TS. Phạm Mạnh Hà – USSHhttp://hmt.edu.vn

• Định nghĩa:– Là sản phẩm của loài người

được tạo ra trong mối quan hệ qua lại giữa con người và xã hội.

• Vai trò:– Tạo nên nhân cách con người– Duy trì sự ổn định và phát triển

xã hội• Phân loại– Sản phẩm• Vật chất (nhà cửa, quần áo, công

trình kiến trúc, sách…)• Tinh thần (ngôn ngữ, tư tưởng,

giá trị

Quan niệm thông thường◦ Văn hóa chỉ:

Các loại hình nghệ thuật( mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh…)

Lối sống, phong cách ẩm thực, trang phục, cư xử, đức tin, tôn giáo

Trình độ phát triển của các giai đoạn lịch sử, xã hội

Sự cao thấp trong nhận thức, kinh nghiệm và giáo dục

GIAO TiẾP◦ Xét về thái độ

Vừa cởi mở, vừa rụt rè Cởi mở (trong môi trường

thân quen) Thích thăm viếng, thích

trò chuyện, bàn luận, chia sẻ

Hiếu khách, chu đáo, Rụt rè (trong môi trường

mới) Ngại bộc lộ cảm xúc Né tránh giao tiếp với

người lạ

◦ Xét về quan điểm giao tiếp Trọng tình hơn trọng lý Lấy tình cảm làm nguyên

tắc ứng xử Giữ đúng nghi thức, tôn ti

trật tự◦ Xét về cách thức giao

tiếp Tế nhị, tránh nói thẳng Đắn đo suy nghĩ , thiếu

quyết đoán (lập lờ) Nhún nhịn Ý tứ, hòa thuận

◦ Xét về nghi thức Hệ thống xưng hô

phong phú Thể hiện tính cộng

đồng Thể hiện tính tôn ti kỹ

lưỡng

◦ Xét về chủ thể và đối tượng Ưa tìm hiểu Quan sát Đánh giá

Đặc trưng tính cách người Việt◦ Mặt tích cực

Tính cộng đồng Thương yêu đùm bọc lẫn

nhau Thủy chung Tình cảm gia đình sâu

đậm Nề nếp, biết giữ gìn gia

phong

◦ Mặt tiêu cực Tư duy manh mún, tản

mạn Thấy lợi trước mắt,

không thấy lợi lâu dài Thấy lợi cá nhân,

không thấy lợi tập thể Tính toán so đo, ỷ lại,

bảo thủ

Bảo thủ Đất lề quê thói, phép

vua thua lệ làng,

Thói quen tự do, thiếu kỷ luật

Đố kỵ, ghen ghét, cục bộ

Ưa rượu chè, cờ bạc

• Đặc trưng– Hòa đồng đa dạng– Ít mỡ– Đậm đà hương vị– Nhiều chất, nhiều vị– Ngon – lành– Dùng đũa– Cộng đồng– Hiếu khách– Dọn thành mâm

• Thói quen– Ăn cơm, ăn thêm chất bột– Món ăn được chế biết từ

đủ loại động thực vật, côn trùng

– Dùng nhiều chất tạo mùi (mắm, hoa hồi, quế, mùi, tía tô, ngổ…)

– Thích các món để được lâu (mắm tôm, dưa, cà…)

– Thích ăn rau– Thích ăn các chất bổ

dưỡng – coi món ăn như vị thuốc

• Khẩu vị– Miền bắc• Dùng các loại quả chua, vị

chua (quả dọc, me, mẻ, dấm…)

• Ít dùng chất cay, ngọt• Dùng nhiều rau, thủy sản

nước ngọt– Miền trung• Ăn chua, cay, ngọt gắt hơn

người miền bắc• Mầu sắc phối hợp phong phú,

thiên về nâu đỏ, sậm– Miền nam• Ăn ngọt, thích dùng nước dừa

chế biến• Ăn cay• Dùng nước lèo• Dùng nhiều loại mắm khác

nhau

• Tập quán– Ăn sáng:• Ăn nhẹ, số lượng món

ăn ít– Ăn trưa, tối:• Ăn nặng, nhiều món• Dùng cơm với khối

lượng lớn– Dịp long trọng:• Ăn cỗ:– Thịnh soạn, nhiều món– Chế biến cầu kỳ– Bày vào mâm– Ăn theo trình tự (nhắm,

ăn nấu, tần, ăn mặn với cơm, bánh ngọt tráng miệng, uống trà)

Nhà ở:◦ Thích ở gần sông nước,

biển◦ Nhà cao, thoáng, cửa

rộng (tránh nắng xiên khoai)

◦ Hướng Nam (tránh nóng hướng tây, bão hướng đông, gió lạnh hướng bắc)

◦ Kích thước nhà coi trọng tính ước lệ (số lẻ)

Sự cố kết cộng đồng◦ Biểu hiện tính cụ bộ, địa

phương trong phát triển du lịch Đoàn kết, bao che cho cái

xấu Mạnh địa phương nào, địa

phương đó phát triển không theo quy hoạch.

Thiếu tính hợp tác, mở rộng, làm ăn manh mún

Phát triển tùy tiện, chú ý tới cái lợi trước mắt nhưng để lại hậu quả cho cả xã hội.

Tính tiểu nông◦ Trong kinh doanh, người

việt chỉ giỏi bắt chước, đi theo lối mòn

◦ Lười sáng tạo và đổi mới Chú ý cái lợi trước mắt

◦ Khai thác tài nguyên bừa bãi theo kiểu tận diệt

◦ Thiếu quy hoạch, can thiệp thô bạo vào thiên nhiên, phá vỡ cảnh quan

Làm ăn theo kiểu chộp giật◦ Thể hiện tính thời vụ trong du lịch

Chùa Hương, Sầm sơn, Yên Tử…

◦ Hạ giá, giảm chất lượng dịch vụ để lôi kéo khách

◦ Cạnh tranh không lạnh mạnh với đối thủ

◦ Thích phát triển thương mại, ít đầu tư sản xuất ra sản phẩm mang đặc trưng

◦ Chèn ép, bắt chẹt khách du lịch◦ Lừa đảo, chèo kéo, ăn trộm, ăn cắp

Thói quen làm việc thiếu nguyên tắc◦ Duy tình hơn duy lý trong làm ăn,

ứng xử◦ Không chú trọng chữ tín◦ Tâm lý du di “chín bỏ làm mười”

http://www.youtube.com/watch?v=RIY_luGj-VY

Một số nét tâm lý xã hội tiêu cực khác◦ Thiếu tự tin và óc phê phán◦ Không tiết kiệm◦ Thiếu trách nhiệm cá nhân◦ Tinh thần cá nhân chủ nghĩa◦ Thiếu tác phong công nghiệp◦ Thiếu văn hóa trong ứng xử◦ Thiếu ý thức bảo vệ môi

trường◦ Nóng ruột kiếm tiền và thích

hưởng thụ

Ăn uống◦ http://www.youtube.com/watch?v=M7PpXQkMous

Đi lại◦ http://tuoitre.vn/ban-doc/500034/ong-tay-%E2%8

0%9Cxuong-duong%E2%80%9D-chan-chinh-giao-thong.html

◦ http://www.youtube.com/watch?v=LgSlFzrHnkg◦ http://www.youtube.com/watch?v=5yfnCerhP-c

Giao tiếp◦ http://www.youtube.com/watch?v=z-e4WiR9VOk◦ http://www.youtube.com/watch?v=a5LxWbN4oTI◦ http://www.youtube.com/watch?v=w0QSxpchBPQ

Tệ nạn xã hội là gì?◦ Tập quán, thói quen xấu của con người◦ Bao gồm những hành vi lệch chuẩn◦ Có tính lây lan, phổ biến◦ Gây nguy hiểm cho xã hội

Đặc trưng của tệ nạn xã hội◦ Là những hành vi sai lệch mang tính phổ biến đối với

các chuẩn mực đạo đức, luật pháp◦ Gây nguy hiểm cho xã hội, lây lan nhanh chóng◦ Phụ thuộc vào điều kiện kinh tế, quan điểm chính trị,

tôn giáo

Biểu hiện một người đã mắc tệ nạn xã hội◦ Có những hành vi vi phạm pháp luật◦ Có hành vi vi phạm chuẩn mực đạo đức◦ Tham gia những băng nhóm xã hội đen◦ Gây ra hậu quả nghiêm trọng về thể chất, tinh thần,

tài sản của người khác Các loại tệ nạn xã hội phổ biến

◦ Mua bán dâm◦ Cờ bạc◦ Mê tín dị đoan◦ Nghiện ma túy

Tệ lạm dụng chất gây nghiện◦ Chất gây nghiện:

Chất làm cho người sử dụng bị lệ thuộc

◦ Các loại chất gây nghiện thường gặp ma túy tự nhiên: thuốc

phiện, nhựa cần sa, cocain,...

ma túy tổng hợp: hồng phiến, bạch phiến, thuốc lắc,.....

ma túy bán tổng hợp: heroin.

Các chất ma túy được pháp luật thừa nhận sử dụng hợp pháp:◦ 1. Chất làm say: rượu và các chất có cồn.◦ 2. Các chất gây ngủ và thuốc an thần: Bartitu-ric,

Benzodiazepin.◦ 3. Thuốc lá (Nicotin)

Chất ma túy không được pháp luật thừa nhận sử dụng:◦ 1. Chất gây hưng phấn, giảm cảm giác đau.◦ 2. Thuốc phiện (Opium) và dẫn chất của nó: morphin, heroin.◦ 3. Cần sa (Canabis) và chất dẫn của nó: Coxdein.◦ 4. Các chất gây ảo giác – ma túy tổng hợp: Mescalin, LSD 25.◦ 5. Các chất kích thích: Amphetamin (Dextrim, Maxiton, hồng

phiền), chất gây chán ăn (Préludi-ne), thuốc lắc (Ecstasy).

Thay đổi thời gian sinh hoạt bình thường:◦ Thức khuya hơn, dậy trễ hơn, thường xuyên ngủ vào ban ngày,◦ hay ngáp vặt, ăn uống không đúng bữa,◦ thường tụ tập bạn bè ồn ào.

Quy luật đi lại thất thường: ◦ Cứ đến giờ, đến “cữ” bắt buộc họ phải đi tìm chỗ hút, không

cưỡng lại nổi. Thay đổi một số hành vi:

◦ Thích ở một mình, tránh né gia đình, ngại tiếp xúc với người khác, kể cả người thân,

◦ chỉ giao du với những người “ cùng hội, cùng thuyền”.

Với những người mới sử dụng ma túy:◦ Luôn có cảm giác lo lắng, hốt hoảng,◦ Thần kinh bị kích thích, rối loạn suy nghĩ,◦ Dễ khóc, dễ cười.

Hình dáng bề ngoài:◦ Người nghiện môi thâm đen, ◦ Sụt cân, xanh xao, tiêu chảy, mệt mỏi, lừ đừ, ◦ Không chịu lao động, bê trễ học hành.◦ Họ luôn tìm cách nói dối gia đình về vấn đề tiền bạc, ◦ Nói dối về sự vắng mặt thường xuyên của mình: Đi làm thêm

giờ, thêm ca, đi học nhóm…

◦ http://www.youtube.com/watch?v=k83U0BS5NPI◦ http://www.youtube.com/watch?v=3VTKTNxwdI0

Điều 197. Tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy◦ 1. Người nào tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy dưới bất kỳ

hình thức nào, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.◦ 2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt

tù từ bảy năm đến mười lăm năm: A) Phạm tội nhiều lần; B) Đối với nhiều người; C) Đối với người chưa thành niên từ đủ 13 tuổi trở lên; D) Đối với phụ nữ mà biết là đang có thai; Đ) Đối với người đang cai nghiện; E) Gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác mà tỷ lệ thương tật từ

31% đến 60%; G) Gây bệnh nguy hiểm cho người khác; H) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười lăm năm đến hai mươi năm:

A) Gây tổn hại cho sức khoẻ của người khác mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên hoặc gây chết người;

B) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nhiều người mà tỷ lệ thương tật từ 31% đến 60%;

C) Gây bệnh nguy hiểm cho nhiều người; D) Đối với trẻ em dưới 13 tuổi.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình:

A) Gây tổn hại cho sức khoẻ của nhiều người mà tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên;

B) Gây chết nhiều người hoặc gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng khác.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến năm trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, phạt quản chế hoặc cấm cư trú từ một năm đến năm năm.

Điều 198. Tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma tuý

1. Người nào cho thuê, cho mượn địa điểm hoặc có bất kỳ hành vi nào khác chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:◦ A) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;◦ B) Phạm tội nhiều lần;◦ C) Đối với trẻ em;◦ D) Đối với nhiều người;◦ Đ) Tái phạm nguy hiểm.

3. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ năm mươi triệu đồng đến hai trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

◦ http://www.youtube.com/watch?v=_frrkqKYEkk◦ http://www.youtube.com/watch?v=cCBujUUQpOA

Định nghĩa:◦ Mại dâm là hành vi đáp ứng

nhu cầu tình dục: Dựa trên sự thỏa thuận mua

bán với một giá trị vật chất nhất định

Ngoài phạm vi hôn nhân, Không cần gắn bó tình cảm

Các loại hình mại dâm◦ Loại hình trực tiếp công khai◦ Loại hình cố định núp bóng 1

hoạt động◦ Loại lưu động có vỏ bọc

Loại hình trực tiếp, công khai đứng đường bắt khách◦ Họ bán dâm tại các nhà chứa

chuyên nghiệp hoặc ngay tại nhà].

Loại hình hoạt động cố định chủ yếu trong các hoạt động dịch vụ như◦ Cắt tóc thư giãn; gội đầu máy

lạnh", nhân viên massage, ◦ tiếp viên nhà hàng, quán bar,

khách sạn, nhà nghỉ, quán karaoke, sàn nhảy.

◦ Loại hình này thuộc diện bán công khai, có khách đề nghị nhu cầu mới làm hoặc chủ động gợi ý cho khách.

Loại hoạt động lưu động và có vỏ bọc, ít lộ liễu, ◦ Gọi là "gái bao". Đối tượng sống

"bao" có nhiều loại. Các nữ sinh viên chán học hành, nhân viên văn phòng mê tiền

của của những người đàn ông giàu có, cấp trên có quyền chức và thích "của lạ".

Một số sinh viên bán dâm để kiếm tiền trả tiền học, số khác để có tiền ăn chơi đua đòi.

◦ Theo kiểu quan hệ "kiều nữ và đại gia", thường là "gái mại dâm cao cấp“ Bề ngoài họ nhân danh là những

nữ ca sĩ, diễn viên, người mẫu, thư ký...

Nguyên nhân dẫn tới mại dâm◦ Bị ép buộc, lừa đảo◦ Hoàn cảnh kinh tế◦ Tự nguyện do thu nhập

cao◦ Do nghiện hút◦ Đua đòi, chơi bời

Điểm a khoản 1 Điều 20 Nghị định số 178/2004/NĐ-CP ngày 15/10/2004 ◦ Các tổ chức, cá nhân sử dụng việc mua dâm, bán dâm và các

hoạt động tình dục khác làm phương thức kinh doanh nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự sẽ bị phạt tiền từ 15 triệu đồng đến 20 triệu đồng.

Điều 254 Bộ luật hình sự quy định: “Người nào chứa mại dâm thì bị phạt tù từ một năm đến 7 năm”; tội “chứa mại dâm” 

Điều 255 Bộ luật hình sự quy định về tội “môi giới mại dâm”, theo đó: “Người nào dụ dỗ hoặc dẫn dắt người mại dâm thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm”

Định nghĩa:◦ Là hình thức mà hai hay nhiều người sử dụng 1 trò chơi

để phân định thắng thua bằng bằng tiền hoặc bằng hiện vật (cờ, bài, thể thao..).

◦ Là hành vi lệch chuẩn, bị luật pháp ngăn cấm Các loại hình cờ bạc

◦ Đánh bạc thông qua 1 trò chơi đối kháng◦ Đánh bạc thông qua vật trung gian (chọi gà, chọi

trâu…)◦ Đánh bạc thông qua trò chơi xổ số, lô đề

Điều 248 Bộ luật Hình sự 1999 (BLHS) quy định:◦ "Người nào đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào được thua

bằng tiền hay hiện vật có giá trị lớn bị phạt tiền từ năm triệu đồng đến năm mươi triệu đồng, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba

tháng đến ba năm; phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị

phạt tù từ hai năm đến bảy năm: có tính chất chuyên nghiệp, tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc có

giá trị rất lớn hoặc đặc biệt lớn,\ tái phạm nguy hiểm; người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ ba

triệu đồng đến ba mươi triệu đồng". Nghị quyết 01/2010/NQ-HĐTP

◦ Tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc với quy mô lớn: tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc trong cùng một lúc cho từ mười người đánh bạc trở lên hoặc cho từ hai chiếu bạc trở lên mà số tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc có giá trị từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng