Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
LUDNOŒÆ, RUCH NATURALNY I MIGRACJE W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W...
Transcript of LUDNOŒÆ, RUCH NATURALNY I MIGRACJE W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM W...
LUDNOή, RUCH NATURALNY I MIGRACJE
W WOJEWÓDZTWIE WIELKOPOLSKIM
W 2009 R.
POPULATION, VITAL STATISTICS AND MIGRATION
IN WIELKOPOLSKIE VOIVODSHIP IN 2009
Informacje i opracowania statystyczne
Statistical information and elaborations
URZ¥D STATYSTYCZNY W POZNANIUSTATISTICAL OFFICE IN POZNAÑ
POZNAÑ, 2010CZERWIEC
JUNE
ISSN 1733-6945
Cena 18,00 z³
Price
URZ¥D STATYSTYCZNY W POZNANIU
STATISTICAL OFFICE IN POZNAÑ
ul. Jana H. D¹browskiego 79, 60-959 POZNAÑ
Kontakt: tel. 61 27 98 320, 61 27 98 325;Contact fax 61 27 98 360
e-mail: [email protected]
Adres w Internecie: http://www.stat.gov.pl/poznanInternet address
KOMITET REDAKCYJNY
URZÊDU STATYSTYCZNEGO W POZNANIU
EDITORIAL BOARD
OF STATISTICAL OFFICE IN POZNAÑ
Przewodnicz¹cy President
Jacek Kowalewski
Redaktor g³ówny Editor in chief
Tomasz Klimanek
Cz³onkowie Members
Danuta Brzozowska, Ma³gorzata Gniot, Maria Jasiewicz, Piotr Jastrzêbski, Ewa Kowalka,
Kazimierz Kruszka, Arleta Olbrot-Brzeziñska, Artur Owczarkowski, Renata Wachowiak
Sekretarz Secretary
Emilia Bogacka
Publikacja opracowana w Wielkopolskim
Oœrodku Badañ Regionalnych Urzêdu Statystycznego
w Poznaniu przez Zespó³ w sk³adzie:
Publication was compiled in Regional Surveys Centre
of Wielkopolska of Statistical Office in Poznañ
by group consisting of:
Agnieszka Bieniek, Emilia Bogacka, Hanna Cieœliñska, Ewa Filipczuk, Marta Kowalczyk,
Ewa Kowalka, Katarzyna Piêtak, Maciej Pilarski, Leszek Siwka, Ewelina ¯e³obowska
Prosimy o podanie Ÿród³a przy publikowaniu danych
Urzêdu Statystycznego
When publishing data of Statistical Office
– please indicate source
PRZEDMOWA
Publikacja elektroniczna Ludnoœæ, ruch naturalny i migracje w województwie wielkopolskim
w 2009 r. jest kolejn¹ edycj¹ corocznego opracowania poœwiêconego bie¿¹cej sytuacji demo-
graficznej Wielkopolski. W tablicach zebrano bogaty zestaw informacji dotycz¹cych stanu
i struktury ludnoœci, ruchu naturalnego, kierunków i natê¿enia migracji, mediany wieku i prze-
ciêtnego trwania ¿ycia, p³odnoœci kobiet i wspó³czynników reprodukcji ludnoœci. Dane zapre-
zentowano w przekroju terytorialnym, w mo¿liwie najszerszym aspekcie przestrzennym.
Zdarzenia demograficzne, takie jak urodzenia, zgony, ma³¿eñstwa, separacje i rozwody przed-
stawiono w ujêciu strukturalnym.
Sytuacjê demograficzn¹ Wielkopolski ukazano na tle wskaŸników ogólnopolskich i w odnie-
sieniu do pozosta³ych województw. Wszystkie tablice zosta³y przygotowane w formacie
MS EXCEL, co u³atwia korzystanie z materia³u statystycznego przy prowadzeniu w³asnych ana-
liz.
Wyniki zestawione w tablicach zosta³y zilustrowane graficznie, akcentuj¹c na wykresach nie-
które cechy i zaobserwowane prawid³owoœci. Podsumowaniem opracowania jest komentarz,
w którym dokonano syntezy wyników badañ.
Przekazuj¹c Pañstwu opracowanie Ludnoœæ, ruch naturalny i migracje w województwie wiel-
kopolskim w 2009 r., mam nadziejê, ¿e usatysfakcjonuje ono sta³ych i nowych czytelników, za-
interesowanych pog³êbion¹ analiz¹ problematyki ludnoœciowej.
Poznañ, czerwiec 2010 r.
3
Dyrektor
Urzêdu Statystycznego w Poznaniu
dr Jacek Kowalewski
PREFACE
The electronic publication Population, vital statistics and migrations in Wielkopolskie
Voivodship in 2009 is the consecutive edition of the yearly study devoted to current demogra-
phical situation of the Wielkopolska region. An extensive collection of information related to the
state and structure of the population, vital statistics, directions and intensity of migration, age
median and life expectancy, women’s fertility and reproduction rates of population is shown in
tables. Data are presented in territorial division, with the spatial aspect being as vast as possi-
ble. The demographical events such as births, deaths, marriages, separations and divorces are
presented in the structural form.
National indices and the relation to other Polish regions form the background of the picture of
the demographical situation of Wielkopolska region. All tables are prepared in the MS EXCEL
file format, which facilitates application of the issued statistical material in carrying out potential
analyses by readers.
The results presented in the tables are supported by graphical illustration. Some phenomena
and observed regularities are explicitly indicated on graphs. The publication is summarized by
the commentary, which describes in a synthetic form the results of the study.
Handing over to your hands the publication Population, vital statistics and migrations in Wiel-
kopolskie Voivodship in 2009, I would like to express my hope that is will satisfy the expecta-
tions of our regular and new readers who are interested in a profound analysis of population
issues.
Poznañ, June 2010
4
Director
of Statistical Office in Poznañ
Dr. Jacek Kowalewski
SPIS TREŒCI CONTENTS
Str.
Page
Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Preface . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3–4
Znaki umowne. Wa¿niejsze skróty . . . . . . . . . . . . . . . Symbols. Major abbreviations . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Uwagi ogólne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . General notes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Uwagi metodyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Methodological notes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Wyniki badañ – synteza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Results of surveys – synthetic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
SPIS TABLIC LIST OF TABLES
Tabl.
Table
Stan ludnoœci, ruch naturalny i saldo migracjiwed³ug podregionów, powiatów i gmin w 2009 r.
Population, vital statistics and net migrationby subregions, powiats and gminas in 2009 . . . . . 1
Ruch naturalny i saldo migracji na 1000 ludnoœciwed³ug podregionów, powiatów i gmin w 2009 r.
Vital statistics and net migration per 1000 populationby subregions, powiats and gminas in 2009 . . . . . 2
Ludnoœæ wed³ug p³ci, wieku i miejsca zamieszkaniaw 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population by sex, age and place of residencein 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Ludnoœæ wed³ug p³ci, wieku, podregionów,powiatów i gmin w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population by sex, age, subregions, powiats andgminas in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Ludnoœæ w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnymwed³ug podregionów, powiatów i gmin w 2009 r.
Working and non-working age populationby subregions, powiats and gminas in 2009 . . . . . 5
Ludnoœæ wed³ug biologicznych i edukacyjnych grupwieku, podregionów, powiatów i gmin w 2009 r.
Population by biological and educational groupsof age, subregions, powiats and gminas in 2009 . . 6
Mediana wieku (wiek œrodkowy) ludnoœci wed³ugp³ci, podregionów i powiatów w 2009 r. . . . . . . . .
Median age of population by sex, subregions andpowiats in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Powiaty i ludnoϾ w powiatach w 2009 r. . . . . . . . . . Powiats and population in powiats in 2009 . . . . . . . . 8
Miasta i ludnoϾ w miastach w 2009 r. . . . . . . . . . . . Towns and urban population in 2009 . . . . . . . . . . . . . 9
Gminy zamieszkane przez ludnoœæ wiejsk¹ w 2009 r. Gminas inhabited by rural population in 2009 . . . . . 10
Ma³¿eñstwa zawarte w 2009 r. wed³ug wiekunowo¿eñców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marriages contracted by age of bridegrooms andbrides in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Ma³¿eñstwa zawarte w 2009 r. wed³ug poziomuwykszta³cenia nowo¿eñców . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marriages contracted by education levelof bridegrooms and brides in 2009 . . . . . . . . . . . . 12
Ma³¿eñstwa wyznaniowe zawarte w 2009 r. . . . . . . . Church or religious marriages in 2009 . . . . . . . . . . . 13
Ma³¿enstwa zawarte w 2009 r. wed³ug podregionówi powiatów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Marriages contracted by subregions and powiatsin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Separacje orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug wieku separowanych w momenciewniesienia powództwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Separations by age of spouses at the moment of fillingpettition for separation in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . 15
Separacje orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug liczby ma³oletnich dzieci . . . . . . . . . . . . . Separations by number of underage children in 2009 16
Separacje orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug podregionów i powiatów . . . . . . . . . . . . . Separations by subregions and powiats in 2009 . . . . 17
Rozwody orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug wieku ma³¿onków w momenciewniesienia powództwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Divorces by age of spouses at the moment of fillingpetition for divorce in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Rozwody orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug liczby ma³oletnich dzieci w ma³¿eñstwie
Divorces by number of underage childrenin a marriage in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
5
Tabl.
Table
Rozwody orzeczone prawomocnie w 2009 r.wed³ug podregionów i powiatów . . . . . . . . . . . . . Divorces by subregions and powiats in 2009 . . . . . . 20
Urodzenia w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Births in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Urodzenia ¿ywe w 2009 r. wed³ug kolejnoœciurodzenia dziecka i wieku matki . . . . . . . . . . . . . . Live births by birth order and age of mother in 2009 22
Urodzenia w 2009 r. wed³ug p³ci, podregionówi powiatów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Births by sex, subregions and powiats in 2009 . . . . . 23
P³odnoœæ kobiet i wspó³czynniki reprodukcjiludnoœci w 2009 r. wed³ug powiatów . . . . . . . . . .
Female fertility and reproduction rates of populationby powiats in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Zgony w 2009 r. wed³ug p³ci i wieku . . . . . . . . . . . . . Deaths by sex and age in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Zgony w 2009 r. wed³ug p³ci, wieku, podregionówi powiatów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Deaths by sex, age, subregions and powiats in 2009 26
Zgony w 2008 r. wed³ug wybranych przyczyn, p³ci,podregionów i powiatów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Deaths by selected causes, sex, subregions andpowiats in 2008 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Zgony niemowl¹t w 2009 r. wed³ug p³ci i wieku . . . Infant deaths by sex and age in 2009 . . . . . . . . . . . . . 28
Zgony niemowl¹t w 2008 r. wed³ug wybranychprzyczyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Infant deaths by selected causes in 2008 . . . . . . . . . . 29
Ludnoœæ zameldowana na pobyt czasowy ponad3 miesi¹ce oraz mieszkañcy czasowo nieobecniw 2009 r. wed³ug p³ci, podregionów, powiatówi gmin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population registered for temporary stay above3 months and inhabitants temporarily absentby sex, subregions, powiats and gminas in 2009 . . . 30
Migracje wewnêtrzne ludnoœci na pobyt sta³yw 2009 r. wed³ug p³ci i wieku migrantów . . . . . . .
Internal migration of population for permanentresidence by sex and age of migrants in 2009 . . . 31
Migracje ludnoœci na pobyt sta³y w 2009 r.wed³ug p³ci, podregionów i powiatów . . . . . . . . .
Migration of population for permanent residenceby sex, subregions and powiats in 2009 . . . . . . . . . 32
Migracje wewnêtrzne ludnoœci na pobyt sta³yw 2009 r. wed³ug p³ci, podregionów i powiatów
Internal migration of population for permanentresidence by sex, subregions and powiats in 2009 33
Migracje wewnêtrzne ludnoœci na pobyt sta³yw 2009 r. wed³ug województwa obecnegoi poprzedniego miejsca zamieszkania . . . . . . . . . .
Internal migration of population for permanentresidence by present and previous voivodshipplace of residence in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Migracje zagraniczne ludnoœci na pobyt sta³yw 2009 r. wed³ug kontynentów, krajów i p³cimigrantów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
International migration of population for permanentresidence by continents, countries and sexof migrants in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35
Ludnoœæ województwa wielkopolskiego na tlekraju w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population of Wielkopolskie Voivodship againstthe background of the Poland in 2009 . . . . . . . . . . 36
Ludnoœæ wed³ug p³ci, wieku, miejsca zamieszkaniai województw w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population by sex, age, place of residence andvoivodships in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
Ludnoœæ wed³ug p³ci, wieku i województw w 2009 r. Population by sex, age and voivodships in 2009 . . . . 38
Ludnosæ wed³ug biologicznych i edukacyjnych grupwieku oraz województw w 2009 r. . . . . . . . . . . . .
Population by biological and educational groups ofage and voivodshpis in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
Ludnoœæ w wieku produkcyjnym i nieprodukcyjnymwed³ug województw w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Working and non-working age populationby voivodships in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
P³odnoœæ kobiet i wspó³czynniki reprodukcji ludnoœciwed³ug województw w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Female fertility and reproduction rate of populationby voivodships in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Ruch naturalny i saldo migracji wed³ug województww 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vital statistics and net migration by voivodshipsin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42
Przeciêtne trwanie ¿ycia w 2009 r. wed³ugwojewództw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Life expectancy by voivodships in 2009 . . . . . . . . . . . 43
Migracje ludnoœci wed³ug województw w 2009 r. . . Migration of population by voivodships in 2009 . . . 44
6
SPIS WYKRESÓW LIST OF GRAPHS
Str.
Page
1. Podzia³ terytorialny województwawielkopolskiego w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . .
Territorial division of Wielkopolskie Voivodshipin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2. Ludnoœæ wed³ug gmin, powiatówi podregionów w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Population by gminas, powiats and subregionsin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
3. Ludnoœæ wed³ug p³ci i wieku w 2009 r.. . . . . . . Population by sex and age in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . 22
4. Ludnoœæ wed³ug p³ci i biologicznych grupwieku w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population by sex and biological groups of agein 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
5. Ludnoœæ wed³ug p³ci i ekonomicznych grupwieku w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population by sex and economic groups of agein 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
6. Ludnoœæ w wieku nieprodukcyjnym na 100osób w wieku produkcyjnym wed³ug p³ciw 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Non-working age population per 100 personsof working age by sex in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
7. Ludnoœæ wed³ug p³ci, ekonomicznych grupwieku i powiatów w 2009 r. . . . . . . . . . . . . .
Population by sex, economic groups of ageand powiats in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
8. Ludnoœæ w wieku 25 lat i mniej w % ludnoœciogó³em wed³ug gmin, powiatówi podregionów w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Population aged 25 and less in % of total populationby gminas, powiats and subregions in 2009 . . . . . . 25
9. Ludnoœæ w wieku 65 lat i wiêcej w % ludnoœciogó³em wed³ug gmin, powiatówi podregionów w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Population aged 65 and more in % of total populationby gminas, powiats and subregions in 2009 . . . . . . 26
10. Ruch naturalny ludnoœci wed³ug gmin,powiatów i podregionów w 2009 r. . . . . . . .
Vital statistics by gminas, powiats and subregionsin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
11. Ruch naturalny ludnoœci . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vital statistics . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
12. P³odnoœæ kobiet i wspó³czynniki reprodukcjiludnoœci w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Female fertility and reproduction rates of populationin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
13. Zgony wed³ug p³ci, wybranych przyczyni powiatów w 2008 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Deaths by sex, selected causes and powiats in 2008 30
14. Przeciêtna liczba lat dalszego trwania ¿yciadla osób w wieku 0 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . Life expectancy at 0 age . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
15. Migracje wewnêtrzne ludnoœci na pobyt sta³ywed³ug p³ci i wieku migrantów w 2009 r. . .
Internal migration of population for permanentresidence by sex and age of migrants in 2009 . . . . 31
16. Saldo migracji wewnêtrznych i zagranicznychna pobyt sta³y wed³ug gmin, powiatówi podregionów w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . .
Internal and international net migration forpermanent residenceby gminas, powiats andsubregions in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
17. Nap³yw migrantów z innych województwdo województwa wielkopolskiego na pobytsta³y wed³ug p³ci w 2009 r. . . . . . . . . . . . . .
Inflow of migrants from other voivodships to Wielko-polskie Voivodship for permanent residence by sexin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
18. Odp³yw migrantów z województwawielkopolskiego do innych województwna pobyt sta³y wed³ug p³ci w 2009 r. . . . . . .
Outflow of migrants from Wielkopolskie Voivodshipto other voivodships for permanent residenceby sex in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
19. Odp³yw migrantów z województwa wielko-polskiego na pobyt sta³y do wybranychkrajów i kontynentów wed³ug p³ci w 2009 r.
Outflow of migrants from Wielkopolskie Voivodshipfor permanent residence to selected countries andcontinents by sex in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
20. Gêstoœæ zaludnienia i saldo migracji wed³ugwojewództw w 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . .
Population density and net migration by voivodshipsin 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
21. Ludnoœæ w wieku produkcyjnym i nieproduk-cyjnym wed³ug województw w 2009 r. . . . .
Working and non-working age population byvoivodships in 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
22. Ruch naturalny ludnoœci wed³ug województww 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vital statistics by voivodships in 2009 . . . . . . . . . . . . . 36
23. Przeciêtna liczba lat dalszego trwania ¿yciadla osób w wieku 0 lat wed³ug województww 2009 r. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Life expentancy at 0 age by voivodships in 2009 . . . . . 36
7
ZNAKI UMOWNE
SYMBOLS
Kreska (–) – zjawisko nie wystêpuje.
magnitude zero.
Zero (0) – zjawisko istnia³o w wielkoœci mniejszej od 0,5;
magnitude not zero, but less than 0,5 of a unit;
(0,0) – zjawisko istnia³o w wielkoœci mniejszej od 0,05.
magnitude not zero, but less than 0,05 of a unit.
Kropka (�) – zupe³ny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych.
data not available or not reliable.
Znak (x) – wype³nienie pozycji jest niemo¿liwe lub niecelowe.
not applicable.
„W tym” – oznacza, ¿e nie podaje siê wszystkich sk³adników sumy ogólnej.
“Of which” indicates that not all elements of the sum are given.
WA¯NIEJSZE SKRÓTY
MAJOR ABBREVIATIONS
tys. = tysi¹c poz. = pozycja
thous. = thousand item
km = kilometr tabl. = tablica
kilometre table
r. = rok Dz. U. = Dziennik Ustaw
year Journal of Laws
cd. = ci¹g dalszy UE = Unia Europejska
cont. = continued EU = European Union
dok. = dokoñczenie WE = Wspólnoty Europejskie
cont. = continued EC = European Communities
nr (Nr) = numer
No. = number
UWAGI OGÓLNE
1. Dane zamieszczone w publikacji – jeœli nie zazna-
czono inaczej – podano w ka¿dorazowym podziale
administracyjnym kraju.
W tablicach zawieraj¹cych informacje w podziale na
miasta i wieœ, przez „miasta” rozumie siê obszar po³o¿o-
ny w granicach administracyjnych tych jednostek, przez
„wieœ” – pozosta³e terytorium województwa.
2. Dane prezentowane s¹ w uk³adzie Nomenklatury
Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych
(NTS), opracowanej na podstawie Nomenclature of Terri-
torial Units for Statistics (NUTS), obowi¹zuj¹cej w kra-
jach Unii Europejskiej, zgodnie z Rozporz¹dzeniem (WE)
Nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
26 maja 2003 r. (Dz. Urz. UE L 154 z 21 czerwca 2003 r.,
z póŸniejszymi zmianami). Klasyfikacja ta ma na celu za-
pewnienie zbierania, opracowywania i udostêpniania na
obszarze UE porównywalnych danych dla okreœlonych
statystyk regionalnych pañstw cz³onkowskich.
Nomenklatura Jednostek Terytorialnych do Celów
Statystycznych (NTS) opracowana zosta³a w oparciu
o istniej¹cy zasadniczy trójstopniowy podzia³ kraju na
województwa, powiaty i gminy, przy pomocy którego
wyodrêbnione zosta³y tak¿e dwa dodatkowe nieadmini-
stracyjne poziomy, tj. regiony i podregiony. NTS dzieli
Polskê na terytorialne, hierarchicznie powi¹zane jedno-
stki na 5 poziomach, z czego:
Województwo wielkopolskie jest podzielone na 6 pod-
regionów, 31 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu
oraz 226 gmin, w tym 19 miejskich, 90 miejsko-wiejskich
i 117 wiejskich.
3. Ze wzglêdu na elektroniczn¹ technikê przetwarza-
nia danych, w niektórych przypadkach sumy sk³adników
mog¹ siê ró¿niæ od podanych wielkoœci „ogó³em”.
4. Nazwy „województwo wielkopolskie” i „Wielkopol-
ska” u¿ywane s¹ zamiennie.
GENERAL NOTES
1. Data in the publication, unless otherwise indicated,
are presented according to the administrative division
of the country in a given period.
In tables incuding information in division urban areas
and rural area, the term “urban areas” is understood as
an area located within the administrative borders of these
units, while a “rural area” is understood as the remaining
territory of the voivodship.
2. Data are presented in accordance with the
Nomenclature of Territorial Units for Statistical Purposes
(NTS), compiled on the basis of the Nomenclature of
Territorial Units for Statistics (NUTS) obligatory in the
countries of the European Union according to Regulation
(EC) No. 1059/2003 of the European Parliament and of
the Council of 26th
May 2003 (Official Journal of the EU L
154, 21st
June 2003, with later amendments). The Classi-
fication ensures collecting, elaborating and disseminating
on the EU territory of comparable data for particular
regional statistics domains of Member States.
The Nomenclature of Territorial Units for Statistical
Purposes (NTS) was developed based on the binding
threetier division of the country into voivodships, powiats
and gminas – on the basis of which – two additional
non-administrative levels were established i.e., regions
and subregions. NTS divides Poland into territorial units,
hierarchically-tied on 5 levels, of which:
Wielkopolskie Voivodship is devided into 6 subre-
gions, 31 powiats, 4 cities with powiat status and 226
gminas, in which 19 urban, 90 urban-rural i 117 rural.
3. Due to the electronic method of data processing, in
some cases component totals may differ from the
amount given in the item “total”.
4. The names “Wielkopolskie Voivodship” and “Wiel-
kopolska” are used interchangeably.
9
– trzy okreœlono jako poziomy regionalne, gdzie
poziom 1 – regiony (6 jednostek – grupuj¹ jed-
nostki szczebla wojewódzkiego),
poziom 2 – województwa (16 jednostek),
poziom 3 – podregiony (66 jednostek – grupuj¹
jednostki szczebla powiatowego);
– dwa okreœlono jako poziomy lokalne, gdzie
poziom 4 – powiaty i miasta na prawach powia-
tu (314 + 65 jednostek),
poziom 5 – gminy (2478 jednostek).
– three levels were defined as regional, where
level 1 – regions (6 units – grouping together
voivodships),
level 2 – voivodships (16 units),
level 3 – subregions (66 units, grouping to-
gether powiats);
– two levels were defined as local, where
level 4 – powiats and cities with powiat status
(314 + 65 units),
level 5 – gminas (2478 units).
UWAGI METODYCZNE
1. Dane o liczbie ludnoœci zosta³y opracowane me-
tod¹ bilansow¹, wed³ug nastêpuj¹cego schematu:
Lk � Lp � u � z � m � w � p, gdzie
Lk – Stan ludnoœci na koñcu okresu (roku, kwarta³u),
Lp – Stan ludnoœci na pocz¹tek okresu (roku, kwarta³u),
u – urodzenia ¿ywe,
z – zgony,
m – zameldowania na pobyt sta³y (z innych jednostek
podzia³u administracyjnego i z zagranicy),
w – wymeldowania z pobytu sta³ego (do innych jedno-
stek podzia³u administracyjnego i za granicê),
p – przesuniêcia ludnoœci z tytu³u zmian administracyj-
nych.
Podstaw¹ (baz¹ wyjœciow¹) bilansu s¹ wyniki Narodo-
wego Spisu Powszechnego Ludnoœci i Mieszkañ z dnia
20 maja 2002 r.
2. Dane o liczbie i strukturze ludnoœci w przekroju
terytorialnym opracowano wed³ug faktycznego miejsca
zamieszkania, czyli ujêto ludnoœæ zameldowan¹ na po-
byt sta³y w danej jednostce podzia³u terytorialnego (gmi-
nie) i faktycznie tam mieszkaj¹c¹ oraz ludnoœæ przeby-
waj¹c¹ tam czasowo (zameldowan¹ na pobyt czasowy
ponad 3 miesi¹ce).
3. Wyró¿nia siê nastêpuj¹ce ekonomiczne grupy
wieku:
– wiek przedprodukcyjny,
– wiek produkcyjny,
– wiek poprodukcyjny.
4. Przez ludnoœæ w wieku produkcyjnym rozumie siê
ludnoœæ w wieku zdolnoœci do pracy. Dla mê¿czyzn przy-
jêto wiek 18–64 lata, dla kobiet 18–59 lat. Wœród lud-
noœci w wieku produkcyjnym wyró¿nia siê ludnoœæ
w wieku mobilnym, tj. w wieku 18–44 lata, i niemobil-
nym, tj. 45–64 lata u mê¿czyzn, 45–59 lat u kobiet.
Przez ludnoœæ w wieku nieprodukcyjnym rozumie siê
ludnoϾ w wieku przedprodukcyjnym, tj. do 17 lat, oraz
ludnoœæ w wieku poprodukcyjnym, tj. 65 lat i wiêcej
u mê¿czyzn, 60 lat i wiêcej u kobiet.
5. Wyró¿nia siê nastêpuj¹ce biologiczne grupy wie-
ku:
– 0–14 lat,
– 15–64 lata,
– 65 lat i wiêcej.
6. Mediana wieku (wiek œrodkowy) ludnoœci jest para-
metrem wyznaczaj¹cym granicê wieku, któr¹ po³owa lud-
noœci nie przekroczy³a, a druga po³owa ju¿ osi¹gnê³a.
METHODOLOGICAL NOTES
1. Data on size of population have been prepared using
the balance method, according to the following pattern:
Pe � Pb � b � d � r � c � ch, where
Pe – Size of population at the end of the period (year,
quarter),
Pb – Size of population at the beginning of the period
(year, quarter),
b – life births,
d – deaths,
r – registrations for permanent residence (moving
from other units of administrative division and
from abroad),
c – cancellation of registration for permanent residen-
ce (in connection with moving to other units of
administrative division and abroad),
ch – changes in population caused by administrative
changes.
The basis of the balance are the results of the Natio-
nal Population and Housing Census as of 20th
May 2002.
2. Data on the size and structure of population by
territorial division were prepared according to the usual
place of residence – i.e. including the people registered
for permanent residence in a given unit of administrative
division (gmina) and actually living there and people
staying there temporarily (registered for temporary resi-
dence for over 3 months).
3. Economic groups of age are specified as follows:
– pre-working age,
– working age,
– post-working age.
4. The working age population is refers to males,
aged 18–64, and females, aged 18–59. In this category the
age groups of mobility (i.e. 18–44) and non-mobility (i.e.
45–64 for males and 45–59 for females) are distinguished.
The non-working age population is defined as the pre-
-working age population, i.e., up to the age of 17 and
the post-working age population, i.e., 65 and more for
males and 60 and more for females.
5. Biological groups of age are specified as follows:
– 0–14 years,
– 15–64 years,
– 65 years and more.
6. Median age of population is a parameter determi-
ning the exact age, which half of population already
exceeded and second half – did not reach yet.
10
7. Dane o ruchu naturalnym ludnoœci w podziale
terytorialnym opracowano w odniesieniu do:
– ma³¿eñstw – wed³ug miejsca zameldowania na po-
byt sta³y mê¿a przed œlubem (gdy m¹¿ przed œlu-
bem mieszka³ za granic¹, przyjmuje siê miejsce
zameldowania ¿ony przed œlubem),
– separacji – wed³ug miejsca zamieszkania osoby
wnosz¹cej powództwo (gdy osoba wnosz¹ca po-
wództwo mieszka za granic¹, przyjmuje siê miejsce
zamieszkania wspó³ma³¿onka; w przypadku zgod-
nego wniosku stron przyjmuje siê miejsce zamiesz-
kania mê¿a). Separacje zosta³y wprowadzone
w Polsce 15 grudnia 1999 r. ustaw¹ z dnia 21 maja
1999 r. o zmianie ustaw Kodeks rodzinny i opiekuñ-
czy, Kodeks cywilny, Kodeks postêpowania cywil-
nego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 52,
poz. 532),
– rozwodów – wed³ug miejsca zamieszkania osoby
wnosz¹cej powództwo (gdy osoba wnosz¹ca po-
wództwo mieszka za granic¹, przyjmuje siê miejsce
zamieszkania wspó³ma³¿onka). Rozwody zosta³y
wprowadzone na terenie ca³ego kraju w dniu 1 sty-
cznia 1946 r. dekretem z dnia 25 wrzeœnia 1945 r.
Prawo ma³¿eñskie (Dz. U. Nr 48, poz. 270). Przepi-
sy prawa rodzinnego by³y zmieniane: ustaw¹ z dnia
27 czerwca 1950 r. Kodeks rodzinny (Dz. U. Nr 34,
poz. 308) i ustaw¹ z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks
rodzinny i opiekuñczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59), ze
zmian¹ z dnia 19 lutego 1975 r. (Dz. U. Nr 45, poz.
234),
– urodzeñ – wed³ug miejsca zameldowania na pobyt
sta³y matki noworodka,
– zgonów – wed³ug miejsca zameldowania na pobyt
sta³y osoby zmar³ej.
8. Dane o ma³¿eñstwach uwzglêdniaj¹ zwi¹zki
ma³¿eñskie zawarte w formie przewidzianej prawem
w urzêdach stanu cywilnego. Na mocy ustawy z dnia 24
lipca 1998 r. (Dz. U. Nr 117, poz. 757) w urzêdach stanu
cywilnego rejestrowane s¹ tak¿e ma³¿eñstwa podle-
gaj¹ce prawu wewnêtrznemu Koœcio³a lub Zwi¹zku Wy-
znaniowego zawarte w obecnoœci duchownego. Ma³¿eñ-
stwo zawarte w tej formie podlega prawu polskiemu i po-
ci¹ga za sob¹ takie same skutki cywilnoprawne, jak
ma³¿eñstwo zawarte przed kierownikiem urzêdu stanu
cywilnego.
7. Data regarding the vital statistics according to
territorial division were compiled as follows:
– marriages – according to the husband’s place of
permanent residence before the marriage (in cases
when the husband lived abroad before the marria-
ge, the wife’s place of residence before the marria-
ge is used),
– separations – according to the plaintiff’s place of re-
sidence (in case when person filling petition resi-
ding aboard, place of residence of a spouse has
been taken; in cases unanimous petition of both of
persons – residence of husband is used). Separa-
tions as a legal institution were introduced in Po-
land on 15th
December 1999 on the basis of the Act
from 21st
May 1999 – change of Family and Tutela-
ry Code, Civil Code, Civil Procedure Code and
other acts (Journal of Law, No. 52, item 532),
– divorces – according to the plaintiff’s place of resi-
dence (in case when person filling petition residing
aboard, place of residence of a spouse has been
taken). Divorces as a legal institution were introdu-
ced in Poland on 1st
January 1946 on the basis of
the Act from 25th
September 1945 – Marriage Law
(Journal of Law, No. 48, item 270). The regulations
of the family law were changed: by the Act from
27th
June 1950 – Family Code (Journal of Law, No.
34, item 308) and by the Act from 25th
February
1964 – Family and Tutelary Code (Journal of Law,
No. 9, item 59), with change from 19th
February
1975 (Journal of Law, No. 45, item 234),
– births – according to the mother’s place of perma-
nent residence,
– deaths – according to the place of permanent resi-
dence of the deceased.
8. The data on marriages refers to marriages contrac-
ted according to lawful rules at the civil status offices. On
the basis of the Law dated 24th
July 1998 (Journal of
Laws, No. 117, item 757) in the local civil status offices in
Poland are registered all marriages, including those ba-
sed on the internal law of the Churches or the Religious
Associations. Marriages contracted (on the basis of ca-
nonic laws marriages) subordinate the civil Polish laws
and induce due to the same civil and law consequences
as marriages contracted in the local civil status offices.
11
Ma³¿eñstwa wyznaniowe mog¹ byæ zawierane jedynie
w dziesiêciu Koœcio³ach i Zwi¹zku Wyznaniowym, do któ-
rych nale¿¹: Koœció³ Katolicki, Polski Autokefaliczny Ko-
œció³ Prawos³awny, Koœció³ Ewangelicko-Augsburski,
Koœció³ Ewangelicko-Reformowany, Koœció³ Ewange-
licko-Metodystyczny, Koœció³ Chrzeœcijan Baptystów, Ko-
œció³ Adwentystów Dnia Siómego, Koœció³ Polskokato-
licki, Zwi¹zek Gmin Wyznaniowych ¯ydowskich, Koœció³
Starokatolicki Mariawitów i Koœció³ Zielonoœwi¹tkowy.
9. ¯ywe urodzenie jest to ca³kowite wydalenie lub wy-
dobycie z ustroju matki noworodka (niezale¿nie od czasu
trwania ci¹¿y), który po takim wydaleniu lub wydobyciu
oddycha b¹dŸ wykazuje jakiekolwiek inne oznaki ¿ycia,
jak: czynnoœæ serca, têtnienie pêpowiny lub wyraŸne
skurcze miêœni zale¿nych od woli (miêœni szkieletowych)
bez wzglêdu na to, czy sznur pêpowiny zosta³ przeciêty
lub ³o¿ysko zosta³o oddzielone; ka¿dy taki noworodek
jest uwa¿any za ¿ywo urodzonego.
10. W sprawozdawczoœci statystycznej jako urodzenia
pochodz¹ce z roku sprawozdawczego przyjmuje siê uro-
dzenia zarejestrowane w danym roku, w tym urodzenia,
jakie mia³y miejsce w latach wczeœniejszych (po 20 maja
2002 r., tj. po przeprowadzeniu NSP 2002), ale zareje-
strowane w roku sprawozdawczym. Podzia³u na urodze-
nia ma³¿eñskie i pozama³¿eñskie dokonuje urz¹d stanu
cywilnego zgodnie ze stanem faktycznym ustalonym na
podstawie przepisu art. 62 § 1 Kodeksu rodzinnego
i opiekuñczego (ustawa z dnia 25 lutego 1964 r., Dz. U.
Nr 9, poz. 59).
11. P³odnoœæ kobiet mierzy siê wspó³czynnikiem obli-
czonym jako iloraz liczby urodzeñ ¿ywych i liczby kobiet
w wieku rozrodczym (15–49 lat). Oprócz ogólnych
wspó³czynników p³odnoœci podaje siê równie¿ wspó³-
czynniki grupowe (cz¹stkowe), obliczone jako ilorazy
liczby urodzeñ ¿ywych z kobiet w danej grupie wieku
i liczby kobiet w tej samej grupie wieku. Urodzenia z ma-
tek w wieku poni¿ej 15 lat zalicza siê do grupy 15–19 lat;
urodzenia z matek w wieku 50 lat i wiêcej zalicza siê do
grupy 45–49 lat.
12. Wspó³czynniki reprodukcji ludnoœci zdefiniowa-
no nastêpuj¹co:
– wspó³czynnik dzietnoœci oznacza liczbê dzieci,
które urodzi³aby przeciêtnie kobieta w ci¹gu ca³ego
okresu rozrodczego (15–49 lat) przy za³o¿eniu, ¿e
w poszczególnych fazach tego okresu rodzi³aby z in-
tensywnoœci¹ obserwowan¹ w badanym roku, tzn.
przy przyjêciu cz¹stkowych wspó³czynników p³od-
noœci z tego okresu za niezmienne;
The religious marriages may be contracted only in ten
Churches and Religious Association: Catholic Church,
Polish Autocephaulos Orthodox Church, Evangelical
Church of the Augsburg Confession, The Evangelical-
Reformed Church, United Methodist Church, The Baptist
Union of Poland, The Seventh-day Adventist Church, Po-
lish Catholic Church, The Union of Jewish Communities,
The Old Catholic Mariavite Church and Pentecostal
Church.
9. Live birth is the complete expulsion or extraction
from its mother of an infant (irrespective of the pregnancy
duration), which after such separation, breathes or
shows any other evidence of life, such as beating of the
heart, pulsation of the umbilical cord or definite move-
ment of voluntary muscles, whether or not the umbilical
cord has been cut or the placenta was attached; each
such a new born infant is considered as live born.
10. In the statistic reporting births from the reporting
year are assumed as registered births in a given year, in
which births, that took place in former years (after 20th
May 2002, i.e. after conducting the 2002 National Cen-
sus) but registered in the reporting year. Civil status offi-
ce divides the births on legitimates and illegitimates in
accordance with the factual status fixed on the basis of
art. 62 § 1 of the Family and Tutelary Code (the Act from
25th
February 1964, Journal of Law, No. 9, item 59).
11. Female fertility rate is calculated as the ratio of
the number of live births and the number of women in the
reproductive age (15–49). Besides total rate, age-specific
fertility rates are published, that are calculated as the
ratios of the number of live births from women and the
number of these women in the same groups of age.
Births from mothers in the age under 15 are counted to
the group 15–19 and from the mothers in the age 50 and
over – to the group 45–49.
12. Reproduction rates are defined as follows:
– total fertility rate refers to the number of children
which would be born to the average woman during
the course of her entire reproductive period (15–49
years of age) assuming that in particular phases of
this period she would give births with an intensity
observed during a given year, i.e., in assuming
age-specific fertility rates for this period to be con-
stant;
12
– wspó³czynnik reprodukcji brutto przedstawia
liczbê córek urodzonych przeciêtnie przez kobietê
przy za³o¿eniu, ¿e kobieta w wieku rozrodczym
(15–49 lat) bêdzie rodziæ z tak¹ czêstoœci¹, jak¹
charakteryzuj¹ siê wszystkie kobiety rodz¹ce
w roku, dla którego oblicza siê wspó³czynnik repro-
dukcji (niezmienne wspó³czynniki p³odnoœci);
– wspó³czynnik reprodukcji netto przedstawia licz-
bê córek przypadaj¹cych na kobietê (przy za³o¿e-
niach jak w przypadku wspó³czynnika reprodukcji
brutto), z wyeliminowaniem córek, które – jak wyni-
ka z aktualnych tablic trwania ¿ycia – nie do¿yj¹ do
wieku swoich matek. Wspó³czynnik ten wyra¿a sto-
pieñ zastêpowania pokoleñ matek przez córki.
13. Wspó³czynnik dynamiki demograficznej jest to
stosunek liczby urodzeñ ¿ywych do liczby zgonów w da-
nym okresie.
14. Przyrost naturalny ludnoœci stanowi ró¿nicê
miêdzy liczb¹ urodzeñ ¿ywych i zgonów w danym okre-
sie.
15. Niemowlêta to dzieci w wieku poni¿ej 1 roku.
16. Informacje o urodzeniach i zgonach (w tym o zgo-
nach niemowl¹t) prezentowane s¹ wed³ug kryteriów defi-
nicji urodzenia i zgonu noworodka rekomendowanej
przez Œwiatow¹ Organizacjê Zdrowia.
17. Przy opracowywaniu danych o zgonach wed³ug
przyczyn przyjêto wyjœciow¹ przyczynê zgonów. Za
przyczynê wyjœciow¹ uwa¿a siê chorobê stanowi¹c¹
pocz¹tek okresu chorobowego, który doprowadzi³ do
zgonu, albo uraz czy zatrucie, w wyniku którego nast¹pi³
zgon. Dane dotycz¹ce zgonów wed³ug przyczyn podano
zgodnie z „Miêdzynarodow¹ Klasyfikacj¹ Chorób i Pro-
blemów Zdrowotnych – X Rewizja” obowi¹zuj¹c¹ od
1 stycznia 1997 r.
18. Przeciêtne dalsze trwanie ¿ycia wyra¿a œredni¹
liczbê lat, jak¹ ma jeszcze do prze¿ycia osoba w danym
wieku, przy za³o¿eniu sta³ego poziomu umieralnoœci
z okresu, dla którego opracowano tablice trwania ¿ycia.
19. Dane o migracjach wewnêtrznych ludnoœci
opracowano na podstawie informacji ewidencyjnych
gmin o zameldowaniach osób na pobyt sta³y. Informacje
te nie uwzglêdniaj¹ zmian adresu w obrêbie tej samej
gminy (miasta), z wyj¹tkiem gmin miejsko-wiejskich, dla
których zosta³ zachowany podzia³ na tereny miejskie
i wiejskie.
Nap³yw ludnoœci obejmuje zameldowania na pobyt
sta³y, odp³yw – wymeldowania ze sta³ego miejsca za-
mieszkania.
– gross reproduction rate refers to the number of
daughters which would be born to the average
woman assuming that a woman during her reproduc-
tive age (15–49) will give births with an intensity
which is characteristic for all women giving births in
the year for which the reproduction rate is calculated
(constant fertility rates);
– net reproduction rate refers to the number of
daughters per a woman (according to the assum-
ptions as in case of gross reproduction rate), but
excluding these daughters, which – according to
the current life table – will not survive the age of
their mothers. This rate shows the degree of gene-
ration’s replacement of mothers by daughters.
13. Demographic dynamics rate is the ratio of the
number of live births to the number of deaths in a given
period.
14. Natural increase of the population accounts for
the difference between the number of live births and
deaths in a given period.
15. Infant is a child under the age of 1 year.
16. Information on births and deaths (including infant
deaths) is presented according to criteria of the definition
of infant births and deaths recommended by the World
Health Organization (WHO).
17. Compiling data on causes of deaths, an initial
cause of death was assumed. An initial cause of death is
defined as a disease that occurred at the beginning of an
illness period and led to death or as an injury or poiso-
ning that resulted in death. Data on causes of deaths are
presented according to the International Statistical
Classification of Diseases and Related Health Problems,
tenth Revision which has been in force since 1stJanuary
1997.
18. Expectancy of life expresses average number of
years that a person in a given age shall survive assu-
ming a steady level of mortality in the period for which
the table of the expectation of life was worked out.
19. Data regarding internal migration of the popula-
tion were compiled on the basis of gmina documentation
regarding the registration for permanent residence. This
information does not include changes of address within
the same gmina (town), with the exception of urban-rural
gminas for which the division into urban and rural areas
has been kept.
The inflow of the population includes registration of
arrival for permanent residence, outflow – registration of
departure from permanent residence.
13
20. Dane o migracjach zagranicznych opracowano
na podstawie informacji ewidencyjnych gmin o zameldo-
waniu osób przyje¿d¿aj¹cych do Polski na pobyt sta³y
(imigracja) oraz o wymeldowaniach osób wyje¿d¿aj¹cych
z Polski za granicê na sta³e (emigracja).
21. Wspó³czynniki dotycz¹ce ruchu naturalnego i mi-
gracji ludnoœci w podziale terytorialnym obliczono
jako iloraz liczby faktów okreœlonego rodzaju i liczby
ludnoœci zameldowanej na pobyt sta³y (wed³ug stanu
w dniu 30 VI).
22. Liczbê ludnoœci na 1 km2
w przekroju jednostek
podzia³u terytorialnego obliczono, w celu uzyskania
dok³adniejszego wyniku, na podstawie danych o powierz-
chni wyra¿onej w hektarach.
23. W stosunku do obowi¹zuj¹cej klasyfikacji zastoso-
wano skróty nazw niektórych poziomów; listê tych skró-
tów i pe³nych nazw podaje siê poni¿ej:
20. Data regarding international migration were com-
piled on the basis of gmina documentation regarding the
registration of people arriving to Poland for permanent resi-
dence (immigration) as well as regarding the removal from
registration of people leaving Poland for permanent resi-
dence abroad (emigration).
21. Rates concerning vital statistics and migration of
the population according to territorial division were
calculated as the ratio of the number of defined events to
the number of population registered for permanent resi-
dence (as of 30 VI).
22. In order to receive more precise results, the num-
ber of population per 1 km2
in the breakdown of units of
territorial division was calculated on the basis of data
concerning an area measured in hectares.
23. In some cases abbreviations of the classification
levels have been used; the list of abbreviations used and
their full names are given below:
14
skrót
abbreviation
pe³na nazwa
full name
MIÊDZYNARODOWA STATYSTYCZNA KLASYFIKACJA
CHORÓB I PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH (X Rewizja)
INTERNATIONAL STATISTICAL CLASSIFICATION
OF DISEASES AND RELATED HEALTH PROBLEMS (ICD – 10 Revision)
Choroby krwi i narz¹dów krwiotwórczych Choroby krwi i narz¹dów krwiotwórczych oraz niektóre
choroby przebiegaj¹ce z udzia³em mechanizmów
autoimmunologicznych;
Diseases of blood and blood-forming organs Diseases of the blood and blood-forming organs and
certain disorders involving the immune mechanism;
Wady rozwojowe wrodzone Wady rozwojowe wrodzone, zniekszta³cenia i aberra-
cje chromosomowe;
Congenital anomalies Congenital malformations, deformations and chromo-
somal abnormalities;
Objawy i stany niedok³adnie okreœlone Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawid³owe wyniki
badañ klinicznych i laboratoryjnych jednostek chorobo-
wych, gdzie indziej niesklasyfikowane.
Symptoms and ill-defined conditions Symptoms, signs and abnormal clinical and laboratory
findings, not elsewhere classified.
WYNIKI BADAÑ – SYNTEZA
Stan i struktura ludnoœci
W koñcu 2009 r. w województwie wielkopolskim mieszka³o 3408281 osób. W skali roku liczba ludnoœci
zwiêkszy³a siê o 10,7 tys., tj. o 0,3%. Pod wzglêdem liczby ludnoœci Wielkopolska z udzia³em 8,9% utrzy-
muje siê na 3. miejscu w kraju po województwach mazowieckim (13,7%) i œl¹skim (12,2%). Na 1 km2
po-
wierzchni przypada tu œrednio 114 osób, przy przeciêtnej dla Polski 122 osoby na km2. Pod wzglêdem
gêstoœci zaludnienia województwo wielkopolskie zajmuje miejsce 9.
Wiêkszoœæ ludnoœci Wielkopolski zamieszkuje miasta. Pomimo systematycznego spadku udzia³u (na
rzecz mieszkañców wsi), w 2009 r. ludnoœæ miejska stanowi³a 56,1%, tj. o 0,3 pkt. mniej ni¿ w 2008 r.
(w kraju 61,0%; spadek o 0,1 pkt.). Liczba mieszkañców wielkopolskich wsi w ci¹gu roku zwiêkszy³a siê
o 0,9%, a ich udzia³ wzrós³ o 0,3 pkt. do 43,9% (w kraju zanotowano w tym czasie wzrost populacji na
wsi, odpowiednio o 0,3% i o 0,1 pkt. do 39,0%).
W strukturze ludnoœci wed³ug p³ci w województwie wielkopolskim nieznacznie przewa¿aj¹ kobiety. Po-
dobnie jak przed rokiem, w 2009 r. ich udzia³ kszta³towa³ siê na poziomie 51,5% (w kraju 51,7%),
a wspó³czynnik feminizacji, czyli liczba kobiet przypadaj¹ca na 100 mê¿czyzn, wyniós³ 106 (wobec 107
w kraju). W wielkopolskich miastach przewaga liczebna kobiet by³a wiêksza; na 100 mê¿czyzn przypa-
da³o tam przeciêtnie 111 kobiet, podczas gdy na wsi utrzymywa³ siê stan bliski równowadze p³ci (101 ko-
biet na 100 mê¿czyzn). Najwiêksze wartoœci wspó³czynnik feminizacji osi¹gn¹³ w miastach na prawach
powiatu: w Poznaniu na 100 mê¿czyzn przypada³o 115 kobiet, w Kaliszu – 114, w Lesznie – 111 oraz
w Koninie – 110. Najbardziej wyrównane pod wzglêdem proporcji p³ci s¹ powiaty grodziski i leszczyñski,
gdzie na 100 mê¿czyzn przypada³o 101 kobiet. Przewaga liczebna kobiet wzrasta z wiekiem. O ile
w przedziale wiekowym od 0 do 40 lat na 100 mê¿czyzn w Wielkopolsce przypada³o œrednio 96 kobiet, to
powy¿ej 80 roku ¿ycia by³o ich ponad 2-krotnie wiêcej ni¿ mê¿czyzn.
Mediana wieku mieszkañców województwa wielkopolskiego w 2009 r. wynosi³a 36,3 lat, przy czym
wiek œrodkowy kobiet by³ wy¿szy ni¿ mê¿czyzn (38,1 lat wobec 34,7 lat). Mediana wieku ludnoœci
miejskiej by³a œrednio o 3,1 lat wy¿sza ni¿ mieszkañców wsi (37,7 lat wobec 34,6 lat). W 8 powiatach
wiek œrodkowy by³ wy¿szy ni¿ przeciêtnie w Wielkopolsce. Najwiêksz¹ wartoœæ przyjmowa³ on: w Kaliszu
(39,9 lat), w Koninie (39,2 lat) i w Poznaniu (38,5 lat), natomiast najmniejsz¹ w powiecie grodziskim
(33,8 lat).
W województwie wielkopolskim, podobnie jak w kraju, obserwuje siê systematyczne przesuniêcia
w strukturze ludnoœci wed³ug ekonomicznych grup wieku. W 2009 r. udzia³ ludnoœci w wieku poproduk-
cyjnym zwiêkszy³ siê w ci¹gu roku o kolejne 0,3 pkt. do 15,0%, przy wzroœcie liczebnoœci tej grupy
o 2,3% (w kraju 16,5%; wzrost, odpowiednio: o 0,3 pkt. i o 1,9%). Odsetek ludnoœci w wieku przedpro-
dukcyjnym zmniejszy³ siê w tym czasie o 0,3 pkt. do 20,0%, przy spadku liczebnoœci o 1,2% (w kraju
18,9%; spadek, odpowiednio: o 0,4 pkt. i o 1,6%). LudnoϾ w wieku produkcyjnym (kobiety od 18 do 59
lat, mê¿czyŸni od 18 do 64 lat) w 2009 r., podobnie jak w roku poprzednim, stanowi³a 65,0%, a liczeb-
noœæ tej grupy w ci¹gu roku wzros³a o 0,3% (w kraju 64,5%; odpowiednio: bez zmian w stosunku do
2008 r. i wzrost o 0,1%).
Obci¹¿enie demograficzne, rozumiane jako liczba ludnoœci w wieku nieprodukcyjnym (przed- i popro-
dukcyjnym) przypadaj¹ca na 100 osób w wieku produkcyjnym, od 2006 r. w województwie wielkopolskim
utrzymuje siê na poziomie 54 osób (w kraju od 2007 r. – 55 osób). Najmniejsze wartoœci wspó³czynnik
obci¹¿enia demograficznego przyj¹³ w powiecie poznañskim i w Poznaniu, gdzie na 100 osób w wieku
produkcyjnym przypada³o, odpowiednio: 50 i 51 osób w wieku nieprodukcyjnym. Najbardziej „obci¹¿one”
by³y natomiast powiaty: kaliski, kolski, koniñski i turecki, gdzie wspó³czynnik wyniós³ 58 osób.
Ruch naturalny
Na stan i strukturê ludnoœci województwa du¿y wp³yw maj¹ zjawiska demograficzne okreœlane jako
ruch naturalny ludnoœci. W 2009 r. w województwie wielkopolskim zawarto 23552 ma³¿eñstwa (o 4,5%
15
mniej ni¿ w 2008 r.), zarejestrowano 40882 urodzenia ¿ywe (o 0,1% mniej ni¿ przed rokiem) oraz 31668
zgonów (o 1,7% wiêcej ni¿ w 2008 r.).
W 2009 r. w Wielkopolsce wspó³czynniki demograficzne liczone na 1000 ludnoœci nie zmieni³y siê
istotnie w porównaniu z poprzednim rokiem. Wspó³czynnik urodzeñ ¿ywych, który w 2008 r. wynosi³
12,08‰, w 2009 r. obni¿y³ siê do 12,03‰ (w kraju w tym czasie zobserwowano wzrost z 10,87‰ do
10,95‰). Wspó³czynnik zgonów wzrós³ z 9,19‰ w 2008 r. do 9,32‰ w 2009 r. (w kraju wzrost z 9,95‰
do 10,09‰). Odnotowano natomiast spadek wspó³czynnika zgonów niemowl¹t z 5,57‰ do 5,38‰
(w kraju z 5,64‰ do 5,57‰). Wspó³czynnik ma³¿eñstw w 2009 r. ukszta³towa³ siê na poziomie 6,93‰
wobec 7,28‰ w 2008 r. (w kraju, odpowiednio: 6,57‰ wobec 6,76‰).
Wobec zarejestrowania wiêkszej ni¿ przed rokiem liczby zgonów oraz nieznacznie mniejszej liczby
urodzeñ, w 2009 r. w Wielkopolsce odnotowano ni¿szy przyrost naturalny. Wspó³czynnik ogó³em w prze-
liczeniu na 1000 ludnoœci wyniós³ tu 2,71‰ wobec 2,89‰ w 2008 r., przy czym na wsi obni¿y³ siê
z 4,12‰ do 3,40‰, podczas gdy w miastach wzrós³ z 1,93‰ do 2,17‰. W niemal wszystkich powiatach
odnotowano dodatni przyrost naturalny, a ujemny wyst¹pi³ tylko w Kaliszu. W gminach wiejskich Brzeziny
i Ostrowite liczba zgonów i liczba urodzeñ ¿ywych zbilansowa³a siê. Najni¿sz¹ wartoœæ wspó³czynnik
przyrostu naturalnego przyj¹³ w Kaliszu (-1,71‰), powiecie kolskim (+0,92‰) i Poznaniu (+1,21‰), nato-
miast najwiêkszy przyrost (na 1000 ludnoœci) zanotowano w powiatach: poznañskim (+5,94‰), w¹gro-
wieckim (+5,06‰) i nowotomyskim (+4,67‰). W kraju wspó³czynnik przyrostu naturalnego by³ ni¿szy
ani¿eli przeciêtnie w Wielkopolsce i wyniós³ 0,86‰ wobec 0,92‰ w 2008 r.
Ma³¿eñstwa
W 2009 r. w województwie wielkopolskim zawarto 23552 zwi¹zki ma³¿eñskie, tj. o 4,5% mniej ni¿ przed ro-
kiem. Na wsi spadek liczby zawieranych ma³¿eñstw by³ wiêkszy ni¿ przeciêtnie w województwie i wynosi³
5,7% wobec 3,5% w miastach. W przeliczeniu na 1000 ludnoœci w 2009 r. w Wielkopolsce zawarto œrednio
6,93‰ ma³¿eñstw (przed rokiem 7,28‰), przy czym wspó³czynnik ten waha³ siê miêdzy 5,94‰ w Kaliszu
a 8,37‰ w powiecie leszczyñskim.
Najczêœciej zwi¹zek ma³¿eñski zawiera³y osoby maj¹ce wykszta³cenie œrednie, nastêpnie wy¿sze
i w dalszej kolejnoœci zasadnicze zawodowe. W 20,2% ogó³u nowo zawartych ma³¿eñstw oboje ma³¿on-
kowie legitymowali siê œrednim wykszta³ceniem, w 19,8% – wy¿szym, a w 6,8% – zasadniczym zawodo-
wym. W 12,8% ma³¿eñstw kobieta posiada³a wykszta³cenie wy¿sze, zaœ mê¿czyzna œrednie, a w 10,1%
ma³¿eñstw kobieta mia³a wykszta³cenie œrednie, zaœ mê¿czyzna zasadnicze zawodowe.
Najliczniejsz¹ grup¹ wœród nowo¿eñców by³y osoby w wieku od 25 do 29 lat. Ma³¿eñstwa zawarte
przez osoby z tej grupy wiekowej stanowi³y 23,8% ogólnej liczby nowo zawartych zwi¹zków (w kraju
23,3%). Najczêœciej (w 69,1% zawieranych ma³¿eñstw; w kraju 68,7%) m¹¿ by³ starszy od ¿ony, przy
czym w ponad po³owie ma³¿eñstw (52,4%; w kraju 51,3%) ró¿nica ta nie przekracza³a 5 lat. Tylko
w 12,7% nowych zwi¹zków ma³¿onkowie byli w równym wieku (podobnie jak w kraju). W województwie
wielkopolskim, podobnie jak w kraju, obserwuje siê przesuniêcie mediany wieku nowo¿eñców. W 2009 r.
wynios³a ona w przypadku mê¿czyzn 27,7 lat, a wœród kobiet 25,8 lat (w kraju odpowiednio: 27,8 lat
i 25,8 lat) wobec 27,5 lat i 25,5 lat w 2008 r. W miastach wiek œrodkowy by³ wy¿szy i przyjmowa³ wartoœci
28,4 lat dla mê¿czyzn i 26,4 lat dla kobiet. Natomiast mediana wieku nowo¿eñców zawieraj¹cych
zwi¹zek ma³¿eñski po raz pierwszy wynios³a 27,2 lat i 25,4 lat (w kraju odpowiednio: 27,3 lat i 25,4 lat).
W blisko 70% nowo zawartych ma³¿eñstw oboje nowo¿eñcy posiadali aktywny status na rynku pracy,
przy czym w 40,3% zwiazków ma³¿eñskich byli oni pracownikami najemnymi w sektorze prywatnym.
W 14,6% zawartych ma³¿eñstw ¿ona pozostawa³a na utrzymaniu, a w 3,9% ma³¿eñstw taka sytuacja do-
tyczy³a mê¿a.
Zwi¹zki wyznaniowe, czyli zawarte w koœcio³ach i jednoczeœnie zarejestrowane w urzêdach stanu cy-
wilnego, w 2009 r. stanowi³y 71,8% ogó³u ma³¿eñstw nowo zawartych w Wielkopolsce, a zwi¹zki cywilne
28,2% (w kraju, odpowiednio: 68,6% i 31,4%). W miastach udzia³ ma³¿eñstw wyznaniowych wynosi³
67,5%, natomiast na wsi – 77,2% (w kraju, odpowiednio: 63,7% i 76,8%). W powiecie wolsztyñskim od-
setek ten siêgn¹³ 82,3%, podczas gdy w Poznaniu wynosi³ 62,5%.
16
Rozwody
W 2009 r. w województwie wielkopolskim rozwiod³o siê 5057 par ma³¿eñskich, tj. o 620 (o 10,9%) mniej
ni¿ w 2008 r. WskaŸnik przeprowadzonych rozwodów w przeliczeniu na 1000 ludnoœci wyniós³ 1,49‰
(1,68‰ przed rokiem), a bior¹c pod uwagê tylko ludnoœæ w wieku 20 lat i wiêcej – 1,94‰ (2,19‰
w 2008 r.). Na 1000 zawartych ma³¿eñstw przypada³o œrednio 215 rozwodów (230 w 2008 r.). W kraju
wskaŸniki te wynios³y, odpowiednio: 1,71‰, 2,20‰ i 261 (wobec 1,72‰, 2,21‰ i 254 w 2008 r.). Zdecy-
dowanie wiêcej rozpadów zwi¹zków odnotowano w miastach (73,7% ogólnej liczby rozwodów; w kraju
78,7%). WskaŸnik rozwodów na 1000 ludnoœci wynosi³ tu 1,96‰ wobec 0,89‰ na wsi (w kraju 2,22‰
w miastach wobec 0,90‰ na wsi), a bior¹c pod uwagê ludnoœæ w wieku 20 lat i wiêcej – 2,47‰ wobec
1,21‰ (w kraju 2,77‰ wobec 1,20‰). Na 1000 zawartych ma³¿eñstw w miastach przypada³y œrednio
283 rozwody, na wsi – 128 (w kraju, odpowiednio: 337 i 137).
Najwiêcej rozwodów – w przeliczeniu na 1000 ludnoœci – zarejestrowano w Lesznie (2,73‰), powiecie
pilskim (2,38‰), Kaliszu (2,27‰) oraz w Koninie (2,23‰), natomiast stosunkowo najmniej orzeczeñ roz-
wodowych wystawiono w powiatach: grodziskim (0,72‰), kaliskim (0,77‰), koniñskim (0,81‰)
i wolsztyñskim (0,85‰).
Pozwy rozwodowe czêœciej wnosz¹ kobiety. W 2009 r. z powództwa ¿ony orzeczono 68,1% rozwodów
wobec 67,5% przed rokiem (w kraju udzia³ ten kszta³towa³ siê na poziomie 67,5%). Najczêstszymi przy-
czynami rozwodów by³y: niezgodnoœæ charakterów (34,7% orzeczonych rozwodów), niedochowanie
wiernoœci ma³¿eñskiej (10,0%) oraz nadu¿ywanie alkoholu (6,2%), a tak¿e d³u¿sza nieobecnoœæ (2,1%)
i nieporozumienia na tle finansowym (2,1%). W 76,0% ogó³u rozwodów nie orzeczono o winie, w 17,3%
winê orzeczono po stronie mê¿a, w 3,4% spraw – po obu stronach, a w 3,3% – po stronie ¿ony. Najczê-
œciej rozwodz¹ siê ma³¿eñstwa z 1 dzieckiem (39,8% ogólnej liczby rozwodów) oraz bezdzietne (37,0%).
W 2009 r. przeciêtna liczba dzieci w rozwiedzionych ma³¿eñstwach (uwzglêdniaj¹c tylko ma³¿eñstwa
z dzieæmi) wynosi³a 1,46, przy czym by³a ona nieco wy¿sza na wsi (1,55 wobec 1,42 w miastach). Naj-
czêœciej wykonywanie w³adzy rodzicielskiej nad maloletnimi dzieæmi s¹d powierza matce (w blisko 82%
rozwodów ma³¿eñstw posiadaj¹cych wspólne ma³oletnie dziecko na utrzymaniu), znacznie rzadziej ra-
zem matce i ojcu (11,1%) czy te¿ tylko ojcu (4,8%). £¹czna wartoœæ zas¹dzonych alimentów w 2009 r.
zamknê³a siê kwot¹ 1799,9 tys. z³, a przeciêtna wysokoœæ przyznanych w sprawie alimentów wynios³a
604 z³, czyli o 30 z³ wiêcej ni¿ w 2008 r. Najwiêcej, bo 21,5% wszystkich orzeczeñ rozwodowych
w 2009 r. w województwie wielkopolskim dotyczy³o ma³¿eñstw, których okres trwania wynosi³ od 5 do 9
lat. Najczêœciej wniosek o orzeczenie rozwodu sk³ada³y osoby w wieku od 30 do 34 lat (11,1%
wszystkich rozwodów).
W 2009 r. w województwie wielkopolskim orzeczono prawomocnie 274 separacje, tj. o 14,1% mniej
ni¿ przed rokiem (w kraju o 14,7% mniej ni¿ w 2008 r.). W przeliczeniu na 100 tys. ludnoœci w wieku
20 lat i wiêcej wskaŸnik separacji wyniós³ 10,49 (w kraju 10,86). Wiêcej separacji przeprowadzono
w miastach ni¿ na wsi, odpowiednio: 12,07 separacji na 100 tys. ludnoœci w wieku 20 lat i wiêcej wo-
bec 8,33 (w kraju, odpowiednio: 12,31 w miastach wobec 8,39 na wsi).
Urodzenia
W 2009 r. w województwie wielkopolskim odnotowano ³¹cznie 41043 urodzenia, w tym 40882 urodze-
nia ¿ywe. W porównaniu z poprzednim rokiem liczba urodzeñ ¿ywych zmniejszy³a siê o 43, tj. o 0,1%
(w kraju wzrost o 0,7%). Wœród noworodków nieznacznie przewa¿ali ch³opcy (51,9%; w kraju 51,5%).
Wspó³czynnik urodzeñ ¿ywych (na 1000 ludnoœci) w Wielkopolsce w 2009 r. wyniós³ 12,03‰ (w kraju
10,95‰), przy czym w przypadku ch³opców osi¹gn¹³ 12,86‰ (w kraju 11,66‰), a dziewczynek –
11,24‰ (w kraju 10,27‰). Na wsi wspó³czynniki urodzeñ ¿ywych kszta³towa³y siê nieco wy¿ej, odpo-
wiednio: 12,50‰; 13,02‰ dla ch³opców; 11,99‰ dla dziewczynek (w kraju, odpowiednio: 11,44‰;
11,85‰; 11,05‰). Stosunkowo najwiêcej urodzeñ odnotowano w powiatach w¹growieckim (gdzie
wspó³czynnik wyniós³ 13,99‰) oraz nowotomyskim (13,54‰), a najmniej w Kaliszu (9,54‰) i Koninie
(10,13‰). Wœród urodzeñ przewa¿aj¹ pojedyncze; w 2009 r. w województwie wielkopolskim odnotowano
ich 39777, co stanowi³o 97,3% wszystkich urodzeñ ¿ywych (w kraju 97,5%). Z ci¹¿ bliŸniaczych urodzi³o
17
siê w tym czasie 1068 dzieci (o 17 urodzeñ ¿ywych wiêcej ni¿ w 2008 r.), a z trojaczych – 33 dzieci (tj.
o 2 wiêcej ni¿ w 2008 r.). Chocia¿ zdecydowan¹ wiêkszoœæ urodzeñ rejestruje siê jako ma³¿eñskie
(w 2009 r. w województwie wielkopolskim ich udzia³ wyniós³ 78,8%; w kraju 79,8%), to obserwuje siê jed-
nak systematyczny wzrost odsetka urodzeñ pozama³¿eñskich. W 2009 r. w Wielkopolsce ze zwi¹zków
pozama³¿eñskich urodzi³o siê 21,2% dzieci wobec 20,2% przed rokiem (w kraju, odpowiednio: 20,2%
wobec 19,9%).
Kobiety najczêœciej rodz¹ miêdzy 25 a 29 rokiem ¿ycia, jednak granica wieku zmienia siê w zale¿noœci
od wykszta³cenia. Wiek œrodkowy matek w 2009 r. w województwie wielkopolskim wynosi³ 28,1 lat
(w kraju 28,3 lat), przy czym w przypadku kobiet posiadaj¹cych wy¿sze wykszta³cenie mediana przesu-
wa³a siê do 29,5 lat (w kraju 29,7 lat), a dla kobiet z wykszta³ceniem podstawowym wynosi³a 26,8 lat
(w kraju 26,3 lat). Matki z grupy wiekowej od 25 do 29 lat w 2009 r. urodzi³y ³¹cznie 15709 dzieci, czyli
38,4% ogó³u ¿ywo urodzonych (w kraju 36,9%), a p³odnoœæ, mierzona relacj¹ liczby urodzeñ ¿ywych do
1000 kobiet, wynios³a w tej grupie 105,93 (w kraju przeciêtnie 95,96). Najwy¿szy wskaŸnik p³odnoœci za-
notowano w powiatach wolsztyñskim (126,65 urodzeñ ¿ywych na 1000 kobiet w wieku 25–29 lat) i turec-
kim (125,49), a najni¿szy w Poznaniu (83,01) i powiecie szamotulskim (94,77). Wœród kobiet
z wykszta³ceniem wy¿szym odsetek urodzeñ ¿ywych w grupie wiekowej od 25 do 29 lat wyniós³ 47,6%,
a w przedziale od 30 do 34 lat – 34,6% (w kraju, odpowiednio: 46,2% i 35,3%). Kobiety z wykszta³ceniem
policealnym, œrednim, zasadniczym zawodowym oraz podstawowym najczêœciej rodzi³y miêdzy 25 a 29
rokiem ¿ycia (odpowiednio: 38,3% ogó³u urodzeñ ¿ywych, 37,3%, 34,0% i 26,6%; w kraju, odpowiednio:
37,2%, 34,9%, 31,2% i 25,5%) oraz miêdzy 20 a 24 rokiem ¿ycia (odpowiednio: 28,6%, 30,4%, 26,2%
i 24,7%; w kraju, odpowiednio: 24,4%, 32,1%, 23,2% i 26,2%).
W 2009 r. w województwie wielkopolskim wspó³czynnik dzietnoœci, okreœlaj¹cy liczbê dzieci, któr¹ uro-
dzi³aby przeciêtnie kobieta w ci¹gu ca³ego okresu rozrodczego wynosi³ 1,48 (w kraju 1,40). Oznacza on,
¿e na 10 kobiet w wieku 15–49 lat przypada³o œrednio 15 urodzonych dzieci. Poziom notowanej repro-
dukcji nie gwarantuje prostej zastêpowalnoœci pokoleñ, gdy¿ wspó³czynnik ten jest ni¿szy o ok. 0,6–0,7
pkt. od wielkoœci optymalnej wskaŸnika korzystnego dla stabilnego rozwoju demograficznego
(2,10–2,15). Wspó³czynnik reprodukcji netto, wyra¿aj¹cy stopieñ zastêpowania pokoleñ matek przez cór-
ki, wyniós³ 0,71 (w kraju 0,68), co oznacza ¿e na 10 kobiet w wieku rozrodczym przypada³o œrednio 7 có-
rek (nie wliczaj¹c w to córek, które nie do¿yj¹ do wieku swoich matek). Wspó³czynnik dynamiki
demograficznej przedstawiaj¹cy relacjê liczby urodzeñ ¿ywych do liczby zgonów ukszta³towa³ siê na po-
ziomie 1,29 wobec 1,31 przed rokiem (w kraju 1,08).
Zgony
W 2009 r. w województwie wielkopolskim zanotowano 31668 zgonów, tj. o 1,7% wiêcej ni¿ przed ro-
kiem. Wspó³czynnik zgonów na 1000 ludnoœci przeciêtnie w Wielkopolsce wyniós³ 9,32‰, czyli o 0,13‰
wiêcej ni¿ przed rokiem (w kraju 10,09‰ wobec 9,95‰ w 2008 r.). W przypadku mê¿czyzn wspó³czynnik
by³ wy¿szy i kszta³towa³ siê na poziomie 10,06‰ (w kraju 11,06‰) wobec 8,62‰ dla kobiet (w kraju
9,18‰). Stosunkowo najwiêksz¹ umieralnoœæ w 2009 r. odnotowano w Kaliszu, gdzie na 1000 ludnoœci
przypad³o 11,25‰ zgonów oraz w powiecie kolskim (10,82‰ zgonów), natomiast najni¿sz¹ wartoœæ
wspó³czynnik zgonów przyj¹³ w powiecie poznañskim (7,15‰ zgonów na 1000 ludnoœci) i w Koninie
(8,15‰ zgonów). Liczba zgonów wyraŸnie wzrasta po 70. roku ¿ycia. W przedziale „70 lat i wiêcej” mieœci
siê 61,3% ogólnej liczby zgonów w województwie wielkopolskim, a w przypadku kobiet udzia³ ten siêga
74,5%. Dla mê¿czyzn granica wieku przebiega wczeœniej; liczba zgonów po 70. roku ¿ycia stanowi blisko
po³owê (49,4%) wszystkich zgonów zarejestrowanych wœród mê¿czyzn, natomiast 38,2% zgonów notuje
siê miêdzy 50. a 69. rokiem ¿ycia (dla porównania, zgony kobiet z tego przedzia³u wiekowego stanowi¹
20,2%). Do najczêstszych przyczyn zgonów w województwie wielkopolskim nale¿¹ choroby uk³adu kr¹¿e-
nia oraz nowotwory. W 2008 r. choroby uk³adu kr¹¿enia doprowadzi³y do 43,7% zgonów. W przeliczeniu
na 10 tys. ludnoœci przypada³o 40,2 zgonów spowodowanych t¹ przyczyn¹ (podobnie wœród mê¿czyzn
i kobiet, odpowiednio: 38,4 i 41,8 zgonów). Czêœciej ni¿ przeciêtnie w województwie by³y one przyczyn¹
zgonów m. in. w powiatach ostrzeszowskim (53,0 zgonów na 10 tys. ludnoœci) i kolskim (48,6 zgonów).
18
Udzia³ zgonów wskutek chorób nowotworowych w 2008 r. w Wielkopolsce ukszta³towa³ siê na poziomie
26,7%. Na 10 tys. ludnoœci przypada³o przeciêtnie 24,5 zgonów wywo³anych t¹ przyczyn¹. Wœród mê¿-
czyzn wskaŸnik by³ wy¿szy i wyniós³ 28,4 zgonów na 10 tys. ludnoœci wobec 20,9 zgonów wœród kobiet.
Czêœciej ni¿ przeciêtnie w województwie nowotwory by³y przyczyn¹ zgonów w Kaliszu (29,4 zgonów na
10 tys. ludnoœci; w przypadku mê¿czyzn 30,3 zgonów) i w Poznaniu (odpowiednio: 29,1 i 32,7 zgonów).
W 2009 r. w województwie wielkopolskim zanotowano 220 zgonów niemowl¹t, o 8 mniej ni¿ w 2008 r.
Wspó³czynnik liczony na 1000 urodzeñ ¿ywych wyniós³ 5,38‰ wobec 5,57‰ przed rokiem (w kraju
5,57‰ wobec 5,64‰). Nieco czêœciej umiera³y dziewczynki (5,54‰ wobec 5,24‰ w przypadku
ch³opców), wiêcej zgonów niemowl¹t odnotowano na wsi (œrednio 6,15‰ zgonów na 1000 urodzeñ ¿y-
wych wobec 4,74‰ w miastach). W 2009 r. stosunkowo najwiêksz¹ umieralnoœæ wœród niemowl¹t zano-
towano w powiatach: grodziskim (10,54‰), kêpiñskim (9,48‰) i koniñskim (9,45‰), a najmniejsz¹
w powiatach: w¹growieckim (2,08‰), kolskim (2,87‰), s³upeckim (2,95‰) i leszczyñskim (2,98‰).
W powiecie œredzkim nie odnotowano zgonów niemowl¹t. Na utratê ¿ycia najbardziej nara¿one s¹ nowo-
rodki do pierwszego tygodnia; w 2009 r. 55,0% wszystkich zgonów niemowl¹t w Wielkopolsce nast¹pi³o
w ci¹gu pierwszych siedmiu dni ¿ycia (w kraju 54,4%).
W województwie wielkopolskim w 2009 r. œrednia d³ugoœæ trwania ¿ycia mê¿czyzn wynosi³a 72,0 lat
wobec 71,8 lat w 2008 r. Przeciêtne dalsze trwanie ¿ycia kobiet by³o o 7,9 lat d³u¿sze ni¿ mê¿czyzn
(79,9 lat, podobnie jak przed rokiem). Na wsi ta ró¿nica jest jeszcze wiêksza i wynosi 8,3 lat wobec
7,7 lat w miastach. W Wielkopolsce zarówno mê¿czyŸni, jak i kobiety ¿yj¹ d³u¿ej w miastach ni¿ na wsi
(odpowiednio: 72,5 lat i 71,3 lat oraz 80,2 lat i 79,6 lat), natomiast w kraju mê¿czyŸni przeciêtnie ¿yj¹
d³u¿ej w miastach (71,9 lat wobec 71,0 lat na wsi), a wœród kobiet jest odwrotnie – mieszkanki wsi ¿y³y
80,2 lat, czyli o 0,2 lat d³u¿ej ni¿ kobiety w miastach.
Migracje
Czynnikami wp³ywaj¹cymi na spadek lub przyrost ludnoœci na danym terenie s¹ tak¿e migracje, za-
równo wewnêtrzne – rozpatrywane w skali kraju i województwa – jak i zagraniczne. W 2009 r. poza gra-
nicami Polski osiedli³o siê na sta³e 1183 mieszkañców województwa wielkopolskiego, tj. o 22,1% mniej
ni¿ przed rokiem. Z zagranicy przyby³o w tym czasie do Wielkopolski 899 osób (o 39,8% wiêcej ni¿
w 2008 r.).
W ramach wewnêtrznego ruchu wêdrówkowego, w miastach województwa wielkopolskiego w 2009 r.
zanotowano nap³yw migracyjny obejmuj¹cy 18639 osób, a na wsi – 23384 osoby. Odp³yw migracyjny
w miastach Wielkopolski dotyczy³ 23865 osób, z których 15067 wyprowadzi³o siê na wieœ. Ze wsi wymel-
dowa³o siê w tym czasie 16306 osób, a 9181 spoœród nich przenios³o siê do miast. Saldo migracji w ru-
chu wewnêtrznym wynios³o 1852 osoby (wobec 2004 w 2008 r.), przy czym w miastach – ze wzglêdu na
wiêkszy odp³yw ludnoœci – mia³o ono wartoœæ ujemn¹ (-5226). W przeliczeniu na 1000 ludnoœci wspó³czyn-
nik salda migracji wewnêtrznej w województwie wielkopolskim ukszta³towa³ siê na poziomie +0,54‰ (wobec
+0,59‰ w 2008 r.), przy czym w miastach przyj¹³ on wartoœæ ujemn¹ -2,75‰ (wobec -2,77‰ w 2008 r.),
podczas gdy na wsi wyniós³ +4,73‰ (+4,91‰ przed rokiem). Wliczaj¹c migracjê zewnêtrzn¹, saldo migracji
sta³ej w 2009 r. wynios³o, odpowiednio: +0,46‰, -2,92‰ i +4,76‰ (wobec +0,33‰, -3,14‰ i +4,79‰
w 2008 r.). W kraju saldo migracji liczone na 1000 ludnoœci mia³o wartoœæ ujemn¹ i kszta³towa³o siê na
poziomie -0,03‰ (wobec -0,39‰ przed rokiem). W gminach miejsko-wiejskich Bojanowo i Witkowo,
w gminie wiejskiej Malanów oraz w obszarze wiejskim gminy Sieraków nap³yw i odp³yw migracyjny lud-
noœci zbilansowa³ siê. Najwiêkszy nap³yw migracyjny zanotowano w powiecie poznañskim (9980 osób),
a najwiêkszy odp³yw – w Poznaniu (7729 osób). Stosunkowo du¿a by³a w tych powiatach tak¿e ró¿nica
miêdzy nap³ywem a odp³ywem w ruchu wewnêtrznym (odpowiednio: +5899 i -2604). Uwzglêdniaj¹c mi-
gracje zagraniczne, saldo migracji sta³ej wynios³o w powiecie poznañskim +5916, natomiast w Poznaniu
-2871, co w przeliczeniu na 1000 ludnoœci da³o odpowiednio: +18,88‰ i -5,25‰ (ni¿szy wskaŸnik mia³
tylko Konin (-6,29‰).
19
Ryc. 1. PODZIA£ TERYTORIALNY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
TERRITORIAL DIVISION OF WIELKOPOLSKIE VOIVODSHIP IN 2009 As of 31 XII
Mieleszyn
Lisków
Ostrzeszów
Okonek
Lipka
Zakrzewo
£ob¿enica
Ujœcie
Wysoka
Bia³oœliwie
Wyrzysk
Szamocin
Budzyñ
Trzcianka
LubaszPo³ajewo
RogoŸno
Go³añcz
Damas³awek
Mieœcisko
SkokiOstroróg
Duszniki
K³ecko
Kiszkowo
NiechanowoOrchowo
L¹dek
Zagórów
Pyzdry
Krzykosy
DolskŒmigielKrzywiñ
Czerwonak
SuchyLas
Dopiewo
Stêszew
Mosina
Kostrzyn
Wilczyn SkulskWierzbinek
Kleczew
Œlesin Sompolno
KramskGolina
Grodziec
Rychwa³
Krzymów
Babiak Przedecz
K³odawa
D¹bie
Grzegorzew
W³adys³awówBrudzew
Tuliszków
Przykona
KawêczynDobra
StawiszynBlizanów
¯elazków
KoŸminek
OpatówekSzczytniki
Brzeziny
Giza³ki
ChoczCzermin
Dobrzyca
¯erków
Jaraczewo
Lipno Osieczna
Piaski
BorekWlkp.
Pogorzela
Krobia
Pakos³aw
Jutrosin
KoŸminWlkp.
Rozdra¿ew
Zduny
Kobylin
Soœnie
KobylaGóra
CzajkówGrabów
Doruchów
BralinBaranów
Trzcinica
Perzów
Rychtal
Koœcian
Buk
Z³otów
m. Z³otów
Chodzie¿m. Chodzie¿
m. Czarnków
m. W¹growiec
W¹growiec
Oborniki
Szamotu³ym. Gniezno
Gniezno
S³upca Ko³oŒrodaWlkp.
Œrem
Gostyñ
Jarocin
Pleszew
m. OstrówWlkp.
OstrówWlkp.
m. Turek
Turek
Kêpno
Krotoszyn
m. Poznañ
Rawicz
Trzemeszno
Chodów
£êka Opatowska
Olszówka
Powidz
Wrzeœnia
Krajenka
m. Ko³o
Tarnówka
Koœcielec
Wieleñ
Krzy¿Wlkp.
Drawsko
Wronki
Pniewy
Sieraków
Kwilcz
Miedzichowo
Lwówek
Kuœlin
Zb¹szyñ
Siedlec
Przemêt
Wielichowo
Miêdzychód
Wolsztyn
lub
usk
ie
dolnoœl¹skie
opolskie
³ódzkie
pomorskie
Kaczory
Jastrowie
m. Pi³a
zachodniopomorskie
Raszków
Szyd³owo
Mia-stecz-ko Kr.
Czarnków Margonin
Ryczywó³
m. ObrzyckoObrzycko
MurowanaGoœlina
Rokietnica
TarnowoPodgórne
KaŸmierz
ChrzypskoWielkie
Opalenica
GrodziskWlkp. Granowo
Kamieniec
m. Koœcian
CzempiñBrodnica
Komornikim. Luboñ
Kórnik
£ubowo
Czerniejewo
Mi³os³awZaniemyœl
Kleszczewo
PobiedziskaSwarzêdz
Ko³aczkowo
Nekla
NoweMiasto
n. Wart¹Ksi¹¿Wlkp.
Mycielin
Ceków-Kolonia
Malanów
Rzgów
KazimierzBiskupi
m. Konin
GodzieszeWielkie
KraszewiceMikstatPrzygodzice
Sieroszewicem. SulmierzyceOdolanów
Pêpowo
m. Leszno
Poniec
Œwiêciechowa
W³oszakowiceWijewo
Krzemieniewo
Rakoniewice
NowyTomyœl
Strza³kowo
Dominowom. Puszczykowo
Go³uchów
Kotlin
OsiekMa³y
MiejskaGórka
Bojanowo
Rydzyna
Witkowo
m. S³upca
Ostrowite
StareMiasto
Wapno
kujawsko-pomorskie
GminyGminas
rawicki
Border of subregion
Subregion
Border of powiat
Border of gmina
Powiat
City with powiatstatusKonin
KALISKIKALISKI
Border of voivodship
20
Powiaty i podregionyPowiats and subregions
z³otowski
chodzieski
w¹growiecki
miêdzychodzkignieŸnieñski
czarnkowsko--trzcianecki
szamotulski
obornicki
pilski
nowotomyski
kolskigrodziskiœredzki
leszczyñski
œremski
gostyñskipleszewski
turecki
poznañski
ostrowskikrotoszyñski
wolsztyñski
wrzesiñski
s³upecki
jarociñski
kaliski
koniñski
kêpiñski
koœciañski
ostrzeszowski
rawicki
PILSKIPILSKI
M. POZNAÑM. POZNAÑ
POZNAÑSKIPOZNAÑSKI
KALISKIKALISKI
KONIÑSKIKONIÑSKI
LESZCZYÑSKILESZCZYÑSKI
Konin
Poznañ
Leszno
Kalisz
NoweSkalmierzyce
m. Kalisz
Granica podregionu
Podregion
Granica powiatu
Granica gminy
Powiat
Miasto na prawachpowiatu
Granica województwa
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
LudnoϾPopulation
wiejskarural areas miejska
urban areas
Ryc. 2. LUDNOŒÆ WED£UG , POWIATÓW I 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION BY SUBREGIONS IN 2009 As of 31 XII
GMIN PODREGIONÓW
GMINAS, POWIATS AND
PodregionySubregions
122
114
21
GminyGminas
2LudnoϾ na 1 kmPopulation per 1 km2
70,1–90,0 (44, 11)
90,1–110,0 (17, 8)
110,1–130,0 (6, 2)
50,0 i mniej and less (48, 3)
50,1–70,0 (73, 5)
130,1 i wiêcej and more (38, 6)
W nawiasach podano liczbê gmin i powiatów.Number of gminas and powiats is given in parentheses.
Ryc. 3. LUDNOŒÆ WED£UG P£CI I WIEKU W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION BY SEX AND AGE IN 2009 As of 31 XII
51015202530tys. thous. 35 0 5 10 15 20 25 30 35 tys. thous.0
Wiek przedprodukcyjnyPre-working age
Wiek produkcyjnyWorking age
Wiek poprodukcyjnyPost-working age
22
80
70
60
50
40
30
20
10
0
OGÓ£EM TOTAL
MIASTA URBAN AREAS WIEŒ RURAL AREAS
Nadwy¿ka liczbymê¿czyzn nad
liczb¹ kobietExcess of males
over females
Nadwy¿ka liczbykobiet nadliczb¹ mê¿czyzn
over malesExcess of females
85 lat i wiêcejyears
and more
85 lat i wiêcejyears
and more
85 lat i wiêcejyears
and more80
70
60
50
40
30
20
10
0
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0 4 6 8 10 12 18tys. thous.
20246810121618tys. thous.
140246810121418tys. thous.
16 0 4 6 8 10 12 18tys. thous.
2 14 16 14 16
Nadwy¿ka liczbymê¿czyzn nad
liczb¹ kobiet
over femalesExcess of males
Nadwy¿ka liczbykobiet nadliczb¹ mê¿czyzn
over malesExcess of females
mê¿czyzn nadliczb¹ kobiet
Excess of malesover females
Nadwy¿ka liczby
Nadwy¿ka liczbykobiet nadliczb¹ mê¿czyzn
over malesExcess of females
KOBIETYFEMALES
MʯCZY�NIMALES
KOBIETYFEMALES
KOBIETYFEMALES
MʯCZY�NIMALES
MʯCZY�NIMALES
Ryc. 4. LUDNOŒÆ WED£UG P£CI I BIOLOGICZNYCH GRUP WIEKU W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION BY SEX AND BIOLOGICAL GROUPS OF AGE IN 2009 As of 31 XII
Ryc. 5. LUDNOŒÆ WED£UG P£CI I EKONOMICZNYCH GRUP WIEKU W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION BY SEX AND ECONOMIC GROUPS OF AGE IN 2009 As of 31 XII
Ogó³emTotal
MiastaUrban areas
WieœRural areas
Ryc. 6. LUDNOŒÆ W WIEKU NIEPRODUKCYJNYM NA 100 OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM WED£UG P£CI W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
NON-WORKING AGE POPULATION PER 100 PERSONS OF WORKING AGE BY SEX IN 2009 As of 31 XII
0–14 lat years
15–6465 lat i wiêcej years and more
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
Wiek: Age:
przedprodukcyjnypre-working
produkcyjnyworking
poprodukcyjnypost-working
Ogó³emTotal
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
23
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
Wiek: Age:
73,7%
14,3%
70,5%
15,2%
74,4%
15,1%
71,5%
13,4%
8,4%
72,8%
18,8%
13,2%
69,3%
17,5%
0
10
20
30
40
50
60
70
Ogó³emTotal
MiastaUrban areas
WieœRural areas
Ogó³emTotal
MiastaUrban areas
WieœRural areas
21,2% 18,9% 19,5%16,7%
23,4% 21,8%
69,6%60,7% 70,6%
61,3%68,2%
59,9%
9,2%20,4%
9,9%22,0%
8,4% 18,3%
9,9%15,7%
9,2%17,1%
ni yŸ Mzc a¿ lê esM
Fey mtei a
b leo sK
Fey mtei ab leo sK
Fey mtei a
b leo sK
ni yŸ Mzc a¿ lê esMni yŸ Mzc a¿ lê esM
Ryc. 7. LUDNOŒÆ WED£UG P£CI, EKONOMICZNYCH GRUP WIEKU I POWIATÓW W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION BY SEX, ECONOMIC AGE AND POWIATS IN 2009 As of 31 XII
GROUPS OF
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
WOJEWÓDZTWOVOIVODSHIP
chodzieski
czarnkowsko-trzcianecki
gnieŸnieñski
gostyñski
grodziski
jarociñski
kaliski
kêpiñski
kolski
koniñski
koœciañski
krotoszyñski
leszczyñski
miêdzychodzki
nowotomyski
obornicki
ostrowski
ostrzeszowski
pilski
pleszewski
poznañski
rawicki
s³upecki
szamotulski
œredzki
œremski
turecki
w¹growiecki
wolsztyñski
wrzesiñski
z³otowski
Kalisz
Konin
Leszno
Poznañ
Powiaty Powiats
Miasta na prawach powiatuCities with powiat status
Wiek: Age:
przedprodukcyjny pre-working
produkcyjny working
poprodukcyjny post-working
Ludnoœæ w wieku nieprodukcyjnymna 100 osób w wieku produkcyjnymNon-working age populationper 100 persons of working age
80 60 40 20 0 0 20 40 60 80 100%100%
24
Ryc. 8. LUDNOŒÆ W WIEKU 25 LAT I MNIEJ W % LUDNOŒCI OGÓ£EM WED£UG GMIN, PODREGIONÓW W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION AGED 25 AND LESS IN % OF TOTAL POPULATION BY GMINAS, AND IN 2009 As of 31 XII
POWIATÓW I
SUBREGIONSPOWIATS
25
W %In %
34,1–35,0 (39, 13)
35,1–36,0 (47, 6)
33,0 i mniej and less (38, 6)
33,1–34,0 (17, 8)
36,1 i wiêcej and more (85, 2)
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
PodregionySubregions
GminyGminas
W nawiasach podano liczbê gmin i powiatów.Number of gminas and powiats is given in parentheses.
31,3%
32,7%
26
W %In %
11,1–12,0 (56, 12)
12,1–13,0 (31, 5)
10,0 i mniej and less (51, 3)
10,1–11,0 (61, 12)
13,1 i wiêcej and more (27, 3)
Ryc. 9. LUDNOŒÆ W WIEKU 65 LAT I WIÊCEJ W % LUDNOŒCI OGÓ£EM WED£UG GMIN, POWIATÓW I W 2009 R. Stan w dniu 31 XII
POPULATION AGED 65 AND MORE IN % OF TOTAL POPULATION BY GMINAS, POWIATS AND IN 2009 As of 31 XII
PODREGIONÓW
SUBREGIONS
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
PodregionySubregions
GminyGminas
W nawiasach podano liczbê gmin i powiatów.Number of gminas and powiats is given in parentheses.
13,5%
11,9%
Ryc. 10. RUCH NATURALNY LUDNOŒCI WED£UG PODREGIONÓW W 2009 R. VITAL STATISTICS BY SUBREGIONS IN 2009
GMIN, POWIATÓW I GMINAS, POWIATS AND
27
Na 1000 ludnoœciPer 1000 population
urodzenia live births
¿ywe zgonydeaths
0369
1215
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
PodregionySubregions
0,86
2,71
GminyGminas
Przyrost naturalny na 1000 ludnoœciNatural increase per 1000 population
1,01–2,00 (24, 10)
2,01–3,00 (31, 8)
3,01–4,00 (43, 9)
0,00 i mniej and less (26, 1)
0,01–1,00 (21, 1)
(81, 6)
W nawiasach podano liczbê gmin i powiatów.Number of gminas and powiats is given in parentheses.
4,01 i wiêcej and more
28
Ryc. 11. RUCH NATURALNY LUDNOŒCI VITAL STATISTICS
Urodzenia ¿ywe Live birthsPrzyrost naturalny Natural increaseZgony Deaths
Prognoza Projection
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2020 2025 2030 2035
Ogó³em Totaltys. thous.
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2020 2025 2030 2035
tys. thous. Miasta Urban areas
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2020 2025 2030 2035
tys. thous. Wieœ Rural areas
45
40
35
30
25
12
24
12
13
14
15
16
17
18
19
20
14
16
18
20
22
+
-
+
+
-
-
-+
29
P³odnoœæ – urodzenia ¿ywe na 1000 kobietw wieku 15–49 latFertility – live births per 1000 womenaged 15–49 years
47,1–49,0 (11)
49,1–51,0 (7)
45,0 i mniej and less (7)
45,1–47,0 (6)
51,1 i wiêcej and more (4)
Ryc. 12. P£ODNOŒÆ KOBIET I WSPÓ£CZYNNIKI REPRODUKCJI LUDNOŒCI W 2009 R. FEMALE FERTILITY AND REPRODUCTION RATES OF POPULATION IN 2009
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
W nawiasach podano liczbê powiatów.Number of powiats is given in parentheses.
43,6
47,0
P£ODNOŒÆ – URODZENIA ¯YWENA 1000 KOBIET W WIEKU 15–49 LAT
1000 WOMEN AGED 15–49 YEARSFERTILITY – LIVE BIRTHS PER
WSPÓ£CZYNNIKIRATES
2000 20002001 20012002 20022003 20032004 20042005 20052006 20062007 20072008 20082009 200930
35
40
45
50
0,4
0,6
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
Dzietnoœci ogólnej Total fertility
Reprodukcji brutto Gross reproduction
Dynamiki demograficznej Demographic dynamics
Wspó³czynnikiRates
dzietnoœci ogólnejtotal fertility
dynamiki demograficznejdemographic dynamics
2,0
1,5
1,0
0,5
0
Ryc. 13. ZGONY WED£UG P£CI, WYBRANYCH PRZYCZYN I POWIATÓW W 2008 R. DEATHS BY SEX, SELECTED CAUSED AND POWIATS IN 2008
Przyczyny zgonów: Causes of death:
nowotworyneoplasms
choroby uk³adu kr¹¿eniadiseases of the circulatory system
choroby uk³adu oddechowegodiseases of the respiratory system
choroby uk³adu trawiennegodiseases of the digestive system
inneother
30
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
WOJEWÓDZTWOVOIVODSHIP
chodzieskiczarnkowsko-trzcianecki
gnieŸnieñski
gostyñski
grodziski
jarociñski
kaliski
kêpiñski
kolski
koniñski
koœciañski
krotoszyñski
leszczyñskimiêdzychodzki
nowotomyski
obornicki
ostrowskiostrzeszowski
pilski
pleszewski
poznañski
rawicki
s³upecki
szamotulski
œredzki
œremski
turecki
w¹growiecki
wolsztyñskiwrzesiñski
z³otowski
Kalisz
Konin
Leszno
Poznañ
Powiaty Powiats
Miasta na prawach powiatuCities with powiat status
80 60 40 20 0 0 20 40 60 80 100 %% 100
Ryc. 14. PRZECIÊTNA LICZBA LAT DALSZEGO TRWANIA ¯YCIA DLA OSÓB W WIEKU 0 LAT LIFE EXPECTANCY AT 0 AGE
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
68
70
72
74
76
78
80
82
Mê¿czyŸni Males Kobiety Femalesmiasta urban areaswieœ rural areas
miasta urban areaswieœ rural areas
Ryc. 15. MIGRACJE WEWNÊTRZNE LUDNOŒCI NA POBYT STA£Y WED£UG P£CI I WIEKU MIGRANTÓW W 2009 R. INTERNAL MIGRATION OF POPULATION FOR PERMANENT RESIDENCE BY SEX AND AGE OF MIGRANTS IN 2009
31
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
Nap³yw do miast ze wsi
Saldo migracji Net migration
Odp³yw z miast na wieœ Outflow from urban areas to rural areas
Inflow to urban areas from rural areas
85 lat i wiêcejyears and more
80–84
75 79–
70 74–
65 69–
60 64–
55 59–
50 54–
45 49–
40 44–
35 39–
30 34–
25 29–
20 24–
15 19–
10 14–
5–9
0–4
0 300 600 1200 15000 300600 1200 1500 900 900
Ryc. 16. SALDO MIGRACJI WEWNÊTRZNYCH I ZAGRANICZNYCH NA POBYT STA£Y WED£UG PODREGIONÓW W 2009 R. INTERNAL AND INTERNATIONAL NET MIGRATION FOR PERMANENT RESIDENCE BY SUBREGIONS IN 2009
GMIN, POWIATÓW I
GMINAS, POWIATS AND
32
PowiatyPowiats
PolskaPoland
WojewództwoVoivodship
PodregionySubregions
-0,03
0,46
GminyGminas
Na 1000 ludnoœciPer 1000 population
-1,00 – -0,01 (19, 8)
0,00 – 1,00 (22, 6)
1,01 – 2,00 (18, 3)
-2,01 i mniej and less (75, 5)
-2,00 – -1,01 (20, 9)
2,01 i wiêcej and more (72, 4)
W nawiasach podano liczbê gmin i powiatów.Number of gminas and powiats is given in parentheses.
opolskie
œl¹skie
œwiêtokrzyskie
³ódzkie
lubelskie
podkarpackiema³opolskie
podlaskie
warmiñsko-mazurskie
mazowieckie
dolnoœl¹skie
lubuskie
zachodniopomorskie
opolskie
œl¹skie
œwiêtokrzyskie
³ódzkie
lubelskie
podkarpackie
ma³opolskie
podlaskie
warmiñsko-mazurskie
pomorskie
mazowieckie
dolnoœl¹skie
wielkopolskie
lubuskie
kujawsko-pomorskie
zachodniopomorskie
Mê¿czyŸni Males
Kobiety Females
wielkopolskie
Liczba migrantówNumber of migrants
W nawiasach podano liczbê województw.Number of voivodships is given in parentheses.
W nawiasach podano liczbê województw.Number of voivodships is given in parentheses.
200 i mniej and less
201–500
501–800
801 i wiêcej and more
(5)
(4)
(2)
(4)
Liczba migrantówNumber of migrants
100 i mniej and less
101–300
301–600
601 i wiêcej and more
(4)
(3)
(3)
(5)
Ryc. 17. NAP£YW MIGRANTÓW Z INNYCH WOJEWÓDZTW DO WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO NA POBYT STA£Y WED£UG P£CI W 2009 R. INFLOW OF MIGRANTS FROM OTHER VOIVODSHIPS TO WIELKOPOLSKIE VOIVODSHIP FOR PERMANENT RESIDENCE BY SEX IN 2009
Ryc. 18. ODP£YW MIGRANTÓW Z WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO DO INNYCH WOJEWÓDZTW NA POBYT STA£Y WED£UG P£CI W 2009 R. OUTFLOW OF MIGRANTS FROM WIELKOPOLSKIE VOIVODSHIP TO OTHER VOIVODSHIPS FOR PERMANENT RESIDENCE BY SEX IN 2009
33
pomorskie
kujawsko-pomorskie
Mê¿czyŸni MalesKobiety Females
578
582
115
467
306
90
219
75
68
43
188
275
54
133
482
625
762
115
639
408
81
236
95
83
51
217
283
78
133
609
457
355
46
314
231
95
392
58
32
27
181
146
31
55
329
600
497
46
379
327
108
494
90
42
24
228
191
36
58
369
Mê¿czyŸni Males
Kobiety Females
AFRYKAAFRICA
AUSTRALIAI OCEANIAAUSTRALIA
AND OCEANIAAZJAASIA
AMERYKA PÓ£NOCNAI ŒRODKOWA
NORTH AND CENTRALAMERICA
Ryc. 19. ODP£YW MIGRANTÓW Z WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO NA POBYT STA£Y DO WYBRANYCH KRAJÓW I KONTYNENTÓW WED£UG P£CI W 2009 R. RESIDENCE TO SELECTED COUNTRIES AND CONTINENTS BY SEX IN 2009
OUTFLOW OF MIGRANTS FROM WIELKOPOLSKIE VOIVODSHIP FOR PERMANENT
34
WojewództwowielkopolskieWielkopolskieVoivodship
7477
22
12
137
57
919
3
1011
21
1430
104
2116
33
3533
156250
97
21
610
1219
129141
515
opolskie
œl¹skie
œwiêtokrzyskie
³ódzkielubelskie
podkarpackie
ma³opolskie
podlaskie
warmiñsko-mazurskie
mazowieckie
dolnoœl¹skie
lubuskie
zachodniopomorskie
wielkopolskie
2LudnoϾ na 1 kmPopulation per 1 km
2
W nawiasach podano liczbê województw.Number of voivodships is given in parentheses.
100,0 i mniej and less
100,1–120,0
120,1–140,0
140,1 i wiêcej and more
(5)
(5)
(2)
(4)
Ryc. 20. GÊSTOŒÆ ZALUDNIENIA I SALDO MIGRACJI WED£UG WOJEWÓDZTW W 2009 R. POPULATION DENSITY AND NET MIGRATION BY VOIVODSHIPS IN 2009
35
pomorskie
kujawsko-pomorskie
122
a
a
Ryc. 21. LUDNOŒÆ W WIEKU PRODUKCYJNYM I NIEPRODUKCYJNYM WED£UG WOJEWÓDZTW W 2009 R. WORKING AND NON-WORKING AGE POPULATION BY VOIVODSHIPS IN 2009
Saldo migracjina 1000 ludnoœci
Net migrationper 1000 population
0
1
2
3
-1
-2
a Stan w dniu 31 XII. a As of 31 XII.
a
a
a Stan w dniu 31 XII. a As of 31 XII.
opolskie
œl¹skie
œwiêtokrzyskie
³ódzkie
lubelskie
podkarpackie
ma³opolskie
podlaskie
warmiñsko-mazurskie
mazowieckie
dolnoœl¹skie
lubuskie
zachodniopomorskie
wielkopolskie
Ludnoœæ w wieku nieprodukcyjnymna 100 osób w wieku produkcyjnymNon-working age pper 100 persons of working age
opulation
W nawiasach podano liczbê województw.Number of voivodships is given in parentheses.
53,0 i mniej and less
53,1–55,0
55,1–57,0
57,1 i wiêcej and more
(5)
(4)
(3)
(4)
pomorskie
kujawsko-pomorskie
55,0
LudnoϾ w wiekuPopulation at age
przedprodukcyjnympre-working
produkcyjnymworking
poprodukcyjnympost-working
opolskie œl¹skieœwiêtokrzyskie
³ódzkielubelskie
podkarpackiema³opolskie
podlaskie
warmiñsko-mazurskie
mazowieckie
dolnoœl¹skie
lubuskie
zachodniopomorskie
wielkopolskie
Przyrost naturalny nNatural increase p
a 1000 ludnoœcier 1000 population
W nawiasach podano liczbê województw.Number of voivodships is given in parentheses.
-0,60 i mniej and less
-0,61 – 0,00
0,01 – 1,00
1,01 – 2,00
2,01 i wiêcej and more
(2)
(4)
(3)
(3)
(4)
Ryc. 22. RUCH NATURALNY LUDNOŒCI WED£UG WOJEWÓDZTW W 2009 R. VITAL STATISTICS BY VOIVODSHIPS IN 2009
36
pomorskie
kujawsko--pomorskie
0,86
Ryc. 23. PRZECIÊTNA LICZBA LAT DALSZEGO TRWANIA ¯YCIA DLA OSÓB W WIEKU 0 LAT WED£UG WOJEWÓDZTW W 2009 R. LIFE EXPENTANCY AT 0 AGE BY VOIVODSHIPS IN 2009
Na 1000 ludnoœciPer 1000 population
urodzenia¿ywe
live births
zgonydeaths
years
Polska Poland
dolnoœl¹skie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
³ódzkie
ma³opolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
œl¹skie
œwiêtokrzyskie
warmiñsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
0
2
4
6
8
10
12
14
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 lat
Mê¿czyŸniMales
KobietyFemales
Dane uzyskane z PSR 2010 bêd¹ pomocne w podejmowanie wielu decyzji, w tym oddzia³uj¹cych bezpoœrednio na obszar rolnictwa (polityka rolna, struktura agrarna, programy dotycz¹ce rozwoju obszarów wiejskich).
Powszechny Spis Rolny 2010 to przeprowadzane na terenie ca³ego kraju badanie, pozwalaj¹ce opisaæ sytuacjê spo³eczn¹ i gospodarcz¹ polskiego rolnictwa. Spis umo¿liwi::zebranie aktualnych informacji o polskim rolnictwie,:opisanie zmian, jakie zasz³y w polskim rolnictwie od poprzedniego spisu rolnego w 2002 r.,:wykonanie zobowi¹zañ miêdzynarodowych.
m.in.
Powszechny Spis Rolny odbêdzie siê w dniach 1 IX – 31 X 2010 r.
(wed³ug stanu na dzieñ 30 czerwca 2010 r., godz. 24:00)
We wszystkich metodach zbierania danych wykorzystywany bêdzie formularz elektroniczny.
Wszystkie dane osobowe oraz dane indywidualne, zbierane i gromadzone podczas prac spisowych, s¹ poufne i podlegaj¹ szczególnej ochronie w ramach tajemnicy statystycznej.
:Podczas trwania spisu bêdzie dzia³aæ call center, gdzie pod specjalnie wyodrêbnionym numerem telefonu bêdzie mo¿na uzyskaæ informacje dotycz¹ce spisu.
:Pytania mo¿na zadawaæ na stronie internetowej www.stat.gov.pl, w czêœci „pytania do GUS” lub kierowaæ do Rzecznika Prasowego Prezesa GUS.
:e-mail: [email protected], [email protected]
Podstaw¹ prawn¹ przeprowadzenia PSR 2010 jest::rozporz¹dzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1166/2008 z 19 listopada 2008 r.
oraz uchylaj¹ce rozporz¹dzenie Rady (EWG) nr 571/88 (Dz. U. UE nr L 321 z dnia 1 grudnia 2008 r.),:ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o powszechnym spisie rolnym 2010 r. (Dz. U. z 2009 r., Nr 126,
poz. 1040).
Dane zbierane bêd¹ w nastêpuj¹cy sposób::przed rozpoczêciem spisu formularze spisowe zostan¹ zasilone danymi pochodz¹cymi z systemów
informacyjnych,:w dniach 1 IX–17 X bêdzie mo¿na dokonaæ samospisu internetowego (CAII),:w dniach 8 IX–31 X bêdzie realizowany wywiad telefoniczny przez ankieterów statystycznych
(CATI),:w dniach 8 IX– 31 X bêdzie prowadzony wywiad przez rachmistrza spisowego (CAPI).
www.stat.gov.plwww.spis.gov.pl