Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen &...
-
Upload
johanna-aerts -
Category
Documents
-
view
216 -
download
0
Transcript of Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen &...
![Page 1: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/1.jpg)
Metadatabeheer en -beleid
Gerard Baltussen, Errol Graf
Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven
8 april 2009
![Page 2: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/2.jpg)
Metadata en ontsluiting
Even voor alle duidelijkheid:
Met behulp van metadata kun je publicaties, digitale bronnen, voorwerpen, begrippen en, in het geval van een bibliotheek, ook informatie nader omschrijven.
Deze metadata kan gebruikt worden om in bestanden als catalogi de gewenste bronnen en documenten te zoeken, te vinden en te herkennen.
![Page 3: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/3.jpg)
Metadatabeheer en -beleid
- Aanwezig bij de UBL? - Nodig?- Hoe tot stand brengen
– Inventarisatie huidig metadatabeleid– Vaststellen nieuw metadatabeleid– Vernieuwing doorvoeren– Opzet onderhoud metadatabeleid
- Waarmee rekening houden?– Internationale standaarden– Wensen gebruiker– Informatie-architectuur– Nieuwe ontwikkelingen– ……
}Door wie?
![Page 4: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/4.jpg)
Aanleiding Gang van het document
- Andere manieren van verwerven documenten, bronnen en records:
– verwerven fysieke en digitale bronnen: approvalplans, webordering,
– verwerven records: van leverancier, ontlenen aan GGC en Worldcat, nationale catalogi, ...
- Catalogiseren in Aleph i.p.v. catalogiseren in het GGC
- Nieuwe documenttypen en dus nieuwe formats
- ……
![Page 5: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/5.jpg)
Metadata in Gang van het document
- Wat hebben we aangetroffen?
- Wat hebben we tot nu toe gedaan?
- Wat zijn we van plan te gaan doen?
- Wat vinden jullie ervan?
- Niet zonder jullie!
![Page 6: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/6.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten metadata en ontsluiting:
1. Welk systeem voor ontsluiten? 2. Welke lokale gegevens UBL in GGC?3. Onderwerpsontsluiting?4. Eén metadatabeleid voor alle
publicaties en bestanden?5. Wie is verantwoordelijk voor
metadatabeleid en –beheer bij UBL?
![Page 7: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/7.jpg)
Gang van het document
- In dit deel van het project ‘Gang van het document’ beschrijven we het metadata- beleid voor Aleph/GGC; dus nog niet de andere bibliografische bestanden van de UB Leiden.
- Veranderingen zullen gelden voor nieuwe titels; er zullen dus verschillen komen tussen oude en nieuwe records
![Page 8: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/8.jpg)
Metadata en ontsluiting
Randvoorwaarden voor de bibliotheek:
- MARC21- Duidelijke catalogiseerregels (Fobid?
AACR2? RDA?)- Efficiënt en effectief, weinig handwerk- Alleen het meest noodzakelijke
beschrijven- Kunnen importeren en exporteren
naar GGC en Worldcat- …….
![Page 9: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/9.jpg)
Metadata en ontsluiting
Kreten en meningen:- Ontsluiten = toegankelijk maken van
informatie- Alle informatie in een catalogus is
metadata- Catalogiseren zou opnieuw
uitgevonden moeten worden- Onderscheid hoofdwoord en andere
catalogusingangen is kunstmatig
![Page 10: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/10.jpg)
Metadata en ontsluiting
In catalogi en andere bibliografische bestanden wordt metadata i.h.a. weer getypeerd door er een bepaald kenmerk aan toe te kennen. De bekendste kenmerken, in catalogi waar ISBD wordt gebruikt, zijn:
auteur, titel, editie, impressum, collatie/vorm, reekstitel,
annotatie, ISBN, onderwerps-ontsluiting.
![Page 11: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/11.jpg)
Metadata en ontsluiting
![Page 12: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/12.jpg)
Metadata en ontsluiting
In andere systemen, bijv. Dublin Core dat in DSpace wordt gebruikt, komen kenmerken voor die grotendeels weer overeenkomen met die in de catalogus:
![Page 13: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/13.jpg)
Metadata en ontsluiting
![Page 14: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/14.jpg)
Metadata en ontsluiting
Resource Description and Access (RDA):• ‘opvolger’ van AACR2• gebruikt naast ontsluiting ook
moderne technieken om relaties tussen (vormen van) informatie te vinden en beschikbaar te maken.
• richt zich op het ontsluiten en toegankelijk maken van alle soorten bronnen: fysiek en digitaal
• toekomstvaste structuur, zowel technisch als inhoudelijk
![Page 15: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/15.jpg)
Metadata en ontsluitingRDA gebruikt:
Attributes (Kenmerken)- Attributes of manifestation and item - Attributes of work and expression - Attributes of person, family, and corporate body - Attributes of concept, object, event, and place
Relationships (Verbanden)- Primary relationships between work, expression,
manifestation, and item - Relationships to persons, families, and corporate
bodies associated with a resource - Subject relationships - Relationships between works, expressions,
manifestations and items - Relationships between persons, families, and corporate
bodies - Relationships between concepts, objects, events, and
places
![Page 16: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/16.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten metadata en ontsluiting:
1. Welk systeem voor ontsluiten? 2. Welke lokale gegevens UBL in
GGC?3. Onderwerpsontsluiting?4. Eén metadatabeleid voor alle
publicaties en bestanden?5. Wie is verantwoordelijk voor
metadatabeleid en –beheer bij UBL?
![Page 17: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/17.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten gegevens in het GGC: - GGC is niet langer basis voor de ‘catalogus’
van de UBL- Gegevens op nivo 0 (bibliografisch) zo
volledig mogelijk;- Gegevens op nivo 1 (algemene additionele
gegevens lokaal) zouden kunnen vervallen;- Gegevens op nivo 2 (exemplaarinformatie)
beperken tot uitleenindicatie, holding (bij tijdschriften) en lokaal administratief nummer.
![Page 18: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/18.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten metadata en ontsluiting:
1. Welk systeem voor ontsluiten? 2. Welke lokale gegevens UBL in GGC?3. Onderwerpsontsluiting?4. Eén metadatabeleid voor alle
publicaties en bestanden?5. Wie is verantwoordelijk voor
metadatabeleid en –beheer bij UBL?
![Page 19: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/19.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten onderwerpsontsluiting: - geen NBC, geen GOO trefwoorden- geen lokale classificatie en
trefwoorden, ook niet op exemplaarniveau
- wel: - Dewey en/of LoC (classificatie/subject
headings)- abstracts, ToC
- Library 2.0: participatie en inbreng van eindgebruiker
![Page 20: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/20.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten metadata en ontsluiting:
1. Welk systeem voor ontsluiten? 2. Welke lokale gegevens UBL in GGC?3. Onderwerpsontsluiting?4. Eén metadatabeleid voor alle
publicaties en bestanden?5. Wie is verantwoordelijk voor
metadatabeleid en –beheer bij UBL?
![Page 21: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/21.jpg)
Metadata en ontsluitingMetadatabeleid bepaalt in essentie hoe de bibliografische bestanden van de UB Leiden
gebruikt kunnen worden door studenten, medewerkers en anderen.
Ook wordt hierin bepaalt hoe uitwisselbaarheid met externe bestanden zo optimaal mogelijk kan plaats vinden.
Eén beleid maakt het werk voor functioneel beheerders
en voor diegenen die de gegevens moeten invoeren en
op hun waarde moeten beoordelen eenvoudiger.
![Page 22: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/22.jpg)
Metadata en ontsluiting
Discussiepunten metadata en ontsluiting:
1. Welk systeem voor ontsluiten? 2. Welke lokale gegevens UBL in GGC?3. Onderwerpsontsluiting?4. Eén metadatabeleid voor alle
publicaties en bestanden?5. Wie is verantwoordelijk voor
metadatabeleid en –beheer bij UBL?
![Page 23: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/23.jpg)
Metadata en ontsluitingDe sector VOM is in principe verantwoordelijk voor de formele ontsluiting van de collecties van de UB Leiden.Het hoofd van de sector VOM is daarmee ook inhoudelijk verantwoordelijk voor het metadata-beleid en de uitvoering daarvan bij de
bibliotheek.
Voor de specifieke ontsluiting (onderwerpsont-sluiting, voor oude drukken, handschriften, etc.)
zijn de betreffende deskundigen verantwoordelijk.
Voor de functionele zaken in de verschillende systemen van de UB Leiden is de sector DD verantwoordelijk.
![Page 24: Metadatabeheer en -beleid Gerard Baltussen, Errol Graf Project Herinrichting processen bestellen & beschrijven 8 april 2009.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022062418/5551a0ef4979591f3c8b9b50/html5/thumbnails/24.jpg)
Metadata en ontsluiting
Hartelijk dank voor uw aandacht!
Vragen/opmerkingen?
[email protected]@library.leidenuniv.nl