MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)

42
MARKETINGU Prof.: Dr. Hykmete Bajrami Ass.: Msc. Vjosa Fejza Pyetje dhe përgjigje Përmbledhje nga të gjithë kapitujt Fakulteti Ekonomik Universiteti i Prishtinës Fakulteti Ekonomik

description

MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)

Transcript of MARKETINGU - Dr. Hykmete Bajrami (Pyetje dhe përgjigje)

Jo

MARKETINGU Prof.: Dr. Hykmete Bajrami Ass.: Msc. Vjosa Fejza

Pyetje dhe përgjigje

Përmbledhje nga të gjithë kapitujt

Fakulteti

Ekonomik

Universiteti i Prishtinës Fakulteti Ekonomik

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

2 MARKETINGU

Kapitulli 1: “KUPTIMI I MARKETINGUT”

1. Çka është marketingu?

“Marketingu është proces shoqëror dhe menaxhues, përmes të cilit individët dhe grupet

përfitojnë atë që kanë nevojë dhe që dëshirojnë, përmes krijimit, ofrimit dhe këmbimit të

produkteve të vlefshme me të tjerët.” (Philip Kotler)

2. Cilat janë 6 arsyet për të cilat duhet të studiohet marketingu?

1. Marketingu është një prej aktiviteteve fundamentale njerëzore, sepse është çdokund

dhe mësojmë të marrim vendime të mira.

2. Marketing ka në ekonomi, sepse përbënë rreth 50% të shpenzimeve të shitjes.

3. Menaxhimi i marketingut është i domosdoshëm për suksesin e organizatës, sepse 80-90

% e firmave të reja dështojnë.

4. Marketingu mund të kontribuojë në mirëqenien e shoqërisë.

5. Duhet të marketojmë vetëm para punëdhënësit.

6. Ka të bëjë me njerëzit dhe është argëtues.

3. Cilat janë disa kritika që mund të vijnë nga marketingu?

Komunikimi që vjen nga marketingu, jo gjithëherë është i sinqertë,

Mund të ‘manipulojë’ psikologjikisht konsumatorët,

Mund të targetoheni nga kompanitë të cilat shesin produkte për të rritur (alkool),

Marketingu shet produkte të cilat mund të jenë të dëmshme,

Pastaj, për disa konsumatorë, disa reklama mund të jenë të vrazhda/fyese,

Marketingu është i bezdisshëm,

Kompanitë e modës reklamojnë një formë trupi të paarritshme.

4. Cilat janë kërkesat për shkëmbim?

Të ketë më shumë se dy palë,

Palët kanë nevoja/dëshira të paplotësuara,

Palët kanë të këmbejnë diçka që ka vlerë,

Secila palë ka diçka që pala tjetër dëshiron,

Mënyra të komunikimit dhe shpërndarjes (marketingu).

5. Cilat janë kërkesat për shkëmbim tregtar?

Një vend për tregtim,

Një medium për shkëmbim,

Specializim të punës,

Menaxhim/koordinim i marketingut.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

3 MARKETINGU

6. Cilat janë karakteristikat e ekonomisë së tregut?

Prona private,

Fitimi - forcë lëvizëse,

Zgjedhja e lirë e aktivitetit afarist,

Konkurrenca.

7. Cilat janë konceptet e zhvillimit të marketingut?

Koncepti i prodhimit,

Koncepti i shitjes,

Koncepti i marketingut.

8. Çka është koncepti i prodhimit?

Koncepti i prodhimit është niveli ku prodhuesi pozicionohet sikur mbret dhe drejton

tregun. Në momentin që diçka del në treg, automatikisht ka kërkesë.

Në këtë koncept, roli kryesor i marketingut është në shfrytëzimin e vetëm njërit prej

elementeve të mix-marketingut, që është kanali i shpërndarjes (distribucionit).

9. Çka është koncepti i shitjes?

Koncepti i shitjes është niveli ku ndërmarrjet shtojnë personelin e tyre, konkurrenca

fillon të bëhet e dukshme (në krahasim me konceptin e prodhimit ku kërkesa ishte

sasiore dhe gjendej vend për plasman të prodhimit).

PIKËNISJA → Ndërmarrja.

SHËNJESTËR → Produktet ekzistuese.

MJETET → Shitja dhe promocioni.

QËLLIMI → Fitimi në bazë të vëllimit të shitjes.

10. Çka është koncepti i marketingut?

Koncepti i marketingut është niveli ku oferta kalon kërkesën, kompanitë fillojnë të

mendojnë më hollësisht për ristrukturimin e tyre.

PIKËNISJA → Tregu.

SHËNJESTËR → Nevojat dhe kërkesat e konsumatorëve.

MJETET → Marketingu integral 4P.

QËLLIMI → Fitimi, duke plotësuar kërkesat e konsumatorëve.

11. Cili është dallimi mes konceptit të shitjes dhe konceptit të marketingut?

Në shitje kemi të bëjmë me prodhimin e produkteve dhe shitjen e tyre.

Kurse, marketingu sot përdor një filozofi moderne të veprimit që thotë “kërko nevojat

dhe plotësoji ato.”

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

4 MARKETINGU

12. Cilat janë 4 politikat kryesore të marketingut (marketingu mix)?

1. Produkti,

2. Çmimi,

3. Shpërndarja dhe

4. Promocioni.

13. Cilat janë të drejtat e konsumatorit?

Mjedisi i mbrojtur,

Dëgjimi i konsumatorëve,

Përzgjedhja për produktet,

Siguri për produktet dhe

Informimi dhe edukimi.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

5 MARKETINGU

Kapitulli 2: “TREGU DHE SEGMENTIMI I TREGUT”

14. Ç’është tregu?

Me nocionin “treg”, kuptojmë bashkësinë e njerëzve (individëve ose ndërmarrjeve), të

cilët kanë nevojë për ndonjë produkt të caktuar, që kanë aftësi të caktuar blerëse,

gatishmëri dhe autorizim për blerjen e produktit të caktuar.

15. Në sa kategori ndahet tregu?

Ndahet në dy kategori:

1. Tregu i konsumit final (të gjerë) dhe

2. Tregu i konsumit afarist (prodhues, investues).

16. Çka është segmentimi i tregut?

Segmentimi i tregut është proces përmes të cilit konsumatorët në treg klasifikohen me

segmente më të vogla, të ngjashme apo të njëjta.

Kjo ndodhë, sepse blerësit janë të shumtë, të shpërndarë në hapësirë dhe vend të

pacaktuar, sidhe kanë nevoja dhe kërkesa heterogjene.

17. Cilat janë etapat e qasjes së ndërmarrjes në procesin e zhvillimit të tregut?

Tregu masovik: ku ndërmarrja e zgjedh tregun si treg të vetin (cak),

Diferencimi i produktit: ku ndërmarrja diferencon produktet duke prodhuar dy ose më

shumë produkte,

Marketingu cak: ndërmarrja përdorë segmentimin e tregut si qasje më efikase.

18. Cilat janë karakteristikat që duhet t’i plotësojnë segmentet e tregut?

1. Të jenë të matshme (lehtë për t’u dalluar dhe për t’u matur),

2. Të jenë profitabile (të arsyetohet levërdia ekonomike),

3. Të jenë të përshtatshme për t’u shërbyer dhe

4. Të jenë stabile.

19. Cilat janë përparësitë e segmentimit të tregut?

Analiza e konsumatorëve,

Analiza e konkurrencës,

Shpërndarja efikase e resurseve,

Planifikimi strategjik i marketingut.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

6 MARKETINGU

20. Cilat janë fazat e procesit të segmentimit të tregut?

1. Segmentimi i tregut: ndarja e tregut në grupe të ndryshme të blerësve,

2. Zgjedhja e tregut cak: zgjedhja e një apo disa segmenteve ku do të plasohet produkti jonë,

3. Pozicionimi i produktit: zënia e vendit të caktuar të produktit në vetëdijen e konsumatorit.

21. Cilët janë variablat për segmentimin e tregut të konsumit final?

Variablat gjeografike: madhësia e vendbanimit, dendësia dhe klima.

Variablat demografike: mosha, gjinia, familja, religjioni, cikli jetësor i familjes.

Variablat socio-ekonomike: e ardhura, profesioni, arsimimi, shtresa shoqërore.

Variablat psikografike: karakteristikat e personalitetit, motivet, stili jetësor.

Variablat bihevioristike: kushtet e blerjes, kërkimi i përparësive, statusi i konsumatorit,

shkalla e konsumit dhe lidhmëria në produktim.

22. Si bëhet segmentimi i tregut në bazë të shkallës së konsumit?

Tregu mund të segmentohet në:

1. Kosumatorë të dobët,

2. Konsumatorë të mesëm dhe

3. Konsumatorë të fortë të produktit.

23. Cilat janë variablat për segmentimin e tregut afarist?

Variablat gjeografike: dallimet e klimës, tokës, lokacionit, preferencat e konsumatorit,

Variablat e llojit të ndërmarrjeve: segmentimi i tregut të vet,

Variablat e madhësisë së blerësve: konsumatorët e mëdhenjë, të mesëm dhe të vegjël.

24. Si bëhet zgjedhja e tregut cak?

Ndërmarrja para se të marr vendimin se në sa segmente të tregut do të plasojë

produktet e veta, ajo duhet t’i vlerësojë segmentet e ndryshme.

Ajo duhet të:

1. Vlerësojë shitjen potenciale në segmentet e tregut,

2. Përcaktojë strategjitë alternative të tregut,

3. Zgjedhë strategjinë përfshirëse të tregut.

25. Cilat janë strategjitë kryesore të marketingut?

1. Strategjia e marketingut të padiferencuar,

2. Strategjia e marketingut të diferencuar,

3. Strategjia e marketingut të koncentruar.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

7 MARKETINGU

26. Cila është strategjia e marketingut të padiferencuar?

Strategjia e marketingut të padiferencuar – ndërmarrja mund të vendosë që të mos i

marrë parasysh dallimet që ekzistojnë nëpër segmentet e tregut dhe të paraqitet në

treg vetëm me një ofertë të tregut.

27. Cila është strategjia e marketingut të diferencuar?

Strategjia e marketingut të diferencuar – duke përdorur strategjinë e diferencuar,

ndërmarrja i orienton aktivitetet e marketingut në dy ose në më shumë segmente, duke

zhvilluar gjatë saj kombinime të instrumenteve të marketing miksit për secilin segment

të zgjedhur veç e veç. Këtë strategji po e paraqesim në figurën vijuese:

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

8 MARKETINGU

28. Cila është strategjia e marketingut të koncentruar?

Strategjia e marketingut të koncentruar – kur ndërmarrja i orienton aktivitetet e veta të

marketingut vetëm në një segment të tregut, duke krijuar dhe realizuar vetëm një

kombinim të instrumenteve të marketing miksit, atëherë kemi të bëjmë me strategjinë e

koncentruar.

Përparësia e saj qëndron aty se ajo i ofron mundësi ndërmarrjes për specializim të caktuar.

Mirëpo, kjo strategji ka edhe të meta, sepse ndërmarrja e ka orientuar shitjen e vet vetëm në një segment, kështu që nëse kërkesa në të zvogëlohet, atëherë do të zvogëlohet edhe fuqia financiare e ndërmarrjes. Këtë strategji po e prezantojmë në figurën vijuese:

29. Cilët janë faktorët që ndikojnë në zgjedhjen e strategjisë së tregut cak?

Nevojat dhe dëshirat e konsumatorëve,

Madhësia dhe struktura e tregut,

Pjesëmarrja në treg,

Resurset dhe kapacitetet e ndërmarrjes,

Konkurrenca,

Faktorët tjerë.

30. Cilat janë çështjet kryesore për pozicionimin në treg?

Të njohësh vetvetën (ndërmarrjen),

Të njohësh konsumatorët,

Të njohësh konkurrencën,

Të njohësh tërësinë e tregut,

Të jeni ndryshe.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

9 MARKETINGU

31. Cilat janë llojet e kërkesës së tregut?

Kërkesa efektive e tregut, që përbëhet nga konsumatorët e vërtetë të ndërmarrjes dhe

konsumatorët e vërtetë të konkurrencës,

Kërkesa potenciale e tregut, përfshinë kërkesën efektive dhe jo-konsumatorët relativ.

Kërkesa totale e tregut, përfshinë kërkesën potenciale dhe jo-konsumatorët absolut.

32. Shkruaj formulën për potencialin e tregut?

Q = npq Q - paraqet kërkesën poteciale të tregut, n - numri i blerësve për një produkt të caktuar, p - çmimi për njësi të produktit, q - sasia që e blenë secili blerës. 33. Cilët janë llojet e konsumatorëve?

Konsumatori i painformuar, (që nuk e njeh ndërmarrjen dhe produktet tona),

Konsumatori i informuar, (që na njeh nëpërmjet reklamave, vizitave etj),

Konsumatori i mundshëm, (që mund të blej produkte nga ne apo nga konkurrentët tanë,

Komsumatori i rregullt, (nëse është i kënaqur, do të vazhdojë të furnizohet nga ne),

Përkrahësi, (nëse është i kënaqur, do t’u rekomandojë të tjerëve).

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

10 MARKETINGU

Kapitulli 3: “KËRKIMET E TREGUT”

34. Çka janë kërkimet e tregut?

Kërkimet e tregut janë një proces i mbledhjes, regjistrimit, përpunimit, procesimit dhe

të projektimit të të dhënave dhe informacioneve përmes metodave shkencore, me

qëllim të marrjes së vendimeve të marketingut në ndërmarrje.

35. Cili është qëllimi kryesor i kërkimeve të tregut?

Qëllimi kryesor i kërkimeve të tregut (KT) është të zvogëlojë paqartësinë dhe rrezikun në vendosjen afariste.

36. Çka përfshinë lënda e kërkimeve të tregut?

Kërkimet lidhur me politikën e produkteve,

Kërkimet lidhur me politikën e çmimeve,

Kërkimet lidhur me politikën e distribucionit, dhe

Kërkimet lidhur me politikën e promocionit. 37. Nga kush varet bërja e kërkimeve të tregut? 1. Koha në dispozicion për vendimmarrje, 2. Përshtatshmëria e të dhënave, 3. Natyra e vendimit që do të merret, dhe 4. Vlera e informacionit në krahasim me shpenzimet. 38. Kur i ndërmerr menaxheri kërkimet e tregut? I ndërmerr nëse:

Menaxheri ka kohë të mjaftueshme para marrjes së vendimit,

Informata ekzistuese të jetë cilësore,

Vendimi të ketë rëndësi taktike dhe strategjike,

Vlera e informatës nga Kërkimi i Tregut (KT) të jetë më e madhe se vlera e shpenzimeve të kërkimit.

39. Cilat janë fazat e procesit të kërkimeve të tregut? 1. Përkufizimi i problemit dhe i qëllimeve kërkimore, 2. Përpunimi i planit kërkimor, 3. Mbledhja e të dhënave, 4. Përpunimi dhe analiza e të dhënave, 5. Prezentimi dhe interpretimi i rezultateve kërkimore, 6. Ndërmarrja e vendimit (implementimi i vendimeve).

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

11 MARKETINGU

40. Çka është përkufizimi i problemit?

Përkufizimi i problemit është pika qëndrore e procesit të kërkimeve në treg.

Kërkimet e tregut mund të japin rezultate të mira vetëm nëse problemi është definuar qartë dhe nëse dihen arsyet dhe qëllimet e kërkimeve të tregut.

Një fjalë e urtë thotë: “Problemi i përkufizuar mirë, është gjysma e zgjidhjes.” 41. Natyra e vendimit që do të merret?

Nëse është fjala për vendime më pak të rëndësishme, për vendime rutinore, sigurisht që kërkimet e tregut nuk do të jenë të nevojshme.

Nëse është fjala për vendime strategjike të ndërmarrjes, atëherë kërkimet e tregut do të jenë të domosdoshme.

42. Si bëhet përpilimi i planit kërkimor?

Faza e dytë e procesit kërkimor, kërkon të bëhet plani për mbledhjen e informacioneve të nevojshme.

Në kuadër të planit kërkimor duhet të shqyrtohen këto çështje kryesore: 1. Burimet e të dhënave, 2. Metodat kërkimore, 3. Instrumentet kërkimore, 4. Plani i mostrës, 5. Teknika e kontaktimit, 6. Afatet e realizimit dhe 7. Personeli kërkimor.

43. Si ndahen burimet e të dhënave? Burimet e të dhënave ndahen në sekondare dhe primare.

Të dhënat sekondare janë informacione të cilat janë mbledhur më herët, ose që janë mbledhur për qëllime tjera.

Të dhënat primare janë të dhënat e freskëta të mbledhura për ndonjë qëllim specifik të cilat fitohen në treg.

44. Cilat janë metodat kërkimore?

Të dhënat primare mblidhen në bazë të tri formave më të përhapura: 1. Vrojtimi, 2. Anketimi, 3. Eksperimentimi.

Të dhënat sekondare mblidhen nëpërmjet metodës historike. 45. Cilat janë instrumentet kërkimore? Instrumentet kryesore gjatë mbledhjes së të dhënave primare janë:

Pyetësori,

Masat kualitative (rrugëtimi i konsumatorit, monitorimi i njerëzve gjatë gjatë blerjes etj),

Pajisjet mekanike (galvanometri, tahistoskopi, audiometri).

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

12 MARKETINGU

46. Sa hapa ka plani i mostrës?

Ka 3 hapa: 1. Njësia e mostrës kërkimore:

Kush duhet të hulumtohet? 2. Madhësia e mostrës kërkimore:

Çfarë madhësie duhet të jetë mostra? 3. Procedurat e përzgjedhjes së mostrës:

Si do të përzgjedhen respondentët? 47. Cilat janë teknikat e kontaktimit?

Kontakti i drejtpërdrejt,

Biseda me telefon,

Kontakti nëpërmjet postës,

Kontakti nëpërmjet kompjuterit (online). 48. Me rastin e mbledhjes së të dhënave përmes anketimit, cilat probleme paraqiten?

Disa të anketuar nuk do të pranojnë bashkëpunim,

Disa të tjerë nuk ndodhen në shtëpi,

Disa mund të japin përgjigje të gabuara dhe jo të sinqerta,

Disa të tjerë mund të jenë shumë subjektivë gjatë dhënies së përgjigjeve. 49. Cilat operacione realizohen në kuadër të fazës së përpunimit dhe analizës së të dhënave? 1. Të bëhet kontrolli logjik, 2. Të bëhet kodimi i të dhënave, 3. Të futen të dhënat në kompjuter, 4. Të bëhet përpunimi dhe analiza statistikore e tyre, 5. Të nxirren përfundime dhe propozime. 50. Cilat parime duhet të respektohen gjatë prezentimit dhe interpretimit të rezultateve? 1. Audienca e raportit, 2. Qëllimet e kërkimeve, 3. Të jetë selektiv, 4. Të ketë parasysh renditjen logjike të prezantimeve, 5. Të shkruajë qartë etj. 51. Në sa shkallë klasifikohen qëndrimet e menaxherëve gjatë kërkimeve të tregut? Klasifikohen në 4 shkallë: 1. Shkalla e injorimit: 3. Shkalla e humbjes së iluzionit: - Shfrytëzimi i burimeve joformale, - Dëshpërime nga kërkimet e tregut. - S’ka besim në hulumtime. 2. Shkalla e besimit të verbër: 4. Shkalla e pjekurisë: - Ka besim të madh në kërkimet e tregut. - Dallohen studimet e suksesshme nga ato të pasuksesshmet.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

13 MARKETINGU

Kapitulli 4: “POLITIKA E PRODUKTIT”

52. Ç’është produkti?

“Produkti është çdo gjë që mund të ofrohet në treg për të provokuar vëmendjen, blerjen,

përdorimin ose shpenzimin që mund t’i plotësojë nevojat e konsumatorit.”

(Philip Kotler)

53. Cilat janë nivelet e produktit?

Bërthama,

Produkti Gjenerik,

Produkti i Pritur,

Produkti Global,

Produkti Potencial.

54. Cilat janë dimensionet e produktit?

1. Esenca e produktit,

2. Materializimi i produktit,

3. Begatimi i produktit.

55. Përshkruani hierarkinë e produkteve?

Artikulli,

Marka,

Tipi i produktit,

Gama e produktit,

Kategoria e produktit,

Familja e produktit,

Lloji i nevojës që plotëson produkti.

56. Si bëhet klasifikimi i produkteve?

Produktet dhe shërbimet sipas afatit të përdorimit,

Produktet e konsumit të gjerë,

Produktet industriale.

57. Si klasifikohen produktet dhe shërbimet sipas afatit të përdorimit?

Produktet me afat të gjatë,

Produktet me afat të shkurtër,

Shërbimet.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

14 MARKETINGU

58. Si klasifikohen produktet e konsumit të gjerë?

Produktet e përditshme,

Produktet e pasreflektimit,

Produktet speciale,

Produktet e panjohura,

Produktet e pakërkuara.

59. Në sa nëngrupe ndahen produktet e blerjes së përditshme?

1. Produkte të domosdoshme të nevojës së parë,

2. Produkte të blerjes impulsive,

3. Produkte sipas nevojës së shfaqur.

60. Si klasifikohen produktet industriale?

Lëndët e para,

Produktet e përpunuara,

Pajisjet dhe instalimet,

Inventari dhe shërbimet.

61. Çka kuptoni me gamën e produkteve?

Gama përfshinë të gjitha produktet që bëjnë pjesë në kategori të lidhura ngushtë

ndërmjet tyre.

62. Cilat janë ato produkte që bëjnë pjesë në gamë dhe mund të kenë funksion të veçantë?

Produkte lider – prijës,

Produkte tërheqëse,

Produkte rregullatore (ski dhe ski ujore) dhe

Produkte taktike (Ipko vs. Z-mobile).

63. Cilat janë dimensionet e asortimentit të prodhimit?

Gjerësia,

Thellësia,

Gjatësia,

Shkalla e konzistencës.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

15 MARKETINGU

64. Cilat janë llojet e produkteve me të cilat mund të formohet një gamë?

Produktet prijëse,

Produktet tërheqëse,

Produktet që përgatisin të ardhmen,

Produktet rregulluese dhe

Produktet taktike.

65. Çka thotë ligji i Paretos?

Ligji i Paretos 80/20, tregon se 80% e të ardhurave vijnë nga 20% e produkteve.

66. Cilat janë dy elementet kryesore që drejtuesi i gamës së produkteve duhet të mbajë

parasysh?

1. Shitjet dhe fitimet për artikuj të ndryshëm të gamës,

2. Pozicionimi i produktit të tij në krahasim me atë të konkurrentëve të tjerë.

67. Cilat janë mënyrat që ndikojnë në rritjen e gamës së produkteve?

Rritja e gamës,

Zgjerimi,

Konsolidimi (përforcimi),

Zgjerimi nga poshtë,

Zgjerimi nga lartë dhe

Zgjerimi në të dy drejtimet.

68. Në cilat raste drejtuesi i produktit heq dorë nga një gamë e produkteve?

Kur disa produkte janë në pikën e “vdekjes”;

Kur ndërmarrja përballet me një kërkesë të madhe dhe nuk ka kapacitete të

mjaftueshme për të prodhuar gjithë gamën e nevojshme.

69. Cilat janë llojet e diversifikimit?

D. horizontal,

D. vertikal,

D. lateral.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

16 MARKETINGU

Kapitulli 5: “CIKLI JETËSOR I PRODUKTIT”

70. Çka kuptoni me ciklin e jetës së produktit?

Cikli i jetës së produktit është model i gjeneralizuar i trendit të shitjeve të produkteve

apo kategorive të produkteve në një periudhë të caktuar kohore dhe ndryshimeve të

ndërlidhura me sjelljen e konkurrencës.

71. Çka duhet të supozojmë kur pranojmë që produkti ka cikël jete?

- Produktet sikurse njerëzit, kanë ciklin e tyre jetësor, supozim i cili do të thotë që:

Produktet kanë jetë të kufizuar,

Shitjet e produktit variojnë përmes stadeve të ndryshme të evoluimit,

Niveli i fitimit varion në funksion të çdo stadi të jetës,

Strategjia e marketingut nuk është e njëjtë për çdo etapë.

72. Cilat janë fazat e ciklit të jetës së produktit?

1. Faza e hyrjes,

2. Faza e rritjes,

3. Faza e pjekurisë dhe

4. Faza e rënies.

73. Kush mendoni se e ka jetëgjatësinë më të madhe: Kategoria e Produktit, Tipet e Produktit

apo Markat e Produktit?

Jetëgjatësinë më të madhe e ka Kategoria e Produktit.

74. Cilat janë tri llojet e produkteve që kanë një cikël jete të ndryshëm nga të tjerët?

1. Produktet e modës,

2. Produktet e stilit,

3. Produktet dështake (xhingla).

75. Cilat janë katër strategjitë e hedhjes (lancimit) të produktit në treg?

1. Strategji ajkë e shpejtë:

Kjo strategji përdoret në këto kushte:

- Shumica e tregut nuk e njeh ende ekzistencën e produktit.

- Ata që e njohin kanë shumë dëshirë për ta blerë edhe pse paguajnë një çmim të

lartë.

- Ndërmarrja përballet me një konkurrencë potenciale dhe duhet të zhvillojë

shpejt preferencën për markën e saj.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

17 MARKETINGU

2. Strategji ajkë progresive:

Kjo strategji përdoret në këto kushte:

- Madhësia e tregut është e kufizuar.

- Njihet ekzistenca e produktit.

- Ata që dëshirojnë ta blejnë janë gati për të paguar një çmim më të lartë.

- Nuk ka rrezikshmëri konkurrence.

3. Strategji e depërtimit masiv:

Kjo strategji përdoret në këto kushte:

- Tregu është i gjerë.

- Produkti nuk është i njohur. Pra, duhen shpenzime për promocion.

- Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.

- Ekziston një konkurrencë e lartë.

- Kostoja për njësi prodhimi ulet shumë në kushtet e ekonomisë së shkallës, kur

vëllimi shtohet.

4. Strategji e depërtimit progresiv:

Kjo strategji përdoret në këto kushte:

- Tregu është i gjerë.

- Produkti është i njohur. Pra, bëhet pak promocion.

- Blerësit janë të ndjeshëm ndaj çmimit.

- Ekziston një konkurrencë potenciale.

76. Cilat janë strategjitë e fazës së rritjes së produktit?

1. Përmirësimi i cilësisë së produktit,

2. Goditja e segmenteve të reja,

3. Bindja përmes reklamës,

4. Përdorimi i reklamës për të krijuar parapëlqimet,

5. Ulja progresive e çmimeve,

6. Përdorimi i kanaleve të distribuimit.

77. Cilat janë tri periudhat që përmbanë faza e pjekurisë?

1. Pjekuria rritëse,

2. Pjekuri të qëndrueshme,

3. Pjekuri rënëse.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

18 MARKETINGU

78. Cilat janë strategjitë e fazës së pjekurisë së produktit?

1. Modifikimi i tregut,

2. Modifikimi i produktit,

3. Modifikimi i marketingut mix.

79. Çka përfshinë modifikimi i produktit?

Modifikimi i produktit përfshinë ndryshimin e karakteristikave të produktit, duke

përfshirë kualitetin, performancën apo paraqitjen për të rritur apo shtuar shitjet e

produktit.

P.sh. “P & G”, pas modifikimit të formulës nga Pantene, në konkurrencën prej 1000

llojesh të ndryshme, arriti të bëhet top marka më e shitur në treg.

80. Cilat janë strategjitë e modifikimit të produktit?

1. Përmirësim cilësie,

2. Përmirësim i karakteristikave dhe

3. Kërkim i stilit.

81. Cilat janë strategjitë e modifikimit të produktit mix?

1. Çmimi,

2. Shpërndarja,

3. Publiciteti,

4. Promocioni

5. Forca e shitjes dhe

6. Shërbimet.

82. Cilat janë disa nga arsyet pse shitjet e një produkti mund të bien?

Progresi teknologjik çon në lindjen e produkteve të reja që zëvendësojnë ekzistuesit,

Modifikimet në shije dhe në modë provokojnë largimin e klientelës,

Importimi i produkteve nga jashtë çon në mohimin e atyre të tregut të brendshëm.

83. Cilat janë vendimet kryesore që një ndërmarrje duhet t’i marrë në fazën e rënies?

1. Strategjia e shuarjes (duke eliminuar produktin nga linja e produktit, e që është strategji

drastike).

2. Strategjia e korrjes (kompania mbanë produktin, por minimizon mbështetjen me

aktivitete marketingu).

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

19 MARKETINGU

Kapitulli 6: “METODAT E FORMIMIT TË ÇMIMEVE”

84. Ç’është çmimi?

Çmimi paraqet sasinë e parasë që jepet për blerjen e një produkti.

85. Cilat janë rastet kur vendimet për çmimet nuk janë optimale?

Kur çmimi i shitjes është i përcaktuar vetëm duke u bazuar në çmimin e blerjes;

Kur në çmimin e shitjes nuk janë marrë parasysh modifikimet e shpejta dhe zhvillimet që

kanë ndodhur në treg;

Kur çmimi shitës është caktuar pa u bazuar në elementet e tjera të marketing mix-it;

Kur në çmimin shitës nuk janë marrë parasysh sa duhet lloj-llojshmëria e produkteve të

ofruara dhe segmentet e tregut.

86. Cilat janë qëllimet kryesore të politikës së çmimit?

1. Fitimi,

2. Shitja,

3. Konkurrenca,

4. Imazhi dhe

5. Ruajtja e gjendjes ekzistuese në treg.

87. Cilat janë pikat ndërlidhëse në mes të qëllimeve të çmimeve dhe qëllimeve të

marketingut?

Sigurimi i ekzistencës;

Maksimizimi i fitimit;

Rritja e pjesëmarrjes në treg;

Kthimi i investimeve;

Pushtimi dhe zhvillimi i tregjeve;

Krijimi i reputacionit;

4P (Zhvillimi i produkteve të reja) etj.

88. Cilat janë objektivat kryesore të çmimeve?

1. Orientimi në fitim: 2. Orientimi në shitje: 3. Orientimi në status quo:

- Plotësimi i qëllimit, - Rritja e shitjes për njësi, - Ballafaqimi me konkurrencën,

- Maksimizimi i fitimit - Rritja e pjesëmarrjes në treg. - Konkurrenca jashtë çmimit.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

20 MARKETINGU

89. Cilat janë faktorët që përcaktojnë/ndikojnë mbi çmimin?

Kërkesa,

Shpenzimet,

Konkurrenca,

Fazat e CJP,

Shteti,

Ndërmjetësuesit.

90. Me çka matet kërkesa për një produkt/shërbim të caktuar?

Matet me elasticitetin e kërkesës.

91. Si shprehet elasticiteti i kërkesës (formula)?

∆Q

Eck = _Q_

∆P

P

92. Cilat janë llojet e kërkesës?

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

21 MARKETINGU

93. Nga se varet elasticiteti i kërkesës lidhur me çmimin?

Përgjithësisht kërkesa do të jetë më pak elastike kur:

- Nuk ka zëvendësues, e as konkurrencë,

- Blerësit nuk i kushtojnë shumë kujdes çmimit,

- Blerësit ndryshojnë më ngadalë traditat e tyre,

- Përdorin çmimin si tregues të cilësisë.

94. Çfarë ndikimi do të ketë CJP në strategjinë e përcaktimit të çmimeve?

95. Cilat janë metodat e formimit të çmimeve?

Shpenzimeve + Fitimit të planifikuar

Shpenzimeve + Fitimit + Kërkesa e Tregut

Kushteve të tregut – Maksimizimi i fitimit (HMgj = SHMgj)

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

22 MARKETINGU

96. Elasticiteti i kërkesës lidhur me çmimin?

Firma “Fata – Cakes” shet çdo muaj 3200 ëmbëlsira me çmim prej përafërsisht 8 € për

njësi. Menaxheri që ndjek problemet e shitjes në këtë firmë, ka parashikuar se në qoftë

se çmimi i produktit rritet me 2 € për njësi, do të ketë një ulje në sasinë e shitur prej 400

njësishë. Duke supozuar që ky parashikim është i saktë, gjeni se sa është elasticiteti i

kërkesës lidhur me çmimin për produktet e kësaj firme.

Zgjidhje:

Eck =

∆Q___Q∆P___P

=

400_____3200

2____10

=4000

6400= 0.6

Metoda Shpenzimet Plus?

Detyra 1:

Sasia (Q)

Shpenzimet Fikse (SH.F)

SHT-SHV ose

SHMF*Q

Shpenzimet Variabile

(SH.V) SHT-SHF

ose SHMV*Q

Shpenzimet Totale (SH.T)

SHF+SHV ose

SHMT*Q

Shpenzimet Margjinale

(SH.M) ∆SHT

∆Q

Shpenzimet Mesatare

Fikse (SH.M.F)

SHMT-SHMV ose

SHF/Q

Shpenzimet Mesatare Variabile (SH.M.V)

SHMT-SHMF ose

SHV/Q

Shpenzimet Mesatare

Totale (SH.M.T)

SHMF+SHMV ose

SHT/Q

0 300 0 300 - - - -

1 300 55 355 55 300 55 355

2 300 80 380 25 150 40 190

3 300 100 400 20 100 33 133

Llogaritni:

- Sh. Totale, Margjinale, SH.M.F, SH.M.V dhe SH.M.T.

- Sa do të jetë çmimi shitës, kur ndërmarrja prodhon 2 njësi me normë të fitimit 10%?

- Po kur prodhon 3 njësi me normë të fitimit 50%?

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

23 MARKETINGU

Zgjidhje:

190 ∗ 10% =190 ∗ 10

100=

1900

100= 19

+ 190

𝟐𝟎𝟗

133 ∗ 50% =133 ∗ 50

100=

6650

100= 66.5

+ 133

𝟏𝟗𝟗.𝟓

Detyra 2:

Shembull:

Metoda e formimit të çmimit / Shpenzimet e prodhimit + Fitimi.

- Sa do të jetë çmimi shitës, kur ndërmarrja prodhon 2 produkte me normë të fitmit

prej 100%?

Sasia e prodhuar

(Q)

Shpenzimet Fikse (SH.F)

SHT-SHV ose

SHMF*Q

Shpenzimet Variabile

(SH.V) SHT-SHF

ose SHMV*Q

Shpenzimet Totale (SH.T)

SHF+SHV ose

SHMT*Q

Shpenzimet Mesatare

Fikse (SH.M.F)

SHMT-SHMV ose

SHF/Q

Shpenzimet Mesatare Variabile (SH.M.V)

SHMT-SHMF ose

SHV/Q

Shpenzimet Mesatare

Totale (SH.M.T)

SHMF+SHMV ose

SHT/Q

2 100 10 110 50 5 55

55 ∗ 100% =55 ∗ 100

100=

5500

100= 55

+55

𝟏𝟏𝟎

Çmimi shitës = 110 €.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

24 MARKETINGU

97. Metoda II e formimit të çmimeve:

Raporti ndërmjet PKR, të hyrës, kërkesës dhe Rezultati Financiar.

Çmimi për një produkt

Kërkesa sipas çmimit për

njësi

E Hyra P*Q

PKR 𝑆𝐻𝐹

Ç − 𝑆𝐻𝑀𝑉

Shpenzimet Totale

SHMV*K.Ç + SHF

Rezultati Financiar E hyra-SHT

80 8 640 10 700 - 60

100 7 700 6 650 50

150 5 750 3 550 200

200 2 400 2 400 0

* Vërejtje:

- Shpenzimet Fikse = 300 €,

- SH.M.V = 50 €.

* Pyetje:

Tregoni se me cilin çmim ndërmarrja ka llogari më të mirë financiare që t’i shesë

produktet e veta në treg?

98. Prezantoni grafikisht Pikën Kritike të Rentabilitetit (PKR) dhe komentoje atë?

Pika kritike përfaqëson sasinë e shitur të një produkti, e cila do të realizonte një vëllim

biznesi që ekuilibrohet me koston e përgjithshme. Pra, bëhet fjalë për një sasi shitjesh

që duhet të realizojë ndërmarrja me një çmim të caktuar, për të mos pasur as humbje as

fitim.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

25 MARKETINGU

99. Metoda III – Maksimizimi i Fitimit

HMgj = SHMgj

Sasia e shitur

Çmimi për njësi

E hyra totale

E hyra margjinale

Shpenzimet margjinale

Shpenzimet mesatare/totale

Rezultati financiar

1 100 100 - 55 355.0 -255.0

2 95 190 90 25 190.0 -95.0

3 90 270 80 20 133.3 - 43.3

4 85 340 70 14 103.5 -18.5

5 80 400 60 11 85.0 -5.0

6 75 450 50 17 73.6 1.3

7 70 490 40 23 66.4 3.6

8 60 480 -10 55 65.0 -5.0

9 50 450 -30 86 67.3 -17.3

10 40 400 -50 114 72.0 -32.0

Metoda III – Maksimizimi i Fitimit

HMgj = SHMgj

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

26 MARKETINGU

100. Metoda e Marzhit?

101. Si llogaritet Koeficienti i markës standarde (marzhit) dhe si llogaritet Marzha e Fitimit?

Koeficienti i markës standarde (marzhit):

Marzha e Fitimit:

Shembull 1:

Llogaritni Koeficientin e Marzhës (K.M.) dhe Marzhën e Fitimit (M), nëse një

tregtar blenë një produkt në vlerë prej 10 € dhe e shet atë me 20 €?

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

27 MARKETINGU

Zgjidhje:

𝐾𝑚 =Psh

𝑃𝑏=

20

10= 2

𝑀 = 𝑃𝑠ℎ − 𝑃𝑏 ∗ 100

𝑃𝑏=

20 − 10 ∗ 100

10= 100

Shembull 2:

Për një produkt të ri, ndërmarrja ka parashikuar që kostoja variabile për njësi është 100

€, ndërsa kostoja fikse 5 milionë €. Një studim tregu ka treguar se kërkesa mund të jetë

250 mijë njësi.

Sa do të jetë çmimi minimum (dysheme) P’?

Zgjidhje:

P’ = 100 + (5000000/250000) = 120 €.

Shembull 3:

Një ndërmarrje industriale ka investuar 10 milionë € në një biznes dhe dëshiron të ketë

një rentabilitet prej 2 milionë €, ose 20%.

Si do të llogaritet çmimi?

Zgjidhje:

Çmimi = kosto për njësi +Përqindja e rentabilitetit të dëshiruar ∗ Investimet

Sasia e shitjeve

Në qoftë se kostoja për njësi është 12.5 € dhe shitjet janë 800 mijë njësi, atëherë çmimi

do të jetë:

12.5 + (20/100 * 10000000/800000) = 12.5 + 2.5 = 15 € për njësi.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

28 MARKETINGU

Kapitulli 7: “POLITIKA E DISTRIBUCIONIT DHE MENAXHIMIT TË LOGJISTIKËS”

102. Ç’është distribucioni?

“Distribucioni paraqet ofrimin e mallërave dhe shërbimeve në sasinë dhe vendin e

duhur, kur konsumatorët i dëshirojnë ato.”

Gjithashtu, distribucioni është një nga katër elementet e Marketing Miksit që ka për

detyrë të:

Krijojë kontaktet me konsumatorët,

Shesë produktet dhe

Liferojë produktet prej ndërmarrjes deri te konsumatorët (Logjistika).

103. Cilët janë dy llojet kryesore të ndërmjetësve?

1. Tregtarët:

Shitësit me shumicë,

Shitësit me pakicë;

- E blejnë produktin nga prodhuesi (e marrin në pronësi) dhe ua shesin

konsumatorëve final.

2. Ndërmjetësit funskional:

Agjentët dhe brokerët;

- Nuk e blejnë produktin (nuk e marrin në pronësi), por vetëm bëjnë lidhjen e

prodhuesit me konsumatorët dhe marrin përqindjen për ndërmjetësimin që e

kryejnë në shitje.

104. Cilat janë llojet kryesore të KD?

1. Kanalet për produktet e konsumit final,

2. Kanalet për produktet e konsumit afarit dhe

3. Kanalet e shumëfishta (të kombinuara).

105. Cilat janë llojet e rrugëve (kanaleve) të distribuimit të produkteve në TKF?

1. Direkte dhe

2. Indirekte.

106. Shpërndarja direkte e produktit/shërbimit nga prodhuesi tek konsumatori final?

Prodhuesi → konsumatori.

Ky është Niveli Zero, ku prodhuesi e shet produktin direkt tek konsumatori pa

ndërmjetësimin e askujt.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

29 MARKETINGU

107. Cilat janë format e kanalit të distribuimit indirekt:

1. Prodhuesi → Shitësi me pakicë → Konsumatori final.

2. Prodhuesi → Shitësi me shumicë → Shitësi me pakicë → Konsumatori final.

3. Prodhuesi → Shitësi me shumicë → Sh. me copë → Sh. me pakicë → Konsumatori final.

108. Cilat janë llojet e rrugëve (kanaleve) të distribuimit të produkteve në TKA?

1. Prodhuesi → Konsumatori Afarist.

2. Prodhuesi → Distributori Afarist → Konsumatori Afarist.

3. Prodhuesi → Agjentët tregtar → Konsumatori Afarist.

4. Prodhuesi → Agjentët tregtar → Distributori afarist → Konsumatori Afarist.

109. Cilat janë arsyet kryesore të përdorimit të KD?

Shumë prodhues kanë mungesë të mjeteve financiare;

Shitja e drejtpërdrejt e produkteve konsumatorëve të fundit, do t’i detyronte prodhuesit

që të bëhen ndërmjetës edhe për produkte të tjera komplementare;

Prodhuesit të cilët janë në gjendje financiare ta krijojnë rrjetin e vet të shpërndarjes, në

shumicën e rasteve e shikojnë si më të arsyeshme që ato mjete t’i investojnë në

veprimtarinë e vet kryesore (p.sh. në prodhim);

Shfrytëzimi i ndërmjetësve në masë të madhe i zvogëlon shpenzimet e shpërndarjes.

110. Cilat janë funksionet e kanaleve të distribucionit?

Hulumtimi,

Promovimi,

Kontaktimi,

Adaptimi,

Negociatat,

Distribuimi Fizik,

Financimi dhe

Marrja e Rrezikut.

111. Si mund të bëhet integrimi i Kanaleve të Distribucionit?

Integrimi Vertikal:

Bashkimi i dy apo më shumë fazave të kanalit nën një udhëheqës.

Integrimi Horizontal:

Integrimi (bashkimi) i ndërmarrjeve të të njëjtit nivel të kanalit të distribuimit.

Integrimi shumëkanalësh:

Shfrytëzimi i kombinimit të të dy llojeve të integrimeve të mësipërme (horizontal

dhe vertikal) nga ndërmarrjet.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

30 MARKETINGU

112. Cilat janë llojet e Integrimeve Vertikale?

1. Integrimi korporativ:

I bashkon të gjitha fazat e kanalit prej prodhuesit e deri tek konsumatori nën një

pronësi;

2. Integrimi administrativ:

Njëri nga anëtarët e kanalit (prodhuesi ose tregtia) ka fuqinë ose ndikimin më të

madh mbi anëtarët e tjerë të kanalit.

3. Integrimi kontraktues:

Raportet ndërmjet anëtarëve të kanalit rregullohen nëpërmjet kontratës;

- Shitësit me shumicë sponsorues,

- Shitësit me pakicë sponsorues,

- Franshiza.

113. Cilët janë faktorët që ndikojnë në zgjedhjen e KD?

Karakteristikat e produktit,

Karakteristikat e konsumatorëve,

Karakteristikat e ndërmjetësve,

Karakteristikat e konkurrencës,

Karakteristikat e ndërmarrjes,

Praktika e deritanishme e ndërmarrjes.

114. Cilat janë kriteret për zgjedhjen e kanaleve të distribucionit?

Kriteret Ekonomike:

Raporti i vëllimit të shitjeve dhe i shpenzimeve.

Kriteret e Kontrollit:

Kontrollimi i KD lidhur me shitjen e produkteve.

Kriteret e Adaptimit:

Aftësia e ndërmarrjes për t’iu përshtatur ndryshimeve në treg.

115. Pse menaxherët duhet të kontrollojnë KD?

Menaxherët duhet të kontrollojnë KD me qëllim që të:

Intervenojnë gjatë paraqitjes së problemeve të ndryshme dhe t’i mbrojnë

interesat e veta në treg;

Ta ruajnë dhe ta rrisin reputacionin e ndërmarrjes dhe të markave të produkteve

të veta në treg;

Komunikojnë më lehtë me konsumatorët e tyre në treg.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

31 MARKETINGU

116. Cilat janë strategjitë alterntive të kanaleve të distribucionit?

Strategjia Intensive,

Strategjia Selektive dhe

Strategjia Ekskluzive.

117. Strategjitë e distribucionit?

a) Strategjia intensive e distribuimit

b) Strategjia selektive e distribuimit

c) Strategjia ekskluzive e distribuimit

118. Cilat janë llojet e konflikteve në KD?

Konfliktet vertikale,

Konfliktet horizontale dhe

Konfliktet e kombinuara.

Shitja në treg

të gjerë

(Orbit)

Numër i madh i

ndërmjetësve

Shitja në treg

të zgjedhur

(mobilje)

Numër i

caktuar i

ndërmjetësve

Shitja në treg

të caktuar

(automobila)

Numër i vogël i

ndërmjetësve

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

32 MARKETINGU

Kapitulli 8: “POLITIKA E PROMOCIONIT”

119. Çka është promocioni?

“Promocioni përfshinë të gjitha mjetet e sistemit të marketingut, detyrë e të cilave është

komunikimi me blerësit potencialë.” (Philip Kotler)

120. Cilat janë elementet e procesit/sistemit të komunikimit?

Dërguesi i porosisë,

Shfrytëzimi i kanalit për transmetimin e porosisë,

Pranimi i porosisë,

Pengesat (zhurma) në komunikim,

Lidhja prapavajtëse në komunikim.

121. Cilat janë pyetjet që sistemi i komunikimit të promocionit duhet t’u japë përgjigje?

1. Kush?

2. Çka?

3. Me cilat kanale?

4. Kujt?

5. Me cilat efekte?

122. Cilat janë llojet/format kryesore të promocionit?

1. Shitja personale,

2. Përparimi i shitjes,

3. Reklama,

4. Publiciteti.

123. Çka është publiciteti?

Është aktivitet i papaguar për sjelljen e informatave prej kompanisë deri te konsumatori

potencial.

124. Cilat janë përparësitë e publicitetit?

Publiciteti është risi, lajm nga jeta e përditshme e ndërmarrjes, e cila mund të jetë

interesante për opinionin.

Publiciteti krijon në opinion një imazh pozitiv për ndërmarrjen.

Porositë e publicitetit zakonisht botohen në faqet e shtypit dhe emetohen në kohë dhe

hapësirë të caktuar në televizion dhe në radio, ku zakonisht nuk paraqiten porositë e

reklamës.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

33 MARKETINGU

Publiciteti në porositë e veta ka shpesh elemente të reklamës, të shitjes personale dhe

të përparimit të shitjes, kështu që i plotëson përpjekjet e veprimeve të tyre.

Publiciteti nuk paguhet.

125. Cilat janë mangësitë e publicitetit?

Kontrolli i vogël!

126. Çka është Përparimi i Shitjes (P.Sh.) sipas Kotler-it?

Sipas Kotler-it: “Është aktivitet mbështetës afatgjatë për stimulimin e blerjes së

produkteve.”

127. Cilat janë karakteristikat e Përparimit të Shitjes (P.Sh)?

Komunikimi,

Stimulimi dhe

Thirrja (ftesa).

128. Sipas Obraz-it, në çka ndikon P.Sh?

Të shpejtojë dhe lehtësojë qarkullimin e produkteve dhe shërbimeve;

Të ndikojë në bashkëpunimi e suksesshëm në mes blerësve dhe shitësve;

Të aftësojë pesonelin shitës;

Të lehtësojë gjetjen, zgjidhjen dhe blerjen e produkti nga ana e konsumatorit;

Të ndikojë përmes panaireve, ekspozimeve në ritjen e nivelit ekonomik dhe kulturor të

konsumatorit.

128. Cilat janë mjetet e përparimit të shitjes?

1. Stimulimi i konsumatorëve: (lojërat shpërblyese, kuponat, mostrat etj).

2. Stimulimi i ndërmjetësve: (aftësimi dhe motivimi i personelit, informimi dhe kultivimi i

kontakteve, rregullimi dhe promocioni në vendin e shitjes).

3. Stimulimi i personelit shitës: (aftësimi , këshillimi, informimi dhe motivimi i personelit

shitës të ndërmarrjes).

4. Stimulimi i opinionit: (panairet, ekspozitat etj).

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

34 MARKETINGU

129. Cilët janë hapat në planifikimin e promocionit të TKF dhe TKA?

Tregu i konsumit final: Tregu i konsumit afarist:

- Reklama - Përparimi i shitjes

- Përparimi i shitjes - Reklama

- Shitja personale - Publiciteti

- Publiciteti

130. A varet edhe promocioni nga CJP (Cikli i Jetës së Produktit)?

- Po, varet!

131. Cilat janë qëllimet e promocionit?

Bindëse:

Të ndërrojë përceptimin e konsumatorit mbi produktin,

Të influencojë në vendim për blerjen e produktit.

Informative:

Ngritja e vetëdijes, Spjegimi mbi përdorimin e produktit, Ndërtimi i imazhit të kompanisë.

Kujtuese:

Përkujton konsumatorin se produkti ende i nevojitet,

Përkujton konsumatorin se ku mund të blejë produktin.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

35 MARKETINGU

132. Cilat janë strategjitë alternative të promocionit?

Shtytëse dhe

Tërheqëse.

133. Cilat janë karakteristikat e shitjes personale?

Përplasja personale:

- Krijon një kontakt:

Të drejtpërdrejt,

Të gjallë dhe

Interaktiv.

Kultivimi:

- Krijimi i raporteve:

Të pastra shitëse,

Miqësore dhe

Personale.

Përgjigja:

- Blerësi:

Ndjen obligim të marrë pjesë aktive gjatë bisedës.

134. Ç’është Reklama?

“Proces kreativ i komunikimit, i harmonizuar me interesat dhe nevojat e konsumatorëve,

ndërmarrjeve dhe shoqërisë në tërësi.”

135. Si bëhet klasifikimi i formave të reklamës?

Destinimit të produktit:

Reklamë e produkteve të konsumit personal,

Reklamë e produkteve të konsumit prodhues,

Reklamë shërbyese.

Vendit të plasimit:

Reklamë të vendit,

Reklamë eksportuese.

Kanaleve të shpërndarjes:

Reklamë e drejtpërdrejtë – konsumatorëve final,

Reklamë e tërthortë – ndërmjetësve.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

36 MARKETINGU

Emrit të produktit ose ndërmarrjes:

Reklamë produkti,

Reklamë institucionale (që reklamon emrin e ndërmarrjes si tërësi).

Qëllimeve të tregut ose të ndërmarrjes:

Lansuese,

Mbrojtëse – përforcuese,

Kujtuese,

Reduktuese.

Organizimit të politikës reklamuese:

Individuale,

E repartit,

Kooperative,

E përbashkët,

Kolektive,

Multikolektive,

Ekonomike.

Llojit të mediumit:

Televizionit dhe radios,

Postës,

Panaireve etj.

Apeleve:

Racionale – informative,

Emocionale – sugjestive,

E kombinuar.

Konkurrencës:

Krahasuese.

Reagimeve të konsumatorëve:

Pozitive,

Negative,

Neutrale.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

37 MARKETINGU

136. Çka përfshinë modeli AIDA dhe për çka përdoret ky model?

Vëmendje:

Diçka duhet të ndodhë që të tërhiqet vëmendja.

Interes:

Duhet zgjuar interes në mënyrë që të vazhdohet më tej.

Dëshirë:

Duhet nxitur te blerësi dëshira për të blerë.

Veprim:

Duhet të veprohet që dëshira të realizohet.

137. Cilat janë mediumet më të përdorura për reklamë?

138. Ç’është Gazeta?

Është mediumi më i përhapur për shpërndarjen e porosive reklamuese.

Mediumetreklamuese

Gazeta

Revista

Televizioni

Radio

Reklama e drejtpërdrejt

Mediumete reja

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

38 MARKETINGU

139. Cilat janë PËRPARËSITË dhe MANGËSITË e gazetës?

PËRPARËSITË:

Aksioni i shpejtë,

Masiviteti,

Aksionet e lokalizuara,

Mundësia e shpalljeve solemne,

Besueshmëria.

MANGËSITË:

Nuk lexohen nga të gjithë,

Kanë karakter lokal,

Koha e shkurtër e ekzistimit,

Kualiteti i dobët i materialit (reprodukues).

140. Revistat?

Revistat si mediume reklamuese kanë një rol të veçantë për shpërndarjen e porosive

reklamuese deri te konsumatorët potencialë të ndërmarrjes në treg.

141. Cilat janë PËRPARËSITË dhe MANGËSITË e revistës?

PËRPARËSITË:

Seleksionimi i lexuesve,

Leximi i tërësishëm i revistave,

Paraqitja e qartë.

MANGËSITË:

E metë kryesore e revistave si mediume reklamuese në krahasim me gazetat

është pamundësia për reagime të shpejta.

142. Televizioni?

Me bashkimin e zërit, fjalës së gjallë dhe fotografisë, televizioni i dha ekonomisë një

medium të fuqishëm reklamues për transmetimin e porosive dhe informacioneve.

143. Cilat janë PËRPARËSITË dhe MANGËSITË e televizionit?

PËRPARËSITË:

Aksionet e shpejta,

Efektet vizuele dhe auditive,

Përshtypja e madhe e realitetit,

Dinamikën e fotografisë,

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

39 MARKETINGU

Prezentimi dhe demonstrimi i produktit,

Paraqitja reale e produktit etj.

MANGËSITË:

Shpenzimet e mëdha reklamuese,

Ngarkesa e madhe me porosi reklamuese,

Paraqitja krahasuese e porosive reklamuese.

144. Cilat janë PËRPARËSITË dhe MANGËSITË e radios si medium reklamues?

PËRPARËSITË:

Dëgjimi përmes radios në mënyrë të drejtpërdrejtë, të sinqertë dhe individuale

te çdo dëgjues.

Ekzistimi i mundësive që porosia reklamuese të përcillet me muzikë dhe me

efekte të zërit.

Shpejtësia e madhe e lajmërimit masiv.

Porositë përmes radios mund të dëgjohen gjatë tërë ditës pa e ndërprerë punën,

pushimin, argëtimin, ushqimin etj.

MANGËSITË:

Porositë e radios janë shumë të gjata dhe shpesh i ndërpresin emisionet.

Janë të rënda, jointeresante dhe joargëtuese.

Janë shumë agresive dhe të përgatitura pa shije.

145. Ç’është reklama e drejtpërdrejtë?

Është reklama përmes postës:

“Bartja e porosive reklamuese përmes mjeteve direkte reklamuese, postës,

ndarjen dhe dhënien e drejtpërdrejtë në dorë konsumatorëve sidhe ndarjen në

vend të shitjes dhe në panaire.” (J. Sudar)

146. Cilat janë llojet kryesore të mjeteve reklamuese të reklamës së drejtpërdrejtë?

1. Letrat reklamuese me karton për përgjigje,

2. Letrat reklamuese pa karton për përgjigje,

3. Prospektet me letrën reklamuese,

4. Prospektet dhe katalogët,

5. Dërgesat e mostrave dhe mjeteve tredimensionale reklamuese.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

40 MARKETINGU

147. Si ndahen mediumet e reja sipas funksioneve?

Mediumet për komunikime teknike:

Fotokopjuesit,

Teleprinterët etj.

Mediumet për mbledhjen dhe ruajtjen e informacioneve:

Videokasetat,

Videopllakat,

CD,

USB,

Bazat e ndryshme të të dhënave etj.

Mediumet transmetuese:

Teleteksti,

Videoteksti,

Interneti etj.

148. Përcaktoni koston e mediumit?

Kostoja për njëmijë (KPM): Sa kushton dërgimi i një mesazhi për 1,000 anëtarë të një audience – mediumi?

𝐾𝑜𝑠𝑡𝑜𝑗𝑎 𝑝ë𝑟 𝑛𝑗ë𝑠𝑖 𝑥 1.000

𝑇𝑖𝑟𝑎𝑧ℎ𝑖 𝑖 𝑚𝑒𝑑𝑖𝑢𝑚𝑖𝑡= 𝐾𝑃𝑀

149. Si ndikon çmimi në zgjedhjen e mediumit?

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

41 MARKETINGU

150. Cilat janë metodat për formimin e buxhetit reklamues?

151. Pse është problematike të bëhet matja e efekteve të reklamës?

Reklama shpesh është vetëm njëra nga variablat e marketingut,

Në vëllimin e shitjes ndikojnë edhe faktorë të jashtëm, prej të cilëve rëndësi të veçantë

ka konkurrenca,

Ekziston distanca kohore në mes të veprimit të reklamës dhe paraqitjes së efekteve.

152. Cilat janë llojet e vlerësimit të efekteve reklamuese?

1. Vlerësimi i efekteve komunikuese të reklamës,

2. Vlerësimi i efekteve shitëse të reklamës.

153. Cilat janë llojet e testeve që shfrytëzohen për vlerësimin e efekteve komunikuese të

reklamës?

Sipas kohës së testimit:

Testet paraprake,

Testet plotësuese.

Studenti: Faton Bajrami | Prof.: Dr. Hykmete Bajrami

42 MARKETINGU

Sipas objektit të testimit:

Testet e shpalljes dhe elementet e saj,

Testet e vetëdijes,

Testet e kujtesës,

Testet e qëndrimeve,

Testet e interesimit etj.

Sipas mënyrës së fitimit të të dhënave:

Testet eksperimentale,

Testet kërkimore.

154. Çka vlerësohet në kuadër të vlerësimit të efekteve shitëse të reklamës?

Koeficienti i përgjithshëm i efikasitetit të reklamës,

Koeficienti i efikasitetit të shitjes,

Koeficienti i efikasitetit të reklamës,

Koeficienti i efikasitetit margjinal,

Koeficienti i efikasitetit penetrues (të hyrjes),

Koeficienti i korrelacionit të reklamës.