MATEMATİK - yaricap.com · 5 TEMEL LEM BECERS KAZANIMLAR 1. Doğal sayılarda ritmik sayma ve...

9SINIF

MATEMATİK“Temel İşlem Becerisi < 9. Sınıf“

YAYIN KOORDİNATÖRÜOğuz GÜMÜŞ

EDİTÖRHazal ÖZNAR - Uğurcan AYDIN

DİZGİMuhammed KARATAŞ

SAYFA TASARIM - KAPAKF. Özgür OFLAZ

1. BASKIAğustos 2018

İLETİŞİM

Ostim Mah. 1207 Sokak No: 3/C–D Ostim / Ankara

Tel: 0312 395 13 36Fax: 0312 394 10 04

[email protected]

twitter.com/yaricappfacebook.com/yaricapyayinlari

instagram.com/yaricapyayinlari

Bu kitabın her hakkı Yarıçap Yayınlarına aittir. 5846 ve 2936 sayılı Fikir ve

Sanat Eserleri Yasası’na göre Yarıçap Yayınlarının yazılı izni olmaksızın,

kitabın tamamı veya bir kısmı herhangi bir yöntemle basılamaz, yayınlanamaz,

bilgisayarda depolanamaz, çoğaltılamaz ve dağıtım yapılamaz.

Eğer bir gün sözlerim bilim ile ters düşerse, bilimi seçin...

M. Kemal Atatürk

SUNUSevgili Gençler,

Matematik ve geometri hem okul derslerinde hem de üniversiteye giriş sınavlarına hazırlıkta en önemli yere sahiptir.

Yarıçap Yayınları olarak eğitim - öğretim hayatınızda bu derslerle ilgili sorunlarınızı temelden çözebilmeniz için TAMAMI VİDEO ANLATIMLI

olan kitaplarımızı sizlere sunuyoruz.

Yarıçap Yayınları matematik ve geometri fasikülleri konuları en temelden kavramanızı ve öğrendiklerinizi pekiştirebilmenizi sağlamak

amacıyla birbirini bütünleyen “BİLGİ - BİRLİKTE ÇÖZELİM - SIRA SİZDE - ÖĞRENDİKLERİMİZİ PEKİŞTİRELİM - KONU TESTİ” olmak üzere 5 bölümden oluşmaktadır.

® “BİLGİ” bölümünde kazanımlarla ilgili açıklayıcı ve öğretici bilgiler verilmiştir.

® “BİRLİKTE ÇÖZELİM” bölümleri “BİLGİ” ile ilişkilendirilmiş örneklerin bulunduğu alandır.

® “SIRA SİZDE” bölümlerinde konuyu kavramayı ve pekiştirmeyi sağlayacak sorular verilmiştir.

® “ÖĞRENDİKLERİMİZİ PEKİŞTİRELİM” bölümünde açık uçlu sorular aracılığıyla öğrendiklerinizin daha sağlam hâle getirilmesi amaçlanmıştır.

® “KONU TESTİ” bölümlerinde konuyla ilgili çoktan seçmeli sorular verilmiştir.

Yukarıda anlatılan sistemin dışında tuttuğumuz bu fasikülde ise ortaokul konularının temel işlem becerilerine yer verdik. 9. sınıf

ve devamında konuları daha rahat anlayabilmeniz için gerekli olan bilgileri tekrar etmenizi amaçladık.

“Başlamak, başarmanın yarısıdır.” sloganıyla çıktığımz yolculukta sizlere başarılar dileriz.

Oğuz GÜMÜŞDevrim ÖZATA

Seçkin KARAASLAN

İÇİNDEKİLERBÖLÜM 1: Doğal Sayılar ........................................................................................ 5

1. Ritmik Sayma - Çarpım Tablosu ................................................................... 62. Doğal Sayılar Kümesi ................................................................................... 73. Doğal Sayılarda Basamak Çözümleme ........................................................ 84. Doğal Sayılarda Dört İşlem ........................................................................... 95. Doğal Sayılarda Zihinden Dört İşlem .......................................................... 106. İşlemlerde Verilmeyen Sayıları Bulma ........................................................ 117. Bir Doğal Sayının Kendisi ile Tekrarlı Çarpımı ............................................ 128. Parantezli İşlemler ve Dağılma Özelliği ...................................................... 139. İşlem Önceliğini Dikkate Alarak Doğal Sayılarda Dört İşlem ...................... 1410. Doğal Sayı Örüntüleri .................................................................................. 1511. Doğal Sayıların Pozitif Çarpanları ............................................................... 16Konu Testi (1, 2) ................................................................................................ 17

BÖLÜM 2: Tam Sayılar ......................................................................................... 211. Tam Sayılar Kümesi .................................................................................... 222. Tam Sayılarda Sıralama ............................................................................. 233. Tam Sayılarda Toplama ve Çıkarma .......................................................... 244. Tam Sayılarda Çarpma ve Bölme ............................................................... 255. Tam Sayılarda İşlem Önceliği ..................................................................... 266. Tam Sayılarda Verilmeyen Sayıların Bulunması ........................................ 27Konu Testi (1, 2) ................................................................................................ 28

BÖLÜM 3: Rasyonel Sayılar ................................................................................ 321. Kesir Kavramı ............................................................................................. 332. Kesir Çeşitleri, Sıralama, Sadeleştirme ve Genişletme .............................. 343. Kesirlerde Dört İşlem .................................................................................. 354. Kesirlerde İşlem Önceliği ............................................................................ 365. Rasyonel Sayılar ......................................................................................... 376. Rasyonel Sayılarda Dört İşlem ................................................................... 387. Rasyonel Sayılarda İşlem Önceliği ............................................................. 398. Rasyonel Sayıların Kare ve Küpleri ............................................................ 409. Ondalık Sayılar ........................................................................................... 4110. Devirli Ondalık Sayılar ................................................................................ 4211. Ondalık Sayılarda Dört İşlem ...................................................................... 43Konu Testi (1, 2) ................................................................................................ 44

BÖLÜM 4: Cebirsel İfadeler ve Özdeşlikler ........................................................ 481. Cebirsel İfadenin Değeri ............................................................................. 492. Cebirsel İfadelerde Toplama ve Çıkarma İşlemi ......................................... 503. Dağılma Özelliği .......................................................................................... 514. İki Cebirsel İfadenin Çarpımı ....................................................................... 525. Ortak Çarpan Parantezi .............................................................................. 536. Tam Kare Özdeşliği .................................................................................... 547. İki Kare Farkı Özdeşliği ............................................................................... 558. Cebirsel İfadelerle İşlemler-1 ...................................................................... 569. Cebirsel İfadelerle İşlemler-2 ...................................................................... 57Konu Testi (1, 2) ................................................................................................ 58

Cevap Anahtarı ................................................................................................ 62

5 TEMEL İŞLEM BECERİSİ

KAZANIMLAR

1. Doğal sayılarda ritmik sayma ve çarpım tablosunu kavrar. (5. Sınıf)

2. Doğal sayılar kümesini tanır, sayıları okuyup yazar. Doğal sayıların bölüklerini, basamak-larını ve rakamlarının basamak değerlerini belirtir. (5. Sınıf)

3. Doğal sayılarda basamak çözümlemesi yapar. (5. Sınıf)

4. Doğal sayılarda dört işlem yapar. (5. Sınıf)

5. Doğal sayılarda zihinden dört işlem yapar. (5. Sınıf)

6. Doğal sayılarda işlemlerde verilmeyen öğeleri bulur. (6. Sınıf)

7. Bir doğal sayının kendisi ile tekrarlı çarpımını hesaplar. (6. Sınıf)

8. Doğal sayılarda dağılma özelliğini kavrar. (6. Sınıf)

9. Doğal sayılarda işlem önceliğini dikkate alarak dört işlem yapar. (6. Sınıf)

10. Doğal sayılarda ritmik sayıların toplamını bulur. (8. Sınıf)

11. Pozitif tam sayıların çarpanlarını bulur. (8. Sınıf)

Doğal SayılarBÖLÜM 1

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I

6TEMEL İŞLEM BECERİSİ

1. Ritmik Sayma - Çarpım Tablosu1. 3 den başlayıp, 3 erli sayarak boyama yapınız.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 34 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

2. 6 dan başlayıp 6 şarlı sayarak boyama yapınız.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 34 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

3. 9 dan başlayıp 9 arlı sayarak boyama yapınız.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27 28 29 30

31 32 33 34 34 36 37 38 39 40

41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66 67 68 69 70

71 72 73 74 75 76 77 78 79 80

81 82 83 84 85 86 87 88 89 90

91 92 93 94 95 96 97 98 99 100

4. 7 nin katı olan sayma sayılarından 70 e kadar olanları yazınız.

5. 5 in katı olan sayma sayılarından 50 ye kadar olanları yazınız.

6. 8 in katı olan sayma sayılarından 80 e kadar olanları yazınız.

7. Aşağıdaki işlemlerin sonucunu bulunuz.8 x 7 = 6 x 9 =

7 x 9 = 4 x 5 =

5 x 4 = 7 x 8 =

4 x 7 = 6 x 5 =

8. Verilen sayıların hangi iki rakamın çarpımı oldu-ğunu belirtiniz.

14 = 54 =

20 = 56 =

28 = 64 =

45 = 72 =

9. Aşağıdaki işlemlerin sonucu bulunuz.

1 x 2 x 3 = 2 x 4 x 7 =

2 x 3 x 4 = 3 x 3 x 8 =

2 x 3 x 5 = 4 x 2 x 5 =

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


2. Doğal Sayılar Kümesi

1. Doğal sayılar kümesinin sembolü ve elamanla-rını belirtiniz.

2. İki basamaklı rakamları farklı en büyük doğal sayı kaçtır?

3. Birbirinden farklı üç basamaklı rakamları farklı en küçük iki doğal sayının toplamı kaçtır?

4. Rakamları toplamı 10 olan ve rakamları farklı üç basamaklı en büyük doğal sayı kaçtır?

5. Rakamları çarpımı 12 olan iki basamaklı kaç tane doğal sayı vardır?

6. Dört basamaklı en büyük doğal sayının rakam-ları toplamı kaçtır?

7. Aşağıdaki sayıların okunuşlarını yazınız.

a) 4275217

b) 2000408

8. Okunuşları verilen sayıları yazınız.

a) Üç Yüz Doksan Bir Bin İki Yüz

b) Bir Milyon Yedi Yüz Altmış Bin İki Yüz

9. 7 basamaklı rakamları farklı en küçük doğal sa-yının okunuşunu yazınız.

10. Rakamları çarpımı 24 olan 6 basamaklı en büyük doğal sayının okunuşunu yazınız.

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


3. Doğal Sayılarda Basamak Çözümleme

1. 24673

sayısının binler ve onlar basamağındaki rakam-larının sayı değerleri toplamı kaçtır?

2. 42785

sayısının yüzler ve onbinler basamağındaki ra-kamlarının basamak değerlerinin toplamı kaç-tır?

3. 4084478621

sayısının binler bölüğündeki rakamlarının sayı değerleri toplamı kaçtır?

4. Aşağıdaki sayıları çözümleyiniz.

a) 42067

b) 1421543

c) 1000000

5. Çözümlenmiş sayıları bulunuz.a) 5 . 100000 + 6 . 10000 + 5 . 100 + 7 . 10 + 6 . 1b) 8 . 1000 + 7 . 100 + 6 . 1

6. 1, 2, 3 ve 4 rakamlarını birer kez kullanarak ya-zılan iki basamaklı iki doğal sayının toplamı en az kaçtır?

7. abcdef altı basamaklı rakamları farklı doğal sayının rakamları arasında a + b = c + d = e + f bağıntısı vardır.

Bu şartı sağlayan en büyük doğal sayının onlar basamağındaki rakam kaçtır?

8. Aşağıdaki sayıları çözümleyiniz.a) 4ab7 =b) 3ab =c) aba =d) abab =

9. abcd dört basamaklı sayısında a rakamı 2 arttı-rılıp, c rakamı 1 azaltılırsa, sayının değeri nasıl değişir?

10. 32 . ab

işleminde a rakamı 2 arttırılıp, b rakamı 4 azal-tılırsa çarpımın sonucu nasıl değişir?

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


5. Doğal Sayılarda Zihinden Dört İşlemAşağıda verilen işlemleri zihinden yapınız.

1. 52 + 27 =

2. 65 + 27 =

3. 80 – 42 =

4. 42 x 2 =

5. 32 x 4 =

6. 12 x 10 =

7. 48 x 100 =

8. 24 x 5 =

9. 36 x 25 =

10. 26 : 2 =

11. 64 : 4 =

12. 260 : 10 =

13. 100 : 50 =

14. 100 : 20 =

15. 32 x 11 =

16. 35 x 11 =

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


7. Bir Doğal Sayının Kendisi ile Tekrarlı ÇarpımıAşağıda verilen çarpımları üslü olarak ifade edi-niz.

1. 2 . 2. 2 =

2. 7 . 7 . 7 . 7 . 7 =

Aşağıda verilen işlemlerin sonuçlarını bulunuz.

3. 24 =

4. 35 =

5. 19031 =

6. 07 =

7. 24 + 32 + 18 =

8. 150 + 171 + 012 =

9. 25 + 25 + 25 =

10. 50 + 51 + 52 + 53 =

11. Aşa€›da verilen ifadelerin eşitlerini bulunuz.

02 = 72 = 142 =

12 = 82 = 152 =

22 = 92 = 162 =

32 = 102 = 172 =

42 = 112 = 182 =

52 = 122 = 192 =

62 = 132 = 202 =

12. ab = 64

eşitliğini sağlayan tüm a ve b doğal sayılarını bulunuz.

13. Aşağıda verilen ifadelerin eşitlerini bulunuz.

100 = 102 =

104 = 106 =

14. Aşağıdaki sayıların okunuşlarını yazınız.103 = 105 =

106 = 108 =

15. Aşağıdaki eşitlerde bilinmeyenleri bulunuz.

2 . 2 . 2 . 2 . 2 . 2 = 2a

4 . 4 . 4 . 4 = 2b

8 . 8 . 8 . 8 = 2c

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


10. Doğal Sayı ÖrüntüleriAşağıda verilen toplamları bulunuz.

1. 1 + 2 + 3 + … + 10 =

2. 2 + 4 + 6 + … + 24 =

3. 1 + 3 + 5 + … + 27 =

4. 6 + 8 + 10 + 12 + 14 =

5. 4 + 7 + 10 + 13 + 16 =

6. 5 + 10 + 15 + … + 45 =

7. 3, 6, 9, 12, …

örüntüsünde 15. sayı kaçtır?

8. 8, 11, 14, …

örüntüsünde 21. sayı kaçtır?

9. 6, 10, 14, …

örüntüsünde baştan kaçıncı sayı 82 dir?

10.

örüntüsünün kaçıncı adımında 53 tane kare var-dır?

11. Armina bir kitabı hergün bir önceki günden 5 sayfa fazla okuyarak 11 günde bitiriyor.

İlk gün 7 sayfa okuduğuna göre, kitap kaç say-fadır?

12. Çağan bir kitabı, her gün bir önceki günden 4 sayfa fazla okuyarak 12 günde bitiriyor.

İlk gün 9 sayfa okuduğuna göre, kitap kaç say-fadır?

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


11. Doğal Sayıların Pozitif Çarpanları

1. 80 sayısının çarpanlarını çarpan ağacı yönte-miyle bulunuz.

2. 30 sayısının doğal sayı bölenleri kaç tanedir?

3. 50 sayısını bölen kaç tane doğal sayı vardır?

4. Aşağıdaki çarpan ağacında boş yerleri dolduru-nuz.

2

2

2 2 x xx 5 5

x 2 x

x

5. 20 den küçük kaç tane asal sayı vardır?

6. Aşağıdaki sayıları asal çarpanlarına ayırınız.

a) 72 =

b) 200 =

c) 280 =

d) 512 =

7. 650 sayısının en büyük iki asal çarpanının top-lamı kaçtır?

8. ABCD1

2257

A sayısının asal çarpanlara ayrılış şekline göre, A + B + C + D kaçtır?

9. 61 · 28 + 39 · 28

sayısının kaç tane asal çarpanı vardır?

10. 210000

sayısını asal çarpanlarına ayırınız.

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I

17

KONU TESTİ

TEMEL İŞLEM BECERİSİ

11. 7’nin kat› olan 70’ten küçük en büyük do€al say›

kaçt›r?

A) 54 B) 62 C) 36 D) 63 E) 64

2. 6 x 9

işleminin sonucu kaçtır?

A) 49 B) 50 C) 52 D) 56 E) 54

3. 4 x 2 x 5


A) 20 B) 40 C) 10 D) 8 E) 10

4. Üç basamaklı rakamları farklı en büyük doğal sayı kaçtır?

A) 987 B) 986 C) 985 D) 978 E) 976

5. Rakamları toplamı 10 olan 4 basamaklı en küçük doğal sayı kaçtır?

A) 1171 B) 1027 C) 1009D) 1234 E) 1117

6. 4235796816

sayısının birler ve on milyonlar basamağındaki rakamların toplamı kaçtır?

A) 9 B) 8 C) 5 D) 12 E) 14

7. 1, 2, 4, 5

rakamlarını birer kez kullanarak yazılabilecek 4 basamaklı en büyük doğal sayı kaçtır?

A) 2541 B) 5241 C) 4521D) 5421 E) 1245

8. 2171 + 133


A) 2204 B) 2203 C) 2200

D) 2300 E) 2304


Tam Sayılar

KAZANIMLAR

1. Tam sayıları tanır ve sayı doğrusunda gösterir. (6. sınıf)

2. Tam sayıları karşılaştırır ve sıralar. (6. sınıf)

3. Bir tam sayının mutlak değerini belirtir ve anlamlandırır. (6. sınıf)

4. Tam sayılarda toplama ve çıkarma işlemlerini yapar, ilgili problemleri çözer. (7. sınıf)

5. Tam sayılarda çarpma ve bölme işlemlerini yapar. (7. sınıf)

6. Tam sayılarda işlem önceliğine dikkat ederek dört işlem yapar. (7. sınıf)

7. Tam sayı işlemlerinde verilmeyeni bulur. (7. sınıf)

BÖLÜM 2

YARI

ÇAP

YAYI

NLAR

I


2. Tam Sayılarda Sıralama1. Aşağıdaki tam sayıları sayı doğrusunda göste-

rip, sıralayınız.(–4), (–2), 3, (–1), 5

–6 –5 –4 –3 –2 –1 0 1 2 3 4 5 6

2. Aşağıdaki boşluklara “<” ya da “>” işaretlerin-den uygun olanı yazınız.(–7) ... (–3)(–5) ... (4)(0) ... (–1)(–7) ... (–17)

3. Aşağıdaki sayıları altlarındaki harflerle eşleşti-riniz.(–3), (0), (–2), (4), (–17), (21)a < b < c < d < e < f

4. –3 < a < 2

olduğuna göre a yerine gelebilecek tam sayıları bulunuz.

5. –4 ≤ a ≤ 3

olduğuna göre, a yerine gelebilecek tam sayıları bulunuz.

6. –192 < a < –97

olduğuna göre, a yerine gelebilecek en küçük ve en büyük tam sayıları bulunuz.

7. –5 ten büyük ve 2 den küçük tam sayıları sayı doğrusunda gösteriniz.

8, 9 ve 10. soruları aşağıdaki tabloya göre ya-nıtlayınız.

Şehir Hava Sıcaklığı

Ankara –3°C

Bursa –1°C

Çanakkale 4°C

Denizli 6°C

Erzurum –10°C

8. En soğuk şehir hangisidir?

9. En sıcak şehir hangisidir?

10. Şehirleri sıcaklıklarına göre küçükten büyüğe doğru sıralayınız.

MATEMATİK - yaricap.com · 5 TEMEL LEM BECERS KAZANIMLAR 1. Doğal sayılarda ritmik sayma ve...

Documents

Transcript of MATEMATİK - yaricap.com · 5 TEMEL LEM BECERS KAZANIMLAR 1. Doğal sayılarda ritmik sayma ve...