MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt...
Transcript of MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt...
![Page 1: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/1.jpg)
MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT
DERMATİTLER Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi
Dermatoloji Bölümü
Uzm. Dr. Aslı AYTEKİN
![Page 2: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/2.jpg)
Mesleki Deri Hastalıkları
*Mesleki deri hastalıkları tüm meslek hastalıklarının %10-20’sinden sorumludur.
*Gelişmiş ülkelerde bu oran %1’e kadar düşmekte ve işçi sağlığına verilen önemin bir göstergesi kabul edilmektedir.
![Page 3: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/3.jpg)
Sanayideki gelişmeler
↓
Çok sayıda irritan/ alerjene maruziyet artışı
↓
Mesleki dermatozlarda çeşitlilik
↓
“Airborne dematozlar” tanısal problemler oluşturduklarından hem hasta hem de doktor için
büyük bir bulmaca
![Page 4: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/4.jpg)
Airborne Dermatoz?
Toz
Sprey
Polen
Uçucu kimyasalların
duman ve/veya partikülleri
↕
havayolu aracılığı ile deriye teması
↓
Airborne Dermatoz
![Page 5: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/5.jpg)
Airborne dermatozlarda
“Dooms-Goosens” sınıflaması 1. Alerjik airborne kontakt dermatit
2. İrritan airborne kontakt dermatit 3. Airborne fotoallerjik reaksiyonlar 4. Airborne fototoksik reaksiyonlar 5. Airborne kontakt ürtiker Nadiren →
akne benzeri lezyonlar, likenoid erüpsüyonlar, akne rosase, eritema multiforme ve pellegra benzeri lezyonlar
![Page 6: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/6.jpg)
Airborne Kontakt Dermatitler (ABKD)
Airborne dermatozların en sık görülen formu nedir ?
ABKD
Kişiler airborne kontaktanlara duyarlanma nasıl olur ?
Direk, indirek temas, sindirim yoluyla, bitkisel kozmetikler aracılığıyla
Bir kontakt dermatitin havayolu aracılığıyla meydana geldiği nasıl anlaşılır?
Toz, damlacık veya uçucu bir ajanın ortamda bulunması, hastanın öyküsü ve takipleri, lezyonların klinik dağılımı ve epikutanöz testler ile sorumlu ajanın belirlenmesi
![Page 7: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/7.jpg)
ABKD’lerin Epidemiyolojik Özellikleri
Mesleksel ABKD
dezenfektanlar,
ilaçlar,
bitki ve ağaç ürünleri
plastikler,
lastikler,
yapıştırıcılar,
metaller
Mesleksel Olmayan ABKD
genellikle bitkisel orijinli
en sık “parthenium hysteroporus”
![Page 8: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/8.jpg)
ABKD’lerin İmmunolojisi
Sürekli alerjene temas →T hücre proliferasyonunda artış → spesifik alerjenle karşılaşıldığında mediatör salınımı → hücresel ımmun cevap
Tip 4 hipersensitiviteyi destekleyen bulgular:
IL-6, IL-8, IL-7ve TNF’deproinflamatuar sitokinlerde artış,
IL-4, IL-10 gibi antiinflamatuar sitokinlerde azalma
Tip 1ve Tip 3 hipersensitivite reaksiyonu ile meydana geldiğini gösteren deneysel çalışmalar
![Page 9: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/9.jpg)
Tablo-2. "Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)
A. Kaşıntı Klinik şiddet skoru
yok 0
hafif 1
orta 2
şiddetli 3
B. Lezyon tipi Klinik şiddet skoru
papül 1
plak 2
likenifiye papül 3
likenifiye plak 4
eksüdatif lezyon 5
C. Eritem Klinik şiddet skoru
yok 0
hafif 1
orta 2
şiddetli 3
D. Tutulan yer Klinik şiddet skoru
yüz
alın 0.2
yanaklar 0.2 (herbiri)
burun, çene 0.1 (herbiri)
periorbital alan 0.05 (herbiri)
kulak, retroauriküler alan 0.1 (herbiri)
boyun (ön ve arka) 0.2 (herbiri)
kafa derisi 0.7
üst ekstremite
el dorsalleri 0.2 (herbiri)
önkol fleksör 0.4 (herbiri)
önkol ekstansör 0.4 (herbiri)
kol fleksör 0.4 (herbiri)
kol ekstansör 0.4 (herbiri)
omuz 0.2 (herbiri)
toraks 2
abdomen 2
sırt (üst ve alt) 2 (herbiri)
alt ekstremite
ayak dorsalleri 0.2 (herbiri)
bacakların ön kısmı 0.8 (herbiri)
bacakların arka kısmı 0.8 (herbiri)
"Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması
![Page 10: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/10.jpg)
Tanı
Mesleksel olanı mesleksel olmayandan ayırt etmek önemli
Mesleksel ABKD→ iyi alınmış bir meslek öyküsü, iş yerinde benzer yakınması olan hastaların varlığı, iş yerinden uzaklaştırılması ile lezyonlarda gerileme gibi “Matias kriterleri” lezyonların morfolojik özeliklerinin değerlendirilmesi
Mesleksel ABKD’lerde irritan/alerjik ayırımı
Mesleksel irritan ABKD’lerde→ iş yerinin toz ölçüm analizleri havadaki partiküllerin direk mikroskopik incelemesi
Mesleksel alerjik ABKD’lerde→ standart ve özel seri deri yama testleri iş yerinde kullanılan malzemeler ile yama testleri
ürün güvenlik formlarının incelenmesi
![Page 11: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/11.jpg)
Mathias Kriterleri
1-Klinik görünüm kontakt dermatitle uyumlu mu? 2-Olası irritan veya alerjik maddelerle iş yerinde temas
var mı? 3-Lezyonların yerleşim yeri ile mesleksel maruziyetle
uyumlu mu? 4-Lezyonların başlangıcı ile maruziyet arasındaki ilişki
kontakt dermatit ile uyumlu mu? 5-Mesleksel olmayan maruziyetler dışlandı mı? 6-İş yerinden uzaklaştığında lezyonlarda gerime oluyor
mu? 7-Deri yama testleri ile olası bir alerjen/ irritan saptandı
mı?
![Page 12: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/12.jpg)
I- Mesleksel alerjik ABKD
• En sık bildirilen airborne dermatoz formudur.
• Avrupa standart seri deri yama testleri (%50-80 )
• Özel seri deri yama testleri • Hastanın kullandığı
malzemelerden yapılan testler
Test pozitif ise: Alerjik MKD Test negatif ise: İrritan MKD
![Page 13: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/13.jpg)
Deri Yama Testleri
• Alerjenler finn chamberlar
içeren flasterler ile sırtın üst kısmına ve kılsız alana uygulanır.
• Test sonuçları 48, 72 ve 96. saatte değerlendirilir.
• Eritem:+ • Eritem ve endürasyon: + + • Endürasyon ve vezikül: + + • Endürasyon ve bül: + + + +
![Page 14: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/14.jpg)
Mesleki Alerjenleri Belirlemede Deri Yama Testleri
• Kuaför serisi • Dental seri • Matbaacı serisi • Kesme yağları serisi • Epoksi resin serisi • Isosiyanat serisi • Metal serisi • Hastanın iş yerinden
getirdiği maddeler ile hazırlanan deri yama testleri
![Page 15: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/15.jpg)
1-İlaçlara bağlı mesleksel ABKD
İlaç üretim fabrikası çalışanlarında,
yaşlı ve düşkünlere bakan hasta bakıcı ve hemşirelerde
İlaçlar deriye direk temasla
tabletin kırılması veya ezilmesi sırasında oluşan aerosoller ve
üretim aşamasındaki ara veya son ürünlerin aeroselleri aracılığıyla
→ kontakt dermatitler
Azitromisin Tetrazepam İnhaler budesonid Olanzapine Simvastatin Carvedilol Zolpidem Tylosin Omeprazol Pristinamycin isofloran buharı mesna
benzoyl peroxide
![Page 16: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/16.jpg)
2-Alerjenlere bağlı mesleksel ABKD
sağlık çalışanları
inşaat sektörü çalışanları
boyacılar
metal sanayi çalışanları
• Akrilatlar
• Pentaerythritol triacrylate
• Trimethylolpropane triacrylat
• Metaakrilatlar
• 2-Hydroxethyl methacrylate
• Triethylene glycol dimethacrylate
• Ethylene glycol dimethacrylate
• Latex
• Epoksi reçineleri[
• Thiuramlar
• Koruyucular ve diğer kimyasallar
• 4-(bromomethyl)benzoic acid
• Tetramethyluronium Hexafluorophosphate
• Metilkloroizotiazolinon/ Metilizotiazolinon
• 1,2-benzisothiazolin-3-one
• Metaller, Altın, Radyum
• Potasyum metabisülfit
• Paladyum, platin
![Page 17: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/17.jpg)
3-Dezenfektanlara bağlı mesleksel ABKD
• Literatürde bu gruba bağlı vakaların sayısı az
• Bir geriatri bölümü hemşiresinde →didecyldimethylammonium chloride
• temizlik işçilerinde → usnic acid
![Page 18: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/18.jpg)
4- Ahşap ürünleri çiçek, bitki ve tozlarına bağlı
mesleksel ABKD:
Tahta, bitki tozları ve/veya ağacın kendisine karşı gelişebilir
Elle/ makine ile tahta işleri yapan iş kolları
Çiftçiler
Kereste işçileri
Tahta mücevherat işi yapanlar
Müzik enstrümanları imalatçıları
Çiçek ve bitki tozlarına bağlı çiçekçiler
• Gömlek yakası, pantolon paçası ve kol ağızları gibi tozların sıkıştığı ve tuzağa düştüğü alanlar
• Kuru, kaşıntılı ve likenifiye dermatit
• Faveira amargosa
• Pinus roxburghii
• Tarçın tozları
• Machaerium scleroxylon
• Safran soğanı
• Livestock talaşı
• Kekik talaşı
• Eucalyptus pulverulenta
![Page 19: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/19.jpg)
II- Mesleksel irritan ABKD
• Mesleksel irritan ABKD’ler daha sık görülüyor !!!! fakat az bildiriliyor
• İrritan ajan ???? → çoğu vaka tanı alamıyor
• Tuzağa düşmüş, sıkışmış deri alanlarında irritasyon
• Kaşıntı önemli
DİKKAT:
Gömlek yaka altı, ön kollarda gömlek manşeti altı
ve alt bacakta pantolon bileği
.
• cam iplikçikler →deride kesikler ile likenifiye dermatitler
• asbest lifleri → dikensi özellikleriyle avuç içlerinde kalınlaşmalar
• çimento ve tahta tozları → mekanik irritasyon ile kronik kaşıntı
![Page 20: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/20.jpg)
III-Mesleksel Fotoalerjik ABKD
• Hayvansal ilaçlar ve hayvanların medikal beslenmesi ile uğraşan tarım işçileri
• İlaçların fototoksik ve fotoalerjik yan etkilerine mesleksel olarak maruziyet
aquindox ve chlorpromazine
![Page 21: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/21.jpg)
IV- Mesleksel airborne kontakt ürtiker:
• Bir laboratuar teknisyeninde →didecyl dimethyl ammonium klorid
• Poliüretan yapıştırıcılara maruz kalan bir kimya fabrikası çalışanında → diphenylmethane-4,4'-diisocyanate
• Hindiba yaprakları ile uğraşan bir çiftçide → “airborne” protein kontakt dermatit
![Page 22: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/22.jpg)
Tedavi
• Akut tedavide ilk adım →
ajanın yıkama ile vücuttan uzaklaştırılması
ajanla temasın kesilmesi
• Topikal tedaviler → steroidler,nemlendiriciler vb.
• Sistemik tedaviler → steroidler, metotreksat, azothioprin
• Tedavinin uzun dönemde başarısı → kontakt dermatit etkenini bulup ortadan kaldırmak
![Page 23: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/23.jpg)
Korunma
İş yeri koşullarının düzenlenmesi →ısı, nem, aspirasyon mekanizmaları
Örneğin; yalıtım işçilerinde → nemli ve sıcak ortam hastanın elini yukarı kaldırarak çalışılması şikayetlerde↑ ABDK gelişen hemşirelerde → ilaçların ezmekten kaçınmaları uygun ekipman ve örtücü kıyafet kullanmaları Nemlendirici ve bariyer krem kullanımı → epidermisin iyileşme sürecini hızlandırma irritan ve/veya alerjen maddenin deri ile temasını kesme yaşam kalitesinde artış “kuaternium-18 bentonit “ gibi doğal kil içeren kremler
![Page 24: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/24.jpg)
Kişisel Koruyucu Donanımlar 1- Toz Maskeleri
• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında; tozla mücadelede toz
oluşumunu önlemekte amaç → kaynağında tozu bastırmak uygun havalandırma ile toz yoğunluğunu seyreltmek öngörülen ZAOD/TWA (toplam toz miktarı mg/m3) düzeyi altında tutmak
esastır.
• Tozlu ortamda çalışma sırasında → toz maskesinin filtresinin toz süzme özelliği tam olarak bilinmeli maske yüze tam oturmalı ve düzenli bakımı sağlanmalıdır
• Toz maskesi → Bir vardiyada toplam bir saati geçmeyen kısa süreli tozlu
çalışmalarda yardımcı araç olarak kullanılır.
![Page 25: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/25.jpg)
Kişisel Koruyucu Donanımlar 2- Eldiven
• Çalışanın çalışma koşullarına göre düzenlenmeli ve çalışma süresi boyunca uygulanmalıdır.
• Meslekte çalışma süresi uzadıkça eldiven kullanma sıklığı azalıyor
• Eldiven kullanımına bağlı → Sağlık personelinde latex, İnşaat işçilerinde thiuram duyarlılığı
gelişmekte Neofren, kauçuk ve vinil eldivenler epoksiye
karşı korumadıkları, nitril yapıda olmalı Eldivenin deri ile temasını engellemenin en
iyi yolu bez astar içermesi
![Page 26: MESLEKSEL “AİRBORNE” KONTAKT DERMATİTLER · 2015. 12. 3. · Tablo-2."Airborne" kontakt dermatitde klinik şiddet skorlaması (adapted from Verma et al.)A. Kaşıntı Klinik](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022071502/612264bd7177a354ef403e5a/html5/thumbnails/26.jpg)
Kişisel Koruyucu Donanımlar 3- İş elbisesi
• Çalışma süresi boyunca derinin açıkta kalan yerlerin mesleğe uygun iş elbisesi ile örtülmesi kontakt duyarlılığı azaltır
• Tozlu iş yerlerinde çalışanlar kendi kıyafetleri ile çalıştıklarında üzerilerinde biriktirdikleri alerjen/ irritanları gündelik yaşamlarına taşımakta bu da duyarlılığı artırmakta