narratio Theodori Jlollllllselli.rior n.ut idem 29 fuerat] furatae 0 3'1 sapientiae] sapientiam 617,...
Transcript of narratio Theodori Jlollllllselli.rior n.ut idem 29 fuerat] furatae 0 3'1 sapientiae] sapientiam 617,...
Be IJaelii CicCl'onhllli codice BMotiallO
narratio Theodori Jlollllllselli.
Firlllinus Didot Parisinus, qui cmn aliis nomioibus eg-regie
de artibus liberalibus meruit tum parata sibi bibliothecanon
minus splendida quam utili, inter alios quos inde protulit codi
celll mihi exhibuit, quem ex subnotatione saec. XV seripta ('iste
libet' est eeclie Gonstmz') apparuit olim fuisse Constantiae itaque
descendere omrnno cx ditissimo librorulll thesauro Seotorulll 01'
dinis S. Benedieti qui Sangallense et Augiense aliaque per
Alalllannimll lllonasteria a saeeulo inde VII fundaverunt. Codex
de quo agilllus membranaeeus est formae quartanae, quaternionum
opinor sex, quorum tamen numerus non notatus est nisi f. 29
in extremo quarto (mI == q == llll), foliorulll vel'O 43; seilieet primi
quaternionis primulll folium, itcm extremi folia aliquot perie
runt, praeterea ex quarto quaterniolle desidemntur folia secun
dum (inter f. 24 et 25) ct septimum (inter f. 28. 29). Scriptus
est libcr saeeulo deeimo v( I fortasse exeunte nono. Continentur
co f. 1-32 r. Ciceronis Laelins inscriptione antiqua nulb, sub
scriptione hac: explieit libm' Ü,llii et f. 32 v.-43 1'. 'sententiae
Seneee phylosopki'. In eadem pagina extrema manu eadem, sed
postell, ut videtur adiceta lcgulltur IHlee:
'Incipiullt versi
o morblis homo mortis reminiscere casus
Nil pecude distas tantum si prospere (sie) captas'.
Versa item scripta est versibus sententiisve, sed ita detrita
ut nisi remeclio aliquo adhibito legi nequeat. SentcnHas Seneeae
quae dieuntnr deseripsi; dispositae sunt seculldum primas lit-
De Lnelii Ciceronial1i codice Didotial1o ete. 595
teras et re ipsa 1lipertitae, l1am prior pars acl f. 38 v.; nonclmn
{eUx es si nondum ie ittt'ba dm'idel (v. 531 Hibb.) ad
corpus selltel1tiarulll hodie llotmJl sub nomina pos~erior,
ql1ae illeipit sie: Nmn eisi nutlos inilnicos iibi (ac/at 'MIi!J!.'··W
multos {amen (aeit 'invidia eonstat sel1tentiis oraLiol1e
cOl1ceptis iisque vulgaribus et magna ex parte argmnel1ti Chri-quibus librarius aliql1is corpus illud quocl
aeeepit videtur explevisse. Sel1tel1tias illas mea eausn. examil1n.
vit Hauptius lleql1e quidquam in iis contineri docuit, quod ml
corpus (luod hahemus vel augendulll vel emendn.ndum magnopere
pertil1eretj itaque missas feei. Contra in Laclio lila'os quos pmeterea accurate novimus vincit, opinor onmes l)arisinus CUlll aetate
(nal11 inter eOs quibus usus est in nova editione Halmius unus
Gudianus ad saec. X tum id vel llI1t1S
loeus 615, 4 extra duhiUll1 ponit Nmn Cl1m H)i sit in codicilms
D E G seil neo oomparant~w calo itt HE), in codd. B S V
seil hi qttidem neo catoni oomparantur, Veram neque interpolatamlectionem sed h·i, in pueris, Gato in c111dllm l!l'otulit C,wolus Langiusex Iaoobi Susii libro, ad quam iam leotio lilH'i Parisini sed ltiini?te'ris eato in tam prope aececlit, ut hune lihrum fl,ut gemel
!tun esse Susiani neceSBe sit aut eum ipsum. !tem 622, 18
quod hodie legitur ex coniectura Turnehi vel U!1."oriae conclioionisid scilioe!; vel in oodioe hoc, eUIU
in sit vel luxuriae. Haud seio au etiam eommt.est 627, 23 SlJerni . . . 24 novis male acliulletum pl'uo,~e(lerlti1Jt1S
neo fOl'tasse saUs c1elendUlll omu desit in solo lilll'O
Parisiuo. Idem oonfirmal1t reliquae leet.iol1os pauea quidom offerentes alinnde et nova, sed omnes ita oompar,,
iae, nt Parisinum librum qmunquam non exemptum mendis sibi
tamol1 in summa re omnibus t'ppl.-
1'eat. Proximo autem ad eum uceedun!; ex Halmianis Vindobo
nensis 3115 (D), qui llOnl1Unquam vel in peoulin.ribus errorihns
emu Parisillo et E:rfurtellsis (E);reliqui Gudianus (G), Benorlictohul'anus (E),Villdobonensis 275 CV). Propter hane libl'i omu
596 De Laelii Oice1'onia11i codiee Didotiano
autem po-De
privata, visum est hoe 1000 ad
edere varialll lectiouelll on1l1em,
loGis gener Dicloti vetus
praesertim extet in hihliotheca
editionem Halmianam a. 1862
ut ego, confirnmvit qnibl:1s(lalnmihi familiaris Noel des
tiora hic sunnnatim adl1otabo.
IHn'i in universum proba est, cniüs ge
ueris praetel' eas, in quibus codex eum editione con-sentit (ut StU1t aliaquecom-
plura) acillotabo paucas. Vocalm!a quae scribi solentvel adeo debent, ut praenomina, cos., pr. 25), tr. f'eip., 1). piermu(lUe adsunt compendiata, Non semper sed
reperitur maxumus, p,'oxumus, optwnns, amicisswni(614,25), lubiclo, cxistumaTc; raro i pro dupHci (socis 616,
2; ndili 639, t;), unde etittlU in vocativo saepe pro i i-i;
semel Pili (620, 8), pro Philo; semper
item lJernitiosus (634,17. 637,33), quod nO~'J,llldull1,
cum c et t rarissime perrnutentur (adllotavi tantmll divicias14; inicio 20; conditionis 18). In assimilatione
admittendEt vel tiber non sibi eonstat, ut tarnen sae-
pius praetereatur; adnotavi inlustri.s, (oontra.
irnpler-isque 616, 12), conlegiwn, conlal!ts, conl'oboratus, n.n'lll?t{!"/'{!,
adgnoscel'c, (619,27), cx(lol'cscere (639,2). Vbi fiuetuatusus inter 0 et qu, pleru111Cjue illud scribitur, sed loq'uutusest 613, 32 vocalmli oum inter{luJll (615, 34.
617,8.619,8) scripturarn qttwn q'uom,In vocabulis syllabisve extl'emis pel'lllutantur b et p
614,15; reabse 24), cl et t (ad 623,4; quod 619, 17.18.19.11; C(~pud 13.629,10; 613,16; haut 618,13).
Inter meros soloecislUos longe est ae pro c, sie
in aclverbiis benivolae, caquae, item in (juae-reUa, caeperwnt, caetet"i, interpraetari, laevÜas, prae-
quaeant, quaeri, repmchendere, sacvcr#as, ad
eoque in benivolaenti(~ (619, et in consulaere (ß26, 25); simile est 11). Error coutl'arius e pro ae ut ori
ginis recentioris ita in hoe codiee l'arior est llcque aduo-
rior n.ut idem
29 fuerat] furatae 03'1 sapientiae] sapientiam
617, 8 eUlU ex t. q.] quam exte quaeritnr
10 mihi uero erit grn.tnmatque
15 his
6i5,20 fn.etus eonsul est bis26 iudieatulll32 elictUl1l 034 eum] quam
61 G, 1 reduetus ael uesperum5 his qui haee nuper
13 hisque14 0lJtimoque et instissi-
moque quique15 quique idem17 adesset19 per O1n.23 Sill autem n.ut iHn. ue-
narratio Theodori J\Iommseni. 597
tavi eommissuJll nisi sexies cause, humane, nature, vestre, Gt'ecia, merere (616,22). Praetel'ea haee adnotavi: hemiciclio, archita - lilo pro Philo (631,12) - aceruius(628, 10) - contempnunt (635,9) -" hutiUtas (636, 1); oSlJitis (619,27); pyrro(621,3) - magestas(637,17) sl~ppellex(627,27); inbecilus(619, 12), oportun~is (618,32) coninnta (616, 31) - diliciis(627,3) - poel/e pro paene (634,5). Haee etsi plena esse non
spondeo, tumen suffieient ad inc10lem eoc1ieis orthographieam
recte repraesentandam. Dellique observanduJll est interloeuto
rum nominn. ubi a(lsullt (nam desiderantur 614, 3. 23. 29. 617,5.
10. 620, 6. 9. 10.12, 622,6) in margin6 seripta esse, primam
autem paginam (ad p. 613, 8 'utcbare) situ et usu ita detritmn
esse, ut, aegre legatul'. In eelenda varia lectiolle libri Parisini
(P) ubi visum est llotitiae causa aut de cetel'orum libi'orml1
omnium (0) aut de certOl'ml1 quorundam leetione admonere,
signa retinui IIalmiana; nota 0 distinguit mendas quasdam in
utiles libro Parisino proprias.
inscriptio 11;nlla613,5 eum et ego
19 ,cognatione 021 ael te] a te 030 ael senem senex P(D?)
soU t"GGte614,2 te ipse PDE
3 laelii 0'1 quia] qui 0
13 sieut] sieut ut 014 in reliqua graeeia PD
appellatur 016 emu quidem etiamPDE23 laelii multum27 causae PO
615,4 gaium PO. Galum, nonGallml1 sGribenaum essedOGui JJIus. Bhen. nov.16,355
5 in pueris] iniueris P solus fere l'eete, vide supra
8 uestrull1 O1n. PD17 minimi
598 De I,·aelii Ciceroniani codice Didotiit110
17 1,et:incnll1:disClllC m. quo
14 in~~l'aues:tcs
1Ü pOllerentur18 uelluxol'iae P SOl~IS et
1'ecte21 amicis PD27 his30 odia etimll32 discel'et 033 eUln ecl.
unsnis ubi inmelioTibu.s exemplis est
621, 2 qui p. cassiulll PC11 adiucta 012 allloris] mOl'is 016 uolnntur 018 sibi plul'imum20 excellibn' 023 hllbeat 024 bel1iuolencitiam 028 libel'tatclll 030 l1,b his PC30 se et
err. tJJl). r;W'W'kLj'U""lfo)
37 silltque PC
1 Bit honcsta cel'tatio2 ad 03 congl.
10 scipione 011 amicitia u. a. e. uitae
diem permare13 selltirelltnr
623, 1 becillinum. Cassii cognomen [waeter kune loeum nOn 'invcnitur nisi
5,4H,UUHllWli in C"'IHb .• lrl (/Hi'.
tumest OYGIClLlfNOU,
etimn
cfG15,4
()
honore8 lau-
f. cst
7 l'üplihlica
232833
nihil PEPDE
IG 021 noslrfle mn.22
23
m. curium t. coruncanium
32 fI,equalitas PC33 sitque PC33 ut lli35 quia sequalltur P so
lus j'eete9 ex iufirmitas otietate 0
11 duo14
mil1l1S21 est] ct 022 his
oo
36 quos om. 037 m. CUl'l
dare
61 D, 3 ::<int (sie) loci8 plnribus8 0
13 016 !lec18 ex dissellsiouibus
excordis22 esse om.28 Iloui 023 uter ol'Cstes esse dicc
ret om. mecliis
620, 1 si quae'1 hisG dicere ()
617,27
narratio Theoclori MOlllmseni. 599
2021
31
32
626, 4
ß8
1012
1726
Vitellillus, in delerioribus quibusdam Viscellinus similesve c01'r2{pfclac. Vide 0, 1. L. 1.p. 486. 488 ad. a.252,261.266,268, QuareViscellini nomen omnino abiciendum restituendumque Vecellini.
623, 2 Sp, Maelium] ammelium,Scribe Mae1iull1 sinepraenomine.
3 tiberium quidam graccum
4 bissius PO5 CUlU] quam 0
l80euate PO8 etiamui si (om. illquam)9 uumquam iuquicl P so
lus, 1'eele opinor, nisipraestat el inquam clinquit delere
14 proso1vit 018 ab iis19 simus si PE
de his20 videmus a. d. q. memo
ri80 recte23 uiden1Us aemi1ium 1us
cino P solus recte25 eUlU his
m80remll curium ti. eoruncanium
26 suspicare 029 imperaturum 0
624,1 ut] aut 06 a1iquantum PBS pOptÜUS Hom:mus] p.n in P. Scipioue P. solus
recte11 quocmnque modo potui
mus] qnoque modo potuimus P, quoque quemmodo posuimus O. Ex-
eiderat exarchetypo cum,unde intc1'polavcrunt libri praetet· P O1nncs
623,12 e, graeei 80utem t. q.expetem
13 proclivis P recte14 gabi80ni 0
624, 20 in magna a.liqua reppeceantibus
22 his,. , his30 uineanda 033 qua.les
sit om. PE ,'eele625, L1 uerum dare gaudea
mus PO6 aperta
pereatur 09 argutiis] sie PG
nc om,16 adiuuelltique 0
u
hii qui pnteturii om.
ic1010re eontrarius
in sapiclltcm] insipien!;mll(liffundalltur ct i. contrahantur POmo1estia 0si qua,si significatiocontigitanimo autem] anima,ntePD soli 0et tam trahat POuti1itatum P (um ,in lit~wa)
31 hi33 haud] <tut
627, 1 militiue] amieitiae 02 sceuta PDE8 nilllirulll in qua PO
11 aut] at 014 cum exultantem15 lleutri
600 De LaoHi Cieo1'oniani eoelice Didotiallo
627,21 hoc23 sporni llovis om.
P, reete (m'tasse215 pecunimn 028 cui
quiquo qui vicit1 autem sunt2" nnaa8 SIe om, delen-
(lü'ln
\) nostra P Bolus13 his17 vera amicitia18 l'ostricte22 ant si spos 025 111 0111.
27 dixol'o33 eius] ei35 rursum
Li dcIigcndo5 illimieitiarum] in amici-
tiarulll9 sunt 0
10 ant fama] nt fama"ii;] est
14 adsentando
uirtus18 bis
li
1920 amieitias PO25 SIe
28 sinue1'unt34 sintPV2 Macl-vig, suntG
obscuratu 0630,1 in his
3 ut om. 05 eliscendant
16 iselom23 occultare sententiam] oe-
culta Iam 0
631, 4 qUill etiam in] qui in
mentione 05 qui non] quin PDliJ7 III his8 emu] quin
12 rutiIio15 per se posse esse17 sint17 illbeci11iore PGI23 duxcrint recte27 hi
coniuctionisque30 quael'llllt
33 expl'obantium632, 1 ut hi
2 se Ot1~. PO4 ferre contigit nisi 1S
9 ruti1ium13 et om. PE17 mo(lo est aUter
modo aestil1landi; a1itel')
22 quadam23 magnas ..... 633, 15
etiam in cleSitnt excisofolio inter 24 et 25
17 ferenc1a29 et qualis] est qualis3034 se ipsac di1igant
4 fit] sitdiligit ... anqnirit
7 habere talell1 all1icUln9 his etesidel'at
12 his q. caeteris17 his19 lubidinem29 operadanda]operanc1aO31 iudicaris PD11 et hii12 cOlltulerint ct hi13 hii14 tradiderint
narratio Thooclori JYIo11111111oni. 601
ut iusserisstuItissimeuil'tus ui1'tusaccepitdllctUlll PllE
osemperque aliqui an 1'0qui1'endi
24 oblationis 033 adfcl't
subser'ipÜm/ est: explicit !ibortuBii.
r'/t!nt modo m,Qdo 00., ~/t
pro un 'nUlnou, modo OU.
637,27 si simscaena] scamna
30 pectus] pec:catulll 034 is] si 0
[} aclsentator] aclsonator 014 cnim ct 01720 coamicos2122273032
639, 1213
635, Hl quem] que 020 adquirat21 pOllsit pa22 usquiam 024 abundantia et copia25 possit32 tamqumn] tamquod
636, 1 sulJeuncla] snblevandaPllEG2
2 mouel1<li a. aaepe aunt13 adscnt:cntat.io20 hii
636,21 JJeccassc- 637,16 desci11ionc clesunt exeisofolio inter 28 et29
637,21 etiam inlege lulia(0. L L. I p. 121)v. 86 est coaptato (cf. v.106 coptato). C~.t}. 0
geminatarn antiqua lingua non aclmitteret, {ortasse pro ea suvstitue-