(Human papilloma virus)

Baùc só: Ngoâ Quoác Höng

I- Ñaïi cöông.II- Cô cheá mieãn dòch töï

nhieân cuûa HPV.III- Cô cheá gaây ung thö cuûa HPV.IV- Cô cheá mieãn dòch do chuûng ngöøa.V- Keát luaän.

I- Ñaïi cöông:HPV:

- Laø loaïi sieâu vi coù caáu truùc DNA, goàm 8000 caëp base. Hai chuoãi phaân töû DNA cuoän laïi trong 1 voû protein bao goàm 2 phaân töû L1, L2. Boä maõ di truyeàn cuûa HPV ngoaøi phaàn maõ ñeå taïo L1, L2 coøn coù phaàn maõ hoùa cuûa caùc protein E1 ñeán E7 caàn thieát cho söï nhaân ñoâi cuûa DNA vaø söï thaønh laäp nhöõng haït theå sieâu vi môùi.

- Khoâng theå phaùt trieån trong thöïc nghieäm.

- Söï nhaän dieän vaø ñònh tyùp caên cöù vaøo tieâu chuaån Nucleic Acid.

HPV: > 100 tyùp.

HPV sinh duïc: tieáp xuùc tình duïc

HPV da: tieáp xuùc ngoaøi tình duïc

Muïn coùc

Caùc tyùp nguy cô cao

Caùc tyùp nguy cô thaáp

- Nhöõng tyùp nguy cô thaáp: raát hieám khi gaây ung thö. 2 tyùp 6, 11 gaây 90% moàng gaø.- Nhöõng tyùp nguy cô cao: thöôøng gaây ung thö. Theo nghieân cöùu cuûa IARC (International Agency for Research on Cancer) HPV- DNA hieän dieän trong 99.7% ung thö coå töû cung, trong ñoù 70% do tyùp 16 vaø 18.

II- Cô cheá mieãn dòch töï nhieân cuûa HPV:

- Khi beänh nhaân bò nhieãm beänh, HPV xaâm nhaäp vaøo lôùp teá baøo ñaùy cuûa bieåu moâ qua nhöõng khe nhoû do toån thöông gaây ra. Ñeå duy trì tình traïng nhieãm beänh, sieâu vi phaûi gaây nhieãm teá baøo maàm (Stem cell).

- Sau khi HPV xaâm nhaäp vaøo nhöõng teá baøo maàm thì seõ coù nhöõng bieåu hieän do protein cuûa sieâu vi ñieàu khieån: teá baøo bieät hoùa chaäm vaø khoâng hoaøn haûo, teá baøo sinh saûn vaø phaùt trieån theo chieàu töø döôùi leân treân. Nhöõng haït sieâu vi tröôûng thaønh chæ coù ôû lôùp teá baøo beà maët.

Mieãn dòch bình thöôøng ôû da nieâm* Caùc teá baøo Langerhans,

laø nhöõng teá baøo trình dieän khaùng nguyeân (antigen presenting cells, APC):+ Khi phaùt hieän vaät laï thì baét laáy, phaù vôõ thaønh nhöõng maûnh nhoû roài trình dieän treân beà maët vôùi nhöõng teá baøo Lympho ôû haïch baïch huyeát.

+ Coù nhöõng thuï theå. Chuùng nhaän vaø truyeàn tín hieäu (Cytokin).

* Caùc teá baøo Lympho.

APC

Lympho T

Lympho B

Töông baøo

Ig G

Lympho B nhôù

Gaây ñoäc teá baøo ( Interferon)Gaây vieâm (Lymphokin, keå caû Interferon)TH

TS

* Caùc teá baøo keratin phoùng thích caùc Cytokin. Cytokin laø caùc chaát trung gian hoùa hoïc taùc ñoäng nhö nhöõng thoâng tin giöõa caùc teá baøo, khi chuùng laøm nhieäm vuï thoâng tin trong heä thoáng mieãn dòch thì goïi laø Interleukin.

* Interferon (IFN) : laø 1 nhoùm polypeptit ñöôïc saûn xuaát ra ôû teá baøo khi bò nhieãm sieâu vi (IFN , ) hay töø Lympho T khi nhaän dieän khaùng nguyeân ñaëc hieäu (IFN ). Noù caûn trôû söï xaâm nhaäp vaø nhaân leân cuûa caùc sieâu vi, hoaït hoaù caùc teá baøo khaùc nhö teá baøo gieát töï nhieân (NK).

HPV:

1. Nhieãm taïi choã : giôùi haïn söï phaân chia cuûa noù ôû lôùp teá baøo beà maët khoâng coù sieâu vi trong maùu.2. Khoâng coù hoaït ñoäng cuûa teá baøo trình dieän khaùng nguyeân (khoâng phaù huyû thaønh caùc maûnh vôõ ) khoâng coù söï taïo nhieàu khaùng theå khi taùi nhieãm, cô theå khoâng coù söï mieãn nhieãm.

3. Khoâng coù söï phaù vôõ teá baøo söøng neân khoâng coù söï phoùng thích cytokines4. E6, E7 cuûa HPV öùc cheá nhöõng Interferon gaây söï mieãn dòch teá baøo.

III. Cô cheá gaây ung thö cuûa HPV:* Sau khi saùt nhaäp vaøo boä gen teá baøo kyù chuû thì vuøng gen E6, E7 ñieàu khieån toång hôïp protein E6, E7. - Caùc protein naøy gaén keát vaø voâ hieäu hoaù chöùc naêng cuûa protein ñieàu hoaø taêng tröôûng teá baøo pRb daãn ñeán söï phaân chia teá baøo lieân tuïc 1 caùch baát thöôøng vaø haäu quaû laø phaùt sinh ung thö.

- Trong chu trình teá baøo (goàm pha G1, S, G2, M, G0 ) neáu pha S (giai ñoaïn toång hôïp DNA) ñeán khoâng ñuùng qui ñònh veà thôøi gian seõ daãn ñeán söï cheát teá baøo. Tieán trình naøy laø nhôø nhöõng gen öùc cheá taïo khoái u p53. E6 cuûa sieâu vi baát hoaït p53.

* Coù söï khaùc bieät giöõa protein E6/E7 cuûa nhoùm nguy cô cao vaø nhoùm nguy cô thaáp nhöng söï khaùc bieät ñoù laø veà soá löôïng hôn laø chaát löôïng.

IV. Cô cheá mieãn dòch do chuûng ngöøa :* Theo cô cheá mieãn dòch :

- Noàng ñoä khaùng theå trong huyeát thanh coù ñöôïc do phaûn öùng mieãn dòch töï nhieân sau khi nhieãm HPV raát thaáp neân khoâng coù khaû naêng baûo veä cô theå khi bò taùi nhieãm.- Nghieân cöùu di truyeàn hoïc cho thaáy veà maët sinh hoïc, HPV coù caáu taïo cô baûn khoâng coù gì thay ñoåi töø xöa ñeán nay. Coù theå ngöøa beänh baèng chuûng ngöøa

* Thuoác chuûng goàm chæ coù protein voû L1 cuûa sieâu vi. Thuoác chuûng taùc ñoäng leân caùc teá baøo trình dieän khaùng nguyeân vaø giuùp cho heä thoáng mieãn dòch cuûa cô theå nhaän dieän vaø phaù huyû sieâu vi ngay khi noù vöøa xaâm nhaäp cô theå, chöa kòp thieát laäp söï nhieãm beänh thaät söï.

V. Keát luaän:

Mieãn dòch töï nhieân cuûa con ngöôøi ñoái vôùi HPV raát yeáu. Ñeå taêng cöôøng ta coù theå chuûng ngöøa.Baøi naøy ñöôïc laáy töø baøi noùi chuyeän cuûa Bs Vuõ Thò Nhung ( Beänh vieän Huøng Vöông).