Markt wil yup en jongere trekken

Naar de markt gaan moet hip worden. Met ruimere openingstijden en

bijzondere waar komen kooplui in actie tegen een vergrijzend

klantenbestand. Op de Amsterdamse Dappermarkt zijn rollators te leen. Wie niet

goed ter been is, kan dankzij de leenrollator toch een rondje langs de kraampjes

maken. Superklantvriendelijk, maar ook tekenend voor de grootste bedreiging voor de

markten in Nederland: vergrijzende klandizie.

Tijd om daar iets aan te doen, vinden het Hoofdbedrijfschap Detailhandel (HBD) en de

Centrale Vereniging voor de Ambulante Handel (CVAH), de vakorganisaties van de

marktkooplui. Naar de markt gaan moet hip worden, en het publiek moet verjongen.

Rechtstreeks uit kantoor een vers visje halen

Een eerste aanzet is de ‘markt van de toekomst’, die volgend voorjaar in het Amsterdamse stadsdeel Zeeburg wordt gehouden. Koopwaar wordt er aangeboden van vier uur ‘s middags tot negen uur ‘s avonds, zodat ook yuppen er rechtstreeks uit kantoor nog een vers visje kunnen halen. De CVAH wil er één bedrijfsleider aanstellen, die de markt als een warenhuis runt met een doorwrocht marketingplan.

‘Het grootste deel van de omzet komt van de vaste klanten. Dat zijn bijna allemaal ouderen. Die groep wordt dus steeds kleiner’, zegt Maarten de Graaf van het HBD. ‘Als er niets verandert aan de huidige opzet, dan verdwijnt de markt vanzelf.’

Het HBD heeft daarom een promotiecampagne ‘Naar de markt’ geintroduceerd die vooral gericht is op jongeren. Met jong wordt bedoeld 30 tot 45 jaar. ‘Die groep heeft zich nooit eigen gemaakt om één keer per week naar de markt te aan, zoals hun ouders nog wel doen.’

Vergrijzing

Niet alleen de klanten, ook de marktkoopmannen zelf vergrijzen. Een stortvloed aan regeltjes maakt het voor jonge ondernemers moeilijk om een eigen handel op de markt te beginnen. De Graaf: ‘Van oudsher wordt de markt beheerd door de gemeente. Die wijst marktdagen en -locaties aan, maar heeft ook allerlei regeltjes.’

Zo geldt het recht dat de koopman die het langst op een markt staat de beste plek krijgt, en op lang niet alle markten mag de koopman met zijn eigen wagen staan. ‘Allemaal historisch gegroeide regels die een moderne markt in de weg staan’, zegt De Graaf. 'Met minder regels wordt het makkelijker om als markt één marketingbeleid te voeren. In een wijk met veel kantoren is het bijvoorbeeld een goed idee om tussen de middag veel horecakraampjes te hebben. En ‘s avonds openen in een Vinex-wijk.’

'De markt is niet bedoeld om trendy te zijn'

Maar of dat de markt echt hip maakt? Jongeren betwijfelen het, leert wat rondvragen op de Albert Cuyp. ‘De markt is niet bedoeld om trendy te zijn’, zegt de 19-jarige Mieke

Aarsman. ‘Het is gezellig zoals het nu is. Ik ga echt niet ‘s avonds om negen uur nog even de markt op. Dan ga ik liever even naar de Appie om de vergeten boodschappen te halen.’ Economiestudent Nick Ros: ‘De markt hip? Nee!’

Toch ziet supermarktdeskundige Gerard Rutte, eigenaar van bedrijf Supermarktspecialist.nl, wel toekomst voor een hippe markt. ‘In de avond openen is een goed idee. Zorg verder dat er producten zijn die je ergens anders moeilijk kunt krijgen. Lekkere Turkse specialiteiten bijvoorbeeld. Houd de kwaliteit hoog. Geen goedkope rotzooi. Sommige markten gaan ten onder omdat ze doorschieten met de Chinese troep. Zelf word ik op de markt altijd gek van die irritante kinderwagens voor je voeten. Kijk hoe Ikea dat oplost. Met een ballenbak en een oppasmoeder ben je al een heel eind.’

‘Beetje kijken, beetje kopen’

Arjan ten Seldant (38), marktkoopman: ‘In de avond op de markt staan? Wat een slecht plan. De markt is een aparte wereld waar je niet zomaar aan kunt sleutelen. Het is juist een cultuurtje van een beetje kijken en een beetje kopen. Het is leuk omdat iedereen elkaar kent hier. Bovendien duiken alle yuppen die hier wonen na hun werk de supermarkt in om een kant-en-klaarmaaltijd te scoren. Zij gaan echt niet na een drukke werkdag nog over de markt struinen.’

‘Na het werk naar de markt?

Handig!’Rob Litjens (33), runt zijn eigen bedrijf: ‘Wat handig! Als de markt tot een uurtje of tien ‘s avonds open is kan ik lekker na mijn werk nog spulletjes kopen. Eten zou ik gewoon in de supermarkt blijven kopen, maar voor scheermesjes, lampjes of andere producten zou de verruimde openingstijd erg comfortabel zijn. Nu ga ik bijna elke zaterdag hierheen om spullen te halen waar ik door de week geen tijd voor heb. Dat is toch zonde, want de markt is wel een gezellige plek waar allerlei mensen op af komen.

‘Wij komen speciaal uit Eindhoven’

Barbara en Jan Vogels (64 en 63), werken niet meer: ‘Wij zijn speciaal voor de Albert Cuyp uit Eindhoven gekomen. Je hoort daar van alles over deze markt, dus dat wilden we wel eens met eigen ogen zien. Mochten die tijden veranderen, dan zullen wij niet zo snel meer hier naar toe gaan, simpelweg omdat het dan erg laat wordt. Daarnaast is de markt niet bedoeld voor ‘s avonds. Het is juist leuk om hier overdag rond te banjeren en hebbedingetjes op de kop te tikken, dat heeft gewoon wat. Nee, wat ons betreft is het prima zo en hoeft er niks te veranderen.’

‘Een markt hoeft niet hip te zijn’

Mieke Aarsman (19), aankomend studente Japans: ‘Tja, er lopen wel veel oudjes rond op de markt, maar het stoort me niet. Van mij hoeft de markt niet hipper te worden. Het is gezellig zoals het nu is. Er heerst echt een ons-kent-ons sfeertje. Wie heeft er nou zin om om negen uur in de avond nog groente en fruit op de markt te kopen? Ik niet in ieder geval. Dat zal ook voor anderen gelden. Laat staan dat de marktkoop lui zin hebben om tot laat te werken.’