УРАМШУУЛАЛТ ЦАЛИНГИЙН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ...BYAS шууд маркетингийн бизнест өөрийн сурахад хялбар, хуулбарлан
M 8resource1.sodonvision.com/ebi/file/2010/7/f6198ec0... · • Дадлагажигчийн...
Transcript of M 8resource1.sodonvision.com/ebi/file/2010/7/f6198ec0... · • Дадлагажигчийн...
www.infodev.org – www.idisc.net
Mодуль 8: Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх
нь /Сургалтын 1-р хэсэг/
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 2
Сургагч нарт Модуль 8-ийг танилцуулах нь
Сургагч A
•Сургалт тус бүрийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг
доорх линкүүд дээр дарж авна уу.
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
Сургагч B
•Сургалт тус бүрийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг
доорх линкүүд дээр дарж авна уу.
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
• Мэдээлэл
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 3
Танд тавих бидний хүсэлт:
ИДЭВХИТЭЙ, ЭРЧ ХҮЧТЭЙ
НУХАЦТАЙ, АЖИЛ ХЭРЭГЧ
СЭТГЭЛ ХАНАМЖТАЙ
БИДЭНТЭЙ НЭГД……
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 4
Энэ хичээлийн хугацаанд сургалтыг хөнгөвчлөх харилцаа.
Хэтэрхий хурдан байвал биднээс удаан ярихыг хүснэ үү.
Бидний ярьж буй зүйл ойлгомжгүй бол биднийг зогсоогоод шууд асуу.
Биднээс асуулт тавьж, санал бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэхийг дахин, дахин хүсье
Бидний зорилго таны мэдлэг, чадварыг өсгөн нэмэгдүүлэх юм. Чадвар нь зөвхөн
дадлага сургуулилт хийснээр нэмэгдэнэ. Өөрсдийн хамтрагч, мэргэжил
нэгтнүүддээ биднээс сурч мэдсэн мэдлэгээ дамжуулаарай.
Хичээлийн болон зохион байгуулалт, хуваарийг бид зохиосон. Гэхдээ бид та
бүхэнд холбоо харилцаагаа нэмэгдүүлэх, үүгээр ч зогсохгүй танд майл-ээ шалгах
хугацаа олгоно.
ГЭХДЭЭ, хичээлийн үеэр утас болон laptop-уудаа хаах хэрэгтэйг сануулья
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 5
Модуль 8 – Нэгдүгээр хэсэг:
Үйл ажиллагааны төлөвлөгөө
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 6
Модуль 8: Дадлагажуулах хөтөлбөр боловсруулах нь
Одоо өөрсдийн санаан
дээрээ ярилц
Таван минутын дасгал
Энэ модуль сургалтын хүрээнд таны
хариултыг нь мэдэхийг хүсэж байгаа хамгийн
чухал 3 асуулт юу вэ?Qs
As
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 7
Модуль 8 – Нэгдүгээр
хэсэг: Товч танилцуулга
Үйлчлүүлэгчдэд
Зөвлөлгөө өгөх
Инкуботрын
үйл ажиллагааг
хөтлөх
Хөрөнгөө
нэмэгдүүлэхИнкубаторын
ажлын албыг
удирдах
Инкубаторын ажлын албаныханд тулгарч буй мэдлэг, ур чадварын
дутагдал/ хэрэгцээ
Дадлагажуулагчдын сүлжээ
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 8
Бүрэлдэхүүн 1: Дадлагажуулах ажлыг
ойлгох Системчилсэн ойлголт
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 9
1. Сургах
2. Зөвлөх
3. Бэлтгэх/Дасгал
жуулах
4. Дадлагажуулах
Хүнийг хөгжүүлэх 4 арга зам:
Дадлагажуулалтыг ойлгох системчилсэн ойлголт
Ярилцая:
• Ямар үйлчилгээ
үзүүлсэн
• Үйлчилгээг хэрхэн
хүргэсэн
• Үйлчилгээг хэзээ
үзүүлсэн
Өөрийн бойжигч нартаа
бизнес хөгжлийн замаа
урагшлуулахад нь та
хэрхэн, яаж туслах вэ?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 10
• Дадлагажуулагч нарт удирдамж өгөх
• Дадлагажигч нарт удирдамж өгөх
• Хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх
• Танилцуулах уулзалт: дадлагажуулагч, дадлагажигч ,
инкубаторын төлөөлөл
• Дадлагажигчийн хэрэгцээ ба эхлэх гэж буй бизнест чиглэсэн
дадлагажуулах үйл ажиллагаа
• Инкубаторын ажилтнаас үзүүлэх мэдээлэл солилцоо ба хяналт
• Зөвлөлгөө болон дадлагажилтын үр дүнгийн товч үнэлгээ
• Тайлан бичих
• Инкубаторын зөвлөх баг , хөрөнгө оруулагчид бойжигчдын
талаарх явцын тайланг хэлэлцэхэд шаардлагатай мэдээллийг
нэгтгэх
Дадлагажих явцын бүрэлдэхүүн хэсэг
Дадлагажуулалтыг ойлгох системчилсэн ойлголт
Урт үргэлжилсэн
жагсаалт
боловч үр
дүнтэй
дадлагжуулах
үйл явцын
гарцаагүй
бүрэлдэхүүн
хэсэгт орно.
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 11
Дадлагажуулах шийдвэр гаргахдаа анхаарах асуудлууд
Дадлагажуулалтыг ойлгох системчилсэн ойлголт
rk for Understanding Mentoring
Борлуулалт
ба марктингЗах зээл
судлал
Үйл
ажиллагааны
санхүүжилтБизнесийн
хууль
Татварын
хуульНягтлан
бүртгэл
Өрсөлдөх чадвар ба гадаад нөөцийг
нэмэгдүүлэх сүлжээХүний нөөцийн удирдлага
Манлайллыг
хөгжүүлэх
Харилцаа
Оюуны
өмчийн хууль
Бусад асуудал????
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 12
Бүрэлдэхүүн 2: Дадлагажуулалтын зорилго
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 13
Бизнес инкубаторын хэтийн төлөв
Дадлагжуулалтын зорилго
Бизнес инкубаторын дадлагажуулах хөтөлбөрийн үндсэн зорилго нь:
Бойжигч, бизнесийг хөгжүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх явдал мөн
Дараагийн гол зорилго нь:
Инкубаторыг өөрийг нь тогтвортой хөгжих үйл
ажиллагааг хангах явдал мөн
1
2
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 14
Сэтгэл санааны дэмжлэг
Хүмүүсийг дэмжих
Бие хүний амлалт/ зорилгыг
гүйцэлдүүлэх
Ажилчдын шаардлагад хариу үйлдэл
өгөх
Бизнес инкубаторын хэтийн төлөв
mentor
Дадлагажуулалтын зорилго
Purposes of Mentoring
Тогтвортой үйл ажиллагаатай
болсон компаниуд инкубаторуудад
яагаад чадварлаг хүмүүсээ явуулж
тусалж болохгүй гэж?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 15
1. Богино хугацааны
хямралыг давах
Бизнес инкубаторын хэтийн төлөв
From the perspective of the mentee
Дадлагажуулалтын зорилго
Purposes of Mentoring
2. Компаны урт хугацааны
хөгжлийг дэмжих
3. Бизнесийн болон
удирдлагын ур чадварыг
сайжруулах
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 16
Caйс Судлал – өөрийн хуримтлуулсан туршлагаас
Дадлагажуулалтын зорилго
Дадлагажуулах үйл ажиллагааг төлөвлөх,
хэрэгжүүлэх явцад тулгардаг нийтлэг
бэрхшээлүүдээ хэлнэ үү
Эдгээр бэрхшээлийн алинд нь инкубаторын менежер
анхаарлаа төвлөрүүлж ажиллаж чаддаг вэ? Өөрт тохиолдож
буй нөхцөл байдлаа дүгнэ
Бэрхшээл хаана, юунд байсан бэ? Түүнийг даван
туулахын тулд юу хийсэн бэ?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 17
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
АСУУДАЛ:
Инкубаторын менежерүүд цаг хугацааны болоод мэргэжлийн ур
чадварын хязгаарлагдмал нөөцтэй. Үр ашигтай зөвлөгөө өгөх, сургах,
бэлтгэх, дадлагажуулах хөтөлбөр нь бойжигчдод маш их дэмжлэгийн
нөлөө үзээлэх боловч дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх, хөгжүүлэх,
дадлагажуулах дээр бэрхшээл тулгарч байна.
ДАСГАЛ:
ОЮУНЫ ДОВТОЛГОО/ҮЗЭЛ БОДЛОО УРАЛДУУЛАХ ТЕХНИК
Бүлгээр ажиллах энэ дасгал бол зөвлөлгөө өгөх, сургах бэлтгэх,
дадлагажуулах хөтөлбөрийг боловсруулах, эхлүүлэх, хэрэгжүүлэхэд
тулгарч буй бүх бэрхшээлээ тодорхойлоод дараа нь хамгийн хэцүүгээс
нь эхлэн дараалалд оруулан байршуулахад чиглэгдсэн дасгал юм.
ХЭЛЭЛЦҮҮЛГИЙН
СЭДЭВ :
“Зөвлөх, сургах бэлтгэх, дадлагажуулах хөтөлбөрийг
боловсруулах, хэрэгжүүлэх, эхлүүлэхэд зайлшгүй шийдвэрлэх
ѐстой ямар асуудал байна?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 18
МОДУЛЬ 8 (1-Р ХЭСЭГ) ДҮГНЭЛТЭЭ НЭГТГЭХ
Хэлэлцүүлэгийн үр дүнд бий болсон гол түлхүүр ойлголт:
Түлхүүр ойлголт #1:
Түлхүүр ойлголт #2:
Түлхүүр ойлголт #3:
Түлхүүр ойлголт #4:
Түлхүүр ойлголт #5:
Өөр орхисон зүйл юу байна?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 19
Бүрэлдэхүүн 3: Дадлагажуулах
хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 20
Инкубаторуудын дадлагажуулах үйл ажиллагааны боломжит
нөөц
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
• Typically delivered one-on-one.
• Focus: help the entrepreneur develop specific behavioral skills.
• Төрийн агентлаг, ТББ-ууд
• Их дээд сургууль, коллежууд
• ЖДҮ үйлчилгээг дэмжигч байгууллагууд / нягтлан бүртгэл, хууль, зөвлөлгөө өгөх
үйлчилгээний байгууллагууд)
• Санхүүгийн нөөц (банк, хувь нийлсэн хөрөнгө, санхүүгийн хөрөнгө оруулагч)
• Орон нутгийн бизнес эрхлэгчид, хамтарсан үйлдвэрүүд
• Мэргэжлийн бүлгүүд ( инженерийн холбоо, ахмадын холбоо гм)
• Хувь хүмүүс
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 21
Инкубаторуудын дадлагажуулах үйл ажиллагааны
боломжит нөөц
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Өөрийн нөхцөл байдалд судалгаа хийх:
• Бодит байдалд инкубаторууд хаанаас
дадлагажуулагчдыг авч ажиллуулдаг вэ?
• Та дадлагажуулагчийн болон тэдний ажил
үйлчилгээний талаар жишээ хэлж чадах уу?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 22
Дадлагажуулах хөтөлбөрт гарах боломжит эрсдэл ба эрсдлийг
сааруулах төлөвлөгөө
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Эрсдэл Сааруулах төлөвлөгөө
Хэрэв сайн дурын ажилтан нь тэтгэвэрт хараахан
гараагүй бол тэдний “Үнэгүй үйлчилгээ” нь
төдийлөн удахгүй л болов уу. Учир нь хөлстэй
ажилд тэд түлхүү анхаарах болно.
Инкубаторууд тухайн хүний оронд ажиллуулах боломжтой
хэд хэдэн мэргэжлийн хүний нөөцтэй байх хэрэгтэй.
Инкубаторын менежер нь инкубаторт сайн дураараа
ажиллах ахмадуудад илүү их ач холбогдол өгч, тэднийг
хадгалж үлдэхэд анхаарах хэрэгтэй.
Сайн дурын ажилтан нь ихэвчлэн өөрийн ашгийг
илүүд тавихаас бус харин дадлагажигчийн
хэрэгцээ шаардлагыг хангасан үйлчилгээнд
төдийлөн анхаардаггүй байх талтай
Инкубатаорын менежер нь ийм төрлийн сайн дурын
ажилтныг инкубаторын мэргэжлийн дадлагжуулагчдын
сүлжээний жагсаалтаас хасах хэрэгтэй.
Чөлөөнд суугаа сайн дурын ажилтан нь хөтөл-бөрт
харьцангуй хангалттай цаг зарцуулах хэдий ч үр
дүнтэй үйлчилгээг өгөх чадвар нь сул байдаг.
Ийм төрлийн дадлагажуулагчийг инкубаторын бусад
үйлчилгээний хэсэгт ажиллуулж болно.
Төрийн болон ТББ-с ажиллуулж буй дадлагажуу-
лагч нь ихэвчлэн мэргэжлийн ур чадвартай
байдаггүй.
Төрийн болон ТББ-ын дадлагжуулагчид магадгүй төрийн
үйлчилгээний байгууллагуудтай бизнес хийхээр бойжиж
байгаа бойжигчидод илүү туслах боломжтой.
Түншлэгч байгууллага болон дэмжигч байгуулла-
гууд дадлагажуулах үйл ажиллагаанд тэдний
зүгээс төдийлөн үүрэг хүлээдэггүй
Инкубаторын менежер нь дэмжигч, түншлэгч
инкубаторуудын хооронд тогтмол харилцаа бүрдүүлэх
хэрэгтэй
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 23
Бизнесийн харилцаагаа хөгжүүлэх Төлөвлөгөө
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Танд бизнес
харилцаагаа
хөгжүүлэх ямар
стратеги байна вэ? Та юуг санал
болгож чадах
вэ?
Та түншлэгчийн сонирхолд
хэрхэн зохицох вэ?
Түнштэй болох
санаагаа та бусдад
хэрхэн худалдах вэ?Харилцаагаа хөгжүүлэх,
түншлэгчтэй болохын тулд
танд дадлагжуулагчаас өөр
хүсэх нэмэлт зүйл юу байна?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 24
Чадамж бүхий түншлэгчтэй болохын тулд ийм төрлийн
сүлжээнд нэгд
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Startup of a Mentoring Program
Уулзалтуудад оролцох
Зөвлөлдөх зөвлөл, бусад холбоонуудад элсэх
Өөрийн ажлын багийн гишүүдийг УЗ, ЗЗ гэсэн сүжээнүүдэд
байршуулах
Түншлэлээ “алгуурханаар бас нийтэч/нөхөрсөгөөр”
байгуулах
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 25
Хангалттай мэдээлэлтэй байх
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Startup of a Mentoring Program
Өөрийн түншлэх, ажил хэрэг явуулах гэж буй
байгууллагын талаар сайн судал.
Сайн/Чадамжтай түншлэгчтэй болохын тулд тэдний
өнөөгийн нөхцөл байдал, сонирхол, хэрэгцээг нь олж
тодорхойл.
Өөрийн тань санал болгож байгаа хөтөлбөр эдийн засгийн
болоод нийгмийн ямар үр ашигтай болох талаарх өгүүлэх
ярилцлагад бэлтгэ
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 26
Өөрийн түншлэгчид анхаарлаа хандуул
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Startup of a Mentoring Program
Таны түншлэгч тооцохгүй байхын аргагүй тийм ашигтай
байдлыг та түншлэгчдээ санал болгож чадах уу?
Үүнд бэлэн үү?
Түншлэгчтэйгээ “хэрэглэгчдэд ” гэсэн загвараар харьц
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 27
Түншлэгчид тодорхой, албан ѐсны мэдээлэл өгөх
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
“Худалдах цэг”-ээ
сайн бод
Өөрийн мэдээллээ
төгс болгоогүй цагт
мэдээллээ өгч
болохгүй
Түншлэгчид мэдээлэл өгөх
хамгийн зөв хүнийг сонго
Түншлэгчээс юу
хүсэж байгаагаа маш
тодорхой болго
Байгууллага болон
бизнесийн амжилтын
төлөө та юу хийж
чадахаа тодорхойл
Мэдээллийнхээ
зорилгыг
тодорхойл
Түншлэгчийн сонирхолд
та хэрхэн нийцэх
талаар бод
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 28
Хувирашгүй үнэнч бай
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
gram
Чадамж бүхий түншлэгчүүдтэй байнгын харьцаатай бай.
Амалсанаа заавал төгс хийж дуусга.
Асуултанд анхаарч цаашид мэдээллээр ханга
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 29
Сайн дурын ажилтны үйлдэлийн явцыг хянахын зорилго
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Чадварлаг дадлагажуулагчийн
сонирхолыг дэмж.
Тэднийг дадлагажуулах ажлаа эхлэх
шийдвэр гаргахаас урьтаж
шаардлагатай мэдээллээр бүрэн ханга
Хамгийн тохиромжтой
дадлагажуулагчийг олж ажиллуул.
Тохирох дадлагажуулагчдийн бүх
мэдээллийг бүрдүүл
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 30
Дадлагажуулагчийг шалгаж ажилд авах явц
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Startup of a Mentoring Program
Бичгээр гаргасан анкет
Нүүр тулсан ярилцлага
Бичгээр гаргасан тодорхойлт
Зан байдлын тодорхойлт
Товч намтар
Дадлагажуулагчаар ажиллаж болох үндэслэлүүд
Удирдамжийн хэсэг
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 31
Дадлагажуулагч болон дадлагажигч хоѐрын хамтын бүтээлч
үйл ажиллагаа
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
m
Үр бүтээлтэй хамтын ажиллагааг хөгжүүлэхийн тулд инкубаторын
менежер нь дараах зүйлийг хийнэ. Үүнд:
Дадлагажигч, дадлагажуулагч хоѐрт үр дүнгийн хүлээлтийг бий
болгох
Хамтын үйл ажиллагааны явц болон үр дүн бүрт тэдэнд эрч хүч
хайрлах нээлттэй харилцаа үүсгэх
Менежер тэдний ажлын үр дүнг хэрхэн хянах талаар ярилцах
Дадлагажигч, дадлагажуулагч нарт удирдамж заавар өгнө
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 32
Дадлагажуулагч болон дадлагажигч хоѐрын хамтын бүтээлч
үйл ажиллагаа
Communicating with and preparing mentors and mentees for a
productive process
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Дадлагажуулагчдийг удирдамжаар хангах
сенинарын хөтөлбөрийн жишээ
Нээлт
Танилцуулга
Дадлагажуулах ажиллагааны нарийн заавар
Дадлагажуулагч хийхийн ач холбогдол
Дадлагажуулагчийн үнэн бодит байдал /төгс шинж
Үр дүнгийн хүлээлт/ тооцоо
Асуулт/хариулт
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 33
Дадлагажуулагч болон дадлагажигчийн хамтын бүтээлч
үйл ажиллагаа
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг эхлүүлэх нь
Дадлагад хамрагдагсад хүртэх үр дүнгийн тооцоо,
хэрхэн дадлагажих мэдээлэл.
Дадлагажуулах ажлын нарийвчилсан хөтөлбөр:
• Хамтрах үйл явц,
• Дадлагажих хугацаа,
• Инкубаторын хяналтын үйл явц.
Дадлагажих хөтөлбөр нь инкубаторын үйл
ажиллагаатай хэрхэн уялдаж буй талаарх мэдээлэл
Дадлагажигчийг удирдамжийн хангах семинар
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 34
ДАСГАЛ 1: Дадлагажуулах хөтөлбөрийн үр дүнг та
хэрхэн , ямар үзүүлэлтээр хэмжих вэ?
Дадлагжуулахын зорилго нь
Шалгуур үзүүлэлтүүд
Үзүүлэлт 1:
Үзүүлэлт 2:
Үзүүлэлт 3:
Үзүүлэлт 4:
Үзүүлэлт n:
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 35
БҮРЭЛДЭХҮҮН 4: Дадлагажуулах хөтөлбөрийг
хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 36
Хэрэгжүүлэх төлөвлөгөө
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
АСУУДАЛ Асуудлыг/Бэрхшээлийг засаж
сайжруулах
ШИЙДЭЛ
Боломжит шалгуурыг тогтооно. Шалгуурыг тогтоох
энгийн аргууд:
• Хүйсийн зохицол/тэнцвэртэй байдал
• Арьсны өнгө, үндэс угсаа, үзэл бодлоор хамтрагчид ижил төстэй эсэх
• Нийгэм эдийн засгийн гарал үүслээрээ хамтрагчид ижил төстэй эсэх
• Дадлагажигч, дадлагажуулагч хоорондоо мэдээллээ солилцох байдал
• Дадлагажуулагчийн зан чанарын илэрхийлэл, хандлага
• Дадлагажигчийн онцгой хэрэгцээнд нийцсэн чадвар дадлагажуулагчид
бүрдсэн эсэх
• Дадлагажигч, дадлагажуулагчийн байр ойрхон эсэх
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 37
ДАСГАЛ 2: Дадлагажигч, дадлагажуулагч хоорондын
нийцэл
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
Дадлагажигчийн хэв загварууд
Дадлагажигч #1: Жон 38 настай. Физикийн ангийг Доктор зэрэгтэй төгсөж байгаа.
Тэрээр өөрийн найзын хамт дэлхийн татах хүчний эсрэг машин бүтээжээ Тэгээд тэд
сургууль дээрх инкубаторт бойжиж компани байгуулжээ. Түүгээр ч барахгүй Жонн
олон улсын шагнал авч хурал цуглаан дээр илтгэл тавих урилга хүлээн авч олны
талархал хүлээжээ.Жоннтой хамтарч ажиллахад тийм ч хялбар биш.
Дадлагажигч #2: Жил 23 настай хэзээч их сургуульд сурч байгаагүй.Тэрээр өнчин
өсч, хүнд хэцүү амьдралыг туулсан нэгэн. Гэвч тэр бэрхшээл зовлонг даван туулж
жижиг бизнес эрхлэх гараагаа эхэлсэн юм. Тэрээр орон нутгийн нисэх авиа
компанид зориулж самар жижиглэн савлах бизнес эхэлсэн. Жил хүмүүстэй их
найрсаг, хүндэтгэлтэй ханддаг. Түүний бизнес нь амжилттай явагдаж байгаа хэдий ч
тэрээр өөр олон үйлчлүүлэгчидтэй болж чадахгүй нь гэж ойлгож явдаг
Дадлагажигч #3: Сали 5 ах, нэг эгчтэй том айлын төлөөлөл юм. Тэрээр нэг ахынхаа
хамт дэлгүүрийн кассыг хянах шинэ програм хангамжийн бүтээл гаргажээ. Тэдний
бүтээсэн бар кодыг унших программ нь бүрэн програмжсан, эрэлт хэрэгцээ ихтэй
бараа болжээ. Харин тэрээр компаниа удирддаг бас техникийн зөвлөлгөө өгдөг.
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 38
ДАСГАЛ 2: Дадлагажигч, дадлагажуулагч хоорондын нийцэл
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
Дадлагажуулагчийн хэв загвар
Дадлагажуулагч #1: Том 55 настай, сургууль төгссөнөөсөө хойш үндэсний дотоодын сүлжээний
хувцасны дэлгүүрт CEO хийж байгаад саяхан ажлаа өгчээ. Шилдэг аж ахуй эрхлэгчээр 2 удаа
шагнагдаж байсан, орон нутгийн их дээд сургуулиудад жижиглэнгийн худалдааны зах зээл сэдвээр
лекц уншдаг байсан. Тэрээр 3 охин, эхнэртэйгээ үлдсэн ихэнх цагийг хамтдаа өнгөрүүлэхээр
шийдэж чөлөөндөө суужээ. Түний нэг охин саяхан хувийн бизнесээ эхлүүлсэн байна.
Дадлагажуулагч #2: 56 настай Анн Польш улсад төрж өссөн ба Юнилеверийн хүний нөөцийн
менежер болох их зорилго руу авирч эхэлжээ. Ингээд энэ ажлыг 14 жил хийжээ. Тус хугацаанд
тэрээр маш их аялдаг байсан ба 8 улсад салбараа нээх үйл ажиллагааг гардан хийжээ. 4 жилийн
өмнө түүний нөхөр нас барахад тэрээр орон нутгийн хүүхдийн эмнэлэгт туслах сайн дурын хөрөнгө
босгогчийн ажил хийж эхэлсэн ба Үндэсний хүндэт тэмдэгээр шагнагдсан байна.
Дадлагажуулагч #3: Петер 53 настай. Одоо Сансарын кабелийн өндөр технологийн компанид
CEO хийдэг. Тэрээр 18 жилийн өмнө Инжинерийн мэргэжлээр докторын зэрэгтэй сургуулиа төгссөн.
Түүний манлайллын үр дүнд тус компани дэлхий хамгийн том сансарын кабелийн ханган нийлүүлэгч
болж чаджээ. Тэрээр төрөлхийн маш энгийн, түүнийг менежмент үйлдвэр компаниудын дунд маш
их яригдах болсон. Тэрээр өнгөрсөн жилийн тор CEO болжээ
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 39
Дадлагажуулах үйл ажиллагааны журам тогтоох нь
Дадлагажуулагчийн ажлын үр дүнг тооцохдоо дараах үзүүлэлтийг харгалзана.
Үүнд:
Хөтөлбөрийг мэргэжлийн түвшинд удирдан явуулах
Дадлагажуулагч нь хүлээж авсан мэдээллийн нууцыг хадгалах, түүнд хүндэтгэлтэй
хандах
Дадлагажуулагчийн мэргэжлийн зөвлөлгөөнд зарцуулах цагт хугацааг хүндэтгэн
үзнэ.
Инкубатор төвөөс дадлагажих хөтөлбөрт хяналт тавина.
Дадлагажуулагчаас хууль, журам, үр дүнг бүрэн ойлгосон байхыг шаардана.
Дадлагажуулагчийн амжилттай ажиллагааг нийтэд мэдээлнэ. Урамшуулна.
Дадлагажуулагч инкубаторын менежерт дадлагажих ажлын талаар сэтгэл хангалуун,
эсэх талаар заавал мэдээлнэ
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 40
ҮГҮЙ: Нийгэмдээ эргээд өгөх гэсэн уламжлал
Тийм: Дадлагажих хөтөлбөрийг болон
дадлагажуулагчийг сонгох, тэдний хамтын ажиллагааг
хянах , удирдах бүрэн боломж байна.
Бэрхшээл:
• “тодорхой бус байдал"
• Хангалттай ур чадваргүй
• Саналыг голох
• Мөнгөнд болж биш харин
дадлагажуулах ажилдаа
дур сонирхолтой хүнд
боломжийн хөлс төл.
• Хэрэв та
дадлагажуулагчид зах
зэээлийн үнээр хөлс олгох
бол үйлчилгээний чанар
нь энэ хөлсний байнгийн
баталгаа байх ѐстой.
Төлбөр бэлнээр хийж болохгүй:
• Бизнестээ хөрөнгө оруул эсвэл
• Удирдлагын багт нэгд.
Би дадлагжуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж чадах болов уу?
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 41
Дадлагажуулах үйл ажиллагааны журам тогтоох нь
• Идэвхитэй байх
• Дадлагажуулах хөтөлбөрт хариуцлагатай
хамрагдах
• Ухаалаг, ойлгомжтой, тодорхой зорилго
• Дадлагажуулагчаас тодорхой тусламж хүсэх
• Шинийг санаачлагч байх
• Дадлагажуулагчийн хүч хөдөлмөр, цагийг
хүндэтгэх
• Өрийн хичээл зүтгэл, цагийг зарцуулах
• Хариу үйлдэлтэй байх
• Эрсдэл даах чадвартай байх
• Үйл ажиллагаандаа өөрийгөө зориулах
Дадлагажуулагчийн ажлын үр дүнг тооцохдоо дараах үзүүлэлтийг
харгалзана. Үүнд:
• Өөртөө итгэх итгэл даруу төлөв байдлаа
тэнцвэржүүл
• Бусад нөөцийг ажиглах чадвартай байх
• Дадлагажуулагчаас тодорхой хийж буй зүйлд
анхаарлаа хандуул
• Дадлагажуулагчид сайн дураараа туслах
• Гайхалтай амжилт бүү хүлээ
• Туслахыг хүсэхээсээ илүүтэйгээр зөвлөхийг хүс
• Найдвартай бай
• Өөрийн сүлжээгээ бий болго
• Асуудалд тодорхой ханд
• Амжилт болон азгүйдлээ нээлттэй ярилц
• Нээлттэй бөгөөд, үнэнч шударга бай
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 42
Дадлагжуулах үйл явцыг хянах нь
Д/Д хоѐрын харилцан хамтын ажиллагааг болон тэд зорилгоо
биелүүлж амжилтанд хүрэх үйл явцыг хэрхэн хянах вэ?
Д/Д хоѐрын хамтын ажиллагааны хөтөлбөрт инкубатарын ажилтанг
илүү хариуцлагатай татан оролцуулах өөр хялбар, ойлгомжтой
механизм байна уу?
Хяналтын түлхүүр
асуудал
Д/Д хоѐр хоорондоо нийцэж буйг
хэрхэн дүгнэх вэ?
Д/Д хоѐрын үйл ажиллагааг түүнд зарцуулсан хугацаанд нь уу эсвэл
асуудлыг давж гарсан, шийдвэрлэсэн байдалд нь хяналт хийх үү?
Нэмэлт дэмжлэг хэрэгтэй юу?
Дадлагажуулах ажлыг хэзээ дуусгах вэ?
Тайлангаа хэрхэн хамгаалах вэ?
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 43
Дадлагажигч, дадлагажуулагч, инубаторын ажилтан
хамтын ажиллагааны үр дүнг үнэлэх нь
Хөтөлбөрийн үр дүнг бүтээмжээр нь тодорхойл.
Холбогдох мэдээ, мэдээлэлийг бүгдийг бүрдүүл
Мэдээллийг авах цаг хугацаагаа шийд
Авсан мэдээлэлдээ шинжилгээ хий
Олсон мэдээллийг хэрхэн яаж цаашид ашиглах
талаар шийдвэр гарга
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 44
Дадлагажигч, дадлагажуулагч, инубаторын ажилтан
хамтын ажиллагааны үр дүнг үнэлэх нь
Кайз судлал
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг санхүүжүүлэгчээс энэ хөтөлбөрийн
үр дүнг хэрхэн яаж тооцох вэ?
Хөтөлбөрийн явцад юу хамгийн сайн хийгдэж, юу амжилтгүй болж
байсан бэ?
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 45
ДАСГАЛ 3: Сургалтын дараа инкубатор дээрээ эргэж очоод
дадлагажуулах хөтөлбөрөө улам сайжруулахын тулд юунаас
ажлаа эхлэх вэ?
ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ ҮЕ ШАТ:
Зорилт 1:
Зорилт 2:
Зорилт 3:
Зорилт 4:
Зорилт n:
Дадлагажуулах хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх нь
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 46
МОДУЛЬ 8 (2-р Сургалт) ДҮГНЭЛТ
Хэлэлцүүлэгийн үр дүнд бий болсон гол түлхүүр ойлголт:
Түлхүүр ойлголт #1:
Түлхүүр ойлголт #2:
Түлхүүр ойлголт #3:
Түлхүүр ойлголт #4:
Түлхүүр ойлголт #5:
Өөр гол зүйл юу байна?
EMPREENDEDORISMO EDINAMIZAÇÃO ECONÓMICA LOCAL
www.infodev.org – www.idisc.net 47
Stay tuned!