literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe...

16
literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi fasi 50 TeTri gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT 13 - 26 aprili 2012 #72 #72 #72 #72 #72 IV-V gaufiltravi fiqrebi bi irevian... saRamoa da WiSkarTan jiSiani Zroxebi mimdgaran... stu- mars axalgazrda col-qmari da maTi bavSvebi gamoegebnen – lama- zebi, kargad Cacmul-daxurule- bi. am ojaxs Tavisi patara isto- ria aqvs – maT adre qalaqSi ucx- ovriaT Cveulebrivi qalaquri cxovrebiT. am xuTiode wlis winaT ki, zafxulSi, dasasveneblad amo- sulan Tavisi mama-papis na- fuZarze, dausufTavebiaT, Se- uRobiaT kar-midamo... Semodgo- maze ki dananebiaT aqaurobis mi- toveba da darCenilan. aq ga- utarebiaT zamTari, gazafxulze gadaberebuli xexilis nacvlad axali nergebi CaurgavT, miwa mouxnavT da dauTesiaT, gauCe- niaT saqoneli... maT gverdiT, ubanSi, ramden- ime ojaxi cxovrobs – isinic ma- grad arian da erTmaneTs amagreben... arada, sul ramdenime kilometrze avazakurad SemoW- rili rusebis samxedro formire- ba dgas. _ rusebma rom raRac moigune- bon da Semocvivdnen, ras izamT? – ekiTxeba gadacemis wamyvani qalaqidan gadmosaxlebuli ojax- is ufross. _ ra unda vqnaT? moviqceviT ise, rogorc kacebi unda moiqc- nen... soflis cxovreba ramdenime welia, rac sapatri- arqos televiziis eTeriT erTi mSvenieri gadacema gadis, romel- sac, pirobiTad, `soflis cxovre- ba~ SeiZleba vuwodoT. gadacemis struqtura aseTia: dadis ramden- ime patrioti kaci aRmosavleT da dasavleT saqarTvelos mTisa da baris soflebSi; dadian es Jur- nalistebi Tavisi TeTri niviT – xvdebian mesaqonleebs, meba- Reeebs, mevenaxeebs, mefutkreebs, maswavleblebs, mowafeebs, eqimebs... ebmebian maTTan guli- Tad saubrebSi da ase, sofel- sofel da ojax-ojax siaruliT warmoaCenen im mizezTa xlarTs, romelTa gamoc ase gamravlda mkvdari da naxevradmkvdari sof- lebi... STabeWdileba marTlac rom Semzaravia – cotac da wavlen es `jiuti~ moxucebic da Caqreba cecxli buxrebSi, RamiT sinaTle aRar gamokrTeba fanjrebidan, abalaxdeba gzebi, Caiqceva mdina- reebze gadebuli xidebi. Tumca... am sevdiani fiqrebisa da saxlebis gverdiT, zogjer imedic amoTavTavdeba xolme. ime- di zogjer burusian dResac an- aTebs. ager, erT movlil saxlsa da kar-midamos miadga am sate- levizio gadacemis wamyvanis `niva~. ezoSi qaTmebi, ixvebi, goWe- II-III mamuka wiklauri emzar kvitaiSvili bavSvTa gasarTobebis kuTxe maRazia `babilonSi~ (axali wlis molodini) aq maxsovs, ymawvils, tomrebis gora, kideSi wvire idga sazari; yiddnen dajorgil xorceuls, xorags, aq zrialebda veris bazari. Txeli talaxi. wnilebis Smori. tenidnen CanTebs, parkebs, qaRaldis... rac mTavaria, im daxlebs Soris, galaktions da goglas naxavdi. sulo da gulo, gadagdis Tavze, qveyana saxes icvlis, asea, ucxo, nairgvar saqonliT savse, kriala, giRebs kars maRazia. miagen adgils, samoTxis sadars, araferia saZebn-saSovni... guli iqeTken migiwevs, sadac bavSvTa awyvia saTamaSoni. cimcimi gaaqvs veeba ekrans, miviwyebuli JiniT inTebi; grZel mwkrivad visma survilma Sekra – koSkebi qvisa da raindebi... makaka, mardi, gadadis yiras, spilom xorTumi maRla abriqa; auReria kiseri Jirafs, Taroebzea mTeli afrika. mzera arwivis, almasisebri, rqebalesili saigakebi... ielva zurgma waqceul zebris, lomis naxtomic vnaxe, naqebi. iqaurobas sxva axlavs madli (Wers – maRals, myudros natrob niadag), erTad damsxdaran, veRarc ki daTvli – laSqars kurdRelTa, daTuniaTa. mRvimesTan Svidi isvenebs juja, naZvisxe male Seifakleba – burTulebs, vercxlis, muclebi uCanT, maTzec iqneba fasTa dakleba. daxede, TvalSi Tu ar gaqvs dire, es avgarozi yelze Seibi... SuSis kedelTan – saxlebi, mcire, iqve: baliSi, saban-leibi. erTs utrialeb _ molisfers, lamazs, ra daSavdeba, rom Seiketo?! mTeli cxovreba eZebdi amas – saimedos gavs da sasikeTos. iq TviT iRbali Semlalavs, Semsvams, gverdebi gamileses avdrebma... vervin SeamCnevs gaqrobas Cemsas, am qoxSi minda gamozamTreba. IV-V

Transcript of literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe...

Page 1: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTifasi 50 TeTrigamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT13 - 26 aprili 2012#72#72#72#72#72

IV-V

gaufiltravi fiqrebibi irevian... saRamoa da WiSkarTanjiSiani Zroxebi mimdgaran... stu-mars axalgazrda col-qmari damaTi bavSvebi gamoegebnen – lama-zebi, kargad Cacmul-daxurule-bi. am ojaxs Tavisi patara isto-ria aqvs – maT adre qalaqSi ucx-ovriaT Cveulebrivi qalaquricxovrebiT. am xuTiode wlis winaTki, zafxulSi, dasasveneblad amo-sulan Tavisi mama-papis na-fuZarze, dausufTavebiaT, Se-uRobiaT kar-midamo... Semodgo-maze ki dananebiaT aqaurobis mi-toveba da darCenilan. aq ga-utarebiaT zamTari, gazafxulzegadaberebuli xexilis nacvladaxali nergebi CaurgavT, miwamouxnavT da dauTesiaT, gauCe-niaT saqoneli...

maT gverdiT, ubanSi, ramden-ime ojaxi cxovrobs – isinic ma-grad arian da erTmaneTsamagreben... arada, sul ramdenimekilometrze avazakurad SemoW-rili rusebis samxedro formire-ba dgas.

_ rusebma rom raRac moigune-bon da Semocvivdnen, ras izamT?– ekiTxeba gadacemis wamyvaniqalaqidan gadmosaxlebuli ojax-is ufross.

_ ra unda vqnaT? moviqceviTise, rogorc kacebi unda moiqc-nen...

soflis cxovreba

ramdenime welia, rac sapatri-arqos televiziis eTeriT erTimSvenieri gadacema gadis, romel-sac, pirobiTad, ̀ soflis cxovre-ba~ SeiZleba vuwodoT. gadacemisstruqtura aseTia: dadis ramden-ime patrioti kaci aRmosavleT dadasavleT saqarTvelos mTisa dabaris soflebSi; dadian es Jur-nalistebi Tavisi TeTri niviT –xvdebian mesaqonleebs, meba-Reeebs, mevenaxeebs, mefutkreebs,maswavleblebs, mowafeebs,eqimebs... ebmebian maTTan guli-Tad saubrebSi da ase, sofel-sofel da ojax-ojax siaruliTwarmoaCenen im mizezTa xlarTs,romelTa gamoc ase gamravldamkvdari da naxevradmkvdari sof-lebi...

STabeWdileba marTlac romSemzaravia – cotac da wavlen es`jiuti~ moxucebic da Caqrebacecxli buxrebSi, RamiT sinaTleaRar gamokrTeba fanjrebidan,abalaxdeba gzebi, Caiqceva mdina-reebze gadebuli xidebi.

Tumca... am sevdiani fiqrebisada saxlebis gverdiT, zogjerimedic amoTavTavdeba xolme. ime-di zogjer burusian dResac an-aTebs. ager, erT movlil saxlsada kar-midamos miadga am sate-levizio gadacemis wamyvanis`niva~. ezoSi qaTmebi, ixvebi, goWe- II-III

mamuka wiklauri

emzar kvitaiSvilibavSvTa gasarTobebis kuTxe

maRazia ̀ babilonSi~

(axali wlis molodini)

aq maxsovs, ymawvils, tomrebis gora,kideSi wvire idga sazari;yiddnen dajorgil xorceuls,

xorags,aq zrialebda veris bazari.

Txeli talaxi. wnilebis Smori.tenidnen CanTebs, parkebs, qaRaldis...rac mTavaria, im daxlebs Soris,galaktions da goglas naxavdi.

sulo da gulo, gadagdis Tavze,qveyana saxes icvlis, asea,ucxo, nairgvar saqonliT savse,kriala, giRebs kars maRazia.

miagen adgils, samoTxis sadars,araferia saZebn-saSovni...guli iqeTken migiwevs, sadacbavSvTa awyvia saTamaSoni.

cimcimi gaaqvs veeba ekrans,miviwyebuli JiniT inTebi;grZel mwkrivad visma survilma Sekra –koSkebi qvisa da raindebi...

makaka, mardi, gadadis yiras,spilom xorTumi maRla abriqa;auReria kiseri Jirafs,Taroebzea mTeli afrika.

mzera arwivis,almasisebri,rqebalesili saigakebi...ielva zurgma waqceul zebris,lomis naxtomic vnaxe, naqebi.

iqaurobas sxva axlavs madli(Wers – maRals, myudros natrob niadag),erTad damsxdaran,veRarc ki daTvli –laSqars kurdRelTa, daTuniaTa.

mRvimesTan Svidi isvenebs juja,naZvisxe male Seifakleba –burTulebs, vercxlis, muclebi uCanT,maTzec iqneba fasTa dakleba.

daxede, TvalSi Tu ar gaqvs dire,es avgarozi yelze Seibi...SuSis kedelTan – saxlebi, mcire,iqve: baliSi, saban-leibi.

erTs utrialeb _molisfers, lamazs,ra daSavdeba, rom Seiketo?!mTeli cxovreba eZebdi amas –saimedos gavs da sasikeTos.

iq TviT iRbali Semlalavs, Semsvams,gverdebi gamileses avdrebma...vervin SeamCnevs gaqrobas Cemsas,am qoxSi minda gamozamTreba.

IV-V

Page 2: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

2 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiCanawerebi

kote gabaSvilikote gabaSvili

13 - 26 aprili 2012

kote gabaSvilikote gabaSvilikote gabaSvili

brma grigalebi

grigali brmaa. man ar icis, visinebiT da brZanebiT amsxvrevs yove-lives, rac gzaze xvdeba. grigalibrmaa, is ver xedavs gamovlil gzazedacemul xeebs da frinvelebis daS-lil budeebs... Cvenc bevrjer dagvcabrma siyvarulma, brma siZulvilma,brma vnebaTqrolvam...

cecxli da rkina

...xanZarma mTeli ZaliT ifeTqa dauceb daiwva mTeli saxli. saxlze Tiviszvini iyo midgmuli, zvini abrialda daswored man gamoiwvia saxlis uecariCanavleba. verafris gadarCena vermoaxerxes, mxolod abrialebuli sax-lis patronebi gamocvivdnen gareT.

...yvelaferi erTianad Caiwva –spilenZisa da aluminis pinebic ki da-duRebuliyo erTmaneTSi... mxolodkeraze dakidebuli rkinis sakideligadarCa. es rom vnaxe, ucnaurma six-arulma damiara da gavifiqre: – raRacmainc gadarCa, raRacas mainc ver ere-va cecxlis sazareli stiqia, rkinammainc gaZlo!

...istorikosebs gamouTvliaT daamboben – Svidjer aris Tbilisi mtris-gan gadamwvario – wvavdnen da maincraRac rCeboda dauwvavi. im dauwvavzeda gadarCenilze ki isev Sendebodaqalaqi.

sityvebi, sityvebi...

`wera arc ise Zneli saqmea, Tu ormaramem ar SegiSala xeli: sityvebi arunda Semogakldes da arc Warbad undaixmaro isini~ – uTqvams erT mwerals.Cemi azriT ki, mTavari aq mainc isaa, romWarbsityvaoba ar mogveZalos. bevriniWieri mwerali daRupes sityvebma.

rusul-skviTuri logikiT

eqvTime TayaiSvili Tavis mogon-ebebSi gviambobs erT sasacilo ambavs,romelic kargad warmoaCens saqar-TveloSi `moRvawe~ rus xelisufalTadamokidebulebas qarTveli xalxisad-mi. ai, es ambavic: TbilisSi mefisnacv-lad ijda Tavisi xepreobiTa da uxeSo-biT ganTqmuli golicini, xolo misdros Tbilisis mazris ufrosis skamieWira Wkviansa da patiosan kacs, levanjandiers.

erT momentSi, borCalos mazraSiavazakebi da yaCaRebi gaaqtiurebulan.golicinsac, ratomRac jandieridaubarebia da gauTaTxavs: – Sen ar xarSens adgilze, Sen ver SeZeli aRgekve-Ta esa da es danaSaulobanio daCamouTvlia yvela is yaCaRoba, rac...borCalos mazraSi moxda.

usmina, usmina jandierma golicinsda bolos uTxra: – Tqveno aRmatebule-bav, rasac Tqven ambobT, yovelive esborCalos mazraSi xdeba da me ra SuaSivar, me xom Tbilisis mazris ufrosivaro?!

amaze cota ki Semcbara es xepre, ma-gram sisulelisTvis isev sisuleledaumatebia: – ra gansxvavebaa Tbilis-sa da borCalos Soris?! Tqven yvelanierTnairebi xarTo...

gaumarjos siyvaruls!

mestiaSi yofnisas, poetma vaJa xvis-tanma gviambo:

_ erTxel, nadirobidan rom vbrun-debodi, mkvdari arwivi vnaxe, romel-sac gverdze meore arwivi ejda da`dastiroda~. me rom mivuaxlovdi, ar-wivi afrinda, xolo, roca im adgilsgavcdi, `Wirisufali~ isev CaeSva xeo-bisken, sadac mkvdari arwivi iyo bal-axSi Camxobili.

es Tqva vaJam da Tan Wiqa aswia – modiim arwivebis siyvaruls gaumarjoso. eseqspromti ki iqve, mestiaSi, davwere:

elvas mouklavs arwivi,Camougdia Walaze,Tavis sworferi itirebs,

mamuka wiklauri

gaufiltravi fiqrebi

cremlebiT gaalamazebs.guSin uSbisTavs dahqrodnen,gadadiodnen Sxaraze,frTebs agrexavdnen erTmaneTsTeTnuldis qaris jaraze.axla ki cadasavalirkinis Rrublebma Carazes;Cven ras gavugebT siyvaruls –imis gzebsa da Saragzebs?! _xan mzea, xan – Savi Rame,xan isea da xan – ase...imis Semdeg aRarc vaJas ucocxlia

didxans. Jami aiwewa da airia. mis gas-venebas ver daveswari. miTxres – vaJameuRlem Zalian mwared daitirao...

eh, arwivebis siyvaruls gaumarjos,Cemo vaJa...

aRusrulebeli?!.

bevri Canafiqri maqvs aRusrulebe-li. zogierTi eses saTauric CaminiS-navs:

`paolo iaSvili – cxovreba, TamaSi,sikvdili~

`me da Cemi leqsebi~ (winasityvaobarCeulisTvis)

`mgeli, arwivi, kai yma~ (mglis, ar-wivis, kai ymis saxeebi Cvens poeziaSi)

`SoTa CantlaZe – sikvdilamde dasikvdilis Semdeg~

_ uweria am gegmas asruleba?!_ vin icis...

amkrZales...

80-ian wlebSi, revaz inaniSvilisSemoqmedebaze erTi mcire moculobisesse davwere da gamovaqveyne gazeT`literaturul saqarTveloSi~.

me maSin gamomcemloba `meranSi~vmuSaobdi da maxsovs, batoni rezo imesses gamoqveynebis dResve mewvia sam-saxurSi da madloba gadamixada: – kar-gi werilia, mTavari ki isaa, rom Sig Cemiqeba ki ara, ufro saerTo safiqralzeafiqri da msjelobao... bolos mimipati-Ja: – dro davTqvaT da Cem sofelSiganTqmuli xaSmuri Rvino gavsinjo-To...

ver gavsinjeT, dro yovelTvis Cve-ni survilebis mxareze rodia!.. droairia da batoni rezo `Tbilisis omad~wodebuli ubedurebis dros gardaicv-ala.

am xuTiode wlis win ki (es SeniSvna2011 wels iwereba) gamovida wigni,romelSic rezo inaniSvilis Semo-qmedebaze dawerili werilebi, mog-onebebi da msgavsi masalebia Tav-moyrili... im Cemi mcire moculobisesses garda...

cota gamikvirda – ratom gamor-CaT-meTqi, Tumca sakvirveli ra iyo?!_ wignis satitulo TavfurcelzeSemdgenlad miTiTebulia erTi mTladyelmoReRili ̀ antizviadisti~. gasage-bia. Cemi esse gangeb ugulvebelyves –Tavisi fiqriT, amkrZales... Tumca ramikvirs, egeTebi momxdara?! kidev kar-gi, rom Casaqolad ar wamovidnen...

gaucxoebuli qalaqi

meoce saukunis dasawyisSi TiTqmisyvela juris yvela naZirala Seikriba

da erTiani gaavebiT daesxa Tavs iliaWavWavaZes. ai, maSin iyo, rom mwareamokvnesiT amoikvnesa man erT piradwerilSi:

`xom Cveni qalaqia, magram iq guliar midgeboda – TiTqos Cvenebi abarge-bulan, gaxiznulan da sxvebi dasaxle-bulano; guli guls aRar ekareba dasurvili – survilsa...~

rogor vTqva axla Seudrekel dagautexel erovnul winamZRolze – saw-yali da sacodavi ilia-meTqi?! aradaxanSiSesul mweralsa da erovnul moR-vawes marTlac rom Savi droebawamoewia. politikurad amRvreuli daatalaxebuli ruseTidan movidnen ̀ gan-swavluli~ qarTveli `axleburadmoazrovneni~, romelTac Tavmomwonedgamoacxades: ris samSoblo da ra il-ias patriotizmi! mTavari ruseTis me-fis damxoba da proletariatis diqta-turis damyarebaao; mTavari erovnuliideebis Cakvla da msoflio prole-tarul moZraobaSi CarTvaao...

ra Tqma unda, yovelive es sisule-le da sibriyve iyo, magram swored essisulele da sibriyve iqca mTavar

Wirad. mTel saqarTvelos moedo amWiris metastazebi. gaucxovda iliasqalaqi da gulmokluli mwerali sawy-aloblad SesCivis megobars: `TiTqosCvenebi abargebulan, gaxiznulan dasxvebi dasaxlebulano...~

mere ki is moxda, rac moxda...

`esrola berma papama...~

plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze didimeds samoci wlis meomrebze amyareb-da. gagecinebaT, magram es literatu-ruli faqti mec mexmareba siberesTansastik brZolaSi.

gaveqce? sad unda wavide?

gamakvirva da SemaZrwuna nobelian-ti mwerlis elfride ielinekis naTq-vamma: `siberis winaSe panikuri SiSimaqvs im droidan, rac dedaCemis dau-Zlurebis procesi gadavitane. ase rom,sanam es procesi gamiRrmavdeba, vime-dovneb, Tavis mokvlas SevZleb...~

ielineki didi mweralia da, CemiazriT, msgavsi `wvrilmanebi~ ar undagaeparos. TviTmkvleloba igive adami-anis mkvlelobaa da aravis aqvs imisegoisturi ufleba, rom Tavisi an sxvi-si sicocxlis ufleba xelyos. gasage-bia ielinekis SiSi, magram im azrsacver Seveguebi, rom adamianma sikvdilzeda TviTmkvlelobaze fiqri ase axlosmouSvas... sikvdils xom Cveni mopatiJe-ba ar sWirdeba – is mainc mova da amasZalian kargad gadmoscems erTi ZveliqarTuli xalxuri leqsi sikvdilze:

`...gaveqce? sad unda wavide, cxenic rom myavdes malio!

Saveba? ar daaSinebs Cemi franguli xmalio!

vitiro? ar Semicodebs, ar icis codva-bralio!vexvewo? ar gaigonebs, unda ixmaros Zalio!isev sjobs, guliT vilxino, vidre cocxali vario, –

visa aqvs meti sicocxle uflisgan naCuqario?!~diax, is mainc mova, ar sWirdeba mo-

patiJeba. Tu tanjva mogvelis, im tan-jvazec maRla unda davdgeT...

mtrebis siaSi...

am bolo wlebSi bevri ubedurebadagvatyda Tavs. bevri mteri wamovidaCvensken jiqur, bevri ki iqidan amoZ-vra, saidanac ar velodiT. ratom arvelodiT? ratom ver davinaxeT? ra-tom ar gavfrTxildiT? aq ar SeiZlebaar gavixsenoT brZnuli naTqvami: `pi-radi mtrebis sia ar iqneba sruli, Tuim siaSi Seni Tavic ar Seitane...~

ulvaSi

...ukve gviani Rame iyo. sadacaa caspiri gaexsneboda. daRliliyo saqor-wilo sufra sofelSi. sul ramdenimeWabukiRa SemorCenoda erTmaneTs. sim-Tvrales gaeSala frTebi. simTvraleSeWriliyo simReraSi, cekvaSi, sityva-pasuxSi.

sufrasTan axlos, erT did taxtzeqalis mayars beJias eZina yovlis mom-revi ZiliT. gulaRma iwva da mTeli si-grZe-siganiT uRvioda Savi ulvaSebi.ulvaSebs daepyro mTeli saxe da kaciki ara, ulvaSi Canda...

cudad hkida Tvali mayris saxezeSavad amoRaRanebul ulvaSs mTvralmeinaxeebSi Camjdarma uklo givam. ̀ uk-los~ eZaxdnen da, albaT, es sityva`ugzo-ukvlodan~ modis. uklom gaiR-ima da eSmakuri ram Tqva:

_ ra aris amxela ulvaSi, cota xomar davupataraoTo?! _ Tqva da xmama-Rla gaicina. gaicines sxvebmac. es imasniSnavda, rom eSmaki dafrinavdamTvralTa gonebaSi da mihyvnen eSmaks.

sufrasTan Camovlil ojaxis di-asaxliss uklo givam sTxova: – TiTzefrCxili amZvra, makrateli momitane,unda moviWrao. qalmac moutana mak-rateli da gavida. eSmaksayolili givaki sicil-siciliT mivida mZinare qa-lis mayarTan da jer erT mxares waaWraganze gasuli ulvaSi, mere – meore mxa-reze da wamis win gamxvivnebul-gabo-doxebuli ulvaSi e.w. `hitleris ul-vaSad~ iqca. axarxardnen mTvrali Ra-mis mtexavni... mxolod xatis dasturiTevdore SeCqvifda:

_ es ra hqen, Se marTla uklov, egxom kacis sikvdils udriso?!. Tumca,ra, Tevdores sityva mTvrali meqor-wileebis xarxarSi Caikarga.

...gaTenda. wamoiSalnen CaZinebulnida beJias viRacam hkiTxa: – eg ra mogs-vlia, ra iqna Seni ulvaSio?! Semoex-vivnen sxvebic - jer gaikvirves, meresicili autydaT...

viRacam sarkeSi Caaxeda beJia daTqva ki ara, ai, es amoiyvira: – vin qnaeso. saxeze rkinis feri edo ulvaSeb-waWril kacs.

daiwyo kiTxva-gamokiTxva da ojax-is diasaxlisma Tqva – aman da aman ga-momarTva wuxel makratelio...

uklo givac gatyda da moubodiS-asaviT:

_ eSmakma Semacdinao, – es uTxrarkinisferdadebul beJias.

_ eSmakma ki ara, Senma ujiSobam Se-gacdinao, – amoiyvira beJiam da amisSemdeg yovelive elvissiswrafiT mox-da: _ beJias xanjlis qarqaSidanfoladma amoielva da uklo givasTavze daeca. im wamsve gaakaves beJia,magram ukve gvian iyo – mZimed daWriligivas amoTeTrebuli mzera cas Seeyi-na.

_ ...ulvaSis gamo kinaRam moklakacma kacio, – Tqva viRacam dananebiT.

_ maS Sen rogor moiqceodio?!hkiTxa im viRacas xatis dasturma Tev-dorem...

_ mec egre moviqceodi, magram uk-lo giva mainc mecodeba, eSmaks ahyva dakinaRam Tavi daiRupao...

Page 3: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

3literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi Canawerebi13 - 26 aprili 2012

poeti

asdevs da Casdevs am dRe-Rameebs –leqsebs elis, leqsebs daeZebs; meba-duris saqmec xom egrea – sul mdinaresunda asdev-Casdevdes, sul fxizladunda iyos!.. arc is unda gaukvirdesoqros Tevzi rom daiWiros da arc is,mTlad xelcarieli rom dabrundesmTeli dRis xetialidan...

arseniSvilis misnuri naTqvami

yaraman kikviZis sikvdilma pirda-pir mexi dagvca maSindel axalgazrdamwerlebs. sikvdili saSineli moulod-nelobiT SemoiWra Cvens ukideganomiznebsa da ocnebebSi. Tanac, sikvdilisikvdilia, magram orjer da aTasjersikvdilia, rodesac igi TviTmkvlelo-bis dawyevlili bilikiT modis...

cota ram maxsovs yaramanis sikvdi-lis dRidan – gabruebuli da dare-tianebuli viyavi, TiTqos sicocxl-idan mec gamoviTiSe – veRar vuyureb-di yaramanis ubedur col-Svils, ded-mamas, debs... `gasamxneveblad~ raRacsisuleleebs vambobdi...

im saRamos, is rom gardaicvala, meda mwerali karlo arseniSvili gvianwamovediT kikviZeebidan – gariJraJiaxlovdeboda. karlo niWieri mweraliiyo, maSin ukve dawerili hqonda mSve-nieri moTxroba `koSki~. erTi eg iyo,mas raRac fsiqologiuri problemebihqonda da zogjer iseT ucnaur azrs`daaxeTqebda~ xolme, gaocebas da ga-cinebas ver vfaravdiT. igi 30-ian wleb-Si represirebuli da dakarguli mamisSvili iyo da fsiqiatrebi xangrZliviSiSis sindromiT xsnidnen mis aseT `am-ovardnebs~.

im Rames ki karlom aseTi ram Tqva:cudi winaTgrZnoba maqvs, mag ojaxSikidev raRac saSineleba moxdebao. armivaqcie yuradReba am sityvebs,gafiqrebiT ki, albaT, es gavifiqre –meti raRa ubedureba unda moxdes-meT-qi?!

...diliT ki axalCaZinebuli gamaR-viZes: – adeqi, kikviZeebidan darekes,babulis, yaramanis dedasac Tavimouklavso.

...RamiT, yvela rom miCumda, auRiasamzareulos blagvi dana da Zlivs-ZlivobiT gadauWria venebi.

asrulda karlos ucnaurad `dax-eTqebuli~ sityva – SiSis civma Jruan-telma damiara mTel sxeulSi.

fragmenti Zveli aRTqmidan

`Senive bage gdebs brals; me ki ara,Seni piri imowmeba Sens winaaRmdeg(iobi, 15.9)~.

es sityvebi zustad miesadageba ko-munisturi wiTeli inteligenciismemkvidre dRevandel `elitur in-teligencias~, romelic viTom demo-kratiis idealebisTvis ibrZvis, sinamd-vileSi ki kremlisken aparebs Tvalsada fexs...

Canawerebi Semodgomis rveulSi

*Sen meubnebi, rom isev is

mTvare dagvnaTis,mTvare mTvarea, misi Secvla ar SeiZleba...me ara mjera –im mTvareze xom Citi ijda,am mTvareze ki Tovli dajda,Citi gafrinda...

*ai, davarda blis wiTeli

foToli skamze –zamTari modis baRis skamze

dasabrZaneblad.Cvenc Zirs davigoT gayviTlebul miwis leibi,xolo zemodan cis sabani gadavifaroTda CavwveT Cveni daxocili foTlebis SvavSi,Cveni skami ki axalmosul stumars

davuTmoT...

*ra mowyenili ieri aqvT

am yvavilebs –Semodgomis cas, Camaval mzes

rom gahyurebenda daclil baRSi frinvelebs rom isakliseben.ra mowyenili ieri aqvT am

yvavilebs _TiTqosda gzebi aeriaT –iq ar mividnen, sadac elodnen...

Jami damarxvisa da

Jami amoTxrisa

Cans, zogjer dgeba damarxulTaamoTxrisa da Zvel saflavebSi axalmicvalebulTa damarxvis Jamic... dad-ga Tavgzaabneuli `bolSevikebis~ Zv-lebis amoyrisa da gadmoyris Jamic.`ganTavisuflebul miwaSi~ ki namdvilimwerlebi da namdvili gmirebi damarx-es. ase iyo winaT, asea dRes, ase iqnebaxval – TanamedroveTa mokle Tval-sawiers, drois grZeli TvalsawieriSecvlis...

Tavisuflebis cqeriT...

niko lorTqifaniZe amgvari poet-uri fraziT gvaocebs: `samiode wliswinaT baTumSi erT momReral qals Sevx-vdi... Tvalebi zRvis cqeras unda gae-farTovebinos~... diax, ai, am fraziTsrulad warmoidgen qalis marTlacrom iSviaT zebunebriv mSvenierebas.

Cvens Taobas ki Tvalebi Tavisu-flebis cqeram gaufarTova – Tavisu-flebis mzec Tavisuflebis zRvidanamodioda da Cadioda... iyo Tavgan-wirvis didi silamaze da iyo gulis-dawyvetis sevdiani saRamoebi; iyodamarcxebaTa Stormi da iyo zRvisfskeridan amovardnili simRera...

`poeturi klasika~

sofelsac hqonda Tavisi `poeturiklasika~... gazafxulobiT ramdenjer-me modioda `udReuri Tovli~ – pat-ara Tovli. movidoda, wamierad gaan-aTebda Semogarens. oriode dReSi kiisev gazafxuli Zalobda – adnobda daaqarwylebda udReur Tovls. am `Tov-lebs Tav-Tavisi lamazi saxelebichqonda – `mercxlis Tovli~, `gugulisTovli~, `weros Tovli~...

aleqsi WinWarauli

am bolo xanebSi micvalebuli msax-iobebis taSiT gacileba SemoiRes. gada-WriT ver ityvi, kargia Tu cudi esCveuleba, ramdenad eguebian sikvdilida taSis griali erTmaneTs. is ki undavTqva, rom cocxlebi am taSiT sikv-dilze gamarjvebul adamians ajil-doveben.

me ver daveswari aleqsi WinWarau-lis dakrZalvas, Torem gulSi maincdavukravdi taSs imisTvis, rac man gaa-keTa qarTuli kulturis asparezze;imisTvis, kai yma rom iyo; imisTvis, rommTel saqarTvelos daswyvita guliTavisi sikvdiliT...

...taSi pirovnuli silamazisTvis.

...taSi puradoba-guladobisTvis.

...taSi brwyinvale gamokvlevisTvis– `xevsuruli dialeqtologia~.

...taSi saSviliSvilo naSromisTvis`vaJa fSavelas leqsikoni~.

...taSi xelixelsagogmanebi wign-isTvis ̀ mTas viyav~...

fexze adeqiT, aleqsi WinWaraulimidis!

Cven ki mxolod mogonebebiT gavi-tanT Tavs, gavixsenebT Tavis Tavze daw-eril kafiebs:

roca Wiqa da kalamioriv erTad aqvs wiqasa –patronis nacad marjvenaskalami uTmobs Wiqasa.gavixsenebT uamrav iumoristul

leqss, sadac aleqsis didi da mraval-mxrivi talanti brwyinavs.

me ki Cemze dawerili leqsi mrCebasaxsovrad:

cxramet agvistos, feriscvalis dRes

bedismwereli zarebs arisxebs,wiklaurebi daaxarisxes, –Svili Caricxes, mama garicxes.es leqsi 1985 wlis 19 agvistos, im

dRes daiwera, roca me kolau nadira-Zis erTi `uideo~ leqsis `25 Tebervl-is~ gamoqveynebisTvis gamomcemloba`meranis~ mTavari redaqtorobidan ga-maTavisufles, xolo Cemi Svili uni-versitetSi Cairicxa.

mSvidobiT, aleqsi. ileva Cveni Tao-bis mTvare...

rodis mokvdeba mze...

astronomebis varaudiT mze oTx-naxevari miliardi wlisaa da mas kidevoTx-naxevari miliardi wlis sicocx-le darCa. ase rom, igi adamiani romiyos, mis asaks Suakacoba daerqmeoda...astronomebi imasac varaudoben, romsaSiSroeba ar gvemuqreba – `Camqrali~mzis nacvlad Turme axla caze sxva mzeamova...

sawyali adamiani – am ususurifiqrebiTa da hipoTezebiT!..

mixas ariTmetika

komunisturi partiis Cinosanma,saqarTvelos kompartiis xelmZRv-anelma, mixa cxakaiam, 30-iani wlebiserT-erT sazeimo sxdomaze siamayiTganacxada: amxanagebo, socializmi ukvedamyarda dedamiwis erT meeqvsedze.msoflio revolucias iseTi piriuCans, rom male socializmi damyarde-ba dedamiwis erT meaTedze, Semdeg erTmeasedze da Sors ar aris is dro, wiTe-li droSa erT memilionedzec afri-aldebao. oratoris `optimistur~ si-tyvebs taSis grialiT Sexvda prole-taruli auditoria. arc oratormaicoda da arc auditoriam, rom erTimeSvidedi erT meeqvsedze naklebi iyo.Tumca ukuRmarT droebas ar uWirda,rom gaunaTlebel gonebas ebatonaganaTlebaze, gardacvlili mixa mTaw-mindis panTeonSi daemarxaT, xolosenakisTvis mixa cxakaia daerqmiaT...

ise, Tu gulwrfelad vityviT, mixaswinaswarmetyveleba `axda~, male so-cializmi mgoni, dedamiwis erT memil-ionedzedac aRar iqneba...

Rlontis RoriviT...

arsebobs aseTi mxatvruli gamoT-qmebi: `daado Tavi da Sevida RlontisRoriviT~, `sul sxvis kar-midamoSiiyureba Rlontis RoriviT~.

Rlontis Roris metafora kideverTxel gagvaxsena 2008 wlis agvisto-Si `rusuli Rlontis Roris~ SemoWramsaqarTveloSi da gagvaxsena rusTaRlontis Roriseburi SeWrac uralsi-qiTa aRmosavleTSi, kavkasiaSi, fineT-Si, poloneTSi, baltiispireTSi... arckanoni, arc morali... Rlontis Ror-iviT! Rlontis RoriviT!..

rusTaveli da firosmani

SoTa rusTavelisa da niko firos-manis saxiT qarTul literaturasa daxelovnebas msoflio donis ori geni-osi hyavs. esaa saxelebi, romlebsacsaimedod eyrdnoba da momavalSicdaeyrdnoba Cveni erovnuli simtkiceda siamaye.

...da ucnaurad meCveneba, rom dRem-de ara gvaqvs am ori udidesi xelova-nis saxelis Sesaferisi saTanado cen-trebi, sadac gaSlili unda iyos didisamecniero da kulturuli muSaoba,sistematurad tardebodes litera-turisa da xelovnebis problemebisad-mi miZRvnili RonisZiebebi. rusTavelismuzeumma Tavi unda mouyaros rus-Tvelologiur literaturas, kavSiridaamyaros ucxoel mkvlevarebTan damTargmnelebTan.

Sesabamisi samecniero moRvaweobaunda gaSalos firosmanis muzeummac.

rac mTavaria, kulturis am cen-trebma unda warmoaCinon is epoqebi,romlebSic moRvaweobdnen rusTavelida firosmani: epoqa rusTavelisa –Tavisi sigrZe-siganiT, Tavisi mzemaRa-li saxelmwifoebriobiT da kulturiT;Tavisi Zlevamosili omebiTa da mxar-gaSlilobiT; Tavisi, marTlac,sworupovari taZrebiTa da cixe-koSk-ebiT;

...da meores mxriv epoqa firosman-isa – loTi rusi Cinovnikebisa da so-mexi vaWrebis sanavardod qceuli qvey-ana, romelsac mxolod erTi RirsS-esaniSnaoba – gogirdis abanoebiRaSemorCenoda...

...magram navlwayril brwyinvalewarsulSi, Turme, kvlav cocxlobdafirosmanis dambadebeli geni.

rusTavelis muzeumi, Cemi azriT,quTaisSi, Zveli didi saqarTvelosdedaqalaqSi unda aSendes. quTaisidan_ bagratis, gelaTis taZrebidan ufro`axlos Cans~ didi saqarTvelo – davi-Tisa da Tamaris qveyana. ase mgonia,quTaisSi ufro didi mze amodis, vidresxvagan sadme...

firosmanis Tbilisidan gayvana kicodvaa... aq Seiqmna misi saocari ti-loebi, aqaurebi arian bego da misi Tan-ameinaxeni da aq unda aSendes misimuzeumic – arqiteqturulad lamaziSenoba, romlis arqiteqturis ier-sax-ezec farTod iqneba gamoyenebulididi mxatvris SemoqmedebiTi motive-bi.

es iqneba Cveni epoqidan, Tavisufa-li saqarTvelodan, didi warsuliskengadebuli xidi.

am ori muzeumis saxiT mTeli sisru-liT warmoCndeba Cveni kulturis orimwvervali, romelic yvelas mianiSnebs,rom saqarTvelo aris ara mxolod ma-Rali mTebisa da lurji zRvis, arameddidi poetebisa da mxatvrebis qveyanac.

dae, am karibWiT Semovides stumariqarTuli kulturis bWemaRal sam-yaroSi.

dRes saqarTvelos aRorZinebisa daaRmSeneblobis xana daudga da bunebri-vad gaCnda am muzeumebis aSenebis ide-ac. axal baTums da axal mestias kul-turis es axali centrebic undaamoudges gverdSi.

Page 4: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

4 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTipoezia 13 - 26 aprili 2012

sikeTed movlenili

ase mgonia, niavis daradirwevi, miwas terfs ar akareb,mSvenierebas acocxleb, marads,varZiis wyaros gaqvs siankare.

msubuqad Casdevs, qsovilis talRaeTamaSeba brolis xerxemals...gatyvevebs mindvris yvavilTa alya,sul sxvaa Seni tanis Serxeva.

uWknobels, dagimaxsovreb ase,cis Rimils, sityva rogor moebas?verc vambob, peplis frTebzedac nazifSvinva ician mag nestoebma.

mova Rame da wuxils damasevs,eg saxe xelma Camoqna visma?rac ki minaxavs am qveyanaze,jobixar yvela zRapars da sizmars.

ovidiusi gadasaxlebaSi

iclidnen WorTa gasabuqarad,pirvel kacs, princepss, ase eneba;av enebs civi mohyva muqara –metamorfozebs me gaCvenebo.

Sevatyve, cudad aSloda ZarRvni,wamSi amikra guda-nabadi,damacxra sxvebze arc ise garyvnils,sad gadamtyorcna, sad danabadi?!

aRaraferi iyo sacilo,avxede Rrubels, qufrad modenils...welze, ramdenze gavanawilo –risxva ucvleli da esodeni?!

vicodi, vici, vin visze metobs,cremlebis neba hqonda niobes,mebraleboda devnili leto,rodis yofila, vimsaxiobe?!

godeba Cemi aiWra camdis,Jami zeobis da warmatebisgaqra, qar-yinva koWebSi gamdis,gars maxvevia jgro sarmatebis.

Seqspiri erTaderTi memkvidris

dasaflavebaze

saiT mieqanebi,wuTisoflis etlo?!riT ginda imdeni xnisferfli gaanedlo?!

itriala ukuRmawuTisoflis Carxma...TerTmeti wlis biWs, gamnets,TviT genia marxavs.

gaognebas, imisicveRar itevs goni,miagorebs dagragniltalRebs eivoni.

zafxulis cis kalTazeSvili uwevs, mkvdari...ar arsebobs simware –amis Sesadari.

ana axmatovas saufloSi

xersonesi. verc vixseneb,me iq mivexete ras?!retdasxmuli, terasaze,daveZebdi heteras.

Sevyurebdi ucxo naxats,aTasgan naxetebi –ra siTeTre, marmarilosTavwamtvreul svetebis...

gvananavebs navi soflis,xan ise da xan ase...zRapars gavda sanapiroRvTaebrivi anasi.

lurj, moqseul talRebs Sorisgalobda sirinozad...leqsi, mzisgan moqsovili,Subls gvirgviniT imosavs,saqorwinod gadanaxuls,gaawbilebs Rvinosac.

Seni mazis niSani,gafatrulic gnatrulob,vazis lerwo, azizo,vazaze mixatulo!..

oqrod gacril silaSidafluli var yelamdi,bevrjer momlandebiasuli Zveli eladis,Rala ar miTavdeba,vRelav, rogorc vRelavdi.

qarTveli kazanova

sxvebi Sen rogor Segedrebian,mkvdarsac sxva Sno da eSxi gqonia;wuxel mesizmre, WrelgetrebianqalTan cekvavdi, gedi Wyoniav!

ibuqne, moqnil gavasTan erTad,SewiTlebulma aryiT, RvinoTi...musikac Sesaferisi JRerda,Tan xels miqnevdi da icinodi.

gaTiSulni

ar vici, risTvis vixseneb amas...brolis sasmisiT, gamWvirvaleTi,ijeq martoka. Sen iyav dama,fskerze uiRblo Canda valeti.

ar Sexvedrixar mdinaris pirad,ca – Zroxis, curi – wveTavs rigveda...rac rom ar moxda, is xdeba xSirad –Tqveni gzebi ar gadaikveTa.

poetis ZeglTan

qarvis foTlebi mzem kvlav galanda,vwuxvar, yvelafers gaudis vada...oriod Tvec da mova kalanda,weli Tavidan daiwyos raTa.

gavyvebi dReTa CurCuls da CarCals,askils davkref da movwyvet maJalos...Semodgomasac sul cota darCa,Tavisi Wreli karti gaSalos.

vaWroba mSral xidze

(kidev erTi varianti)

kargad Seican, igrZen, Svilosa,Tu marTla ar xar utu, Cobani,xis, faifuris, marmarilosada sxva masalis nakeTobani.

Cvevebs, CaWedils, arodes iSli(gizidavs nivTTa siiafeni),beberi Wadris dahyureb ZirSi –kvernis da daTvis tyavebs, gafenils.

SeCerdi, arCevani didia,Sensave TavTan ram dagamtera?!civ filaqanze ras ar yidian –arwivi, lomi, taxi, pantera...

sawuxars, Sensas, manamdec werdi,yvelas glovobde, vin dagakisra?!axorxlilia, xanjlebis gverdiT,rqebi arxaris, saigakisa...

muxis fotroSi sxedan buebi,imaTi yidvis Jini mogiars;Cqarob, arafers ar epuebi,Tavi arc adre dagizogia.

avi zmaneba

sad saakaZis moedania,sadac daRmarTi iwyeba xidis,manqanebisgan agrialebulgadasasvlelis SuaSi videq.verc win, verc ukan – veRar viZrodi.mlaSe, cremliviT dacurda cerzeofli, Sublidan monawuravi...niSani, Suqis, gamorTuliyo,aborgebuli sabargoebizurgSi mayridnen Sav saburavebs.wamSloda yovlis mada, survili,arafriT vgavdi suliers, cocxals.Zlivs davaRwie Tavi, meoredar var gamZlebi me im sizmrisa,TviT gamoscados, vinc gamamtyunos.arvin megulvis gamxarebeli,mowamluls, ra Semicvlis gunebas?

damxuTvel xvatSi

raRas movmarTav Cangsa Tu ebans,trialebs ali miwidan camde;kudcecxliani ivlisi dneba,barem agvistos tafazec damde.

dawnexils, ramden sawuxars masev,davdivar gulRviZlgamoxrukuli,me ro miyvarda, zarian xmaze,sad, romel tyeSi rekavs guguli?!

tanSi Semsubuqdebodi

mCvrad iqec, ramden survils awbileb,uguneboba gjabnis, jabano!..cxra mTis miRmaa is siymawvile,diliT gavardna, Wreli abano...

mze Sindisferi... ar Rirs, daSinde,gesmis wkapuni ciur mananis...ra dagibrunebs xaliss, maSindels,ramdeni rame gaqvs dasanani!..

mousvenroba

galursul Ramis caSivarskvlavTa miyvars Tesva...vervis moZebniT, Tavze,xeli CemsaviT esvas.

broweuliviT mwifes,sakuTars vwurav qalas;TiTon ver xvdeba zogjer,ra saswaulebs malavs.

iis acocxlebs wvenisityvebs, dacvenils cvrebad...gulis Tu gesmiT rekva,nemsis yunwSi rom Zvreba?!

viwvi, bralia wvisa,nikaps eyreba navli,CemsaviT cotam icis –Sublze movleba mtkavlis.

wunwuxa bnelis gamWrels,TvalTa gaelveb isrebs...gauWirdeba mravals,me rom safeTqlebs visres.

emzar kvitaiSvili

Page 5: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

5literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi poezia13 - 26 aprili 2012

mTvares feri aqvs cercvis,Jami, mqrolavi, mcarcvavs...Svid-Svidi miyvars weli,Svidsac davende marcvals.

mdinaris piras Caval,arc beCaobas vCivi...oqrosas miwnavs gvirgvins.Svidi mTiebis sxivi.

uflis nawyalobevi

(sizmris sauflo)

ca, gaxsnil-ganaRebi...ar SegakrTobs ganaRa –me rom yore movavle,is mindori ganaxa?!

urCxuls davaTmobine,Cxrialas, xmliT dakepils;mindvris TavSi koSkia,TeTri qvisgan nagebi.

WaWanebac arsad CansSambisa da Rolosi...muxa, totebgaSlili,Crdils fens soflis boloSi.

kamkamaa brolzedac,mas rom Rele Caudis;balaxs buravs simwvanegauxunar maudis.

nacrisfer galavanTanTeTri cxeni abia...Relis piras, caxcaxa,daqris nemsiylapia.

zafxulia, maradi,mzis gadaswvriv, Crdilia,dila pirs ar maridebs,sxva raa idilia?!

vyvedri Tavs: sanaxavzeTvalebdanacecebo,am samoTxis patroni,ukeTess ras eZebo?!

`iveriasTan~ Caviare

aRar Cqarobs zamTari,jer irjeba mkacrad,civma qarma, auzTan,loya gamikawra –

daxSul, mTavar fostamdemixvidode sanam,sadac erTxel myinvaridamanaxa anam.

mware Cxvleta vigrZeni,iq, yinulis eklis,saca daviT mefisaidga, erT dros, Zegli.

mamaCemis megobris saxli

Semodgoma. lxinis sufra.maxsovs quCa ratevanis.brialebda broweuli,vazs ekida ra mtevani!

Sxefebs yrida, ra TavkveriTivseboda Wiqa, Tasi...zRapars gavda Tamadobadidi saSa papavasi.

xelisgulze damisves damadRegrZeles, wamovdeqi...maspinZelic sanaqebogvyavda – gogitiZe, meqi.

galeuli cxovreba

davibade, Semodgomismivuswari kuds...ar megona, Cvili amdensTu vnaxavdi cuds.

aTas maxes davuZveri,aras vityvi Zvirs...mzis Sexedva da gaxelaTvalTa, mainc Rirs.

zurgs, Ramisas, veferebi,ferze vadeb fers...neta, naxelavi, Cemi,JRarunobs Tu JRers?!

rac mindoda da ver SevZel,jobia sxvam Tqvas...guls vifxandi, rodis iyo,rom viCendi fxas?!

damWmuWnavi naoWebiSemoeWdo yels;TiTonac frTebdasakeci,zafxuls vxurav, cxels.

venaxis RvTaeba

cas, gadaxsnils, cxes naTeliucxo muricxebma...Wuris Tavze dionisesdasaWuriseba.

ar baqiobs, arc Cveviadayeneba buqis –kvlav dauvlis kunTebs RmerTis,cecxli siWabukis.

isev wamoimarTeba,mzis, cxraTvalas, karTan...umRereben: samyofelidaagdeo mkvdarTa.

ZarRvebSi rom igrialosda dagaTros magra,axal Rvinos, xams, sigrilem,noembrisam, dakras.

ar damzogo, vibareb -ubiri, ubinao...bevris mkerdze balaxma,uTqvamT, ibibinao.

versad gamaqaneben –lafSa, lurja, saRari...vwuxvar, am qveyanaze –cotaa gasaxari.

Semodgoma iwureba

erTad amdeni foToliCamoeyaros qars,ar magondeba, mivlian –gundad da gundad, gars.

es noemberi, wanwala,daxveuls iqnevs kuds,miusafrobis macnea,saqmes dammarTebs cuds.

quCis boloSi Caitansvisac gamosdebs Rveds...Wadris samosels, daJanguls,TiTon wyvets, TiTon xvets...vixetialeb, am yofasras gamovrCebi mets?!

aSvebul foTlebs ca ikravs –ara erTsa da ors,mifarfateben yvavebzebevrad maRla da... Sors.

zamTris molodini

xamuS-xamuS visveneb,wiTel Rvinos vsvam,gadaikra silurjeSemodgomis cam.

saxe moikriala,daiwia mzem;davdinjdi, ubatonodxmas aravis vcem.

Jami ver SeedrebafoTolcvenas, Cums...daRmarTs Cayolebuli,xeivani dums.

savedrebeli

(akakis kvalze)

`ufskrulis wyals~ miveltvi,zRvisa – mware, mlaSea...meZaleba cremlebi,muWaSi vcri xvaSiads,Zneli sacodnelia –codvil sulebs ra SiaT.

mwvaned gadaburulouSfoTvelo adgilo,egeb miTxra, sikvdilirogor gaviadvilo.

vici, vinac migzavnisniavs, cidan modenils,vlamob, ar mivikaro –biwi, siboroteni.

ra moigo, fuW saxelsvinc ro waepotina?madli ar darCeniaT –qinZisTavisodena.

gansacdeli, uricxvi,vinc gadamatanina,Seurcxvenels, is bolo,manve miTxras `nanina.~

mdare Sedareba

ra avisrule? ramdens vsrialeb,gasapob-gasabasri!..nigvzis lebanSi SemZvrali matlismeaxlobleba azri.

misebr uZRomels, kents da mokuntuls,wveni miwisa mzrdida,sigrZe-gans Tu ar CavTvli, imisgan,arc ganvsxvavdebi didad.

Rrua qveyana, Rame – uRrani,erTurTs misdeven wuTni...gamosaxravi aRara damrCada guls, sakuTars, vRrutni.

moleuli rTveli

(patarZeulis gaxseneba)

gvian Semodgomaze,mwvadis iwvis walami...veRarc viTvli, imdenirame SemeSala me.

ivris piras davyevivenaxs, axalgakrefils...ramxela dro gasula,im kvamliviT gaqrebi.

dabertyili, qarvisfrad,brialebda kakali...maxsovs, Savi cikanieklis xesTan dakali.

gvmaspinZlobdi Casulebs,ar-ra dagizogia...minda, cocxals gxedavde,maxvaSvilo gogia!

am Tves veferebi

rvalis Zala Cambere,Camburvelo, Cemfero!odnav Sesdeq, tanze romadnebi, noembero!..

muxis tyeSi taxebigamoSlilan koltebad,vnaxav ferdebs, daRebils,sikvdili ioldeba.

totebgabarjRulia,ukanaze, wina xe...erTi tyvia, Cubino,CemTvis Semoinaxe!..

Page 6: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

6 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiproza

kaci, saxelad noe

guram doCanaSvili

13 - 26 aprili 2012

am xmas miveCvie. wlebis ganmavlo-baSi, yovel diliT mesmoda viRac qa-lis mJReri xma, romelic bavSvebs sko-lis ezoSi dahkioda: mamulaSvili,ebanoiZe, sxirtlaZe. mxolod gvarebsiZaxda, magram pirvelsave gagonebazemivxvdi, rom fizkulturis maswavle-beli unda yofiliyo, aba zamTar-zafx-ul ezoSi ra undoda?

Tavidan maRizianebda, nervebimeweweboda imis gamo, rom gamoRviZeb-is procesSi pirveli rasac vigebdi –am qalis xma iyo. miuxedavad imisa, romvbrazdebodi, nel-nela miveCvie daSevegue. kargad mesmoda, rom viRacisxmis gamo cxovreba ar unda ameria, mag-ram mTeli dRe mainc Cxubisken miwevdaguli. sruliad umniSvnelo sababzec kivCxubobdi: samsaxurSi ufrosTan,transportsa da quCaSi xom nebismieruzrdelobasa da Cagvraze ver vikaveb-di Tavs.

gadioda Tveebi. me ver vxvdebodi,ras niSnavda, misi xma rom mesmoda, san-am erT mSvenier diliT sxvisi xma argavigone. tvini wamSi gamofxizlda,iucxova, ar moewona da mere gabrazda.gulic ahyva. miuxedavad imisa, rom vi-codi, ver davinaxavdi, fanjaras miv-vardi. wina xmis patronic arasodesmenaxa, Cemi fanjridan skolis ezo arCanda, Tanac, arc arasodes micdia misidanaxva, ubralod xmac myofnida. amucxo qalis danaxva ki ratomRac mo-minda. amaze mogvianebiT avtexe fiqri,Torem im momentSi es moqmedeba raRac-nairad avtomaturi da refleqsuriiyo. es xma ver davinaxe da Cems Cveu-lebriv dRes Cveulze gaRizianebuliSevudeqi.

gadioda dReebi da axali xmamonotonurad da sadisturad miwewav-da da mtkenda nervebs. mec mazoxistiv-iT vuTvalTvalebdi Tavs, am yvelaf-ris moTmenas sadamde SevZlebdi. ara-da, SemeZlo mis dasaxSobad raime gzagamomenaxa. magaliTad, musika anyurebSi bamba. araa! TiTqos Tavisgandamoukideblad velodi sakuTari neb-isyofis piks da erT mSvenier TuRrublian dRes, es wamic dadga.saswrafod sportulebi amovicvi daskolis ezoSi grigaliviT gavqroldi.ki saswrafod gavqandi, magram mainc ardamaviwyda Cemi saamayo FENDI-is mzissaTvale gamekeTebina. es faqti dRem-de mafiqrebs, iqneb pikis wamsac yal-bad velodi da Cemi ezoSi gavardnacwinaswarganzraxuli iyo?! mokled, sk-olis ezoSi Sevvardi da 26 bavSvisTvalwin viCxube. ras vyvirodi sain-tereso rom iyos, davwerdi, Tan arcmaxsovs. daclili gamovbrundi damTeli dRe gadasarevad vgrZnobdiTavs. es qali direqtorTan Sesula.egona, rom ZilSi xels miSlida da uTx-ovia, zamTarSi mainc miecaT neba, romfizkulturis gakveTili erT-erT sak-laso oTaxSi Caetarebina. Turme, sko-las darbazi ar gaaCnia! es raRa sko-laa! Zalian gavbrazdi bavSvi am sko-laSi rom damyavda. es yvelaferi Svil-ma momiyva. veravin mimxvdara, rom CemiSvilis deda var, ubralod erT-erTiZilgamwarebuli mezobeli vegone.rogor micnobdnen, skolaSi sul or-jer Tu var namyofi. mJRer xmaze kibavSvma miTxra, rom direqtorze gabra-zebuli skolidan wavidao.

rusa amirejibi

axali xma amowyda Cems cxovrebaSida mec yovel diliT SedarebiT kmay-ofili vuerTdebodi dReebis nakads.axla ukve imas Sevegue, rom araviTarixma ar maRviZebda.

gadioda dro. gaRizianebuli aRarviRviZebdi, magram Cxubis survilimainc mwiwknida. ver visvenebdi,rogorc ki amboxis Tundac WuWruta-nas davinaxavdi, misgan ormos vTxridida vai imas, vinc Sig Cavardeboda. ojax-is wevrebsac daverie _ Svils, dedas,das, Cems ufross xom sicocxle gavum-ware. umizezod ar vCxubobdi, ubral-od mosaTmens ar viTmendi, vabuqebdida cunams vagorebdi. cxovreba men-greoda, irgvliv situaciebi iZabebo-da.

mereRa mivxvdi, rom mJReri xma neb-isyofas mimuSavebda. roca vCxubobdi,mere yvelafers xmas vabralebdi xolme.Cxubisken midrekileba bavSvobidanmawuxebs, mJReri xma ki amis balansSimexmareboda. Tavis daZleva maSin CemireJimis erT-erTi mniSvnelovani naw-ili iyo. axla ki gadareuliviT vawy-debodi sakuTar Tavs da mindoda, amismizezi isev xma yofiliyo. Cxubis sur-vils mas veRar vawerdi, realuri mize-zebi ki sarkis principiT iyurebodnenCemSi da imdenad seriozulad vTvli-di, rom balansi da nebisyofa gamor-icxuli iyo.

aba, rogor ar gavcofdebodi kac-ze, romelic pensioners gamoudga daocTeTriani avtobusis bileTis uqon-lobis gamo 100 larian jarimas uwer-da. qals rom 20 TeTri mgzavrobisTvisdaenaneba, ese igi, ara aqvs da uWirs.avtobusidan Camovxti, am qals CemiormocdaaTTeTriani bileTi mivaCeCeda kacs sul maTxovari veZaxe. mere sam-saxurSi kmayofili wavedi da ufrosT-an aRar viCxube.

erTxel kidev, bavSvs musikalurskolasTan velodebodi, skamze vijeqida sendviCs Seveqceodi, rom sami mawan-wala kata Tavs damadga da knaviliatexes. xan xelebSi miyurebdnen, xanTvalebSi. mainc ar momwonda sendviCida puris natexebi saTiTaod gadavu-yare. orma siamovnebiT SeWama, mesamemdaynosa, ena gausva, damiwuna da gver-dze midga. miyurebda da eloda, iqnebraime sxva momceso. im orma SeWama daisev daiknavla. movwiwkne da samivesisev miwaze davuyare. imaT miirTves, ammesame katam ki isev daynosa da wavida.darCenili katebi knaodnen da memaTx-ovrebodnen, fexebTan ki mesamekatisTvis gadagdebuli puris natexe-bi eyara. am faqtma cota gamaoca. axlaori natexi gadavagde, SeWames da isevmTxoves. ramdenime wuTi davicade,iqneb mesame katisTvis gadagdebulpuris natexebs ver xedaven da amitomar Wamen-meTqi? ase vfiqrobdi, magramvgrZnobdi, rom ase ar iyo. avdeqi, mi-widan im katis kuTvnili puris natexe-bi avkrife, isev davjeqi da katebs da-vuyare. SeWames! RmerTo Cemo! axlaSeWames! ise gavbrazdi adamianebze, romkatebi sul fexebis bakuniT gavyare.bavSvi saxlSi miviyvane. ajagruli daimedgacruebuli viyavi, zizRis grZno-bac mepareboda. samsaxurSi mivedi,ufrosma misayvedura, gasaRebi ratomdagrCao. iseTi dRe vayare, am wuTasacmrcxvenia. raRacebs mpasuxobda, ma-

gram ar maxsovs. mzad viyavi meTqva, meaq aRar moval-meTqi, magram Cemda un-eburad ar vambobdi. ufrosic mzad iyoeTqva, aq mosuli aRar daginaxoo, ma-gram Tavisda uneburad, arc is ambob-da. ori Tve ar velaparakebodiT erT-maneTs, me Cems saqmes vakeTebdi, is Tavi-sas. amazec vbrazdebodi, rame rom yo-filiyo, gabutul adamianTan rogormeCxuba?!

cxovrebis ase gagrZeleba aRar Sei-Zleboda da fiqri daviwye, ra iyo dRes-dReobiT Cemi Cxubisken midrekilebismizezi.

ufuloba!Cemi ki ara _ sxvisi ufuloba!sxvas rom fuli ara aqvs, amaze ki ar

vbrazdebi, ufulobis gamo rogorebicgaxdnen, is macofebda.

fuli!sxvas rom fuli qonda, es ar magiJeb-

da. macofebda is, rom fulianebi bune-brivebi da uborotoebi arian ufuloe-bisgan gansxvavebiT.

e.i. fuli adamians amJRavnebs, ufu-loba _ afuWebs.

Tavisufleba!vin ufro Tavisufalia, ufulo

gaborotebuli da sindisisgan Tavis-ufali, Tu fuliani _ Tavisufladgulwrfeli da gulgrili?

iyo dro, roca raime saZraxissaqciels Seveswrebodi an gavigebdi,mikvirda _ es rogor qna-meTqi, axlaki vbrazdebi, rom aseTi ram aRarmikvirs da mxolod is maocebs xolme,cudad ratom ar moiqca-meTqi. kargimikvirs da am yvelaferTan yoveldRi-uri Sexeba macofebs. lamisaa isic Sem-rcxves, rom qali var, radgan qalebsdRes angareba axasiaTebT, kacebs kimaTi siyvaruli aRar SeuZliaT. ganavinme angarebiani adamianis siyvarulsSeZlebs? Tu piriqiTaa? kacebs siy-varuli aRar uyvarT da qalebi angare-biani amitom gaxdnen? faqtia, rom ad-amiani gafuWda, ra mniSvneloba aqvsmizezs?

ai, am yvelafris gamo vCxubobdi, xmamWirdeboda, mJReri, Tavisufali xma,romelic nebisyofas gamikontroleb-da. erTaderTi xma, romelic ganuw-yvetliv mesmoda _ Sinagani xma iyo,romelic maqezebda da magiJebda. CemsCxubs sakuTar xmas xom ar dav-abralebdi? mindoda, isev mJRerixmisTvis damebralebina da yoveli Cx-ubis mere Tavi isev udanaSaulodmegrZno, magram ase ar iyo.

da davrCi uxmod, ufro sworad sak-uTar xmasTan erTad, ganrisxebuli damarto.

tkivili

isev damewyo.TiTqos isev Camasxes mJava mucel-

Si, isic organoebs miadga da RrRnida,WmuWnida, wvavda, buybuyebda... ukve ve-Rar viTmendi da mezobelma isev gamike-Ta venaSi toradoli... kvnesiT velo-debodi, rodis gadamivlida. amjeradtoradolma SeyvarebuliviT miRala-ta. feTianiviT davdiodi da TavSivirtyamdi. amanac rom ar miSvela,moTqmiT tirili daviwye, rac boloerTi kvira Zalian mindoda da Tavsvikavebdi. tirilmac rom veraferimoaxerxa, ojaxis wevrebma saswrafoSi

darekes. eqimebma ki RuduSauris saa-vadmyofoSi gamaqanes.

rogorc ki iq fexi Sevdgi, spazmeb-ma da krunCxvebma winaswar molaparake-bulebiviT gadamiara. eqoskopistiaqeT-iqiT daizlazneboda. eqTnebiSedi-gadiodnen. TiTqos Cemi yofnagadaaviwydaT. garedan damirekes. de-daCemis Zmebi mosulan. vwevar-meTqi,vuTxari da wola gavagrZele. maincraRacnairad marto viyavi, mitovebu-li da sacodavi. luRluRiT vikiTxe,ukacravad, mainteresebs, am adgilas raxdeba-meTqi da mucelze xeli davide.zedac aravin damxeda. sakuTari Tavisgamikvirda, rodis iyo, aseTi sawyalida moridebuli viyavi? gamaxsendafilmebi, romlebSic pacientebieqimebs pretenziulad elaparakebod-nen da eCxubebodnen. gadavwyvite, mecase movqceuliyavi.

„mtkivaa! bolos da bolos, rashgavs es?! ase xom saxlSic viweqi?! iqneb,vinmem yuradReba momaqcios? moiyva-neT eqoskopisti da miTxariT, ra jan-daba mWirs am adgilas, mucelSi!~ esyvelaferi mxolod gavifiqre da xelikonkretul adgilas mivide. isevuazrod viweqi da axla tkivils ki ara,dros viTmendi.

„ra jandabaa es? radgan arviklaknebi da Tmas ar viwiwkni, rogorcsaxlSi, amaT hgoniaT, rom araferimWirs da aq SiSma momiyvana?!~ gadavw-yvite, ZaliT mekvnesa. daviwye kidec.„mmm, mmmm. nw, mmmm, mmm.~ mainc zed aravinmiyurebda. „risTvis movidnen Cemi bi-Zebi? sircxvili araa, am SuaRames vak-idan diRomSi tyuilad rom gamoviyv-ane? ra jandabad ar mtkiva? axla, rocayvelaze metad mWirdeba, rom mt-kiodes, udardeli ieriT vwevar am Wu-Wyian sawolze!” – vfiqrobdi da vbra-zobdi sakuTar mucelze.

amasobaSi dro iweleboda. gadavw-yvite, CemebTan gavsuliyavi da tuale-ti movimizeze. ui, ui, arafriT ar gax-videT saWiro oTaxSi, savse Sardis buS-ti gvWirdebao, momaZaxa pomadianmamsuqanma eqTanma. „ver vikaveb!~ _ racSeiZleba mkacrad vuTxari da cotaxanSi mainc gavipare gareT. CemebmakiTxvebi damayares. mec usircxviloddaviwye Cems organoze imis laparaki,rac amaT aqamdec icodnen. ra meqna?mrcxvenoda, rom aRaraferi mtkiodada tyuilad moviyvane es xalxi aseSors da ase gvian. simarTles vlapara-kobdi da mainc vatyuebdi, radgan essimarTle RuduSauris eqimebs jer arhqondaT naTqvami. ukan rom Sevidodi,gamsinjavdnen da aucileblad mety-odnen. amitom vtyuodi simarTles.

mere Cemebs swrafod gavecale daukan Sevbrundi. rogorc iqna gam-sinjes. am wuTas mwvave muceli ar gaqvs,magram saoperacio xaro, esa da esproblema gaqvso, miTxres (rac aqam-dec vicodi) da gamomiSves.

vijeqi biZaCemis manqanaSi da gareTbardnida, yvelaferi TeTri iyo.

araferi mabednierebs ise momenta-lurad, rogorc Tovli da yvelazeubeduri maSin var xolme, roca miyvars.sxva ityoda, gatacebuli vyofilvaro.me vambob, rom yovelTvis miyvarda.

me vuyurebdi fantelebSi peplebiv-iT mofarfate siyvarulisgan moqar-gul fiqrebs: „guli gamiTba. imedi saa-TiviT awikwikda CemSi da uari veRar

dasasruli me-16 gverdze

xma

Page 7: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

7literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi esse

jarji fxoveli

¡

13 - 26 aprili 2012

...leqsi yvelgan iwereba. xSirad`buRaltris magidaze~ cifrebTanTamaSs isev sityvebTan TamaSi urCevnia.Tanac saSa mgalobliSvilic iq aris,mgoni 50 weli Seusrulda da cota wau-qeifebiaT samsaxurSi. situaciaeqspromts iTxovs da nikoc mzad aris:

sandro dirbelscxovrebis naxevari ganvvleT,

dirbelo,momeci neba, leqsi giZRvna,da ro mnaxo, ar wamogcdes,ras mihqarav, xidisTavelo?!mec magondeba dirbis zRva-zvrebi,maTTan mobibine lurji yanebi,movdivarT qveynad angelozebi,mivdivarT ukan kudianebi.erTi Sexede bedis am yismaTs,TiTqo cxovreba vatareT RreWiT,bedis orZelze vWimavdiT yiras,sicocxles Rvinis sardafSi vlevdiT.o, ramden Rames vuTieT erTad,Zmao keTilo, sandro dirbelo,TiTqos erTmaneTs gulebs varTmevdiT,ise gviyvarda es saqarTvelo.gaxsovs, tiali duqnis magida,rogor wabilwe mTvralma ginebiT?!me rom fxizeli ar dagdgomodi,aba saxlis kars ras mivagnebdiT.rac iyo, iyo, kargad vatareT,esRa gvarguna gangebis Zalam,mivxedoT, modi, axla patarebs,ganvsajoT CvenSi vin daiRala.dRe daiTenTa fiqrebis bindiT,aba rad vgavarT naxevrad giJebs,albaT, nunuas bevrs rom vxuxavdiT,da rom davdevdiT kurkasebr biWebs.icocxle didxans kargi saxeliT,saxe Sen mainc qorfa balRs gigavs,giZRvni am naglejs, gqondes saxsovrad,rogorc Cems Zmas da gulSematkivars.am leqss rom werda, albaT, veraf-

riT warmoidgenda, rom gavidoda wle-bi da misi qaliSvili mogonebebis wignsdawerda mamaze, xolo saSa mgalobliS-vils, mis `Zmasa da gulSematkivars~,erTxelac ar axsenebda!.. romaRaraferi vTqvaT leilaze, romel-sac mudam anebivrebda, mamobrivi siy-varuliT aTamamebda da `gaamziTva~kidec.

rodesac leila daqorwinda (1960w.),nikos ukiTxavs: mamaSenma wesisamebr TugagamziTva, `vefxistyaosani~ Tu gaga-

dasawyisi #69,71

dasasruli

Tamar iaSvili

TamaSi wesebis gareSe

erTgul megobrebs atanda mziTvad,isedac leqsiT gadareulebs,es awveboda sul zedmet tvirTad.~(n.samadaSvili `mwuxri~ ).leila Tavs nikos megobrad Tvlis,

miuxedavad asakisa, maT Soris xom sao-cari sulieri kavSiria, ise andobenerTmaneTs gulisnadebs, rogorc me-gobari _ megobars, rogorc poeti _poets...

guli wydeba leilas, magram rasityvis?! niko usityvodac xvdeba,eRimeba: Cemi leqsebi raRad ginda, ise-dac yvela zepirad icio.

es mere iqneba...jer ki 1951 welia, leila nikos Tavi-

si leqsebis rveuls aZlevs Sesafase-blad. niko or leqss gamoarCevs: erT-erTi maTgania:

dedasme albaT Senze baladebs davwer,roca cxovreba gadava bindad,vityvi: kvlav Seni nanina marwevs,da isev Seni alersi minda.momagondeba, giyvardi rogor,roca mesrodnen qvebs da talaxebs,momagondeba, patara gogocremlTa alersSi rogor gamalxve.momenatreba mag mkerdis siTbo,Sig rom malavdi Cemze nalocebs,Sen ocnebidan amoxval TiTqosda gaTeTrebul Tmebze makoceb.me albaT Senze baladebs davwer,roca cxovreba gadava bindad,vityvi: kvlav Seni nanina marwevsda isev Seni alersi minda.

leila mgalobliSvili 1949wlis seqtemberi.kiTxulobs niko da eRimeba _ erTi

amas uyureT, amasac dedaze dauweriabaladao. mere kalams iRebs da leqssminawers ukeTebs: `mSvenierebaa. n. sa-madaSvili. 14.02.51.~ Tavadac xom mSve-nieri leqsi miuZRvna dedas _ olRakoberiZes da ̀ dedis balada~ daarqva...swored deda-Svilis daSorebam gana-piroba nikos esoden tkiviliani bavS-voba da siymawvile. amis gamo `RvTism-Sobelic ki gabutulia maT sicocx-leze~ (sqolio. leqsi gamoqveynebuliausaTaurod. xelnaweri inaxeboda saSamgalobliSvilis ojaxSi). nikom sab-olood moaxerxa dedis Camoyvanabaqodan (1932 w.), magram aman ver gaane-la bavSvobis tkivili.

`dedis baladasac~ mudam Tvalzecremlmomdgari kiTxulobs. es TiTqospirobaa dedisadmi micemuli:

`mec gamovyvebi Sens gvirgvinebs bindebis fiTri...~`leqsebs Cagatan... aba, meti ra maqvavia...~`barbaciT moval mec odesme Sens samaresTan...~`me gagasveneb Cemi mxrebiT...~am leqss rom wers anda kiTxulobs

niko, verafriT warmoidgens, Tumicemul `pirobas~ ver Seasrulebs,rom umuxTlebs wuTisofeli da dedazeadre gardaicvleba.

Tumca iqamde jer Soria, jer nikoda saSa gverdigverd miuyvebian wuTi-soflis oRro-CoRro gzebs da xandards RvinoSi klaven da xanac`kurkasebr biWebs~ dasdeven.

kurka maTi megobris _ daTiko ala-viZis metsaxelia. raRac filmSi gada-uRiaT masobriv scenaSi. didad amayobsamiT, msaxiobi varo. saSas da nikos kur-kas msaxioboba sasacilod ar hyofniT,siciliT kvdebian: filmis CvenebazedagvpatiJa da Cven iq kurka ar gvinax-avso. kurka ki ixtibars ar itexs. fil-mis ekranze gamosvlis Semdeg banketsmarTavs restoranSi, amaT ar iwvevs,SiSobs ar `aurion~.

niko da saSa moulodnelad Tavzewamoadgebian moqeifeebs... gamarTuliaris kurkas qeba-dideba... amaTi danax-va kurkas ar siamovnebs, magram raRasizams, sufrasTan iwvevs. jer saSa am-bobs sadRegrZelos, mere _ niko. kur-ka SvebiT amoisunTqavs, `gadavrCio~.

magram niko ar jdeba, msaxiobs eqsprom-ti unda vuZRvnao:

`Sena xar Cveni kinos didebada xelovnebis gamxurebeli?isemc m........n avla-didebada yvela Seni mayurebeli.~kurka ganawyendeba da cxovrebis

bolomde xmas ar scems arcerTs. Tum-ca mis `msaxiobur karierasac~ esmebawertili. kurkas gabrazebas mainc se-riozulad ar uyurebdnen saSa da niko,male gauvliso, fiqrobdnen.

...saSa 50 wlis asakSi meored daqor-winda. mania meojaxe qali aRmoCnda...im dros modaSi iyo Cexuri brolis Tusxva Zvirfasi WurWlis `vitrinebSi~gamofena, maniac Caeba `ferxulSi~,yidulobs da yidulobs... saSa brazobs,ver itans karadebSi gamouyeneblad

gamofenil WurWels. niko saSas axalojaxSic sasurveli stumaria.

erTxelac saSa da niko sadiloben,karg xasiaTze arian, xumroben, icinian.mania dros ixelTebs da axal nayidWiqebs gamoitans, fiqrobs nikos Tan-daswrebiT saSa arafers etyvis.

_ xom kargi Wiqebi viyide, _ kiTx-ulobs mania diasaxlisis Tavmo-wonebiT.

_ sanam ar gavsinjavT, verafersvityviT, _ ambobs saSa da nikos Tvalsukravs.

manias uxaria, rom saSa ar gabraze-bula da Wiqebs magidaze dgams.

RviniT ivseba Wiqebi. saSa da nikosadRegrZelos amboben, Rvinos Sesva-men da daclil Wiqebs fanjridan is-vrian... mifrinaven Wiqebi haerSi, erTi,meore, mesame... qvafenils askdebian daxmauriT imsxvrevian! _ es ra kargiWiqebi giyidia, ra kargi xma aqvT! _aqeben manias. sanam mania gonze mosvlasmoaswrebs, yvela Wiqa damtvreulia.Zneli warmosadgeni ar aris, ra xasi-aTze dadgeboda mania, Tumca, kargaxnis Semdeg, roca niko ukve aRar iqne-ba cocxali, am ambavs siciliT mouyve-ba am esses avtors. iqve sxedan am essesavtoris papac, dedaca da deidac daisinic siciliT ixocebian.

...mouyveba, raTa kargad daimaxs-ovros da TiTqmis 40 wlis SemdegmouTxros am esses mkiTxvels.

...isev ivseba Wiqebi. Rvinos feriSecvlia, sisxlisferi gamxdara... mx-olod am RviniT iTqmis gardacvlil-Ta Sesandobari _ mamis suraTi war-moudga Tvalwin, ar axsovs mama, is ise-Tia, rogorc suraTSi... saSas mama kiiseve kargad axsovs, rogorc `dirbiszRva-zvrebi~ da ̀ mobibine lurji yane-bi~.

aki leqsic dawera andriaspirovnebiT STagonebulma:

freskebi Congurze`baRebs gazidavs yru Semodgoma,tye JinJRls moimcvrevs dilaadrian,

qarTul wisqvilis kars moadgeba,wvergajenjili dinji andria.xvimarebidan droJams Camofqvams,gaxedavs: oCxebs, jagvnarebs, Wiuxs,waibutbutebs aTasjer naTqvamsda xelis gulze dabertyavs Cibuxs.~

da a. S.`am leqss poeti hqmnida odesRac

wisqvilis wylis Cxrialze, mesafqvave-Ta zRaprebze, aq JRarunobdnen siyr-mis dReebi, aq aRmocendnen moxucmewisqvilis STamagonebeli saubrebi;am leqsis mkerdidan wveTamda gulisgejaSi gamoxdili sisxli. andrias Wra-qis gacril Suqze cekvavdnen Tavgasu-li manWia Winkebi, mowyvetili foT-lebis darad~.

(n. samadaSvili ̀ Sexvedrebi da sinan-uli.~ gv.109.)

sinamdvileSi saSas mama da am essesavtoris didi papa _ andrea mgalob-liSvili goris saTavadaznauro bank-is mmarTveli gaxldaT. garda amisa,soflis mamasaxlisic iyo da dirbisgarda sxva axlomdebare soflebsacpatronobda. qarTlis kaTalikoss an-dreas didi papa _ gogia mgalobliS-vili, romelic sasuliero piri iyo,dirbSi mouwvevia sacxovreblad dasamoRvaweod. misTvis sakaTalikosoaznauroba uboZebia da saxnav-saTesimiwebiTac uxvad dausaCuqrebia. mga-lobliSvilebs sagvareulo eklesia dasakuTari wisqvilic hqoniaT. cnobilimwerali sofrom mgalobliSviliTavis avtobiografiaSi zustad aRwersdirbeli mgalobliSvilebis warmomav-lobasa da cxovrebas. isic xom am didiojaxis wevria. mas da andreas erTididi papa hyavT.

...swored aq, sadac `winaprebisaCrdilebi yefdnen da wisqvili kaciv-iT oxravda~ _

`Semoitanen Rvinos erT kokas,andreas saxes SeamRvrevs bindi,Sens sims yurTmajSi frTxilad gamohkravs,da es iqneba hangebis mindi...~am leqss rom wers, ras warmoidgens,

rom naxevari saukunis Semdeg zogier-Ti literatori `dinj andreas~ wmin-da andria pirvelwodebulad aRivams,mis wisqvils ki _ taZrad... anda, su-lac wuTisoflad. es rom icodes, ity-oda _ Tqve dalocvilebo, sad wmind-ani da sad Cibuxi, gana, egeTi `warmar-Ti~ viyavi, rom wmindani CibuxiT xelSiwarmomedginao? magram aki TavadgagveTamaSa da am leqss ̀ freskebi Con-gurze~ daarqva?! da, gana wisqvilis`roxroxi da borgva~ ar waagavs am Sfo-Tian wuTisofels?!

...axla is Rvinis sardafSi zis daWiqas Wiqaze clis... dRes is ugonodunda daTvres, rom aRar axsovdes,daubeWdavad darCenili misi leqsebi,rom ganTavisufldes ojaxis artaxeb-isgan, dRes is saxlSi ar wava... dRes isipovis Tavis `saydris Cits~, romeliclaRia da Tavisufali, magram sevdian-ia misi galoba...

dRes is ̀ sabediswero gzas~ daadge-ba... `da rogor dapataravdeba yvelaubedureba, roca sikvdilis wingaielveben cremldaleuli sityvebi:vcxovrobdi Cumad da mec vatarebdida ganvicdidi erTaderT da lamaz siy-varuls~ (eva Cakalitisadmi miwerilibaraTebidan).

_ eva! is, visac poeziaze ufro uy-vardi, dRes Seasrulebs odesRacmocemul pirobas, _ dagicdis `gaver-anebul sicocxlis bnel samanebTan~,rom mixvide masTan da erTad iaroT`dedamiwidan sivrceebamde...~

_ iCqare, eva!...Torem Rvino aqarvebs `mTvral

dardebsac...~

* * *_ mSvidobiT, niko papa! metad

aRar Segawuxeb._ magis saTqmelad damiZaxe?_ mindoda meTqva, rom mec wesebis

gareSe wera mirCevnia._ dagibeWdaven ki?! sevdianad

gamiRima papa nikom, TvalebSi Camxeda,Tavze xeli damado, TiTqos kurTxevasmaZlevso da gauCinarda.

leila mgalobliSvili

tanao? uari rom miiRo, maSin sakuTariwigni aCuqa da zed waawera: ̀ Cems leil-as mziTevSi vatan. Zia niko~. es saCuqariufro metad imiT iyo Zvirfasi, rom esiyo nikos naqoni wigni, romelsac kiTx-ulobda, Cahkirkitebda, xolo wignisboloSi im statiebs akravda, rac im-droindel presaSi `vefxistyaosnisa~da rusTavelis Sesaxeb ibeWdeboda, Tanzed Tavis mokle komentarebsac ur-Tavda. es wigni dResac inaxeba am essesavtoris ojaxSi.

uxaria leilas saCuqari, magramcota gakvirvebulia, Tan gulic wyde-ba, egona, niko Tavisi leqsebis xelnaw-er rveuls aCuqebda, radgan icis:

`is Cumad swerda Tavis rveulebs,

Page 8: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

8 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTipoezia 13 - 26 aprili 2012

cxovrebagamtari

Rumelidan gadmovardnilwiTel nakverCxalsTiTebiT rom daewvdeboda, _swrafad, gulgrilad,viTomc araferi! _da ukanve miugdebdadedamuguzals;ar gewvis, bebi? _ avcqerodi...gavida dro da movida dro:mec viswavlececxlTanusafrTxo urTierToba.aRarc me, bebi!aRarc me mewvis ase iolad;daWkviandnen Cemi xelebi,daeSmakdnen,gulubryvilod aRar itkenen;aRarc gaqceva eswavlebaT,aRarc damalva;Tan xom,kidevac damiClungdnen,dauxeSdnen tkivilebisTvis...is ki, SigniT, _ris TargmnasacsxeuliT vcdilobT,is rad darCamarad ugarso,gamudmebiT axladgafcqvnili;sul dafufquli ratom daaqvsuxilavi, Cvili TiTebi,rad ver iswavlacecxlTanusafrTxo urTierToba...

* * *wyalni rom wavlenda wamovlenda qviSani rom darCebian,ganZi sad midis, ganZeuli!ganZi fskerze daimarxeba.an moxdeba daan ar moxdeba, _okeane amoyiravdes:amoyaros,amoanaTos...an moxdeba daan ar moxdeba, _gamovides vinme _ naTeli:Setopos,Cadges,da fskeramde uwvdinos xeli...

* * *vardkaWaWa raRaa da romeliao! _ici, ramdens vaZebnineSeni Tvalebibotanikis atlasebSida lokokinas niJarebze amxedrebulmindvrispirebSi,vardkaWaWa dedaCemo...

* * *neta, zamTarSi ar movkvdebode,Svileboo, _ra gaaTbobs maRla saxlso,panaSvidebzexo dageyinaT fexebio,raRa vqna,ro damicivdeTo...

krepJorJetiviT

ai, miwa! _mamaCemiscaluRela saflavis gverdiT:myefari miwa!avi miwa!mSieri miwa!ai, miwa, romelic me,adre Tu gvian,Wiplarze unda gamomebasda sikvdilamde metarebinos...ai, miwa, _ sakabe miwa,gauWreli,dedaCemis karadaSi gadanaxulikrepJorJetiviT.

mayuCiani siyvaruli

...roca sibrmavem aRar gaWra,yvelas erTbaSad aRmoaCndaabsoluturi mxedveloba;ZaRlsa da katas gamoabesgaqucul kudzeda Robe-Robe aTrevineben...aba, vis giyvarTamadeo modiliani! _CamoglijeT kalendrebidan!CamofxikeT posterebidan!CamorecxeT samorinesda sastumros fasadebidan!gazeTebidan gaaqreT daJurnalebidanda uZiro saitebidan...SeinaxeT,gadamaleT,gaaZvireT modiliani!...roca sibrmavem aRar gaWra,sayovelTao siyvaruli daumiznes, _mayuCiani,mkvleli,veragi,rogorc jibidan nasroli tyvia.

ela goCiaSvili

leqsia Cemi TavSesafari

leqsia Cemi imedis qoxi,gadaxuruli nislisfer isliT.da ros avdrdeba,meCveneba: zed gulze mawvimsda vCqarob, vCqarob, –gadavxuro zamTris mosvlamde.

leqsia Cemi TavSesafari!

qvis sixaruli

adamiani araferSia da yvelaferSi.adamiani mtveria, romelsac qarebiaaclian qvas...adamiani qvaa!qva – icinis – TeTri marmarilos qva!qva glovobs – Savi qva!qva tiris –wvimis wveTebi Camosdis RvarRvarad.adamiani qvaa!adamiani araferSia da yvelaferSida araferi da yvelaferimoZraoben da moZraobensinaTlis wrexazze,romelsac ar gaaCniaarc Tavi da arc bolo.aseTi wrexazebi usasruloada usasrulobaSi SevdivarT mkvdrebida... gamovdivarT cocxlebi.adamiani araferSia da yvelaferSi.adamiani qvaa!qva glovobs!..qva tiris!..qva icinis!..

Tqven gigrZvniaT qvis sixaruli?!

Sen, mze da mwvane sinaTle

gifrTxildebi, siyvarulo, siyvarulisTvis!gifrTxildebi ise, rogorc deda-Cvils:akvnidan amoyvanisas fanjrebs rom xuravsda fanjrebis iqiT rCebamze da mwvane sinaTle.gifrTxildebi, siyvarulo, siyvarulisTvis!amitom xSirad vimalebi Cemsave TavSi.Sen ki, albaT, mSiSara ggonivar.gifrTxildebi, siyvarulo, siyvarulisTvis!cxovrebas Tavic aqvs da boloc.zogis sicocxle bolodan iwyeba,amitom igi tkbilicaa da xanmoklec!me siyvarulSi mkvdari davibade,Sen ki jerac norCi xar, norCi!..gifrTxildebi, siyvarulo, siyvarulisTvis!SenSi vardisferi sinaTliT ganaTebulidReebi iwvian, Cems sulSi ki CemsaviTbedze gamwyrali qariSxlebi mZvinvarebenda me mainc Semovdivar SenSi,rom gagrZnobino sitkbo siyvarulisada umalve vuCinardebi.da me sulac ara var mSiSara!gifrTxildebi, siyvarulo, siyvarulisTvis!da roca samudamod dagekargebi,maSin mixvdebi, rom me Seni siaxlovisarasdros mSinebia.da me vxurav Cemi ocnebis fanjrebsda fanjrebs iqiT rCebiT:Sen, mze da mwvane sinaTle.

Zewna

vixseneb sofels, – dedul-mamuls, –mdinaris piras ganmartoebiT mdgar Zewnas.igi CemSi yovelTvis aRiqmeboda,rogorc Tvalcremliani, mgloviare,TmaCamoSlili axalgazrda qali,romelic ukanasknelad eTxovebasayvarel adamians....roca qaTami wyals svams,cas axedavs xolme,TiTqosda RmerTs madlobas swiravs, –Tundac sicocxlis erTi wamisTvis!Zewna ki sacodavad sul wyals CasCerebia.iqneb ganawyenebulia RmerTze?..netavi imxela ra codva adevs,rom frTebi (totebi) ver gauSliacisken (RmerTisken) safrenad?!...iqneb xeebs siyvaruliadamianebze metad SeuZliaTda Cemi bavSvobis Zewnac

Tengiz svaniZe

cxovrebagaumtari

nika mwariaSvils

mlaSe wyalSic rom moxarSo,zedmet marilsTevzimainc ar miiRebso, _gamigia, Torem, ra vici,ar micdia gadamowmeba.Rirda ki, viTom,WeSmaritebis dasadgenadTundac erTiWeSmariti Tevzis gawirva!mjerodes, rogorc gamigia;es ufro kargi ambavia, _sasargeblo,ufro Wkuissaswavlebeli.Tevzma _ TevzisTvalebianma,am _ pirSiwyalCagubebulma,axla kidev _marilwyalSi moTuxTuxem,sibrZniTrogor unda majobos!esec rom Tavs ar daimlaSebs!... nu Seecdebi,gaeparo cxovrebas Cumad,fexakrefiT;ar gagatarebs, _ nabulzea;ZaRlze ufro gulZaRliaes dalocvili.Caicvi rame _ gaumtari,da mouSvi;mouSvi dadabambuli mklavi mieci, _sul dabambul mklavze daRale..ar Cauaro!Seegebe,Sescine,oRond,Caicvi rame _ cxovrebagaumtari.

Page 9: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

9literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi poezia13 - 26 aprili 2012

zafxulis cxel dReebSi melodeba kidec,anda mixsenebs mis CrdilqveSmwvane balaxze wamowolilmeocnebe ymawvils. vin icis!.....movxucdi. masze fiqri ar mSordeba.albaT isic CemsaviT daberda,iqneb sulac qar-grigalma Zirfesvianadamoglija miwidan, anda upovarmada usasoo adamianma gaimeta, roszamTrisagan danasusxi Zval-rbili gaeTbo.verafers ityvi, – drosaviT mkacria cxovreba!eh, ramdenma welma gairbina Cems Tvalwin.menatreba, Zalian menatreba Cemi dedul-mamuli....axla zamTaria.iqneb Zewna kvlavac dedofaliviTTeTr saqorwino kabaSia gamowyobilida gazafxulTan Sexvedras elodeba.

ufalo, natvra ausrule, Tundac – ukanaskneli!

cisartyela mtkvarze

metexTan xidis moajirs miveyrdeni,mtkvarze Toliebi frendnen,zogjer molivlive talRebsgulmkerdiT exebodnen da drodadroTaviT wyalSi erWobodnen.cas uneburad avxede:cisartyela Svid ferSi brwyinavda.xidis meore mxares gadavinacvle.axla cisartyela mdinarismTel sigrZeze gadaSliliyoda mis talRebze nebivrobda,rogorc qalwuli hamakSi.fiqrebma uecrad gamitaces:udardeli bavSvoba, tye, Rele,mindor-veli, kafandara gogonada Cemi sofeli gamicocxla.gzasaviT – fiqri gavagrZele.irgvliv yvelaferi lamazobda:cisartyela Cems sulsvardis furclebad Cafenoda.

Crdili

Crdili – Cveni daStampulisifrifana sxeulia.Crdili yvelafers aqvs damisi gamoxmoba mxolod mzes SeuZlia.igic Cvens garSemo brunavs,rogorc dedamiwa RerZis garSemo.mze, dedamiwa da Cemi CrdiliyovelTvis erTad davdivarT.roca me da mzeerT vertikalSi vxvdebiT,igi, Tavis Txemis gavliT,CemSi yuryumelavdeba.mzis Casvlis Jams Crdili grZeldeba,fermkrTaldeba da bolos uCinardeba.Crdils wona ara aqvs, –igi haerovania, amitom suliviTmuWSi verasodes ver moiqcev!Crdili Cveni sxeulisSemadgeneli komponentia.masac CvensaviT uxaria, stkiva,ganicdis da wuxs kidec.

frTxilad, adamiano! _fexi ar davadgaT erTmaneTis Crdils!

kibe

kibe – asaval-dasaval safexurTa jamia.cxovreba – kibea!

zogi – adis, zogic – Camodis.uxilavi kibe – wmindanTa sakuTrebaa,xiluli ki – mokvdavTa.adamiani ibadeba Tu ara,ufali maSinve ukanonebssicocxlis wlebs...miwis aRmarT-daRmarTi, qarebismtvriT da talaxiani wvimebiTamoglesili, kibis safexurebia.maRlivi saxlis kibefrenisTvis gangawyobs,magram marto survili cotaa!..vinc qveda sarTulze cxovrobs,yoveldRiurad imoklebsmiwieri sicocxlis gzas...miwaze damavali safexurebi siberisaa!aRmavali – siWabukisa.kibe – sicocxlisa da sikvdilisgasavlel safexurTa jamia!

frTxilad, adamiano! - ecade mzis nabijebiTgalio gza sicocxlisa!

***mTis kortoxze miwagamoSlilida mxar-TeZozewamowolili lodipirveli msxverpliaufskrulis xaxisa.

adamiano, geSinodes simaRlis!

usiyvarulo siyvaruli

...da davrCi ise, rogorc nacari,Seni TiTebis cecxliT damwvari, –ar darCenilamisgan nacaric,qari iyo da... albaT imitom!

akrTobs siCume

sicocxles kacis, miwiero,vin dasdo fasi,rogorc erTaderTs –simaRleTa Soris simaRles!laJvardi suli surosaviTmiiwevs maRla,magram moCanan meCeTebiccxovrebis zRvaSi:da Sens tkivilebs –kibeebze amosul balaxs –akrTobs siCumesamudamo gadaviwyebis.

miyvars aprili

soflis Saragzas miuyvebodi.wamogewie...mTvareuliviT SekrTi.isev dumili...uecrad axlobel ezodan,braziT da yefiT,

Savi nagazi gamoeqana.SiSiT mkerdze momekari.ZaRls mudariTTvalebSi Cavxede.ZaRli wkmutuniT ukan gabrunda.

miyvars aprili.is saRamoc aprilis iyo.

yviTeli foToli

Semodgomis yviTeli foToliviTekida guliCems najafar dedas.movarda sikvdili, –mgeliviT mSieri da mawanwala.

mTvaris sizmrebSi marxia axla:yviTeli foToli, qari da deda.

tiris sibere!..

sibere fiqrisaa!..mTvarian RameSi Wadris Crdilebifanjris minaze qanaoben.sibere sicocxles ise epotineba,rogorc wyalwaRebuli xavsian lods.saSinelebaa sikvdilze fiqri!(wmidao angelozo, Segvinde da dagvifareRamesa amasa yovlisa gansacdelisagan!).......me da Cemi meuRle yovelTvismogvianebiT vwvebiT.mere vlaparakobT gafuWebul patefoniviT.vlaparakobT, vidre Zili mogviparavdes.sibere fiqrisaa!mas bavSvis guli aqvs,magram aravin ixedeba mis gulSi.mogonebebmaTavi fiqris fokusSi moiyares.viRac zeda sarTulidan cariel boTlebs isvris, –siCumes guli uskdeba!!!.......male Semodgoma elvis bawarzeTavs CamoixrCobs.sibere fiqrisaa!saSinelebaa sikvdilze fiqri!!!.......qsovs da qsovs sibere naRvlian wamebs:wuTebad, saaTebad, dReebad, Tveebad...saidanRac qari movarda da wvimac moiyolia.wvims gareT da sulSic.

tiris sibere!..

paradoqsi

siyvaruli – cecxli da qaria,erTmaneTs rom aZliereben.bednieria is,visac aravin hyvarebia,ubeduria is,visac aravin uyvars!

Page 10: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

kaci, saxelad noe

guram doCanaSvili

10 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiproza 13 - 26 aprili 2012

dasawyisi # # # # #60-71

`da ena¡ egreTve cecxl ars,samkauli sicruisa???~. – da, ena mT-lad Tavisufal-miSvebulad sityvaT-mqmnelobis gardac xomaa xatva, musi-ka, qandakeba, arqiteqtura da qimiacki – rogor-uxamsi Senobebi, nage-buleba gvinaxavs eniT, enadqceulsaxelidan rogor gamomdinari,

`ena??? dadgromil ars asoTa SinaCuenTa, romeli Seaginebs yovelsaguamsa da aRagznebs urmis Tualsa masSesaqmisasa da aRgznebul ars geheni-isagan (es bolo sityva, ukanaskneli?gansakuTrebiT unda vicodeT da gvax-sovdes, unda,) _ romelSic yofnassrulimokvdoma erCia lameqiana, riq-Sas

ase rom, bgeraTa-bevrTa, raxSir-zedmetTa didZali codna-gamoyene-ba gansakuTrebul sifrTxiled gv-marTebs, adamianebs-Cven, da Tavi ki arunda moviwonoT amiT da, vilaqlaqo-Ta aramed gansakuTrebuli mowiwebi-Ta da windaxedulebiT moveqceTunda-meTqi, enas, TviT Tavad qristesradid boZebul gamWriaxobas Tanacra saTuTs, amamaRlebels romel-en-iTac... cotaTi Semdgom, es, da xoloenaWartlobiT nu vitrabaxebT maincda mainc radganac erTmac kacmacabeThovenmaca eqvsi ena ki-icoda ma-gram, amasTanave, cot-cotaoT pa-tar-petere muzikebsac qewerda, isi,ra, ityviT – `ara?~

safrTxiloari rogor, rarig,gind erTaderTi ena vicodeT iseverogorc erTaderTiv gvaqvs, ZaliandidZal umetesobas: –

`rameTu yovelive buneba¡ mxecTada frinvelTa¡ da quewarmavalTa¡ (_noesi dasta!) da mcurvalTa? daimwy-sebis da damwysil ars bunebasa queSekacTasa~.,

`xolo ena¡ kacTa¡ vervis xel-ewifebis damwysad, daupyrobeliboroti, savse gesliTa makudinebel-iTa~,

da ai, ratom!:da Tumc is yovlad mTavari, amaR-

lebuli, ammaRlebeli, asamaRlebladTavi da Tavi is rom

`rameTu miT vakurTxevT RmerTsada mamasa~,

magram? –`da miT vswyevT (vwyevliT, Se-

vaCvenebT) kacTa, romelni msgavsadRmrTisa Seqmnil arian~.

`mierve piriT gamovals kurTxeva¡da wyeva¡. ara jer-ars, Zmano Cemnosayuarelno (_ Zmanoo, didi mo-ciqulisagan, visdami mere _ yvelas-admi... da `Cemno sayvarelnoo~c, –Tan!), ese esreT yofad~.

xolo noe ki, imenianeb atlan-tidelTa Soris aki keTilad gamoir-Ceoda (T xom ar iyo atlantideli;mxolodRa masTan saubrobda,TraRac susxva frinveli iyo, mefrin-vele, cis, Tundac gamxdari, daleu-li) Zalian, imiT, rom sxvebTan mx-olod martokinaul `ho~-sa da `ara~-s ambobda xolme, da, xolo sxvebi ki,erTimeoris sadasaqcevod SeR-erRilebi ki ara da, uCinar yalyzeSemarTulebi TanamoZmeTa sa-vala-lod – xmamaRal wyevad TufiqrTwaRebulur,ad,

da,rogor SeeferebodaT, da Seefar-

daTc egeb amitomac `romelTa-egeara iciT xvalisa¡, rameTu viTar arscxoreba¡ Tqueni?~

da, pasuxic iqve:`viTarca kuamli xarT, romeli

mcired Jam Cann da merme ganqardis~,es rigrigobiT mimarTavs adami-

anebs mociquli, RmerTma ki erTad daerTbaSad rogor anazdad, cod-vilebisaTvis ise Zalian moulod-nelad da daujereblad rom rogor-is rixiT dascinodnen noes Tavisi-wili kidobanisaTvis, romel grZel,farTo, samsarTulian kidobanSiSeyuJuliyvnen axla yoveli jurissulierebi noedan dawyebuli dadamTavrebuli WriWinobelaTi ro-melic room xmas ar iRebda axla – veriyo, arxeins,

da, sakravebisicodna ki ara da (_radgan saqmiTWartali bevrnma ician.Tugindac eniT), mTladac Zaliangasakvirvali:

radganac xolo kaci vinme ram yofi-la ah-marTlacda fenomeni-ram iseTivinme? – gadasarevi:

adre Tu vinme-viRac yaribad moxe-tiale (Cvendroindeli cirkaCi; TvalT-maqci) xalxis win xalxisa mierv mTladrigrigobiT Camoweril aTniSna ricxvebserTi-meore-meaTeze raRac wuTamdedroSi Zalianc sworad gadaamravlebdaraRa Tqma unda u-gamomTvleloumanqa-niana da arc CoTq-buRhaltruliTaramed Tavisv-kinkila zepir-gonebiT,magram tyuila abada gana ras ityvian daimaT Soris `mjobnis mjobni ar dailevao~da gamoCnda-kidec imis mjobni – aT-aTski ara, Cvidmet-Cvidmetsa cifrebiansaasegrZel ricxvebs erTimeoreze suloTxsa wamSi amravlebda, Tanac im ricx-vebs ise-ubralod kiar aCvenebdnenaramed swrafi Zalian-TavbrusmxvevobiT(es mayureblebisTvis da ara maestro-saTvis-im) trial-trialad datrualebu-lobiTa dafiT da, jer im cifrebisgarCeva ar gindoda Sen da mere imaTierTi-meore-meCvidmeteze, gadamravle-ba? da vimeorebT, gadakvirvulni gancv-ifrebiT – oTxiod wamSi!, ris avicenada(v)ainSt(v)ai-ni da barklai de toliTumca barklai ra SuaSia anatomias kiargikiTxamT, aqa,

da,

xom aseTiyofil-yofila-namyofara is fenom-

eni magram, TviT imas, imasac ki? – romelsar gvaqven TiTonakla:

ai, Turme rom dagedoT dRisiT-mz-isiT imissa Tvalwin, gind iatakze daTund magidaze Zaan gverdigverd Cainikida taSti, da rom gekiTxaT ima-orSiaTurom romeli-romelia Cainiki da rome-li – taSti, TurmeR suvera gamaicnobda,ucnauria, wuTisofeli ra aris aba,

gadioda dro, raRa Tqma unda mTladpirvel rigSi noesaTvis da, raZneliyofila yoveli wuTi Tu ara xuTwuTeu-li-mainc, da erTi raRac, Svebisada-momgvreli TiTqos mainca, hqonda, –

fqvili da wyali iyo, es.jer Cveulebrivad ikvebeboda noe,

cotamWameli iyo magram mere rom Sim-SiliT ufro gaewelac da Seemoklebinacki, dro radgan SimSiliT misavaTebulsar awuxebda Zneli fiqrebi xoloki Tun-dac ase `ubralo~ sazrdos miReba naSim-Silarze lxeniT avsebda is mere ra rommaincdamainc ver-saamayo iyo es magramromeli siamayis kaci iyo is, is-igi noe,magram rogorRac, kuWo-codvilo dagrZnobda Svebas-rams da xorcismier six-arulsa da dakmayofilebas, ki – rogorgrZnobda, da patara xans iatakze kvlavmokuntuli rom ijda noe wamowolac kiaxsendeboda xolo ficrebi urTxelisamWaxec iyo da iyoc, lbili Tuki ZaliangeZineboda da ise ki, Tvlemda da ar ico-da sizmrad xedavda Tu zmanebebSi eCvvene-boda raRac imediT aRmavsebloba oRondwyvetilad:

`aRvseba yovelTa keTilTa Sen xar~...–

`netavi vinSen~... – Tvlemis buranSivercki axsovda Tu vin iyo `Sen~ magramnacnobi sixaruli vidre ZRomisa dide-doTi-viT ewveTeboda, aRuvsebda, guls,da, magram kvlavac damwuxrebulze wuTe-biTa da saaTebiT, dRe-RameebiT, TveTasimZimiT ra Svebad, iqve, rogor Zalianmwyaloblurad:

`aRavse sixaruliTa da mxiarulebiTguli Cemi~... –

da mxiaruleba ise vera magram – six-aruli ki, eufleboda,

da, mxiaruldebodac, ki, umZraxi-isa erTis SexedviT, noe,

da, isev mwuxrze, Tavis Tavs maincmimarTavda sulo cotaTi xandisxano-biT mainc codvilo –

netavi ra¡ exareboda em-noes, beCavs,kidobanuri iatakisas... magram urTxe-lis,

radgan is mere ra rom yovlad-rogor Zalian Sori:

`da mamaman Senman dakla zuaraki igiWamebuli~...

da Zalian ahh, – xorcisi Wama atlan-tidaSi viTom rogor Zalian mkacradar SeiZleboda miTomdacmyari kanon-ebiT Torem isee... magram rad esmaraRac Svebad, es,

kidobani ki, micuravda, ras gaigeb-di zemoTa sarkmlis wilxvedri ciT Tusad, saiTken,

yvelaze mcired, adamianebTagan,noe da misi umcrosi vaJi, iafeTi ikve-bebodnen,

xoloki qami pirutyvTa aramcTuwynari amobRavlebisa aramed Cqamisgagonebazec ki yurebs scqvetda daubasrdeboda mzera da Tanac rogor-mowriale, –

`Caval, davxedav... me Cavutan saW-

mels~,magram noe ki ambobda: `ara~, – Ta-

vad Cahqonda.da roca erTxel, rodesac noe sul

sxvas fiqrobda vidreRa qamismiyuradeba iyo cxovelebisaken, noefiqrobda im monasmenze, rom:

`da guli etyoda ganZRebad misgan,romelsa sWamed Rorni~,

magram rogorRac Zalian gafrTx-ilebul SariSurze mainc miixeda daqami dainaxa, iatakze axlad damjdariromelsac pirze raRaca TeTri TuwiTeli, ecxo da noe ver mixvda rZe iyoes Tu, sisxli, xoloki qami kmayofiladmiwva kuTxeSi da Tavis cols er-Tazrovnad acqerdeboda bevrmxriv sx-eulze da mere wamodga da noesTan mivi-da da Soriaxlos daudga da, uTxra:

`Sexede, ZinavT~.... – da sarkmelSiacsarkmlisaxvedri Rame idga, ki, da mic-uravda saiTkenRac kidobani es RvTiTWurWeli sulierebiT magram qamma Tqva

`tyuilad xom ar SegvrTe, colebi?~`ara~. – Tqva noem.`unda Sevicno Cemi coli. – Tqva qam-

ma. – droa~.noe dumda. da, mere –`tuCebi mainc Seiwminde~.qamma tuCebze ena aisv-gaisva da,`aq ki ZinavT magram Sen aq xar da

zemoTac ar aval ar Camoingras iata-ki~... –

Camoangrevda ra, RvTiT boZebuls...da isedac xom, autania ra da ra-aRarmaRal xes, urTxels...

`da amitomac qveviT Caval~.`sad, cxovelebSi?~`ki. egeni isedac Zalianac ee... ho,

duned SeCveulebi arian sxvebisas. amas~.piri ibruna, noem. RvTis kidobanSi

iyo noe da raRac usurvel da usiamo,da mainc CamTrev da Camwov blant-Waobovan TanxmobasaviT-rams gulisx-mobda, es.

xolo rodesac mere, ukve gaTeneb-ulze amovida qami da qonnadenad kmay-ofili saxe hqonda amovida qalic ma-gram ver SeimCneoda rogori ga-

mometyveleba edo radganac saxeCadriviT-raRac nafleTiT hqondaafarebuli, miwva, kuTxeSi,

kunWulSi didi kidobanis.gadioda,dro.noes xandaxan egona-Tu ase ugzo-

ukvalod gagrZeldeboda curva-esimisi Tavisi kuTvnil riT-aRar gindaaRvsebuli kidobanisa da sasowarkve-Tas micemuli xan Zalian da xanacsevdiT da wrialiT-xan, mere isevaciRvseboda gamorCeuli rwmeniT-imrom aba rogorRa SeiZleboda misi ki-dobanis TiTqosda ugzo-ukvloobiTicurva rodesac TviT Tavad RmerTiwarmarTavda svla-gezs missas da ma-gram, mainc,

ra Zneli iyo RvTiT es gamocdamagram erTguli iyo mainc noe mama-

RmerTisa didedoTi, da T-Tda noes maTiT enatreboda qari, da

Tovli da maRalebi rogor unayofoxeebi da xeebi rogor daxunZlulniamo-nayofiT da cac rogori msx-moiare varskvlavebiT, ki, da mze damTvare da haeri Tumca hqonda magramkidobanisa, mxolod magram romeli`mxolod~-Ra iyo kidobani, yovelisulieris gadamrCeni da micuravdnen,micuravdnen, mimarTavda imaT svlasTundac verafris SemZleT magramTviT RmerTi saiTken, sad,

gadioda, droda RvTiT gamocdas uZlebda, noe,da, icoda ukve Tu mTlad vera, gu-

maniT mainc, nakarnaxeviT ratom dae-ca, atlantida:

`da yovelman romelman isminnessityvani ese Cemni da ara yven igini,emsgavsos igi kacsa cofsa (ugunursa),romelman aRaSena saxli Tavisi qviSasazeda.

da gadamoxda wvima, movidesmdinareni, qrodes qarni da ekueTessaxlsa mas, da daeca~.

daeca isi-atlantida,`da iyo dacema¡ igi misi did fri-

ad~.xolo galeuli da xorcdacvivnu-

li viTomc-naleva isi knini, T? – ico-da, iman:

`yovelman romelman isminnes sity-vani ese Cemni da yves igini, vamsgavsoigi kacsa goniersa, romelman aRaSenasaxli Tvisi kldesa zeda~.,

radgan,`da gardamoxda wvima¡, movides

mdinareni, qrodes qarni da ekueTnessaxlsa mas, da ara daeca, rameTudafuZnebul iyo kldesa zeda~ da T,rogor-erT-erTi pirvelTagan-moms-menTagani romelic axla noeSi, iyo,

gadioda, dro, xandisxanobiT gan-sakuTrebiT rogoriZneli magram Rv-Tis, RvTiv da RvTiT wyalobiT Tun-dac TviT warRvnisas noe mTel qvey-nad erTaderTi arseba iyo visac war-Rvnisas mainc wyali enatreboda damxned ki iyo ZiriTadobiT da mainc,magram mokuntul-ijda noe winareTavad RvTisa, RmerTis Tvalwin, misukidegano Tvalsawierze rogorcCven-yvela magram CvenTagan swored isvinac daiareboda ufalTan, RmerT-Tan, da RmerTs isedac rogor vuyvar-varT es-suyvelani da gansakuTrebiTki rogor albaT mTlad Tavad masTansworuli ridiT mavalni, mimavalni,rogorc ro... gindac urTxeli, vTq-vaT, misi-es nergi radgan raodens Cve-momavlebsac gadagvarCens misiT esnergisa niWi-Tandayolili, RvTiT,

da RvTiT gamocdas uZlebda, noe,xolo VII Tves, Tvis XVII dRes mze

daadga da Camoacqerda gind viwrosarkmliT kidobanis Suaguls da mz-esTan miCoCda da saxe SeuSvira noemda misi sxivis utyv da sust lamunsgrZnobda saxeze da dainaxa Tval-moWutulma isic rom raRaca mTebsmiadga kidobani, xolo `es Tve daricxvi Seesabameba aprilis dasawyiss~ramden-grZeli Tvis rogor taatiT daaxlakia ukve raswrafad – radgan Cav-lili, drois, –

`meaTe Tvis pirvel dRes gamoCndamTaTa mwvervalebi~ – im mcire magramrogoriSvebis sarkmelidan, ki,gamoCnda mTaTa moruxulo wveroebizogi wvetebad asvetili da zogic mo-gluvo `araratis mTebs miadga ki-dobani~ romeli sityvac, `ararati~`sityvis kona~Si yovlad gaugebradmagram SemakrTobelad SemkrTomlu-

Page 11: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

11literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi proza13 - 26 aprili 2012

¡

rad da SesakrTomad aris axsnili –`meryevisaTvis wyeva, gina SeCueneba~ da`sxvaTa enaze~ romaa es amis niSanicuzis axsnas-am da egeb ar iyos mTla-dac savsebiTobiT gaugebari cotaTiSemdgom, meryevisaTvis, es, xolo axlaki anu maSin

` `...meaTe Tvis pirvel dRes gamoCn-da mTaTa mwvervalebi~ – radganacdidi ararati – mTaTa jaWvis mxoloderT-erTi mwvervalia, amitom sruli-ad gasagebia, rom wylis klebasTan er-Tad sxva mTebic gamoCnda, `ormocidRis Semdeg~... am ormoci dRis aTvla,albaT, iwyeba mTa-araratTan kidoba-nis SeCerebis momentidan, anu 270 dRisSemdeg~

da,icdida, noe,noe icdida, morCili-RvTis,da, egeb srulad marxulobdac da

magram, mere,mere ki veRar moiTmina da, ar ico-

da Tu, gaeRo Tu ara kidobanis TviTTavad RmerTiT dagmanuli kari da iyoTu ara raim sayrdeni aiim mTaze, dazeda sarkmlidan

`gamouSva yorani; mifrinavda igi daukanve brundeboda, vidre daSrebodawyali dedamiwaze~ xolo dabrunebam-de iqaur gvamebs motivtiveT kortni-da da

da albaT imitom brundeboda rom,masac, kidoban-mobezrebuls sxva gzaar hqonda da brundeboda amitom da`isev jdeboda kidobnis Tavze, riTacaranair niSans ar iZleoda xmeleTisarsebobis Sesaxeb~

da noem, TiTqmis sasowarkveTilmamagram 7 dRis Semdeg, gulmocemulmaRvTiT kidev `gamouSva mtredi~ oRondukve mtredi da ara yorani – `oRondukve mtredi, romelic ukeT pasuxobdamisaRwevi miznis moTxovnilebebs, rad-gan mtredi ikvebeba marcvleuliT daeSinia sisvelis~ magram

`ver ipova mtredma brWyalis mosa-Widi... gaiwoda xeli noem, aiyvana igida Seiyvana kidobanSi~ xolo es `im faq-tis gamoxatvaa, romlis mixedviTacnoe rwmundeba, sarkmlisamier kibezemdgari rom dedamiwa jer kidevgamousadegaria masze sacxovrebladara marto adamianebisaTvis, aramedfrinvelebisaTvisac~

da`Svid dRes kidev icavda da xelax-

la gauSva mtredi kidobnidan~...da ` `dabrunda mtredi saRamo-

Jams~... – es imis mauwyebeli iyo, romukve nawilobriv SeSra dedamiwa, rad-ganac gamoCnda mzis Casvlamde maszearsebobis SesaZlebloba~ da is drosaRamomde ramden Tu Tves ara kviraebsmainc gadasZlevda noesaTvis romel-sac mtredis mogvianebiT dabrunebazeramdenad metad gauxarda ki ara da, ragabednierd-aRtkinda rogor!,

radgan im saRamo-Jams dab-runebuls? –

`daubrunda (da ara dabrunda!)mtredi saRamoJams da, aha, zeTisxilisnedli rto eWira niskartiT~! da mixv-da noe, mTlad bednieri maRali RvTiTrom `damwdariyo wyali dedamiwaze~ dazeTisxilisa rto kide niskartiT romrogor Zalian ragaxarebuls mohqon-da mtreds rac `saukeTeso dasturiaimisa, rom dedamiwaze axali cxovrebaiRviZebda. garda amisa, zeTisxilis xe,romelic wmida werilSi sixarulis damSvidobis simbolod moixseneboda,noesTvis RvTis risxvis dasasrulismauwyebel niSans warmoadgenda~ dagana mxolod noesaTvis,

rogor Zalian axmiandnen qvedasarTulis sulierebic, da kidobanSigaxarebisa idga erTiambavi didiambavimTlad damzrinveli sixarulisa dasixaruliT RaRadeba da rogor-ram-denad ramdennairi mere: Wixvini, stve-na, yefa, kriaxi, sisin-gniasi da krCxia-li da ZiZgini da kiJina – `mravalT xma¡silaRisa da zriali da yivilebi daerTiR kameCi Sehyviroda kidobanisarogor misaloc patrons kibezed Semd-gars: `noee, noee~,

da Jriamuli molxenisa rogorZalian exlebodac da eaxlebodacurTxelis kedlebs da agugunebda im,am kidobans, Cvens,

da Svid dRes kidev, albaT yvelazeZaliansa grZel, grZeel dRees kidev amSvid dRes icada noem kidev da

`gauSva mtredi~... magram... magram ki

ara, rogorda didad-sabednierod rabed-keTilad `amjerad mtredi aRardabrunda, riTac daamtkica, romxmeleTze adamianisaTvisac Tavisu-flad SeiZleboda cxovreba~,

da,icada noem Ramec-erTi da,warRvnis im mTeli weliwadisa da

aTi dRis Semdeg isev mxolod xmiT ma-gram rogoriT gamoecxada RmerTinoes, gamonacads, RvTiT,

am mTlad erTaderT atlantidelsoRond ojaxiT,c, da sulierebiTurT,sxvaTcs, da

`ase uTxra RmerTma noes: gamodiTkidobnidan Sen da Seni coli, SeniSvilebi da maTi colebi. yvela cxove-li SenTan myofi, yoveli xorcieli,frinveli, pirutyvi, da yvela qvewar-mavali, miwaze mZromi, gamoiyvane Sen-Tan erTad; moefinon qveyanas, inayofi-eron da gamravldnen~

da noe, romelic ukanaskneli Sevi-da kidobanSi aseve RvTis, mamaufalisbrZanebiT pirveli `gamodis iqidan,magram es xdeba~ mxolod `maSin, rode-sac igi RmerTisagan Rebulobs xilvas~da amitom idga, RvTisgan moxilvamdeanu misiT Camomsmenobamde kidev SviddRes kidobanis `ganRebil~ karTan, zedzRurblze Sedga, SeCerda noe da gar-daisaxa, gadaiwera racicinaTelari iskurTxeva wmidad `pirjvari~ rom daer-qva da mieniWa rogor myarad mere daSemdgom, noes, kurTxeuls radgan`kurTxeva aris gadideba saxelisa m i si s a, gina locvisa miReba, gina gacxa-deba, gina moaxleba RvTisa mier~ da esdalocva RvTismieri jer kidev rodis,magram maSin jer-mxolod wyvetil-wyvetilad manaTobeli mwerisa gada-vl-gadmovliT da mier da axla ki TviTsamyaroTi eboZa, noes, da mis Tanmx-lebT rom – `Cven, kacTa, mogvca qveya-na~ ukve meored da ara erT-gzis da gvi-wyaloba, mere rogori rom rogor mar-Tla si-namdvilurad `gvaqvs uTvala-vi feriTa~, da mis TanmxlebTac, das-tas noesas, xolo es

`inayofieron da gamravldiT qvey-nad~ sruliadursa-sulierebisadmi? –wmida oqropiri brZanebs:

`Sexede, rogor Rebulobs es wmind-ani isev im kurTxevas, romelic adammamiiRo danaSaulis Cadenamde, romel-sac misi SeqmnisTanave Caesma RmerTislocva: `inayofiereT da imravleT,aavseT dedamiwa~, amgvaradve esec (noe,Cveni da Cven ki, misebi...) nayofierdebada mravldeba dedamiwaze ise, rogorcadami iyo fesvi yvela maTganis, vincwarRvnamde icxovra. aseve es wmindan-ic dvritasaviT (_ warmatebis, sikeTisxelSemwyobi Zala) sawyisad da fesvadiqceva warRvnis Semdgomi kacobriobi-saTvis~

xoloki suldasaqcielswrafiqamisa, coli, midgomil-iyo, ki, ukve,

da noem isev rom gadaisaxa, meorediseTi madlobiT rom Zalian mZimed,pirjvari... – ?, –

qarTul, Cvens, marTlmadideblurJurnalSi `karibWe~ (9 (54) ):

`didia jvris saidumlo Zala,romelmac bnelisagan gamoiyvana dasaukuno naTels aziara adamiani~.....,

`Zveli aRTqmis Tanaxmad, wminda damarTali cxovrebiT mcxovrebi loti,romelic yvelaze garyvnil da codvi-an qalaqSi, sodomSi cxovrobda, erTx-el saSinel codvaSi Cavarda (sodomisTundac amowva-gadabugvis Semdeg...).sinanuliT Sepyrobilma lotma RvTissaTno abraams, biZaTaviss sTxova, misisuli uflisaTvis Seevedrebina. abraam-ma sami xmeli toti misca da uTxra:darge es totebi gverdigverd dayoveldRe morwye, Tu ganeldeba da ay-vavdeba, ese igi RmerTma Segindoo.loti asec moiqca. totebis mosarwya-vad mimavals gzad yoveldRe xvdebo-da ucnobi mgzavri, romelic wyalssTxovda. lotic awvdida doqs, radganwinaparTagan icoda rom mSieri undadaepurebina da mwyurvalisTvis wyalimiewodebina (_ maTe XXV _ !). ucnobimgzavri doqs clida da lots carie-li doqiRa rCeboda xelSi. bolos,lotma cremlebiT morwyo xmeli tote-bi (_ cremlebiT!), Semdeg abraamTanwavida da yovelive auwya. xolo abraam-ma ori toti aiRo, gadaajvaredina,doqis pirze dado, lots gauwoda dauTxra – rodesac gzad mimavals kidevSegxvdeba ucnobi mgzavri, ase mia-

wodeo. jvris danaxvaze mgzavri yvi-riliT ganeSora lots. rogorc Semdegabraamma auxsna, ucnobi mgzavris sax-iT mas win demoni xvdeboda, romelicjvris gamosaxulebam daafrTxo – amg-varad, jvris niSi jer kidev ZveliaRTqmis periodSi arsebobda. maSinjvari yvelaze Tavzardamcem dasaSinel sagnad iTvleboda, radganmasze yvelaze sastik da mZime damna-Saveebs akravdnen~,

da, amis gamo, CaeWidnen ra amas, vi-Tomdac qristes jvarcmiT aRSfoTe-buli demonismierebi imasac ki axvevd-nen da axveven Tavs mciredmorwmuneebsrom rogor SeiZleba Camoikidos ad-amianma jvari da es Zvel aRTqmaSicaa

` `magram mas Semdeg, rac macxovar-ma da msxsnelma Cvenma ufalma iesu-qristem `daimdabla Tavi Tvisi da iqm-na igi morCili vidre sikvdilamde dasikvdiliTa miT jvarisaTa~, ese igiswored jvarze gakvriT, jvarzesikvdiliT ineba codviT dacemuliadamis modgmis gamoxsna, qristes mim-devarTaTvis anu qristianTaTvisjvari udidesi krZalulebisa da pa-tiviscemis sagnad iqca~,

xolo noe-es, rogori Cveni, cotaTiSemdgom meredamere esaubreboda asa-kiT masze umcross raRa Tqma unda mamaabraams RvTiT dafasebuls xoloabraamma ki aramcTu icoda ukve jvariaramed sxvebmac, adrindelebmac icod-nen, i g i, da magram im vaid-mainc-sadamianebSi axlacki is ufrorearogor umaRles qarafSutobamde aCan-Calaebuli is rom macxovari mxolo-dRa racginda wmida beTlemSi daibadada vlida raZnel qalaq-ierusalims,mxolod ukve axali welTaRricxviT darogor naklebad gvaxsovs gul-dagonebasustebs is, rom, rom TavadTviT i g i `uwinares yovelTa saukune-Ta~ iyo ki ara jer es erTi sufevda daze-brZandeboda da mainc rogor mis-mwyalobluri SemwynareblobiT Sinau-rulad-mainc am sityviT – `aris~, ki,aris, aris, rogor aris, ise-imdenadrom maradis, marad iqneba..., xolo iskiTxva, swor gzazedac ki damdgarebi-saTvis – utanjvelesi, Semawuxebeli kiara da mTlad misasavaTebelic ki mTe-li Tavisi sirTuliT rogor myovar-mousveneblobasaviT adamianebSi isufrorea Casaxuli vidre mindoba TviTm i sadmi da Tan ramdenad ufro Rr-mad-dasafiqreblad da uudiades-gar-

jiTac ki rogor uxSires-umetesad mT-lad-auxsneliviT Zalian rogor ai is,rom, Tu, rom Tu ratoa romro qveynadaiamdeni ubedureba, vaebebi-ram xdebaanu es rogor daiSveba TviT imisagan,RvTisgan,... ...,magram jer es erTi is,rom, es Cvenve vitexT sakuTar Tavzeramden vaglaxs xolo esa ki RvTiT kiara aramed Cveniv vainaCrobiT da mT-ladc ugunuri xolo esa ki RvTiT kiara aramed Cveniv vainaCrobiT da mT-ladc ugunuri kmayofilebiT, xdeba, daerTis SexedviT is aqa-iqoba anu arsadyofnoba rogoricaa Segueba ukeTur-isa da mis-obisadmi Cven-Wkuebisa Wku-vaebobiT-am viTomignebul gasaxarobi-Tac ki rogorsa afrak-tvinSia, gvZevs,ki, xolo ucodvelebs Cveni gagebiTroca udrood da adre waiyvans Rmer-Ti ra-simwariT vgmobT, vigmobailebiTda, rogor Zalian vsayvedurobT ki ara

da..., ramdenad meti...,...magram,saWiroa ki imisi Tqma rom RmerTma

TviTon icis rodis da rogor waiy-vanos SedarebiT ucodvelebic ki, ki,Tumc rogorad Cveni adamis codvaromelsaa rom ise (ase) Zalian ar gvaw-evs, da, es urTulesi ki ara da yovladZalian SeuZleblad, gadaulaxaviviTda amaocki fiqriT ari es garda imisa,rom, morCilebiT rogor-diadiT,gavimxnevoT gind ubeduri da amiTrogor Secdenili yvela ara magramumravlesoba imiT, rom – rom, RmerT-ma, gvepatios Sefaseba da magram icis,Zalian icis Tavisi saqme RmerTma da esmobodiSebiTi Sefasebac ki mkrexelo-baa radgan aba sxva raiR-daxasiaTebagvmarTebs RvTisa mis amas-obas rom argavusvaT sityviTi xazi locvebSi ro-maa imis garda... da,

egeberT rams,auarebaTagan,mainc moveWidoT:qristes iesud Sobidan suraRac

oriod aTaswleulamdes Semdgomkavkasiis erT-erT mxaresa da manamdecisedac rogor mravaltanjul qveyana-Si iseTi ubedurebebi aTasgvari ki arada, ramdenad meti datrialda da gaog-nebulebi rom vkiTxulobT –`ratom?~s, – eh, jer is (es) Segueblo-biTi codvebi ramdeni da, amasTan er-Tad, egeb Zalian mosaWidi sworedac isrom swora-iseTi ubedurebiTac,romelic albaT ki ara rogor namd-vilad gvcdis TviT ufali da, gadar-Ceba, ukunisobamde-Si moxvedris Rir-si Rirseulad mainc imiT, rom swore-dac aseTi gansacdeliT, gansacdeli-sas, ki, ki... gamovicdebiT. xolo racSeexeba gadarCenas, TviT mama-RmerTiTTavad qristes qveynad iesud-mov-linebamdec ramdenad, asevTqvaT, –adre – Zvel egvipturad erT papirus-Si – `micvalebulTa wigni~ – sadac gad-mocemulia sityviT, qristeTi romeli-Raca CvenTvis ucnobi faraonis aTeu-lobiT aRsarebaSi ra Tanmxvedriamosesadmi nakarnaxev mcnebebisa TiTq-mis yvelasi mWevrad ganmeoreba anumkafiod igulisxmeba da miiTiTeba si-tyviT, qristeTi,

da am gamocdas, udiadess, Cven romubralod `warsuli~s veZaxiT xolmeTan rogor xSirad radgan `Caivlis~

anu Cvenisa-WkuiT warmavalia magram –ara, warsuli mudamaa, rogor myarad,Zevs, – da mainc magram ramdeni rogorZaan-uvrcesi borotmoqmedi uxsnia, Rm-erTs, mxolod ruseTSi raRac axlaxanÂàñüêà-òîïîð da Ãóäåÿð-ðàçáîéíèê-i, damudam madlad gvadga da gvadgas damudam gvedges didsulovaneba ufal-isa da macxovarisa anu Cveni rogorsi-maRliT, gadamrCenis,

rom,rogor CaesmaT or rogor jalaTT,

savles da neans, qristesi rogori sev-diani sayveduri magram mis sityvebsWeqa-quxili, elvebi axlda da imaTganki dadgnen, rogor, TviT mociquliwmida didmowameebi pavle da prokofi,romelTac im TavzardacemobaSiZalian saTnod daekiTxaT:

`savle, savle, – da orasiod wlisaSemdgom: – nean, nean, ratom mdevni me?~

gagrZeleba Semdeg nomerSi

Page 12: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

12 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiinterviu

Sinaganad

maZiebeli

adamiani

var

kato javaxiSvili

`

~

poeti

13 - 26 aprili 2012

_ Sens wignebs vkiTxulobdi, in-ternetSic araerTi leqsi vnaxe daerTi ram SevniSne: Seni poezia bala-duria da minimalisturi leqsebiTiTqmis ar gaqvs, dafiqrebulxar amTaviseburebaze?!

_ sxvaTa Soris, adre ufro mokleleqsebs vwerdi. minimalisturi ara,magram Cems pirvel wignSi Sesuli te-qstebis umravlesoba _ kompaqturia.mere, ratomRac, es leqsebi „dagr-Zeldnen~, Seicvala leqsis struqtu-ra, saTqmeli, gadmocemis forma. um-ravlesoba siuJeturia, es aris patar-patara ambebi – Tavisi dasawyisiT, gan-viTarebiT, kulminaciiTa da finaliT.ai, gaizarda saTqmeli, dagrovdagarkveuli cxovrebiseuli gamocdi-leba, TiTqos SemosazRvruli sivrceaRar iyo sakmarisi, qvecnobieridandaviwye sazrdooba da kalapotiSevicvale. ise, Sinaganad maZiebeliadamiani var da erT adgilze gaCerebaCemTvis sikvdils niSnavs. amitom xvalminimalisturi teqstebis an sulaczRaprebis wera Tu daviwye, argagikvirdeT...

_ sami poeturi krebulis avtorixar. mesame _ `Wupri~ _ axlaxan gam-oica. am krebulSi Sesulia amave sax-elwodebis leqsi. am leqsma gadagaw-yvetina poeturi krebulisTvis es sa-Tauri dagerqmia?

_ asea. es gansakuTrebuli leqsiaCemTvis. gansakuTrebuli ara imiT, rom„TviTtkbobaSi~ Camagdo an literatu-rul Sedevrad miviCnev. ara. es mwareleqsia, zedmetad avtobiografiulida mtkivneuli, amitom detalebzesaubari gamiWirdeba. „TviTmkvlelTaSvilebi~ CemTvis daubadebeli Wupreb-iviT arian, sxvis mier miRebuli gadaw-yvetileba, dilemad rom gadaeqcaT damTeli cxovreba am tvirTis zurgiTTreva uwevT. Tumca, mxolod es mizeziar aris, ris gamoc wigns „Wupri~ da-varqvi. zogadad, ra aris `Wupri~? Ca-nasaxi, romelic peplad unda iqces,magram meores mxriv, pepela raRaa? sam-dRiani arsebobisTvis ganwiruli arse-ba, romelmac am sam dReSi sicocxleunda moaswros. sicocxle ki, vfiqrob,marTlac mosaswrebia, miuxedavad imi-sa, rom yvelaferi mainc sawyiss ubrun-deba da erT dResac isev „Wuprad~ undaviqceT.

_ Seni poeturi krebulebidanromels gamoarCev, romeli ufro giy-vars _ albaT, axali, ara?

_ kanonzomieria. es yovelTvisasea. bolo wigni, bolo leqsi, boloCaniSnuli striqoni, ratomRac metadgeaxlobleba. albaT, gancdebi ufromZafria, metad axlos xar gancdilTan

kato javaxiSvili sami poeturi krebulis avtoria: `Senidan Cemamde~,`marcxniv~ da `Wupri~. samive wigni xanmokle intervalebiT gamoica. masSemdeg, rac samwerlo asparezze gamoCnda, mis poezias mravlad gamouCndaTayvanismcemeli da literaturiT dainteresebuli mkiTxvelis yuradRebacmiipyro. misi leqsebi gajerebulia xilvebiT, SegrZnebebiT, dramatizmiTada gulwrfelobiT. aseTive gulwrfeli da Tavisufalia interviuSi misipasuxebic: `uzomod Tavisuflebismoyvare var, siamovnebiT davjdebodikarvispiras, gavabolebdi yalions da fexebze davikidebdi yvelanairvaldebulebas. aseTi cxovreba minda...~ is Ziebis procesSia da gamoricxuliar aris, samomavlod minimalisturi leqsebi an Tundac zRaprebiSemogvTavazos. axali wignis gamocemaze jer ar fiqrobs, Tumcagamouqveynebeli leqsebi mravlad aqvs. misi dakvirvebis arealSi eqcevianadamianebi, garemo, sagnebi, romlebic sul sxva iersa da sicocxles axalpoetur krebulSi iZenen. masve ekuTvnis interviuebis cikli ̀ ori finjani~,romelsac axlac uZRveba da axlo momavalSi wignad gamocemas gegmavs.

da imitom. Tumca miuxedavad imisa, romes wigni CemTvis xelaxali dabadebasav-iT iyo _ ar miyvars. amisTvis ki orimizezi maqvs. pirveli imitom, rom is,ris sazRauradac sakuTari TavigaviRe _ ver meyvareba, isedac CemSiada minda Tu ara, misi Treva miwevs. dameore _ es Cemi Zalian saxifaTo Tama-Si iyo, man me sakmaod damaziana da gul-

wrfelad vimedovneb, rom am eta-pisTvis yvelaferi es damTavrda.

_ yoveli axali wignis gamocemaunapiro sixarulTan aris dakavSire-buli. droTa ganmavlobaSi, roca aR-mafrena gaivlis, axali leqsebi iwere-ba da isev axal gamocemaze iwyebsfiqrs poeti. karga xania, wigni mx-olod qaRaldze ar ibeWdeba daeleqtronuladac gamoicema. eleq-tronuli krebulis gamocema ginda?

_ wignis gamocema TavisTavad didibednierebaa, magram raRacnairi sinan-ulic axlavs Tan. es aris ganvlilietapi, dasmuli wertili, dasasruli –ris Semdegac axali gza gaqvs saZebne-li. xSirad mgonia, rom kidev raRacmaqvs dasaweri, wigns raRac kidev ak-lia, kidev damrCa saTqmeli... iqneb,swored am bolo wertilis dasma mi-Wirs da sakuTari cxovreba TarozeSemosadebad menaneba?.. wignis adgilimainc xom Tarozea.

axal gamocemaze jer ar vfiqrob,ubralod, vmuSaob da roca miviCnev,rom kidev erTi etapi gaviare – maSindaibadeba wigni. ai, eleqtronul kre-buls ki uaxloes momavalSi SevTavazebmkiTxvels. Tanamedrove teqnologie-bma adamianebi wigns daaSora da es am-bavi sulac ar momwons, magram Tu gav-iTvaliswinebT komfortulobas daimasac, rom mTavaria ikiTxon da didimniSvneloba ar aqvs, sad da rogor, Se-sabamisad, sawinaaRmdegoc araferimaqvs. internets bevr cudTan erTaddadebiTi mxareebic xom aqvs. yvelazemTavari – komunikacia. ai, magaliTad,emigrant qarTvelebs survilis SemTx-vevaSi SeuZliaT Tanamedrove liter-aturul process iqidan adevnon Tva-li da es, mgoni, Zalian kargia.

_ rodesac poeti pirvel nabijebsdgams, xSiria daumsaxurebeli Tudamsaxurebuli kritika. Cvens liter-aturul samyaroSi kritikasa daSeniSvnebs adamianebi gansakuTrebu-lad mtkivneulad aRiqvamen. rogorreagireb am yvelaferze, iTval-iswineb ufrosi Tu Seni Taobis lit-eratorebis rCevebs?

_ CemTvis, pirvel rigSi, rogorcadamianisa da poetisTvis, Zalian didimniSvneloba aqvs intonacias. anu _ raformiT moaqvT saTqmeli Cemamde. iq,sadac sarkazmia, yvelaferi es iaffa-sian Sous emsgavseba da, Sesabamisad,sapasuxoc araferi maqvs. sxva mxriv kiufrosi asakis mwerlebTan urTierTo-ba raRacebis gadafasebaSi damexmara.yofila SemTxveva – gamiTvaliswinebia,momxdara asec – sakuTar azrze davr-Cenilvar.

_ axlaxan `literaturul gazeT-Si~ Seni leqsebi gamoqveynda. Ti-Toeuli maTgani guldasmiT wavi-kiTxe. Seni poezia gajerebulia mZaf-ri striqonebiT, gancdebiT, Seg-rZnebebiT, xilvebiT. erT-erTi leq-si, saTauriT `ekaterine~, avtopor-tretad aRviqvi _ dramatizmiT, sevd-iTa da sasowarkveTilebiT aRsavse.vfiqrob, es leqsi avtoris gulrwfe-li aRsarebaa. rogoria realuradkato javaxiSvili?

_ am leqss velodi. es zustad isbolo wertili iyo, romelic ZalianmWirdeboda. avtobiografiuli leq-

sia, zedmetad gulaxdilic, ki...zogadad, ai, am xilva-winaTgrZnobe-bze, dramatizmze, tkivilze romsaubroben xolme, bevri ram pedalire-buli meCveneba. cxovrebam Zlieradyofna maswavla. Cemi tkivili qvasaviTaris, ar iRvenTeba, ar icremleba, arcdaxmarebas iTxovs. masTan erTadTanacxovreba viswavle, aRarc tvir-Tia, msubuqad damaqvs. saerTod, ZalianiSviaTad, TiTqmis ar vtiri. rogoriakato, ici? uzomod Tavisuflebismoy-vare, ai, siamovnebiT davjdebodikarvispiras, gavabolebdi yalions dafexebze davikidebdi yvelanair valde-bulebas. aseTi cxovreba minda.

_ poeziac xom erTgvari `saxifa-To TamaSia~, mkiTxvelis ganaCenismolodiniT rom sazrdoobs. ras niS-navs SenTvis poezia?

–poezia CemTvis ufro meti sima-rTlea, vidre _ cxovreba. SeiZlebaZalian banalurad an sulac epata-Jurad JRerdes, magram asea. simarTlesTu vityvi, im wuTSi mkiTxvelze arvfiqrob. es ukve mere, daweris Semdeg,maxsendeba mkiTxveli da, raRa Tqmaunda, misi azri Zalian mniSvnelovania.magram sul aTma kacmac rom gaigosbolomde, ra da rogor davwere, esecsakmarisi mgonia. saxifaTo ki namd-vilad aris. CemTan asea.

_ `SeuZlebelia gavlenebi adami-anma Tavidan aicilos, isini yvelazeufro Camoyalibebul pirovnebaSicki igrZnoba~ (andre Jidi). visi gavle-na aqvs kato javaxiSvils?

_ cidan aravin CamovvardnilvarT,adamianebi erTmaneTs vagrZelebT. es kidausrulebeli, uwyveti procesia, ise-Ti _ rogoric samyaro. konkretulerT avtors ver vixseneb, Tumca, albaT,garkveul etapze garkveuli avtorisgavlenas uneburad ganvicdidi. magramraRac etapis gavlis Semdeg, sakuTariniSa Tu ar Seqmeni, irRveva adamianigauTavebel sxvis daweril teqstebsSoris. cxovrebas ramenairad undadaemCne, rogorme unda movaxerxoT es.

_ dausrulebeli swrafva siax-lisaken, uRviZebs Semoqmeds sur-

vils, dagvanaxos samyaro iseTad,rogoric mis warmosaxvaSia. rogoriaSeni TvaliT danaxuli samyaro?

_ aq aris Cemi samyaro. im adamianeb-Si – romlebsac SiaT, stkivaT, uxari-aT, ixdian an ver ixdian gazis qviTrebs,iferadeben an ver iferadeben cxovre-bas. es Cemi sinamdvilea, momwons Tu ara,es asea da arsad gaqcevas ar vapireb.danarCeni qvecnobieria – is, rasacvgrZnob da fskeridan amomaqvs.

_ Sens leqsebSi zogjer bavSvobisxilvebi Cndebian. roca wer, bavSvo-bisdroindeli sagzali xSiradgWirdeba?

_ bavSvobas marTla sagzaliviTvizogav. adre megona, Cemi bavSvobisdidi nawili wavSale – rogorc dafi-dan. bolo dros es waSlili kadrebigansxeuldnen. ai, Sevdivar am mog-onebebSi, xan vpoulob sakuTar Tavs,xan – vera. SeiZleba gaqcevadmogeCvenoT, magram CemTvis es medita-ciasaviTaa. saerTod, empiriis adami-ani var. Cemi mexsiereba, ZiriTadad,sunebTan aris dakavSirebuli, Sesabam-isad, bavSvobasac ase vinaxav. masCemTvis gaxuxuli puris suni aqvs. Sei-Zleba ikiTxoT ratomo? ai, ar vici,asea da morCa.

_ adamiani Sedgeba survilebi-sgan, fiqrebisgan, ganxorcielebuliTu ganuxorcielebeli saqmeebisgan,natvrisgan da a.S. sainteresoa, gaqvsTu ara iseTi natvra, bavSvobidan romucvleli darCa?

_ simarTle giTxraT, naklebs voc-nebob. aris raRacebi, rac Zalian min-da da zustad vici, Tu movindomeb –asec iqneba. imis iluzia, rom erT dil-iTac eldoradoSi gaviRviZeb, arcbavSvobaSi mqonia da arc axla maqvs.

_ uaxles Taobas oriaTasian-elebs uwodeben. Sen ras fiqrob, mx-olod qronologia igulisxmeba,roca ase hyofen Taobebs Tu rame kon-ceptualursac moiazreben?

_ literaturul procesSi gamoCe-nis TariRi igulisxmeba, raRacnairadTaobebis ganviTareba rom gan-sazRvron. es literatorebisa da kri-tikosebis saqmea da maTve mixedon. pi-radad CemTvis aranairi qronologiaar arsebobs. arsebobs ori ram, CemiTanamedrove da is, rac Cemamde iyo. daesec Zalian pirobiTad meCveneba.

_ Seni wignebi xanmokle inter-valebiT gamoica. ras gegmav samomav-lod, gaqvs kidev gamouqveynebelileqsebi?

_maqvs, Tumca jer wignze arvfiqrob. jer vagroveb emociebs, veZebaxal gzebs, vakvirdebi adamianebs,garemos, sagnebs – axleburad vakvird-ebi. am yvelafris gaanalizebis Semdeg,Cavyri sagzals da Tavad gamoCndebaes gza da Tu es gza gansxvavebuli iqne-ba, TavisTavad Seikvreba wignic.

_ interviuebis cikls _ ̀ ori fin-jani~ _ gaagrZeleb?!

_ cikli am etapze grZeldeba, Tum-ca wlis bolosTvis ukve minda, wignadgamovce. avtori mxolod avtori kiara, adamianic aris, Zalian Cveu-lebrivi adamiani Tavisi uamravi sisus-tiTa Tu siZlieriT. zustad es minda,dainaxos mkiTxvelma, vin varT Cven, mw-erlebi, poetebi, isini, vinc teqstsukan vdgavarT, visac iseve gviwevs yo-fasTan gamklaveba, rogorc Cveu-lebriv adamianebs.

esaubra xaTuna alxaziSvili

Page 13: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

13literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi interviu

`

~

avTandilma

TinaTinis

davaleba

Seasrula...

dasasruli me-14 gverdze

Tamaz vasaZekritikosi

13 - 26 aprili 2012

_ wignSi saxelwodebiT: `vefx-istyaosani. komentirebuli teqsti daanalitikuri gzamkvlevi literatur-is SemswavlelTa da moyvarul-TaTvis~, werT: `wigni warmoadgenscdas, ̀ vefxistyaosnis~ kvleva miuax-lovdes nawarmoebis kiTxvis, uSualoaRqmis cocxal process~. vfiqrob,Tanamedrove mkiTxvelisaTvis, poemismxatvruli da kulturuli arealisSecnobisa da ̀ enis~ dauflebis Tval-sazrisiT, amgvari `daxmareba~ mar-Tlac saWiroa.

_ `vefxistyaosnis~ filologiurida literaturul-istoriuli anal-izi, aseve rusTavelis filosofiur-religiuri msoflmxedvelobis kvle-va, cxadia, aucilebelia, magramamasTan erTad aucilebelia poemisrogorc mxatvruli sinamdvilis aRq-ma da ganxilva, misi rogorc cocxalida aqtualuri literaturuli nawar-moebis wakiTxva. es ki gulisxmobs, romam wignSi, upirveles yovlisa, sain-teresoebi arian personaJebi, sain-teresoa maTi buneba, msoflxedva daurTierToba, maTi arsebobis warm-marTveli faseulobebi, problemebi,romlebsac isini awydebian, kon-fliqtebi, romlebSic isini monawile-oben. `vefxistyaosani~, rogorc ro-mani sxva, Tundac Tanamedrove romaneb-is msgavsad, gvelaparakeba cxovreba-ze, adamianebis bedze, adamianTafiqrebsa da gancdebze, maT zneobazeda rusTaveli ase gamoxatavs imas, racsamyaros Sesaxeb aqvs saTqmeli. bune-brivia, `vefxistyaosnis~ kvlevisas esgasaTvaliswinebelia.

_ rogorc kritikosi, gamoirCeviTimiT, rom romelime erTi periodisaTu Janris literatura viwro kvle-vis obieqtad ar gagixdiaT da werTrogorc Sua saukuneebis mwerlebze,aseve Tanamedrove avtorebze. TumcaaSkaraa ̀ vefxistyaosnisadmi~ TqvenigansakuTrebuli interesi. rogor Se-movida Tqvens cxovrebaSi `vefx-istyaosani~ da ra mniSvneloba aqvs amnawarmoebs TqvenTvis?

_ 1966 wels rusTavelis rvaasiwlis iubile aRiniSna, am TariRs saze-imo RonisZieba mieZRvna im skolaSic,romelSic me vswavlobdi. zeimze nad-irobis epizodi wavikiTxe, risTvisacmeoreklaseli deklamatori `vefx-istyaosnis~ saiubileo gamocemiT dam-ajildoves. advili warmosadgenia amambavTan dakavSirebuli Cemi bavSvuriemociebi... maSin Zalian emociuradaRviqvi sxva ambavic: RonisZiebis mza-debisas ufrosklaselebma, romlebictariels da avTandils ganasaxierebd-nen da raindebiviT iyvnen Semosil-aR-Wurvilebi, sastikad iCxubes, erTma-neTs Subebi daalewes. wlebis Semdeg esambavi gaviazre rogorc imis niSani,rom is saqarTvelo, romelSic vcx-ovrobdiT, rusTavelis raindul sulsZalian iyo daSorebuli...

`vefxistyaosanSi~ Cvenma winapreb-ma, Zvelma qarTvelebma ipoves TavisiTavi, gaarkvies, rom maTTvis yvelazemTavari da Zvirfasia adamianebis Rrmasulieri gamTlianeba, maTi Rrma Tana-ziaroba erTmaneTTan, adamianis mieradamianSi RvTis xatis danaxva da ad-amianTa urTierTobis amis SesatyvisadwarmarTva. am qristianuli warmomav-lobis mqone faseulobebis Serwyma ad-amianis amqveyniuri bednierebis dam-amkvidrebel paTosTan, rac `vefx-istyaosanSi~ Sedga, qarTuli msofl-gancdis Suagulad iqca.

Tamaz vasaZe araerTi samecniero naSromis, literaturul-kritikulistatiisa da esses avtoria. misi Sedgenilia ̀ qarTuli prozis mcire anTolo-gia~, `me-20 saukunis qarTuli moTxrobis anTologia~, krebuli `qarTvelimwerlebis komikuri da tragikomikuri moTxrobebi~, `qarTuli kritikissaskolo qrestomaTia~, saxelmZRvaneloebi ufrosklaselTaTvis. litera-turiT dainteresebuli mkiTxveli kargad icnobs sxvadasxva dros gamocemulmis wignebs _ ̀ saxeebi da problemebi~, ̀ faruli Sinasamyaro~, ̀ orgvari cno-biereba~, `literatura WeSmaritebis ZiebaSi~, `vefxistyaosnis~ mxatvrulikoncefcia~. gamomcemloba `diogenem~ SarSan gamosca `vefxistyaosani~,romelsac misi komentarebi axlavs. saubari baton TamazTan swored am gamo-cemiT daviwyeT:

rusTavelis wignSi ganxorcieldaqarTuli cnobierebis saboloo arCe-vani aRmosavleTsa da dasavleTs SorisdasavleTis sasargeblod. aq uaryo-filia aRmosavluri despotizmi daaucileblobad aris dasaxuli saxelm-wifos dafuZneba humanurobaze. aRi-arebulia racionalizmis upirateso-ba gonebis kontrols dauqvemdebare-beli Warbi emociurobis da vnebaTamoZalebis mimarT, gaazrebuli, mizan-swrafuli aqtivizmis upiratesoba fa-talisturi pasiurobis mimarT...

`vefxistyaosanSi~ ganxorcielebu-

li arCevani realobaSi ganxorciele-bas kvlav moiTxovs.

_ werT, klasikuri kulturisfenomenebi sul ufro gvSordebian daTiTqos gaucxoebulad dumdebiano.

_ zogjer iseTi STabeWdilebarCeba, rom `vefxistyaosani~ Zvirfasisamuzeumo eqsponatia, romelic mx-olod Tavmosawoneblad gvWirdeba.arada, mas SeuZlia Cveni dRevandelimsoflmxedvelobis formirebaSimonawileobdes. rusTaveli pirovneb-is Tavisuflebis damamkvidrebeli po-etia, misi wignidan pirovnuli Tavisu-flebis mZlavri impulsi gadmogvece-ma. arsebobs Zveli Segoneba: eziareTWeSmaritebas da WeSmariteba gagaTa-visuflebT Tqven. rusTavelisTvis siy-varulia WeSmariteba, romelTanziarebac adamians Tavisuflebas ani-Webs, TviTmyofad pirovnebad aqcevs.mas ukve aqvs gamokveTili individu-aluri msoflxedva da faseulobaTasistema da igi TviTon, avtonomiuradgansazRvravs, risTvis da rogor undaicxovros. Tavisufali pirovnebisTema ki Zalze axlobelia Tanamedrove

sazogadoebisTvis._ ̀ vefxistyaosnis~ teqstis kvle-

visa da komentirebisas, mecnierTaSoris azrTa gacvla-gamocvla da ka-maTi albaT arasodes dasruldeba.amas winaT `literaturul gazeTSi~enaTmecnierma aleqsandre focxiS-vilma `vefxistyaosnis~ erT-erTitaepis Tqveneul komentarze saku-Tari mosazreba SemogvTavaza. misiversia Tqveni komentarisgan friadgansxvavebulia.

_ Tu `vefxistyaosans~ ar vkiTxu-lobT rogorc cocxal mxatvrulnawarmoebs, Tu ver vwvdebiT misi per-sonaJebis bunebas, Sinagan samyaros, maTurTierTobas, enobrivi teqstis gage-bac gagviWirdeba. fraza, romelzecmosazreba gamoTqva publikaciis av-torma, konkretuli situaciis mx-atvrul konteqstSi unda ganvixiloT:avTandilma TinaTinis davaleba Seas-rula da masTan dabrunda. ras moelisigi TinaTinisgan? moelis pirobisSesrulebas, romelic TinaTinma maSinmisca, roca ucxo moymis mosaZebnadgzavnida, anu moelis Tavisi siyvaru-

lis xorcSesxmas, TinaTinTan SeuRle-bas. magram irkveva, rom es dapirebaaxla ar Sesruldeba, avTandili isevxangrZlivad unda daSordes TinaTinsda nestani moZebnos. avTandils am epi-zodSi rTuli gancdebi eZaleba;nestanis mosaZebnad wasvla Tavadvesurs da am survilis TinaTinis mierSewynarebas eswrafis, magram danapire-bis Sesrulebis momlodinecaa. TinaT-inma mas Tbili, alersiani sityvebiuTxra, keTilganwyoba gaumJRavna, ma-gram es sakmarisi ar aris avTandil-isTvis. mas TinaTinTan SeerTeba wyuria_ `vefxistyaosanSi~ siyvaruliZlieri xorcieli ltolvac aris, racukve prologSia gamxelili: `vTqvnexelobani qvenani, romelni xorcTa hx-vdebian~. avTandili xedavs, rom missiyvaruls xorcSesxma jer ar uweriada amitom ambobs: ̀ cudi aris damzral-isa gasaTboblad wylisa berva~_rogorc gayinul, Zalian civ wyalssulis berviT ver gaaTbob, ise ver uS-velis avTandilis sasiyvarulo tanj-vas mxolod TinaTinis mier keTilgan-wyobis gamovlena.

am taepis gavrcelebuli gageba _usargebloa damzrali kacis gasaTbo-bad wylisTvis sulis berva _ arafersxsnis. gayinuli adamianis gasaTbobadwyals suls vin da ratom uberavs? ami-tom gaviziare taepis solomon ior-daniSviliseuli wakiTxva da Cemi mxrivganvmarte masSi gamokveTili alego-riuli saxe: gayinuli wyali avTandi-lis SeWirvebis gamoxatulebaa, xolowylisTvis sulis berva _ TinaTinismier mijnurisadmi gamovlenili Tbilidamokidebulebis, rasac maTi SeerTe-ba ar moyveba.

taepis gavrcelebul, tradiciulgaazrebas oponentic iwunebs da fra-zas pirad gamocdilebasa da samedici-no codnaze dayrdnobiT iazrebs: kacsdamzrali xel-fexis dasaameblad cx-eli wyali ar gamoadgeba, piriqiT, ki-durebs saSinlad atkens da mis janm-rTelobas avnebso _ gveubneba. es max-vili da sasargeblo dakvirveba, arse-

biTad ki keTili rCeva, cxovrebaSipraqtikulad uTuod gamogvadgeba,imis miuxedavad, rom mas rusTavelTanaraviTari kavSiri ara aqvs. sxva yve-lafers rom Tavi davaneboT, ra eno-brivi monacemebis safuZvelze mt-kicdeba, rom rusTavelisTvis `wylisaberva~ maincdamainc gaToSili kidure-bis cxel wyalSi daTbilvis samedici-no TvalsazrisiT mizanSeuwonel pro-ceduras niSnavs?

etyoba, am frazis adekvatur gage-bas masSi gamoyenebuli, rusTave-lisTvis damaxasiaTebeli stilisturixerxi _ erTmaneTisgan azrobrivadganuyofeli sityvebis daSoreba (tme-si, kveTa) aZnelebs: sityvebi `damzra-li~ da `wyali~ dacalkevebulia. am xe-rxis gamoyenebiT poemaSi sxva araerTifrazac aris agebuli. magaliTad: `masTinaTinis Sveneba hklvidis wamwamTajarisa~ (avTandils TinaTinis xSiriwamwamebis mSveniereba klavda); ̀ ena misdRisa Svebasa yola ver ityvis klebu-li~ (naklulovani ena im dRis six-aruls sruliadac ver gamoxatavs)...

araadekvaturia momdevno frazisoponentiseuli gaazrebac: `cudi arissiyvaruli, qveiT kocna, mzisa wverva~.oponents ver gaugia, rogor ukavSird-eba `wverva~ sxivebs. poemaSi sityva`wveri~ rom sxivsac niSnavs, amas es fra-za adasturebs: `saxlad Cadges mzisawverni~ _ aq aSkarad mzis sxivebzealaparaki. `wverva~ rusTavelis mierSeqmnili neologizmia da konteqstismixedviT sxivebis ̀ moxelTebas~ da fer-ebas unda niSnavdes. xolo alegoriu-lad es frazac, winas msgavsad, imasgamoxatavs, rom avTandils, romelsacTinaTinis _ mzis _ mSvenierebasTanuSualo ziareba surs, aRar akmay-ofilebs misdami mxolod sulieriswrafva.

amgvari poeturi saxeebis, detaleb-is ganmarteba rusTavelis mxatvruliazrovnebis logikis amocnobas da miy-olas saWiroebs.

_ wignSi, romelsac ̀ literaturaWeSmaritebis ZiebaSi~ hqvia, werT, mw-erali asrulebs sazogadoebriv daerovnul funqcias amis sagangebomcdelobis, deklarirebisa dasavaldebulo normad qcevis gare-Seco. iseTi STabeWdileba mrCeba, romliteraturas maRalmxatvrulisgarda maRalzneobriv moTxovnasacuyenebT.

_ adamianis cxovrebis siZnele yve-laze metad zneobis sferoSi iCens Tavs.amitom, bunebrivia, literaturaSiczneobrivi problemebi arsebiTia. re-alobaSi sikeTe da boroteba gadax-larTulia, es fenomenebi erTmaneTismimarT Seuvali ar aris. sikeTe SeumC-nevlad iqceva borotebad, boroteba-Sic rogorRac sikeTe SeiZleba Caisax-os. literatura azrovnebis is gan-sakuTrebulad faqizi da moqniliformaa, romelic am rTul dialeqti-kas mkafiod dagvanaxebs _ ise mkaf-iod, rogorc sxva veraferi. igi mor-aluri faseulobebis da antifaseu-lobebis mTel ierarqias utyuari si-zustiT gviCvenebs da amiTac aris uni-kalurad Zvirfasi.

asec vlindeba, rom srulfasovaniliteratura yovelTvis ̀ sibrZnis dar-gia~, adamianuri samyaros gansakuTre-buli, yvelaze cocxali da organuliSemecnebaa. literaturis mier mikv-leuli, Cveulebrivi aRqmisTvis da-faruli simarTle cxovrebis SesaxebTavisi konkretizebuli, mravalwax-nagovani mTlianobiT miuwvdomeliaSemecnebis sxva formebisTvis.

_ Tqvens statiebSi, eseebsa TuwignebSi warmodgenili gamorCeulmweralTa galerea sakmaod mraval-saxovania, dawyebuli daviT guramiS-vilidan, XX saukunis avtorebiTdamTavrebuli. sainteresoa, axal-gazrda qarTvel mwerlebze, maT Semo-qmedebaze ras fiqrobT?

Page 14: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

14 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiinterviu 13 - 26 aprili 2012

_ bevri saintereso avtoria, ma-gram literaturas rogorc realo-baSi raRac arsebiTis da Zneladgasagebis ganWvretis, amocnobis dagaazrebis saSualebas isini naklebaduyureben. axla postmodernizmisepoqaa da miiCneva, rom yvelaferimniSvnelovani ukve naTqvamia. esbadebs iluzias, rom axla literatu-ra mxolod adre Seqmnili liter-aturuli nawarmoebebiT SeiZlebasazrdoobdes. sinamdvileSi liter-aturis Semqmneli mTavari Zala CvensdroSic mwerlis individualurisulieri gamocdileba daazrovnebaa. am Zalis wyalobiT Zve-li literaturuli siuJetebis, mod-elebis, stilebis gadaTamaSebamacSeiZleba gamoiRos seriozuli Semo-qmedebiTi nayofi. ase xdeba, magali-Tad, faulzis an barnsis romanebSi.

aq minda vTqva, rom originaluriazrovnebiT aRbeWdili moTxrobebiaqvs dawerili `vefxistyaosnis~ da

`avTandilma TinaTinis davaleba Seasrula...~

Tamaz vasaZe:

`gvelis mWamelis~ Temebze irakli qas-raSvils. kulturuli Tvalsawieris si-farTove da sinamdvilis gamWriaxi aRq-ma vlindeba mis moTxrobaSi ̀ autodafe~,romelic TanamedroveobaSi litera-turis arcTu saxarbielo xvedrs dag-vanaxebs. gansakuTrebiT STambeWdavia`meomrebi~ _ ukompromisod marTali,tragikuli moTxroba Tbilisis omisSesaxeb...

_ ufrosklaselTaTvis qarTuliliteraturis saxelmZRvaneloebis av-tori brZandebiT. vfiqrob, es Zalze sa-pasuxismgeblo saqmea. araerT adamiansvicnob, skolaSi ̀ naswavli~ klasikuriliteraturis nimuSebi rom sZulda damxolod mozrdil asakSi aRmoaCina isi-ni axlidan.

_ marTlac mTavaria, rom litera-turis swavlis procesi sasiamovno iyosda ara damtanjveli da literaturisgangamaucxoebeli. kiTxva xom siamovnebsadamians, maS literaturis Seswavla ra-tom unda iqces satanjvelad? Tu axal-gazrda mkiTxveli dainaxavs, rom mx-

dasasruli atvruli literaturis gaazrebaimavdroulad TviT misive sakuTariarsebobis da bunebis, misi sasicocxlosivrcis, garemomcveli samyarosgaazrebaa, maSin literatura sain-tereso da mimzidveli gaxdeba misTvisda momavalSic literaturas aRara-sodes mowydeba.

Cvens literaturas aqvs Zlieri po-tenciali, xeli Seuwyos imgvari cno-bierebis Camoyalibebas, romelic Tan-amedrove demokratiuli sazogadoeb-is da saxelmwifos Sesaqmnelad arisaucilebeli. es literatura humani-taruli samarTlis aqtebze naklebadar afasebs Tavisufali adamianebis hu-manur Tanacxovrebas. misi wyalobiTaxalgazrda qarTvel adamians Sesa-Zlebloba eZleva kacobriobis, msof-lios srulfasovan da unikalur naw-ilad aRiqvas Tavisi Tavi. amave droski sakuTari literaturis Rrmad SeT-viseba mis pirad beds misi qveynis daxalxis bedisgan ganuyofels xdis.

esaubra Tamar Juruli

sicocxlis wigni

wavida siyrmis netari xanada momakiTxa siberis mwuxrma.mTeli sicocxle fexi codvaSimedga da amas Zalian vwuxvar.unda mcodnoda, mxaraqceuliver mivaRwevdi sanukvar mizans, –amdeni xani rac ver SevZeli,imas sikvdilis win rogor vizam?!vinc Wkuas uxmo, satrfos mimarTa da iSvebs axla masTan trfialiT,me ki ver vpove igi da isevmabrunebs soflis oromtriali.am qveynad Cemi brmad xetialiqeba-didebiT rogor imkoba(Cemi uxamsi ampartavnobada sasacilo kudabzikoba?!).

ciskris patarZali

amaRam, roca patarZaliviTmiwevxar mklavze da mexutebi,gaficeb, cotac gamixangrZlive,Zvirfaso, SenTan yofnis wuTebi!Ramev, amaRam ciskris patarZalsmetxans Caekar guls, vidre guSin,radgan, xom xedav, es patarZaliCakonebuli rogor myavs gulSi!am badagiviT tkbilze tkbil tuCebsrogor movwyvito Cemi tuCebi,ragind ciskari damadges Tavzeda axmaurdes ragind quCebi?!nu amoiyvan dRes mzes saerTod! –ufalo, aseT saTxovars gkadreb;nu gaaRviZeb mueZins* diliT;nu daayivleb mamlebsac adre!ra unda momcen, rom gaTenebavisurvo amaRamdeli Ramis? –solomon mefis* taxtzec rom damsvan,ver Sevelevi mas erTi wamic.

ruh ul-lah xomeini

sruldeba 110 weli msoflioSi cnobili saxelmwifo moRvawis, mecnierisa da poetis ruh ul-lahxomeinis (1902-1989) dabadebidan. xomeinim, sasuliero pirma, SeZlo, daemxo oriaTas xuTasi wlisistoriis mqone iranis monarqia da es qveyana islamur respublikad eqcia. igi misma samSoblom Tavisbeladad aRiara da imamad gamoacxada.

xomeini, rogorc poeti, mxolod misi sikvdilis Semdeg gaxda cnobili. leqsebs is Turme mTelicxovreba werda, magram ar aqveynebda. erTxel mis qaliSvils mamisTvis ukiTxavs: leqsebs ratom arbeWdavo? xomeinis amaze gascinebia da uTqvams: romeli poeti me mnaxeo?! mis cxovrebaSi politikurimoRvaweoba Crdilavda mwerlobas (am mxriv is stalins da mao Zeduns gvagonebs).

xomeini filosofiur (neoplatonikur) leqsebs werda. mkiTxveli nu dafrTxeba da nu ifiqrebs,rom es poezia, raki igi filosofiuria, mSrali doqtrinis galeqsvas warmoadgendes. xomeini mistikosiada leqsebSi mas gamoyenebuli aqvs Tavisi winamorbedi poetebis meTodi: RvTaebisadmi miZRvnil mishimnebSi RmerTi (rogorc absoluti) warmodgenilia lamazi qalis an Rvinis saxiT, xolo miskenltolva da misi siyvaruli – qalTan alersisa da Rvinis smis aRweris saSualebiT. amis gamo xomeinis(ise, rogorc, vTqvaT, hafezis) leqsebs ori fokusi gaaCnia: vinc maTSi uflisadmi mimarTvas eZiebs, amsimboloebs aRiqvams uzenaesisadmi miZRvnil himnebad, xolo vinc am faqiz xelovnebas ver swvdeba,masSi xorcieli tkbobis asaxvas xedavs.

xomeinis, rogorc neoplatonikosis (sufis*), azriT, adamiani, ise viT yoveli arsi am qveyanaze,uzenaesis (absolutis) emanaciaa. amitom misi ideali ufalTan axlos dgoma ki ar unda iyos (rogorc,vTqvaT, qristianebisa), aramed – masSi ganzaveba. amis gamo mis mier dabal faseulobadaa miCneuliyvela ordinaruli religia da maTi atributika (TviT meCeTi, namazi, wmida taZari qaaba da a.S.). amitommkiTxvels nu gaukvirdeba, Tu eseni winamdebare leqsebSi zogjer udieradac ki iyvnen moxseniebuli.

movsulvar hindi* indoTa qveyniT,rom viZuZguro Sens karebs gareT.ver dagTmob, Tundac momcen Sirazida damisarTon zed Tusis mxare.

wyali da wiri*

am uzomo tanjvisagandamixseniT, RmerTi vis gwamT!aso-aso aqnili var,gul-RviZls vnebis cecxli miwvavs.ganSoreba ra yofila,ver gamovTqvam amas eniT, –xmelze mofarTxale Tevzismsgavsad ganvle dReni Cemni.me rom mergo, is cxovrebara cxovreba iyo viTom?!ybedobaSi daberebulsmercxvineba Tavi TviTon.arc medresem* momca rameda arc codna SemrCa xelSi.

Page 15: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

15literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi Targmani

jarji fxovelijarji fxoveli

13 - 26 aprili 2012

wyals veZebdi da wirs vsdie, –mrcxvenia da amad vxvneSi.rac viswavle da rac vwere,rac vikiTxe da rac vfurcle,araferi rom ar iyo,ver mivuxvdi amas uceb.

sicocxlis qaravani

ise aRmomxda piridan suli,ar minaxula man erTma mxolod.gavida Cemi sicocxlis yavli,magram Cems tanjvas ar uCans bolo.sawuTros Tasi ise davcale,ar damiclia sasmisi Rvinis;ise davberdi, ar vici kacmaSeyvarebulTan ra aris lxini.sicocxlis Citi frTamotexilimyavs am yafazSi gamomwyvdeuli.vinc igi unda damixsnas, ar Cans;arc gamoCndeba, mgoni, wleuls is.

Smagi mijnuri

hei niavo, Tu gaiaroim mxares, satrfo Cemi rom saxlobs,uTxari: Tavi minda davdo-Tqomxolod da mxolod Sens fexTa axlos.esec uTxari: TvalTa win SenTaminda-Tqo mxolod momeRos bolo;me Tu suls rame amomxdis qveynad,Sen amomxdi-Tqo mxolod da mxolod.Smagi mijnuris samagaliTodsabralo majnuns* ityvian CvenSi,magram aravin akvnesos RmerTma,Zvirfaso, rogorc me Senze vkvnesi!

satrfos xelada

ise gavida cxovreba Cemi,ver mivageni Sens saxls da Sukas;mejlisi morCa da ver gixile,gawbilebuli vbrundebi ukan.walkoti ese surneliT SeniTsavsea, vici, da fSvinavs SenSi,magram, vaglax, mas me jer ver vynosav;jer ver gipove da geZeb geSiT.rac hgies* qveynad, Seni da Senixatebis SuqiT xasxasebs igi;me ki Sen geZeb da, viT Ramura,bnels vefeTebi aqeT da iqiT.suyvela ilxens, vinc aq mwded satrfohpova da Troba visac xelad aqvs,me ki mis badags ver davewafe,xelSi ver vigde satrfos xelada.

memTvraleTaTvis

rac Cem guls unda, ar megulebaaraviTari sjulis siaSi,arc musulmanebs hyavT is meCeTSi,arc qristianebs – eklesiaSi.fuWad iybedes masze SeixTac*,filosofosTac,mogvTac warmarTTa.

veravin SeZlo misi asaxva,vinc me miymo da guli wamarTva.Wkuis kolofno, fuye sityvebiTnu avsebT Cvenze sqel-sqel rveulebs;Tqven ras gagvigebT, WkvaTamyofelni,Cven – mijnurebs da gadareulebs?!SeyvarebulTa gulis ambaviSeyvarebulma Tu icis mxolod,vinc (viT farvana – sanTels) mSvenebasaskdeba Sensas da iwvis bolos.visi zilfebis da eSxis cecxlimxolod loTebis gulSi anTia.tuCebTan xals rom Wvret, sakenkia,xolo tuCebi kakanaTia.

arsobis sanTeli

dadgeba dro da erT mSvenier dResdavagdeb im saxls, sadac veyude;Semovkrav frTas da am soflis miRmaaryofnis totze davideb budes.mova is Jami, roca yelamdesatrfos arsebiT viqnebi savseda viT sanTelze iwvis farvana,davibugebi mec cecxlis alze.roca davagdeb mwiris bnel senaksda mwdes vTxov, Rvinis modgas doqebi;roca meCeTSi muxlmoyris nacvladsirajxanis win daviCoqebi.ra TavSi vixli Seixis* sibrZnes,sufis* rwmenas da vaezis* rCevas,waval da kerpis Cemis quCazevigiJeb, rogorc SeSlilT gvaqvs Cveva!

mTvrali Tvalebi

tuCebTan xali rom gizis, im xalsTvals rom Sevadgam, Seni tyve vxdebi.mTvrali TvalebiT rom gadmomxedav,fexze Zlivs vdgavar, mec ise vTvrebi.vixseni suli sakuTar Tavistyveobisagan, vZlie ukuneTs.„ufali me var” – ibn mansuriviTvTqvi da qosebi avagugune*.Senze dardebma cecxli SeminToiseTi mwveli, iseTi cxeli,„SexeT, ras hgavso trfobisgan xeli!” –moSverili aqvs xalxs Cemken xeli.Rvinis duqani sul Riad gqondeT,saRamovdeba Tu dila dgeba!amomivida medrese* yelSi,mombezrda am Tqvens meCeTSi gdeba.Semovixie tanT, gandegilisjvalo rom mecva amdenis momTmensda rindis* Coxa Cavicvi, igiufro gvixdeba Smagebs da loTebs.

Rvino – saSveli

mWdev, gexvewebi, gagviRe CqarasaRvine duqnis karebi loTebs!davTme senaki da saRvTo sjuli, –aRar msurs viyo qlesa da moTne*.Semogvegebe fialiT xelSiase tkbili da ase lamazi!

aRarc swavla msurs, aRarc – medrese,*aRarc meCeTi, aRarc namazi.*daviTis* msgavsad tkbili galobiTmodeq da Rvinis mogvidgi jami;arc didebaze vifiqro wuTiT,arc cru sofeli vinaRvlo wamiT!oRond moixsen piridan ride,maCvene Seni elvare saxe,me arc hejazis* naxvas vinatrebda arc vaxseneb qaabis* saxels.modi, amivse kamkama RviniTpiramde doqi Cemi saRvine;Tvinierebas aqcie zurgida guli kerpTan SvebiT alxine!

leqsikoni

daviTi – bibliuri daviT winaswarmetyveli.vaezi – musulmanTa qadagi.ibn mansuri – cnobili sufi (ix.) filosofosi

da poeti, romelic acxadebda: „me var RmerTio~ (ri-Tac is uflis erTarsobas amtkicebda). aseTi ere-sis gamo 922 wels is awames.

majnuni – legendaruli arabi Seyvarebuli (sax-elad yaisi), romelsac misi wresgadasuli siyvaru-lis gamo giJi („majnun~) uwodes.

medrese – sasuliero saswavlebeli islamur aR-mosavleTSi.

moTne – „mesaTnoe~ (saba).mueZini – meCeTis msaxuri, romelic adis mina-

reTze da mrevls namazze (ix.) uxmobs.namazi – musulmanTa locva, romelsac isini

dReSi xuTjer asruleben (ciskarze, SuadRisas, mzisCasvlis win, mzis Casvlis Semdeg da Zilis win).

rindi – pirovneba, romelic garegnulad TavzexelaRebuli da dardimandi kacis STabeWdilebastovebda, guliT ki ufals iyo mindobili (Sdr.:„garindeba~). am termins ukavSirdeba „raindi~.

solomoni – bibliuri mefe.sufi – garkveuli (neoplatonikuri) dogmis mim-

devari islamis religiaSi.qaaba – taZari meqaSi, sadac inaxeba musulmanTa

wmidaTawmida reliqvia „Savi qva~, romelsac arabe-bi Tayvans scemdnen islamis SemoRebamdec.

Seixi – garkveuli Teologiuri dogmis Tavkaci;islamuri religiuri Temis meTauri da uxucesi.

wiri – miraJi.hgies – arsebobs.hejazi – arabeTis mxare, sadac aris musulmanTa

ori wmida qalaqi: meqa da medina.hindi – „indoeli~, xomeinis poeturi fsevdoni-

mi. warmoSobiT igi adre iranidan indoeTSi gadax-vewili, xolo Semdeg isev iranSi Camobrunebulisparselebis Camomavali iyo.

Targmna magali Toduam

Page 16: literaturuli gazeTi - NPLGdspace.nplg.gov.ge/.../112463/1/Literaturuli_Gazeti... · plutarqe ambobs, rom tigran did-Tan brZolaSi lukulusi yvelaze did imeds samoci wlis meomrebze amyareb-da.

16 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi

gamodis saqarTvelos kulturisa da ZeglTa

dacvis saministros finansuri mxardaWeriT

literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTitel.: 2292196; mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: [email protected]

redaqtori irakli javaxaZeredaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili

Jurnalistebi xaTuna alxaziSvili, nana kobaiZe, Tamar Juruli

recenzia 13 - 26 aprili 2012

vTqvi... da mere ukve dasawyisSive vico-di dasasruli. simamace movikribe, ga-davwyvite, mimeRo da gameRo. megona,amiT cotaTi mainc Sevcvlidi dasas-ruls. dasasrulsac xom gaaCnia?

isev vwikwikebdi, magram tempiaSkarad ukve sxva iyo, mZime da Cqari. isbrakonierad ijda Cemi sulis napirze,gancdebi aqafebuli, dabinZurebulisiyvarulis zedapirze mkvdar Tevze-bad tivtivebdnen. saaTi gaCerda. mo-mavali, dasawyisSi rom gaCnda, siz-mariviT gaqra! darCa titveli awmyo.gaognebis zvirTebma Tavze gadamixuv-les. me davinaxe, rogor gacura napirzeCemma siamayem, gairinda da Casafrda.

Cemma jiutma imedma bolo, Semonax-uli, toti moWra. toti, romelzecvijeqi. is ki sxvis loginze ijda datruss ixdida, xolo manamde:

„Seuracxyofas mayeneb? mag maxinjimorfinistkas mimarT grZnobebirogor unda mqondes?”

bneloda. bardnida. yovel wamSiTiTqos asaks viZendi. Sors viRacissarkmeli ise Canda, rogorc imedisgananTebuli Tvali. mec avinTe. Cemi fiqriise darboda Rameze, rogorc ciyvixeze.

„ar aqvs mniSvneloba, adamiani an-droginonis STamomavalia Tu adam daevasi, sakuTar sqess etrfis Tu sapir-ispiros, erTmaneTisken ltolva gvax-asiaTebs da grZnobebic yvelas gviCn-deba. CvenSi dRes ori mcneba arsebobs:„namdvili siyvaruli~ da „gataceba~.

xanmokle urTierTobebisas adami-anebi ubralod erTmaneTs amowuravenxolme da TavianT gzebze mSvidad mid-ian. bevrjer gamigia, daSorebis meremivxvdi, rom ar miyvarda, andac, gata-ceba iyoo. sisulelea. is adamiani cx-ovrebis Tanamgzavrad misaRebi ar aR-moCnda da amitom ar datova wasvlismere sicariele. Cven xom gauazreblad,avtomaturad veZebT meore naxevrs...

me ki mgonia, rom „gataceba~ siy-varulis kninobiT-alersobiTi saxe-lia. gatacebuli adamiani mxolodgrZnobebiT Tu SeiZleba iyos gatace-buli da amitom, yovelTvis gulwrfe-lia. gulwrfeli grZnoba ki, sxva raSeiZleba iyos, Tu ara siyvaruli?

sul saaTiviT wikwikebs imedi... daTu vinmem is gagicruaT, nu ityviT, armyvarebiao. piriqiT, Tqven ise ZliergiyvardaT, rom Tavic ki moityueT. si-marTle xom yovelTvis da yvelaSi cic-inaTelasaviT cimcimebs”.

saxlTan mivediT. davemSvidobe bi-Zebs da sadarbazosken gavtrialdi,rom adgilze gaviyine. is galurjebu-li idga, damnaSave TvalebiT miyureb-da da ZagZagebda.

doliviT daukra gulze vnebebma.gonebaSi wamierad gairbina masTan

gatarebulma samma mware weliwadma.misma galurjebulma tuCebma Cems

sulSi TvalebiviT Caixeda da iqauro-ba aaTrTola.

1. mucelSi peplebs rom gauSvebs sa-farfatod, qveynierebas ucxo ferebiTrom SeRebavs, lekvs loyaze rom miix-utebs, bavSvis tkivilze dards sxeul-Si ise rom daagubebs, rogorc auzSiwyals _ es gulia.

2. makrateli namian vardebs sinanu-lis gareSe rom Wris, iseve rogorcwamozrdil frCxilebs, moxarSuldedals, carciT moxazul naWers,xolo fantazias ZravasaviT aaTuxTux-ebs _ es gonebaa...

3. Tvali totidan adre momwydarmwvane foTols da misi miwaze daSvebissevdianad gawelil wams rom Sexedavs,xolo Svlis TvalebSi danaxuli uRonosevda sikvdils anatrebinebs, sxvisiumweo sibere rom Seawuxebs _ es sulia,romelic im wams TrTolvas iwyebs.

meorem gaimarjva.magram me?..

rusa amirejibi

tkivilidasasruli

kurTxeul iyos igi marjvena„mzis dabneleba~ rom dagviwera,da mogvaCvena viTa sarkeSiCveni codvani da bediswera.

ase mTavrdeba leqsi, romelicilia WavWavaZem zurab antonovis xs-ovnas uZRvna 1902 wels. ufro adre,1893 wels „iveriis~ meCvidmete nomer-Si dabeWda ivane kereseliZis mogone-ba zurab antonovze. kereseliZes igidauweria anton furcelaZis TxovniT.

„Zmao anton! — mimarTavda mogo-nebis avtori megobars, — ai, samocdasams weliwadSi gadavdeqi... da es mak-virvebs, rom aqamdis aravis aRuZravskiTxva, Tu vin iyo zurab antonovi dara samsaxuri gauwia Cvens literatu-ras im netarxsenebulma...~

xolo 1927 wels Tavis cnobil „wer-ilebSi qarTul literaturaze~ kvlavpativiscemiT moixsenia zurab an-tonovi. ilia werda: „...misganve [gior-gi erisTavisgan] frTaasxmulma an-tonovma, raki igrZno, rom me Cemi sak-uTari frTebi masxiao, Tavis ostatsgaaswro, mis viwro moedans RobeebiSors gaudga, sarbieli gaudida da eg-

zraxvac da es isea mowodebuli, romarsadaa odnavi gadaWarbebac ki. vTq-vaT, iliasa da elizbar erisTavissaubarSi sul rom ar iyos saqarTve-los bedze wuxili, namdvilobis STa-beWdilebas aRar datovebs, magramodnav met xansac rom grZeldebodeses Tema, ukve gadaxveva iqneba mTavarixazidan (mkvlelobis gamoZieba) damkiTxvels Tu ar moawyens, mis inter-ess mainc sagrZnoblad Seanelebs. asea,am principiT agebuli yoveli moqmede-ba. yvela personaJi — istoriulic dagamogonilic, maTi yvela fraza da av-toris yvela remarka, ase vTqvaT, „Ta-vis adgilas zis~. „gayrisa~ da „mzis da-bnelebis~ scenebi enacvleba tragiku-li gardacvalebis gamoZiebas da kon-trastuli foni Tavis saTqmels xSir-ad sagangebo axsna-ganmartebis gare-Sec ambobs.

srulyofileba piesisa gasakvirisulac ar aris, imitom, rom batonirostomi mxatvrul-dokumenturi ro-manebis (mTeli ciklis) aRiarebuliavtoria da misgan, bunebrivia, mkiTx-veli moelis kidec mxatvrulobisa dadokumenturobis iseT harmoniul SeT-anxmebas, rogoric am piesaSia. xolorac Seexeba rostom CxeiZis, rogorcdramaturgis, interess, esec gamoikve-Ta ukve gamoqveynebuli ori dramiT.erTi dauwereli piesis gamo sevdasgvaziarebs, meore dakarguli piesistragediaze mogviTxrobs. TiTqoserTmaneTis gagrZelebad CaeTqvas mw-erals, radgan orive kacis, adamianis,pirovnebis, Semoqmedis bedze dafiq-rebaa yvelanair (tiranul Tu demo-kratiul...) saxelmwifoSi.

axla minda vikiTxo, aucilebeliaTu ara piesisTvis sasiyvarulo in-triga? ritorikuli SekiTxvaa. magramdeteqtivsac Tu daamSvenebs aseTiscenebi? aranakleb ritorikuli kiTx-va gamomivida. daamSvenebs ki ara,mkiTxvelis goneba cnobierad Tu qvec-nobierad elis, eZebs nebismier mx-atvrul nawarmoebSi sasiyvarulourTierTobebs. da ai, am deteqtiurpiesaSic gamoCndeba qali, iliasmeuRle, olRa guramiSvili. riT darogor aris olRa dakavSirebuligamoZiebasTan? arc arafriT. olRa,rogorc unda gagikvirdeT, eWvianobsmudam mouclel, raRac fiqrebSi Caf-lul, misTvis ucnauri da saidumlosaqmiT dakavebul qmarze. arada,duSeTidan axalCamosuli axalgazr-da kaci, saca samarTalia, ki undaiclides imisTvis, rom meuRles yura-dReba miaqcios... olRas personaJadSemoyvanam lamis gansazRvra piesis mx-atvruloba, misi sanaxaobrioba. es saxeda masTan dakavSirebuli scenebi im-denad damajerebelia, cocxalia, romkacs eWvi Seepareba, baton rostomsmarTla xom ar ucxovria me-19 sauku-neSi da msgavsi epizodebi ilias cxo-vrebidan TviTon xom ar unaxavs?

***gamoZieba dasrulebulia. ilia

WavWavaZem da rostom CxeiZem daadg-ines, rom axalgazrda, warmatebulidramaturgi xelisuflebam moiSoraTavidan misi piradi mtris, mironamirovis saSualebiT. ki, magram, ra-tom, ra mizezi hqonda xelisuflebaszurab antonovis mosaklavad?

pataraobidanve niWierebiT gamor-Ceuli bavSvi mamam ori klasis Semdegskolidan gamoiyvana da ganaTlebisgareSe datova. giorgi erisTavma daqarTulma Teatrma apovnines zurabantonovs Tavisi mowodeba. man malemiaRwia warmatebasa da aRiarebas,rogorc dramaturgma. mweralma axa-li TemebiT gaamdidra qarTuli dra-maturgia, mayurebelTa Soris didipopularoba moipova. giorgi erisTa-vis Tbilisidan wasvlis Semdeg saTa-veSi Caudga qarTul Teatralur dassda kidec SeZlebda mis mtkice niadag-ze damkvidrebas, rom ara... ruseTisxelisufleba, romelic ebrZoda yove-live qarTuls, gasagebia, mowonebiT arSexvdeboda qarTuli Teatris — cxo-vrebis am namdvili sarkis — mudmivadSenarCunebasa da ganmtkicebas. gior-gi erisTavis merec Teatraluri cxo-vrebis imave siRrmiTa da intensivo-biT gagrZeleba Tavzardamcemi iqne-boda rusi moxeleebisaTvis. zurab an-tonovis saxelis zrdas sakuTar nawa-rmoebTa wignebad gamocemac uwyobdaxels. misi „mzis dabneleba saqar-TveloSi~ axlac idgmeba scenaze damniSvnelobas ar kargavs, Torem Tavisdroze xom erTi yvelaze sainteresosanaxaoba iyo. da Tuki Tavisi piesebiTxalxis gamofxizlebas, qarTuli kul-turis ganviTarebas, literaturiswinsvlas, simarTlis Tqmasa da sabol-ood, momavali saxelmwifos mSeneblo-bas uwyobda xels, xelisuflebas aba raunda eqna, ar CamoeSorebina gzidan?sakmarisi mizezi ar iyo mis mosakla-vad?

aq uneburad maxsendeba rostomCxeiZis SesaniSnavi esei uiliam batlerieitsis Sesaxeb. TiTqos TvalnaTlivvxedav kolau nadiraZis dabneul sax-es da Camesmis misi ramdenjerme game-orebuli gulubryvilo SekiTxva, didirlandiel poets rom exeba: — mokl-es? — mokles xom? ...marTlac, gasakvi-ri araa, rogor ar mokles? cota mi-zezi hqondaT Tu?

aq ki, CvenSi kargad SeniSnes Tavis-ufali suli, gansxvavebuli azrovne-ba, mtkice xasiaTi da sxva „saSiSi~ Tvis-ebebi da, aba, ra eqnaT, ar moeklaT?

magram am piesam („Cemi gza Cemi akl-dama~) kidev erTxel daadastura, romaraferia mzis qveS dafaruli, romel-ic ar gacxaddes.

nino vaxania

araferia mzis qveS dafaruli...(zurab antonovis mkvlelobis gaxsna)

reT wodebuli mdabio xalxis yofa-cxovreba, av-kargianoba, misi zne-Cve-uleba cotad Tu bevrad dagvanaxva.misi „mzis dabneleba~, „xevsurTa qor-wili~, Tu yovel amis sruli suraTi araris, mwerlobis am mxriv mimarTuleb-is magaliTi xom aris da aris~.

bedisweram ase gansazRvra, rom mo-Rvaweobis dawyebidan sul raRac oTxweliwadSi unda gamoscloda axal-gazrda, imedis momcemi zurab anto-novi literaturul da Teatralurasparezs da saerTod, cxovrebasac.

1876 wels gamoica zurab antono-vis TxzulebaTa krebuli, romelsacmwerlis Zmis, grigol antonovis wina-sityvaoba axlavs. wignidan ar Cans, vinarian gamomcemelni, magram, vfiqrob,Zalian ar SevcdebiT, Tu erT-erT ga-momcemlad (Tu Taosnad ara) avtorisniWis Tayvanismcemel ilia WavWavaZesvigulvebT.

nuTu ilias SeumCneveli darCebo-da, rom axalgazrda dramaturgi me-tad saeWvo viTarebaSi gardaicvala?ra saTqmelia! nuTu ilia ar ecdebodagamokvlevas — marTla ubedurmaSemTxvevam imsxverpla Tu mokles daqveyanas Tvali aubes? ra safiqrebe-lia! metismetad TeTri ZafiT iyo na-keri mosalodneli gacofebis versia.maS vis unda daedgina simarTle, eWv-Seuvali mtkicebulebebiT vis unda da-esabuTebina usulgulo xelisufleb-is danaSauli? vis, vis da, ra Tqma unda,ilia WavWavaZes — iurists, Jurnal-ists, mwerals, eris mamas. es iseTi aq-siomaa...

cxadia, ilia gamoikvlevda, qvas ga-xeTqavda, yvelas monaxavda, visac kiodnavi nacnoboba mainc hqonda zurabantonovTan, cocxlebs yvelafers ga-mohkiTxavda, gardacvlilTa gulis-Tqmas TviTon mixvdeboda, Tavis uc-domel intuiciasac daeyrdnoboda daaucileblad moixelTebda da gamoaaS-karavebda saguldagulod dafarul-dagmanul borotebas. aki araferiamzis qveS dafaruli, rom ar gacxad-des. swored ase iqneboda da arafris-didebiT sxvagvarad. magram ilias naw-erebSi rom arsad araferi gvxvdebagamoZiebaze mimaniSnebelic ki? nuTugamorCa? iqneb ver moicala? iqneb...

Tumca, ara.rostom CxeiZem Tavisi piesiT _

„Cemi gza Cemi akldama~ _ ucilobelsinamdviled warmoaCina: ilia Wav-WavaZe zurab antonovis mkvlelobisgamomZieblad. mwerlis es warmosaxvaaraerTgzis Sefasda, rogorc bed-nieri migneba. ukeTesad verc gansazR-vrav — bednieri migneba, RvTiurimadliT ganaTebuli STagoneba, rome-

lic amave dros epoqis, dokumentebisRrma codnasa da skrupulozur anal-izs emyareba.

es ormoqmedebiani piesa Sinaarso-brivadac da emociuradac imdenadsavsea, isea dayursuli, rom mkiTxv-els, ase vTqvaT, fiqris gaqcevis nebasar aZlevs, mTlianad Tavis samyaroSiiTrevs da qmnis ukve scenaze ganxo-cielebulis efeqts. imis Tqma minda,rom mkiTxveli „xedavs~ ilia WavWavaZ-es, elizbar erisTavs, olRa guramiS-vils, miron amirovsa da sxva person-aJebs. esmis maTi xma, aserigad gansx-vavebuli erTmaneTisgan: zurab an-tonovis ganwiruli yvirili xom aramogvdis da ara mexsierebidan... iliasxma ise kargadaa „daxatuli~, rom niu-ansobriv sxvaobasac vgrZnobT. sxvaaigi olRasTan saubrisas, sxvanairiaelizbar erisTavTan Sexvedrisas dasul sxvaa miron amirovTan.

avtors Txroba erT logikur Zafzeausxams, ise, rom epoqis suraTic naT-lad Cans, mamuliSvilTa moRvaweobisazri da mizanic, maTi kerZo cxovre-bac, xelisuflebis ganwyobac, masTandaaxloebuli pirebis xasiaTi da gan-