MAKALE

Hazırlayan: Selin Küçükoğlu

“Kabul edilebilir temel bir bilimsel yayın.” Robert A. Day

Nedir?

Temel öğesi fikir olan, genellikle düşünceleri aktarmak, savunmak yada bir tezi kanıtlamak için yazılan yazılara makale denir.

ÖzellikleriTemel unsur “fikir”dir.Yazar, herhangi bir

konudaki görüşlerini, belli kanıtlar, belgeler, inandırıcı veriler kullanarak anlatmaya çalışır, böylece okuyucuyu bilgilendirmeyi amaçlar.

Makalenin amacı; açıklama, eleştiri, tanıtım, bilgilendirme de olabilir. Ama genellikle eleştirel tutum ön plandadır.

Makaleler, yazıldıktan sonra bir araya getirilerek makale kitapları şeklinde yayımlanabilir.

Makalede açık, anlaşılır, ciddi bir dil kullanılır.

Makaleler öğretici yazılardır. Bu nedenle yazar tutarlı, tarafsız, bilimsel bir üslûp kullanır.

Makale Dili Anlatım yalın ve yoğundur,

nesnel bir nitelik taşır. Öne sürülen düşünce ve tez

kanıtlanır. Söz oyunlarına başvurulmaz,

süslü anlatımdan uzak durulur. Her konuda makale yazılabilir. Gazete, yazılı ve dergilerde

yayımlanır. Genellikle makale yazıları kısa ve

öz olur

Makale-Deneme Karşılaştırması

Makale Deneme

Amaç savunulan konuyu kanıtlamaktır.

Görüş ve düşünceler kanıtlarla aktarılır.

Ciddi ve kurallı bir uslup vardır.

Açık ve yalın anlatımKonu bakımından

özgürdür.

Görüş ve düşüncelerde kesin sonuçlara varılmadan anlatılır.

Kanıtlama gibi bir kaygı yoktur.

Uslup kısıtlaması yoktur ve söz oyunlarına yer verilebilir.

Konu bakımından özgürdür.

Makaleler konularına göre çeşitlere ayrılır;

1. Edebî Makale: Dil, edebiyat ve sanat konularını işleyen türdür.

2. Meslekî Makale: Tıp, ekonomi, sosyoloji gibi bilim ve bilime dayalı mesleklerin değişik dalları ile ilgili konuları işleyen türüdür.

Nerelerde Makale?

Makaleler gazete ve dergilerde yayımlanır. ◦Günün siyasal, toplumsal, vb. Gibi

olaylarını yorumlamak için, gazetenin ya da derginin ilk sütununda belli bir yazarın düzenli olarak yazdığı makalelere başmakale, o işi üstlenen yazara da başyazar denir.

Makale-Gazete İlişkisi

Ayrıca makale, bütün dünyada gazete ile birlikte doğup gelişmiş bir türdür.

Bu tür Şinasi ile Agah Efendi’nin birlikte çıkardıkları ilk özel gazete olan Tercüman-ı Ahval’de Şinasi’nin yazmaya başladığı makalelerle Türk basınına girmiştir.

Tarihi GelişimiTürk edebiyatında makale türü

gazetede yayınlanmasıyla başlar. İlk gazete olan Takvim-i Vekayi’da yayınlanmıştır ve devamında çıkarılan yarı resmi gazete Ceride-i Havadisle de devam etmiştir.

Bu gazetelerde güncel konular hakkında yazılan makaleler yayınlanmıştır.

İlk makale Şinasi tarafından yazılmış olup ilk olarak Tercüman-ı Ahval gazetesinde yayınlanmıştır.

Tarihi Gelişimi

Makale Türk toplumunun düşünce yapısını değiştirmiştir. Bu türle birlikte insanlara sorgulama, neden-sonuç ilişkisi kurma, çözüm üretme gibi yetenekler gelmiştir.

Gazete, halka ulaşmanın en basit yolu olduğundan Şinasi eserleri aracılığıyla kendi fikirlerini rahatlıkla ve açıkça halka yansıtma imkanı bulmuştur.

Türk Edebiyatında MakaleTürün ilk örnekleri Tanzimat

döneminde görülür. İlk makale, Şinasi tarafından çıkarılan

ve ilk özel gazete kabul edilen Tercüman-ı Ahval de (1860) yayımlanmıştır.

Namık Kemal, Ziya Paşa, Şemsettin Sami, Muallim Naci, Beşir Fuad gibi sanatçılar bu türün gelişmesini sağlamıştır.

Makale veren bazı sanatçılar ve eserleri:o Şinasi- Mukaddimeo Namık Kemal- Mes Prisons

Muahezenamesi& Renan Müdafaanamesi

o Ziya Gökalp- Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak

o Yahya Kemal Beyatlı- Aziz İstanbul& Eğil Dağlar

o Yaşar Nabi Nayır- Edebiyatımızın Bügünkü Meseleleri

Diğer Önemli Sanatçılar:

o Ziya Paşao Ali Suavio Ahmet Mithato Hüseyin Cahito Cenap Şahabettin o Fuat Köprülüo Nurettin Topçu

Metin IncelemesiGidişin Yönü-Nadir Nadi

(Örneklerle Edebiyat Bilgileri-2, Cevdet Kudret)

SaptamalarSavunulan düşünce: Gerçekten

düşünce özgürlüğünü koruyor muyuz? Düşünceler kendi düşüncelerimizle uyuştukça zararsızdır.

Kanıtlar: Namık Kemal’in çeviri sözü, 27 Mayıs Darbesi, Voltaire’in sözü

Amaç: Varolan durum hakkında farkındalık yaratmak (gerçekten düşünce özgürlüğü var mı) ve insanların fikirlerini değiştirmek.

Dil: Ciddi. Tez kanıtlanmış.

Yazarın tutumu: Ciddi, katı,kararlı.“Son zamanlarda toplatılan

kitaplardan hiçbirini okumuş değilim.”

27 Mayıs DarbesiAnlatım teknikleri: Kanıt

gösterme, örneklendirme, benzetme

Katkıları:oSorgulatmaya zorluyor.oÖzgürlüğümün farkına vardırıyor.oTarihte önemli olayları inceliyorum.

Notlar: (27 Mayıs Darbesi)Cumhuriyet ilkelerine ihanet  edildiği

düşüncesi ortaya çıkmışt. (Arapça Ezanın kaldırılması)

DP iktidarını devirmek için ordu içerisinde birbirinden habersiz birçok gizli komite kurulmuştu. Darbeden sonra “Milli Birlik Komitesi” üyelerinden olacak bu genç subaylar, komiteleri birleştirerek İttihatçıvari bir tarzda silah üzerine el basmış ve darbe yapmaya yemin etmişti.  İllegal bu yapılanmalar mutakabata vardıktan sonra fırsat kollamaya başlamış, ülke hızla kutuplaşmaya, provakasyonlarla kaosa doğru sürüklenirken darbe için şartlar olgunlaşmıştı. (Dünya Bülteni,27 Mayıs 2012)

Özelliklere Uyuyor Mu?

Kitap, dergi veya gazetede yayımlanmış.

Yazı çok uzundur.Dilinde süslü anlatımlara yer

verilmiştir.Konu bakımından özgürdür.Öne sürülen düşünce

kanıtlanmıştır.Şinasi tarafından yazılmıştır.

Diğer Makale Başlıkları

Telefonun Dinlendiği Nasıl Anlaşılır?

Bilgisayarın Sağlıklı ve Doğru Kullanımı

Milletvekili Olma Şartları Nelerdir?

Andy Garcia Kimdir?Şükran Günü (Thanksgiving) ve

Tarihi

Dinleyelim!

http://www.seslimakale.com/videodetay/bi-simit--isid-nedir-ne-degildir---4293

Kaynakçahttp://

www.edebiyatögretmeni.net/makale.htm

Örneklerle Edebiyat Bilgileri-2Dünya Bülteni, 27 Mayıs 2012http://www.makaleler.com