Lst betaplatform def_lowres
description
Transcript of Lst betaplatform def_lowres
HET TIJDPERK VAN ‘HARMONISERENDE TECHNOLOGIE’De uitdaging van een nieuwe generatie.
www.platformbetatechniek.nl
HET TIJD
PERK
VAN
DE ‘H
AR
MO
NISER
END
E TECH
NO
LOG
IE’
het tijdperk van ‘harmoniserende technologie’De uitdaging van een nieuwe generatie.
nauwelijks honderd jaar geleden was vliegen nog een droom.
nu zijn er meer vliegtuigen in ons luchtruim dan er in die tijd
auto’s op de weg reden.
in de supermarkten vinden we eten uit alle continenten,
en we leven langer en gezonder dan alle generaties vóór ons.
de technologische vooruitgang heeft ons ver gebracht.
maar technologie zal méér moeten bereiken. klimaatverandering, bevolkingsgroei
en milieubehoud vormen een enorme uitdaging.
we gaan het tijdperk van ‘harmoniserende technologie’ binnen,
waarin technologie niet los kan worden gezien van de natuurlijke omgeving
en sociale dynamiek.
harmoniserende technologie verbindt alle facetten van het leven en zal
vooruitgang en verantwoordelijkheidsbesef moeten integreren.
we gaan onze aarde schoner, socialer en evenwichtiger maken.
sneller moet ook schoner zijn, en economischer ook eerlijker.
het samenkomen van techniek, ambitie en idealen opent een nieuw speelveld,
waarop wij de samenleving haar nieuwe vorm zullen geven.
voorwoord
Technologie speelt een steeds prominentere rol
in onze samenleving. Technologie ligt ten grondslag
aan de belangrijkste ontwikkelingen, en ook
de mondiale uitdagingen die voor ons liggen
schreeuwen om technologische oplossingen.
Toch kiezen nog weinig jongeren voor een opleiding
en loopbaan in techniek. ‘Bèta’ en ‘techniek’ hebben
een imagoprobleem.
Het is tijd om het oude, stereotiepe beeld van bèta
en techniek achter ons te laten en de nieuwe rol
van technologie te laten zien. Want techniek is allang
niet meer het terrein van studiebollen en sleutelaars.
En ‘technisch’ niet de tegenhanger van creatief of sociaal.
Technologie is verweven met alle aspecten van het leven.
Deze publicatie maakt duidelijk dat de technologische
ontwikkeling een nieuwe fase ingaat, waarin een nieuwe
generatie harmonie creëert tussen ons en de wereld
die ons omringt. Of het nu gaat om thema’s als voeding,
water, gezondheid, design, ondernemerschap,
communicatie, ruimtegebruik en pure wetenschap,
15
de visie van harmoniserende technologie is de rode
draad die verschillende bètatechnische werelden
verbindt. Een voor mij aansprekende gedachte:
ook in het begrijpen van de natuur, in de wiskunde
en in muziek is harmonie vaak de uitdaging.
Het tijdperk van harmoniserende technologie opent
een aantrekkelijk perspectief voor vele verschillende
jongeren, zoals blijkt uit de inspirerende portretten
van de jonge bètatechnici.
Concrete bèta’s, idealisten, carrièremakers,
creatievelingen en sociaal gemotiveerde jongeren,
die allemaal met een eigen verhaal kiezen voor
een loopbaan in bètatechniek.
Voor onderwijsgevers en voorlichters opent de visie
op harmoniserende technologie mogelijkheden om
het grote verhaal van ‘bèta’ en ‘techniek’ te vertellen
en praktisch te maken op ieders eigen niveau.
Zo kan het onderwijs de inspiratie bieden waar jongeren
in hun toekomstoriëntatie zo hard naar op zoek zijn.
Robbert Dijkgraaf
voedInG&vitaliteitscIence&explorationwat kan Ik worden?
lIfestyle&designmens&medischwat kan Ik doen?
mobIlIteIt&ruimtemarket&moneywat kan Ik leren?
water, enerGIe&natuurwat kan Ik betekenen?
17
21
24
27
31
34
37
41
44
47
50
we leven In een tIjdperk van onGekende luxe.
nooIt was het aanbod In voedInGsmIddelen zó
GevarIeerd, kwalItatIef zó Goed en zó betaalbaar.
op het eerste GezIcht lIjkt het alsof we het Goed
voor elkaar hebben. maar de wereld van voedInG
Is enorm In beweGInG. hIer bedreIGt obesItas de
volksGezondheId, terwIjl aan de andere kant
van de wereld mensen van de honGer omkomen.
voedselproductIe en -dIstrIbutIe hebben dIrecte
GevolGen voor de natuur en ons klImaat. wat we
eten heeft een wezenlIjke Invloed op ons welzIjn
en dat van de wereld om ons heen.
“We proberen de consument te inspireren
verantwoorde keuzes te maken”, legt Onno Franse
uit. Als hoofd van het programma Gezond Leven &
voedInG &vitaliteitVoeding verbindt mensen met elkaar en met de aarde.
1716
een mentaliteitsverandering nodig bij bedrijven,
overheden en de consument. Iedereen in de keten
heeft een eigen verantwoordelijkheid. Problemen
als voedselschaarste, uitputting van de aarde
en klimaatverandering vallen niet te negeren.
Economische doelstellingen en ’corporate
responsibility’ zijn niet langer elkaars tegenpolen.
Wie niet duurzaam onderneemt, ondermijnt op
termijn de duurzaamheid van de onderneming.
Toch is Onno bepaald niet somber over de toekomst.
De wereld is grotendeels maakbaar, zegt hij. “Kijk
om je heen wat we allemaal hebben bereikt. Ik geloof
dat we in staat zijn de technologieën te ontwikkelen
om voeding efficiënter en eerlijker te produceren.
En daarmee ‘verantwoord kiezen’ gemakkelijker
te maken.”
De wereld is ontzettend uit evenwicht. Via mijn vak help ik
mensen in armere landen langer en gelukkiger te leven.
Suzette Boontje
Iedereen die hier werkt is open minded. Als je niet openstaat voor nieuwe ideeën,
kom je nooit tot nieuwe inzichten. Ankie Kreuwels
19
Klimaat van Ahold wil hij eten een belangrijker plaats in
ons leven geven. “Zorgen dat eten mensen onderling met
elkaar verbindt, en ons lijf met de aarde. Voeding moet
weer sexy worden.”
Voor het schap in de supermarkt kiezen we behalve voor de
smaak, nog te vaak voor gemak en prijs. Gezondheid komt
meestal op de vierde plaats, en sociale overwegingen zoals
biologische productie en Fair Trade pas op de laatste plaats.
“Iedereen heeft natuurlijk een eigen verantwoordelijkheid
om goed voor zichzelf en zijn omgeving te zorgen. Wél
kunnen technologische oplossingen een verantwoorde
keuze aantrekkelijker maken.”
Er is een duidelijke gezondheidstrend. Steeds meer
voedingsmiddelen worden verrijkt met stoffen
die helpen gezonder te leven. In margarine zit
cholesterolverlagend Omega-3, en aan yoghurt worden
nuttige bacteriën toegevoegd. Door de opkomst van
functionele voeding vervaagt het onderscheid tussen
voeding en medicatie. “Sommige producten zullen voor
sommige mensen ongetwijfeld een positieve werking
hebben. Maar iemand die gezond eet, heeft natuurlijk
geen cholesterolverlager nodig.”
Daarom vindt Onno Franse dat het makkelijker moet
worden gemaakt om een verstandige keuze te maken.
We moeten de consumenten beter informeren en meer
emotioneel betrekken bij de herkomst en productie van
voedingsmiddelen. Ook zouden verantwoorde keuzes
goedkoper kunnen worden, net als groene energie. “Dat
is onder meer mogelijk door toepassing van specifieke
technologie, maar ook de bestaande subsidieprogramma’s
aan te passen. Kunnen we niet beter gezond en duurzaam
geproduceerd voedsel subsidiëren, waardoor dat goedkoper
wordt?”
Als medewerker van de grootste retailer heeft Onno met
zijn collega’s de kans echt iets te veranderen. In de markt
bepaalt de vraag van de consument hier wat er aan de andere
kant van de wereld wordt verbouwd. “Hoe kunnen we ervoor
zorgen dat mensen voor kwaliteit gaan kiezen? Het is aan de
voedingsindustrie om innovatieve oplossingen te vinden.”
We kunnen ervoor zorgen dat het in rest van de wereld een
beetje beter wordt. De tweedeling arm-rijk bestaat nog
steeds. De uitdaging is de gehele productieketen efficiënter
en eerlijker te maken. We moeten er voor zorgen dat de rest
van de wereld niet lijdt onder het eetgedrag in de westerse
wereld.
Onno kiest voor een holistische benadering.
Nieuwe technologieën zullen helpen efficiënter te
produceren en distribueren. Maar daarnaast is ook
18
onderzoek Is nIeuwsGIerIGheId. zoeken naar het
onbekende, vInden wat je zoekt of vInden wat
je nooIt dacht te zoeken. op expedItIe door het
oerwoud van borneo om een nIeuwe panter te
ontdekken. met een onderzeeër naar de bodem
van de marIanentroG tIen kIlometer onder de
zeespIeGel, op zoek naar de reuzenInktvIs. turen
met een telescoop naar de hemel om te ontdekken
hoe de aarde Is ontstaan. we ontdekken steeds meer
leven op plaatsen waar we dat voor onmoGelIjk
hIelden. ontdekkInGen dIe de kIjk op ons bestaan
veranderen. en hoe meer we ontdekken, hoe meer we
ons realIseren hoeveel er noG te ontdekken valt.
Bob Ursem is ontdekker. Hij vond een fijnstof-magneet
uit. Hij bedacht hoe je dichte mist op een vliegveld
scIence &explorationDe efficiënte natuur als inspiratie.
2120
de boom eraan dood gaat. De methode is geïnspireerd
door de reactie van bomen op elektrische lading in de
lucht.
Wil je wat bereiken in de wereld om je heen dan heb
je niet alleen feitenkennis nodig, zegt Bob. “Als je
leert goed te kijken en oog hebt voor opvallende zaken
kom je heel ver. Wanneer je in staat bent buiten je
vakgebied en op een andere manier te denken, heb je
kans dat je nieuwe dingen ontdekt.” En dat is nodig
voor een toekomst als duurzame maatschappij.
Maar er is ook zoveel leuks te ontdekken, voegt hij
eraan toe. “Als je dingen beter kunt begrijpen en daar
iets bijzonders mee kunt doen, is dat fantastisch.
Het plezier van het ontdekken is dat je iets doorziet
waarvan je weet: dit is nieuw.”
ontdekken van deze oplossingen. “Wij in de wereld
van de techniek, kunnen zoveel van de natuur leren.
Het is Artis Natura Magistra pur sang, de natuur is de
leermeesteres van de kunst. Wij hebben er heel veel
technieken aan ontleend. Denk aan hoe wij vliegtuigen
bouwen. De natuur is een goede inspiratiebron.”
Bob heeft talloze uitvindingen op zijn naam staan
dankzij deze natuurlijke inspiratiebron. Zo ontdekte
hij het biologische UV-filter toen hij op skivakantie
eens goed naar dwerg-dennenboompjes keek. Die
groeien hoog op de berg in de sneeuw, en beschermen
zichzelf tegen zonnebrand door het UV-licht om te
zetten in bruikbaar licht. De stof in de naalden van de
boompjes die dat klaarspeelt maakte Bob na, om er
biologische zonnebrandcrème mee te maken.
Daarnaast kan de natuur ons ook iets bieden, zegt
de uitvinder. “Stoffen, planten of mechanismen die
wij nog niet kennen of gebruiken, dat is een heel
nieuwe wereld. We leren uit de natuur.” De taxusboom
produceert bijvoorbeeld het kankermedicijn taxol
in zijn naalden. Bij het winnen van taxol worden
de naalden geplukt en gaat de boom dood. Om het
medicijn duurzaam te kunnen winnen, ontwikkelden
onderzoekers een manier om de naalden te melken
met elektriciteit. Zo kun je taxol winnen zonder dat
23
kunt verdrijven door naar duindoorns te kijken. Hij
ontdekte een biologisch UV-filter en maakte een
bloemenklok. Bob is bioloog en chemicus. Hij voer een
tijd op een bootje over de Poolzee achter de walvissen
aan en woonde voor onderzoek in een boshut in
het tropisch regenwoud. En leverde als amateur bij
de Utrechtse Sterrenwacht NASA en passant nog
wat gegevens over de maan en de sterren. Nu is hij
directeur van de Botanische Tuin in Delft, waar hij
planten kweekt die een technologische toepassing
hebben.
Ontdekkingen doen is een kwestie van nieuwsgierig-
heid. We willen weten hoe de wereld, natuur en
samenleving in elkaar zitten. Instinctief zoekt de
mens altijd een verklaring voor wat hij ziet. De kunst
is de kennis, die we met dit onderzoek vergaren,
nuttig toe te passen. Met onze kennis van biologie,
genetica, geneeskunde en chemie zorgen we dat
planten en dieren medicijnen voor ons produceren.
We zetten de natuur naar onze hand.
De natuur is tegelijkertijd ook een inspiratiebron.
Door goed te kijken naar oplossingen die de natuur
voor problemen heeft ontwikkeld, kunnen we ideeën
opdoen om de uitdagingen van onze samenleving
op te pakken. Bob Ursem is een meester in het
Ik zie schoonheid in de kleinste dingen. Door subtiele veranderingen kunnen micro-organismen grote veranderingen teweegbrengen.Eric v/d Berg
Ik wil de wereld een beetje schoner maken. Als chemicus bij Shell verander ik de wereld van binnenuit.Marije Nijkamp
22
pak ik liever een boek over persoonlijke ontwikkeling.
De van-9-tot-5-mentaliteit en zesjescultuur in
Nederland irriteren me mateloos. Mensen zouden
bewuster en kritischer moeten leven. Mopperen en
klagen is makkelijk, oplossingen vinden dáár draait
het om.”
”Technisch gezien is het vaak al heel goed mogelijk
duurzaam te leven en te produceren”, meent
energieconsultant Chris Kleinschmidt. “Maar
economische belangen winnen nog te vaak. Ik hoop
dat meer mensen echt hun verantwoordelijkheid voor
deze wereld nemen. Je kunt zóveel doen.”
Chris studeerde Natuurwetenschappen & Innovatie
management. Nu adviseert hij bij KEMA bedrijven
en instanties over het gebruik van biomassa en
windenergie. “Ik onderzoek, schrijf rapporten en geef
adviezen. Graag zou ik de mens en de natuur directer
willen helpen. Een duurzaam dorp opzetten in Afrika
lijkt me geweldig. Maar om dat te kunnen realiseren
zal ik eerst meer kennis en managementervaring
moeten opdoen.”
“Sommige mensen zijn ergens voor geboren, dat zie je
gewoon. Ik vraag me vaak af: Waarvoor ben ik geboren,
waar ben ik echt goed in?” peinst Marc Overgaauw.
Precies weet de student Technische Bedrijfskunde
het nog niet. “Maar bewust en onbewust ben ik altijd
op zoek naar een superidee. Een uitvinding of concept
waarmee ik een eigen bedrijf kan opbouwen. Want ik
doe alles graag op mijn manier.”
“Het milieuprobleem knaagt aan me. We mogen de
aarde niet verbruiken zoals we nu doen. Wanneer we
in de Sahara een oppervlak van 300 bij 300 kilometer
zouden volbouwen met zonnecellen, hebben we in
Europa geen energiecentrales meer nodig. Dan denk
ik echt: waar wachten we nog op? Met kennis en
enthousiasme is de wereld te veranderen en wij zijn
degenen die dat kunnen doen. Aan de slag!”
25
“Mensen met lef”, daar kijkt Joost van Boven naar op.
“Niet met de stroom meedrijven, maar je eigen keuzes
maken.” Chris Kleinschmidt bewondert mensen die
én goed zijn in hun vak én kunnen inspireren. “Die
combinatie is bijzonder.” Marc Overgaauw noemt
namen: “Richard Branson of Henk Keilman, daar heb
ik groot respect voor. Mensen die hun hart volgen én
succes hebben.”
Wat wil je worden? CEO, ruimtevaarder, minister-
president, Nobelprijswinnaar, tv-presentator,
ontwikkelingswerker? Met techniek kan het,
denk maar aan Bill Gates, Wubbo Ockels, Gerard
Kleisterlee, Margaret Tatcher, Jan Terlouw, Gerard ’t
Hooft of Toine van Peperstraten. Techniek is logisch
denken, doorgronden en oplossingen zoeken. Daar
kun je zonnecentrales mee bouwen in Afrika of
topfunctionaris worden bij een multinational. Joost,
Chris en Marc kiezen hun eigen weg.
“Mezelf ontwikkelen, daar leef ik voor. Ik wil nieuwe
dingen doen en buiten de standaard gaan”, zegt Joost
van Boven. “Begrijp me niet verkeerd. Ik bedoel
niet bungy-jumpen van een hoog gebouw, de korte
kick. Ik wil iets opbouwen, iets nieuws creëren en
zien uitgroeien tot een succes. Om dat te bereiken
moet je buiten de massa stappen, risico’s nemen en
je hart durven volgen,” weet de HBO’er Technische
Bedrijfskunde, “en het lef hebben om niet met de
stroom mee te gaan.”
Joost vindt het zonde van zijn tijd om GTST te kijken.
“Als ík voor de tv zit, is er een documentaire op. Anders
wat kan Ik worden? Je eigen weg kiezen.
24
alles moet sneller, mooIer, beter. nano techno-
loGIe, technIek op de schaal van atomen, maakt
dat moGelIjk. we kunnen moleculen stuk voor
stuk bewerken en zo materIalen maken met
onGekende eIGenschappen. textIelsoorten
door de mens bedacht en Gemaakt hebben vaak
betere eIGenschappen dan tradItIoneel katoen
of wol. een nIeuwe Golf kledInG met technIsche
hooGstandjes vult de schappen. textIel Is
letterlIjk verweven met elektronIca. chemIe en
elektronIca zIjn één Geworden. Dress to impress
krIjGt zo een heel nIeuwe ladInG.
Sylvia Vonk heeft een droombaan. Ze werkt bij Nike
aan de nieuwste kleding voor topsporters. “Wij zorgen
dat alle technische mogelijkheden ook gebruikt
lIfestyle &designBeter presteren met innovatieve materialen.
2726
plaatsing van de naden als de speciale printtechnieken
voor de gripperprint waren tien jaar geleden nog niet
bekend.
We gaan nooit meer terug naar alleen katoen, denkt
Sylvia. De toekomst is recycling en duurzaamheid.
“Veel sportkleding voor topatleten wordt maar één
wedstrijd gebruikt. Het is dus belangrijk dat we bij
de ontwikkeling en productie ervan denken aan het
milieu. Wij zorgen dat bij het snijden van de stof geen
onnodig afval overblijft. We maken het textiel en de
kleding indien mogelijk op de plaats waar ze nodig
zijn, wat onnodig vervoer voorkomt. Verder zorgen we
dat we schone materialen gebruiken. De Olympische
Spelen van 2008 worden de ‘groene spelen’ genoemd,
omdat veel van de sportkleding recyclebaar is of van
hergebruikte materialen is gemaakt. Sommige shirts
zijn zelfs gemaakt van vezels uit bamboe.”
Met kennis en enthousiasme is de wereld te veranderen. Bewust en onbewust
ben ik altijd op zoek naar een superidee waarmee ik een eigen bedrijf kan opbouwen.
Marc B.J. Overgaauw
Het belangrijkste wat je leert is helder en logisch denken.
Dat neem je mee in je leven. Daarmee creëer ik nieuwe kansen.
Femke de Poorter
29
worden om de topatleten van de beste sportkleding te
voorzien. Zo kunnen ze topsport op het hoogste niveau
bedrijven!”
“Het is fantastisch om te werken aan producten
voor topatleten. Er worden met onze kleding
kampioenschappen en Olympische medailles
gewonnen en wereldrecords gebroken. Ik weet
zeker dat dat zonder nieuwe materialen en
technologieën niet mogelijk was geweest, en
ben trots dat ik daaraan mee mag werken”.
Nanotechnologie heeft de textielindustrie aan een
keur van bijzondere materialen geholpen. De grens
tussen chemie, materialen en elektronica vervaagt.
Plastics geleiden tegenwoordig elektriciteit. Textiel is
gemaakt van kunststof, en er zit miniatuurelektronica
in verweven. Designjurken die licht geven en
een dekbed als nachtlampje zijn nog maar het
begin. Zelfreinigende stropdassen, zelfstrijkende
overhemden en sportkleding die niet meer stinkt.
Alles is mogelijk dankzij nanotechnologie.
Toen Sylvia dertien jaar geleden bij Nike begon
bestonden er nauwelijks textielsoorten met bijzondere
eigenschappen. Kleding was van katoen, polyester
of nylon. Waterdicht en toch ademend materiaal,
extreem lichte stretchmaterialen of supersterke vezels
waren er nog niet. Dat is razendsnel veranderd, licht
Sylvia toe. “Door nieuwe technologieën kunnen wij nu
kiezen uit tientallen materialen om aan de wensen van
topsporters tegemoet te komen.”
Een mooi voorbeeld is het rugbyshirt dat Sylvia hielp
ontwikkelen voor de topteams van Engeland en
Frankrijk. Rugbyshirts werden traditioneel van katoen
gemaakt, en waren altijd vrij wijd. Niet echt ideaal
om topsport in te bedrijven: de tegenstander kan je
gemakkelijk vastgrijpen of eens een flinke ruk aan je
shirt geven, waardoor het scheurt. Ook voor controle
over de bal is een katoenen shirt niet ideaal.
Onderzoekers van Nike luisterden naar de wensen van
de sporters, en Sylvia’s team besloot dat er een sterk
en strak zittend shirt moest komen. Dat was nog nooit
vertoond. Nike ontwikkelde sterk materiaal dat niet
scheurt, samen met een fabriek in Engeland. De naden
van het shirt mogen niet irriteren, dus verplaatsten de
makers die naar de achterkant. Ten slotte voorzagen ze
de voorkant van het shirt van nopjes, zodat de bal daar
niet meer wegglijdt. Die nopjes zijn afgekeken van
de natuur. Inspiratiebron was de gekko, een hagedis
die dankzij zuignapjes aan zijn poten tegen een muur
op kan lopen. Zowel het materiaal voor de shirts, de
28
we worden steeds ouder. wIe nu leeft, leeft noG
lanG en (hopelIjk) GelukkIG, en Gezond. de medIsche
wetenschap staat voor de uItdaGInG daarbIj te
helpen. GentherapIe Gaat ervoor zorGen dat veel
zIekten zoals kanker en aIds nIet meer dodelIjk
zIjn. robots helpen In de operatIekamer, waardoor
chIrurGen In new york een patIënt In amsterdam
kunnen opereren. en mocht er toch Iets nIet
functIoneren, dan nemen kunstmatIGe ledematen
het werk over. de technIek staat voor nIets.
Als het espressoapparaat in de keuken staat te
knarsen vindt ze het lastig een gesprek te voeren.
Maar verder kan de dove Romy de Jonge vrijwel alles
horen en verstaan wat ze wil. Dankzij twee chips in
haar hoofd.
mens &medischDe symbiose van mens en technologie.
3130
Daardoor is het laatste restje gehoor dat Romy van
zichzelf nog had ook verdwenen. Er zijn meer risico’s
verbonden aan de operatie. De aangezichtszenuwen
kunnen beschadigd raken zodat je niet meer kunt
lachen en geen gelaatsuitdrukking meer hebt. “Ik
had een tijd lang geen smaak. Maar het bangst was
ik om blind te worden. Dan zou ik alles kwijt zijn”,
zegt Romy.
De operatie verliep voorspoedig, en ze kon al na enkele
maanden weer goed horen. Twee jaar later kreeg
ze zelfs een tweede implantaat. “Ik was al tevreden
met één, maar nu zou ik niet meer zonder de tweede
kunnen!” Haar oren kunnen nu beter samenwerken,
waardoor ze geluiden beter kan onderscheiden, bij-
voorbeeld die van mannen-en vrouwenstemmen. Ze
is een van de weinigen met twee CI’s. Daarom volgen
wetenschappers haar vorderingen nauwlettend.
Romy heeft haar studie met succes afgerond en werkt
full-time als accountant. “Dat was me nooit gelukt
zonder de CI’s”, denkt ze. “De studie was heel zwaar
zonder CI’s. En in zo’n nieuwe baan is het toch handig
dat je een collega even om uitleg kunt vragen.”
In een drukke omgeving, zoals bij de kantoorborrel,
hoort ze nog slecht. Ook grote ruimten als een
bioscoop of kerk zijn lastig. En telefoneren is evenmin
gemakkelijk. “Een vaste lijn kan ik op de luidspreker
zetten, dat gaat goed. Maar een mobiel stoort met
mijn apparaat, dus daar kan ik niet mee bellen.” Over
twintig jaar moeten de implantaten in haar hoofd
worden vervangen. “Hopelijk is de techniek dan zover
gevorderd dat deze problemen zijn opgelost. Want dat
zijn de twee lastigste beperkingen”, vindt Romy.
Ze realiseert zich dat ze erg afhankelijk is van de
technologie, maar vindt dat niet erg. “De chips werken
goed, dit is veel beter dan het was. Het voordeel is dat
ik ze ook uit kan zetten.” Al is ze zelf niet technisch,
Romy vindt het fantastisch dat er mensen zijn die dit
soort apparaten kunnen maken. “Ik zie het als een
wonder. Het is heel mooi dat je voor mensen met een
beperking die hun leven beheerst een oplossing kan
bedenken. Onbetaalbaar.”
33
Romy draagt sinds haar kleutertijd al gehoorappa-
raatjes. Maar haar oren werden steeds slechter.
“Op een gegeven moment hoorde ik alleen nog doffe
geluiden zoals voetstappen, en heel zacht”, vertelt
ze. ”Spraak kon ik niet verstaan. Toen ik achttien
was vertelde de arts dat ik op mijn vijfentwintigste
helemaal doof zou zijn.”
Het slakkenhuis in beide oren werkte niet goed.
Daardoor hielp een gewoon gehoorapparaat niet meer.
Het slakkenhuis is een kanaal in het oor dat geluid
opvangt met trilhaartjes. Die geven het weer door
aan zenuwen die verbonden zijn met de hersenen.
Artsen van het Amsterdams Medisch Centrum
vertelden Romy over een elektrode die in haar hoofd
geïmplanteerd kon worden, waardoor ze weer wat zou
kunnen horen.
Zo’n cochleair implantaat (CI) neemt de functie van het
slakkenhuis over. Het brengt het geluid rechtstreeks
naar de gehoorzenuw die het weer doorgeeft aan de
hersenen. “Het zijn elektrische schokken maar ik hoor
het als geluid”, vat Romy het samen.
Het implantaat is tijdens een operatie door een
gat in de schedel in haar hoofd aangebracht. In
het slakkenhuis wordt er een gaatje voor gemaakt.
Onze hard- en software draagt bij aan de gezondheid van mensen. Dat geeft er toch een extra dimensie aan. Richard Vogelaar
Techniek is ontwerpen, creëren en maken. Die creativiteit is echt mijn kick.Rabih Alzaher
32
fabriek van medische instrumenten of protheses
te starten in zijn geboorteland Libanon. “Ik heb
zelf kunstlenzen in beide ogen. Zoiets prachtigs en
nuttigs bedenken en fabriceren lijkt me geweldig.
Libanon trekt me natuurlijk omdat daar mijn
roots liggen, maar ook omdat ik daar echt wat kan
betekenen.”
“We hebben onlangs een gist zo kunnen aanpassen,
dat we nu lactosevrije melk kunnen maken zonder
nare bijsmaak. Het beestje maakt nu precies het
enzym dat we nodig hebben. Daardoor kunnen
mensen met lactose-intolerantie nu ook echt genieten
van melk.” Eric van den Berg, Senior Technician bij
DSM,vertelt met gepaste trots over het succes. “Als
een micro-organisme waaraan je hebt gewerkt echt in
de fabriek wordt gebruikt, geeft dat een goed gevoel.
Daar doe je het immers voor.”
Eric studeerde Biochemie en maakt nu schimmels,
gisten en bacteriën met nieuwe eigenschappen
door hun genen te wijzigen. Dankzij subtiele
veranderingen kunnen de micro-organismen
bepaalde stoffen produceren of omzetten, vaak op
een schone, energiezuinige en efficiënte manier.
“Er zijn al micro-organismen die stro omzetten
in brandstof, een fraaie oplossing voor het
energieprobleem. Tegen de tijd dat ik 65 ben hoop
ik dat ik een aantal kaskrakers heb gemaakt én heb
bijgedragen aan de vooruitgang.”
35
‘Elkaar respecteren’ vindt Rabih Al Zahar een mooi
motto. “Idealen zijn mooi, maar ook gevaarlijk
wanneer je anderen geen ruimte gunt. Laat mensen
in hun waarde.” Het levensmotto van Eric van den
Berg luidt: ‘vergeet niet te genieten!’ “Als het even
kan, pak ik mijn koffer en vlieg naar de ongerepte
natuur van Noorwegen of de Grand Canyon.”
Gebouwen, instrumenten, producten en
apparaten. Techniek creëert en maakt: nuttige,
mooie, slimme en indrukwekkende scheppingen.
Sommige zijn zichtbaar en tastbaar, zoals de
Erasmusbrug of een raceauto op zonne-energie.
Andere blijven meer achter de schermen, zoals
een prothese of een operatie-instrument. Rabih
en Eric willen creëren.
“Ik kan midden in de nacht wakker worden met
een idee in mijn hoofd. Dan weet ik opeens: zo moet
ik het aanpakken”, vertelt Rabih Al Zahar. “Naast
mijn bed ligt altijd een pen om het idee meteen
op te schrijven.” Hij bouwde mee aan de Delftse
raceauto op zonne-energie die de World Solar
Challenge won, een race dwars door Australië. Hij
was verantwoordelijk voor de mechanica en reed
zelf ruim zeshonderd kilometer door de snikhete
woestijn. “Prachtig en leerzaam. Samenwerken –
weet ik nu – is ook incasseren: het gezamenlijke
doel voorop stellen.”
“Techniek betekent voor mij ontwerpen, creëren
en maken. Creativiteit is echt mijn kick. Ik teken
ook, schrijf poëzie en speel viool,” zegt de student
Biomedische Techniek. Rabih hoopt ooit een
wat kan Ik doen? Trots op je werk.
34
een steeds Groter deel van de wereldbevolkInG
woont In steden. onze weGen, waterleIdInGen,
rIolen en enerGIevoorzIenInGen zIjn daar nIet
op berekend. een van de Grootste uItdaGInGen
voor de toekomst Is het modernIseren van
dIe Infrastructuur. nIeuwe materIalen en
Goed ontwerp zorGen voor betere huIzen
en schonere enerGIevoorzIenInG. nIeuwe
vervoerssystemen lossen fIles op en zuIveren
de lucht. de stad wordt weer een mooIe,
Gezonde woonplek.
Aan de rand van de stad ligt een oud industrieterrein.
Vervallen fabriekshallen, roestige apparatuur en
arbeiderswoningen. De moderne stad met zijn
woonwijken en mooie oude centrum is vlakbij,
mobIlIteIt &ruimtePrettig leven in groeiende steden.
3736
Ook oude ideeën kunnen met wat creativiteit en
marketing bijdragen aan een leefbare stad. Een
goed voorbeeld is de beach cruiser fiets, vindt Luke.
Daar omheen is een hele lifestyle ontworpen
inclusief kleding, tassen en reizen. Hij heeft voor
de werknemers van Red Concepts twintig van deze
fietsen aangeschaft om mee door de stad te rijden.
“Vervolgens moet je zorgen dat mensen ook met de
fiets op de boot of in de metro kunnen. Je moet ze door
middel van branding en marketing het gevoel geven
dat ze hipper zijn dan ooit. Zorg dat dingen ‘in de
mode’ komen. Daarmee maak je schoon vervoer tot de
kern van de stad.”
Het lijkt me cool om ooit terug te gaan naar
Curaçao en mijn kennis in te zetten om het leven
daar beter te maken. Rigobert Nivillac
Je werkt als team aan concrete oplossingen
voor reële problemen. We zoeken naar een
technische oplossing die aansluit bij
menselijk gedrag. Jillis Mani
39
toch wil niemand hier wonen. Maar de stad
groeit. Mensen komen van buiten om er te wonen
en te werken. De stadse ruimte van het oude
industrieterrein is hard nodig om in de behoefte
van mensen en bedrijven te voorzien.
Luke Bruins ontwikkelt deze rafelranden van de
stad. Met zijn bedrijf Red Concepts maakt hij er
creatieve stadszones van. “De rafelranden van
een gebied zijn nog niks. Het zijn geen toplocaties.
Het is onze uitdaging om dat ervan te maken.”
Een stad moet een identiteit hebben, vindt Luke:
“Elke stad heeft een kerk en een plein. Als die overal
gelijk zouden zijn komt er niemand speciaal naar
jouw stad. Je moet je dus afvragen: hoe trots is een
bewoner om er te zijn? Waarom wil een bedrijf of
toerist naar je stad komen?”
“Creatief is daarin een trend”, zegt Luke. “Wij creëren
daarom een creatieve identiteit die past bij het DNA
van de stad. Kleine bedrijven in de creatieve sector,
bijvoorbeeld media, mode of cultuur, kunnen samen
terecht in één gebouw. Dat zorgt voor synergie,
meerwaarde en een identiteit voor de stad.”
In de groeiende stad moeten meer mensen op
hetzelfde oppervlak wonen en werken. Duurzaam
en energiezuinig bouwen is geen keuze meer maar
noodzaak. De gebouwen die Luke Bruins ontwikkelt
zijn per definitie duurzaam. Hij hergebruikt
zoveel mogelijk de afgeschreven gebouwen van het
industrieterrein. “Je kunt nòg zo’n mooi, goedkoop,
nieuw gebouw neerzetten, als het over tien jaar
afgebroken moet worden schiet je er niets mee
op.” Verder zorgt hij ervoor dat de energie voor de
gebouwen zoveel mogelijk lokaal is opgewekt, door
middel van grondwarmte bijvoorbeeld.
Een leefbare, schone stad creëren kan alleen maar
door creatief te denken, zegt Luke. Hij richt zich dan
ook niet alleen op een enkel gebouw maar op het
hele gebied, inclusief de infrastructuur. Hij regelde
bijvoorbeeld een verbinding met een veerpontje
toen zijn bedrijf naar de NDSM-werf in Amsterdam
verhuisde. Dat is naar zijn mening het vervoermiddel
van de toekomst. Er moeten boten in de grachten en
op andere waterwegen gaan varen. “De technologie
is er om een comfortabel en snel transportsysteem
vergelijkbaar met de metro op te zetten. Maar het
is nog nooit gedaan. Je creëert meerwaarde door
te investeren in het verder ontwikkelen van deze
nieuwe technologie. Die kennis kun je vervolgens
uitbaten.”
38
Internet heeft de wereld veranderd. Internet ís
de wereld. Grenzen vervaGen. socIale contacten
zIjn InternatIonaal. je hebt makkelIjker contact
met Iemand In new york dan met de buurman.
stenen wInkels verdwIjnen lanGzaam naar de
achterGrond, we kopen meer en meer zaken vIa
het web. de samenlevInG sluIt zIch aan bIj de
veranderende wereld van Ict en communIcatIe.
voor ondernemers lIGt er een onGekende wereld
van bedrIjvIGheId open.
“We lopen vooruit”, zegt Wiebe Draijer, managing
partner van consultancybedrijf McKinsey & Company.
“Alle economische voorspellingen van vóór de
internetbubbel zijn niet alleen waar gebleken, we
overtreffen zelfs de verwachtingen.” We kopen meer
market &moneyNieuwe technologie, nieuwe kansen.
4140
vertrouwen nu al meer op honderd positieve
referenties op internet dan op één buurman.”
Dat biedt ook kansen voor nieuwe ondernemers.
Iedereen kan een internetwinkel starten. Een
goed idee gaat snel de wereld over. Nederlandse
ondernemers hadden dat al vroeg in de gaten. Volgens
Wiebe Draijer loopt ons land bijvoorbeeld in de
creatieve industrie voorop. “Een aantal mensen heeft
in de begintijd van internet op het gebied van games
veel geëxperimenteerd en ontwikkeld”, vertelt hij.
“Daardoor is Nederland in die sector nu een grote
speler. Maar er is nog veel te winnen. Je kunt in de
gamingindustrie nog fantastische dingen bedenken
en er tegelijkertijd heel rijk van worden.”
“Als ik nu een bedrijf zou beginnen wil ik een combi-
natie maken van gamingtechnologieën toegepast op
een medisch gebied”, zegt Wiebe.
Gamingtechnologie maakt het bijvoorbeeld mogelijk
sensoren op je ledematen te plakken waarmee je het
spel bestuurt. Die techniek wordt nu in de medische
wereld ontwikkeld om mensen sneller te laten
revalideren. “Ik vind dat een fantastisch voorbeeld
van de toepassing van ervaring en technieken uit de
gamingwereld op een ‘serieus’ gebied. Het voordeel is
dat je klanten hebt voor wie de investering daarin veel
waard is.”
“Neem het risico om te gaan ondernemen!” adviseert
Wiebe. “Je verliest er weinig aan en wint er de wereld
mee. De drempel is laag, en je kunt met behulp van
informatietechnologie snel een onderneming opzetten
die al gauw redelijk succesvol is.” Maar, waarschuwt
hij, het is serious business. “Als je het ei van Columbus
hebt, moet je zorgen dat ook de uitvoering goed
is. Het succes van Google is niet alleen het succes
van het briljante idee, maar vooral dat van een
uitstekende bedrijfsvoering. Leer dus snel hoe
je goed onderneemt.”
“Ik zou willen dat veel meer mensen gaan ondernemen
en het plezier ervan zien. Vroeger, vaker, meer
en langer. Voor Nederland is dat in de toekomst
het enige waar we ons als klein landje in kunnen
onderscheiden.”
43
spullen via internet dan ooit gedacht. Sociale
netwerken via MSN of Hyves zijn uitgebreider
dan iemand ooit had kunnen denken. “Ik vind die
sociale kant van techniek in ICT fascinerend. Je hebt
langzamerhand meer het gevoel dat je een vriend
hebt in New York dan om de hoek.”
Het brengt meer sociale controle met zich mee, niet
alleen op mensen maar ook op bedrijven. Internet
is een belangrijke factor in het bereiken van
meer openheid. Veiligheid en duurzaamheid zijn
belangrijker geworden. “De druk op bedrijven om
het goed te doen is veel groter”, denkt Wiebe. “Een
klacht over een product gaat heel snel de wereld
over.”
De veranderingen die ICT teweegbrengt hebben
ook een enorme invloed op innoverende bedrijven.
Denk aan Dell. Dat computerbedrijf stopte met het
afzetten van computers via winkels en verkoopt
uitsluitend via internet. De computerwereld stond
op zijn kop. De manier waarop mensen kopen
verandert, aldus Wiebe. Alle sectoren waar voorheen
het vertrouwen en de persoonlijke relatie belangrijke
voorwaarden waren om iets aan te schaffen, zoals
verzekeringen en huizen, zijn verplaatst naar
internet. “Dat had niemand voorzien. Mensen
Je bent hier nooit uitgeleerd. Bovendien maak ik producten die het leven voor iedereen prettiger maken. Sophie Kuijt
Ik wil iets opbouwen, iets nieuws creëren en zien uitgroeien tot een succes. Joost van Boven
42
oplossingen komen daarom van teams van technici,
sociologen en gedragsdeskundigen.”
“Zelf heb ik nooit een seconde spijt gehad dat ik voor
Chemie koos”, stelt onderwijscoördinator Ankie
Kreuwels van DSM resoluut. Zij motiveert kinderen
en scholieren om voor techniek te kiezen. “Saai?
Slobbertruien? Ik hou van ruimdenkende mensen die
in zijn voor nieuwe dingen, en ik kom ze hier juist elke
dag tegen. Wist je dat DSM materiaal maakt voor de
Olympische 470 zeilboot van Marcelien de Koning en
Lobke Berkhout? En wist je dat de honger-remmende
enzymen in Optimel hier ontwikkeld zijn?”
“Wat nu het nieuwste van het nieuwste is in de IT, is
volgend jaar al weer verouderd. Wie had er vijftien
jaar geleden bedacht dat iedereen thuisbankiert via
internet? In mijn wereld verandert alles razendsnel”,
zegt Sophie Kuijt van IT-leverancier IBM. “Dat maakt
mijn werk spannend en verrassend. Je bent hier nooit
uitgeleerd. Bovendien maak ik producten die écht
gebruikt worden: lekker concreet en tastbaar. Mijn
eigen huis ziet er ook telkens anders uit, ik hou van
veranderen.”
“Wat willen mensen kopen? Wat vinden ze een
verbetering? Daar ben ik nu vooral mee bezig. Mijn
technische kennis gebruik ik niet meer elke minuut”,
vertelt marketeer Femke de Poorter van Philips
Special Lightning. Femke beantwoordt vragen van
klanten over zonnebanklampen. “Inzicht in de markt
en emoties zijn nu belangrijk. Maar het logisch denken
uit mijn opleiding Analytische Chemie komt altijd van
pas. Bovendien kan ik goed inschatten of een intensere
lamp of een ander tintje technisch mogelijk is. Maar
ik zou ook onze anti-acnélampen kunnen verkopen
of ooit mijn droom verwezenlijken: een winkel in
sportvoeding. Met een technische achtergrond kun je
nog alle kanten op.”
45
Jillis Mani was als kleuter gefascineerd door de
miniatuur-treinbaan op opa’s zolder. Ankie Kreuwels
kreeg een microscoop van haar vader. “Ik ging er
meteen mee naar de sloot achter het huis: kikkers
bekijken.” Femke de Poorter peuterde elke pen uit
elkaar, “gewoon om te zien hoe het werkt.” Sophie
Kuijt verzorgt workshops robots maken voor meisjes.
“Geweldig leuk! Had ik dit zelf vroeger gedaan, dan
had ik meteen ontdekt dat techniek iets voor mij was.”
De mens wil begrijpen, snappen, doorgronden.
Waarom komt de zon op? Hoe kan een vogel vliegen?
Onze dorst naar kennis en begrip vormde de wereld
rondom ons. Dankzij onze onderzoekende geest
hebben we centrale verwarming, vliegen we over de
aardbol en leven we bijna 80 jaar. Nieuwsgierigheid
genereert de kennis om de wereld gezonder, veiliger
en prettiger te kunnen maken. Jillis, Ankie, Femke en
Sophie zíjn nieuwsgierig.
“Op elk verjaardagsfeestje worden de files opgelost”,
grapt Jillis Mani. “Maar dat maakt Verkeerskunde
juist zo leuk. Het gaat om echte, alledaagse, reële
problemen.” Student Jillis loopt stage bij TomTom
waar hij nieuwe navigatiesystemen ontwikkelt.
“Zo’n probleem als de almaar groeiende files,
daarvoor moet je eerst precies weten wat er achter
zit. Rekeningrijden, een betere infrastructuur en
slimme navigatietechnieken zijn mooie technische
oplossingen. Maar met techniek alleen kom je er
niet. Zolang we niet netjes ritsen en allemaal in het
groen willen wonen, blijven er files bestaan. Echte
wat kan Ik leren? De wereld willen begrijpen.
44
water Is leven, we kunnen nIet zonder. we
drInken en eten dankzIj water. we bouwen ermee.
en erop. als we teveel Grondwater GebruIken
In nederland zakt de bodem onder onze voeten
weG. ontwIkkelInGslanden hebben er vaak te
weInIG van. waterbeheer Is essentIeel In de
ontwIkkelInGshulp. maar ook In de race om
schone enerGIe speelt water een Grote rol.
stuwdammen en GeothermIsche enerGIe zIjn
bronnen van duurzame enerGIe. een schonere
wereld beGInt bIj water.
“Water kost nagenoeg niks maar heeft een enorme
waarde. Die wordt heel sterk onderschat. Water
moet je koesteren. Niet alleen voor jezelf maar
voor de komende generatie.” Pjotr van Oeveren,
water, enerGIe &natuurWaardevol water schept verantwoordelijkheid.
4746
duurzamer gaan brouwen, dan is het de kunst ook
naar de activiteiten buiten de brouwerij te kijken,
legt Pjotr uit. “We zijn niet geïsoleerd. We hebben
te maken met de boeren die gerst moeten oogsten,
opslaan en vervoeren. Als het bier gemaakt is, gaat het
in een vrachtauto naar alle uithoeken. De lege flessen
moeten weer retour. De energiestromen die daarmee
gemoeid zijn, zijn vele malen groter dan die in de
brouwerij.”
Pjotr onderzoekt hoe met al deze partners samen
water en energie valt te besparen. Het is niet alleen
een kwestie van technologie of geld. “Iedereen ziet het
belang van het milieu, maar we moeten eraan blijven
werken. Je moet goede kennis van zaken hebben,
een drijfveer hebben, kritisch naar de keten blijven
kijken en een luis in de pels zijn. En heel veel energie
opbrengen om dingen te verbeteren. Samenwerken
met de hele keten is de boodschap voor de toekomst.”
Ik zoek naar een manier om natuur en technologie
met elkaar in harmonie te brengen. Ik kan misschien de wereld niet redden,
maar wel vooruitgang brengen.Annemarie van Groenesteijn
Ik doe nu de kennis en ervaring op waarmee ik mens en natuur
straks concreet kan helpen. Chris Kleinschmidt
49
milieumanager bij Heineken, maakt zich zorgen over
water. Water is er op aarde genoeg, maar het meeste
is zout en onbruikbaar. Slechts drie procent is zoet
water, maar dat zit voor een groot deel vast in sneeuw
of ijs. Wat er overblijft aan grondwater is steeds vaker
vervuild.
We hebben water niet alleen nodig om te drinken en
ons te wassen. Landbouw en industrie gebruiken
verreweg het grootste deel. Zo is drinkwater het
startpunt voor het maken van bier. Heineken heeft
wereldwijd brouwerijen, en wordt geconfronteerd met
alle mogelijke uitdagingen die met water te maken
hebben. “Niet op alle plaatsen is schoon grondwater
beschikbaar. In Spanje bijvoorbeeld zijn de bronnen
van onze brouwerij gewoon opgedroogd,” vertelt
Pjotr, “en waren we aangewezen op de openbare
watervoorziening.”
In Indonesië hielp hij met het vinden van een nieuwe
locatie voor de brouwerij. “Op de plek die wij vonden
is wel water beschikbaar, maar die ligt ver van de
bewoonde wereld. Dat betekent dat we grondstoffen
moeten aanvoeren en het bier weer moeten afvoeren.
Dat kost brandstof. Zo sluiten we compromissen
tussen water en energiegebruik.” Voor de oplossing
van dit dilemma zoekt Heineken naar methoden
om drinkwater te winnen uit andere bronnen, zoals
zeewater. “Met behulp van verschillende technologiën
kunnen we bijna alle soorten water zuiveren en
opwerken tot drinkwater.”
Besparing is natuurlijk de beste manier om water niet
te verspillen. Maar hygiëne is van levensbelang voor de
brouwerij. Voor het schoonmaken van de apparatuur
is veel water nodig. Door grotere brouwketels te
gebruiken is relatief minder water nodig voor het
schoonmaken. De schoonmaakprocessen zijn
efficiënter gemaakt. “In plaats van zeven liter water
voor de productie van een liter bier gebruiken we
tegenwoordig nog maar vijf”, zegt Pjotr van Oeveren.
Om nog meer spoelwater te besparen zijn talloze
oplossingen bedacht. “We zuiveren bijvoorbeeld het
afvalwater met bacteriën die biogas produceren.
Dat verstoken we in de energiecentrale. Uit de
bijproducten van het brouwproces kunnen we ook
energie opwekken. Zo hebben we minder fossiele
brandstoffen nodig.”
Zo zijn water, energie en milieu onlosmakelijk met
elkaar verbonden. Bijproducten kun je omzetten in
energie. Die energie kun je gebruiken om zout water
schoon te maken. Maar wil je in de toekomst nog
48
“Ik rijd zelf heel bewust geen auto, maar bij Shell
ontwikkel ik nieuwe katalysatoren waarmee aardolie
of aardgas schoner en efficiënter wordt omgezet in
brandstoffen”, legt Marije Nijkamp uit. “Momenteel
werk ik aan een betere katalysator om gas om te
zetten in diesel. Nu wordt gas nog vaak afgefakkeld,
maar dankzij katalysatoren is het al rendabel om er
brandstof van te maken. Ik verbeter als chemicus zo
de wereld van binnenuit.”
“Je kunt een geweldig geavanceerd irrigatiesysteem
ontwikkelen voor Peru, maar als je geen rekening
houdt met de eeuwenoude wetten en tradities in
waterverdeling zal het niet gebruikt worden”, weet
Annemarie van Groenestijn. “Elke technische
oplossing moet op de maatschappij zijn afgestemd,”
aldus de studente Internationaal Land en
Waterbeheer. “Ik kan de wereld misschien niet
redden, maar wel vooruitgang brengen. Dat geeft
een goed gevoel.”
“Gebouwen zijn eigenlijk kunstwerken. Kunstwerken
waarin je woont of werkt”, betoogt Rigobert Nivillac.
Hij combineert zijn opleiding Bouwkunde met een
studie Architectuur. Rigobert droomt zoals elke
architect van een eigen ontwerpbureau en dan liefst
op Curaçao, waar zijn ouders vandaan komen. “Veel
hoogopgeleiden zoeken hun heil in Nederland, maar ik
wil juist dáár wat betekenen. Het lijkt me cool om ooit
over het eiland te rijden en te kunnen aanwijzen: die
school heb ík gebouwd.”
“Je kent vast de mooie 3D-beelden in de nieuwste
computergames. Dat soort plaatjes maken wij ook,
maar dan van iemands hart of bloedvaten. Aan de
hand van die 3D-voorstelling kunnen cardiologen
hartpatiënten dotteren of stents inbrengen die de
aderen openhouden.” Aan het woord is Richard
Vogelaars van Philips Health Care, specialist in
Medische Beeldverwerking. “Games maken is ook
leuk werk, maar onze hard- en software dragen bij aan
de gezondheid van mensen. Dat geeft er toch een extra
dimensie aan.”
51
Het mooiste plekje op aard? “Corcovado National
Parc in Costa Rica”, zegt Suzette Boontje meteen.
“Ongerepte, woeste jungle tot aan het strand.”
Marije Nijkamp kiest voor IJsland. “Het gevoel
van ultieme vrijheid tijdens een fietstocht door
die prachtige leegte.” “De uiterwaarden bij
Wageningen in het zachte ochtendlicht”, vindt
Annemarie van Groenestijn. Rigobert Nivillac kiest
voor zijn roots: “Curaçao.” Richard Vogelaars vindt het
onmogelijk te kiezen: “Er zijn zóveel mooie plekjes.”
Iets betekenen voor deze wereld. Die een beetje
mooier, veiliger, eerlijker, prettiger of gezonder maken.
Dat is een diepgevoelde wens van veel mensen.
Prettiger, veiliger en gezonder is het de laatste eeuwen
geworden, maar niet voor iedereen. En soms is de
vooruitgang ten koste gegaan van natuur en milieu.
Suzette, Marije, Annemarie, Rigobert en Richard
maken zich sterk voor een werkelijk betere wereld.
“Het is eigenlijk beschamend dat de wereld
zo uit evenwicht is”, stelt Suzette Boontje. De
bevolking in Afrika of Azië gezondere, rijkere
voedingsmiddelen aanbieden, daar zou de biologe
zich in de toekomst graag hard voor maken. “Maar
daarvoor is ervaring nodig.” Nu werft ze vrijwilligers
voor geneesmiddelenonderzoek bij Pharmaceutical
Research Associates International. “Proefkonijnen?
Dat hoor ik vaker. Maar dat zijn deze vrijwilligers
absoluut niet. Dankzij hun inzet genezen miljoenen
anderen. Ze zijn een onmisbare schakel in het maken
van elk nieuw medicijn.”
wat kan Ik betekenen? Voor een mooiere wereld.
50
Deze publicatie is gerealiseerd door Lemon scented tea in opdracht van Platform Bèta Techniek.
Tekst publicatieBastienne Wentzel, www.bmedia.nlMarga van Zundert Kamiel van Zutphen, Lemon scented tea
Fotografie publicatieMagnum Photo’s, www.magnumphotos.comArnoud Kor, www.arnoudkorphotography.comLemonade, www.lemonade.nlBas de Boer, Lemon scented tea
Verantwoordelijk voor vormgeving publicatie Lemon scented tea, www.lemonscentedtea.com
Verantwoordelijk vanuit Platform Bèta techniekBeatrice BootsMartijn de GraaffRolf Schreuder
© Lemon scented teaNiets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van Lemon scented tea.
Met dank aanRobbert Dijkgraaf – Universiteit van Amsterdam, KNAWGerard van Haarlem – Hogeschool van AmsterdamOnno Franse – Royal AholdBob Ursem – Botanische Tuin TU DelftSylvia Vonk – NikeRomy de Jonge Luke Bruins – Red ConceptsWiebe Draijer – McKinsey & CompanyPjotr van Oeveren – Heineken InternationalGijsbert Siertsema – Heineken InternationalSuzette BoontjeAnkie Kreuwels – DSM Nederland B.V.Eric van den BergMarije Nijkamp – Shell Global Solutions International B.V.Femke de Poorter – Philips Lightning B.V. Marc B.J. OvergaauwRabih Al ZaharRichard Vogelaar – Philips HealthcareJillis Mani – TomTom Mobility SolutionsRigobert Nivillac Joost van BovenSophie Kuijt – IBM Nederland B.V.Chris Kleinschmidt – KEMA Corporate CenterAnnemarie van Groenestijn Sigrid VrijburgMargit de Kok – Platform Bèta Techniek Sophie Krabbenbos – Jet-NetWilleke Wenno – Echo-netLieset Hesselink Sara Wensveen & Andrea Jansen, www.lekkerstijl.nlRutger Fuchs, www.fuchs.nu
HET TIJDPERK VAN ‘HARMONISERENDE TECHNOLOGIE’De uitdaging van een nieuwe generatie.
www.platformbetatechniek.nl
HET TIJD
PERK
VAN
DE ‘H
AR
MO
NISER
END
E TECH
NO
LOG
IE’