Makale İncelemeleri

-

Stratejik Yönetim

|

Mustafa Değerli

Mart 2014

Mustafa Değerli | MD | 2014 1 / 11

İçerik

MAKALE 1 .............................................................................................................................................. 2

Makalenin Künyesi .............................................................................................................................. 2

Makalenin Özeti ................................................................................................................................... 2

Makalede Kullanılan Nitel ve Nicel Yöntemler .............................................................................. 3

Makalenin Bulguları ve Sağladığı Kazanımlar ............................................................................... 3

Makalenin Analizi ve Eleştiriler ....................................................................................................... 5

MAKALE 2 .............................................................................................................................................. 7

Makalenin Künyesi .............................................................................................................................. 7

Makalenin Özeti ................................................................................................................................... 7

Makalede Kullanılan Nitel ve Nicel Yöntemler .............................................................................. 8

Makalenin Bulguları ve Sağladığı Kazanımlar ............................................................................... 8

Makalenin Analizi ve Eleştiriler ..................................................................................................... 10

Mustafa Değerli | MD | 2014 2 / 11

MAKALE 1

Makalenin Künyesi

Başlık Strategic Management Research in the Public Sector:

A Review, Synthesis, and Future Directions

Yazarlar Theodore H. Poister, David W. Pitts ve Lauren H. Edwards

Yıl 2010

Dergi The American Review of Public Administration, 40(5), 522–545

Etki Faktörü 0.781 (Thomson Reuters, 2013) [2012]

Atıf Sayısı 8 (Web of Science) [15 Mart 2014]

Kaynak Sayısı 85

Sayfa Sayısı 24

Makalenin Özeti

Makalede yazarlar kamu sektöründeki stratejik planlama ve yönetim

hakkındaki araştırmaları şimdiye kadar neler öğrenildiğini tespit etmek ve

bilgi birikiminde hangi boşlukların hâlâ var olduğunu anlamak amacıyla

gözden geçirmişlerdir. Bu kapsamda özellikle kamu sektöründe stratejik

planlama ve yönetim bağlamını dikkate alarak stratejik yönetim için bir

kavramsal model geliştirmişleridir. Yazarlar bunu yaparken yaklaşımlarını

mevcut araştırmalarla temellendirmiş ve ortaya koydukları kavramsal

çerçeveyi daha kabul görür bir kıvama getirmişlerdir. Yazarlar geliştirdikleri

kavramsal model ışığında, kamuda stratejik yönetim hakkındaki 1980

yılından itibaren basılan 21 adet hakemli dergiyi taramışlarıdır. 1985 ve

2009 yılları arasında basılmış stratejik planlama veya yönetim odaklı 14

dergiyi dikkate almışlardır. Yedi dergiyi kriterlere uymadığı için saf dışı

bırakmışlardır. Yazarlar kendi geliştirdikleri kavramsal modeli baz alarak her

bir makalenin ana araştırma soruları ve hipotezlerini, bulguları ve sonuçlarını

incelemişlerdir. Tüm bu eforların sonucunda, yazarlar çevresel ve kurumsal

belirleyicilerin kamuda stratejik yönetime dair ne denli önemli ve dikkate

değer olduğunu adresleyen çalışmaların çoğunlukta olduğunu tespit

etmişleridir. Benzer önemde bir tespit olarak ise yazarlar kamuda stratejik

planlama ve yönetim bağlamında, bu iki önemli enstrümanın performans

iyileştirme veya kurumsal çıktılarla aralarında olumlu ve anlamlı bir ilişkinin

tespitine yönelik bir çalışma olmadığını ve bu konuda yapılacak çalışmaların

anlamlı ve değerli olacağını not etmişlerdir.

Mustafa Değerli | MD | 2014 3 / 11

Makalede Kullanılan Nitel ve Nicel Yöntemler

Yazarlar metodoloji olarak nitel (qualitative) bir yol izlemişlerdir.

Öncelikle kamu kurumlarının stratejik planlama ve yönetim ile ilgili ne

derecede çalışmaları ve pratikleri olduğunu tanımlayan açıklayıcı

araştırmaları (expository research) incelemişlerdir. Bu yolla kamu

sektöründeki stratejik planlama ve yönetimin standart elementlerini ve

bunların birbirleri ile aralarındaki ilişkileri içeren bir model ortaya

koymuşlardır. Bu model nitel olarak çıkarım ve yorum temelli olarak

geliştirilmiştir.

Daha sonra yazarlar ortaya koydukları modeli temel alarak stratejik yönetim

ile ilgili detaylı bir değerlendirici araştırma (evaluative research) yapmak

üzere bu alandaki önemli dergilerin makalelerini incelemişlerdir. Makalelerde

hangi ilişkilerin ne dozajda içerildiğini inceleyerek yazarlar çoğunlukla nitel

olarak değerlendirilebilecek kıyaslamalı nitel analiz (comparative qualitative

analysis) metodunu takip etmişleridir.

Makalenin Bulguları ve Sağladığı Kazanımlar

Son 20 yıla ait kamu yönetimi alanındaki önemli ana dergilerde yayımlanan

34 makale incelemesi sonucunda, yazarlar çevresel ve örgütsel

belirleyicilerin stratejik yönetim üzerindeki etkilerini görgül (ampirik) olarak

test eden birçok çalışmaya rağmen, stratejik planlama süreci ve kurumsal

çıktılar veya performans iyileştirmeleri arasındaki olası bağı veya ilişkiyi

adresleyen veya değerlendiren çalışmaların çok nadir olduğunu tespit

etmişlerdir. Çok katılımcılı nicel analizler ve kıyaslamalı durum çalışmalarının

bu kritik bağlam için bilgi oluşturmada yarar sağlayabileceğini not

etmişlerdir.

Yazarlara göre şimdiye kadar stratejik yönetimin kamu kurumlarındaki

uygulamalarını işleyen araştırmaları geniş çaplı ve açıklayıcı bir şekilde ele

alan bir çalışma olmamıştır. Yazarlar kendi çalışmalarının bu boşluğu

dolduran bir nitelikte olduğunu savunmaktadırlar.

Stratejik planlama sürecinin aşağıdan yukarıya doğru mu, yukarıdan aşağıya

doğru mu çalıştırılmasının daha uygun olacağına dair farklı makalelerde

farklı hareket tarzları önerilse de, genelde tüm makalelerin organizasyonun

tüm katmanlarından kişilerin sürecin bir parçası yapılmalarının önemli,

gerekli ve yararlı olduğunu not etmeleri dikkate değer bir tespit olmuştur.

Mustafa Değerli | MD | 2014 4 / 11

Kamu kurumunun değer sistemi, organizasyon kültürü, liderlik sitili, yönetim

kapasitesi, analitik yetkinlikler, stratejik planlama ve yönetim ile ne kadar

zamandır ve ne derecede ilişkili olunduğu gibi birçok faktör, kurumların

stratejik planlama ve yönetim etkinliliğini ve etkililiğini şekillendirir.

Politik çevre, kurumsal gerekler ve yönetim tasarrufları gibi unsurlar özellikle

kamuda stratejik planlama ve yönetimi şekillendiren hususlardır.

İlginç bir şekilde kamuda stratejik yönetim ve performans artışı arasındaki

bağı ve nedenselliği inceleyen bir çalışma görülememiştir. Son zamanlardaki

bir çalışmanın ise arada istatistiksel olarak anlamlı bir bağ olmadığı yönünde

sonuçlandığı not edilmiştir.

Stratejik yönetimin önemli parçalarından biri de stratejik planlamadır;

stratejik yönetim ayrıca kaynak yönetimi, uygulama, kontrol ve

değerlendirmeyi de içerir.

Kamuda stratejik planlama ve yönetim süreçleri ve sonuçları, katılımcılar, bu

iş için adanan kaynaklar, bu işten beklenen yarar, kullanılan enstrümanlarda

öne çıkartılan unsurlar, planın uygulanması ve takibi ile ilgili işletilen

mekanizmalar gibi nedenlerle kurumdan kuruma oldukça farklı karakterler

ve olgunluklar sergileyebilmektedir.

Makaledeki en önemli kazanımlardan biri makalede içerilen kavramsal

çerçevedir.

Yazarların bu gösterimi stratejik yönetimin standart elementleri,

belirleyicileri, ve bunların organizasyonun yetkinlik ve performansı

üzerindeki etkisi arasındaki ilişkileri ortaya koyan kavramsal bir modeldir. Bu

modeldeki en önemli kısım stratejik yönetim ve sonuçlar/çıktılar arasında

kurulan ilişkisel bağdır. Yazarlar bu bağın kamu için literatürde uygulamasını

irdeleyen araştırmaların yokluğundan yakınmışlarıdır.

Mustafa Değerli | MD | 2014 5 / 11

Makalenin Analizi ve Eleştiriler

Makalenin “Abstract (Öz)” kısmında, bahse konu çalışmanın/araştırmanın

amacı, kapsamı, bağlamı, sonucu ve etkisine dair özet ve öz nitelikli bilgi

içerildiği görülmüştür. Makalenin tümünü kapsayacak ve okuyucuyu

makalenin bağlamı ve içeriği hakkında bilgilendirecek tatmin edici ve

okumaya motive edici bir öz kısmı içerildiği değerlendirilmiştir. ()

Yazarların bulgularının ve yorumlarının temelini oluşturan hangi dergiler

çalışmada içerdikleri ve bu kapsamda kitapları neden içermedikleri yönünde

gerekçeli ve açıklayıcı bilgi vermeleri olumlu bir durum olarak not edilmiştir.

()

Yazarlar hangi anahtar kelimelerle, nasıl bir tarama yaptıklarını ve taramanın

bağlamı ve sınırlamaları hakkında detaylı bilgi vermişlerdir. Bu bilimsel

olarak uygulamanın tekrarını sağlamak ve güven vermek açısından önemli ve

doğru bir uygulama olarak not edilmiştir. ()

Yazarlar bu araştırmalarının sonucunda, kamu sektöründe özellikle çıktılar

ve performansa bakan stratejik yönetim pratiklerini irdeleyen çalışmaların

olmadığını tespit etmişlerdir. Bu önemli ve şaşırtıcı bir tespittir. Öyle ki ABD

dâhil olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde belirli bir süredir yeni kamu

yönetimi yaklaşımı (new public management approach) benimsenmektedir.

Bu özünde çıktı ve sonuçların niteliklerinin arttırılması, etkili ve verimli

sistemlerin tesis edilmesini amaçlayan bir kurgudur. Önemli bir zamandır bu

yaklaşımla kamuda bir yönetim izlenmesine rağmen bununla ilgili stratejik

yönetim ve çıktılar/sonuçlar ilişkileri bağlamını adresleyen bir çalışmanın

olmamasının yazarlar tarafından tespit edilmiş olması ilginç ve değerlidir. ()

Çalışmanın giriş kısmında kamu ve özel sektörü birbirinden ayıran temel

farklılıklarla ilgili bir bilgi yer almaması, makale için iyileştirmeye açık bir

husus olarak not edilmiştir. Öyle ki, stratejik planlama ve yönetim çoğunlukla

özel sektörde karşılık bulmuş bir uygulamadır. Bu bağlamda, kamu

sektörünün özel sektörden temelde veya özelde nasıl farklılaştığına dair bir

bölüm yer alması makaleyi daha güçlü kılabilir, tartışma bölümünü daha

etkin hale getirebilirdi. ()

Çalışmada özellikle metodoloji kısmının genişletilmesi ve uygulanan

araştırma ve analiz metotlarının daha detaylı ifade edilmesi daha açıklayıcı

olabilirdi. Yazarların bilimsel bir yol izledikleri ile ilgili soru işareti yok ancak

yazarlar özellikle izledikleri metodolojiyi ismen zikretmedikleri ve

detaylandırmadıkları için bu husus iyileştirmeye açık bir husus olarak not

edilmiştir. ()

Mustafa Değerli | MD | 2014 6 / 11

Araştırmanın temel tespitlerinden bir tanesi kamuda stratejik planlama ve

yönetim kurgusunun sonuçlar ve performansla ilişkisini açıklayan anlamlı bir

çalışmanın henüz olmadığı hususudur. Ancak literatürde özellikle özel sektör

bağlamında ilgili organik bağı ve istatistiksel olarak anlamlı ilişkiyi ortaya

koyan çalışmalar mevcuttur. Yazarların bunlardan hiç bahsetmemiş olması

bir eksiklik olarak not edilmiştir. Kuşkusuz makale kamuyu odağına alan bir

makaledir, ancak ortaya çıkan soru işaretlerinin özel sektördeki yansıması

veya cevapları kısa da olsa makalede ele alınabilirdi. Bu daha sonra bu alanda

kamuyu odağa alacak diğer araştırmacılar için hem fikir edinmek hem de

kıyaslama yapabilmek için yarar sağlayacak bir husus olurdu. ()

Mustafa Değerli | MD | 2014 7 / 11

MAKALE 2

Makalenin Künyesi

Başlık Strategic Management of Stakeholders:

Theory and Practice

Yazarlar Fran Ackermann ve Colin Eden

Yıl 2011

Dergi Long Range Planning, 44(3), 179-196

Etki Faktörü 3.667 (Thomson Reuters, 2013) [2012]

Atıf Sayısı 10 (Web of Science) [15 Mart 2014]

Kaynak Sayısı 41

Sayfa Sayısı 18

Makalenin Özeti

Makale, organizasyonların stratejik amaçlarına ulaşmak üzere kullanmalarına

olanak sağlayacak şekilde, paydaş yönetimi pratiğine açıklık getirmeyi

amaçlamakta ve paydaş yönetimi kavramlarının geliştirilmesi yönünde

sonuçlar doğurmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda üst yönetim takımlarının

paydaş literatüründeki önemli kavram ve uygulamalardan beslenerek

stratejilerini ve stratejik yönetim pratiklerini nasıl daha güçlü hâle

getirebileceklerini irdeleyen bir makaledir. Makalede literatürdeki üç farklı

temanın paydaşların stratejik yönetimine nasıl ve ne denli bir girdi

sağlayacağı irdelenmiş, bu teorik çıkarımlar deneyimlerle desteklenerek

öneriler haline dönüştürülmüştür. Makale detaylı olarak araştırma düzeninin

ve tasarımının nasıl teşkil edildiğini açıklamış ve bu düzene ve tasarıma

temel teşkil eden literatür gerekçelerini sunmuştur. Makalede paydaş ve

paydaş yönetimi konuları hem teorik hem de pratik düzlemde irdelenmiş,

özellikle paydaşların stratejik yönetiminin ana hatları ve farkları ortaya

konulmuştur. Paydaş yönetimi ile ilgili süregelen yararlı uygulamalar ve

bunların paydaşların stratejik yönetimine nasıl girdi veya yarar

sağlayabileceği tartışılmıştır. Makalede uygulanan pratikler ve geliştirilen

öneriler temellendirilmiş ve detaylandırılmış ve sonuçta da paydaşların

stratejik yönetimi için dikkate değer ve anlamlı tespitler özetlenmiştir.

Makaleye konu olan araştırma sonucunda organizasyonun stratejik geleceği

için önemli ve etkili olan ilgili ve etkili paydaşların hem belirlenmesi hem de

yönetilmesine hizmet etmek üzere teorik ve pratik sonuçlar elde edilmiştir.

Mustafa Değerli | MD | 2014 8 / 11

Makalede Kullanılan Nitel ve Nicel Yöntemler

Makaleye konu olan araştırmada Araştırmaya Dönük Eylem Araştırması

(Research Oriented Action Research) nitel (qualitative) araştırma metodu

kullanılmıştır. Eylem araştırmaları çoğunlukla bir problemi çözmek veya bir

uygulama hakkında bilgi vermek için bilgi toplamak ve geliştirmek maksadı

ile bir veya daha fazla kişi veya gruplar içerilerek yapılan araştırmalardır.

Yazarlar 16 farklı takımla 15 yıl boyunca uyguladıkları pratikleri ve ulaştıkları

sonuçları eylem araştırması yoluyla geliştirmişler ve rafine etmişlerdir.

Yazarlar tüm sonuçları ve çıktıları döngüsel ve yinelemeli olarak

geliştirmişler ve doğrulamışlardır. Tüm bu işlemler sırasında yazarlar teori ve

pratikten azami ve dengeli bir oranda faydalanmışlardır.

Makalenin Bulguları ve Sağladığı Kazanımlar

Paydaşların tanımları ve beklentilerini odağa alan paydaş yönetimine dair

çalışmalar daha evvel yapılmıştır. Fakat bu makalede üst yönetim

takımlarının stratejik amaçlara ulaşmak üzere paydaşları nasıl etkin ve

verimli bir şekilde yönetmeleri gerektiğine cevap aramaktadır.

Araştırma özellikle stratejik yönetim ve paydaş yönetimi arasındaki ilişkiyi

ortaya koymayı amaçlamaktadır. Daha net bir ifadeyle, makale stratejik

amaçlara ulaşmak için bu amaçlar ile ilgili ve etkili olan paydaşların nasıl

belirlenmesi ve yönetilmesi gerektiğine dair deneyimlerle beslenen öneriler

ortaya koymaktadır.

Paydaşların tanımlanması ve ihtiyaçlarının belirlenmesi gibi konular daha

önce çalışılmış konulardır. Ancak bu makalenin asıl üzerinde durduğu husus

üst yönetim takımlarının stratejik amaçları gerçekleştirmek üzere

paydaşlarını nasıl yönetmesi gerektiği ile ilgilidir. Stratejik amaçlara

ulaşmakta en etkin aktörler çoğunlukla üst yönetim takımları olduğu için,

makalede özellikle üst yönetim takımlarının bu amaçlar doğrultusunda

paydaşlarını nasıl yönetmeleri gerektiği üzerinde durulmuştur.

Yazarların araştırma sonuçlarına göre, üst yönetim takımları paydaşların

stratejik yönetimi hususunu hem zor hem de manipülatif ve bazen de gayrı

meşru olabildiği için problemli bulmaktadırlar. Ancak yine araştırma

sonuçlarına göre üst yönetim takımlarının paydaşlar hakkında anlamlı ve

önemli bir bilgiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yazarlar geliştirdikleri

tekniklerin hep bir arada kullanıldığında daha değerli sonuçlara ulaşıldığını

tespit ettiklerini not etmişlerdir.

Mustafa Değerli | MD | 2014 9 / 11

Yazarların araştırması paydaş literatüründen beslenen üç temel temaya

odaklanmıştır. Bu üç tema yazarların geliştirdiği paydaş yönetimi metodunu

her bir tema için bir teknik içerecek şekilde oluşturmalarına imkân sağlamış

ve yazarlar geliştirdikleri bu modeli çeşitli kurumsal ortamlarda test etme ve

rafine etme şansını yakalamışlardır. Bu yönüyle yinelemeli ve döngüsel bir

sürecin sonucunda ortaya çıkması bakımından yazarların tespitleri önemlidir.

Özel bir set paydaşların yönetilmesine dikkat etmek stratejik amaçlara

ulaşmak ve canlı kalmak için önemli oranda katkı sağlayacaktır. Bu tüm

paydaşlara odaklanmaktansa, gerekli tahlil ve sentezler sonucunda gerekli ve

önemli olan paydaş setinin belirlenmesi ve yönetilmesi demektir. Sınırlı

kaynakların, sınırsız ihtiyaçları karşılamak üzere yönetilmesi olan klasik

yönetim yaklaşımının dolayısıyla bu bağlamda da uygulanması gerekli ve

önemlidir.

Paydaşlar arasındaki ilişkilerin ve dinamiklerin özellikle dikkate alınması

gerekir. Potansiyel koalisyonlar için özellikle dikkate alınması gerekir.

Aslında bu yaklaşım paydaşların bir şekilde sistem şeklinde

değerlendirilmeleri anlamına gelmektedir. Dolayısıyla paydaşların

etkileşimleri, nihayetinde tekil ve toplu olarak etkilerini önemli oranda

şekillendirmektedir.

Özel paydaşlar için uygun stratejilerin geliştirilmesi ve uygulanması gerekir.

Bağlam ve içerik açısından paydaşlar zaman zaman ortak niteliklere sahip

olabilseler de, paydaşlar ve özellikle stratejik amaçlara hizmet edenler

genellikle eşsiz/biricik bir karakter sergilemektedir. Dolayısıyla

karakterlerine uygun olarak paydaşların da biricik/eşsiz bir şekilde ele

alınması ve yönetilmesi daha etkin ve verimli sonuçlar doğurur. Dolayısıyla

özelliklere paydaşların stratejik yönetimi çoğunlukla özel bir çaba gerektirir.

Paydaş yönetimi organizasyonun amaçları ile paralel ve ilişkili olarak

yürütülmelidir. Bu yaklaşım tüm paydaşların etkin ve etkili yönetimi

hususundan, amaç ve hedeflere paralel ve özel bir yaklaşım gerektirmesi

nedeni ile farklılık göstermektedir. Yani stratejik amaçlar temelli olarak

paydaşların belirlenmesi, önceliklendirilmesi ve en kritik ve etkili olanların

yönetilmesi esastır.

Güç-ilgi gridi, paydaş-etki şeması ve paydaş yönetimi ağı enstrümanları

makaleye konu olan araştırma sonucunda ortaya konan önemli araçlar olarak

not edilmiştir. Burada yazarların araştırmalarında içerdikleri gerçek

durumlarda da güç ve ilgi arasında her zaman doğrudan ve aynı yönde bir

ilişki olmadığı tespit edilmiştir.

Mustafa Değerli | MD | 2014 10 / 11

Yazarlar temel olarak makalede paydaşların stratejik yönetiminin normal

paydaş yönetiminden nasıl farklılaştığını örnekler, teori ve pratik ile

ilişkilendirerek kapsamlı bir şekilde irdelemişlerdir. Burada yazarlar özellikle

üç temel hususu not etmişlerdir:

o Paydaşlar stratejik amaçlara olan etkilerine göre belirlenmeli,

önceliklendirilmeli ve özel amaçlarla ilişkili özel paydaşlar

belirlenmelidir.

o Paydaşların tek başına ve bir araya geldiklerindeki dinamikleri ve

ilişkileri özellikle stratejik amaçlar bağlamında iyi analiz edilmeli;

amaca hizmet etmelerini sağlamak için paydaş dinamikleri sürekli

kollanmalı ve yönetilmelidir.

o Paydaşların yönetiminde etki, güç, ilgi ve güncel durum sürekli takip

edilmeli, paydaşların konumları ve eğilimleri çok iyi yönetilerek ne

zaman ve nasıl sorularını sürekli etkin ve verimli bir şekilde

cevaplayacak şekilde stratejik yönetim pratikleri desteklenmelidir.

Makalenin Analizi ve Eleştiriler

Makaleye konu olan araştırma 15 yıllık bir sürecin sonucunda ve 16 farklı üst

yönetim takımının bilgi ve deneyimleri ile sürdürülmüş ve

nihayetlendirilmiştir. Bu yönüyle değerlendirildiğinde makalenin sonuçları

oldukça değerli ve dikkate değerdir. ()

Makalede yazarlar çalışma sürecince karşılaştıkları güçlükleri ve bunlarla

nasıl başa çıktıklarını detaylı bir biçimde açıklamışlarıdır. Özellikle üst

yönetim takımı mensuplarının yerleşik düşünce ve davranışlarının zaman

zaman nasıl adreslendiğini yazarların detaylı bir şekilde dokümante etmiş

olmaları değerlidir. ()

Makale yerleşik bir kavram ve uygulama olan paydaş yönetimini, özellikle

stratejik yönetim düzleminde nasıl farklı ve dikkatli ele almamız gerektiği

noktasında hem teori hem de pratik olarak iyi desteklenmiş bir öneri seti

sunmaktadır. ()

Makale stratejik yönetim bağlamında özellikle de stratejik planlamaya girdi

teşkil edecek önemli paradigma değişiklikleri ortaya koymaktadır. Stratejik

planlamanın bir parçası olan paydaş belirleme aşamasına ve amaçlara yönelik

paydaşları yönetme bağlamına önemli ve değerli katkı sağlayacak bilgiler

makalede yer almaktadır. ()

Mustafa Değerli | MD | 2014 11 / 11

Makalenin sonunda klasik paydaş yönetimi yaklaşımını, paydaşların stratejik

yönetimi yaklaşımı ile planlama, organizasyon, yöneltme ve kontrol etme

bağlamında kıyaslayan özet bir tablo içerilebilirdi. Bu özellikle yazarların

altını çizmek istedikleri paydaşların stratejik yönetimi farklıdır mesajını

doğrudan destekleyen bir husus olabilirdi. ()

Her ne kadar yazarlar stratejik yönetim ve dolayısıyla paydaşların stratejik

yönetimi işini üst yönetim ile ilişkilendirmiş olsalar da, stratejik yönetim her

katmandan desteklenmesi ve girdi sağlanması gereken bir enstrümandır.

Stratejik yönetim elbette çoğunlukla ve genellikle üst yönetim ile

ilişkilendirilmelidir ancak makalede her daim ve üst yönetimin işi gibi

gösterilmesi, operasyonel ve taktik yöneticilerin de zaman zaman

paydaşların stratejik yönetimi ile karşılaşabilecekleri ve yönetmeleri gerektiği

gerçeğini göz ardı etmektedir. Bu bakış açısı ile en azından orta seviyeli

yöneticilere de makalede bu sürece nasıl ve ne kadar dâhil olabilirler

noktasında bir açıklayıcı veya yönlendirici bilgi eklemek yararlı olabilirdi. ()

Makalenin sonuçlarının genellenmesi ve okuyucular tarafından daha keskin

değerlendirilebilmesi için, makaleye konu olan araştırmaya dair birlikte

çalışılan 16 organizasyon hakkında daha fazla bilgi verilmesi yararlı olurdu.

Özellikle eylem araştırmalarının ve nitel araştırmaların bağlamları çok

önemlidir. Bağlamlar sonuçların genelleştirilmesi ve yorumlanması için

detaylı olarak verilmelidir. Ancak bu sayede söz konusu bilimsel eforun

sonuçlarının genellenmesi ve yorumlanması anlamlı olabilmektedir. ()

Esasında yazarların ulaştığı sonuçlar fazla şaşırtıcı değildir. Günümüzde

yönetimde durumsallık ve sistem yaklaşımı kavramları ve uygulamaları tercih

değil zorunluluk haline gelmiştir. Bu her türlü yönetim pratiğinin bağlamsal

olarak ele alınması ve bir sistem gibi ele alınmasını gerektirir. Özünde

yazarların tespitleri de durumsallık ve sistem yaklaşımı kavramlarının paydaş

yönetiminin stratejik yönetim düzleminde işlenmesinden türetilebilecek

niteliktedir. Dolayısıyla yazarların makalenin sonuç bölümünde ulaştıkları

tespitlerin esasında günümüz post modern yönetim yaklaşımları tarafından

da öğütlenen durumsallık ve sistem yaklaşımı kavramlarına paralellik ve

ilişkisellik arz ettiğini vurgulamaları yerinde olurdu. ()