Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL •...
Transcript of Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL •...
![Page 1: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/1.jpg)
www.drentslandschap.nl
Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes
23 november 2017
Uko Vegter
Sector Natuur en Landschap
Het Drentse Landschap
![Page 2: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/2.jpg)
www.drentslandschap.nl
Inhoud
• Pingo-ruïnes in terreinen van HDL
• Aantal en voorkomen
• Opvatting pingo’s als onderdeel van natte heide landschappen
• Natuurwaarden van pingo-ruïnes
• Voorkomen in heidelandschappen
• Open water, oeverzone, hogere zandrug, omgeving
• Monitoring
• Beheer en herstel van pingo-ruïnes
• Enkele voorbeelden
• Bongeveen, Kamspheide, Meeuwenveen, Moespot
![Page 3: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/3.jpg)
www.drentslandschap.nl
Heidebeheer
• Pingo-ruïnes in terreinen van HDL
• Aantal en voorkomen
• Opvatting pingo’s als onderdeel van natte heide landschappen
• Natuurwaarden van pingo-ruïnes
• Voorkomen in heidelandschappen
• Open water, oeverzone, hogere zandrug, omgeving
• Monitoring
• Beheer en herstel van pingo-ruïnes
• Enkele voorbeelden
• Bongeveen, Kamspheide, Meeuwenveen, Moespot
Diverse grotere heideterreinen in beheer- Doldersummerveld
- Hijkerveld
- Scharreveld
- Wildenberg
- Drouwenerzand
- Gasterse duinen
![Page 4: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/6.jpg)
…..waar pingo-ruïnes, maar soms ook forten,
grafheuvels, celtic fields onderdeel van zijn
![Page 7: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/7.jpg)
www.drentslandschap.nl
Aantal en
voorkomen
pingo-ruïnes
• Aantal:
• Vier zeker (Moespot, Meeuwenveen, Bongeveen, Stijfveen)
• Twee onzeker (Hijkerveld, Smilder Oosterveld)
• Kampsheide, Zwarte gat zeker niet
• Voorkomen:
• Drie in Noord Drenthe, één in Zuid Drenthe
• Onderdeel van nat heidelandschap:
• Zo ook in het beheer opgevat
![Page 8: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/8.jpg)
www.drentslandschap.nl
Natuurwaarden pingo-ruïnes
• Als onderdeel (natte) heidelandschappen:• Venvegetaties, oeverzones met vegetatie van venmilieu’s
• (relatie met beheertypen: geen zwak gebufferde vennen, maar zure vennen)
• Natte heide/droge heide overgangen met kenmerkende soorten
• Hoogveenrestanten/Bos in pingo (broekbos) of in randzone (drogere bostypen)
• Fauna: amfibiën en reptielen, vlinders en libellen, vogels
![Page 9: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/10.jpg)
Moeraswolfsklauw en Kleine zonnedauw
![Page 11: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/13.jpg)
Fauna
![Page 14: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/14.jpg)
www.drentslandschap.nl
Monitoring pingo-ruïnes
• Monitoring pingo-ruïnes onderdeel monitoring per terrein• SNL-soorten
• Overige voor beheerevaluatie relevante soorten
![Page 15: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/15.jpg)
www.drentslandschap.nl
Beheer pingo-ruïnes
• Onderdeel beheer per terrein• Waterbeheer (tegengaan omgevingseffecten)
• Natuurbeheer
• Maaien niet
• Begrazing soms wel als onderdeel grotere eenheid (Bongeveen)
• Opschonen, plaggen randen: in verleden wel eens gebeurd, maar nu niet meer
• Geen grote bodemingrepen in het vooruitzicht
• Geen terugzetten opslag
• Conclusie: terughoudend
• Kwaliteit intact?
![Page 16: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/16.jpg)
www.drentslandschap.nl
Bongeveen
• Een echte pingo
• Natuurontwikkeling noordzijde, combinatie met herstel ringwal
• Beheer: extensieve begrazing randzone, paadje ringwal….
• Slangewortel
• Otter gezien
![Page 17: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/21.jpg)
www.drentslandschap.nl
Kampsheide
• Pingo…?• Niet diep…
• Droogt snel uit…
• Recreatief gebruik
![Page 22: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/23.jpg)
• 1981
• Opschoonactie
![Page 24: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/24.jpg)
Geschoond ven, met konijnenhol in venbodem…
![Page 25: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/25.jpg)
www.drentslandschap.nl
Moespot, Yde
• Broekbos met hoogveensoorten in centrum
• Landbouw aan de rand (ontwatering, nutriënten)
• Geen actief beheer
![Page 26: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/27.jpg)
www.drentslandschap.nl
Stijfveen • Vergelijkbaar met Bongeveen
• Versnipperd eigendom
• Verdroging
• Opslagbestrijding (Gagel en kerststukjes)
• Adder, Kleine veenbes/Lavendelheide/Eenarig wollegras
![Page 28: Natuurwaarden en beheer van pingo-ruïnes... Inhoud • Pingo-ruïnes in terreinen van HDL • Aantal en voorkomen • Opvatting pingo’sals onderdeel van natte heide landschappen](https://reader033.fdocument.pub/reader033/viewer/2022060304/5f0928d07e708231d4258234/html5/thumbnails/28.jpg)
www.drentslandschap.nl
Toekomst beheer pingo’s bij HDLTot nu toe
• Van sommige situaties was het niet altijd duidelijk of het om pingo gaat
• Natuurwaarde in meeste gevallen ondanks verdroging/verzuring vaak nog behoorlijk
• In verleden wel eens verkeerde keuzen gemaakt, soms gericht hersteld
• Beheer pingo’s als onderdeel heidelandschap waarin ze liggen
Richting toekomst
- Integrale benadering beheerproblematiek pingo-ruïnes
- Bewustzijn mbt. behoud vanuit aardkundig, landschappelijk en natuurinvalshoek
- Bij beheerevaluaties terreinen nagaan of aanpassing beheer pingo’s wenselijk is