Mac Intyre - mintegia euskaraz
description
Transcript of Mac Intyre - mintegia euskaraz
Komunikatzeko gogoa
ulertzen eta garatzen
Peter D. MacIntyre
Cape Breton Unibertsitatea
Sydney, Eskozia Berria, Kanada
EMUNen aurkeztua
2007ko urrian
2
Mintegiaren antolamendua
� WTC teoriaren oinarriak labur berrikustea (20 minutu)
� Ardatza: komunikatzearen aldeko hautua egitea edo ez
� WTCaz egindako ikerketak labur berrikustea (10 minutu)
� WTCan situazio-aldaketa islatzen duen aktibitatea (20 minutu)
� Talde-eztabaida WTCari eragiten dioten faktoreei buruz (35 minutu)
� Eztabaida: WTC altuko eta baxuko esperientzia pertsonalak� Eztabaida: egoera nola aldatu, WTC areagotzeko� Ardatza: lantegian parte hartzen dutenen esperientzia
pertsonalak
� Laburpena eta ondorioak (5 minutu)
3
Hizkuntza-ikasleak noiz bihurtzen
dira hizkuntza-erabiltzaile? (Modern Language Journal aldizkarian laster agertuko den lan batetik hartua)
� Erabakitzeko uneak motibazioaren eta hizkuntz
antsietatearen arteko talka islatzen du
� beste zenbait prozesu ere badaude tartean
� Borondatezko ekintza, erabaki askea
� Batzuetan oharkabekoa, besteetan kontzientea
� «Nia» islatzen du
� Lau ikerlan
� Parte-hartzaileen esperientzia pertsonalak
4
Hizkuntz antsietatea
� 3 kontzeptu-maila
� Bereizgarriarena
� Egoerari atxikia
� Kondizioarena
� 3 iragarpen-maila
� Eskasa
� Oso ona
� Aski ezagutzen ez dena
“L2-ren ikasketarekin lotutako kezka eta emozionalitatea (normalean negatiboa)”
1. oharra: SLAn*, aztergai diren aldagaien arteko erlazioak oso desberdinak
izan daitezke, kontzeptuak zein abstrakzio-mailatan definitzen diren (hau da, bereizgarriarena, egoerari atxikia edo kondizioarena).
*SLA: Second Language Acquisition / Bigarren hizkuntzaren jabetze-prozesua
5
Motibazioa
� Gardner-en SE eredua
�Motibazio integratzailea
� Dörnyei-ren L2 sistema motibazionala
�Ni «ideala»
�«Obligaziozko» nia
6
Gardner-en motibazio integratzailea
Izaera integratzailea
Ikasketa-
situazioarekiko
jarrera
Motibazioa Hizkuntz
lorpena
Hizkuntz jarrera
Motibazio integratzailea:
BesteakBesteak
2. oharra: hizkuntza bat ikasteko motibazio nagusia beste kultura-talde
bateko jendearekin komunikazio-harremanak garatzea izaten da.
7
Motibazio-kontzeptuen zabaltzea
SLAn
� Autodeterminazioaren teoria (Noels)
� Planteamendu fisiologikoak (Schummann)
� Ikaslearen autonomia (Ushioda)
� Zereginari atxikitako motibazioa (Julkunen)
� Prozesuaren eredua (Dörnyei & Otto)
� L2 sistema motibazionala (Dörnyei)
� Ikuspegi kritiko-kualitatiboa (Norton)
8
Dörnyei-ren L2 sistema
motibazionala
� Beharrezkoa da motibazio integratzailea
birformulatzea, aintzat hartzeko:
� Kontakturik gabeko ikasketa-situazioak
� Mundu zabaleko ingelesak ez du talde etnikorik
� Integratzailea eta instrumentala batera gertatzen dira
� Ni ideala (izan nahi genukeena)
� Obligaziozko nia (izan behar genukeena)
� L2 ikasketa-esperientzia (aurretiko L2 jokabidea)
9
«Nia»ren izaeraz
� Nia:“Hasieran bakarra, estatikoa eta osoa-edo zirudien
entitate hura dimentsio eta aurpegi anitzeko egitura dinamiko bihurtu da, gizarte-informazioa prozesatzearen alderdi orotan sistematikoki sartuta dagoena.”
� (Markus eta Wurf, 1987, 301. or.).
• Nortasuna – alde anitzekoa, dinamikoa
• Motibazioa - alde anitzekoa, dinamikoa
10
Ni posibleak (PS) motibazio gisa
� PSak norberaren etorkizuneko ikuspenak dira� Desio adina beldur eragiten dute
� Teoriak desioaren eta beldurraren arteko oreka nabarmentzen du
� Itxaropen lausoak eta uste zehatzak
� Ni berri baten ikuspena motibatzailea izaten da� Helburuak argitzen ditu
� Jokabidea helburuarekin lotzen du
� Sariak izan litezkeenak hornitzen ditu, ekintzen ordainetan
� Zenbat eta espezifikoagoak izan, orduan eta hobeto gidatzen dute jokabidea (Oyserman et al., 2004)
11
Motibazioak aldatu egiten dira
denborarekin
� Hainbat motibazio-prozesu gertatzen dira
jokabidea gauzatu aurretik, gauzatu ahala eta
gauzatu ondoren.
� Motibazio-planteamenduek denbora-
erreferentzia bat izango dute berekin; adibidez:
� Iraupen luzeagoko prozesuetan ardaztu (integratzailea)
� Azkar aldatzen diren gertaeratan ardaztu (zereginak)
3. oharra: motibazioak hizkuntz ikasketari eragiten dion modua aldatu
egiten da, azterketan dagoen denbora-erreferentzia aldatu ahala.
12
Testuinguru sozialeta indibiduala
Testuinguru afektibo-kognitiboa
Motibazio joerak
Jokabide intentzioa
Komunikazio-
jokabidea
Aurrekari kokatuak
I. geruza
II. geruza
III. geruza
IV. geruza
VI. geruza
V. geruzaEgoera
soziala
Talde arteko
jarrerak
Talde arteko giroa Nortasuna
Komunikatzeko
gaitasuna
L2
Autokonfiantza
Pertsona
arteko
motibazioa
Egoera
Komunikatiboan
autokonfiantza
Pertsona jakin
batekin
komunikatu nahia
L2 erabilera
Komunikatzeko
gogoa
Talde arteko
motibazioa
1
2
3 4
5 6 7
8 9 10
11 12
13
WTC kontzeptua
� Hasierako L1 kontzeptua «bereizgarri»erakoa zen
� Gure kontzeptuak prestutasun «kondizio»bat proposatzen du
� Komunikazioari ekitea hautu kontua da
� Borondatezko ekintza
14
Borondatea
� Historia luzea psikologian eta filosofian
� Ia erabat bazter utzitako kontzeptua, nahimen librearen moduko kontzeptuak erabili ezintzat jo zirenean
� Anitzak eta, batzuetan, aurkakoak diren bulkadek ekintzari nola eragiten dioten aztertzeko aukera ematen du
4. oharra: borondatezko hautuak aztertzeak frogatzen du aurkako
prozesuek (adibidez, hurbiltzea eta saihestea) bat egiten dutela, eta
bigarren hizkuntzako komunikaziori eragiten diotela.
15
Bi ikerlan komunikazioari ekiteko
prozesuaz
� MacIntyre, Babin eta Clément (1999)
� Ahozko eta idatzizko komunikazioaz
� MacIntyre, Clément eta Noels, 2007
� Baldintza ezagunetan, pertsona barnerakoiek gehiago ikasi zuten eta WTC handiagoa zuten
pertsona kanporakoiek baino
� Baldintza ezezagun samarretan, pertsona kanporakoiek gehiago ikasi zuten eta WTC
handiagoa zuten pertsona barnerakoiek baino
16
Izaeraren (kanporakoia / barnerakoia) eta
ikasketa-egoeraren kondizioen (ezagunak / ezezagunak) eragina
0
5
10
15
20
25
Oso antzekoa Antzeko samarra Batere antzik ez
Barnerako ia
Kanporako ia
Azterketa ostekoa
WTC egoera
17
Bi azterlan ardaztu
Baker eta MacIntyre (2000)
� 200 ingeles hiztun frantsesa ikasten, programa
arruntean nahiz murgiltze-programan
� Bi egoera deskribatuta
� gogotsu
� gogogabe
� Gaiak eta emozioen adierazpena aztertu
genituen
18
Gogotsu
� Murgiltze-programetako ikasleek erreakzio emozional ahulagoak agertu zituzten egoera horietan, bestelako programetako ikasleekin alderatuta.
� Programa arrunteko ikasleak pozik agertzen ziren lorpen txikiekin:
“Nire aitak joskintza eta eztei-jantzi denda bat dauka… eta egun batean frantsesez mintzatzen zen andre bat sartu zen. Aitaren emazteak badaki frantsesez baina egun hartan kanpoan zen, eta hari [andrehari] kasu egiteko gai izan nintzen, beste egun batean itzularazteko adina bai, behintzat.”
19
Gogogabe
� Murgiltze-programetako ikasleek emozio handiagoa adierazi zuten egoera horietan
� Murgiltze-programan nahiz bestelakoan, ikasleak gehien zapuzten zituen gertaera solaskide frankofonoek ingelesera jauzi egitea zen� borondatez hautatutako norberaren aurkezpena seko
ukatzea, lotsagarria da
� gauza bitxia, askok esperientzia motibatzailetzat jo zuten
20
Bigarren azterlan ardaztua
� Berriz ere, gogotsu/gogogabe
� 100 ikasle anglofono eta frankofonotik gora, Ottawan
� erakunde oso elebiduna, hiri elebiduna
� Normalean, frantses hiztunek eskarmentu handiagoa dute ingelesez mintzatzen, alderantziz baino
21
Gogotsu
� Ingeles hiztunak gogotsu, beste aukera bakarra isilik geratzea zenean (azaldutako egoeren % 25)� Solaskideak ingelesez egitea espero zen, ahal izanez gero
� Ingeles hiztunek adierazi zuten akats-zuzenketak WTC igoarazi edo jaitsarazi egiten zuela, testuingurua nolakoa zen (% 20k aipatu zuen akats-zuzenketa).
“Gogotsu agertuko nintzateke inguruan lagunak baneuzka. Beti sentitu izan naiz eroso ikasgelan mintzatzen. Ikasgelatik kanpo, ordea, iruditzen zait jendea ni analizatzen ari dela. Ez zait axola irakasleek ni analizatzea, baina ezagunek egitea ez zait gustatzen.”
� Frantses hiztunak oso gogotsu agertzen ziren oro har, batez ere lagunek ingelesez hitz egiten bazuten
22
Gogogabe – Ingeles hiztunak
� Anglofonoek bi egoera azaldu zituzten:
� autokonfiantza falta frantsesean (% 20tik gora)
� arrotzei hitz egitea (% 20tik gora)
� analizatuak eta kritikatuak zirenaren
irudipena adierazi zuten, batez ere azentua
eta gramatika zirela-eta
� Gogoratu William James-ek zioena: ‘kanpoalde
hotza’ indar geldiarazle gisa.
23
Gogogabe – Frantses hiztunak
� Gogogabeak frankofonoekin (% 50)
� familia, lagun eta abarrekin.
� Dimentsio politikoa, ingelesak frantsesaren indarra mehatxatzen du
� Hiztegi oso espezifikoa, situazioari oso atxikia
“Quand je dois parler de sujets tres precis ou je ne suis pas certains de l’exactitude des termes.” (“Oso gai zehatzez hitz egin behar eta terminologia egokiaz ziur ez nagoenean.”)
24
Erabakia hartzeko unean…
� Faktore askok igoaraz edo jaitsaraz dezakete urratsa emateko probabilitatea � Psikologikoak
� Pedagogikoak
� Egoerazkoak
� Linguistikoak
� Soziopolitikoak
� Denborarekin, faktore horien eragina aldatu, indartu edo ahuldu egin daiteke
25
Kurt Lewin-en eremuaren teoria
� Batera existitzen diren eta bata bestearen mendeko diren hainbat alderditan oinarritzen da ekintza.
� Bizitza osoaren vs bat-bateko eraginak� Bat-bateko eraginek inpaktu handiagoa dute ekintzan
� Indar bultzatzaileak vs indar geldiarazleak� Errazagoa da ekintza aldaraztea indar geldiarazleak
gutxituz� Ottawan ingeles hiztunak geldiarazita zeuden
26
Egin beharreko ikerketak� Indar bultzatzaileak eta geldiarazleak hobeto ulertu
� Une-, kondizio-mailako prozesuetan ardaztu
� Ereduen konplexutasuna areagotu� Wen eta Clément (2003), txinatarren artean beste indar
geldiarazle batzuek dute eragina (begirunean eta arduran oinarrituak)
� Yashima-k (2002) aurkitu zuenez, hizkuntza ikasteko atzerriko egonaldietan lortuko zen egokitzea eta gogobetetasuna iragartzen du WTCak
5. oharra: SLAn etorkizunean egin beharreko ikerketek honako hau izan
beharko lukete ardatz: hiztun bat komunikazioari ekin edo ez erabakitzen
ari den unean jokoan sartzen diren indar geldiarazleak.
27
Laburpena: «oharrak»
1.: SLAn, aztergai diren aldagaien arteko
erlazioak oso desberdinak izan daitezke,
kontzeptuak zein abstrakzio-mailatan
definitzen diren (hau da, kondizioarena,
egoerari atxikia edo bereizgarriarena).
2.: hizkuntza bat ikasteko motibazio nagusia
beste kultura-talde bateko jendearekin
komunikazio-harremanak garatzea izaten da.
28
Laburpena: «Jakituriaren fruituak»
3.: motibazioak hizkuntz ikasketari eragiten dion modua aldatu egiten da, azterketan dagoen denbora-erreferentzia aldatu ahala.
4.: borondatezko hautuak aztertzeak frogatzen du aurkako prozesuek (adibidez, hurbiltzea eta saihestea) bat egiten dutela, eta bigarren hizkuntzako komunikaziaori eragiten diotela.
5.: SLAn etorkizunean egin beharreko ikerketek honako hau izan beharko lukete ardatz: hiztun bat komunikazioari ekin edo ez erabakitzen ari den unean jokoan sartzen diren indar geldiarazleak.
29
Mintegiko jarduerak
� WTC gogotsu eta gogogabeko ariketa (esku-orria)
� WTC galderak mintegiko parte-hartzaileei (esku-orria)
� WTC eta ni posibleak
� (esku-orria)
Komunikatzeko gogoa:ikastetik komunikatzerako
muga psikologikoa zeharkatzea.
Peter D. MacIntyre
Cape Breton Unibertsitatea
Sydney, Eskozia Berria, Kanada
EMUNen aurkeztua
2007ko urrian