàngườiBắc,mộtthiệnxạchuyênbắnsúngColt12,ngoàiracònthủmộttiểuliênÝMosqnito,nòngdàicónhiềulỗhãmnhiệt,bángsúngcókhắcchữ“bộđộiHoàngThọ”chứngtỏcâysúngnàydoVũTùngcướpđượccủađịchlúccònởtrongbộđộiHoàngThọ.Chỉcóbộđộinàymớicósángkiếnkhắctênvàochiếnlợiphẩm:KếđólàNguyễnVănBổn.ChịThanhnghenóiBổntheobảovệanhBathìyêntrí.Bổnlàthanhniênkhảáimàchínhchịđã làmmaicướiconnuôicủaôngbàluậtsưLêĐìnhChi làNgân.NgânvềởvớichịThanhtrướckhiđượcôngbàChigảchoBổn.NgườithứbađượcchọnđitrongđoànlàytáLiên,làngườiMiềnNam.ĐólàbangườicótráchnhiệmsănsócanhBatrongchuyếnđi.Ngoàira trongđoàncòncóôngVõBáNhạc,chánhvănphòngcủaanhBa trongnhiềunăm.ÔngNhạclớntuổinêncũngđượccấpmộtconngựanhưanhBa.Ngườiđượcgiaochứctrưởngđoàn làôngNguyễnVănSĩcũngđượcgọi làSĩKiếng.Ôngcòn làcánbộtrungđoànđượcchọnraBắchọckhoáquânsựtrungcaocấp.Tiệndịp,anhSĩđượcgiaonhiệmvụtrưởngđoànvớinhiệmvụbảovệanhBa...

ĐêmtrongrừngĐấtCuốcvàođầuthukhálạnh.ChịThanhcứthaothức.Niềmkianỗinọcứẩnhiệntrongđầu!BỗngchịnhớtớiHoàngThọ.ChịkhôngthểnàoquênngàythấycógiấybắtHoàngThọ,yêucầuanhBaký.LúcđóanhBavôcùngkhổtâm.HoàngThọlàđầubòđầubướu,tuynóinănglungtungnhưnglàngườitrungthực.ĐãcólầncứuanhBatạiCầnGiờ,khiVũTamAnhvàSáuSectionmưusátanhBatạiLòĐường.AnhBađãkhôngkývàtìmcáchcứuHoàngThọ.AnhkhuyênHoàngThọraBắc"làmlạicuộcđời”.RấttiếcHoàngThọđiđượcba

chặng,lạinghelờibạnbèđổiýquaytrởvềĐồngTháp.Trongcơnphẫnchí,HoàngThọđãlàmlungtunglên,nóinăngchửibớibừabãi.Đếnnướcđóthìkhóthểbaochechoemútđượcnữarồi.LầnnầythìanhBaphảikýgiấybắtHoàngThọ.Vàotrạiquân lao -gọi làđề laobinh-HoàngThọlạiđánhlínhgác.Vậylàbịđưaratoà.Vớinhữngtộiấy,khôngaingờtoàQuânkhu9lạikếtántửhình.TinnàytớitaianhBavàotháng4-1951,haithángtrướckhicóđiệngọianhBavềBắc.AnhBabuồnvôhạn.LàmsaocứuđượcHoàngThọ?AnhđãnhiềulầnuốnnắnHoàngThọnhưcólầnHoàngThọlấydaosăntoankhửchánhuỷHaiTrímàHoàngThọcholà"taymưusĩkhôngchơiđược".AnhBađãquắcmắtđiểmmặt:

-Chúđãnhiềulầnlàmchotôimangtaitiếng.Ngườitađãtốtôidungtúngchúlàmnhiềuđiềuxằngbậy.Hãybỏtánhngôngmuốnlàmđaophủấyđi.Côngviệcđóđãcóngànhtưphápđảmtrách,khôngphảiviệccủachú.

HoàngThọthấyanhBanổinóng,lặnglẽbỏđi.NhưngsauđóHoàngThọnóiriêngvớichịThanh:

-TôiđãnóivớianhBalàphảinhìnđờibằnghaiconmắtmớithấyrõkẻtốtngườixấu,kẻnịnhngườitrung.

ChịbiếtanhBađãnghĩngợinhiềuvềngãrẽquantrọngtrongđờimình.NhưnganhBakhôngđểlộrangoàichobấtcứngườinào,kểcảchị.Anhchỉnóimímíthôi.ChịnhấtđịnhphảitìmhiểuđằngsaubứcđiệngọianhBarangoàiấylàcáigì.ChịtínhsẽhỏianhBatrongđêmnay.NhưnganhBavàôngkháchcứmảimiếttròchuyệnnhưmộtđôibạnchíthântrongđêmcuốicùngtrướcchuyếnviễndukhônghẹnngàyvề.

Gàrừngđãgáy,đêmsắptàn,ngàygầnrạng.ChịThanhấmứcnuốitiếccáiđêmcuốicùnganhBaraBắcvợchồngkhôngsaotâmtìnhđược.ChịhoàntoànkhôngngờđấylàđêmcuốicùngchịsốngbênanhBaBình.

Khởithảo1978tạiTânUyên(chiếnkhuĐ)

Hoànchỉnh1995tạiĐôngTriều(ĐệTứchiếnkhu)

Tàiliệuthamkhảo

-QuầnđảoCônNôncủaSơnVương(TrươngVănThoại)

-LịchsửĐảngbộQuảngNinh-TỉnhuỷQuảngNinh

-ĐệTứQuânKhu-NxbQuânđộiNhânDân

-Mộttrangđángnhớ-TrầnCung.

-TiếngChuôngBắcMã-HảiThanh

-Nhớvềchiếnkhuxưa-HảiThanh

-TổngtậpvănhọcViệtNam(35)-NxbKhoahọcXãhội

-AigiếtNguyễnBình-TrầnKimTrúc

-MườiBancôngtácThành-NguyễnDanhKhôi

-ThơĐồngNai-HuỳnhVănNghệ

-LượcsửBiênHoà9nămkhángPháp-NguyễnVănLung

-HồsơcủaUỷbanHànhChảnhNamBộ(1945-54)

-LesguerresdIndochine-PhilippeFranchiniTheStruggleforIndochina-HelenHammer1954

-BackgroundtoBetrayal-HilaireduBerrier1965

-Historia(Guerresd'indochine(1945-1954)

______________________

Cácnhânchứnglịchsử

-TrầnVănTrà,thượngtướng,thờikhángPháplàkhutrưởngkhu8

-TôKý,thiếutướng,ChiđộitrưởngChiđội12

-ĐàoSơnTây,thiếutướng-ChiđộitrưởngChiđội6.

-HuỳnhKimTrương,ChiđộitrưởngChiđội1

-HuỳnhVănMột,ChiđộitrưởngChiđội15.

-DươngVănHà,ChỉhuytrưởngLiênChi2-8

-MaiVănVinh,ChiđộitrưởngChiđội7

-NguyễnVănLung(HaiLung),ChiđộitrưởngChiđội3

-NguyễnVănLung(BaLung),ChiđộitrưởngChiđội10

-HứaVănYên-ThứtrưởngBộXâydựng,chiđội6,16

-NguyễnVănBứa(NguyễnHồngLâm),thiếutướng,Chiđội12.

-HồThịBi,đạitá,chiđội12

-NguyễnVănTrân(BẩyTrân),ChủtịchtỉnhChợLớn

-LươngVănTrọng,BíthưcủaNguyễnBình

-NguyễnDanhKhôi,Trưởngbancôngtác10

-VũHảiSơn;ThammưutrưởngTiểuđoànQuyếtTử.

-KỹsưLêTâm,CốvấnpháhoạicủaNguyễnBình

-DượcsĩBùiQuangTùng

-DượcsĩHồThu

-BácsĩTrầnNamHưng,Quânyviệntrưởngkhu8

-BácsĩVõCương,ChínhtrịviênChiđội10

-BácsĩNgôVănQuỹ,ThưkýcủaNguyễnBình

-NữBácsĩNgọcKha,ThưkýcủaNguyễnBình

-VõBáNhạc,ChánhvănphòngBTLNamBộ

-LuậtsưNguyễnThànhVĩnh,uỷviêntàichinhNamBộ

-GiáosưPhạmThiều,uỷviênTuyêntruyềnNamBộ

-GiáosưHồVănLái,uỷviênTuyêntruyềnĐặckhuSàigòn-ChợLớn

-NguyễnXuânDiệu,GiámđốcTrườngquânchínhKhu7

-VũHuyXứng,PhòngchínhtrịNamBộ

-NguyễnĐứcHình,PhòngchínhtrịNamBộ

-TrầnXuânĐộ,ChinhtrịbộchủnhiệmKhu7

-NguyễnVănSĩ(SĩKiềng),thiếutướng,Tiểuđoàn307

-TrầnVănĐẩu(TưĐẩu),ChiđộiphóChiđội11

-HuỳnhThếPhươngChiđộiphóChiđộiTrầnPhú

-PhanTrọngTuệ,Chánhuỷkhu7

-CaoVănBổ,TỉnhđộitrưởngBiênHoà

-LêMinhXuân,TrưởngtycônganTânAn

-VũĐìnhThiệp,ThưkýcủaNguyễnBìnhởchiếnkhuĐôngTriều

-HoàngThịThanh,LiênlạcthànhcủaNguyễnBình

-VươngThịTrinh,TrưởngphòngmậtmãNamBộ.

-TrầnVănQuới,BộđộiAnĐiền(Chiđội25)

-UngVănKhiêm,uỷviênNộivụNamBộ

-ThanhSơnNguyễnVănTây,TrưởngbanquânsựNamBộ

-NguyễnĐăng,ThammưutrưởngquânKhu8

-DươngVănGiỏi,Tiểuđoàn303

-LưuHồngCúc,CảmtửThành

-NguyễnVănTuồng,QuânnhuKhu8

-NguyễnThếTrường(cháugọiNguyễnBìnhbằngchú),BầnYênPhú,huyệnMỹVăntỉnhHưngYên

Phụlục

NguyễnBình,huyềnthoạivàsựthậtlàtruyệndàitưliệulịchsửhiệnđạivớinhữngnhânvậtvàsựkiệncóthậttrênchiếntrườngNamBộtừđầuđếncuốicuộckhángchiếnchốngPháp(1945-1954).

CáctưliệudướiđâyđượcxếptheothứtựthờigianchungquanhvấnđềBẩyViễnđầuTây:

1-Biênbảnhộinghịngày25–3-1948

VềviệcôngMườiTríđượccửđạidiệnBìnhXuyêntrongUBKC-HCthànhSàigòn-ChợLớn

2-Biênbảnhộinghịngày26-5-1948đểgiảiquyếtvấnđềKhu7

3-BàinóichuyệncủaTrungtướngNguyễnBìnhvềbộđộiBìnhXuyênngày26-4-1948

4-TuyênngôncủachiếnsĩBìnhXuyênvềviệcBảyViềnđầugiặcPháp

5-ThanhminhcủaôngMườiTrí

6-ChâuTricủaUBKC-HCNamBộngày29-6-1948vềviệcBảyViễnđầuTây.

7-ThôngcáocủaUBKC-HCNamBộngày20-7-1948vềviệcBảyViễnđầuTây

8-ThưgửiôngNguyễnThànhVĩnhsố688-QScủatrungtướngNguyễnBình

9-ThưtừbiệtcủaTrungtướngNguyễnBìnhgửiôngNguyễnThànhVĩnhngày30-4-1950

TácgiảxintrântrọngcámơnLuậtsưNguyễnThànhVĩnhnguyênlàuỷviênTàichánhtrongUỷbanKhángchiếnHànhchánhNamBộđãcungcấptưliệutrênđểgiúptácgiảhoànchỉnhbảnthảonày.

NguyênHùng

______________________

ThưNguyễnBình

TrungtướngNguyễnBìnhgửithưtừbiệtôngbạnthânNguyễnThànhVĩnh

BạnNguyễnThànhVĩnh

Tìmbạnđểchàobạntrướckhiđixamàtiếckhôngđượcgặp.

Trongmấynămtrờitrênđườngcứuquốc,chúngtaquennhau,hiểunhauvàkínhnểnhau,quýmếnnhau.

Xabạntôikhôngquênđượcnhữngcửchỉthanhcaovàthànhthậtcủabạn-vàcũngkhôngbaogiờquênđượcngàyđầutiêngặpbạntạinhàbạnởĐaKaoSàiGònngàyNamBộđiêulinhvàgiankhổnhất.

Hômnayphảixabạn,xinchúcbạnđầysứckhỏevàmạnhtiếntrênđườnggiảiphóngchodântộcvànhânloạikhỏiáchthamtànbóclộtcủatưbảnđếquốc

Thânáisiếttaybạn.

Bình

NguyễnBình

30-4-1950

T.B.Khôngcógìđểlạilàmkỷniệmtặngbạn.Xintặngbạncuốnalbumnhỏkỷniệmngàylễthụphongcủatôicóbạnthamdự.

Bình

VụTướngNguyễnBìnhNhậtbáoNhânDânởHàNộisố347rangày7.3.2000cóđăngmộtbảntindướiđầuđề“Tìm

thấyhàicốtTướngNguyễnBình”nguyênvănnhưsau: “ÐảngủyQuânsựTrungương -BộQuốcphòng,BộTưlệnhQuânkhu7,Thànhủy,UBNDTPHồChíMinhvàgiađìnhbáotin:

LiệtsĩTrungtướngNguyễnBình,nguyênChỉhuyChiếnkhuÐôngTriều,KhutrưởngKhu7,

TưlệnhchỉhuyQuânđộiQuốcgiavàDânquânNamBộ(TưlệnhNamBộ);sinhnăm1908;quêquánxãTịnhTiến,huyệnYênMỹ,tỉnhHưngYên;thamgiacáchmạngnăm1925;HuânchươngHồChíMinh,HuânchươngQuâncônghạngnhất,HuânchươngChiếnthắnghạngnhất.TrongcuộckhángchiếnchốngthựcdânPháp,ôngđãhysinhngày29.9.1951,tạitỉnhRa-ta-na-ki-ri,Cambodia.ÐượcsựquantâmcủaÐảng,Chínhphủvàsựgiúpđỡ,tạođiềukiệnthuậnlợicủaChínhphủHoànggiaCambodia,ÐộicôngtáccủaBộQuốcphòngđãtìmđượchàicốtTrungtướngNguyễnBìnhvàđưavềnướcngày29.2.2000.

“LễtruyđiệuvàmaitánghàicốtliệtsĩTrungtướngNguyễnBìnhtổchứctrọngthểtheonghithứcquânđộitạiHộitrườngQuânkhu7,vàohồi8giờngày11.3.2000vàtổchứcantángcùngngàytạiNghĩatrangliệtsĩTPHồChíMinh.”

CáchoạtđộngTướngNguyễnBìnhvàcáichếtcủaôngđãgâynhiềutranhluậngần50nămqua.TướngNguyễnBìnhlàaivàđãđóngvaitrògìtrongcáccuộcchínhbiếntạiViệtNam?Tạisaocónhiềutranhluậnchungquanhcáchoạtđộngvàcáichếtcủaông?TướngNguyễnBìnhđãchếtngày29.9.1951tạiCambodia.ViệtCộngbiếtrấtrõnơiôngbịbắn,tạisaođếnlúcnàyHàNộimớichođitìmxácôngđemvề,truytặnghuânchươngvàtônvinhnhưmộtanhhùng?Khidùngmấychữ“Tư lệnhchỉhuyQuânÐộiQuốcGia” (viếthoa),nhàcầmquyềnHàNộimuốngì?Ðâylànhữngbímậtcầnđượckhaipháđểlàmsángtỏhơnnhữngtrangsửcậnđạicủachúngta.

1.-NhữngtàiliệuliênquanđếnTướngNguyễnBình.Trongbộ“NhữngBíẨnLịchSửÐàngSauCuộcChiếnViệtNam”,QuyểnI,chúngtôiđãđềcậpđếnTướngNguyễnBìnhtrongcácbiếncốxẩyratừ1945đến1947.PhầntiếptheosẽđượcđềcậptrongQuyểnIIsắpxuấtbản.Ngoàira,chúngtacóthểthamkhảocáctàiliệusauđâyđểtìmhiểuvềTướngNguyễnBình:

•HồsơcủaMậtThámPháp.

•HaitậpnhậtkýcủaTướngNguyễnBìnhvàVũBắcNhạcdoMậtThámPháptịchthuđượcsaukhiTướngNguyễnBìnhbịbắnchếtởCambodia

•“AigiếtNguyễnBình?”,CồViệtTử,xuấtbảntạiSaigonvàothậpniên1950.

•“TôigiếtNguyễnBình”,TrầnKimTrúc,nhàxuấtbảnÐồngNai,Saigonnăm1972.

•“TheQuicksandWar:PreludetoVietnam”củasửgiaLucienBodard,1965.

•“NguyễnBình,huyềnthoạivàsựthật”,NguyễnHùng,xuấtbảntạiSaigonnăm1995.

Năm1992,NguyễnHùngđãviếtbài“ChuyếnđicuốicùngcủaTrungtướngNguyễnBình”đăngtrênbáoTuổiTrẻsố29.Nhưngnộidungcủabàinàychỉnhằmmụcđíchbiệnminhcho

ÐảngCộng SảnÐôngDương về nhữngdư luận không tốt chungquanh cái chết củaTướngNguyễnBình nên không có giá trị bao nhiêu.Mới đây, ngày 8.3.2000 tác giảHuy Toàn đãphóng lên diễn đàn social.culture.vietnamese trên Internet một bài dưới nhan đề “Ai giếtTướngNguyễnBình”vớimột số tài liệucógiá trị,nhưngvìbàiviết thiênvề tuyên truyềnchínhtrịnêntínhcáchkháchquancóphầngiảmđi.Cólẽtácgiảphảiviếtnhưvậyđểtránhbịchụpmũ.ÐâylàmộtkhókhănlớncủangườiViệthảingoạikhimuốnviếtnhữngbàinghiêncứulịchsử.ChúngtôimongtácgiảsẽcónhữngbàinghiêncứukhácvềTướngNguyễnBình.

2.-ConngườivànhữnghoạtđộngcủaNguyễnBình.Dướiđầuđề“TiểusửTrungtướngNguyễnBình”,nhậtbáoNhânDânsốnóitrênđãviếtvềtiểusửcủaTướngNguyễnBìnhnhưsau:

“Trung tướngNguyễn Bình, tứcNguyễn Phương Thảo, sinh năm1908 tại xã Tịnh Tiến,huyệnYênMỹ,tỉnhHưngYên.Từnăm1925đếnnăm1927,thamgiahoạtđộngtrongphongtràohọcsinh.Năm1928gianhậpQuốcdânÐảngdoNguyễnTháiHọclãnhđạo.Năm1929bịthựcdânPhápbắtđàyraCônÐảo.Trongnhàtùđếquốc,đượcnhữngngườicộngsảngiácngộ,ôngđãkiênquyếttừbỏQuốcdânÐảng,đitheođườnglốiÐảngCộngsản.Năm1935ratù,tiếptụchoạtđộngcáchmạngtrongphongtràobìnhdân,bịđịchbắtởTháiNguyên(năm1936)vàHưngYên(năm1938).Năm1942,hoạtđộngởLaiChâu.Năm1943,đượcTrungươnggiaophụtráchbinhvận,muasắmvũkhíchocáchmạngởHàNội,HảiPhòng.Tháng3-1945,ôngtổchứcđánhđịchởHảiPhòng,ÐôngTriều,UôngBí,thamgiatổchứcvàchỉhuyChiếnkhuÐôngTriều.Tháng7-1945,ôngchỉhuyđánhchiếmgiảiphóngthịxãQuảngYên;trongCáchmạngThángTám,thamgiachỉhuygiànhchínhquyềnởHảiPhòng,KiếnAn,HảiDương;sauđóđượcTrungươngchỉđịnhlàmKhutrưởngKhuDuyênhảiBắcBộ(naythuộcQuânkhu3).

“Tháng 10-1945, ông được Chủ tịchHồ ChíMinh trực tiếp giao nhiệm vụ vàoNamBộ.Tháng 11-1945, ông là Khu trưởng Khu 7. Năm 1946, được kết nạpÐảng Cộng sảnÐôngDương.Năm1948đượcbổnhiệmlàmTưlệnhchỉhuyQuânđộiQuốcgiavàDânquânNamBộ(TưlệnhNamBộ.)Ngày25.1.1948,ôngđượcChủtịchHồChíMinhkýSắclệnhphongquânhàmTrungtướng.

Năm 1951, Trung tướng Nguyễn Bình được Trung ương triệu tập ra Bắc báo cáo, trênđườngthihànhnhiệmvụ,ôngbịđịchphụckíchvàhysinhngày29.9.1951tạitỉnhRa-ta-na-ki-ri,Cambodia.

Docông laođốivớisựnghiệpcáchmạng,ông liệtsĩTrung tướngNguyễnBìnhđãđượcÐảng,Nhà nước truy tặngHuân chươngHồChíMinh,Huân chươngQuân công hạng nhất,HuânchươngChiếnthắnghạngnhất.”

Bảntiểusửđượccôngbốnàykhônghoàntoànđúngsựthậtvàcónhiềusựkiệnđãbịbópméomộtcáchnghiêmtrọng.

Căncứvàonhữngtàiliệunóitrên,chúngtađượcbiếtlúcnhỏNguyễnBìnhhọctạiHưngYên.Năm1926,tứclúc18tuổi,ôngthamgialễtruyđiệuPhanChuTrinhnênbịđuổihọc.ÔngđượcmộtnhómhoạtđộngcáchmạngđưaxuốnglàmcáccôngviệclặtvặtởdướitàuđểtrốnquaTrungQuốc.Tạiđây,ôngđãgianhậpViệtNamQuốcDânÐảngvàtrởvềViệtNamhoạtđộng.Năm1929,saukhivụkhởinghĩaYênBáythấtbại,ôngbịPhápbắtvàgiamởHỏaLò,bịtuyênán5nămtùởvàbịđàyraCônÐảocùngmộtlầnvớiNhượngTống,NghiêmToản...Hếthạntù,năm1935NguyễnBìnhtrởvềvàđitheonhómÐệTứQuốcTế.Trongthờigianđó,hainhómÐệTamQuốcTếvàÐệTứQuốcTếtạiViệtNamđanghoạtđộngchungvớinhau.ÐếnkhixẩyrasựxungđộtgiữaStalinevàTrotskyởNga,nhómÐệTamvàÐệTứởPhápcũngchốngđốinhau,MặtTrậnBìnhDântanrã.Ngày19.5.1937ÐảngCộngSảnPhápralệnhchoÐệTamQuốcTếởViệtNamchấmdứthợptácvớinhómÐệTứ.NguyễnBìnhnhảyquahoạtđộngvớinhómÐệTamQuốcTế,tứcnhómÐảngCộngSảnÐôngDương.Làmộtngườinhanhnhẹn,tháovát,canđảmvàcónhiềumưulược,NguyễnBìnhđượcgiaochophụtráchChiếnKhuÐôngTriều. Sau cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945, Nguyễn Bình được Việt Minh cử làm KhuTrưởngKhuDuyênHảiBắcBộ,rồiTưLệnhÐệTứQuânKhugồmMôngCái,CẩmPhảvàHònGai.TàiliệucủaPhápchobiếtNguyễnBìnhđãgianhậpđảngÐảngCộngSảnvàonăm1940,nhưng theo tài liệucủaÐảngCộngSảnViệtNamvừacôngbố,NguyễnBìnhvàoÐảngnăm1946(?).

Ngày7.7.1945,VũKimThành thuộcViệtNamCáchMạngÐồngMinhHội (ViệtCách) từTrungHoatrởvề,đãđánhđuổiquânNhậtrakhỏithànhMôngCái,nhưngngày21.7.1945Nhậtphảncôngtrởlại,ViệtCáchyếuthếphảirútvềhuyệnPhongThành,cáchMôngCáikhoảng60câysố.KhiNhậtđầuhàngÐồngMinh,VũKimThànhtrởvềchiếmMôngCái,cửVệAnQuốc(tứcViVănLưu)làmÐệNhấtSưTrưởng.VệAnQuốcđãtừngđượcNhậtcửgiữchứcGiámÐốcBảoAnBinhtạiMôngCái.TổngsốquâncủaVệQuốcAnlúcđóchỉmớikhoảng400người,đượcchiarađóngởcácđồnHàHồi,ÐầmHà,TiênYên,CửaÔngvàCẩmPhả.Ngày9.9.1945,VũKimThànhralệnhtậptrungquântạiQuảngYênđểđánhquânPháp.KhiVệAnQuốcmớiđemquântớiHònGaithìNguyễnBìnhđếnđềnghịhợptácchốngxâmlăng.Saukhihaibênđồngýhợptác,NguyễnBìnhralệnhphântánlựclượngcủaVệAnQuốcđimỗinơimộtít.Biếtbịlừa,VệAnQuốckhôngtuânlệnhthìNguyễnBìnhra lệnhbắtVệQuốcAnvàđưavềgiamởtrạigiamHảiAn,HảiPhòng.Ítngàysau,VệAnQuốctrốnđượcvàquaytrởvềHònGai.Tháng9năm1945,NguyễnBìnhđánhnhauvớiquânTrungHoaởQuảngYênvàHảiPhòng.BịTướngLưHánkhiếunại,HồChíMinhphảicấtchứcNguyễnBìnhvàgiảchobắtgiamông.Tháng10

năm 1945, Hồ ChíMinh cử Nguyễn Bình vàomiền Nam thay thế Trần Văn Giàu. Tại đây,NguyễnBìnhđượcphonglàmKhuTrưởngKhu7,gồmcáctỉnhmiềnÐôngNamBộ.Mớinhậnchức,NguyễnBìnhthấyngaycácbộđộiViệtMinhdoHuỳnhTấnChùa,ÐàoSơnTâyvàHuỳnhVănNghệchỉhuyquánhỏbévềquânsốcũngnhưvõkhí,trongkhiđó,cáctổchứcchốngPhápkhácnhưcáclựclượngcủahaigiáopháiCaoÐàivàHòaHảo,BộÐộiAnÐiềncủaÐạiViệtQuốcDânÐảngvàÐệTamSưÐoàncủaViệtQuốc...khálớnmạnh,nênNguyễnBìnhtìmcáchkếthợpđểxửdụngcáclựclượngnày.

SaukhiChínhPhủLiênHiệpKhángChiếnđượcthànhlậptạiHàNội,ngày2.4.1946NguyễnBìnhđã triệu tậpmộtphiênhọp tại xãMỹLộc,TânUyên,nơiNguyễnBìnhđangđặtTổngHànhDinhcủaKhu7,đểthànhlậpỦyBanHànhChánhKhángChiếnNamBộ(gọitắtlàỦyBanHànhKhángNamBộ)vàmờicácgiáopháivàđảngpháiđếnthamdự.ỦyBanbầuLuậtsưPhạmNgọcThuầnlàmChủTịchvớimộtsốỦyViênlàPhạmThiều,ÐặngNgọcTốt,NguyễnThànhVĩnhvàKhaVạnCân.ÐứcThầyHuỳnhPhúSổcóthamdựcuộchọpnàỵ

NhậnthấychỉliênhiệpvềquânsựthôikhôngđủđểliênkếtcáctổchứctranhđấutạimiềnNamlạivàtạosứcmạnhđểchốngPháp,ÐứcThầyHuỳnhPhúSổđãquyếtđịnhthànhlậpmộtmặttrậnrộnglớnhơn.CôngviệcnàyđượcgiaophóchoôngVũTamAnh(tứcNguyễnNgọcNhan).VũTamAnhtriệutậpmộthộinghịvàongày20.4.1946gồmhầuhếtcácđoànthểđấutranhtạimiềnNam.ViệtMinhđãgởibốnđạidiện tới thamdự,đó làMaiThọTrân,PhạmThiều,PhanÐịnhCôngvàHuỳnhTấnChùa.HộinghịquyếtđịnhlậpMặtTrậnQuốcGiaLiênHiệpdoÐứcThầyHuỳnhPhúSổlàmChủTịch,dướibídanhHoàngAnh.VũTamAnhlàmPhóChủTịch,MaiThọTrân(ViệtMinh)làmThưKý,HuỳnhVănTrí(tứcMườiTrí)làmỦyViênQuânSự.Sauđó,cáclựclượngkhángchiếnngoàiViệtMinhđãđượctáiphốitrílạinhưsau:

HuỳnhVănTrí(tứcMườiTrí),TưLệnhTrungÐoàn4BìnhXuyên;PhạmHữuÐức,TưLệnhTrungÐoàn5(tứcÐệTamSưÐoàncũ);BùiHữuPhiệt,TưLệnhTrungÐoàn25(tứcBộÐộiAnÐiềmcũcủaÐạiViệt)vàTrịnhMinhThế,ChỉHuyTrưởngCaoÐàikhángchiến.

Ngày27.5.1946,HồChíMinhchothànhlậpHộiLiênHiệpQuốcDânViệtNam,gọitắtlàMặtTrậnLiênViệt,NguyễnBìnhvàPhạmThiềutuyênbốrútkhỏiMặtTrậnQuốcGiaLiênHiệpcủaÐứcThầyHuỳnhPhúSổvàyêucầucáctổchứcgianhậpMặtTrậnLiênViệt,nhưngkhôngaiđồngý.Ngày20.8.1946,NguyễnBìnhralệnhgiảitánMặtTrậnQuốcGiaLiênHiệp.MặtTrậnnàyquyếtđịnhrútvềhoạtđộngtạiHậuGiang,lậpChiếnKhu8ởÐồngThápvàChiếnKhu9ởUMinh.NguyễnBìnhđitớiquyếtđịnhmộtmấtmộtcònvớiMặtTrậnnàỵ

Trướchết,NguyễnBìnhchỉđịnhTưTỵlàmTưLệnhPhóTrungÐoàn25đểkiềmchếBùiHữuPhiệt.HuỳnhVănTrívàBùiHữuPhiệtbiếtđượcâmmưunày,nhưngchưabiếtphảiđối

phócáchnào.Mộthôm,cócuộchọptạiKhu7,HuỳnhVănTrí,TưLệnhTrungÐoàn4,khôngđiđược,đãpháiSáuXếchXong,TưLệnhPhóđi.SởdĩgọilàSáuXếchXongvìtrướcđâyanhtalà“chefdesection”,tứctiểuđộitrưởngcủaPháp.Saukhiđihọpvề,SáuXếchXongtiếtlộrằngtrongkỳhọptrướcNguyễnBìnhđãbiệtđãianhvàgiữanhlại.SauđóNguyễnBìnhđềnghịanhbắttrọnBộThamMưuTrungÐoàn25,vàhứanếuviệcnàythànhcôngsẽthưởng20.000đồngvàphongcholàmTưLệnhTrungÐoàn25.NguyễnBìnhtraochoanhmộtkhẩusúng“ngựabay”và5.000đồngtiềncọctrước.Hômnàotrảlờidứtkhoátsẽđưasốtiềncònlại.Trongkỳhọpvừaqua,anhđãtrả lờidứtkhoátnênNguyễnBìnhđãtraohếtsốtiềncònlạichoanh.Nghe tin này,HuỳnhVănTrí đi báo tin choBùiHữu Phiệt biết và cùng lập kế thanh toánNguyễnBình.CuộcbốtríhạsátNguyễnBìnhđãdiễnratạimộtngôimiễu,gầnLòÐường,bênVàmCỏÐông.NguyễnBìnhbịthươngrấtnặng,đượccậnvệkhiêngđi,nhưngkhôngchết.SauđóNguyễnBìnhtìmcáchtrảđũa,cholựclượngViệtMinhphụckích,hạsátBùiHữuPhiệtvàBộTưLệnhTrungÐoàn25rồibiếnTrungÐoànnàythànhlựclượngcủaViệtMinh.Vớinhữngcôngtrạngtrên,ngày25.1.1948,HồChíMinhphongchoNguyễnBìnhlênTrungTướngvàcửlàmTưLệnhNamBộ.

3.-TướngNguyễnBìnhbịloại

Năm1949,quânMaoTrạchÐôngchiếmđượcTrungQuốc,quânTưởngGiớiThạchchạyquaÐàiLoan.Ngày1.10.1949,MaoTrạchÐôngtuyênbốthànhlậpnướcCộngHòaNhânDânTrungQuốc.Kểtừđây,cuộcchiếnViệtNambắtđầuxoaychiều.LịchsửkhángchiếncủaViệtMinh từ tháng12năm1946đếngiữanăm1949chỉ lànhữngcuộc tháochạy.SaukhiMaoTrạchÐôngchiếmTrungHoa,ViệtMinhbắtđầunhậnsựviệntrợcủaÐảngCộngSảnTrungQuốcvàphụchồilại.NhiềucấpchỉhuycủaquânđộiViệtMinhđượcđưaquaTrungQuốchuấnluyệnvềchínhtrịvàquânsự,nhấtlàdukíchchiến.Kèmtheosựviệntrợ,MaoTrạchÐôngkhuyếncáoÐảngCộngSảnÐôngDươngphải“chỉnhÐảng”,loạitrừcácthànhphầntưsảnvàcácthànhphầntrướcđâyđãởtrongpheđịchhayđãtừnglàmphảngiánchođịch.Chínhtrongđợt“chỉnhÐảng”này,HoàngHữuNam(ThứTrưởngNộiVụ),LêGiản(GiámÐốcCôngAn),ChuÐìnhXương,NguyễnVănNgọc...làcácđảngviênđượctìnhbáoMỹgiảithoátvàđưavềgiúpViệtMinh,đãbịloạivàbịthanhtoán.CácthànhphầnViệtNamQuốcDânÐảngrúttheoViệtMinhnăm1946và1947bịchogiảingũ,bịđấutốhaybịgiết.HaitướngnổidanhnhấtđãgiúpViệtMinhkhángcựlạivớiPháptrongnhữngngàykhókhănnhấtlàTướngNguyễnSơnởLiênKhuIVvàTướngNguyễnBình,TưLệnhNamBộ,cũngbịloại.TướngNguyễnSơnbịtrảvềTrungQuốc,cònTướngNguyễnBìnhbịtriệutậpraBắcbáocáo.Vàotháng5năm1951,LêDuẩnđãđưachoTướngNguyễnBìnhmộtláthưcủaVõNguyênGiáp,trongđócóđoạnnhưsau:

“Ðồngchíthânmến,

“Ðồngchísẽđượcmộttoánhộtốnggồm30nhânviêntùytùng.Tôitinrằngđồngchísẽhoànthànhđượcsứmạnggiaophó.Ðiềuđórấtquantrọngchochúngta.Ðồngchísẽđidòdẫmmộtconđườngtrongrừng,băngquacáctỉnhCamBốtnhưKompongCham,Kratié,StungStreng.”

Mặcdầuđangbịsốtrétnặng,ngày26.7.1951NguyễnBìnhvẫnphải lênđườngraBắcđitheongãCambodiavới30quânhộvệ.Ngày28.7.1951NguyễnBìnhlêncơnsốtdữdội,phảidừnglạiởBếnRe.Ngày10.8.1951NguyễnBìnhbắtđầuvượtbiêngiớibằngđườngbộquaCambodia.Ngày29.9.1951,toánquâncủaNguyễnBìnhBìnhbấtthầnchạmsúngvớimộttiểuđộituầnthámcủaTiểuđoàn4MiêntạimộtlàngtrongnúiRomphé,thuộcthunglũngsôngSrépok. Tiểu đội này do Trung sĩ nhứt Sang Saroun chỉ huy. Trong cuộc chạm súng này,NguyễnBìnhđãbịtửthương.LínhMiênđuổitheonhữngngườibỏchạy,bắtđượcmộtsĩquan.TênsĩquanbịbắtchobiếtngườibịchếtchínhlàTướngNguyễnBình.Khiđượcbáotin,PhápliềnralệnhchotoántuầnthámchặthaitaycủangườichếtgởivềSaigonđểgiảonghiệm.Saukhi lấydấutay,ngàyhômsauPhápcôngbốngườibịgiết làTướngNguyễnBình.Ngoàira,trongngày30.10.51,quânPhápcònthuđượcmộttậpnhậtkýcủaNguyễnBìnhviếttrêngiấyvởhọctròtừngàytừ26.7.1951đến29.9.1951,vàmộttậpnhậtkýcủaVũBắcNhạc,chỉhuyphócủatoánquânhộtốngNguyễnBình.Chínhnhờhaicuốnnhậtkýnày,ngườitađãkhámpháraviệcTướngNguyễnBìnhbịloại.LucienBodardđãghilạitrongcuốn“TheQuicksandWar:PreludetoVietnam”nhưsau:

“Ðólàmộtnườiđànôngvócdángtrungbình,mặcáomay-ôthểthao,quầngabardinemàuxanh,đãchết.TrêncổtaycủaôngtacóđeomộtđồnghồhiệuMovado.GươngmặtôngtaẩnsaucặpkínhmáttolớncủaMỹ.Trênbaodađựngcâysúngcoltcóviếtchữ“Binh”.ToántuầntiễutruykíchđámquânViệtMinhbắtđượcmộtngườisĩquancủahọ.Ngườinầybanđầucònchối,chobiếtlàhọlàdânởgầnđilạc.Nhưngsaucùngđãkhaithật:tửthicủangườiđànôngmặcquầngabardinechínhlàNguyễnBình,TrungtướngTưlịnhLựclượngKhángchiếnởNamBộ...Ngườisĩquantrêncònnêuranhữngchitiếtlạlùng:Trongkhihaibêngiaotranh,NguyễnBìnhchỉbịthươngnhẹ,nhưngtênchínhủyđãralịnhkếtliễuôngtabằng2phátsúngbắnvàođầu.Mộtngườiđãbắnvàosọôngtabằngsúnglục,rồitấtcảtẩuthoátmấtdạng.”

4.-Mộtvàinhậnxét

NhậnxétthứnhấtlàvềconngườicủaNguyễnBình.AicũngnhìnnhậnrằngNguyễnBìnhlàmộtngườicólòngyêunướcrấtcaovàsẵnsàngchấpnhậnmọigiankhókhiđấutranh.Ônglạilàngườirấtthôngminhvàmưulược.Tuykhôngtốtnghiệptrườngquânsựnào,ôngđãđiều

binhkhiểntướngkhôngthuagìcácdanhtướng.TướngSalancủaPhápđãtừngnhìnnhậnrằngtàiquânsựcủaNguyễnBìnhcònhơncảVõNguyênGiáp.Tuynhiên,saukhisốngvàlàmviệcchungvớinhữngngườicộngsản,ôngcũnglưumanhkhôngkémgìnhữngngườinày.KếhoạchthanhtoáncácđơnvịViệtQuốcvàViệtCáchởmiềnBắchaycácđơnvịgiáopháiởmiềnNamcủaNguyễnBìnhcũngvôcùngthâmđộcvàkinhhoàng.NhậnxétthứhailàTrungCộngđãđóngvaitròrấtlớntrongcuộcchiếnViệtNam.KhôngcóchiếnthắngcủaMaoTrạchÐôngởTrungQuốcsẽkhôngbaogiờcóchiến thắngcủaViệtCộngởViệtNam.Nhậnviện trợcủaTrungCộng,ViệtCộngphảirậptheophầnnàokhuônmẫucáchmạngcủaTrungCộnggâynênnhữngthảmkhốcvàđiêutàntrênđấtnước.

NhậnxétthứbavềcáichếtcủaTướngNguyễnBình.ÐasốcácsáchbáocủangườiViệthảingoạithườngquyếtđoánrằngViệtMinhđãbáotinchoPhápphụckíchvàgiếtTướngNguyễnBình,nhưngchưatìmthấytàiliệunàochothấymậtthámPhápcónhậnđượcsựbáotinđótừbấtcứđâuđến.VềviệctênchínhủyralệnhchomộtthuộccấpgiếtNguyễnBìnhkhiôngbịthươngkhôngnặnglắm,đasốquyếtđoánrằngbộchỉhuyViệtMinhđãralệnhchotênchínhủynàyhạsátNguyễnBìnhkhicócơhội.Cũngchưacótàiliệunàochứngminhcólệnhđó.Giảthiếtthứhaicũngcầnphảilưuý:HồChíMinhkhôngmuốngiếtNguyễnBìnhmàchỉmuốnđưaôngraBắcđểtheodõihaykiểmsoátmàthôi.Nếumuốngiếtông,ViệtMinhcóthểchoôngtửtrậntạimiềnNammộtcáchdễdàng,khôngcầnphảigiảgọiraBắcrồigiết.Tuynhiên,bộchỉhuyViệtMinhđãralệnhchotoánhộvệđừngđểNguyễnBìnhrơivàotayPháp,vìsợnếuPhápbắtđượcôngsẽxửdụngôngđểchốnglạiViệtMinh.Dođó,khigặpquânPhápphụckích,nếuthấyNguyễnBìnhkhóthoátđượcthìphảigiếtđiđểtrừhậuhọa.ÐâylàlýdokhiếntênchínhủyđãralệnhbắnNguyễnBìnhkhibịtruyđuổi,mặcdầuôngbịthươngkhôngnặnglắm.

NhậnxétsaucùnglàviệcHàNộibỗngnhiênralệnhđitìmhàicốtcủaTướngNguyễnBìnhđưavềantángvàtruytặnghuychương.Ðâylàmộtviệclàmcóhậuý.Trongsuốt50nămqua,kểtừ1945,ÐảngCộngSảnViệtNamđãchoviếtnhiềutàiliệuthóamạnặngnềNhàNguyễn,cáctổchứcvàcácnhàlãnhđạochốngPhápkhôngtheoCộngSản.Nhưngtrongnhữngnămgầnđây,bỗngnhiênHàNộichoxuấtbảnvôsốsáchbáocatụngcôngtrìnhcủanhàNguyễnvàcácnhàcáchmạngViệtNamkhôngcộngsảnnhưPhanBộiChâu,PhanChuTrinh,NguyễnTháiHọc...vàngaycảnhómTựLựcVănÐoàn,mộtnhómđãbịkếtánlàphảnđộng.Ðâylàmộtnỗlựcchứngminhđangcóchínhsáchhòagiảigiữacácthànhphầndântộckhibướcvàogiaiđoạnlịchsửmới.Hòagiảithậthaychỉlàchiếnthuậtthìchưabiếtđược.VụđưahàicốtcủaNguyễnBìnhvềtuyêndươngcũngnằmtrongnỗlựcnóitrên.Nhữngsựnghiêncứulịchsửcậnđạimộtcáchkháchquansẽgiúpchúngtahiểurõhơnnhữngdiễnbiếtphứctạptrênđấtnướctronghơnnửathếkỷqua.Chúngtôimongcónhiềungườithamgiavàocôngtrìnhnàỵ

Chiasẽebook:http://downloadsachmienphi.com/Thamgiacộngđồngchiasẽsách:Fanpage:https://www.facebook.com/downloadsachfreeCộngđồngGoogle:http://bit.ly/downloadsach

http://downloadsachmienphi.com/

https://www.facebook.com/downloadsachfree

http://bit.ly/downloadsach

Nguyễn Bình, Huyền Thoại và Sự Thật -...

Documents

Transcript of Nguyễn Bình, Huyền Thoại và Sự Thật -...