Late Keizertijd Christendom
description
Transcript of Late Keizertijd Christendom
![Page 1: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/1.jpg)
Goede Keizers, Slechte KeizersDe tijd van de Republiek is voorbij
Late KeizertijdChristendom
![Page 2: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/2.jpg)
Schrijf je gegevens op! Naam, studentnummer, werkgroep
Lees het tentamen doorPlan de benodigde tijdLees de vragen goedLet op spellingGeef duidelijk en uitgebreid antwoordMening mét argumentenJaartallen!!! Bij benadering dan decennia
Donderdag 19u tentamen training van de UHSK aanmelden: [email protected] (nog maar een paar plaatsen)
TENTAMEN 6 dagen!!!
![Page 3: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/3.jpg)
VandaagKorte uitleg A-
vragenReader vragenThematische aanpak
Rest readerBehandelen
nagekeken opdracht
PlanningMorgen
![Page 4: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/4.jpg)
De keizers van de eerste drie eeuwenJulisch-Claudische huis: 27 v.C. – 68 n.C.
Augustus – Tiberius – Caligula – Claudius - NeroVierkeizerjaar: 68-69
Galba – Otho – Vitellius – VespasianusFlavische huis: 69-96
Vespasianus – Titus - DomitianusAdoptiefkeizers: 96-192
Nerva – Trajanus – Hadrianus – Antoninus Pius – Marcus Aurelius – Commodus
Severische dynastie: 192-235Septimius Severus – Caracalla – Alexander Severus
Soldatenkeizers: 235-284Diocletianus (Tetrarchie): 284-305
![Page 5: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/5.jpg)
Externe problemenVerhoogde druk op de rijksgrenzen in het
noordwestenGermaanse stammen zorgden voor onrust in de
noordwestelijke provinciesGrote gebieden geplunderd en verwoestIn 170 na Chr. dringen Germanen door tot in Italië
Ook verhoogde druk op de grenzen in het oostenParthische rijk werd opgeslokt door het Nieuw-
Perzische rijk der Sassaniden (226-640 na Chr.)De Sassaniden wilden het oude rijk van Cyrus herstellen
en bedreigden daarbij vele oostelijke Romeinse provincies
![Page 6: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/7.jpg)
Interne problemenLegers konden externe druk niet aanRomeins burgerrecht was niet meer exclusiefGebrek aan militaire ervaring onder de
legerofficierenLegerkampen waren sterk geregionaliseerdRijk was niet meer berekend op hoge uitgaven voor
defensieBelastingstelsel onvoldoendeWaarde van de munt daalde
![Page 8: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/8.jpg)
Keizer GallienusEén van de soldatenkeizersRegeerde van 253-268 na
Chr.Hervormingen:
260: Senatoren waren voortaan uitgesloten van het bekleden van officiersposten
Zone-verdediging in de diepte
Rond 255: Overschakeling op mobiele troepen
“Generale staf”
![Page 9: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/9.jpg)
Crisis van de derde eeuw
![Page 10: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/11.jpg)
Keizer DiocletianusRegeerde van 284-305
na Chr.Maakte einde aan de
‘crisis van de derde eeuw’
Probeerde herhaling te voorkomen door aantal hervormingen
![Page 12: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/12.jpg)
ProblemenMilitaire problemenFinanciele problemenDynastieke problemenChristendom
![Page 13: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/13.jpg)
Hervormingen van DiocletianusBestuur
Instelling tetrarchieVerdubbeling aantal
provinciesUitbreiding en
professionalisering van het ‘ambtenarenapparaat’
Senaat verloor bevoorrechte positie
![Page 14: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/14.jpg)
Diocesen in 395
![Page 15: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/16.jpg)
Hervormingen van DiocletianusBestuur
Instelling tetrarchie Verdubbeling aantal
provincies Uitbreiding en
professionalisering van het ‘ambtenarenapparaat’
Senaat verloor bevoorrechte positie
Militair Toename aantal soldaten Formatie mobiele legers Fortenbouw langs grenzen Verbetering infrastructuur
![Page 17: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/17.jpg)
Hervormingen: VervolgPresentatie keizerschap
Verheven keizer (dominus). Afstand tussen keizer en onderdanen
FinancieelHervorming belastingstelsel
ChristendomGrote christenvervolging 303 na Chr.
![Page 18: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/18.jpg)
Keizer ConstantijnRegeerde van 306-337 na Chr.Bekend om zijn bekering tot het christendom en het
bevoordelen van de christenen
![Page 19: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/19.jpg)
Hervormingen van ConstantijnNieuwe hoofdstad, nl. ConstantinopelSenatoren kregen weer een belangrijke plaats in het rijksbestuurNieuwe mobiele legereenheden, bestaande uit barbarenOpkomst GermanenUitbreiding bureaucratie en hofhoudingOpvoering militaire budget Instelling nieuwe belastingen en verhoging oude belastingen322: Versterking van greep van grootgrondbezitters op hun
pachtersStabilisatie muntwezen d.m.v. de solidusOntkoppeling van militaire en civiele posten, bijv. de
praetoriaanse prefect wordt een civiele functieToestaan christendom
![Page 20: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/20.jpg)
Christendom• Christendom was populair zowel onder de ontwortelde
stedelijke bevolking (gelijkheid) als onder de stedelijke elite (monotheïsme)
![Page 21: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/21.jpg)
ChristendomOvereenkomsten
Christenen erkenden net als de Joden slechts één god en verwierpen alle andere goden.
Net als enkele oosterse religies die in de keizertijd zich verbreidden (cultus van Isis en Osiris, Mithrascultus en de Cybelecultus) was het christendom niet aan steden of volkeren gebonden.
VerschillenMonotheisme (zowel overeenkomst als verschil)Nieuwe religie en dat is geen aanbeveling in de oudheid
![Page 22: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/22.jpg)
Verspreiding christendomWerk van apostelenMet name Paulus van Tarsus speelt een grote rol
N.B. Was eerst vervolger van christenen!Nadruk op geloof in de opstanding van Jezus na diens
dood
![Page 23: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/24.jpg)
Reactie op christendomReactie Romeinse overheersers:
Over het algemeen stonden de Romeinse regeerders tolerant tegenover vreemde godsdiensten. Ze eisten alleen dat Romeinse burgers bereid zouden zijn mee te offeren en te bidden tot de Romeinse staatsgoden en ze traden op tegen verstoringen van de openbare orde (bij bijv. Bacchusfeesten).
Voorbeelden van tolerantie: de mysterieculten (Isis en Osiris, Demeter), het jodendom, de Bacchuscultus, de verering van Mithras en de Cybelecultus.
![Page 25: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/25.jpg)
Reactie op christendomMinder tolerant tegenover het christendom.MonotheïsmeChristendom anders dan jodendom
Nieuwe religieIntrovert karakterEucharistie was kannibalismeBeschuldigingen van incest
![Page 26: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/26.jpg)
“the Jews, who were, so to speak, licensed atheists.”De Ste. Croix p. 240
“The Jews were a people which followed, the Christians a sect which deserted, the religion of their fathers.”
Quote Gibbon, zie De Ste. Croix p. 240
![Page 27: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/27.jpg)
Grootste probleem: Christenen weigerden mee te doen met de Romeinse keizercultus. Dit was onacceptabel.
Pogingen om christenen tot deelname te dwingen leidden eerder tot martelaarschappen dan tot
geloofsafval door christenen.
![Page 28: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/28.jpg)
Romeinse Rijk: Oost en westWesten:
Germaanse volken vestigen zich binnen de rijksgrenzenPlundering Rome in 410 door de VisigothenVestigen zich in zuidelijk GalliëAngelsaksen in Brittannië
Oosten:Dichter bevolkt, sterker geürbaniseerd en welvarenderConstantinopel werd het nieuwe RomeOnder Theodosius en Justianianus codificatie van het
Romeinse rechtNa Theodosius wordt het Rijk definitief opgesplitst
![Page 29: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: Late Keizertijd Christendom](https://reader036.fdocument.pub/reader036/viewer/2022062315/56816498550346895dd66ffc/html5/thumbnails/30.jpg)