Management van hybride organisaties door Prof. Dr. R. J. in ‘t Veld Zesde inleidende college...

Management van Management van hybride organisaties hybride organisaties

doordoor

Prof. Dr. R. J. in ‘t VeldProf. Dr. R. J. in ‘t Veld

Zesde inleidende college Leergang Governance Zesde inleidende college Leergang Governance 20072007

Hybride Organisaties:Hybride Organisaties:

Wat zijn hybride Wat zijn hybride organisaties?organisaties?

Organisaties die producten in vorm Organisaties die producten in vorm van goederen of diensten van goederen of diensten voortbrengen zowel vanuit voortbrengen zowel vanuit publiekrechtelijke als vanuit publiekrechtelijke als vanuit privaatrechtelijke relaties.privaatrechtelijke relaties.

Staan in de “twilight zone” tussen Staan in de “twilight zone” tussen publiek en privaat.publiek en privaat.

Geen zuivere vormen.Geen zuivere vormen.

Hybriditeit legitiem indien synergieHybriditeit legitiem indien synergie

Synergie betekent dat er door combinatie Synergie betekent dat er door combinatie van activiteiten meerwaarde ontstaatvan activiteiten meerwaarde ontstaat

Voorbeeld de operatie in een academisch Voorbeeld de operatie in een academisch ziekenhuis: 6 productieve processen ziekenhuis: 6 productieve processen tegelijktegelijk

Essentie is kluwenvormingEssentie is kluwenvorming

Verwijten tegen hybridenVerwijten tegen hybriden

Valse concurrentieValse concurrentie CorruptieCorruptie Te weinig transparantieTe weinig transparantie SchijnsynergieSchijnsynergie Geen zuivere vormGeen zuivere vorm


Cultuur als Cultuur als zingevingspatroonzingevingspatroon

Zingeving heeft betrekking op eigen Zingeving heeft betrekking op eigen existentie en de existentie van de naasteexistentie en de existentie van de naaste

Cultuur bestaat uit waardenCultuur bestaat uit waardenWaarden – OordelenWaarden – Oordelen

goed – slechtgoed – slechtmooi – lelijkmooi – lelijknuttig – nutteloosnuttig – nutteloos

Cultuur kent uitdrukkingen in:Cultuur kent uitdrukkingen in:Gebouwen, voorwerpen, handelingen, Gebouwen, voorwerpen, handelingen,

organisatiesorganisaties


WaardenWaarden Deel hiërarchisch geordendDeel hiërarchisch geordend Deels overlappendDeels overlappend Deels onderling strijdigDeels onderling strijdig

Geen deductief “logisch” schemaGeen deductief “logisch” schema

Dilemma’s ontstaan als er geen handeling is te bedenken, Dilemma’s ontstaan als er geen handeling is te bedenken, die in overeenstemming is met alle relevante waardendie in overeenstemming is met alle relevante waarden

Dilemma’s zijn Dilemma’s zijn normaalnormaal

Waarden hebben algemene werking, maar confrontatie van Waarden hebben algemene werking, maar confrontatie van waarden heeft specifieke werking in concrete situatie.waarden heeft specifieke werking in concrete situatie.


Schema’s van Schema’s van waardenwaarden Paradigma’s / Frames of ReferenceParadigma’s / Frames of Reference

Basic Belief SystemsBasic Belief Systems

Ontologische WaardenOntologische Waardentot alle kwaad geneigdtot alle kwaad geneigd

De mens is :De mens is : ofofeen goedertieren wezen mits een goedertieren wezen mits

bevrijd uit kluisters van bevrijd uit kluisters van vervreemdingvervreemding

van God gegeven gezagvan God gegeven gezagDe overheid is:De overheid is: ofof

het kleinste kwaadhet kleinste kwaad


Cultuur van publiek Cultuur van publiek domeindomein

Geen winstbejag, salaris is genoeg.Geen winstbejag, salaris is genoeg. Eer is belangrijk.Eer is belangrijk. Het dienen van het algemeen belang staat Het dienen van het algemeen belang staat

centraal.centraal. Deceive for the sake of the task.Deceive for the sake of the task. Zorg dat je niet op onwaarheid bent te Zorg dat je niet op onwaarheid bent te

betrappen.betrappen. Pessimisme is normaal.Pessimisme is normaal. Zorg voor fatalistische blik.Zorg voor fatalistische blik.


Cultuur van de Cultuur van de marktmarkt Winststreven is driving force.Winststreven is driving force.

Rentabiliteit is belangrijk.Rentabiliteit is belangrijk. Gaan voor je eigen belang is legitiem.Gaan voor je eigen belang is legitiem. Contract = ContractContract = Contract Wees betrouwbaar tegenover duurzame Wees betrouwbaar tegenover duurzame

relaties.relaties. Calculeer risico’s.Calculeer risico’s. Optimisme is “must”.Optimisme is “must”. Maakbaarheid is verondersteld.Maakbaarheid is verondersteld.


Combinatie van waarden en Combinatie van waarden en culturen?culturen?

Bijvoorbeeld Martin Simon en Jane JacobsBijvoorbeeld Martin Simon en Jane Jacobs Culturen van publiek en privaat domein Culturen van publiek en privaat domein

zijn tegenstrijdigzijn tegenstrijdig Dus: De hybride organisatie is cultureel Dus: De hybride organisatie is cultureel

labiel.labiel. Rapport Commissie Cohen: Verbied de Rapport Commissie Cohen: Verbied de

hybride organisatiehybride organisatie Geen wetenschappelijke onderbouwing. Geen wetenschappelijke onderbouwing.

Een politieke en ideologische discussie.Een politieke en ideologische discussie.


Ethical Systems or Moral Ethical Systems or Moral SyndromesSyndromes

Jane JacobsJane JacobsTakingTaking

““Guardian”Guardian”

““Shun Shun tradingtrading””Discipline, Discipline, loyaliteitloyaliteit““Deceive for Deceive for the sake of the sake of task”task”FatalismeFatalisme

““MonstrousMonstrous

MoralMoral

Hybrides”Hybrides”

MaffiaMaffia

RuslandRusland

TradingTrading

““Commerce”Commerce”

““Shun force”Shun force”Wees eerlijkWees eerlijkVrijwillige ovkVrijwillige ovkWees Wees competitiefcompetitiefOptimismeOptimisme

Kritiek op kritiekKritiek op kritiek

Jacobs en Simon bedrijven Jacobs en Simon bedrijven symboolpolitiek,geen bewijsvoeringsymboolpolitiek,geen bewijsvoering

Als je zegt dat de creool of de mesties Als je zegt dat de creool of de mesties inferieur is, wat ben je dan zelf?inferieur is, wat ben je dan zelf?


Taak- en Taak- en MarktorganisatiesMarktorganisaties

BedrijfseconomischBedrijfseconomische statuse status

Aard van de outputAard van de output

TaakorganisatiTaakorganisatiee

MarktorganisatieMarktorganisatie

ProductfunctieProductfunctie 11 22

CapaciteitfunctieCapaciteitfunctie 33 44

taakorganisatietaakorganisatie

Voert taak uit ten behoeve van principaalVoert taak uit ten behoeve van principaal Centrale waarde: gehoorzaamheid, Centrale waarde: gehoorzaamheid,

dienstbaarheid, plichtsbetrachting dienstbaarheid, plichtsbetrachting Principaal behoort zorgzaam te zijn, want Principaal behoort zorgzaam te zijn, want

taakorganisatie is weerloostaakorganisatie is weerloos Er zijn misschien wel actoren aan wie de Er zijn misschien wel actoren aan wie de

t.o. diensten levert, maar die zijn t.o. diensten levert, maar die zijn gedefinieerd door de principaal (clienten)gedefinieerd door de principaal (clienten)

Capaciteit- vs productorganisatieCapaciteit- vs productorganisatie

C.o. levert capaciteit, C.o. levert capaciteit, geen door de c.o. zelf geen door de c.o. zelf gespecifceerde gespecifceerde productenproducten

Voorbeeld, Voorbeeld, incompany incompany opleidingen verzorgen opleidingen verzorgen

P.o. specificeert zelf P.o. specificeert zelf de karakteristieken de karakteristieken van zijn productievan zijn productie

Voorbeeld: open Voorbeeld: open opledingenopledingen

Inrichting capaciteit- vs Inrichting capaciteit- vs productorganisatieproductorganisatie

Grote verschillen in inrichting van de Grote verschillen in inrichting van de volgende functies:volgende functies: MarketingMarketing FinancieringFinanciering ControlControl

Niet zo grote verschillen in productie zelfNiet zo grote verschillen in productie zelf

TT MM T T M M

PP P P O O

CC OO C C

marktorganisatie/capaciteitfunctiemarktorganisatie/capaciteitfunctie marktorganisatie/productfunctiemarktorganisatie/productfunctie

TT MM T T M M

PP OO P P

CC C C O O

taakorganisaties/productfunctietaakorganisaties/productfunctie taakorganisatie/capaciteitfunctietaakorganisatie/capaciteitfunctie


Transformatie van taak- Transformatie van taak- naar marktorganisatie: naar marktorganisatie:

hybridiseringhybridisering Oorzaak vaak of bezuiniging of Oorzaak vaak of bezuiniging of

emancipatie.emancipatie. Ontstaan van culturele spanningen.Ontstaan van culturele spanningen. Ontstaan van Ontstaan van

managementspanningen.managementspanningen. Ontstaan van taakverdrijving door de Ontstaan van taakverdrijving door de

markt.markt.

Kanteling van TO naar MOKanteling van TO naar MO

uitguitg 100100 RBDRBD 100100

uitguitg 100100 RBDRBD 90 90

I(vD)I(vD) 10 10

100100 100100


II 15 15

105105 105105


II 40 40

125125 125125


II 65 65

150150 150150

BO

TOBO

TO

K

BOTO

K

BOTO

K

BO

MO MO

K


Voorbeeld van een Voorbeeld van een hybride organisatiehybride organisatie


Strategie binnen Strategie binnen hybridenhybriden ScheidingsstrategieScheidingsstrategie

- Zuivere vorm- Zuivere vorm- Aparte rechtspersonen- Aparte rechtspersonen- Chinese walls- Chinese walls- Twee culturen- Twee culturen- Lege holding verbindt- Lege holding verbindt- Immuun naar buiten- Immuun naar buiten

SynergiestrategieSynergiestrategie

- - Gemengde vormGemengde vorm- 1 enkele - 1 enkele rechtspersoonrechtspersoon- Integratie incentives- Integratie incentives- Creoolse cultuur- Creoolse cultuur- Echte leiding- Echte leiding- Leervermogen- Leervermogen optimaliseren optimaliseren


Kritiek op hybridenKritiek op hybriden Simon beschouwt functietransformatie als Simon beschouwt functietransformatie als

“zondenval” en hybriditeit als onwenselijk.“zondenval” en hybriditeit als onwenselijk. Cohen stelt dat het onmogelijk is om Cohen stelt dat het onmogelijk is om

voldoende waarborgen te scheppen om voldoende waarborgen te scheppen om valse concurrentie te verhinderen en dat valse concurrentie te verhinderen en dat hybriditeit daarom onwenselijk is.hybriditeit daarom onwenselijk is.


Gevaren van hybriden?Gevaren van hybriden? Centrifugale tendentiesCentrifugale tendenties als gevolg van ambivalenties in als gevolg van ambivalenties in

organisatiecultuur: 'eilandvorming' door langs elkaar schurende organisatiecultuur: 'eilandvorming' door langs elkaar schurende subculturen; subculturen;

LoyaliteitsconflictenLoyaliteitsconflicten als gevolg van 'double binds': meerdere als gevolg van 'double binds': meerdere opdrachtgevers die concurrerende of strijdige belangen opdrachtgevers die concurrerende of strijdige belangen vertegenwoordigen; vertegenwoordigen;

TaakverwaarlozingTaakverwaarlozing door de werking van de organisatorische door de werking van de organisatorische 'Wet van Gresham': 'bad (market) activities drive out good (task) 'Wet van Gresham': 'bad (market) activities drive out good (task) activities'; activities';

Perverse beïnvloedingPerverse beïnvloeding indien men toezicht houdt op indien men toezicht houdt op organisaties die in een marktrelatie tevens klant of leverancier organisaties die in een marktrelatie tevens klant of leverancier zijn; zijn;

Concurrentievervalsing: Concurrentievervalsing: kostprijsvervalsing, prijsdumping, kostprijsvervalsing, prijsdumping, kruissubsidies, gedwongen winkelnering, afzetgaranties en kruissubsidies, gedwongen winkelnering, afzetgaranties en monopolievorming.monopolievorming.

Wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt!Wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt!


opvatting auteuropvatting auteur Aangezien er vele duizenden hybride Aangezien er vele duizenden hybride

organisaties bestaan, zou een verbod grote organisaties bestaan, zou een verbod grote schaden veroorzaken.schaden veroorzaken.

Beter is het na te gaan, of een stabiele cultuur Beter is het na te gaan, of een stabiele cultuur van hybride organisaties is te ontwikkelen. van hybride organisaties is te ontwikkelen.

Condities voor stabiele cultuur:Condities voor stabiele cultuur:- Nobelste waarden uit beide domeinen - Nobelste waarden uit beide domeinen verenigenverenigen- Meervoudige verantwoording- Meervoudige verantwoording- Homogene juridische relaties- Homogene juridische relaties- Superieur leervermogen- Superieur leervermogen

Hybride Organisaties:Hybride Organisaties:contingente beweringcontingente bewering

In de wereld van statica, ordening, In de wereld van statica, ordening, inrichting domineert wellicht het inrichting domineert wellicht het scheidingsbeginsel.scheidingsbeginsel.

In de wereld van dynamica, innovatie In de wereld van dynamica, innovatie is klontering of samenballing vaak is klontering of samenballing vaak noodzakelijk.noodzakelijk.

Management van hybride organisaties door Prof. Dr. R. J. in ‘t Veld Zesde inleidende college...

Documents

Transcript of Management van hybride organisaties door Prof. Dr. R. J. in ‘t Veld Zesde inleidende college...