LÍFFRÆÐIEmilía, Andrea, Rannveig og

Ásdís

RISAEÐLUR

RISAEÐLUR Fyrstu risaeðlurnar fóru að dreifa sér um

heiminn þegar Tríastímabilinu lauk. Þá komu fram tvær ættir annars vegar Prosauropods og hins vegar Theropods og voru þetta fimm tegundir.

Tvær af þeim voru jurtaætur og hinar þrjár kjötætur.

Fuglar nútímans eru taldir vera beinir afkomendur af risaeðlum

VIÐ ÆTLUM AÐ TALA UM..

Þorseðlubræður Skolleðlur Kolleðlur Klóeðlur Grameðlur Kjálkeðlur Skolteðlur

ÞÓRSEÐLUBRÓÐIR Þórseðlubróðir var risa jurtaæta, allt að

25 m á lengd og 17 m á hæð og vóg allt að 90 tonn. .

En þrátt fyrir stærð sína er talið að hún hafi náð allt að 25 km hraða á klst.

Talið er að Þórseðlubróðir hafi lifað á risafurum og köngulpálmum. Þórseðlubróðir dreifðist um Afríku og N-Ameríku á seinni hluta

Júratímabilsins.

SKOLLEÐLA Skolleðlan var ein skelfilegasta kjötætan

sem uppi var á seinni hluta júratímabilsins.

Þrítæðir framfætur með beittum klónum gátu haldið bráðinni fastri meðan beittar tennurnar drápu hana.

Vegna stærðar hennar var hún aldrei snör i snúningum. 

KOLLEÐLAN Kolleðlurnar voru með sterkar og langar

fætur sem gerðu það að verkum að þær áttu auðvelt með að ferðast langar leiðir í leit að skjóli, mat og vatni.

Þær höfðu tvo kamba á höfðinu sem þær notaðu til að berjast gegn óvinum.

Þess vegna áttu þær létt með að vera í eyðimörkum og jafnvel elta uppi bráð þó heitt væri í veðri.

KLÓEÐLAN Hún hafði stórar hvassar klær á

nokkrum tám til að drepa bráð sína. Klóeðlan þótti merkilegur vegna þess að

hann var elstur sigðfættra eðla sem nefndar hafa verið spretteðlur og vegna þess að hann var náskyldur fuglum

GRAMEÐLA Grameðlan er þekktust á Íslandi. Hún gat orðið allt að 7 metra há, 14

metra löng og nokkur tonn a þyngt. Hún er kjötæta og lifir þess vegna á dýrum og hræum.

KJÁLKEÐLA Kjálkaeðlan var smávaxin ekki hærri en

2 m og var 3 m á lengd. Kjálkaeðlan gekk á afturfótunum og var

frekar snögg í hreyfingum. Hún notaði framhandleggina sem höfðu

beittar klær til að halda bráðinni kyrri meðan hún drap hana. Kjálkaeðlan lifði á skriðdýrum og smá

eðlum.

SKOLTEÐLA Skolteðlan var svipað stór og úlfur, og

gat orðið allt að 2 metrar á lengd. Sagt er að skolteðlan hafi líklega verið

með heitt blóð eins og spendýr. Skolteðlan var kjötæta og hún lifði á minni eðlum og hugsanlega á hræjum.

ÞEKKTUSTU ÁSTÆÐUR VEGNA DAUÐA RISAEÐLUM Loftsteinskenningin: Samkvæmt henni

átti stór loftsteinn að hafa rekist á jörðina og eytt út risaeðlunum.

Veðurfarskenningin og Sjúkdómskenningin: Sumir sérfræðingar halda því fram að risaeðlurnar hafi dáið út vegna loftslagsbreytingum, of miklum hita eða of miklum kulda.

Eiturplöntukenningin: Samkvæmt henni telja sérfræðingar að það hafi komið ný tegund af blómplöntum sem voru eitruð fyrir risaeðlur .

TAKK FYRIR

OKKUR