Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë...

30
1 Sergio Bissi, Protocolli në Clusone. në: PubblicA, n. 122006, fq. 34 Projekt ambicioz i novacionit të Komunës lombarde i cili synon, duke propozuar një transparencë në lidhje me qytetarët si dhe një efiçencë administrative gjithnjë e në rritje, të kalojë në një kohë sa më të shkurtër nga dokument letër në dokument elektronik. Funksioni i nivelit të lartë të management elektronik lejon përcaktimin e arkivave, tipologjive të dokumentave dhe profileve për klasifikimin e tyre. Chiara Conti, Ravenna i beson global service. në: Il Sole 24 Ore, 03/05/2005, fq. 7 Rast i veçantë, i vetëm në llojin e tij, në fushën e shprehjes së shërbimeve dhe global service i aktivuar nga Komuna e Ravennas. Eksperiment i besimit të drejtimit të një sërë shërbimesh, gjithmon nëpërmjet tenderave, ndërmarrjeve të jashtme nga Komuna, filluar në 2000 e më pas besuar në global service për një “paketë” shërbimesh që shkon nga përcaktimi i gjendjes së përshtatjes normative të godinave në mirëmbajtjen e tyre. Giovanni Rubini, Management i ri publik dhe vlerësimi i burimeve njerëzore. – Impenjimet e reja të Enteve Lokale. në: Quale Stato – Rivista trimestrale della Funzione Pubblica “Quale Stato”, n. 3/2000, fq. 922 Në brendësi të kuadrit të ndryshimit të madh të pretenduar nga novazioni legjislativ i Enteve Lokale, new management duhet të jetë përgjegjës për afirmimin e “kulturës së rezultatit” për të lejuar realizimin konkret të programeve të administratave. E rëndësishme është të mbështetet ideja që për të arritur këto rezultate duhet të impenjohen persona kompetentë dhe shumë të motivuar. Sergio Bissi, Autoçertifikime online. në: PubblicA, n. 122006, fq. 35

Transcript of Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë...

Page 1: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

1

Sergio Bissi, Protocolli në Clusone. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 34

Projekt ambicioz i novacionit të Komunës lombarde i cili synon, duke propozuar një transparencë në lidhje me qytetarët si dhe një efiçencë administrative gjithnjë e në rritje, të kalojë në një kohë sa më të shkurtër nga dokument letër në dokument elektronik. Funksioni i nivelit të lartë të management elektronik lejon përcaktimin e arkivave, tipologjive të dokumentave dhe profileve për klasifikimin e tyre.

Chiara Conti, Ravenna i beson global service. në: Il Sole 24 Ore, 03/05/2005, fq. 7

Rast i veçantë, i vetëm në llojin e tij, në fushën e shprehjes së shërbimeve dhe global service i aktivuar nga Komuna e Ravenna­s. Eksperiment i besimit të drejtimit të një sërë shërbimesh, gjithmon nëpërmjet tenderave, ndërmarrjeve të jashtme nga Komuna, filluar në 2000 e më pas besuar në global service për një “paketë” shërbimesh që shkon nga përcaktimi i gjendjes së përshtatjes normative të godinave në mirëmbajtjen e tyre.

Giovanni Rubini, Management i r i publik dhe vlerësimi i bur imeve njerëzore. – Impenjimet e r eja të Enteve Lokale. në: Quale Stato – Rivista trimestrale della Funzione Pubblica “Quale Stato”, n. 3/2000, fq. 9­22

Në brendësi të kuadrit të ndryshimit të madh të pretenduar nga novazioni legjislativ i Enteve Lokale, new management duhet të jetë përgjegjës për afirmimin e “kulturës së rezultatit” për të lejuar realizimin konkret të programeve të administratave. E rëndësishme është të mbështetet ideja që për të arritur këto rezultate duhet të impenjohen persona kompetentë dhe shumë të motivuar.

Sergio Bissi, Auto­çer tifikime on­line. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 35

Page 2: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

2

Gjithnjë e më i madh numri i komunave italiane që përdorin sistemin e auto­ çertifikimit on­line. Bëhet fjalë për një veprim të management me synim afrimin e qytetarit në sferat komunale.

Luca Mazzara, Marco Castellani, Vlerësimi i tr ashëgimisë së entit lokal, Milano : Ipsoa, 2006 – 45 fq. TREGUESI: *Proçesi i vlerësimit të trashëgimisë *Instrumentat kryesorë për drejtimin strategjik të trashëgimisë *Një instrument për vlerësimin e trashëgimisë së patundshme: shoqëria trashëgimore *Pyetje *Përgjigje *Bibliografia

Gjatë dhjetëvjeçarit të fundit kriza e sistemit të financave të autonomive lokale i ka çuar përballë problemit se si të financohet sasia e investimeve publike, nga momenti që kjo përbën të vetmen mënyrë për të influencuar në rritjen e territorit lokal. Në grupin e instrumentave kryesorë që mund të përbëjnë për entin opsione të vlefshme për një drejtim strategjik efikas të pasurisë së vet janë edhe krijimi, kërkesa ose edhe vetëm pjesëmarrja në shoqëri drejtimi të pasurisë.

Chiara Lupi, Një model i business për e­gov. në E­Gov, n. 11/2006, fq. 20­24

Artikulli studion fenomenin gjithnjë e më konkret të e­government, të mundësisë konkrete të qytetarit për të patur akses në informacionet e enteve të Administratës Publike dhe të ndërveprojë me ta.

AA.VV., Bilanci Social – Linjat guidë për administratat publike, Roma : Formez, 2006 – XII + 41 fq. TREGUESI: *Direktiva e Ministrit të Funksionit Public rreth rendikontit social në administratat publike *Bilanci social – Linjat guidë për administratat publike *Prezantimi *Pjesa e parë: Synimi dhe karakteristikat e bilancit social *Pjesa e dytë: Përmbajtjet e bilancit social *Pjesa e tretë: realizimi i bilancit social

Këto linja guide synojnë të orientojnë praktikat e bilancit social të administratave publike nëpërmjet përcaktimit të principeve të përgjithshme. Këto Linja guida, përveç kontributit të adoptimit të një metode të pranueshme, synojnë të përhapin kulturën e

Page 3: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

3

transparencës administrative dhe të favorizojnë krijimin e një dialogu të qëndrueshëm midis institucioneve dhe qytetarëve.

Antonella Frosoni, The Winner is: tv publike. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 38­39

Që në 2005 ishin 25 administratat publike të aderuara në çmimin “Administrata Publike që shihet –tv që flet me ty”. Ato eksperimentojnë prodhimin audioviziv si një instrument komunikimi drejt qytetarëve. Në 2006 ato ishin më shumë se 50. Një ftesë gjeniale drejtuar qytetarëve për të parë me një tjetër këndvështrim vendin ku jetojnë. Televizioni bëhet edhe mjeti i propagandës më efikas për iniciativat dhe politikat e adoptara nga Administratat Publike.

Oriano Giovannelli, Për se të r iorganizohet një Komunë. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 2004, 9 fq.

Në lidhje me ndryshimet e mëdha, kriza kombëtare, lindja dhe zgjerimi i Evropës, globalizimi i ekonomisë, i tregjeve, i financës, i Komunës është niveli institucional që demostron të ketë potencialitete më të mëdha për të ruajtur vlerat e identitetit, të demokracisë, të mbështetjes së rritjes dhe transformimeve ekonomike, të mbrojtjes së të drejtave, të mbështetjes së konkurrencës së sistemit prodhues, të novacionit teknologjik dhe kulturor për të mos qënë të prekur nga vet ndryshimi si dhe për t’u dhënë qytetarëve oportunitetet që mund të ofrohen.

Giovanni Rubini, Rimi i shërbimeve publike të qytetit të Viterbo­s. në: Azienditalia, n. 7/2003, fq. 457­461

Autori, duke u bazuar në një projekt të Komunës së Viterbo­s për riorganizimin e shërbimeve publike me rëndësi sipërmarrëse, ilustron sintetikisht aktivitetin e zhvilluar nga grupi i punës. Synimi i projektit ka qënë sigurimi i kursimeve të shpenzimeve në drejtimin e shërbimeve duke mbajtur kushte të përgjithshme cilësie për qytetarët­klientë, duke e bërë entin në gjendje të konkurojë jo vetëm me administratat publike por edhe me subjekte private.

Page 4: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

4

Sergio Bissi, Jugu në novacion. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 40­41

Kohezioni, kapaciteti për bashkëpunim, dëshira për shkëmbim midis aktorëve publikë e privatë, gjeste funksionuese në përforcimin e kompetitivitetit të territorit, në brendësi të një takimi të organizuar në Milano nga Konfindustria e Bari­t. Tematikat kryesore të trajtuara i përkasin rëndësisë së krijimit të një rrjeti protagonistësh kryesorë të ekonomisë (ndërmarrje e institucione) me synim krijimin e një sistemi të integruar; rreth rolit të hapjes së tregjeve ndërkombëtare për të mos mbetur vetëm lokalë; rreth kërkesës së bankave për të hyrë në kapitalin risk të ndërmarrjeve të vogla.

Rachele Nocera, Kështu Bashkia është një biznes. në: Il Sole 24 Ore, 08/12/2003, fq. 12

Rreth bazave të best­pratice dhe të të rejave legjislative korrente, autori përshkruan një proçes, i ndarë në dy faza të ndryshme por plotësuese të njëra­tjetrës, që lejon të vendosen në brendësi të arkave të administratave të përfshira në këtë proçesnjë shifër të lartë të burimeve shtesë.

Giovanni Rubini, Riorganizimi i shërbimeve publike lokale të Komunës së Imper ia­s. në: Comuni in Rete, n. 21­22/2003, fq. 5

Komuna e Imperia­s ka nisur një proçes interesant riorganizimi të modaliteteve të drejtimit të disa shërbimeve publike të qytetit. Nëpërmjet besimit të disa shërbimeve shoqërive specifike, Komuna, falë kursimeve të konsiderueshme, ka grumbulluar burime domethënëse me destinacion financimin e planeve të reja të investimit.

Giovanni Rubini, Proçesi i tr ansformimit dhe pr ivatizimit të një ndërmar r je speciale. në: Azienditalia, n. 3/2001, fq. 157­162

Page 5: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

5

Shërbimet kryesore publike të Komunës së Pesaro­s janë drejtuar, qysh nga 1994, nëpërmjet dy ndërmarjeve bashkiake. Më pas ndërmarrja A.S.Pes. ka zëvendësuar dy ndërmarrjet e meparshme, duke konservuar karakteristikat e veçanta. Në vijim Këshilli Bashkiak gjeti në këtë ndërmarrje instrumentin më të përshtatshëm për të siguruar më shumë mundësi të shërbimeve publike lokale në një nivel territorial më të gjerë.

Donato A. Limone, Drejt një administr imi pa kar të. Demater ializimi. në: E­gov, n. 9/2006, fq. 18­19

Kalimi nga dokumenti letër në atë digjital duket gjithnjë e më shumë një ëndërr e realizueshme. Itinerari, edhe pse parashikohet akoma i gjatë dhe i vështirë pavarësisht nga parashikimet pozitive, lejon përgjysmimin e kohës së pritjes për qytetarin (ose për ndërmarrjen) për të marrë çertifikata e dokumenta, përveç reduktimit të dukshëm të kohëzgjatjes në proçedura duke shtuar kështu edhe një rikuperim të burimeve njerëzore në brendësi të entit publik.

Roberto Fazioli, Giovanni Rubini, Riforma e shërbimeve publike lokale e filluar në Pesaro. në: Il Sole 24 Ore, 31/07/2001, fq. 4

Pas doktrinës së novacionit administrativ të ligjeve Bassanini, Komuna e Pesaro­s ka përshpejtuar reformën e sistemit të shërbimeve publike lokale të përfshirë në DDL 7042. E gjithë taktika është diskutuar me forcat politike dhe është vlerësuar përgjigja më e përshtatshme me nevojat e tutelimit të interesave të përbashkëta dhe të zhvillimit të kapitalit njerëzor.

Sergio Bissi, Teknologjitë në Urp në Jug. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 42­43

Akses në site internet dhe në shërbimet on­line funksionale, si përgjigje telematike në kohë të shkurtër: e­government proçedon me zhvillimin e vet në Urp të Italisë së Jugut, përveç disa prolemeve të “komunikimit”. Në fakt asnjë nga strukturat e marra në studim nga sondazhi i realizuar në kuadrin e një projekti specifik ka adoptuar një

Page 6: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

6

kartë Shërbimesh të vetën, shpërndan Karta shërbimesh në lidhje me shërbimet komunale dhe të përdorimit publik.

Elena Giordano, Komunikimi i fiskalitetit nëpërmjet ngjar jeve. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 45

Eksperienca e përfituar nga Komuna e Ferrara­s e cila ka grupuar edukimin, artin, ngjarjet, për të transmetuar informacione rreth fiskalitetit, në veçanti për të informuar rreth Shërbimit të ri fiskal i aftë t’u japë qytetarëve dhe ndërmarrjeve një seri të dhënash specifike. Shkalla e sadisfaksionimit, si për iniciativat e promovimit ashtu dhe për sportelin e ri, ka qënë e lartë.

Giovanni Rubini, Trashegimia e patundshme si «asset» ekonomiko financiar . në: Azienditalia, n. 5/2006, fq. 357­360

Ndryshimet e viteve të fundit ka treguar nevojën për një përdorim të ndryshëm të pasurisë së patundshme të enteve lokale. Me anë të një management ekonomik aktiv dhe me anë të përdorimit të instrumentave si shoqëritë e “spin­off” të patundshme pasuria transformohet në një mundësi që ndihmon përballimin e kostove të shërbimeve dhe përbën një levë ekonomiko­financiare në mbështetje të investimeve.

Oriano Giovannelli, Për se komunat duhet të bëjnë planifikimin strategjik. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 2004, 9 fq.

Autori mbështet idenë që Planifikimi Strategjik i një komune mund të jetë funksional për një aktivitet planifikimi social e ambiental, duke bërë të mundur që ky Planifikim të mos mbetet thjesht në një nivel empirik por të ketë referimente konkrete e të verifikuar në politikat qëndrore si ato të cituara për ambientin dhe sektorin social.

Page 7: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

7

Mario dal Forno, Pakti ynë me qytetarët. në: Le province, n. 6 nov/dic 2005, fq. 52­55

“Kuptimi” i veprimit të qeverisë, përfshirja e punonjësve dhe dhënia e përgjigjeve. Provinca e Ancona­s ka vendosur të ofrojë një kuadër leximi për të gjitha veprimet e veta administrative. E gjithë kjo sepse shpesh i kërkohet kujt qeveris të shpjegojë punën e vet, rezultatet e arritura jo vetëm në terma ekonomiko­financiarë, por mbi të gjitha në terma efikasiteti.

Miranda Bassoli, Giovanni Rubini, Management i r i publik. Objektivat e novacionit të administratave publike dhe roli i general management. në: Comuni D’Italia, n. 6/2000, fq. 847­860

Një debat i vlefshëm rreth rolit të new management publik dhe në veçanti të general management duhet përballuar duke patur parasysh përputhjen ndër objektivat e perfeksionimit të efiçencës, të efikasitetit të veprimit administrativ dhe të përmirësimit të cilësisë së shërbimeve që administratat lokale duhet të ndjekin, dhe instrumentat e kompetencat që shërbejnë për të arritur këto objektiva.

Giovanni Rubini, Enti zbulon qytetarët konsumatorë. në: Guida agli Enti Locali, n. 14/2000, fq. 18­21

Administratat lokale duhet të përballen me kërkesën e veçantë që vjen nga territori dhe të përmirësojë efiçencën dhe cilësinë e shërbimeve të ofruara. Kapaciteti në drejtim, projekte specifike, verifikime dhe kontrolle, përfshirje dhe trajnim të vazhdueshëm të punonjësve janë elementë përcaktues për të arritur një nivel të lartë cilësie.

Laura Servidio, Novacioni që nuk egziston. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 48­51

Italia, ashtu si një numër i lartë vendesh të tjera evropiane, është impenjuar në një proçes gjithnjë e më transformues të shërbimee publike. Në Itali e­Government, pas disa vitesh të projekteve pilotë, duhet të përballojë një proçes novativ që nuk zhvillohet në mënyrë homogjene. Të gjithë qytetarët duhet të përfshihen në këtë fazë

Page 8: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

8

zhvillimi nëpërmjet përforcimit të pjesëmarrjes dhe demokracisë, dhe çdo “efiçencë” duhet të transformohet në realitet.

Giovanni Rubini, Vlerësimi i drejtuesve: r asti i Pesaro­s. në: Azienditalia, n. 5/1999, fq. 276­280

Vlerësimi i drejtuesve është një proçes i rëndësishëm dhe i nevojshëm i cili lejon të realizohen modalitete më të mira drejtimi të enteve lokale. Kjo lejon, gjithashtu, arritjen e objektivave të ndryshëm si transparenca dhe barazia në proçeset vlerësuese të management.

Giovanni Rubini, Ndryshimi dhe novacioni në entet lokale: r oli i drejtor it të përgjithshëm. në: Comuni D’Italia, n. 6/1998, fq. 857­866

Figura e drejtorit të përgjithshëm është futur në organikën e enteve lokale falë një dispozite të ligjit 127/97. Kjo figurë, shumë e favorizuar sepse mund të punësohet drejtëpërdrejtë nga enti i interesuar, nuk përdoret shpesh.

Sabrina Attorrese, Wi­Fi e Rfdi për shëndetsinë dhe utility. në PubblicA, n. 12­2006, fq. 52­55

Sipas një studimi të kryher në bashkëpunim me School of Management të Politeknikumit të Milano­s, përdorimi i teknologjive të ndryshme komunikuese si rrjete fikse, rrjete celulare, rfdi e wireless, mund të ndihmojnë Administratat Publike të përmirësojnë strukturën e vet të brendshme në terma të efiçencës, por edhe të cilesisë së shërbimit të ofruar. Përfitimet nga përdorimi i këtyre teknologjive janë edhe të tipit ekonomiko­financiar e si të tilla lehtësisht të matshme.

Giovanni Rubini, Impenjimet e r eja të Enteve Lokale. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 2001, 9 fq.

Page 9: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

9

Artikull, që konstaton një ndërhyrje të autorit në Takimin e Riccione­s më 25 Maj 2001, përballon tematikën e vlerësimit të personave dhe të rolit që në këtë fushë duhet të drejtojë entet lokale.

Giovanni Rubini, Instr umentat e management për të drejtuar mar rëdhëniet midis politikës dhe str ukturës. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 2001, 9 fq.

Autori afirmon që një administratë lokale më e mirë nuk krijohet vetëm nëpërmjet dispozitave ligjore të parashikuara nga Shteti. Padyshim ato mund të favorizojnë proçeset novative por në të njëjtën kohë në brendësi të administratave lokale nevojitet një vullnet i fortë politik për të shfrytëzuar mundësitë e ofruara nga legjislacioni i ri.

Elena Giordano, 9 miliard euro për kër kimin në Ict. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 61

Bashkimi Evropian në kuadër të një programi strategjik pune synon të investojë 9 miliardë euro në studimin Itc. Drejtimi do t’i besohet enteve të veçanta në territor, objektivi i investimit është favorizimi i rritjes ekonomike në disa mikrozona: shëndetsi, shkenca njerëzore e social­ekonomike, shoqëri të informacionit, etj.

Giovanni Rubini, Instr umentat e Drejtimit të Përgjithshëm për të përmirësuar efiçencën e Administratave dhe cilësine e shërbimeve të ofr uara. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 2000, 5 fq.

Përballë ndryshimeve të sjella nga ligjet e reformës, proçesi i novacionit të administratave lokale akoma nuk po niset dhe nuk po stabilizohet. Këto vonesa duhet të eliminohen sa më shpejt të jetë e mundur pasi administratat lokale kanë marrë detyra të reja që u janë shtuar atyre tradicianale dhe që bëjnë akoma më urgjente për më shumë realizimin e proçesit të rinovimit.

Page 10: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

10

Sergio Bissi, BE: sa shërbimedisponibël on­line? në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 58­60

Disa vende të BE kanë realizuar një shkallë të lartë përmirësimi të cilësisë në fushën e shërbimeve elektronike ndaj qytetarëve dhe ndërmarrjeve. Aktualisht vendi leader në sektor është Austria. Ky sukses mund t’i dedikohet centralizimit të programeve të e­Government të realizuar me sukses në dy vitet e fundit.

Giovanni Rubini, Kontraktimi integr ues, një impuls në reformën e administratës publike. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 1999, 5 fq.

Qytetarët ndihen gjithnjë e më shumë pjesëmarrës në mbulimin e kostove të shërbimeve, kjo bën që ata të kërkojnë shërbime efikase dhe me cilësi të lartë. Ligjet e reja të reformës që kanë përfshirë administratën publike kanë rritur nivelin e kërkesës nga ana e qytetarëve për shërbime me cilësi të lartë.

Sergio Bissi, Kapitali i per formances. në: PubblicA, n. 11­2006, fq. 32­34

Në vitet e fundit është konfirmuar, më parë në ndërmarrjet private dhe më pas në administratat publike, Performance Management Strategjik, instrument drejtues me rëndësi të veçantë. Kjo lejon monitorimin e nivelit të performance të enteve edhe në aspektet me komplekse.

Giovanni Rubini, Bur imet njerëzore dhe për fshir ja. në: http://www.daedala_pesaro.it/area_download/articoli, 1997, 6 fq.

Proçesi i novacionit në të cilin janë përfshirë entet lokale zhvillohet vetëm nëse përfshihen dhe motivohen punonjësit. Kjo vlen më shumë për ato degë të entit që ofrojnë shërbime, cilesia e të cilave është e garantuar nga profesionaliteti dhe sjellja e personave.

Page 11: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

11

Sergio Bissi, E­procurement i Administr atës Publike dhe ekonomitë lokale. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1403, 13/01/2996, 3 fq.

Praktikat e e­procurement (tregu elektronik, aste telematike etj.) janë një nga të rejat në të ardhmen e blerjeve të Administratës Publike. Këto modalitete lejojnë shpejtësi dhe thjeshtësim të modaliteteve të blerjes, kursim në drejtimin e proçeseve, garanci të cilësisë së produkteve dhe të shërbimeve.

Sergio Bissi, Rrënjët e një organizimi të mirë. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1350, 25/01/2005, 2 fq.

Kultura e ndërmarrjes e aplikuar në brendësi të Administratës Publike shërben për të realizuar një thjeshtësim administrativ. Në këtë kuadër roli i koordinatorit nuk ka vlerë “politike” dhe në bazë të ligjeve specifike që i rregullojnë, drejtuesi është më autonom dhe përgjegjës.

Federica Serva, Statistika si instr ument vendimmarr je. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1358, 11/02/2005, 2 fq.

Artikulli i referohet një eksperience të Rajonit të Campania­s e cila po synon shumë në teknologjitë e reja të punesimit. Objektivi i këtij projekti ambicioz është evolimi i të dhënave statistike në instrumenta operativë për Organet e qeverisë rajonale. Ky sistem lejon përhapjen e njohurive përtej kuadrit të vendimmarrjes politike, drejt administratorëve lokale, ndërmarrjeve, kërkuesve, qytetarëve.

Mario Salvatori, Një Administratë Publike jolargpamëse. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1361, 23/02/2005, 2 fq.

Artikull kompleks dhe shumë teknik, i drejtuar në mënyrë specifike menaxherëve të rinj të drejtimit publik. Merr në shqyrtim normativat dhe teknikat që rregullojnë tenderat e Administratës Publike. Këto, afirmon autori, duhen riparë dhe modifikuar mbi të gjitha për të përshpejtuar tenderat dhe për të lehtësuar vendimet dhe zgjidhjet. Nuk duhet harruar fakti që tenderi është një nga instrumentat më të vlefshëm që Administrata Publike mund të përdorë në drejtimin e shërbimeve.

Page 12: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

12

Elisa Bonollo, Accountability i Rajonit dhe sistemi i bilancit. Eksper ienca në ballafaqim. në: Azienda pubblica, n. 2/2006, fq. 245­271

Proçesi gjithmonë konstant i novacionit dhe transformimit të enteve rajonale shtyn në bërjen e tyre më “përgjegjëse” e më “rendikontabile” (accountable) në drejtim të subjekteve me të cilat bashkëvepron. Kjo do të thotë mbi të gjitha të jesh në gjendje për të kuptuar në menyrë konstante çfarë është realizuar, në mënyrë transparente dhe të besueshme.

Sergio Bissi, Interesa në Komunë për drejtimin e shër bimeve. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1383, 05/04/2005, 2 fq.

Artikull­intervistë me Mara Bernardini, drejtoreshë e përgjithshme e Komunës së Modena­s. Figurë ekzemplare e menaxherit në shërbim të Administratës Publike, Bernardini shpjegon detyrat e rolit të saj, para së gjithash detyrën për të ofruar shërbime cilesore qytetarëve. Kjo sjell nga ana e Entit një impenjim për të mos punuar vetëm me mendimin e çdo dite por me idenë e një këndvështrimi të zgjeruar në një sistem të integruar.

Laura Servidio, Katër piataforma, njëzet e pesë shërbime. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1391, 05/05/2005, 2 fq.

Teseo është një iniciativë e lindur në brendësi të planit të e­government realizuar nga katër komuna veneti (Verona, Villafranca, S.martino Buonalbergo, S.Giovanni Lupatoto) e që synon: të ofrojë shërbime efikase dhe të integruara; të zotërojë të dhëna të sigurta “të normalizuara” e valide; të identifikojë me siguri përdoruesin; të zotërojë instrumenta elektronikë (firma digjitale dhe posta e çertifikuar).

Page 13: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

13

Antonino Colombo, Elena Garavaglia, “Modelet e organizimit, drejtimi dhe kontr olli” në bazë të D.LGS. N. 231/2001 në kontekstin e Corporate Governance. në: Il Controllo nelle Società e negli Enti, luglio­ottobre 2006, Fascicolo IV­V, fq. 421­508

Mosndershmëria e shumë administratorëve publikë të paskrupullt nuk ka ndeshur në barriera të forta si në sistemet e shoqërive përtej oqeanit si në sistemet evropiane, duke provokuar reagimin e legjislatorëve të interesuar edhe pse veprimet e tyre kanë qënë në shumë raste efikase. Në brendësi të një eseje teknike dhe të artikuluar, dy autorët shpresojnë në zhvillimin e një “kulture kontrolli” të menaxherëve si në kuadrin privat ashtu dhe publik, mbi të gjitha aty ku mekanizmat e autorregullimit dhe autokontrollit lënë për të dyshuar.

Michele Bertola, Të provosh të ndryshosh Administratën Publike. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 18­19

Artikull esplikativ i mendimeve të autorit, drejtor i përgjithshëm i Komunës së Cesena­s, përsa i përket rolit të Drejtorit të Përgjithshëm në një administratë publike. Ky pozicion kërkon kompetenca dhe instrumenta të vlefshëm, duke marrë në konsideratë faktin që personat e thirrura për të kryer këtë detyrë janë të detyruar të ballafaqohen me disa “vlera” që verifikojnë kapacitetet teknike te individit dhe tregojnë koherencën midis stilit personal dhe instrumentave profesionale.

Tiziana Sforza, ICT për kulturën. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 22­24

Intervistë me Antonella Recchia, drejtoreshë e përgjithshme për novacionin teknologjik dhe për promovimin pranë MiBAC (Ministria për të Mirat dhe Aktivitetet Kulturore). Afirmimi i insfrastrukturave dhe aplikimeve të Information Comunication Technology bëjnë që Italia të jetë në pararojë në programet e përhapjes në web të memorjeve kulturore digjitale. Një seri projektesh të përpunuara dhe të aplikuara në trashëgiminë italiane të të mirave kulturore po nxit përhapjen e njohurive në internet, ashtu si i parashikuar nga direktivat specifike evropiane e kombëtare.

Page 14: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

14

Eleonora Cardillo, Giuseppe Di Dio, Silvia Molina, Mekanizmat e accountability dhe pr oçeset e konvergjencës drejt modeleve të r endikontit në entet lokale. Rivista Italiana di ragioneria e di Economia Aziendale, n. 9­10/2006, fq. 553­568

Çështja e rendikontit në brendësi të entit dhe të transparencës është gjithnjë e më shumë nën dritën e reflektorit në kuadër të management publik. Aspektet specifike dhe përgjegjësitë e ndryshme si dhe modelet interpretuese të rendikontit janë baza e studimeve më të fundit në fushën e rendikontit e transparencës si dhe të kapacitetit për të vlerësuar punën e bërë).

Massimo Riolfatti, Me sytë nga e ardhmja. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 26­29

Në një kohë sa më të shkurtër është e nevojshme të realizohet nje rritje e alfabetizimit informatik të qytetarëve për të hyrë në një situatë ku rrjetet janë të lidhura me njëra­ tjetrën brenda një rrjeti akoma më të gjerë. Ky rrjet teknologjik u lejon qytetarëve dhe administratorëve të jetojne qytetin si “nyjë” e një sistemi global në gjendje të mbrojnë zhvillimin sostenibël ne brendësi të Vendit.

Elena Giordano, Komuna e Tor ino­s analizon bler jet e veta në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 32­33

Qysh nga 2005 kryeqendra piemontese përdor mundësitë e ofruara nga përdorimi i një instrumenti specifik monitorimi i aplikuar për blerje. Bëhet fjalë për të ashtuquajturin “kruskot vendimmarrës” ku efektet dhe përfitimet mund të përmblidhen kështu: 1) vizualizim i axhornuar i situatës komplesive të blerjeve; 2) mundësi revizionimi të sistemit të blerjeve për të vlerësuar më mirë kostot dhe përfitimet; 3) shtim i mundësive financiare të Komunës; 4) mbështetje të analizave të kontrollit të drejtimit.

L. Laperuta, nën kujdesin e, Management Publik, Roma : Simone, 2006 – 304 p. TREGUESI: *Hyrje në management publik *Organizimi i Administratës Publike *Sistemi i Administratës Publike *Modelet organizative * Management i burimeve njerëzore *Ekonomia, efikasiteti dhe efiçenca *Planifikimi dhe programimi strategjik *Sistemi i kontrolleve *Strategjia e cilësisë në Administratat Publike *Strategjia e

Page 15: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

15

komunikimit *Strategjia e informatizimit *Nocione dhe instrumenta të kontabilitetit drejtues

Fenomeni i rinovimit të modeleve organizative dhe të teknikave drejtuese publike, nën një metodologji drejtuese (new public management), shtyjnë entet publike në një kulturë të përqëndruar në rezultatet dhe programet sesa në proçedura. Një logjikë që ëndërron një administrativë publike që kushton më pak dhe që funksionon më mirë, në shërbim të ndërmarrjeve dhe të qytetarëve.

Elena Giordano, Aniene, qytetarët janë on­line. në: PubblicA, n. 12­2006, fq. 44

Territori i komunitetit malor të Aniene në provincën e Romës, e përbërë nga 33 komuna, falë edhe një plataforme të e­learning u lejon të gjitha komunave të jenë në rrjet dhe çdo qytetari të jetë i informuar rreth iniciativave të bashkive të veçanta. Kjo lejon një përmirësim të qytetarëve në jetën e komunitetit.

Cremonini Graziano, Shërbimet publike lokale dhe customer satisfaction: nje sondazh në Emilia Romagna në: Management delle utilities, n. 2, 2005, fq.61 – 66

Reforma e titullit V të Kushtetutës, të paktën deri sa të modifikohet, u jep Rajoneve një rol qëndror në fushën e Shërbimeve publike dhe të utilities. Ky kontribut evidenton një sadisfaksion të popullsisë rajonale rreth shërbimeve publike të marra në konsideratë edhe pse mungojnë zona pozitive e zona problematike. Padyshim këto tipa sondazhesh duhen përforcuar në të gjithë Vendin, dhe jo vetëm në ato rajone ku shërbimet publike funksionojnë mirë; është e nevojshme që përmirësohen teknikat, që kërkimet të realizohen nga subjekte të pavarura dhe që kur dalin në pah problemet, të kenë instrumenta efikasë për t’i zgjidhur. Cremonini, president i Konfshërbimeve të Emilia Romagna, përfundon duke kujtuar sesi në kuadër të liberalizimit potencial në cilësinë e shërbimeve është një faktor kompetitiv thelbësor.

Costantino Francesco, Di Gravio Giulio, Napolitano Nicola, Tronci Massimo, Realizimi i një pr ojekti të “Knowledge management” si levë strategjike të ndërmar r jes

Page 16: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

16

në: De Qualitate, n. 8, 2005, fq. 24 ­ 32

Për të mbijetuar në një ambjent tregu kompetitiv si ai bashkëkohor, ndërmarrjet i besohen gjithnjë e më shumë drejtimit dhe kapitalizimit të burimit kritik “njohuri”. Në këtë sens prej disa vitesh po asistohet në një rritje të fortë të numrit të ndërmarrjeve që synojnë realizimin e projekteve të Knowledge Management: proçesi i transformimit të një ndërmarrjeje “knowlegde oriented” duhet të përfshijë jo vetëm aspektin teknologjik por mbi të gjitha atë kulturor dhe organizativ. Duhen eliminuar pengesat kulturore si rezistencë ndaj ndryshimit dhe bashkëpunimit të brendshëm, duke promovuar organizimin e orientuar drejt ndarjes së njohurive si burim parimar.

Volpe Giovanni, Sistemi cilësi si guidë në ndryshimin organizativ në: De Qualitate, n. 8, 2005, fq. 33 ­ 36

Ndryshimi është thelbësor për çdo organizatë për arsye që i përkasin: aspekteve organizative, aspekteve teknologjike e produktive, aspekteve në lidhje me tregun dhe me kërkesat e klientit, aspekteve në lidhje me kontekstin legjislativ e normativ. Në këtë fazë përcaktohen stile të ndryshme të management: management konservator (pak i hapur ndaj situatave të riskut sipërmarrës e drejtues) dhe management novativ (me orientim eksperimentimin si në drejtim ashtu dhe në qëndrimin sipërmarrës). Roli i management në ndryshimin organizativ duhet t’i përkasë këtyre aktiviteteve: studime të kontekstit, studime organizative, ripërcaktim të mission të ndërmarrjes, përcaktim i strategjive afatshkurtër e afatmesëm, zhvillim i burimeve njerëzore, verifikim i çdo veprimi, përmirësim.

Marcuccio Manila, Steccolini Ileana, Valotti Giovanni, Rendikonti social për entet lokale në këndvështr imin strategjik: një model r efer imi në: Azienda Pubblica, n. 3, 2004, fq. 365– 393

Një numër në rritje i enteve lokale italiane po adopton forma të rendikontit social vullnetar. Pas diskutimit të rolit që bilanci social mund të marr në pergjigje ndaj nevojave të accountability nga ana e enteve lokale dhe pas prezantimit të modeleve kryesore egzistuese në leteraturë me temë rendikontin e performance “në tërësi” (jo vetëm ekonomiko­financiar, por edhe social e ambiental), propozohet një model i parë me përmbajtje rendikontin social të orientuar drejt strategjisë.

Page 17: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

17

Pilonato Silvia, Dimensioni str ategjik në reformën e enteve lokale në Zelandën e Re: r asti i Chr istchurch City Council në: Azienda Pubblica, n. 3, 2004, fq. 395 – 415 Reforma e nisur e qeverisë lokale në Zelandën e Re, krahas elementëve tipikë të New Public Management, ka nxjerrë në pah disa specifika në lidhje me proçesin strategjik dhe elementë të pjesëmarrjes së komunitetit lokal. Christchurch City Council, në veçanti, përfaqëson një realitet që ka koordinuar mirë të gjithë këta elementë para hyrjes në fuqi të normativës, duke zhvilluar një proçes strategjik që bazohet në veçanti që zhvillon një proçes strategjik i bazuar në marrëdhëniet kritike si të brendshme ndërmjet politikanëve dhe drejtuesve ashtu dhe të jashtme ndërmjet politikës dhe komunitetit lokal. Paraqet kështu një rast interesant për aspektet e reja në kontekstin e enteve lokale italiane.

Perrone Paolo, Përgjegjësia sociale e enteve lokale dhe komunikimi i r ezultateve in: Azienda Pubblica, n. 2, 2004, fq. 283 – 307

Rritet përgjegjësia sociale e enteve lokale në lidhje me subjektet e interesuara (stakeholder) me një tjetër këndvështrim të problemit të matjes, prezantimit dhe komunikimit të rezultateve të politikave publike. Përgjegjësia sociale kushtëzon si sistemimin e programimit dhe kontrollit të entit ashtu dhe modalitetin e komunikimit. Behet fjalë për elementë të rëndësishëm për të garantuar cilësinë informative ndaj dokumentave te rendikontit, ndër ta një rol novativ i jepet Bilancit të mandatit.

Sergio Bissi, Qyteti duhet të garantojë të ardhmen në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1394, 2005

Administrata publike është një nga sektorët që në vitet e fundit ka realizuar numrin më të madh të novacioneve, duke u rreshtuar me kushtet e sektorit privat. Sfida e vërtet e manager publik është impenjimi për të bërë strukturën publike që drejton gjithnjë e më të kujdesshme ndaj nevojave të qytetarit. Përveç kësaj duhet të kujdeset që shërbimi i ofruar të jetë jo vetëm operativ dhe funksionant me të gjitha garancitë, por duhet të jetë i pajisur me një seri shërbimesh shtesë.

Sergio Bissi, CRM? City Relationship Management në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=986, 2003

Page 18: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

18

Një “Citizen Centric Service Improver” ofron zgjidhje për të rikrijuar proçeset e administratave publike për të fokalizuar rreth nevojave dhe rreth sadisfaksionimit të qytetarit. Ky është misioni i aktivitetet e adminisratave publike që në këtë moment të veçantë, mund të vënë në përdorim marrëdhëniet me ndërmerrjet private. CRM është një proçes i orientimit të sistemeve organizative të Administratës Publike, aty ku teknologjia është një faktor i rëndësishëm.

Federica Serva, Manager , për të favor izuar novacionin në Administr atën Publike në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=955, 2003

Itinerari i profesionalitetit në adminitratën publike është në një zhvillim radikal pasi tashmë tenton të marr eksperiencat dhe kompetencat e maturuara në sektorin privat me synim realizimin e novacioneve dhe të mutacioneve të indikuara nga ligji Bassanini. Në vazhdim të “Master in City Management” të mbajtur pranë Universitetit të Ferrara­s në 1997, disa prej pjesëmarrësve kanë vendosur të bashkohen në një shoqatë (Associazione City Management) me synim informimin rreth fushave të interesit për të gjithë të interesuarve ndaj proçesit të novacionit në Administratën Publike.

Laura Servidio, Drejt kulturës së shërbimit në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1171, 2004

Tashmë është një detyrim për administratat publike, impenjimi gjithnjë e më shumë në një politikë të dëgjimit të klientëve, me një objektiv të dyfishtë: të kuptojë nevojat dhe të ofrojë shërbime me cilësi të lartë. Kjo sepse politikat e reformës të ndërmarra tashmë qysh nga vitet nëntëdhjetë, zhvillimi i një shoqërie të globalizuar, zhvillimi i sektorit të tretë, kërkesa e përdoruesve gjithnjë e më e veçantë, imponojnë një kujdes më të veçantë ndaj nevojave të qytetarëve dhe një personalizim të shërbimeve të ofruara kolektivitetit.

Ruben Razzante, Trajnimi: “dimensioni konstant dhe thelbësor i punës” në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1307, 2004

Page 19: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

19

Trajnimi i personelit publik është me rëndësi të veçantë për rritjen e kulturës menaxheriale të administratave publike. Trajnimi i personelit, në fakt, përveç lejimit të drejtimit më të mirë të burimeve njerëzore në brendësi të entit, lejon një specializim më të madh të punës me synim objektivin thelbësor të sadisfaksionimit të kërkesave të përdoruesit.

Lucio Stanca, Apovohet “Magna Char ta” e Administratës Publike digjitale në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1353, 2005

Faza e novacionit digjital për transformimin e modernizimin e administratave publike mund të konsiderohet një revolucion i vërtet i ndërmarrjes italiane të shërbimeve. Ky “revolucion” i ofron makinës administrative një instrument që garanton efiçencë e transparencë, afron me qytetarët dhe ndërmarrjet, eliminon kalimin e kartave dhe redukton rradhët dhe proçedurat burokratike.

Rosa Maria Di Giorgi, Risqet e vrapimit drejt e­gover nment në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1152, 2004

Nëse është e vërtet që në vrapimin drejt zhvillimit të e­government roli i koordinimit të strategjive i duhet besuar Enteve Lokale dhe Rajoneve, është gjithashtu e vërtet që risku më i madh është që Autonomitë të mos jenë në gjendje të realizojnë objektivat. Prandaj është e nevojshme të zhvillohen mbi të gjitha kushtet politike, sociale dhe kulturore derisa të rritet e­government.

Ruth Rennie, Si mbështetet novacioni në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1402, 2005

Studime të shumta janë realizuar gjatë viteve të fundit për të testuar rreth promovimit të novacionit në administratat publike. Të gjitha këto studime konkordojnë në faktin që shtytja në novacion varet nga fakti që administratat publike veprjnë në një kontekst dinamik ku nevojat e përdoruesve për shërbime janë në ndryshim të vazhdueshëm, duke i detyruar kështu të modifikojnë në mënyrë konstante aktivitetin e vet dhe rritjen e cilësisë së shërbimeve të ofruara.

Page 20: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

20

Angelo Italiano, E­Gov, momenti i konsolidimit në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1437, 2006

Trend i ri i administratave publike konsiston në faktin që në customer service leadership do të karakterizohet nga kapaciteti i krijimit të një raporti stabël dhe afatgjatë midis qytetarëve dhe administratës. Kjo mund të realizohet falë përmirësimit komplesiv të cilësisë së shërbimeve të ofruara, nëpërmjet funksioneve të e­ Government tashmë i adoptuar nga një numër i lartë e në rritje konstante i administratave. Ky artikull i shkurtër tregon shembuj të praktikave te adoptuara në disa vende (Australi, Kanada, Danimarkë, Francë, Japoni, Irlandë, ShBA, Singapor, etj…) me performance të lartë në ofrimin e shërbimeve on­line.

Sergio Bissi, Situata e Kar tave të shërbimeve në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=1441, 2006

Nga raporti i kërkimit të realizuar nga Cittadinanzattiva, i prezantuar në fund të muajit Shkurt 2006, del në pah që kur të flitet për kartat e shërbimeve duhet më parë të përcaktohen (e të konsiderohen) jo vetëm si thjeshtë “karta shërbimesh”, por mbi të gjitha “karta të cilësisë se shërbimeve”. Të dhënat e grumbulluara, të vendosur në një bankë të dhënash, paradoksalisht tregojnë që në 12 vjet është investuar më shumë rreth sasisë së kartave të shërbimeve sesa rreth cilësisë.

Leda Matteuzzi Mazzoni, Angelo Paletta, Ekonomia e management i ndërmar r jes publike. Probleme histor ike dhe evolutive, Bologna : Clueb, 2006 – 349 fq. TREGUESI: *Profile historike dhe evolutive të ndërmarrjeve të sektorit publik *Ndërmarrje dhe administratave publike jo territoriale. Modifikime strukturale të ndërmarrjeve *Modifikim strukturale të ndërmarrjeve publike territoriale (Shteti, rajone, Ente Lokale) *Drejtimi publik *Kushtet e ekuilibrit të drejtimit *Programimi dhe kontrolli drejtues në ndërmarrjet publike *Principe dhe metoda kontabile *Riformat menaxheriale të sektorit publik: një pikëpamje ndërkombëtare *Përdorimi i mekanizmave të tregut për shpërndarjen e shërbimeve publike *Një kërkim empirik rreth përfundimeve të strategjive *Analiza teorike e New Public Management: paradigma, paradokse e prospektiva të kërkimit *Riferimente bibliografike

Kjo vepër përbën një kontribut të rëndësishëm në doktrinën ekonomike të ndërmarrjeve në kuadrin e ekonomisë së Ndërmarrjeve Publike. Evidentohet nevoja

Page 21: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

21

që entet publike të trajtohen si ndërmarrje të vërteta, sepse të tilla janë nevojat që ato kanë. Kështu nënvijëzohet nevoja e një drejtimi menaxherial të entit, si koherent me principet e ekonomisë së ndërmarrjeve.

David Osborne, Ted Gaebler, Të drejtosh dhe të qever isësh. Një pr opozim për r ibërë administratën publike, Milano : Garzanti, 1995 – 511 fq. TREGUESI: *Prezantimi *Hyrje. Një «perestroika» amerikane *Administrimi katalitik * Administrimi komunitar: komunitetet duhet të përgjegjësohen e jo t’u shërbehet * Administrimi konkurrues: vendosja e konkurrencës në ofrimin e shërbimeve * Administrimi i drejtuar nga misioni: transformimi i organizatave të drejtuara nga rregullat * Administrimi i orientuar drejt rezultateve: financimi i rezultateve në vend të input * Administrimi drejtuar klientit: plotësimi i nevojave të klientit, jo të burokracisë * Administrimi intraprendent: fitimi e jo shpenzimi * Administrimi i decentralizuar: nga hirarkia në pjesëmarrje dhe në punë në grup * Administrimi i orientuar drejt tregut: ndryshimi nëpërmjet tregut *Përfundime *Shtojca A. Mundësia e ofrimit të shërbimeve alternative *Shtojca B. Arti i matjes së performance *Shënime *Bibliografia *Falenderime *Përfundime *Treguesi analitik

Test voluminoz dhe kompleks, drejtuar të gjithë atyre që janë të impenjuar në administratën publike dhe në të ardhmen e saj. I ndarë në pjesë të veçanta, seksione specifike që marrin në shqyrtim tipa të ndryshme të “administrimit”, në bazë të nevojës së entit ofrues të shërbimit ashtu edhe të klientit/përdorues.

Mayra Casas Vilardell, Instr umenta të kontr ollit për drejtimin publik në ekonomi. në: http://www.proteo.rdbcub.it/stampa.php3?id_article=473, 2004, 7 fq.

Entet e sektorit publik përballojnë në këto vite sfida të mëdha të shprehura në objektivat që duan të arrijnë. Për të fituar ndaj këtyre sfidave me planifikimin strategjik është i rëndësishëm drejtimi i risqeve dhe përdorimi i instrumentave të rinj për kontrollin siç është Kuadri i Kontrollit Integral (novacion i kontrollit për cilindo ent publik o privat).

Laura Servidio, Rr itja e efikasitetit operativ. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=554, 05­09­2002, 2 fq.

Page 22: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

22

Objektivat kryesore të projektit të drejtimit dokumentues dhe të proçedurave administrative realizuar nga Komuna e Perugia­s janë: transparenca administrative, thjeshtësimi i proçedurave, efikasiteti operativ. Ky projekt është realizuar në bashkëpunim me Inxhinierinë Informatike pas një sensibilizimi të drejtuesve të entit.

Carmelo Pacione, Drejt një sistemi të e­procurement për AP: i Carmelo Pacione, Consip. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=547, 03­09­2002, 3 fq.

Në urdhërin e Ministrit për Novacion dhe Teknologji të datës 21 Dhjetor 2001, janë përcaktuar qartë orientimet e programit të e­government italian. Shërbejnë për të favorizuar efiçencën dhe ekonomicitetin e drejtimit të entit publik nëpërmjet promovimit dhe përdorimit të teknologjive të reja si dhe të proçeseve të back office.

Federica Serva, Komuna bëhet Mike: shifrat e projektit të pr omovuar nga Saga. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=536, 30­08­2002, 2 fq.

Projekti Saga lind nga një studim i kujdesshëm i realitetit lokal në një kampion prej 200 Komunash e 3 Provincash aderuese. Synon përmirësimin e marrëdhënieve midis qytetarit dhe Administratës Publike, është trasversal, monolitik, modulues dhe ripërdorues sepse bazohet në shembujt e propozuar nga Ministria për Novacion e Teknologji.

Laura Servidio, Rradhë lamtumirë! Por tali unik i Administratës Publike. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=524, 27­08­2002, 2 fq.

Një nga fenomenet aktuale është rritja kostante e faqeve web të Administratës Publike. Ky u lejon qytetarëve të integrohen me administratat lokale në brendësi të banimit të vet ose pa u larguar nga vendi i punës. Nëpërmjet këtyre faqeve web administratat publike po tentojnë të rrisin gjithnjë e më shumë numrin e informacioneve on­line dhe cilësinë e numrin e shërbimeve të disponueshme.

Page 23: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

23

Alessandro Luongo, Lehtësimi i praktikave dhe sadisfaksionimi i kontr ibuentëve: eksper ienca e Pescara­s. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=526, 27­08­2002, 2 fq.

Në Pescara falë realizimit të një banke të dhënash rreth Ici dhe të teknologjive novative të informatizimit të sistemit, është lehtësuar shumë praktika dhe koha per veprimet e pagesës dhe kontrollit të Ici për qytetarët/kontribues. Ky aktivitet i ka lejuar Komunës të rekuperojë më tepër se 36 milionë euro.

Laura Servidio, Akses në shër bimet on line: Paolo Vigevano, përgjegjës i sekreter isë teknike Ministr ia e Novacionit. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=519, 19­07­2002, 2 fq.

Janë shumë të lartë numrat monetarë të nevojshëm për itinerarin epokal të Administratës Publike nga dokumentimi në letër në protokollin informatik. Ata janë të domosdoshëm për të fituar sfidën që do të bëjë administratën publike më kompetitive, më të përshtatshme me nevojat e qytetarit/përdorues dhe gjithnjë e më të ngjashme me ndërmarrjet private në drejtim dhe në ofrimin e shërbimit.

Stefano Felician, Një Provincë e vogël, por e madhe në novacion: administr imi provincial i Tr ieste­s. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=510, 15­07­2002, 2 fq.

Drejtimi menaxherial i qytetit të Trieste­s ka bërë që kjo qendër e vogël veriore të jetë avanguard në ofrimin e shërbimeve ndaj qytetarëve falë një vepre pioniere e radikale të rinovimit të gjithë aparatit tekniko­administrativ. Qytetari përfshihet duke u ndjerë një bashkëpunues i Institucioneve, një subjekt i zoti për dialog me organe të ndryshme.

Laura Servidio, Nëse administratat dialogojnë midis tyre: pr otokolli informatik i për shkruar nga AIPA. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=520, 19­07­2002, 2 fq.

Aipa (Autoriteti për Informatikën në Administratën Publike) synon të arrijë objektivin e një Administrate Publike transparente, uniforme e korrekte, nëpërmjet

Page 24: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

24

realizimit të protokollit informatik, bazuar në një model arkitekture bashkëpunimi që bazohet në shkëmbimin e shërbimeve dhe komunikimin midis administratave të ndryshme.

Adriano Da Re, Ofr imi i “çelsave të qytetit”: instr umentat e Komunës së Siena­s për të ofr uar shër bime të integr uara. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=511, 15­07­2002, 3 fq.

Siena e mijëvjeçarit të ri është një qytet që mund të bëhet model për të gjitha komunitetet. Administrata e qytetit kërkon të tutelojë historinë e vet dhe në të njëjtën kohë kërkon të favorizojë format e zhvillimit ekonomik e social, duke eksperimentuar sa mund të ofrojnë teknologjitë e reja. Synohet t’u garantohet të gjithëve mundësia për akses në një seri shërbimesh të integruara në fushën e kulturës, të turizmit, të ekonomisë, të shëndetsisë, të arsimit.

Mario Salvatori, Në Fer rara përdoruesi bëhet klient. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=498, 05­07­2002, 2 fq.

Përpunimi në Komunën e Ferrara­s të sportelit të front office, i orientuar drejt kontaktit telefonik jo automatikisht por nëpërmjet një operatori në gjendje të ofrojë përgjigje efikase. Ky ndryshim duket se ka sjellë një përmirësim të dukshëm të cilësisë së shërbimit dhe konsiderohet si një nga hapat më të rëndësishëm drejt menaxhimit aziendal të komunës.

Laura Nardi, Komunikimi nëpërmjet spor telit të qytetar it. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=489, 02­07­2002, 2 fq.

Në drejtimin e administratës publike bëhet gjithnjë e më i rëndësishëm promovimi i kulturës së komunikimit. Kështu një seri studimesh realizohen në disa komuna me interes (përmendet eksperienca e Belluno) me objektiv të dyfishtë: analizimin e gjykimit të qytetarëve dhe të personelit të brendshme ndaj Sportelit të Qytetarit, si dhe vendosja e bazave të sondazheve të ngjashme në shërbime të tjera komunale.

Page 25: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

25

Federica Serva, Komuna në r reshtin e parë: opinioni i Leonardo Domenici, president i Anci. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=462, 03­06­2002, 3 fq.

Linjat e Anci (Associazione Nazionale Comuni d’Italia) për të ndihmuar Komunat në zhvillimin e projekteve të e­government janë: projektimi, marrëdhëniet me rajonet, mbështetja dhe kompletimi, shfrytëzimi dhe aksesi, shërbime dhe informacione të Administratave Publike dhe të Enteve qëndrore, aderenca espositive ndaj njoftimit dhe ndaj dokumentave të bashkangjitur.

Federica Serva, E­Gover nment si mundësi r ifillimi. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=457, 29­05­2002, 2 fq.

Merret shembulli i Komunës së Lamezia Terme (CZ) e impenjuar në një projekt të modernizimit të shërbimeve komunale, të bazuar në futjen e instrumentave dhe zgjidhjeve sipas linjave direktive të planit të veprimit për e­government të stabilizuar nga Qeveria në Qershor 2001. Kjo iniciativë paraqet një instrument të mirë për të afruar në një mënyrë të re dhe trasparente qytetarët me aparatin administrativ kompleks.

Laura Servidio, Revizioni i proçeseve të brendshme: një shembull novacioni. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=441, 20­05­2002, 3 fq.

Komuna e Bologna­s, në vitet e fundit, për të përcaktuar budget në lidhje me projektet dhe me aktivitetet që enti synon të realizojë, ka futur një sistem informativ për drejtimin në rrjet të proçeseve kontabile. Kështu përcaktohet synimi për të monitoruar në kohë reale koston; për të optimizuar burimet ekonomike disponibël; për të planifikuar në kohë veprimet korrigjuese.

Federica Serva, Njëqind pr ojekte: vitr ina e ndryshimit. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=437, 16­05­2002, 3 fq.

Page 26: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

26

Qysh në 1994 është marrë një iniziativë me emrin “Njëqind projekte ne shërbim të qytetarëve”, pjesë e kuadrit të ndërhyrjeve drejtuar mbështetjes së realizimit te reformave dhe për të favorizuar proçesin e ndryshimit të organizatave publike.

Paolo Rotondi, Alessandra Saggin, Përdor imi i modeleve të kompetencave në administratën publike italiane: analizimi i një suksesi. në: RU – Risorse umane nella pubblica amministrazione, fasc. n.1/2006, fq. 17­46

Artikull shumë specifik dhe kompleks, i përqëndruar rreth doktrinës së tregut të lirë të kompetencave të aplikuara në drejtimin e burimeve njerëzore në administratën publike. Natyrisht për të mbështetur shembujt e marrë, jepet rezultati i një sërë iniciativash të ndërmarra nga administrata publike të ndryshme.

Luca del Bene, Attilio Mucelli, Francesca Spigarelli, ERP në ndërmar r jet shëndetsore: shumë potencialitete akoma për t’u shfrytëzuar . në: Economia & management / SDA Bocconi, fasc. n. 2/2005, fq. 77­94

Rezultati i këtij sondazhi, edhe pse i zhvilluar në kuadër të ndërmarjeve sanitare lokale, mund të aplikohet edhe në ente lokale të tjera. Artikulli flet për impaktin e Enterprise Resource Planning rreth zhvillimit te sistemeve të kontrollit menaxherial të ndërmarrjeve sanitare publike.

Riccardo Giovannetti, Luca Camurri, Drejtimi i kopetencave: domethënia teor ike dhe aktuale në drejtimin e per sonelit të enteve lokale. në: RU – Risorse umane nella pubblica amministrazione, fasc. n. 3­4/2004, fq. 17­38

Drejtimi i personelit është një instrument i vlefshëm në duart e manager të ri të entit publik. Artikulli është i qartë dhe nis nga përcaktimi i konceptit të “kompetencave” në kuadrin profesional. Indikon një itinerar në drejtimin e personelit për kompetenca në entet lokale dhe në administratën publike.

Page 27: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

27

Giuseppe Varriale, Pr ofile të pr ogramimit str ategjik ne administratën publike: kontr olli i r ealizimit dhe kontr olli str ategjik. në: Azienda Pubblica, n. 4/2003, fq. 349­361

Duke u bazuar në direktivat dhe në instrumentat e vëna në dispozicion nga Presidenca e Keshillit të Ministrave, autori shqyrton argumentin e programimit strategjik në brendësi të Administratës Publike. Ky programim duhet të shoqërohet në çdo hap të tij nga një fazë kontrolli të realizimit strategjik.

Alessandro Luongo, Si ter r itor i vihet në dispozicion të qytetar it. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=618, 31­10­2002, 2 fq.

Përmbledhje e krijimit dhe e përdorimeve të para të të sapolindurit Sportelit Unik per marketingun territorial në lidhje me territorin e Vimercate, Arcore dhe Agrate Brianza. Sporteli ka si detyrë orientimin dhe mbështetjen e zhvillimit territorial të tre administratave të përmendura nëpërmjet një strukture të vetme.

Massimo Simonetta, Për të mbajtur një cilësi të lar të të organizimit: normat UNI EN ISO 9001:2000. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=601, 11­10­2002, 2 fq.

Një nga motivet e problemit social e politik në qendër të debatit rreth riformës së autonomive lokale përbën boshllëkun ndërmjet nevojave të qytetarëve dhe shërbimeve të ofruara nga Administrata Publike. Këto probleme mund të përballohen vetëm nëpërmjet një qëndrimi sistematik në drejtimin e aktiviteteve, në gjendje të garantojnë realizimin e sistemeve të programimit dhe të kontrollit të aktiviteteve.

Gianfranco Rebora, Kontr olli i drejtimit dhe bur imet njerëzore më afër sistemeve informative të integr uara. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=412, 03­05­2002, 2 fq.

Përgatitja e çdo lloj sistemi kontrolli drejtues duhet të fillojë nga të dhënat strukturale të kostove.

Page 28: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

28

Në një numër të madh entesh dhe ndërmarrjesh, kontrolli menaxherial dhe drejtimi i personelit mbeten akoma dy fusha ndërhyrjesh të ndara. Në vlerën e administratave publike impenjimi i burimeve njerëzore përbën një zë gjithnjë e më të rëndësishëm.

Alessandro Luongo, Mobility manager , bur im i çmueshëm e pak i shfrytëzuar : Komuna e Parma­s. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=409, 03­05­2002, 2 fq.

Një nga figurat e administratave publike italiane, e krijuara nga Luigi Sardi, inxhinier në shërbim të Komunës së Parma­s, është “Mobility manager”. Nën shembullin e administratave lindore, Mobility manager është një figurë eksperti të mobilitetit, ai që ka për detyrë studimin dhe propozimin e zgjidhjeve për të optimizuar spostimet shtëpi­punë të punonjësve të ndërmarrjeve.

Laura Servidio, AP e parë nga italianët: një kër kim i pr omovuar nga Ass. Italian i Komunikimit Publik. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=663, 06­12­2002, 2 fq.

Drejtimi i një enti publik kalon edhe e mbi të gjitha nga njohja e klientëve të vet dhe të nevojave të tyre. Prandaj një sondazh publik drejtuar 2406 italianëve të intervistuar nëpërmjet telefonatave në vitin 2002 (me synim përcaktimin e preferecave të qytetarëve në fushën e komunikimit), ka treguar që pjesa më e madhe e tyre (76,8%) pëlqen një tip marrëdhënieje “tradicionale” me punonjësit publikë, sesa nëpërmjet mediacionit të mjetit informatik.

Federica Serva, Modena, Komuna sipërmar rëse. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=697, 18­12­2002, 2 fq.

Komuna e Modena e vetdijshme për nevojën e vazhdueshme të të qënit kompetitiv, novativ, krijimit të aktiviteteve të reja, ka vendosur të demostrojë kapacitetet e saj sipërmarrëse në zonën “Cittanova 2000”. Cittanova 2000 është një zonë prej 147.000 m 2 , për të realizuar një ndërhyrje prej 300 milionë euro.

Page 29: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

29

Alessandro Luongo, Si të futet ‘Cilësia në zyrat publike”. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=763, 25­02­2003, 3 fq.

Figura e Quality Manager kalon atë burokratit të thjeshtë dhe bëhet manager i vërtet i ndërmarrjes së vet publike që do të përmirësojë shërbimin ndaj qytetarit dhe kërkon të konfrontohet me pjekuri me realitetet e tjera dhe me të tjera administrata publike.

Angela Airoldi, Marketing ter r itor ial, element strategjik i zhvillimit. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=840, 22­04­2003, 2 fq.

Me rritjen e konkurrencës, qysh nga fillimet e viteve ’90 në tregun ndërkombëtar nuk janë shfaqur më institucione ose ndërmarrje më vete por si një territor origjine i vetëm, i kuptuar si një sistem i vetëm që duhet të konfrontohet me realitetet e tjera. Pra nevoja e pranisë së figurave të drejtimit të marketing territorial është thelbësore.

Alessandro Luongo, Një Komunë eksemplare për cilësinë e shër bimeve të ofr uara. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=850, 30­04­2003, 2 fq.

Komuna e Correggio (RE) ka marrë certifikatën e cilësisë ISO 9001 për Sportelin Unik për aktivitetet prodhuese, i hapur në Dhjetor 2001. Më pas Komuna ka marrë të njëjtën çertifikatë edhe për URP. Këto suksese i detyrohen ndryshimit kulturor të Komunës që nga viti 1996, me lindjen dhe adoptimin e modelit Comune Holding.

Alessandro Pedroletti, Kontabiliteti dhe kontr olli: të gjithë përpara. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=858, 06­05­2002, 2 fq.

Për të kuptuar gjendjen aktuale të evolimit të sistemeve kontabile dhe të kontrollit të Administratave Publike në Itali, është i nevojshëm një këndvështrim i përgjithshëm që për momentin mungon.

Page 30: Luca Mazzara, Marco Castellani, V lerësimi i trashëgimisë ...teca.consiglio.puglia.it/pem/bibliodocinn/doc/schedeNPM-2006-shq.pdfçuar përballë problemit se si të financohet

30

Transformimi i sistemeve kontabël dhe të kontrollit të A.P. proçedon nëpërmjet transformimit “strategjik” të punës së vet e rreth evolimit të konceptit të “kontrollit të brendshëm” në atë të “governance”.

Alessandro Luongo, Së bashku për të pr omovuar kulturën e novacionit. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=6898, 17­06­2003, 2 fq.

Artikulli/intervista e Michele Leonardo Lo Tufo, president i Shoqatës së Drejtorave të Përgjithshëm të Enteve Lokale. Ai shpiegon figurën e Drejtorit të Përgjithshëm duke e kualifikuar një vijë e mesme midis politikës dhe teknostrukturës. Ai është koordinatori dhe drejtuesi më i lartë i burimeve të brendshme dhe impenjohet të ndjekë, në sensin teknik, të gjitha proçeset e qytetit, përveç atyre me pikëpamje politike.

Laura Servidio, Ambienti bën njer iun. në: http://www.edipi.com/riviste/pubblica/articolo=903, 20­06­2003, 2 fq.

Është i pamohueshëm roli i ambientit, i shesheve, i oboreve historike në brendësi të një qyteti. Aty ku Bashkia nuk mundet të veprojë në mënyrë të drejtëpërdrejtë në mirëmbajtjen dhe ruajtjen e tyre, duhet të kërkohen ndërmarrje që mund të sponsorizojnë një operazion të tillë. Disa figura specifike në brendësi të enteve publike janë deleguar të gjejnë sponsor të ndjeshëm në fushëm ambientale.