Linguaxe científica

37
Linguaxe científica Comunicar Servizo de Normalización Lingüística Manuel Bermúdez

Transcript of Linguaxe científica

Page 1: Linguaxe científica

Linguaxe científicaComunicar

Servizo de Normalización Lingüística

Manuel Bermúdez

Page 2: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

2pá

x

Parágrafo ideal

unidade de discurso en texto escrito que expresa

unha ideaEntre 5 e 8

Page 3: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

3pá

x

Lexibilidade alta• palabras curtas e básicas

• frases curtas

• linguaxe concreta

• presenza de repeticións

e marcadores textuais

• situación lóxica do verbo

• variación tipográfica:

cifras, negras, cursivas

Page 4: Linguaxe científica

A palabra dialecto é un termo de uso diario e significa variedade lingüística utilizada nunha rexión determinada ou por unha clase social determinada. Os lingüistas a miúdo dan a distinción entre dialectos rexionais e dialectos sociais. En teoría estes dous tipos de dialectos son distintos , *pero en Gran Bretaña as dimensións rexionais e sociais están relacionadas. En poucas palabras, canto máis se ascende na escala social, menos variación rexional se atopa na fala. Así, individuos educados da clase media alta de toda a illa falan máis ou menos da mesma forma, con moi poucas diferenzas de pronuncia. Pero os traballadores agrícolas de Devon e Aberdeen, por poñer un exemplo, é posible que teñan considerables problemas para se entender. [Strubbs, 1976]

DIALECTO

Page 5: Linguaxe científica

A palabra dialecto é un termo de uso diario e significa variedade lingüística utilizada nunha rexión determinada ou por unha clase social determinada. Os lingüistas a miúdo dan a distinción entre dialectos rexionais e dialectos sociais. En teoría estes dous tipos de dialectos son distintos , *pero en Gran Bretaña as dimensións rexionais e sociais están relacionadas. En poucas palabras, canto máis se ascende na escala social, menos variación rexional se atopa na fala. Así, individuos educados da clase media alta de toda a illa falan máis ou menos da mesma forma, con moi poucas diferenzas de pronuncia. Pero os traballadores agrícolas de Devon e Aberdeen, por poñer un exemplo, é posible que teñan considerables problemas para se entender. [Strubbs, 1976]

6 Oracións

19 palabras de media

2,20 sílabas por palabra

Palabras persoais: os lingüistas, os individuos educados, os traballadores agrícolas

Puntuación forte: 6 puntos

Terminoloxía específica: variedade lingüística

Page 6: Linguaxe científica

Dialecto m. LING. Cada unha das modalidades que presenta unha lingua nas diversas rexións do seu dominio, delimitadas por varias isoglosas, os falantes dunha de cuxas modalidades non teñen moitas dificultades de comprensión cos falantes das outras, aínda que teñen conciencia de certas diferenzas entre elas. No mundo grego, o termo dialecto significaba “conversación”, “discusión” ou “fala local”. Ademais deste concepto horizontal de dialecto existe outro vertical, o do dialecto social ou sistema lingüístico dun grupo social determinado, de particularidades sobre todo léxicas, sexa cunha finalidade esotérica (facinerosos, etc.) ou tamén formando parte dunha lingua técnica ou de grupo. [GEC]

DIALECTO

Page 7: Linguaxe científica

Dialecto m. LING. Cada unha das modalidades que presenta unha lingua nas diversas rexións do seu dominio, delimitadas por varias isoglosas, os falantes dunha de cuxas modalidades non teñen moitas dificultades de comprensión cos falantes das outras, aínda que teñen conciencia de certas diferenzas entre elas. No mundo grego, o termo dialecto significaba “conversación”, “discusión” ou “fala local”. Ademais deste concepto horizontal de dialecto existe outro vertical, o do dialecto social ou sistema lingüístico dun grupo social determinado, de particularidades sobre todo léxicas, sexa cunha finalidade esotérica (facinerosos, etc.) ou tamén formando parte dunha lingua técnica ou de grupo. [GEC]

2 Oracións

48 palabras de media

1,5 sílabas por palabra

Palabras persoais:os falantes

Puntuación forte: 2 puntos

Terminoloxía específica: modalidade, isoglosas, dialecto, concepto horizontal, vertical, sistema lingüístico, lingua técnica

Page 8: Linguaxe científica

6 Oracións

19 palabras de media

2,20 sílabas por palabra

Palabras persoais:- os lingüistas- os individuos educados- os traballadores agrícolas

Puntuación forte: 6 puntos

Terminoloxía específica: - variedade lingüística

2 Oracións

48 palabras de media

1,5 sílabas por palabra

Palabras persoais:- os falantes

Puntuación forte: 2 puntos

Terminoloxía específica:- modalidade- isoglosas- dialecto- concepto horizontal- concepto vertical- sistema lingüístico,- lingua técnica

Alta lexibilidade Baixa lexibilidade

Page 9: Linguaxe científica

René Descartes

Paul Valery George Simenon

Marcel Proust

Gustav Flaubert

Jean Giono

Page 10: Linguaxe científica

Escritores lingua francesa

Autor Palabras/frase

George Simenon 15

Jean Giono 15

Gustave Flauvert 18

Paul Valéry 22

Marcel Proust 38

René Descartes 74

Richaudeau (1992)

1903-1989

1895-1970

1821-1880

1871-1945

1871-1922

1596-1650

Page 11: Linguaxe científica

Escritores francés

Autor Palabras/frase

George Simenon 15

Jean Giono 15

Gustave Flauvert 18

Paul Valéry 22

Marcel Proust 38

René Descartes 74

Novelas inglesas

período Palabras/frase

1740-1790 41

1800-1859 29

1860-1919 25

1920-1979 15

Richaudeau (1992)

Page 12: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

12pá

x

Estilo plano

• Propio do mundo anglosaxón• Concepto de democracia: o cidadán ten

que comunicarse• Usa a linguaxe apropiada para o lector• O deseño racional• Pódese entender a primeira vez que se le• Cumpre os requisitos legais

Page 13: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

13pá

x

Estilo planoNon obstante, e informándose previamente o interesado da

posibilidade de solicitar o anticipo a conta da pensión que lle

fora recoñecida no seu momento, de acordo co que dispón o

artigo 47 da Lei 31/1990, de 27 de decembro, o citado

funcionario desexa acollerse a este dereito, cubrindo e asinando

o modelo CPA/2 que se xunta…

O funcionario acóllese ao dereito de solicitar un anticipo a conta da pensión que se lle recoñeza no seu momento, de acordo co artigo 47 da Lei 31/1990, de 27 de decembro. Para exercelo, cubriu e asinou o modelo CPA/2 que se xunta

Page 14: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

14pá

x

Estilo plano: deixa actuar

Difundíronse varios ruxe-ruxe sobre os

príncipes a través da prensa italiana

A prensa italiana difundiu varios ruxe-ruxe sobre os príncipes nos últimos meses

Page 15: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

15pá

x

Estilo plano: + verbos

No caso dunha excesiva preocupación dos estudantes pola

gramática pode ser útil o coñecemento das técnicas de

xeración de ideas e a reflexión sobre os defectos cometidos

durante a escritura

Se os estudantes se preocupan excesivamente pola gramática pode ser útil que coñezan as técnicas para xeraren ideas e reflexionen sobre os defectos que comenten mentres escriben

31 palabras

11 substantivos

1 verbos

27 palabras

5 substantivos

7 verbos

Page 16: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

16pá

x

Estilo plano: sen negacións

Ignoraba que os caixeiros automáticos

non daban billetes de 500 €

Cría que os caixeiros automáticos daban billetes de 500 €

Page 17: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

17pá

x

Estilo plano: voz activa

O níquel foi metido nun líquido que...

Metemos o níquel nun líquido

Page 18: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

18pá

x

DIVULGAR O obxectivo

IDEASPARAESCRIBIR CIENCIA

Page 19: Linguaxe científica

Contido

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

19pá

x

• Introdución

• Características

Ordenada

Adecuada

Concisa e coherente

Inequívoca

• Conclusión

Page 20: Linguaxe científica

adaptación aos novos formatos

Page 21: Linguaxe científica

adaptación aos novos formatosadaptación ás novas realidades

Page 22: Linguaxe científica

Esta conclusión vale tanto para un executivo como para unha ama de casa.

Page 23: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

23pá

x

Non simplificando Transmitindo mellor

E. Coli E. Coli

Page 24: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

24pá

x

ComunicaciónPrema na icona para engadir unha imaxe

• Falta de tradición

• Está mal visto

• Labor fastidioso

Page 25: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

25pá

x

Comunicación

Dedícase pouco esforzo na “divulgación”

Page 26: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

26pá

x

Ordenada

• As palabras na frase

• As frases no parágrafo

• …

• Os capítulos na obra

123 41I

IIIIIV

a bc d

Page 27: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

27pá

x

Ordenada

Controlando a sintaxeO paciente sentiu unha dor no estómago que desapareceu

gradualmente.

Que desapareceu?

a. O estómago

b. Unha dor

Page 28: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

28pá

x

Concisa

• Linguaxe medida e limitadaAs mostraxes rexistradas foron en total de 24 e realizáronse pola noite.

Fixéronse 24 mostraxes pola noite.

As observacións con respecto ás condicións de temperatura e humidade en cada provincia estudada permítennos establecer, dunha maneira xeral, que estas non presentaron grandes variacións.

A temperatura e a humidade non variaron notoriamente nas localidades estudadas

Page 29: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

29pá

x

Concisa

• Sen redundancias

No intestino habitan dúas especies diferentes de Salmonella.

No intestino habitan dúas especies de Salmonella.

Page 30: Linguaxe científica

As carrachas distribuíronse mellor nesa situación.

O propósito do estudo foi determinar a fauna parasitaria do tracto dixestivo dos cans.

Estanse facendo unha serie de estudos con diferentes animais.

Page 31: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

31pá

x

Precisa

• Evitando vaguidadesAs carrachas distribuíronse mellor

O propósito do estudo foi determinar a fauna parasitaria do

tracto dixestivo dos cans

Estanse facendo unha serie de estudos con diferentes

animais

Page 32: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

32pá

x

Precisa• Evitando vaguidades

As carrachas distribuíronse máis rapidamente

(uniformemente, segundo se esperaba…).

O propósito do estudo foi identificar (describir,

cuantificar…) a fauna parasitaria do tracto dixestivo

dos cans.

Estanse facendo estudos epidemiolóxicos con cans,

gatos e galiñas.

Page 33: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

33pá

x

Precisa

• Evitando metáforas Á luz do anterior Polo tanto

Na xeneralidade dos casos Case sempre

No transcurso de Durante

Coñecemos insuficientemente Non sabemos

Page 34: Linguaxe científica

U n i v e r s i d a d e d e S a n t i a g o d e C o m p o s t e l a

34pá

x

Non rebuscada

• Limitando os latinismos

A posteriori DespuésA priori AntesAd libitum A voluntad, LibrementeDe facto De hechoEx situ Fuera de lugarIn situ En el lugarIn vivo En el organismo vivoIn Vitro En el laboratorioIn toto TotalmenteSensu lato En el sentido amplio… …

Page 35: Linguaxe científica

New Clues From an Old SkullBy Ann GibbonsScienceNOW Daily News

All living humans can trace their ancestry to Africans, who began settling the rest of the world sometime in the past 100,000 years. But precisely when the exodus took place has been a matter of sharp debate. Now, a study that provides a new date for an old skull offers fresh clues to when modern humans left Africa and where they went.

Geneticists and paleoanthropologists disagree about whether the ancestors of modern humans began to leave Africa as early as 100,000 years ago or as recently as 50,000 years ago. Although several recent genetic studies have supported a late exodus, fossil evidence has furnished few clues to the timing. Paleontologists have not found any fossils from the crucial period from the most likely source--sub-Saharan Africa.

It seems that they just had to take a closer look at a stunning skull that's been sitting on a South African museum shelf for more than 50 years. A team of international researchers led by paleoanthropologist Frederick Grine, of Stony Brook University in New York re-analyzed this skull, discovered in 1952 in a dry river bed near Hofmeyr, South Africa. Its age and identity had remained mysterious, because initial attempts to date it failed. Some researchers thought it could be less than 10,000 years old.

Page 36: Linguaxe científica

All living humans can trace their ancestry to Africans, who began settling the rest of the world sometime in the past 100,000 years. But precisely when the exodus took place has been a matter of sharp debate. Now, a study that provides a new date for an old skull offers fresh clues to when modern humans left Africa and where they went.

All living humans can trace their ancestry to Africans, who began settling the rest of the world sometime in the past 100,000 years.

But precisely when the exodus took place has been a matter of sharp debate.

Now, a study that provides a new date for an old skull offers fresh clues to when modern humans left Africa and where they went.

23

14

26

1º parágrafo

Page 37: Linguaxe científica

obxectivoCOMUNICARcientífico