![Õ á ø] S · N º * T R % Ò A - & K = & . f ¹ J 2 *] S Q · " % = ½ . ' % . x è ' ã # - G ) ¹ Û . ) - @ * A N t 4 r 4 * ) " % A × N H ] S Q $ @ J @ - P h Õ Q ' % - j ¥](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/5ffe9e9d21624735591d1eb7/-s-n-t-r-a-k-f-j-2-s-q-.jpg)
Marakeş’in Kazandırdıkları REC Türkiye · Ki ú i B a ú Õ G S Y øH S G P , C a r i $ , 2...
14
Marakeş’in Kazandırdıkları Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 6 Aralık 2016, Mövenpick Otel, Ankara
Transcript of Marakeş’in Kazandırdıkları REC Türkiye · Ki ú i B a ú Õ G S Y øH S G P , C a r i $ , 2...
Marakeş’in Kazandırdıkları
Rifat Ünal Sayman, Direktör - REC Türkiye 6 Aralık 2016, Mövenpick Otel, Ankara
Bölgesel Çevre Merkezi (REC)
Bağımsız, tarafsız ve kâr amacı gütmeyen uluslararası bir
kuruluş. Yasal olarak 31 ülke ve Avrupa Komisyonu tarafından
imzalanan bir kuruluş sözleşmesine bağlı.
1990 yılından bu yana faaliyet göstermekte. Merkez Ofisi
Macaristan’da ve 17 ülke ofisi var.
Türkiye’de çalışmalarına 2004 yılında TBMM tarafından kabul
edilen ikili anlaşmayla başladı.
ETKİLER 2014 KAYDEDİLEN EN SICAK YIL!
2015 öncesi Kaydedilen En Sıcak 10 Yıl
2014, 2010, 2005, 2009, 2007, 1998, 2002, 2003, 2006, 2012
Kuzey Kutup Buzullarında Kaydedilen En Büyük Küçülme
Eylül 2012
2010 Pakistan Seli Nedeniyle Göç Eden ve Etkilenen Toplam İnsan Sayıları
6 Milyon ve 20 Milyon
2010 Kuraklığı
Etiyopya’da 300.000 kişi hayatını kaybetti, toplam 57 milyon kişi etkilendi
Çin’de 3 milyon insan yeterince içecek suya ulaşamadı
Amazon ormanlarında 2,5 milyon km2 yeşil alan kaybı gerçekleşti
İspanya’da Ocak-Ağustos 2012 Arası Yanan Ormanlık Alan
153.000 hektar
Son yıllarda kuraklıktan dünya çapında etkilenen insan sayısı
162 Milyon
Isı Dalgaları (2003)
Avrupa’da 70.000 kişi hayatını kaybetti
Fransa’da mısır üretimi %30, meyve üretimi %25, tahıl üretimi %30 düştü.
Fransa’nın toplam tarım kaynaklı ekonomik kaybı 4 milyar Avro
2012 Hindistan Yeraltı Su Kaynakları Krizi
6,73 milyon hektar alan tuzlanma nedeniyle kullanılamaz durumda
Hindistan’da Her Yıl Rastlanan Dang Humması Vakası - 37 Milyon
Sandy Kasırgası – ABD
50 milyar $ ekonomik zarar
%0,6’lık ekonomik düşüş
7 milyon ev elektriksiz kaldı
Metro hizmetlerinde aksamalar
Rafinerilerin %70’i kapandı
Afetler Artık Doğal Değil!
2015 KAYDEDİLEN EN SICAK YIL!
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)
“Hiç kimse iklim değişikliğinin etkilerine bağışık değil” – 2014
“İklim Değişikliği İnsan Kaynaklı” – 2013
Kaynak: REC Türkiye; Veri Kaynağı: TUİK
0%
15%
43%
66%
90%
125%
0%
25%
50%
75%
100%
125%
150%
1990 1995 2000 2005 2010 2014
Toplam Seragazı Salımları Artış Oranı
1990 yılına göre değişim (%)
Toplam Seragazı Salımları ve Sektörel Paylar 1990 - 2014
%64
%73%11
%13
%20
%11
%5
%3
0
100
200
300
400
500
1990 1995 2000 2005 2010 2014
Seragazı Salımlarının Sektörel Dağılımı (CO2e)
Enerji Endüstriyel Faaliyetler Tarım Atık
Türkiye’nin toplam seragazı salımları1990’da 208 bin
tondan %125’lik bir atışla 2014’de 468 bin tona
yükseldi
Türkiye’nin toplam seragazı salımları içinde enerji
sektörünün payı 1990’da %64’den 2014’de %73’e
yükseldi
Toplam Nüfus (milyon)
41%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Almanya Türkiye Fransa İngiltere İtalya İspanya
Mily
on
1990 2014 Artış Oranı
4,14
3,82
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
3,50
4,00
4,50
Türkiye İspanya İtalya Fransa İngiltere Almanya
2005 2010 Azalış Oranı
4
19
332%
0%
100%
200%
300%
400%
$0
$10
$20
$30
$40
$50
İngiltere Almanya Fransa İtalya İspanya Türkiye
Bin
1990 2014 Artış Oranı
114
256%
0%
50%
100%
150%
200%
250%
300%
0
100
200
300
400
500
600
700
İtalya Almanya Fransa İspanya İngiltere Türkiye
1991 2012 Artış Oranı
Hane Halkı Büyüklüğü (kişi)
Kişi Başı GSYİH (bin $)
Bin Kişi Başına Binek Arabası
Seçilmiş Göstergeler
İklim Değişikliği ile Mücadele
Azaltım (mitigation): İklim değişikliğine neden olan insan kaynaklı sera gazlarını kontrol altına alınması, azaltılması ve tutulmasına yönelik önlemler
Uyum (adaptation): İklim olaylarının (risklerinin) etkileriyle mücadele etmek, fayda
sağlamak ve etkileri yönetebilmek için stratejilerin güçlendirilmesi, geliştirilmesi ve
uygulanması
Yatırımlar için finansman ihtiyacının çözülmesi gerekiyor
Paris İklim Anlaşması çözüm için çok önemli bir adım
ABD
AB (28)2
Çin
Rusya
Hindistan
Japonya
AlmanyaUkrayna
İngiltere
Kanada
Brezilya
Fransaİtalya
Avustralya
Meksika
Polonya
Endonezya
Güney Afrika
Kazakistan3
Güney Koreİspanya
İran
Romanya
Arjantin
Hollanda
Türkiye1
Nijerya
Suudi Arabistan
VenezuelaÖzbekistan
Çekya
0
10
20
30
0 10.000 20.000 30.000
Seragazı Salımları, Kişi Başı CO2e kg/ yıl AKDO hariç, 1990
Kişi Başı GSYİH SGP, Cari $, 1990
Alan: Seragazı Salımları, Toplam CO2e AKDO hariç, 1990
Ek I Ülkeleri (Ek II hariç)Ek II ÜlkeleriEk Dışı Ülkeler
En Fazla Salım Yapan 30 Ülke - 1990
Kaynak: Rifat Ünal Sayman, REC Türkiye;
Veri Kaynakları: WRI CAIT, Dünya Bankası
Çin
ABD
AB (28)2
Hindistan
Rusya
Japonya
Brezilya
Almanya
Endonezya
Meksika
İran
Kanada
Güney Kore
Avustralya
İngiltere
Suudi Arabistan
İtalya
Güney Afrika
Fransa
Türkiye1
Ukrayna
Tayland
Polonya
İspanyaArjantin
PakistanNijerya
Kazakistan3
Mısır
MalezyaVenezuela
0
10
20
30
0 20.000 40.000 60.000
Seragazı Salımları, Kişi Başı CO2e kg/ yıl AKDO hariç, 2012
Kişi Başı GSYİH SGP, Cari $, 2012
Alan: Seragazı Salımları, Toplam CO2e AKDO hariç, 2012
Ek I Ülkeleri (Ek II hariç)Ek II ÜlkeleriEk Dışı Ülkeler
En Fazla Salım Yapan 30 Ülke - 2012
Kaynak: Rifat Ünal Sayman, REC Türkiye;
Veri Kaynakları: WRI CAIT, Dünya Bankası
Kıyaslanabilir 11 Gelişmekte Olan Ülke için Seçilen Veriler - 2012
(1) WRI CAIT 2012 (AKDO Dahil)
(2) World Bank 2012
(3) World Bank 2012
(4) WRI CAIT 2012 (AKDO Hariç)
(5) Hesaplama Sonucu
Türkiye INDC’si
Kaynak: Rifat Ünal Sayman, REC Türkiye;
Veri Kaynakları: TÜİK, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
%21 (246 mt)
İklim Değişikliği ile Mücadelede
çok Önemli Bir Adım!
Paris Anlaşması ‘ortak fakat farklılaştırılmış sorumluluklar ve
göreceli imkan ve kabiliyetler’ dönemini başlattı
Dünya Devletleri, bir bütün olarak, iklim değişikliği ile mücadele konusunda yeterli katkı sağlamıyor (UNEP Emission Gap Report)
Türkiye, nüfus ve milli gelir olarak benzeştiği diğer üst-orta gelirli
ülkelerden daha iyi bir performans sergiliyor, ancak daha da iyi
olma potansiyeli bulunuyor Türkiye de Ulusal Katkısını (NDC) gözden geçirmeli
Türkiye halen AB aday ülke statüsünde, AB ülkeleri örnek teşkil
ediyor
Yenilenebilir enerji kullanımı Türkiye’nin en önemli önceliği olmalı (Salımlarının %73’ü enerji sektörü kaynaklı)
Bütün iklim paydaşları pro-aktif olmalı Marakeş? Marakeş topu ‘taç’a attı.
![]å ]å]å [f [f[f S S S u5 u5u5 ZIVE SP10 · CC/CVmK Õ CC/CCmK Õ EVSVþ_bh](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/5f65f80db1cb9f67fb051c29/-f-ff-s-s-s-u5-u5u5-zive-cccvmk-ccccmk-evsvbh.jpg)
![Ø]/] ] ][× - ControlPanel · ³\Î\Ø \Õ Ì\Ã\õ]] ] ][\Ø\é \¿\ö\ í \Ã\õ\Õ\Ù \Õ 3 / Ú]!] ]U]d]S\Ã\õ Ñ ]d]]?]R ³ . º \î\ Ò º \Ô\Ó\ ] ] ]+])]=] ] ]! 0](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/5e1910f6047b527ff635c0a9/-oef-f-3.jpg)
![Ø]!]!]I] ]'(-]c'% e À s Y u a · 2020. 7. 24. · õ s ª þ Õ È R ¬ Ô S ª þ Ý Á Õ È ) ( R þ Ô Ò S @ ú'% Z Õ u a B(% C Z Õ j 4 | B(- C È Ô Ò g V z ) (PDJD]LQH](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/60bc9164f31de2384b0eefa3/i-c-e-s-y-u-a-2020-7-24-s-r-s-.jpg)
![-ž · ) % *!67389!!#!!!]S-#\Õ#\7](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/5fd959baaafda318671534c6/-67389s-7.jpg)
![^ Z d Z/ ^d K & E E yK /s d > s >KZ ^ Z > d/sK^ K /Ws D/E ... · ] P } } D lD } o } } u î ì ì í î ì ì ì í õ õ õ í õ õ ô í õ õ ó í õ õ ò í õ õ ñ í õ õ](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/5f6ad06c9b7a671545169c20/-z-d-z-d-k-e-e-yk-s-d-s-kz-z-dsk-k-ws-de-p-.jpg)
![» C...o\ü ¨ s\Ã\õ Ù µ]c Ö o \Ø à Ò F G x º\·\É\® Ù µ]c Ö o \Ø à Ò x \Ã\õ á \ \¬\õ Ã ¼\Ø « \Ø-e x \Ã\õ á\ .\Õ\Î\»\õ\ã\· á\ü ¨ s\Ã\õ w ¯\Ø](https://static.fdocument.pub/doc/165x107/60aa60c892f0530c884b249b/-c-o-sf-c-o-f-g-x-c-o-.jpg)