Luan Van Ve Thi Truong Trai Phieu VN

8/8/2019 Luan Van Ve Thi Truong Trai Phieu VN

1/120


2/120

2.7.Xy dng vnh gi ng cong li sut TPCP ca Vit Nam trong th i gianqua .............................................................................................................................73

2.8.Nhng nguyn nhn chnh lm cho th tr ng tri phiu ti Vit Nam hin naycha pht trin...........................................................................................................77CH NG 3: MT S GII PHP PHT TRIN TH TR NG TRIPHIU TI VIT NAM.........................................................................................853.1.nh h ng pht trin TTTP ca Vit Namn nm 2020 ................................853.2.Cc gii php pht trin TTTP ti Vit Nam.......................................................853.3.Nhng vn nghin cu ti p theo ..................................................................103K T LUN............................................................................................................105DANH MC TI LIU THAM KHOPHLC


3/120

DANH MC CH VIT TTDNNN : Doanh nghi p nh n cTPCP : Tri phiu chnh ph TPCQP : Tri phiu Chnh quyn a ph ngTPDN : Tri phiu doanh nghi pTTTP : Th tr ng tri phiu NHTW : Ngn hng trung ngKBNN : Kho bc nh n c

HTPT : QuHtr pht trinSGDCK : S giao dch chng khonTTGDCK : Trung tm Giao dch Chng khonCTCK : Cng ty chng khonTTCK : Th tr ng Chng khonUBND :y Ban Nhn DnIMF : Qutin tquc t WB : Ngn hng thgi iADB : Ngn hng pht trin chu IFS : Cng ty Ti chnh quc t HSBC : Hong Kong Shanghai Bank Corporation NHPTVN : Ngn hng pht trin Vit NamVietcombank : Ngn hng Ngoi th ng Vit Nam

CRA (Credit Rating Agency) : Tchc x p hng tn nhimABMI : Sng kin th tr ng tri phiu chu S&P : Standard and PoorsUSD :ngla M NDT :ng nhn dn t KRW : n v tin tca Hn Quc (ng Won)


4/120

DANH MC BNG BIU, HNH VVTH CC BNG BIUBng 1.1:Bng d liu ca cc tri phiu chit khu theo l i sut o hnBng 1.2:K hiu x p hng tn nhim ca cc tchc x p hng tn nhimBng 2.1:Quy m th tr ng tri phiu Hn QucBng 2.2:Quy m v t tr ng ca TPCP, TPDN v tri phiu ca cc t chc tichnh so v i GDP ca mt squc gia nm 2004Bng 3.1:Hsx p hng tn nhim ca mt squc gia tnhn thng 2/2009

Bng 3.2:Chnh sch thu nh vo tri phiu pht hnh bng ng ni tca mtsquc gia tnhn thng 2/2009Bng 3.3:Quy m v ttr ng ca cc qu mt squc gia nm 2005

CC HNH V Hnh 1.1: ng cong li sut dng thng th ngHnh 1.2: ng cong li sut dng dcHnh 1.3: ng cong li sut dng o ng cHnh 1.4: ng cong li sut dng phng

CCTH Hnh 1.5:th ng cong li sut ca TPCP Mtheo l i sut o hnHnh 2.1:Quy m th tr ng tri phiu so v i GDP ca mt squc gia

Hnh 2.2:Gi tr TPCP pht hnh t2000n 2008Hnh 2.3:Gi tr TPCQP pht hnh t2003n 2007Hnh 2.4:Gi tr pht hnh TPDN tnm 2006n 30/06/2008Hnh 2.5:th ng cong li sut TPCP ca Vit Nam nm 2007, 2008 v 2009Hnh 2.6:th ng cong li sut TPCP ca Vit Nam nm 2007 Vth ng cong li sut chun ca mt squc gia


5/120

CC K T QU T C1.Kin ngh Chnh phxem xt, nghin cu v ban hnh mc li sut tr n cho cc phinu gi TPCP hay tri phiu c chnh phbo lnh bng ng ni thayTPCP bng USD sao cho ph h p v i mc li sut ca th tr ng nhm em lihiu qucao nht.2.Kin nghChnh phxy dng cc chnh sch v mc tiu pht trin trong di hnnhm nng cao hs x p hng tn nhim ca Vit Nam trn th tr ng ti chnhquc t. T , gp phn nng cao hs tn nhim ca doanh nghi p khi pht hnh

tri phiu.3.Kin ngh Chnh ph y mnh vic pht hnh TPCP theo l l n, t gp phnhnh thnh ng cong li sut chun cho th tr ng vn. Bn cnh , tc gicngtrnh by mt cch khi qut cch xy dng ng cong li sut chun ca th tr ng vn hin nay.4.Kin nghChnh ph y mnh v khuyn khch cc hot ng chit khu, cm c v repo tri phiu trn th tr ng vn, t gp phn lm tng tnh thanh khon cath tr ng.5.Kin ngh Chnh phxy dng v hon thin cc vn bn php l nhm thcyv khuyn khch vic hnh thnh cc nh to l p th tr ng trn th tr ng chngkhon,c bit l th tr ng tri phiu.6.Kin ngh Chnh phnghin cu, xy dng v ban hnh cc chnh sch thuphh p v i tng loi hnh giao dch ca tri phiu cng nhcci t ng tham gia th

tr ng.7.Ngoi ra, tc gi cng a ra mt s kin ngh nhm pht trin th tr ngTPCQP v TPDN trong th i gian t i.


6/120

1

M U1.L do chn ti

Nhchng ta bit, hng ha ca mt th tr ng chng khon pht trin baogm cc loi sau: c phiu, tri phiu, chng ch qu v cc sn phm phi sinh.Tuy nhin, nhn li th tr ng chng khon Vit Nam tnhn th i im hin nayth vn cha t c c p cao hay ni mt cch khc l c quc tcng nhnl th tr ng chng khon pht trin. Nguyn nhn ca vn ny bao gm nhiunhn tnh: l n ca th tr ng hay mc vn ha ca th tr ng, hnh lang php

l, tnh thanh khon ca th tr ng Tuy nhin, trong phi k n nhn t l n giao dch ca mt hng tri phiu trong tng dung l ng ca th tr ng. Trongtng khi l ng giao dch hng ngy trn th tr ng chnh thc hay phi chnh thcth mt hng cphiu ang c mt sc ht l n i v i cc nhu t, trong khigiao dch ca mt hng tri phiu vn ang cn imng v d ng nh cn l khinim kh xa l i v i hu ht cc nhu t, c bit l cc nhu t trong n c.Trong khi, i v i cc nhu tn c ngoi v cc tchc ngn hng th mthng tri phiu l mt hng khng ththiu trong danh mc u t thm ch l mthngu t chin l c trong vic ci thin t sut sinh l i cng nh t sut r i rodanh mc ca cc n v ny, v hcng gt hi c mt sk t qukhquan.

Th tr ng chng khon Vit Nam ra i cch nay c h n chn nm,trong khi th tr ng tri phiu Vit Nam m i ch bt u pht trin khong h n ba nm tr li y vang ha hn l mt th tr ng h p dn cho cc nhu tv

nh chti chnh. Cththeo bo Vietnamnet ngy 28/10/2005a tin Tri phiuVit Nam bn ht veo ti New York, theo cc nhu tquc t t mua v is tin ln t i 4,5 tUSD, cao g p 6 ln tr gi cho l 750 triu USD. Hai t bokinh tl n ca thgi i l Financial Times (Anh) v Bloomberg (M) ng lot atin v phn tch vskin ny. Nhvy, i v i th tr ng chng khon ca Vit Nam th mt hng tri phiu vn cnang l hng ha m, hay c sc thu htcha caoi v i cc nhu t, trong khi, i v i cc nhu t ti th tr ng

chng khon New York th tri phiu Vit Namang l mn hng ha bo b .


7/120

2

Nghin cu, tm hiu mt sni dung c bn vtri phiu, thc tr ng hnh thnh,hot ng v pht trin th tr ng tri phiu ca mt s n c trn thgi i so

snhi chiu v i thc tr ng ti th tr ng chng khon Vit Namc th a ramt sgii php nhm thcy v pht trin th tr ng tri phiu ti Vit Nam hinnay chnh l mc ch chnhchn v nghin cu v ti ny. Trongtiny tc gikhng ch tr ng c p n cc cch tnh hay cng thc nh gi ca ccloi tri phiu m ch ch tr ng n phn tch thc tr ng hnh thnh v pht trin t a ra mt sgii phpi v i th tr ng ny.2.i t ng v phm vi nghin c u

i t ng nghin cu ca lun vn l cc dng tri phiu v ang luthng trn th tr ng nh tri phiu chnh ph, tri phiu chnh quyn a ph ng v tri phiu doanh nghi p.

Phm vi nghin cu ca lun vn ch nghin cu thc tr ng hnh thnh v pht trin ca th tr ng tri phiu ca Vit Nam v mt sn c trn thgi i,t phn tch, nhn nh va ra mt s gii php cho vic pht trin th

tr ng tri phiu Vit Nam.3. ngh a khoa hc ca ti

Thng qua vic nhn nh v nghin cu lch s hnh thnh, cch thc hotng v ph ng thc qun l nh n c trong qu trnh vn hnh v n lc phttrin ca th tr ng tri phiu Vit Nam v mt sn c vang pht trin trnthgi i, t tc gi a ra mt sgii php nhm thcy v pht trin th tr ngtri phiu Vit Nam trong giaion hin nay cng nh a ra mt s nh h ng

cho vic pht trin th tr ng tri phiu n nm 2020.4.Ph ng php nghin c u

Ph ng php nghin cu chyu l ph ng phpnh tnh, thng k v sosnh trong sut qu trnh nghin cu v trnh by ca ti.


8/120

3

5.K t cu lun vn Ch ng 1: L lun tng quan vtri phiu v th tr ng tri phiu. Ch ng 2: Tng quan th tr ng tri phiu mt sn c trn thgi i v ti

Vit Nam. Ch ng 3: Mt sgii php pht trin th tr ng tri phiu ti Vit Nam.


9/120


10/120


11/120

6

C u trc k hn ca li su t : cc n c pht trin, tri phiu lun cgiao dch sing th tr ng vn v i khi l ng giao dch l n, nhiu mc li

sut v cc k n hn khc nhau. Do, cc nhu t th ng xem xt, sosnh mc li sut ca cc tri phiu cng loi v cn nhc tr c khi quyt nhu t. th biu din cc mc li sut n hn ca cc tri phiu v i cc k hn khc nhau c gi l ng cong li sut (yield curve). ng cong lisut biu th svn ng li sut th tr ng ca th tr ng vn ca mt qucgia v th ng n c tn khc l cu trc k hn ca li sut. V vy, khi ngcong li sut c dng thng th ng th gi v k hn ca tri phiu c mit ng quan tuyn tnh v i nhau. V ng c li, khi ng cong li sut c dngo ng c th gi v k hn ca tri phiu c mi t ng quan nghch v i nhau,ngh a l mc li sut ca cc tri phiu ngn hn cao h n so v i li sut ca cctri phiu di hn. Quy n mua l i, bn l i tr c hn: Tri phiu km theo quyn c mua li

cho php ng i pht hnh mua li chng khon tr c khio hn khi thy cn

thit. c tnh ny c l i cho ng i pht hnh song li bt l i cho ng i u t nn loi tri phiu ny c thc li sut cao h n so v i nhng tri phiu khcc cng th i hn. Tri phiu km theo quyn c bn li tr c hn cho phpng i nm gi tri phiu c quyn bn li tri phiu cho bn pht hnh tr ckhi tri phiu n hn. Quyn ch ng trong tr ng h p ny thuc vnhut, do li sut ca tri phiu ny c thh p dn v th p h n so v i cc loitri phiu khc cng th i hn. Kh n ng chuy n i thnh c phi u: Tri phiu c khnng chuyn i

thnh cphiu trong t ng lai th sc gi cao h n so v i cc loi tri phiukhng c khnng chuyn i. Cung, c u th tr ng : Cng nhcc hng ha khc, gi tr tri phiu cng b nh h ng b i cung v cu ca th tr ng. Khi loi bcc yu tkhc v khicung l n h n cu tri phiu th gi tri phiu sgim v ng c li khi cung nh h n cu tri phiu th gi tri phiu stng.


12/120

7

Lm pht : Nu lm pht dkin trong t ng lai c khnng tng th tin litheo li sut danh ngh a sb gim v nhvy trong tr ng h p ny tri phiu

skm h p dn h n so v i cc loi ti sn khc c khnng loi tr yu tlm pht. Do, gi tri phiu c xu h ng gim v ng c li gi tri phiu c xuh ng tng trong tr ng h p lm pht c dbo sgim trong t ng lai.

1.3.Phn loi tri phiu1.3.1.Cn c vo ph ng th c trli

Tri phiu Coupon: l tri phiu c ph ng thc tr li c nh,u n theonh k (th ng l 06 thng/ln v 01 nm/ln). Tri phiu Zero Coupon (Tri phiu chit khu hay Tri phiu chit khu

khng): l tri phiu khng tr li theonh k . Ng i mua snhn c tinli ngay khi mua bng cch khu tr vo tin mua tri phiu, v khio hntri chsnhn c vn gc bng v i mnh gi. Do, tri phiu loi ny cgi bn th p h n mnh gi.

1.3.2.Cn c vo vic ghi danh hoc khng ghi danh

Tri phiu v danh: l tri phiu khng mang tn tri ch, ctrn chng ch cng nh trn s sch ca ng i pht hnh. Nhng phiu tr li nh theo t chng ch, v khin hn tr li, ng i gitri phiu ch vic x ra v mang t ingn hng nhn li. Khi tri phiu o hn, ng i nm gin mang chng ch t i ngn hngnhn li khon cho vay. Tri phiu ghi danh: l loi tri phiu c ghi tn va ch ca tri ch, trn

chng ch v trn sca ng i pht hnh. Hnh thc ghi danh c thch thc

hin cho phn vn gc, cng c thl ghi danh ton b, cgc ln li. Dngghi danh ton b ang ngy cng phbin l hnh thc ghi s. Tri phiu ghi s hon ton khng c dng vt cht, quyn s hu c xc nhn bng vic lugitn va ch ca chs hu trn my tnh.

1.3.3.Cn c voi t ng pht hnh tri phiu Tri phiu chnh ph: L nhng tri phiu do chnh phpht hnh nhm mc

ch b p thm ht ngn sch, ti tr cho cc cng trnh cng ch, hoc l


13/120

8

cng c iu hnh chnh sch tin t. Tri phiu chnh ph l loi chngkhon khng c r i ro thanh ton v cng l loi tri phiu c tnh thanh khon

cao. Doc im , li sut ca tri phiu chnh ph c xem l li sutchun lm cn cxc nh li sut ca cc cng cn khc c cng k hn.C thtri phiu chnh ph c chia nhthm hai loi:+ Do chnh quyn trung ng pht hnh: nhm mc ch b p cc khon chi

u t ca Ngn sch trung ng, kim sot lm pht,iu hnh chnh sch tint nh: Tn phiu kho bc, tri phiu kho bc do Chnh ph pht hnh v tri phiu u t.

+ Do chnh quyn a ph ng pht hnh nhm mc ch b p cc khon chiu t ca Ngn scha ph ng nh: ti tr cho cc cng trnh (tri phiu cngtrnh), ti tr cc dn th (tri phiu th), do kho bc a ph ng pht hnhkhi huyng vn bsung b p ngn scha ph ng (tri phiu kho bc a ph ng).

Tri phiu cng ty hay cn gi l tri phiu doanh nghi p : L cc tri phiu

do cc cng ty pht hnhvay vn trung v di hn. Tri phiu cng ty cc im chung l tri ch c tr li nh k v tr gc khio hn, songkhng c tham dvo cc quyt nh ca cng ty. Nhng cng c loi tri phiu khng c tr li nh k , ng i mua c mua d i mnh gi v khio hn c nhn li mnh gi. Khi cng ty gii thhoc thanh l, tri phiu cu tin thanh ton tr c cc cphiu.

1.3.4.Cn c vo hnh th c m bo Tri phiu c m bo: l tri phiu c m bo bng nhng ti sn th

ch p c th, th ng l bt ng sn v cc thit b. Ng i nm gi tri phiuny c bo v mt mc cao trong tr ng h p cng ty ph sn, v hcquyn i n i v i mt ti sn cth. Tri phiu khng bo m: Tri phiu tn ch p khng c m bo bng ti

sn m c m bo bng uy tn ca cng ty. Nu cng ty b ph sn, nhngtri ch ca tri phiu ny c gii quyt quyn l i sau cc tri ch c bo


14/120

9

Ngoi nhng c im trn, mi t tri phiu c pht hnh c th cgn km theo nhng c tnh ring khc nhm png nhu cu cthca mt bnno. Cthl:

+ Tri phiu c thmua li: cho php ng i pht hnh mua li chng khontr c khio hn khi thy cn thit. c tnh ny c l i cho ng i pht hnh songli bt l i cho ng i u t, nn loi tri phiu ny c thc li sut cao h n so v inhng tri phiu khc c cng th i hn.

+ Tri phiu c thbn li: cho php ng i nm gi tri phiu c quyn bn li tri phiu cho bn pht hnh tr c khi tri phiu o hn. Quyn ch ngtrong tr ng h p ny thuc vnh u t, do li sut ca tri phiu ny c th th p h n so v i nhng tri phiu khc c cng th i hn.

1.3.5.Cn c vo tnh chuyn i Tri phiu khng thchuyn i: l loi tri phiu khng c khnng chuyn

i thnh cphiu. Tri phiu c th chuyn i: Theong nh tn gi ca n, tri phiu

chuyn i l loi tri phiu c thchuyn i thnh cphiu ph thng cacng mt t chc pht hnh theo nhng iu kin c xc nh tr c. Khi c pht hnh ln u, cc tri phiu nyng vai tr nhmt loi tri phiu

doanh nghi p thng th ng, c mc li sut th p h n mt cht. V cc tri phiu chuyn i th ng c khnng chuyn i thnh cphiu v ng i nmgi cng sh ng l i tvic tng gi ca cphiu c chuyn i nn cccng ty th ng a ra t lli sut th p i v i cc tri phiu chuyn i. Nunh cng ty hot ng km hiu qu th tri phiu s khng c kh nngchuyn i, do cc nhu tsch nhn c khon l i tc m tri phiuny mang li.


15/120

10

Chuyn i bt buc: Mt nh c im ca tri phiu chuyn i l cng ty pht hnh tri phiu sc quyn thu hi li tri phiu. Ni cch khc hc quyn

yu cu chuyn i chng. Vic chuyn i bt buc th ng xy ra khi gi cphiuln cao h n gi tr m n c th t c vo th i im tri phiu c mua lihoc b thu hi. c tnh ny lm hn chkhnng tng gi ca tri phiu chuyni. Xt nhng c im trn th c vnh tri phiu chuyn i r t phc t p. Nimt cch chung nht th tri phiu chuyn i l mt dng chng khon pht hnhcho cc nhu tmong mun c h ng l i tmt cng ty m hcha hiu rlm. Bng vic u tvo cc tri phiu chuyn i, hc thhn ch c r i rokhi gi cphiu gim nhng ng c li, h s thit hi khi gi c phiu tng cao.Tri phiu chuyn i l mt loi tri phiu c khnng chuyn i thnh cphiucng ty theo mt t lcng b tr c v vo mt khong th i gian xcnh tr c.Thng th ng bao gi ng i pht hnh tri phiu chuyn i cng dnh cho ng imua quyn quyt nh c chuyn i sang cphiu hay khng. Ng i nm gi tri phiu chuyn i c quyn khng chuyn sang cphiu nu ti th i im chuyn

i, cng ty lmn khng tt. Tri phiu chuyn i c th c coi l sk t h pgia mt tri phiu th ng v mt quyn chn mua c phiu. Thng th ng, tri phiu loi ny c tsut tri tc t ng i th p so v i cc loi tri phiu khc, song b li, n ha hn em li cho nhu t l i nhun l n h n tkhnng mua ccphiu v i mc giu i trong t ng lai. Quyn chn mua cphiu chnh l gitr gia tng ca loi tri phiu ny, khin n tr thnh mt mt hng r t h p dn iv i cc nhu t. Nhiu khi, cng ty cha pht hnh cphiu, nhng tri phiu

chuyn i ca n tr thnh mt mt hng c gi i u tsn lng gt gao,c bit chng c dbo l cc blue chip trong t ng lai. Tgc ca cng ty pht hnh, l i ch chyu ca vic huyng vn t tri phiu chuyn i l vicgim c li sut i vay.

Ngoi tri phiu chuyn i cn c mt loi chng khon gn t ng tv i n, l tri phiu honi (exchangeable bond). Hai loi ny kh ging nhau, ch khc ch loi cphiu m tri phiu honi nhn c l cphiu ca cng ty


16/120

11

khc ch khng phi c phiu ca chnh t chc pht hnh ra tri phiu banu.Pht hnh tri phiu chuyn i l mt cch gip cng ty trnh vic nhu tnhn

nhn cc hnhng ca mnh theo chiu h ng tiu cc. V d, mt cng tynim yt, chn cch tng vn thng qua vic pht hnh thm cphiu. Th tr ngth ng nhn nhn vic ny nhmt tn hiu cho thy gi cphiu ca cng tyang c nh gi qu cao.trnh hin t ng xu ny, cng ty spht hnh tri phiuchuyn i m nhng ng i nm gic thchuyn sang cphiu nu cng ty lmn tt.

i v i cng ty pht hnh, tri phiu chuyn i c cc yu th p dn sau:+ Th nh t , tri phiu chuyn i c mc li sut th p h n tri phiu khng c

tnh chuyn i.+ Th hai , cng ty c thloi tr chi ph tr li c nh khi thc hin chuyn

i, v vy sgim c n .+ Th ba , khi pht hnh tri phiu chuyn i th cng ty strnh c tnh

tr ng tng sl ng cphiu mt cch nhanh chng trn th tr ng,iu ny dn t i

vic lm cho gi c phiu th ng b st gim do tnh tr ng pha long gi do s l ng cphiu th ng tng ln.

+ Th t , bng vic pht hnh tri phiu chuyn i thay cho pht hnh c phiu th ng, cng ty strnh khi tnh tr ng lm cho cc khon thu nh p trn micphn (EPS) tr c y b gim st.

+ Th n m, i v i nhu tkhi nm gi tri phiu chuyn i, nhu t sc c l i thl s u t an ton ca th tr ng, thu nh p c nh v c hi

nhn c sgia tng gi tr ca th tr ng vn.Tuy nhin, bn cnh bn cnh nhng thun l i, tri phiu chuyn i cng gy

ra mt sbt l i c thc i v i cng ty v cc c ng ca cng ty nh:+ Th nh t , khi tri phiu c chuyn i, vn chs hu b pha long do

tng scphiu lu hnh trn th tr ng nn mi cphn by gi i din cho mttlth p h n ca quyn s hu trong cng ty.


17/120

12

+ Th hai , do cc c ng th ng tham gia vo vic qun l cng ty nn khichuyn i c thgy ra mt s thayi trong vic kim sot cng ty.

+ Th ba , sgim n cng ty thng qua chuyn i cng c ngh a l mt iscn bng ca cn cn n vn.

+ Th t , k t quchuyn i slm gim chi ph tr li, tc l lm tng thunh p chu thuca cng ty. Do cng ty phi tr tin thunhiu h n tr c khichuyn i (iu ny chnh l lm mt i u thca tri phiu).

i v i nhu t, tri phiu chuyn i h p dn mt s c im sau:+ Th nh t , tri phiu chuyn i cng ging tri phiu th ng, tc l cng

c thanh ton tin li v i mt li sut c nh v s c mua li v i gi bngmnh gi vo lco hn (nu l loi tri phiu Coupon). Theo nguyn tc th thunh p t li tri phiu th ng cao h n v chc chn h n thu nh p t c tc trn c phiu th ng.

+ Th hai , ng i nm gi tri phiu chuyn i c quyn u tin h n cc c ng nm gicphiu th ng khi cng ty ph sn.

+ Th ba , gi th tr ng ca tri phiu chuyn i sc chiu h ngn nhh n gi c phiu th ng trong th i k th tr ng sa st. Gi tr ca tri phiuchuyn i trn th tr ng s c h tr b i cc li sut hin hnh ca nhng tri phiu cnh tranh khc.

+ Th t , v tri phiu chuyn i c th c chuyn thnh cphiu th ngnn gi tr th tr ng ca chng sc chiu h ng tng nu gi cphiu tng.

+ Th n m, khi tri phiu chuyn i c chuyn i sang cphiu th ng

th khng c coi l mt smua bn nn skhng phi chu thutrong giao dchchuyn i.1.4.Cu trc k hn ca li sut1.4.1.Khi nim

Nhchng ta cng bit, yu tquan tr ng tcng tr c ti p n vic to ramc chnh lch vli sut ca cc ti sn ti chnh khc nhau ty thuc vodica cc k hn ca chnh ti sn ti chnh. tin phn tch, chng ta gi nh


18/120

13

r ng cc yu tkhc chi phi n li sut ca cc ti sn ti chnh nh chnh schthu, cung cu ca th tr ng l nh nhau v trn c s so snh li sut ca

cc ti sn ti chnh cdi ca k hn l khc nhau. Mi quan hgia cc th iim bit, tc l gia di ca k hn v tsut sinh l i ng v i cc ti sn tichnh c xem nh l ph ng php cu trc k hn ca li sut. Cc nh kinhthc cn cho khi nim ny mt tn gi khc l ng cong li sut. Cu trck hn ca li sut c quyt nh b i cung v cu ca cc loi chng khon ccc k hn thanh ton khc nhau. C s l lun v c s thc tin ca githuyt s ngn cch th tr ng xut pht t s tha nhn r ng c tn ti trong thc tranhgi i gia hai th tr ng ngn hn v di hn. Mt khc, l thuyt vphn chia th tr ng ngn hn v di hn chng minh c r ng, khi ngn hng trung ngtin hnh tht cht chnh sch tin tth cc ngn hng th ng mi buc phi bn racc chng khon ngn hn. Do , lm cho gi ca cc chng khon ny gimxung v ng nhin lm cho li sut ngn hn tng ln nhng li sut ca ccchng khon di hn gim xung, t lm cho ng cong li sut i xung. V

ng c li, khi ngn hng trung ng tin hnh n i lng chnh sch tin t th ccngn hng th ng mi buc phi mua vo cc chng khon ngn hn. Do, lmcho gi ca cc chng khon ny tng ln v ng nhin lm cho li sut gimtrong khi li sut ca cc chng khon di hn tng ln, t lm cho ngcong li sut i ln.1.4.2.Cc dng ng cong li sut

tin cho vic phn tch v quan st, cc nh kinh tchia ng cong li

sut thnh 4 dng:a)Dng thng th ng Nu nhng ng i i vay trn th tr ng (ng i pht hnh tri phiu) tin r ng

trong t ng lai li sut stng h n so v i hin ti v hsquyt nh pht hnh cctri phiu c k hn dic thcht cht mc vn vay th p trong nhiu nm. Do, v hnh trung lm cho l ng cung v cu cc tri phiu c k hn di trong nnkinh t tng ln so v i cc tri phiu ngn hn. Bn cnh , iu ny cng gp


19/120

14

phn lm cho sc cu i v i cc tri phiu ngn hn gim i v k t qul lm cho ng cong li sut i ln. Khi ng cong li sut dng thng th ng th li sut

ca cc tri phiu ngn hn l th p nht, sau tng dn ln v cui cng th ngcong gn nhnm ngang.ng th i, ng cong dng ny cho bit mt nn kinh t ang tng tr ng tuy chm nhngn nh.

Hnh 1.1: ng cong li sut dng thng th ng

b)Dng dc ln

Lisut

Th ihn

Thng th ng th chnh lch gia cc mc li sut ngn hn v trung hnkhong 3%, nhng khi chnh lch ny tng ln khong 4% hay 5% th n to thnh ng cong dc h n. V ng cong li sut dng dc ln cho bit mt nn kinhtva tr i qua giaion suy thoi v th ng th trong giaion ny th Chnh ph sc nhng bin php nhm vc dy nn kinh tthng qua vic tng ngun cungvn cho nn kinh tbng nhng chnh sch li sut h p dn.

Hnh 1.2: ng cong li sut dng dc

Lisut

Th ihn


20/120

15

c)Dng o ng cTrong tr ng h p ny ng cong li sut o ng c c gii thch bng l

thuyt d on nhsau: cc mc li sut trong hin ti cc k caoi v i tt ccck hn v li sut c d on sgim xung trong t ng lai. Nh vy, i v icc nhu t tngu tin mua nhng chng khon di hn v ng nhin lh cht cht mc li sut cao trong nhiu nm l c l i. Do , ng i phthnh chng khon khng thti p tc pht hnh cc loi chng khon di hn nam schuyn sang pht hnh cc loi chng khon ngn hn. V vy, lm cho cungv cu cc loi chng khon ngn hn trn th tr ng tng ln v lm cho li sutngn hn tng, v xt vs t ng i so v i li sut di hn th lmo ng c cutrc hay ng cong li sut.

ng th i, ng cong dng ny cho bit mt nn kinh t ang trong giaion thu h p v suy thoi.

Hnh 1.3: ng cong li sut dng o ng c

Li

sut

Th ihn

d)Dng phngTr c khio ng c th ng cong li sut c thc dng phng. Mc d

dng phng ca ng li sut c th c xem l mt cnh bo ca s o ng cnhng cng c khi ng cong li sut str li dng thng th ng chkhngo


21/120


22/120

17

phiu chit khu th ng cong li sut c xy dng trn c s l i sut o hnca cc tri phiu thng th ng c giao dch trn th tr ng.

ng cong li su t ca cc tri phi u thng th ng: ng cong li sut ca cc tri phiu thng th ng l t p h p cc mc l i

sut o hn ca cc tri phiu thng th ng v i cc k hn khc nhau. Mt khc,thng th ng chng ta hay quan st v phn tch ng cong li sut ca cc tri phiu v i cc k hn khc nhau khng ch cc mc khc nhau m cn hnhdng ca chng khc nhau nhthno.

ng cong li su t ca cc tri phi u danh ngh a:Thng th ng loi ng cong li sut ny khng c sdng cho vic giao

dch ti th tr ng vn thc p. Tuy nhin, loi ng cong li sut ny li c s dng b i cc chuyn gia ti chnh ca cc doanh nghi p trong vic xy dng cc ph ng n pht hnh ca cc cng cn trn th tr ng vn s c p. ng cong lisut ca cc tri phiu danh ngh a c xy dng da trn t p h p cc mc l i suto hn ca cc tri phiu danh ngh a c giao dch trn th tr ng v i cc k hn

khc nhau.1.4.4.Vai tr ca ng cong li sut

Gp ph n hnh thnh m c li su t chu n cho th tr ng cc ch ng khonn : Thng th ng ng cong li sut chyu gip c nh chi ph s dngvn trn th tr ng thng qua cu trc k hn ca li sut. Chnh vic vn hnhca li sut TPCP ca cc k hn t ngn nht chon di nht gp phnhnh thnh li sut chun cho tt ccc chng khon n c giao dch trn th

tr ng vn. Do, khi pht hnh cng cn trn th tr ng vn, cc tchc pht hnh th ng sdng ng cong li sut cho vic nh gi tri phiu vthng th ng th ng cong li sut ca tri phiu chit khu c s dngcho vic nh gi cc chng khon n m i pht hnh ln u trn th tr ngvn. Gp ph n xc nh ng cong li su t trong t ng lai: Nh trnh by

phn trn, hnh dng ng cong li sut hin ti sgip cc bn tham gia th


23/120

18

tr ng xcnh v dbo mc li sut ca cc cng cn trn th tr ng vntrong t ng lai viu ny chnh l chc nng quan tr ng nht ca ng cong

li sut. ng cong li sut khng nhng l knh cung c p thng tin quantr ng i v i cc bn tham gia giao dch tri phiu trn th tr ng vn, cc nhqun l qum cn quan tr ng i v i cc nh ti chnh ca cc cng ty trongvic hoch nh d n. Bn cnh , cc ngn hng trung ng ca cc n ccng phn tch v nhn nh cng c ng cong li sut trong hin ti ca nnkinh t d bo cc mc li sut k hn t ng ng v t l lm pht trongt ng lai. o l ng v so snh tnh hi u qu sinh l i ca danh m c u t : Cc nh

qun l danh mc u t trn th tr ng th ng sdng ng cong li sut phn tch, tnh ton vnh gi cc khon u t, trong ng cong li sutch ra r cc khon sinh l i c thc ti cc mc k hn u tkhc nhau. Xc nh gi tr t ng i ca cc tri phi u khc nhau nh ng c cng k

hn: Khi phn tch ng cong li sut, n sgp phn gip cho cc nh phn

tch xcnh v cho bit nhng tri phiu r hay t ang giao dch trn th tr ng. V khit cc tri phiu cn phn tch trong mi t ng quan v i ngcong li sut sgip xcnh cc loi tri phiu nn bn hay nn mua trn th tr ng vn. nh gi li su t ca cc ch ng khon phi sinh: Trong thc t, gi cca

cc chng khon phi sinh giao dch xoay quanh ng cong li sut trn th tr ng. ng th i, trong ngn hn cc h p ng giao dch li sut k hn

th ng c giao dch cn cvo ng cong li sut giao sau nhng th ngth li sut giao sau li phn nh li sut tin gi k hn 3 thng trn th tr ng.Tuy nhin, trong di hn th hot ng honi li sut li cn c theo ngcong li sut, trong khi li sut ca cc cng cn c tnh cht quyn chn nh tri phiu chuyn i hay tri phiu c thmua li phn nh mc ca ngcong li sut hin hnh. V li sut phi r i ro hay li sut repo ca TPCP ngnhn l mt trong nhng ch tiu c dng nh gi cc cng cn trn th


24/120


25/120

20

Hnh 1.5:th ng cong li sut ca TPCP Mtheo l i sut o hn

TH NG CONG LI SUT CA TPCPM

0

1

2

3

4

5

6

7

0 5 10 15 20 25 30

Nm

Li sut (%)

Ngun: Spreadsheet Modeling In Corporate Finance

1.5.Th tr ng tri phiuTh tr ng tri phiu l mt bphn ca th tr ng chng khon, l n i giao

dch v mua bn cc loi tri phiu c pht hnh, cc tri phiu ny c thlcc loi tri phiu chnh ph, tri phiu chnh quyn a ph ng hay tri phiudoanh nghi p. Th tr ng giao dch tri phiu c thl th tr ng giao dch chnhthc hoc c thl th tr ng giao dch phi chnh thc.1.5.1.Th tr ng tri phiu s cp

Th tr ng tri phiu s c p l th tr ng giao dch cc loi tri phiu c pht hnh ra cng chng ln u thng qua cc knh pht hnh nh: pht hnh r ng

ri ra cng chng (Initial Public Offering - IPO) thng qua ph ng thc u thu lisut hay thng qua mt stchc bo lnh r i sau pht hnh ra cng chng.1.5.2.Th tr ng tri phiu th cp

Th tr ng tri phiu th c p l th tr ng giao dch cc loi tri phiu c pht hnh thng qua th tr ng tri phiu s c p nhm lm thayi quyn s hu tri phiu v tng tnh thanh khon ca th tr ng.


26/120

21

1.5.3.Vai tr ca th tr ng tri phiua)i v i nn kinh t

Th tr ng tri phiu l knh huyng vn nhanh chng v hiu qu: Th tr ng tri phiu l mt bphn ca th tr ng vn di hn, thc hin chc nngca th tr ng ti chnh l cung c p ngun vn trung, di hn cho nn kinh t. yl th tr ng c khnng huyng cc ngun vn phn tn, tm th i nhn r i trongton x hi vo cng cuc u tca nn kinh t.b)i v i Chnh ph

Ton b cc khon chi tiu khng l ca quc gia u trng ch vo cckhon thu ca ngn sch nh n c (NSNN), nhng NSNN lun khngchi vlunng tr c nguy c thm ht nht l i v i cc quc giaang c nn kinh t ang pht trin. Do, Chnh phr t cn ngun ti chnhgii quyt nhu cu vncho cc dn u tv b p thiu ht ngn sch quc gia. V vy, pht hnh tri phiu l knh huyng vn ca Chnh phnhm thc hin cc mc tiu chnh tr ,kinh tv x hi.

Trn th tr ng chng khon, tri phiu l mt hng ha quan tr ng, c bitl TPCP v i c tnh t r i ro nht tr thnh hng ha ch o trn th tr ng, lisut giao dch hng ngy ca TPCP gp phn hnh thnh li sut chun trn th tr ng. Tri phiu do Chnh ph pht hnh thu ht mt khi l ng vn tin mttrong lu thng tcc tng l p dn c, tchc kinh tv nh chti chnh trunggian. Vn ny c a vo sdng cho nhu cu u tpht trin, to ra ca cihng ha cho x hi. Nh vy, m cni tin hng c iu chnh tch cc, tng

tc vng quay vn, gim p lc cu tin mt ca nn kinh t, n nh mi tr ngtin t, gp phn nng cao hiu qus dng cc ngun lc ti chnh trong n c.Thm vo, ngn hng trung ng (NHTW) theo s y quyn ca BTi chnhth ng pht hnh loi tri phiu ngn hn (tn phiu) thc hin nghi p v th tr ng m . Khi NHTW cn rt b t khi l ng tin ttrong lu thng vth NHTW bn tn phiu ra, ng c li khi cn thit phi a tin vo lu thng th NHTW muatn phiu vo. Mc ch l gp phn thc hin chnh sch ti chnh quc gia, khc


27/120

22

phc tnh hnh lm pht, bo m c khi l ng tin ttrong lu thng mt cchh p l.

Th tr ng tri phiu th ng c quy m l n vsu nn th ng h tr tth n nhu cu vn u tdi hn trong nn kinh t, gp phn to ra mt cu trc th tr ng vn vng chc m n da trn c s cn i gia th tr ng vay n ngnhng, th tr ng tri phiu v th tr ng c phiu trong t ng lai. Th tr ng tri phiu gp phn thc y s pht trin bn vng, n nh ca th tr ng vn.

Huyng vn qua vic pht hnh tri phiu slm gim s t p trung vo h thng ngn hng.c bit l th tr ng tri phiu cng ty va c thhuyng cngun vn di do tx hi va gp phn thcy s tng tr ng kinh tx hi. Nu tr c y doanh nghi p ch c ngun ti tr duy nht tngn hng nhng v ispht trin v hot ng ca th tr ng TPDN to thm cho cc doanh nghi pngun cung vn hu hiu. Gnh nng v r i ro cho vay ca cc ngn hng c sanscho cc nhu t tri phiu trn th tr ng, nh vic ti tr di hn cho ccdn c r i ro cao c ththc hin c v gip gim chi ph vn cho nn kinh t.

Pht trin th tr ng tri phiu s lm gim s huy ng qua h thng ngnhng,iu ny to s cn xng trong vic huyng vn v cho vay vn ca ngnhng, lm gim nhcc sai lch kp v do hth p nguy c nn kinh t i mtv i khng khong vcn cn vn nh tnh hnh cc n c Chu trong cuckhng hong ti chnh 1997-1998.

Ngoi ra,i v i Chnh ph, mt trong nhng chc nng nhim vquan tr ngl va qun l v m nn kinh tva m bo vai tr ca ng i tr ng ti to mi

tr ng bnhng, thun l i cho ton bnn kinh tpht trin bn vng. Thng qua pht hnh tri phiu vu t vo TPCP sgp phn nng cao hiu quca vic phn phi v ti phn phi ngun lc ti chnh,nh h ng hot ng u t trongnn kinh t.c)i v i tch c pht hnh

Mi doanh nghi p u c nhu cu l n vvn vn hnh v pht trin. iv i doanh nghi p, th ng c ba cchhuy ng vn: vay ngn hng, pht hnh


28/120

23

tri phiu v pht hnh cphiu. i v i tng ph ng thc huyng vn u cnhng thmnh ring, ty theo tnh hnh cthca nn kinh tv c th ca mi

doanh nghi p, t doanh nghi p a ra quyt nh ph ng thc ti tr ti unht. Tuy nhin, cc doanh nghi p Vit Nam th ng huyng bng cch vayngn hng hoc pht hnh cphiu h n l pht hnh tri phiu. Tuy nhin vic phthnh tri phiu c mt s u im sau:

Th nh t , pht hnh tri phiu m bo cho doanh nghi p c sdng mtngun vn n nh v di hn, trong khi vay ngn hng th ng l ngn hn.Mc d trong mt sd n c bit, ngn hng th ng mi cng c thchodoanh nghi p vay v i th i hn di h n, nhng v i cc dn l n ngn hng li b gi i hn u t. C th, khi doanh nghi p ti tr vn bng pht hnh tri phiu khng b hn chvquy m min l doanh nghi p c ph ng n s dng svn huyng mt cch h p l, c tnh khthi v c khnng hon tr li v gc cho nhng ng i cho vay. Tri li, ph ng thc vay ngn hng, s vn ti a doanh nghi p c vay li ph thuc vo vn tc ca ngn hng

cho vay, nu s vn doanh nghi p cn huyng qu l n, vic cho vay phi c tin hnh qua ph ng thc ng ti tr phc t p h n nhiu. Mt khc,doanh nghi p pht hnh tri phiu cn cu im v th i hn vay h n cckhon vay ngn hng, cc doanh nghi p hon ton t do trong vic xcnhth i hn vay. Nu cc doanh nghi p ch tmn knh huyng vn ny th v lu di gp phn to cho cc doanh nghi p trong n c sc cnh tranh v idoanh nghi p n c ngoi trong t ng lai vquy m vn hot ng.

Th hai , trong tr ng h p doanh nghi p cn vn nhng ngi pht hnh c phiu r ng ri v s pht hnh thm cphiu slm pha long quyn s hutrong doanh nghi p, hoc doanh nghi p c dn tt, nhng khng mun phthnh cphiu, v khng mun l i nhun ca mnh b chiau cho cc nhutkhi phi tr c tc cao theo hiu qukinh doanh th pht hnh tri phiul mt gii php ti u. V th, doanh nghi p khng b thao tng m l i tcchia scng ch hn chtrong phm vi li sut tri phiu khi pht hnh. Ngoi


29/120

24

ra, tri phiu l cng chuyng vn c th i hn nn trch nhim ca doanhnghi p i v i tri ch sk t thc khi tri phiu o hn, trong khi doanh

nghi p phi c trch nhim i v i c ng nm gi cphiu trong sut th igian cphiu tn ti.

Th ba , chi ph sdng vn khi pht hnh tri phiu th p h n pht hnh c phiu, doc im ca tri phiu c tnhn nh v cha ng t r i ro h n c phiu. Vic u tvo cphiu c mc r i ro cao h n so v i u tvo tri phiu, do mc b r i ro m nhu t i hi i v i tri phiu th p h n c phiu. Cng ty pht hnh tri phiu tr li cho tri chkhng ph thuc votnh hnh sn xut kinh doanh ca cng ty, trong khi cng ty ch tr c tccho c ng khi kinh doanh c li. H n na, trong tr ng h p cng ty gii th hoc b ph sn th tri ch c u tin tr n tr c r i m i n cc c ng.Chnh v th, nhu t lunnh gi mc r i ro ca tri phiu th p h n c phiu v t ngng h a ra mc b r i roi v i tri phiu th p h n i v icphiu.

tham gia th tr ng tri phiu v i t cch l nh pht hnh, cc doanhnghi p phi png cc yu cu v tin cy i v i nhu tnhquy m hotng, hthng k ton kim ton, x p hng tn nhimiu nyc bit quantr ng v khng ththiu khi doanh nghi p mun pht hnh tri phiu ra cng chngmt cch r ng ri v nim yt tri phiu ca mnh trn s giao dch chng khon.Tri phiu ca doanh nghi p pht hnh cng cht l ng th cng thu ht c nhiunh u tv ng c li. Chnh nhng yu cu t ra i v i cc doanh nghi p i

hi doanh nghi p phi lun cng cbmy tchc v qun l, nng cao tnh cnhtranh v hiu qukinh doanh, nng cao mc tn nhim i v i nhng ng i ut. y cng c thcoi l mt tcng mang tnh gin ti p ca th tr ng tri phiui v i spht trin ca cc doanh nghi p ni ring v ca nn kinh tni chung.d)i v i nh u t

Th tr ng tri phiu gp phn lma dng ho cc sn phm ti chnh, cungc p cho cc nhu tngy cng nhiu la chn a dng ha danh mc u t


30/120

25

ph h p v i nhng khu v r i ro khc nhau. TPCP v i an ton cao nhng lisut khng h p dn bng TPDN. Bn cnh , u tvo cphiu s em li cho

nhu t t sut l i nhun cao h n nhng t ngng v i mc r i ro cao h n. Th tr ng tri phiu v i cc loi tri phiu v k hn khc nhau to thm cho nhutla chn cc ph ng nu tph h p.

i v i nhu t, tri phiu c tnhn nh v cha ng t r i ro h n c phiu. Tri phiu lun c mt th i hn nht nh v khio hn tri ch c nhnli vn gp banu ca mnh. Thu nh p chyu ca tri phiu l tin li, y lkhon thu nh p c nh. Khiu t vo TPDN, tri chnhn tin li khng ph thuc vo tnh hnh sn xut kinh doanh ca doanh nghi p pht hnh,c im nykhng ging v i c ng ch nhn c c tc khi doanh nghi p kinh doanh c li.Thm mt c im na, nu cng ty b gii thhoc ph sn th tri ch c utin tr n tr c cc c ng. V vy, y l dng u tph h p v i cc nhu t khng thch mo him.1.5.4.Cc nhn t nh h ng n th tr ng tri phiu

a)C s php l Nhchng ta bit, vai tr qun l nh n c i v i th tr ng ti chnh ni

chung v th tr ng chng khon ni ring l r t quan tr ng. B i v, v i vai tr lknh dn vn quan tr ng ca nn kinh tnn th tr ng chng khon lun c ccthnh phn kinh tch v tham gia v i mong mun t c nhng l i ch kinh t nht nh. i v i tchc pht hnh th l i ch kinh t chnh l vic huyng c mt svn nht nh v hdng svn huyng ny cho cc d n v k

hoch kinh doanh ca mnh, t nhm to ra nhng gi tr l i ch trong t ng lai.i v i nhu t th l i ch kinh t chnh l vic h k vng vo vic nhn c t sut sinh l i t ng vn m hbra cho vic u t. c thl tri tchoc ctc m nhu tnhn c hay gi tr chnh lch do nhu t tin hnhchuyn nh ng chng khon trn th tr ng (capital gain).i v i cc tchc migi i, trung gian pht hnh v giao dch th l i ch kinh tchnh l cc loi ph m h thu ca cc tchc pht hnh, nhu thay cc thnh phn tham gia khc nhph


31/120

26

bo lnh pht hnh, phi l pht hnh,i l thanh ton, ph giao dch hay phmi gi i Ngoi ra, cc tchc ny cnng vai tr l cc nhu t (v i hnh

thc tdoanh) hay tchc pht hnh nn hc ththh ng c cc l i ch catchc pht hnh v nhu tnu trn.i v i nn kinh thay th tr ng chngkhon ni chung th l i ch kinh tchnh l tng cc l i ch nu trn. Chnh nhngl i ch ny gp phn gia tng gi tr tng tr ng kinh t, gim t ltht nghi phay gia tng thu nh p cho mi ng i dn trong x hi V i nhng nhn nh nh trn th vic qun l nh n c i v i th tr ng ngy cng quan tr ng nht l iv i cc n c c nn kinh t vang pht trin. Qun l nh n c y chnh lvic Chnh ph a ra cc vn bn php l hay ni mt cch khc chnh l ccmnh lnh hnh chnh cng nhng chti buc cc bn c lin quan phi ch p hnhnghim tc. c thl cc vn bn php l cho vic pht hnh chng khon, cthl cc vn bn php l cho vic bo lnh pht hnh,i l pht hnh, hay vn bn php l cho vic giao dch trn th tr ng chng khon t p trung hay phi t ptrung V i nhng quynh ca cc vn bn php l ny nhm quynh quyn v

ngh a vca cc bn tham gia th tr ng, hay ni chnh xc h n chnh l vicm bo l i ch ca cc bn tham gia th tr ng khi cc bn tham gia th tr ng g p phi nhng r i ro nht nh. Nhvy, nu hng lang php l cho th tr ng c ban hnhy , c p nht v iu chnh k p th i, ph h p v i tng giaion phttrin ca th tr ng v chnh sch v m ca Chnh phsgp phn to thm santm, tin t ng ca cc bn tham gia th tr ng, t pht huy vai tr tch cc cath tr ng v ng c li, th slm nn lng cc bn tham gia th tr ng c bit l

cc nhu tn c ngoi, t cha pht huy ht ni lc ca nn kinh thay chato ng lc cho th tr ng pht trin.b)Cc chththam gia th tr ng

Nh chng ta bit, th tr ng chng khon hot ng da trn hot ngca cc ch ththam gia th tr ng. Mi hot ng ca mi ch thcng u tcng n hot ng ca th tr ng. Mi thng tin ca th tr ng nhchnh sch v m ca chnh ph trong n c, chnh sch kinh tca cc quc gia pht trin chng


32/120

27

hn nh chnh sch tin t, hay gi cca cc mt hng thit yu nhgi du, gil ng thc, hay thng tin ca cc knhu t c lin quan nh gi vng, gi bt

ng sn cng t nhiu u tc ng n hnh vi ca cc ch th tham gia th tr ng. Cc chththam gia th tr ng chng khon cng r t a dng, tuy nhin cthchia thnh bn nhm nhsau:

Ch thpht hnh: L nhng ng i huyng vn trn th tr ng bng cch pht hnh v bn cc chng khon trn th tr ng s c p. Cc chthny baogm: Chnh ph, chnh quyn a ph ng, cc tchc ti chnh v cc doanhnghi p, trong chyu l Chnh phv cc doanh nghi p. i v i Chnh ph, gii quyt nhu cu vn cho cc dn u tcng nhb p thm htngn sch, Chnh ph phi huy ng vn thng qua vic pht hnh cc loiTPCP. Bn cnh , thc hin chnh sch tin t, Chnh ph th ng phthnh cc loi chng khon ngn hn nh tn phiu kho bc hay hi phiu kho bc nhm thc hin nghi p vth tr ng m . Cth, khi Chnh phcn rt b tkhi l ng tin trong lu thng th tin hnh bn cc loi chng khon ngn

hn ny ra v ng c li, khi Chnh ph cn cungng thm khi l ng tintrong lu thng th tin hnh mua cc loi chng khon ngn hn ny vo.iv i cc doanh nghi p, khi mun huyng vn cho cc dn u t, k hochkinh doanh hay tng vn iu l(i v i cng ty cphn) ca mnh, h tinhnh pht hnh cc chng khon n hay chng khon vn ty theo tnh cht,c im ca doanh nghi p v quyt nh ca lnho doanh nghi p.

Ch th u t: L nhng ng i c vn nhn r i trong nn kinh tv h

dng s vn nyu t vo th tr ng chng khon bng cch mua vo ccchng khonang c pht hnh v giao dch trn th tr ng nhm th h ng nhng khon thu nh p trong t ng lai. Thu nh p trong t ng lai c th l thu nh p t c tc, tri tc hoc chnh lch gi khi hchuyn nh ng ccchng khon trn th tr ng. C thphn loi ch thny thnh hai loi: nhu tc nhn v nhu t tchc. Nhu tc nhn chnh l cc c nhnhoc nhm c nhn trong nn kinh t, nhm chthny dng ngun thu nh p


33/120

28

th ng xuyn hay ngun vn tit kim ca mnhmua cc chng khon. Nhu t t chc chnh l cc t chc kinh t trong x hi nh cc ngn hng

th ng mi, cng ty bo him, cc cng ty ti chnh, cc quhu bng, quh t ngv hc thdng vn nhn r i hay vn u t ca mnhmua ccchng khon nhm gia tng thu nh p trong t ng lai.

Chthtrung gian: L nhng ng i c vai tr mi gi i, tvn hay bo lnhcho chthpht hnh th tr ng s c p, l ng i tvn v mi gi i cho ch th u t trn th tr ng thc p. Ngoi ra,tr thnh chthtrung gian thhphi l thnh vin ca S giao dch chng khon v lc ny ngoi vai trnu trn th ch th trung gian cn c php mua hay bn cc chng khontrong danh mc u tca mnh, do lc ny hcnng vai tr l nhut trn th tr ng. Ch thtrung gian c thchia lm hai loi: Nh trung gianc nhn (thnhn) v tchc trung gian nhcc cng ty chng khon.

c)Chnh sch kinh tca Chnh ph Mun thc hin c cc mc tiu kinh tv m th Chnh ph cn c cc

cng cnht nh. chnh l chnh sch ti kha, chnh sch tin tv chnh schhi oi.

Chnh sch ti kha: L tng h p cc chnh sch, ph ng thc huyng, s dng v phn bNSNN ca Chnh ph trong mt giai on nht nh. Mctiu ca chnh sch ti kha l tng thu nh p cho nn kinh t, gii quyt viclm, kim sot lm pht trong ngn hn v thcy tng tr ng kinh ttrongdi hn. Hai cng cchyu ca Chnh phtrong vic thc hin chnh sch ti

kha l chnh sch chi tiu ca Chnh ph (G) v chnh sch thu(T) i v inn kinh t.

Chnh sch tin t: Trong nn kinh t th tr ng, chnh sch tin t l tngh p cc chnh sch v ph ng thc ca Chnh phnhm thayi l ng tintrong nn kinh tnhm tcng n li sut tin ttrn th tr ng, t tcng n cc mt ca nn kinh tnh u t, tit kim, tng tr ng kinh t,lm pht Mc tiu ca chnh sch tin tl kim sot lm pht,n nh gi


34/120

29

cvn nh gi tr ca ng ni t, t gp phn tng tr ng kinh tv giiquyt vic lm trong x hi. Cc cng cca Chnh phnhm thc hin chnh

sch tin tl: cng c ti c p vn, li sut tn dng, t ld tr bt buc vnghi p vth tr ng m .

Chnh sch hi oi: Nguyn l c bn ca chnh sch ny l vic Chnh ph thng qua cc nghi p vngoi hi nhm tcng n quan hcung cu ngoihi trn th tr ng, t tcng n t gi hi oi. C th, khi t gi hioi tng, lc ny Chnh phstung l ng ngoi hi ra bn nhm tng cungngoi hi trn th tr ng, t gp phn lm cho tgi hi oi trn th tr nggim xung v ng c li lm cho tgi hi oi trn th tr ng tng ln.

1.6.Hot ng repo tri phiu1.6.1.Khi nim repo tri phiu

Repo (Repurchase Agreement) tri phiu l giao dch mua hoc bn li tri phiu c k hn c sdng trn th tr ng ti chnh.y l loi hnh giao dchm nhu t c thmua v bn tri phiu (hoc chng khon ni chung) ca

chnh mnh trong mt khong th i gian tha thun nht nh v i cng ty chngkhon.1.6.2.Vai tr hot ng repo tri phiu

Vic thc nghi p nghi p v repo gp phn lm tng tnh thanh khon cho th tr ng, tng hiu qu ng vn kinh doanh cho nhu t, ng th i em li chonhu tmt sl i ch sau:

Nhu tvn c quyn s hu tri phiu khi mua li tri phiu bn sau

k hn nht nh. Ni cch khc, nhu tkhng phi bn tri phiu v i gith p khi cn vn.

Trong th i hn chuyn nh ng, nhu t vn c h ng tri tc v ccquyn l i pht sinh khc ttri phiu chuyn nh ng.

Nu nhu t c cng ty chng khon (CTCK) nhn mua tri phiu v igi t ng i cao, st v i gi tr giao dch ca tri phiu trn th tr ng, th h stn dng c ti a ngun vn u t bra.


35/120

30

Nhu tcn c CTCK cung c p cc thng tin chi tit, lin quann tri phiu trong h p ng repo.

1.6.3.Cc hnh th c repo Repo thng th ng: Nhu t sbn chng khon cho CTCK ly tin

v cam k t sau mt khong th i gian nht nh smua li schng khon ny.Khi gi chng khon gim qu mt t lnht nh, nu mun gi li chngkhon, nhu tphi b sung thm tin hoc chng khon m bo chovic thc hin h p ng repo. Nu nhu tkhng bsung, CTCK sx lschng khon ny. Khi nhu tchn loi hnh thc ny tc l nhu t k vng gi chng khon c xu h ngi ln trong t ng lai.

Repo ng c (reverse repo): Nhu tdbo gi c xu h ng gim th s n p mt stin nht nh mua chng khon ca CTCK, sau bn cho bnthba (s tin bn chng khon cho bn th3 s c CTCK gi li) v camk t sau mt khong th i gian sbn schng khon ny cho CTCK. Khi nhu tchn loi hnh thc ny tc l nhu tk vng gi chng khon c

xu h ng gim xung trong t ng lai.1.6.4.Cc hn chca hot ng repo

i v i th tr ng, cc giao dch repo va gip nng cao tnh thanh khoncho th tr ng, va gip bnhn gi. Tuy nhin, nu mi ngun vn trn th tr ng chng khonu c xut x thot ng repo th nguy c bt n cath tr ng, tnh tr ng bn tho chng khon r t dxy ra. Cha k , nu trinkhai v sdng repo khng cn nhc, ccng ty chng khon ln nhu t

u chu nhng r i ro nht nh. R i ro dthy nht l r i ro tbin ng gi.Chng khon smt gi nu th tr ng din binm m, khi nhu tcth skhng mua li chng khon nh cam k t. Khi , cng ty chngkhon phi m lun chng khon b mt gi.thu hi vn, hbuc phithanh l nhng chng khon ny.

Vpha nhu t, sdng repo tc l h chn con ng u tbngvn vay. V th, nhu tphi tnhn l i nhun trn c s tnh ton cphn


36/120

31

li vay trong chi phu t. Tuy nhin, khng him tr ng h p nhu t nh gi v tnh ton sai (th tr ng khng kh i sc nh h t ng, hay cc

chng khon cng khng h p dn nhhphn tch). Khi, nhu tphichu thm p lc vth i gian thanh ton tin vn ln tin li vay v i cng tychng khon.

1.7.Cc tch c ti chnh phi ngn hng1.7.1.Cng ty bo him (Insurance company)

Cng ty bo him c chc nng chnh l cung c p cc tin chbo vng itham gia bo him (ng i mua dch v) tr c nhng tn tht vti chnh do nhngr i ro nht nh gy ra thng qua vic cung c p cc h p ng bo him, trongcam k t sbi th ng cho ng i tham gia bo him mt khon tin nht nh trongtr ng h p xy ra r i ro. Cc r i ro c bo him c chia thnh hai loi chnh: bo him cho ti sn v bo him cho con ng i. Trong qu trnh hot ng, cccng ty bo him thu ph bo him (premiums)thnh l p qubo him phc v cho mc ch bi th ng. Nhng do hu ht cc khon ph bo him u c thu

ht tr c khi bi th ng nn cng ty bo him sc mt khong th i gian t1 nmcho n hng chc nm s dng qu bo him, nn qu bo him ny c th dngu tvo cc chng khon hay bt ng sn hoc tr c ti p tham gia vo cchot ng u t ti chnh khc nh: gp vn lin doanh, thnh l p cng ty, cungc p cc khon tn dng tr c ti p1.7.2.Qutr cp h u tr (Pension fund)

Cc quhu tr c thnh l p v i mc ch gip cho ng i laong khi v

hu c c nhng khon thu nh p n nh thng qua cung c p cc ch ng trnhl ng hu (pension plans). Cc ch ng trnh l ng hu ny quynh nhng khonng gpnh k ca nhng ng i tham gia trong th i gian nhng ng i ny cnang lm vic khi vhu hsnhn c tin tr c p hu tr (hay l ng hu).Cc ch ng trnh l ng hu khng ch c ng gp b i nhng ng i lao ngm ccc n v sdng laong v thm ch cChnh ph. Cc khon tin caqu tr c p hu tr thu c dng u tnhm t c mc sinh l i nht nh


37/120

32

trong khi vn m bo an ton cho cc khon vn. Do s tin m cc quphi chitr hng nm c thd on v i chnh xc cao nn qu th ng u t s tin

nhn r i ca mnh vo cc cng c u tdi hn trn th tr ng vn nh: cphiuhay tri phiu Ngoi ra, cc quny cnu tvo cc ti sn ti chnh cr iro th p nh tin gi tit kim, cc loi k phiu ca cc t chc tn dng Nh vy, hot ng ca cc qukhng ch m bo thu nh p th ng xuyn vn nhcho nhng ng i vhu m cn gp phn lun chuyn vn nhn r i n n i c nhucu vvn. Ngy nay, spht trin ca cc qu nhn c sh tr tch cc t pha chnh phthng qua cc chnh sch v u i thu. V d, cc khon ng gpvo ch ng trnh l ng hu ca cng i laong v ng i sdng laong u c min tr thuthu nh p. c bit cc n c c, Nht Bn v M, Chnh ph cn cam k t ti tr stin l ng hu ti thiu lnn mt mc nht nh.1.7.3.Cng tyu t mo him (Venture Capital Firm)

Nu nhcc ngn hng th ng u tv h tr cho cc doanh nghi p l n thcc cng tyu tmo him chuyn h tr cho cc doanh nghi p m i thnh l p

(startup firms) do cc doanh nghi p ny khng ch thiu vn m cn thiu cv kinh nghim hot ng v qun l. V vy, cc cng tyu tmo him khng ch gip hhuyng vn m cn cung c p cc dch vtvn. Cc cng tyu tmohim s rt vn ca mnh vo cc doanh nghi p ny v h tr cho ban gimciu hnh cng ty pht trin theo cc k hoch nht nh, song song cc doanhnghi p c thpht hnh v bn cphn ra th tr ng. Khi, cng tyu tmohim stin hnh bn scphn ca mnh nm gi ra cng chng r i chuyn sang

u tcho cc dn khc.1.7.4.Qu u t ht ng (Mutual fund)

Qu u th t ng l cc trung gian ti chnh thc hin vic huyng vntcc nhu tc nhn thng qua pht hnh cc chng ch gp vn u t utvo cc chng khon nhm tn dng nhng l i thvvn l n v kinh nghim. Nh vou thvn l n nn cc qu u tny c thgim thiu chi ph giao dch bng cch mua bn cc chng khon v i s l ng l n, ng th i hn ch r i ro


38/120

33

bng ccha dng ha danh mc u t. Khng ch vy, u thv t tr i ca ccqu u th t ng ny so v i cc nhu t ring ll chng c t d i s

qun l ca cc chuyn gia vchng khon trn th tr ng. Bn cnh cc qu ut u tcvcphiu v tri phiu th cn xut hin cc qu u tchuynu t vo tng loi chng khon. V d, cc quchuynu tvo cc cphiu th nghay cc quchuynu tvo chng khon n . Cc qu u tchuyn vcphiuth ng cn c chuyn mn ha h n na l ch nm gicc chng khon n cngoi hay chng khon ca mt ngnh no trong nn kinh t, v dnhngnhnng l ng hay ngnh cng nghcao. Cc qu u t vo chng khon n cng c chuyn mn ha cao khi chuynu tvo cc TPCP hay TPDN hay chngkhon ngn hn hay chng khon di hn.1.8.Tch c xp hng tn nhim1.8.1.Khi nim xp hng tn nhim

X p hng tn nhim thc cht l vic nh gi cht l ng, mc tin cy, kh nng thanh ton ca mt cng ty pht hnhi v i cc cng cn da trn cc yu

tr i ro c lin quan. Cng cn c thl cc cng cngn hn nh: hi phiu, tn phiu, chng ch tin gi; hoc di hn nh: tri phiu, cphnu i. Tchc x phng tn nhim xut hin ln u tin vo nm 1909 do nhu t ti chnh JohnMoody ng i Mkh i x ng. Sau, Cng ty Moody's ra i v hin tr thnhcng ty x p hng tn nhim l n nht thgi i, c mt trn 100 quc gia. Cng v iStandard & Poor (mt bphn ca T p on McGraw-Hill) v Fitch, 3 cng ty nyang l nhng ci tn quen thuc trong ngnh x p hng tn nhim. Ngy nay, cc

cng ty x p hng tn nhim khng ch nh gi hng vn doanh nghi p trn ton th gi i, m cnnh gi mc tn nhim i v i chnh phcc n c v chnh quyncca ph ng c pht hnh tri phiu. K t qu nh gi x p hng tn nhim doanhnghi p c thhin cc k hiu tA (tt nht) n D (xu nht tc mt kh nng thanh ton), mi cng ty x p hng tn nhim c cch k hiu ring v i k t qu nh gi ca mnh. Tuy nhin, k t qu nh gi ni chungu phn thnh hai loi:


39/120

34

Bng 1.2:K hiu x p hng tn nhim ca cc tchc x p hng tn nhimCh sTn Nhim

theo S&P Ch sTn Nhim

theo Moodys Din gii Phnloi

AAA Aaa Cht l ng cao nht,n nh,r i ro th p nht

AA AaCht l ng cao, r i ro th p,r i ro ch cao h n hngAAA mt bc.

A A

Cht l ng kh, tuy vy c

thb nh h ng b i tnhhnh kinh t.

BBB BaaCht l ng trung bnh, anton trong th i gian hin ti,tuy vy cn cha mt s yu tr i ro.

Tri phiu c

th ut

BB Ba

Cht l ng trung bnh th p,c thg p kh khn trongvic tr n , b nh h ngiv i sthayi ca tnh hnhkinh t.

Tri phiu cr i rocao

B BCht l ng th p, r i ro cao,c nguy c khng thanh tonng hn

CCC CaaR i ro cao, ch c khnngtr n nu tnh hnh kinh t khquan.

CC Ca R i ro r t cao, r t gn phsn.

C CR i ro r t cao, kh c kh nng thc hin thanh toncc ngh a vn

D X p hng th p nht, phsn hay hu nhsph sn NR NR Khngnh gi

Tri phiukhng

nnut

Ngun: Theo website saga.vnBn cnh , i v i ch sMoodys, ngoi nhng x p hng c bn trn, hs

1, 2, 3 cn dngchia nhmt x p hng c bn ra lm 3 loi, trong 1 l cao


40/120

35

nht trong hng , 2 l trung bnh, 3 l th p nht, v d: Aa1, Aa2, Aa3. Cniv i ch sS&P, + hay c dngchia nhx p hng. trong + l cao nht

trong hng, khng du l trung bnh, - l th p nht; v d: AA+, AA, AA-.1.8.2.c im ca tch c xp hng tn nhim

Mt x p hng tn nhim khng phi l mt l i khuyn mua hoc bn mtchng khon c thno .nhiu quc gia,iu ny c th l mt lu quantr ng trong vic xcnh trch nhim php l ca mt tchc x p hng tn nhimtrong tr ng h p v n , hoc schm dt ca mt cng ty hoc cc tchc khc pht hnh chng khon.thnh cng, mt tchc x p hng tn nhim phi c ccc im c bn, bao gm:

Tnh tin cy; Tnhc l p; Tnh khch quan; K thut thnh tho; Ccc ngun lc v khnng ti p cn cc thng tin tin cy vng i pht

hnh chng khon.tr thnh tin cy v hu ch cho nhu t, x p hng tn nhim phi c

xem lng tin cy v khch quan ca cc chththam gia th tr ng.mt x phng tn nhimng tin cy, t chc x p hng tn nhim phi c k thut chuynnghi p, ngun lc ti chnh, ti p cn cc thng tin ti chnh tin cy vng i phthnh, v cc th tc hot ng ni b a n cng tc x p hng nht qun v tincy. Ni chung cc th tc t ng t ang c thc hin ccc th tr ng v

ang pht trin.hu ht cc quc gia, x p hng tn nhim th ng c thc hintheo yu cu ca ng i pht hnh. Tuy nhin, Mvic cc tchc x p hng tnnhim nh gi chng khon khng theo yu cu ca ng i pht hnh m c thlmt phn cng vic nh k nhm nng cao th ng hiu ca htrong nn kinh t.1.8.3.Tiu ch nh gi

Vic nh gi, x p hng tn nhim c thc hin da trn hai tiu ch c bnl nh tnh vnh l ng, hay cn gi l 2 mng phn tch: phn tch kinh doanh


41/120

36

v phn tch ti chnh. Cc yu t nh tnh c xem xt theo ph ng php bcthang. Cth:

Tnh hnh v trin vng pht trin kinh t t n c, cc yu t r i ro v m,chnh sch ca nh n c c khnngnh h ngn ngnh v cng ty.

c im ca cc ngnh kinh tm cng tyang tham gia; trin vng phttrin ca ngnh trong nn kinh t; tcng,nh h ng ca nhng yu tv m trong v ngoi n c t i ngnh kinh t; v tr, th phn ca cng ty trongngnh.

Chnh sch qun l trong sn xut - kinh doanh, chnh sch ti chnh, qun lvn, marketing, bn hng,c im cng ngh, quy trnh sn xut, khnng,kinh nghim ca bmy lnhoCc yu t nh l ng c xem xt da trn cc bo co ti chnh c

kim ton, cc CRA stnh ton tt cch s ti chnh a ra nhng nhn nhy nht vtnh hnh ti chnh hin ti v t ng lai ca cng ty.1.8.4.Vai tr ca cc tch c xp hng tn nhim trong th tr ng ti chnh

X p hng tn nhim c vai tr v cng quan tr ng i v i th tr ng ti chnh mi quc gia.c bit, i v i mt nn ti chnh m i ni nhVit Nam th scmt ca cc CRA l n trn thgi i chc chn sto c nim tin v gp phn thuht mnh mngun vn ca cc nhu tn c ngoi.

i v i c quan qun l nh n c: CRA gip nh n c qun l vn ti ccdoanh nghi p c ddng h n; gp phn to nn mt th tr ng cn bng,minh bch thng tin. Cc c quan qun l nh n c c thda trn cc thng

tin ca CRA cng khaiban hnh chnh sch, gim st thc hin, c p php pht hnh v qun l tt h n.

i v i cc cng ty pht hnh: CRA gip huyng vn v i chi ph h p l,hiu qu; l mt ph ng tin cc cng ty qung b th ng hiu v i th tr ng trong v ngoi n c, ng th i to mt c chkim sot cng khai, tong lc cho cng ty c cu li tnh hnh ti chnh, ci tin quy trnh qun l,cht l ng v hiu quhot ng.


42/120

37

i v i nhu t, cc tchc tn dng: CRA l mt ch tiu nhu t quyt nh nn hay khng nnu tvo chng khon cng ty,u tv i mc

li sut bao nhiu; l c s cc ngn hng th ng mi, t chc tn dngquyt nh u tvo cc dn vay vn. CRA va phn nhtin t ng, kh nng thanh ton ca nh pht hnh, va l mt tiu chnh gi chungi v idoanh nghi p. Vic nh gi doanh nghi p da trn CRA sgp phn trnhnhng hu qu ng tic tvic u tthiu thng tin.

X p hng tn nhim cc cng c ti chnh trong nn kinh tsgp phn giatng hiu quhot ng ca cth tr ng tin tln th tr ng ti chnh. Trongkhi vic x p hng tn nhim cc cng cti chnh ngn hn quan tr ng i v iton bhiu quca th tr ng ti chnh, th x p hng tn nhim cc cng c ti chnh di hn h n (nh tri phiu) l ti quan tr ng cho spht trin ca th tr ng tri phiu. Vmt bn cht, cc cng c th tr ng vn, r i ro ca mts thayi trongtin cy tn dng ca mt ng i pht hnh l n h n nhiu sov i tr ng h p ca cc cng cti chnh ngn hn. Ngoi ra, kh khn h n cho

nhu t nh l ng cc r i ro ny trong th i hn di h n m khng c s phn tch chuyn gia x p hng tn nhim. Trong mt th tr ng chng khonang ni, mt t chc x p hng tn nhim c thm r ng th tr ng cho cccng cn bng cch mangn cho th tr ng nhng nhu tm i, bao gmcc nhu t tchc trong v ngoi n c m c lkhng thmua mt cngcth tr ng tin t, hoc tri phiu trong s thiu vng x p hng tn nhim cacng c . Cng c thk vng chi ph pht hnh gim bng cch cung c p

l i thvquy m trong vic thc hin cc chc nng in hnh gn lin v imt tchc x p hng tn nhim nh tm kim thng tin, phn tch, cng bvtheo di. B i v sgn gi ca chng v th tr ng, cc t chc x p hng tnnhim c ththcy vic i thoi chnh sch v i cc c quan qun l phplut thch h p lin quann vic pht trin, hot ng ca th tr ng tri phiu.Mt x p hng tn nhim cn c thgim chi ph vn bng cch h tr cng b


43/120

38

thng tin vng i pht hnh ra th tr ng v trong vic thcy cng bvminh bch cc tiu chun k ton.

1.8.5.Cc loi cng c c xp hng tn nhimMt lot cc cng cti chnh r ng ri c thphi chu sx p hng tn nhim

bao gm cc tri phiu cng ty v cphiu u i v cc cng cti chnh khc. hu ht cc quc gia, x p hng tn nhim gi i hn i v i th tr ng tri phiu v th tr ng tin tnhng mt squc gia cphiu th ng v cphiu u i cng c x p hng tn nhim. Khng phi l khng phbin i v i cc t chc nhntin gi, cc qu u tv cc tchc ti chnh khc nhkhnng chi tr tin bith ng ca cc cng ty bo him cng c x p hng tn nhim. Tnh sn sng cax p hng tn nhim cnng gp cho spht trin cc sn phm ti chnh phc t p.Khng c ssn sng ca cng tc x p hng tn nhim ca cc tchc x p hng tnnhim, sr t kh bn cc sn phm ny cho cc nhu tchuyn nghi p.

M, x p hng tn nhim khng bt buc cho pht hnh chng khon nhngn c sdng r ng riqun l cc tiu chun lut php (nhyu cu vn ca

cc cng ty chng khon). Ng c li, x p hng tn nhim c yu cu Nht t nm 1990 nh l mt iu kin tin quyt cho ng i pht hnh cc tri phiu khngc ti sn m bo.

Thm vo, Nht x p hng tn nhim cn c s dng qun l cctiu chun cn tr ng nh yu cu vn ca cc cng ty chng khon. S vng mtca yu cu x p hng tn nhim bt buc, khng c khnng cho cc t chc x phng tn nhim c thtn ti vmt kinh ttrong mi tr ng cc th tr ng ang

ni. cchu M La tinh v Chu , s bt u ca cc t chc x p hng tnnhim c kch thch b i yu cu x p hng tn nhim bt buc lin quann phthnh cc cng cn trn th tr ng.

K t lun ch ng 1:Theo nhcc phn tch trn th tri phiu khng nhng l cng cca Chnh

phdngiu tit v qun l th tr ng vn m cn l cng c c lc dnghuyng vn trn th tr ng ti chnh ca Chnh ph, ca cc doanh nghi p ni ring v


44/120

39

ca cnn kinh tni chung. Bn cnh , nu th tr ng chng khon l hn v biu ca nn kinh tth ng cong li sut chun chnh l hn v biu v cng c

d bo tnh hnh bin ng ca li sut trn th tr ng vn trong t ng lai, t m i thy c tm quan tr ng ca ng cong li sut chun trn th tr ng vn. Ngoi ra,c mt th tr ng vn pht trin, ngoi cc ni dung vvn bn phpl, cc ch th tham gia th tr ng th yu tvchnh sch tin tca Chnh ph trong tng giaion l r t quan tr ng. Do vy, nu mt quc gia nhanh chng hnhthnh v xy dng c ng cong li sut chun trn th tr ng vn, c chnhsch tin tph h p v i tng bi cnh kinh tth gp phn trong vic xy dngv pht trin th tr ng ti chnh trong n c ni chung v th tr ng vn ni ring.


45/120

40

CH NG 2

TNG QUAN TH TR NG TRI PHIU MT SN C TRN THGI I V TI VIT

NAM 2.1.Tng quan th tr ng tri phiu mt sn c trn thgi i v bi hc kinhnghim cho Vit Nam2.1.1.Tng quan th tr ng tri phiu mt sn c trn thgi ia)Th tr ng tri phiu Hn Quc

Th tr ng tri phiu doanh nghi p Hn Quc bt u kh i ngun t unhng nm 1970 v i hu ht c bo lnh b i cc ngn hng, cng ty chngkhon v cc qu. Ti Hn Quc stri phiu ang lu hnh ca cc cng ty phi tichnh cao h n s tri phiu khng c bo m do khu vc ngn hng pht hnh vchim h n 70% tng stri phiu doanh nghi p trong nhng nm 1995-1997. Cng

vo khong th i gian ny l ng cung tri phiu doanh nghi p t ng i l n chothy c kh nhiu cc cng ty l n c danh ting n c ny sdng cng c tri phiu nhnhng n by ti chnh nhm huyng vn v tit kim chi phi vay.Hn Quc sau skin khng hong kinh tti chnh nm 1997, vic bng nvicsdng tri phiu doanh nghi p huyng vn cng v i spht trin mnh m ca cc cng ty tn thcu tv chnh phn c ny cng c nhng thayimang tnh cch mng trn th tr ng tri phiu chnh ph to chun cho th tr ng tri phiu doanh nghi p nh: th tc pht hnh m i (thit l p hthng ugi m i thay thcho hthng c), xa b thng ltha thun thng tin vth i hn pht hnh), tnhu n trong pht hnh tri phiu chnh ph thng qua vic phthnhu n hng thng.


46/120

41

Bng 2.1:Quy m th tr ng tri phiu Hn Qucvt: Nghn tKRW

Nm/Nidung 2000 2002 2004 2006

Tri phiuchnh ph 71,2

90,2 170,5 254,3

Tri phiu ca66,4 83,9 142,5ngn hng

Hn Quc158,4

Tri phiudoanh nghi p(A)

143,1 162,7 131,0 121,7

Tchc tichnh

73,0 104,4 115,7 165,1

Khc 86,6 139,9 116,4 105,1Tng gi tr tri phiu (B) 440,3 581,7 676,8 804,5

GDP danhngh a (C)

578,70 684,30 724,70 778,50

A/B 33% 28% 19% 15%A/C 25% 24% 18% 16% Ngun: Financial Supervisory Service, Financial Markets Development of the Bank

of Korea.

b)Th tr ng tri phiu Thi LanCuc khng hong ti chnh nm 1997 lm suy yu khu vc ti chnh ca

quc gia ny. Tr c nm 1997, chc nng trung gian ti chnh hon ton phthucvo cc ngn hng th ng mi. Cc ngn hng th ng mi huyng vn chyud i hnh thc tin gi, chim khong 80% ti sn n . Trong khi, cc ngn hng


47/120

42

Quy m ti tr tr c ti p thng qua th tr ng tri phiu (c tri phiu chnh phv tri phiu doanh nghi p) cn kh nhv km pht trin. Sut 9 nm lin t nm 1988n nm 1996 Chnh ph u thng dngn sch nn nhu cu pht hnhtri phiu mt cchu n v i s l ng ng k cha c t ra. K t qul s hn chngun cung tri phiu Chnh ph lm cn tr spht trin v hnh thnhca li sut chun trn th tr ng vn. T , gy kh khn cho vic nh gi tri phiu doanh nghi p. Khng hong ti chnh, tin t gy ra smt cni trongcu trc v hot ng ca th tr ng ti chnh Thi Lan. V i ngun ti tr gi i hnt cc khon vay ngn hng, cc doanh nghi p Thi Lan phi i mt v i kh nng thanhton nghim tr ng khi khu vc ngn hng thu h p hot ng tn dngtr c nhu cu ti cu trc vn v tnh tr ng n xu mc cao.iu ny lm chonn kinh tsuy yu do cc doanh nghi p bmt i im ta tngun ti tr truynthng.

Sau nhng hu qunng nca cuc khng hong ti chnh, cc nh cmquyn Thi Lan nlc ci thin tnh tr ng mt cni ca hthng ti chnh.Thi Lan, pht trin th tr ng tri phiu trong n c c u tin hngu, mt phn v scn thit phi ti cu trc khu vc ti chnh, mt khc nhm to ra mtngun ti tr thay th gim b t vic trng ch qu nhiu vo cc ngn hngth ng mi. Cng ging nhnhng th tr ng chu khc, th tr ng tri phiu Thi Lan cng g p nhng tr ngi b i nhng vn v t chc nh: quy m th

tr ng nhh p, dn n k t qu l tnh thanh khon km, khng h p dn i v icc nh pht hnh cng nhcc nhu t. Vph ng din ngun cung, th tr ngtri phiu nhh p lm hn chkhnng v hiu qugiao dch ca tri phiu. V nhu cu, s l ng cc nhu t tham gia t v nn tng kin thc khng su r nglm cho th tr ng thiu vng cc nh to l p th tr ng. Thm vo, s thiuvng cc nhu t trn th tr ng tri phiu gy nhiu tr ngi cho vic cnhtranhv lm gim i tnh thanh khon ca th tr ng.


48/120

43

Nhng nh cm quyn Thi Lan to ra mt b c i di trong vic phttrin th tr ng tri phiu t nm 1998. Lch pht hnh tri phiu trong nm c

thng bo tr c v nh k u n gip cc nhu t c th l p ra cc k hoch u tdi hn. iu ny gip cho Chnh phvay tin mc chi ph th png th i hn chcc nhu c nh nhng ln pht hnh nhng khng thng botr c. Hin nay, B ti chnh Thi Lan pht hnh tri phiu chnh phmt cchu n v i k hn ti a lnn 20 nm c thhnh thnh li sut chun chocc chng khon n trung v di hn. iu ny gp phn xy dng v hnh thnh ng cong li sut chun cc th tr ng giao dch tri phiu ni ring v th tr ng vn c ththam chiu hng ngy. Bn cnh , ngn hng trung ng ThiLan ch nh 10 tchc ti chnhng vai tr l cc ch thkinh doanh s c pi v i cc giao dch mua li song ph ng v cc nh kinh doanh ny sl ccitc trong cc giao dch song ph ng v i ngn hng trung ng Thi Lan.

tng c ng h n na cc giao dch trn th tr ng v m bo cc t chc ti chnh ckhnng thanhton trong cc giao dch hng ngy, ngn hng

trung ng Thi Lanang tng b c rt khi th tr ng mua li, bn cnh ngnhng trung ng Thi Lan v ang gi i thiu mt th tr ng mua li song ph ng chnh thc mang tnh tnhn.c)Th tr ng tri phiu Malaysia

S pht trin ca th tr ng tri phiu Malaysia bt u t nhng nm 1970khi Chnh phbt u pht hnh tri phiu png nhu cu ti tr r t l n cho s pht trin ca t n c vo giaion ny. Vo gia nhng nm 1980, khu vc t

nhnng vai tr quan tr ng trong chin l c pht trin ca nn kinh tMalaysia.Trong sut th i gian ny, khu vc tnhn c stn nhim l n tngn hng.iuny dn n vic Chnh phquyt tm theoui vic pht trin th tr ng tri phiu doanh nghi p nh l mt chin l c quan tr ng. Cuc khng hong ti chnhChu nm 1997 cng do vic da qu mc vo cc khon vay ngn hng. Bi hctcuc khng hong khin Chnh phphi nlc pht trin th tr ng tri phiucung c p cho khu vc tnhn ngun lc ti chnh thay thv gim vic ti tr


49/120

44

khng ph h p. Cc n lc pht trin th tr ng tri phiu mang li k t qutt.V i mc ch to ra mt ng cong li sut chun theo th tr ng cho th tr ng

tri phiu, cui nm 1997 Malaysia p dng mt ch ng trnh pht hnh tri phiu chun u n hng qu v i th i hn 3,5,7 v 10 nm.d)Th tr ng tri phiu Trung Quc

Hu ht cc quc gia chu t lu l thuc vo s ti tr t cc ngnhng, ngoi tr cc quc gia nhSingapore, Malaysia v mt snn kinh tchu pht trin khc. V vy, khi nim tri phiu trong th i gian ny hu nh khng c nghe nhc n nhng thc s tri phiu v th tr ng tri phiu ng vai trquan tr ng trong vic phn bhiu qucc ngun lc quc gia.cc nn kinh t pht trin vcn bn th quy m th tr ng tri phiu l n h n th tr ng vn nhng chu thiu ny khng hn ng v ng nhin l khng ph h p v iTrung Quc. Nu c quc gia no chu cn pht trin th tr ng tri phiuth chnh l Trung Quc mt quan chc Trung Quc khngnhiu ny.

Trong vic thanh ton cc khon n n hn, chnh phTrung Quc th

hin mt ph ng schngn trong vai tr ca mnh, l nng cao x p hng tnnhim n quc gia ca Trung Quc ln mc A2. Bn cnh , chnh ph vay n r t t t nhng ngun ti tr t bn ngoi, vic nyng ngh a v i vic n chnh phs c giao dch trn th tr ng thc p. Do vy, kh m thy c tnh thanhkhon ca cc khon n chnh phgiao dch trn th tr ng th c p. Do, tnhhnh ny gy kh khn cho cc doanh nghi p khi mun pht hnh tri phiu b iv kh thit l p li sut chun cho tri phiu doanh nghi p. y l l do ti sao mt

squc gia pht hnh tri phiu chnh ph thay thcho cc tri phiu n hn(thm ch khi khng c nhu cu v vn) nhm duy tr mt ng cong li sutchun trn th tr ng.

ng nhin khi cc doanh nghi p c nhu cu vvn v mun pht hnh tri phiu th lc th tr ng tri phiu doanh nghi p m i hnh thnh.Trung Quccc doanh nghi p quen v i vic phthuc vo ti tr tcc ngn hng v ngnhin l cc doanh nghi p cn c th i gianc th thayi iu . Ngy nay,


50/120

45

thm ch nu c cc quyn chn cho tri phiu doanh nghi p th cc doanh nghi pTrung Quc vn stmn ngn hng v i l do l chi phi vay r do cc cng ty

c thvay mc li sut th p v chnh phquyt nh mc li sut cho vay btch p cc r i ro. Thc t, cc cng ty c khuyn khch tmn cc ngun ti tr t cc ngn hng v ngn hng c ch th t ng gia hn cc khon vayn hn mc li sut th p. Do, chi ph v r i ro do ngn hng nh n c gnh chu v v c bn th cui cng cc gnh nng ny s c chuyn qua cho chnh ph. V nh vy, gnh nng n ca chnh phvn cha c gii quyt v s h tr ti chnhca chnh ph ch c th lm p bng cni ti sn ca cc ngn hng qucdoanh. V k t qul t ln quc gia/GDP khong 20% nhng nu cng thm cckhon n tim n th con s ny lnn 130%.iu ny lm chox p hng tnnhim ca quc gia ngy cng xu i v chnh phTrung Quc cng khng bitchc r ng hcn ti p tc cu cnh cho cc ngn hng trong bao lu. Cc gii phpca chnh phTrung Quc trong vic pht trin th tr ng tri phiu:

Th nh t , chnh phTrung Quc cho php cc cng ty tng vn thm ch nu

cc cng ty ny khng nhn c s u i ca cc ngn hng. Trung Quc l mttrong nhng nn kinh t l n nht thgi i nhng cc doanh nghi p trong n c likhng c s k t ni tt. V vy, ngay ckhi cc cng ty m i c thnh l p t c nhiu thnh cng v to ra vic lm th cui cng cc cng ty ny vn b thuh p dn b i thiu cc cng chuyng vn c thpht trin. Mt th tr ng tri phiu pht trin c ththo d cc ro cn v cho php thcy cc cng ty tr nnhng mnh trn thgi i v iu quan tr ng l to ra vic lm cho hng ngn lao

ng.Th hai , th tr ng tri phiu slm gim r i ro hthng. Nhng khon vay

ngn hng th ng l cc khon vay ngn n trung v di hn v th ng th n hay c gia hn khin hn m bo dng i ca cc dn. Trongiu kin nnkinh tsuy gim, nhng khon vay ny th ng b thu hi tr c hn y cc doanhnghi p vo tnh tr ng kh khn v ti chnh. V cc n c ng Nam chnh l bng chng trong cuc khng hong ti chnh chu . Vic ti tr t ngun huy


51/120

46

Th ba , i v i cc quhu tr, qu an sinh x hi, qubo him sinh n Trung Quc th th tr ng tri phiu l cha kham bo cho cc quny cn bnggia trch nhim thanh tonn hn v thu nh p trong t ng lai. Nu khng c th tr ng tri phiu di hn th th tr ng Trung quc sg p nhiu r i ro.

hotThm vo, vo ngy 26/2/2008, trong khun kh ng h p tc tichnh khu vc ASEAN v ASEAN + 3 (ASEAN, Trung Quc, Nht Bn v HnQuc) nhm chun b cho Hi ngh B tr ng Ti chnh ASEAN ln th12 v Hingh B tr ng Ti chnh ASEAN + 3 din ra ti Nng vo thng 4/2008,Asian Bond Market Initiatives Sng kin th tr ng tri phiu chu gi tt lABMI c a ra ti cuc h p tchc ti H Ni. Mc tiu ca ABMI l nhm pht trin nhng th tr ng tri phiu hiu qu chu , tn dng tt h n ngunvn u tcho khu vc ny v tng c ng htr k t ni ti chnh trong khu vc.

Th tr ng bt ng sn M ang suy thoi v k t qul tnh tr ng r i lon ti

chnh tcng n nn kinh t, cc ngn hng M ngy cng l thuc nhiu h nvo cc quhtr . Cc th tr ng vn ton cu lm vo cuc i hgi trong khinhng tc ng khng r rng ti p tc lm lung lay nim tin ca nhiu doanhnghi p v c nhn. Cc khon n tng khi tn dng b tht cht. Ti hi ngh lnny, i biu t cc n c ASEAN v ASEAN + 3 nu ra hai nhm hnhngngn hn duy tr tnhn nh ca ccnh chti chnh ni ring v th tr ngti chnh ni chung. Thnht, cc quc gia nn tch cc xem xt li cc khon n

ng th i tng c ng hot ng ca ngn hng trung ng nhm tng tnh thanhkhon cho th tr ng v gim cng thng trn th tr ng tin tv th tr ng linngn hng. Thhai, ccnh chti chnh ti p tc thc hin gim thiu nhng r cr i v thng tin c lin quann gi tr ca cc sn phm ti chnh cu trc, cccng c ngoi bng v tng c ng nng lc hot ng ca cc ngn hng nhmcung c p mt nn tng vng chc thc hin cng tcnh gi.


52/120


53/120

48

thng tin. Ti Hn Quc, theo Lut Sdng v bo vthng tin tn dng; Quynh vgim st hot ng kinh doanh thng tin tn dng. Ti Malaysia, theo

h ng dn vcho bn chng khon n tnhn. V nhvy, chng ta thy ccCRA ca cc n c u phi c mt hay mt s lut iu chnh lin quanncung c p thng tin, chng khon, tn dng...

Cch th c thnh lp ca cc tch c xp hng tn nhim: Ti Nht Bn,hnh thc thnh l p c ch nh. Ti Hn Quc, c c p giy php v tiMalaysia c cng nhn c p quc gia.

Tnh bt buc phi c xp hng tn nhim: Ti Nht Bn, khng bt buciu ny, nhng trn thc tcc cng ty vn cn c x p hng tn nhim khimun huyng vn t cc nhu t. Cn ti Hn Quc v Malaysia th bt buc vn ny.

Vsl ng v c cu cc cng ty xp hng tn nhim: Ti Nht Bn, c 5CRAang hot ng trong c 2 CRA trong n c l Rating and InvestmentInfomaition, Inc (R&I), trong t p on Nihon Keizai Shinbun nm gi

56,5% cphn v 90 Ngn hng v cc cng ty khc nm gikhng qu 5%c phn. Cn c cu ca Japan Credit Rating Agency, Ltd: Bao gm cc t chc ti chnh l n. Ti Hn Quc, c 4 CRAu trong n c l Korea RatingCorporation, trong Hanil nm gi 36,72% c phn, Ngn hng pht trinHn Quc nm gi 9,11% cphn, Fitch Ratings nm gi 7,44% cphn vkhc nm gi46,74% cphn. Korea Investors Service, trong cng ty dchvthng tin Hn Quc nm gi50% cphn, Moody's nm gi50% cphn.

CE: bao gm 15 tchc ti chnh l n. SSI: bao gm cc c nhn. Ti Malaysiac 2 CRAu trong n c l RAM, trong Bumiputra Commerce Bank Berhad nm gi8,92% cphn, RHB Bank Berhad nm gi 8,05% cphn,Malayan Banking Berhad nm gi6,2% cphn, Fitch Limited nm gi4,9%cphn, ADB nm gi4,9% cphn, 32 Ngn hng v tchc khc nm gi 67,025% cphn. MARC: bao gm mt scng ty bo him, mi gi i chngkhon v ngn hng.


54/120

49

2.1.3.Nh ng tn ti ca th tr ng tri phiu cc n c ang pht trin hinnay

Cng v i nhng thnh tu t c, qu trnh m r ng v pht trin th tr ng TPCP ti cc n c Chu hin nayang c nhng vn ni cm cn c t p trung gii quyt nhm to iu kin thng thong cho th tr ng pht trin.Cthnhsau:a)Th tr ng TPCP thiu su, tnh thanh khon thp v gn nh khng chot ng giao dch th cp

n cy l tnh hnh chung ca tt ccc khi bt u cng cuc xy dng th tr ng chng khon n , c bit l n Chnh ph. Cc nguyn nhn dn n tnhtr ng ny c thk n nh:

Th nh t , ngn hng th ng l bn mua chyu i v i phn l n tri phiu pht hnh v cc tchc ny th ng nm gichon khio hn, c bit li v i nhng tri phiu c th i giano hn ngn png yu cu vvnthanh ton nhanh. Chnhiu ny lm hn chnhu cu bn li tri phiu v

dn n tnh tr ng th tr ng pht hnh ln u th nhn nh p nhng th tr nggiao dch thc p li khng c ngun cung.

Th hai , th tr ng b phn tn cho nhiu tchc pht hnh khc nhau mcd tt ccc tchc pht hnh nyu c Chnh phbo m. y l mtthc tr ng ti Malaysia khi vic pht hnh t tri phiu dn n tnh tr ngkhng xcnh c loi no l TPCP cng nhloi TPCP no c dng lmchun cho th tr ng. Hu quca thc tr ng ny l th tr ng b chia sv

manh mn, ch pht trin theo b r ng m thiu bsu, gy kh khn trongkhu qun l v pht trin th tr ng.

Th ba , thiu cc bin php, chnh sch khuyn khch nhu t tham giau t tri phiu, c thnh: thiu thng tin lm c s xc nh gi tr tri phiu trn th tr ng, v dnhcc thng tin vtnh hnh ngn sch quc gia,nhu cu vn v lch trnh pht hnh TPCP, cc chnh sch ti chnh v chnhsch tin tquc giaVic ghi nhn quyn s hu v chuyn nh ng cha


55/120

50

c thc hin tt, gy cn tr cho hot ng giao dch tri phiu. Chnh schthukhngng nht: p dng chnh sch thukhc nhau cho tng nhm nh

u t. V dnh Malaysia, cc qu u t tri phiu c xem nh l hotng theo hnh thc cng ty v do vy mc thuphi n p cao h n nhiu so v inhu tc nhn.

b)Th tr ng ch ng khon n th ng l n i u t ca cc tch c pht hnhc quy m l n

Nu so snh chi ph pht hnh gia chng khon n v chng khon vn iv i mt tchc pht hnh th chi ph pht hnh ca chng khon vn bao gi cngcao h n. Tuy nhin,i v i nhng tchc pht hnh c quy m nhth chi ph phthnh cc loi chng khon n li kh cao. V vy, i v i nhng cng ty nh, y lmt vn r t quan tr ng v hlun phi cn nhc chi ph pht hnh v chi ph duytr m bo an ton cho ng i u t. Bn cnh , mt sn c c mt skhonthup dng cho cc tr ng h p pht hnh chng khon lm gia tng chi ph phthnh, v dnh thutem (stamp duty), mt loi thugn ging nh thutr c b

nh vo mi chng khon c pht hnh hoc giao dch. Hqu l cc doanhnghi p va v nhkhng thpht hnh chng khon n ra th tr ng chng khon c m phi hon ton lthuc vo cc khon vay ngn hng.y l vn l nxuyn sut ti tt ccc n c Chu .2.1.4.Cc bi hc kinh nghim i v i Vit Nam hin nay

Th nh t , i v i quc gia c nn kinh t ang pht trin nhhin nay Vit Nam th nhu cu vvn trung v di hn vn hnh v pht trin kinh t t n c

l ht sc cn thit. Tuy nhin, cng ging nhmt sn c chu khc, Vit Namcng quen vic huyng vn thng qua cc knh huyng truyn thng nh:vn vayu i ca cc quc gia, vn vin tr khng hon li ca cc tchc chnh phv phi chnh ph cc n c hay vn vay ca cc tchc ti chnh l n trn th gi i nh: IMF, WB v ADB vpha doanh nghi p th cng c thi quen huyng vn trung v di hn thng qua cc ngn hng.iu ny cng gp phnlm cho bc tranh vt ln chnh ph trong tng ti sn quc gia ngy cng xu


56/120

51

i, t nh h ng n hs tn nhim ca quc gia. Thm vo, ngn sch nhn c vn cn l bu sa ca cc DNNN lmn km hiu quhay thn hmnh

ca cc doanh nghi p khi c nh n c ng ra bo lnhi v i cc t chc tichnh hay tr c ti p cung c p vn cho cc loi doanh nghi p ny. Chnh viu ny lm cho th tr ng ti chnh ni chung v th tr ng tri phiu ca Vit Namtrong th i gian qua pht trin chm mc d c hng lot cc chnh sch h tr ca Chnh phv cc t chc ti chnh l n v uy tn trn thgi i. Do, bi hckinh nghim y l Vit Nam cn xy dng v hon thin cc chnh sch v ch tr ng trong vic huyng vn bng tri phiu nhm t p cho cc doanh nghi p cthi quen dn v i cch huyng ny, gim b t tnh th ng trong vic huyngvn, gim gnh nng cho ngn sch nh n c v gp phn lm cho th tr ng tri phiu pht trin sing.

Bn cnh , khi Vit Nam ch tr ng pht trin th tr ng tri phiu tc lgp phn gim nhtnh phthuc vo ti tr tcc ngn hng, t gp phn hnchcc c sc ti chnh tbn ngoi m cuc khng hong ti chnh nm 1997 l

mt minh chng. Cth, trong cc n c ASEAN th Thi Lan l n c b nh h ngnng nnht, bqua cc yu tkhc chi phi nh cc t chc ti chnh Thi Lanu tqu mc vo bt ng sn hay chnh sch c nh t gi ng Bath so v iUSD trong th i gian qua th nguyn nhn quan tr ng na l Thi Lan cha chtr ng pht trin th tr ng tri phiu do tr c Thi Lan lun trong tnh tr ng bithu. Trong khi Malaysia l n c t b nh h ng nht do Th t ng Mahatir Mohammad lc by gi lun kinnh trong vic gim t ld tr USD/n ngn

hn n c ngoi (t lny qu II/1997 ca Malaysia l 0,61% v l t lth p nhttrong khu vc) v theoui mc tiu pht trin th tr ng tri phiu trong n c.

Th hai , i v i cc nn kinh t ang pht trin th TPCP lunng vai trquan tr ng trong vic huyng vn cho NSNN,ng th i l cnh chimu ntrong vic giao dch ti cc th tr ng chng khon trong v ngoi n c, gp phnsing trong vic hnh thnh v pht trin th tr ng tri phiu doanh nghi p. Tuynhin, nu vic pht hnh cc loi TPCPi km v i qu nhiu mc li sut v th i


57/120

52

giano hn khc nhau khng nhng khngnh h ng c trong vic hnh thnhli sut chun ca th tr ng vn m ng c li cn lm cho th tr ng TPCP giao

dch mt cch hn n bng vic tung ha m cho cc nhu t trong vic lachn cc chng khon cho danh mc u tca mnh. Bi hc kinh nghim yl chnh phnn pht hnh cc loi TPCP c th i giano hn t10 nm tr ln, cthlm 50 nm v i cc mc li sut ph h p t ngng v i tnh hnh kinh tchnhtr trong n c v trn thgi i nhm nh h ng cho shnh thnh li sut di hntrn th tr ng vn. T hnh thnh nn ng cong li sut chun trn th tr ng c chnh xc v r nt h n.

Bng 2.2:Quy m v ttr ng ca TPCP, TPDN v tri phiu ca cc tchc tichnh so v i GDP ca mt squc gia nm 2004

SttTn quc

gia

Tri phiuChnh ph (TUSD)

Tri phiudoanhnghip

(TUSD)

Tri phiu cacc

tch c ti chnh(TUSD)

Ttrng sov i GDP

(%)

1 Trung Quc 287,4 12,2 183,7 33,1%2 Hng Kng 15,8 61 0 5,3%3 Indonesia 51 3,8 2,9 3,9%4 Hn Quc 171,6 159,2 237,5 38,9%5 Malaysia 45,2 45 16,4 7,3%6 Philippines 24 1 0 1,7%7 Singapore 44 34,6 0 5,4%8 Thi Lan 36,2 19,9 8,8 4,4%

Ngun: ADB, Asia Bonds online

Th ba , nng t tr ng vn ha ca th tr ng tri phiu trong GDP ca qucgia ngang hoc cao h n t tr ng ca cc chng khon khc trong cng th i k , cngnh t tr ng dn ca TPCP trong tng GDP hay tng gi tr ti sn ca quc gia.

iu ny gp phn cho spht trin n nh v bn vng ca th tr ng tri phiu


58/120

53

trong n c hay th tr ng ti chnh ca mt quc gia, sn sngi mt v i cc din bin bt th ng ca kinh tthgi i.

Hnh 2.1:Quy m th tr ng tri phiu so v i GDP ca mt squc gia QUY M TH TR NG TRI PHI U SO V I GDP

12,90%

26,40%

2,10%

56,90%

30,50%24,80%

7,10%

45%

97,60%

62,90%

23,50%

44,50%

29,30%

47,10%

22,40%

90,50%

29,70%

73,60%

40,70%

75,60%

191,70%

161,60%

48,80%

81,20%

0%

50%

100%

150%

200%

250%

C h i n a

H o n g

K o n g

I n d o n

e s i a

M a l a y

s i a

P h i l i p

i n e

S i n g a p o

r e

T h a i l a

n d K o

r e a J a p a

n U S

A U K

G e r m

a n y

Q u c gia

T l

T l (%)n m 1997T l (%)n m 2004

Ngun: IFS, ADB, Asian Bonds Online

t , tng b c xy dng cc chnh sch chnh tr , kinh tnhm cng c,duy tr

m, Chnh phnn cng b r ng ri vnh k cc thng tin v tnhhnh t

v nghin cu cc chnh sch thuhinnay

Th

v nng caong ni tso v i cc loi ngoi tmnh khc. T , gp phncho vic hnh thnh v pht trin th tr ng tri phiu bng ni tca cc tchc tichnh l n v uy tn trn thgi i pht hnh v gii ngn ngay ti th tr ng ti chnhtrong n c.

Th n hu chi NSNN, cc chnh sch ti chnh v chnh sch tin tquc gia trong di

hn. Bn cnh , k hoch huyng vn v lch trnh pht hnh TPCP trong nmcng c thng bo tr c t u nm v duy tru n gip cc nhu td dng c cc k hochu ttrong di hn.

Th su , Chnh phcng nn xem xti v i cc khon thu nh p tvic u t tri phiu trn th tr ng nh chnh


59/120

54

sch thu i v i vic chuyn nh ng tri phiu hay tin li tri phiu khng nhngcho ring TPCP, m cho ccc loi tri phiu khcang giao dch trn th tr ng

sao cho to tnh thun l i cng nh khuyn khch cc nhu t tham gia th tr ng. Ngoi ra, chnh phcng cn nghin cu v p dng chnh sch thu iv i tng loi hnh nhu tnhnhu tl c nhn hay nhu tl tchc.

Th b y, Chnh ph cn xy dng v hon thin cc vn bn php l trongvic thnh l p v hot ng ca cc tchc x p hng tn nhim ti Vit Nam. Bncnh , Chnh phcng cn c cc chnh schu i vthuhay tin thutnhm khuyn khch cc t chc x p hng tn nhim n c ngoi thnh l p v hotng ti Vit Nam nhm mi tr ng x p hng tn nhim ngy cng chuyn nghi pv a dng.

Th tm, Chnh phcn to hnh lang php l vvic thnh l p v hot ngthng thong cng nh c cc chnh schu i nhm gp phn thcy v phttrin cc tchc phi ngn hng nhquhu tr, quan sinh x hi, qubo him,quh t ng, qumo him nhm tng ngun cu cho th tr ng tri phiu, t

lm tng tnh thanh khon cho th tr ng. Ngoi ra, Chnh ph cng cn c ccchnh schu i nhm khuyn khch cc nhu t l cc t chc ti chnh ctim lc ti chnh mnh v nhiu kinh nghim trong v ngoi n c tr thnh l ccnh to l p th tr ng trn th tr ng. C nhvy, th m i to cho th tr ng hotngn nh v to tin pht trin trong t ng lai.2.2.Tng quan th tr ng tri phiu ca Vit Nam trong th i gian qua2.2.1.C s php l

Cc vn bn php lut lin quann vic pht hnh v giao dch tri phiuxut hin t u th p nin 90 nhcc quynh vpht hnh tri phiu ca cng tycphn trong Lut cng ty 1990.

Ngh nh 72/CP ngy 26/07/1994 ca Chnh phban hnh quy chpht hnhcc loi tri phiu Chnh ph.

Sau, Chnh phban hnh Ngh nh s120/CP ngy 17/09/1994 km theoquy ch tm th i v pht hnh tri phiu, c phiu ca DNNN. Trong quy ch


60/120

55

chuyn nh ng, hnh thc thanh ton, li suttri phiu, quynh iu kin DNNN pht hnh tri phiu v cc vn lin

quan khc. Nm 1995, Chnh phban hnh Ngh nh 23/CP ngy 22/03/1995 vvic

pht hnh tri phiu quc t. H ng dn vic pht hnh tri phiu huyng vn n c ngoi cho mc ch u tsn xut kinh doanh.

Nm 1998, Chnh phban hnh Ngh nh 48/1998/N-CP ngy 11/07/1998vchng khon v th tr ng chng khon. H ng dn vvic pht hnh chngkhon ra cng chng, giao dch chng khon v cc dch v lin quann chngkhon v TTCK. Ngh nh c xy dng chun b cho s ra i ca TTCK vto iu kin k p th i cho TTCK n c tai vo hot ng.

Nm 1999, Lut Doanh nghi p c Quc hi thng qua ngy 12/06/1999 vc hiu lc ngy 01/01/2000, thay thcho Lut Cng ty 1990 v vic pht hnhtri phiu ca doanh nghi p cng c iu chnh theo Lut Doanh nghi p.

n nm 2000, quy chpht hnh tri phiu Chnh phtheo ngh nh 72/CP

ngy 26/07/1994 c thay thbng Ngh nh 01/2000/N-CP ngy 13/01/2000 ban hnh quy chpht hnh tri phiu Chnh ph. Quy chpht hnh TPCP im i thhin qua vic p dng ph ng thc pht hnh tri phiu thng quau thuqua th tr ng giao dch chng khon t p trung v bo lnh pht hnh. Bn cnh cn quynh vic TPCP nim yt, giao dch trn TTCK v phnnh r trchnhim ca cc c quan c lin quan nh B Ti chnh, Ngn hng nh n c,UBCKNN, cc B, cc ngnh trong vic pht hnh TPCP.

n nm 2003, Chnh ph ban hnh Ngh nh 141/2003/N-CP ngy20/11/2003 v vic pht hnh TPCP, tri phiu c Chnh ph bo lnh vTPCQP thay th cho Ngh nh 01/2000/N-CP. Khc v i Ngh nh01/2000/N-CP, bn cnh cc quy ch v pht hnh TPCP, Ngh nh141/2003/N-CPa ra cc quy chvpht hnh tri phiu c Chnh phbolnh v TPCQP. Trn c s Ngh nh 141, mt lot cc TPCQP ra i mu tin c thk n l tri phiu th Thnh phHCh Minh (TP.HCM) do


61/120


62/120

57

c thm hai ph ng thc pht hnh TPCP: ph ng thc uthu qua thTTCK v bo lnh pht hnh.

Hin nay, TPCP c Kho bc Nh n c v Ngn hng pht trin Vit Nam pht hnh hng nm v i khi l ng chyu thng qua cc knh bo lnh pht hnhv u thu qua TTCK. TPCP nim yt ti cc TTGDCK chim khong 82% th tr ng tri phiu Vit Nam.

Hnh 2.2:Gi tr TPCP pht hnh t2000n 2008

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

Gi tr (T ng)

2 0 0 0

2 0 0 1

2 0 0 2

2 0 0 3

2 0 0 4

2 0 0 5

2 0 0 6

2 0 0 7

2 0 0 8

Nm

GI TR PHT HNH TPCP

Ngun: BTi Chnha.1)u thu TPCP thng qua TTGDCK

TPCP do Kho b c Nh n c (KBNN) pht hnh t 2000 n 19/06/2009:+ T2000n 30/06/2006, ti S giao dch chng khon TP.HCM (HOSE),

KBNN thc hin 91 t u thu TPCP v i tng khi l ng gi thu l 19.800 t ng. K t quc 74 t thnh cng v i khi l ng TPCP trng thu l 10.578,7 t ng,t 53,43% so v i khi l ng gi thu


63/120

58

+ T30/06/2006n 30/06/2008, ti TTGDCK H Ni (HASTC), KBNNthc hin 59 t u thu TPCP (trong c 10 phinu thu l l n) v i tng

khi l ng gi thu l 40.150 t ng (trong 8.000 t ng l ca TPCP l l n),khi l ng trng thu 24.360 t ng (trong 2.570 t ng l ca TPCP l l n), bng 60,67% khi l ng gi thu.

+ T30/06/2008n 19/06/2009, ti HASTC, KBNN thc hin 18 t uthu TPCP v i tng khi l ng gi thu l 17.400 t ng, khi l ng trng thu2.760 t ng, t 15,86% khi l ng gi thu. ng th i, lin ti p trong hai ngy24/03/2009 v 27/03/2009 KBNN tin hnh hai t u thu tri phiu bng ngoitv i k hn ln l t l 2 nm v 3 nm, tng khi l ng gi thu l 200 triuUSD, khi l ng trng thu 130,11 triu USD, bng 65,06% khi l ng gi thu.

TPCP do Qu H tr pht tri n (HTPT) nay l Ngn hng Pht tri n Vit Nam pht hnh t n m 2002 n 19/06/2009:

+ T2002n 30/06/2006 ti SGDCK TP.HCM, QuHTPT thc hin 60 t u thu TPCP v i tng khi l ng gi thu l 9.100 t ng. K t quch c 18

t thnh cng v i khi l ng TPCP trng thu l 1.199 t ng,t 13,18% so v ikhi l ng gi thu.

+ T 30/06/2006n 30/06/2008, ti TTGDCK H Ni, QuHTPT thchin 15 t u thu TPCP v i khi l ng gi thu l 7.394 t ng v khi l ngtrng thu l 1.730 t ng, bng 23,4% khi l ng gi thu.

+ T30/06/2008n 19/06/2009, ti TTGDCK H Ni, Ngn hng Pht trinVit Nam thc hin 14 t u thu TPCP v i khi l ng gi thu l 9.000 t

ng v khi l ng trng thu l 1.371 t ng, bng 15,23% khi l ng gi thu. TPCP do Ngn hng Chnh sch X h i pht hnh tnh n 19/06/2009:T u nm n nay, ti TTGDCK H Ni, Ngn hng Chnh sch X hi

thc hin 1 t u thu TPCP v i khi l ng gi thu l 2.000 t ng v khil ng trng thu l 500 t ng, bng 25,00% khi l ng gi thu.

Nm 2006, cng v i s bng n ca TTCK v thc hin Quyt nh2276/Q-BTC ngy 20/6/2006 ca BTi chnh v t p trungu thu TPCP ti


64/120

59

TTGDCK H Ni, hot ng u thu c nhng thnh cng nht nh. Gi tr TPCP trng thu nm 2006 khong 7.885 t ng g p 3,3 ln so v i nm 2005. H n

na, c nhiu phinu thu TPCP trong nm 2006 c k t qum i thu t200t ng tr ln v dnh cho TPCP c cng k hn nhng ngyo hn khc nhau.Phinu thu ngy 09/06/2006 c gi tr m i thu 700 t ng, gi tr trng thu l650 t ng. Cc phinu thu t thng 9/2006n thng 12/2006 ch c mt phint t l90% cn li tt c u t 100%. Nhng k t qu thnh cng trongnm 2006, to tin cho vic pht hnh TPCP theo l l n.

u nm 2007, KBNN pht hnh thnh cng TPCP theo l l n u tin ctng khi l ng tnh theo mnh gi l 1.000 t ng, c pht hnh thnh ba tvo cc ngy 19/03/2007, 27/04/2007 v 17/05/2007, c cng ngyn hn thanhton l 19/03/2012, li sut thanh ton hng nm (7,8%/nm). n l thhai nm2007, c tng khi l ng gi thu l 2.000 t, khi l ng trng thu 1.570 t, t78,5%, l ny cng c pht hnh thnh ba t. Hot ng u thu TPCP ti p tcto n t ng mnh n su thngu nm 2007. Tuy nhin, theo thng k ca

TTGDCK H Ni du hiu ca nhng phinu thu tht bi xut hin. Cth,qu I/2007 t lthnh cngt 99%; qu II/2007 gim xung 82,46%, qu III/2007gim cn 58,39% v qu IV/2007 ch cn l 67,3%.in hnh l ti phinu thuTPCP ngy 05/09/2007, t l trng thu ch t 100 t ng trn tng khi l nggi thu 700 t ng, t lthnh cng mc khim tn l 14,2%. Phinu thu200 t ng TPCP k hn 15 nm, pht hnh ngy 27/09/2007 do NHPTVN phthnh v i khi l ng trng thu bng khng.nh im ca s ch l phinu

thu TPCP t 16/2007, ngy 04/10/2007 c khi l ng trng thu bng khng,ton b 500 t ng tri phiu khng pht hnh c. Mt nghch l l s l ngthnh vin tham giau thu ngy mt tng, khi l ng ng ku thu cngv t qu khi l ng gi thu, bnh qun g p 3,65 ln khi l ng gi thu, iu nycho thy nhu cu u tvo th tr ng tri phiu ngy mt tng nhng khi l ngtrng thu ngy mt gim.


65/120

60

u nm 2008, tnh hnhu thu TPCP vn m. C th,

Luan Van Ve Thi Truong Trai Phieu VN

Documents

Transcript of Luan Van Ve Thi Truong Trai Phieu VN