Moldestad, ID 221453 og 221454 - uib.no...Fylke Sogn og Fjordane Kommune Gloppen Gardsnamn Moldestad...

UNIVERSITETSMUSEET I BERGEN AVDELING FOR KULTURHISTORIE FORNMINNESEKSJONEN

Moldestad, ID 221453 og 221454 90/2 og 3, Gloppen, Sogn og Fjordane av Kjetil Loftsgarden Rapportnr. 13 - 2017

Universitetsmuseet i Bergen

Fornminneseksjonen

Fylke Sogn og Fjordane Kommune Gloppen

Gardsnamn Moldestad G.nr./b.nr. 90/2, 3 og 53

Prosjektnamn Moldestad Prosjektnummer 553 Kulturminnetype Busetnadsspor

Lokalitetsnamn ID nr. (Askeladden) 221453 og 221454

Tiltakshavar Olfia Støyva

Ephortenummer 2016/10658 Sakshandsamar Søren Diinhoff og Kjetil Loftsgarden Intrasisnummer UM_2017_11

Aksesjonsnummer 2017/124 Museumsnummer (B/BRM) 17868

Fotobasenummer (Bf) Bf10250 Tidsrom for utgraving 29.5.-9.6.2017

Prosjektleder Kjetil Loftsgarden Rapport ved: Kjetil Loftsgarden

Rapport dato:

1

1. Rammene til undersøkinga

1.1 Bakgrunn

Bakgrunnen for saka er ein reguleringsplan for bygging av bustad på frådelt tomt ved garden

Moldestad i Gloppen kommune, jf. figur 1. Tiltakshavar er Olfia Støyva.

Sogn og Fjordane fylkeskommune mottok 21.1.2016 søknad på høyring om dispensasjon

etter plan- og bygningslova for frådeling av bustadtomt. Området vart vurdert til å ha stort

potensiale for automatisk freda kulturminne i form av busetnadsspor, og fylkeskommunen

varsla behov for kulturminneregistrering. Kommunen sendte vedtak om frådeling den

20.4.2016. Den arkeologiske registreringa vart gjennomført i perioden 30. – 31.5. 2016. Ved

registreringa blei det påvist eldstader og stolpehol, desse fekk Askeladden id 221453 og

221454.

På vegner av tiltakshavar sendte fylkeskommunen den 20.9.2016 søknad om dispensasjon

frå lov om kulturminne § 8 fyrste ledd. Riksantikvaren innvilga dispensasjonen i brev dagsett

31.10.2016 med vilkår om arkeologisk undersøking i tråd med prosjektplan og budsjett frå

Universitetsmuseet i Bergen dagsett 28.10.2016.

Figur 1. Planområdet ligg nord for Byrkjelo i Gloppen kommune.

2

1.3 Tidsrom og deltakarar

Den arkeologiske utgravinga vart gjennomført i perioden 29.5.–9.6.2017. Prosjektleiar Kjetil

Loftsgarden deltok i felt i heile perioden, det same gjorde feltassistent Kristoffer Hillesland og

innmålingsansvarleg Cecilia Falkendal.

Seksjonsleiar Asle Bruen Olsen besøkte feltet 1. juni.

Gravemaskin var leigd inn frå Torleiv Straume AS.

1.4 Formidling/media

Formål og venta resultat frå utgravinga vart formidla til nysgjerrige naboar og forbipasserande.

Torsdag 1.juni var ein lokal førskule/barnehage på besøk og fekk ein liten introduksjon om arkeologi

og utgravinga.

Ei journalist frå Firda Tidend besøkte utgravinga 1.juni. Reportasjen vart publisert i Firda Tidend

onsdag 6.juni.

2. Kulturminner, registrering, landskap

Det er fleire bruk under Moldestad, og fleire av desse med bruksnamnet Moldestad. Alt i 1620 var

garden delt i fire jamstore bruk (Aaland 1935:455). Hovudbølet har ligge ca. 200 m vest for

undersøkingsområdet, og innmarka vart utskift i 1896 (Aaland 1935:455).

Den aktuelle tomta er avgrensa mot aust av eksisterande bustadhus og tilhøyrande hage, jf. figur 2.

Mot vest er det avgrensa av ein låve på gnr. 90/2 og mot nord av vegen inn mot garden 90/3. Tomta

ligg på ei skrånande flate som strekk seg om lag 20 meter vidare sørover utanfor tomta. Det er

registrert ein gravhaug med id 63958 om lag 100 m aust for tunet på gnr. 90/3. Det har òg kome inn

funn til museet som skal ha vore funnen i ein steinsett haug som er beskriven til å ha vore ca. 7 meter

i diameter og 1,5 m høg. Funna er frå vikingtid og inkluderer ein øks, ein skjoldbule, ein hamar og ein

sigd (B8107). Haugen skal ha stått like ved tunet, men vart fjerna. Det er sannsynleg at det her

meinast tunet ved hovudbølet.

Postvegen Bergen-Trondheim gjekk forbi Moldestad på vegen mot Utvik. Eigar av garden på gnr. 90/2

opplyste at vegen rett nord utgravingsområdet vart flytt nokre meter mot nord for rundt 20 år sidan.

FKB-karta er enno ikkje oppdaterte, noko som blant anna er synleg på figur 2 og på bakgrunnskartet

frå fylkets registreringar, jf. figur 3.

3

Figur 2. Utgravingsområdet er markert med raud sirkel, mot aust ligg den registrerte gravhaugen med id

63958.

2.2 Registreringa

Registreringa vart gjennomført av Sogn og Fjordane fylkeskommune, ved Lars Jølle Berge og Maria

Kristine Sture, i perioden 30.–31.5.2016.

Det vart opna to sjakter med gravemaskin, og dei påviste strukturar i begge sjaktene. Fylket

registrerte 31 stolpehol og fleire eldstadar. Strukturane vart målt inn med GPS/CPOS og dokumentert

med foto, plan- og profilteikningar. Det vart òg tatt ut trekolprøver for C14-datering. På grunn av

ulike dateringar rekna fylkeskommunen dei registrerte strukturane som to lokalitetar.

Askeladden id 221453

Sjakt 1 målte 25 x 5 meter og det vart registrert ni strukturar, sju stolpehol, ein eldstad og ei

kokegrop. Kokegrop S4 vart datert til eldre romersk jernalder (Beta-440684; BP 1880 +/- 30 (Cal 65-

220 e.Kr.))

4

Askeladden id 221454

Sjakt 2 målte 20 x 50 meter og det vart registrert 26 strukturar, 24 stolpehol og to eldstader.

Stolpehol S36 vart datert til førromersk jernalder (Beta-440685; BP 2190+/- 30 (Cal 360-170 f.Kr.)).

Eldstad S37 vart òg datert til den same perioden (Beta-440686; BP 2150+/- 30 (Cal 350-395, 230-220

og 210-105 f.Kr.)).

Figur 3. Kart frå registreringsrapporten. Viser sjaktene og registrerte strukturar.

2.3 Topografi og landskap

Moldestad ligg om lag to kilometer nord for Byrkjelo sentrum. Staden ligg i ein sørvendt dalside, med

og vidt utsyn og gode solforhold.

Det har gått føre seg ein omfattande maskinell rydding av innmarka i moderne tid. Dette er synleg

ved massive rydningsrøyser i området. Det kjem òg klart fram i kontrasten mellom innmarka slik den

står fram i dag og eldre foto som viser ein innmark med særs mykje stein, jf. figur 4.

5

Figur 4. Moldestad i Byrkjelo i Sogn og Fjordane. Fotografert 1885 og 2012. Det gamle gardstunet er riven og

erstatta av moderne driftsbygning. Fotografering 1885; Axel Lindahl, fotografering 2012; Oskar Puschmann.

3. Praktisk gjennomføring av utgravingsprosjektet

3.1 Problemstilling og målsetting

Basert på fylket sin registrering var det grunn til å anta at ein kunne vente å finne eit større

busetnadsområde ved utgraving. Ein målsetnad ved utgravinga var difor å avdekke eit eller fleire

langhus frå forromersk jernalder og eldre romersk jernalder. Moldestad ligg lenger inn i landet enn

dei bosetningsundersøkingane som så langt har vore gjennomført i Gloppen og Breim, og denne

undersøkinga var slik vurdert til å ha stor forskingsmessig verdi. Dette kunne belyse korleis

6

jernalderens jordbruk utnytte område i eit høgare terreng, lenger vekk frå primære

busetnadsområde. Slik kunnskap har stor betyding for samanliknande landskapsarkeologisk analyse.

3.2 Metode

Maskinell flateavdekking

Undersøkinga vart gjennomført ved maskinell flateavdekking, ein metode som tek sikte på å påvise

kulturspor under markoverflata. Ved flateavdekking fjernar ein overdekket av torv og

dyrkingsjord/beitelag ved hjelp av ein gravemaskin med pusseskuffe. Ved intensiv bruk av ein

jordbruksmark vil kulturminne under bakken bli forstyrra, omrota eller øydelagt, men spora etter

førhistoriske nedgravingar vil ofte vere bevart i djupare jordlag eller i toppen av undergrunn. Slike

spor kan vere graver, stolpehol og grøfter tilhøyrande ulike typer huskonstruksjonar, avfallsgroper,

eldstader, kokegroper m.m. For å få fram desse strukturane i undergrunnen blir maskin fylgt av

arkeologar som finreinsar området med krafse og graveskei.

Strukturane blir dokumentert ved fotografering og teikning i passande målestokk, som oftast 1:10

eller 1:20, både i plan og profil. Små enkeltstrukturar blir snitta med spade, og det blir graven ein

«boks» ut frå strukturens midtpunkt for å synleggjere forma på sidekantane og botnen av

nedgravinga.

Det blir tatt prøver frå dei strukturane ein i felt vurderer for å vere relevante.

3.3 Dokumentasjon

Innmålingar gjekk føre seg kontinuerleg i løpet av utgravingsperioden, med bruk av ein totalstasjon

og/eller GPS/CPOS. Intrasis-koder vart brukt under innmålinga og innmålingsfiler og anna digital

dokumentasjon vart handsama i Intrasis. Kart vart også utarbeidd i ArcGis.

Opna felt, strukturar og profilar vart målt inn slik at ein oppnår ein nøyaktig kartfesting. Alle

strukturar vart beskrive og dokumentert i felt ved hjelp av Ipad og Musit registreringsskjema.

Alle strukturar vart fotografert i plan og profil og alle profil vart dokumentert med teikning.

Teikningar vart reinteikna ved hjelp av Adobe Illustrator.

I løpet av utgravinga vart det tatt foto til fotogrametri ved tre høve, etter flateavdekking, under

utgravinga og etter utgravinga. Desse foto vart prosessert i programmet Agisoft photoScan.

Det vart tatt ut kolprøve frå 14 strukturar. Alle prøver vart tatt ut i dokumentert profil og innmålt og

merka med Intrasis-kode.

7

I alt vart 34 foto lagt til fotobasen Musit/Unimus, under Fotobasenummer (Bf)10250.

3.4 Utgravingens forløp

Avtorvinga med gravemaskin gjekk frå sør mot nord og vart gjennomført i løpet av to dagar, 30.–

31.5. Undergrunnen vart reinsa fram med krafser etter gravemaskina, jf. figur 5. Påviste strukturar

vart fortløpande innmålt og nummerert med Intrasis-kode.

Alle strukturar vart snitta og dokumentert ved fotografering i plan og profil og teikning i profil i skala

1:10. Det vart tatt ut kolprøver i profilet der dette vart vurdert formålstenleg.

I alt vart det tatt ut 14 kolprøver. Desse vart sendt til Helge Høeg for vedartsbestemming, og fem av

prøvene vart så sendt til Beta analytics for C14-datering.

Den fyrste veka etter utgravinga arbeidde Cecilia med kart og innmålingsfiler. Kristoffer reinteikna

teikningar, la inn i fotobasen og vaska kolprøvene.

Figur 5. Maskinell avtorving, foto tatt mot vest. Foto: K. Loftsgarden

8

4. Undersøkinga

I alt vart 623 m2 avdekt, jf. figur 6. Jordmassene vart lagt nord og vest for utgravingsområdet.

Etter flateavdekkinga vart det registrert og innmålt 79 strukturar. Etter reinsing og snitting vart 59 av

desse avskrivne, dei fleste som spor etter steinopptrekk. To strukturar vart rekna som fyllskifte etter

eldre veg. Ein struktur var definert som grop, men utan klar funksjon.

Av arkeologiske strukturar vart det undersøkt 13 moglege stolpehol, to moglege eldstader og ei

mogleg kokegrop.

Figur 6. Undersøkingsområdet. I nordaust er det spor etter vegbanen før den vart flytta nokre meter mot

nord. I aust er det spor etter ei dreneringsgrøft.

9

4.1 Kokegrop

Ein struktur vart tolka som ei mogleg kokegrop. Gropa var 40 x 50 cm stor i plan, og om lag 14 cm

djup. Det var eit tydeleg kollag i botn av gropa. Steinen i gropa såg ut til å vere skjørbrent, men dette

er vanskeleg å stadfeste sikkert då mykje av den steinen i grunnen var porøs og raudleg i farge.

Intrasis-id Bredde Lengde Djupn Beskriving

A1321 40 50 14 Mørk gråbrun kullhalldig silt/matjord. Tydeleg kollag i botn av

gropa. Ein del nevestor stein ligg i gropa. Moglegvis skjørbrent

Funn

Der var ingen funn.

Tolking og datering

Kokegroper er tolka som spor etter stader med rituell matlaging med sosio-politiske betyding. Der

deling av måltid var ein effektiv måte å skape og oppretthalde alliansar og sosiale nettverk

(Gustafson mfl. 2005). Strukturen A1321 er datert til 6602 – 6471 f.Kr. Dette er ei tidleg datering for

ei kokegrop. Sjølv om det finst døme på så tidlege dateringar av kokegroper, er dei fleste kokegroper

datert til eldre jernalder (Gustafson 2005). Dette, og mangelen på eintydig skjørbrent stein, gjer at

ein ikkje kan utelukke at struktur A1321 kan vere spor etter ein eldstad.

Figur 7. A1321, fotografert i plan og profil. Foto: K. Loftsgarden

Foto

Nr Beskriving Retning Dato Sign.

Bf10250_P5310134 A1321 Plan N 07.06.2017 KL

Bf10250_P5310135 A1321 Profil N 07.06.2017 KL

10

Teikning

Plan- og profiltegning nr. 2

Figur 8. Profilteikning, Kokegrop A1321

Vitskapelege prøver

Struktur nr. Prøve nr. Gram Vedart Lab.nr. Datering Kal. 2 sigma

A1321 1340 0,3 pinus Beta – 473723 7710 +/- 30 BP (95.4%) 6602 – 6471 f.Kr.

4.2 Eldstader

To strukturar vart rekna som moglege eldstader. Desse er delvis bevarte og har forskjellig utsjånad.

A500 var lite synleg i plan, men har eit fint kollag som går djupare i vest. Medan A844 hadde eit klart

kollag i plan, med større kolbitar.


A500 30 60 30 Mulig ildsted. Lag med trekull som strekker seg ned i undergrunn, fint kull,

mye stein.

A844 30 27 4 Tolket som ildsted, mye kull, men ingen brent stein.

Funn

Der var ingen funn.

11

Tolkning og datering

Struktur A500 vart datert til 6375 – 6216 f.Kr., medan A844 vart datert til (69.3%) 1440 – 1524 e.Kr.,

(25.6%) 1571 - 1630 e.Kr. A500 besto av eit fint trekollag med få store bitar, og var relativt diffus i

plan, medan A844 hadde eit tydeleg kollag med til dels store trekolbitar. Dateringsresultata speglar

såleis dei forskjellige utsjånadane etter bevaringsgrad, der den eldste eldstaden er betydeleg meir

utvaska.

Figur 9. Eldstad A844, fotografert i plan og profil. Foto: K. Hillesland

Foto

Nr Beskrivelse Retning Dato Sign.

Bf10250_P5310053 A508, A500 Plan N 02.06.2017 KH

Bf10250_P5310058 A500 Profil N 02.06.2017 KH

Bf10250_P5310036 A844 Plan N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310037 A844 Profil N 01.06.2017 KH

Tegninger


Figur 11. Profilteikning, eldstad A500

12

Figur 10 Profilteikning, eldstad A844


Struktur nr. Prøve nr. Gram Vedart Lab. nr. Datering Kal. 2 sigma

A500 1222 0,1 betula Beta – 473726 7390 +/- 30 BP (95.4%) 6375 – 6216 f.Kr.

A844 1220 0,1 betula Beta – 473727 390 +/- 30 BP (69.3%) 1440 – 1524 e.Kr.

(25.6%) 1571 - 1630 e.Kr.

4.3 Stolpehol

13 strukturar vart rekna som moglege stolpehol. Dei fleste av desse er ikkje overbevisande stolpehol

og kan best reknast som stolpeliknande. Det var ikkje mogleg å påvise noko form for organisering

eller sette desse i eit system, og ein ytterlegar tolking er difor ikkje mogleg.


A483

30 30 25 Staurhull, men noe uklar

A225 60 50 28 Mulig stolpehull, mye trekull i bunn av strukturen

A269 36 48 10 Stolpehull, spiss form.

A288 30 30 20 Stolpelignende

A319 35 35 20 Noe uklart

A329 30 30 15 Stolpehull. Noe uklart.

A492 25 27 20 Mulig stolpehull, rett ved siden av mulig ildsted

A713 70 60 30 Stolpelignende

A368 45 50 18 Avrunda, ganske tydeleg markert i profilet. Kan moglegvis vere

steinopptrekk.

A431 25 30 7 Mogleg stolpehol, men grunt. Noko hardt grovrensa. Homogen gråbrun

silt/matjord.

630 30 50 23 Gråbrun silt/matjord i øvre del av strukturen. Raudbrun grus/sand i nedre

del. Einskilde kolbitar.

A653 60 60 30

A1309 40 60 16 Gråbrun silt/matjord. Innslag av raudbrun sand/silt, anrikningslag. Ujamn

nedgraving, mogleg stolpehol, men mest sannsynlig steinopptrekk

Funn

Der var ingen funn.

13

Tolking og datering

Dei fleste stolpehola er funnen i sørvestre del av utgravingsområdet. Det var likevel ikkje mogleg å

påvise noko form for organisering eller sette desse i eit system. Fleire av strukturane er usikre og kan

moglegvis vere spor etter steinopptrekk eller anna.

Figur 13. Stolpehol A225, fotografert i plan og profil. Foto: K. Hillesland

Foto

Nr Beskriving Retning Dato Sign.

Bf10250_P5310051 A399 Plan N 02.06.2017 KL

Bf10250_P5310056 A483 Profil N 02.06.2017 KH

Bf10250_P5310064 A225 Plan N 06.06.2017 KH

Bf10250_P5310071 A225 Profil N 06.06.2017 KH

Bf10250_P5310013 A269 Plan N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310014 A269 Profil Ø 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310019 A288, A279 Plan N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310021 A288 Profil N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310018 A319, A329 Plan N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310023 A319 Profil NV 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310018 A319, A329 Plan N 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310024 A329 Profil NV 01.06.2017 KH

Bf10250_P5310052 A492, A483 Plan V 02.06.2017 KH

Bf10250_P5310057 A492 Profil Ø 02.06.2017 KH

Bf10250_P5310076 A713 Plan N 06.06.2017 KH

Bf10250_P5310080 A713 Profil N 06.06.2017 KH

Bf10250_P5310015 A368 Plan N 01.06.2017 KL

Bf10250_P5310022 A368 Profil N 01.06.2017 KL

14

Bf10250_P5310065 A431 Plan NØ 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310068 A431 Profil NØ 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310082 A630 Plan N 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310087 A630 Plan NNV 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310081 A630, A653 Plan N 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310093 A653, A1254 Profil VSV 06.06.2017 KL

Bf10250_P5310118 A570, A1309 Plan NV 07.06.2017 KL

Bf10250_P5310123 A1309 Profil SV 07.06.2017 KL

Tegninger





Struktur

nr.

Prøve nr. Gram Vedart Lab.nr. Datering Kal. 2 sigma

225 1223 0,2 betula Beta-

473725

3380 ± 30 BP (95.4%) 1746 - 1616 cal BC

713 1252 0,1 betula Beta-

473724

240 ± 30 BP (52.6%) 1632 - 1682 e.Kr.

(29.9%) 1762 – 1803 e.Kr.

4.4 Grop

Ein struktur vart tolka som ei grop, men utan tydeleg funksjon. Groper er nedgravingar med

varierande funksjonar. Nokon kan ha vore avfallsgroper, andre kan ha hatt ein funksjon i samband

med produksjonsanlegg, men for dei fleste groper er funksjonen vanskeleg å stadfeste.

Intrasis-id Diameter Djupn Beskriving

388 35 17 Grop, avrunda botn. To åtskilde fyllmasser. I botnen

raudbrunt siltlag, enkelte område gråbrun silt/fint gruslag

med einskilde få kolspetter. De øvste laget er gråbrun silt,

med noko matjordsmasser.

15

Funn

Der var ingen funn.

Foto

Nr Beskrivelse Retning Dato Sign.

Bf10250_P5310027 A388 Plan N 01.06.2017 KL

Bf10250_P5310031 A388 Profil N 01.06.2017 KL

Tegninger


5. Samanfattande konklusjon

I mai–juni 2017 gjennomførte Universitetsmuseet i Bergen ein arkeologisk undersøking i samband

med dispensasjon frå Lov om kulturminne § 8 fyrste ledd for oppføring av bustad, Moldestad - 90/2,

3 og 53, Gloppen kommune. Tradisjonell maskinell flateavdekking vart nytta som utgravingsmetode.

Det vart avdekt 623 m2, og det vart registrert 79 strukturar. Etter reinsing og snitting vart 59 av desse

avskrivne, dei fleste som spor etter steinopptrekk. To strukturar vart rekna som spor etter vegen som

tidlegare gjekk i nordre del av området. Det vart i tillegg påvist ein grop av ukjent funksjon. Det er

sannsynleg at det har vore gjennomført maskinell rydning av stein frå området, eldre foto og massive

rydningsrøyser i nærområdet tilseier dette. Fleire av strukturane kan vere spor etter dette arbeidet.

Av arkeologiske strukturar vart 13 tolka som moglege stolpehol, to som eldstader og ei som

kokegrop. Under registreringa vart fleire arkeologiske strukturar påvist, me klarte ikkje å finne att alle

desse under utgravinga.

Dei avdekte strukturane viser likevel spor etter aktivitet i området frå steinalder og fram til historisk

tid.

16

Litteratur

Aaland, J. 1935: Nordfjord fraa gamle dagar til no, II. Dei einskilde bygder, Gloppen-Breimn. Brødrene

Totland. Nordfjordeidet

Berge, Lars J. 2016: Rapport frå kulturminneregistrering. Moldestad frådelingssak. Gnr/bnr 90/2,3.

Gloppen kommune, Sogn og Fjordane fylkeskommune, Kulturavdelinga 2016

Gustafson, Lil, Tom Heibreen og Jes Martens 2005: De gåtefulle kokegroper : Kokegropseminaret 31.

november 2001 : artikkelsamling. Varia, vol. 58. Kulturhistorisk museum, Universitetet i Oslo,

Oslo.

Gustafson, Lil 2005: Om kokegroper i Norge. I De gåtefulle kokegroper, redigert av Lil Gustafson, Tom

Heibreen og Jes Martens, s. 103–107. Varia, vol. 58. Kulturhistorisk Museum, Universitetet i

Oslo, Oslo.

17

Vedlegg:

Vedlegg A. Strukturliste

Intrasis

Id

Subclass Beskrivelse Anmerkning

200 Avskrevet natur/rest av

matjord

214 Annet ujevn/uavklart nedgraving/grop uten klar funksjon. ujevn/uavklart

nedgraving/grop

uten klar funksjon

225 Stolpehull mulig stolpehull,

mye trekull i bunn

av strukturen

234 Avskrevet steinopptrekk

245 Avskrevet matjordsrest


269 Stolpehull : stolpehull, spiss form.


288 Stolpehull stolpelignende

297 Avskrevet struktur snittet av fylkeskommune, tolket som stolpehull.

Avskrevet, utvaskingslag med innslag av matjord.

307 Avskrevet Steinopptrekk

319 Stolpehull noe uklart

329 Stolpehull : stolpehull. Noe uklart. noe uklart

339 Annet Mogleg stolpehol. Men grunn og flat/avrunda. Einskilde, få,

kullbitar.

358 Annet Mogleg stolpehol. Grunn og lite definert. Grunn og lite

definert.

368 Stolpehull avrunda, ganske tydeleg markert i profilet. Kan moglegvis vere

steinopptrekk.

380 Avskrevet førsvann vid

opprens

388 Grop Grop, avrunda botn. To åtskilde fyllmasser. I botnen raudbrunt

siltlag, enkelte område gråbrun silt/fint gruslag med einskilde få

kolspetter. De övste laget er gråbrun silt, med noko

matjordsmasser.

399 Annet snitta av fylkeskommunen. Tydeleg markert i profil. Homogen

18

masse av gråbrun silt/matjord. Einskilde kolbitar. Moglegvis

steiopptrekk

413 Annet stolpelignende men

kan vara

steinopptrekk

422 Avskrevet Grunn. Gråbrun silthaldig matjord. Steinopptrekk. steinopptrekk

431 Stolpehull mogleg stolpehol, men grunt. Noko hardt grovrensa. Homogen

gråbrun silt/matjord.

439 Avskrevet Rest av utvaskingslag, iblanda nokre kolflekkar. Grunt,

avskrevet. Ikkje teikna.

utvaskingslag ikkje

teikna

448 Annet : homogen gråbrun silt/matjord. Brattare nedskjering i N, meir

avrunda/flat mot S. Mogleg steinopptrekk.


471 Avskrevet steinopptrekk, muligens matjordsrest steinopptrekk,

matjordsrest

483 Staurhull staurhull, men noe uklar

492 Stolpehull : mulig stolpehull, rett ved siden av mulig ildsted stolpelignende

500 Ildsted : mulig ildsted. Lag med trekull som strekker seg ned i

undergrunn, fint kull, mye Stein.




539 Annet mulig stolpehull, noe uklart, kan være Steinopptrekk

549 Annet stolpehull, noe uklar, mulig steinopptrekk

558 Annet stolpehull, noe uklar, mulig steinopptrekk

570 Annet Grunn. Homogen gråbrun silt/matjord. Sannsynlegvis

steinopptrekk e.l.

581 Annet Moglegvis steinopptrekk. Gråbrun silt/grus. Nokre einskilde

kolbitar.

593 Avskrevet Strukturen var svakt synleg på overflata, og ikkje synleg i

profilet. Ikkje teikna.

602 Annet Botnen av strukturen er av mørk raudbrun grus/sand. Elles

gråbrun silt/matjord. Innslag av utvaskingslag, ljosbrun silt.

621 Annet grunn og flat. Gråbrun silt/matjord, einskilde kolbitar. Ikkje

tydeleg avgrensa. Sannsynlegvis steinopptrekk e.l.

630 Stolpehull gråbrun silt/matjord i øvre del av strukturen. Raudbrun

grus/sand i nedre del. Einskilde kolbitar.

19

641 Avskrevet utflytende i plan. Grunn og "flat" i profil. Steinopptrekk e.l.

653 Stolpehull


679 Annet : mulig stolpehull, kan være steinopptrekk

690 Annet mulig stolpehull, kan være steinopptrekk


713 Stolpehull stolpelignende

730 Avskrevet Utflytande i plan, og grunn i profil. Gråbrun silt/matjord.

Sannsynlegvis rest av matjord

745 Annet stolpelignende

756 Avskrevet : forsvann vid rensning. Matjordsrest. Saknar øvrig dok.

766 Avskrevet rester av gamla vägen. Fyllmassor med sten.

781 Avskrevet rester av etableringsttlager før den gamla vägen.



814 Avskrevet utvaskingslag

832 Avskrevet matjordsrest, førsvandt vid rensning, saknar øvrig dok.

844 Ildsted : tolket som ildsted, men veldig usikker, mye kull, men ingen

brent Stein. Kan være rester etter jordlag over.

859 Fyllskifte Fyllskift/stenlyft. Ligger i den gamla vegbanans stræckning.

870 Fyllskifte stolpeliknande men ligger i den gamla vægbanan. Fyllingen ær

førhållandevis løs så med største sannolikhet stenlyft. Rester av

den gamla fyllmaterial för den gamla vägbanan.

881 Avskrevet stenlyft vid schaktning. Grop fylld av løs matjord. Sten dragits

med nær vi schaktade.

892 Avskrevet matjordsrest, forsvant under opprens, ikke dokumentert

ytterligere.



941 Avskrevet registrert som kokegrop tidligere. Avskrevet. Ansamlinger av

matjord/kull/Stein, trolig etter pløyning, eller fyllmasser


969 Avskrevet matjordsrest, forsvant under opprens, ikke dokumentert

ytterligere.




20



1254 Annet

1282 Avskrevet Matjordsrest, forsvant under opprens, ikke dokumentert

ytterligere

försvann vid

rensning


1309 Stolpehull gråbrun silt/matjord. Innslag av raudbrun sand/silt,

anrikningslag. Ujamn nedgraving, mogleg stolpehol. Men mest

sannsynlig steinopptrekk

1321 Kokegrop mørk gråbrun kullhalldig silt/matjord. Tydeleg kollag i botn av

gropa. Ein del nevestor stein ligg i gropa. Moglegvis skj

1330 Avskrevet steinopptrekk steinopptrekk

Vedlegg B. Fotoliste i Musit

Fotokort_id Filnavn Motiv Sett mot Opptaksdato

153238 Bf10250_P6070134.JPG A1321 Plan N 07.06.2017

153239 Bf10250_P6070135.JPG A1321 Profil N 07.06.2017

153198 Bf10250_P5310002.JPG A214 Plan S 31.05.2017

153220 Bf10250_P6060071.JPG A225 Profil N 06.06.2017

153199 Bf10250_P5310003.JPG A269 Plan Ø 31.05.2017

153201 Bf10250_P6010013.JPG A269 Plan N 01.06.2017

153202 Bf10250_P6010014.JPG A269 Profil Ø 01.06.2017

153204 Bf10250_P6010021.JPG A288 Profil N 01.06.2017

153203 Bf10250_P6010018.JPG A288, A368 Plan N 01.06.2017

153205 Bf10250_P6010022.JPG A368 Profil N 01.06.2017

153217 Bf10250_P6020054.JPG A399 Profil N 02.06.2017

153210 Bf10250_P6020041.JPG A448 Plan N 02.06.2017

153211 Bf10250_P6020043.JPG A448 Profil NV 02.06.2017

153218 Bf10250_P6020058.JPG A500 Profil N 02.06.2017

153216 Bf10250_P6020053.JPG A508, A500 Plan N 02.06.2017

153212 Bf10250_P6020044.JPG A539 Plan N 02.06.2017

153213 Bf10250_P6020045.JPG A539 Profil N 02.06.2017

153207 Bf10250_P6010029.JPG A558 Profil NV 01.06.2017

153206 Bf10250_P6010026.JPG A558/549 Plan NV 01.06.2017

153234 Bf10250_P6060106.JPG A602 Plan N 06.06.2017

21

153235 Bf10250_P6070107.JPG A602 Profil N 07.06.2017

153224 Bf10250_P6060082.JPG A630 Plan N 06.06.2017

153227 Bf10250_P6060087.JPG A630 Profil NNV 06.06.2017

153223 Bf10250_P6060081.JPG A630, A653 Plan N 06.06.2017

153225 Bf10250_P6060083.JPG A653, A1254 Plan N 06.06.2017

153233 Bf10250_P6060093.JPG A653, A1254 Profil VSV 06.06.2017

153221 Bf10250_P6060076.JPG A713 Plan N 06.06.2017

153222 Bf10250_P6060080.JPG A713 Profil N 06.06.2017

153208 Bf10250_P6010036.JPG A844 Plan N 01.06.2017

153209 Bf10250_P6010037.JPG A844 Profil N 01.06.2017

153214 Bf10250_P6020046.JPG A870 Plan S 02.06.2017

153215 Bf10250_P6020049.JPG A870 Profil S 02.06.2017

153226 Bf10250_P6060084.JPG A929 Plan N 06.06.2017

153228 Bf10250_P6060088.JPG A929 Profil N 06.06.2017

Vedlegg C. Liste over vitenskapelige prøver

Intrasis Id Prøve No Subclass Vekt Vedart (Høeg)

269 744 Kullprøve 0,17 8 bjørk, 1 ung fur

288 858 Kullprøve 0,4 2 bjørk, 1 hassel

368 955 Kullprøve 0,14 10 bjørk

388 1219 Kullprøve 0,32 4 bjørk, 1 furu










1321 1340 Kullprøve 0,31 8 furu

22

Vedlegg D. Liste over tegninger

Profilteikningar nr. 1

A1002, A990, A1014, A1026, A745, A520, A956, A978, A814, A795, A803, A679, A690, A702,

A527, A1291, A668, A1330


A602, A570, A1309, A730, A1321


A859, A870


A339, A358, A368, A388, A581, A448, A399, A431, A621, A630, A1254, A1280


A941, A844, A539, A234, A483, A492, A500, A508, A200, A225, A460, A471, A713, A929,

A918, A906


A214, A258, A245, A269, A307, A279, A288, A319, A329, A413, A558, A549

23

Vedlegg E. Dateringsresultater

28

Vedlegg F. Tilvekst

B17868/1-14 Trekullprøver fra steinalder, jernalder og nyere tid fra MOLDESTAD (90/2,50), GLOPPEN K., SOGN OG FJORDANE.

/1-14 14 vitenskapelige prøver av trekull

/5, 8, 9 og 14 er datert, og det foreligger dermed ikke trekull til magasinet fra disse

Funnet ved arkeologiske undersøkelser i 2017 av et bosetnings-/aktivitetsområde med mulige stolpehull, ildsteder og en mulig kokegrop. Rapport 13/2017 av Kjetil Loftsgarden fra Universitetsmuseet i Bergen. Askeladden ID 221453 og 221454.

Forside_MoldestadSide2, MoldestadRapp_Moldestad1. Rammene til undersøkinga1.1 Bakgrunn1.3 Tidsrom og deltakarar1.4 Formidling/media

2. Kulturminner, registrering, landskap2.2 Registreringa2.3 Topografi og landskap

3. Praktisk gjennomføring av utgravingsprosjektet3.1 Problemstilling og målsetting3.2 Metode3.3 Dokumentasjon3.4 Utgravingens forløp

4. Undersøkinga4.1 Kokegrop4.2 Eldstader4.3 Stolpehol4.4 Grop

5. Samanfattande konklusjonLitteratur

Moldestad, ID 221453 og 221454 - uib.no...Fylke Sogn og Fjordane Kommune Gloppen Gardsnamn Moldestad...

Documents

Transcript of Moldestad, ID 221453 og 221454 - uib.no...Fylke Sogn og Fjordane Kommune Gloppen Gardsnamn Moldestad...