LAMELLI.COM.PLŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY INFORMATOR I I I 2012 nr 3 (99) R. IX

ISSN 1732-4378

Krakowska Książka Miesiąca

Stanisław Rodziński | Wydawnictwo Petrus

Autoportret malarza

Zapr

asza

my

na w

arsz

taty

! – W

ięce

j na

ww

w.la

mel

li.co

m.p

l

Miesiąc twórczości

Jacka Kaczmarskiego

Malując obraz, w wielu przypad-kach akceptujemy coś, co na drugi dzień okazuje się nie-

jasne i po prostu zbędne. Może wła-śnie dlatego, że to, co i jak piszę, bli-skie jest procesowi malowania, może dlatego, że pisanie i malowanie w isto-cie swej to niemal to samo – wybór tek-

stów napisanych w ostatnich 25. la-tach nazwałem autoportretem. Piszę to, co wydaje mi się istotne, co jest re-akcją na emocje związane ze sztuką, ale i ze sprawami, które ważne są w życiu, a więc są też ważne dla malarza, jego myślenia, wyobraźni, pracy. Autopor-tret jest przedstawieniem twarzy au-

Kursy komputerowe 50+

Warsztaty gitarowe

Kurs rysunku i malarstwa

Warsztaty fi lcowania

Flamenco & taniec brzucha

Kurs fotografi i artystycznej

Spotkanie ze sztuką

Warsztaty fi lmowe

Marzec jest dla Kaczmarofi lów miesiącem szczególnym. Dla-czego? Wszystkim niewtajem-

niczonym wyjaśniamy: 22 marca 1957 r. w Warszawie urodził się Jacek Marcin Kaczmarski. Ta informacja nie wy-maga już chyba dalszych komentarzy. Ważne jest natomiast to, że Śródmiej-ski Ośrodek Kultury pragnie z tej oka-zji zaproponować Szanownym Fanom Twórczości Mistrza dwa niezwykle cieka-we koncerty na niej właśnie oparte. Wart zaznaczenia jest również fakt, że po utwo-

ry Kaczmarskiego sięgnęli ludzie młodzi, artyści, którzy już wcześniej zaprezento-wali się krakowskiej publiczności: Adam Łapacz, Michał Wilgocki i Judyta Gąsior. Z racji wieku nie mieli oni okazji uczestni-czyć w koncertach samego artysty, jednak mimo to, a może właśnie dzięki temu ich interpretacje utworów są tak przekonują-ce i prawdziwe. Adam Łapacz prezentu-je bardziej kanoniczne wykonania pieśni, które doskonale znane są szerszej publicz-ności, zaś duet Wilgocki & Gąsior zaskaku-je aranżacjami tych bardziej lirycznych ka-

tora obrazu. Tekst, który jest rezulta-tem prywatnego przeżycia, ale wyni-ka z potrzeby podzielenia się z innymi naszą myślą – jest więc autoportretem. Jest próbą dzielenia się swymi rozwa-żaniami i wzruszeniem, refl eksją, a nie-raz niepokojem – jest też po prostu roz-mową. Jaki jest autor – taka rozmowa. Jaka twarz autora, w dosłownym, ale i symbolicznym sensie – taka reakcja odbiorcy.

Na spotkanie z autorem zapraszamy 15 III o godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

wałków, wykonywanych wcześniej także przez Przemysława Gintrowskiego, pomy-ślanych na gitarę i wiolonczelę. Taka róż-norodność sprawi, że zarówno przywiąza-ni do oryginalnego wykonania starsi słu-chacze, będący często rówieśnikami barda, jak i ci poszukujący jeszcze dróg, który-mi trafi ć mogą do Jego twórczości, znaj-dą u nas coś dla siebie. Jest bowiem nieco prawdy w tym, że jednak w świadomości tych pierwszych Kaczmarski „nostalgicz-ny” wygrywa z Kaczmarskim „wciąż ak-tualnym”, zmuszającym do krytycznego zastanowienia się również nad własnymi poglądami, własnym życiem. Istotny jest tutaj czas recepcji owych utworów, kon-tekst społeczny, w którym „zanurzeni” są (lub byli w czasach PRL-u) odbiorcy pieśni twórcy „Obławy”.

Serdecznie zapraszamy na oba kon-certy, gdyż dopiero złożenie ich w całość

pozwoli zobaczyć ów szeroki diapazon te-matyczny twórczości Jacka Karczmar-skiego, wprowadzający słuchaczy nie tyl-ko w świat historii i polityki, ale również malarstwa, literatury i przede wszystkim muzyki. Barbara Serwatka

24 III, godz. 19:00Koncert Pieśni Jacka Kaczmar-skiego w rocznicę urodzin artystyWystąpi: Adam ŁapaczBilety: 20 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

31 III, godz. 19:00Mimochodem. Pieśni Jacka KaczmarskiegoMichał Wilgocki & Judyta Gąsior. Wystąpią: Michał Wilgocki – gitara, śpiewJudyta Gąsior – wiolonczelaBilety: 20 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

2 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

Szlakiem wina i zamków katarów

Podróże dalekie i bliskie...Program marzec 2012

Śródmiejski Ośrodek Kulturyul. Mikołajska 2, 31-027 Kraków, tel. 12 422-08-14, www.lamelli.com.pl

Południe Francji zachwyca swoim pięknem przyciągając turystów i mi-łośników historii i kultury, a tak-

że smakoszy śródziemnomorskiej diety z całego świata. Langwedocja, region po-łożony częściowo w strefi e nadmorskiej i dochodzący aż do Pirenejów i Hiszpanii, z winnicami, małymi miasteczkami i zam-kami z zabudową sięgającą czasów śre-dniowiecza ma tam miejsce szczególne. Na każdym kroku można dosłownie po-czuć klimat i smak francuskiego południa.

Carcassone i okolice Jednym z najpiękniejszych miejsc

w Langwedocji, posiadającym niepowta-rzalny charakter jest miasto Carcasso-ne i region położony wokół niego. Miasto, zamieszkałe niegdyś przez Rzymian i Wi-zygotów, świetność przeżywało w okresie średniowiecza. Mury obronne i wieże ro-bią ogromne wrażenie. Częściowo są one jednak zrekonstruowane przez architek-ta Eugène Viollet-le-Duca, co budzi dzisiaj spore kontrowersje. W obrębie murów do-minują sklepy z lokalnymi przysmakami i rękodziełem-mieszkańcy okolic miasta pokpiwają nieco, że więcej tam jest skle-pów i obcokrajowców, którzy je prowadzą niż domów, w których mieszkają Francu-zi. Jednak to wszystko sprawia, że może-my poczuć atmosferę sprzed kilku wieków.

Carcassone to dobry punkt wypado-wy na jednodniowe wycieczki po pobli-skich winnicach, średniowiecznych opac-twach i ruinach zamków. Warto pokonać strome zbocza i dotrzeć do takich wa-rowni jak Aguilar, Minerve, czy Quéri-bus i innych zamków katarów. Katarzy tworzyli sektę heretyków, która zdobyła dość dużą popularność na tych terenach w XI do XIII w. W wyniku krucjaty więk-szość katarów została spalona na stosie, ale wcześniej przez długi czas znajdowa-li oni schronienie w niedostępnych zam-kach. Ostatni z nich, Montsegur, poddał się dopiero w 1244 r.

Dawne zamki są dzisiaj otoczone ma-łymi winnicami i gajami. Przydrożne znaki zachęcają do odwiedzenia którejś z winnic i darmową degustację lub zakup lokalnego wina. Są to najczęściej wy-trawne wina rodzaju Corbières i Mine-rvois, produkowane głównie przez małe winnice lub stowarzyszenia kilku lub kil-kunastu rolników. Na takie jednodnio-

we wycieczki warto także zabrać koszyk z własnym jedzeniem-niezapomniane przeżycia zostają po obiedzie i kieliszku wina spożytym w letnim słońcu pod ru-inami zamku lub na przydrożnym parkin-gu, które są tam specjalnie do tego przy-stosowane.

Sanktuaria, jaskinie i boulesCarcassone to także dobre miejsce na

dalsze wypady, nawet w niezbyt odległe Pireneje, gdzie krajobraz i napotykane po drodze miasteczka i wioski mają już nie-co inny charakter. Z Carcassone łatwo można dotrzeć nawet do Lourdes, słyn-nego miejsca objawień i pielgrzymek. Po drodze mijamy m.in. miasto i pięknie oświetlony w nocy zamek Foix.

W kraju katarów jest sporo jaskiń, n.p. z jednymi z najstarszych śladów ludzi w Europie, jak choćby Tautavel z ogromnym Muzeum Prehistorii, gdzie nawet wino i miód (miel) kupimy z logo w postaci głowy neandertalczyka. Zde-cydowanie więcej jaskiń, w tym ze sztu-ką naskalną, jest w Pirenejach, a jadąc z Carcassone do Lourdes nie sposób nie odbić kilkanaście kilometrów od głów-nej drogi i zwiedzić z przewodnikiem ja-skinię Gargas z datowanymi na ponad 25 tys. lat malowidłami ludzkich dłoni i wy-rytymi wizerunkami zwierząt, głównie mamutów, koni i bizonów.

Podróżując po Langwedocji przy odro-binie szczęścia możemy natknąć się na fe-styn lub jakieś święto. Niezapomniane wrażenia pozostawia wtedy spróbowanie miejscowego jedzenia, nawet jeśli czasem jest to hamburger w wersji francuskiej. Mieszkańcy są z reguły bardzo mili i otwar-ci dla turystów. Dodatkową atrakcją, szcze-gólnie popołudniami lub wieczorem może też być gra w kule (boules) na placach, na-leży jednak uważać, żeby nie przeszkodzić skupionym graczom w rzucaniu.

Południe Francji najlepiej jest zwie-dzać własnym samochodem lub moto-cyklem. Wprawdzie w okolicach Carcas-sone działa kolej, ale dochodzi tylko do głównych miast, a bardzo dużo ciekawych miejsc i lokalnych atrakcji położonych jest bardziej na uboczu, w wioskach

i miasteczkach porozrzucanych wśród wzgórz. Dobrym rozwiązaniem jest

np. dotrzeć samolotem do niezbyt odległej Barcelony, wynająć samo-chód i tam, gdzie można poruszać się drogami krajowymi zamiast autostrad, co zapewni znacznie bogatsze wrażenia widokowe.

Radosław Palonka

3 III, godz. 19.00Koncert Finałowy Warsztatów Gitarowych

Wystąpią uczestnicy warsztatów organizowanych w Śródmiejskim Ośrodku Kultury, prowadzonych przez Macieja Wnękowicza. Wstęp wolny.

5 III, godz. 18.00Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na kolejny wieczór literacki z cyklu Orszak Apollina spotkanie z poezją Eweliny Jurczak „Na asfaltowej sce-nie i kilka chwil dalej...”Recytacja: autorka, oprawa muzyczna: Ewelina Jurczak, Marcin Dryja oraz „Kom-pani”, czyli... Mirosław Gumularz, Grzegorz Jurczak, prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta

6 III, godz. 18.00Pokaz slajdów: „2012 koniec świata według Majów”, autorstwa Aldo Vargasa Tetmajera.

Od szeregu lat staje się coraz głośniejsza przepowiednia końca świata głoszo-na jakoby przez starożytnych Majów. Kim byli Majowie? Na czym opierali swo-je wierzenia? Na te i inne pytania postara się opowiedzieć Aldo Vargas – Tet-majer, z zawodu architekt – urbanista, zajmuje się projektami badawczymi z dziedziny planowania; wykłada w Katedrze Porównawczych Studiów Cywiliza-cji U.J. przedmiot „Prekolumbijskie Cywilizacje Ameryk”.

7 III, godz. 17.00Grupa Każdy.Otwarte warsztaty literackie, prowadzenie: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta

7 III, godz. 19.00Janusz Grzesz „Bo czasem cieszy człowieka...”. Spektakl poetycko-muzycznyn oparty na tekstach m.in. Michała Zabłockiego. Bilety: 10 zł.

8 III, godz. 17.00. Poprzez Kresy: Liczkowce, Husiatyn, Sidorów, Skała. Zdjęcia i komentarz: Piotr Korpanty.

Jadąc wzdłuż Zbrucza można zatrzymać się w ciekawych miejscowościach. Licz-kowce to miejsce znalezienia pogańskiego obelisku Światowida. W Husiatynie zachowały się: kościół bernardyński, cerkiew oraz efektowna synagoga pocho-dzące z XVII w. W Sidorowie można obejrzeć ruiny zamku zbudowanego w I po-łowie XVII w. przez hetmana Marcina Kalinowskiego oraz XVIII wieczny kościół Dominikanów o unikalnym rzucie w kształcie herbowej strzały.

8 III, godz. 19.00 Krakowski Klub Podróżników zaprasza: Natasza Styczyńska – „Magiczny Bałkan” (Serbia, Bułgaria, Grecja) – kulturowe wyprawy 4x4 po bezdrożach Bałkanów.

Zapraszamy w głąb magicznego Bałkanu, w region dzikiej przyrody i pachnącej słońcem kuchni, ale przede wszystkim w krainę wielu przenikających się kultur, religii i tradycji. Projekt Bałkan 4x4 tworzy Natasza Styczyńska (politoloż-ka i europeistka związana z UJ) i Ned Amabroziak (urodzony w Sofi i, grafi k freelancer). W organizowanych przez Balkan4x4 wyprawach do Serbii, Bułgarii i Grecji do tej pory wzięło udział ponad 80 osób. Więcej na www.balkan4x4.pl.

9 III, 18.00Koncert Quasi una fantasia. Wystąpią: Bożena Boba-Dyga/wokal, Maciej Zim-ka/akordeon. Bilety: 25 zł (normalne), 10 zł (ulgowe)

10 III, godz. 19.00Koncert z okazji Dnia Kobiet. Zawsze w podróży… Recital piosenek z Kabare-tu Starszych Panów. Wystąpią: Anna Branny, Janusz Butrym (przy fortepianie).

Kabaret Starszych Panów – dwaj mistrzowie Jeremi Przybora i Jerzy Wasowski wykreowali niebywale piękny świat piosenki, skrzący się dowcipem, inteligencją, pięknem słowa i fi nezją muzyczną, do którego my wszyscy, niezależnie od tego, ile lat upłynęło od premiery, pragniemy być zaproszeni. Otworzyli nowy rozdział w my-śleniu o piosence, ich dzieła nawiązują do szlachetnej tradycji kabaretu literackiego.Kalina była, jak mówił Gustaw Holoubek, zjawiskiem niezwykłym. (…) Nale-żała do tych rzadkich kobiet, które prowadzą życie otwarte, całkowicie jawne, nie poddane żadnej pruderii, żadnym kłamstwom, żadnym niedomówieniom; a równocześnie nosiła w sobie pewną tajemnicę. Tajemnicę czegoś, czego jej brakowało w życiu. Była krucha.Starsi Panowie nazywali ją swoją etatową dosmucaczką, a jeśli chodzi o Kalinę jako symbol seksu, to jedynie u Wasowskiego i Przybory to zjawisko miało pełen uro-ku i dowcipu wymiar, oni dbali o dobry smak jej kreacji, o elegancję, wytworność.

INFORMATOR marzec 2012 3LAMELLI.COM.PL

Inwestygator

znów w akcji...

Co stało się dla mnie drogowskazem w świecie piosenek Starszych Panów śpie-wanych przez Kalinę Jędrusik? Postać Holly Golightly… Zawsze w podróży… Anna Branny. Bilety: 20 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

12 III, godz. 19.00Jazzowa piosenka poetycka w wykonaniu zespołu „Takie Trio”Konrad Michalak (instrumenty perkusyjne), Joanna Kisielewska (wokal), Krzysztof Gryko (wiolonczela, gitara). Wstęp wolny.

13 III, godz. 18.00Filmowy Klub Historyczny. Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośro-dek Kultury zapraszają na projekcję fi lmu dokumentalnego pt.: „Grupy Oporu” (2008, 51 min.), w reżyserii Marii Dłużewskiej.

14 III, godz. 19.00Wykład otwarty z fi lmoznawstwa Amelia Wichowicz „Found Footage Horror”

Found Footage to gatunek fi lmu, zwłaszcza horroru (tzw. horror paradoku-mentalny), który sprawia wrażenie fi lmu video nakręconego przez amatora. Jego autor, będący równocześnie narratorem, już na początku fi lmu jest osobą zaginioną lub nie żyje. Chcąc ukazać fi lm bardziej realistycznie stosuje się tzw. kręcenie „kamerą z ręki” (horror verite), która doskonale oddaje realizm ca-łej sytuacji.. Historia gatunku sięga przynajmniej roku 1980, ale spopularyzowa-ny został m. in. przez fi lm „The Blair Witch Project” (1999).

14 III, godz. 20.00Koncert „Amol iz gewen a majse – Była sobie raz opowieść” w wykonaniu zespo-łu „Nesijes” w składzie: Maria Ostrowska/altówka, skrzypce, Konrad Borek/wo-kal, Jacek Serafi n/piano.

Program zespołu Nesijes to efekt wieloletniej współpracy nawiązanej pomiędzy studentami Akademii Muzycznej oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie – pasjonatów szeroko pojętej żydowskiej kultury.

15 III, godz. 18.00Krakowska Książka Marca: Stanisław Rodziński – Autoportret malarza.Wręczenie nagrody i spotkanie z autorem. Prowadzenie: Stanisław Dziedzic.

Stanisław Rodziński, malarz, profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejski w Krakowie, autor licznych publikacji o sztuce. W latach 1996–2002 pełnił funkcję rektora krakowskiej ASP. W latach 1981–1989 uczestnik Ruchu Kultury Niezależnej. Od roku 1963 brał udział w ponad dwustu wystawach ma-larstwa i rysunku, w wystawach sztuki polskiej za granicą, a także w wystawach związkowych, muzealnych i tematycznych.

16. III, godz. 19.00Wieczór poetycko-muzyczny „Zaproszenie do miłości”. Występują: Fortepian – Jolanta Mórawska, recytacja – Olgierd Łukaszewicz. Bilety w cenie 45 zł do nabycia bezpośrednio przed spektaklem.

19 III, godz. 18.00Spotkanie z Wojciechem Pazdurem. Prowadzenie – Bronisław Maj. Wiersze w inter-pretacji Bogdana Słomińskiego – aktora Narodowego Starego Teatru. Szczegóły str. 9.

20 III, godz. 19.00Wieczór autorski Mariusza Wollnego i promocja jego najnowszej książki „Kacper Ryx i król alchemików” (Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2012).

Czwarty i ostatni tom przygód królewskiego inwestygatora Kacpra Ryxa, dziel-nie rozwiązującego spiski, sprawy tajemne, a w tle powieści jak zwykle fenome-nalny renesansowy Kraków z całą swoją historią.

21 III, godz. 18.00Koncert uczniów Szkoły Wokalno-Aktorskiej. Przy fortepianie: Anna Wrona, Agata Babicz. Prowadzenie: Bogdan Kalarus.

22 III, godz. 18.00Wykłady z literatury współczesnej: dr Marek Karwala Metafi zyka codzienności. O poezji ks. Jana Twardowskiego

Zmarły przed sześcioma laty ksiądz Jan Twardowski zaistniał w powszechnej świadomości czytelniczej późno, bo dopiero około połowy lat 80. minionego stu-lecia. Do dzisiaj cieszy się niesłabnącym uznaniem krytyki oraz szacunkiem od-biorców, reprezentujących praktycznie wszystkie grupy wiekowe. Wśród jego naj-ważniejszych zasług zwykło się wymieniać odnowę języka religijnego, zbudowanie modelu wiary radosnej a zarazem niepozbawionej głębszej refl eksji, zobaczenie sacrum i profanum jako przestrzeni nieodległych... Wejściówki: 5 zł (ulgowa), 7 zł (normalna). Dla pierwszych 10 uczestników mamy GRATISOWY nu-mer kwartalnika „Fragile” o PATOSIE z artykułem dra Marka Karwali.

22 III, godz. 19.00„Piosenki ze szczyptą improwizacji”. Grupa AD HOC zaprasza na „Piosenki ze szczyptą improwizacji”. Będzie to ponad godzinny koncert składający się z piosenek ka-

Uff! Nareszcie! Po dłu-gim okresie ocze-kiwania ukazał się

czwarty tom przygód Kac-pra Ryxa, autorstwa nieza-wodnego krakowskiego pi-sarza Mariusza Wollnego, Kacper Ryx i król alche-mików. W tym tomie spo-tykamy Kacpra Ryxa wio-dącego spokojne rodzinne życie u boku swojej biało-głowy. Przeszłość jednak dopada naszego bohate-ra. I jak w poprzednich to-mach, tak i teraz Kacper Ryx musi używać swoich inwestygatorskich talen-tów, by udaremnić mię-dzy innymi spisek tajnego bractwa różokrzyżowców. Odnajduje też zagubio-ną księgę mistrza Twar-dowskiego. Ale jak su-geruje tytuł równopraw-nym bohaterem jest „król alchemików”, choć pod tym sformułowaniem mogą się kryć dwie osoby. Ówcześnie nam panu-jący Zygmunt III Waza, mający pociąg do alchemicznych eksperymentów, co doprowadziło nawet do spalenia czę-ści Wawelu mieszczącej się tuż obok gotyckiej Kurzej Stopki. Drugim pre-legentem do tego tytułu jest najwięk-szy polski mag Michał Sędziwój, zwa-ny też Sendivogiusem, dążący przez całe swoje życie do transmutacji zło-ta. Nie brak w powieści historycznych wydarzeń o skali międzynarodowej, jak obrona Krakowa w 1587 roku, przed za-kusami zdobycia polskiej korony przez arcyksięcia Maksymiliana Habsbur-ga. Fenomen pisarstwa Mariusza Wol-lnego polega między innymi na tym, że w sposób wręcz idealny potrafi łączyć

Recenzja historyczna

w powieści elementy awanturnicze, ło-trzykowskie, kryminalne z wydarzenia-mi historycznymi. Niewątpliwie dużym ułatwieniem jest osadzenie powieści w Krakowie. Wykorzystując fenomen tego miasta, gdzie na dobrą sprawę nie-wiele się zmieniło od dawien dawna, autor bez problemów przenosi czytelni-ków w przeszłość, wiodąc ich znanymi ulicami wprowadzając do istniejących do dziś kamienic. Zachęcam po sięgnię-cie najnowszej powieści o przygodach krakowskiego detektywa z czasów re-nesansu i oddaniu się wędrówce histo-rycznym wojażom Krakowie i Rzeczpo-spolitej...

Marek Górka

Mariusz WollnyKacper Ryx i król alchemikówWydawnictwo Otwarte Kraków 2012

u-e-ę

c---, ---e -

gą się

Zapraszamy Państwa do sklepu „U Kacpra Ryksa” w Kamienicy Hipolitów przy placu Mariackim 3 w Krakowie, gdzie swą siedzibę ma też oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa z interesującą wystawą mieszczańskiego domu.Mariusz Wollny postanowił przenieść świat z powieści historycznych do świata rze-czywistego i stworzył sklep historyczny, w którym mogą Państwo nabyć miecze, kol-czugi, zbroje, hełmy, biżuterię, talizmany, wyroby garncarskie, snycerskie, ubrania średniowieczne, renesansowe a wszystko zgodne z oryginałami z tamtych czasów, wykonane identyczną techniką, a także z takich samych materiałów. Zapraszamy!

Na spotkanie z autorem zapraszamy 20 marca o godz. 19.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

4 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

To było coś więcej niż przygoda...

baretów „PUK”, „Róbmy Swoje”, „7 minut po”, a także improwizacji muzycznych w wy-konaniu Grupy AD HOC. Możliwa obecność tajemniczych gości specjalnych! „AD HOC z kumplami bawi się nutami”! Więcej na www.adhoc.art.pl. Zapraszamy! Bilety 10/15 zł.

23 III, godz. 19.00Spektakl „Goplana i Grabiec – czyli niemożliwa miłość” według Balladyny Ju-liusza Słowackiego.Reżyseria: Stanisław Michno, scenografi a: Barbara Stec i Stanisław Jazgar, mu-zyka (improwizacje na żywo) Grzegorz Palus, kostiumy: Anna Kulinowska, wyste-pują: Goplana – Bożena Boba Dyga, Grabiec – Wojciech Michno, Skierka – Ola Barczyk, Chochlik – Stanislaw Michno, Dziewczyna – Magda Furmanek.Namiętne uczucia królowej Gopła, Goplany, do Grabca, wiejskiego pijaczyny, stały się kanwą przedstawienia dziejącego się niby w fanstastycznej krainie, ale jakże bliskiej na-szej realności... Bilety: 25 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

24 III, godz. 19.00Koncert Pieśni Jacka Kaczmarskiego w rocznicę urodzin artysty. Wystąpi: Adam Łapacz

Artysta znany doskonale kaczmarofi lom, wielokrotny uczestnik m.in. Wrocław-skiego Salonu Jacka Karczmarskiego czy karczmarski-underground po raz ko-lejny wystąpi w Krakowie. Bilety: 20 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

26 III, godz. 18.00Spotkanie autorskie Marka Czuku. Podczas spotkania zostaną zaprezentowane wiersze z tomiku „Forever” (2010) oraz kontynuacja z cyklu „Forever part 2”. Szczegóły str. 9.

28 III, godz. 18.00Spotkanie z prof. Stanisławem Grodziskim oraz promocja jego najnowszej książ-ki „Rzeczpospolita krakowska, jej lata i ludzie” (Wydawnictwo Universitas, Kra-ków 2012).

Książka w sposób zwięzły przybliża nam dzieje Wolnego Miasta Krakowa w la-tach 1815-1846, jego powstanie, ustrój i trudnej pozycji pomiędzy rosyjskimi, austriackim i pruskim zaborem. Stanisław Grodziski, Krakowianin, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, od 1959 roku doktor, od 1972 roku profesor tejże uczelni, od 1992 roku członek Polskiej Akademii Umiejętności. Autor kilkuset prac naukowych oraz wydawnictw źródłowych z dziedziny historii ustroju państwa i prawa oraz publikacji popularnonaukowych poświęconych dziejom Polski i Europy Środko-wej od XVI do XX wieku (m.in. W Królestwie Galicji i Lodomerii; Franciszek I) .

29 III, godz. 18.00Spotkanie autorskie Józefa Janczewskiego w 20-lecie twórczości. Promocja tomiku „Jeszcze nie gaszę światła”. Prowadzenie – Maria Miłek, wiersze czyta Wojciech Habela. Przy fortepianie – Alicja Tanew.

31 III, godz. 19.00Mimochodem. Pieśni Jacka Kaczmarskiego. Michał Wilgocki & Judyta Gą-sior. Wystąpią: Michał Wilgocki – gitara, śpiew, Judyta Gąsior – wiolonczela.

Artyści znani m. in. z występów na zlotach fanów J. Kaczmarskiego kaczmar-ski-underground czy toruńskich Koncertów Pamięci Jacka Karczmarskiego, uczestnicy festiwali – ostatnio m.in. Poetyckiej Stajni 2011, tym razem wy-stąpią na scenie Śródmiejskiego Ośrodka Kultury w swoich poetyckich interpre-tacjach twórczości Mistrza. Judyta Gąsior jest studentką V roku Akademii Mu-zycznej we Wrocławiu, Michał Wilgocki przygodę z twórczością Jacka Karczmar-skiego kontynuował w ramach Wrocławskiego Salonu Jacka Karczmarskiego.Bilety: 20 zł (normalne), 15 zł (ulgowe)

KLUB INTERNETOWY „STRYCH”czynny: poniedziałek – czwartek 15.00 – 21.00, piątek 13.00 – 20.001 godz. – 2 zł; 2 godz. – 4 zł; (3 – cia godz. GRATIS)

KOŁO GIER STRATEGICZNYCH rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warmachine:Hor-des, Malifaux, Mordheim, Warhammer Fantasy Battle itp., spotkania: środa godz. 16.00 – 21.30, piątek godz. 16.00 – 21.00

KOŁO GIER PLANSZOWYCHrozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne, strate-giczne, historyczne. Spotkania: wtorek, czwartek godz. 16.00 – 21.30

KOŁO LITERACKIEdyskusje o kulturze i literaturze, zajęcia o charakterze warsztatowym dla osób niepełno-sprawnych

Klub „Strych”ul. Masarska 14, 31-539 Kraków, tel. 12 421 89 92, e-mail: KlubStrych@interia.pl

Film dokumentalny zrealizowany dla TVP przez Marię Dłużewską we współpracy z Konradem Falęckim

opowiada o Grupach Oporu „Solidarni” założonych wiosnę 1982 r., w Warsza-wie przez Teodora Klincewicza ps. „Bo-rys” vel „Teoś”, wiceprzewodniczące-go Komisji Krajowej NZS. Powstała ko-mórka, podporządkowana Regionalnej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidar-ność, miała zajmować się małym sabota-żem czyli prowadzeniem akcji ulotkowa-nia, karaniem donosicieli, przygotowa-niem fałszywych dokumentów, obsługą demonstracji, przerzutem przemycanego sprzętu z zagranicy do funkcjonowania demokratycznego podziemia w Polsce po grudniu 1981 oraz formami bezpośred-niej konfrontacji z milicją podczas ewen-tualnego strajku generalnego. Chrzest bojowy Grup Oporu nastąpił 1 VIII 1982 r., w Warszawie podczas akcji obcho-

Alicja Tanewpoetka i kompozytorka zaprasza do piwnicy artystycznej Scena Ata ul. Czarnowiejska 93, 30-049 Kraków tel. 12 633-54-05, 503-855-770 www.tanew.info.pl e-mail: alicja@tanew.info.pl

du rocznicy Powstania Warszawskiego. Grupy Oporu bardzo szybko stały się au-tonomicznymi wyspecjalizowanymi ko-mórkami działającymi na określonych terenach. Film dokumentalny opowiada o jednej z nich, tzw. Grupy „Witka” vel „Waldka”, przedstawiając jej konfronta-cję z komunistycznym aparatem bezpie-czeństwa, ale też opowiada o warunkach działania i życia w czasach realnego so-cjalizmu. MG

Zapraszamy do Śródmiejskiego Ośro-dka Kultury 13 marca 2012 r., na godz. 18.00, do Filmowego Klubu Historycz-nego, gdzie dzięki uprzejmości Kra-kowskiego Oddziału Instytutu Pamię-ci Narodowej zobaczymy fi lm doku-mentalny pt.: Grupy Oporu (2008, 51 min.), w reżyserii: Marii Dłużew-skiej.

TEATR – PIOSENKA3 marzec 2012,godz. 17.00 – pierwsze spotkanie z cyklu „Wiersze z walizki:

Tylko Jan Kochanowski”, czyta Jana Korwin Kochanowski. Wstęp wolny!8 marca 2012, godz. 19.00 – „W krainie operetki, fi lmu i musicalu”, Jan Sy-

pek/śpiew, Paweł Bieńowski/piano. Wstęp 10 zł.24 marca 2012, godz. 17.00 – spotkanie z cyklu „Wiersze z walizki: Kwiaty

polskie Juliana Tuwima”, czyta Artur Dziurman. Wstęp wolny!31 marca 2012, godz. 16.00 – „Poemat bez bohatera” Anna Achmatowa w tłu-

maczeniu Bożeny Adamek, dialog poetycki, występują: Bożena Adamek, An-drzej Grabowski. Wstęp 40 zł.

NIEDZIELA BAJKOWA4 marca 2012, godz. 12.15 – „Przez bajki świata” w wykonaniu Teatru Wiśnio-

wego. Wstęp 10 zł.11 marca 2012, godz. 12.15 – „Niezwykłe przygody Foczki Akrobatki” w wyko-

naniu Teatru Wiśniowego. Wstęp 10 zł.18 marca 2012, godz. 12.15 – „Wróbelek Elemelek i ekologia” w wykonaniu

Teatru Wiśniowego. Wstęp 10 zł.25 marca 2012, godz. 12.15 – „Księga pełna czarów” w wykonaniu Teatru

Otwartego. Wstęp 10 zł.

Filmowy klub historyczny

INFORMATOR marzec 2012 5LAMELLI.COM.PL

Suche, ale mokre...od łez

Lamelli dla zdrowia Spotkania prowadzi pedagog z przygotowaniem z zakresu terapii pedagogicznej. Spotkania: poniedziałek godz. 15.30 – 19.00

KOŁO REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJdyskusje o kulturze XIII wieku (stroje, zwyczaje, oręż itp.), spotkania: pierwszy poniedziałek miesiąca godz. 19.00

KOŁO KONSOLOWEdyskusje o szeroko pojętej rozrywce elektronicznej i nowościach wydawniczych spotkania: środa godz. 16.00 – 21.30

IMPREZY:

21 IIIPierwszy dzień wiosny w klubie internetowym – turniej gry komputerowej „Counter Stri-ke” na planszy „ West-wood” (dzieci), na planszy „Rats” (młodzież).

1 III, godz. 18.00Soirée de Vienne – Chopin & Kreisler.W 202. Rocznicę Urodzin Fryderyka Chopina i 50. Rocznicę Śmierci Fritza KreisleraPolanski Duo: Marek Polański – skrzypce, Marta Polańska – fortepian, Anna Buczkowska – prowadzenie. Wstęp wolny.

2 III, godz. 20.00Krakowskie Towarzystwo Jazzowe „Helikon”. Andrzej Ibek – piano, Wiesiek Wilczkiewicz – gitara, Marian Pawlik – bas, Be-nek Radecki – perkusja.

5 III, godz. 18.00Eksperymentalna Scena Operowa. Koncert z cyklu „Operetka moja miłość”. Koncert z okazji Dnia Kobiet. Występują: Michał Kutnik – baryton, Volodymyr Tryko-lenko – akordeon, Bożena Kiełbińska – sopran, Małgorzata Westrych – fortepian.

W programie; pieśni neapolitańskie, fragmenty „Barona cygańskiego” oraz zna-ne przeboje operetkowe. Bilety w cenie 25 zł do nabycia godzinę przed koncer-tem lub rezerwacja pod nr. tel. 12/ 632-40-87 oraz 600-32-42-02

6 III, godz. 17.00Spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch wokół książki o Arcybi-skupie Józefi e Bilczewskim z serii „Wielcy ludzie Kościoła” autorstwa Małgorzaty i Sta-nisława Dziedziców.

7 III, godz. 18.30Spotkanie w Klubie „Twojego Stylu”

8 III, godz. 18.00Wieczór literacki Związku Literatów Polskich z cyklu „Niezatarte autografy”. W pro-gramie promocja tomu poetyckiego Marka Bruno-Kamińskiego „Punkt widzenia”.Recytacja – Autor, Jan Tomasz Oko (plastyk, poeta, scenograf), Lucyna Mielcza-rek (aktorka i reżyser), oprawa muzyczna – Izabela Jutrzenka-Trzebiatowska, udział w spotkaniu weźmie ilustrator książki – Kazimierz Wiśniak. Prowadzenie – Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.

9 III, godz. 20.00Krakowskie Towarzystwo Jazzowe „Helikon”. Dominik Bieńczycki Quartet.Dominik Bieńczycki – skrzypce, Mateusz Pałka – piano, Max Mucha – bas, Da-mian Niewiński – perkusja.

14 III, godz. 18.00Wieczór z cyklu spotkań pod hasłem: „Polskie Pulitzery. Laureaci nagród SDP”.

15 III, godz. 18.00W cyklu spotkanie z historią: rozmowa o książce dr. Tomasza Domańskiego i An-drzeja Jankowskiego „Represje niemieckie na wsi kieleckiej 1939–1945”. Spotkanie z Tomaszem Domańskim poprowadzi Mateusz Szpytma.

16 III, godz. 18.00Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia – debata z cyklu Polska i Rosja w centrum. Rosja jako imperium.

Goście: Aleksiej Miller – historyk, profesor Uniwersytetu Europy Środkowej w Budapeszcie, pracownik naukowy Instytutu Informacji Naukowej w Dziedzi-nie Nauk Społecznych Rosyjskiej Akademii Nauk, autor książek „Rosja i Europa Wschodnia”, „Imperium Romanowych i nacjonalizm”, „Zachodnie krańce Im-perium Rosyjskiego”.

Przekrwione oczy, ciężkie powie-ki, uczucie obecności obcego ciała, czasem nadwrażliwość na światło...

Wspomniane objawy mogą sugerować, że cierpimy na tzw. zespół suchego oka. W dobie komputerów to jedno z najczęst-szych schorzeń okulistycznych.

Istotą tej dolegliwości są zmiany w składzie, stabilności i napięciu tzw. fi l-mu łzowego, co w konsekwencji prowa-dzi do uszkodzeń spojówki i rogówki, a w skrajnych przypadkach może dopro-wadzić nawet do utraty wzroku. Mówiąc prościej, zespół suchego oka polega na niedostatecznym wydzielaniu łez, co po-woduje złuszczanie się nabłonka rogówki i spojówki. Prowadzi to do zaburzenia ba-riery ochronnej i stanowi swego rodzaju „zaproszenie” dla różnych drobnoustro-jów i rozwoju zakażeń.

Objawy choroby to: uczucie piasku pod powiekami (pieczenie oczu), czerwo-ne oczy, nieostre widzenie (obraz zamaza-ny), światłowstręt, łzy płynące z oczu po wyjściu na dwór (taki objaw też może wy-stąpić – wbrew określeniu „suche oko”).

W prawidłowych warunkach, po-wierzchnia gałki ocznej pokryta jest sta-le substancją nazywaną powszechnie łza-mi, a fachowo – cienkim fi lmem łzowym o grubości około 6-10 mikrometrów. Pra-widłowy skład i struktura fi lmu łzowego to najważniejsze czynniki zapewniające jego stabilność. Ta stabilność wydaje się jednak bardzo krótkotrwała. Do „przerwania” fi l-mu dochodzi po 12–15 sekundach i wów-czas musi on być odnowiony. Główna rola przypada w tym miejscu powiekom, któ-rych ruchy pozwalają na rozprzestrzenia-nie się nowych składników fi lmu na całej powierzchni oka, a jednocześnie usuwa-ją jego zanieczyszczone części (kurz, pył-ki). W normalnych warunkach częstość mrugnięć wynosi 15 na minutę i jest wy-starczająca do utrzymania „ciągłości” fi l-mu. W warunkach patologicznych fi lm łzowy ulega przerwaniu znacznie szybciej niż wynosi częstotliwość mrugnięć. W ten sposób rogówka przez dłuższy czas pozo-staje niezwilżona. W bardzo zaawansowa-nych przypadkach fi lm łzowy może w ogó-le nie powstawać na jej powierzchni, co prowadzi do zmętnienia, a z czasem do upośledzenia ostrości widzenia.

Najczęstszą przyczyną zespołu suche-go oka są stany związane ze zmniejsze-niem lub brakiem produkcji warstwy wod-

nej fi lmu łzowego. Wynikają one z zabu-rzenia funkcji gruczołów łzowych lub ich przewodów. Zespół suchego oka zdecy-dowanie rzadko występuje wskutek wad wrodzonych, najczęściej jest wynikiem zmian nabytych bądź objawem innych schorzeń lub skutkiem urazów, zabie-gów chirurgicznych, napromienio-wania itp. Jedną z wielu przyczyn jest za-nik gruczołu łzowego, do którego może dojść z powodu nieprawidłowych reakcji immunologicznych (organizm produku-je komórki niszczące własne tkanki). Ze-spół suchego oka może wystąpić również w chorobach tarczycy (np. przy nad-czynności, w stanach zapalnych) i w prze-biegu cukrzycy. Towarzyszyć może: bia-łaczce, chorobom onkologicznym, mononukleozie zakaźnej, schorze-niom neurologicznym, AIDS, jagli-cy, oparzeniom oczu czy zaburze-niom hormonalnym (menopauza kobiet). Często jest efektem ubocznym działania leków (głównie obniżają-cych ciśnienie, psychotropowych czy an-tyalergicznych). Dolegliwość może wy-stąpić także w przypadku anatomicznych nieprawidłowości funkcji powiek, zarów-no tych wrodzonych, jak i nabytych (np. zniekształcenia spowodowane wiekiem – wiotczenie powiek). Zespół suchego oka jest plagą wśród użytkowników kompute-rów i osób pracujących w klimatyzowa-nych pomieszczeniach.

Jeśli choroba nie jest wynikiem innych wad czy schorzeń, poprawę mogą przy-nieść takie działania, jak np.: obniżenie temperatury pomieszczeń, wyłączenie kli-matyzacji, stosowanie nawilżaczy powie-trza, okularów ochronnych lub specjal-nych soczewek kontaktowych z dużą prze-puszczalnością tlenu. Jednak zasadniczą metodą leczenia zespołu suchego oka jest stosowanie substancji, które imitują na-turalny fi lm łzowy, tzw. sztucznych łez. W celu uniknięcia dolegliwości muszą być one stosowane praktycznie do końca życia. W niektórych przypadkach pacjenci muszą używać „łez” nawet co 1–2 godziny. Nale-ży pamiętać, że wrogiem oczu – zwłaszcza tych suchych – jest dym papierosowy, na-wet jeśli jesteśmy biernymi palaczami.

O oczy należy dbać zawsze – zarówno zdrowe, jak i te niepozbawione wad i nie-doskonałości zasługują na należyte trak-towanie i stałą kontrolę okulistyczną.

Izabela Niziałek

Dotarła do nas smutna wiadomość o śmierci naszego Pana Andrzeja Tarczyńskiego. Praco-wał z nami w Śródmiejskim Ośrodku Kultury w Krakowie od 1991 r. przez 14 lat! Dzięki jego inwencji i pomysłowości nasz Ośrodek oraz kluby utrzymane były zawsze w dobrym sta-nie technicznym. Pan Andrzej zawsze potrafi ł znaleźć rozwiązanie dla wszelkich awarii elek-trycznych, ślusarskich czy hydraulicznych. Po prostu specjalista od technicznych spraw nie-możliwych. Żył 76 lat.

Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką”ul. Szczepańska 1, 31-011 Kraków, tel. kom. 512-455-260, e-mail: grpotoczek@lamelli.com.pl

6 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

KLUB „KAZIMIERZ”ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 12 421 57 86,

www.kkazimierz.mylog.pl, e-mail: d.lanocha@lamelli.com.pl

Andrzej Nowak – historyk, publicysta, sowietolog, profesor nauk humani-stycznych, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesor zwyczajny w In-stytucie Historii PAN, redaktor naczelny dwumiesięcznika „Arcana” Prowadzenie: Łukasz Adamski, koordynator badań historycznych, Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Języki: polski i rosyjski (zapewnia-my tłumaczenie symultaniczne). Prosimy o potwierdzenie przybycia do 15 marca 2012 r.: tel. (22) 295 00 37 lub e-mail: kolakowska@cprdip.pl

20 III, godz. 18.00Krakowska Witryna Fotografi czna. Spotkanie z fotoreporterami. Gościem Krakowskiej Witryny Fotografi cznej będzie Tomasz Jagodziński. Temat: „Fo-tograf w tabloidzie”.

21 III, godz. 10.00Biuro Organizacji Koncertów „Preludium” – koncert chopinowski dla uczniów klas gimnazjalnych.

21 III, godz. 16.30Spotkanie Zarządu Stowarzyszenia Dziennikarzy RP

22 III, godz. 18.00Promocja miesięcznika społeczno-kulturalnego KRAKÓW

23 III, godz. 20.00Krakowskie Towarzystwo Jazzowe „Helikon”. Grupa Organ SpotKajetan Galas – organy, Szymon Mika – gitara, Bartek Staromiejski – perkusja

27 III, godz. 18.30Z cyklu „Korepetycje dziennikarskie”.

29 III, godz. 18.00Promocja książki Stanisława Dziedzica „Kraków to jest wielka rzecz” (Wydaw-nictwo Petrus, Kraków 2012).

30 III, 31 III, godz. 20.00 Krakowskie Towarzystwo Jazzowe „Helikon”. Wielka-Noc Jazzowa i jajko jazzowe.Krakowscy muzycy.

14 III, godz. 14.00Dom Pogodnej Jesieni – ul. Korczaka.Występ Kwartetu smyczkowego AIRIS QUARTET.

27 III, godz. 17.00Audycja muzyczna z klasy saksofonu Krzysztofa Włodarczyka.

29 III, godz. 17.00Muzykolandia (dla dzieci). Prowadzenie Katarzyna Słota-Marciniec Klub MalwaWystawa grafi k studentów Akademii Sztuk Pięknych

1–6 III, godz. 14.00–20.00„Subiektywnie” – wystawa malarstwa Marii Sularz

Artystka absolwentka uczelni technicznej, odkryła w sobie pasję artystyczną. Maluje hobbystycznie, bawiąc się kolorami, kształtem i formą. Jej ulubioną techniką jest klasyczne malarstwo olejne.

5 III, godz. 16.00–17.00Dyżur radnego Dzielnicy I Kraków Stare Miasto, Krzysztofa Barona.

7 III, godz. 18.00Człowiek – wernisaż malarstwa Krystyny Kasperkiewicz

Pani Krystyna pasję plastyczną czuła już w dzieciństwie. Malowała, kolorowa-ła, rysowała. Jednak dopiero 4 lata temu zdecydowała się swoje prace prezento-wać większej publiczności. Są to obrazy olejne, których bohaterem jest człowiek.

Klub Muzyki Współczesnej „Malwa”ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków, tel. 12 411 61 16, e-mail: klubmw@poczta.onet.pl

Klub czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 21.00

Twórcy powstałego w 2011 r. wo-kalno-instrumentalnego miste-rium, w nawiązaniu do fenomenu

Camino, przypominają o zjednoczonej Europie już w zamierzchłej przeszłości – u „duchowych korzeni” chrześcijań-skich tradycji. Wtedy różnice kulturo-wo-językowe nie stanowiły żadnej ba-riery, ale przeciwnie – jednoczyły różne nacje, stany, kraje w drodze do wspól-nego celu. Utwór, jak w soczewce ogni-skujący różne konwencje fakturalno--wykonawcze, różne stylistyki, wspa-niale wprowadza w klimat tajemnicy Bożego misterium, nad którym warto się pochylić i zgłębić sens chrześcijań-skiej drogi naszych przodków i nas sa-mych u progu XXI wieku. Wydarzenie religijnego spotkania z Bogiem i z dru-gim człowiekiem, poznajemy poprzez misję kolejnych osób podejmujących trud peregrynacji Jakubowej. Dosko-nale obrazują to kompozycje utworów przygotowane do poszczególnych części przez Ryszarda Habę, Jacka Rzędkow-skiego, Krzysztofa Aleksandra Jancza-ka, Jana Baryłę i Henryka Jana Batora. W zamyśle autora libretta, o. Andrzeja Zająca OFMConv., są to w chronologicz-nym zestawieniu tak wybitne europej-skie osobowości, jak: św. Jakub Apostoł, św. Franciszek z Asyżu, św. Brygida, Szwedzka królowa Izabela Kastylijska i anonimowy Pielgrzym 2011 r.

W tym kręgu mało prawdopodobne jest jedynie pielgrzymowanie do Com-postelli św. Franciszka. Nie mamy źródeł

pisanych potwierdzających jego przyby-cie do grobu św. Jakuba. Pielgrzymowa-nie nie było mu jednak obce, a jego du-chowi synowie szybko tam dotarli. Autor tekstu sugeruje jak do tego doszło: Tylu braci mi dałeś / Ewangelię wskazałeś / Pragnę świat z nią przemierzyć.

Pochodząca z książęcego rodu św. Brygida odbyła pielgrzymkę do Com-posteli wraz z mężem Ulfem. Po jego śmierci, wyrzekła się godności ziem-skich i włożyła habit zakonny w myśl pragnienia: Niech się wola Twa dzieje / Zawsze w świętym Kościele / Twoja chcę być i święta.

Królewskość Izabeli I Katolickiej przejawiła się w akcie oddania ziem hiszpańskiej Korony „w ręce Patrona”. Jako władczyni dbała o wiarę i lud, m.in. w słowach: Serce daj miłosierne / Lud niech będzie Ci wierny (…) / Dźwigam troski do Ciebie.

Współczesnemu, zagubionemu i zde-zorientowanemu w zlaicyzowanym świe-cie pielgrzymowi – gdyż „Dróg na ziemi tak wiele”, Autor libretta wskazuje tę – najpewniejszą z pewnych dróg „W miej-sce święte”. Jest to ratunek i ocalenie, gdy Barki ciężkie od winy / Miłosier-dzia prosimy / Szczęście w Tobie wciąż śnimy / Chcemy znaleźć schronienie” – w Twych litościwych ramionach.

Poszczególne postacie misterium łą-czy religijny głos-śpiew. Rolę powraca-jącego leitmotivu spełnia w tej zbiorowej kompozycji tzw. Chór aniołów – Rusza-my w drogę. On na wzór średniowiecz-

CAMINO DE SANTIAGO...

INFORMATOR marzec 2012 7LAMELLI.COM.PL

Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych „Piwnica pod Baranami”ul. św. Tomasza 26, tel. 12 421 25 00, e-mail: micek@poczta.neostrada.pl

9 III, godz. 18.00„Feministki i reszta kobiet” – spotkanie Wszechnicy Oświeceniowo-Racjonalnej prowadzi Adam Jaśkow.

17 III, godz. 17.00Spotkanie Fundacji Helpfull Hand pomagającej chorym na stwardnienie rozsiane – prowadzi Małgorzata Felger.

5, 12, 19, 26 III godz. 18.00Spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych – prowadzi Grażyna Pietroń

Zawodowo i rodzinnie już prawie spełnione, a jednak wciąż łaknące wiedzy o świecie i samych sobie. Wykształcone i inteligentne – takie są kobiety alterna-tywne spotykające się w Klubie Kazimierz.

20 III, godz. 18.00Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów „Agora”

21 III, godz. 15.00Czytaj z „Kazimierzem” – spotkanie z Marianem Żakiem ze Śródmiejskiej Biblio-teki Publicznej

22 III, godz. 18.00„Moje impresje” – wernisaż malarstwa Danuty Wagner

Artystka jest rodowitą krakowianką. Ukończyła Wydział Konserwacji Dzieł Sztu-ki, niemniej największą jej pasją jest malarstwo olejne. Podczas wernisażu i wy-stawy zaprezentuje kilkadziesiąt swoich najnowszych obrazów. Będą martwe natury i intrygująco malarskie postaci. Warto przyjść i oglądać!

Zajęcia stałe Klub Brydżowy – wtorek – piątek 13.30 – 20.30. Klub Szachowy – wtorek – piątek 13.30 – 20.30. Klub Seniora – wtorek – piątek 13.30 – 20.30. Klub Szaradzistów Krakow-skich „AGORA” – wtorek, godz. 18.00. Warsztaty teatralne (Dzieci Kazimierza) – śro-dy, czwartki, godz. 13.30 – 15.00. Warsztaty teatralne młodzieży – piątek, godz. 17.30 – 19.00. Biblioteka – poniedziałek – piątek, godz. 16.00 – 18.00.

1,8, 15, 22, 29 III, godz. 21.00Czwartkowy koncert Jazzowy

2 III, godz. 19.00Kazimierz Wiśniak „Życie ze sztuką splecione” – prezentacja albumu Wydawnic-twa VANDRE. Podczas wieczoru liczne atrakcje i niespodzianki – wejście za zaprosze-niami!

3, 10, 17, 24, 31 III, godz. 21.00Kabaret w Piwnicy pod Baranami

5, 12, 19, 26 III, godz. 19.00Klub PODRÓŻNIKÓW (wstęp wolny)

7, 14, 21, 28 III, godz. 20.00MILONGA czyli Wieczór Taneczny z Tangiem Argentyńskim w tle! (wstęp wolny)

8 III, godz. 19.00Z cyklu: PRL-u Czar – DZIEŃ KOBIET w Piwnicy (niespodzianki i żarty)

9 III, godz. 20.00Gdzie jest mój Homel? – Życie Lejzorka Rojtszwańca – monodram w wykona-niu Tadeusza Kwinty.

10 III, godz. 18.00Recital Ewy Wnukowej

16 III, godz. 19.00Kabaret Kuzyni programie „Bardzo Dobry” wystąpią: Aneta, Andrzej i Aleksan-der Talkowscy.

23 III, godz. 19.00Z cyklu Nasi Goście – Koncert pt. „Stachura” – teksty i piosenki Edwarda Stachury w reży-serii Roberta Dorosławskiego i wykonaniu Piotra Machalicy.

25 III, godz. 20.00„Ta ostatnia niedziela” czyli Swingowy Wieczór Taneczny w stylu retro! (wstęp wolny).

nych misteryjnych przedstawień komen-tuje każdorazowo cel i wartość podejmo-wanego działania i wysiłku. To „zadanie”, ciągle powracającego motywu, oddziela-jącego kolejne prezentacje osób, zostało słusznie powierzone chórowi męskiemu Uniwersytetu Jana Pawła II, który w sty-lizowanej melorecytacji, m.in. skandu-je: Spójrz Panie z wysoka / Dzieci Two-je szukają Ciebie / W duszy żal – w sercu żar / Miłosierdzie z krzyża zlej.

Aby oddać rytm Camino, w libretcie pojawia się nieodłączna przez wieki łaci-na, a także stylizacja językowa z charak-terystyczną dla średniowiecznej poezji rytmiką wiersza w ramach 7-sylabowych wersów w układzie zwrotek 4-werso-wych. Jest ona wzorowana na pieśniach religijnych w formie laud włoskiego po-ety Jacopone da Todi (123-1306). Ten franciszkański twórca uchodzi za auto-ra słynnego łacińskiego hymnu Stabat Mater. Klimat średniowiecznej poezji, zostaje lekko „rozchwiany” w tekście fi -nalnym, będącym parafrazą fragmen-tów orędzia papieża Benedykta XVI. Oj-ciec Święty swoje wzruszające przesłanie dla Europy wygłosił w Santiago de Com-postela 6 listopada 2010. Wzywał w nim m.in.: Europo, wyjdź z ciemności. / zobacz światło słońca! /(…) Krzyż

i miłość, krzyż i światło, / niech prowadzą cię.

Z inicjatywą Camino wyszedł kierow-nik artystyczny i dyrygent Orkiestry OR-FEUSZ, Jan Baryła. Poprzednia reali-zacja związana była z Drogą św. Paw-ła. Obecna, powstała z okazji 20-lecia Klubu Muzyki Współczesnej MALWA. Utwór miał swoje prawykonanie w Ba-zylice oo. Franciszkanów w okresie Bo-żonarodzeniowym, 27 grudnia 2011 r. Kompozycja zatytułowana Santiago de Compostela – Szlaki Jakubowe ma roz-budowany aparat wykonawczy. Jako utwór wokalno-instrumentalny jest na-pisana na głosy recytujące, chór mę-ski i zespół orkiestrowy. Każda z pięciu części skomponowanych przez krakow-skich twórców ma swój specyfi czny kli-mat, nawiązujący do epoki i realiów ar-tystycznych danego kraju. Obok muzyki związanej z kulturą Wschodu (św. Ja-kub), pobrzmiewają echa gregoriańskie-go chorału (św. Franciszek) i hiszpań-skie fl amenco (królowa Izabela). Solowe partie gitary i bardzo ważna rola per-kusji, wnoszą klimat niezwykłej tajem-niczości. Utwór jest piękną i wymow-ną kartą kunsztu poetycko-muzyczne-go, stylizowanego w duchu oratoryjnego pentaptyku. opr. Bożena Weber

CAMINO DE SANTIAGO.Misterium do libretta Andrzeja Zająca OFMConvmuzyka: Ryszard Haba (cz. I), Jacek Rządkowski (cz. II), Krzysztof Aleksander Janczak (cz. III), Jan Baryła (cz. IV), Henryk Jan Bator (cz. V)Orkiestra ORFEUSZ pod dyr. Jana BaryłyBazylika OO. Franciszkanów, Kraków 27 grudnia 2011

Zespół Muzyki Dawnej „Canticum Novum”

ogłasza zapisy do wspólnego śpiewania utworów epoki Średniowiecza i Renesansu.

Canticum Novum – to zespół muzyki dawnej – wykonujący utwory muzyczne a capella polskich i obcych kompozytorów okresu Średniowiecza i Renesansu.Zasadniczą część repertuaru stanowi muzyka sakralna obejmująca bloki tema-tyczne związane z rokiem liturgicznym, a więc pieśni adwentowe i kolędy, wiel-kopostne, pasyjne oraz utwory poświęcone N.M. Pannie i kultowi świętych.Założycielką i dyrygentką jest Pani Elżbieta Maria Ptak.

Czekamy na Panie i Panów, zainteresowanych tym rodzajem wykonawstwa.Szczegółowe informacje i konsultacje głosowe odbywają się w każdy piątek o godz. 19.00, w sali nr 9 w Śródmiejskim Ośrodku Kultury w Krakowie przy ul. Mikołajskiej 2

8 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

Zaproszenie Zaproszenie Zaproszenie

Ewelina Jurczak

Panieńskie Dryja. Z wykształcenia socjolog, z zawo-du specjalista ds. marketingu i HR, poetka. Urodzi-ła się w 1980 r. w Nowym Sączu. Obecnie miesz-

ka w Krakowie. Poezje pisze, recytuje i śpiewa. Laureatka ogólnopolskich konkursów literackich i recytatorskich. Pisuje także dla dzieci. Publikuje w prasie literackiej i na stronach www. W 2010 roku ukazały się jej tomiki „Za-miast Skrzydeł” i „Magnes”, które stanowią otwarcie cy-klu „Na asfaltowej scenie i kilka chwil dalej...”.

Sukienka w kwiaty W samotnośćweszłam w płaszczupotarganym krzykiemw mocno wciśniętym na głowękapeluszu z gorzkich słóww rękach trzymałamdwa dziurawe wiadrajedno pełne łezdrugie na kolejne Z samotnościwyrwała mniemiłość- uwierzyłamw drugiego człowieka wyrzuciłam wiadra,kapelusz i płaszczodwiesiłam na wieszakzałożyłam sukienkęw kwiaty

Nim zdążyłŚmierć zimnymi ramionami objęła owoc chwilinim zdążył zakwitnąćzachwycić płatkami kończynw szklarni pod sercemuśmiechempoza nią Pan Sumienie nie da Wam o tym tak łatwo zapomniećmamo, tatopanie doktorze Pan Sumienienie uwzględnia motywów

Muszkieter z zapałkamiwalczę ze snemna zapałki samotny muszkieter u podnóża kolejnej doby

Zapraszamy na spotkanie z Autorką 5 marca, godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

Zapraszamy na spotkanie z Autorem 8 marca, godz. 18.00 do Klubu Dziennikarzy „Pod Gruszką”

Zapraszamy na spotkanie z Autorem 29 marca, godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

Marek Bruno-Kamiński

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Jagielloń-skim. Zetknął się tam z takimi osobistościami, jak profesorowie Kazimierz Wyka i Jan Błoński. Stu-

diował również na germanistyce. Katedrą literatury niemieckiej kierowała wówczas pani profesor Olga Do-bijanka-Witczakowa. Od ponad dwudziestu lat pracuje w Urzędzie Miasta Krakowa, gdzie zajmuje się kontak-tami z partnerami niemieckimi, w tym przede wszyst-kim z jego niemieckimi miastami partnerskimi – No-rymbergą, Frankfurtem nad Menem i Lipskiem. Kon-takty z niemieckim obszarem językowym były dla niego zawsze bardzo ważne i znalazły swój wyraz w utworach.

Erotyk niespełnionymieć tę krągłośćdo której on się przytula

tę sprężystośćktórej ona się poddaje

ufność obojga

być odpornym na wstrząsyna czas mijającyna ulewny deszcz na banałna nadejście rozstanianie dłuższego jednakniż odległość pragnień

mieć tę pewność przyciągania

wejść pomiędzybyć każdym z osobnai dwojgiem na raz

wyssać z nich to dawno minionenie przetrawionenie dobite

nieprzydatne jak cierńbolesne jak za szybąwidok aniołówz krwi i kościi nieważkości

opuścić oczybo rozpoznają wampirao zbyt wygłodniałejosaczonej nagleimaginacji

WestchnienieNigdy nie jesteśmy, kim chielibyśmy być,i nigdy w miejscu, o które nam chodzi, i nigdy ta chwila nie nadchodzi,kiedy można by żyć, nie lękając się niczego,przestając się kryć,spoglądając w niebopełne przejrzystegospokoju

Józef Janczewski

Członek Zarządu Głównego Stowarzyszenia Twór-czego Artystyczno-Literackiego w Krakowie, skarbnik, recenzent i redaktor. Sekretarz Brono-

wickiego Koła Przyjaciół Sztuk Wszelkich. Uhonorowa-ny Złotym Krzyżem Zasługi za twórczość oraz działal-ność na rzecz STAL. Jego utwory drukowane były w al-manachach, antologiach i licznych pracach zbiorowych. Są tłumaczone na języki obce. Wiersze oraz proza zdo-bywają nagrody na ogólnopolskich konkursach literac-kich. Jest też twórcą pejzaży akwarelą i pastelami.

* * *Pełne są zagadek twoje biodra, ziemio, gdy kroczysz dumnie z jesiennym bukietem.

Podcięty biczem swej krwi, twórczo dostojny, z czułością wtulam się w pocałunki słońca.

Ile trwogi, tyle wiary w ciemnej bramie niewiedzy, jeszcze parę dni i do umarłych żywi pójdą w gości.

Z ludzkich ramion zacznie ściekać listopadi zmoczy wszystkie grzechy tego świata.

W nowy dzieńAtrament nocy powoli wsiąkał w biały świt, Jeszcze błyszczały żółte świece gwiazd.

Czysty jak łza księżyc z zapachu lip spijałSłodkie lato, wstydliwie kryjąc się za chmury.

Patrzący ukląkł nabożnie przed zorzą poranną,Skryty w obłoku jakiegoś dziwnego uniesienia.

Jego wierna do grobowej deski dusza na ramieniuRozglądała się wokół szukając swego źródła.

A gdy wstał, rzucił na ziemię własny cieńNadłamanej gałęzi człowieczej ułomności.

INFORMATOR marzec 2012 9LAMELLI.COM.PL

Zaproszenie Zaproszenie

Marek Czuku Wojciech Pazdur

w w w . f r a g i l e . n e t . p l

Do nabycia w siedzibie redakcji

(ul. Mikołajska 2, Kraków)

i w Empiku!!!

Tylko 7 zł!!!

Urodzony 1960 r. w Łodzi, gdzie mieszka do tej pory. Z wykształce-nia fi zyk i polonista. Wydał dotych-

czas dziewięć tomików poetyckich: W na-szym azylu (1989), Książę Albański (1991), Jak kropla deszczu (1998), Ziemia otwar-ta do połowy (2000), Przechodzimy do hi-storii (2001), Którego nie napiszę (2003), Ars poetica (2006), Inny wybór wierszy (2007), Forever (2010). Debiutował w pra-sie w 1985 roku. Wiersze, małą prozę, szki-ce i recenzje publikował m.in. na łamach „Twórczości”, „Nowych Książek”, „Odry”, „Więzi”, „Toposu”, „Kwartalnika Artystycz-nego”, „Akcentu”, „Frazy”, „Nowej Okoli-cy Poetów”, „Kresów”, „Arcanów”, „Fron-dy”, „Opcji”, „Tygla Kultury”, „Pograniczy”, „Przeglądu Powszechnego”, „Czasu Kultu-ry”, „Wyspy”, „Stron”, „Migotań”.

Swoją twórczość prezentował w In-ternecie, radiu i telewizji, a także za gra-nicą (w Szwecji, Irlandii, USA, Serbii, Francji, Belgii oraz na Litwie). Należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz do Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana. Stypendysta Ministra Kul-tury i Dziedzictwa Narodowego (2012).

WiewiórkaBlokowisko. Samotna wierzbaobok białej budki z niebieskimdachem, w której kupujemy warzywa

i słodycze. Zanosi się na deszcz.I nagle nie wiadomo skąd wyskakujeruda wiewiórka, aby błyskawicznie

wspiąć się po pniu i zniknąćnie wiadomo gdzie. Nieoczekiwanaporcja wdzięku.

Piesnoc śle sygnały z innych światównasącza szyby gorącym chłodemnieruchomieje

jeśli gdziekolwiek jesteśnie zdradzaj się z tympochopnie

jest przecieżtylu samotnych mężczyzntyle samotnych kobiet

w zgięciu moich nóg leży piesskomli przez sen i przebiera łapamiwypełnia pustkę

Jesieńposnęły mrówki i dżdżownicekto je tam wie gdzie i jakdrzewa zwariowały i ślą do grubejwesołej ściółki pozłacane listy

wiatr przykłada wilgotne okładyna rozbudzoną z zimna trawęziemia proponuje nowe życiebez alternatywy starego dobrego raju

między słońcem a księżycemzawisł cień dnia nocjutro będzie prawie tak samojak przed rokiem czyli wieki temu

ZimaDojrzały śnieg wspina się po schodachna drzewa wtulone w ciemność.Chodnik przyciąga białe światełkakonkurujące z magią choinkina dachu osiedlowego garażu.Ślady ptaków przypominają samolociki,a psów – żółwie skorupy.

Jest tak jak powinno być.Ruch dnia powoli przechodziw senną wędrówkę, podczas którejwszystko się może zdarzyć.

DomTen dom ma jużtrzydzieści lat.

Mieszkańcy mijają sięuprzejmie, mijają drzewa,mijają lata, wyprowadzająpsy, wyprowadzają sięna tamten świat.

Tamten świat matrzydzieści lat.

Byliśmydmuchawce latawce wiatrrozsłonecznione niebobanalny obrazekz tobą i mnąw centrum świata

do dziś nie mogę oddaćtej beztroski czasuopowieści bez końcao codziennościktóra stała się wiecznością

byliśmy wtedyprzeraźliwie młodzii zupełnienie zdawaliśmy sobiez tego sprawy

Wojciech Pazdur – ur. 1960 w Makowie Pod-halańskim. Absolwent

Filologii Polskiej na UJ. Głów-ny animator studenckiego kaba-retu „Trzecia Siła”. Do 1981 roku współpracownik krakowskiego ra-dia NZS. W stanie wojennym dzia-łacz niezależnych struktur. Po-mysłodawca periodyku literac-kiego „Drzazga”, członek grupy poetyckiej „Zamiast”. Debiuto-wał jako poeta w dwutygodniku „Student” w 1981 roku. Publiko-wał m.in. w „Odrze”, „Przeglądzie Powszechnym”. „Powściągliwo-ści i Pracy”, „Magazynie Kultural-nym”, „Miesięczniku Literackim”. W 1999 roku wydał pierwszy tom poetycki „Dwie Marie”. Pracował jako dziennikarz m.in. z „Nowymi Książkami”, Radiem Kraków, „Dzien-nikiem Polskim”.

W zeszłym roku obchodził 30-lecie debiutu poetyckiego.

***pośrednich końcówświata niebędzie

twarz mędrcauśmiech Marianny

sygnał sercatłumiony przezradęgłuchych

Maków Podhalański grudzień 1999

Nie, to już nie ja...nie tojużnie ja

to tylko

świerszcze

ciszeji ciszej

Maków Podhalański styczeń 2002

Okno Andrzejowi Zielińskiemu

chłodna nocokno

poranki ciąglepełne zadumydni gdzieś obok

śpiewa Andrzejzakopiańska, znana polana

wziąż patrzęw okno

starszy o kolejnywiekzawieszony międzyrytmema rymem

bliżej gór

może gdyby nie to okno

Maków Podhalański kwiecień 2002

Wiersze pochodzą z tomiku „4 i pół” (2007)

.

t

Ok

Zapraszamy na spotkanie z Autorem 26 marca, godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

Zapraszamy na spotkanie z Autorem 19 marca, godz. 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kultury

10 ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURYLAMELLI.COM.PL

Grupa Każdy prezentuje…

Recenzja

Krzyk z papieru Moniki Kusztal

Rozpoczyna się marzec, w praktyce zwy-kle jeszcze miesiąc zimowy, ale zgodnie z kalendarzem to także czas powitania

astronomicznej wiosny. A gdy mowa o wiośnie to także o zakwitaniu i kiełkowaniu, zarówno w przyrodzie, jak i w miłości. W tym klima-cie poruszają się Joanna Rzodkiewicz i Rena-ta Batko. Po radosnym, pełnym zabaw, tań-ców i muzyki karnawale następuje czas zadu-my, wyciszenia i kontemplacji poprzedzający Święta Wielkanocne. Wprowadza nas w nie-go swoim refl eksyjnym i jakże prawdziwym utworem Elżbieta Rafa. Aneta Kielan

Joanna Rzodkiewicz

Matka ziemiaZ miłością pochyla sięnad kołyskąw której dojrzewaprzemoc i pycha

Otula kalie smutkówwyrastającez poranionego naskórka

Wierzy w siłęźdźbła trawyziarna pszenicyczłowieczego przebudzenia

Renata Batko

StokrotkiPłynie tłumBiegnę nie czekamChcę być od tłumu dalekaMyśli tłumne wytłumićPrzeczekaćA wielbić tłum stokrotek na łąceGdy „kocha” po „nie kocha”

Elżbieta Rafa

***Cerkiew ma oczy.Łagodne oczy starszego mężczyzny.Z uśmiechem zaprasza do środka.

– Jak tu żyjecie? – pytamy.– Pomalutku.Czytam książki, psalmy,sprzątam,uderzam w dzwon. Czysty ton płynie w powietrzu, niesie się nad żółte piaskowce, zielone doliny, lasy.

Odmierzam czasporami roku,słońcem nad głową,wersetami księgi.Już sześć lat...

– Jest pan tu sam?– Jest ze mną koguti piesi Bóg.

Zawsze.

Monika Kusztal pochodzi ze Sta-lowej Woli, obecnie studiu-je fi lologię polską na Uniwer-

sytecie Jagiellońskim, Reklamówka w niebieskiej sukience jest jej drugim tomikiem poetyckim. Już sam oryginal-ny tytuł zachęca, aby zajrzeć do książki. Podobnie zresztą było przy okazji pierw-szego tomu, zatytułowanego Oparta o deszcz. Tematyka twórczości Kusztal wywodzi się z codzienności. Poetka roz-kłada na czynniki pierwsze to, co się wo-kół niej dzieje, poruszane tematy raz wy-nikają z obserwacji świata, a raz z oso-bistych przeżyć. Filozofi czne podejście Kusztal doprawia odrobiną ironii i kry-tyki.

Mój krzyk z papieruBól w linieŁzy nad iKilkuminutoweukojenienapisane bym mogła żyć

[Łzy nad i, frag.]

Wiersze z tomiku Reklamówka w niebieskiej sukience są bardzo osobi-ste. Poetka rozlicza się w nich sama ze sobą. Rozlicza się ze śmiercią, poczu-ciem opuszczenia i osamotnienia, wresz-cie walczy ze światem, z jego słabościami i ułomnościami, na które się nie godzi. To właśnie jest jej „krzyk z papieru”.

Tematem zapadającym w pamięć i kilkakrotnie się powtarzającym w po-ezji Kusztal jest śmierć ojca. Młodość i śmierć wydają się stać na dwóch prze-ciwległych biegunach. Jak jednak w tej sytuacji pisać o kwiatach, radości i mo-tylach w brzuchu? Najpierw zachodzi potrzeba uporania się z cierpieniem.

Ściskam słuchawkęmokrą od łezDrzewa trupieją przy drodzeŚcianyTylko wspomnieniaWraca ze szpitala śmierćzadowolona po udanych żniwach

[10:15]

Sercerozpadło się na trumnęRóżańcemzostałam w Twoich palcach

[Tacie, frag.]

Nie mam dłoniod kiedy nie maTwoich dłoni

[Dłonie, frag.]

Zgodnie z naturą człowieka w pa-mięć zapadają nam zawsze te najwięk-sze wydarzenia, najbardziej emocjonu-jące przeżycia. Autorka słusznie zwra-ca naszą uwagę na drobiazgi, z których zbudowany jest świat człowieka. Miłość to „duże” słowo, lecz przejawia się tak-że, a może przede wszystkim w małych codziennych sprawach. W przypadku straty naszą uwagę zaczynają przykuwać różne, na pozór mało istotne niuanse. Brakuje nam charakterystycznego spoj-rzenia, gestu, dłoni, w które można wło-żyć własne i pójść z kimś kochanym za rękę na spacer. Z osobistą stratą Kusz-tal korespondują wiersze o tematyce ro-dzinnej wynikające z obserwacji otocze-nia, gdzie często, zbyt często, dominu-ją: telewizja, internet, przemoc, alkohol i anonimowość.

Windazjeżdża w dółSekundaSzarpnięcie wieczności

1 piętroŻona z cieniempijanego mężanie płaczełzy wysychająw bezsilności

[Blok, frag.]

ta lalka będzie naszym dzieckiemusiądzie posłusznieprzed telewizorem

[Dom, frag.]

Klawiatura żeberprzebija bluzkęNa wysokich obcasachniepewne nogi

[Modelka, frag.]

Wiersze Kusztal cechuje duża wraż-liwość. Poetka czasami chciałaby wrócić do beztroskiego dzieciństwa, gdzie każ-dy domownik ma swoją konkretną, wy-dawałoby się niezmienną i trwałą rolę, lecz: „dziś nie pachną kwiaty / na mojej fi rance” [Kwiaty fantazji]. Kwestie bez-pieczeństwa, piękna i dobra – weryfi ku-je życie, im człowiek starszy, tym więcej dostrzega i doświadcza. Współczesność w utworach Kusztal wywołuje złość i sprzeciw, przyszłość wzbudza niepokój. Najgorszy jest brak reakcji, co wydaje się być zgodą na zaistniałą sytuację. Podob-ne emocje wywołuje współczesna wiara, zarówno w Boga, jak i w człowieka, która miesza się z komercją i korupcją.

Modliłam się do CiebieŚwiatło rozchylało płaszcz nocyCzekałam na objawienie[…]

Uklękłamby wyłączyć wtyczkę komputera

[Unowocześniona modlitwa, frag.]

Rodzinna niedzielaWózek zbawieniaAnioły z makaronemMięso mieloneI Chrystustowar do zwrotu

[Supermarket, frag.]

Znikła niezauważonaw otchłani kieszeniPełna rozpaczyW ciszy korytarza

Za rogiem czai się śmierćDolar ją zatrzyma?

[Koperta]

Poetka ubiera codzienność w piękne metafory, np. „zaszyfruję je ciszą pięści”, „linie papilarne zawiązane wiecznością”, „ból w linie”, „księżyc przykleił się do mo-ich pleców”; personifi kuje naturę: „mil-czenie stokrotek”, „deszcz płacze nieza-pominajkami”, „(reklamówka) zapłakała szelestem”. Zdarza się także słowotwór-stwo: „milionnaście tez wypisane na czo-le”. Współcześni poeci rzadko korzystają z pięknych literackich środków stylistycz-nych, czego zaprzeczeniem jest Kusztal.

Monika Kusztal dojrzewa jako czło-wiek, jako kobieta i jako poetka. Aktyw-nie uczestniczy w życiu kulturalnym. W 2007 roku została wyróżniona przez rzeszowski oddział Związku Literatów Polskich za najlepszy debiut, a od 2012 roku bierze udział w warsztatach Koła Młodych przy krakowskim oddziale Sto-warzyszenia Pisarzy Polskich, rozwijając swoją poetycką pasję. Aneta Kielan

Monika Kusztal Reklamówka w niebieskiej sukienceWyd. Towarzystwo Słowaków w Polsce, Kraków 2010

INFORMATOR marzec 2012 11LAMELLI.COM.PL

Czy kobiety są wszechstronne?

ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY ISSN 1732-437831-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, tel. (12) 422 08 14, 422 19 55, fax 431 19 60www.lamelli.com.pl, e-mail: lamelli@lamelli.com.pl; Numer przygotowali: Marek Górka, Anna Gregorczyk, Teresa Feliks, Agnieszka Kwiecień, Janusz M. Paluch, Barbara SerwatkaSkład i druk: FALL, ul. Garczyńskiego 2, 31-524 Kraków, tel. (12) 413 35 00, 294 15 28,www.fall.pl, fall@fall.plRedakcja zastrzega sobie prawo do redagowania i skracania tekstów.

Z muzycznej półki

Ja i Adele

Spojrzeć im prosto w pyszczek

JANKO

Nieczytanie to pustynia intelektualna

Yeti radzi:

Rys

. Jan

usz

Stef

ania

k

W niedzielę 29 stycznia br. skoń-czyła się w MOCAK-u wystawa Ane Lan Są we mnie wszyst-

kie kobiety świata! A szkoda bo wystawa miała wspaniałe przesłanie: „kobiety są wszechstronne”. Można było przeczytać o tym w informacjach prasowych i podpi-sach w przestrzeniach wystawowych.

Ane Lan w ramach swoich dzia-łań artystycznych przebiera się za ko-biety, albo raczej udaje kobiety z róż-nych stron świata, podczas różnych za-jęć, w odmiennym otoczeniu. Następnie fotografuje się, tworząc cykle autopor-tretów. Taki ciąg wizerunków mogli wi-dzowie oglądać na wystawie. Dostępne fragmenty tekstu kuratorskiego, powtó-rzone kilka razy na wystawie, zapewnia-ły: „jest to wystawa feministyczna w wy-daniu męskim. Ukazuje obecność ko-biety w świecie, jej wszechstronność, wrażliwość, umiejętność dostosowania się do okoliczności”. I sam artysta wpi-suje się w postfeministyczne dyskusje, może rzeczywiście nie przebiera się i nie ironizuje, ale wczuwa się w sytuację ko-biet na całym świecie i chce o tej sytu-acji mówić i jest kobietami zafascynowa-ny zapewne, tyle że sama wystawa naru-szyła mój spokój wewnętrzny. Odnoszę wrażenie, że artysta „odkrył Amerykę” – zrozumiał, że kobiety są fajne, bywa-ją wrażliwe, mądre, że się różnią od sie-bie i właśnie obwieszcza to światu, zapo-minając, że niektóre kawałki tego świata już dawno to odkryły. Czy w naszej czę-ści Europy trzeba przekaz o treściach fe-ministycznych tak bardzo upraszczać? Czy należy z takim naciskiem przekony-wać, że kobiety są wszechstronne? Da-

nuta Wałęsowa podkreśliła w niedawno opublikowanej autobiografi i, że „kobie-ta, jak zechce, może wszystko osiągnąć, wszystko to, co mężczyźni” (nad tym, czy Wałęsowa jest feministką zastanawia-ła się Kinga Dunin: http://www.krytykapolityczna.pl/Dunin/GenderklasaWalesa/menuid-68.html).

Po wizycie w muzeum przygotowy-wałam z mężem kolację – po posiłku powiedział, że „on nie powinien sprzą-tać w kuchni, bo mężczyźni nie są tak wszechstronni, jak kobiety i niestety z niektórymi czynnościami sobie nie ra-dzą”. A kobiety to, co innego: i ugotują i na wojnę pójdą jak trzeba.

Agnieszka Kwiecień

Nie będę ściemniał. Nie przepa-dam za kobietami w rockowej muzyce. Owszem, jestem za pa-

rytetami męsko-damskimi, jednak żad-na kobieta nie stworzyła przecież The Beatles, The Rolling Stones, Led Zep-pelin, Black Sabbath, Metallica czy U-2. Tam przecież są sami faceci, któ-rzy podbili muzyczny świat! I zachwy-cili kobiety! Jakkolwiek nie oznacza to, że w muzyce jestem typowym męskim szowinistą. Najlepszym tego dowodem jest moje (powszechnie znane w Krako-wie) uwielbienie dla Madonny. A wie-cie, za co ją polubiłem? Za to, że z po-mocą wielu fachowców, ta dziewczy-na (ongiś!) jest od trzech dziesięcioleci największą gwiazdą pop-rocka na świe-cie. Przeciętna uroda, przeciętny głos, więc dlaczego ja ją polubiłem? Nie tyl-ko z przekory. Polubiłem ją dlatego, że w uprawianiu tej muzycznej prosto-ty potrafi ła znaleźć melodię, muzyczne pomysły, sceniczną perfekcję. A to po-rywa wszystkich lubiących dobrą mu-zykę. Przecież „La isla Bonita” to jest ponadkulturowa muzyczna perełka. A „Into the groove” z 1985 roku to obo-wiązkowy kawałek dla każdej dobrej dyskoteki. Takie utwory trzeba szano-wać, niezależnie od tego, czy jest się rockowcem, punkiem, depeszem, czy rastafarianinem.

W ostatnich tygodniach muzyczny świat przeżywał śmierć Whitney Ho-uston. Owszem, szanowałem jej głos, ale już nieszczególnie chętnie postawiłbym na mojej muzycznej półce jakąkolwiek jej płytę. Whitney zwyczajnie przynu-dzała podobnie jak nasza, ponoć wielka, Edyta Górniak. O wiele bardziej w mu-zyce lubię słuchać tego, co zrobiły Janis Joplin, Kate Bush czy Florence and the Machine. A płyty tych kobiet na mojej domowej półce zajmują miejsca szcze-gólne. I wysokie..

Teraz przybyła im bardzo mocna konkurencja. To Adele. Do niedawna nic o niej nie wiedziałem. Tu ktoś coś o niej powiedział, tam gdzieś coś podsłucha-łem, w końcu kupiłem płytę. I wiem, że będę z Adele muzycznie się przyjaźnił. Ta skromna dziewczyna z Londynu, wy-chowana na muzyce Spice Girls (a fe!) poszła w końcu własną ścieżką. I, wierz-cie mi, zrobi wielką muzyczną karierę. Adele nie pali, nie pije, nie narkotyzuje się, jak ognia unika tabloidów. Nie jest ani Amy, ani Whitney. Czyli długo bę-dzie żyła. Jej wielkim atutem jest głos, wielooktawowy, skromność i medial-na nie nachalność. Ona ma różnorod-ność muzyczną. Jest dobra w melancho-lii, w rocku, w swingu. Ci, którzy znają się na muzyce, wiedzą, że takie zjawiska trzeba koniec znie promować i szano-wać. A przede wszystkim słuchać! Zatem ja słucham tej znakomitej płyty „Adele 21”, przyznając rację tym, którzy nagro-dzili ją aż 6-ma nagrodami Grammy, tę-sknię za zobaczeniem Adele na koncer-cie. Niestety, już w trakcie pisania tego tekstu, z Internetu dowiedziałem się, że Adele, właśnie zamierza zawiesić karie-rę. Chce odpocząć od zgiełku, mieć męża (kandydat jest) i dziecko. Chce mieć 4–5 lat przerwy w tym muzycznym biznesie.

Adele, nie rób mi takich rzeczy! Ty masz komponować i śpiewać! Na Ciebie czeka muzyczny świat i moja muzyczna półka! Masz atuty, których nie posiadają inne pseudogwiazdy. Lady Gaga powin-na Ci przysyłać codziennie kosz kwiatów (a stać ją na to) za to, że ty się pojawi-łaś na scenach i płytach. Ona jest nachal-na, Ty nie. A to Ty przecież masz wiele więcej intelektualnych i wokalnych moż-liwości. Masz też w sobie tę skromność, którą ja nadzwyczaj szanuję.

Adele, nie rób mi tego. Nie opuszczaj mnie, na 4–5 lat. Śpiewaj!

Dariusz Łanocha

agnieszka-kwiecien.blogspot.com

warsztaty-sztukolotnia.blogspot.com

agnieszka-kwiecien.blogspot.com

warsztaty-sztukolotnia.blogspot.com

Galeria Lamelli & Galeria Lamelli Mini 31-027 Kraków, ul. Mikołajska 2, II piętro, tel. +48 (12) 422 19 55, www.galeria.lamelli.com.pl, galeria@lamelli.com.pl Galeria otwarta od poniedziałku do piątku w godz. 11.00 –17.00 lub po wcześniejszym telefonicznym umówieniu – wstęp wolny

FOT. ALICJA BRODOWICZ (KURS FOTOGRAFII ARTYSTYCZNEJ)

Fotografi a miesiąca

fot. Michalina Wawrzyczek

S.C.R.E.E.Nwystawa Pracowni Sitodruku ASP Katowice

kurator: Kuba Skoczekopiekun wystawy: Justyna Mazur

Wystawa prezentuje prace graficzne studentów pracowni

Sitodruku Wydzia³u Artystycznego Akademii Sztuk Piêknych

w Katowicach prowadzonej

przez prof. Waldemara Wêgrzyna i dr Dorotê Nowak

wernisa¿: 15 marca, godz. 19wystawa czynna do 10 kwietnia

wystawa czynna od 24 lutego do 16 marca

Monika Pa³ka GRAFIKA CYFROWA - ŒWIATY OSOBNE

wystawa czynna do 10 kwietniawystawa czynna do 10 kwietniawernisa¿: 20 marca, godz. 19wernisa¿: 20 marca, godz. 19

kurs fotografii artystycznejwystawa semestralna

warsztaty-sztukolotnia.blogspot.comprosimy o wczeœniejsze rezerwacje

SZTUKOLOTNIAWARSZTATY ARTYSTYCZNE

DLA DZIECI

.......................................

.... ... ... .. .. .. .. .. .. ... .. .. .. ... .. ... .. .. ....... .......................................................................................................... .. . ... .. .. .. ... .. .... . .. .. ... . .... .. . . .. . .. ... .. .. .. . . .. .. . .. .. . .. . . .. . . .. .. .. . ... .. . .. . ... . .. . . . . .. .. . . . . .. .. . .. . . . . . .. . .. .. .. . .. .. ... ... . .. . .. .. .. .. . . .. ... .. .. . .. .... ... .. .... .. .. ... . ... ... . ... .. .. .. . ... .. . .. .. .. .. .. ...

.... .. .. . ..... .... . .. . ... .. . ... .. ..... . .. . ... ... . .. . .. . . ... . .. .. .. . .. .. . . . . . . ..... .. .. . .. . .. .. ... . ... . .. ... .. .. .. .. .. ... .. .. . . .. .. .. ... .. . .. .. . .. ... . .. .. ... .... . .... .. . .. .. .. .. ... .. .. .. .. .. ... .. .. .. .. .... .

.... .... .. ..... ... . .. . . .. .... . .. ... ... .. .. . ... .... .... .... .... .... .... .... .. . .... ... .. .. . . ... . .. ... . ... . .... .. .. ... .. .. ... .. ... .

zapraszamy w poniedzia³ki w godz.:11.00-12.00 : dzieci od 2 do 4 lat

16.30-18.00 : dzieci od 5 do 10 lat