MEB AB hibe programlarına proje hazırlama rehberi

7/31/2019 MEB AB hibe programlarna proje hazrlama rehberi

1/92

AVRUPA BRL HBE PROGRAMLARINA YNELK

PROJE HAZIRLAMAREHBER


2/92

T.C.

Mill Eitim BakanlProjeler Koordinasyon Bakanl

Komisyon:

Basm Yeri:Gke Ofset Matbaaclk Ltd ti

0 312 395 93 37www.gokceofset.com.tr

2011 - Ankara

AVRUPABRLHBEPR

OGRAMLARINAYNELK

P

ROJEHAZIRLAMAREHBER


3/92

3

NSZ

B

ilim ve teknoloji gnmzde ba dndrc bir hzla ilerlemekte, haberleme

ve ulam aralar sayesinde dnya kk bir ky hline gelmektedir. Bylece

ticaret, sanayi ve imalattan kltrel alanlara kadar lkeler arasnda ortak

alma imknlar domakta, hatta bu giderek zorunlu hle gelmektedir. Bir asrncesinin insanlar pek ok alanda yetenek sahibi iken gnmz insanlar bilimsel

almalarn detaylanarak gelimesi zerine yalnz belli bir konuda yetenek ya da

uzmanlk gsterebilmektedir. Buna karlk gnmz problemleri, bir kiinin hatta

bir kurumun zemeyecei kadar karmaktr. Ayrca her alanda kyasya bir rekabet

sz konusudur. Byle bir ortamda kurum ve toplumlarn varlklarn srdrebilmeleri

iin zaman, insan gc ve dier kaynaklar en iyi ekilde deerlendirme zorunluluu

vardr. Bu da bir plan ve programla gerekletirilebilir. Plan ve program ise bir

organizasyon iidir.

Baarlarn srekli olmas, toplum hayatnn nizam ve ahenginin salanp

devam etmesi isteniyorsa bunlara ynelik bir plann bulunmas gereklidir. Bu plann

bir programa balanmas ve program oluturan alt blmlerin belirlenerek bunlara

zg projelerin hazrlanp hayata geirilmesi gerekir.

Projeler, programlarn yap talar olup programlarn gereklemesi projelerin

baarsna baldr. Bu sebeple sistemli, planl ve bilinli almann bir gstergesi olarak

alglanan proje dncesi ve projeli almalar son yllarda byk rabet grmektedir.

Projeli almann en nemli zellii onun rutin bir i olmayp istisna olmas,

bir kez uygulanmas, i yaps, hede, girdiler ve beklenen sonu gibi temel esaslarda

mutlaka arkllklara sahip olmasdr.

Projeli alma nemli olmakla birlikte bir almann nne proje

kelimesinin eklenmi olmas, onun projeli alma olduu anlamna

gelmemelidir. Projeli alma; tanmlanm bir hedei, birbiriyle ilikili

aktiviteleri, belli sresi, ulalmas gereken sonular, sorumluluk ve yetki

snrlar izilen bir ekibi ve kullanlmak zere btesi olan bir almadr.

En g projelerde bile iler tam olarak tanmlanr ve mantkl olarak blmlere

ayrlrsa hibir iin byk olmad grlr. Bu da bizi, Yolu ve yntemi aratrlp

bulunur ve buna gre hareket edilirse baarlamayacak i yoktur. sonucuna gtrr.Eitime ayrlan btenin her yl artrlmasna ramen eitim giderleri de

artmaktadr. Bu skntlarn bir ksmn gidermek ve ada eitim imknlarn yurt


4/92

AVRUPA BRL HBE PROGRAMLARINA YNELK PROJE HAZIRLAMA REHBER

4

sathna yaymak iin eitli on ve inans kurulularyla ortak almalar yaplmaktadr.

Bir projenin uluslararas standartlarda hazrlanm olmas projenin baarl olmasnda

etkilidir. nk proje iin kaynak talep edilen lke ya da kurulu kendi ltlerine

uygun konuya ncelik verecektir.

Bu eser ayn zamanda bir projenin hazrlanmasnda dikkat edilmesi gereken

konular ve genel kurallar hakknda bilgiler iermektedir. Eitim kurumlarnn

karlatklar problemler konusunda k tutacak; gerekletirecekleri aaliyetleri

proje ormatnda organize etmelerine yardmc olacaktr. Ayrca hem on temininde

kurumlarmza kolaylk salayacak hem de aaliyetlerin bilinli, planl ve programl

bir ekilde tamamlanmas, en nemlisi de srdrlebilmesi konusunda projecilere

destek salayacaktr.


5/92

5

NDEKLER1. PROJE KAVRAMI

1.1.Proje Nedir? ............................................................................................................................................................................

1.2.Bir Projede Bulunmas Gereken Temel zellikler .......................................................................................................1.3.Proje nerisi Hazrlarken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ................................................................................1.4. Projenin Planlamas .............................................................................................................................................................

2. PROJE DngS YnEtM2.1.Proje Dngs .......................................................................................................................................................................2.2.Proje Dngs Aamalar ...................................................................................................................................................2.3.Proje Dngs Ynetiminin Yararlar .............................................................................................................................2.4.Proje Dngs Ynetiminin Prensipleri ........................................................................................................................

3. MAntIKSAL EREVE YAKLAIMI

3.1.Mantksal ereve Yaklamnn Geliimi ......................................................................................................................3.2.Mantksal ereve Yaklamnn Yararlar ......................................................................................................................3.3.Mantksal ereve Yaklam Aamalar .........................................................................................................................

3.3.1. Payda Analizi .............................................................................................................................................................3.3.1.1.Paydalarn Katlm Yarar.............................................................................................................................3.3.1.2.Proje Tasarlarken Payda Analizi Sonularnn Kullanm ..................................................................3.3.1.3.Payda Analizi Uygulama Admlar ............................................................................................................

3.3.2. Sorun Analizi ...............................................................................................................................................................3.3.2.1.Sorun Analizinin Aamalar .........................................................................................................................

3.3.3. Hede Analizi ................................................................................................................................................................3.3.3.1. Hede Analizinin Aamalar ..........................................................................................................................

3.3.4. Strateji Analizi .............................................................................................................................................................3.3.4.1.Alternati Seeneklerin Tespiti ve Strateji Analizi ...................................................................................

3.3.5. Mantksal ereve Tablosu ......................................................................................................................................3.3.5.1.Mantksal ereve Tablosunda Hiyerari ...................................................................................................3.3.5.2.Mantksal ereve Tablosu Hazrlama Admlar ......................................................................................

4. HBE KAYnAKLARI ...................................................................................................................................

5. HBE PROgRAMI 5.1.Hibe Programlarna Giri ....................................................................................................................................................

5.1.1. Hibe Programna Bavuru Belgeleri .....................................................................................................................

5.1.2. Hibe Program Belgeleri Hazrlanrken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar ...........................................5.2.Hibe Bavuru Formunun (EK - A) ve Dier Belgelerin Doldurulmas ..................................................................

5.2.1. Hibe Bavuru Formu nun (EK - A) Ksm A Bileenleri.................................................................................5.2.2. Hibe Bavuru Formu nun (EK - A) Ksm B Bileenleri ..................................................................................

5.2.2.1. Projenin Tanm ...................................................................................................................................................5.2.2.1.1. Proje Ad ......................................................................................................................................................5.2.2.1.2. Yer ..................................................................................................................................................................5.2.2.1.3. Merkezi Finans ve hale Biriminden (MFB) Talep Edilen Hibe Tutar .....................................5.2.2.1.4. Proje zeti ...................................................................................................................................................5.2.2.1.5. Hedeer .......................................................................................................................................................5.2.2.1.6. Gerekelendirme ......................................................................................................................................

5.2.2.1.7. Faaliyetlerin Ayrntl Tanm ................................................................................................................. 5.2.2.1.8. Yntem..........................................................................................................................................................

5.2.2.1.9. Proje Sresi ve Faaliyet Plan ................................................................................................................


6/92


6

5.2.2.1.9.1. Faaliyet Plan Hazrlama Esaslar ..............................................................................................5.2.2.1.9.2. Faaliyet Plan Hazrlama Aamalar ..........................................................................................5.2.2.1.9.3. Faaliyet Plan Tablosu (Gantt emas) .....................................................................................

5.2.2.2.Projeden Beklenen Sonular.........................................................................................................................5.2.2.2.1. Hede Gruplar zerinde Beklenen Etki ............................................................................................5.2.2.2.2. Yaynlar ve Dier ktlar .......................................................................................................................5.2.2.2.3. arpan Etkisi ..............................................................................................................................................5.2.2.2.4. Srdrlebilirlik .......................................................................................................................................

5.2.2.3.Projenin Btesi ...................................................................................................................................................EKLER ..........................................................................................................................................

Faydal Likler ................................................................................................................................

Kayaka .........................................................................................................................................


7/92

7

1. PROJE KAVRAMI

1.1. Proje nedir?

Proje; belirlenmi bir sre ve bte dahilinde, kaynaklarn nasl ve ne ekilde

kullanlacan gsteren, ak olarak tanmlanm hedeeri elde etmeye ynelik bir

dizi aaliyet sonucu orta ve uzun vadede baary hedeeyen stratejik plandr.

1.2. Bir Projede Bulumas gereke temel zellikler

Bir projede bulunmas gereken temel zellikler unlardr:

Proje, bir ihtiyatan domal ve ihtiyacn kayna olan sorunu zmek iin

kurgulanmaldr.

Belirlenen ihtiyalar dorultusunda aka belirtilmi hedeeri olmaldr.

lgili taraar net bir ekilde belirlenmi olmaldr (lgili taraar; projenin

iinde bulunduu evre, rnn/hizmetin sunulduu kitle, projede grev alanlar,

inansman kurulularvb.).

Projenin uygulanaca yer (kapsayaca blge ve/veya meknlar) belirli

olmaldr.

Belirli bir zaman diliminde gereklemelidir.

Belirli bir btesi olmaldr.

Belirli kaynaklar tketmeli ve sonucunda belirli ktlar salamaldr.

Unsurlar anlamnda zgn ve tek olmaldr.

Hedeere ulamak iin yaplmas gereken her aaliyet ve bu aaliyetlerin nasl

bir sralama ile gerekletirileceinin ayrntlar belirlenmi olmaldr.

Srdrlebilirliin (proje tamamlandktan sonra ktlarn devamll) naslsalanaca aklanm olmaldr.

Uygulama aamasnda projeyi etkileyebilecek varsaymlar net ve kabul

edilebilir olmaldr.

Proje; belrlenm brsre ve bte dahlnde,kaynaklarn nasl ve neeklde kullanlacangsteren, ak olaraktanmlanm hedeerelde etmeye ynelk brdz aalyet sonucu ortave uzun vadede baaryhedeeyen stratejkplandr.

Alt drst adam altryorum; Bldm her ey bana onlar rett.smler: Ne, Neden, Ne Zaman, Nasl , Nerede ve Km.

Rudyard Kplng


8/92


8

1.3. Proje erisi Hazrlarke Dikka Edilmesi gereke Usurlar

Proje nerisi; belirli bir sorunun zmn hedeeyen bir dizi etkinliin ayrntl

anlatmdr. neri aadaki konularda ayrntl aklamalar getirmelidir:

Projenin gerekesi,

Projenin aaliyetleri ve uygulama takvimi,

Metodoloji,

Gerek duyulan insan kaynaklar, ayni ve parasal kaynaklar.

Nitelikli bir proje nerisinin hazrlanmas, nemli lde aratrma, ikir alveriive gemi deneyimlerden ders alnmasn gerektiren bir sretir. yi ormle edilmi

bir proje, kaynann ve aydalancnn nceliklerine ve belirlenen politikalara

dayandrlmaldr. AB kaynakl projelerde AB kalknma ve i birlii politikalaryla

uyum iinde olunmal ve bu kapsamda gelitirilmesi planlanan projelerde mmkn

olduunca bu politikalara desteklenmelidir. Projenin bunlar nasl destekleyeceini

gstermek iin esasl bir sav ortaya konulmal (demokrasi ve insan haklarnn

gelitirilmesi, yoksulluun azaltlmas ve/veya ekonomik entegrasyon, srdrlebilir

kalknma, cinsiyet eitliinin desteklenmesi, vb.) ve mali kayna salayacak otorite

(Avrupa Komisyonu) tarandan belirlenmi ve belirlenecek olan stratejik planlarve operasyonel programlarla uyumlu olmaldr. Bu stratejik planlar ve operasyonel

programlarn ncelikleri ve kapsam, politika kararlarn uygulamaktan sorumlu

otoritenin geni alma alanlarndan oluur. Bu geni alma alanlarna ou kez

Program ad verilir ve bunlar da kapsam ve lek bakmndan aslnda birer makro

projedir. Bu konuda ABnin aday lkelerin adaylk srecinde ngrd Katlm

ncesi Mali Yardm Aracnn (IPA) be ana bileeninden drdncs olan nsan

Kaynaklarnn Gelitirilmesi Operasyonel Program buna bir rnek tekil etmektedir.

Bir programn hedeerinin gerekletirilmesi iin ulusal ve yerel kapsamda destek

arayan sorumlu ve yetkililer, projelere ihtiya duymaktadr. Dolaysyla AB tarandan

desteklenecek bir proje, devam eden aaliyetleri desteklemek yerine yeni bir ikir

ortaya koyup gelitirmeli ve yksek ncelie sahip ihtiyalar karlamaldr. Bu

bakmdan bir kamu sektr aaliyetinin desteklendii yerlerde proje hedeeri genel

kapsamda ulusal politikalara ve yerelde sektr politikalarna, katk salamaldr.

rnein, bir program aadaki zelliklere sahip olabilir:

Bir sektrn tamamn kapsayabilir (eitim sektr),

AB kaynakl projelerdeAB kalknma ve brlpoltkalaryla uyum ndeolunmal ve bu kapsamdageltrlmes planlananprojelerde mmknolduunca bu poltkalaradesteklenmeldr.

AB tarandandesteklenecek br proje,devam eden aalyetlerdesteklemek yerne yenbr kr ortaya koyupgeltrmel ve yksekncele sahp htyalarkarlamaldr


9/92

9

Eitim sektrnn bir ksmna odaklanabilir ( ilkretim, okul ncesi, vb.),

Ortak bir odaklanma ile bir projeler paketi olabilir (ASYA-AB niversite

balantlar program),

Br dz arkl bleenle sadece byk br projenn esas tbaryla ne olduunutanmlayablr.

ekil 1. Politikalar, programlar ve arasndaki iliki

Bu ekilde, arkl otoriteler tarandan belirlenen programlara ynelik projelerin

tasarmnda baz nemli n deerlendirme ltlerine dikkat edilmelidir. Yani projenin

donr (mali kayna veren) kurum ya da kurulu tarandan kabul edilmesinde

dorudan etkili olan ltler vardr ve genel olarak bunlar aadaki gibi sralanabilir:

Kalknma planlar, Kamu Kurumlar Stratejik Planlar ve ilgili sektr

programlaryla uyum ierisinde olmaldr.

Tecrbelerden karlan dersler ile birlikte devam eden/planlanm olan dierprojeler/programlar deerlendirilmeli ve strateji seimine dahil edilmelidir.

Sektrde ya da benzer evrede uygulanan projeler/programlardan karlan

derslere bavurulmaldr (inceleme ve deerlendirme raporlarndan).

Yaplacak projenin devam eden ya da planlanm projelerle btnlk iinde

olmasna dikkat edilmelidir.

Kilit paydalar ve hede gruplar aka tanmlanmal, zvarlk ve kurumsal

kapasite konular analiz edilmeli ve projeye yerel sahiplenme salanmaldr.

Ulusal ve sektrel

politikalar

AB kalknma

politikalar ve lke

stratejisi

Hkmet programlar

Kamu ve kamu harici

kurumlarn (STK)

ncelikleri ve

programlar

Proje Proje Projeler

Farkl otortelertarandan belrlenenprogramlara ynelkprojelern tasarmndadonr (mal kaynaveren) kurum ya dakurulu tarandan kabuledlmesnde dorudanetkl olan ltlere dkkatedlmeldr.


10/92


10

Hede gruplara ynelik sosyo-ekonomik duruma ve cinsiyete gre veri

salanmaldr (salk, eitim, gelir, insan kaynaklar vb.)

zellikle projenin uygulamasndan sorumlu olan kurum(lar)un yaps,

kapasitesi ve idari durum deerlendirmesi hazrlanmaldr (gl ve zay taraar).

Projenin zmek istedii sorunlar analiz edilmeli (Sorun analizi neden-sonu

ilikisinin deerlendirmesini ierir ve hede gruplar etkileyen sorunlar tanmlar.) ve

projenin deinmeyi amalad sorunlar ve/veya rsatlar tanmlanmaldr.

Hedeer ak olmal ve net bir ekilde tanmlanm olan ihtiyalar

karlamaldr.

Projenin genel hedei ile, ilgili politika, program veya sektr hedei arasnda

net balant kurulmal ve bu sayede projenin uzun vadedeki kalknma hedeine nasl

katkda bulunaca iade edilmelidir.

Proje amac; projenin uygulanmasyla hede gruplarn elde edecekleri

dorudan ayday/aydalar aka belirtmeli ve hede grubun/gruplarn karlatklar

sorunlarn analizi ile uyum ierisinde olmaldr.

Kaynak ve malyet uygulamalar net olmal, n tahmn malyet analzler

gerekletrlmeldr.

Projenn evre, teknk ve sosyal alardan kabul edlr ve srdrleblr olmas

gerekt blnc le hazrlk yaplmaldr.

Proje teknik adan gerekletirilebilir olmal, proje hedeeri ierisinde varsa

ilgili endstri standartlarn karlamal ve hede grubun ihtiyalarna/kaynaklarna

uygun teknolojiyi uygulayabilmeli ve kullanabilmelidir.

Projenin kabul edilebilirliine art katk salayan dezavantajl ve hassas

gruplar (yoksullar, kadnlar, ocuklar, zrl kimseler, yallar ya da hastalar) iin

projenin bir stratejisi bulunmaldr.

Bu ltler; projelerde nerilen aaliyetlerin uygunluunu, teklier iin yaplan

arnn hedeeriyle tutarlln, niteliini, beklenen aydasn, srdrlebilirliini ve

maliyet etkinliini kapsar.

1.4. Projei Plalamas

Proje planlamas yaplmadan iyi bir proje nerisi hazrlanmas mmkn deildir.

Bu nedenle planlama ile ilgili sorunlar ortaya koymann bir yolu proje bileenlerinin

iyi irdelenmesidir. Proje kaleme alnmadan nce (tekli ormlar doldurulmadan)

projeyi oluturan bileenlerin tek tek gelitirilmesi gerekir.

Projenn zmeksted sorunlar analzedlmel ve projenndenmey amaladsorunlar ve/veya rsatlartanmlanmaldr.

Projenn genel hedele, lgl poltka, programveya sektr hedearasnda net balantkurulmal ve bu sayedeprojenn uzun vadedekkalknma hedene naslkatkda bulunaca adeedlmeldr.

Proje planlamasyaplmadan y br projeners hazrlanmasmmkn deldr. Bunedenle planlama lelgl sorunlar ortayakoymann br yoluproje bleenlernn yrdelenmesdr.


11/92

11

Proje bleenler dkkatealnarak yaplacakhazrlk almalartamamlandktan sonraproje teklnn yazlmasaamasna geleblr.Bu aamada verleceken temel karar, projenersnn er veyapsdr. Bu yap,

br yandan projennntel, der yandan danansman salayacakkuruluun steklerdorultusunda belrlenr.

Planlamann her admnda dikkate alnmas gereken bileenler ve dikkate alnmas

gereken hususlar Tablo 1de belirtilmitir.

tablo 1. Proje Plalamasda Dikkae Almas gereke Hususlar

Bilee Dikkae Almas gereke Hususlar

Amac, hedeferi, beklee soucu vehede kilei belirlemesi

Projenin arka plan Belirlenen ama ve hedeer Kuruluun toplumsal anlay Ksa ve uzun vadede beklenen sonular Projenin zecei sorunlar

Projei ierii

Ele alnacak temel ve ana konular Amaca ve hedeere ulamada seilen yntemler

Gerekletirilecek etkinlikler Projeyi srdrmek iin gerekli unsurlar

Projei yeri/yerleri ve ekilikleri zamaizelesi

Farkl etkinliklerin yerleri Projenin sresi Projenin balang ve biti tarihleri Etkinliklerin her biri iin takvim Projenin zaman izelgesinin zeti

Kayaklar

nsan kaynaklar Finansal kaynaklar Altyap

Maliye/gelir Kayaklar Projenin toplam btesi Etkinlikler ve masra trlerine gre ayrntl bte

Uyulayc kuruluu ve oraklar am

Uygulayc kurulu hakknda bilgiler Kapasite ve yapabilirlik analizi birlii yaplan ortaklarn belirlenmesi Ortaklarn kapasite ve yapabilirliklerinin analizi

Proje ekibi ve yeimi

Proje koordinatr Proje ekibinin iletiim yntemleri

D evrelerle iletiim stratejisi ve buna ilikin uygulamalar

zleme, deerledirme ve akip

Projeye ilikin baar ltleri zleme ve deerlendirmenin yntem ve zamanlamas Daha sonraki planlar ve takip

Proje bileenleri dikkate alnarak yaplacak hazrlk almalar tamamlandktan

sonra proje tekliinin yazlmas aamasna geilebilir. Bu aamada verilecek en temel

karar, proje nerisinin ierii ve yapsdr. Bu yap, bir yandan projenin nitelii, dieryandan da inansman salayacak kuruluun istekleri dorultusunda belirlenir.


12/92


12

Projeler, kaynak bakmndan arkl olup ilevsel olarak da baz arkllklar

gsterebilir. Donr kurululara tekli edilen projelerin ormatlar arasnda da kk

arkllklar olabilir. Ancak genel anlamda iyi bir proje teklii hazrlamann kriterleri

deimez. Kalknma projeleri hede, kapsam ve lekleri bakmndan nemli lde

arkllk gsterebilir. Daha kk projeler makul miktardaki mali kaynaklar kullanp

sadece birka ay srebilirken byk projeler birka milyon avro kullanabilir ve birok

yl srebilir. Bunun iin; belirli projeler kapsamnda gelitirilen belgelerden, rnein;

ileride bahsedilecek olan Hibe Bavuru Rehberinden yararlanlabilir.


13/92

13

2. PROJE DngS YnEtM

Proje Dngs Ynetimi, Mantksal ereve Yaklam temeline dayanan, proje

ve programlarn hazrlanmas, uygulanmas ve deerlendirilmesinde kullanlan bir

yntem ve sistematik bir hazrlk aaliyetleri serisidir.

2.1. Proje Ds

Projelerin planlamas ve yrtlmesi, Proje Dngs ad verilen ve birbirini takip

eden alt aamada gerekletirilir. Proje dngs ynetimi, proje tasarm kalitesini

iyiletirmek, uygulama etkinliini artrmak, salanacak ayday artrmak ve proje

sonularnn srekliliini salamak iin kullanlan bir yntemdir.

ekil 2. Proje Ds Aamalar

2.2. Proje Ds Aamalar

Proje Fikrii Belirleme: Projeye ilikin ikirlerin ortaya konduu ve

tasarland ilk k noktasdr.

Proje Formlasyou: Proje ikrinin belirlenmesi sonrasnda, proje ile

ilgili tm detaylarn ortaya karlarak, on kayna salayan kurum tarandan

deerlendirmeye alnmas iin proje metninin ve btesinin hazr hle getirilmesidir.

Deerledirme: Formlasyonu tamamlanm olan proje tekliinin ilgili

kurulular tarandan deerlendirildii aamadr.

Fiasma: n deerlendirmeden gemi olan proje iin on kaynasalayan kurum ve projeyi yrtecek olan kurum arasnda inansman anlamasnn

yapld aamadr.

Proje DngsYnetm, Mantksalereve Yaklamtemelne dayanan,proje ve programlarnhazrlanmas, uygulanmasve deerlendrlmesndekullanlan br yntemve sstematk br hazrlkaalyetler sersdr.

Proje Dngs Aamalar:

Proje Fkrn Belrleme,Proje Formlasyonu,n Deerlendrme,Fnansman, Uygulama,Deerlendrme


14/92


14

Uyulama: Finansman anlamasnda yer alan kaynaklar ve sre iinde

projede ngrlen aaliyetlerin hayata geirildii aamadr.

Deerledirme: Proje sresince belirli aralklarla ve proje sona erdikten

sonra projenin sonularnn ve etkisinin izlenmesi ve deerlendirilmesi aamasdr.

2.3. Proje Ds Yeimii Yararlar

Projenin tasarlanmas ve hazrlanmasndaki yetersizlikleri azaltr.

Projenin, hede gruplarn ihtiyalaryla ilgili olmasn salar.

Projenin salayaca etkinin srekli olmasn salar.

Tm paydalarn tasarlama ve uygulama sahasnda katlmn ngrr.

Risklerin ve baar kriterlerinin dikkate alnmasn salar.

2.4. Proje Ds Yeimii Presipleri

Sorunlar ve zm aralarn tasarlamaya yardmc olmas,

Hede gruplarn sorunlarn yanstmas,

Talebe ynelik zm retimi,

Proje amacnn aydalarnn belirgin, uygulanabilir ve gereki olmas,

Faydann kadn ve erkekler arasnda dengeli dalm,

Yaratlan aydann sreklilie odaklanm olmas,

Tm paydalarn katlmnn salanmas,

Sonularn ve aaliyetlerin amaca uygunluu,

Ama ve sonularla ilgili izleme ve deerlendirme kriterlerinin net olmas,dorulanabilir etki yaratmas, sonucun kontrol edilebilmesi,

Faaliyetlerin uygulanmasnn nndeki engellerin ve risklerin ngrlmesi,

Faaliyetlerin gerekletirilmesi iin gerekli kaynaklarn ngrlmesi,

Standart ve kaliteli anahtar proje dokmanlarnn ve raporlarn retilmesi(izleme, deerlendirme, inansal raporlar vb..),

Mantksal ereve yaklamnn uygulanmas,

proje dngs ynetiminin prensipleri olarak saylabilir.


15/92

15

3. MAntIKSAL EREVE YAKLAIMI

Mantksal ereve yaklam, projenin gerekletirmek istedii deiimin ve

bunun ynteminin mantn zet ve belirgin bir ekilde yaplandrmaya yarayan

bir yaklamdr. Projenin hazrlanmas, planlanmas ve izlenmesiyle ilgili tm bilgileri

Mantksal ereve Tablosu isimli bir tabloda zetler.

ekil 3. Maksal ereve tablosu

Mantksal ereve Yaklam ile Mantksal ereve Tablosu arkldr. Tablo,

mantksal ereve yaklam ile elde edilen bulgularn sonularnn gsterildii, drt

satr ve drt stunu olan grsel bir planlama aracdr.

3.1. Maksal ereve Yaklam geliimi

Mantksal ereve ilk olarak USAID tarandan 1970 ylnda kullanlmaya balanmtr

(www.teamusa.com, www.ausaud.gov.au). Yaklam, 1981 ylnda German Technical

Cooperation Agency (GTZ) tarandan kullanlmaya balanmasyla yaygnlamtr.

GTZ, yaklam amaca ynelik proje planlamas olarak dzenlemi ve lanse etmitir.

Ayn yllarda bu yntem Britanya Department or International Development

(DIFD), Canada Center or International Development (CIDA), International Service

or National Agricultural Research (INSAR), Australia Aid (AusAID) tarandan da

kullanlmaya balanmtr. Avrupa Komisyonu mantksal ereve yaklamn 1992

ylndan beri kullanmaktadr.

3.2. Maksal ereve Yaklam Yararlar

Mantksal ereve Yaklam, projenin neden gerekletirildii (projeningerekesi),

Projenin neyi baarmasnn beklendii (projenin kapsam ve gstergeler),

Mantksal ereveyaklam, projenngerekletrmek steddemn ve bunun

yntemnn mantnzet ve belrgn br ekldeyaplandrmaya yarayanbr yaklamdr. Projennhazrlanmas, planlanmasve zlenmesyle lgltm blgler Mantksalereve Tablosu sml brtabloda zetler.

Mantksal ereveYaklam le Mantksalereve Tablosu arkldr.Tablo, mantksal ereveyaklam le elde edlenbulgularn sonularnngsterld, drt satr vedrt stunu olan grselbr planlama aracdr.


16/92


16

Projenin bunu nasl baaraca (aaliyetler ve aralar),

Projenin baars iin hangi aktrlerin nemli olduu (varsaymlar),

Projenin baarsnn deerlendirilmesi iin gerekli bilginin nereden

bulunaca (dorulama kaynaklar),

Hangi aralarn gerekli olduu (girdiler), projenin maliyetinin ne olaca

(maliyetler),

Projenin balayabilmesi iin hangi n koul(lar)un gerekletirilmesinin

gerektii (n koullar) sorularn cevaplar.

Mantksal ereve Yaklam;

Proje hazrlarken mantksal ereve yaklamn kullanmak proje hazrlayanlar

iin sistematik ve mantkl dnmeyi salar.

Kim? Ne? Nerede? Nasl? gibi sorular cevaplar.

Projenin ama, hede, sonu ve aaliyetleri arasndaki ilikileri gsterir.

Mantksal ereve Yaklam proje ynetiminin drt aamasnda kullanlabilir:

Proje ihtiyacnn belirlenmesi

Projenin tasarlanmas

Projenin uygulanmas

Projenin deerlendirilmesi ve denetlenmesi

3.3. Maksal ereve Yaklam Aamalar

Payda (ilgili taraar) analizi

Sorun analizi

Hede analizi

Strateji analizi

Mantksal ereve tablosunun hazrlanmas

Faaliyet plannn hazrlanmas

Btenin hazrlanmas

3.3.1. Payda Aalizi

Paydalar, projeden dorudan veya dolayl, olumlu veya olumsuz etkilenen

ve/veya projeyi etkileyen bireyler, kurumlar veya gruplardr. (rnein, hkmet

kurumlar, STKlar, zel sektr)

Payda analizi mantksal ereve tablosu hazrlanmadan nce kullanlan ilk analitik

sretir. Ardndan gelecek olan sorun, hede ve strateji analizlerinin ilk basamadr.

Payda analizi, mevcut sorundan veya olas projeden etkilenebilecek tm payda

gruplarn, bu gruplarn sorun/proje ile ilikilerinin, glerinin ve etkilerinin, projeyekatlm stratejilerinin belirlenmesidir.

Mantksal ereveYaklam projeynetmnn drtaamasnda kullanlablr:Proje htyacnnbelrlenmesProjenn tasarlanmasProjenn uygulanmasProjenndeerlendrlmes ve

denetlenmes

Paydalar, projedendorudan veya dolayl,olumlu veya olumsuzetklenen ve/veyaprojey etkleyen breyler,kurumlar veya gruplardr.


17/92

17

Projedek paydalaryararlanclar (hede ktleve nha yararlanc) veproje ortaklar olmakzere kye ayrlr.

Payda analz, projennyazm aamasnagelmeden nceproje sorunlarn analzederken, hedeer

belrlerken ve stratejyseerken kullanlr.Analtk srelerntamamlanmasndansonra hazrlanacak olanmantksal ereve tablosun br altyap ve nhazrlk ntel tar.

Projedeki paydalar yararlanclar (hede kitle ve nihai yararlanc) ve proje ortaklar

olmak zere ikiye ayrlr.

Yararlanclar

Hede kitle: Proje aaliyetlerinden dorudan ve olumlu etkilenecek kii vekurumlar (eitim katlmclar, vb.)

Nihai yararlanc: Proje aaliyetlerinden uzun vadede ve dolayl olarak toplumsalya da sektrel lekte olumlu etkilenecek kii ve kurumlar (Kantinde salkl

yiyeceklerin satlmasyla ilgili bir projenin nihai yararlanclar rencilerdir.)

Proje ortaklar: Projeyi uygulayan taraardr (hede kitle grubundan da

olabilir).

3.3.1.1. Paydalar Kalm Yarar

Bilgiye dayal karar almaya yarar. Projenin daha ilk aamalarnda bir gr birlii

oluturulmasn salar. Farkl paydalarn projeye katlmlarn salayarak projede

ortaklk yaklamnn olumasn salar.

3.3.1.2. Proje tasarlarke Payda Aalizi Soular Kullam

Payda analizi, projenin yazm aamasna geilmeden nce proje sorunlarn

analiz ederken, hedeeri belirlerken ve stratejiyi seerken kullanlr. Analitik srelerin

tamamlanmasndan sonra hazrlanacak olan mantksal ereve tablosu iin bir altyapve n hazrlk nitelii tar.

Proje zeti veya n tekliini yazarken projedeki ortaklarn, hede gruplarn ve

nihai aydalanclarn belirlenmesinde, projeye dahil edilecek aktrler ve bu aktrler

aras ilikilerin aktarlmasnda,

Proje metnini yazarken, metnin gereke blmnde hede grubun seilme

nedenleri, bu grubun ihtiyalarnn ve sorunlarnn tanmlanmasnda ve proje ile

hangi ihtiyalara nasl cevap verileceinin tasarlanmasnda,

Proje metninin yntem blmnde eitli aktrlerin projedeki rollerinin

ve projeye katlmlarnn tasarlanmasnda ve bu rollerin onlara verili nedenlerinin

gerekelendirilmesinde,

Proje metninin beklenen sonular blmnde hede gruplar / aydalanclar

zerine etkisi; genel durum, teknik ve ynetim kapasitesinin tanmlanmasnda,

Mantksal ereve Tablosunda yer almas planlanan aaliyetler, riskler ve

varsaymlarn belirlenmesinde, payda analizinin sonular kullanlabilir.


18/92


18

3.3.1.3. Payda Aalizi Uyulama Admlar

Payda analizi drt admda uygulanr:

1. Paydalarn belirlenmesi

2. Paydalarn ilgilerinin ve karlarnn tespit edilmesi3. Paydalarn glerinin ve etkilerinin saptanmas

4. Payda katlm stratejisinin oluturulmas

1. Adm: Paydalar Belirlemesi

Paydalar u sorular sorularak belirlenir:

Sorundan kimler olumsuz etkileniyor?,

Kimler kar salyor?,

Projeye destek verenler ve kar kanlar belirlendi mi?,

Risk altndaki ve hassas gruplar saptand m?,

Kimler dorudan, kimler dolayl olarak etkileniyor?,

Tm paydalarn zellikleri nasl?

tablo 2. rek: Kad shdam Projes

Paydalar ve zellikleri:

Mezunlar: 240 graik ve otora rencisi

Reklamclar: stanbul blgesindeki reklam ajanslar ve matbaaclar

Reklam ajans ve matbaac temsilcileri: Eitici personele sahipler

retmenler: Graik ve otora alan retmenleri

stanbul Valilii: l Mill Eitim Mdrl Koordinasyon Merkezi

l zel daresi: Finansman iin yardmc kurulu

2. Adm: Paydalar lilerii ve karlar tespi Edilmesi

Paydalarn ilgileri ve karlar u sorular sorularak tespit edilir:

Paydalarn her birinin projeden beklentileri nelerdir?,

Paydalarn projeden salayabilecekleri muhtemel yararlar nelerdir?,

Hangi paydalarn karlar, projenin hedeeri ile elimektedir?,

Paydalarn her biri projeye ne gibi mali katk salayabilecek durumdadr?, Bunu salamaya istekliler mi?

Payda analz drt admdauygulanr:1. Paydalarn belrlenmes2. Paydalarn lglernn vekarlarnn tespt edlmes3. Paydalarn glernn veetklernn saptanmas

4. Payda katlmstratejsnn oluturulmas


19/92

19

tablo 3. rek: Kad sihdam Projesi

Paydalar ve zellikleri Payda Soru/Proje ile likisiEkileme

Derecesi (+,-,0)

Mezunlar: 240 graik ve otora rencisi sizlik - alanda yetersizlik +

Reklamclar: stanbul blgesindeki reklam

ajans ve matbaaclar

Kaliiye eleman yetersizlii +

Reklam ajans ve matbaac temsilcileri: Eiticipersonele sahipler

Eiticilerin eitimi-maddi kazan +

retmenler: Graik ve otora alanretmenleri

Maddi kazan mezun rencilerineitimi. Mesleki yeterlilii arttrmakapasitesi. Sektrdeki gelimeleri takipetmeleri

+

stanbul Valilii: l Mill Eitim MdrlKoordinasyon Merkezi

sizlie zm - Mesleki eitimedestek. Yaygnlatrmadaki etkinlii

+

l zel daresi: Finansman iin yardmc kurululdeki gelimilik dzeyinin arttrlmas.stihdam

+

3. Adm: Paydalar glerii ve Ekilerii Sapamas

Paydalarn gleri ve etkileri saptanrken u sorular sorulur:

Muhteli paydalarn birbirleri arasndaki ilikiler nelerdir?,

Kimin kim stnde gc vardr?,

Kim kime bamldr?,

Hangi paydalar rgtlenmitir?,

Bu rgtlenme nasl etkilenebilir veya bu rgtlenmenin zerine ortaklk

nasl ina edilebilir?,

Kaynaklar kim kontrol etmektedir?,

Bilgi kimin kontrolndedir?,

Yasal sorumluluk kimdedir?


Payda zay ve l yleri Eki 1:yok/ok az ... 5-kriik

Mezunlar: stekliler,eitimleri yetersiz, teknoloji kullanmndayetersiz,donanm eksiklii

5

Reklamclar: Maddi kaynak yetersizlii- sektrle i birlii 4

Reklam ajans ve matbaac temsilcileri: Reerans k azandrma p otansiyeli 4

retmenler: Alanda yenilikleri takip edememe, iletiime ve i birliine

ak olma5

stanbul Valilii: ldeki Mesleki Eitim kurumlarna hitap

etmesi,yaygnlatrma gc4

l zel daresi: Gerektiinde kstl kaynak salayabilmeleri 3


20/92


20

4. Adm: Paydalara Kar Olas Eylemler (Kalm Sraejisii

Oluurulmas)

Paydalara kar olas eylemler tespit edilirken paydalarn ilgileri, karlar, etkileri

ve gleri dikkate alnmaldr. Hangi dzeyde ne zaman srece katlmalar gerekecei

belirtilmelidir. Gerektii takdirde bu eylemler proje aaliyeti olabilir.


Paydalara Kar Olas Eylemler

Mezunlar: Eitim verilmesi, motive edilmesi,donanm salanmas, i imknlar duyurusu,internet sitesi kurulmas

Reklamclar: Eitici salanmas

Reklam ajans ve matbaac temsilcileri: Kurs plan yaplmas( yer ,sre, retmen says)

retmenler: Bilgilendirme, eitim, teknik donanmn arttrlmas, reel sektrn grlmesinin salanmas, eitim

vermeleri

stanbul Valilii:Yaygnlatrma almalar yapmalar, retmenlerin almalarnn planlanmas ve denetlenmesi,

tantmn yaplmas

l zel daresi: Gerektiinde inansman destei salayabilmeleri

Bu aamalardan sonra artk Payda Tablosu oluturulabilir. Daha nceki

admlarda oluturulan tablolar burada revize edilerek Payda Analizinin son halini bir

tabloda grme imkan oluturulmu olur. Bu sayede Sorun Analizi aamasna dahaetkili bir balang yaplm olunur. lgili Paydalardan alnan dntlerin, verilerin, ya

da ortaya konan durumlarn Sorun Analizi aamasnda ie yarayaca grlecektir.

Sorun Analizinden nce Payda Analizinin yaplmasnn gerekesi budur. Aada

rnek Payda Tablosu verilmitir. Burada oluturulan balklar (stunlar) izlenen

admlara gre belirlenmitir; ancak gerektiinde daha arkl balklar oluturulabilir,

deitirilebilir veya eklenebilir.

tablo 6. rek Payda tablosu

Paydan

sorunla likisi

Paydan Projeden

Etkilenme

Derecesi

Paydan Zay

ve Gl Ynleri

Paydan

Projeye

Etkisi

Paydalara

Ynelik Olas

Eylemler

1. Payda

2. Payda

3. Payda

4. Payda

lgl Paydalardan alnandntlern, verlern, ya daortaya konan durumlarnSorun Analz aamasndae yarayaca grlecektr.Sorun Analzndennce Payda Analznnyaplmasnn gerekesbudur.


21/92

21

Sorun analz yaplmadannce sorunun tanmnnblnmes gerekr. Sorun,arzulanan durum le

mevcut durum arasndakarktr.

Sorun analz se mevcutdurumun arzu edlmeyenynlernn, neden-sonulks nde ortaya

konulablmesn salayanyapsal br ncelemedr.

3.3.2. Soru Aalizi

Sorun analizi yaplmadan nce sorunun tanmnn bilinmesi gerekir. Sorun,

arzulanan durum ile mevcut durum arasndaki arktr.

ekil 4. Soruu tam

Sorun analizi ise mevcut durumun arzu edilmeyen ynlerinin, neden-sonu ilikisi

iinde ortaya konulabilmesini salayan yapsal bir incelemedir.

3.3.2.1. Soru Aalizii Aamalar

Sorun analizi yaplrken ilk adm katlmc bir yaklamla sorunun belirlenmesidir.

Daha sonra sorun aac ya da sorunlar hiyerarisi kullanlarak sorunun kaynaklar

belirlenir ve neden-sonu ilikileri ortaya konur. Sorun analizi yaparken;

Paydalar iin ncelikli sorunlar beyin rtnas yntemi ile tartn,

Tartma sonucu belirlenen sorunlardan birini balang sorunu olarak ele

aln,

Balang sorunu ile ilgili dier sorunlar aratrn,

Neden-sonu hiyerarisini oluturun,

Buna neden olan ne? sorusu ile tm sorunlar hiyerarik srayla dzenleyin,

Oklar araclyla sorunlar birbirlerine balayn ve ilikileri net bir ekilde

gsterin,

Diyagram gzden geirin: Eksik sorunlar var m? Varsa ekleyin,

Diyagram oaltarak paydalara datn.

ekil 4. Sorun Aac ablonu

SONU

NEDEN

KK SORUNLAR

ANA SORUN

ALT SORUN 1 ALT SORUN 2


22/92


22

ekil 5. Kad sihdam Projesi Soru Aac

Burada dikkat edilmesi gereken belirlenen bir sorunun alt nedeni olan sorunlarn

da ortaya konmasdr. Ana sorun hangi sorundan kaynaklanmaktadr? ya da Bu

sorun (durum) neye neden olmaktadr? sorularyla iki trl karm yaplabilir.

Konudan ok uzaklamadan ve daha ok alt sorunlara ynelerek ekil 5tekine benzerbir aa oluturulabilir. Neden-Sonu ilikisi iyi kurulmal bamsz gibi grnen

sorunlarn nereden birbirine balandna dikkat edilmelidir. Bu analizde son rn

Sorun Aacdr.

3.3.3. Hede Aalizi

Sorun aacnda belirlenen sorunlarn zmlenmesi durumunda gelecekteki

durumun tanmlanmas, hedeer arasndaki hiyerarinin dorulanmas, ara aralarla

hedeer arasndaki ilikinin ematik olarak gsterilmesidir. Burada sorunlarnzlm olduu durum iade edilir. rnein Sorun Aacnda Eitimli personel

yoktur. eklindeki iade Hede Analizinde u ekilde iade edilebilir; Personellerin

eitim almas veya eitimli personel ihtiyacnn giderilmesi.

3.3.3.1. Hede Aalizii Aamalar

Sorun analizinde ortaya konan olumsuz durumlar, arzu edilen olumlu

durumlar eklinde iade edin. Bu olumlu durumlarn ayn zamanda gereki olmasna

dikkat edin. Sorun analizindeki neden-sonu ilikilerini, aralar-hedeer ilikilerine

dntrn. Bu ilikiler hiyerarisinin geerliliini ve btnln kontrol edin.

Grafik ve fotoraf alannda 240gen kadnn i bulamamas

Kadnlarn toplumdakistatsnn yksekolmamas

Reklam grafii alanndaeitim verecekmekanizmalarn eksiklii

Kalifiyeelemaneksiklii

Eitimortamndadonanmeksiklii

Meslekialanda bilgiyetersizlii

Eitimdealtyapeksiklii

Kadnlarntoplumsalcesaretininazl

Alan

retmenlerininyeni teknolojiyeve sektre ayakuyduramamas

rencilerinilgi veyeteneklerinegreynlendirilme-meleri

Seminer vebilgitoplantlarnneksiklii

retmenlere

desteksalayacakkaynaklarneksiklii

Resmmakamlarneitimmeknlarnsalayamamas

Alandaalma

ortamnnkadnauygunsuzlu-u

Kadnn bireyselgiriimciliinin

eksik olmas

Hede Analz;sorun aacnda belrlenensorunlarn zmlenmesdurumunda gelecektekdurumun tanmlanmas,

hedeer arasndakhyerarnn dorulanmas,ara aralarla hedeerarasndak lknn ematkolarak gsterlmesdr.Burada sorunlarnzlm olduu durumade edlr.


23/92

23

Gerekirse iadeleri revize edin. Bir st dzeydeki amaca ulamak iin gereken

hedeer eksikse araya ekleyin. Gereksiz hedeeri emadan karn.

ekil 6. Kad sihdam Projesi Hede Aac

3.3.4. Sraeji Aalizi

Bu analizin amac muhtemel alternati hede aacnda tasarlanan hedeere

ulamak iin gerekli stratejiyi tespit etmek, bunlarn izibilitesini deerlendirmek ve

bir proje stratejisi stnde karar klmaktr.

Projenin strateji analizini yapabilmek iin u sorular sorulabilir:

Tespit edilmi tm hedeer mi ele alnmal yoksa bunlarn birka m seilmeli?

Gelitirilebilecek olumlu rsatlar nelerdir?

Beklenen sonular ve kazanmlarn srdrlebilirliini en st dzeyde

salayacak mdahaleler nelerdir? Pek ok arkl aaliyet ve hedeten bte kstlamas dorultusunda en

gereki grnen hangisidir?

En iyi ayda maliyet oran hangi seeneindir?

Hangi strateji dezavantajl gruplarn stnde en olumlu etkiyi salayacaktr?

Bu analitik aama baz alardan en zorlayc olandr. nk belli bir miktar bilgiyi

ileyip ondan sonra izlenecek en iyi uygulama stratejisi (veya stratejileri) hakknda bir

karar vermeyi gerektirir.

3.3.4.1. Alerai Seeekleri tespii ve Sraeji Aalizi

stenmeyen veya ulalmas mmkn grnmeyen hedeeri eleyin.

28

Grafik ve fotoraf alan

nda 240gen kadna i salanmas

Kadnlarn toplumdakistatsnnykseltilmesi

Reklam grafii alanndaeitim verecekmekanizmalarn salanmas

Kalifiyeelemaneksikliiningiderilmesi

Eitimortamndadonanmeksikliiningiderilmesi

Mesleki alandabilgiyetersizliiningiderilmesi

Eitimdealtyapeksikliiningiderilmesi

Kadnlarntoplumsalcesaretinin

arttrlmas

Alanretmenlerininyeni teknolojiyeve sektre ayakuydurmasnnsalanmas

rencilerinilgi veyeteneklerinegreynlendirilme-leri

Seminer vebilgitoplantlarnnarttrlmas

retmenleredesteksalayacakkaynaklarnsalanmas

Resmmakamlarneitimmeknlarnsalamas

Alandaalmaortamnnkadna uygunhlegetirilmesi

Kadnnbireyselgiriimciliininarttrlmas

Stratej analznn amacmuhtemel alternat hedeaacnda tasarlananhedeere ulamak ngerekl stratejy tesptetmek, bunlarn zbltesndeerlendrmek ve brproje stratejs stndekarar klmaktr.


24/92


24

Blgedeki dier projelerin takip ettii hedeeri eleyin.

Projede yaralanc ve ortaklarn beklentilerine odaklann.

Farkl seeneklerin izibilitesini deerlendirin.

Seeneklerden bir veya birkan proje stratejisi olarak sein.

Ortak bir karara varlamyorsa en uygun seenei, hede aacnda ekleme

veya karma yaparak dzenleyin.

ekil 7. Kad sihdam Projesi Sraeji Aalizi

Burada darda brakacanz hedeer; projenin kapsam, ilgililii, btesi, projeyi

yrten kurum, hedeerin ulalabilirlii gibi pek ok nedene bal olarak deiir. Bu

aamada projenin uygulama alan da belirleneceinden ok titizlikle ve gereki bir

ekilde hede belirlenmesi gerekmektedir.

Aadaki rnek strateji analizi ve nceden yrtlen analizlerin nemini ok

daha iyi ortaya koymaktadr. Artk tasarlanan projenin genel hedei, amac, sonular

ve muhtemel aaliyetler gz nne serilmitir.

Grafik ve fotoraf alannda 240gen kadna i salanmas

Kadnlarntoplumdakistatsnnykseltilmesi






Kadnlarntoplumsalcesaretininarttrlmas


rencilerinilgi veyeteneklerinegreynlendirilme-leri



Resmimakamlarneitimmeknlarnsalamas




25/92

25

ekil 7. Kad sihdam Projesi Sraeji Aalizi (Hede, Ama, Sou veFaaliyeler)

3.3.5. Maksal ereve tablosu

Mantksal ereve Tablosu; payda, sorun, hede ve strateji analizleri ile elde edilen

bulgularn gsterildii, drt satr ve drt stunu olan grsel bir planlama aracdr.

ekil 8. Mantksal ereve Tablosu

Grafik ve fotoraf alannda 240gen kadna i salanmas

Kadnlarntoplumdakistatsnnykseltilmesi






Kadnlarntoplumsalcesaretininarttrlmas


rencilerinilgi veyeteneklerinegreynlendirilmeleri



Resmmakamlarneitimmeknlarnsalamas



Mantksal ereve Tablosu;payda, sorun, hedeve stratej analzler leelde edlen bulgularngsterld, drt satr vedrt stunu olan grsel brplanlama aracdr.


26/92


26

3.3.5.1. Maksal ereve tablosuda Hiyerari

Maksal ereve tablosu oluurulurke iki yem kullalabilir:

1. Aadan yukarya doru: Yeterli kaynaklar salanrsa aaliyetler gerekletirilir.

Faaliyetler gerekletirilirse sonular elde edilir.

Sonular elde edilirse proje amacna ulalr.

Proje amacna ulalrsa ana amaca/hedee katk yaplr.

2. Yukardan aaya doru:

Ana amaca/hedee katk yapmak istiyorsak proje amacna ulamalyz.

Proje amacna ulamak istiyorsak planlanan sonular elde etmeliyiz.

Sonular elde etmek istiyorsak planlanan aaliyetleri gerekletirmeliyiz.

Faaliyetleri gerekletirmek istiyorsak yeterli kaynaklar salamalyz.

3.3.5.2. Maksal ereve tablosu Hazrlama Admlar

1. Maksal ereve tablosuda Varsaymlar Yazlmas

Varsaymlar, bir projenin uygulanmasn, srdrlebilirliini veya aaliyetlerin

gerekletirilmesini etkileyebilecek, projenin kontrol dndaki aktrlerin

tanmlanmasn ieren durumlardan oluur. ounlukla varsaymlar risklerle ilikilidir

ancak temelde riskler olumsuz iadelendirilir, varsaymlar ise olumlu cmlelerle

iadelendirilir.Varsaymlar aadaki endielerle ilgili olabilir:

Proje ynetimine dorudan katlmayan dier paydalarn aaliyetleri

Hede gruplarn proje erevesinde yerine getirilen hizmetlere yaklam

Etkin donr koordinasyonu ve mali kaynan zamannda denmesi

Proje girdi ve ktlar iin iyat dalgalanmalar

Devletin ilgili politikalarndaki deiiklikler

ekil 8. Maksal ereve tablosuda Varsaymlar

rn:Faaliyetler yaplrsa vevarsaymlar da gerekleirse sonularelde edilebilir!

Kaynaklar

n artlar, kaynaklar belirlenmedenve faaliyetler balamadan yerine

getirilmelidir!

VarsaymlarFaaliyetler

VarsaymlarSonular

VarsaymlarProje Amac

Genel Hedef

+

+

+

MANTIKSALEREVE TABLOSU

OLUTURULURKEN KYNTEM KULLANILABLR:1.Aadan yukarya doru2.Yukardan aaya doru

Varsaymlar, br projennuygulanmasn,srdrleblrlnveya aalyetlerngerekletrlmesn

etkleyeblecek, projennkontrol dndakaktrlern tanmlanmasneren durumlardan oluur.ounlukla varsaymlarrsklerle lkldr ancaktemelde rskler olumsuzadelendrlr, varsaymlarse olumlu cmlelerleadelendrlr.


27/92

27

2. Maksal ereve tablosuda geel Hedei tamlamas

Genel Hede, varlmas arzu edilen en ideal durumu anlatr. Bu hedee varlmas

uzun dnemli bir alma stratejisi gerektirecektir. Her bir projenin aaliyet, sonu ve

amalarna ulalmasyla, genel hedeere daha da yaklalm olacaktr.

tablo 7. rek geel Hede

Genel Hede Ankara ilindeki genel istihdama katkda

bulunmak

Ama KOBlere destek vererek istihdamn gelimesini

canlandrmak

Sonu

20 KOBye dorudan kaynak aktarld ina edildi.

5 istihdam sektr oluturuldu.

Faaliyetler

Pazar izibilite almasn stlenmek Teknik izibilite almasn stlenmek Farkndalk artrma Vs

3. Maksal ereve tablosuda (tarasz Dorulaabilir) gsereleri Yazlmas

Tarasz dorulanabilir gstergeler projelerin en nemli blmlerinden biridir.Projelerin etkinlii bu gstergeler aracl ile llr. Gstergelerin SMART olmas

gerekmektedir.

SMARt:

Speciic (Belirli): Ak hedeeri kapsamas (uygun olduu yerde)

Measurable (llebilir): Nicelik ve nitelik alarndan llebilir olmas

Available (Elde Edilebilir): Kabul edilebilir bir maliyette olmas

Relevant (lgili): Neyi lmesi gerektiiyle ilgili olmas (yatay mantk)

timely (Zamannda): Proje ynetiminde kullanlabilir olmas asndangereken zamanda retilmesi

Gstergeler u eleri iermelidir:

Miktar (saylar, oranlar, yzdeler)

Kalite (perormans)

Zaman (tarihler)

rnek:

Hede: ocuk haklar konusunda arkndalnn arttrlmas

Gstergeyi se: ocuklar kendi haklarn biliyor.

Miktar belirle: ocuklarn %80i..

Hede grubu belirle: ..8-12 ya okula giden...

Genel Hede, varlmas arzuedlen en deal durumu anlatr. Buhedee varlmas uzun dneml bralma stratejs gerektrecektr.Her br projenn aalyet, sonu veamalarna ulalmasyla, genelhedeere daha da yaklalmolacaktr.

Tarasz dorulanablrgstergeler projelern enneml blmlerndenbrdr. Projelern etknlbu gstergeler aracl lellr.


28/92


28

Yeri belirle : ... Marmara Blgesinde

Kaliteyi belirle: ..Birlemi Milletlerin ocuk Haklar Bildirgesinde belirtilen

haklarn anlayan...

Zaman belirle: ... Kasm 2013e kadar

Kasm 2013e kadar Marmara Blgesinde 8-12 ya okula giden ocuklarn

%80i Birlemi Milletlerin ocuk Haklar Bildirgesinde belirtilen haklarn

anlyor.

Ayn gsterge birden azla hede iin kullanlmamaldr. rnein, sonu

seviyesindeki gstergeler, aaliyetin seviyesinde belirtilenlerin bir zeti olmamal

akat aaliyetin uygulanmasnn sonularn ler nitelikte olmaldr.

Tarasz dorulanabilir gstergenin anlam, veriyi toplayan kim olursa olsun

verinin ayn olmasdr (znel gre ve n yargya ak deildir.).

4. Maksal ereve tablosuda Dorulama Kayaklar Yazlmas

Mantksal ereve Tablosu gstergelerin nasl toplanacan ve hangi kaynaklardan

edinilecek bilgilerle ispatlanacan ayrntlaryla aklamaldr. Verilerin hangi

metotlarla kimden ne zaman/hangi sklkta toplanaca belirtilmelidir.

Tablo 8. rnek Dorulama KaynaklarProje Amac

18-45 ya aras kadnlarn

yal ve hastann

ihtiyalarna cevap

verebilecek ekilde

yeteneklerinin

yeniden yaplandrlmas

yoluyla yal ve

hasta bakcs olarak

yetitirilmesi

llebilir gsereler

Gsterge: Baar yzdesi

Miktar: % 90 baar

NeZaman:Projesonunakadar

Teorik eitimler srasnda ayda bir,

toplam iki kez yaplan test imtihannda

kursiyerlerin %90 baarl olmalar

Gsterge: Baar yzdesi

Miktar: % 90 baar

NeZaman:Projesonunakadar

banda eitim srasnda eitim

koordinatrnn kursiyerlere dnk ayda

bir olmak zere toplam iki kez verdikleri

deerlendirme sonularnda kursiyerleri

%90 orannda baarl bulmalar

Dorulama Kayaklar

Test sonular

Proje izleme raporlar

Resmi istatistik veriler

Vs

Mantksal ereve Tablosugstergelern nasltoplanacan ve hangkaynaklardan ednlecekblglerle spatlanacanayrntlaryla aklamaldr.Verlern hang metotlarlakmden ne zaman/hangsklkta toplanacabelrtlmeldr.


29/92

29

4. HBE KAYnAKLARI

Mali kaynaklar, projelerle gerekletirilmesi planlanan aaliyetlerin altyapsn

salar. Projeler kapsamnda muhtemel bavuru sahiplerine verilmek zere ok eitli

kaynaklar mevcuttur. Bir projenin btesi mali kaynan trne bal olup bununla

snrl olmak durumundadr. ok yksek bteli bir proje hibe ile karlanamayabilir

ya da bir ksm hibe ile karlanabilir. rnein, ABnin aday olmayan bir ok lkeye

verdii mali destekler Teknik Yardm (Technical Assistance) erevesindedir ve

bunlarn btesi snrldr.

Temelde ana mali kaynak vardr;

1- Proje sahibinin z sermayesi

2- Herhangi bir kredi salaycdan alnacak krediler

3- Ulusal veya uluslararas seviyede donr kurumlarn karlksz saladklar

hibeler

nc maddede belirtilen mali kaynaktan alnan hibelerde, hibeyi veren

donr; projenin maliyetini tekli arsnda ya da ilgili programn hibe rehberinde

bahsedildii miktar ve oranda karlar. Dolaysyla donr kurulu, bavuru sahibi

kuruluun da belirli bir oranda projeye mali katk yapmasn beklemektedir. Bu ise

u manaya gelmektedir; proje maliyetlerinin %100 donr kurular tarandan

(genellikle) karlanmaz. AB projelerinde proje maliyetinin genelde %85 veya %90

donr kurulu tarandan karlanr.

Trkiyede alm, ak olan ve almas planlanan hibe programlar (proje mali

kaynaklar) aadaki gibidir:

1. Mill Eitim Bakanl Hibe Programlar

1.1.1. Mesleki Eitim Giriimleri

1.1.2. Okul Geliim Program1.1.3. Hayat Boyu renmenin Gelitirilmesi Operasyonu Hibe Program

1.1.4. Okul ncesi Eitimin Glendirilmesi Hibe Program1.1.5. zellikle Kz ocuklarnn Okullamasnn Artrlmas Operasyonu

Hibe Program1.1.6. Demokratik Vatandalk ve nsan Haklar Eitimi Projesi Hibe

Program1.1.7. Trkiyede Mesleki ve Teknik Eitiminin Kalitesinin Gelitirilmesi

Projesi

2. IPA Hibe Programlar

1.2.1. Sivil Toplum Diyalogu II: Balklk ve Tarm Hibe Program1.2.2. Sivil Toplum Diyalogu: stanbul 2010 Avrupa Kltr Bakenti

1.2.3. Kadn stihdamnn Desteklenmesi Hibe Program1.2.4. Yeniliki Yntemlerle Kaytl stihdamn Tevik Edilmesi Hibe Program

1.2.5. Gen stihdamnn Desteklenmesi Hibe Program

Ulusal veya uluslararassevyede donrkurumlarn karlkszsaladklar hbelerde,hbey veren donr;projenn malyetntekl arsnda ya dalgl programn hberehbernde bahsedldmktar ve oranda karlar.

Dolaysyla donrkurulu, bavuru sahbkuruluun da belrl broranda projeye mal katkyapmasn beklemektedr.


30/92


30

1.2.6. Trkiyede Sivil Toplumun Desteklenmesi: Katlmc Demokrasi iinYerel Hareket

1.2.7. Trkiyede Sivil Toplumun Glendirilmesi: Sivil Topluma BtnclYaklam ve Katlmc Yerel Projeler

1.2.8. Bulgaristan - Trkiye Snr tesi birlii Ortak Kk Projeler Fonu 2006

1.2.9. Akti stihdam Tedbirleri Hibe Plan 20081.2.10. Blgesel Rekabet Edebilirlik Operasyonel Program

(1. Tekli ars)1.2.11. Krsal Kalknma Yatrmlarnn Desteklenmesi Program

1.2.12. Avrupa Komisyonu: kence ve Kt Muameleyi nleme HibeProgram

1.2.13. Karadeniz Havzas Snr tesi birlii1.2.14. Dier

3. Ulusal Ajans

1.3.1. Hayat Boyu renim1.3.1.1. Comenius

1.3.1.1.1. Okul Ortaklklar

1.3.1.1.2. Blgesel Ortaklklar (Comenius Regio)1.3.1.1.3. ok Tara Projeler

1.3.1.1.4. Dil Asistanl (Kurumsal Bavuru)

1.3.1.2. Leonardo1.3.1.2.1. Hareketlilik IVT

1.3.1.2.2. Hareketlilik PLM1.3.1.2.3. Hareketlilik VET PRO

1.3.1.2.4. Ortaklk Projeleri1.3.1.2.5. Yenilik Transerleri

1.3.1.2.6. Avrupa Dil dl

1.3.1.3. Grundtvig1.3.1.3.1. renme Ortaklklar Projeleri

1.3.1.3.2. ok Tara Projeler1.3.1.3.3. ok Tara Alar

1.3.1.4. Erasmus

1.3.1.4.1. Hareketlilik Faaliyetleri1.3.1.4.2. Erasmus Youn Dil Kurslar

1.3.1.4.3. Youn Programlar1.3.1.4.4. Hazrlk Ziyaretleri

1.3.2. Genlik1.3.2.1. Eylem 1.1. Genlik Deiimleri

1.3.2.2. Eylem 1.2. Genlik Giriimleri

1.3.2.3. Eylem 1.3. Genlik Demokrasi Projeleri1.3.2.4. Eylem 2. Avrupa Gnll Hizmeti

1.3.2.5. Eylem 3.1. Avrupa Birlii Komu lkeleriyle birlii1.3.2.6. Eylem 4.3. Genlik alanlar ve Genlik Kurulular iin

Eitim ve A Kurma1.3.3. LINGUA

1.3.3.1. LINGUA 1. Dil retimi ve reniminin Tevik Edilip


31/92

31

Gelitirilmesi

1.3.3.2. LINGUA 2. Dil retim Ara, Gere ve MateryallerininGelitirilmesi

4. Kalknma Programlar

1.4.1. Dou Anadolu Kalknma Program (DAKP)1.4.2. TR 82, TR 83 ve TR A1 Dzey II Blgeleri Kalknma Program

1.4.3. TR A2, TR 72, TR 52 ve TR B1 Dzey II Blgeleri KalknmaProgram

1.4.4. Trkiye Bulgaristan Snr tesi birlii Program

1.4.5. TR 90 Dzey II Blgesi Kalknma Program1.4.6. Sosyal Destek Program (SODES)

1.4.7. Sosyal Riski Azaltma Projesi (SRAP)1.4.8. Orta Anadolu Kalknma Birlii (ORAKAB)

1.4.9. Orta Karadeniz Kalknma Birlii (OKAB)1.4.10. Dou Anadolu Kalknma Birlii (DAKAB)

1.4.11. Trkiye Suriye Blgeleraras birlii Program (T-S BP)

1.4.12. Dier

5. TBTAK1.5.1. 7. ereve Program

1.5.2. birlii zel Program

1.5.3. Fikirler zel Program1.5.4. Marie Curie

1.5.5. Kapasiteler zel Program

6. Kalknma Ajanslar1.6.1. zmir Kalknma Ajans (ZKA)

1.6.1.1. Sosyal Kalknma Mali Destek Program

1.6.1.2. KOB Mali Destek Program1.6.1.3. Tarm ve Krsal Kalknma Mali Destek Program

1.6.1.4. Turizm ve evre Mali Destek Program1.6.2. ukurova Kalknma Ajans (KA)

1.6.2.1. ktisadi Kalknma ve Mali Destek Program

1.6.2.2. Kk lekli Altyap Projeleri Mali Destek Program1.6.2.3. Sosyal Kalknma Mali Destek Program

1.6.3. stanbul Kalknma Ajans (SKA)1.6.4. Mevlana Kalknma Ajans (MEVKA)

1.6.4.1. Krsal Kalknma Mali Destek Program1.6.4.2. Kk lekli Altyap Mali Destek Program

1.6.5. Orta Karadeniz Kalknma Ajans (OKA)1.6.5.1. letmelerin Rekabet Gcnn Artrlmas ve DaAlmalarna Mali Destek Program

1.6.6. TRA1

1.6.7. Dou Anadolu Kalknma Ajans (DAKA)1.6.7.1. KOB Mali Destek Program

1.6.8. pekyolu Kalknma Ajans (KA)


32/92


32

1.6.9. Diyarbakr anlura Kalknma Ajans (DUKA)

1.6.10. Dicle Kalknma Ajans (DKA)1.6.11. TR21

1.6.12. TR221.6.13. TR32

1.6.14. TR33

1.6.15. TR411.6.16. TR42 Dou Marmara Kalknma Ajans

1.6.17. TR511.6.18. TR61

1.6.19. Dou Akdeniz Kalknma Ajans (DOAKA)1.6.20. Ahiler Kalknma Ajans

1.6.21. TR72

1.6.22. TR81

1.6.23. Kuzey Anadolu Kalknma Ajans1.6.24. TR901.6.25. Serhat Kalknma Ajans

1.6.26. Frat Kalknma Ajans

7. Sivil Toplum Kurulular

1.7.1. GEF (Kresel evre Fonu)1.7.2. Sabanc Vak Toplumsal Gelime Hibe Program (TGHP)

1.7.3. Trkiye Vodaone Vak Bilgi Toplumu Hibe Program1.7.4. Sabanc Vak Hibe Program: Kadnlarn ve Kz ocuklarnn nsan

Haklarnn Korunmas ve Gelitirilmesi Ortak Program1.7.5. Japonya Bykelilii Yerel Projeler iin Hibe Yardm Program(GsGP)1.7.6. Trkiye ngiltere Bykelilii klim Deiiklii ve Enerji Fonu

1.7.7. UNIFEM: Cinsiyet Eitlii Hibesi

1.7.8. Birlemi Milletler: Seyhan Havzasnda Topluma Dayal klimDeiikliine Uyum Hibe Program

1.7.9. Sivil Toplum Fonu Program1.7.10. UN Democracy Fund

1.7.11. Hayata Art

1.7.12. Genlii Glendirme Hibe Program1.7.13. Dnya Bankas Trkiye Kk Hibeler Program

1.7.14. slam Kalknma Bankas Hibeleri1.7.15. Kraliyet Ailesi (Byk Britanya) Hibeleri

1.7.16. Avusturalya Bykelilii Dorudan Yardm Program1.7.17. Anna Lindh Vak Hibe Programlar

8. Avrupa Komisyonu


33/92

33

5. HBE PROgRAMI

5.1. Hibe Proramlara giri

Hibe, belirlenen bir programn hedeerinin projeler araclyla gerekletirilmesi

iin bir donr tarandan yararlanc veya yararlanclara verilen dorudan demedir.

Hibe Program ise hibe onlarnn donrler tarandan yararlanclara belirli hedeer

ve kriterler dahilinde verilmesi iin hazrlanan politika yntem ve sreleridir.

5.1.1. Hibe Prorama Bavurma Beleleri

Hibe program kapsamnda gelitirilen ve istenen belgeler incelenerek ve ilgili

hibe program sahibi kurulua sunularak bavurulur. Hibe Program Kapsamnda

Gelitirilen ve stenen Belgeler unlardr:

- Hibe Bavurular in Rehber Donr tarandan bilgi edindirme amal

hazrlanan belge

- Ek-A Hibe Bavuru Formu

- Ek-B Bte

- Ek-C Mantksal ereve

- Ek-D Proje zeti Proje bavurusu aamasnda sunulan belgeler

- Ek-E zgemi (AB Formatnda)

- Ek-F Tzel Kiilik Belgesi

- Ek-G Mali Kimlik Formu

- Ek-H 1 zel Koullar

- Ek-H 2 Genel Koullar

- Ek-H 3 Satn Alma Prosedrleri Proje kabul edildikten sonra sunulacak belgeler

- Ek-H 4 deme Talebi

- Ek-H 5 Hibeye Tannan Muaiyetler

- Ek-I Gndelikler

5.1.2. Hibe Proram Beleleri Hazrlarke Dikka Edilmesi gereke

Hususlar

Proje yazlmadan nce her hibe program iin ayr ayr hazrlanan Hibe

Bavurular in Rehber belgesini batan sona dikkatlice okuyarak balaynz.

Proje tekliinin, hibe almak zere donr kuruluu etkilemek iin hazrland

dncesi ile hareket ediniz.

Proje tekliinin hem tanmlama hem de etkileme arac olduunu unutmaynz.

Proje teklii, teknik ve mali yetkinlik asndan donr kuruluun oluturduu

komite tarandan deerlendirilecektir. Sunulan dier projeler arasnda sizinprojenizin yksek ncelikli projelerden biri olduunu ispat etmelisiniz.

Projenize verilecek hibeyi doru kullanacanz, projeyi etkin ve verimli bir

Hbe, belrlenen brprogramn hedeernnprojeler araclylagerekletrlmes n

br donr tarandanyararlanc veyayararlanclara verlendorudan demedr.Hbe Program se hbeonlarnn donrlertarandan yararlanclarabelrl hedeer ve krterlerdahlnde verlmes nhazrlanan poltka yntemve srelerdr.

Proje tekl, teknk ve malyetknlk asndan donrkuruluun oluturduukomte tarandandeerlendrlecektr.Sunulan der projeler

arasnda szn projenznyksek ncelklprojelerden br olduunuspat etmelsnz.


34/92


34

ekilde nerilen zamanda tamamlayacanz istenilen belgelerde gstermelisiniz.

Projenizi gelitirmeden nce kesinlikle yazmaya balamaynz. Analitik sre

ve mantksal ereve aralarn mutlaka kullannz (Kopyala ve yaptr bir proje

yazma metodu deildir.).

Projenizi gelitirmeye son bavuru tarihinden en az bir ay nce balaynz.

Kuruluunuzu doru yanstnz. Kimliiniz konusunda ak olunuz, zay ve

gl yanlarnz bilerek proje hazrlaynz.

Tekliinizi bavuru ormunda belirtilen srada yaznz ve dzenleyiniz.

Bavuru ormunu kesinlikle deitirmeyiniz (Proje teklii, idari uygunluk

kriterlerine uyulmadndan reddedilebilir.).

Hibe inansmanna gre proje deil, projeye gre inansman hazrlaynz.

5.2. Hibe Bavuru Formuu (EK-A) ve Dier Beleleri Doldurulmas

Hibe Bavuru Formu iki ksmdan oluur:

- Ksm A. Proje n Teklii

- Ksm B. Bavuru Formu.

5.2.1. Hibe Bavuru Formu u (EK-A) Ksm A Bileeleri

Proje n Teklii (Ksm A) projenin ilk aamada sunulan ve Donr tarandandeerlendirmeye tabi tutulan blmdr ve projeyi sunan yararlancnn en nemli

etkileme aracdr.

Hibe Bavuru Formu Ksm A aadaki bileenlerden olumaktadr:

Projenin lgisi

Projenin tanmlanmas ve etkililii

Projenin srdrlebilirlii

Bavuru sahibi bu metni aadaki hususlara uygun olarak hazrlamaldr:

Projei ilisi

Sorunlarn ve tm dzeylerde birbiriyle olan balantlarnn genel tanmn ve

analizini yapn.

Projenin zm retecei belirli sorunlar anlalr biimde tanmlayn.

Hede gruplar ve nihai aydalanclar ksaca tanmlayn.

Projenin genelde hede lkenin/lkelerin veya blgenin/ blgelerin ve daha

zelde hede gruplarn/ nihai aydalanclarn ihtiyalar ve sorunlaryla ne

lde ilgili olduunu aklayn. Proje tekliinin bu tekli arsnda (Bavuru Sahipleri iin Rehber, Blm 1.2)

belirtilen hedeer, ncelikler ve koullarla ne lde ilgili olduunu aklayn.

Hbe Bavuru Formu kksmdan oluur:-Ksm A. Proje n Tekl-Ksm B. Bavuaru Formu.

Proje n Tekl

(Ksm A) projennlk aamada sunulanve Donr tarandandeerlendrmeye tabtutulan blmdr veprojey sunan yararlancnnen neml etkleme aracdr.


35/92

35

Projei amlamas ve ekililii

nerilen projeyi aklayn ve uygun olan durumlarda, proje tekliini yapmanza yol

aan arka plan bilgilerine yer verin. Bu tanm unlar iermelidir:

Projenin genel hedeerinin, sresinin ve beklenen sonularnn tanm;

nerilen aaliyetlerin ve etkililiklerinin tanm;

Eer varsa, uygulama ortaklarnn katlm, projedeki rolleri, bavuru sahibi ile

ilikileri;

Dier olas paydalar (merkezi hkmet ve yerel ynetimler, zel sektr, vb),

projede beklenen rolleri ve/ veya projeye kar potansiyel tutumlar.

Projei srdrlebilirlii

Proje ncesi risk analizi yapn ve olas acil nlem planlarn tanmlayn. Bu

tanmlamada, en asgari dzeyde, her temel aaliyetle ilgili riskler ve bunlarn

zmne ynelik dzeltici nlemler sralanmaldr. yi bir risk analizi, iziksel,

evresel, siyasal, ekonomik ve sosyal riskleri ieren risk trlerine yer vermelidir.

Uygulama dnemi ve sonrasna dair n koullar ve varsaymlar belirtin.

Projenin sona ermesinden sonra srdrlebilirliin nasl salanacan

aklayn. Bu aklama, projede yer alan gerekli nlemler ve stratejileri, izleme

aaliyetlerini, hede gruplarn projeyi sahiplenmesini vb. ynleri ierebilir.

5.2.2. Hibe Bavuru Formuu (EK-A) Ksm B Bileeleri

Hibe Bavuru Formu Ksm B aadaki bileenlerden olumaktadr:

1. Proje Tanm

1.1. Proje Ad

1.2. Yer

1.3. Merkezi Finans ve hale Biriminden (MFB) Talep Edilen Hibe Tutar

1.4. Proje zeti

1.5. Hedeer

1.6. Gerekelendirme

1.7. Faaliyetlerin Ayrntl Tanm

1.8. Yntem

1.9. Sre ve Faaliyet Plan

2. Projede Beklenen Sonular

2.1. Hede gruplar zerinde beklenen etki2.2. Yaynlar ve dier ktlar

2.3. arpan etkisi


36/92


36

2.4. Srdrlebilirlik

3. Projenin Btesi

5.2.2.1. Projei tam

5.2.2.1.1. Proje Ad

Proje ad ak, ksa ve zetleyici olmaldr. yi bir proje ad okuyucuya proje hakknda

hzl bir resim izmelidir.

rnek 1: Anadolu Meslek Lisesi, Endstri Meslek Lisesi ve Teknik Lise

retmenlerinin CNC Tezgah Kullanm Konusunda Kapasitelerinin Artrlmas in

Yurt Dnda Eitimi Projesi

rnek 2: Meslek Derslerinde Verimliliin Artrlmas iin retmen Kapasitelerinin

Ykseltilmesi Projesi

5.2.2.1.2. Yer

Projenin uygulanaca ve projeden ayda salayacak yer tanmlanmaldr.

Projenin uygulanaca yeri yazarken byk lekten kk lee doru bir sralama

yaplmaldr.

rnek: Trkiye, Anadolu, Ankara, Glba lesi

5.2.2.1.3. Merkezi Fias ve hale Birimide (MFB) talep Edile Hibe tuar

Projenin toplam maliyeti ile MFBden istenen inansman Avro olarak yazlr.

stenen inansmann belirlenen snrlar iinde kaldndan emin olunmaldr.

rnek: Hayat Boyu renim Hibe Program, minimum: 50.000 / maksimum:

150.000

stenen inansmann programda belirtilen maksimum yzdeyi (% 90)

gemediinden emin olunuz.

%10 e-inansman katksn karlayacanzdan emin olunuz.

rnek:

1.3 Merkezi Finans ve hale Biriminden (MFB) Talep Edilen Hibe Tutar

Projenin toplam uygunmaliyeti

A

MFBden talep edilen tutar

B

Toplam uygun maliyete oran %(B/A)

< 150.000 > EURO < 135.000 > EURO % < 90 >

Proje ad ak, ksa vezetleyc olmaldr. y brproje ad okuyucuya projehakknda hzl br resmzmeldr.

Projenn uygulanaca veprojeden ayda salayacakyer tanmlanmaldr.Projenn uygulanaca yeryazarken byk lektenkk lee doru brsralama yaplmaldr.


37/92

37

Deerlendrclernokuyaca lk blmproje zetdr. Projezet belrl, ksa ve zolmaldr. Okuyucununzhnnde tekln tablosuzlmeldr.

5.2.2.1.4. Proje zei

Deerlendiricilerin okuyaca ilk blm proje zetidir.

Proje zeti belirli, ksa ve z olmaldr. ( Detaylar daha sonraki blmlerdeaklanacaktr.).

Okuyucunun zihninde tekliin tablosu izilmelidir.

Proje zeti tm proje tamamlandktan sonra yazlmaldr.

Proje zeti aadaki bilgileri iermelidir:

Proje hedeeri

Program ve proje hedeerinin ilgililii

Hede gruplar ve proje blgesi

Ana aaliyetler Sonular

Proje zeti ile ilgili deerlendirme kriterleri:

Desteklenmeyen aaliyetlere odaklanlm.

Proje ikri orijinal deil.

Faaliyetler zay.

Proje kapsam ok geni ve gereki deil.

Sonular belirgin deil.

Hede gruplar ve nihai yararlanclar kartrlm.

rnek:Proje eitimde verimi artrmaya katkda bulunmak amacna ynelik olarakABC blgesinde .. eitiminin ortaklaa etkinletirilmesi ve modern . eitimitekniklerinin renilmesini ve uygulanmasn amalamaktadr. Proje, programn .artrlmas hedei ve konusu itibariyle . ncelii ile uyumludur. Proje kapsamndahizmet ii eitimler, atlye almalar, bilgilendirme eitimleri yaplacak, kitapkve brorler hazrlanacaktr. Bylelikle, ABC blgesinde hede kitle iinde yer alanyaklak 500 kiinin modern .. tekniklerini renmesi ve uygulamas salanacaktr.

5.2.2.1.5. Hedefer

Bu blmde projenin genel ve zel hedeeri tanmlanmaldr.

Genel hede: Projenin geni ve uzun vadede hedeini daha geni bir erevedetanmlar.

zel hede: Projenin aaliyetleri sonucunda ulalmas gereken hedetir. Genelhedein gerekletirilmesine katkda bulunur.

rnek: Genel hede: Projenin genel hedei ABC blgesinde HB aaliyetlerini artrarakistihdama katkda bulunmaktr.


38/92


38

zel hede: Projenin zel hedei ABC blgesindeki . eitimininetkinletirilmesini ve yaklak 500 kiinin modern tekniklerini, MeslekiEitim Merkezi ve sektr temsilcileri ortakl araclyla renmesini veuygulamasn amalamaktadr.

Genel ve zel Hede yazarken u hususlara dikkat edilmelidir:

Projenin genel hedei hibe programnn hedeeri ile uyumlu olmaldr.

Projenin zel hedei ak olmaldr.

Proje hedeeri ile anlatlan ihtiya ve problemler arasnda tutarszlk olmaldr.

Projenin zel hedei gereki olmaldr

Proje zel hedeeri aaliyetler olarak biimlendirilmemelidir.

5.2.2.1.6. gerekeledirme

Projenin, bavurulan hibe program hedeeri ile uyumlu olduu,

Projenin program nceliklerinden an az biri ile uyumlu olduu,

Projenin uygulanaca blgenin projeye duyduu ihtiyalar ve snrlamalar,

Seilen blgedeki problemler,

Problemlerin nedenleri,

Problemlerin etkileri,

Olas zm nerileri,

Hede gruplarn ve nihai yararlanclarn say ve zellikleri,

Hede gruplarn ve aaliyetlerin seim nedenleri

Faaliyetlerin hede gruplarla balants

Projenin getirecei yeniliki yaklam veya modeller

Problemin zmne getirilen yeni ve etkili yaklamlar

Farkl blgelerde kullanlabilecek, model oluturabilecek uygulamalar

Yaygnlatrlabilecek uygulamalar

gerekelendirme blmde aklanmaldr.

rnek :

ABC blgesinde 2008 yl sonu TUIK istatistiklerine gre yaklak 15,000 kii isizdir. gc piyasasna yeni katlanlarn ou lise ve niversite mezunu genlerdir.Trkiye ekonomisinde son yllarda yaanan istihdamla ilgili sorunlar blgeye dekendi leinde yansmaktadr. Blgenin Trkiye genelinden arkl bir zellii istihdamnda yksek oranl azalma ve bu kiilerin i gc piyasasna vassz olarakkatlmdr.

Son on ylda meydana gelen hzl yapsal deiiklik geleneksel i gc piyasasnda deitirmitir. Sanayide 10 yl ncesine gre daha az insan almaktadr. Buolumsuzluklara ramen iyi eitilmi ve deiken ortamlara uyabilecek kimselere

Genel ve zel Hede

yazarken u hususlaradkkat edlmeldr:Projenn genel hedehbe programnn hedeerle uyumlu olmaldr.Projenn zel hede akolmaldr.Proje hedeer leanlatlan htya veproblemler arasndatutarszlk olmaldr.Projenn zel hedegerek olmaldr

Proje zel hedeeraalyetler olarakbmlendrlmemeldr


39/92

39

Gerekelendrme yazarkenu hususlara dkkatedlmeldr:Projenn yrtleceblge ve hede grubunyeterl derecede analzedlmes,Kullanlan analzverlernn gerek olmas,Projenn hede ktlenn

sorun ve htyalarna htapedyor olmas,Proje hazrlanrkenhede ktlenn htya vesorunlarnn gz nndebulundurulmas,Hede ktlenn ytanmlanmas

Faalyet, projennamalarna ulamak nneler yaplacan anlatr.Yaplacak her aalyetnbal,detayltanm,herortan/itirakinin/alt yklencnn aalyetalan ve sorumluluuanlatlr.

hizmet sektrnde birok rsatlar sunulmaktadr. Son zamanlarda yaplanaratrmalar blge ekonomisinin byyen sektrlerdeki i gc talebi ile i gcpiyasasna girmekte olan genlerin temel beceri ve zellikleri arasnda nemli birarkllk olduunu ortaya koymaktadr. Blgedeki mesleki eitim kurumlarnn i gcpiyasasndaki deiikliklere cevap verebilecek ekilde yaplanmalar gerekmektedir. gc piyasasna yeni giren genlere ve tarm sektrnden piyasaya katlan vassz

isizlere meslek edindirme ve onlar ie yerletirme konusundaki hizmetler yetersizkalmaktadr. Bu durum blgedeki genler arasnda uzun sreli isizliin giderekartmasna neden olmaktadr.

Gerekelendirme yazarken u hususlara dikkat edilmelidir:

Projenin yrtlecei blge ve hede grubun yeterli derecede analiz edilmesi,

Kullanlan analiz verilerinin gereki olmas,

Projenin hede kitlenin sorun ve ihtiyalarna hitap ediyor olmas,

Proje hazrlanrken hede kitlenin ihtiya ve sorunlarnn gz nndebulundurulmas,

Hede kitlenin iyi tanmlanmas.

5.2.2.1.7. Faaliyeleri Ayrl tam

Faaliyet, projenin amalarna ulamak iin neler yaplacan anlatr.

Yaplacak her aaliyetin

bal,

detayl tanm,

her ortan/ itirakinin/ alt yklenicinin aaliyet alan ve sorumluluu anlatlr.

rnek:

Faaliyet 1. Eitime katlacak kiilerin belirlenmesi

Bu aaliyetin amac; projemizin salayaca olanaklara en ok ihtiyac olan genbay ve bayanlara ulaarak aralarndan projenin gerektirdii artlara (7 ay boyunca,hatada 5 gn Pazartesiden cumaya sabah 9.00 akam 18.00 aras katlm art)

uyarak projeye katlacaklar semektir. Projeye katlacaklarn seimi srasndakesinlikle katlmcnn cinsiyeti ve etnik kkeni gz nnde bulundurulmayacaktr.

Proje ile ilgili bilgi, hede kitleye aada belirtilen yollarla ulatrlacaktr:

1. Basn duyurular ( yerel gazete ve bir yerel televizyon kanal projeerevesinde verilecek eitimlerle ilgili bilgiyi yaynlamaya istekli olduklarnbelirttiler.) ve hede kitlenin yaad yoksul blgelere aslacak ailerle;

2. Blgenin nde gelen kiilerinin ve kurumlarnn (muhtar, ilgili yerelynetimlerin oisleri, vb.) hede kitle ile dorudan temas kurulmas konusundadesteiyle. Basn ve duyuru kampanyas 30 gn sresince devam edecektir.

Bavuranlar arasndan 60 kii eldeki bilgilere ve bavurann raklk eitimiuzmanlaryla yapaca mlakata gre seilecektir. Seim ilemi srasnda aadabelirtilen kriterler esas alnacaktr:


40/92


40

Katlmclar 18-24 yalar arasnda olmaldr.

Katlmclar lisede okulu terk etmi olmaldr.

Kendilerinin ve ailelerinin gelir seviyesi ok dk olmaldr.

Katlmclarn renmeye istekli olduklarn belirtmi olmalargerekmektedir.

Katlmclarn seilmesi ilemi projenin balad ilk ay iinde yaplacaktr.. Dernei halka duyurulmasndan sorumlu olacak ve Mesleki Eitim Merkezikatlmclarn seilmesi ilemine nclk edecektir. Bu ilemler iin uzmanlar 20 tami gn emek sar edecektir.

Beklenen kt ve sonular: Gerekli kapasiteye sahip 60 katlmcnn efa birekilde seilmesi; halkn projeye olan ilgisinin ve ABnin projeye olan katkshakknda bilgisinin giderek artmas.

Faaliyet 2. Projeyi yrtecek ekibin eitimi

HB projesini yrtmek iin seilen ekibin tam bir uyum iinde almasgerekmektedir. Ekibin ou; katlmclarla birden azla konu zerinde alacak,bu nedenle klasik biimde snarda ders anlatmann yan sra katlmclaradanmanlk yapacak, liderlik becerilerini gelitirme gibi konularda da onlarayardmc olacaktr. Btn proje ekibinden dersler dndaki kendilerineait zaman kullanarak ders programn, derslerde kullanlacak materyalihazrlamalar beklenmektedir. Uyumlu bir ekip olmak iin gerekli ortamnyaratlmas iin eitim program, katlmc kitlesi, projenin amalar, hedeerigibi konular ierecek ve altaylar, ikir alverii gibi aaliyetlerden oluan

5 gn srecek programa katlacaklardr. 5 gnlk program HB oisindegerekletirilecek ve aadaki aaliyetlerden oluacaktr:

Pazartesi sabah: Takm kurma altay (dardan danmann katlmyla)kendini karndaki kiinin yerine koyma, ikir alverii ve ekibin birbirlerinintecrbeleri hakkna daha azla bilgi sahibi olmasn salayacak aktiviteleryaplmas

Pazartesi leden sonra: HBnn misyonu ve hedeeri hakknda projeyneticilerinin yapaca sunumlar ve ikir alverii yaplmas

Sal sabah: . Eitimi I, projeye katlacaklarn vaktinin byk bir ksmngeirecei inaat sahasn proje ekibine tantmak amacyla yaplacakbilgilendirme gezisi yaplmas

Sal leden sonra: . Eitimi II, uzmanlar tarandan verilecek olan, projeekibinin i terminolojisini ve iin yrtln anlamasna yardmc olacakdersler

aramba sabah: .ya Giri I, .y hi bilmeyenlere nasl retilirzerine proje ekibine verilecek olan sunum

aramba leden sonra: .ya Giri II, .y bilmeyenlere ders veriyormugibi ders verme zerine pratik yapma

Perembe sabah: Bilgisayar laboratuvarnn eitimlerde aydal bir ekildekullanlmas zerine laboratuvar sorumlusu tarandan verilecek sunum

Perembe leden sonra: Bilgisayar laboratuvar II; bilgisayar yardmyla


41/92

41

eitim ve yazlm paketlerinin baz skntlar olan katlmclara nasl yardmolabileceine dair ikir alverii yaplmas

Cuma sabah: Danmanlk I; yre halknn durumu ve HB projesininkaynaklarnn katlmclara salk, ocuk bakm, yaam standartlar, aile, yasalkonularla ile ilgili nasl yardmc olabilecei zerine ikir alverii yaplmas

Cuma leden sonra: Danmanlk II; renme zorluu, uyuturucu madde,alkol, tiner bamll, aile ii iddet, psikolojik sorunlar olan kiilerin nasltespit edilip, bu kiilere nasl yardm edilebilecei zerine altay yaplmas

Beklenen kt ve sonular: Projenin uygulanmasndan sorumlu olacak,daha nceden bu ii yapmam 20 kiiye, projeyi baarl bir ekildeuygulayabilecekleri bilgi ve becerilerin kazandrlmas

5.2.2.1.8. Yem

Yaplacak aaliyetleri baarmak iin kullanlacak metotlar, uygulamalar ve sre

ynetimi anlatlr. Projenin uygulanmasnda kullanlacak yntemlerin uygulanabilirolduu ve bu yntemlerin seilme nedenleri ile hede kitle zerinde somut ve kalcetkiler oluturaca anlatlmaldr.

rnek:

Seilen yntem toplumsal evre artlarna uygundur.

Seilen yntem hede kitle iin .dan dolay uygundur ve hede kitle buyntemi benimseyecektir.

Planlanan aaliyetler sonulara sayesinde ulatracaktr.

Daha nceki projelerden karlan derslere gre...

Bu blmde ayrca bavuru sahibi ile ortaklarn veya dier kurulularn detaylbir ekilde anlatlmas, bunun yannda her ortan projedeki rolnn, seilmenedenlerinin, projeye katklarnn hangi yntemlerle salanacann aklanmasgereklidir.

Bavuru sahibi: Proje tekliini sunan ve kabul hlinde, onu salayan kurululaszlemeyi imzalayan kurumdur.

Orak: Projenin uygulamasnda ve yrtlmesinde i birlii yapan kurulutur (Hibeonundan yaralanabilir.).

iraki: Bavuru sahibi ve proje ortaklar dnda olan, projeye inansal veyadier konularda destek salayan kurulutur (Belediye, STK, Odalar) (Hibe onundanyaralanamaz.).

Al ykleici: Projeye mal veya hizmet salayan kurulu veya irmadr (Projebavuru ormunda alt yklenici isimleri yer almamaldr.).

Yntem yazlrken u hususlara dikkat edilmelidir:

nerilen uygulama ynteminin ak olmas,

nerilen uygulama yntemlerinin neden seildii,

Ortaklarn projede belirtilen uygunluk kriterlerini yerine getirebilmelerinin

gereki olmas,Ortaklarn benzer projeler veya aaliyetlerde deneyimlerinin olumlu katk

salad,

Yaplacak aalyetlerbaarmak n kullanlacakmetotlar, uygulamalar vesre ynetm anlatlr.Projenn uygulanmasndakullanlacak yntemlernuygulanablr olduu vebu yntemlern selmenedenler le hede ktlezernde somut ve kalcetkler oluturacaanlatlmaldr.

Yntem yazlrkenu hususlara dkkatedlmeldr:nerlen uygulamayntemnn ak olmas,nerlen uygulama

yntemlernn nedenseld,Ortaklarn projedebelrtlen uygunlukkrterlern yernegetreblmelernn gerekolmas,Ortaklarn benzerprojeler veya aalyetlerdedeneymlernn olumlukatk salad,Bavuru sahb ve ortanaalyet alannn proje

hedeer le lgl olmas,Ortaklarnsorumluluklarnn akolarak tanmlanmas.


42/92


42

Bavuru sahibi ve ortan aaliyet alannn proje hedeeri ile ilgili olmas,

Ortaklarn sorumluluklarnn ak olarak tanmlanmas.

5.2.2.1.9. Proje Sresi ve Faaliye Pla

Proje sresi yazlrken u hususlara dikkat edilmelidir:

Proje sresi (ne zaman balayp ne zaman bitecei) belirtilmelidir.

Proje sresinin hibe bavuru ormunda belirtilen azami sreyi (HB: 12 ay)amamasna dikkat ediniz. (Uygulama sresi belirtilen azami sreyi geen projelerdeerlendirme d braklr.)

Proje aaliyetlerini planlarken yksek maliyetli aaliyetleri (hizmet satn alm,mal alm, vs.) ilk aylara koymamaya dikkat ediniz.

5.2.2.1.9.1. Faaliye Pla Hazrlama Esaslar

Faaliyet plan;

Faaliyetleri gerekletirmek iin gerekli detaylara ayrr.

Faaliyetlerin srasn, sresini ve nceliini netletirir.

Uygulama ve ynetim sorumluluklarn tayin eder.

Hedeenen rn ve/veya hizmetleri netletirir.

o rn ve/veya hizmetleri tanmlar (ne)

o Ne kadar sre alacan belirtir (ne kadar zaman)

o Bteyi netletirir (kaa)

o Mekan belirtir (nerede)

o Sorumlu kiiyi belirler (kim)

5.2.2.1.9.2. Faaliye Pla Hazrlama Aamalar

Ana aaliyetlerin listelenmesi (Mantksal ereve tablosundaki aaliyetler baz

olarak alnr.)

Faaliyetlerin detaylandrlmas (Ama, aaliyetleri organize etme ve ynetmeilerini kolaylatrmaktr. Fazla detaylandrmadan kanlmaldr. Zaman ve kaynaklaraynelik yeterli ayrnt verilir verilmez detaylandrma bitirilmelidir.)

Faaliyetlerin sralanmas ve ballklarn belirlenmesi (Bir aaliyeti hangiaaliyetin izleyecei belirlenir ve buna gre sralanr (sralama). Biri bitmedenbalayamayacak aaliyetler belirlenir ve buna gre mantkl bir ak salanr (ballk)).

Faaliyetlerin balama, uygulanma ve tamamlanma zamanlarnn belirlenmesi(Detaylandrlm ve sralanm aaliyetlerin balama, uygulanma ve tamamlanma

zamanlar doru belirlenmelidir. )Grev ve sorumluluklarn belirlenmesi (Hangi ii kim/kimler yapacak?)

Proje sres yazlrkenu hususlara dkkatedlmeldr:Proje sres (ne zamanbalayp ne zamanbtece) belrtlmeldr.Proje sresnn hbebavuru ormundabelrtlen azam sreyamamasna dkkat ednz.Proje aalyetlernplanlarken yksek malyetlaalyetler (hzmet satnalm, mal alm, vs.) lkaylara koymamaya dkkatednz.

Faalyet plan;Faalyetlergerekletrmek n gerekldetaylara ayrr.Faalyetlern srasn,sresn ve ncelnnetletrr.Uygulama ve ynetmsorumluluklarn tayn eder.Hedeenen rn ve/veyahzmetler netletrr.


43/92

43

Faalyet plan tablosu brblg sunma zelgesdr.Faalyet plan tablosu;Btrlmes gereken projeaalyetlern,Faalyetlern mantksalsralamasn,

Faalyetler aras ballklklern,Faalyetlern balama/bt zamanlarn err.

Beklenen sonularaadak blmler err:1. Hede gruplar zerndebeklenen etk

2. Yaynlar ve der ktlar3. arpan etks4. Srdrleblrlk

Hede gruplarn projennuygulanmas sonucundaelde edecekler aydalarntanmlanmasdr. Hede

gruplar zerndekbeklenen etk kesn,erleblr ve saylablrolmaldr.

5.2.2.1.9.3. Faaliye Pla tablosu (ga emas)

Faaliyet plan tablosu bir bilgi sunma izelgesidir. Faaliyet plan tablosu;

Bitirilmesi gereken proje aaliyetlerini,

Faaliyetlerin mantksal sralamasn, Faaliyetler aras ballk ilikilerini,

Faaliyetlerin balama/biti zamanlarn ierir.

Tablo yatay zaman ekseni boyunca aktivitelerde planlanan ve gerekleenilerlemeyi g

MEB AB hibe programlarına proje hazırlama rehberi

Documents

Transcript of MEB AB hibe programlarına proje hazırlama rehberi