NNISKOISKOKVALITETNKVALITETNE/ IZDANAČKEE/ IZDANAČKE ŠUME KAO ŠUME KAO

IZVOR DRVNE BIOMASE ZA ENERGIJU IZVOR DRVNE BIOMASE ZA ENERGIJU

ddipl. ipl. iing. Dung. Duššan Jovian Jovićć, Uprava za šume,

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivredeRepublike Srbije

dusan.jovic@minpolj.gov.rs

Друштво термичара Србије

KONFERENCIJA O BIOMASI:KONFERENCIJA O BIOMASI:

STANJE I RAZVOJ KORIŠĆENJA BIOMASE U ENERGETSKE SVRHE U STANJE I RAZVOJ KORIŠĆENJA BIOMASE U ENERGETSKE SVRHE U

REPUBLICI SRBIJIREPUBLICI SRBIJI

Privredna komora Srbije, Beograd, 03.12.2013.Privredna komora Srbije, Beograd, 03.12.2013.

OBNOVLJIVI IZVORI ENERGIJE

• Postoji značajan potencijal obnovljivih izvora energije iz poljoprivrede i šumarstva za godišnju proizvodnju od preko 4 Mtoe

• Trenutno, godišnja proizvodnja biomase u Srbiji iznosi cca 13 miliona t (2,93 Mtoe)

•1,56 miliona toe - poljoprivredna biomasa

•1,37 miliona toe - drvna biomasa

Šumska i drvna

biomasaEnergetsk

e šume

Reciklirano drvo

Primarni ostatak

Sekundarniostatak

Ostatak nakon seče u šumi,Panjevi

Industrijski ostatak:Kora,Piljevina,Suva piljevina i sečka,Okrajci,i dr.

Šume kratke

ophodnje

Drvo koje se koristi u:Građevinarstvu,Rudarstvu,Izradi drvenih kutijai sl.

Celo drvo za energetske potrebe

Goriva na drvnoj osnovi

KLASIFIKACIJA GORIVA NA BAZI DRVETA

Izvor: Asikainen, 2008.

UČEŠĆE POJEDINIH GORIVA ZA GREJANJE

U DOMAĆINSTVIMA U SRBIJI

Domaćinstva (po popisu) = 2.521.190

1.031.168 domaćinstava

Izvor: Glavonjić, 2011.

UČEŠĆE ČVRSTIH GORIVA U POTROŠNJI

Domaćinstva (40,9%) = 1.031.168

MAPA PROIZVOĐAČA DRVNIH GORIVA U SRBIJI 2010

41 proizvođač drvnih briketa

25 fabrika drvnih peleta

7 proizvođača drvne sečke

1.533 ćumurane

41 proizvođač drvnih briketa

25 fabrika drvnih peleta

7 proizvođača drvne sečke

1.533 ćumurane

Izvor: TCP/FAO/3201

ŠUMARSTVO SRBIJEŠUMARSTVO SRBIJE

Površina pod šumom: 2.252.400 ha;

29,1%

Dubeća zapremina: 362,5 mil m3;

160,9 m3/ha

Godišnji prirast: 9,079 mil m3;

4,0 m3/ha

Državno vlasništvo: 1,19 mil. ha; 53%

Privatno vlasništvo: 1,06 mil. ha; 47%

Šumovlasnika: 900.000 - 1.300.000

Prosečna veličina parcele: 0,30 ha

Nacionalna inventura šuma 2008. godine

Izvor: Nacionalna inventura šuma 2008/9.

POTENCIJALI ŠUMSKE BIOMASE

ZAPREMINA ZAPREMINSKI PRIRAST

Izvor: TCP/FAO/3201

DOSTUPNOST DRVNE BIOMASE

Poreklo sastojine ha %

Visoke prirodne sastojine 621,200 27.6

IzdanaIzdanaččkkee sastojin sastojinee 1,456,4001,456,400 64.764.7

Veštački podignute sastojine 174,800 7.8

SVEGA 2,252,400 100.0

Izvor: Nacionalna inventura šuma 2008/9.

MOGUĆI OBIM KORIŠĆENJA ŠUMA

Region Državne šume Privatne šume Ukupno

Beograd 85.815 87.173 172.988

Kolubarski i Mačvanski okrug 105.151 393.901 499.052

Podunavski i Braničevski okrug 148.307 219.295 367.601

Zlatiborski okrug 236.309 421.498 657.807

Moravički, Šumadijski i Pomoravski okrug 288.166 501.605 789.771

Borski, Zaječarski i Pirotski okrug 397.433 638.881 1.036.314

Raški i Rasinski okrug 341.680 413.625 755.305

Nišavski i Toplički okrug 218.103 173.730 391.833

Jablanički i Pčinjski okrug 243.766 360.257 604.023

Srem 216.122 72.287 288.409

Bačka 317.084 18.582 335.666

Banat 196.658 15.378 212.036

Ukupno 2.794.595 3.316.212 5.937.819

Izvor: A. Vasiljević, 2013

STVARNA I MOGUĆA SEČA

ZVANIČNO

MOGUĆE

Izvor: TCP/FAO/3201

IZDANAČKA

IZDANAČKA,DODATNO

NISKOKVALITETNE IZDANAČKE ŠUME

• Površina: 1.456.400 ha

• Zapremina: 181.189.000 m3

• Državno: 84.000.000 m3

• Privatno: 97.189.000 m3

• Potencijalno dostupno 2 mil. m3/god

• Realno mogući obim korišćenja/meliorcija na godišnjem nivou cca 2.500 ha ~ 200.000 m3

UTICAJ DRVNE BIOMASE NA RAZVOJ RURALNIH PODRUČJA

Prirodni gas

Nafta

Radnici Proizvodnja

drvne sečke, peleta i cepanog drvetaSistemi za daljinsko grejanjeServisi i usluge

Izvor: Austrijsko udruženje za biomasu

• trenutni obim radnog angažovanja u sistemu energije na bazi drveta iznosi cca 7.000 radnika

• postoji dodatni potencijal za oko 2.000 radnika, uglavnom

u ruralnim područjima

SINHRONIZACIJA MEĐUSEKTORSKIH AKTIVNOSTI

MPŠMPŠVV

ZAKLJUČAK

• evidentni potencijali drvne biomase

• identifikovane potrebe na lokalnom nivou (npr. zamena fosilnih goriva, ee)

• postoji znanje i iskustvo domaćih stručnjaka

• neophodnost međuresorne koordinacije za realizaciju projekata (šumarstvo, ruralni razvoj, energetika, životna sredina i finansije)

• promena sistema gazdovanja šumama

• politička podrška

PROMOCIJA OIE

Ispuniti međunarodne obaveze

Očuvanje i zaštita životne sredine (smanjenje emisije gasova)

Iskorišćenje biomase koja se trenutno ne koristi

Stvaranje tržišta biomase

Mogućnosti korišćenja poljoprivrednog zemljišta nižeg kvaliteta

Diverzifikacija aktivnosti na selu- novi izvori prihoda

Nova radna mesta i opšte unapređenje stanja ruralnih područja

(infrastruktura)

Obezbeđivanje potreba za energentima- smanjenje uvoza

fosilnih goriva

Uvođenje novih tehnologija i praksi u šumarskoj proizvodnji

Održivo korišćenje resursa

BIOMASA JESTE OBNOVLJIVA, ALI NIJE NEISCRPNA!

ХВАЛА НА ПАЖЊИ!

HVALA NA PAŽNJIHVALA NA PAŽNJI