พนเอก มารวย สงทานนทร

maruays@yahoo.com

9 มนาคม 2559

Know

Think

Do

Share Go To

1

2

3

4

Sensory: eyes, ears, nose, tongue, body (mind?)

Deeply, broadly, furtherly

Actions, trial & errors, AAR

Audiences, places, timely

เกณฑ TQA 2559-2560 ถามวา

4.2ก(1) การจดการความร (Knowledge Management) องคกรม

วธการอยางไรในการจดการความรขององคกร

รวบรวมและถายทอดความรของบคลากร

ผสาน/หาความสมพนธระหวางขอมลจากแหลงตาง ๆ (Big Data) เพอสรางความรใหม

ถายทอดความรระหวางองคกรกบลกคา ผสงมอบ พนธมตร และผใหความรวมมอ

รวบรวมและถายทอดความรทเกยวของ เพอใชในการสรางนวตกรรมและกระบวนการ

วางแผนเชงกลยทธ

4.2ก(2) การเรยนรระดบองคกร (Organizational Learning) องคกรม

วธการอยางไรในการใชองคความรและทรพยากรตางๆ เพอใหการ

เรยนรฝงลกลงไปในวถการปฏบตงานขององคกร

ขอสงเกต การจดการความร

ตองมงเนนทความรทบคลากรตองใชในการปฏบตงาน เพอการ

ปรบปรง กระบวนการ ผลตภณฑ และบรการ (processes,

products, and services)

และใช นวตกรรม (innovation) เพอเพม คณคา (value) ใหแก

ลกคาและองคกร

การเรยนร

หมายถง ความรหรอทกษะใหม ทไดรบจากการประเมน

การศกษา ประสบการณ และนวตกรรม

1.การเรยนรระดบบคคล ไดมาจากการศกษา การฝกอบรม และ

โอกาสในการพฒนาเพอความเจรญกาวหนาของแตละบคคล

2.การเรยนรระดบองคกร ไดมาจากการวจย วงจรการประเมน

และการปรบปรง (PDCA) ความคดและมมมองจากบคลากรและ

ผมสวนไดสวนเสย การแบงปนวธการปฏบตทเปนเลศ (best

practice) และ การจดระดบเทยบเคยง (benchmarking)

ขอสงเกต การเรยนรระดบองคกร

จากการท า KM ท าใหองคกรไดประโยชนจากสนทรพยทาง

ความรของ บคลากร ลกคา ผสงมอบ ผใหความรวมมอ และ

พนธมตร ซงรวมกนขบเคลอนใหเกด การเรยนรระดบองคกร

(Organizational Learning) และ การสรางนวตกรรม (innovation)

การจดการความร เปนตวผลกดนใหเกด การเรยนรขององคกร

การสรางนวตกรรม

หมายถง การเปลยนแปลงทส าคญเพอปรบปรงผลตภณฑ

บรการ แผนงาน กระบวนการ การปฏบตการ และรปแบบทาง

ธรกจขององคกร เพอสรางคณคาใหมใหแกผมสวนไดสวนเสย

จ าเปนตองมสภาพแวดลอมทเกอหนน ในการระบ โอกาสเชงกล

ยทธ (strategic opportunities) และ ความกลาเสยงอยางฉลาด

(intelligent risks) ทเปนสวนหนงของวฒนธรรมการเรยนรของ

องคกร รวมทงบรณาการนวตกรรมเขาไวในการปฏบตงาน

ประจ าวน

Learn how to learn

(Personal Learning)

Learn how to share

(Knowledge

Management: KM)

Learn how to connect

(Community of

Practice: CoP)

Learn how to innovate

(Innovation)

Organizational Learning (Learning Organization)

Goals

Advanced economic country

Societal well-being

Societal contributions (environment, social, and economy)

Competitive advantages

Improved processes, capabilities, and results

Workforce capability

Knowledge, skills, abilities, and competencies

Country level

Societal level

Organizational Level

Personal Level

- Henry Ford

การเรยนร หมายถง ความรหรอทกษะใหม ทไดรบจากการ

ประเมน การศกษา ประสบการณ และนวตกรรม

การจดการความร หมายถง กระบวนการของการดกจบ การ

พฒนา การแบงปน และการใชความรขององคกรไดอยางม

ประสทธผล

การสรางนวตกรรม หมายถง การเปลยนแปลงทส าคญเพอ

ปรบปรงผลตภณฑ บรการ แผนงาน กระบวนการ การปฏบตการ

และรปแบบทางธรกจขององคกร เพอสรางคณคาใหมใหแกผม

สวนไดสวนเสย

การจดการความรแบบเกา ไมสนใจอะไร ขอเพยง

1. เขยนความรของคณ ลงในฐานขอมล

2. มรายละเอยดทเพยงพอ

3. อาจจะมใครบางคนใชความรของคณสกวน หรออาจจะไมม ...

4. และ ไมควรใชเวลามากเกนไป เกยวกบเรองน!

การจดการความรแบบเกา ไมไดผลเพราะ

... ก าหนดความรเหมอนเปนสนคา ทถายโอนมาจากศนยกลาง

... เรยกรองการแบงปนความร โดยไมมผชม

... ตองการเพยงทจะจดการความร

การแบงปนความร

เราทกคนชอบทจะแบงปนความร ... แต

ฉนไมทราบวามใครสกกคน ทตองการความรของฉน

ฉนไมทราบวามใครสกกคน ทจะใชความรของฉน

และฉนอยากจะแบงปน สงทส าคญจรงๆ

การจดการความร (KM)

การจดการความร (KM) เปนกระบวนการของการดกจบ การ

พฒนา การแบงปน และการใชความรขององคกรอยางม

ประสทธผล (the process of capturing, developing, sharing, and

effectively using organizational knowledge)

มตของการจดการความร (KM Dimensions)

มกรอบหนง เสนอใหจดหมวดหมของความรเปน ความรในตน

(tacit knowledge) และ ความรทชดเจน (explicit knowledge)

ความรในตน (tacit knowledge) แสดงใหเหนถงความรทบคคลม

แตอาจจะไมตระหนกถง เชน วธการเฉพาะทท าใหเขาหรอเธอ

ท างานส าเรจ

ความรทชดเจน (explicit knowledge) เปนความรทเหนไดชดเจน

แสดงใหเหนถงความรทแตละคนม ในรปแบบทสามารถสอสาร

กบคนอน ๆ ได

Codified.

Merely Information?

Information in Context.

Only Personal?

รปแบบของ SECI (SECI Model)

Ikujiro Nonaka เสนอรปแบบ SECI คอ Socialization,

Externalization, Combination, Internalization ทพจารณาจาก

ปฏสมพนธของกระบวนการ ความรในตน (tacit knowledge)

และ ความรทชดเจน (explicit knowledge)

ในรปแบบน ความรในตน (tacit knowledge) จะถก สกด

(extracted) กลายเปน ความรทชดเจน (explicit knowledge)

และจะ ถกฝงกลบ (re-internalized) ใหกลายเปน ความรในตน

(tacit knowledge) ของผอนตอไปอก ตามวงจรรปกนหอย

การแบงปนความร (Knowledge Sharing)

การแบงปนความร ยงคงเปนประเดนททาทายส าหรบการจดการ

ความร

อปสรรคอาจรวมถงปญหาเรองเวลา ส าหรบการท างานความร

ระดบของความไววางใจ ขาดการสนบสนนของเทคโนโลยทม

ประสทธผล และวฒนธรรม

แนวโนมของการจดการความร (KM Trends)

หนงในแนวโนมทส าคญทสด ในเทคโนโลยการจดการความร คอ

การน ามาตรฐานอนเทอรเนตมาใช เชน HTML, HTTP, และ XML

นอกจากน ระบบเปดและเครองมอฟรส าหรบการสรางบลอก

และวกในขณะน ชวยใหการใชในเชงพาณชยมคาใชจายนอย

หรอไมมเลย

องคกร 2.0 (Enterprise 2.0)

หลงจากการแนะน าของ Web 2.0 มบางคนจงมการพดคย

เกยวกบ "องคกร 2.0" (Enterprise 2.0) ทด าเนนการบน

"แพลตฟอรมซอฟตแวรสงคม" (social software platforms)

เมอม "องคกร 2.0" เรมมผคนถามวา ท าไมไมม KM 2.0 บาง

KM 2.0 จงเรมขนในป ค.ศ. 2005 และคอยๆแพรกระจาย

นบตงแตนนเปนตนมา

KM และ E2.0 มอะไรทเหมอนกน

เกยวกบการสอสาร (They’re about communication)

ไดประโยชนจากการท างานรวมกน (They benefit from

collaboration)

สามารถสบคนได (They depend upon findability)

พยายามน าความรไปสการปฏบตได (They seek to make

knowledge actionable)

ลมเหลวถาไมเปลยนวฒนธรรม! (They fail without a dramatic

Cultural Change!)

เครองมอสอสงคม

มคนกลาววา KM 2.0 เปนการ

น าเครองมอสอสงคม (E 2.0)

เพอปรบปรงการเชอมตอ สราง

ความสมพนธและความไววางใจ

ทมผลในการสอสารและในการ

ถายทอดความรทดขน

อะไรคอ KM 3.0 (What is Knowledge Management 3.0?)

การรวบรวมและการแบงปนความรกบคนอน ๆ ยงคงเปนสง

ส าคญ

แตสงทคณแบงปนกบทมงานของคณ ไมจ าเปนเชนเดยวกบท

แบงปนในแผนก หรอในองคกรของคณ และ

ไมจ าเปนตองเกบรวบรวมความร ถาไมไดใชรวมกน

ไมจ าเปนตองแบงปนความร ถาไมไดใชประโยชน

Evolution and Development of Knowledge Management:

KM 1.0 KM 2.0 KM 3.0

techno-centric people-centric productivity-centric

command and control“KM is extra work”

Social“KM is part of my work”

Practical & Individual“KM is helping me do my work”

KM 1: Collecting KM 2: Sharing KM 3: Using

KM 2.0 focused on sharingknowledge using web-enabled and social media tools.

KM 1.0 focused on collecting knowledge "before it walked out the door".

KM 3.0 focus on usingexisting knowledge to help people get their job done.

นยามทใชอางองบอย

"ขอมลขนาดใหญ" หมายถงชดขอมลทมขนาดเกนกวา

ความสามารถของซอฟตแวรฐานขอมลทวไปทจะ บนทก จดเกบ

จดการ และวเคราะห (McKinsey Global Institute)

ขอมลขนาดใหญ คอสนทรพยทางสารสนเทศทมปรมาณสง

ความเรวสง และความหลากหลายสง ตองอาศยคาใชจายทม

ประสทธภาพและนวตกรรมรปแบบใหมของการประมวลผล

ขอมล เพอความเขาใจทดขน และใชในการตดสนใจ (Gartner. IT

Glossary. 2013)

ลกษณะของขอมลขนาดใหญ

ในการอภปรายของ ขอมลขนาดใหญ มกมการอางองถง "3 Vs"

คอ ปรมาณ (Volume) ความเรว (Velocity) และลกษณะความ

หลากหลาย (Variety) ของขอมลขนาดใหญ

พดงายๆ คอ ปรมาณ ความเรว และ ความหลากหลาย เปน

ลกษณะทโดดเดนทสดของขอมลขนาดใหญ ตางกบวธการแบบ

ดงเดมทใชในการบนทก จดเกบ จดการ และวเคราะหขอมล

ความหลากหลาย

ขอมลขนาดใหญ เปนการรวมของขอมลทเกบไวในฐานขอมล

ของ ขอมลทมโครงสรางแบบดงเดม (structured databases)

และขอมลใหมทททมาจากแหลง ขอมลแบบทไมมโครงสราง

(unstructured data)

ทกวนน กวา 95% ของขอมลทงหมดทมอยทวโลก คาดวาจะเปน

ขอมลแบบทไมมโครงสราง (เชน Facebook, Twitter, Instagram

และ web log files)

ความเรว

จ านวนทเพมมากขนอยางรวดเรวของขอมลทไมมโครงสราง มา

จากตวเลขของกระแสการเตบโตแบบกาวกระโดด ผานทาง

อนเทอรเนตอยางตอเนอง

ความเรวของขอมลเหลาน จะตองไดรบการจดเกบและวเคราะห

ดวยลกษณะทถอวา เปนความเรวของขอมลขนาดใหญ

อนเทอรเนตของสงตาง ๆ (Internet of Things: IoT)

คอเครอขายของวตถทางกายภาพ (อปกรณ ยานพาหนะ อาคาร

และอน ๆ) ทมการฝงอปกรณอเลกทรอนกส ซอฟแวร เซนเซอร

และมการเชอมตอกบเครอขาย ท าใหวตถเหลาน สามารถเกบ

รวบรวม และแลกเปลยนขอมลได

การใชงาน IoT ในการสรางคณคาทแตกตางกน

มลคารวมทอาจเกดขน ส าหรบการใชงาน ในเกาประเภทเปน

$3.9 ลานลาน ถง $11.1 ลานลาน ตอป ($3.9 trillion to

$11.1 trillion per year)

การใชงาน IoT ในการสรางคณคา

1. มนษย (Human)

2. บานเรอน (Home)

3. การคาปลก (Retail environments)

4. ส านกงาน (Offices)

5. โรงงาน (Factories)

6. พนทปฏบตงาน (Worksites)

7. ยานพาหนะ (Vehicles)

8. เมอง (Cities)

9. นอกเหนอจากทกลาวมา (Outside)

1. การใชงานกบมนษย:

ประเภทแรกคอ ดานสขภาพและ

การออกก าลงกาย การใชอปกรณ

ทเชอมตอในการตรวจสอบผปวย

อยางตอเนอง

โปรแกรมทสอง ในการท างาน

เชน แวนตาทสามารถแสดงขอมล

แนวทางในการปฏบตงาน

การยอมรบของการใช IoT ในดาน

สขภาพและออกก าลงกาย

แหลงใหญทสดของคณคา อยทการ

ใชอปกรณ IoT ตรวจสอบและรกษา

โรค

แหลงทใหญเปนอนดบสองของ

คณคาส าหรบมนษย เกยวกบการ

ออกก าลงกายหรออปกรณสวมใส

(wearables)

2. การใชงานกบบานเรอน

มอปกรณ IoT ส าหรบการใชงานใน

บาน เชน การตงอณหภม เครองใช

ในเรอนแบบอจฉรยะ และ

เครองดดฝ นท างานไดดวยตวเอง

สามารถประหยดไดประมาณ 100

ชวโมงของการใชแรงงานตอป

ส าหรบการใชแรงงานในครวเรอน

ทวไป

3. การใชงานกบการคาปลก

IoT ใชไดกบหางสรรพสนคา โชว

รมแสดงสนคา สาขาธนาคาร โรง

ละคร และสนามกฬา

เทคโนโลย IoT ยงสามารถให

ขอมลในการวางรปแบบของสนคา

การช าระเงนอตโนมต โปรโมชน

สวนบคคลในหาง และปรบปรง

การจดการสนคาคงคลง

4. การใชงานกบส านกงาน

ประโยชนส าคญของ IoT ทใชใน

ส านกงาน คอ การรกษาความ

ปลอดภย และการจดการพลงงาน

โดยการใชกลองรกษาความ

ปลอดภยแบบดจตอล โดยไมตองม

ยามลาดตระเวนอยางตอเนอง

การบรหารจดการพลงงาน สามารถ

ลดการใชพลงงานไดรอยละ 20

5. การใชงานกบโรงงาน

เปนแหลงใหญทสดในการสราง

คณคา

ประหยดพลงงานรอยละ 10 - 20

ปรบปรงประสทธภาพแรงงานรอยละ

10-25

เพมประสทธภาพสนคาคงคลง และ

สขภาพและความปลอดภยของ

ผปฏบตงาน

อนเทอรเนตของสงตาง ๆ และยค

อตสาหกรรม 4.0

อตสาหกรรม 4.0 (Industry 4.0) เปน

การเปลยนแปลงแบบเตมรปแบบของ

กระบวนการผลต ทผสมผสานโลก

ดจตอลและทางกายภาพเขาดวยกน

อตสาหกรรม 4.0 มความสามารถใน

การตรวจสอบและควบคมเครองมอ

ทงหมดในการผลต และใชขอมลท

รวบรวมไดเพอเพมผลผลตและคณภาพ

6. การใชงานกบหนวยปฏบตงาน

ใชในสภาพแวดลอมทใชในการ

ผลต เชน การท าเหมองแร โรง

กลนน ามนและโรงแยกกาซ และ

สถานทกอสรางตาง ๆ

เปลยนรปแบบการบ ารงรกษา

สภาพ เมอมความจ าเปนทเกดขน

จรง ผานการวเคราะหเชง

พยากรณ

7. การใชงานกบยานพาหนะ

ศกยภาพของ IoT คอ การตรวจสอบ

และปรบปรงประสทธภาพการ

ท างานของ เครองบน รถไฟ และ

ยานพาหนะอน ๆ ในขณะทใชงาน

ชวยผผลตรถยนต ออกแบบ

ผลตภณฑทนาเชอถอมากขน

IoT สามารถลดการโจรกรรมรถยนต

และท าใหเบยประกนถกลง

8. การใชงานกบเมอง

เรยกวา เมองอจฉรยะ (smart city)

ประโยชนสประการคอ การขนสง

ความปลอดภยและสขภาพของ

ประชาชน การจดการทรพยากร

และการใหบรการ

การขนสง เปนโปรแกรมทใหญทสด

ในการจดการการจราจร และ

ยานพาหนะแบบอตโนมต

9. นอกเหนอจากทกลาวมา

คอการใชนอกสถานทของ

สภาพแวดลอมในเมอง

เชน การปรบปรง การก าหนด

เสนทางของเรอ เครองบน และ

ยานพาหนะอน ๆ ระหวางเมอง

ทไดรบแจงจากเซนเซอรตางๆ

รวมถงการตดตามในภาชนะทใช

บรรจ และแพคเกจในการขนสง

สรป

อนเตอรเนตของสงตาง ๆ (Internet of Things: IoT) กลายเปน

หวขอของการสนทนา ทงในและนอกสถานทท างาน

แนวคดนจะสงผลกระทบตอวธการทเรามชวตอย และวธการท

เราท างาน ในอนาคตอนใกลน

ส าหรบตอนน สงทดทสดทเราสามารถท าไดคอ การมความร

เกยวกบ IoT และศกษาผลกระทบทสามารถมองเหนได ทงใน

วธการทเราท างาน และการด ารงชวต

Goethe

KM 2.0 หมายถง การจดการความรทน าเครองมอสอสงคมมาใช

(E 2.0) เพอปรบปรงการเชอมตอ สรางความสมพนธ และความ

ไววางใจ มผลท าใหการสอสารและการถายทอดความรดขน

Big Data หมายถง สนทรพยทางสารสนเทศทมปรมาณสง

ความเรวสง และความหลากหลายสง ตองอาศยประสทธภาพและ

นวตกรรมรปแบบใหมของการประมวลผลขอมล เพอความเขาใจ

ทดขน และใชประโยชนในการตดสนใจ

Internet of Things (IoT) หมายถง เครอขายของวตถทางกายภาพ

ทมการฝงอปกรณอเลกทรอนกส ซอฟแวร เซนเซอร และมการ

เชอมตอกบเครอขาย ท าใหวตถเหลาน สามารถเกบรวบรวม และ

แลกเปลยนขอมลได

“It’s not the strongest

species that survive, or the

most intelligent, but the

most responsive to change”

Charles Darwin