MÜDEK ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU Çevre Mühendisliği...

Anadolu Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü MÜDEK Özdeğerlendirme Raporu-2013

Sayfa i

MÜDEK ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU

Çevre Mühendisliği Bölümü

Anadolu Üniversitesi

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü

İki Eylül Kampusü 26555 Eskişehir

Temmuz 2013


Sayfa ii

MÜDEK Özdeğerlendirme Raporu

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER ................................................................................................................................ ii ŞEKİLLER DİZİNİ ........................................................................................................................ iv TABLOLAR DİZİNİ ...................................................................................................................... v

A. Programa İlişkin Genel Bilgiler ...................................................................................................... 1 1. İletişim Bilgileri ..................................................................................................................... 1 2. Program Başlıkları ................................................................................................................. 1 3. Programın Türü ...................................................................................................................... 2 4. Yönetim Yapısı ...................................................................................................................... 2 5. Programın Kısa Tarihçesi ve Değişiklikler ............................................................................ 3 6. Önceki Yetersizliklerin ve Gözlemlerin Kaldırılması Yönünde Alınan Önlemler ................ 4

B. Değerlendirme Özeti ....................................................................................................................... 8 Ölçüt 1. Öğrenciler .......................................................................................................................... 8

1.1 Öğrenci Kabulleri ................................................................................................................. 8 1.2 Yatay ve Dikey Geçişler, Ders Sayma ............................................................................... 11

1.2.1. Yatay ve Dikey Geçiş ................................................................................................ 11 1.2.2. Yandal ve Çift Anadal Programı ............................................................................... 13

1.3 Öğrenci Değişimi ................................................................................................................ 14 1.4 Danışmanlık ve İzleme ....................................................................................................... 17 1.5 Başarı Değerlendirmesi ...................................................................................................... 19 1.6 Mezuniyet Koşulları ........................................................................................................... 20

Ölçüt 2. Program Eğitim Amaçları ............................................................................................... 21 2.1 Program Eğitim Amaçları ................................................................................................... 21 2.2 Kurum Özgörevleriyle Tutarlılık ........................................................................................ 21 Özgörev .................................................................................................................................... 21 Uzgörüş ..................................................................................................................................... 21 2.3 Program Eğitim Amaçlarını Belirleme ve Güncelleme Yöntemi ....................................... 22 2.4 Program Eğitim Amaçlarına Ulaşma .................................................................................. 25

Ölçüt 3. Program Çıktıları ............................................................................................................. 26 3.1 Program Çıktılarını Belirleme Yöntemi ............................................................................. 26 3.2 Program Çıktıları ................................................................................................................ 26 3.3 Program Çıktılarının Program Eğitim Amaçlarıyla Uyumu............................................... 27 3.4 Program Çıktılarının Ölçme ve Değerlendirme Süreci ...................................................... 28

Ölçüt 4. Sürekli İyileştirme ........................................................................................................... 54 Ölçüt 5. Eğitim Planı ..................................................................................................................... 61

5.1 Eğitim Planı (Müfredat) ..................................................................................................... 61 5.2 Eğitim Planının İçeriği ...................................................................................................... 63 5.3 Eğitim Planını Uygulama Yöntemi .................................................................................... 64 5.4 Eğitim Planı Yönetim Sistemi ........................................................................................... 65 5.5 Ana Tasarım Deneyimi ...................................................................................................... 66 5.6 Ders İçerikleri ...................................................................................................................... 72

Ölçüt 6. Öğretim Kadrosu ............................................................................................................. 81 6.1 Öğretim Kadrosunun Sayıca Yeterliliği ............................................................................. 81 6.2 Öğretim Kadrosunun Nitelikleri ......................................................................................... 81 6.3 Atama ve Yükseltme .......................................................................................................... 87


Sayfa iii

Ölçüt 7. Altyapı ............................................................................................................................. 88 7.1 Eğitim için Kullanılan Alanlar ve Teçhizat ........................................................................ 88 7.2 Diğer Alanlar ve Altyapı .................................................................................................... 92 7.3 Modern Mühendislik Araçları ve Bilgisayar Altyapısı ...................................................... 96 7.4 Kütüphane ........................................................................................................................... 97 7.5 Özel Önlemler .................................................................................................................... 97

Ölçüt 8. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar ............................................................................. 99 8.1 Bütçe Süreci ve Kurumsal Destek ...................................................................................... 99 8.2 Bütçenin Öğretim Kadrosu Açısından Yeterliliği .............................................................. 99 8.3 Altyapı ve Teçhizat Desteği ............................................................................................. 101 8.4 Teknik, İdari ve Hizmet Kadrosu Desteği ........................................................................ 102

Ölçüt 9. Organizasyon ve Karar Alma Süreçleri ......................................................................... 103 Ölçüt 10. Programa Özgü Ölçütler .............................................................................................. 104

EK I – A DERS İÇERİKLERİ ..................................................... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. EK I-B ÖĞRETİM ÜYELERİNİN ÖZGEÇMİŞLERİ ............... Hata! Yer işareti tanımlanmamış. EK I C TEÇHİZAT……………………………………………………………………………....357 EK II MEZUN ANKETLERİ…………………………………………...…….…………………366


Sayfa iv

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil A.1. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün organizasyon şeması………...……………................3 Şekil A.2. Eğitim Amaçlarının Belirlenmesine Yönelik Sistematik Yaklaşım……...……………..5 Şekil 1.1. Bölüme gelen öğrencilerin illere göre dağılımı………………………………………...11 Şekil 2.1. MÜDEK Komisyonları………………………………………………………………...23 Şekil 3.1. Program Çıktıları güncelleme süreci…………………………………………………..26 Şekil 3.2. Temmuz 2007 – Nisan 2013 döneminde staj yapan öğrencilerin staj yaptıkları işyerindeki yetkili kişi/amir staj değerlendirme anket sonuçları …………………………………38 Şekil 7.1. Çevre Kimyası Laboratuvarı…………………………………………………………...89 Şekil 7.2. Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı………………………………………………92 Şekil 7.3. Mikrobiyoloji Laboratuvarı…………………………………………………………….93 Şekil 7.4 Katı Atık Laboratuvarı………………………………………………………………….93 Şekil 7.5 Hava Kirliliği Laboratuvarı………………………………………………………….….93 Şekil 7.6 Elektrokimyasal Süreçler Laboratuvarı…………………………………………………94 Şekil 7.7 Su Kalitesi ve Monitorlaması Laboratuvarı……………….…………………………….94 Şekil 7.8. Araştırma Laboratuarı 5 Görünümü…………………………………………...……….95 Şekil 7.9. Araştırma Laboratuvarı 6 Görünümü…………………………………………………..95


Sayfa v

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo 1.1. Programa Alınan Öğrenci ve Programdan Mezun Sayıları……………………..……..8

Tablo 1.2. Lisans Öğrencilerinin ÖSS Derecelerine İlişkin Bilgi ………………………………..8

Tablo 1.3. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün Türkiye’deki eşdeğer bölümlerle kıyaslaması (2012

ÖSYS Kılavuzu’na göre)………………………………………………………………………...…9

Tablo 1.4. Yandalda zorunlu dersler……………………………………………………………...14

Tablo 1.5. Geçiş ve Çift Anadal Bilgileri………………………………………………………..14

Tablo 1.6. Erasmus Öğrenci Değişimi İkili Anlaşmalar…………………………………………15

Tablo 1.7. Akademik danışmanlar ve öğrenci sayıları……………………………………………18

Tablo 1.8. Öğrenci ve Mezun Sayıları…………………………………………………………...20

Tablo 2.1. Üniversite’nin, Fakülte’nin ve Bölümün özgörev, uzgörüş ve temel değerleri……….21

Tablo 2.2. MÜDEK Komisyon Üyeleri……………………………………………………….….23

Tablo 2.3. Program Eğitim Amaçları ve Performans Göstergeleri…………………………….....25

Tablo 3.1. ÇMB Program Çıktıları…………………………………………………………….…27

Tablo 3.2. Program çıktılarının eğitim amaçlarıyla uyumu………………………………………28

Tablo 3.3 Örnek bir öğrenme çıktısı-program çıktısı tablosu…………………………………...29

Tablo 3.4. Derslerin program çıktıları ile ilişkisi…………………………………………………30

Tablo 3.5. Ders öğrenme çıktılarının ölçme yöntemleriyle takibi için örnek çizelge …………...32

Tablo 3.6. Program çıktıları ve ölçüm yöntemleri …………………………………….…………33

Tablo 3.7. Mezuniyet Aşamasına Gelen Öğrenciler için PÇ’lere Ulaşılma Düzeyi ………...…...34

Tablo 3.8. Program Çıktılarının değerlendirilmesinde kullanılan ders başarı oranları………..….35

Tablo 3.9. (a-1) program çıktısına ilişkin öğrenci memnuniyet anketi sonuçları………………...37

Tablo 3.10. Laboratuvar dersleri deney raporları not ortalamaları…………………………….…39

Tablo 3.11 Bilgi teknolojileri ve teknik çizime yönelik derslerin not ortalamaları………………40

Tablo 3.12. (a-4) program çıktısına ilişkin öğrenci memnuniyet anketi sonuçları…….………...40

Tablo 3.13 Proje derslerinin rapor not ortalamaları……………………………...……………….41

Tablo 3.14. (b-3) program çıktısıyla ilgili öğrenci memnuniyet anketi sonuçları...……………...43

Tablo 3.15. ÇEV 438 ve ÇEV 444 sunum notları……………………………….……………….45

Tablo 3.16 ÇEV 438 etik sınav sonuçları……………………..………………………………….46

Tablo 3.17 Yabancı dil sınavını geçen öğrenci sayıları…………………………………………..46

Tablo 3.18 Program çıktılarının ders dışındaki faaliyetlerle ilişkisini gösteren matris…………...49

Tablo 3.19. Bölümde yapılan teknik geziler………………………………………….…………..50

Tablo 3.20 Seminer listesi……………………………...…………………………………………51

Tablo 3.21. Doğa ve Çevre Kulübü’nün seminer dışı etkinlikleri…….……………………….…53


Sayfa vi

Tablo 4.1. Çevre Mühendisliği Bölümü Altyapı Projeleri………………………………………..55

Tablo 4.2. MÜH 302 dersi bilgileri……...…………………………………………………..……58

Tablo 5.1. Lisans Eğitim Planı…………………………………………………………………...73

Tablo 5.2. Ders ve Sınıf Büyüklükleri………………………………...........................................79

Tablo 6.1. Öğretim Kadrosu Yük Özeti……………………….…………………………………82

Tablo 6.2. Öğretim Kadrosunun Analizi……………………………….....……………………...84

Tablo 6.3. Bölümün personel bilgileri…………………………………….……………….……..86

Tablo 6.4. Öğretim üyesi ilgi alanları…………………………………………………………….86

Tablo 7.1. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün fiziksel olanakları…………………………………88

Tablo 7.2. Çevre Kimyası Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler…………………89

Tablo 7.3. Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler…….90

Tablo 7.4. Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler…………92

Tablo 7.5 Anadolu Üniversitesi Kütüphane Koleksiyonu…...…………………………………..97

Tablo 8.1. Parasal Kaynaklar ve Harcamalar……………………………………………………99

Tablo 8.2. Bölümde gerçekleştirilen projeler ve bütçeleri……………………..……………….100

Tablo 8.3. Çevre Mühendisliği Bölümü Altyapı Projeleri……………………………..……….102

Tablo 9.1. Bölümdeki yönetsel görevler……………………………….……………………….103

Tablo 10.1 ÇMB Program Ölçütleri ve faaliyetler…………………………………………….104


Sayfa 1

ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU Çevre Mühendisliği Bölümü


A. Programa İlişkin Genel Bilgiler

1. İletişim Bilgileri

Prof.Dr. Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN (Bölüm Başkanı) Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü İki Eylül Kampusü 26555 ESKİŞEHİR Tel: (222) 321 35 50 (6400) Faks: (222) 323 95 01 e-posta: [email protected] http://www.anadolu.edu.tr/akademik/fak_muh/cevremuhbol/ 2. Program Başlıkları

Lisans Öğrenciler, Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’ne Öğrenci Seçme Sınavındaki puanlarına göre, Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından seçilir ve yerleştirilirler. Bölümün ilk açıldığı tarihte, her yıl 27 öğrenci (25 ÖSS + 2 Lise birincisi) alınırken, bu sayı 2007-2008 öğretim yılından itibaren 62’ye (60 ÖSS + 2 Lise birincisi) yükselmiştir. 2010 ve 2011 ÖSYS sınav kılavuzuna göre bölüm kontenjanı 67 olmuş ve bu sayı 2012’de 72’ye (70 ÖSYS + 2 Lise birincisi) yükseltilmiştir.

2012-2013 öğretim yılında ve daha önce kabul edilen öğrenciler Bölümün %30 İngilizce eğitim vermesi nedeniyle, kayıt sırasında bir İngilizce yeterlik sınavına tabi tutulmuşlardır. Yönetmeliğe göre yeterlik sınavı iki aşamada yapılır. Birinci aşama, seviye belirleme sınavı olup, bütün öğrenciler bu sınava girmek zorundadır. Sınavda 100 üzerinden 60'ın altında not alan öğrenciler, notlarına göre hazırlık sınıfı gruplarına ayrılırlar, 60 ve üzerinde not alan öğrenciler ise ikinci aşama sınavına alınırlar. İkinci aşama, muafiyet sınavı niteliğinde olup çoktan seçmeli test, yazılı anlatım ve sözlü anlatım olmak üzere üç ayrı bölümden oluşur. Muafiyet sınavının her bölümünden aldıkları notların aritmetik ortalaması 100 üzerinden 70 ve üzerinde olan öğrenciler hazırlık sınıfından muaf tutulurlar ve kayıt yaptırdıkları programın birinci sınıfına devam ederler. 2012-2013 öğretim yılında Bölüme kabul edilen öğrenciler mezun olana dek bu programda öğrenim görmeye devam edeceklerdir. 2013-2014 Öğretim Yılından itibaren YÖK’ün 3 Nisan 2013 tarih ve 2215 sayılı yazısı gereği Çevre Mühendisliği Bölümü’nde %100 Türkçe eğitime başlanacaktır. Meslekle ilgili İngilizce eğitimi ise, Teknik İngilizce dersleri ile verilecektir. Böylece, öğrenciler mezun olduklarında gerektiğinde bu derslerde öğrendikleri mesleki İngilizce’den yararlanabileceklerdir.


Sayfa 2

Program süresi 4 yıldır. Öğrenciler mezun olmadan önce almak zorunda oldukları bütün derslerden başarılı olmak ve en az 2,00 genel not ortalamasını sağlamak zorundadırlar. Tüm dersler için, öğrencilerin iş yükü dikkate alınarak, Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) kredileri tanımlanmıştır. Bütün lisans öğrencileri mezun olmadan en az 60 iş günü staj yapmakla yükümlüdürler. Lisans öğrenimi ile ilgili uygulama esasları Anadolu Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’nde ayrıntılı olarak açıklanmıştır (http://www.anadolu.edu.tr/tr/onlisans-lisans-egitim-ogretim-ve-sinav-yonetmeligi).

Yandal ve Çift Anadal Programı Yükseköğretim Kurumlarında Önlisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yan Dal ile Kurumlar Arası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik’te, Anadolu Üniversitesi’nin Kurumlararası ve Kurum İçi Yatay Geçiş Esasları, Yandal Esasları ve Çift Anadal Esasları’nda çift anadal ve yandal programlarının esasları belirtilmiştir (http://www.anadolu.edu.tr/tr/yatay-gecis). Yüksek Lisans ve Doktora Çevre Mühendisliği Bölümü’nde yüksek lisans ve doktora öğretimine öğrenciler ALES sınavı puanları, kabul edilen bir kurumdan alınan dil puanları (TOEFL, KPDS,ÜDS ve yeni düzenlemeyle YDS) ve lisans ortalamaları göz önüne alınarak bir mülakatla kabul edilmektedirler. Öğrenciler yüksek lisans derslerinde başarılı olmak ve eğer tezli yüksek lisans programında iseler bir tez hazırlamakla ve savunmakla yükümlüdürler. Öğrenciler Yüksek lisans derecesini yaklaşık iki yılda tamamlamaktadırlar. Doktora programında öğrenciler doktora derslerinde ve yeterlik sınavında başarılı olmak ve hazırladıkları tezi savunmakla yükümlüdürler. Öğrenciler doktora derecesini yaklaşık beş yılda tamamlamaktadırlar. 3. Programın Türü

Program örgün öğretim şeklinde yürütülmektedir.

4. Yönetim Yapısı

Çevre Mühendisliği Bölümü’nün Fakülte ve Üniversite üst yönetimiyle ilişkisini gösteren organizasyon şeması Şekil A.1’de verilmiştir. Bölüm Başkanı ve birisi alt yapıdan birisi de öğrenci işlerinden sorumlu olmak üzere iki Bölüm Başkan Yardımcısı vardır. Ayrıca, Bölümde Çevre Bilimleri ve Çevre Teknolojisi olmak üzere iki Anabilim Dalı mevcuttur.


Sayfa 3

Şekil A.1. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün organizasyon şeması

5. Programın Kısa Tarihçesi ve Değişiklikler

Anadolu Üniversitesi’nden bazı fakültelerin ayrılarak Osmangazi Üniversitesi’nin kurulması ve Mühendislik-Mimarlık Fakültesi’nin Osmangazi Üniversitesi’ne bağlanmasıyla Anadolu Üniversitesi’nde yeni bir Mühendislik-Mimarlık Fakültesi kurulmuş ve fakültenin ilk kurulan bölümleri arasında olan Çevre Mühendisliği Bölümü 1994–1995 öğretim yılında lisans ve lisansüstü (yüksek lisans ve doktora) öğretimine başlamıştır. 1998 yılına kadar üniversitenin Yunus Emre Yerleşkesinde bulunan bölüm, 1998–1999 öğretim yılında İki Eylül Yerleşkesinde Kimya Mühendisliği Bölümü ile aynı derslik ve laboratuvarları paylaşmış, 2001 yılında ise şu anda bulunduğu Çevre Mühendisliği bloğuna taşınmıştır. Bölümde, 1997–1998 öğretim yılından itibaren kısmi İngilizce öğretime geçilmiş ve programa bir yıllık İngilizce hazırlık sınıfı eklenmiştir. Kısmi İngilizce olan öğretimde 1/3 oranında İngilizce ders verilmektedir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde 2013-2014 Öğretim Yılından itibaren %100 Türkçe eğitime başlanacaktır.


Sayfa 4

2011 yılı itibariyle Çevre Mühendisliği’nin ana çalışma konularını kapsayan su ve atıksu arıtma, hava kalitesi yönetimi ve katı atık yönetimi konularında tasarım yapılmasına olanak tanımak amacıyla tasarım dersi sayıları artırılmıştır. AKTS kredilerinin belirlenmesi için gerçekleştirilen anketlerin sonuçları göz önüne alınarak bazı mesleki seçmeli derslerin kredileri 4, ÇEV 442 Tehlikeli Atık Yönetimi dersinin kredisi 3 ve ÇEV 447 Atıksu Mühendisliği dersinin kredisi 4 olarak değiştirilmiş ve mesleki seçmeli derslerin zorunlu kredisi 16,5’dan 19,5’a çıkarılmıştır. ÇEV 314 Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II dersi kapsamına, deney föyünde verilen deneylere ilaveten öğrencilerin deney tasarlama becerisini artırmak amacıyla proje çalışmaları ilave edilmiş ve bu dersin kredisi 3,5’e yükseltilmiştir. Ayrıca, öğrencilerin disiplinlerarası ekiplerde çalışma becerisinin artırılması amacıyla 4,5 AKTS kredili MÜH 302 Disiplinlerarası Uygulamalar dersi açılmıştır. 6. Önceki Yetersizliklerin ve Gözlemlerin Kaldırılması Yönünde Alınan Önlemler

Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nde 28-30 Aralık 2008 tarihinde gerçekleştirilen saha ziyareti sonucunda program değerlendirme formunda kaygı olarak belirtilen yetersizliklerin görüşülmesi amacıyla 16.01.2009 tarihindeki Bölüm Akademik Kurulu toplantısında alınan kararlar ve gerçekleştirilen uygulamalar aşağıda verilmiştir. 1. ÖĞRENCİLER

Program Değerlendirme Formu’nda bu ölçütle ilgili herhangi bir yetersizlik belirtilmemiştir. 2. PROGRAM EĞİTİM AMAÇLARI Program Değerlendirme Formu’nda, özgörev ve program eğitim amaçlarının belirlenmesi ve dönemsel olarak değerlendirilmesi için sistematik bir sürecin tamamlanmamış olması, bir kaygı olarak değerlendirilmiştir. Bu kapsamda,

a. Bölümde mevcut tüm komisyonlardan gelen raporlar, eğitim ve öğretim ile ilgili Dekanlık bünyesindeki komisyonların ve Sürekli İyileşme Ekibi’nin çalışmaları değerlendirilerek, Eğitim Amaçlarının ve buna bağlı program çıktılarının gerekiyorsa güncellemesi yapılabilecektir (Şekil A.2). MÜDEK sürecinin gerektirdiği Termin Planı ile ilgili gerek ders dosyalarının, gerekse komisyon raporlarının sürekli olarak takibi ve kayıt sisteminin güncelleme çalışmalarının koordinasyonu için Bölüm elemanlarından Çevre Yük. Müh. Sevgi GENCE’nin görevlendirilmesine karar verilmiştir.


Sayfa 5

Şekil A.2. Eğitim Amaçlarının Belirlenmesine Yönelik Sistematik Yaklaşım

3. PROGRAM ÇIKTILARI VE DEĞERLENDİRME

a. Program Değerlendirme Formu’nda, pek çok derste takım çalışmasının yapılıyor olmasına rağmen, disiplinler arası takımlarda çalışabilme yeteneği kazandıracak örneklere rastlanamaması kaygı olarak değerlendirilmiştir.

Bu kapsamda, öğrencilere disiplinler arası takımlarda çalışabilme yeteneği kazandırmak için, tüm öğrencilerin alacağı ve diğer bölümlerdeki öğrenciler ile takım çalışması yapabilecekleri yapıda, ortak kodlu bir ders açılması için Dekanlık ve diğer bölümler ile ortak bir çalışma yürütülmesi kararı alınmış ve MÜH 302 Disiplinlerarası Uygulamalar isimli bir ders açılmıştır.

b. Program Değerlendirme Formu’nda, MUH 402 Mühendislik Etiği dersinin seçmeli

bir ders olması ve öğrencilerin “mesleki ve etik sorumluluk” bilincini edinmiş olduklarının sonuçları belgelenmiş bir değerlendirme süreci ile ölçülememiş olduğundan, bu husus kaygı olarak değerlendirilmiştir.

Yapılan toplantıda bu konuyla ilgili olarak, Bölüm Ders Programı’nda VIII. yarıyılda yer alan bir seçmeli dersin (2+0; AKTS: 3) bulunduğu yere, MUH 402 Mühendislik Etiği dersinin zorunlu ders olarak yerleştirilmesinin bir alternatif olarak ele alınmasına karar verilmiş, ancak bu durum gerçekleştirilememiştir. Öte yandan, 2013-2014 öğretim yılındandan itibaren Çevre Etiği ve Çevre Mühendisliği dersi açılması kararı alınmıştır. Ayrıca Çevre Mühendisliğine Giriş, Çevre Yönetimi, Çevre Mevzuatı I ve II derslerinde etik konusunun daha etkin işlenmesine de karar verilmiştir. 4. MESLEK EĞİTİMİ Program Değerlendirme Formu’nda, ana tasarım derslerinde, ekonomi, çevre, sürdürülebilirlik, üretilebilirlik, etik, sağlık ve güvenlik, sosyal ve politik hususlar gibi gerçekçi kısıtların yeterince göz önünde bulundurulmaması hususu Ölçüt 4’e ilişkin bir kaygı olarak değerlendirilmiştir.

Eğitim Amaçları Değerlendirme

Toplantısı

Öğrenciler İle Yapılan Yıllık

Toplantı Sonuçları

Paydaşlar İle Gerçekleştirilen


Dönem Sonu Ders

Değerlendirmeleri

Komisyonlardan Gelen Raporlar

Durum Değerlendirme Raporu


Sayfa 6

a. Bununla ilgili olarak öncelikle, o dönemde mevcut olan ana tasarım derslerini veren öğretim üyesi Prof. Dr. Yusuf YAVUZ ile görüşülmüş ve Su/Atıksu Arıtımı Projesi dersleri kapsamında bu yönde iyileştirmeler yapılmıştır. Ayrıca, programa Katı Atık Yönetimi ve Hava Kalitesi Yönetimi Projesi dersleri eklenmiş, böylece öğrencilerin Çevre Mühendisliği disiplininin farklı dallarında tasarım yapmalarına imkan tanınmıştır.

b. Ayrıca Ölçüt 4 ile ilgili olarak, VIII. yarıyılda öğretilen ÇEV 438 Çevre Yönetimi dersi kapsamında da, Çevre Mühendisliği eğitiminde ihtiyaç duyulan çevre yönetiminin sosyal, hukuki ve ekonomik boyutu ile bütün olarak değerlendirilmesi konusunda öğrencilere yeterlilik kazandırılması hedeflenmiştir.

Bu dersin sonunda öğrenciler, çevre yönetiminde sürdürülebilirliğin gereklerini açıklayarak çevresel problemleri farklı boyutlarıyla irdeleyebilmektedirler. Öğrenciler çevresel kaynakların ekonomik değerini çeşitli teknikler (seyahat maliyeti yöntemi, hedonik mülkiyet değer metodu, savunma harcamaları, üretim fonksiyonları yaklaşımı gibi) kullanarak belirlemekte ve optimum kaynak kullanımı ve çevre kalitesinin korunması konusunda çevre ekonomisi problemlerini çözebilmektedirler.

Bu ders kapsamında oluşturulan gruplar tarafından farklı sektörler için ÇED raporları hazırlanarak yer seçimi işlemleri ARCGIS programı kullanılarak bilgisayar destekli olarak gerçekleştirilmektedir. ÇED sürecinde gerçekleştirilen halkın katılımı toplantıları farklı rolleri üstlenen öğrenciler ve öğretim elemanları tarafından sınıfta canlandırılarak Türkiye’deki sosyal koşullar ve yasal ÇED süreci de dikkate alınmaktadır. Ders kapsamındaki bu etkinlik sayesinde öğrencilerin takım çalışması ve etkin iletişim konusunda deneyim kazanmaları sağlanmaktadır.

5. ÖĞRETİM KADROSU

a. Program Değerlendirme Formu’nda, Çevre Mühendisliği’nin başlıca konularından olan biyolojik arıtma konusunda öğretim üyesi kadrosunun ve Bölüm araştırma görevlisi kadrosunun güçlendirilmesi gerektiği düşünüldüğünden, bu durum bir kaygı olarak değerlendirilmiştir. Bu hususla ilgili olarak, altyapısı uygun olan bir öğretim görevlisi, öğretim üyesi olarak atandıktan sonra çalışmalarına bu konuda devam etmektedir. Bir öğretim üyesi anaerobik biyoteknoloji konusunda proje yürütmekte ve bir araştırma görevlisi de bu konuda ABD’de yüksek lisansını tamamlamış olup doktora çalışmalarına devam etmektedir.

b. Program Değerlendirme Formu’nda gözlem olarak içten besleme konusuna yer verilmiştir. Bölümün öğretim üyesi gereksiniminin giderilmesinde, içten besleme ve dışarıdan öğretim üyesi alınması yöntemleri arasında kesin bir seçim yapılmamaktadır. Son yıllarda mezun olan doktora öğrencilerinin bölümün gereksinimlerine cevap verir nitelikte olmaları karar vermede etkili olmuştur.

6. ALTYAPI Program Değerlendirme Formu’nda gözlem olarak ifade edilen ulaşımdaki sorunların çözümüne yönelik olarak, Dekanlık ve Rektörlük nezdinde Büyükşehir Belediyesi ile yoğun bir iletişim sürdürülmektedir. Bu konuda, daha önce Yunusemre Yerleşkesinde iken, 2008-2009 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılı’nda İki Eylül Yerleşkesine taşınan Yabancı Dil Hazırlık Okulu nedeniyle ulaşım araçlarının artmasıyla bu soruna yönelik artan bir iyileşme eğilimi görülmektedir.


Sayfa 7

7. KURUMSAL DESTEK VE PARASAL KAYNAKLAR Program Değerlendirme Formu’nda, programın teknik personel desteğine ihtiyaç duyması hususu bir kaygı olarak değerlendirilmiştir. Çevre Mühendisliği eğitim programının laboratuvarlı eğitim bileşeninin sürdürülebilirliğini sağlamak üzere teknik personel desteğine ihtiyaç duyulduğu kesindir. Ancak bu kadronun temini konusunda genel yasal mevzuatta yaşanan sorunlar nedeniyle, bu hususun kısa vadede çözülmesi mümkün olmamakla birlikte, mevcut durumda öğrenci işçi statüsü ile sorun kısmen giderilmeye çalışılmaktadır. Ayrıca, bölümde doktora derecesine sahip bir araştırmacı bu konudaki açığı kısmen kapatmaktadır. 8. PROGRAMA ÖZGÜ ÖLÇÜTLER Çevre Mühendisliği eğitim programının ana tasarım derslerinin tek bir öğretim üyesi tarafından verilmesine yönelik belirtilen kaygı konusunda, Bölüm Akademik Kuruluında alınan bir kararla Su Arıtım Projesi, Atıksu Arıtım Projesi, Katı Atık Yönetimi Projesi ve Hava Kalitesi Yönetimi Projesi dersleri, konularında uzman ikişer öğretim üyesi tarafından verilmeye başlanmıştır.


Sayfa 8

B. Değerlendirme Özeti

Ölçüt 1. Öğrenciler

Son beş yılda programa alınan hazırlık sınıfı öğrencisi, program öğrencisi ve mezun sayıları Tablo 1.1’de verilmiştir.

Tablo 3.1. Programa Alınan Öğrenci ve Programdan Mezun Sayıları

Öğrenci / Mezun [4. sınıfların

programa girdiği yıl]

[3. sınıfların programa girdiği yıl]



[İçinde bulunulan

yıl] Hazırlık Öğrencisi 68 76 119 124 161 Öğrenci 225 259 224 254 215 Mezun 33 25 36 56

1.1 Öğrenci Kabulleri

Çevre Mühendisliği Bölümü, ÖSYS sınavında MF4 puanı ile öğrenci almaktadır. Lisans öğrencilerinin ÖSS derecelerine ilişkin bilgiler Tablo 1.2’de verilmiştir. Diğer tüm Mühendislik programlarında olduğu gibi, mühendislik eğitimine olan ilginin azalması, özel üniversitelerin sayısının artması ve program kontenjanlarının artırılmasının sonucu olarak ÖSS derecelerinde düşüş gözlenmektedir. Bölümün diğer üniversitelerdeki bölümlerle karşılaştırması Tablo 1.3’de sunulmuştur. Bölüm, 40 üniversitedeki 68 çevre mühendisliği programı arasında 12. sırada yer almaktadır. İlk 9 üniversitenin 2’si burslu öğrenci kabul eden özel üniversite olup, biri İzmir biri Bursa’da, diğerleri ise İstanbul ve Ankara’da yer almaktadır. Bu durumda, Anadolu’da bulunan üniversiteler içinde Bölümün ilk sırada bulunduğu söylenebilir. Çevre Mühendisliği Bölümü’ne gelen öğrencilerin illere göre dağılımının gösterildiği Şekil 1.1’den Bölüme kabul edilen öğrencilerin çoğunluğunun Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa gibi büyük illerden geldiği görülebilir. Bölümü kazanan öğrencilerin kayıtları, Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı tarafından yürütülmekte olup, duyurular ve yönergeler Üniversitenin web sayfasından ilan edilmektedir.

Tablo 1.2. Lisans Öğrencilerinin ÖSS Derecelerine İlişkin Bilgi

Akademik

Yıl

ÖSS Puanı Yüzdelik Dilim (*) Sıralama Kayıt Yaptıran Öğrenci Sayısı En Düşük En Yüksek En Düşük En Yüksek En Düşük En Yüksek

2008-2009 296.672 317.370 -- -- 76242 40001 62

2009-2010 282.635 311.707 -- -- 101596 54509 62

2010-2011 353.385 411.996 -- -- 123765 67173 67

2011-2012 323.419 379.126 -- -- 139087 84799 67

2012-2013 300.903 346.572 -- -- 123536 86461 72

*2006-2007 öğretim yılından itibaren yüzdelik dilim yerine başarı sırası esas alınmıştır.


Sayfa 9

Tablo 1.3. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün Türkiye’deki eşdeğer bölümlerle kıyaslaması (2012 ÖSYS Kılavuzu’na)

Üniversite BÖLÜMÜN ADI KON. YER. EN KÜÇÜKBAŞARI SIRASI

EN BÜYÜK

Orta Doğu Teknik(ODTÜ)

Çevre Mühendisliği 57 57 433,9778 33.700 475,5318

İstanbul Teknik Çevre Mühendisliği (İngilizce)

36 36 421,0189 40.400 451,8338

İstanbul Teknik Çevre Mühendisliği 57 57 406,478 48.300 440,5935

Bahçeşehir Çevre Mühendisliği (İngilizce) (Tam Burslu)

5 5 401,0642 51.300 436,5632

Yıldız Teknik Çevre Mühendisliği 72 72 369,2255 71.000 405,7896

Marmara Çevre Mühendisliği (İngilizce)

57 57 357,4096 78.700 434,1754

Fatih Çevre Mühendisliği (İngilizce) (Tam Burslu)

4 4 352,9222 81.900 374,8031

Yıldız Teknik Çevre Mühendisliği (İÖ) 72 72 346,7396 86.300 375,7447

İstanbul Üniversitesi


Dokuz Eylül Çevre Mühendisliği 82 82 312,4261 113.000 375,466

Uludağ Çevre Mühendisliği 72 72 300,961 123.000 360,6759

Anadolu Çevre Mühendisliği 72 72 300,9033 124.000 346,5721

Kocaeli Çevre Mühendisliği 82 82 289,3627 134.000 344,4847

Akdeniz Çevre Mühendisliği 62 62 277,8171 146.000 297,323

Çanakkale Onsekiz Mart

Çevre Mühendisliği (İngilizce)

52 52 272,2184 152.000 320,7053

Sakarya Çevre Mühendisliği 82 82 271,7136 153.000 325,9898

Çukurova Çevre Mühendisliği 72 72 265,0366 160.000 332,5104

Balıkesir Çevre Mühendisliği 52 52 264,969 160.000 299,7793

Kocaeli Çevre Mühendisliği (İÖ) 82 82 264,7348 161.000 289,8028

Pamukkale Çevre Mühendisliği 41 41 259,6601 167.000 301,9235

Selçuk Çevre Mühendisliği 72 72 258,8686 168.000 314,3225

Abant İzzet Baysal


Ondokuz Mayıs Çevre Mühendisliği 72 72 255,4175 172.000 303,0485

Erciyes Çevre Mühendisliği 52 52 255,0602 173.000 323,1084

Namık Kemal Çevre Mühendisliği 57 57 253,0107 175.000 345,9481

Süleyman Demirel


Sakarya Çevre Mühendisliği (İÖ) 82 82 250,0783 179.000 289,5141

Mersin Çevre Mühendisliği 72 72 248,689 181.000 288,0068

Balıkesir Çevre Mühendisliği (İÖ) 52 52 242,9435 189.000 273,496Necmettin Erbakan


Bülent Ecevit Çevre Mühendisliği 52 52 240,5329 193.000 285,65

Çukurova Çevre Mühendisliği (İÖ) 72 72 237,7636 197.000 336,3445

Fatih Çevre Mühendisliği (İngilizce) (%50 Burslu)

19 2 235,0015 201.000 258,3859


Sayfa 10

Tablo 1.3. (devam)

Üniversite BÖLÜMÜN ADI KON. YER. EN KÜÇÜKBAŞARI SIRASI

EN BÜYÜK

Selçuk Çevre Mühendisliği (İÖ) 72 72 234,9724 201.000 277,2329

Aksaray Çevre Mühendisliği 57 57 233,7063 203.000 284,6837

Ondokuz Mayıs Çevre Mühendisliği (İÖ) 72 72 232,2057 205.000 291,1802

Atatürk Çevre Mühendisliği 93 93 230,1971 208.000 287,6478

Namık Kemal Çevre Mühendisliği (İÖ) 57 57 230,0715 208.000 292,3278

Fırat Çevre Mühendisliği 72 72 228,5376 210.000 275,6985

Bartın Çevre Mühendisliği 52 52 227,5421 211.000 268,3701

S. Demirel Çevre Mühendisliği (İÖ) 62 62 226,7279 212.000 249,5806

Karabük Çevre Mühendisliği 77 77 226,5766 213.000 303,9461

Kahramanmaraş Sütçü İ.


Niğde Çevre Mühendisliği 62 62 225,3136 214.000 262,5753

Bitlis Eren Çevre Mühendisliği (İÖ) 47 7 224,3115 215.000 282,821

Cumhuriyet Çevre Mühendisliği 88 88 224,0326 216.000 305,4958

Harran Çevre Mühendisliği 62 62 221,7432 218.000 311,5575

Bahçeşehir Çevre Mühendisliği (İngilizce) (%50 Burslu)

45 15 216,012 223.000 302,327

Bülent Ecevit Çevre Mühendisliği (İÖ) 52 52 215,6674 223.000 264,6372

Marmara Çevre Mühendisliği (İngilizce) (UOLP)

31 18 214,6379 224.000 282,5164

Adıyaman Çevre Mühendisliği 47 47 214,3845 224.000 478,7519

Cumhuriyet Çevre Mühendisliği (İÖ) 88 36 206,5933 227.000 269,7924

Bartın Çevre Mühendisliği (İÖ) 52 28 201,8779 228.000 226,8841

Ardahan Çevre Mühendisliği 47 13 200,8946 228.000 272,944

Atatürk Çevre Mühendisliği (İÖ) 93 65 198,6162 228.000 292,6536

Bitlis Eren Çevre Mühendisliği 47 19 196,4308 228.000 279,7769

Kahramanmaraş Sütçü İ.

Çevre Mühendisliği (İÖ) 52 15 196,054 228.000 288,0812

Tunceli Çevre Mühendisliği 57 4 195,2564 228.000 276,6753

Fırat Çevre Mühendisliği (İÖ) 72 33 194,7992 228.000 274,5453

Aksaray Çevre Mühendisliği (İÖ) 57 49 193,707 228.000 259,8205

Fatih Çevre Mühendisliği (İngilizce)

2

Fatih Çevre Mühendisliği (İngilizce) (%25 Burslu)

5

Tunceli Çevre Mühendisliği (İÖ) 57

Tunceli Çevre Mühendisliği 5

Uluslar arası Kıbrıs(KKTC)

Çevre Mühendisliği 10


Çevre Mühendisliği (Tam Burslu)

10


Çevre Mühendisliği (%75 Burslu)

5


Çevre Mühendisliği (%50 Burslu)

20


Sayfa 11

Şekil 3.1. Bölüme gelen öğrencilerin illere göre dağılımı

1.2 Yatay ve Dikey Geçişler, Ders Sayma

1.2.1. Yatay ve Dikey Geçiş

Anadolu Üniversitesi’nin herhangi bir programına kayıtlı, başarılı örgün öğretim öğrencileri, üniversitenin diğer bir programına yatay geçiş yapabilmektedirler. Ancak, önlisans programlarından, lisans programlarına; lisans programlarından, önlisans programlarına yatay geçiş yapılamamaktadır. Yatay geçiş koşulları ile her program ve her yıl için en az 2 olmak üzere kontenjanlar, ilgili birimlerin yönetim kurullarınca belirlenmektedir.

Öğrencinin yatay geçişe başvurabilmesi için ilk iki yarıyılını tamamlamış ve üçüncü yarıyılına başlayacak olması gerekmektedir. Öğrencinin ayrılacağı programın ilk iki yarıyıldaki derslerinin tümünü bir yıl içinde başarmış olması, genel not ortalamasının en az 2,50 olması ve herhangi bir disiplin cezası almamış olması gerekmektedir. Yatay geçiş başvurularının değerlendirilmesi ve öğrencilerin geçiş yaptıkları bölümlere intibakları, ilgili birimin yönetim kurulunca yapılmaktadır. Öğrencinin geldiği bölümde aldığı derslerin eşdeğer bulunup bulunmaması içerik ve kredi karşılaştırılması yoluyla yapılmaktadır. Öğrenci içeriği % 80 oranında tutan ve aynı veya daha yüksek kredili dersler almışsa, Çevre Mühendisliği Bölümü’ndeki ve eski bölümünde aldığı not transfer edilmektedir. Öğrencinin, geldiği kurumda almış olduğu tüm dersler ve notları, ilgili öğretim yılı ve yarıyılı belirtilmek suretiyle bilişim sisteminde öğrencinin transkriptine işlenir. Bunun için “Yatay Geçiş Ders Transferi Formu” kullanılarak, transfer edilen dersin üniversitedeki hangi derslere karşılık geldiği, başarı notunun ise Üniversite Yönetim Kurulunca (ilgili üniversite için) kabul edilen başarı notuna dönüştürülmesi işlemi yapılır. Üniversitemizde karşılık gösterilmeyen dersler bulunabilir. Bu dersler herhangi bir seçmeli derse karşılık gösterilir;


Sayfa 12

herhangi bir derse karşılık gelmiyor ise formda öğrencinin transfer edilen dersleri arasında gösterilerek, üniversitedeki transkriptine işlenir.

Üniversite içi yatay geçişte uygulanan kurallar üniversiteler arası yatay geçişte de uygulanmaktadır. Çevre Mühendisliği Bölümü’ne Üniversite içinden yatay geçişler genel olarak diğer Mühendislik Bölümlerinden veya Kimya, Biyoloji gibi Fen Fakültesi bölümlerinden olmaktadır. Üniversite dışı yatay geçişte ise öğrenciler diğer üniversitelerin Çevre Mühendisliği Bölümlerinden gelmektedirler. Meslek yüksekokulları ve açıköğretim ön lisans programlarından mezun olan başarılı öğrenciler, örgün öğretim programlarına dikey geçiş yapabilir ve yerleştirilebilirler. Örgün öğretim programlarına dikey geçiş için başvuracak adaylarda söz konusu programlardan en çok beş yıl önce mezun olmuş olma şartı aranmaktadır. Meslek yüksekokulları ile açıköğretim ön lisans programlarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçiş yapmaları amacı ile lisans programlarında kontenjan ayrılmaktadır. Bu kontenjanlar, sınavsız olarak meslek yüksekokulları programlarına devam ederek mezun olan öğrencilerin % 10’undan az olmamaktadır. Lisans Öğrenimine Hazırlık Programı için, öğrencinin lisans programının 3. ve 4. sınıfında alacağı derslere taban oluşturacak dersler belirlenir. Lisans öğrenimine Hazırlık Programı en fazla 10 ders alacak şekilde düzenlenir (1. ve 2. sınıf ders programında yer alan seçmeli ve/veya mesleki seçmeli dersler, bu dersler arasında yer almaz.) Öğrenciye özgü oluşturulan hazırlık programı ile ilgili olarak Fakülte Yönetim Kurulu’nun onayı alınır. Lisans Öğrenimine Hazırlık Programını başarı ile tamamlayan öğrenci, lisans programının 3.ve 4. sınıfında yer alan derslerin tamamından sorumlu tutulur (seçmeli ve/veya mesleki seçmeli dersler 3.ve 4. sınıf ders programındaki sayı ve kredide olmalıdır). Dikey geçiş yapan öğrenciler için Lisans Öğrenimine Hazırlık Programında yer alan derslere karşılık gelmek üzere iki yıllık meslek yüksekokulunda almış oldukları dersler için ders transferi yapılması söz konusu olmayıp, mükerrer de olsa 3. ve 4. sınıfın bütün derslerinden sorumlu tutulurlar. Çevre Mühendisliği Bölümüne dikey geçiş yapan bir öğrencinin intibak programını başarıyla bitirebilmesi için ders yılı sonunda genel not ortalamasının en az 2,00 ve aldığı her dersin notunun da en az DD veya YT olması gerekmektedir. Ders intibakları için yatay geçişte uygulanan ölçütler burada da geçerlidir. Çevre Mühendisliği Bölümü’ne yatay geçiş yapan öğrenciler için, öğrencinin geldiği üniversitedeki transkriptine göre Bölüm Başkanlığı tarafından Yatay Geçiş Transfer Formu hazırlanır ve Fakülte Yönetim Kurulu tarafından onaylandıktan sonra öğrencinin intibakı yapılır. Bölüme bugüne değin yatay geçiş yapan öğrenciler Fırat, Niğde, Cumhuriyet, Atatürk, Bülent Ecevit, Aksaray ve Sakarya Üniversiteleri’nden gelmişlerdir. Çevre Mühendisliği Bölümü’ne dikey geçiş yapan öğrenciler için, öğrencinin geldiği üniversitedeki transkriptine göre Bölüm Başkanlığı tarafından Dikey Geçiş Transfer Formu hazırlanır ve Fakülte Yönetim Kurulu tarafından onaylandıktan sonra öğrencinin intibakı yapılır. Bölüme bugüne değin dikey geçiş yapan öğrenciler Gazi, Ege, Kocaeli, Bilecik ve Afyon Kocatepe Üniversitelerinin Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulları Çevre Bölümleri ve Meslek Yüksekokulları Kimya bölümlerinden gelmişlerdir.


Sayfa 13

1.2.2. Yandal ve Çift Anadal Programı

Anadolu Üniversitesi Yandal Programı Esasları’na göre öğrenciler yandal programına kayıt yaptırabilmektedirler. Bu yönetmelik, örgün öğretimde anadal lisans programlarını başarıyla yürüten öğrencilerin ilgi duydukları başka bir dalda bilgilenmelerini sağlamaktadır.

Yandal programı, ilgili birimin yönetim kurulunun önerisi, Senatonun onayı ile kesinleşmekte ve ilgili bölümlerin işbirliği ile yürütülmektedir. Yandal programı en az 30 AKTS kredisinden oluşmaktadır. Her dönem başında ilgili birimler kontenjanları belirterek yandal programını duyurur. Öğrenci, yandal programına, anadal lisans programının en erken 3’üncü ve en geç 6’ncı dönemin başında başvurabilir. Yandal programına başvurular, ilgili birimin yönetimine yapılır. Öğrencinin yandal programına başvurabilmesi için başvuru sırasındaki genel not ortalamasının en az 2,50 olması gerekir. Kabul işlemi başvurulan birimin yönetim kurulu tarafından karara bağlanır. Yandal programı nedeniyle öğrencinin anadal lisans programındaki başarısı ve mezuniyeti etkilenmez.

Anadolu Üniversitesi’nde öğrenci, yandal programını kendi isteği ile bırakabilir. Öğrencinin öğrenim haklarını saklı tutma isteği her iki program için de geçerli sayılır. Yandal programında ders açılmaması veya ders çakışması gibi nedenlerle ders alamayacak olan öğrencilere, yandal programının bağlı olduğu birimin onayı ile dönem izni verilebilir ve bu süre, yandal programını bitirmek için öngörülen süreye dahil edilmez. Yandal programında, ilgili birimden izin almadan ders almayan öğrencinin yandal programından ilişkisi kesilir. Anadal programında genel not ortalaması 2,00’nin altına düşen öğrenci, izleyen dönemde yandal programından ders alamaz. Yandal programı genel not ortalaması, yandal programında ders aldığı iki dönem üst üste 2,00’nin altında kalan öğrencinin yandal programıyla ilişkisi kesilir. Öğrenci yandal programından ayrıldığında, başarısız olduğu yandal programı derslerini tekrarlamak zorunda değildir. Anadal programından mezuniyet hakkını elde eden ve yandal programını en az 2,00 ortalamayla tamamlayan öğrenciye yandal sertifikası verilir. Anadal programından mezuniyet hakkını elde eden ve henüz yandal programını bitiremeyen öğrencilere bu programı tamamlamak için en fazla bir dönem süre tanınır. Bu öğrencilere anadal programlarından mezun oldukları dönem sonunda bu bölüme ait diplomaları verilir. Ek süre boyunca yandal öğrenimi yaptıkları bölüme ait öğrenci katkı payını, lisans programında geçirdikleri toplam dönem sayısı göz önüne alınarak ödemeye devam ederler. Yüksek lisans programına kayıt oldukları takdirde de ayrıca yüksek lisans öğrenci katkı payını öderler. Bu öğrenciler hakkında karar almaya, öğrencinin izlediği yandal programını veren birim yetkilidir. Yandal programını tamamlayan öğrenci, yandal alanında lisans ve önlisans diplomasıyla verilen hak ve yetkilerden yararlanamaz. İkinci anadal programından ayrılan bir öğrenci, bir yandal programının tüm gereklerini yerine getirmişse yandal sertifikası almaya hak kazanır.

Anadolu Üniversitesi Çift Anadal Programı Esasları’na göre öğrenciler Çift Anadal Programına kayıt yaptırabilmektedirler. Çift anadal programı; ilgili birim yönetim kurulunun önerisi; Senatonun onayı ile kesinleşir ve ilgili bölümlerin işbirliği ile yürütülür. Çift anadal programı en az 60 AKTS kredisinden oluşur.

Her dönem başında ilgili birimler kontenjanları belirterek çift anadal programını duyurur. Öğrenci, çift anadal programına, anadal lisans programının en erken 3’üncü ve en geç 5. dönemin başında başvurabilir. İkinci anadal programına başvurular ilgili birimin yönetimine yapılır. Öğrencinin çift anadal programına başvurabilmesi için başvurduğu döneme kadar anadal lisans programında aldığı tüm dersleri başarıyla tamamlamış olması ve başvurusu sırasındaki genel not ortalamasının en az 3,00 olması gerekir. Kabul işlemi, başvurulan birimin yönetim kurulu tarafından karara bağlanır.


Sayfa 14

Anadal programında genel not ortalaması 2,50’nin altına düşen öğrencinin çift anadal programından ilişkisi kesilir. Çift anadal programı genel not ortalaması, çift anadal programında ders aldığı iki dönem üst üste 2,00’nin altında kalan öğrencinin çift anadal programıyla ilişkisi kesilir. Anadal programında mezuniyet hakkını elde eden ve çift anadal programını en az 2,00 ortalama ile tamamlayan öğrenciye çift anadal lisans diploması verilir. Çift anadal programından mezuniyet hakkını elde eden öğrenciye, anadal programından mezuniyet hakkını elde etmeden, çift anadal programının lisans diploması verilmez.

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde daha çok Kimya Mühendisliği, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği ve İnşaat Mühendisliği bölümleri ile ortak yandal ve çift anadal programları yürütülmektedir. Tablo 1.4.’de Çevre Mühendisliği Bölümü’nde yandal yapmak isteyen öğrenciler için uygulanan ek ders programı görülmektedir. Tablo 1.5’de ise, Bölümün son 5 yıldaki geçiş ve anadal bilgileri verilmiştir.

Tablo 1.4. Yandalda zorunlu dersler

Dersin Adı Ders Yükü AKTS ÇEV 305 Unit Operations and Processes (Temel İşlemler ve Süreçler I)

4+0 6

ÇEV 324 Temel İşlemler ve Süreçler II 4+0 6 ÇEV 310 Su ve Toprak Kirliliği 3+0 4 ÇEV 316 Air Pollution (Hava Kirliliği)

3+0 4,5

ÇEV 421 Katı Atık Yönetimi 3+2 6 ÇEV 438 Çevre Yönetimi 3+2 6 Mesleki Seçmeli (en az 1) 3+0 4,5

Tablo 1.5. Geçiş ve Çift Anadal Bilgileri

Akademik Yıl (1)

Yatay Geçiş Yapan

Öğrenci Sayısı

Dikey Geçiş Yapan Öğrenci Sayısı

Çift Anadal Yapan Başka Bölümün Öğrenci Sayısı

Başka Bölümde Çift Anadal Yapan Öğrenci Sayısı

2008-2009 6 5 1 2009-2010 7 6 1 2 2010-2011 10 7 2 2011-2012 10 11 2 2012-2013 8 14 2

1.3 Öğrenci Değişimi

Çevre Mühendisliği Bölümü yurtiçi ve yurt dışı bağlantılara önem veren ve bu konuda oldukça faal olan bir bölümdür. Bu kapsamda her yıl öğretim üyelerimiz ve öğrencilerimiz değişik şehir ve ülkelerdeki üniversitelerde çevre mühendisliği eğitimi uygulamalarını ve değişik yaklaşımları görmekte, Bölümümüzü tanıtma firsatı bulmakta ve gittikleri yerlerle ilişkilerini sürdürmektedirler. Öğrencilerimiz açısından bu tür ilişkilerin yararlı olduğu gözlenmektedir. Bu programdan yararlanan öğrencilere verilen diploma eki ile öğrencinin yurt dışında bulunduğu dönem, gittiği kurum ve aldığı derslerin belgelenmesi öğrenciler için iyi bir referans olmaktadır. Öğretim üyeleri açısından da bu tür ilişkilerin, yeniliklerin, gelişmelerin ve bilginin paylaşımı ile Bölümümüzün tanıtımı başta olmak üzere pek çok yararı olmaktadır.


Sayfa 15

Çevre Mühendisliği Bölümünde ulusal ve uluslararası ilişkiler, öğretim üyelerimizin çalışma konuları kapsamında kurmuş oldukları ilişkiler, LLP (Life Long Learning) Erasmus öğretim elemanı - öğrenci değişimleri kapsamında gerçekleştirilen etkinlikler, proje ortaklıkları ile konferans – çalıştay etkinlikleri sayesinde geliştirilen ilişkiler olarak gruplandırılabilir. Erasmus kapsamındaki etkinlikler de Erasmus yurtdışı öğretim elemanı ve öğrenci değişimleri ile yurt içi değişimi (Farabi Programı) kapsamaktadır. Ayrıca Bölümümüzde öğrencilerimiz Erasmus staj programından da yararlanmakta, yaz stajı için yurtdışındaki kuruluşlara gidebilmektedirler. Öğretim üyelerimiz Çek Cumhuriyeti, Almanya, İtalya, Hollanda, Yunanistan ve Danimarka başta olmak üzere pek çok ülke ile ortak projeler yürütmektedir.

Erasmus Öğrenci değişimi kapsamında, bölümümüzün, Çek Cumhuriyeti’nde “Institute of Chemical Technology”, Almanya’da “Anhalt University of Applied Sciences”, yine Almanya’da “Hochschule RheinMain”, İspanya’da Universidad Del Pais Vasco ve İtalya’da Politecnico di Milano başta olmak üzere Tablo 1.6’da verilen üniversitelerle değişim anlaşmaları bulunmaktadır.

Tablo 1.6. Erasmus Öğrenci Değişimi İkili Anlaşmalar

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ ERASMUS İKİLİ ANLAŞMALAR (2012-2013)

Bölüm Üniversite Ülke

Çevre Mühendisliği

Bialystok University of Technology (Politechnika Bialostocka) Polonya

University Dunarea de Jos of Galati ( Universitatea 'Dunarea De Jos' Din Galati )

Romanya

Politecnico Di Milano - IT İtalya

Opole University of Technology Polonya

Anhalt University of Applied Sciences ( Hochschule Anhalt ) Almanya

RheinMain University of Applied Sciences (Hochschule RheinMain )

Almanya

Institute of Chemical Technology, Prague ( Vysoká škola chemicko-technologická v Praze )

Çek Cumhuriyeti

University of Basque Country ( Universidad Del Pais Vasco ) İspanya

Kaunas Forestry and Environmental Engineering University of Applied Sciences

Litvanya


Sayfa 16

2013-2014 erasmus hibe dağıtım sonuçlarına göre Anadolu Üniversitesi Türk Üniversiteleri arasında en fazla hibe almaya hak kazanan ilk 5 üniversite arasına girmiş ve 1,5 milyon Euro değerindeki kaynağın en fazla kullanılacağı alanın "Öğrenci Öğrenim Hareketliliği" olacağı belirtilmiştir. Böylece 2013-2014 öğretim yılında daha fazla sayıda öğrencinin bu programdan yararlanabileceği söylenebilir.

Değişim programı ile yurtdışına gitmek isteyen öğrenciler, her dönem uluslararası ilişkiler biriminin internet sitesinde yayınladığı ve bölümlere duyurduğu çalışma takviminde belirtilen tarihlerde bölüm koordinatörlerine başvurmalıdırlar. Başvurular online olarak Uluslararası İlişkiler Biriminin (UİB) web sitesinden yapılmaktadır. Başvuru sırasında öğrencilerden internet sitesindeki ön başvuru formunu doldurmaları ve bölüm Erasmus koordinatörlerine onaylattıktan sonra, özgeçmişleri ile not dökümlerini gösteren öğrenci işlerince onaylanmış transkriptlerini teslim etmeleri istenmektedir. Başvuru esnasında en az 1 yıllık öğrenci olmaları koşulu ile not ortalaması en az 2,2 olan öğrencilerin, yukarıda sözü edilen belgeleri doldurarak, tercih ettikleri okul listeleri ile birlikte, ilan edilen son başvuru tarihinden önce Erasmus ofisine teslim etmeleri gerekmektedir. Başvuran öğrenciler açıklanan tarihlerde yabancı diller yüksek okulunun hazırladığı genel bir yabancı dil sınavına alınırlar. Bu sınavda öğrencilere “proficiency”, “writing” ve “speaking” sınavları uygulanmakta, “proficiency” notunun %45’i, “writing” notunun %30’u ve “speaking” notunun da %25’i alınarak öğrencinin yabancı dil puanı hesaplanmaktadır. Hesaplanan yabancı dil puanının % 50’si ile öğrencinin 100 üzerinden hesaplanan genel not ortalamasının % 50 si alınarak yeterlilik puanı tabloları oluşturulur. Öğrencilerin faaliyetten yararlanabilmesi için yabancı dil puanının en az 60 olması, “speaking sınav” notunun en az 50 olması ve Erasmus sıralama puanının en az 60 olması gerekmektedir. Erasmus sıralama puanlarına göre birinci sıradan başlamak üzere, başvuru sırasında öğrencilerden alınan tercih sıralamaları ve bölüm anlaşmalarına göre UİB erasmus ofisinde bölüm koordinatörleri ile yapılan toplantılarda gidecek olan öğrencilerin eşleştirme listeleri hazırlanır. Bu sıralamanın açıklanması ile süreç resmen başlamış olur. Erasmus programı ile yurtdışına gidecek öğrencilere, karşılaşabilecekleri zorluklarla başa çıkabilmeleri için “stres yönetimi”, “öfke kontrolü” gibi eğitimlerin yanında Ülkemizin tarihi ve sorunları ile ilgili bilgilendirmeler yapılmaktadır. Erasmus başvuru sürecinde öğrencilerin, bölüm koordinatörlerinin ve Öğrenci Merkezinde bulunan Uluslararası İlişkiler Biriminin sorumlulukları öğrencilerin sıralama ve eşleştirilmeleri ile; giderken, gittikleri birimlerde ve döndükten sonra yapılması gereken işlemlerle ilgili süreçler tanımlanmış durumdadır. Tablo 1.6’da verilen kurumlarla yapılan anlaşmalardan 2007-2008 Öğretim Yılından itibaren 20 öğrenci yararlanmıştır.

Bölümümüz Farabi programı kapsamında da farklı illerden öğrenci kabul etmekte ve göndermektedir. “Erasmus Türk Üniversiteleri ile Türk Yükseköğretim Kurumları Arasında Öğrenci Ve Öğretim Elemanı Değişimi“ programı çerçevesinde Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi gibi üniversitelerle anlaşmalarımız bulunmaktadır. Öğrencilerimiz bu üniversitelerden istedikleri takdirde bir ya da iki dönem ders alabilmektedir. Programa katılmak isteyen öğrencilerin daha önce bu programdan yararlanmamış olması, son transkriptinde genel not ortalamasının en az 2 olması ve en az bir yıl bölüm öğrencisi olmaları gerekmektedir. Bu kapsamda 2008-2009 Akademik Yılında bir öğrencimiz ODTÜ’ye, 2012-2013 akademik yılında ise bir öğrencimiz Yıldız Teknik Üniversitesine gönderilmiştir. 2013-2014 öğretim yılında da bir öğrencimiz Yıldız Teknik Üniversitesine gitmek üzere başvuruda bulunmuştur. Farabi Değişim programı ile; 2012-2013 Çukurova Üniversitesi, 2010-2011 Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi, ve 2009-2010 Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi olmak üzere birer öğrenci Bölümümüzde öğrenim görmüştür.


Sayfa 17

Erasmus Staj programı ile bölümümüze sağlanan kontenjanlar dahilinde öğrencilerimiz yurtdışında staj imkanından da yararlanmaktadırlar. Yurtdışında staj yapmak isteyen öğrencilerimizin, Bölüm erasmus staj koordinatörlerine ön başvuru formu, özgeçmiş, transkript ve niyet mektubu ile başvurmaları ve Uluslararası İlişkiler Birimimizin her dönem hazırlanan çalışma takviminde belirlediği zamanlarda yapılan yabancı dil sınavlarına girmeleri gerekmektedir. Yabancı dil sınav sonuçları ve öğrencinin genel not ortalaması ile belirlenen sıralama puanına göre hazırlanan listelere göre Bölümümüze sağlanan kontenjanlar dahilinde yerleştirmeler yapılmakta ve öğrencilerin uyum programlarını tamamlaması şartı ile anlaşma yapılan kuruma gitmesi mümkün olmaktadır. Bu program ile yapılacak staj en az 3 ay olmak zorundadır. Böylelikle öğrenciler hem yurtdışı deneyimi kazanmakta, hem de gittiği ülkedeki çalışma ortamını tanıyıp kıyaslama imkanı bulmaktadırlar. Bu deneyimlerinin daha sonraki iş yaşamlarına da yararı olduğunun farkında olduklarından Bölümümüzde yurtdışı staj hareketliliği programından yararlanmak isteyen öğrenci sayısı fazla olmaktadır. Buna karşın yurtdışında staj için öğrencilerin staj yeri bulma zorluğu, Bölüm olanakları bulunan Almanya’da ise vize için gereken (Alman hükümetinin iş ve işçi bulma kurumundan izin çıkarttırılması gibi) uzun süre gerektiren işlem yoğunluğu bu olanaklardan yararlanabilme oranını düşürmektedir. Bölümümüzden staj hareketliliği programından 2007-2008 Öğretim Yılından itibaren 8 öğrenci yararlanmıştır. Ulusal ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu, değişim programlarının amacına uygun devam etmesi ve öğrencilerimizin bu programlardan en üst düzeyde yararlanabilmesi amacıyla yapılabilecek iyileştirmeler ve daha iyi etkileşimlerin ortaya çıkması amacıyla çalışmalar yürütmektedir. Bu amaçla yapılan toplantılarda özellikle Erasmus kapsamındaki ikili anlaşmaların sayısının artırılması gerektiği kararlaştırılmış, öğrenci değişimi yapabileceğimiz diğer üniversitelerle çeşitli yazışmalar yapılmış, bu üniversitelerin adları, anlaşma olanağı sağlanması amacı ile Uluslararası İlişkiler Birimine iletilmiştir. İkili anlaşma sayısının artırılmasının yanı sıra, gidecek öğrenci sayısının da artırılmasına çalışılmakta, her dönem yapılan tanıtım toplantılarına öğrencilerimizin katılımları sağlanmaktadır. Böylelikle öğrencilerin bilgilendirilmeleri ve yurtdışı deneyimi kazanmalarının gerekliliği anlatılmaya çalışılmaktadır. Uluslararası ilişkiler birimi ile birlikte yurt dışından gelen kurum temsilcileri ile iletişim toplantılarına bölümümüzden de katılım sağlanmaktadır.

1.4 Danışmanlık ve İzleme

Bölüme kayıt olan her lisans öğrencisine öğrenim süresince eğitim-öğretim ve diğer hususlarda yardımcı olmak ve durumunu izlemek üzere öğretim üyeleri arasından bir danışman görevlendirilmektedir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde sadece profesör, doçent ve yardımcı doçent ünvanına sahip öğretim elemanları danışman olarak görev yapmaktadırlar. Öğretim üyelerinin danışmanlık yaptıkları öğrenci sayıları Tablo 1.7’de verilmiştir. Danışmanlar, kayıt yenileme sürecinin daha hızlı ve etkin yürütülmesini sağlama yanında, öğrencilerin, başarı ve motivasyonlarını takip etmekte, mesleki fırsatlar, eğitim sorunları ve bölümle ilgili veya kişisel sorunlarını aşma konusundan öğrencilere yol göstermektedir. Güz ve bahar yarıyıllarında bir öğrenci danışmanının onayını almak kaydıyla en çok 45, yaz okulunda açılan derslerden ise en çok 18 AKTS kredi değerlik derse kayıt yaptırabilir. Ancak yaz okulu sonu itibariyle mezun olma durumundaki öğrenciler, 22,5 AKTS kredilik derse kayıt yaptırabilir.

Zorunlu haller dışında bir öğrenci için atanan danışman, öğrencinin öğrenimi süresince aynı kalır. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde öğrenciler danışmanlarıyla istedikleri zaman görüşme şansına sahip olsalar da, danışmanlar tarafından ayrıca haftalık danışmanlık saatleri ofis kapılarına asılmak suretiyle de duyurulmaktadır. Üniversitenin Örgün Öğrenci Hizmetleri tam otomatik bir sistem olduğundan, öğrencilerin dönemlik ders yükleri gibi konularda danışmanın gözünden


Sayfa 18

kaçabilecek ayrıntılar, sistem tarafından da düzenlenmekte, danışmanlık sırasında verilen derslerin yönetmeliklere uygunluğu ise Fakülte Öğrenci İşleri tarafından kontrol edilmektedir. Bu sistem sayesinde öğrenci işleri – öğrenci – danışman her türlü bilgiye web ortamında ulaşabilmektedir. Öğrencilerin kimlik bilgileri, aldıkları dersler, başarı durumları, vb. tüm bilgileri bu sistemden izlenmektedir.

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde çeşitli amaçlarla öğrencilere yönelik toplantılar düzenlenmektedir. Bu toplantıların düzenlenme nedenleri aşağıda sıralanmıştır:

1. Özellikle dönem başlarında birinci sınıf öğrencilerine ders programı ve ders / sınıf geçme konularında bilgi aktarmak ve bölümü tanıtmak,

2. Hazırlık sınıfı öğrencileri ile tanışmak ve bölümü tanıtmak, 3. Özellikle dönem sonlarına doğru bütün sınıfların katıldığı ve öğretim elemanları ve

öğrencilerin çeşitli konularla ilgili görüşlerini dile getirmelerine olanak sağlamak.

Öğrenciler, üniversite ve bölümle ilgili duyuruları üniversitenin ve fakültenin web sayfasından ve sürekli güncellenen ilan panolarından takip etme imkanına sahiptirler.

Öğrenciler, akademik danışmanlığı bölümümüzdeki bir öğretim üyesi tarafından yürütülmekte olan Doğa ve Çevre Kulübü’nde hem yönetimde hem de üye olarak aktif rol almaktadırlar. Kulüp etkinlikleri oldukça fazla olup, öğrenciler tarafından teknik geziler, seminerler, tanışma kokteylleri düzenlenmektedir. Böylece, akademik danışman önderliğinde üst sınıf öğrencileri yardımıyla 1. ve 2. sınıf öğrencilerinin motivasyonu sağlanmakta ve etkinliklere katılan öğrencilerin iletişim becerileri de gelişmektedir. Kulüp ile ilgili ayrıntılı bilgiler http://www.dck.anadolu.edu.tr/ bağlantısında mevcuttur.

Tablo 1.7. Akademik danışmanlar ve öğrenci sayıları

Adı Soyadı Danışmanlık yapılan öğrenci sayısı Prof Dr. Ülker Bakır Öğütveren 22 Prof Dr. Tuncay Döğeroğlu 2 Prof Dr. A. Savaş Koparal 22 Prof. Dr. Erdem Ahmet Albek 40 Prof. Dr. Arzu Çiçek 20 Prof. Dr. Yusuf Yavuz 21 Doç. Dr. Ümran Tezcan Ün 29 Doç. Dr. Müfide Banar 46 Doç. Dr. Mine Albek 24 Doç. Dr. Özgül Gerçel 25 Doç. Dr. Eftade Gaga 30 Yard.Doç. Dr. Serdar Göncü 32 Yard.Doç. Dr. Ozan Devrim Yay 37 Yard.Doç. Dr. Aysun Özkan 20 Yard.Doç. Dr. Filiz Bayrakçı Karel 17


Sayfa 19

1.5 Başarı Değerlendirmesi

Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü’nde kredili sistem uygulanmaktadır. Bir dersten başarılı olunması için kredili derslerde en az DD notunun, kredisiz derslerde ise YT notunun alınması gereklidir. Bir öğrenci başarısız olduğu dersten FF notu alır. Mezun olabilmesi için bu dersi en az DD alana kadar tekrarlamak zorundadır. Tekrarlama sayısı konusunda bir sınırlama yoktur. Kredili dersler için 0,00’dan 4,00’a kadar olan puanlamaya denk gelen çift harfli not sistemi uygulanır (FF, DD, DC, CD, CC, CB, BC, BB, BA, AB, AA). Kredisiz dersler içinse yeterli (YT) ya da yetersiz (YZ) notu uygulanır. Şu anda Bölümde kredisiz ders bulunmamaktadır. Anadolu Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim, Öğretim ve Sınav Yönetmeliği’ne göre kredili sistemde, dönem içi ve dönem sonu değerlendirmelerin türü ile (sınav, ödev, uygulama ve benzeri) ağırlıkları, dersi veren öğretim elemanı tarafından dönemin ilk iki haftası içinde Örgün Öğrenci Sistemi’ne girilerek öğrencilere duyurulur. Dönem içi değerlendirmelerin başarı notuna katkısı % 30’dan az, % 60’dan fazla olamaz. Son değerlendirme, o dersi alan tüm öğrencilerin genel başarı düzeyi de göz önüne alınarak, dersi veren öğretim elemanınca AA, AB, BA, BB, BC, CB, CC, CD, DC, DD, FF harf notlarından birisi ile belirlenir. Ayrıca DZ (Devamsız), EK (Eksik), MU (Muaf) harf notlu değerlendirmeler de yapılabilir. Anadolu Üniversitesi’nde derslere devam mecburiyeti vardır ve bir derse %30’dan fazla devam etmeyen öğrenci DZ notu alır. Bu not FF ile eşdeğerdir ve dersin tekrarlanmasını gerektirir. EK notu bir dersin gereklerini (sınava girme, ödev getirme gibi) tam olarak yerine getirmemiş öğrencilere verilir ve bu gereklilik belli bir süre içinde yerine gelmezse FF notuna dönüşür. MU notu başka bir bölümden gelen bir öğrencinin geldiği bölümde aldığı ve şimdiki bölümünde bölüm başkanlığı ve dekanlık tarafından almasına gerek görülmeyen dersler için kullanılır. Harf notunun öğrencinin dönem ve genel not ortalamalarına katkısı aşağıdaki katsayılar kullanılarak belirlenir.

Başarı Notu Katsayı AA 4,0 AB 3,7 BA 3,3 BB 3,0 BC 2,7 CB 2,3 CC 2,0 CD 1,7 DC 1,3 DD 1,0 FF 0,0

Kaydolunan ve not ortalamalarına katılan her dersin AKTS kredi değeri ile o dersten alınan notun katsayısı çarpılarak bulunan değerlerin toplamının, bu derslerin toplam kredi değerine bölünmesi ile bir not ortalaması bulunur. Bu işlem bir dönem içinde alınan dersler için yapılırsa “Dönem Not Ortalaması, DNO”, o zamana kadar alınmış bütün dersler için yapılırsa “Genel Not Ortalaması, GNO” elde edilir. Genel not ortalaması hesaplanırken, tekrar edilen ders bulunması halinde bu dersten alınan en son not, seçmeli bir ders yerine başka bir dersin tekrarlanması durumunda ise en son alınan dersin notu göz önünde tutulur.


Sayfa 20

Güz dönemi veya akademik yılsonunda 2,00 genel not ortalamasını sağlayamayan öğrenciye, yazılı olarak akademik yetersizlik uyarısı yapılır. Akademik yetersizlik uyarısı alan öğrencinin, bir sonraki dönemin sonundaki genel not ortalamasının en az 2,00 olması gerekir. Öğrencinin kayıt yenilediği ilk dönemde, açılması halinde yaz okuluyla birlikte, öncelikle FF, YZ ve DZ notu olan dersleri almak koşuluyla CC’nin altında not aldığı derslerden istediklerini tekrar ederek genel not ortalamasını en az 2,00’a yükseltmesi gerekir. Akademik danışmanın onayını almak koşuluyla, öğrenciler ilgili dönemin ilk haftası olan ekle-sil haftası içinde ders değiştirebilir, ders bırakabilir veya yeni derslere kaydolabilir. Ayrıca, öğrenciler ekle-sil haftasından sonraki üç hafta içinde, danışmanlarının onayı ile bir dersten çekilebilir. Bu durumda öğrenci dersten ÇK notu almakta ve dersi tekrarlamakla yükümlü olmaktadır. En az 30 AKTS kredi değerlik ders alıp, aldığı bütün dersleri başaran ve dönem not ortalaması 3,50 veya üzeri olanlar yüksek onur öğrencisi, dönem not ortalaması 3,00 ile 3,49 arasında olanlar onur öğrencisi sayılır. Öğrenci notunun belirlenmesinde farklı yöntemler uygulanabilmekle birlikte her ders için ortak olan bir yöntem yazılı sınavlardır (ya da bilgisayar uygulamalı dersler için bilgisayar ortamında yürütülen sınavlar). Tek istisna zorunlu yaz stajı başarısının değerlendirilmesidir. Yaz stajının başarılı olup olmadığının değerlendirilmesinde, öğrencinin hazırladığı staj raporu, staj yaptığı işyerindeki sorumlu amirinin hazırladığı sicil raporu ve öğrencinin, tüm katılımcılara açık olarak gerçekleştirdiği sözlü sunum esas alınır. Öğrencinin staj çalışmasını yürüttüğü sürenin tamamının ya da bir kısmının kabulüne Staj Komisyonu karar verir. Öğrencinin mezun olabilmesi için toplam 60 iş günü stajının kabul edilmesi gerekmektedir.

1.6 Mezuniyet Koşulları

Öğrencilerin mezuniyet hakkını elde etmeleri için, program kapsamında aldıkları tüm derslerden başarılı olmaları (FF üzerinde not almaları) ve genel not ortalamalarının (GNO) 4,00 üzerinden en az 2,00 olması gerekmektedir. Öğrencinin 19,5 AKTS kredilik mesleki seçmeli ders alması, dört tane ana tasarım dersinden en az iki tanesini alması ve en az 240 AKTS kredili ders alması gerekmektedir. Aynı zamanda öğrenciler en az 60 iş günlük staj yapmakla yükümlüdürler. Öğrenciler mezun olmadan önce, akademik danışmanlar ve öğrenci işleri bu gerekliliklerin yerine getirilip getirilmediğini kontrol ederler ve Bölüm Başkanlığı’nın onayı ile öğrenci mezun olurlar. Bölümdeki öğrenci ve mezun sayılarının yıllara göre dağılımı Tablo 1.8’de gösterilmiştir.

Tablo 1.8. Öğrenci ve Mezun Sayıları

Akademik Yıl

Sınıf Lisans

Toplam Lisansüstü

Toplam

Mezun Sayıları

1. 2. 3. 4. Lisans Y.

Lisans Doktora

2007-2008 47 47 31 67 192 16 19 3 2

2008-2009 67 47 48 63 225 20 33 2 -

2009-2010 53 71 50 85 259 22 25 6 -

2010-2011 18 54 72 80 224 46 36 4 1

2011-2012 65 16 56 117 254 73 56 2 -

mevcut (2012-

2013) GÜZ 22 64 17 112 215 46 11 1 -


Sayfa 21

Ölçüt 2. Program Eğitim Amaçları 2.1 Program Eğitim Amaçları Çevre Mühendisliği Bölümü’nün eğitim amaçları aşağıdaki şekilde tanımlanmış ve http://www.cevre.anadolu.edu.tr/EgitimAmaclari.aspx adresinde yayımlanmıştır.

Profesyonel iş hayatında çevre mühendisliğini aktif olarak kullanır. Yasal mevzuatın düzenlendiği ve uygulandığı bakanlık, belediye, kamu kuruluşu gibi

kurumlarda söz sahibi olur. Yüksek öğretim-araştırma kurumlarında öğretim elemanı olarak çalışır. Çevre uygulamalarına yönelik tasarım projelerinde görev alır. Yaşam boyu öğrenme bilinciyle akademik gelişimine devam eder.

2.2 Kurum Özgörevleriyle Tutarlılık

Anadolu Üniversitesi’nin, Mühendislik Fakültesi’nin ve Çevre Mühendisliği Bölümü’nün özgörev, uzgörüş ve temel değerleri Tablo 2.1’de verilmiştir. Özgörevlerin birbirleriyle tutarlı oldukları kavramlar koyu harflerle işaretlenmiş olup, uzgörüşte ise özellikle Fakülte’nin uzgörüşüne atıf yapılarak bir tanımlama yapılmıştır. Dolayısıyla, Bölüm tarafından benimsenen özgörev ve uzgörüş ile bağlantılı olup, bunlar Bölümün http://www.cevre.anadolu.edu.tr/EgitimAmaclari.aspx adresinde yayımlanmıştır. Program Eğitim Amaçları Fakülte 2011-2013 Stratejik Planı ile de uyum içerisindedir. Stratejik Planın SA1 “Lisans Eğitiminin Verimliliği ve Etkililiği ile Öğretim Ortamlarını Geliştirerek Tercih ve Tanınırlığa Sahip Mezunlar Yetiştirmek” amacında da mezunların işe girme oranları ve yönetici (Yasal mevzuatın düzenlendiği ve uygulandığı bakanlık, belediye, kamu kuruluşu gibi kurumlarda söz sahibi olan) mezun oranları performans göstergesi olarak belirlenmiş ve takip edilmektedir.

Tablo 4.1. Üniversite’nin, Fakülte’nin ve Bölümün özgörev, uzgörüş ve temel değerleri

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Özgörev

Kent, bölge, ülke ve dünya insanının yaşam kalitesini yükseltmek amacıyla, •bilim, teknoloji, sanat ve spor alanlarında eğitim, araştırma ve projelerle evrensel bilgi ve kültür birikimine katkı sağlamak, •her yaştaki bireye nitelikli ve özgün, uzaktan ve örgün öğrenme olanakları sunmak, •toplumsal gereksinimleri öngörerek yaratıcı ve yenilikçi çözümler üretmek

Mezunları, ürettiği projeleri, toplumsal katkıları ile yurt içi ve yurt dışındaki mühendislik fakülteleri arasında ilk sıralarda yer almak

Çevre Mühendisliği temel alanlarında çağdaş ve evrensel nitelikte bilgi ve teknoloji üreten, toplumla paylaşan, temel değerleri benimsemiş, mesleklerinde önder ve topluma iyi bir örnek oluşturan mühendisler yetiştirmek

Uzgörüş

Yaşam boyu öğrenme odaklı bir dünya üniversitesi olmak

Sürekli iyileşme anlayışıyla; farklı öğrenme ortamları sunarak evrensel mühendisler yetiştirmek, disiplinler arası yaklaşımla bilgi ve teknoloji üretmek ve toplumun kullanımına sunmak.

Fakültenin uz görüşü kapsamında yurtiçi ve yurtdışında tercih edilen mezunlar vermek

Temel Değerler

Şeffaflık, Hesap Verebilirlik Adillik İnsan Odaklılık Yenilikçilik Yaratıcılık Güvenilirlik Mükemmellik, Evrensellik

Sürekli İyileşme Katılımcılık Sahiplenme Şeffaflık Çevresel ve Toplumsal Farkındalık

Meslek Etiği Bilinci Yaşam Boyu Öğrenme Toplumsal Katkı Kaliteli Hizmet ve Bilgi Üretimi


Sayfa 22

2.3 Program Eğitim Amaçlarını Belirleme ve Güncelleme Yöntemi

Mühendislik eğitiminin, dört yıllık eğitim süreciyle sonlanmadığı bilinciyle, bölümün paydaşları bölüm içi ve dışından katılımlarla tanımlanmıştır. Programın iç paydaşları olarak

Öğrenciler, Öğretim Elemanları,

Programın dış paydaşları olarak Mezunlar, Çevre yatırımları ve çalışmaları olan özel sektör, Diğer üniversiteler, Kamu kuruluşları, Meslek Örgütleri

belirlenmiştir. Program Eğitim Amaçlarının oluşturulması sürecinde daha önceki Özdeğerlendirme Raporu’nda dört eğitim amacı sunulmuştur. Bölümümüz her beş yılda bir program eğitim amaçlarını gözden geçirmeyi ve güncellemeyi hedeflediğinden 2012 yılında eğitim amaçlarının güncellenmesi için çalışmalara başlanmıştır. Bu kapsamda, öncelikle Akademik Bölüm Kurulunda taslak Program Eğitim Amaçları hazırlanmıştır. Daha sonra bu taslak, bölümde MÜDEK Çalıştaylarına katılım sağlayan 5 öğretim üyesi (Prof.Dr. Erdem Ahmet Albek, Y.Doç.Dr. Serdar Göncü, Y.Doç.Dr. Ozan Devrim Yay, Y.Doç.Dr. Aysun Özkan, Y.Doç.Dr. Filiz Bayrakçı Karel) tarafından tekrar gözden geçirilmiş ve 2 Mayıs 2013’te yapılan Dış Paydaşlar Danışma Kurulunun toplantısında üyelere sunulmuştur. Son olarak 11 Haziran 2013’te Bölüm Akademik Kurulu’nda tekrar görüşülmüş ve kabul edilerek http://www.cevre.anadolu.edu.tr/EgitimAmaclari.aspx adresinde yayımlanmıştır. Program eğitim amaçlarının gözden geçirilmesi ve güncellenmesi için paydaş katkılarının sağlanma yöntemi aşağıda açıklanmıştır. Paydaş olarak öğrencilerle öğretim elemanları dersler ve danışmanlık hizmetleri vb. eğitim-öğretim faaliyetleri kapsamında sıkı iletişim halindedirler. Anadolu Üniversitesi’nde öğrenci temsilciliği sistemi mevcuttur. Her bölümde, öğrenciler tarafından bir yıllığına seçilen bir öğrenci temsilcisi vardır. Bu temsilci ile bölüm idar personeli (bölüm başkanı ve yardımcıları) sık sık bir araya gelmekte ve görüş alışverişinde bulunmaktadırlar. Bu kapsamda matematik dersleri için yoğun şikayet konusu olan akıllı sınıf uygulamasından vazgeçilmiş, Endüstri Mühendisliği Bölümünden bir öğretim üyesi tarafından yüz yüze verilmesi ve bölümdeki bir araştırma görevlisi tarafından dersin uygulamasının yapılması yöntemi uygulanmaya başlanmıştır. Bölümdeki mesleki seçmeli derslerin daha da çeşitlendirilmesi amacıyla yeni mesleki seçmeli dersler açılması planlanmıştır. Ders programları ve sınav programları yapılırken, öğrencilerin görüşleri mümkün olabildiğince dikkate alındıktan sonra son haline getirilmektedir. Paydaş olarak öğretim elemanları, sürecin her aşamasında etkin olarak rol almaktadır. MÜDEK çalışmaları kapsamında komisyonlar oluşturulmuş ve öğretim elemanları bu komisyonlarda aktif olarak çalışmaktadır. MÜDEK komisyonları ve çalışma şekli Şekil 2.1’de, komisyon üyeleri Tablo 2.2’de ve bu komisyonların görevleri ve çalışma esasları eklerde verilen komisyon raporları kapsamında verilmiştir.


Sayfa 23

Şekil 4.1. MÜDEK Komisyonları

Tablo 2.2. MÜDEK Komisyon Üyeleri

MÜDEK Koordinatörü Y.Doç. Dr. Aysun Özkan* Dış İlişkiler Danışma Kurulu Prof. Dr. Ülker Bakır Öğütveren

Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu Prof. Dr. Erdem Ahmet Albek* Prof. Dr. Ali Savaş Koparal*

Altyapı-Güvenlik Komisyonu Prof. Dr. Arzu ÇiçekY.Doç. Dr. Ozan Devrim Yay*

Araş.Gör.Dr. Hicran Altuğ Araş.Gör. Akif Arı

Araştırma Entegrasyon Komisyonu Prof. Dr. Ali Savaş Koparal*Doç. Dr. Ümran Tezcan Ün

Öğr.Gör. Esra Gerek Mezunlarla İlişkiler Komisyonu Doç. Dr. Eftade Gaga

Y.Doç. Dr. Filiz Bayrakçı Karel Araş.Gör.Dr. Özlem Özden**

Araş.Gör. Alp Özdemir Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu

Prof. Dr. Erdem Ahmet Albek*Y.Doç. Dr. Serdar Göncü ** Araş.Gör.Dr. Hicran Altuğ

Araş.Gör. Zehra Yiğit Avdan Araş.Gör. Eda Tuna

Staj Komisyonu Prof. Dr. Yusuf Yavuz*Y.Doç. Dr. Ozan Devrim Yay

Y.Doç. Dr. Filiz Bayrakçı Karel Öğr.Gör. Esra Gerek

Araş.Gör.Dr. Zerrin Çokaygil Yük. Müh. Sevgi Gence

Ulusal ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu

Doç. Dr. Mine Albek**Doç. Dr. Özgül Gerçel

Araş. Gör. Burcu Şimşek Komisyon Başkanları koyu renk harflerle yazılmıştır. * ile işaretlenmiş öğretim elemanları Fakülte Komisyonları’nda Başkanlık görevini yürütmektedir. ** ile işaretlenmiş öğretim elemanları Fakülte Komisyon’larında görev almaktadır. Bölüm öğretim üyelerinden Doç.Dr. Müfide Banar Dekanlık bünyesinde çalışmalarını yürüten Sürekli İyileşme Ekibi (SİE)’nde aktif olarak görev almaktadır. Mezunlar ile ilişkiler, Anadolu Üniversitesi Mezunlar Birliği ve Çevre Mühendisliği Bölümü Mezunlarla İlişkiler Komisyonu aracılığı ile yürütülmektedir:

MÜDEK Koordinatörü Dış İlişkiler Danışma Kurulu Bölüm Akademik Kurulu

Altyapı-Güvenlik Komisyonu

Araştırma Entegrasyon Komisyonu

Mezunlarla İlişkiler Komisyonu

Staj Komisyonu

Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu



Sayfa 24

Anadolu Üniversitesi Mezunlar Birliği: Birlik, üniversitenin mezunlarıyla iletişimini düzenlemek ve yürütmek için kurulmuştur. Mezunlar, mezunlarla öğrenciler ve diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşlar ile özel sektör arasındaki kültürel, ekonomik, eğitsel ve toplumsal dayanışmayı, üniversitenin enstitü, fakülte, yüksek okullarında kurulmuş bulunan “Mezun Birlikleriyle” işbirliği sağlamakla yükümlüdür. Birliğin web sayfası mevcuttur ve mezunların iletişim bilgilerini de içeren bir veri tabanına sahiptir. Çevre Mühendisliği Bölümü Mezunlarla İlişkiler Komisyonu: Mezunlarla İlişkiler Komisyonu, Çevre Mühendisliği Bölümü mezunları ile sürekli iletişimin sağlanması ve mevcut programın mezunlara kazandırdığı varsayılan becerileri kullanarak iş yaşamında gösterdikleri performansın izlenmesi amacıyla kurulmuştur. Komisyon, elde edilecek verilerin programa geri besleme olarak aktarımının sağlanması için de faaliyet göstermektedir. Program eğitim amaçları belirlenirken hem iç hem de dış paydaşların görüşlerinden faydalanılmıştır. Bu doğrultuda Dış İlişkiler Danışma Kurulu oluşturulmuştur. Bu kurul, programın eğitim planının, eğitim amaçlarının ve program çıktılarının dış paydaşlarca paylaşılması, değerlendirilmesi, önerilerin alınması ve gerekirse bu kapsamda yapılacak değişikliklerin belirlenmesi amacıyla oluşturulmuş bir kuruldur. Bu amacı gerçekleştirmek üzere, 2 Mayıs 2013 Saat 16.00’da Bölüm Toplantı Salonunda dış paydaşların katıldığı bir toplantı düzenlenmiş ve toplantıya Eskişehir ve çevresinde faaliyet gösteren Sanayi Kuruluşları ile Belediyeler ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden birer katılımcı davet edilmiştir. Kurulun 2 Mayıs 2013 tarihli son toplantısına katılan üyeler ve kurumları şu şekildedir:

İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü (Halil Candan) Eczacıbaşı Vitra (Erkan Yılmaz) Camiş Ambalaj Sanayi A.Ş. (Melahat Sefa) Eskişehir Organize Sanayi Bölge Müdürlüğü (Suzan Önpeker) Eskişehir Büyükşehir Belediyesi (Sinem Çepehan) Eskişehir Odunpazarı Belediyesi (Oğuzhan Tüzel)

Bu toplantıda Bölümün kısa bir tanıtımından sonra, eğitim planı ve program çıktıları üzerinden programın değerlendirilmesi yapılmıştır. Eğitim planı ve amaçları konusunda görüşlerin olumlu olduğu belirlenmiştir. Dış paydaşların ve Bölüm Danışma Kurulu üyelerinin üzerinde durduğu konular;

Güncel eğilimler göz önüne alınarak; endüstrinin ihtiyacı doğrultusunda mezunların sanayi

kuruluşlarında etkin olmalarını sağlayacak bilgi ile donatılması, bu amaçla güncel konuları (İş Sağlığı ve Güvenliği, Karbon Ayak İzi vb.) kapsayan derslerin (tercihen seçmeli) açılması ihtiyacı

“Etkin iletişim kurma” konusunda mezunlarda görülen eksikliğin; kişilik özellikleri yanında günümüz koşullarında yoğun olarak kullanılan iletişim araçları ile ilgili olduğu, bu konuda açılan derslerin öğrencinin ancak bir ölçüde sözel iletişim kurabilmesini destekleyeceği

Mezunların endüstriyel uygulamalar, ortaya çıkan sorunlar ve çözümleri konusunda yeteri kadar donanımlı olmadıkları, bu eksikliğin stajlar sırasında giderilebileceği, bu konuda


Sayfa 25

endüstri ile daha sıkı bir işbirliğine gidilmesi ve projeye dayanan staj uygulamasının yaygınlaştırılması gereği

Mesleki ve etik sorumluluk bilinci konusunun somut nitelik taşımaması nedeniyle ölçülebilmesinin zorluğu, açılacak derslerle öğrencilerin sorımluluğun farkına varmalarının sağlanabileceği

Genel olarak mühendislik programı mezunlarının en azından bir yabancı dilde iletişim kurma becerisine sahip olması gereği; eğitim dilinin İngilizce ya da kısmi İngilizce olmasının bu amaca bir ölçüde hizmet edebileceği, temel sorunun dil eğitiminin Üniversite eğitiminden önce verilmemesinden kaynaklandığı, bu eksiği kapatmak üzere Dil Hazırlık Okulunun devreye sokulabileceği, ikinci yabancı dil dersleri ile İngilizce dışındaki dillerde öğrencilerin yeterliğine katkı sağlanabileceği

Sorunların tüm Mühendislik dallarında ve özellikle Çevre Mühendisliği Bölümlerinde giriş puanlarının düşüş eğiliminde olması, bu eğilimin Üniversite adaylarının eğitim süreci Mühendislik kadar zorlayıcı olmayan dalları seçip, mezuniyetten sonra “Üst Düzey Yönetici” olma isteğine dayanmasından kaynaklandığı şeklinde özetlenmiştir.

2.4 Program Eğitim Amaçlarına Ulaşma

Tablo 2.3’de program eğitim amaçları, performans göstergeleri, 2013 yılı için hesaplanan değerler ve 2018 yılı için hedeflenen değerler verilmiştir. Performans göstergelerindeki mezun oranları hesaplanırken, mezun olduktan sonra bölümle iletişimi devam eden ve çalışma durumu hakkında bilgi alınabilen mezunlar göz önüne alınmıştır. Bu bilgiler, sosyal paylaşım sitelerinde kurulan gruplar aracılığı ile ve mezunlarla kişisel görüşmeler sonucunda elde edilmeye çalışılmıştır. İlgili performans göstergesini veren mezun sayısı, iletişim bilgileri olan toplam mezun sayısına bölünerek oran hesaplanmıştır. Mezunlara erişim düzeyi yaklaşık % 57’dir.

Tablo 2.3. Program Eğitim Amaçları ve Performans Göstergeleri

Program Eğitim Amaçları

Performans Göstergeleri

Gerçekleşen değerler, % (2013)

Hedeflenen değerler, % (2018)

Profesyonel iş hayatında çevre mühendisliğini aktif olarak kullanır.

Çevre Mühendisliği alanında çalışan mezun oranı

72,5 75

Yasal mevzuatın düzenlendiği ve uygulandığı bakanlık, belediye, kamu kuruluşu gibi kurumlarda söz sahibi olur.

Söz konusu kurumlarda çalışan mezun oranı

23 25

Yüksek öğretim-araştırma kurumlarında öğretim elemanı olarak çalışır.

Çalışan mezun oranı 9 10

Çevre uygulamalarına yönelik tasarım projelerinde görev alır.

Tasarım projelerinde çalışan mezun oranı

22 25

Yaşam boyu öğrenme bilinciyle akademik gelişimine devam eder.

Lisansüstü eğitimini tamamlamış veya sürdüren mezun oranı

48,5 50


Sayfa 26

Ölçüt 3. Program Çıktıları

3.1 Program Çıktılarını Belirleme Yöntemi

Program çıktılarını belirleme ve periyodik olarak gözden geçirme ve güncelleme yöntemi Şekil 3.1’de verilmiştir. Buna göre, paydaşlardan gelen bilgiler, dönem sonu ders değerlendirmeleri ve komisyon raporlarına göre program çıktıları gözden geçirilir ve gerek duyulursa değişiklik yapılır.

Şekil 3.1. Program Çıktıları güncelleme süreci

3.2 Program Çıktıları

Çevre Mühendisliği Bölümü’nün program çıktıları 4 ana başlık altında sınıflandırılmış ve MÜDEK tarafından zorunlu olan çıktıları sağlayacak şekilde kısa ve öz ifadelerle 18 çıktıyla tanımlanmaya çalışılmıştır. 2008 yılındaki program çıktılarına 2011 yılında iş hayatındaki uygulamalarla ilgili doğan ihtiyaçtan dolayı yeni bir program çıktısı ilave edilmiştir. Program çıktıları ve MÜDEK karşılıkları Tablo 3.1’de verilmiştir. Tablodan da görüldüğü üzere, tanımlanan program çıktıları MÜDEK tarafından verilen çıktıları karşılamaktadır. Ayrıca, program çıktıları Bölüm web sayfasında ilan edilmiştir.

Program Çıktıları Değerlendirme

Toplantısı

Öğrenciler İle Yapılan Yıllık


Paydaşlar İle Gerçekleştirilen


Dönem Sonu Ders

Değerlendirmeleri

Komisyonlardan Gelen Raporlar

Durum Değerlendirmesi


Sayfa 27

Tablo 3.1. ÇMB Program Çıktıları

ÇMB Program Çıktıları MÜDEK karşılığı (A) Eğitim (a-1) matematik, istatistik bilgilerini edinme ve uygulama becerisi i (a-2)

fizik, kimya ve mikrobiyoloji bilgilerini edinme ve uygulama becerisi

i

(a-3) bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında temel bilgi edinme ve uygulama becerisi

iv

(a-4) mühendislik bilimlerinde bilgi edinme ve uygulama becerisi ii (a-5) sosyal konularda geniş bir dilimde bilgi edinme xi (a-6)

çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinme ve uygulama becerisi

xi

(B) Problem Çözme, Tasarım (b-1) deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve

yorumlama becerisi v

(b-2) arıtım sistemlerini ve süreçlerini tasarlayabilme becerisi iii (b-3) mühendislik ve çevre problemlerini saptama, evrensel ve toplumsal

boyutlarda etkilerini anlama, tanımlama ve çözme becerisi xi

(b-4) mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi

iv

(b-5) Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık

x

(C) Sosyal Gelişme (c-1) disiplinlerarası çalışma becerisi vi (c-2) etkin iletişim kurma becerisi vii (c-3) yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu

gerçekleştirebilme becerisi viii

(c-4) mesleki ve etik sorumluluk bilinci geliştirme ix (c-5) mesleki gelişmeleri izleyecek düzeyde genel ve mesleki İngilizce

kullanabilme becerisi vii

(D) Çevre Bilinci (d-1) çağın ve Türkiye’nin genel sorunları hakkında bilgi xi (d-2)

dünyanın ve Türkiye’nin çevre sorunları hakkında geniş bir bilgi birikimi

xi

3.3 Program Çıktılarının Program Eğitim Amaçlarıyla Uyumu

Bir önceki bölümde belirtilen 18 adet program çıktısı, program eğitim amaçlarını sağlamaya yöneliktir. Program eğitim amaçları ile program çıktıları arasındaki ilişki Tablo 3.2’de verilmiştir. Program çıktılarının eğitim amaçlarına katkısını belirlemek için 3 dereceli bir tanımlama yapılmıştır. 1 en düşük katkıyı tanımlarken, 3 en yüksek katkıyı tanımlamaktadır. Tablodan da görüleceği gibi, tüm program çıktıları eğitim amaçları ile ilişkilidir. Tüm program çıktıları temelinde ilişkinin düzeyine bakıldığında, en yüksek uyumun EA1 (%91) ve EA4 (%87) ile olduğu görülmektedir.


Sayfa 28

Tablo 3.2. Program çıktılarının eğitim amaçlarıyla uyumu

EA1 EA2 EA3 EA4 EA5 Profesyonel iş

hayatında çevre mühendisliğini aktif olarak kullanır.

Yasal mevzuatın düzenlendiği ve uygulandığı bakanlık, belediye, kamu kuruluşu gibi kurumlarda söz sahibi olur.

Yüksek öğretim-araştırma kurumlarında öğretim elemanı olarak çalışır.

Çevre uygulamalarına yönelik tasarım projelerinde görev alır.

Yaşam boyu öğrenme bilinciyle akademik gelişimine devam eder.

a-1 3 1 2 3 1 a-2 3 1 2 3 1 a-3 3 1 2 3 1 a-4 3 2 2 3 2 a-5 2 2 2 2 1 a-6 3 2 2 3 2 b-1 3 1 3 2 3 b-2 3 3 3 3 2 b-3 3 3 3 3 2 b-4 3 3 3 3 2 b-5 2 3 3 3 1 c-1 2 2 2 3 2 c-2 2 2 2 2 1 c-3 3 2 2 2 3 c-4 3 2 2 3 3 c-5 3 2 2 2 2 d-1 2 2 2 2 2 d-2 3 3 3 2 3

toplam 49 42 42 47 34 %

(toplam / 3*18)

91 69 78 87 63

3.4 Program Çıktılarının Ölçme ve Değerlendirme Süreci

Program çıktılarının derslerle ilişkisi daha önceki dönemde dersin öğretim üyesi tarafından her ders için yapılmıştır. Fakültede yürütülen AEFIS çalışmaları ile paralel olarak Bölüm öğretim üyeleri tarafından verilen dersler için öğrenme çıktıları-program çıktıları tablosu hazırlanmıştır. Bir örnek Tablo 3.3’de verilmiştir. Bu tabloda, sütunlar program çıktılarını, satırlar ise ilgili dersin öğrenme çıktısını göstermektedir.


Sayfa 29

Tablo 3.3 Örnek bir öğrenme çıktısı-program çıktısı tablosu

ÖÇ

PÇ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

2 1 1 0 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1

3 0 0 0 0 0 0 0 1 1 1 1 1 2 2 2

4 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

5 1 1 1 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0

6 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

8 1 1 1 1 1 1 1 2 2 2 1 1 1 1 1

9 1 1 1 1 1 1 1 3 3 3 3 3 3 3 3

10 3 3 0 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

11 1 1 2 2 2 2 2 2 1 1 2 2 2 2 2

12 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 2 2 2 2

13 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1

14 2 2 3 2 2 2 2 2 1 1 2 2 2 2 2

15 2 2 3 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

16 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

17 3 3 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 2 2

18 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

Her bir PÇ için tüm satırın toplamı alındıktan sonra maksimum değere (öğrenme çıktısı sayısı*3) bölünerek dersin program çıktısına ne kadar katkı sağladığı belirlenir. Dersin Dersin öğrenme çıktılarının her program çıktısına sağladığı katkı düzeyi; değer 0-0,33 ise “1”, 0,33-0,67 ise “2”, ≥0,67 ise “3” olarak kabul edilmektedir. Elde edilen bu değerler Ders Tanımlama Formlarındaki derecelendirme için kullanılmıştır. Bölümdeki dersler için hazırlanan program çıktılarının derslerle ilişkisi Tablo 3.4’de verilmiştir.


Sayfa 30

Tablo 3.4. Derslerin program çıktıları ile ilişkisi

PÇ1 PÇ2 PÇ3 PÇ4 PÇ5 PÇ6 PÇ7 PÇ8 PÇ9 PÇ10 PÇ11 PÇ12 PÇ13 PÇ14 PÇ15 PÇ16 PÇ17 PÇ18 KIM115 2 3 1 1 1 1 3 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 2 KIM117 2 3 2 2 1 2 1 1 2 1 1 2 2 1 1 3 1 1 KIM118 2 3 2 2 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 3 1 1 ÇEV203 1 2 1 1 1 3 2 1 2 1 1 1 1 1 2 3 1 2 ÇEV209 1 2 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 1 3 2 3 ÇEV206 2 3 1 1 1 3 3 1 2 2 1 1 1 2 2 3 1 2 ÇEV210 1 2 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 3 1 1 3 2 3 ÇEV211 2 3 1 2 1 2 3 1 1 3 1 1 2 1 2 1 1 1 ÇEV212 2 3 1 2 1 3 3 1 1 3 1 1 3 1 2 1 1 1 ÇEV213 2 2 1 1 1 2 3 1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 ÇEV219 1 2 1 2 2 3 1 1 3 1 1 3 1 3 3 1 1 2 BİY353 1 3 1 1 1 3 1 1 3 3 1 3 2 3 3 1 3 3 BİY357 1 3 1 1 1 3 1 1 3 3 1 3 2 3 3 1 3 3 NUM202 3 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 2 3 1 1 ÇEV305 2 2 1 3 1 3 1 3 3 1 2 1 2 2 1 3 1 2 ÇEV310 3 3 1 2 2 3 2 1 3 2 1 1 2 2 3 1 1 3 ÇEV312 2 2 2 3 2 3 1 1 3 2 1 2 2 1 2 2 2 2 ÇEV313 2 2 1 2 1 2 3 3 2 3 1 1 2 2 2 3 2 2 ÇEV314 2 2 1 2 1 2 3 3 2 3 2 1 2 2 2 1 2 2 ÇEV316 2 2 2 2 2 3 2 1 3 2 2 2 2 2 2 3 3 3 ÇEV324 2 2 1 3 1 3 1 3 3 1 2 1 2 2 1 1 1 2 İNŞ308 2 2 1 1 1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 2 1 1 1 MEK315 3 3 1 3 1 2 1 2 3 2 1 1 1 1 1 1 1 1 TER403 2 3 1 3 1 3 1 1 2 2 1 1 1 2 1 1 1 1 ÇEV421 3 2 2 3 2 3 1 2 3 3 2 3 1 2 3 2 3 3 ÇEV427 3 3 2 2 1 3 1 3 3 3 1 1 2 2 1 2 1 2 ÇEV438 2 2 3 2 2 3 1 3 3 3 3 2 2 2 2 1 2 2 ÇEV442 2 2 1 3 1 3 1 2 3 3 2 3 1 2 3 2 3 3 ÇEV445 3 2 2 2 1 3 1 1 3 1 1 1 1 1 2 3 2 2


Sayfa 31

ÇEV447 2 2 1 2 1 3 2 3 3 3 1 1 1 2 2 3 2 2 ÇEV320 1 1 1 1 2 2 1 1 3 1 1 1 3 3 2 1 3 3 ÇEV322 1 2 1 2 1 3 1 1 1 1 1 3 3 2 2 2 3 3 ÇEV326 1 1 3 3 2 3 1 1 2 3 1 1 3 3 2 1 2 3 ÇEV408 1 1 1 3 1 3 1 2 2 1 3 1 3 1 1 1 2 2 ÇEV423 3 3 3 3 2 3 3 2 3 3 3 3 3 2 3 3 3 3 ÇEV431 2 2 2 3 1 3 1 3 3 2 2 1 3 2 2 2 2 2 ÇEV432 2 2 2 3 1 3 1 3 3 2 2 1 3 2 2 2 2 2 ÇEV443 1 1 1 3 1 3 1 2 2 1 3 1 3 1 3 1 1 1 ÇEV444 3 2 2 3 2 3 1 3 3 3 3 3 3 2 3 2 3 3 ÇEV462 2 1 3 3 1 3 1 3 2 3 2 2 2 3 2 2 2 1 ÇEV466 1 1 2 2 1 3 1 1 3 1 2 3 2 2 3 1 1 3 ÇEV468 1 1 1 2 1 3 1 1 2 1 1 1 1 1 2 3 1 2 ÇEV470 2 2 1 3 2 3 1 2 3 1 1 3 3 2 3 2 3 3 ÇEV472 1 1 1 2 3 3 1 1 3 1 2 3 3 2 3 2 3 3 ÇEV475 1 1 1 2 2 2 1 1 2 1 1 2 2 3 1 1 2 1 ÇEV476 2 2 1 3 2 3 1 2 3 1 1 3 3 2 3 2 3 3 ÇEV480 3 2 3 3 1 3 1 1 3 3 1 2 2 1 2 2 1 3 ÇEV482 1 3 2 3 1 3 3 1 2 3 1 2 2 1 2 2 1 2 ÇEV484 2 2 2 2 1 3 1 3 3 2 2 1 2 2 2 2 2 2 ÇEV486 1 1 1 1 1 3 1 2 3 1 2 3 2 3 2 2 3 3 ÇEV489 3 2 1 2 1 2 2 2 2 2 1 3 3 1 1 2 2 2 ÇEV490 2 2 1 2 1 3 2 3 1 2 1 2 3 1 1 1 1 1 ÇEV492 3 3 2 2 1 3 1 3 3 3 3 1 3 2 1 2 1 2 ÇEV433 1 1 1 2 3 3 1 1 3 1 2 2 3 2 3 2 3 3 MUH302 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 3 3 1 3 1 1 1 Bu tabloda 1: Hiç ya da minimum katkı; 2: orta düzeyde katkı; 3: tam katkı olarak anlamlandırılmıştır.


Sayfa 32

Derslerin öğrenme çıktılarının ölçme yöntemleri ile takibi her dersin öğretim üyesi tarafından yapılmakta ve Tablo 3.5’de verilen örnekte olduğu gibi bir çizelge hazırlanmaktadır. Tablo 3.5. Ders öğrenme çıktılarının ölçme yöntemleriyle takibi için örnek çizelge

Kısa sınav(Ararapor) Proje I Proje II 2. Vize Final

1. Genel katı atık yönetimiyle ilgili tasarım esaslarını öğrenerek, konuyu teknik, yasal ve ekonomik boyutlarıyla değerlendirebilecektir.

1.1. Bir katı atık yönetim sisteminin tasarımı için gerekli teknik hususları irdeler. x x x x

1.2. Bir katı atık yönetim sisteminin tasarımı için gerekli yasal mevzuatı kullanır. x x x

1.3. Katı atık yönetim sisteminin ekonomik analizini yapar. x x

2. Kentsel katı atık yönetim sistemini kurabilecektir.

2.1. Kentsel katı atıkların özelliklerine göre geri kazanım, arıtım ve bertaraf seçeneklerini birlikte değerlendirir. x

2.2. Proses seçimi ve tasarımında yazılımları kullanır. x

2.3. Katı atık toplama ve taşıma sistemini tasarlar.

2.4. Maddesel geri kazanım sistemini kurar. x x

2.5. Ambalaj atıkları ayırma tesisi tasarlar. x x

2.6. Kompostlama tesisi tasarlar. x x

2.7. Atık yakma tesisi tasarlar. x x

2.8. Düzenli depolama alanı tasarlar. x x x

3. Endüstriyel bir tesiste atık yönetim sistemini kurabilecektir.

3.1. Endüstriyel atıkların özelliklerine göre geri kazanım, arıtım ve bertaraf seçeneklerini birlikte değerlendirir.

x x

3.2. Atık minimizasyonu çalışmasını yapar. x x

3.3. Atık geri kazanım sistemini tasarlar. x x Çevre Mühendisliği Bölümünün belirlemiş olduğu program çıktılarının ölçülmesinde başarı oranları (DD ve üzerindeki notlar ile geçen öğrenci) kullanılan dersler ve diğer ölçüm yöntemleri Tablo 3.6’da gösterilmektedir.


Sayfa 33

Tablo 3.6. Program çıktıları ve ölçüm yöntemleri PÇ Başarı oranı Diğer ölçüm yöntemleri a1 MAT193, MAT194, MAT 219, İST 201, NUM 301, NUM 202, ÇEV

445, ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444 Mezun anketi*

a2 FİZ 105, FİZ 106, KİM 117, KİM 118, ÇEV 213, ÇEV 206, BİY 353, ÇEV 305, ÇEV 324, FİZ 107, FİZ 108, KİM 115, BİY 357, ÇEV 211, ÇEV 212, ÇEV 313, ÇEV 314, ÇEV 219, İNŞ 308, MEK 315, TER 403, ÇEV 312, ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444, ÇEV 447, ÇEV 316, ÇEV 482

Mezun anketi* BİY 357, ÇEV 211, ÇEV 212, ÇEV 313, ÇEV 314 rapor notları Yetkili kişi/amir staj değerlendirme anket sonuçları

a3 BİL 158, ÇEV 462, TRS 102, ÇEV 438, ÇEV 423, ÇEV 318, BİL 301 Mezun anketi* a4 ÇEV 449, ÇEV 450 Mezun anketi* a5 KÜL 199, İLT 201, İSN 309, HUK 252, İŞL 423, ÇEV 449, ÇEV 450 Mezun anketi*

Üniversite, fakülte ve bölüm bünyesinde gerçekleştirilen öğrenci etkinlikleri Seminerler

a6 ÇEV 449, ÇEV 450, ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444, ÇEV 438, ÇEV 472, ÇEV 421, ÇEV 475, ÇEV 476, ÇEV 310, ÇEV 316, ÇEV 408

Mezun anketi* ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV444, ÇEV 492 proje rapor notları Proje fuarı katılım

b1 KİM 115, FİZ 107, FİZ 108, BİY 357, ÇEV 211, ÇEV 212, ÇEV 313, ÇEV 314

Mezun anketi* BİY 357, ÇEV 211, ÇEV 212, ÇEV 313, ÇEV 314 rapor notları ÇEV 314 proje notları Deneysel tezlerin başarı oranı

b2 ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444, ÇEV 305, ÇEV 324 Mezun anketi*

b3 ÇEV 438, ÇEV 421, ÇEV 472, ÇEV 442, ÇEV 320, ÇEV 322, ÇEV 466 Mezun anketi*

b4 ÇEV 423, ÇEV 462, ÇEV 318 Mezun anketi* BİY 357, ÇEV 211, ÇEV 212, ÇEV 313, ÇEV 314 rapor notları ÇEV 444, ÇEV 438 yazılım rapor notları

b5 ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444, ÇEV 472, ÇEV 438, ÇEV 442, ÇEV 470, HUK 252, İŞL 423, MÜH 404, İŞL 101, HUK458

c1 MÜH 302 Mezun anketi* Yetkili kişi/amir staj değerlendirme anket sonuçları

c2 İLT 201, İŞN 309, ÇEV 431, ÇEV 432, ÇEV 492, ÇEV 444, ÇEV 438, ÇEV 316

Mezun anketi* Yetkili kişi/amir staj değerlendirme anket sonuçları ÇEV 438, ÇEV 444 sunum notları

c3 Mezun anketi* ÇMO üyesi mezun sayısı

c4 MÜH 402, ÇEV 476, ÇEV 472, ÇEV 438 Mezun anketi* ÇMO’dan disiplin cezası alan mezun sayısı ÇEV 450 ithenticate tarama sonuçları

c5 ÇEV 209, ÇEV 210, NÜM 301, NÜM 202, ÇEV 445, KİM 117, KİM 118, ÇEV 206, ÇEV 305, BİL 158, ÇEV 462, KİM 115

Mezun anketi* Hazırlık sınıfını geçen öğrenci sayısı

d1 ÇEV 472, ÇEV 470 Mezun anketi* Seminerler

d2 ÇEV 472, ÇEV 470 Mezun anketi* Seminerler

*2013 yılında anketi dolduran 85 mezunun anket sonuçları değerlendirilmiştir.


Sayfa 34

3.5. Program Çıktılarına Ulaşma Çevre Mühendisliği Bölümü’nden mezuniyet aşamasına gelen öğrencilere yapılan anket çalışmasında, öğrencilere her bir PÇ’ye ne düzeyde ulaştıkları sorulmuş ve cevaplarını 1-3 arasında puanlarla değerlendirmeleri istenmiştir. Bu anket sonucu, tüm öğrencilerden elde edilen puanların ortalaması Tablo 3.7’de verilmiştir. Anket sonuçlarına göre mezuniyet aşamasındaki öğrenciler eğitim programının program çıktılarını büyük oranda karşıladığını düşünmektedirler. Tablo 3.7. Mezuniyet Aşamasına Gelen Öğrenciler için PÇ’lere Ulaşılma Düzeyi (A) Eğitim Ortalama (a-1) 2,57 (a-2) 2,71 (a-3) 2,21 (a-4) 2,57 (a-5) 2,21 (a-6) 2,64 (B) Problem Çözme, Tasarım Ortalama (b-1) 2,86 (b-2) 2,50 (b-3) 2,64 (b-4) 2,29 (b-5) 2,21 (C) Sosyal Gelişme Ortalama (c-1) 2,29 (c-2) 2,43 (c-3) 2,50 (c-4) 2,71 (c-5) 2,50 (D) Çevre Bilinci Ortalama (d-1) 2,21 (d-2) 2,29 Program çıktılarına erişebilmek ve ölçme değerlendirme için kullanılan süreçler aşağıdadır. Program Çıktılarının değerlendirilmesinde kullanılan ders başarı oranları Tablo 3.8’de verilmiştir.


Sayfa 35

Tablo 3.8. Program Çıktılarının değerlendirilmesinde kullanılan ders başarı oranları

Dersin Kodu Dersin Adı

2008-2009 Öğretim Yılı





Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar ÇEV209 Teknik İngilizce I 94 97 80 83 61 FİZ105 Fizik I 87 82 71 42 48 FİZ107 Fizik Laboratuvarı I 97 98 95 93 88 KİM117 Genel Kimya I 79 65 64 64 42 MAT193 Genel Matematik I 24 40 60 52 59 34 76 FİZ106 Fizik II 77 78 77 59 76 FİZ108 Fizik Laboratuvarı II 93 93 94 95 91 KİM115 Genel Kimya Laboratuvarı 85 95 84 86 80 KİM118 Genel Kimya II 68 87 81 53 62 MAT194 Genel Matematik II 0 39 52 37 69 59 87 TRS102 Teknik Resim 93 83 90 55 79 BİL158 Temel Bilgi Teknolojisi 96 92 88 88 100 ÇEV210 Teknik İngilizce II 86 89 89 85 79 ÇEV211 Çevre Kimyası Laboratuvarı I 96 100 98 90 94 ÇEV213 Çevre Kimyası I 90 85 90 88 94 MAT219 Diferansiyel Denklemler 50 57 86 71 55 28 40 45 42 BİY353 Çevre Mikrobiyolojisi 83 95 94 95 89 BİY357 Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı 85 99 97 92 96 ÇEV206 Çevre Kimyası II 87 87 86 81 43 ÇEV212 Çevre Kimyası Laboratuvarı.II 97 96 96 94 94 ÇEV219 Ekoloji 98 95 95 96 97 NÜM202 Lineer Cebir ve Sayısal Yöntemler(Linear Algebra and Numerical Methods) 83 88 74 72 90 BİL301 Mühendislikte Bilgisayar Programlama 85 68 74 ÇEV305 Temel İşlemler ve Süreçler I 51 59 46 59 47 ÇEV310 Su ve Toprak Kirliliği 96 100 87 89 71 ÇEV313 Temel İşlemler ve Süreçler Lab. I 96 97 98 100 98 İNŞ308 Hidroloji 90 85 81 73 68 MEK315 Akışkanlar Mekaniği 77 70 73 64 66 ÇEV312 Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma 94 84 84 82 80 ÇEV314 Temel İşlemler ve Süreçler Lab. II 96 100 87 76 98 ÇEV316 Hava Kirliliği 87 86 78 89 84 ÇEV324 Temel İşlemler ve Süreçler II 67 66 67 67 64 İST201 İstatistik 97 78 90 100 94 TER403 Termodinamik 83 74 76 70 56 ÇEV421 Katı Atık Yönetimi 96 98 81 89 85


Sayfa 36

ÇEV431 Su Arıtımı Projesi 100 98 100 100 100 ÇEV445 Çevre Modelleme 77 89 77 86 82 ÇEV447 Atıksu Mühendisliği 82 93 80 66 75 ÇEV449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I 100 100 100 100 100 100 97 86 96 92 ÇEV432 Atıksu Arıtımı Projesi 97 100 100 100 100 ÇEV438 Çevre Yönetimi 94 98 98 100 93 ÇEV442 Tehlikeli Atık Yönetimi 100 87 89 90 89 ÇEV450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi II 80 82 97 95 88 92 100 81 100 100 İŞL101 Genel İşletme 80 İLT201 Bireylerarası İletişim 100 98 100 96 99 İŞN309 Kitle İletişimi 100 100 88 97 94 88 İŞL423 Girişimcilik ve İş Kurma 95 90 92 90 97 KÜL199 Kültürel Etkinlikler 94 91 90 89 90 72 HUK252 İş Hukuku 82 70 88 57 90 83 83 63 MÜH404 Yenilik Yönetimi 100 69 ÇEV320 Enerji Üretiminden Kaynaklanan Çevre Sorunları 96 94 97 90 ÇEV322 Çevre Sağlığı 100 100 ÇEV408 Su Kalitesi Değerlendirilmesi 100 92 100 81 63 ÇEV423 Çevre Bilimlerinde Uzaktan Algılama ve CBS Uygulamaları 100 100 100 92 100 100 100 ÇEV462 Bilgisayar Destekli. Mühendislik Tasarımı 100 100 100 100 ÇEV472 Çevre Politikaları 100 100 100 ÇEV475 Çevre Mevzuatı I 97 100 100 89 92 ÇEV482 Hava Kirliliği Laboratuvarı 100 ÇEV492 Hava Kalitesi Yönetim Projesi 100 100 ÇEV444 Katı Atık Yönetimi Projesi 100 100 ÇEV318 Çevre Mühendisliğinde Bilişim Teknolojileri 100 100 100 92 ÇEV476 Çevre Mevzuatı II 100 100 100 89 92 ÇEV470 Yeşil Mühendislik Tasarımı ve Sürdürülebilrilik 100 71 HUK458 Sınai ve Mülki Haklar 92 90 95 100 MÜH402 Mühendislik Etiği 100 95


Sayfa 37

(A) Eğitim

(a-1) matematik, istatistik bilgilerini edinme ve uygulama becerisi: Eğitimin ilk 4 yarıyılı boyunca matematik dersleri zorunlu programda yer almaktadır. Altıncı yarıyılda ise zorunlu programda istatistik dersi yer almaktadır.

Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre matematik, istatistik bilgilerini edinerek uygulama becerisinin kazanılma oranı % 86, kazanmadıkları konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 14 olarak tespit edilmiştir. Bu konuda fikir beyan etmeyen mezun bulunmamaktadır. Ayrıca, 2008-2009 ve 2012-2013 Öğretim Yılları arasında gerçekleştirilen öğrenci memnuniyet anketi sonuçlarına göre Matematik ve Temel Bilim derslerinde kazandırılan bilgilerin çağdaş gelişmeleri yansıtma durumu Tablo 3.9.’da verilmiştir. Tablo 3.9. (a-1) program çıktısına ilişkin öğrenci memnuniyet anketi sonuçları

2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013Yeterli 67,2 28,8 36,8 37,0 42,9

Yetersiz 29,3 67,1 60,5 59,3 54,8

Kararsız 3,4 4,1 2,6 3,7 2,3

Özellikle MAT 193 ve MAT 194 derslerinde Tablo 3.8’de görüldüğü üzere bir not başarısızlığı söz konusudur. Bunun sanal sınıf uygulamasının dışında başka nedenleri de olduğu düşünülmektedir. Bunlardan en önemlisinin hazırlık sınıfı sırasında öğrencilerin temel derslerden uzak kalmaları ve yabancı dil dersleri çalışma disiplininin farklılığı olduğu düşünülmektedir. Öğrenciler 1. sınıfa geldiklerinde matematik derslerine özel önem vermeleri konusunda uyarılmaktadır. 2012-2013 öğretim yılında Matematik dersleri ile ilgili sanal sınıf uygulaması yerine yüz yüze eğitime geçilmiştir. Bu değişikliğin de bu konu üzerinde olumlu bir etkisi olduğu düşünülmektedir. Ancak, Tablo 3.8’de görüldüğü gibi Diferansiyel Denklemler, İstatistik ve Sayısal Yöntemler derslerinde daha yüksek başarı gözlenmektedir. Tablo 3.8’deki kapsamlı matematik bilgisi gerektiren Çevre Modelleme, Lineer Cebir ve Sayısal Yöntemler, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi, Hava Kalitesi Yönetim Projesi, Katı Atık Yönetimi Projesi derslerindeki yüksek başarı oranları, matematik ve istatistik bilgi ve becerilerinin alındığının bir göstergesidir. (a-2) fizik, kimya ve mikrobiyoloji bilgilerini edinme ve uygulama becerisi: Çevre mühendisliği eğitiminin temeli olan bu bilimlere ait ilk yıllarda verilen bilgiler, daha sonraki çok sayıda derste kullanılmaktadır. Bunların en önemlilerine verilebilecek örnekler şunlardır: Fizik: Hidroloji, Akışkanlar Mekaniği, Termodinamik, Temel İşlemler ve Süreçler I-II, Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi, Hava Kalitesi Yönetim Projesi, Katı Atık Yönetimi Projesi Kimya: Çevre Kimyası I-II, Çevre Kimyası Laboratuvarı I-II, Hava Kirliliği, Termodinamik, Hava Kirliliği Laboratuvarı, Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı I, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi, Hava Kalitesi Yönetim Projesi, Katı Atık Yönetimi Projesi. Mikrobiyoloji: Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı, Temel İşlemler ve Süreçler II, Atıksu Mühendisliği, Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi, Hava Kalitesi Yönetimi Projesi, Katı Atık Yönetimi Projesi


Sayfa 38

Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre Fizik, Kimya ve Mikrobiyoloji bilgilerini edinme ve uygulama becerisinin kazanıldığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 83, kazanmadıkları konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 14, fikir beyan etmeyenler ise % 2 olarak belirlenmiştir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan Fizik, Genel Kimya, Çevre Kimyası ve Mikrobiyoloji gibi derslerin DD ve üzerindeki notların oranı Fizik, Kimya ve Mikrobiyoloji bilgisinin yeterli düzeyde verildiğinin bir göstergesidir. Ayrıca bu derslerle bağlantılı olan Mikrobiyoloji Lab., Fizik Lab., Çevre Kimyası Lab. ve Genel Kimya Lab. gibi derslerdeki başarı oranları da bu derslerle öğrencilere uygulama becerisi kazandırıldığını göstermektedir (Tablo 3.8). Öğrenciler stajları süresince de özellikle kimya ve mikrobiyoloji bilgilerini kullanmaktadır. Staj sırasında öğrencilerin birim yöneticilerinden aldıkları notlar bu bilgilerini kullanma becerileri konusunda bir ölçü olmaktadır. Öğrencilerimiz stajlarında başarılı olmakta ve mesleklerine staj yaptıkları yerlerde başlayanlar bulunmaktadırlar (Şekil 3.2).

Şekil 3.2. Temmuz 2007 – Nisan 2013 döneminde staj yapan öğrencilerin staj yaptıkları işyerindeki yetkili kişi/amir staj değerlendirme anket sonuçları Öğrenciler eğitim süreleri boyunca katıldıkları laboratuvar derslerinde, fizik, kimya ve mikrobiyoloji gibi derslerin uygulamalarını yapmakta ve bu dersler kapsamında öğrendiklerini uygulama fırsatı bulmaktadırlar. Laboratuvar dersleri kapsamında yapılan deneylerin hesaplama ve değerlendirme aşamalarını deney raporu olarak hazırlamakta ve bu deney raporlarından başarıları değerlendirilmektedir. Tablo 3.10’da laboratuvar derslerine ilişkin deney rapor ortalamaları bulunmaktadır.


Sayfa 39

Tablo 3.10. Laboratuvar dersleri deney raporları not ortalamaları (100’lük not sistemine göre)







Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar ÇEV313 Temel İşl ve Sür. Lab I 75 75 73 72 72 ÇEV314 Temel İşl ve Sür. Lab II (rapor) 78 72 77 64 65 ÇEV314 Temel İşl ve Sür. Lab II (proje) 76 80 77 74 82 ÇEV211 Çevre Kimyası Lab. I 76 75 73 71 ÇEV212 Çevre Kimyası Lab. II 66 66 69 BİY357 Çevre Mikrobiyolojisi Lab. 82 75 71 65 77

(a-3) bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında temel bilgi edinme ve uygulama becerisi: Öğrenimin ikinci yarıyılında Teknik Resim dersi ile teknik çizimin temelleri verilmektedir. 2005-2006 öğretim yılından itibaren son yıl mesleki seçmeli ders olarak verilen Bilgisayar Destekli Mühendislik Tasarımı dersi büyük ilgi görmektedir ve 2012-2013 öğretim yılına kadar son sınıf öğrencilerinin çoğu tarafından seçilmiştir. Programın üçüncü yarıyılında verilen Temel Bilgi Teknolojileri dersinde işletim sistemleri, programlama dillerinin mantığı ve Visual Basic programlama dili öğretilmektedir. Ayrıca Mühendislikte Bilgisayar Programlama dersi kapsamında da MATLAB programı ile programlama ve temel mühendislik problemlerinin çözümü anlatılmaktadır. Fakültede yeterli sayıda bilgisayar laboratuvarı bulunmakta, ayrıca CAM-CAD (Computer Aided Manufacturing - Computer Aided Design) laboratuvarında yüksek hızlı ve gelişmiş işlemciye sahip bilgisayarlarda AutoCAD benzeri lisanslı ileri çizim-tasarım yazılımları bulunmaktadır. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında bilgi edinme ve uygulama becerisinin kazanılma oranı % 62, kazanmadıkları konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 37, fikir beyan etmeyenler ise % 1 olarak belirlenmiştir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan Temel Bilgi Teknolojileri, Teknik Resim ve Bilgisayar Destekli Tasarım dersi gibi derslerin DD ve üzerindeki notların oranı bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında temel bilgi edinme ve uygulama becerisi kazandırıldığının bir göstergesidir. Ayrıca bu derslerle bağlantılı olan Mühendislikte Bilgisayar Programlama, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Çevre Yönetimi gibi derslerdeki başarı oranları da bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında uygulama becerisini göstermektedir (Tablo 3.8). Öğrencilere MATLAB programında çalışma ve program yazma becerisi kazandırmak amacıyla 2008-2009 öğretim yılından itibaren Mühendislikte Bilgisayar Programlama dersi konmuştur. Bu şekilde %53 olan mezun öğrenci memnuniyetinin de ek bir bilgisayar dersi ile yükseltilmesinin mümkün olabileceği düşünülmüştür. Ancak öğrencilerin derse olan ilgisizliklerinden dolayı bu ders daha sonra kaldırılmıştır. Öğrencilerin derslerde yaptıkları uygulamalar ders raporları kapsamında değerlendirilmekte ve öğrenci başarısı ölçülmektedir. Örneğin Katı Atık Yönetim Projesi dersinde depolama sahası yer seçimi çalışmalarında öğrenciler aktif olarak Superdesicions yazılımını kullanmakta ve projelerinde uygulamaktadır. Su Kalitesi Değerlendirilmesi dersinde ise çeşitli istatistiksel değerlendirme yöntemleri kullanılmaktadır. Çevre Yönetimi dersinde ARCGIS ile uygulamalar yapılmaktadır. Tablo 3.11’de bu ders raporlarına ilişkin başarı oranları bulunmaktadır.


Sayfa 40

Tablo 3.11 Bilgi teknolojileri ve teknik çizime yönelik derslerin rapor/ödev not ortalamaları (100’lük not sistemine göre)







Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar ÇEV444 Katı Atık Yönetimi Projesi 60 75 ÇEV408 Su Kalitesi Değerlendirilmesi 57 68 51 62 ÇEV438 Çevre Yönetimi 54 47 49

(a-4) mühendislik bilimlerinde bilgi edinme ve uygulama becerisi: Bölümümüzde okutulmakta olan temel mühendislik dersleri ve bunların yanında mesleki bilgi veren meslek dersleri, öğrencilerin mühendislik bilimleri konusunda bilgi edinmesi ve bunu çeşitli uygulama derslerinde ve mezuniyet sonrası iş yaşantılarında uygulayabilme becerisi kazandırmaktadır. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre mühendislik bilimlerinde bilgi edinme ve uygulama becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 91 ve bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 8 olarak belirlenmiştir. Fikir beyan etmeyen mezun bulunmamaktadır. Ayrıca, 2008-2009 ve 2012-2013 Öğretim Yılları arasında gerçekleştirilen öğrenci memnuniyet anketi sonuçlarına göre Mühendislik ve Mimarlık temel alanlarıyla ilgili meslek derslerinde kazandırılan bilgilerin çağdaş gelişmeleri yansıtma durumu Tablo 3.12’de verilmiştir. Tablo 3.12. (a-4) program çıktısına ilişkin öğrenci memnuniyet anketi sonuçları

2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013Yeterli 17,2 32,9 25,0 50,0 65,4

Yetersiz 17,2 27,4 28,9 50,0 26,9

Kararsız 65,5 39,7 46,1 0,0 7,7

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde yaptırılmakta olan bitirme tezleri ve sunuşları başarı oranları, öğrencilerin mühendislik uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edindiğinin ve uygulama becerisi kazandığının bir göstergesidir (Tablo 3.8). (a-5) sosyal konularda geniş bir dilimde bilgi edinme: Altyapı ile ilgili bölümde de açıklandığı üzere, üniversitemizin sosyal etkinliklerle ilgili altyapısı oldukça zengindir. Ayrıca ders programında meslek dışı seçmeli dersler ile öğrencilerin istedikleri sosyal alanda dersler almaları sağlanmaktadır. Sosyal ders seçenekleri her yıl artmaktadır. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan Kültürel Etkinlikler, Bireylerarası İletişim, Kitle İletişimi, İş Hukuku, Girişimcilik ve İş Kurma gibi derslerde, DD ve üzerindeki notların oranı sosyal konularda geniş bir dilimde bilgi edinildiğinin bir göstergesidir (Tablo 3.8). Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre sosyal konularda geniş bir dilimde bilgi edinme % 53, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 44, fikir beyan etmeyenler ise % 4 olarak tespit edilmiştir. Burada %53 olarak düşük sayılabilecek oranın yerleşke farkını yansıttığı düşünülmektedir. Anadolu Üniversitesi’nin sosyal olanakları Yunus Emre Yerleşkesi’nde yoğunlaşmaktadır. Ulaşım zorlukları İki Eylül Yerleşkesi öğrencilerinin bazı etkinlikleri izleyememesi sorununu beraberinde getirmektedir. Eğitim faaliyetlerindeki başarının yanı sıra öğrencilerin Üniversite, Fakülte, Çevre Mühendisliği Bölümü bünyesinde gerçekleştirilen öğrenci etkinlikleri de sosyal konularda bilgi edinme konusunda belirleyicidir (Tablo 3.19ve 3.20).


Sayfa 41

(a-6) çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinme ve uygulama becerisi: Uygulama becerisinin gelişmesi için çok sayıda zorunlu ve seçmeli laboratuvar dersi bulunmakta, ayrıca stajların bu amaca hizmet edebilmesi için büyük özen gösterilmektedir. Bölüm Staj Komisyonu, stajın öğrenci açısından verimli geçmesi için her aşamada (staj yerinin belirlenmesi, kabulü, staj yapılan yerle kurulan iletişim, staj sonrası değerlendirmeler) etkin olarak yer almaktadır. Ayrıca en az iki farklı yerde tamamlanması zorunlu olan yaz stajının, her seferinde çevre mühendisliğinin farklı bir alanındaki uygulama becerisine katkı oluşturması sağlanmaktadır. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinme ve uygulama becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 80, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 14, fikir beyan etmeyenler ise % 5 olarak tespit edilmiştir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde yaptırılmakta olan bitirme tezleri ve sunuşları öğrencilerin çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinme ve uygulama becerisi kazandığının bir göstergesidir. Ayrıca, zorunlu ve mesleki seçmeli derslerin bazılarının kapsamında da çevre mühendisliği uygulama alanları irdelenmektedir (Çevre Yönetimi, Çevre Politikaları, Katı Atık Yönetimi, Çevre Mevzuatı I-II gibi). Öğrencilerin bu tür derslerde hazırlamış oldukları projeler, dersin öğretim üyesi tarafından arşivlenmektedir (Tablo 3.8). Fakültede 2007-2008 Öğretim Yılı’ndan itibaren bitirme projeleri çalışmaları poster haline getirilmekte ve bütün bölümlerle beraber bir proje fuarı oluşturulmaktadır. Proje fuarında öğrenciler fdiğer bölümlerin öğrencileri ve öğretim elemanları ile çalışmalarını paylaşmakta, hem Rektör, hem de sektörün ileri gelenlerinin fuarı ziyareti ile de çalışmalarının takdir edildiğini görmektedir. Proje fuarının daha da geliştirilerek tekrarlanması planlanmaktadır. Proje fuarına bitirme tezi posterleri ile katılan Çevre Mühendisliği Bölümü öğrenci sayısı 2008 yılında 28, 2009 yılında 18, 2010 yılında 28, 2011 yılında 28, 2012 yılında 45 ve 2013 yılında ise 40 olmuştur. Bölüm bünyesinde yürütülen proje derslerinde de çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinme ve uygulama becerisi kapsamında bir çok çalışma gerçekleştirilmektedir. Bu kapsamdaki derslerde verilen proje rapor not ortalamaları Tablo 3.13’de verilmiştir. Tablo 3.13 Proje derslerinin rapor not ortalamaları (100’lük not sistemine göre)







Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar Güz Bahar ÇEV431 Su Arıtımı Projesi 89 86 86 84 86 ÇEV432 Atıksu Arıtımı Projesi 89 84 82 85 84 ÇEV492 Hava Kalitesi Yönetim Projesi 59 65 ÇEV444 Katı Atık Yönetimi Projesi 79 70

B) Problem Çözme, Tasarım (b-1) deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi: İlk yarıyıldan altıncı yarıyıl sonuna kadar zorunlu laboratuvar dersleri ile, hem temel kimya konusunda hem de çevresel analizler ve temel işlemler / süreçlerin simülasyonu konusunda öğrencilerin deneyim kazanması sağlanmaktadır. Son sınıf için mesleki seçmeli Hava Kirliliği Laboratuvarı dersi de açılmıştır. Tüm laboratuvar derslerinde öğrencilerden, yapılan deneyin hem teorik altyapısı, hem deneyin yapılışı, hem de elde edilen sonuçların yorumlanması gibi zorunlu alt başlıkları içeren laboratuvar raporları istenmekte ve ders notunun ve başarısının


Sayfa 42

değerlendirilmesinde bu raporlar, laboratuvar sırasındaki performansla birlikte başlıca ölçüt olmaktadır. Son sınıfta gerçekleştirilen Lisans Bitirme Tezi çalışmalarında öğrencilerin önemli bir kısmı deneysel çalışmalar gerçekleştirmekte ve laboratuvar becerilerini geliştirerek mezun olmaktadır. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 90, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 8, fikir beyan etmeyenler ise % 1 olarak tespit edilmiştir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan laboratuvar dersleri öğrencilerin deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisini kazandığının bir göstergesidir. Bu nedenle Laboratuvar derslerindeki DD ve üzerindeki notların oranı (Tablo 3.8) ve deney rapor notları (Tablo 3.10) bu konuda edinilmiş olan beceriyi ortaya koymaktadır. 2008-2009 Öğretim Yılından itibaren Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II kapsamında öğrencilerden laboratuvarda bir düzenek kurarak o düzenekten veri elde etmeleri, gerekli olan analiz yöntemlerini belirleyerek analizleri yapmaları istenmektedir. 3. sınıfın 2. dönemine kadar gerçekleştirilen tüm laboratuvarlarda öğrencilere kurulu düzenekler verilmekte ve bu düzenekten sadece veri almaları beklenmektedir. Böylece, öğrencilerin deney tasarlama becerilerinin oluşturulması hedeflenmekte ve verilen proje notları ile bu becerilerindeki gelişim takip edilmektedir (Tablo 3.10). Deneysel çalışmaların yürütüldüğü bitirme tezleri yine öğrencilerin deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi kazandığının bir göstergesidir ve, bu dersteki başarı oranı %100’dür. 2007’den 2013’e kadar bölümümüzde tamamlanan 190 bitirme tezinden 136 tanesi (%72) deneysel, 54 tanesi (%28) teoriktir. (b-2) arıtım sistemlerini ve süreçlerini tasarlayabilme becerisi: Beşinci ve altıncı yarıyılda yer alan Temel İşlemler ve Süreçler I-II derslerinde, hem geleneksel hem de bazı ileri su-atıksu arıtım süreçlerinin temelleri ve tasarım ölçütleri verilmektedir. Ayrıca, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi, Hava Kalitesi Yönetim Projesi ve Katı Atık Yönetimi Projesi tasarım dersleri ile tasarım konusunda öğrenciler yeterli bilgi ile donatılmaktadırlar. Bu derslerde öğrenciler, yaptıkları projelerle uygulamaya ve tasarıma yönelik çalışmalar gerçekleştirmektedir (Tablo 3.8). Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre arıtım sistemlerini ve süreçlerini tasarlayabilme becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 81, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 16, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 4 olarak tespit edilmiştir. (b-3) mühendislik ve çevre problemlerini saptama, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini anlama, tanımlama ve çözme becerisi: Çevre Mühendisliği ders programı içinde yer alan Çevre Yönetimi dersi, öğrencinin çevreyi algılayışını, sorunları tespit edebilme ve çözme yeteneğini geliştirmede katkı sağlayan bir derstir. Bu amaçla öğrenciler dönem sonunda gruplar halinde çalışarak hipotetik bir proje üzerinden bir Çevresel Etki Değerlendirme çalışması gerçekleştirirler. Bu kapsamda, proje konusu faaliyet için yer seçimi alternatifleri, olası etkiler ve bunlar için çözüm alternatifleri değerlendirilir. Halkın Katılımı Toplantısı canlandırması şeklindeki etkinliklerle, konunun toplumsal boyutu da sürece dahil edilir.

Öğrencilerimizin almış oldukları temel mühendislik dersleri ve mesleki derslerde edindikleri beceriler genelde uygulamaya yönelik olmaktadır. Öğrenciler, mühendislik ve çevre problemleri ile karşılaştıklarında, bu konu hakkındaki bilgilerini uygulamalı olarak ortaya koyabilmektedirler.


Sayfa 43

Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre mühendislik ve çevre problemlerini saptama, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini anlama, tanımlama ve çözme becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 87 ve bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 13 olarak tespit edilmiştir. Fikir beyan etmeyen mezun bulunmamaktadır. Gerçekleştirilen öğrenci memnuniyet anketi sonuçlarına göre öğrencinin devam etmekte olduğu lisans programının, nitelikli bir mühendis olabilmesini sağlayacak düzeyde olup olmadığı ile ilgili durum Tablo 3.14.’de verilmiştir. Tablo 3.14. (b-3) program çıktısıyla ilgili öğrenci memnuniyet anketi sonuçları

2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013Yeterli 19,0 32,9 17,1 46,3 57,7

Yetersiz 15,5 28,8 38,2 51,9 34,6

Kararsız 65,5 38,4 44,7 1,9 7,7

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan Çevre Yönetimi, Katı Atık Yönetimi, Tehlikeli Atık Yönetimi, Çevre Politikaları, Enerji Üretiminden Kaynaklanan Çevre Sorunları, Çevre Sağlığı, Ekolojik Planlama ve Ekoteknoloji dersleri öğrencilerin mühendislik ve çevre problemlerini saptama, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini anlama, tanımlama ve çözme becerisi kazandırma amacını gütmektedir (Tablo 3.8).

(b-4) mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi: Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak, olanak veren tüm derslerde uygulama örnekleri ders kapsamında yer almaktadır. Laboratuvar uygulamalarında ve lisans tezlerinde öğrencilerin ileri aletli analizleri yapmaları teşvik edilmektedir. Laboratuvar derslerindeki başarı oranı (Tablo 3.8) ve deneysel çalışma yapılan bitirme tezlerinin oranı bu kapsamda bir ölçüt olarak değerlendirilebilir. 2007’den 2013’e kadar bölümümüzde tamamlanan 190 bitirme tezinden 136 tanesi (%72) deneysel, 54 tanesi (%28) teoriktir. Bilgisayar uygulamaları pek çok ders kapsamında yer almakta ve ilgili yazılımların alımı sağlanmaktadır. Temel Bilgi Teknolojileri dersi kapsamında Visual Basic programı, Çevre Bilimlerinde Uzaktan Algılama ve CBS Uygulamaları isimli mesleki seçmeli dersin yanında, zorunlu dersler arasında yer alan Çevre Yönetimi dersinde de CBS teknikleri verilmekte, bu alandaki en ileri yazılımlardan ArcGIS öğretilmekte ve öğrencilerin gerçekleştirdikleri hipotetik Çevresel Etki Değerlendirme Uygulamasında yer seçimini, CBS teknikleri ile gerçekleştirmesi istenmektedir. Ayrıca Katı Atık Yönetimi Projesi dersinde proje uygulamaları kapsamında öğrenciler çok ölçütlü karar verme yöntemleri uygulamaları için SuperDecisions yazılımını kullanmaktadırlar. Çevre Mühendisliğinde Bilişim Teknolojileri adlı mesleki seçmeli derste öğrencilere mevcut son teknoloji cihazların ve yazılımların tanıtımları ve bilgilendirme yapılmaktadır (Tablo 3.11).

2005-2006 öğretim yılından beri son sınıfta seçmeli ders olarak verilen, bugüne dek tüm son sınıf öğrencileri tarafından seçilmiş olan Computer Aided Engineering Design (Bilgisayar Destekli Mühendislik Tasarımı) dersinde ileri bir tasarım-çizim yazılımı olan AUTOCAD programı, uygulamalı olarak öğretilmektedir. Ders kapsamında bilgisayar destekli tasarımın temelleri de verilerek öğrencinin benzeri diğer yazılımlara kolaylıkla geçişi hedeflenmektedir. Üniversitemizin genel yaklaşımı çerçevesinde, eğitim programında uzaktan eğitim tekniklerinden yararlanılmaktadır. Fakültemizde yer alan Akıllı Sınıf, birinci sınıfta yer alan Genel Matematik derslerinde kullanılmıştır. 2007-2010 arasında, bazı dersler uzaktan eğitim tekniğiyle verilmiştir.


Sayfa 44

Bunların yanısıra, öğrencilere bazı bitirme tezlerinde atomik absorpsiyon, TOC, ICP, UV spektrofotometre, GC, GC-MS gibi cihazların kullanımı sağlanarak ileri aletli analiz tekniklerinin de öğretilmesi gerçekleştirilmektedir. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 65, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 30, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 5 olarak tespit edilmiştir. Bölümde yürütülen laboratuvar derslerinde hazırlanan raporlarda word, excel gibi çeşitli bilgisayar yazılımları etkin şekilde kullanılmaktadır. Ayrıca deney düzeneklerindeki çeşitli analiz ve ölçüm cihazlarının da doğrudan öğrencilerin kullanımına sunulması ile modern mühendislik araçlarını kullanmaları sağlanmaktadır. Bu kapsamda ilgili laboratuvar derslerindeki rapor başarı notları bu program amacının ölçümünde bir parametre olarak kullanılmıştır (Tablo 3.10). (b-5) Proje yönetimi ile risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik ve sürdürülebilir kalkınma hakkında farkındalık: Öğrencilerimiz, lisans derslerinden özellikle son sınıfta aldıkları çeşitli zorunlu ve mesleki seçmeli derslerde proje yönetimi konusunda teorik bilgi edinme ve uygulamasını gerçekleştirmek üzere çeşitli faaliyetler gerçekleştirmektedirler. Su, Atıksu, Hava ve Katı Atık Yönetimi Projesi derslerinin içeriği doğrudan bir proje yönetimi üzerine konumlandırılmıştır. Öğrenciler çeşitli tasarım süreçlerini proje yönetimi anlayışı ile gerçekleştirmektedir. Tehlikeli Atık Yönetimi dersinde risk yönetimi ve Yeşil Mühendislik Tasarımı ve Sürdürülebilirlik dersi kapsamında sürdürülebilirlik kavramları üzerinde durulmaktadır. Ayrıca, İş Hukuku, Girişimcilik ve İş Kurma, Yenilik Yönetimi, Genel İşletme ve Sınai ve Mülki Haklar dersleri de bu program çıktısına girdi sağlamaktadır (Tablo 3.8). (C) Sosyal Gelişme (c-1) disiplinlerarası çalışma becerisi: Öğrencilerimizin özellikle son yarıyıllarında almış oldukları bitirme tezleri, disiplinlerarası çalışma becerisi kazanmalarında katkı sağlamaktadır. Bitirme tezlerinde öğrenciler farklı disiplinlerle çalışmalar da yapmaktadırlar.

Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre disiplinlerarası çalışma becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 67, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 28, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 5 olarak tespit edilmiştir. Stajları sırasında öğrenciler değişik disiplinlerden gelen kişilerle beraber çalışmaktadırlar. Staj, öğrenciler için bu becerinin kazanılmasına yönelik en önemli araçtır. Staj sonrası yapılan değerlendirme anketi sonuçlarına göre (Şekil 3.1) amiri ile iletişim ve çalışma arkadaşları ile iletişim gibi hususlarda öğrencilerin neredeyse tümünün uyumlu bir çalışma potansiyeli gösterdiği görülmektedir. Öğrencilerin disiplinler arası çalışma becerisi kazanmalarına yönelik olarak açılan Disiplinlerarası Uygulamalar dersinin %100 olan başarı oranı, bu dersin bu amacın gerçekleştirilmesinde katkısı olduğunu göstermektedir. (c-2) etkin iletişim kurma becerisi: Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre etkin iletişim kurma becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 70, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 24, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 6 olarak tespit edilmiştir.


Sayfa 45

Öğrencilerin staj yaptıkları yerlerin yöneticilerince doldurulan staj değerlendirme anketlerinde öğrencilerimizin iletişim kurma becerisi de sorgulanmaktadır (Şekil 3.1). Çevre Mühendisliği Bölümü’nde öğrencilerin yaptıkları stajlar sonucunda, edindikleri bilgileri arkadaşları ve öğretim üyelerine aktarmaları için sunuş yapmaları beklenmektedir. Bu sunuşların sonuçları staj komisyonu tarafından değerlendirilmekte ve etkin iletişim becerisi kurma yeteneği de dikkate alınmaktadır. Ayrıca bitirme tezi sunuşları ve Çevre Yönetimi, Proje dersleri, gibi derslerdeki posterli ve sözlü sunuşlar etkin iletişim kurma becerisine katkı sağlamaktadır (Tablo 3.8, Tablo 3.15). Tablo 3.15. ÇEV 438 ve ÇEV 444 sunum notları 2010-2011 2011-2012 2012-2013 ÇEV 438 Halkın Katılımı

86 92 45

ÇEV 438 Proje Sunumu

84 82 71

ÇEV 444 79 78 Öğrencilerin katıldıkları kulüp etkinlikleri, öğrenci kurultayları, iletişim becerilerini arttırmaya fırsat tanımaktadır. Pek çok öğrenci ERASMUS kapsamında yurtdışına gitmek istemekte, bunun için yapılan sözlü sınavlarda jüri önünde kendilerini Türkçe ve İngilizce ifade etmektedirler. Jüri, bu sınavlarda öğrencilerin becerilerini notlandırmaktadır. Aynı zamanda gerek öğretim gerekse staj için yurtdışına giden öğrenciler iletişim konusunda önemli deneyimler kazanmaktadırlar. Çeşitli programlarla /Erasmus, Socrates) yurt dışına giden öğrenci sayıları Ölçüt 1’de görülebilir. (c-3) yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme becerisi: Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme becerisi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 87, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 11, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 2 olarak tespit edilmiştir. Öğrenciler mezun olduktan sonra Çevre Mühendisleri Odası’na (ÇMO) üye olmaya teşvik edilmektedir. Bu sayede öğrencilerin odanın düzenlediği çeşitli etkinliklerden haberdar olmaları sağlanmakta ve odanın eğitimlerine katılmaları mümkün kılınmaktadır. Haziran 2013 itibariyle ÇMO’ya 205 mezunumuz üyedir. (c-4) mesleki ve etik sorumluluk bilinci geliştirme: Öğrencilikleri süresinde öğrencilerde bu bilincin ne kadar geliştiğini izlemenin yollarından birisi staj sürecidir. Staj değerlendirme araçlarından olan ve işyeri tarafından doldurulan “Staj Değerlendirme Formu” ve öğrencilerin staj sonrası bölümde gerçekleştirdikleri sözlü sunumlar, bu değerlendirmenin araçları olmaktadır. Ayrıca, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası’na üye mezunlarımız arasında Oda Disiplin Kurulu’na sevk edilmiş / disiplin cezası almış çevre mühendisinin bulunmaması mezunlarımız da etik sorumluluk bilinci gelişmesine örnek oluşturabilir. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre mesleki ve etik sorumluluk bilinci gelişimi kazandığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 93, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 6, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 1 olarak tespit edilmiştir. Fakültede verilen Mühendislik Etiği dersi bu program çıktısının sağlanması için önemli bir araç olmuştur. Ayrıca Çevre Mevzuatı II dersinde mevzuat konusu haricinde mesleki ve etik sorumluluk kapsamında bilgiler verilmektedir. Çevre politikaları dersi kapsamında ise çevre ile ilgili siyasi ve yasal gelişmeler etik bağlamında değerlendirilmektedir (Tablo 3.8). Çevre


Sayfa 46

Yönetimi dersinde ise mesleki ve etik sorumlulukla ilgili bir konu işlenmekte, bu konuyu kapsayan bir parçalı sınav ile öğrencilerin başarı oranları belirlenmektedir (Tablo 3.16). Tablo 3.16 ÇEV 438 etik sınav sonuçları 2010-2011 2011-2012 2012-2013

81 83 87 Bazı derslerde öğrencilerin ödevlerini kopya çekmeden hazırladıklarına dair imzalayarak teslim etmeleri uygulamaları mevcuttur. Bu uygulamanın öğrencilere bir etik bilinci kazandırdığı düşünülmektedir. Ayrıca bitirme ödevi tezlerinin kopyalama oranlarının kontrol edilmesiyle tezin özgünlüğü ölçülmekte ve etik bilincin bir ölçüsü olacağı düşünülmektedir. 2012-2013 Öğretim Yılı’nda hazırlanan bitirme tezlerinde yapılan ithenticate taramalarında en düşük %5 ve en yüksek %35 sonucu elde edilmiştir. Bununla birlikte küçük oranda da olsa öğrencilerin yoklama listelerine birbirlerinin yerine imza atmaları sorunu sürmektedir.. Bu konuda öğretim üyeleri öğrencileri uyarmaktadırlar. Yine de şimdiye kadar bu konu ile ilgili herhangi bir disiplin işlemi uygulanmamıştır. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde kuruluşundan bu yana yaklaşık 10 öğrenci sınavlarda kopyadan yakalanmış ve çeşitli düzeylerde disiplin cezası almıştır. (c-5) mesleki gelişmeleri izleyecek düzeyde genel ve mesleki İngilizce kullanabilme becerisi: Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre iş hayatında yabancı dilin önemli olduğuna dair fikir beyan edenlerin oranı % 90, önemsiz olduğu konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 10 olarak tespit edilmiştir. Bu da öğrencilerin yabancı dili ne kadar önemsediğinin bir göstergesidir. Çevre Mühendisliği Bölümü’nde okutulmakta olan Teknik İngilizce I ve II ve İngilizce olarak okutulan diğer meslek derslerinde göstermiş oldukları başarı Mesleki gelişmeleri izleyecek düzeyde genel ve mesleki İngilizce kullanabilme becerisi kazanıldığının göstergesidir. Bu derslerdeki DD ve üzerindeki notların oranı bu konuda edinilmiş olan beceriyi ortaya koymaktadır (Tablo 3.8). Öğrencilerin hazırlık sınıfından geçme sayıları yıllar itibariyle Tablo 3.17’de verilmiştir. Tablo 3.17 Yabancı dil sınavını geçen öğrenci sayıları 2008-2009 49 2009-2010 18 2010-2011 69 2011-2012 16 2012-2013 19 (d-1) Çağın ve Türkiye’nin genel sorunları hakkında bilgi: Üniversitemizin her ay bültenlerle duyurulan etkinlikleri kapsamında çok sayıda sanatsal-kültürel etkinlik ile konferans-seminerler düzenlenmektedir. Öğrencilerin bu etkinliklerden haberdar olabilmesi için radyo-TV-afişler, duyurular, üniversite gazetesi olan Anadolu Haber gibi çok sayıda araç kullanılmaktadır. Öğrencilerin bu tür etkinliklere katılımını teşvik için yeni araçların kullanımı olasılığı da sürekli değerlendirilmektedir. Örneğin 2006-2007 akademik yılında başlatılan Kültürel Etkinlikler Dersi, bu etkinliklere katılıma teşviğin en önemli araçlarından birisidir. Öğrencilerin, seçmeli ders olarak alabildikleri bu ders, için ders notu, katıldıkları kültürel-sanatsal etkinlikler ve konferans-seminer sayısına göre belirlenmektedir. Üniversitemizde seçmeli olarak açılan Topluma Hizmet Uygulamaları dersi, öğrencilerin bilgi ve birikimlerini kullanarak toplumsal bir projede yer almaları amacıyla açılmıştır. Dersin hedefi,


Sayfa 47

okullarda etüt saatlerinde öğrencilere yardımcı olmak, yaşlı, engelli bakım evleri ve Çocuk Esirgeme Kurumunda kişilere yardımcı olmak, ağaç dikimi yapmak, çevre bilinci oluşturmak, vb. projeleri gerçekleştirmektir. Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre çağın ve Türkiye’nin genel sorunları hakkında bilgi kazanıldığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 78, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 19, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 2 olarak tespit edilmiştir. (d-2) dünyanın ve Türkiye’nin çevre sorunları hakkında geniş bir bilgi birikimi: Gerçekleştirilen mezun anketi sonuçlarına göre çağın ve Türkiye’nin genel sorunları hakkında bilgi kazanıldığına dair fikir beyan edenlerin oranı % 74, bilgi edinilmediği konusunda fikir beyan edenlerin oranı % 24, fikir beyan etmeyenlerin oranı ise % 2 olarak tespit edilmiştir. Öğrencilere, Çevre Mühendisliği Bölümü’ndeki tüm eğitim süresi boyunca çevre bilinci konusunda gerekli bilgilendirmeler yapılmaktadır. Ayrıca her yıl TMMOB ÇMO tarafından düzenlenen Çevre Kurultayı’na öğrencilerimiz tarafından yoğun katılımın sağlanması öğrencilerimizin, dünyanın ve Türkiye’nin çevre sorunları hakkında geniş bir bilgi birikimine sahip olduğu ve bu bilgi birikiminin diğer meslektaşları ile paylaştığının kanıtıdır. Öğrencilere yönelik düzenlenen bu çalıştayın yanında, bölümümüz öğrencileri ÇMO’nun meslektaşlara yönelik etkinliklerine de ilgi göstermektedir.

Program çıktılarının uygulanan Mezuniyet Anketi ile değerlendirilmesi: Program çıktılarına ulaşılabilirliğin göstergesi olabilecek şekilde hazırlanan mezun anketinin (2013 yılında oluşturulmuştur) yanıtları Program çıktısına ulaşılabilirlikle ilgili soruların yanıtında olumlu olanların (“evet” ya da “kesinlikle evet”) % 50’yi geçtiği ve geçemediği sorular şeklinde iki grup halinde özetlenebilir: Burada verilen yüzdeler “evet” ve “kesinlikle evet” cevaplarının toplamıdır. Bölümün hedeflerinin doğru tanıtılıp tanıtılmadığının göstergesi olarak, öğrencilerin bölümü tercihleri ile ilgili soruların yanıtları da dahil edilmiştir (EK-II). Olumlu cevapların %50’yi geçtiği sorular:

A.Ü. Çevre Mühendisliği Bölümü’ne bilinçli bir tercihle mi girdiniz? % 74 Mesleğin özellikleri ve içeriği hakkında daha önceden fikriniz var mıydı? % 71 Halen çalıştığınız iş doğrudan ya da dolaylı olarak A.Ü Çevre Müh.’de aldığınız eğitimle

ilgili mi? % 79 A.Ü. Çevre Mühendisliği Bölümü eğitimi, sizi şimdiki görevinizde gerekenler için

hazırladı mı? % 81 Diğer alanlardaki mühendislerle karşılaştırıldığında maaşınız sizi tatmin ediyor mu? % 56 A.Ü. Çevre Mühendisliği’nin akademik kalitesinin yeterli olduğuna inanıyor musunuz? %

79 Aldığınız eğitim size mühendislik eğitiminin topluma olan etkisini anlamanızda yardımcı

oldu mu? % 82 Eğitiminiz sırasında mesleki hayatınız ve iş dünyasındaki gereksinimlerinize yönelik etkin

önerilerde bulunuldu mu? % 64 A.Ü. Çevre Müh. Bölümü’ndeki eğitiminiz sizi ne derece değişik görüş açısı, fikir ve

altyapılarla karşılaştırdı? %74 A.Ü. Çevre Müh. Bölümü’nde aldığınız eğitimin insanlarla olan iletişim kabiliyetlerinizi

geliştirdiğini düşünüyor musunuz? % 74 Eğitiminiz sırasında, disiplinler arası gruplarda çalışabilme yetisi edindiğinizi düşünüyor

musunuz? % 69


Sayfa 48

Eğitiminiz sırasında, mesleki ve etik sorumluluk anlayışları edindiğinizi düşünüyor musunuz? % 95

Bilgisayar olanakları: % 89 Laboratuvar olanakları: % 96 Bölümde öğretim üyesi/öğrenci ilişkileri: % 83 Kütüphane olanakları: % 91 A.Ü-Çevre Mühendisliği Bölümü’nü üniversite eğitimini düşünen bir arkadaşınıza veya

bir akrabanıza tavsiye eder misiniz? % 86 İş hayatınızda yabancı dil (özellikle İngilizce) önemli midir? % 94 Matematik, istatistik bilgilerini edinerek uygulama becerisi kazandım: % 86 Fizik kimya ve mikrobiyoloji bilgilerini edinerek uygulama becerisi kazandım: % 83 Bilgi teknolojileri ve teknik çizim konularında bilgi edinerek uygulama becerisi kazandım:

% 62 Mühendislik bilimlerinde bilgi edinerek uygulama becerisi kazandım. % 91 Sosyal konularda geniş bir dilimde bilgi edindim. % 53 Çevre bilimleri ve mühendisliğinin uygulama alanlarını kapsayan konularda bilgi edinerek

uygulama becerisi kazandım: % 80 Deney tasarlama, deney yapma, deney sonuçlarını analiz etme ve yorumlama becerisi

kazandım: % 90 Arıtım sistemlerini ve süreçlerini tasarlayabilme becerisi kazandım: % 81 Mühendislik ve çevre problemlerini saptama, evrensel ve toplumsal boyutlarda etkilerini

anlama, tanımlama ve çözme becerisi kazandım: % 87 Mühendislik uygulamaları için gerekli olan teknikleri ve modern araçları kullanma becerisi

kazandım: % 78 Disiplinler arası çalışma becerisi kazandım: % 71 Etkin iletişim kurma becerisi kazandım: % 70 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilinci ve bunu gerçekleştirebilme becerisi kazandım:

% 87 Mesleki ve etik sorumluluk bilincini kazandım: % 93 Çağın ve Türkiye'nin genel sorunları hakkında bilgi sahibi oldum: % 78 Dünyanın ve Türkiye'nin çevre sorunları hakkında geniş bilgi birikimine sahip oldum: %

74 Olumlu cevapların % 50’nin altında kaldığı sorular:

Bölümdeki danışmanlarınız size A.Ü. sonrasındaki yaşamınızı planlamanız için yardımcı

oldular mı? % 38 Bölümün staj yeri bulmanızdaki desteği: % 32 Bölümün sosyal kuruluşlara ve etkinliklere katılmanızdaki desteği: % 39

Program çıktılarına ders dışındaki faaliyetlerle de erişilmesi mümkün olmaktadır (Tablo 3.18). Bu tablodaki ilişkiler her öğrenci için aynı yoğunlukta gerçekleşmeyebilmektedir. Aynı şekilde bazı faaliyetler her öğrenci tarafından gerçekleştirilememektedir. Ancak, bölüm bazında ele alındığında bu faaliyetlerin ilişkilendirildikleri program çıktılarını sağladıkları düşünülmektedir. Yukarıda sözü edilen faaliyetlerden staj, Staj Komisyonu raporunda ayrıntılandırılmıştır. Teknik geziler ait oldukları dersin dosyasında ders değerlendirme kısmında anlatılmaktadır. Ayrıca, son 5 yıl içerisinde gerçekleştirilen teknik geziler ve seminerler Tablo 3.19 ve 3.20’de verilmiştir.


Sayfa 49

Anadolu Üniversitesi’nde oldukça yaygın olarak yararlanılan ve özel nitelikte bir görev olan öğrenci işçilik kapsamında, lisans veya yüksek lisans öğrencilerinin eğitime yardımcı olacak şekilde değerlendirilmeleri mümkün olmaktadır. Öncelikle yüksek lisans ve 4. sınıf öğrencilerinin tercih edildiği bu uygulamada, öğrenci işçiler bir veya iki dönem, bölüm laboratuvarlarında veya derslerde araştırma görevlilerine yardımcı olmaktadırlar. Bu hem kendilerinin meslekleri ile ilgili bilgilerini ve tecrübelerini artırmakta hem de az da olsa maddi katkı sağlamaktadır. Öğrenci işçiliğe seçim ölçütleri arasında öncelikle not ortalaması dikkate alınmaktadır. Bu da öğrencilerin gayretlerini artırma yönünde olumlu bir etki yaratmaktadır. Özellikle 2007-2008 öğretim yılından itibaren bölümümüzde yürütülen bazı projelerde öğrencilerin yardımcı eleman olarak kullanılması uygulaması da yaygınlaştırılmıştır. Öğrencilerin, proje çalışmalarına katılması hem özgüvenlerini hem de mesleklerine ilgi ve güvenlerini artırmaktadır. Bölüm öğretim üyelerine her dönem başında proje bilgilerini edinmek üzere bir e-posta gönderilmektedir. Gelen e-posta bilgileri tasnif edilip öğrencilere duyurulmak üzere Bölüm Başkanlığı’na iletilmekte ve öğrencilerin çalışmak istedikleri projelerin yürütücüleri ile iletişim kurulması sağlanmaktadır. Tablo 3.18 Program çıktılarının ders dışındaki faaliyetlerle ilişkisini gösteren matris

A :EĞİTİM

B:PROBLEM ÇÖZME

TASARIM C:SOSYAL GELİŞME D:ÇEVRE

BİLİNCİ a1 a2 A3 a4 a5 a6 b1 b2 b3 b4 b5 c1 c2 c3 c4 c5 d1 d2 Faaliyetler

Staj * ** * ** * ** * ** ** * ** ** * ** * **

Teknik geziler * * ** ** * * * * * **

Sertifikalı eğitimler * * ** * * ** ** * * **

Öğrenci toplulukları * ** ** * ** ** ** * * **

Seminerler * * * ** * * * * * **

Öğrenci işçilik * * * ** ** * **

Proje görevleri * * * * * ** * ** * * * * * ** * Öğrenci değişim programları * * * * ** ** * * * ** ** * ** * ** Üniversitedeki sosyal faaliyetler ** ** ** *


Sayfa 50

Tablo 3.19. Bölümde yapılan teknik geziler

ÖĞRETİM ÜYESİ TARİH GEZİ YERİ KATILIMCI SAYISI

Doç. Dr. Müfide BANAR

18 Mart 2008

Çıldırlar Metal Metalurji San. Ve Tic. Ltd. Şti.

Özvar Endüstriyel Atıklar Geri Dönüşüm San.

27

15 Nisan 2008 İZAYDAŞ İzmit Katı

Atıkları Arıtma Yakma ve Değerlendirme A.Ş.

27

27 Kasım 2008 Eskişehir Büyükşehir

Belediyesi Geri Dönüşüm ve Düzenli Depolama Alanı

27

11 Mayıs 2009 Eskişehir Büyükşehir


30

Doç. Dr. Ümran TEZCAN ÜN

18 Nisan 2008 Seyitömer Termik Santrali 24

11 Nisan 2008 Gökçekaya Hidroelektrik

Santrali 24

18 Mayıs 2010 Seyitömer Termik Santrali 28

28 Mayıs 2013 ESKİ Atıksu Arıtma Tesisi 65

Prof. Dr. Arzu ÇİÇEK 25 Mayıs 2008

Orman Toprak ve Ekoloji Araştırmaları Enstitüsü

35

30 Mayıs 2008 Kalabak Suyu Dolum

Tesisleri 40

Prof. Dr. Yusuf YAVUZ

29 Aralık 2008 Eskişehir Temiz Su Arıtma

Tesisi 23

4 Ocak 2010 Eskişehir Temiz Su Arıtma

Tesisi 37

15 Mart 2010 Eskişehir Atıksu Arıtma

Tesisi 40

5 Ocak 2011 Eskişehir Temiz Su Arıtma

Tesisi 58

Yard. Doç. Dr. Semra MALKOÇ

14 Nisan 2009 Kalabak Suyu Dolum

Tesisleri 47

6 Nisan 2011 Kalabak Suyu Dolum

Tesisleri 68

Yard. Doç. Dr. Aysun ÖZKAN

11 Nisan 2008 Eskişehir Büyükşehir


30

Yard. Doç. Dr. Serdar GÖNCÜ

15 Ekim 2009 Porsuk Baraj Gölü 30

Doç. Dr. Eftade GAGA 10 Aralık 2009 Yurtbay Seramik Fabrikası 40

6 Ocak 2010 ÇİMSA Eskişehir Fabrikası 45

Yard. Doç. Dr. Ozan Devrim YAY

10 Aralık 2009 Yurtbay Seramik Fabrikası 40

4 Mart 2010 Mihalıççık İlçesi Gürleyik

Köyü/Eskişehir 40

6 Ocak 2010 ÇİMSA Eskişehir Fabrikası 45

19 Mart 2012 Kaymaz Altın Madeni 68 Prof. Dr. Ülker BAKIR

ÖĞÜTVEREN 30 Kasım 2010

Eskişehir Atıksu Arıtma Tesisi

95


Sayfa 51

Tablo 3.20 Seminer listesi

Tarih Sunan Konu

01.05.2008 Prof.Dr.Semra TUNCEL (ODTÜ Kimya Bölümü) ODTÜ Kimya Bölümü Çevre Grubu Tarafından Halen Yürütülmekte Olan Güncel Araştırmalar

02.05.2008 Prof. Dr. Ayşen MÜEZZİNOĞLU (Dokuz Eylül Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü) Bilim Etiği

05.05.2008 Y. Doç. Dr.Ümran Tezcan ÜN Treatment of slaughterhouse wastewater with iron electrode

20.05.2008 Barbaros Murat KÖSE (Başbakanlık Hazine Müşteşarlığı Merkezi Finans ve İhale Birimi) Kariyer Planlama

20.05.2008

Hülya DURALİ (İl Çevre ve Orman Müd./Eskişehir)Barboros Murat KÖSE (Başbakanlık Hazine MüşteşarlığıMerkezi ve İhale Birimi) Kariyer Planlama

23.05.2008 Ali NAR (Kimya Mühendisi) Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi

“İş Sağlığı ve Güvenliği” “Meslek Hastalıkları”

24.05.2008 KALDER (Kalite Değerlendirme) EFQM Mükemmellik Modeli Tanıtımı 17.06.2008

Kimya Mühendisi ISO TS-EN/TEC 17025 Uzmanı KİMSEM Eğitmeni Taylan ÇORUH

TS-EN ISO/TEC 17025:2005 Standardı Kapsamında Laboratuar Akreditasyonu Bilgilendirme Eğitimi

20.06.2008 Araş.Gör. Zehra YİĞİT

A Comparative Study of the Photocatalytic Oxidation of Humic Acid on Anatase Rutile TiO2 Nanoparticles and Immobilized TiO2

05.03.2009 Doç. Dr. Şükran ŞAHİN ÇED Uygulamaları

07.03.2009 KALDER ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi

08.03.2009 KALDER ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi

14.03.2009 KALDER ISO 140001 Çevre Yönetim Sistemi

15.03.2009 KALDER ISO 140001 Çevre Yönetim Sistemi

14.04.2009 Taşınabilir Pil Üreticileri ve İthalatçıları Derneği-Doğa VE Çevre Klübü Atık Piller neden toplanmalı

17.04.2009 Hach Lange Su Analiz Sistemleri Ltd. Şti. Su Analizinde Hach –Lange Çözümleri

12.05.2009 Araş. Gör. Deniz Demirhan BARI Ozon Deliği

15.05.2009 Prof. Dr. Aysen MÜEZZİNOĞLU Mesleki Etik ve Çevre Etiği

16.10.2009

Ceren TOSUN (Çevre Yüksek Mühendisi TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Kimya ve Çevre Enstitüsü) Fatma KULAKSIZ (Çevre Mühendisi Kütahya Belediyesi) Ömer GÜNGÖR(Proje Araştırmacısı Anadolu Üniv. Çevre Müh.) Kariyer Planlama 2009

22.10.2009 A.Bahar YILDIRIM

Kent Konseyini Çevre Mühendisliği Bölümü Öğrencilerine Tanıtmak

08.04.2010 Prof. Dr. Şükran ŞAHİN Ekolojik Planlama ÇED-SÇD

15.04.2010 Sultan GÜNDÜZ Çevre Planlama ÇED-Çevre Yönetimi İlişkisi

28.04.2010 Hakkı DEMİRTAŞ Su ve Sağlık

20.04.2012 Prof.Dr.Hulusi BARLAS (Doğa ve Çevre Kulübü)

Atık kavramına yeni bir bakış

26.04.2012 Fevzi İŞBİLİR Çevre Yönetimi

29.03.2012 Aykut Alp Yılmaz - Aydın KOSOVA Kurum Kültürü

17.04.2013 Turgay AYGÜN-Kimya Müh.-İstaç İst.Çevre Yön.San.ve Tic. A.Ş. (Doğa ve Çevre Kulübü) Kompost Uygulamaları ve Kompost Teknolojileri

24.04.2013 S. Gamze ERGENE (Doğa ve Çevre Kulübü) Piroliz Teknoloji ile Atıkların Geri Kazanımı ve Enerji Üretimi

26.04.2013 Mert GÜLLER (Doğa ve Çevre Kulübü) Yeşil Bina Nedir? Türkiye'deki Yeşil Bina Sektörü

06.05.2013 Murat ILGAR (Doğa ve Çevre Kulübü) Elektronik Atıkların Türkiye'deki ve Avrupa'daki Uygulamaları

08.05.2013 Prof. Dr. Henry Bergmann German Energiewende- Challenge and Problems

28.05.2013 Prof. Dr. Cengiz Türe Ekolojik Ekonomi

29.05.2013 Dr. Ethem Torunoğlu Çevre Mühendisliği ve Çevre Etiği


Sayfa 52

Anadolu Üniversitesi’nde gerçekleştirilen sosyal ve kültürel etkinliklerin oldukça fazla olması program çıktılarına bu açıdan da önemli katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda özellikle Kültürel Etkinlikler (KÜL 199) dersine yoğun bir talep bulunmakta, öğrenci toplulukları aracılığıyla düzenlenen faaliyetlere Rektörlüğün önemli düzeyde desteği olmakta ve Bahar Şenlikleri çok ilgi çekmektedir. Anadolu Üniversitesi’nde, eğitim-öğretim ve bilimsel çalışmaların yanı sıra sosyal ve kültürel etkinliklere de büyük önem verilmektedir. Bu kapsamda, konferans, seminer, panel, kongre, sempozyum gibi bilimsel toplantılar; gösteri, sergi, tiyatro, konser gibi çok sayıda kültürel etkinlik gerçekleştirilmekte; her birimdeki küçük konferans salonlarının yanı sıra Yunusemre Yerleşkesi’nde Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi, Kongre Merkezi ve Sinema Anadolu da sürekli etkinliklere sahne olmaktadır. Uluslararası Eskişehir Festivali’nin etkinliklerinin büyük bir kısmı her yıl ekim ayı içinde, Anadolu Üniversitesi salonlarında gerçekleştirilmekte; yıl boyunca özel grupların konser ve gösterileri, Devlet Tiyatroları, Devlet Opera ve Balesi gibi kuruluşların yapıtları da izleyicilere sunulmaktadır. İki Eylül Yerleşkesi’nde öğrencilerin boş zamanlarında oturabilecekleri ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri kantinler bulunmaktadır. Ayrıca, öğle yemekleri için Üniversite’nin öğrenci yemekhanesi ve bir kafeterya mevcuttur. Rektörlük tarafından organize edilen “Bahar Şenlikleri” kapsamında bazı etkinlikler de (konserler, panayır, spor müsabakaları vb.) İki Eylül Yerleşkesi’nde gerçekleştirilmektedir. Bunun yanı sıra, İki Eylül Yerleşkesi’nde bulunan Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu bünyesinde, uluslararası standartlara uygun bir futbol sahası, kapalı atletizm salonu, çok amaçlı spor salonu, fitness salonu, squash salonu, badminton salonu, masa tenisi salonu, aletli jimnastik salonu, halk oyunları salonu, ritim dans salonu bulunmaktadır. Öğrenciler bu tesislerden çok düşük ücretle (15TL/ay) faydalanabilmektedir. Üniversitenin sunduğu sosyal olanakların yanında, bölüm öğrencileri ile birlikte yemekli toplantılar, film gösterimleri, çeşitli geziler gerçekleştirilmektedir. Öğrenci Toplulukları Bölümümüz öğrencileri Üniversite bünyesinde faaliyet gösteren 37 farklı öğrenci kulübüne üye olabilmekte ve müzik topluluklarına katılabilmektedir. Bununla birlikte akademik danışmanı bölüm öğretim üyemiz olan Doğa ve Çevre Kulübü, bölümümüz öğrencilerinin yoğunlukla faaliyetlerine katıldığı bir öğrenci kulübü niteliğindedir. Kulübün yönetiminde bölümümüz öğrencileri ağırlıklı olarak yer almaktadır. Kulübün yönergesinde ifade edildiği şekliyle amaçları:

Çevrenin korunmasıyla ilgili toplum bilincinin oluşmasını sağlamak, Sürdürülebilir Çevre kavramıyla ilgili etkinlikler düzenlemek, “ Doğa ve Çevre Kulübü “ ilan panosu oluşturmak ve düzenlemek, Öğretim yılı boyunca her ay bülten çıkarmak, Seminer ve paneller düzenlemek, davet ve iştirak etmek, Kulüp ilkeleri doğrultusunda çeşitli kurum ve kuruluşlarla ortak eğitim faaliyetleri

düzenlemek, “ 5 Haziran Dünya Çevre Günü “ etkinliklerini hazırlamak, Yurtiçi ve yurtdışındaki üniversitelerin Çevre Kulüpleri ile iletişim kurmak, işbirliği

yapmak, Üniversitede çevreyle ilgili projeler geliştirmek ve yürütmek, Kulüp ilkeleri doğrultusunda geziler düzenlemek.

şeklinde özetlenmektedir (http://www.dck.anadolu.edu.tr). Kulüp, Tablo 3.20’de verilen seminerler etkinlikleri yanında Tablo 3.21’deki etkinlikleri de gerçekleştirmiştir.


Sayfa 53

Tablo 3.21. Doğa ve Çevre Kulübü’nün seminer dışı etkinlikleri

Etkinlik Tarih Teknik gezi 1 Aralık 2011 Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi – Atıksu Arıtma Tesisi (30 kişi) Zirve 2-4 Aralık 2011 Sosyal Sorumluluk Toplulukları Zirvesi’1 (3 kişi) Teknik gezi 22-23 Aralık

2011 İzmir – Petkim (35 kişi)

Zirve 2-4 Mart 2012 Sosyal Sorumluluk Toplulukları Zirvesi’2 (3 kişi) Teknik gezi (3’ü 1 Arada)

17 Mart 2012 ESKİ İçme Suyu Arıtma ve Atıksu Arıtma Tesisleri, Eskişehir Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi (35 kişi)

3. Çevre Şenliği 28-29 Nisan 2012

Prof. Dr. İrfan Erdoğan, Duygu Yazıcıoğlu, Yard. Doç. Dr. Ozan Devrim Yay’ın katılımıyla “Medya ve Çevre”

Bahar Yürüyüşü

14 Mayıs 2012 Anadolu Üniversitesi Bahar Yürüyüşü

Doğa Yürüyüşü 27 Mayıs 2012 Eskişehir Çatacık Ormanı (20 kişi) “Geri Dönüşüm” konulu eğitim

18 Ekim 2012 Anadolu Üniversitesi Kreş ve Gündüz Bakımevi

Teknik gezi 23-24 Aralık 2012

Tofaş Otomobil Fabrikası ve Bursa Çimento Fabrikası (38 kişi)

film gösterimi 03 Ocak 2013 Entelköy Efeköy’e karşı Atık Pillerin Zararları” konulu eğitimler

Mart 2013 İlkokullar

Teknik gezi 22 Mart 2013 Arçelik Buzdolabı Fabrikası ve Benli Geri dönüşüm (34 kişi)

4. Çevre Şenliği 27 Nisan 2013 Espark


Sayfa 54

Ölçüt 4. Sürekli İyileştirme

Çevre Mühendisliği Bölümünde bölüm toplantıları ve komisyonlar, iyileştirme çalışmalarının tartışıldığı ve planlandığı başlıca ortamlardır. Ancak iyileştirme çalışmaları farklı şekillerde de yürütülmektedir. Bu bölümde sürekli iyileştirme çalışmaları gruplandırılarak ana başlıklar şeklinde sunulmuştur. Fakültedeki sürekli iyileşme çalışmaları

Mühendislik Fakültesi, yeniden yapılanma sürecinin başladığı 1993 yılından itibaren 10 yıllık bir süreyi genel olarak yeni bir yerleşkede alt yapının oluşturulması, programların başlatılması, nitelikli insan kaynaklarının fakülte bünyesine kazandırılması için harcamıştır. Fakültede sürekli iyileşme yaklaşımının benimsenmesine dair karar 11 Mayıs 2005 tarihli Fakülte Kurulunda alınmıştır. Fakülte genelinde, sürekli iyileşmenin bir yaşam biçimi haline gelmesini sağlayacak kültürel değişimin yaratılmasının hedeflendiği, Sürekli İyileşme Çalışmaları 2005 yılından bu yana sürdürülmektedir.

Haziran 2006’da Fakültenin I. SWOT analizi gerçekleştirilmiş olup, buna bağlı olarak, Fakültenin I. Stratejik Planı (2007–2010) Aralık 2006’da elektronik ortamda Fakülte’nin sayfasında yayımlanmıştır. Haziran 2009’da Fakültenin II. SWOT analizi gerçekleştirilmiş ve 2011-2013 dönemini

kapsayan II. Stratejik Plan 24 Şubat 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 2011 yılında başlayan “Mühendislik Mimarlık Fakültesi’nde Süreçlerle Yönetim Modelinin

Kurulması” başlıklı BAP projesinde ise, sürdürülebilir bir yönetim sisteminin kurulması ve sürekli iyileşme çalışmalarının bir kurum kültürü olarak benimsenmesi için süreçlerle yönetim uygulamasına geçiş çalışmaları yürütülmektedir.

Fakülte bünyesinde yürütülen bu çalışmalara Bölümümüz öğretim üyeleri 5 komisyon başkanlığı ve 3 komisyon üyeliği nezdinde aktif olarak katılmakta ve sürekli iyileşme anlayışı bölüm içinde daha kolay kabul göstermektedir.

Akademik Değerlendirme, Geribildirim ve Geliştirme Sistemi (Academic Evaluation, Feedback and Intervention System, AEFIS)

Mühendislik Fakültesi’nde 2011-2012 Öğretim Yılından itibaren AEFIS sistemi kullanılmaya başlanmıştır (http://aefis.anadolu.edu.tr). AEFIS, müfredat geliştirmenin etkinleştirilmesi ve akreditasyon işlemlerinin kolaylaştırılması amacıyla öğrencilerin, öğretim elemanlarının, mezunların ve endüstrinin gerçek zamanlı paylaşımını sağlayan ayrıca ölçme ve değerlendirme uygulamalarını otomatikleştiren web tabanlı akademik değerlendirme yöntemidir. AEFIS sistemine

dersler derslerin katalog bilgileri derslerin öğrenme çıktıları program çıktıları öğrenme çıktıları-program çıktıları matrisi

gibi tüm bilgiler girilmiş ve sistem üzerinden görüntülenebilmektedir. Ayrıca, dönemlik olarak öğretim üyeleri tarafından ders özdeğerlendirme raporları öğrenciler tarafından ara ders değerlendirme anketleri ve ders değerlendirme anketleri

doldurularak farklı biçimlerde raporlandırma yapılabilmektedir.


Sayfa 55

Altyapı projeleri

Çevre Mühendisliği Bölümü’nün eğitim-öğretim ve araştırma altyapısınu iyileştirmek ve geliştirmek için öğretim üyelerinin kendi bilimsel araştırma projelerinin yanısıra dönem dönem altyapı projeleri de hazırlanmaktadır. Bu kapsamda, tamamlanan Altyapı Projelerinin isimleri ve bütçeleri Tablo 4.1’de verilmiştir. Tablo 4.1. Çevre Mühendisliği Bölümü Altyapı Projeleri

Proje Adı Proje No Proje Tamamlanma Tarihi

Proje Bütçesi (TL)

Süt ve Süt Ürünleri Endüstrisi Atıksularının Elektrokimyasal Yöntemlerle Arıtılması

04 02 39 2006 162.525

Hava Kalitesi İzleme ve Ölçüm İstasyonunun Kurulması ve Modelleme Altyapısının Güçlendirilmesi

05 02 40 2007 345.000

Çevre Mühendisliği Bölümü Eğitim Öğretim Altyapısının Geliştirilmesi

07 02 26 2009 403.073

Bu projeler kapsamında alınan cihaz ve donanımın kullanım amaçları ve kullanım sıklıklarına ilişkin bilgiler aşağıda belirtilmiştir. Proje Adı: Süt ve Süt Ürünleri Endüstrisi Atıksularının Elektrokimyasal Yöntemlerle Arıtılması Proje No: 040239, 2006 Cihaz Adı Açıklama TOC Cihazı Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak kullanılmaktadır. Hassas Terazi Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak kullanılmaktadır. Spektrofotometre Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak kullanılmaktadır. Peristaltik pompa Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak kullanılmaktadır. Etüv Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak kullanılmaktadır. Güç kaynağı Elektrokimyasal Lisans ve Yüksek Lisans tezi çalışmalarında aktif olarak

kullanılmaktadır. Bu proje kapsamında temin edilen cihazlar halen bölümümüz öğrenci laboratuvarları ve araştırma laboratuvarlarında aktif şekilde kullanılmaya devam etmektedir. Ayrıca TOC cihazı Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi kapsamında yürütülen analiz çalışmalarında da kullanılmaktadır. Proje Adı: Hava Kalitesi İzleme ve Ölçüm İstasyonun Kurulması ve Modelleme Altyapısının

Güçlendirilmesi Proje No: 050240, 2007 Cihaz Adı Açıklama Azot Oksit analizörü Hava kalitesi ölçüm çalışmaları kapsamında kesintisiz olarak

kullanılmaktadır. CO analiz cihazı Hava kalitesi ölçüm çalışmaları kapsamında kesintisiz olarak

kullanılmaktadır. GC-MS Hava kalitesi ölçüm çalışmaları kapsamında kesintisiz olarak

kullanılmaktadır. Denuder Sistem Hava kalitesi ölçüm çalışmaları kapsamında kesintisiz olarak

kullanılmaktadır.


Sayfa 56

Su Banyosu Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve II derslerinde aktif olarak kullanılmaktadır.

Peristaltik Pompa Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve II derslerinde aktif olarak kullanılmaktadır.

Taşınabilir oksijenmetre Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve II derslerinde aktif olarak kullanılmaktadır.

pH metre Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve II derslerinde aktif olarak kullanılmaktadır.

Proje kapsamında hedeflenen en önemli faaliyetlerden birisi olan bazı hava kirletici bileşenleri sürekli izleyebilen ölçüm donanımı, klima sistemi, verileri kaydederek aktarabilen (ve farklı donanımlardan alınan verileri entegre edebilen) bilgisayar sistemi ile donatılmış Hava Kalitesi İzleme İstasyonu kurulmuştur ve kullanılmaya devam edilmektedir. Proje dönemi boyunca yapılan analiz çalışmaları sonrası bölüm bünyesinde yürütülmekte olan pek çok bilimsel çalışma, öğrenci deneyleri ve bitirme tezleri kapsamında bu cihaz yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Proje Adı: Çevre Mühendisliği Bölümü Eğitim Öğretim Altyapısının Geliştirilmesi Proje No: 070226, 2007 Cihaz Adı Açıklama Hava hızı ölçüm cihazı Lisans bitirme tezleri kapsamında kullanılmaktadır. Bakteriyolojik etüv Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır. Su banyosu Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır. Masa tipi pH metre Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır. Analitik terazi Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır. Sterilizatör Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır. Ultra Saf Su Sistemi Çevre Kimyası I-II, Temel İşlemler I-II ve Çevre Mikrobiyolojisi

Laboratuvarlarında ve bitirme tezi çalışmalarında kullanılmaktadır.

Kül fırını Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında kullanılmaktadır.

Dairesel çalkalayıcı Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersinde kullanılmaktadır.

Çözünmüş Oksijenmetre Çevre Kimyası Laboratuvarı I-II öğrenci laboratuvarlarında kullanılmaktadır.

Isıtıcılı manyetik karıştırıcı Çevre Kimyası Laboratuvarı I-II öğrenci laboratuvarlarında kullanılmaktadır..

Peristaltik pompa Temel İşlemler öğrenci laboratuvarlarında kullanılmaktadır. Elek sarsma cihazı Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Türbidimetre Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Çoklu ısıtıcılı karıştırıcı Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Mantolu Isıtıcı Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Azot protein tayin cihazı Çevre Kimyası Laboratuvarı I-II öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Vakum pompası Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında


Sayfa 57

kullanılmaktadır. Mikrodalga yakma sistemi Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Avometre Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. DC Güç kaynağı Temel İşlemler I-II Laboratuvarı öğrenci laboratuvarlarında

kullanılmaktadır. Halen devam etmekte olan 1203F044 nolu ve “Çevre Mühendisliği Bölümü Lisans ve Lisansüstü Laboratuvar Olanaklarının İyileştirilmesi” başlıklı proje kapsamında alınan LA-ICP-MS/MS (Laser Ablation - Inductively Coupled Plasma – Mass Spectrometer) Sistemi şu an Avrupa’da tek cihaz olup, cihazın öğrenci bitirme tezlerinde, araştırma projelerinde ve endüstriye hizmet amacıyla kullanımı başlamıştır. Çevre Mühendisliği Bölümü, ülkemizdeki mevcut çevre kalitesi parametrelerinin yanı sıra Avrupa Birliği Müktesabatı uyum çalışmaları sürecinde yeni çıkarılan yönetmeliklerde yer alan ilave bir çok parametrenin analizlerinin yapılması ve nitelikli araştırma sonuçları için çalışmalarını sürdürmektedir. Bu kapsamda, gerek rutin, gerek lisans ve lisans üstü öğrenci çalışmaları ve gerekse projeler kapsamında yeraltı suyu, yüzeysel su, atıksu, toprak, sediment, atık çamur, baca gazı örnekleri (filtreler, ekstraktlar), atık yağ, organik madde analizleri, gelen örnek türüne göre fiziksel parametrelerle iyon analizleri yapılabilmektedir. LA-ICP-MS ile ayrıntılı analiz yapmak mümkün olup, spektral ve kimyasal girişim de söz konusu değildir. LA-ICP-MS kullanılarak ppb ve hatta ppt düzeylerinde ölçüm yapılabilmektedir. Özellikle, çevre mühendisliğinde çok düşük derişimlerin söz konusu olduğu yeraltı suyu, içme suyu analizlerinde ve aerosol, partikül madde gibi hava kalitesi ölçümlerinde güvenilir sonuçlara ulaşmak mümkün olmaktadır. Çevre Mühendisliği Bölümü dışında farklı çalışma alanlarında kullanım olanağı da vardır. Ayrıca, son yıllarda akademik çalışmaların AAS ve ICP-OES’ten ziyade LA-ICP-MS ile gerçekleştirildiği ve literatürün bu yönde oluştuğu görülmektedir. Tüm bu nedenlerden dolayı, Bölümün hem akademik anlamda güncel literatürü ve mevzuatı takip edebilmesi hem de daha evrensel ve modern araçları kullanabilen çevre mühendisleri yetiştirilebilmesi için LA-ICP-MS/MS cihazı büyük önem taşımaktadır. Yine bu proje kapsamında alınan yeraltı suyu örnekleme sisteminin de öğrenci bitirme tezleri kapsamında kullanılması planlanmaktadır. Bölümde ilgili alanda yapılan çalışmaların kapsamı nın daha çok yüzeysel su kaynaklarının korunması ve gözlemlenmesine yönelik olduğu görülmektedir. Yeraltı su sistemleri ile ilgili çalışmaların kısıtlı olduğu görülmektedir. Bunun en önemli nedenlerinden biri Bölümün yeraltı su sistemlerini gözlemleyecek yeterli düzeyde altyapıya sahip olmayışıdır. Bu kapsamda yeraltı suyu monitorlama seti ile bölümün yeraltı su sistemleri konusunda da çalışmalar gerçekleştirebileceği bir altyapının oluşması sağlanmış ve donanımın temel yapısı, uluslararası standartlara yönelik olarak gözlemleme, ölçüm, numune almaya yönelik olacak şekilde hazırlanmıştır. Bu proje kapsamında temin edilen ters osmoz sistemi ve örnek bir su arıtma tesisi paketi (filtrasyon/adsorpsiyon/iyon değişimi) ile Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarında öğrencilerin deneyleri bilgisayar kontrollü olarak yapabilmesi ve yazılımlar yardımıyla elde ettikleri verileri değerlendirebilmesi hedeflenmektedir.


Sayfa 58

Proje dersleri

Programın son iki yarıyılına iki adet zorunlu Mesleki Seçmeli Ders (1+2;4) konmuştur. Öğrenciler bu dersleri alırken, aşağıdaki dört tasarım dersi arasından seçim yapmaktadırlar.

1. Seçenek (1 adet ders seçilecek) ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi ÇEV 432 Atıksu Arıtımı Projesi

2. Seçenek (1 adet ders seçilecek) ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Projesi Bu değişiklik ile, öğrencilerin almak zorunda oldukları tasarım dersleri sayısı arttırılmamış, ancak Çevre Mühendisliği’nin ana çalışma konularını kapsayan su ve atıksu arıtımı yanında, hava kalitesi yönetimi ve katı atık yönetimi konularında da tasarım yapılmasına olanak tanınmıştır. Öğrenci, meslek hayatında hedeflediği çalışma konusuna göre, bu dört seçenek arasından ikisini seçebilmektedir. Söz konusu derslerle ilgili ayrıntılı bilgi 5.Bölümde sunulmuştur.

Müh 302 Disiplinlerarası Uygulamalar dersi

Öğrenciye, farklı disiplinlerden oluşan takımlarda çalışabilme, alanıyla ilgili konuları başka disiplinlerin bakış açısıyla yorumlayabilme, bir ekip halinde yürütülen çalışmada etik kuralları gözetebilme becerilerinin kazandırılmasının hedeflendiği bu dersi iki farklı bölümün öğretim üyeleri açmakta ve iki farklı bölümün öğrencileri dersi seçmektedir. Öğrenciler, kendilerine verilen konuda bir proje çalışması yaparak, sonuçlarını dönem sonunda poster ve sözlü sunum şeklinde sunmaktadır. Şu ana kadar açılan MÜH 302 dersi ile ilgili bilgiler Tablo 4.2’de verilmiştir. Tablo 4.2 MÜH 302 dersi bilgileri

Dönem Öğretim Üyesi adı

İş birliği yapılan öğretim üyesi*

Öğrenci sayısı

Konu

2012-2013 Bahar

Y.Doç.Dr. Aysun Özkan

Y.Doç.Dr. Ilgın Poyraz Acar

2+3 Kirlenmiş Sahaların İyileştirilmesi Tekniklerinin Farklı Karar Verme Teknikleriyle Değerlendirilmesi

2012-2013 Güz

Y.Doç.Dr. Aysun Özkan

Y.Doç.Dr. Ilgın Poyraz Acar

3+3 Atıktan Enerji Üretim Sistemlerinin Farklı Karar Verme Teknikleriyle Değerlendirilmesi

2011-2012 Bahar

Prof.Dr. Savaş Koparal

Doç.Dr. Mustafa Tombul

2+1 Taşkınların Çevresel Etkilerinin Değerlendirilmesi

2011 –2012 Güz

Prof. Dr. Erdem Ahmet Albek

Prof. Dr. Süleyman Kaytakoğlu

2+1 Altın ve Gümüş Madenciliğinde Siyanür Kullanımı

2012 –2013 Güz



4+3 Atmosferde Uzun Mesafeli Kirletici Taşınımı

2012 –2013 Bahar



5+4 Türkiye’de Fosil Yakıt Kullanan Enerji Santralleri ve Çevreye Etkileri

2011-2012 Bahar

Doç.Dr.Ümran Tezcan Ün

Doç.Dr. Funda Ateş

4+4 Biyokütleden Char Üretimi ve Boyar Madde Gideriminde Kullanımı

2012 –2013 Güz

Doç.Dr.Ümran Tezcan Ün

Doç.Dr. Funda Ateş

3+2 Biyokütleden Aktif karbon üretimi ve boyar madde gideriminde kullanımı

Y.Doç.Dr. Ilgın Poyraz Acar / Endüstri Müh.Böl.; Doç.Dr. Mustafa Tombul/İnşaat Müh.Böl.; Prof. Dr. Süleyman Kaytakoğlu / Kimya Müh.Böl.; Doç.Dr. Funda Ateş / Kimya Müh.Böl.


Sayfa 59

Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı’nda yapılan iyileştirme

Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II dersi kapsamında, öğrencilerden rutin deneyler dışında bir proje çalışması yapmaları istenmektedir. Projelerde, öğrencilerden her gruba verilen sorumlu öğretim elemanının desteği ile laboratuvarda farklı konularda bir düzenek kurmaları ve o düzenekten veri elde etmeleri beklenmektedir. 3. sınıfın 2. dönemine kadar gerçekleştirilen tüm laboratuvarlarda öğrencilere kurulu düzenekler verilmekte ve bu düzenekten sadece veri almaları beklenmektedir. Ancak, bu projede düzeneklerin de öğrenciler tarafından kurulması istendiğinden, öğrencilerin konu hakkında daha fazla bilgi sahibi olmaları sağlanmaktadır. Öğrencilerin bu proje ile yaratıcı, araştırmacı gelişimi hedeflenmektedir. Öğrenciler, hem kuracakları deney sistemini tasarlamakta hem de yapacakları deneyleri (KOİ; AKM vb.) ve yöntemleri planlamaktadırlar. Bu nedenle bu dersin kredisi 3’den 3,5’e yükseltilmiştir.

Komisyonlar tarafından yapılan iyileşmeler Komisyonlar tarafından, süregelen rutin çalışmalar dışında aşağıdaki iyileştirmeler yapılmıştır. Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu:

Yeni mezun olan öğrencilere Program Çıktıları Sağlanma anketi yapılmış ve değerlendirilmiştir.

Program çıktıları ile dersin öğrenme çıktıları matrisi hazırlanmış ve tüm dersler için tamamlanmıştır.

Alt Yapı ve Güvenlik Komisyonu: Bu komisyonun yaptığı iyileştirme çalışmaları 7.bölümde verilmiş olup, ana başlıklarıyla;

Çevre Yönetim Sistemi çalışmalarının başlatılması, Atık yönetim sisteminde iyileşmeler sağlanması, İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmaların hızlandırılması ve somut adımlar atılması

şeklindedir. Araştırma Entegrasyon Komisyonu: Bu komisyonun iyileştirme çalışmaları;

Dönem başında öğretim üyelerinin proje bilgilerinin toplanması Gelen bilgilerin sınıflandırılması Projelerin öğrencilere duyurulması Proje yürütücüleri ile öğrencilerin iletişiminin sağlanması

şeklindedir. Mezunlarla İlişkiler Komisyonu Bu komisyonun iyileştirme çalışmaları;

Mentor-Mentee Projesi Mezun olan öğrencilere ve ailelerine yönelik organizasyon Kariyer Günleri Çevre Mühendisliği Bölümü mezunlarına yönelik bir “Yahoo” grubu oluşturulması

şeklindedir. Staj Komisyonu

Toplam 60 iş günü olan staj süresine en az 25 en çok 35 iş günü olacak şekilde iki kısımda tamamlanabilme esnekliği getirilmiştir.

Öğrenciler staj yaptıkları süre boyunca iş kazası ve meslek hastalıklarına karşı 8 Mayıs 2008 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 5754 sayılı kanun kapsamında Üniversitemiz tarafından sigortalanmaktadır.


Sayfa 60

MF Staj Komisyonu kurularak her bölüm staj komisyonundan bir temsilcinin katılımı sağlanmıştır.

MF Staj Yönergesi hazırlanarak tüm bölümlerin uygulayacağı temel esaslar belirlenmiştir. MF Staj Yönergesi’ne bağlı kalınarak ÇMB Staj Kılavuzu sürekli güncellenmekte ve

internet ortamında öğrencilerin erişimine sunulmaktadır. MF için staj portalı hazırlanmış olup deneme sürecine 2013 yaz döneminde başlanacaktır.

Böylece stajlarla ilgili bir çok işlem internet üzerinde gerçekleştirilebilecek, evrak takibi kolaylaşacak ve kağıt israfı önlenmiş olacaktır.

Üniversitemiz bünyesinde Üniversite – Sanayi İşbirliği kapsamında “ Proje Tabanlı Staj” süreci başlatılmıştır. Öğrenciler en az asgari ücretle çalışarak, üniversiteden ve endüstriden birer akademik danışman gözetiminde gerçek bir projede yer alarak staj deneyimi yaşamaktadırlar.

Mezuniyet durumunda olan öğrencilerin staj yapabilmesi için belirlenmiş olan 7,5 AKTS’lik ders alma sınırı 10 AKTS’ye yükseltilmiştir.


Ulusal ve uluslararası ilişkiler komisyonunun iyileştirme çalışmaları kapsamında yapılanlar şöyle özetlenebilir:

Öğrenci seçim kriterlerinde bulunan yabancı dil sınavı için eskiden uygulanan yüzdelikler değiştirilmiştir. Böylelikle öğrencilerin İngilizce bilgileri daha iyi sınanmaktadır. Eski seçimlerde öğrencilerin yabancı dil “writing” ve yeterlilik sınav notlarının ağırlıkları %25 iken “speaking” sınavından notlar %50 ağırlık taşımaktaydı ve konuşma becerisi kişiye özel değerlendirme gerektirdiğinden tartışılabilir sonuçlar ortaya koymaktaydı. Bu nedenle yeterlilik notunun ağırlığı % 45’e çıkartılmış, “speaking” notu ise %25 ile sınırlandırılmış, “writing” sınav notunun ağırlığı %30’a yükseltilerek daha objektif seçim yapma imkanı sağlanmıştır.

İkili anlaşma sayısı arttırılmış, farklı üniversitelerle anlaşmalar yapılarak öğrencilere seçim şansı sağlanmıştır.

Başvurular doğrudan internet ortamında alınmaya başlanmış, daha objektif ve hızlı erişim imkanı sunulmuştur. Böylelikle başvurular doğrudan kayıt altına alınmakta, kişisel hatalar en aza indirilebilmektedir.

Öğrenci seçiminde 2,5 yerine 2,2 ortalama gereği ile daha çok öğrencinin değişimden faydalanabilmesi sağlanmıştır.

Öğretim üyesi değişiminde gidecek olan öğretim üyelerinin belirlenmesi için puanlama getirilerek, belirlenen ölçütler ile herkesin eşit şekilde programdan yararlanmasına olanak sağlanmıştır.

Proje Fuarı ve Poster Ödülü

Mühendislik Fakültesi’nde bitirme tezleri için her yıl düzenli olarak gerçekleştirilen Proje Fuarı 2011-2012 Öğretim Yılı’ndan itibaren diğer üniversitelerin de katılımına açılmış, TÜBİTAK tarafından verilen destekle her bölümden seçilen ilk 3 projeye ödül verilmeye başlanmıştır.


Sayfa 61

Ölçüt 5. Eğitim Planı

5.1 Eğitim Planı (Müfredat)

Çevre mühendisleri; insan faaliyetlerinin çevre üzerindeki olumsuz etkilerini engellemek, kontrol etmek veya iyileştirmek için, birçok mühendislik disiplinini kullanarak, çözüm uygulamaları konusunda araştırma yürütür, danışmanlık yapar, tasarım yapar ve yönetirler.

Çevre Mühendisliği Bölümü, çevre bilimleri ve mühendisliği alanlarında çağdaş ve evrensel nitelikte bilgi ve teknoloji üretmeyi, ürettiği bilgileri ve teknolojiyi toplumun kullanımına sunmayı, temel değerleri (meslek etiği bilinci, yaşam boyu öğrenme, toplumsal katkı, kaliteli hizmet ve bilgi üretimi) ve mesleklerinde önder ve topluma iyi bir örnek oluşturan mühendisler yetiştirmeyi özgörev olarak benimsemiştir.

Çevre Mühendisliği eğitim planında öğrenciyi meslek kariyerine ve/veya aynı disiplinde eğitimini sürdürmeye hazırlamak için aşağıdaki süreçler uygulanmaktadır.

Çevre Mühendisliği Lisans Eğitim Planında, öğrencilerin;

1 )matematik ve temel bilimler;

2 )mesleki konular ve

3 ) genel eğitim

olmak üzere 3 bileşen başlığında (Tablo 5.1) dersler ile teorik bilgi ve beceri edinmeleri sağlanarak eğitim amaçlarına ve program çıktılarına erişimleri sağlanmaktadır. Ayrıca, öğrenciler 60 iş günü olarak yaptıkları stajlarla, eğitimini aldıkları mühendislik alanında deneyim kazanmakta ve kazandıkları deneyimleri staj raporunda sunmaktadırlar. Öğrencilerin Doğa ve Çevre Kulübü vasıtasıyla bilgi, beceri ve sosyal kazanımlarını arttırmaları sağlanmaktadır.

Öğrencilere mesleki konular, zorunlu ve seçmeli meslek dersleri ile verilmektedir. Dersler teorik bilgilerin yanında ödevler, projeler ve teknik geziler ile desteklenmektedir. Dersler kapsamında yaptırılan projeler ile öğrencilerin araştırma, veri toplama ve analiz etme yetenekleri geliştirilmektedir.

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde 3 öğrenci ve 6 araştırma olmak üzere toplam 9 laboratuvar mevcuttur. Ayrıca, Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin tüm laboratuvarları Bölüm öğrenci ve elemanlarına açıktır.. Öğrenciler araştırma faaliyetleri ve derslerinde bu laboratuvarlardan yararlanmaktadırlar.

o Çevre Kimyası Laboratuvarı: Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin III. ve IV. yarıyılda verilen Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve Çevre Kimyası Laboratuvarı II dersleri kapsamında kullandıkları bu laboratuvarda Çevre Mühendisliği’nin bir unsuru olan kimyasal süreçler incelenmekte ve öğrencilerin ileride gerek duyabileceği uygulamalar gerçekleştirilmektir.

o Mikrobiyoloji Laboratuvarı: Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencilerine V. yarıyılda verilen Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersi kapsamında kullanılan bu laboratuvarda Çevre Mühendisliği’nin ilgi alanı olan ve öğrencinin ihtiyaç duyabileceği mikrobiyoloji ile ilgili bilgiler uygulamalı olarak verilmektedir.

o Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı: Bu laboratuvar Çevre Mühendisliği öğrencilerince V. ve VI. Yarıyılda verilen Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı I ve


Sayfa 62

Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II dersleri kapsamında kullanılmaktadır. Öğrenciler laboratuvarda mevcut cihazlar ve donanım ile Çevre Mühendisliği uygulamaları için temel deneyleri yapmakta; her deney için bir tasarım uygulaması bulunmaktadır.

o Katı Atık Laboratuvarı: Evsel ve tıbbi atıkların insinerasyonu, katı atıkların içeriklerinin belirlenmesi, depolama sahalarındaki sızıntı suyu ve toprakların analizi gibi çalışmaların gerçekleştirildiği bu laboratuvarda öğrenciler araştırma yapma imkanı bulabilmektedirler.

o Hava Kirliliği Laboratuvarları: Çeşitli hava kirletici bileşenlerin ölçülüp, monitorlandığı, pasif örnekleyicilerin geliştirildiği, hava kirleticilerin bitkilere etkilerinin incelendiği ve fumigasyon odası çalışmalarının yapıldığı bu laboratuvarlarda öğrenciler araştırma yapma imkanı bulabilmektedirler.

o İleri Su/Atıksu Arıtım Laboratuvarları (2 Adet): Elektrokimyasal yöntemlerle su ve atıksuların arıtıldığı, kirletici gaz bileşenlerinin giderildiği, dezenfeksiyon, ultrasound ve adsorpsiyon çalışmalarının yapıldığı bu laboratuvarlarda öğrenciler araştırma yapma imkanı bulabilmektedirler.

o Su Kalitesi ve Monitorlanması Laboratuvarı: Doğal suların monitorlanması için akış ölçümünün, örneklemenin ve su kalitesinin tayininin yapıldığı bu laboratuvarlarda öğrenciler araştırma yapma imkanı bulabilmektedirler.

Öğrenciyi meslek kariyerine hazırlama sürecinde, program eğitim amaçlarına ve program çıktılarına erişimi sağlamak üzere, eğitim planında aşağıdaki adımlar izlenmektedir:

Bölüme yeni giren ve hazırlık sınıfı okuyan öğrencilere eğitim dönemi başında bölümü ve Mesleği anlatan tanışma toplantısı yapılmaktadır.

1. ve 2. yarıyıllarda; Matematik, Fizik ve Kimya gibi temel bilimler dersleri, teknik resim gibi genel eğitim dersleri ve Çevre Mühendisliğine Giriş gibi mesleğe yönelik dersler ile öğrencilere temel eğitimleri verilmektedir.

3. ve 4. yarıyıllarda, temel mühendislik eğitimi yanında temel bilgi teknolojisi hakkında bilgi edinilmesi sağlanmaktadır. Teknik İngilizce dersleri ile öğrencinin mesleğin teknik terimleri ile tanışması sağlanmaktadır. Çevre Kimyası I ve II dersleri ile Çevre Mühendisliği’nin temelini oluşturan kimya bilgileri verilmekte ve Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve Çevre Kimyası Laboratuvarı II dersleri ile bu bilgileri uygulama becerisi kazandırılması hedeflenmektedir. Benzer şekilde Çevre Mikrobiyolojisi ve Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı ile de Çevre Mühendisliği kapsamında temel mikrobiyoloji bilgi ve uygulama becerisi verilmektedir. Bunun yanında zorunlu olan Genel İktisat, Malzeme Bilimi ve Statik Mukavemet dersler de verilmektedir.

5. ve 6. Yarıyıllarda, Çevre Mühendisliği temel derslerinden Temel İşlemler ve Süreçler I ve Temel İşlemler ve Süreçler II, Su ve Toprak Kirliliği, Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma ve Hava Kirliliği dersleri işlenmektedir. Öğrenilen bilgilerin uygulaması Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II’de yapılmaktadır. Ayrıca Termodinamik, Akışkanlar Mekaniği ve Hidroloji dersleri de verilmektedir. Zorunlu dersler haricinde mesleki seçmeli dersler ile öğrencilere uzmanlaşmak istedikleri konularda seçenekler sunulmaktadır. Öğrencilerin disiplinlerarası çalışma alışkanığı edinmelerini sağlamak üzere “Disiplinlerarası Uygulamalar” dersi açılmış, Çevre Mühendisliği ile Kimya Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği bölümleri öğrencilerine ortak çalışma yapma olanağı sağlamıştır.

7. ve 8. Yarıyıllarda, zorunlu mesleki dersler olan Wastewater Engineering, Air Pollution Control, Katı Atık Yönetimi, Environmental Modeling, Çevre Yönetimi, Tehlikeli Atık Yönetimi dersleri yer almaktadır. Bu dönemlerde öğrenciler, zorunlu mesleki seçmeli ders olarak sunulan Katı Atık Yönetimi Projesi, Su Arıtımı Projesi, Atıksu Arıtımı Projesi ve Hava Kalitesi Yönetimi Projesi derslerinden, mesleğini sürdürmeyi planladığı alana göre ikisini seçmektedir. Bu iki dönemde ayrıca öğrenciler Bitirme Projesi I ve Bitirme Projesi


Sayfa 63

II derslerini almaktadır. Proje dersleri ve bitirme projeleri ile öğrencilerin meslek yaşamlarında karşılaşabilecekleri olayların analizini yapabilme, sorunların çözümünü bulabilme becerisi kazanmaları sağlanmaktadır. Bunun yanı sıra açılan çeşitli mesleki seçmeli dersler ile öğrencilerin ilgi duydukları alanlarda daha fazla bilgi sahibi olması hedeflenmektedir.

5.2 Eğitim Planının İçeriği

Çevre Mühendisliği 4 yıllık lisans eğitim planı Tablo 5.1’de verilmiş olup, Matematik ve Temel Bilimler, Mesleki Konular ve Genel Eğitim bileşenlerine göre AKTS kredileri gösterilmiştir. Bu tablodan da görüldüğü gibi Matematik ve Temel Bilimler kredi bileşeni, Mesleki Konular kredi bileşeni ve Genel Eğitim kredi bileşeni bu ölçütte verilen en az kredi bileşenlerinin üzerindedir ve asgari koşulu sağlamaktadır. Matematik ve Temel Bilimler dersleri 66 AKTS ile eğitim planının %27,5’ini (Müdek koşulu >%25), Mesleki Konular sınıfındaki dersler 130,5 AKTS ile eğitim planının %54,4’ünü (Müdek koşulu >%37,5), Genel Eğitim dersleri 43,5 AKTS ile eğitim planının %18,1’ini oluşturmaktadır.

Çevre Mühendisliği eğitim planı incelendiğinde birinci ve ikinci yarıyılda 43,5 AKTS ile matematik ve temel bilimler alanında Fizik, Kimya ve Matematik gibi dersler yer almaktadır. Ayrıca üçüncü ve dördüncü yarıyıllarda Statik Mukavemet ve Malzeme Bilimi gibi dersler ve Diferansiyel Denklemler, Lineer Cebir ve Sayısal Yöntemler dersleri ile de matematik bilgisi zenginleştirilmektedir.

Genel eğitim kapsamında Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi I-II, Teknik Resim ve Temel Bilgi Teknolojisi yer almaktadır. Ayrıca YÖK Seçmeli derslerinden Arkeoloji, Sanat Tarihi, Müziğin Tarihçesi, Türk Sanat Müziği, Türk Halk Müziği ve benzeri dersler öğrencilere sosyalleşme olanağı da kazandırmaktadır.

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesinde açılan seçmeli ders listesi Tablo 5.2’de görülebilir. Bu tablodan da görüleceği gibi öğrenciler çok sayıda seçmeli dersten ilgi alanlarına uygun dersleri alabilmektedirler.

Bunun yanında Çevre Mühendisliği meslek derslerinin alt yapısını oluşturmak üzere zorunlu dersler; Akışkanlar Mekaniği, Hidroloji, Termodinamik, Statik Mukavemet, Malzeme Bilimi dersleri yer almaktadır. Çevre Mühendisliği meslek eğitimi ise Çevre Mühendisliğine Giriş dersiyle başlamakta, Çevre Kimyası I ve Çevre Kimyası II, Çevre Mikrobiyolojisi, Ekoloji, Temel İşlemler ve Süreçler I ve Temel İşlemler ve Süreçler II, Su ve Toprak Kirliliği, Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma, Hava Kirliliği, Atıksu Mühendisliği, Hava Kirliliğinin Kontrolü, Çevre Modelleme, Çevre Yönetimi, Katı Atık Yönetimi ve Tehlikeli Atık Yönetimi zorunlu dersleri ile devam etmektedir. Mesleki seçmeli dersler ile de öğrencilerin meslek yaşamlarında yönelmek istedikleri alanlarda gelişimlerini sürdürmeleri sağlanmaktadır. Bölümümüzde açılan Mesleki Ders listesi Tablo 5.3’de, açılan derslerin dili, teorik ve uygulama ağırlıkları da Tablo 5.4’de verilmiştir.

Çevre Mühendisliği Bölümü ana tasarım dersleri zorunlu mesleki seçmeli ders olarak verilmektedir. Öğrenciler bölümümüzde açılan ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi, ÇEV 432 Atıksu Arıtım Projesi, ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi ve ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Projesi


Sayfa 64

derslerinden ikisini; Su ve Atıksu Arıtımı proje derslerinden biri ve Katı Atık ve Hava Kalitesi Yönetimi Proje derslerinden biri olmak üzere seçmek zorundadır. Bu şekilde öğrenci Çevre Mühendisliği ana çalışma konularını kapsayan bu dört tasarım dersinden meslek yaşamını sürdürmek istediği alana göre ikisini almış olacaktır.

Ayrıca Mühendislik çalışmalarında oldukça önemli olduğu düşünülen disiplinlerarası takımlarda çalışabilme yeteneği kazandırmak için bölümümüzde 2011-2012 öğretim yılından itibaren Kimya Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Endüstri Mühendisliği bölümleri ile ortak yürütülen “Disiplinlerarası Uygulamalar” dersi mesleki seçmeli ders olarak açılmaktadır.

Yedinci yarıyılda verilen Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I ve II dersleri kapsamında öğrenciler belli bir konuda kaynak araştırma, sorun belirleme, belirlenen sorun hakkında bilgi toplama, analiz etme, çözüm yaratma ve çözümü uygulama becerisine sahip olmakta, gerekirse deney yapmayı, takım halinde çalışmayı, rapor/sunu hazırlamayı, sunum yapmayı öğrenmektedirler.

Yukarıda belirtilen derslerin çoğunda öğrenciler ödev ve proje hazırlamaktadırlar. Ödev ve proje hazırlarken de kaynaklardan bilgi araştırma ve öğrenmeyi, veri toplamayı, gözlem yapmayı, ölçmeyi, konu ile ilgili gerekirse deney yapmayı, problem çözmeyi, analiz etmeyi ve yorumlamayı, takım halinde çalışmayı, rapor/sunu hazırlamayı, sunum yapmayı öğrenmektedirler.

Çevre Mühendisliği programında öğretim, sınavlar ve mezuniyet koşulları “Anadolu Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim Öğretim ve Sınav Yönetmeliğine” uygun olarak yapılmaktadır. Öğrenciler her dönem 30 AKTS olmak üzere toplam 240 AKTS ders almak ve programda belirlenen seçmeli ve mesleki seçmeli dersleri tamamlamak zorundadırlar. Çevre Mühendisliği bölümü öğrencilerinin mezun olabilmesi için toplam 11 AKTS’lik seçmeli, 27,5 AKTS’lik mesleki seçmeli yükümlülüğü vardır. 27,5 AKTS’lik mesleki seçmeli dersin 8 AKTS’ni zorunlu mesleki seçmeli derslerden 19,5 AKTS’ni mesleki seçmeli derslerden tamamlaması gerekmektedir.

5.3 Eğitim Planını Uygulama Yöntemi

Eğitim planının uygulanmasında kullanılan eğitim yöntemleri aşağıda verilmektedir.

Anlatım: Ders veren öğretim elemanı tarafından ele alınan konu tahtada veya slaytlar eşliğinde öğrenciye anlatılır. Anlatım, dersi veren öğretim elemanı tarafından düz anlatım şeklinde olabileceği gibi, öğrenci ile tartışma, beyin fırtınası şeklinde etkileşimli olarak da yapılabilmektedir. Anlaşılmayan konular tekrar edilebilmektedir.

Uygulama-Alıştırma: Derslerde verilen konunun problemler ile pekiştirilmesi amacıyla uygulamalar ya konu anlatımını takiben ya da farklı bir zamanda yapılmaktadır. Uygulama soruları ders kitabından veya verilen diğer kaynaklardan alınmaktadır. Bilgisayar uygulaması gerektiren derslerde de uygulama ya bilgisayar laboratuvarında bilgisayar başında veya derste ilgili yazılımın tanıtımı şeklinde yapılmaktadır. Ayrıca bazı derslerde teknik resim çizimleri halinde uygulamalar da yapılmaktadır.


Sayfa 65

Soru-yanıt: Derste konu anlatımı sonrasında, uygulama esnasında veya ders haricinde öğrencilerin sorularının yanıtlanması şeklinde yapılmaktadır. Ayrıca verilen ödevler konusunda da gene soru yanıt şeklinde öğrenim gerçekleştirilmektedir.

Gözlem: Derslerde öğretilmiş olan konu ve tekniklerin uygun bir ortamda gözlemlenmesi, ölçüm alınması, veri toplanması ve analiz edilmesi şeklinde yapılmaktadır.

Gösterme: Dersler kapsamında yapılan teknik gezi esnasında öğrencilerin derslerde öğrenmiş oldukları konu/tekniklerin ziyaret edilen tesislerde gösterilmesi şeklinde yapılmaktadır. Bu tesislerde uygulamaların tanıtımları da yapılabilmektedir.

Sorun/Problem çözme: Derste anlatılan konuları içerecek şekilde bir problem/sorunun tarif edilmesi, problem/sorun çözmede izlenecek yolun, kullanılacak yöntemlerin belirlenmesi ve sonucun yorumlanması şeklinde yapılmaktadır.

Proje/Ödev: Derste anlatılan konuların öğrenci tarafından daha iyi anlaşılması amacıyla bireysel veya takım halinde, verilen soruların çözülmesi esasına dayanan ödevler öğretim amacıyla kullanılmaktadır. Projeler ise, daha çok takım çalışmasına dayanan, problem uygulama yerinin belirlenmesi, veri toplanması ve analiz edilmesi ile öğretimin gerçekleştirilmesi şeklinde uygulanmaktadır. Projeler konu ile ilgili literatür taraması, son gelişmelerin öğrenilmesi, sunu/rapor hazırlama ve sunma şeklinde hazırlanmaktadır. Proje ve ödevlerin ders değerlendirmesine katkıları yüzde olarak tanımlanmaktadır.

Deney: Derslerde anlatılan konuların deneyinin tasarlanması ve yapılması, raporlanması şeklinde gerçekleştirilmektedir.

Takım Çalışması: Projeler, ödevler ve deneylerin gerçekleştirilmesi takım çalışması halinde olabilmektedir.

5.4 Eğitim Planı Yönetim Sistemi

Eğitim planının öngörüldüğü biçimde uygulanmasını güvence altına almak için eğitim planında yer alan derslerin, ders tanıtım formları oluşturulmuş ve EK I.A’da verilmiştir. Ders tanıtım formlarında dersin kodu, adı, dönemi, kredisi, içeriği, öğrenme çıktıları, haftalık konu paylaşımı ve eğitim amaçları yer almaktadır. Her ders için ayrı ayrı ders dosyaları hazırlanmıştır. Ders tanıtım formları, dersin program çıktılarına katkısını ölçme yöntemleri, not dağılımları, harf notlarının dağılımları, ders/öğretim üyesi değerlendirme anket sonuçları gibi derse ilişkin bilgilerin yer aldığı ders tanıtım dosyalarını dersin öğretim elemanı hazırlamaktadır. Eğitim planında yer alan derslerin ders tanıtım bilgileri ayrıca aşağıda adresi verilen web ortamında da bulunmakta ve öğrenciler buradan ihtiyaç duydukları bilgilere erişebilmektedirler:

http://abp.anadolu.edu.tr


Sayfa 66

Öğretim elemanının ders değerlendirme bilgileri, yaptığı veya yapmayı planladığı iyileştirme önerileri ders dosyalarında ve AEFIS’te bulunur. Dönem sonunda AEFIS’ten tüm dersler için ders özdeğerlendirme raporları incelenerek gerekirse iyileştirme yapılır.

Eğitim planının öngörüldüğü şekilde uygulandığının güvence altına alındığı bir başka faaliyet ise, her öğrenci için mezun olma aşamasında not bildirim belgesinin (transcript) danışmanlar tarafından incelenmesidir. Ölçüt 1.6’da verilen mezuniyet koşullarına göre öğrencinin durumu değerlendirilerek karara varılır. Bu durum öğrenci diploma almak için başvurduğunda danışmanı ve Bölüm Başkanı tarafından onaylanan bir formda belirtilir.

5.5 Ana Tasarım Deneyimi

Ana tasarım deneyimi, çeşitli derslerde yaptırılan projelerde ve ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi, ÇEV 432 Atıksu Arıtımı Projesi, ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi, ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Projesi, ÇEV 449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I ve ÇEV 450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi II, Temel İşlemler ve Süreçler I ve Temel İşlemler ve Süreçler II derslerinde ve Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II dersinde kazandırılmaktadır.

ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Proje Dersi ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi dersinde atık yönetimi tasarım ilkeleri ve ulusal mevzuat anlatıldıktan sonra açık uçlu tasarım problemleri işlenmektedir. Toplama-taşıma sistemi, ayırma merkezi, geri dönüşüm sistemi, kompostlama süreci, yakma tesisi ve düzenli depolama alanı tasarımları yapılmaktadır. Son olarak da ekonomik analiz ve atık azaltımı konuları işlenerek öğrencinin katı atık yönetimi konusunda tasarım yapabilme becerisi geliştirilmektedir. Katı Atık Yönetimi Projesi dersinde, öğrenciler iki farklı proje konusu üzerinde çalışmaktadırlar. Proje konularından birisi, meslek yaşamlarında katı atık yönetimiyle ilgili en fazla karşılaşacakları konu olan katı atık düzenli depolama sahası tasarımı olup, ikincisi farklı proje konularını kapsamaktadır. Dersin yıl sonu başarı notunun değerlendirmesinde, proje ara rapor notları, sonuç raporu notları, ara sınav ve dönem sonu sınavı notları dikkate alınmaktadır. Dönem sonunda, tüm öğrencilere öğrenme çıktıları ve program çıktılarıyla ilgili anket yapılmakta, sonuçlar dersin öğretim üyeleri tarafından hedefe ulaşılma oranı açısından değerlendirilmektedir. Proje çalışmalarında, grupların oluşturulması için önce bir anket uygulaması yapılmakta, bu ankette, öğrencilerin daha önce almış oldukları dersler (ÇEV 462 Computer Aided Engineering, IKT 356 Mühendislik Ekonomisi, ÇEV 423 Çevre Bilimlerinde Uzaktan Algılama ve CBS Uygulamaları gibi), stajlar, proje grup arkadaşı tercihleri gibi parametreler dikkate alınarak 5-6 kişilik gruplar oluşturulmaktadır. Her grup birer koordinatör seçmekte, grup üyeleri ve dersin öğretim üyesi arasındaki koordinasyon bu kişiler tarafından sağlanmaktadır. İlk proje çalışmasında, gruplardan, belirlenen farklı kentler için bir düzenli depolama sahası tasarlamaları istenmektedir. Gruplara başlangıç verisi olarak, ilgili kentin kişi başı atık üretimi (kg/kişi.gün), ambalaj atığı ve biyo-bozunur atık yüzdesi verilmekte ve aşağıdaki çalışmaların yapılması beklenmektedir:

o 2033 yılına kadar İller Bankası yöntemiyle nüfus projeksiyonu o 2013-2033 yılları arasında atık miktarı projeksiyonu, o Kümülatif atık hacminin belirlenmesi,


Sayfa 67

o Gerekli düzenli depolama alanı hacminin belirlenmesi, o Verilen iller için Google Earth üzerinden en az 3 alternatif düzenli depolama sahasının belirlenmesi, o Yer seçimi için “Super Decision” yazılımını kullanarak, çok ölçütlü karar verme yöntemlerinden birisi olan ANP (Analytical Network Process) yöntemi ile Benefit/Cost/Risk (BCR) analizinin yapılması ve en uygun düzenli depolama sahasının belirlenmesi, o Düzenli depolama sahası lot hacimlerinin ve sayısının belirlenmesi, o Gerekli günlük örtü tabakası hacminin belirlenmesi, o Düzenli depolama tesisinde kullanılacak ekipman, işgücü, bina vb. sayılarının belirlenmesi, o Düzenli depolama tesisi (sosyal tesisler, kantar vb. dahil) yerleşim planının çizilmesi, o Düzenli depolama tesisi taban ve üst örtü tabakasının tasarlanması, o Düzenli depolama sahasında oluşacak sızıntı suyu miktarının hesaplanması, o Düzenli depolama sahasında oluşacak gazın Tabasaran metodu ve LandGEM kullanılarak hesaplanması, o Gaz ve sızıntı suyu toplama sistemlerinin tasarlanması o Depolama gazından enerji eldesi ve sızıntı suyu arıtma sisteminin planlanması o Düzenli depolama tesisi kapatma planının yapılması, o Düzenli depolama tesisinde kullanılacak tüm bina, ekipman, personel vb. maliyetlerinin detaylı olarak hesaplanması.

İkinci proje çalışmasında ise, her gruba kentsel/endüstriyel atıklarla ilgili farklı konular verilmekte ve grupların teknik tasarımlar yaparak konuyu sosyal/yasal ve ekonomik olarak değerlendirmeleri istenmektedir. Bu gruptaki proje konuları her yıl değişiklik göstermekle birlikte genel olarak, aşağıdaki konularda çalışma yapılması istenmektedir: Elektronik Atık Geri Dönüşüm Tesisi Tasarımı Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi Tasarımı Atık Lastiklerin Pirolizi Tesisi Tasarımı Enerji Geri Kazanımlı Atık Yakma Tesisi Tasarımı Atık Ara Depolama ve Atıktan Türetilmiş Yakıt (ATY) Hazırlama Tesisi Tasarımı Bitkisel Atık Yağlardan Biyodizel Elde Etme Tesisi Tasarımı Tehlikeli Atık Geri Kazanım Tesisi Tasarımı Ambalaj Atıkları Ayırma Tesisi Tasarımı Kümes Atıklarından Biyogaz Elde Etme Tesisi Tasarımı Madeni Yağ Geri Kazanım Tesisi Tasarımı Her iki proje çalışması sırasında düzenli aralıklarla ara rapor sunum ve teslimleri ile dönem sonunda sonuç raporu sunum ve teslimleri yapılmaktadır. Projeler her iki proje çalışması için ayrı ayrı hazırlanmış olan değerlendirme formları kullanılarak, hem öğrenciler hem de öğretim üyeleri tarafından değerlendirilmektedir. Ayrıca, her iki proje çalışması sonunda her grup kendi grup arkadaşlarının performanslarını da değerlendirmekte ve bu değerlendirmeler de dikkate alınarak ders notları belirlenmektedir. Katı Atık Yönetimi Projesi dersinin, güncel içeriği, uygulamaya dönük tasarım çalışmalarının yapılması ve teknik ölçütlerin yanısıra ekonomik/sosyal/yasal ölçütlerin de dikkate alınarak açık uçlu tasarımların yapılmasına imkan sağlaması açısından, öğrencilerin mesleki gelişimlerinde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir.


Sayfa 68

ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Proje Dersi ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Projesi dersi kapsamında emisyon envanteri hazırlama, temiz hava planlarının oluşturulması ve endüstriyel tesislerde enerji tasarrufu ve kirlilik azaltım stratejileri konusunda açık uçlu problemlerin çözümü yapılmaktadır. Ayrıca öğrencilere kentsel hava kalitesi yönetimi için hava kalitesi ölçüm ağının planlaması, oluşturulması, seçilen hava kirletici için temel örnekleme ve ölçüm yönteminin seçimi, ölçüm sonucu ile modelleme sonuçlarının karşılaştırılması ve hava kalitesini iyileştirmeye yönelik yöntemlerin seçimi konusunda bilgiler verilmektedir. Endüstriyel hava kalitesi yönetimi için ise kütle ve enerji denklikleri, hava kirletici emisyonların sayısallaştırılması, emisyon azaltılmasına yönelik önlemler ve tasarım yapılmaktadır. Bu amaçla üç öğrenciden oluşan gruplarla çalışılmakta ve proje konuları bu gruplarca belirlenmektedir. Ders kapsamında projenin bitmiş halinin rapor haline getirilmesi ve sunum yapılması beklenmektedir. Dersin içeriği ve işlenmesi çeşitli başlıklarla belirtilmiştir:

Emisyon envanteri nedir? Emisyon envanterine neden ihtiyaç duyulur? Emisyon envanteri hazırlarken nelere dikkat edilir? Emisyon faktörleri nasıl elde edilir? Sabit ve Hareketli kaynaklar için emisyon faktörleri ne şekilde değişkenlik gösterir? Önemli Emisyon faktörü veri tabanları nelerdir? Bir kentte hava kalitesini belirlemek için kurulacak istasyonlar hangi özelliklere sahip

olmalıdır? Kentsel (Urban), kentsel arka plan (urban background), kırsal (rural) ve trafik istasyonları

nerelere kurulmalı ve hangi parametreler izlenmelidir? CAFE direktifleri doğrultusunda istasyon yer seçimlerinin tartışılması; Kentsel (Urban),

kentsel arka plan (urban background), kırsal (rural) terimlerinin açıklanması Eskişehir özelinde yer seçimleri ile ilgili önerilerde bulunulması CAFE direktifleri ve ülkemizde uygulamada olan “Hava Kalitesi Değerlendirme ve

Yönetimi Yönetmeliği” ile benzerliklerin tartışılması Emisyon Envanteri ve emisyon faktörünün tanımı IPCC ve Corinairın Tier 1-2-3 yaklaşımları Emisyon envanterinde aşağıdan yukarı (bottom-up) ve yukarıdan aşağıya (top down)

yaklaşımları Corinair ve IPCC dökümanlarının kullanım yöntemi Referans yazma ve atıf verme kuralları Bir petrokimya tesisi içinde grupların seçtiği birer birimin genelin içinde hangi kısım(lar)

da yer aldığını gösteren bir akış şemasının çizilmesi Belirtilen süreç için VOC dışında salınan diğer kirleticilerin açıklanması Seçilen üretim kapasitesine göre VOC emisyonlarının sayısalllaştırılması Belirtilen prosesler için önerilen VOC giderim tekniklerinin özetlenmesi Seçilen bir arıtma tekniği için tasarım parametrelerinin hesaplanması (örneğin; aktif

karbon kullanılacaksa karbon miktarı, yatak boyutları, rejenerasyon vs). ÇEV 431 Su Arıtımı Proje Dersi ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi dersi kapsamında öğrenciler proje planlaması ile suyun temin edilmesi ve su arıtma tesisine iletilmesi tasarımı için gerekli debi hesabını yapmaktadır. Bu bilgileri elde ettikten sonra havalandırma, hızlı karıştırma, yavaş karıştırma, çökeltme, yumuşatma ve sertlik giderim, fitrasyon ve dezenfeksiyon birimlerinin tasarımını yapmaktadır.


Sayfa 69

Dersin işleyişi genel olarak; birkaç hafta derse girişten sonra, proje planlaması, su miktarının belirlenmesi ve su temini ve iletimi hakkında bilgi verilmesi; öğrencilerin, dersi alan öğrenci sayısına bağlı olarak 2-3 kişilik gruplara ayrılması; her grubun tasarımla ilgili verileri belirlemesi (Bu ham veriler hem arıtılmak istenen suyun özelliklerini hem de su ihtiyacı karşılanacak olan yerin çeşitli yıllarda gerçekleştirilmiş olan nüfus sayım sonuçlarını içerir);her hafta, bir önceki hafta işlenen konu ile ilgili teorik, tasarım (hesaplama) ve değerlendirme kısımlarından oluşan bir ara rapor istenmesi, aynı hafta bir önceki hafta işlenen konu ile ilgili bir kısa sınav yapılması ve bir grubun ara raporunu sınıfta sunması şeklindedir. Öğrencilere bir sonraki hafta hazırlayıp getirecekleri ödevler ile ilgili genel bir bilgi verilerek, tasarlayacakları birimlerin tasarım ölçütleri (tank tipi, derinlik, yükseklik vb)’ne dayanan hesaplamalar yapılır. Dolayısıyla her hafta, bir sonraki haftanın konusunun işlenmesi, önceki hafta konusunun ara raporlarının değerlendirilmek üzere toplanması, önceki hafta konusu ile ilgili bir kısa sınav yapılması ve bir grubun hazırladığı raporu sınıfta sunması işlemleri gerçekleştirilmiş olur. Öğrencilere, değerlendirilen ara raporları daha sonra tekrar geri toplanmak üzere verilir. Böylece öğrenciler varsa hatalarını görerek düzeltme fırsatı bulurlar. Öğrenciler bütün konular tamamlandıktan sonra bu ara raporları bir araya getirerek bir proje sonuç raporu hazırlarlar. Öğrencilerden ara raporları elle yazarak, sonuç raporlarını ise bilgisayarda hazırlanarak ciltlenmiş şekilde teslim etmesi istenir.

Ders çeşitli aşamalardan oluşmaktadır. Aynı zamanda ders içeriğini de gösteren bu aşamalar aşağıda sıralanmıştır: Proje Planlaması

Yer seçimi Coğrafi uygunluk Nüfus projeksiyonları

Su Miktarı Su ihtiyacının belirlenmesi İçme suyu karakteristikleri

İçme Suyu Temini ve İletimi Yeraltı sularından su temini Yüzey sularından su temini Su alma yapısı projelendirilmesi

İçme Suyu Arıtım Tesisinin Tasarımı Biriktirme haznesi Giriş yapıları Havalandırma sistemleri Hızlı karıştırma (Koagülasyon) ünitesi Yavaş karıştırma (Flokülasyon) ünitesi Çöktürme üniteleri Yumuşatma ve sertlik giderme üniteleri Filtrasyon ünitesi Dezenfeksiyon ünitesi Diğer yardımcı birim ve üniteler (Temiz su deposu, İçme suyu iletim hattı,

Kimya binası, Klor tesisi, Alüminyum sülfat tesisi, vb.)

Öğrencilerin performansı her hafta getirdikleri ara raporlar ve yapılan kısa sınavlar yoluyla değerlendirilir. Ayrıca, dönem boyunca bir ara sınav ve bir dönem sonu sınavına girerler.


Sayfa 70

ÇEV 432 Atıksu Arıtım Proje Dersi ÇEV 432 Atıksu Arıtım Projesi dersi kapsamında arıtım tesisi giriş yapısını, kum tutucu, dengeleme tankı, ön çökeltim havuzu, havalandırma havuzu, son çökeltim havuzu ve dezenfeksiyon birimlerinin tasarımları yapılmaktadır. Ayrıca birincil ve ikincil arıtımdan gelen çamurun koyulaştırılması, çürütülmesi ve çamur kurutma yatakları için gerekli birimler de tasarlanmaktadır. Dersin işleyişi genel olarak; birkaç hafta derse girişten sonra, proje planlaması, tesis yer seçimi, nüfus projeksiyonu ve atıksu debisinin hesaplanması hakkında bilgi verilmesi; öğrencilerin, dersi alan öğrenci sayısına bağlı olarak 2-3 kişilik gruplara ayrılması; her grubun tasarımla ilgili verileri belirlemesi (Bu veriler hem arıtılmak istenen atıksuyun özelliklerini hem de beldenin çeşitli yıllarda gerçekleştirilmiş olan nüfus sayım sonuçlarını içerir);her hafta, bir önceki hafta işlenen konu ile ilgili teorik, tasarım (hesaplama) ve değerlendirme kısımlarından oluşan bir ara rapor istenmesi, aynı hafta bir önceki hafta işlenen konu ile ilgili bir kısa sınav yapılması ve bir grubun ara raporunu sınıfta sunması şeklindedir. Öğrencilere bir sonraki hafta hazırlayıp getirecekleri ödevler ile ilgili genel bir bilgi verilerek, tasarlayacakları birimlerin tasarım ölçütleri (tank tipi, derinlik, yükseklik vb)’ne dayanan hesaplamalar yapılır. Dolayısıyla her hafta, bir sonraki haftanın konusunun işlenmesi, önceki hafta konusunun ara raporlarının değerlendirilmek üzere toplanması, önceki hafta konusu ile ilgili bir kısa sınav yapılması ve bir grubun hazırladığı raporu sınıfta sunması işlemleri gerçekleştirilmiş olur. Öğrencilere, değerlendirilen ara raporları daha sonra tekrar geri toplanmak üzere verilir. Böylece öğrenciler varsa hatalarını görerek düzeltme fırsatı bulurlar. Öğrenciler bütün konular tamamlandıktan sonra bu ara raporları bir araya getirerek bir proje sonuç raporu hazırlarlar. Öğrencilerden ara raporları elle yazarak, sonuç raporlarını ise bilgisayarda hazırlanarak ciltlenmiş şekilde teslim etmesi istenir. Ders kapsamında öğrencilere bölümümüzde mevcut olan “Hydromantis GPS-X V5.0” programı tanıtılmakta ve gösterilmektedir. Ders çeşitli aşamalardan oluşmaktadır. Aynı zamanda ders içeriğini de gösteren bu aşamalar aşağıda sıralanmıştır:

Tesis Yer Seçimi, Nüfus Projeksiyonu, Debi hesaplamaları, Giriş Yapısı, Kaba-ince ızgaralar, Kum-yağ tutucular, Dengeleme tankı, Ön çöktürme Havalandırma Havuzu ve Son Çöktürme, Dezenfeksiyon, Çamur Giderme Sistemleri (çamur koyulaştırma, havasız ortamda-anaerobik- çürütme)


Sayfa 71

Öğrencilerin performansı her hafta getirdikleri ara raporlar ve yapılan sınavlar yoluyla değerlendirilmektedir. Dönem boyunca bir ara sınav ve bir dönem sonu sınavı yapılmaktadır. Bu ders kapsamında öğrencilerle ana tasarım uygulamasıyla birlikte farklı uygulamalar yapılabilmektedir.. Örneğin, bir yarıyılda, evsel atıksu arıtma tesisi tadsarımı yanında Süt, Tekstil ve Seramik Endüstrisi Atıksularının arıtımıyla ilgili de tasarım yapmışlardır. Bir yarıyılda, dikdörtgen kesitli yatay akışlı kum tutucu yerine havalandırmalı kum tutucu kullanılması ile tartışma ödevi verilirken, bir başka yarıyılda biyolojik arıtımda aktif çamur sistemi yerine damlatmalı filtre kullanımının kıyaslanması istenmiştir. Bir başka yarıyılda da öğrencilerden, tasarımlarının, elle veya bilgisayar ortamında yapılan ölçekli çizimleri istenmiştir. Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi Dersleri

ÇEV 450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi II dersi, ÇEV 449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I dersinin devamı niteliğindedir. Öğrenciler ÇEV 449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I dersini tamamlamadan, ÇEV 450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi II dersini alamamaktadırlar. Bölüm öğretim üyelerinin dönem başlamadan Bölüm Başkanlığı’na sunduğu bitirme projesi konuları onaylandıktan sonra öğrencilere duyurulmakta ve kayıt haftasında öğrencilerin çalışacakları konular belirlenmiş olmaktadır. Öğrenciler belirlenen konuda yapılan çalışmaları literatürden araştırma ve inceleme becerisi kazanmakta, uygulama yöntemlerini belirlemektedirler. Öğrenciler, belirledikleri problemlerin gerçekçi koşullar/kısıtlar altında uygulamasını kuramsal olarak, bilgisayar ortamında veya deneysel olarak laboratuvarlarda gerçekleştirmektedirler. Bu ders sonrasında öğrenci Üniversitemizce belirlenen tez yazım kurallarına göre bir tez hazırlamaktadır,

Her yıl proje özetleri ve posterleri proje fuarı etkinliği öncesinde DVD olarak basılmakta bu nedenle proje özetleri Mayıs ayı ortasında Bölüm Başkanlığı aracılığı ile Dekanlığa iletilmektedir. Bölüm Başkanlığı tüm bitirme tezleri için sınav tarihi, yeri ve jüri üyelerini Bölüm öğretim elemanlarına ve öğrencilere bir çizelge şeklinde duyurmaktadır. Öğrenciler, 3 kişiden oluşan jüri önünde sunum yaparak projelerini anlatmakta ve jüri değerlendirmesi ile not almaktadırlar.

ÇEV 305 Temel İşlemler ve Süreçler I Dersi Temel işlemler I dersinde su ve atıksu arıtımında kullanılan temel işlemlerin ve süreçlerin tasarımı yapılmaktadır. Su ve atıksu arıtımında kullanılan ön arıtım birimleri, pıhtılaştırıcı, yumaklaştırıcı, çökeltme birimi, filtrasyon birimi, adsorpsiyon ve membran ayırma birimleri tasarlanmaktadır. Ders kapsamında öncelikle konu ile ilgili teorik bilgi verildikten sonra ilgili birimin tasarım esasları ve örnek tasarım uygulamaları soru çözümü şeklinde gerçekleştirilmektedir. ÇEV 324 Temel İşlemler ve Süreçler II Dersi Temel İşlemler ve Süreçler II dersi kapsamında öncelikle biyolojik arıtımın temelini oluşturan kinetik katsayıların hesaplanması, biyolojik arıtımda önem taşıyan oksijen aktarımı,çeşitli biyolojik arıtım birimleri, arıtma çamurlarının işlem gördüğü birimler ve atıksuyun ve arıtma çamurlarının arıtımında kullanılan doğal arıtım alanları anlatılmaktadır. Ders kapsamında ayrıca su, atık su ve ileri atık su arıtımında kullanılan dezenfeksiyon yöntemleri işlenmektedir. Dersin işlenişinde öncelikle konu ile ilgili teorik bilgi verildikten sonra ilgili birimin tasarım ilkeleri ve örnek tasarım uygulamaları soru çözümü şeklinde gerçekleştirilmektedir.


Sayfa 72

ÇEV 314 Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II dersi kapsamında, öğrencilerden rutin deneyler dışında bir proje çalışması yapmaları istenmektedir. Projelerde, öğrenciler 6’şar gruba bölünmekte ve aşağıdaki konularda her gruba verilen sorumlu öğretim elemanının desteği ile laboratuvarda bir düzenek kurmaları ve o düzenekten veri elde etmeleri beklenmektedir. Konular, aynı dönem verilen Temel İşlemler ve Süreçler II dersindeki konulara paralel olarak veya 1. Dönemki laboratuvar çalışmalarını destekleyici şekilde belirlenmektedir. 3. sınıfın 2. dönemine kadar gerçekleştirilen tüm laboratuvarlarda öğrencilere kurulu düzenekler verilmekte ve bu düzenekten veri almaları beklenmektedir. Ancak, bu projede düzeneklerin de öğrenciler tarafından kurulması istenmekte ve öğrencilerin araştırmacı gelişimi hedeflenmektedir. Öğrenciler, hem kuracakları deney sistemini tasarlamakta hem de yapacakları deneyleri (KOİ; AKM vb.) ve yöntemleri planlamaktadırlar. Öğrenciler kurdukları sistemi, verileri ve sonuçlarını verilen formata uygun olarak raporlamakta ve dönem sonunda deney düzenekleri başında çalışmalarını sunmaktadırlar. Sunumlara katılan Bölüm ve laboratuvarda görevli öğretim elemanları proje çalışmalarını, uygulanabilirlik, özgünlük, deneysel çalışmaların yeterliliği ve konuya hakimiyet açısından değerlendirmektedir. Proje notunun oluşturulmasında proje sunuşlarını izleyen öğretim elemanlarına dağıtılan proje değerlendirme formları sonuçlarından yararlanılmaktadır. Örnek Proje Ana Başlıkları A: Geri Döngülü Aerobik Reaktör Tasarımı B: Çamur Arıtımı C: Stabilizasyon Havuzu Tasarımı D: Damlatmalı Filtre Tasarımı E: Biyolojik Azot Giderimi F: Yapay sulak alan G: Kesikli Aerobik Reaktör Tasarımı H: Havalandırmalı Havuz Tasarımı I: Kesikli Anaerobik Reaktör Tasarımı J: Biyolojik Fosfor Giderimi 5.6 Ders İçerikleri Çevre Mühendisliği lisans eğitim planında yer alan derslerin listesi Tablo 5.1’de ve bu derslerin sınıf büyüklükleri Tablo 5.2’de verilmiştir.


Sayfa 73

Tablo 5.1. Lisans Eğitim Planı [Çevre Mühendisliği Bölümü]

(bir sonraki sayfada devam ediyor)

Yıl; Dönem

Ders (Bölüm, Kod, Numara)

Kategori (Kredi ya da AKTS Kredisi) (1),(2)

Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular

Önemli düzeyde tasarım

içeriyorsa () koyunuz

Genel Eğitim

Diğer

1. Yarıyıl

FİZ 105 Fizik I 6,0 ( ) FİZ 107 Fizik Laboratuvarı I 1,5 ( ) MAT 193 (İng)

Calculus I (Genel Matematik I)

7,5 ( )

KİM 117 (İng)

General Chemistry I (Genel Kimya I)

6,0 ( )

TÜR 103 Türk Dili ( ) 4,0 Seçmeli (1) ( ) 2,0 ÇEV 209 (İng)

Technical English I (Teknik İngilizce I)

3,0 ( )

2. Yarıyıl

FİZ 106 Fizik II 6,0 ( )

FİZ 108 Fizik Laboratuvarı II 1,5 ( )

MAT 194 (İng)

Calculus II (Genel Matematik II)

7,5 ( )

KİM 115 (İng)

General Chemistry Laboratory (Genel Kimya Laboratuvarı) [Y] [Z] 1,5 ( )

KİM 118 (İng)

General Chemistry II ( Genel Kimya II)

6,0 ( )

ÇEV 203 (İng)

Introduction to Environmental Engineering (Çevre Müh. Giriş)

3,0 ( )

TRS 102 Teknik Resim ( ) 4,5

3. Yarıyıl

MAT 219 Diferansiyel Denklemler 4,5 ( ) BİL 158 (İng)

Fundamentals of Information Technology (Temel Bilgi Teknolojisi.)

( ) 4,5

MLZ 203 (İng)

Materials Science (Malzeme Bilimi)

( ) 3,5

İKT 151 (İng)

Economics (Genel İktisat) ( ) 3,0

ÇEV 213 Çevre Kimyası I 4,5 ( ) ÇEV 211 Çevre Kimyası Laboratuvarı I

[A] [B] 3,0 ( )


Sayfa 74


Yıl; Dönem



Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular



Genel

Eğitim Diğer

3. Yarıyıl

ÇEV 210 (İng)

Technical English II (Teknik İngilizce II)

2,0 ( )

TAR 157 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I ( ) 2,0 Seçmeli (1) ( ) 3,0

4. Yarıyıl

NÜM 202 Linear Algebra and Numerical Methods (Lineer Cebir ve Sayısal Yöntemler)

4,5 ( )

MEK 104 (İng)

Statics Strength of Materials (Statik Mukavemet )

( )

4,5

ÇEV 206 (İng)

Environmental Chemistry II ( Çevre Kimyası II)

4,5 ( )

ÇEV 219 Ekoloji 4,5 ( ) ÇEV 212 (İng)

Environmental Chemistry Laboratory II ( Çev.Kim.Lab.II ) [Y][Z]

3,0 ( )

BİY 353 Çevre Mikrobiyolojisi 4,5 ( ) BİY 357 Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı

[A] [B] 2,5 ( )

TAR 158 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II ( ) 2,0

5. Yarıyıl

MEK 315 Akışkanlar Mekaniği 6,0 ( ) İNŞ 308 Hidroloji ( ) 4,5 ÇEV 305 (İng)

Unit Operations and Processes I ( Tem.İşl.ve Süreçl.I )

6,0 (√ )

ÇEV 313 (İng)

Unit Operations and Processes Laboratory I( Temel İşlemler ve Süreçler Lab I) [Y] [Z]

3,0( )

ÇEV 310 Su ve Toprak Kirliliği 4,0 ( ) Mesleki Seçmeli (1) 3,5 ( ) Seçmeli (1) ( ) 3,0

6. Yarıyıl

TER 403 (İng)

Thermodynamics (Termodinamik)

4,5 ( )

İST 201 İstatistik 3,0 ( ) ÇEV 324 Temel İşlemler ve Süreçler II 6,0 (√ ) ÇEV 314 Temel İşlemler ve Süreçler

Laboratuvarı II [A] [B] 3,5( √ )


Sayfa 75


Yıl; Dönem



Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular



Genel Eğitim

Diğer

6. Yarıyıl

ÇEV 312 Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma 4,5 (√) ÇEV 316 (İng)

Air Pollution (Hava Kirliliği)

4,5 ( )

Mesleki Seçmeli (1) 4,0 ( )

7. Yarıyıl

ÇEV 447 (İng)

Wastewater Engineering (Atıksu Mühendisliği)

4,0 (√)

ÇEV 427 (İng)

Air Pollution Control (Hava Kirliliğinin Kontrolü)

4,5 (√ )

ÇEV 421 Katı Atık Yönetimi 6,0 (√) ÇEV 445 (İng)

Environmental Modelling (Çevre Modelleme)

4,5 ( )

ÇEV 449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I

3,0 (√)

Mesleki Seçmeli (1) 4,0 (√) Mesleki Seçmeli (1) 4,0 ( )

8. Yarıyıl

ÇEV 438 Çevre Yönetimi 6,0 ( ) ÇEV 442 Tehlikeli Atık Yönetimi 3,0 ( ) ÇEV 450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme

Projesi II 6,0 (√)

Mesleki Seçmeli (1) 4,0 (√) Mesleki Seçmeli (1) 4,0 ( ) Mesleki Seçmeli (1) 4,0 ( ) Seçmeli (1) ( ) 3,0

Mesleki Seçmeli Dersler (Elective Courses)

BİL 486 Computer Applications in Environmental Engineering (Çevre Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamaları)

3,0 ( )

ÇEV 320 Enerji Üretiminden Kaynaklanan

Çevre Sorunları 4,0 ( )

ÇEV 322 Çevre Sağlığı 3,0 ( )

ÇEV 326 Çevre Mühendisliğinde Bilişim

Teknolojileri 4,0 ( )

ÇEV 408 (İng)

Water Quality Assesment (Su Kalitesi Değerlendirilmesi)

4,0 ( )

ÇEV 409 Deney Tasarımı 4,0 ( )


Sayfa 76


Yıl; Döne

m



Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular

Önemli düzeyde tasarım içeriyorsa

() koyunuz

Genel Eğitim

Diğer

ÇEV 423 Çevre Bilimlerinde Uzaktan

Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları

4,5 ( )

ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi 4,0 ( ) ÇEV 432 Atıksu Arıtımı Projesi 4,0 ( ) ÇEV 443 Suların Yeniden Kullanımı 3,0 ( ) ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi 4,0 ( )

ÇEV 448 (İng)

Coastal Zone Management (Kıyı Alanları Yönetimi)

3,0 ( )

ÇEV 459 (İng)

Principles of Biological Treatment (Biyolojik Arıtımın Prensipleri)

4,0 ( )

ÇEV 462 Computer Aided Engineering

Design (Bilgisayar Destekli Mühendislik Tasarımı)

4,5 ( )

ÇEV 466 Ekolojik Planlama ve

Ekoteknoloji 3,0 ( )

ÇEV 468 (İng)

Watershed Management (Havza Yönetimi)

3,0 ( )

ÇEV 470 Yeşil Mühendislik Tasarımı ve

Sürdürülebilirlik 3,0 ( )

ÇEV 472 Çevre Politikaları 4,5 ( ) ÇEV 475 Çevre Mevzuatı I 3,0 ( ) ÇEV 476 Çevre Mevzuatı II 3,0 ( )

ÇEV 480 Hava Kirliliği Meterolojisi ve

Atmosferik Dağılım 4,0 ( )

ÇEV 482 Hava Kirliliği Laboratuvarı 3,0 ( )

ÇEV 484 Küçük Ölçekli Atıksu Arıtım

Sistemleri 3,0 ( )

ÇEV486 Endüstriyel Atıksu Arıtımı 4,0 ( )

ÇEV488 Katı Atık Depolama Sahalarının

Tasarımı 4,0 ()

ÇEV489 Su ve Atıksuların İleri Arıtımı I 4,0 ( ) ÇEV490 Su ve Atıksuların İleri Arıtımı II 4,0 ( ) ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetimi Projesi 4,0 ( )

MUH 302

Disiplinlerarası Uygulamalar 4,5 ( )

MUH 302 (İng)

Disiplinlerarası Uygulamalar 4,5 ( )

BİL 301 Computer Programming in

Engineering (Mühendislikte Bilgisayar Programlama)

3,5 ( )

İKT 356 (İng)

Engineering Economics (Mühendislik Ekonomisi)

( ) 4,5


Sayfa 77

Yıl; Dönem



Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular



Genel Eğitim

Diğer

Seçmeli Dersler (Elective Courses) ALM 255 Almanca I ( ) 4,0 ALM 256 Almanca II ( ) 4,0 ARK 108 Arkeoloji ( ) 2,0 BEÖ 155 Beden Eğitimi ( ) 2,0 FOT 202 Fotoğrafçılık ( ) 3,0 FRA 255 Fransızca I ( ) 4,0 FRA 256 Fransızca II ( ) 4,0 FEL 102 Felsefeye Giriş ( ) 2,5 FEL 401 Bilim Felsefesi ( ) 2,5 HUK 252 İş Hukuku ( ) 2,5

HUK 458 Sınai Haklar Sistemi ve Teknolojik Gelişme

( ) 3,0

İLT 201 Bireylerarası İletişim ( ) 4,5 İLT 370 Yönetimde Yeni Eğilimler ( ) 6,5 ISN 309 Kitle İletişimi ( ) 3,0 İŞL 101 Genel İşletme ( ) 4,5 İSP 151 İspanyolca I ( ) 4,0 İSP 152 İspanyolca II ( ) 4,0 İŞL 423 Girişimcilik ve İş Kurma ( ) 3,0

İŞL 454 (İng)

Management of Technology (Teknoloji Yönetimi)

( ) 4,5

ITA 255 İtalyanca I ( ) 4,0 ITA 256 İtalyanca II ( ) 4,0

KÜL 451 (İng)

History of Science and Engineering (Bilim ve Mühendislik Tarihi)

( ) 4,5

KÜL 199 Kültürel Etkinlikler ( ) 2,0 MÜH 402 Mühendislik Etiği ( ) 3,0 MÜH 404 Yenilik Yönetimi ( ) 3,0 MÜZ 157 Türk Sanat Müziği ( ) 2,0 MÜZ 151 Müziğin Tarihçesi ( ) 3,0 PSİ 102 Psikoloji ( ) 3,5 PZL 302 Pazarlama Yönetimi ( ) 4,5 RUS 255 Rusça I ( ) 4,0 RUS 256 Rusça II ( ) 4,0 SOS 153 Sosyoloji ( ) 3,5 SOS 154 İnsan ve Toplum Bilim ( ) 3,0 SNT 155 Sanat Tarihi ( ) 2,0 TAR 201 Bilim Tarihi ( ) 2,5

THU 203 Topluma Hizmet Uygulamaları (Community Services)

( ) 3,0

TİY 152 Tiyatro ( ) 2,5

TİY 308 Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu

( ) 3,0


Sayfa 78

Yıl; Dönem



Matematik ve

Temel Bilimler

Mesleki Konular



Genel Eğitim

Diğer

ÇİN 255 Çince I ( ) 3,0 TOPLAMLAR 66 130,5 43,5

MEZUNİYET İÇİN TOPLAM AKTS 240 TOPLAMIN YÜZDESİ % 27,5 % 54,4 %18,1 Toplamlar en az birinisağlamalı

En düşük kredi saati 32 48 En düşük yüzde % 25 % 37,5


Sayfa 79

Tablo 5.2. Ders ve Sınıf Büyüklükleri [Çevre Mühendisliği Bölümü]

Dersin Kodu Dersin Adı Mevcut Yılda Açılan Şube

Sayısı

Ortalama Şube

Büyüklüğü

Dersin Türü (1)

Sınıf Dersi LaboratuvarProblem

Saati Diğer

ÇEV 209 (İng)

Technical English I (Teknik İngilizce I)

1 35 % 100

ÇEV 203 (İng)

Introduction to Environmental Engineering (ÇevreMüh. Giriş)

1 50 % 100

ÇEV 213 Çevre Kimyası I 1 50 % 100 ÇEV 211 Çevre Kimyası Laboratuvarı I [A] [B] 2 55 % 100 ÇEV 210 (İng) Technical English II

(Teknik İngilizce II) 1 60 % 100

ÇEV 206 (İng) Environmental Chemistry II (Çevre Kimyası II)

1 60 % 100

ÇEV 212 Çev.Kim.Lab.II [Y][Z] 2 50 % 100 ÇEV 219 Ekoloji 1 30 % 100 ÇEV 305 (İng) Unit Operations and Processes I( Tem.İşl.ve Süreçler

I ) 1 75 % 100

ÇEV 313 Temel İşlemler ve süreçler Lab. I [Y] [Z] 2 35 % 100 ÇEV 310 Su ve Toprak Kirliliği 1 60 % 100 ÇEV 324 Temel İşlemler ve Süreçler II 1 70 % 100 ÇEV 314 Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı II [A] [B] 2 45 % 100 ÇEV 312 Su Temini ve Atıksu Uzaklaştırma 1 60 % 100 ÇEV 316 (İng) Air Pollution (Hava Kirliliği) 2 45 % 100 ÇEV 447 (İng) Wastewater Engineering

(Atıksu Mühendisliği) 1 75 % 100

ÇEV 427 (İng) Air Pollution Control (Hava Kirliliğinin Kontrolü)

2 70 % 100

ÇEV 421 Katı Atık Yönetimi 1 60 % 60 %47 ÇEV 445(İng) Environmental Modelling

(Çevre Modelleme) 1 75 % 100


Sayfa 80

ÇEV 431 Su Arıtımı Projesi 2 50 % 33 % 67 ÇEV 449 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi I 1 50 % 33 % 67 ÇEV 438 Çevre Yönetimi 2 70 % 60 % 40 ÇEV 432 Atıksu Arıtımı Projesi 1 8 % 33 % 67 ÇEV 450 Çevre Mühendisliğinde Bitirme Projesi II 1 5 % 33 % 67 ÇEV 442 Tehlikeli Atık Yönetimi 1 65 % 100 ÇEV 408 (İng) Water Quality Assessment (Su Kalitesi

Değerlendirilmesi) 1 ? % 100

ÇEV 486 Endüstriyel Atıksu Arıtımı 2 ? % 100 ÇEV 423 Çevre Bilimlerinde Uzaktan Algılama ve CBS

Uygulamaları 1 ? % 100

ÇEV 326 Çevre Mühendisliğinde Bilişim Teknolojileri 1 ? % 100 ÇEV 475 Çevre Mevzuatı I 1 ? % 100 ÇEV 476 Çevre Mevzuatı II 1 ? % 100 ÇEV 472 Çevre Politikaları 1 ? % 100 ÇEV 466 Ekolojik Planlama ve Ekoteknoloji 1 ? % 100 ÇEV 480 Hava Kirliliği Metorolojisi ve Atmosferik Dağılım 1 ? % 100 ÇEV 444 Katı Atık Yönetimi Projesi 1 ? % 33 % 66 ÇEV 482 Hava Kirliliği Laboratuvarı 1 ? % 100 ÇEV 470 (İng) Green Engineering Design and Sustainability (Yeşil

Mühendislik Tasarımı ve sürdürülebilirlik) 1 ? % 100

ÇEV 318 Çevre Mühendisliğinde Bilişim Teknolojileri 1 ? % 100 ÇEV 320 Enerji Üretiminden Kaynaklanan Çevre Sorunları 1 ? % 100 ÇEV 443 Suların Yeniden Kullanımı 1 ? % 100 ÇEV 484 Küçük Ölçekli Atıksu Arıtım Sistemleri 1 ? % 100 ÇEV322 Çevre Sağlığı 1 ? % 100 ÇEV 462 Computer Aided Engineering Design 1 ? % 100 ÇEV 489 Su ve Atıksuların İleri Arıtımı I 1 ? % 100 ÇEV 490 Su ve Atıksuların İleri Arıtımı II 1 ? % 100 ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetim Projesi 1 ? % 33 % 67

? Seçmeli ders olduğu için bilinmemektedir.


Sayfa 81

Ölçüt 6. Öğretim Kadrosu

6.1 Öğretim Kadrosunun Sayıca Yeterliliği

Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Çevre Teknolojileri ve Çevre Bilimleri olmak üzere iki anabilim dalından oluşmaktadır. Bölümde 6 profesör, 5 doçent ve 4 yardımcı doçent görev yapmaktadır. Temmuz 2007’den günümüze bölümdeki profesör sayısı 2’den 6’ya, doçent sayısı 4’ten 5’e ve araştırma görevlisi sayısı da 6’dan 8’e yükselmiştir. Diğer yandan, yardımcı doçent sayısı 9’dan 4’e düşmüştür. Son 5 yıl içinde toplam akademik personel sayısı 24’e yükselmiştir. Bu sürede bölümümüzden iki de öğretim üyesi ayrılmıştır (1 Prof.Dr. ve 1 Yrd.Doç.Dr). Ayrıca Bölüm öğretim üyeleri ve yardımcıları Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi’ne bilimsel araştırmalar ve uygulamalar kapsamında destek vermektedirler. Öğretim kadrosu yük özeti ve kadronun analizi Tablo 6.1 ve 6.2’de verilmiştir. Tablolardan da görüleceği üzere, bölümdeki öğretim üyeleri meslek derslerini verebilecek sayıda ve niteliktedir. Bir öğretim üyesi başına düşen lisans öğrencisi sayısı ortalama 15’dir. Bölümün personel bilgileri Tablo 6.3’te özetlenmiştir.

6.2 Öğretim Kadrosunun Nitelikleri

Çevre Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinin ilgi alanları Tablo 6.4’de verilmiştir. Ders vermekle yükümlü olan öğretim üyelerinin özgeçmişleri Ek I.B’de verilmiştir.


Sayfa 82

Tablo 6.1. Öğretim Kadrosu Yük Özeti

[Çevre Mühendisliği Bölümü]

Öğretim Elemanının Adı TZ veya

YZ

Verdiği Dersler (Dersin Kodu/Kredi Saati) Dönem ve Yıl

(2011-2013)

Toplam Etkinlik Dağılımı2

Öğretim Araştırma Diğer3

Prof. Dr. Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN

TZ ÇEV 305 (6,0); ÇEV 324 (6,0); ÇEV 449 (1,2); ÇEV 450 (2,4); ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890 (0,1)** ; UÇV 702 20 25

65 (idari görev)

Prof. Dr. Tuncay DÖĞEROĞLU

ÇEV 213 (3,0); ÇEV 475 ( 2,0); MÜH 302 (1,2); ÇEV 449 (1,2); ÇEV 450 (2,4); ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890

20 30 50

(idari görev) Prof. Dr. Ali Savaş KOPARAL

TZ ÇEV 213 (3,0); ÇEV 475 ( 2,0); ÇEV 490 (2,0);MÜH 302 (3,0); ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890 (0,1)** ; UÇV 702

35 40 25 (idari görev)


TZ

NÜM 202 (4,0); NÜM 202 (4,0)*; ÇEV 445 (3,0); ÇEV 449 (1,2); ÇEV 450 (2,4); MÜH 302 E (3,0)***; ÇEV 540 (3,0)**; ÇEV 592 (3,0)**; ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890 (0,1)** ; ÇEV 620 (3,0)**; UÇV 702 (3,0)**; UÇV 902 (5,0)**

40 10 50

Prof. Dr. Arzu ÇİÇEK TZ ÇEV 219 (3,0); ÇEV 466 (2,0); ÇEV 449 E (1,2); ÇEV 450 (2,4) 40 60 -

Prof. Dr. Yusuf YAVUZ TZ

ÇEV312 (3,0); ÇEV431 (1,2); ÇEV432 (1,2); ÇEV449 (1,2); ÇEV450 (2,4); ÇEV484 (2,0); ÇEV489 (3,0); ÇEV536 (3,0); UÇV701 (3,0)**; UÇV702 (3,0)**; ÇEV790 (0,1); ÇEV792 (0,1)**; İTN790 (0,1); İTN792 (0,1)

40 30 30

(idari görev)

Doç. Dr. Ümran Tezcan Ün

TZ

MÜH302 (3,0); ÇEV320 (3,0); ÇEV324 (4,0), TER403 (3, 0); ÇEV449 (1,2); ÇEV450 (2,4); ÇEV530 (3,0); UÇV702 (3,0); ÇEV790 (0,1); THU203 (0,2); ÇEV542 (3,0); ÇEV305 (4,0); ÇEV793 (0,1), UÇV701 (3,0), ÇEV790 (1,0)

60 20 20

(idari görev)

Doç. Dr. Müfide BANAR TZ

ÇEV 421 (3,2)***; ÇEV 476 (2,0); ÇEV 470 (2,0); ÇEV 444 (1,2)***; ÇEV449 (1,2); ÇEV450 (2,4); ÇEV 527 (3,0)**; ÇEV 539 (3,0)**; ÇEV 619 (3,0)**; ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890 (0,1)** ; UÇV 702 (3,0)**; UÇV 902 (5,0)**

40 30 30

(SİE, komisyonlar)

TZ: Tam Zamanlı Öğretim Elemanı YZ: Yarı Zamanlı veya Ek Görevli Öğretim Elemanı * Ders Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Bölümünde açılmıştır. ** Ders Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Mühendisliği Anabilim Dalı’nda açılmıştır. *** Ders başka öğretim üyeleri ile ortak verilmektedir.


Sayfa 83

Öğretim Elemanının Adı TZ veya

YZ

Verdiği Dersler (Dersin Kodu/Kredi Saati) Dönem ve Yıl

(2011-2013)

Toplam Etkinlik Dağılımı2

Öğretim Araştırma Diğer3

Doç. Dr. Mine ALBEK TZ ÇEV 447 (3,0); İNŞ 308 (3,0); ÇEV 203 (2,0); ÇEV 206 (3,0); ÇEV 449 (1,2); ÇEV 450 (2,4)

45 35 20

(Erasmus, Farabi Koordinatörlük)

Doç. Dr. Özgül EGE GERÇEL

TZ

MEK 315 A (3,2);ÇEV 431 (1,2); ÇEV 449 J (1,2); KİM 115 Y (0,2); KİM 115 Z (0,2); ÇEV 450 J (2,4); ÇEV 486 (3,0); ÇEV 541 (3,0)** ; UÇV 702 J (3,0)**; ÇEV 790 C (0,1)**

50 50 0

Doç. Dr. Eftade Emine Gaga

TZ KIM 117 (4,0); KIM 118 (4,0); ÇEV 427 B (3,0); ÇEV 316 (3,0); ÇEV 449 K (3,0); ÇEV 450 K (2,4); UÇV 702 (3,0); UÇV 902 (5,0); ÇEV 624 (3,0), ÇEV 427 (3,0)

50 40 10

(ITAP YK üyeliği)

Yrd. Doç.Dr. Serdar GÖNCÜ

TZ ÇEV 310 (3,0); MEK 315 B (3,2); ÇEV 449 L (1,2); ÇEV 326 (3,0) ÇEV 408 (3,0); ÇEV 450 L (2,4) 50 25

25 (ANAÇEVREM)

Yrd. Doç. Dr. Ozan Devrim YAY

TZ ÇEV209 (3,0); ÇEV210 (2,0); ÇEV427 (3,0); ÇEV449 (1,2); ÇEV492 (4,0); ÇEV316 (3,0); ÇEV438(3,2); ÇEV450 (2,4); 45 45

10 (komisyonlar)

Yrd. Doç. Dr. Aysun ÖZKAN

TZ

ÇEV 421 (3,2)***; ÇEV 442 (3,0); ÇEV 313 (0,3); ÇEV 314 (0,3); ÇEV 444 (1,2)***; ÇEV449 (1,2); ÇEV450 (2,4); ÇEV 547 (3,0)**; ÇEV 790 (0,1)**; UÇV 701 (3,0)**; UÇV 901 (5,0)**; ÇEV 890 (0,1)** ; UÇV 702 (3,0)**; UÇV 902 (5,0)**

40 30 30

(MÜDEK, FÇK)

Yrd. Doç. Dr. Filiz BAYRAKCI KAREL

TZ ÇEV 211 (0,3); ÇEV 212 (0,3 ); ÇEV 443 (2,0 ); ÇEV 449 (1,2); ÇEV 450 (2,4 ); ÇEV 204 (2,0 ); KİM 215 ( 2,0 )

50 50 --


Sayfa 84

Tablo 6.2. Öğretim Kadrosunun Analizi

[Çevre Mühendisliği]

Öğretim Elemanının Adı (1) Ünvanı

TZ veya YZ (2)

Aldığı Son

Derece

Mezun Olduğu Son Kurum ve Mezuniyet

Yılı

Deneyim Süresi, Yıl Etkinlik Düzeyi (yüksek, orta, düşük, yok)

Kamu/ Sanayi

Deneyimi

Öğretim Deneyimi

Bu Kurumdaki Deneyimi

Mesleki Kuruluşlarda

AraştırmadaSanayiye Verilen

Danışmanlıkta

Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN Prof. TZ DoktoraAnkara

Üniversitesi, 1983

40/- 40 30 Orta Yüksek Orta

Tuncay DÖĞEROĞLU Prof. TZ Doktora

Anadolu Üniversitesi,

1993

28/- 28 28 Orta Orta Düşük

Ali Savaş KOPARAL Prof. TZ Doktora


1989


Erdem Ahmet ALBEK

Prof. TZ DoktoraBoğaziçi

Üniversitesi, 1994

28/- 18 18 - Yüksek -

Arzu ÇİÇEK Prof. TZ DoktoraESOGÜ,

1996 18/- 18 18 Yüksek Yüksek Orta

Yusuf YAVUZ Prof. TZ DoktoraAnadolu

Üniversitesi, 2004


Ümran TEZCAN ÜN Doç. Dr. TZ DoktoraAnadolu

Üniversitesi, 2001

21 21 21 Orta Yüksek Düşük

Müfide BANAR Doç.Dr. TZ DoktoraAnadolu

Üniversitesi, 1998



Sayfa 85

Mine ALBEK Doç.Dr. TZ DoktoraAnadolu

Üniversitesi, 2001

21/- 21 21 Yok Yüksek Yok

Özgül EGE GERÇEL Doç.Dr. TZ DoktoraAnadolu

Üniversitesi, 2002


Eftade Emine GAGA Doç.Dr. TZ Doktora ODTÜ, 2004 18/- 18 8 Yok Yüksek Orta

Serdar GÖNCÜ Y.

Doç.Dr.TZ Doktora


2005 15/- 15 15 Orta Yüksek Orta

Ozan Devrim YAY Y. Doç.Dr. TZ Doktora


2006 16/1 15 15 Yüksek Yüksek Düşük

Aysun ÖZKAN Y. Doç.Dr. TZ Doktora


2008 13/- 13 13 Yok Yüksek Orta

Filiz BAYRAKCI KAREL Y. Doç.Dr. TZ Doktora


2008 12/- 12 12 Orta Yüksek Orta

Notlar:

(1) Tabloyu programdaki her öğretim üyesi için doldurunuz. Gerekiyorsa ek sayfa kullanabilirsiniz. Kurum ziyareti sırasında güncelleştirilmiş tabloların sağlanması gerekmektedir. Etkinlik derecesi son yıl (ziyaretten önceki yıl) ile önceki iki yılın ortalamasını yansıtmalıdır.

(2) TZ: Tam zamanlı öğretim elemanı,YZ: Yarı zamanlı veya ek görevli öğretim elemanı


Sayfa 86

Tablo 6.3. Bölümün personel bilgileri Ağustos 2007 2008-2009 2012-2013 Akademik personel Prof.Dr. 2 4 6 Doç.Dr. 4 3 5 Yrd.Doç.Dr. 9 7 4 Öğr.Gör. 1 1 1 Arş.Gör. 6 6 8 Toplam 22 21 24 İdari personel Mühendis 1 1 1 Sekreter 1 1 1 Hizmetli 1 1 1 Toplam 3 3 3 Tablo 6.4. Öğretim üyesi ilgi alanları

Öğretim Üyeleri İlgi Alanları

Prof.Dr.Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN Su ve Atıksu Arıtımı, Elektrokimyasal Arıtım Yöntemleri, Atık Yönetimi, Ekoverimlilik

Prof.Dr. Tuncay DÖĞEROĞLU Hava Kirliliği, İç Ortam Hava Kalitesi

Prof.Dr.Ali Savaş KOPARAL İleri Arıtım Sistemleri, Toksisite, İleri Dezenfeksiyon Teknikleri, Ultrasound Uygulamaları, Su ve Atıksu Arıtımı, Elektrokimyasal Arıtım Yöntemleri

Prof.Dr. Erdem Ahmet ALBEK Su Kirliliği ve Kontrolü, İklim Değişikliği, Çevre Sistemlerinin Modellenmesi

Prof.Dr.Arzu ÇİÇEK Ekoloji, Biyomonitorlama, Ekotoksikoloji

Prof.Dr.Yusuf YAVUZ İleri Arıtım Yöntemleri, Küçük ve Dağınık Atıksu Yönetim Sistemleri, Toksisite, Geleneksel Su/Atıksu Arıtımı

Doç.Dr.Ümran TEZCAN ÜN İleri Arıtım Yöntemleri, Elektrokimyasal Yöntemler

Doç.Dr.Müfide BANAR Katı Atık Yönetimi, Geri Kazanım, İnsinerasyon Prosesleri, Düzenli Depolama Alanı, Atık Yönetimi Ekonomisi, Yaşam Döngüsü Analizi, Kirlilik Önleme

Doç.Dr.Mine ALBEK Su Kirliliği ve Kontrolü, Havza Yönetimi, Çevre Sistemlerinin Modellenmesi Doç.Dr.Özgül GERÇEL Su ve Atıksu Kirliliği, Adsorban Hazırlama

Doç.Dr.Eftade GAGA Hava Kirliliği, Atmosfer Kimyası, Çevresel Analitik Kimya, Kirletici Bileşenlere Maruziyeti

Yrd.Doç.Dr.Serdar GÖNCÜ Su Kirliliği ve Kontrolü, Havza yönetimi, Su Kalitesinin Değerlendirilmesi, Çevre Sistemlerinin Modellenmesi, İklim Değişikliği

Yrd.Doç.Dr.Ozan Devrim YAY Hava Kalitesi, Hava Kalitesi Modelleme, Coğrafi Bilgi Sistemleri Yrd.Doç.Dr.Aysun ÖZKAN

Katı Atık Yönetimi, Tehlikeli Atık Yönetimi, Çok Ölçütlü Karar Verme Teknikleri

Yrd.Doç.Dr.Filiz B. KAREL İleri Dezenfeksiyon Yöntemleri Öğr.Gör.E.Esra GEREK Çevre Kirleticilerinin Biyolojik ve Sağlık Etkileri Araş.Gör.Dr.Özlem ÖZDEN ÜZMEZ Hava Kirliliği, Pasif Örnekleme Araş.Gör.Dr.Zerrin ÇOKAYGİL Katı Atık, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi, Biyobozunur Ambalajlar

Araş.Gör.Dr.Hicran ALTUĞ Hava Kirliliği, Emisyon Envanterleri ve Hava Kirliliğinin Haritalandırılması, Hava Kirliliğine Maruziyetin Değerlendirilmesi

Araş.Gör.Zehra YİĞİT AVDAN Su ve Atıksu Kirliliği, İleri Oksidasyon Sistemleri, Dezenfeksiyon Yan Ürünleri, Doğal Arıtım

Araş.Gör.Akif ARI Çevre Kimyası, Atmosfer Kimyası, Hava Kirliliği

Araş.Gör.Burcu ŞİMŞEK UYGUN Su ve Atıksu Kirliliği, Havza Yönetimi, Çevre Sistemlerinin Modellenmesi

Araş.Gör.Alp ÖZDEMİR Katı Atık, Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi, Yaşam Döngüsü Maliyeti Araş.Gör.Eda TUNA Atık Aktif Çamur Bertarafı, Biyolojik Arıtım, Biyoteknoloji


Sayfa 87

Bölüm öğretim üyeleri lisans derslerinin yanısıra yüksek lisans ve doktora dersleri vermekte ve farklı konularda araştırma projeleri yürütmektedirler. 2007 yılından itibaren 1 adet MATRA projesi, 6 adet TÜBİTAK projesi ve 24 adet BAP projesi tamamlanmıştır.

Öğretim kadrosunun nitelik analizi Tablo 6.2’de verilmiştir. Tablo 6.2’den görüldüğü gibi 15 öğretim üyesinin 10’u doktoralarını Anadolu Üniversitesi’nde tamamlamışlardır. Lisans düzeyinde bakıldığında sadece 3 öğretim üyesinin Bölümden mezun olduğu, diğer öğretim üyelerinin farklı üniversitelerden ya da farklı bölümlerden (Kimya Müh., Endüstri Müh. vb) mezun oldukları görülebilir. Öğretim üyelerinin öğretim deneyimi en az 12 yıl, en çok 40 yıl, ortalama öğretim deneyimi süresi de 20 yıldır. Öğretim deneyimi ve kurumdaki hizmet süreleri göz önünde bulundurulduğunda deneyimli bir öğretim kadrosu ile öğretim programının yürütüldüğü görülmektedir. Özgeçmişlerde verilen son beş yıldaki başlıca yayınlar değerlendirildiğinde; SCI tarafından taranan dergilerde yayınlanan toplam makale sayısının 72 olduğu görülmektedir. Öğretim üyesi başına düşen SCI yayın sayısı 4,8’dir. SCI tarafından taranmayan dergilerde bölüm öğretim üyelerinin toplam 18 makalesi bulunmaktadır. Son beş yıldaki uluslararası konferanslarda sunulan bildiri sayısı 60, ulusal konferanslarda sunulan bildiri sayısı 59’dur. Bu rakamlarla son beş yılda öğretim üyesi başına düşen uluslararası bildiri sayısı 4; ulusal bildiri sayısı ise 3,9 olmuştur. Son beş yıldaki toplam atıf sayısı 1027 olup; öğretim üyesi başına düşen atıf sayısı 68,5’dir.

6.3 Atama ve Yükseltme

Öğretim üyesi atama ve yükseltme; YÖK tarafından belirlenen akademik koşulları sağladıktan sonra rektörlük tarafından belirlenen ve Kurum Profili EK-II- 4’de verilen “Anadolu Üniversitesinde Öğretim Üyeliği Kadrolarına Başvurma ile İlgili Değerlendirme Ölçütleri” ne göre yapılmaktadır.


Sayfa 88

Ölçüt 7. Altyapı

7.1 Eğitim için Kullanılan Alanlar ve Teçhizat

Bölüm, 21 Eylül 2001 tarihinden itibaren 2 katlı 2 ayrı bloktan oluşan Çevre Mühendisliği bloğuna taşınmıştır ve burada yerleşik durumdadır. Birinci blokta öğretim elemanı/öğretim üyesi çalışma odaları, 2. Blokta öğrenci/araştırma laboratuvarları ve derslikler bulunmaktadır. Derslik, ofis ve laboratuvar sayısını artıracak olan 3. bloğun inşaatı Nisan 2013 itibarıyla devam etmektedir ve 2013 yılı sonuna kadar tamamlanması beklenmektedir. Bölümün mevcut fiziksel altyapısı Tablo 7.1’de verilmiştir. Tablo 7.1. Çevre Mühendisliği Bölümü’nün fiziksel olanakları

Adet Kapasite (Kişi) Alan (m2)

Kullanım Süresi

Bölüm Başkanlığı Ofisi 1 1 43 40 saat/hafta Bölüm Sekreterliği Odası 1 1 21 40 saat/hafta MÜDEK Arşivi Odası/Konuk Öğretim Üyesi Odası

1 1 12 40 saat/hafta

Büro/Ofis (Öğretim Üyesi) 10 10 180 40 saat/hafta Büro/Ofis (Öğretim Elemanı) 10 20 180 40 saat/hafta Derslik 5 405 427 48 saat/hafta

Laboratuvar 7 200 569 40 saat/hafta

Depo 1 - 9 40 saat/hafta

Yeni yapılan blokta yer alacak mekanlar aşağıda sıralanmıştır.

5 öğretim elemanı çalışma odası 1 adet 100 öğrenci kapasiteli derslik 2 adet 20 öğrenci kapasiteli derslik 1 adet yüksek lisans/doktora öğrenci ofisi (Open Office şeklinde) 1 adet pilot tesis laboratuvarı (asma katlı) 1 adet aletli analiz laboratuvarı 1 adet araştırma laboratuarı 1 adet Tehlikeli Atık Geçici Depolama Ünitesi (Bina dışında olması gerekmektedir) 1 adet mikrobiyoloji ek laboratuvarı 1 adet kimyasal madde deposu

i. Derslikler

Bölümde 5 adet farklı büyüklüklerde derslik mevcuttur. Bu dersliklerde, yansıtma perdesi, yazı tahtası, projeksiyon cihazı ve thinkpad cihazlar mevcuttur. Mevcut donanımla teknolojik ortamlarda ders yapılabilmektedir.

ii. Laboratuvarlar Bölümde öğrencilere ders olarak verilen Çevre Kimyası Lab, Temel İşlemler ve Süreçler Lab ve Çevre Mikrobiyolojisi Lab için 3 adet laboratuvar mevcuttur. Laboratuvarlardaki donanım listesi Ek I-C’de verilmiştir. Bunların yanısıra öğrenciler, bitirme tezi çalışmaları kapsamında bölümün diğer laboratuvar imkanlarından ve Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi laboratuvarlarından da faydalanabilmektedir.


Sayfa 89

1. Çevre Kimyası Laboratuvarı Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencilerine III. ve IV. yarıyılda verilen Çevre Kimyası Laboratuvarı I ve II kapsamında kullanılan bu laboratuvar, Tablo 7.2’de verilen deneylerin yapılabileceği tüm alet ve donanıma sahiptir (Şekil 7.1). Tablo 7.2. Çevre Kimyası Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler

Deney no Deney adı 1 Laboratuvarda kullanılan çözeltilerin birincil standart maddeler ile standardizasyonu 2 Doğal sularda ve atıksularda nicel analiz 3 İletkenlik tayini 4 Asidite tayini 5 Alkalinite tayini 6 Sertlik tayini 7 Sülfat tayini 8 Klorür tayini 9 Katı numunelerde ağır metal analizi 10 Bor tayini 11 Yağ ve gres tayini 12 Toplam kjeldahl azotu tayini 13 Fosfor tayini 14 Biyokimyasal oksijen ihtiyacı tayini 15 Kimyasal oksijen ihtiyacı tayini 16 24 saatlik su/atıksu örnekleme

Şekil 7.1. Çevre Kimyası Laboratuvarı


Sayfa 90

2. Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı Çevre Mühendisliği’nde su/atıksu arıtımında kullanılan temel işlem ve süreçler için uygulama ve tasarım çalışmalarının gerçekleştirildiği bu laboratuvar, Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencilerine V. ve VI. yarıyılda verilen Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı I ve II dersleri kapsamında kullanılmaktadır. Bu laboratuvar, Tablo 7.3’te verilen deneylerin yapılabileceği alet ve donanıma sahiptir (Şekil 7.2). Ayrıca, bu laboratuvar içinde bulunan özel bir odada tüm üniversiteye, araştırmacılara ve sektöre hizmet veren Laser Ablation-ICP/MSMS cihazı bulunmaktadır. 2013 Mart ayında öğrencilerin su ve atıksu arıtımında pilot uygulamaları görebilmeleri için bir ters osmoz sistemi ve paket arıtma tesisi (filtrasyon, adsorpsiyon, iyon değişimi) alınmıştır. Bu donanımın 2013-2014 öğretim yılında kullanılması planlanmaktadır. Tablo 7.3. Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler

Deney no Deney adı 1 Koagulasyon ve flokülasyon 2 Kesikli çökelme kolonu testi, Çökelme hızı belirlenmesi 3 Birincil durultucu tasarımı veri eldesi için çökelme tankı (kolon testi) 4 Veri değerlendirmesi için model çökelme tankı 5 Derin yatak filtrasyonu 6 Filtre edilebilirlik indisinin belirlenmesi 7 Tek ve çok ortamlı filtreler, partikül yoğunluğu ve filtre yatağı malzemesinin geçirgenliğinin

belirlenmesi 8 Freundlich and Langmuir izotermleri için adsorbsiyon deneyi 9 İyon değişimi 10 Elektrodiyaliz 11 Havalandırma Tankı 12 Aerobik Çürütücü 13 Anaerobik Çürütücü 14 Yüzdürme 15 Geçirimlilik deneyi 16 Çamur Susuzlaştırma 17 Akışkanlaşma deneyi


Sayfa 91

Şekil 7.2. Temel İşlemler ve Süreçler Laboratuvarı


Sayfa 92

3. Mikrobiyoloji Laboratuvarı Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencilerine V. yarıyılda verilen Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı dersi kapsamında kullanılan bu laboratuvar, Tablo 7.4’de verilen deneylerin yapılabileceği alet ve donanıma sahiptir (Şekil 7.3).

Tablo 7.4. Çevre Mikrobiyolojisi Laboratuvarı kapsamında gerçekleştirilen deneyler

Deney no Deney adı 1 Sterilizasyon ve dezenfeksiyon 2 Ortam hazırlama 3 Basit boyama ve negatif boyama 4 Gram boyama 5 Bakterilerde hareket 6 Canlı mikroorganizma tayini 7 Saf kültür ve saf kültür izolasyonu metotları 8 Su analizi 9 Fungi ve maya analizi

Şekil 7.3. Mikrobiyoloji Laboratuvarı

7.2 Diğer Alanlar ve Altyapı

i. Laboratuvarlar Öğrenci Laboratuvarları dışında Araştırma laboratuvarı olarak tasarlanmış Hava Kirliliği, Katı Atık, Elektrokimyasal Süreçler, Su Kalitesi ve Monitorlaması Laboratuvarları da eğitim ve öğretimde özellikle bitirme tezleri kapsamında kullanılmaktadır. Bu laboratuvarlardaki altyapı araştırıcıların yürütmekte olduğu TÜBİTAK, BAP, DPT gibi kaynaklar yardımıyla sağlanmıştır. Laboratuvarlardaki donanım listesi Ek I-C’de verilmiştir.

1. Araştırma Laboratuvarı I (Katı Atık Laboratuvarı ) Katı Atık Laboratuvarı’nda aşağıdaki çalışmalar gerçekleştirilmektedir (Şekil 7.4):

Evsel ve tıbbi atıkların insinerasyon deneyleri Evsel/endüstriyel atıkların piroliz / gazlaştırma yoluyla değerlendirilmesi Katı atıkların içeriklerinin belirlenmesi Depolama sahalarındaki sızıntı suyu ve toprakların analizi Katı faz ekstraksiyon ve katı faz mikroekstraksiyon yöntemleri ile sızıntı suyu ve toprak

numunelerindeki organik bileşenlerin tayini


Sayfa 93

Ambalaj filmlerinde oksijen geçirgenliği analizleri Yüzey temas açısı ölçüm çalışmaları

Şekil 7.4 Katı Atık Laboratuvarı

2. Araştırma Laboratuvarı II (Hava Kirliliği Laboratuvarı I) Hava Kirliliği Laboratuvarı aşağıdaki çalışmaları uygulamak için tasarlanmıştır (Şekil 7.5):

Çeşitli hava kirletici bileşenlerin ölçümü ve monitorlanması çalışmaları, Yeni pasif örnekleyicilerin geliştirilmesi ve validasyonuna yönelik çalışmalar, Hava kirleticilerin bitkilere etkilerinin incelenmesi ve fumigasyon odası çalışmaları.

Öğrenciler geçtiğimiz dönem içinde “Hava Kirliliği ve Kontrolü” dersi kapsamında bu laboratuvarı etkin bir şekilde kullanmışlardır. Dönem içinde dersin bir parçası olan proje kapsamında sahadan topladıkları örneklerin ekstraksiyonları ve analizleri bu laboratuvarda öğrencilerin bire bir katılımıyla gerçekleşmiştir.

Şekil 7.5 Hava Kirliliği Laboratuvarı

3. Araştırma Laboratuvarı III (İleri Arıtım Laboratuvarı I) Bu laboratuvarda elektrokimyasal yöntemlerle su ve atıksuların arıtımı, kirletici gaz bileşenlerinin giderimi ve dezenfeksiyon çalışmaları gerçekleştirilmektedir. Ayrıca ultrasonun çevre mühendisliğinde uygulamaları yapılmaktadır (Şekil 7.6).


Sayfa 94

Şekil 7.6 Elektrokimyasal Süreçler Laboratuvarı

4. Araştırma Laboratuvarı IV (Su Kalitesi ve Monitorlaması Laboratuvarı) Su Kalitesi ve Monitorlaması Laboratuvarı, akarsular gibi doğal suların monitorlanmasını sağlamak için tasarlanmıştır. Akış ölçüm donanımı, örnekleme aletleri (elle ve otomatik) mevcuttur. Bununla birlikte, uygulamada tüm deneyler su kalitesi tayinine bağlı olarak bölümdeki diğer laboratuvarlardan alınan desteklerle yürütülmektedir (Şekil 7.7).

Şekil 7.7 Su Kalitesi ve Monitorlaması Laboratuvarı

5. Yeni laboratuvarlar Mevcut araştırma laboratuvarlarının yetersiz kalması nedeniyle 2011 yılı başında iki laboratuvar oluşturulmuştur. Şu an faal olarak kullanılan bu laboratuvarlar geçici bir yöntemle, koridorların bir kısmının kapatılması ile oluşturulmuştur. Bu yeni iki laboratuvara ait bilgiler aşağıda verilmiştir.

a) Araştırma Laboratuvarı 5 (İleri Arıtım Laboratuvarı II) Bu laboratuvar, adsorpsiyon ve elektrokimyasal atıksu arıtımı konularında çalışmakta olan 2 ayrı öğretim elemanının araştırma amaçlı kullanımına tahsis edilmiştir (Şekil 7.8).


Sayfa 95

Şekil 7.8. Araştırma Laboratuarı 5 Görünümü

6. Araştırma Laboratuarı 6 (Hava Kirliliği Laboratuvarı II) Bu laboratuvar, mevcutta kullanılan hava kirliliği laboratuvarında sürdürülemeyen pasif örnekleyicilerin geliştirilmesi ve validasyonuna yönelik çalışmalara ayrılmıştır. Ayrıca yakın gelecekte yeni öğretim üyelerinin araştırma laboratuvarı ihtiyacını karşılamak üzerede kullanılabilecektir (Şekil 7.9). Hava Kirliliği Laboratuvarı II aşağıdaki çalışmaları uygulamak için tasarlanmıştır:

Çeşitli hava kirletici bileşenlerin ölçümü ve monitorlanması çalışmaları, Yeni pasif örnekleyicilerin geliştirilmesi ve validasyonuna yönelik çalışmalar, Hava kirleticilerin bitkilere etkilerinin incelenmesi ve fumigasyon odası çalışmaları.

Bu laboratuvarı 3 Öğretim üyesi ve 2 araştırma görevlisi ortak olarak kullanmaktadır.

Şekil 7.9. Araştırma Laboratuvarı 6 Görünümü Araştırma laboratuvarı 5 ve 6, mevcut mekanda geçici düzenlemelerle oluşturulmuş laboratuvarlardır. Şu anda devam etmekte olan Makine Mühendisliği Bölümü İnşaatı bitiminde bu laboratuvarlar zorunlu olarak kaldırılacaktır.


Sayfa 96

Laboratuvar olanaklarının yanında geçici bir çözümle oluşturulan bir başka mekan ise laboratuvar deposudur. Bölümümüz bünyesinde, basınçlı hava hattına bağlı kompresöre ait odada düzenleme yapılarak bölüm cam malzeme ve kimyasal deposu olarak kullanılmaktadır. Toplam alanı 9,68 m2 olan bu depo yetersiz bulunduğu için yeni blok planına 50 m2’lik yeni bir depo dahil edilmiştir.

ii. İdari Mekanlar ve Öğretim Elemanlarının Odaları Bölümde akademik ve idari personelin kullanmakta olduğu bürolar her personelin ihtiyacını karşılar niteliktedir. Birinci katta; 10 öğretim elemanı/üyesi odası; ikinci katta; bölüm başkanlığı odası, bölüm sekreteri odası, toplantı odası, 11 öğretim üyesi odası yer almaktadır. Öğretim üyelerinin tek kişilik bürolarda, öğretim yardımcılarının ise iki kişilik odalarda çalışma olanakları vardır. Bunun yanı sıra, yüksek lisans/doktora öğrencileri ve öğrenci asistanların kullanabileceği mekânlar da bulunmaktadır. Tüm bölüm alanlarında geniş bant internet bağlantısı mevcuttur. Bölümdeki tüm oda, laboratuvar ve dersliklerde internet bağlantı noktaları bulunmakta ve herkesin internetten kesintisiz faydalanması sağlanmaktadır.

iii. Öğrencilerin Ders Dışı Etkinlikleri için Alanlar

Anadolu Üniversitesi, eğitim-öğretim ve bilimsel çalışmaları sürekli olarak desteklemesinin yanı sıra sosyal ve kültürel etkinliklere verdiği önem ile de öne çıkmaktadır. Anadolu Üniversitesi İki Eylül Kampüsü Mühendislik Fakültesinde bir adet ana kantin, bir tanesi de Mimarlık Bölümü‟nde olmak üzere sadece yazları kapalı olan küçük bir kantin bulunmaktadır. Öğrenciler bu kantinlerde boş zamanlarında oturup, sosyal ihtiyaçlarını karşılayabilmektedir. İki Eylül Kampüsü’nde bir adet öğrenci yemekhanesi ve özel bir restoran bulunmaktadır. Öğrenciler yemekhaneden indirimli olarak faydalanabilmektedir. Konferans, seminer, panel, kongre ve sempozyum gibi bilimsel toplantılar, her fakültedeki konferans salonlarında gerçekleştirilebilmektedir. Ayrıca, daha büyük etkinlikler ve organizasyonlara Yunus Emre Kampüsü’nde bulunan Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi ve Kongre Merkezi ev sahipliği yapmaktadır.

Anadolu Üniversitesi rektörlüğü tarafından her sene Mayıs ayında gerçekleştirilen “Bahar ġenlikleri” kapsamındaki konserler, panayırlar ve spor müsabakalarının bir kısmı da İki Eylül Kampüsü‟’nde yapılmaktadır. Bunlara ek olarak, İki Eylül Kampusü‟nde Beden Eğitimi ve Spor Meslek Yüksekokulu Binası’nda kapalı ve açık spor kompleksi faaliyete geçmiş ve hizmet sunmaktadır. Bu kapsamda, uluslararası standartlara uygun bir futbol sahası, kapalı atletizm salonu, çok amaçlı spor salonu, fitness salonu, squash salonu, badminton salonu, masa tenisi salonu, aletli jimnastik salonu, halk oyunları salonu, ritim dans salonu bulunmaktadır. Ayrıca Yunus Emre Kampusü’nde kapalı spor salonu olması ile birlikte açık tenis, futbol, basketbol ve voleybol sahaları mevcuttur.

7.3 Modern Mühendislik Araçları ve Bilgisayar Altyapısı

Öğrencilerin kullanımına yönelik olarak fakültede CAD ve Terminal Laboratuarları bulunmaktadır. Bu laboratuarlarda toplam 136 adet yüksek kapasiteli bilgisayar öğrencilerin hizmetine sunulmuştur. Terminal laboratuvarında öğrencilere internet erişimi, tarayıcı ve çıktı kullanımı imkanları sağlanmaktadır. CAD laboratuarlarını öğretim elemanları ders saatlerine göre kullanabildikleri gibi, öğrenciler de diğer saatlerde laboratuvardan yaralanmaktadır. Mühendislik Fakültesi öğrencilerinin tümünün faydalanabileceği CAD-CAM ve Terminal Laboratuarında Matlab 7.0, Visual Studio 6.0, ArcGIS 9,0, Adobe Photoshop 7.0 gibi yazılımlar bulunmaktadır.

Söz konusu laboratuvarlarda, Çevre Yönetimi dersi kapsamında ArcGIS yazılımı ile öğrencilerle yer seçimi çalışmaları, Çevre Bilimlerinde Uzaktan Algılama ve CBS Uygulamaları dersi


Sayfa 97

kapsamında çevre mühendisliğinin farklı konularında proje çalışmaları ve ÇEV 462 Computer Aided Engineering dersi kapsamında teknik çizim çalışmaları yapılmaktadır.

Çevre Mühendisliği Bölümü’ndeki tüm öğretim elemanlarının kendilerine ait bir adet dizüstü bilgisayarı ve monitor bulunmaktadır. Bilgisayarlar dekanlık tarafından belli zaman aralıklarında güncellenmektedir.

7.4 Kütüphane

Türkiye’nin en zengin kütüphanelerinden birisi olan Anadolu Üniversitesi Merkez Kütüphanesi, Üniversitenin ilk kurulduğu yıllardan beri faaliyet göstermekte ve 8.30-22.00 saatleri arasında araştırıcıların, öğretim üyelerinin ve öğrencilerin kullanımına açık bulundurulmaktadır. 2013 yılı itibariyle Kütüphanedeki mevcut koleksiyon Tablo 7.5’de verilmiştir. Kütüphaneye fiziksel ulaşım yanında sürekli yayınlara ve kitaplara elektronik ortamdan ulaşılabilmektir. Üniversite çok sayıda yayın veritabanına üyedir. Üniversitenin üye olduğu veri tabanlarına http://www.kdm.anadolu.edu.tr/vt/index.html web adresinden ulaşılabilir. Öğrenciler de bu kaynaklara terminal laboratuvarlarındaki internet erişimi ile ulaşabilmektedirler. 1000 kişi kapasiteli Merkez Kütüphane’nin yanı sıra İki Eylül Yerleşkesinde Mühendislik Fakültesi öğrencileri için de bir kütüphane mevcuttur. Tablo 7.5 Anadolu Üniversitesi Kütüphane Koleksiyonu Adet Kitap 275.679 e-kitap 93.475 Aktif dergi aboneliği 882 e-dergi 45.360 Dergi (ciltli) 40.000 Veritabanı 60 Tez 5.516 Rapor 814 Proje 595 CD-ROM 5.054 VCD 227 DVD 679

7.5 Özel Önlemler

i. Çevre Yönetim Sistemi ve İş Sağlığı ve Güvenliği faaliyetleri Bu çalışmalar kapsamında Fakülte Kurulu Kararı ile 02.06.2011 tarihinde Fakülte Alt Yapı ve Güvenlik Yönetimi Komisyonu (FAGYK) ve 21.06.2012 tarihinde Fakülte Çevre Komitesi (FÇK) kurulmuştur. Çevre Mühendisliği Bölümü’nden iki öğretim üyesi bu iki komisyonun başkanlıklarını yürütmektedir. FAGYK’nun görevleri; Fakültede alt yapı eksikliklerinin takibi ve giderilmesinin yanı sıra, Fakültedeki İş Sağlığı ve Güvenliği ile ilgili uygulamaların gerçekleştirilmesi ve takibidir. Fakültede çevresel sürdürülebilirliğin güvence altına alınması ile ilgili faaliyetlerin başlatılması amacıyla, çevre duyarlılığının geliştirilmesine yönelik faaliyetlerin planlanması (ambalaj atığı yönetimi, tehlikeli atık yönetimi vb) ve bütünsel bir çevre yönetim sisteminin uygulanması (ISO 14000 belgesinin alınması) ise FÇK’nın temel görevleri olmuştur. Bu iki çalışma grubu tarafından Fakülte üst yönetimi ile birlikte ISO 14001 ve OHSAS 18001 yönetim sistemlerini kurmuş olan bir endüstriye iyi uygulamaları yerinde görmek amacıyla bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. ISO 14001 ve OHSAS 18001 yönetim sistemlerinin Fakülteye


Sayfa 98

kurulum çalışmalarına başlanmadan önce, 10-11 Aralık 2012 tarihlerinde, Fakültedeki mevcut durumun ve eksikliklerin hem Çevre Yönetim Sistemleri hem de İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemleri açısından belirlenmesi amacıyla, bir danışmanlık firmasıyla bir ön durum tespit çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’na yaklaşık 1,4 milyon TL bütçeli “Mühendislik Fakültesi’nde Çevre ve İş Sağlığı/Güvenliği Yönetim Sistemlerinin Kurulması” başlıklı 18 ay süreli bir proje önerisi sunulmuş ve proje Haziran 2013’de Komisyon tarafından kabul edilmiştir. Bu projeyle, çevre ve İSG mevzuatı açısından gerekli tüm altyapı, dökümantasyon eksikliklerinin tamamlanarak ISO 14001 ve OHSAS 18001 belgelerinin alınması hedeflenmektedir. Bu proje kapsamında kurulması planlanan ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi’nin hem Üniversitemizin diğer birimleri hem de ülkemizdeki diğer yükseköğretim kurumları için bir model olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, hem personel hem de öğrencilerde çevre ve iş güvenliği bilinci oluşturularak toplumsal olarak da katkı sağlanacaktır. Bunun yanı sıra, başta Çevre Mühendisliği Bölümü öğrencileri olmak üzere Fakültedeki diğer öğrenciler de Çevre ve İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemlerinin birebir uygulayıcıları olarak meslek yaşamlarında da bu deneyimden faydalanabileceklerdir.

ii. Atık Yönetimi kapsamındaki iyileşmeler

2012 yılı itibariyle tüm Üniversitede Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi önderliğinde yeni bir atık yönetimi süreci başlatılmıştır. Daha önce uygunsuz şekilde bertaraf edilen tehlikeli atıklar için yeni bir toplama/geçici depolama sistemi kurulmuş olup, toplanan atıklar lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine verilmektedir. Çevre Mühendisliği Bölümü de bu yeni sistem dahilinde atıklarını yönetmektedir. Bu kapsamda, Üniversitede atık üreten birimlere yol göstermek ve oluşan atıkları takip etmek için bir portal oluşturulmuş (http://ays.anadolu.edu.tr/) ve Çevre Mühendisliği bölümüne süreçle ilgili Atık Yönetimi eğitimi verilmiştir. Bu süreçte Çevre Mühendisliği Bölümü için tedarik edilen atık yönetimi malzemeleri:

1 adet Birim İçinde Kimyasal Atık Depolama Dolabı 1 adet Birim İçinde Kimyasal Atık Taşıma Dolabı 20 adet Laboratuvar Kimyasal Atıkları Birincil Toplama Kapları 5 adet Laboratuvar Kimyasal Atıkları İkincil Toplama Kapları 10 adet Tehlikeli Atık Depolama Bidonları (60L'lik Bidon) Tehlikeli Atık Toplama Poşetleri Kişisel Güvenlik Kitleri (nitril eldiven, gözlük, maske, tulum) Yük Arabası Torbası Kiti (emici bez, sosis, ped) Laboratuvarlarda Kullanılacak Yapışkan Etiketler Depolamada Kullanılacak Yapışkan Etiketler Tehlike Sembolü Etiketleri (Büyük-Küçük) Göz Duşu, Kimyasal Yanıklara Karşı Sprey

iii. Engelliler için alınmış olan altyapı önlemleri:

Anadolu Üniversitesi Mühendislik Fakültesinin tüm bina girişlerinde engellilere yönelik olarak eğimli yollar bulunmaktadır. Üst katlara erişim için de asansör yapımı planlanmıştır. Ayrıca, tamamlanan bir altyapı projesi ile de engellilerin Fakülte içi birimlere kolay erişimi için gerekli düzenlemeler planlanmaktadır.


Sayfa 99

Ölçüt 8. Kurum Desteği ve Parasal Kaynaklar

8.1 Bütçe Süreci ve Kurumsal Destek

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde programın sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi konusunda Üniversite üst yönetimi ve Dekanlık gerekli katkıyı sağlamaktadır. Son yıllarda Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu’nun aldığı bir kararla, bölümlerin alt yapılarındaki eksikliklerin giderilmesi ve yeni araştırma alanlarının açılması amacıyla altyapı projeleri desteklenmeye başlamıştır. Bu kapsamda Çevre Mühendisliği Bölümü’nün dört altyapı projesinin üçü tamamlanmış, biri ise devam etmektedir. Bölüm ile ilgili harcamaların listesi Tablo 8.1’de verilmiştir.

Tablo 8.1. Parasal Kaynaklar ve Harcamalar [Çevre Mühendisliği Bölümü]

Mali Yıl Harcama Kalemi

2012

(Gerçekleşen)

(TL)

2013

(Bütçelenen)

(TL)

2014 (Bütçelenen)

(TL)

Ücretler (1) 816.000,00 448.000,00

Yolluklar 5.451,62 1.909,72

Hizmet alımları 1.450,52 425,00

Tüketim malları ve malzemeleri alımları

50.037,81 2.015,26

Bakım ve onarım giderleri 60.593,66

Yatırım harcamaları

Döner Sermaye gelirleri (2) 18.870,88 2.750,00

Öğrenci harçlarından düşen pay (3) - - -

Diğer (4) - - -

8.2 Bütçenin Öğretim Kadrosu Açısından Yeterliliği

Bölüm altyapı projeleri dışında, bölüm öğretim üyelerinin yürüttüğü çok sayıda TÜBİTAK, DPT, BAP, SANTEZ ve uluslararası proje bulunmaktadır. Bu projelerde alımı yapılan cihaz ve donanımlar öğrencilerin laboratuvar çalışmaları ve Bitirme Tezi Projesi I-II derslerinde yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Bu projelerin isimleri ve bütçeleri de Tablo 8.2’de verilmiştir. Öğretim üyeleri mesleki gelişimleri kapsamında; her yıl bir sözlü, bir poster sunu veya iki sözlü sunu ile uluslararası bilimsel toplantılara (kongreler, sempozyum, panel) katılabilmektedir. Bu


Sayfa 100

katılımlarda üniversitemizce sağlanan parasal destek, uçak bileti, kongre katılım ücreti ve öğretim elemanının kadro derecesine göre yevmiyesini karşılamak üzere belirlenen bu bedel şeklindedir. Ulusal düzeydeki bilimsel toplantılara katılımda herhangi bir sınırlama bulunmamaktadır. Tablo 8.2. Bölümde gerçekleştirilen projeler ve bütçeleri

No Kurum Proje Adı Tarih Bütçe (TL)

1 TÜBİTAK Eskişehir İlinin Hava Kalitesinin Belirlenmesi: Karakterizasyon, Kaynak Belirleme ve Sağlık Etkileri

01.07.2005 01.01.2008

94.000

2 TÜBİTAK Erzurum Kent Merkezinde Atmosferik Polisiklik Aromatik Hidrokarbonların (PAH) Alansal Dağılımı

01.07.2007 01.07.2010

229.584

3 Hollanda Hükümeti MATRA Programı

Together Towards Clean Air in Eskişehir and İskenderun 01.01.2007 01.01.2010

300.000

4 Anadolu Üniversitesi

Uçucu Organik Bileşiklerin (UOB) Ölçümünde Kullanılan Pasif Örnekleyicilerin Saha ve Laboratuar Koşullarında Validasyonu

01.01.2008 01.01.2011

503.000


Kentsel Atmosferik Çok Halkalı Aromatik Bileşiklerin (PAHs) Monitorlanması: Karakterizasyon ve Kaynak Belirleme

01.01.2005 01.01.2008

102.456


Kırsal, Kentsel Ve Tünel Ortamlarında Çok Halkalı Aromatik Bileşikler (PAH) Ve Uçucu Organik Bileşikler (UOB): Derişimleri, Kaynakları, Emisyon Faktörleri Ve Pah’ların Gaz Partikül Dağılımları

14.04.2011 14.04.2013

60.000


İkincil Organic Aerosoller: Atmosferdeki Derişimler, Davranışları ve Kimyasal Mekanizmaları

01.01.2011 01.01.2014

39.912

8 TÜBİTAK Kütahya'da Hava Kalitesi Belirleme Çalışmaları: Kaynakların Tespiti, Ölçümler Ve Sağlık Riski Analizi

2013- 351.750

9 TÜBİTAK

Mogan Gölü (Ankara) Bentik Omurgasızlarında (Gastropoda, Oligochaeta, Chironomidae) Taksonomik İncelemeler ve Kirlilik Parametrelerinden Ağır Metallerin Biyotik ve Abiyotik Ögelerde Birikimlerinin Araştırılması,, No:107T287

2008 20.000

10 Tarım ve Köy İşleri Bak. (TAGEM)

Keban, Karakaya ve Atatürk Baraj Göllerindeki Noktasal Kaynaklı Kirliliğin Tespiti ve Ekonomik Değeri Olan Balık Türlerine Etkileri

2009 20.000

11 TÜBİTAK

Büyük Akgöl (Adapazarı) Makrozoobentik Limnofaunası (Gastropoda, Oligochaeta, Chironomidae) ve Ağır Metallerin Biyotik ve Abiyotik Öğelerde Birikimlerinin Araştırılması, No: 109T076.

2010

20.000


Felent Çayı’nda Mikro ve Makro Elementlerin Biyotik ve Abiyotik Öğelerde Birikimlerinin Araştırılması, Proje No: 1101F018

2012 10.000


Seyitgazi Ovası ve Yukarı Sakarya Havzasında Kirletici Parametrelerin Belirlenmesi ve Çevresel Etkileri, Proje No: 1101F011

2011- 1.450.000

14 TÜBİTAK Yeraltı suyunun elektrokimyasal dezenfeksiyonu ve dezenfeksiyon sonrası toksisitesinini belirlenmesi

2008 20.000

15 TÜBİTAK Nanoteknolojik malzeme katkılı hibrit su dezenfeksiyon sistemi uygulaması ,Proje No. 108Y019

2008 150.000


Ultrasonik Sistemlerle Suda Staphylococcus aureus Dezenfeksiyonu

2008 10.000


Sirke Endüstrisi Üretim Endüstrisi Atıksuyunun Elektrokimyasal Arıtımı ve Toksisitesi

2011 20.000

18 TÜBİTAK Aşağı Porsuk Çayı Havzasında İklim Değişikliğinin Hidrolojik Çevrime ve Su Kalitesine Etkilerinin HSPF Modeli Kullanılarak İncelenmesi ve En iyi Su Yönetimi Stratejilerinin Belirlenmesi, Proje No: 108Y091;36 Ay,

2008 267.076


Sayfa 101


Mezo Gözenekli Nano Yapılı Katalizör Üretimi Ve Boyar Madde Adsorpsiyonuna Uygulanması

2011 50.000


Elektrokoagülasyon Yöntemiyle Demir Elektrot Kullanılarak Reactive Orange 16 Boyar Maddesinin Arıtımı

2013 50.000

21 BEBKA Etkin Denetim Altyapı Oluşturma Projesi 2013 87.650


Bor Madenlerinde Oluşan Atık Killerin Değerlendirilmesi, Proje No: 1301F037

2013 479.107


Türkiye’de Demiryolu Ulaşımının Çevresel Etkilerinin Yaşam Döngüsü Analizi Yöntemi İle Belirlenmesi, Proje No: 1209F145.

2012 9.221


Gıda İşleme Atıklarından Biyobozunur Nanokompozit Ambalaj Malzemesi Üretimi, Proje No: 1003F106.

2010 377.057


Ağır Metal Kirliliği Olan Toprakların Bitkilerle Arıtımı ve Bitkilerin Piroliz Yoluyla Değerlendirilmesi, Proje No: 1102F025.

2012 342.580

26 TÜBİTAK Atık Lastikten Türetilmiş Yakıtların Pirolizi Ve Katı Ürünün Karbon Siyahı Olarak Değerlendirilmesi, Proje No: 108Y267

Mart 2009-Mart 2011.

275.760


Atık Lastiklerin Pirolizi ve Piroliz Ürünlerinin Karakterizasyonu, Proje No: 08 02 37

Kasım 2008-Kasım 2011.

497.200


Porsuk Baraj Gölü’nün Katmanlaşmaya Bağlı Çözünmüş Oksijen Derişiminin Monitorlanması ve Gölün Doğal Özümseme Kapasitesinin Arttırılmasına Yönelik Hipolimnetik Havalandırma Yönteminin Uygunluğunun Araştırılması

2012 48.000


Borabey Göleti ve Havzasının Su Kalitesinin Belirlenmesi ve Havza – Gölet Kalite Dinamiğinin İncelenmesi

2012 48.000


Zap Suyu Havzası Hidroelektrik Enerji Potansiyelinin Araştırılması

2011 70.500


Ultrasonik sistemde farklı frekanslar için çeşitli ortam iyonlarının etkisinin incelenmesi

2012 49.929


Ultrasonik Sistemle Sulardan Renk Giderimi 2012 49.997

34


Düzenli Depolama Sahası Sızıntı Suyunun Elektrokimyasal ve Kombine (Elektrokimyasal-Biyolojik) Yöntemlerle Arıtımı. Proje No: 1203F051

2012- 55.999


Elektrokimyasal Yöntemle Kağıt Endüstrisi Atıksuyunun Arıtımı

2011 10.000


Peynir Altı Suyunun Elektrokoagülasyon Yöntemiyle Arıtımı, Proje No: 1101F0072011

2011 10.000


Et, Kesim Ve Paketleme Atıksularının Borusal Reaktörde Elektrokimyasal Artımı, Proje No. 1006F139

2011 10.000

8.3 Altyapı ve Teçhizat Desteği

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde ihtiyaç duyulan alt yapı ve teçhizat desteği büyük ölçüde Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında desteklenen altyapı projeleri ve öğretim elemanlarının yürüttükleri projeler ile sağlanmaktadır.Altyapı projeleri kapsamında, GC-MS, TOC, ICP-MS/MS, paket arıtma tesisi, mikrodalga yakma sistemleri, azot protein tayin cihazı, ultra safsu sistemi gibi yüksek bütçeli cihazların yanısıra pek çok laboratuvar tipi cihaz ve sarf malzeme alınmıştır. Tamamlanan Altyapı Projelerinin isimleri ve bütçeleri Tablo 8.3’de verilmiştir.


Sayfa 102

Tablo 8.3. Çevre Mühendisliği Bölümü Altyapı Projeleri Proje Adı Proje No Proje Süresi Proje Bütçesi

(TL) Süt ve Süt Ürünleri Endüstrisi Atıksularının Elektrokimyasal Yöntemlerle Arıtılması

04 02 39 2006 162.525

Hava Kalitesi İzleme ve Ölçüm İstasyonunun Kurulması ve Modelleme Altyapısının Güçlendirilmesi

05 02 40 2007 345.000

Çevre Mühendisliği Bölümü Eğitim Öğretim Altyapısının Geliştirilmesi

07 02 26 2009 403.073

Çevre Mühendisliği Bölümü Lisans ve Lisansüstü Laboratuvar Olanaklarının İyileştirilmesi

1203F044 2012-devam 1.297.825

Altyapı projelerinde öngörülemeyen düşük bütçeli alımlar, bakım/onarım giderleri ise Dekanlık kanalıyla Üniversitenin genel bütçesinden arşılanmaktadır.

8.4 Teknik, İdari ve Hizmet Kadrosu Desteği

Çevre Mühendisliği Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans öğrencilerinin yarı zamanlı (haftada 15 saat) ve tam zamanlı (haftada 30 saat) öğrenci işçi olarak istihdam edilmeleri ile laboratuvar uygulamaları desteklenmektedir. Ayrıca, bölümdeki ICP-MS cihazının kullanımından sorumlu doktoralı bir araştırmacı mevcuttur.


Sayfa 103

Ölçüt 9. Organizasyon ve Karar Alma Süreçleri

Üniversite içindeki organizasyon yapısı Şekil 1.1’de verilmiştir. Bölüm Başkanı, her dört yılda bir Dekan tarafından atanmakta ve iki Bölüm Başkan Yardımcısı bulunmaktadır. Bölüm Başkanı, yardımcıları ve iki anabilim dalı başkanı Bölüm Kurulu’nu oluşturmaktadır. Geleneksel olarak atamalar, yeni kadro talepleri, eğitim-öğretim ile ilgili hususlar, ders programları, açılacak dersler, ders içeriklerindeki değişiklik önerileri, laboratuvar hizmetleri ile ilgili kararlar Bölüm Akademik Kurulunda tartışılmakta, Bölüm Kurulunda ise kararlara son şekli verilmektedir. Bölüm Akademik Kurulu en az her yarıyıl başında ve sonunda bir kez olmak üzere gündemli olarak toplanmakta ve Bölümle ilgili kararlar almaktadır. Kararlar, Toplantı Tutanağı olarak kaydedilmekte ve imzaya açılmaktadır. Bölüm toplantı tutanakları arşivlenmektedir. Bölümdeki yönetsel görevler Tablo 9.1’de verilmiştir. Tablo 9.1. Bölümdeki yönetsel görevler Bölüm Başkanı Prof.Dr. Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN Bölüm Başkan Yardımcısı (Eğitim öğretimden sorumlu)

Doç.Dr. Ümran TEZCAN ÜN

Bölüm Başkan Yardımcısı (İdari ve mali konulardan sorumlu)

Prof.Dr. Yusuf YAVUZ

Çevre Teknolojileri Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Ülker BAKIR ÖĞÜTVEREN Çevre Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Erdem Ahmet ALBEK Erasmus/Farabi Program Koordinatörü Doç.Dr. Mine ALBEK


Sayfa 104

Ölçüt 10. Programa Özgü Ölçütler

Çevre Mühendisliği Bölümü mezunlarının sahip olması gereken nitelikler ve bunlar için eğitim planı ve diğer uygulamalarla gerçekleştirilen çalışmalar Tablo 10.1’de verilmiştir. Bu faaliyetler raporun önceki bölümlerinde ayrıntılı olarak verilmektedir. Tablo 10.1 ÇMB Program Ölçütleri ve faaliyetler

MÜDEK ÇMB ölçütleri Anadolu Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü faaliyetleri

Türevsel denklemleri de içerecek biçimde matematik, olasılık ve istatistik, matematiğe dayalı fizik, genel kimya,

FİZ 105, FİZ 106, FİZ 107, FİZ 108, KİM 115, KİM 117, KİM 118, MAT 193, MAT 194, İST 201

Program amaçları doğrultusunda bir yer bilimi (jeoloji, meteoroloji, toprak bilimi gibi),

ÇEV 310 Su ve Toprak Kirliliği

Program amaçları doğrultusunda bir biyoloji bilimi (mikrobiyoloji, su biyolojisi, toksikoloji gibi)

BİY 353 Çevre Mikrobiyolojisi, BİY 357 Çevre Mikrobiyolojisi Lab.

Program amaçları doğrultusunda akışkanlar mekaniği konularında yeterlilik;

MEK 315 Akışkanlar Mekaniği

Hava, yer ve su sistemleri ve ilgili çevre sağlığıetkileri konularında giriş düzeyinde temelbilgi;

ÇEV 203 Çevre Mühendisliğine Giriş, ÇEV 322 Çevre Sağlığı

Bu temel odaklanma alanlarının en az birinde deney yapabilme ve verileri analiz edip yorumlayabilme becerisi;

ÇEV 211-ÇEV 212 Çevre Kimyası Lab, ÇEV 313-ÇEV 314 Temel İşlemler ve Süreçler Lab, BİY 357 Çevre Mikrobiyolojisi Lab

Ders programında meslek eğitimiyle entegre biçimde yürütülecek tasarım deneyimleri aracılığıyla kazanılmış tasarım becerisi;

ÇEV 431 Su Arıtım Projesi, ÇEV 432 Atıksu Arıtım Projesi, ÇEV 444 Katı Atık Yönetim Projesi, ÇEV 492 Hava Kalitesi Yönetim Projesi

Program amaçları ile ilgili ileri ilkeler ve uygulamalarda yeterlilik;

ÇEV 449, ÇEV 450 Bitirme Projeleri, ÇEV 438 Çevre Yönetimi, ÇEV 472 Çevre Politikaları

Mesleki uygulamalar ile kamu ve özel kuruluşların çevre mühendisliğine ilişkin rolleri ve sorumluluklarına ilişkin kavramlar hakkında bilgi.

ÇEV 438 Çevre Yönetimi, ÇEV 472 Çevre Politikaları Stajlar

MÜDEK ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU Çevre Mühendisliği...

Documents

Transcript of MÜDEK ÖZDEĞERLENDİRME RAPORU Çevre Mühendisliği...