larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш,...

8
Уз ва^тида огохлантириш, кутка риш ва ёрдам бериш асосий вазифамиздир! larvranpyB^JCG-SHiieinmib e-mail: [email protected] Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб чща бошлаган 2017 йил 19 октябрь № 42 (622) ХАЛК> ДАРДИ БИЛАН ЯШАШ, ХАЛКДА ХИЗМАТ КИЛИШ - ЭНГ АСОСИЙ ВАЗИФА Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 14-15 октябрь кунлари Хоразм вилоятида булди. Ташрифнинг биринчи куни Президентимиз кури- лиш ва ободонлаштириш борасида олиб борилаётган кенг куламли ишлар, эл-юртимиз равна°ига хизмат киладиган улкан лойщалар, туризм инфратузилмаси- ни ривожлантиришга °аратилган режалар билан та- нишди. Хоразм замини азалдан улут аллома ва мутафак- кирлари билан машкур. Уларнинг бугунги издошлари уз фидойи мекнати билан мамлакатимиз ривожига ул- кан кисса °ушмо°да. Вилоят тобора замонавий °иёфа касб этиб, янги уй-жойлар, саноат корхоналари, мукташам саройлар, равон йуллар, кенг майдон ва хиёбонлар, боь-роЕлар, таълим-тарбия, тиббиёт, маданият ва спорт маскан- лари барпо этилмокда, барча сокаларда улкан юту°- лар кулга киритилмокда. Президентимизнинг жорий йил январь ойида ви- лоятга ташрифи давомида берилган топширикдар иж- роси юзасидан янги лойщалар устида иш олиб борил- мокда. Натижада 2018-2019 йилларда Хоразм вилоятида умумий °иймати 716 миллион доллар булган 1 минг Узбекистон Республикаси Президентининг Кдрорларига асосан: Латифжонов Азизбек Рахимович Фавкулодда ва- зиятлар вазирининг Молия-и°тисод ва моддий- техник таъминот буйича уринбосари лавозимига; Кудратов Сокиб Убайдуллаевич Фавкулодда ва- зиятлар вазирининг Кадрлар ва шахсий таркиб билан ишлаш буйича уринбосари лавозимига та- йинландилар. ФВВ Матбуот хизмати ДОЛЗАРБ МАВЗУДА Жорий йилнинг 18 октябрь купи Узбекистон Миллий матбуот марказида Узбекистон Республикаси Фавку- лодда вазиятлар вазирлиги томонидан “Куз-°иш мавсу- мида юзага келиши мумкин булган фавкулодда вазият- лар, уларнинг олдини олиш буйича олиб борилаётган тадбирлар" мавзусида матбуот анжумани утказилди. Унда ФВВ бош°арма ва муста°ил хизматлари рак- барлари, масъул мутахассислари, ало°адор вазир- лик ва идоралар ходимлари, ОАВ вакиллари ишти- рок этдилар. Матбуот анжуманида ФВВ Радиацион, кимёвий ва биологик (бактериологик) мухрфаза бош°армаси бош- лиьи уринбосари подполковник З.Киличов “Куз-°иш мавсумида аколи уртасида ис газидан закарланиш камда каво-газ аралашмаси ча°наши билан боьли° фавку- лодда вазиятларнинг олдини олиш ма°садида профи- лактик тадбирларни кучайтириш” мавзусида, Тиббий- биологик мукофаза булими бошлиьи подполковник ААкматов “Республика фукароларининг °аровсиз кай- вонлардан жарокатланиши ва кутуриш касаллигининг олдини олиш буйича олиб борилаётган тадбирлар” мав- зусида, Республика Давлат Санитария-эпидемиология назорати маркази Ов°атланиш гигиенаси булими бош- лиьи К-Бо°иев “Республикада ботулизм касаллиги ва ов°атдан закарланиш колатларининг олдини олиш буйича курилаётган чора-тадбирлар” мавзусида маъ- (Давоми 2-бетда) 500 га я°ин лойщани амалга ошириш ва 16 минг иш урни яратишга мулжалланган дастур лойщаси ишлаб чи°илди. Ушбу лойикаларнинг °иймати 450 миллион доллар булган 478 таси ташаббускорларнинг уз маб- лаьлари ва тугридан-тугри хорижий инвестициялар кисобидан амалга оширилади. Давлатимиз ракбарининг бу лойикаларни янада та- комиллаштириш ва янги бос°ичга кутариш ма°сади- да 2018 йилни Хоразм вилоятида “Тадбиркорликни туб- дан ривожлантириш ва инвестициялар йили”, деб эълон °илиш таклифи кам тадбиркорликни ривожлан- тириш ва инвестицияларни жалб этишда муким °адам булади. Шу куни Урганч шакрида хал° депутатлари Хоразм вилояти Кенгашининг навбатдан таш°ари сессияси булиб утди. Унда Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев нутк сузлади. Сессияда ташкилий масала курилди. Президенти- миз тавсиясига кура, Хоразм вилояти кокими вазифа- сини ва°тинча бажариб келаётган Илгизар Собиров Хоразм вилояти кокими лавозимига тасдикданди. Ташрифнинг иккинчи куни давлатимиз ракбари Хоразм вилояти муси°али драма театрини бориб курди. Президентимизнинг жорий йил 31 майдаги “Мада- ният ва санъат сокасини янада ривожлантириш ва та- комиллаштиришга доир чора-тадбирлар тугрисида”ги °арорига мувофи°, сокани ривожлантириш, театрлар- нинг моддий-техник базасини замон талаблари асоси- да мустаккамлаш ишлари изчил давом эттирилмокда. Хоразм вилояти муси°али драма театри биноси 1975 йилда курилган. Шу кунларда театр биноси, жумла- дан, 572 томошабинга мулжалланган зал капитал таъ- мирланмокда. Ёритиш, иситиш ва совутиш тизимлари хорижий технологиялар асосида янгиланмокда. Театр сакна декорациялари ва конструкциялари, либослар, грим ва постижёр максулотлари, парда ва бош°а буюм- лар билан таъминланади. Давлатимиз ракбари театр мутасаддилари билан муло°отда театрнинг репертуари, ходимлар малакаси ва мекнат шароити билан кизикди. Ижодий жамоа фао- лиятини кенгайтириш, мазмун-мокиятини янада бойи- тиш буйича уз фикр-мулоказаларини билдирди. Театрни какикий маънавият учоьига айлантириш учун, аввало, яхши асарлар керак, деди давлатимиз ракбари. Хоразмнинг буюк тарихи бор. Улуь алломала- римиз, шу билан бирга, замонамиз какрамонлари ка°ида сакна асарлари яратиш зарур. (Давоми 2-бетда) АНЖУМАНИ ТАЙИНЛАНДИЛАР МАТБУОТ 2017 йилнинг 13 октябрь куни Узбекис- тон Миллий матбуот марказида Фавцулод- да вазиятлар вазирлиги томонидан “13 ок- тябрь — Халцаро табиий офатлар хавфини камайтириш куни”га батшлаб “Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 1 июн- даги “Фавкулодда вазиятларнинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш тизими самара- дорлигини тубдан ошириш чора-тадбирлари туврисида”ги ПФ-5066-сонли Фармони иж- росини таъминлаш борасида олиб борилаёт- ган тадбирлар” мавзусида матбуот анжу- мани утказилди. Анжуманни утказишдан ма°сад аколи ва кудудаарни табиий ва техноген хусусиятли фав- кулодда вазиятлардан мукофаза килиш, шу- нингдек, Президентимизнинг 2017 йил 1 июн- даги ПФ—5066-сонли Фармонида курсатилган топширикдар ижроси юзасидан ташкил этиб борилаёт- гани тадбирлар ва эришилаётган ютукдар билан кенг жа- моатчиликни таништиришдан иборат булди. Тадбирни Фавкулодда вазиятлар вазирининг бирин- чи уринбосари полковник К.Арипов кириш сузи билан очди. У уз сузида Узбекистон Республикаси Президенти томонидан кабул килинган кужжат ФВВ тарихида янги сакифа очганлигини алокида таъкидлади. Жорий йилда сока буйича кабул килинган кужжатлар фавкулодда ва- зиятларнинг олдини олиш ва бартараф килиш, мазкур сокада мутахассисларни тайёрлаш ва бош°а вазифалар- ни бажаришда муким асос булганлиги, колаверса, ФВВ ходимларининг “Уз ва°тида огокдантириш, куткариш ва ёрдам бериш” шиори остида аколи ва худудларни фав- кулодда вазиятлардан кимоя килишга юксак эътибор каратаётганликлари узига хос ютукдардан бири экан- лиги эътироф этилди. Матбуот анжуманида ФВВнинг бош°арма ва булим бошликдари кам мавзуга оид маърузалари билан сузга чи°иб, ОАВ вакилларини фавкулодда вазиятларнинг олдини олиш ва бартараф этиш тизими самарадорли- гини ошириш буйича амалга оширилаётган ишлар би- лан я°индан таништирдилар. Маърузаларда и°тисодиёт объектларида фу°аро му- кофазаси тузилмалари фаолиятини ташкил килиш; ФВВда замонавий ахборот-коммуникация технология- ларини жорий этиш; вазирликнинг кадрлар салокия- тини мустаккамлаш, уларни сокага тайёрлаш меха- низмини такомиллаштириш ва малакасини ошириш; жамоатчилик билан ало°аларни кенгайтириш ва фу- кароларнинг узини узи бош°ариш органлари билан я°индан камкорлик килиш ор°али фавкулодда вази- ятларнинг олдини олиш буйича куламли чора-тадбир- ларни амалга ошириш; фавкулодда вазиятларнинг ол- дини олиш ва бартараф этиш буйича хал°аро камкор- лик ишларини ташкил килиш; фавкулодда вазиятлар- ни мониторинг ва башоратлаш сифатини ошириш, гидрометеорологик ва сейсмик кузатувлар буйича тад- бирларни тизимлаштириш каби долзарб мавзуларда маълумотлар бериб утилди. Анжуман якунида ОАВ вакилларининг берган са- волларига ФВВ масъул мутахассислари томонидан ат- рофлича жавоблар берилди. ФВВ Матбуот хизмати

Transcript of larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш,...

Page 1: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

Уз ва^тида огохлантириш, кутка риш ва ёрдам бериш асосий вазифамиздир!шl a r v r a n p y B ^ J C G - S H i i e i n m i be-mail: [email protected]

Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб чща бошлаган 2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

ХАЛК> ДАРДИ БИЛАН ЯШАШ, ХАЛКДА ХИЗМАТ КИЛИШ - ЭНГ АСОСИЙ ВАЗИФА

Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев 14-15 октябрь кунлари Хоразм вилоятида булди.

Ташрифнинг биринчи куни Президентимиз кури- лиш ва ободонлаштириш борасида олиб борилаётган кенг куламли ишлар, эл-юртимиз равна°ига хизмат киладиган улкан лойщалар, туризм инфратузилмаси- ни ривожлантиришга °аратилган режалар билан та- нишди.

Хоразм замини азалдан улут аллома ва мутафак- кирлари билан машкур. Уларнинг бугунги издошлари уз фидойи мекнати билан мамлакатимиз ривожига ул­кан кисса °ушмо°да.

Вилоят тобора замонавий °иёфа касб этиб, янги уй-жойлар, саноат корхоналари, мукташам саройлар, равон йуллар, кенг майдон ва хиёбонлар, боь-роЕлар, таълим-тарбия, тиббиёт, маданият ва спорт маскан- лари барпо этилмокда, барча сокаларда улкан юту°- лар кулга киритилмокда.

Президентимизнинг жорий йил январь ойида ви- лоятга ташрифи давомида берилган топширикдар иж- роси юзасидан янги лойщалар устида иш олиб борил- мокда. Натижада 2018-2019 йилларда Хоразм вилоятида умумий °иймати 716 миллион доллар булган 1 минг

Узбекистон Республикаси Президентининг Кдрорларига асосан:

Латифжонов Азизбек Рахимович Фавкулодда ва- зиятлар вазирининг Молия-и°тисод ва моддий- техник таъминот буйича уринбосари лавозимига;

Кудратов Сокиб Убайдуллаевич Фавкулодда ва- зиятлар вазирининг Кадрлар ва шахсий таркиб билан ишлаш буйича уринбосари лавозимига та- йинландилар.

Ф В В М а тб уо т хизмати

ДОЛЗАРБМАВЗУДА

Жорий йилнинг 18 октябрь купи Узбекистон Миллий матбуот марказида Узбекистон Республикаси Фавку­лодда вазиятлар вазирлиги томонидан “Куз-°иш мавсу- мида юзага келиши мумкин булган фавкулодда вазият­лар, уларнинг олдини олиш буйича олиб борилаётган тадбирлар" мавзусида матбуот анжумани утказилди.

Унда ФВВ бош°арма ва муста°ил хизматлари рак- барлари, масъул мутахассислари, ало°адор вазир- лик ва идоралар ходимлари, ОАВ вакиллари ишти- рок этдилар.

Матбуот анжуманида ФВВ Радиацион, кимёвий ва биологик (бактериологик) мухрфаза бош°армаси бош- лиьи уринбосари подполковник З.Киличов “Куз-°иш мавсумида аколи уртасида ис газидан закарланиш камда каво-газ аралашмаси ча°наши билан боьли° фавку­лодда вазиятларнинг олдини олиш ма°садида профи- лактик тадбирларни кучайтириш” мавзусида, Тиббий- биологик мукофаза булими бошлиьи подполковник ААкматов “Республика фукароларининг °аровсиз кай- вонлардан жарокатланиши ва кутуриш касаллигининг олдини олиш буйича олиб борилаётган тадбирлар” мав­зусида, Республика Давлат Санитария-эпидемиология назорати маркази Ов°атланиш гигиенаси булими бош- лиьи К-Бо°иев “Республикада ботулизм касаллиги ва ов°атдан закарланиш колатларининг олдини олиш буйича курилаётган чора-тадбирлар” мавзусида маъ-

(Д авом и 2 -бет да)

500 га я°ин лойщани амалга ошириш ва 16 минг иш урни яратишга мулжалланган дастур лойщаси ишлаб чи°илди. Ушбу лойикаларнинг °иймати 450 миллион доллар булган 478 таси ташаббускорларнинг уз маб- лаьлари ва тугридан-тугри хорижий инвестициялар кисобидан амалга оширилади.

Давлатимиз ракбарининг бу лойикаларни янада та- комиллаштириш ва янги бос°ичга кутариш ма°сади- да 2018 йилни Хоразм вилоятида “Тадбиркорликни туб- дан ривожлантириш ва инвестициялар йили”, деб эълон °илиш таклифи кам тадбиркорликни ривожлан­тириш ва инвестицияларни жалб этишда муким °адам булади.

Шу куни Урганч шакрида хал° депутатлари Хоразм вилояти Кенгашининг навбатдан таш°ари сессияси булиб утди. Унда Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев нутк сузлади.

Сессияда ташкилий масала курилди. Президенти­миз тавсиясига кура, Хоразм вилояти кокими вазифа- сини ва°тинча бажариб келаётган Илгизар Собиров Хоразм вилояти кокими лавозимига тасдикданди.

Ташрифнинг иккинчи куни давлатимиз ракбари Хоразм вилояти муси°али драма театрини бориб курди.

Президентимизнинг жорий йил 31 майдаги “Мада­

ният ва санъат сокасини янада ривожлантириш ва та- комиллаштиришга доир чора-тадбирлар тугрисида”ги °арорига мувофи°, сокани ривожлантириш, театрлар- нинг моддий-техник базасини замон талаблари асоси- да мустаккамлаш ишлари изчил давом эттирилмокда.

Хоразм вилояти муси°али драма театри биноси 1975 йилда курилган. Шу кунларда театр биноси, жумла- дан, 572 томошабинга мулжалланган зал капитал таъ- мирланмокда. Ёритиш, иситиш ва совутиш тизимлари хорижий технологиялар асосида янгиланмокда. Театр сакна декорациялари ва конструкциялари, либослар, грим ва постижёр максулотлари, парда ва бош°а буюм- лар билан таъминланади.

Давлатимиз ракбари театр мутасаддилари билан муло°отда театрнинг репертуари, ходимлар малакаси ва мекнат шароити билан кизикди. Ижодий жамоа фао- лиятини кенгайтириш, мазмун-мокиятини янада бойи- тиш буйича уз фикр-мулоказаларини билдирди.

Театрни какикий маънавият учоьига айлантириш учун, аввало, яхши асарлар керак, деди давлатимиз ракбари. Хоразмнинг буюк тарихи бор. Улуь алломала- римиз, шу билан бирга, замонамиз какрамонлари ка°ида сакна асарлари яратиш зарур.

(Д авом и 2 -бет да)

АНЖУМАНИТАЙИНЛАНДИЛАР МАТБУОТ2 0 1 7 йилнинг 13 окт ябрь куни У збекис­

т он М иллий м ат буот м арказида Ф авцулод- да вазият лар вазирлиги т омонидан “13 о к ­т ябрь — Халцаро табиий оф ат лар хавф ини камайт ириш куни”га бат ш лаб “Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 1 июн- даги “Ф авкулодда вазият ларнинг олдини олиш ва уларни барт араф эт иш т изими сам ара- дорлигини т убдан ошириш чора-т адбирлари т уврисида”ги П Ф -5066-сонли Ф армони иж - росини таъминлаш борасида олиб борилаёт ­ган т адбирлар” м авзусида м ат буот анж у­м ани ут казилди.

Анжуманни утказишдан ма°сад аколи ва кудудаарни табиий ва техноген хусусиятли фав­кулодда вазиятлардан мукофаза килиш, шу- нингдек, Президентимизнинг 2017 йил 1 июн- даги ПФ—5066-сонли Фармонида курсатилган

топширикдар ижроси юзасидан ташкил этиб борилаёт- гани тадбирлар ва эришилаётган ютукдар билан кенг жа- моатчиликни таништиришдан иборат булди.

Тадбирни Фавкулодда вазиятлар вазирининг бирин­чи уринбосари полковник К.Арипов кириш сузи билан очди. У уз сузида Узбекистон Республикаси Президенти томонидан кабул килинган кужжат ФВВ тарихида янги сакифа очганлигини алокида таъкидлади. Жорий йилда сока буйича кабул килинган кужжатлар фавкулодда ва­зиятларнинг олдини олиш ва бартараф килиш, мазкур сокада мутахассисларни тайёрлаш ва бош°а вазифалар- ни бажаришда муким асос булганлиги, колаверса, ФВВ ходимларининг “Уз ва°тида огокдантириш, куткариш ва ёрдам бериш” шиори остида аколи ва худудларни фав­кулодда вазиятлардан кимоя килишга юксак эътибор

каратаётганликлари узига хос ютукдардан бири экан- лиги эътироф этилди.

Матбуот анжуманида ФВВнинг бош°арма ва булим бошликдари кам мавзуга оид маърузалари билан сузга чи°иб, ОАВ вакилларини фавкулодда вазиятларнинг олдини олиш ва бартараф этиш тизими самарадорли- гини ошириш буйича амалга оширилаётган ишлар би­лан я°индан таништирдилар.

Маърузаларда и°тисодиёт объектларида фу°аро му- кофазаси тузилмалари фаолиятини ташкил килиш; ФВВда замонавий ахборот-коммуникация технология- ларини жорий этиш; вазирликнинг кадрлар салокия- тини мустаккамлаш, уларни сокага тайёрлаш меха- низмини такомиллаштириш ва малакасини ошириш; жамоатчилик билан ало°аларни кенгайтириш ва фу- кароларнинг узини узи бош°ариш органлари билан я°индан камкорлик килиш ор°али фавкулодда вази­ятларнинг олдини олиш буйича куламли чора-тадбир- ларни амалга ошириш; фавкулодда вазиятларнинг ол­дини олиш ва бартараф этиш буйича хал°аро камкор­лик ишларини ташкил килиш; фавкулодда вазиятлар- ни мониторинг ва башоратлаш сифатини ошириш, гидрометеорологик ва сейсмик кузатувлар буйича тад­бирларни тизимлаштириш каби долзарб мавзуларда маълумотлар бериб утилди.

Анжуман якунида ОАВ вакилларининг берган са- волларига ФВВ масъул мутахассислари томонидан ат- рофлича жавоблар берилди.

ФВВ Матбуот хизмати

Page 2: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2 2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

ХАЛК ДАРДИ БИЛАН ЯШАШ, ХАЛККА ХИЗМАТ КИЛИШ - ЭНГ АСОСИЙ ВАЗИФА

(Д авом и. Боши 1-бет да)

Театр жамоаси томошабинлар билан мунтазам муло°отни йулга куйиши, туманларга чи°иб, спек- такллар намойиш кдлиши, ёшларни санъатга, мада- ниятга ургатиши керак.

Ижодкорлар учун замонавий уй-жой куриб бериш, театрнинг моддий-техник базасини мустахкамлаш буйича курсатмалар берилди. Драматургларни куллаб- кувватлаш, актёр ва режиссёрлар малакасини о ши­рит масалаларига алохдда эътибор °аратилди.

Президентимиз Шавкат Мирзиёев Урганч шахри- даги Ёшлар марказида хам булди.

Мамлакатимизда ёшларни ватанпарварлик ва мил- лий °адриятларимизга хурмат рухида тарбиялаш, улар- нинг ху°у° ва манфаатларини химоя кдлиш борасида изчил ишлар амалга оширилмокда.

Ёшларнинг хаётда уз урнини топиши учун муно- сиб шароит яратиш, уларни хар томонлама куллаб- кувватлаш, касбга йуналтириш ва бандлигини таъмин- лаш, ташаббусларини ратбатлантириш борасидаги ислохотлар юксак самаралар бермокда.

Урганч шахридаги Амир Темур номидаги истиро- хат боги худудида ташкил этилган марказда ёшлар буш ва°тини мазмунли утказиши учун барча шароит яра- тилган. “Ёш чеварлар”, “Ёш рассомлар”, “Ёш шах-

матчилар”, “Ёш ижодкорлар” , “Ёш сартарошлар” каби ундан орти° тугарак фаолияти йулга куйилган.

Президентимизнинг 2017 йил 5 июлдаги “Ёшларга оид давлат сиёсати самарадорлигини ошириш ва Узбе­кистан ёшлар иттифо°и фаолиятини куллаб-кувват- лаш тугрисида”ги фармонида вилоятлар ва Тошкент шахрида Ёшлар марказлари куриш кузда тутилган. Шунингдек, 11 йиллик урта таълим тизими жорий эти- лиши муносабати билан бушайдиган коллежлар би- ноларини Узбекистан ёшлар иттифо°ининг тегишли кенгашлари ихтиёрига утказиш, уларнинг негизида барча кулайликларга, жумладан, кутубхона ва китоб дуконига эга Ёшлар марказлари ва замонавий ёшлар кинотеатрлари, шунингдек, ёшларни, айни°са, улар­нинг уюшмаган кдсмини касб-хунарга туловсиз укцтиш марказлари ташкил этиш кузда тутилган.

Давлатимиз рахбари Ёшлар марказида яратилган шароитлар билан танишди.

Биз бу каби замонавий иншоотларни куплаб °уришимиз мумкин. Лекин уларда °андай таълим- тарбия олиш, хунар урганиш сиз ёшларнинг ин- тилиш ва ташаббусларингизга хам богли°, деди Ш авкат М ирзиёев. Хоразмлик ёшлар бу борада бош°аларга урнак булиши керак.

Президентимиз турли сабабларга кура тугри йулдан

адашиб °олган ёшларни соглом хаётга хайтаришда уларнинг тенгдошлари ёрдам бериши кераклигини °айд этди.

Шавкат Мирзиёев вилоятнинг бир гурух фаол ёшла- ри билан учрашиб, улар билан сухбатлашди.

Замонавий, муста°ил фикрлайдиган, хориждаги тенгдошлари билан бемалол беллаша оладиган, жис- моний ва маънавий жихатдан баркамол ёшлар биз бошлаган ишларни муносиб давом эттириш ва янги боскдчга кутаришга °одир булади, деди давлатимиз рахбари.

Учрашувда сузга чихханлар Президентимизга ёшларни хар томонлама куллаб-кувватлаш борасида амалга оширилаётган изчил ислохотлар, нав°ирон авлод камолоти йулида яратилаётган шароит ва имко- ниятлар учун миннатдорлик билдирди.

Президентимиз хоразмлик ёшларнинг шижоати, эришаётган ютухдарини янада ратбатлантириш ма°- садида Урганч давлат университети хошидаги 2-акаде­мик лицей у°увчиси Озода Исмоиловага Узбекистон- нинг Германиядаги элчихонасида малака ошириш учун йулланма, Гурлан маиший хизмат касб-хунар колле­жи укувчиси Шириной Рахимовага "Spark" автомоби­ли совга хилди.

VbA

ДОЛЗАРБ МАВЗУДА(Д авом и. Боши 1-бет да)

Маърузаларда таъкидлангани- дек, йил бошидан бугунги кунга °адар ис гази билан богли° фавхулодда вазиятларнинг олдини олиш ма°садида бозорларда 4136 маротаба, Хозонхоналар, гишт заводлари ва новвойхоналарда ва бош°а корхона ташкилотларда 25903 маротаба, уму- мий урта таълим мактаблари ва мактабгача таълим

муассасаларида 14118 маротаба, ётокуоналар ва спорт муассасаларида 2916 маротаба, даволаш-профилакти- ка муассасаларида 16557 маротаба, театр ва кинотеат- рлар бош°а кунгилочар муассасаларда 1083 маротаба

рейдлар утказилган. Текширувлар натижаларига кура 309 та маъмурий жарималар солиниб, 6182 та объектнинг фаолияти ва°тинча тухтатилган, 2115 та ностандарт ва “хулбола” иситиш мосламаси сотувдан чи°арилган, 1378 та объект фаолияти ба-

тамом тухтатилган, вило- ят (ш ахар, туман) хокимликларига 79 та та°- димномалар киритилган.

Фавхулодда вазиятлар °уйи давлат тизими хиз- матлари билан хамкор- ликда ов°атдан захарла- ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400 марта вилоят ва ту­ман бозорлари, 3977 мар­та туйхона, ошхона ва новвойхоналар, 460 мар­та мехмонхона ва ёто°хо- налар, 1527 марта даво- лаш-профилактика муассаса- лари, 5000 марта у°ув муасса-

салари урганиб чи°илди. Шунингдек, жойларда “Ов°- атдан захарланиш — ботулизм касаллиги ва унинг ол­дини олиш” мавзусида давра сухбатлари утказилди.

Бундан таш°ари, барча турдаги у°ув муассасала­

рида, ташкилот ва корхоналарда утказилган сух- батлар ва семинарларни, шунингдек, махалла- ларда уйма-уй юриб, таргибот ишлари олиб бо- рилганлиги ва эслатмалар тархатилганлигини

хам алохида °айд этиб утиш жоиз.

Анжуман якунида мутахассислар ва ОАВ ходимла- ри уртасида узаро савол-жавоблар утказилди. Кун тар- тибидаги мавзулар юзасидан берилган саволларга соха вакиллари томонидан атрофлича жавоблар берилди.

Ф В В М атб уот хизмати

Андижон вилояти ФВБда Узбекистан Республи- каси Вазирлар Махкамасининг 2017 йил 19 сентяб- рдаги “Ахоли ва худудларни табиий хамда техноген хусусиятли фавхулодда вазиятлардан мухофаза °илиш, фу°аро мухофазаси, шунингдек, кичик хаж- мли кемалардан хавфсиз фойдаланиш сохасида дав­лат назоратини олиб бориш тартиби тугрисидаги Ни- зомни тасдихдаш ха°ида”ги 744-сонли °арори маз- мун-мохиятини урганишга багишланган семинар утказилди.

Тадбирни ФВБ Фавхулодда вазиятлар давлат ти- зимини назорат °илиш хизмати Бош инспектори ка­питан Х Разза°ов олиб борди. Семинарда давлат на-

СЕМИНАРзоратини олиб боришнинг умумий хоидалари, Дав­лат назоратини олиб борувчи дав­лат органи ва унинг ваколатлари, ахоли ва худудларни табиий хамда техноген хусусиятли фавхулодда вазиятлардан мухофаза °илиш ва ф у°аро м ухоф азаси сохасида Хонунчилик талабларига амал Хилиниши буйича давлат назора­тини амалга ошириш тартиби,Давлат назорати натижаларини расмийлаштириш ва татби° этиш масалалари юзасидан маълумот- лар бериб утилди.

Айни°са, ФВБ тизимида Дав­лат назоратини юритишда ахоли ва худудларни табиий ва техноген хусусиятли фавхулодда вазиятлар, фу°аро мухофазаси, кичик хажм- ли кемалардан хавфсиз фойдала­ниш хамда сув хавзаларида одамлар хавфсизлигини таъминлаш сохасида ху°у°бузарлик холатларини ани°лаш, олдини олиш, содир булганда о°ибатла- рини бартараф °илиш ма°садида тизимли текшириш- лар утказиш, фавхулодда вазиятлар келтириб чи°а- риши мумкин булган хавф ва тахдидлар омиллари-

ни олдиндан аникдаш, уларнинг профилактикаси ва юзага келишининг олдини олиш ва яна °атор маса- лаларнинг маърузачи томонидан кенг ёритиб берил- ганлиги семинар иштирокчиларининг ФМ сохасига оид билимларини янада мустахкамлади.

Семинар якунида савол-жавоблар ташкил °или- ниб, келгусида амалга оширилиши лозим булган тадбирлар юзасидан узаро келишиб олинди.

А.ЖАББОРОВ, Андижон вилояти ФВБ ходими

Page 3: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

КУТКАРУВЧИ - МАРД ХАЛОСКОР, ЮРТ ХИЗМАТИГА ШАЙ, ТАЙЁР!

Кущарувчилик уз номига кура шарафли вазифа хисобланади. Чунки халоскорлар кимнингдир хаёти хавф остида °олганлигини эшитган захоти ёрдамга, нажотга шошадилар. Фавкулодда вазиятлар шароити- да нафа°ат узгалар, балки куткдрувчининг уз хаёти хам хавф остида °олади. Бу эса унинг ишидаги маша°- °атни янада оширади. Уз вазифасига ута эхдиёткорлик, ю°ори масъулият билан ёндашишни талаб °илади.

Сир эмаски, хозирда Фавкулодда вазиятлар вазир- лиги тизими куткдрувчилари хамкор вазирлик хамда идоралар ходимлари билан биргаликда республикамиз ахолиси ва худудларини табиий хамда техноген хусу- сиятли фавкулодда вазиятлардан мухофаза °илиш, фавкулодда вазиятлардан жабрланган инсонларга кут- кдрувчилик ёрдамларини курсатишда зиммаларидаги масъулиятли вазифаларини сидкддилдан адо этиб кел- мокдалар.

Бу эса уз навбатида, халкдмизнинг кущарувчила- римизга нисбатан ишончини янада ошириб бормокда. Куплаб фавкулодда вазиятлардан куткдрилиб °олин- ган юртдошларимиз кущарувчиларга уз миннатдор-

Ю°оридаги хужжатга кура, “Махалла фу°аро му­хофазаси” махаллий фу°аро мухофазаси тизими тутри- сида Низом ва 2018-2022 йилларда “Махалла фу°аро мухофазаси” махаллий фу°аро мухофазаси тизими куч- ларини жихозлаш буйича тадбирларни бос°ичма-бос- °ич молиялаштириш дастури тасдикданган.

Тошкент шахар Фавкулодда вазиятлар бош°армаси томонидан пойтахтимизнинг Шайхонтохур тумани хокимлиги биносида утказилган семинарда “Махал­ла фу°аро мухофазаси” махаллий фу°аро мухофазаси тизими тутрисидаги 7 та боб, 26 та моддадан иборат Низомнинг мазмун-мохияти тадбир иштирокчиларига етказилди.

“Махалла фу°аро мухофазаси ”нинг асосий вази- фалари ва функциялари, унинг тузилмаси ва фаолия- тини ташкил этиш, фаолият юритиш тартиби, бош- °арув органлари ва кучларини хамда банд булмаган ахолини фавкулодда вазиятларда харакатланишга тайёрлаш тартиби, “Махалла фу°аро мухофазаси”ни молиялаштириш ва моддий-техник таъминлаш каби °оидалар хусусида батафсил маълумотлар берилди.

Шунингдек, мазкур Низомга илова сифатида “Ма­халла фу°аро мухофазаси” махаллий фу°аро мухофа­заси тизими куч ва воситалари таркиби, унинг таш- килий-штат тузилмаси схемаси, тизим рахбарининг намунавий иш режаси, кунгилли тузилмаларни тайёр­лаш буйича тизим рахбари учун услубий тавсиялар, “Махалла фу°аро мухофазаси” фаолиятини мувофи°-

чиликларини билдирмокдалар. Шуни хам °айд этиш керакки, бугунги кунга келиб, куплаб ёшлар ФВВ ти­зими ходими булиш истагини намоён этмокдалар. Буни биз жойларда утказилаётган махсус-тактик, кумондон- лик-штаб укув машкдари, Фу°аро мухофазаси кунла- ри тадбирларида, “Ёш кущарувчилар” мусобакдларида янада як°ол курмокдамиз.

Бугун сафларимизда куплаб фавкулодда вазиятлар- нинг олдини олиш, содир булганда окдбатларини бар- тараф этишда матонат курсатган хамкасбларимиз бор. Улар давлатимизнинг юксак мукофотларига сазовор булганлар. Албатта, бундай ишонч ва эътибор касби- мизга нисбатан ифтихор туйгусини янада оширади, вазифамизни юксак садокдт билан адо этишга ундайди.

Бунга жавобан айтиш керакки, биз - халоскорлар бундан кейин хам ягона эзгу ма°сад атрофида узаро жипс булиб, юртимиз ахолиси ва худудларини фавку­лодда вазиятлардан мухофаза кдлишда бор куч-имко- ниятларимизни сафарбар этиб борамиз.

лаштириш тартиби ва схемаси, унинг кучларини хамда фу°аролар йитинларининг банд булмаган ахолисини тайёрлаш дастури, банд булмаган ахолини тайёргар- ликдан утказиш буйича чора-тадбирлар режаси бе- рилган.

Утказилган тадбир мобайнида “Махалла фу°аро

мухофазаси” йитма гурухининг ташкилий-штат ту­зилмаси ха°ида батафсил маълумотлар берилди. Яъни йитма гурух таркибидаги Гурух командири, Ало°а, бошкдрув ва хабар бериш, Кузатув, Кущарув иш- лари ва ёнтинни учириш, Санитария, Авария-тех­ник, Ичимлик суви таъминоти, жамоат тартибини сакдаш булинмалари, шунингдек, таъминот гурухи, овкдтланиш пункти каби тузилмалар хусусида тухта- либ утилди.

Эътиборли жихати шундаки, булардан ташкдри, “Махалла фу°аро мухофазаси” махаллий фу°аро му­хофазаси тизими тутрисидаги Низомга кура, “Ма­халла фу°аро мухофазаси” фаолиятига умумий рах- барлик °илиш махалла фукдролар йитини раисига юкланган. Шунингдек, фукдролар йитини хузурида “Махалла фу°аро мухофазаси”нинг бошкдрув орга- ни — фу°аро мухофазаси штаби ташкил этилади. Штаб бошлити фукдролар йитини вакиллари ораси- дан унинг навбатдаги йитилишида сайланади, деб белгилаб куйилган.

(Д авом и 7-бет да)

Катта лейтенант Миркомил М ИРКАРИМ ОВ, Тошкент ша^ар ФВБ холими

МАХАЛЛАДА ФУКАРО МУХОФАЗАСИМаълумки, 2017 йилнинг 21 август куни Узбекистон Республикаси Вазирлар М аукамасининг “Ахолининг фавцулодда

вазиятларда харакат цилишга тайёргарлигини оширишга доир цушимча чора-тадбирлар тузрисида”ги царори эълон цилинган эди. Таъкидлаш жоизки, мазкур царор Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил 7 февралдаги “Узбекистон Респуб- ликасини янада ривожлантириш буйича харакатлар стратегияси тузрисида”ги хамда 2017 йил 1 июндаги “Фавцулодда вазиятларнинг олдини олиш ва бартараф этиш тизими самарадорлигини тубдан ошириш чора-тадбирлари туърисида”ги Фармонлари ижросини таъминлаш, шунингдек, ахолининг хрёти ва соглитни мухофаза цилиш тизимини янада такомил- лаштириш, унинг фавцулодда вазиятларда харакат цилишга тайёргарлигини ошириш мацсадида ишлаб чицилган.

Page 4: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

М ЕЖ ДУН АРО ДН О Е СОТРУДНИЧЕСТВОВ соответствии с решением Правительства Респуб­

лики Узбекистан на Узгидромет возложено выполне­ние соответствующих международных обязательств, включая обязательства в рамках Конвенции Всемир­ной Метеорологической Организации (ВМО), Конвенции ООН по измене­нию климата, Конвенции ООН по борьбе с опустыниванием и засухой, Международной гидрологической про­граммы ЮНЕСКО, содействие нацио­нальным интересам посредством уча­стия в программах и международной де­ятельности. Выполнение функций ре­гионального метеорологического цен­тра в системе Всемирной службы по­годы ВМО.

Узгидромет тесно сотрудничает с Глобальным Экологическим Фондом (ГЭФ), Программой Развития ООН (ПРООН), Программой ООН по ок­ружающей среде (ЮНЕП), Междуна­родным Ф ондом С пасения Арала (МФСА), Всемирной Организацией Здравоохранения (ВОЗ), участвует в подготовке и выполнении ряда эколо­гических проектов при тесном взаимо­действии с министерствами и ведом­ствами Республики Узбекистан.

За весомый вклад в успех националь­ной экспозиции Республики Узбекистан на ЭКСПО- 2005 в Аичи, Япония, удостоенной бронзового приза Международного Бюро Выставок в номинации "От­ражение главной темы Всемирной выставки "Мудрость природы" - Узгидромет награжден Почетным Дипло­мом.

При активном участии Узгидромета организовано тесное сотрудничество между Национальными Гидро­

метеорологическими службами (НГМС) бассейна Араль­ского моря для решения гидрологических проблем в бас­сейне и улучшения экологической обстановки.

Узгидромет является также членом Межгосудар­

ственного Совета по гидрометеорологии Содружества Независимых Государств (МСГ СНГ), который был создан 8 февраля 1992 года в соответствии с Соглаше­нием о взаимодействии в области гидрометеорологии для решения задач своевременного получения и ис­пользования гидрометеорологической информации, которая необходима для прогнозирования гидромете­орологических процессов, их влияния на окружающую

среду, своевременного информирования и предупреж­дения органов управления и населения, эффективно­го использования в отраслях экономики и обороне го­сударств - участников Содружества.

На территории СНГ сохранено общее простран­ство обмена гидрометеорологической информацией и

создана Межгосударственная гидро­метеорологическая сеть СНГ. Прово­дится работа по оптимизации систе­мы связи и передачи информации, а также по внедрению станций приема спутниковой информации нового по­коления. Согласован порядок взаимо­действия национальных гидрометс- лужб при угрозе возникновения и воз­никновении чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характе­ра. Определен Региональный специа­лизированный метеорологический центр (НПО “Тайфун” Росгидроме­та) по обеспечению государств СНГ необходимой информацией о направ­лениях распространения шлейфов загрязняющих веществ при техноген­ных авариях (в том числе на АЭС).

За период ф ункционирования МСГ проведено 28 сессий Совета в страна-членах МСГ СНГ, при этом на каждой сессии рассматривается в среднем 20-25 вопросов по основным направлениям деятельности нацио­нальных гидрометеорологических

служб государств - участников СНГ.29-я сессия Межгосударственного Совета по гид­

рометеорологии Содружества Независимых Государств (МСГ СНГ), будет проходить в г. Ташкенте, 24-25 ок­тября 2017 г.

М.НАЗАРОВА, заместитель начальника СМЗ Узгидромета

Урганч шахридаги “Жинго- вуз” МФЙда “Махалла фу°аро мухофазаси тузилмаларини ту- зиш тартиби” мавзусида кургазмали укув семинари утказилди. Тадбир 2 боскцчда ташкил этилди.

1-бос°ичда Урганч шахридаги “Жинговуз” МФЙ худудида жойлашган Туризм ва тадбиркорлик касб- хунар коллежи иштирокчиларига Узбекистан Респуб- ликаси Вазирлар Махкамасининг 2017 йил 21 август-

ФМ ТАДБИРИ 2-бос°ичда Ур­ганч ш ахридаги “ Ж и н г о в у з ”

МФЙда ташкил этилган “Махалла фу°аро мухофаза- си” консультатив пунктининг жихозланиши, унинг фа- олияти, ишлаб чикцлган меъёрий-хукукцй хужжатлар ва кургазмали плакатлар билан танишиб чикилли.

Фу°аро мухофазаси йиьма командалари таркиби- нинг саф куриги утказилиб, уларнинг кийим-кечак, асбоб-анжом, дори-дармон захираси билан таъмин-

ланганлиги, таъминот омбори- нинг ташкил этилганлиги куриб чикцлди. Фавкулодда вазиятлар бошцармаси Авария-кутцарув отряди, Ёньин хавфсизлиги бош- °армаси, вилоят Газ таъминоти хизмати, Электр таъминоти хиз- мати хамда Тез тиббий ёрдам хиз- матларининг асбоб-анжомлари ва махсус техникалари намойишэтилди.

Семинарга жами 138 нафар ходим, 6 та махсус техника ва асбоб-анжомлар жалб этилди.

Майор Ж.РУЗИБОЕВ, хизматчи Х .Ю СУПО В,

Хоразм вилояти ФВБ ходимлари

даги “Ахолининг фавку- лодда вазиятларда харакат цилишга тайёргарлигини оширишга доир кушимча чора-тадбирлар туьриси- да”ги 650-сонли °арори мазмун-мохияти етказилди. У зини узи бош цариш органларида махалла фу°а- ро мухофазаси тузилмала­рини шакллантириш юза- сидан маърузалар укцлди. Уларда махаллаларда иш­лаб чицилиш и лозим булган меъёрий-ху°у°ий хужжатлар ва бош°а маса- лалар атрофлича ёритиб берилди.

* * *Хоразм вилояти Янгибозор тумани “Урта ёп”

махалла фуцаролар йитинида “Махалла фу°аро му­хофазаси тузилмаларини тузиш тартиби” мавзуси­да у°ув семинари утказилди.

Унда семинар иштирокчиларига Узбекистан Республикаси Вазирлар Махкамасининг 2017 йил

21 августдаги “Ахолининг фавкулодда вазиятларда харакат кдлишга тайёргарлигини оширишга доир кушимча чора-тадбирлар тутрисида”ги 650-сонли °арори мазмун-мохияти тушунтириб утилиб, ушбу °арор асосида узини узи бошцариш органларида “Махалла фу°аро мухофазаси”ни шакллантириш юзасидан маърузалар ташкил кдлинди.

Тадбирнинг амалий °исмида махаллада ташкил этилган “Махалла фу°аро мухофазаси” консуль­татив пунктининг жихозланиши, унинг фаолияти, ишлаб чикдлган меъёрий-ху°у°ий хужжатлар ва кургазмали плакатлар билан танишилди. Фу°аро мухофазаси йитма командалари таркибининг ки ­йим-кечак, асбоб-анжом, дори-дармон захираси билан таъминланганлиги куриб чикдлди.

Шунингдек, семинар давомида куз-°иш мавсу- мида табиий ва ис гази хамда овцатдан захарла- ниш холатларининг олдини олиш, кутуриш касал- лигига °арши курашиш юзасидан маърузалар кдли- ниб, тингловчиларга бу борада тушунча ва тавсия- лар берилди.

Б.МАТКАРИМОВА, Хоразм вилояти ФВБ ходими

Page 5: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

КИСКА ИНТЕРВЬЮХахрамон ^ У Ч ^ О Р О В , Ф В В нинг С ейсм опрогност ик м онит оринг Р есп уб ­лика м аркази ра^бари:

— Шуни мамнуният билан алохида таъкидлаб утмокдимизки, сунгги йиллар- да республикамиз буйича деярли барча жа- бхаларда ижобий узгаришлар кузга ташла- наётганига гувох булмокдамиз.

Мухтарам Президентимиз томонидан фавкулодда вазиятларнинг олдини олиш сохасида, яъни ахоли ва худудларимиз осойишталигини таъминлаш борасида хам мухим ишлар амалга оширилди. Ху- сусан, я°инда Узбекистон Республикаси Президентининг "Фавкулодда вазиятлар­нинг олдини олиш ва уларни бартараф этиш тизими самарадорлигини тубдан ошириш чора-тадбирлари тукрисида”ги Фармони °абул хилинди. Мазкур хужжат-

га мувофи°, Узбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси хузуридаги Гидроме­теорология хизмати маркази, Катта ва алохида мухим сув хужалиги объектлари- нинг техник холатини хамда бехатар иш лаш ини назорат °илиш давлат инспекцияси, Кичик хажмли кемалар давлат инспекцияси, шулар °аторида Узбекистон Фанлар академияси Сейсмо­логия институтининг Тезкор хабарлар хизмати Узбекистон Республикаси Фав­кулодда вазиятлар вазирлиги тизимига утказилиб, Сейсмопрогностик монито­

ринг Республика маркази (СМРМ) таш- кил этилди. Хозирда кучли зилзила со- дир булганда зудлик билан ФВВ тезкор навбатчилик °исмига хабар бериш им- конияти устида иш олиб борилмокда. Айни пайтда СМРМ Тошкент шахар Фавкулодда вазиятлар бош°армасининг соби° биносига кучиб утди. Бу ерда хо- димлар учун кулай шарт-шароитлар яратиб берилган. Хозирги кунда сохамиз- га оид тад°и°отлар, илмий изланишлар, назарий ва амалий ишларни давом эт- тирмокдамиз.

Ботулизм (лотинча “ботулус” колба­са дегани) касаллигини келтириб чи°а- рувчи бактериялар dastridum botulihum захари билан захарланган ов°атни истеъ- мол °илиш натижасида пайдо буладиган окир уткир касалликдир. Ботулизм кузка- тувчиларининг А, Б, С, Д, Е,Т ва У турлари маълум. Улар- нинг хаммаси одамларда ка- саллик пайдо кдлиши мумкин.Ботулизм хузкатувчиси ана­эроб, у хаво кирмайдиган жой- да, яъни бали°, ёкли чуч°а гуштида, колбасанинг катта булаклари ичида ёки герметик берк консерва банкаларда хосил булади.

Клиник манзараси: боту­лизм белгилари организмга тушган захар микдорига кура 2 соатдан 3 соатгача давом эта- диган яширин даврдан кейин юзага келади. Ёки 12-24 соатга­ча чузилиши, хатто 10 кундан кейин хам пайдо булиши мум­кин. Касалликнинг дастлабки белгилари умумий холсизлик, дармонсизлик, бош окрики, окизнинг куриб °олиши, ош°озон-ичак йулларида бузилишлар булади. Асаб сохасида эса

БОТУЛИЗМдастлаб куз аломатлари — кузга нарса- ларнинг °уш ало° булиб куриниши, куришнинг хиралашуви, ю°ори °ово°-

нинг пастига тушиб °олиши белгилари булади. Беморнинг хуши йу°олмайди, юриш мувозанати бузилади. Юмшо° танг-

лай фалажланиб, ютиш бузилади, хи°ил- до°°а ов°ат тушиб, °атти° йутал тутади. Нущ бузилади, товуш бутунлай чи°май куяди. Тана харорати узгармайди, томир уриши тезлашади. Куз шаклида — дипло­пия, птоз, мидриаз, анизокория, акко­

модация парези, куз кррачикининг ёруклик- ка жавоби сустлашган булади. Булбар шаклда- булбар фалаж белгила­ри: дифсония, ффония, афагия, анартрия, су- лак ва куз ёши о°иши- нинг бузилиши белги­лари булади. Нафас олиш шаклида — нафас олиш фаолияти бузи- либ, нафас °исиб, на­фас олиш °ийинлаша- ди.

Давоси — даволаш- ни имкони борича эрта бошлаш, ботулизмга °арши антитоксин зар- доби юбориш керак. Бо­тулизмга °арши зардоб-

ни 37-38 0С даражагача °издириб, кейин Безредко усулида десенсибилизация °или- нади. Тезда натижага эришиш учун зардоб-

О Щтиёт шартни томир ичидан юбориш керак. Зардоб- дан 1:100 нисбатда тери остига юборила- ди. Шу эритилган зардобдан хар 20 да°и- °ада 0,5; 2,0; 5,0 мл дан кдлинади. Зардоб билан бир вакдда бош°а шприцда бемор- га анатоксин юборилади. Анатоксин хам кузкатувчининг хамма турига °арши 0,5 мл. дан юборилади. Клиник узгаришларга °араб, зардоб ва анатоксин юбориш 5, 10, 24 соат утгач яна такрорланади. Зар- добни дастлабки микдорда, анатоксин- ни эса хар бир турига °арши 2 баравар куп микдорда (1 мл. дан) юборилади. Ак- тивланган кумир (1 литр сувга 10-15 грамм кумир) берилади ёки ош°озон °айта- °айта ювилади. Сифонли клизма кдлина­ди. Окир холларда курух плазма, 5% ли глюкоза, 0,9% ли натрий хлор эритмаси томир ичига юборилади. Нафас фаолия­ти бузилганда, лобелии, сититон, 0,1% ли стрихнин 0,3-0,5 мл. микдорда томир орасига юборилади.

Бундан куринадики, ботулизмдан са°- ланишда барчамиз огох ва зийрак були- шимиз керак.

А.КАННАТО ВА, А.М И Р О ЁИ М О В , Анаижон вилояти ФВБ ходимлари

ОЛОВ - БЕАЕВ ЕВ* * *

Ёнкин ходисаси хар биримизнинг хаётимиз, тинчлигимиз, осуда турмуши- мизга хавф солади. Шу боис ушбу офат- га °арши курашиш, ёнкин хавфсизлиги билан бокли° тартиб-кридаларни урга- нишимиз лозим.

Ёнкин инсонлар хаёти ва сокликига тахдид солувчи, моддий бойликлар йу° °илиб ташланиши билан бирга кечувчи назоратдан чи°иб кетган ёниш жараёни булиб, ушбу офат санокди лахзаларда кенг майдонни эгаллайди. Шунинг учун хам ёнкинга °арши кураш чора-тадбир- ларини куришда хамиша хашёрлик та- лаб этилади.

Ёнкингача булган харакат жараёнида енгил аланга олувчи моддалар ва буюм- ларни иссикдик манбаи ёнида сакдамас- лик, фа°ат чекиш учун ажратилган жой- лардагина чекиш, кулбола иситиш мос- ламаларидан фойдаланмаслик, ювилган кийимларни газ плитаси устида курит- маслик ва яна бир °атор жихатларга эътибор °аратиш ёнкин ходисалари юза­

га келишининг олдини олади.Ёнкин сабаблари урганилганда, ушбу

ходисаларга фукдроларимизнинг ёнкин хавфсизлиги °оидаларига риоя °илмас- ликлари, электр тармокдари ва ускуна- ларидаги °ис°а туташувлар, моддалар- нинг уз-узидан ёниб кетиши, болалар- нинг назоратсиз °олдирилиши ва яна шунга ухшаш холатлар сабаб булаётган- лиги кузатилмокда.

Шундан келиб чи°°ан холда, айтиш керакки, ёнкин ходисаларининг олди­ни олишда барчамиз огох ва хушёр булишимиз зарур. Бу борадаги профи- лактик тадбирларда фаол кдтнашиш барчамизнинг ёнкин хавфсизлигига оид билимларимизни оширади. Ш ундай экан, ушбу эзгу саъй-харакатларда яна- да фаол булайлик, азиз юртдошлар!

Сержант А.Н АЗАРОВ, Олмазор тумани ЁХБ инспектори

* * *

Халкдмиз оловни бежиз тилсиз ёвга ухшатмайди. Олов турмуш шароитимиз- ни енгиллаштириши билан бир °атор- да, агар ундан унумли ва уринли фой- далан м асак , м ол-м улки м и з, хатто хаётимизни хам уз домига тортиши, бахтсиз ходисаларни юзага келтириши му°аррар.

Шунинг учун хам, хар биримиз ёнкин ва°тида тукри харакат кдлиш малакала- рини пухта узлаштирган булишимиз за­рур. Аввало, ёнкин ва°тида о°илона харакат °илиш лозим. Ут учириш хизма- тига хабар бериш, мавжуд воситалар ёрдамида уни учиришга харакат °илиш, газ ва электр манбаини учириш бу ва°ти да ам алга ош ирилиш и лозим булган асосий харакатлардан саналади.

Унутмаслик керакки, эшик ва дера-

заларни очиш ёнкин кучайиб кетиши- га олиб келади. Электр асбобларидан чи°°ан ёнкинни учиришда эса бирин- чи галда уни ток манбаидан узишга харакат °илиш лозим. Ёнкин ва°тида захарли газ ва тутунларнинг ажралиб чи°иши, портлаш, бино ва иншоот- ларнинг °улаб тушиши инсонларнинг шикастланиш даражасини янада оши- ради.

Бир суз билан айтганда, ёнкин ходи­саси юзага келганда узни йу°отмаган холда, о°илона харакатланиш, °ут°а- рув хизматларига °ункиро° °илиш , ёнкин учириш хизматлари ходимлари билан биргаликда имкон °адар, ёнкин ходисасини бартараф кдлиш, жабр- ланганларни °ут°ариш ишларида фаол °атнашиш барчамизнинг умуминсоний бурчимиз хисобланади.

Сержант И .Н И ГМ О Н О В , Олмазор тумани ЁХБ инспектори

* * *Букунги кунда республикамиз-

нинг бош°а вилояту туманларида булгани каби Бухоро вилоятини Вобкент туманида хам пахта хирмо- ни тобора кукка буй чузмокда. Етиш- тирилган хосилни °ис°а фурсатда нест-нобуд °илмасдан йикиб-териб олиш ма°садида уюш°окдик билан иш олиб борилаяпти. Бу борада ту­ман Ички ишлар органлари, хусу- сан, Ёнкин хавфсизлиги хизмати хо­димлари хам пахтакорларга мадад- кор булишмокда.

Туман ёнкин хавфсизлики булинмаси ходимлари мавсум масъулиятини чу°ур хис этган холда хосилни ёнкиндан асраш, хирмонлар, пахта °абул килиш масканларида хавф- сизликни таъминлашга алохида эътибор °аратишмо°да. Тумандаги мавжуд 4 та

пахта °абул килиш масканларида йиким- терим ишлари бошланиши олдидан ёнкин-профилактика куриклари утказил- ди. Айни ва°тда фермер хужаликлари ва пахта кдбул килиш масканларига бирик-

мокда.Х аш арчилар ёто°хоналарини

мавсумка тайёрлаш ва бу жойларда маданий хордик, чикдриш учун бар­

ча °улайликлар яратишга хам жиддий эътибор берилди. Айни пайтда хашарчи­лар жойлашган 13 та ёто° жойининг бар- часида ёнкин хавфсизлиги талабларига тули° жавоб берадиган шарт-шароитлар

тирилган Ёнкин хавфсизлиги хизма­ти ходимлари жойларда ишчи-хиз- матчилар уртасида таркибот-тушун- тириш ишларини олиб боришмохда. Утказилаётган сухбатлар жараёнида мавсум давомида ёнкин хавфсизлиги- ни таъминлаш, хосил тахдирига бе- фар° булмаслик ва химматбахо хом- ашёни ёнкин балосидан асраш учун бор имкониятларни ишга солиб, но- будгарчиликсиз йикиб-териб олиш асосий вазифа эканлиги таъкидлан-

яратилган.Ш унингдек, барча пахта °абул

°илиш масканлари бирламчи ёнкин учи­риш анжомлари билан таъминланиб, ховузлар сув билан тулдирилган. Энг мухими, шу пайтгача олиб борилган кенг куламли тушунтириш ишлари на­тижасида нафа°ат °абул пунктлари ишчи-хизматчилари, балки пахта ташиб келтираётган трактор хайдовчилари хам фавхулодда холатлар юз берганда эсан- кираб °олмай, ёнкин хавфини зудлик билан бартараф эта оладиган даражада билим ва куникмага эга булишган.

Бир суз билан айтганда, тумандаги йиким-терим мавсумига булган муноса- бат тез орада шартномавий режа удда- ланиб, деххонларнинг юзи ёрук були- шидан далолат бераётир.

Кичик сержант Фирдавс Ш АРОПОВ, Вобкент тумани ЁХБ инспектори

Page 6: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2017 йил 19 октябрь № 42 (622)

ЧУ

21 октябрь — Узбек тилига давлат тили мацоми берилган кун

ТИЛ-М ИЛЛАТ КУЗГУСИ* * *

Бугунги кунга келиб, бутун дунё халкдари фойдаланадиган 5 мингга ядин тилдан атиги юзга ядинигагина давлат тили мадоми берилган экан. Шу юзлик- нинг ичига узбек тили дам киради. Буни билган юртимизнинг дар бир фудароси ич-ичидан фахр туйгусини дис дилади, албатта.

Инсон бошда мавжудотлардан акд- заковати, хулди, одоби, юриш-туриши билан бир даторда гапира олиши, идрок дила олиши билан дам ажралиб туради. Бирод сузлашув маданиятига дамма дам, дар доим дам риоя дилавермайди, тугри келган жойда пала-партиш сузлар- дан фойдаланиб, годида судбатдошининг

дилини огритиб дуяди. Доноларимиз бе- жизга тил — дил калити, деб айтишма- ган. Бундан хулоса дилиб айгишимиз мум- кинки, судбатдошингизнинг дандайли- гини унинг муомала маданиятидан дам билиб олиш мумкин.

Узбек халдининг атокди шоирлари- дан Абдулла Орипов, Эркин Водидов- лар уз ижодларида, таржималарида узбек тилининг бой имкониятларидан фойда- ланганлар. Абдулла Орипов ушбу шеъ- рий мисраларида:

Темур тики етмаган жойни,К,алам билан олди Алишер,

дея таъкидлаганлар.Не ажабки, буюк саркардамиз Амир

Темур узининг неча минг кишилик душини билан эгаллай олмаган дудуд- ларни Алишер Навоий узининг шеърий мисралари ордали забт этди, деб сузнинг данчалик кудратга эга эканлигини тас- вирлайди. Узбек тилининг энг гуллаган даври буюк мутафаккир бобомиз Али­шер Навоий даврига бориб тадалади ва бу ишда бобомизнинг хизматлари бе- диёсдир. Форсий ва араб тилларида ижод дилиш билан бирга, илк бор мазмун- модияти жидатидан бошда тиллардан

долишмайдиган туркий (узбек) тилида ижод дила олиш мумкинлигини беш до- стонни уз ичига олган “Хамса” асари ордали курсатиб берди ва “Мудокама- тул-лугатайн” , “Мажолисун-нафоис” каби бедиёс асарлари билан узбек ти­лининг жозибаси, нададар бойлигини, нафислигини модирона намойиш дилди.

Ота-боболаримиз, буюк аждодлари- миз бизга улкан мерос дилиб долдирган олий неъматимиз — она тилимиз билан дар данча фахрлансак арзийди ва уни ке- лажак авлодга соф долда, янада бойи- тиб етказиш дар биримизнинг мудаддас вазифамиз дисобланади.

М.ШОАИЕВА, Навоий видояти ФВБ ходими

* * *Миллат бор экан, унинг тили дам яшайди. Тили яшар

экан, у миллат бошда миллатлар орасида уз нуфузи, об- русига эга булади. Хар бир халдда уз тили азиз ва ардокди.

21 октябрь — миллий тилимиз байрами сифатида рас- мий тарзда нишонланади. Хар бир йилдаги байрам турли шиорлар остида утказилади. «Она тилим — жону дилим», «Тилга эътибор — элга эътибор», «Тил — миллат кузгуси»

шулар жумласидандир. Тил байрами инсоннинг она тили­га ва уз халдига булган медр-мудаббатини жуш урдирувчи бетакрор байрамдир. Тил байрами, шунингдек, халкдар уртасида узаро тотувлик ва дустлик ришталарини мустад- камловчи мудим омилдир. Тил байрамининг имкониятла- ри битмас-туганмасдир.

Б.МАТКАРИМОВА, Р.ОТАЖ АНОВ, Хоразм видояти ФВБ ходимдари

ОНА ТИЛИМТарихинг минг йиллардан узок,, Таърифинг гуё щайнар булок, Маърифатинг оламга учок, Аждодлардан мерос нур-билим, Улугимсан эй Она тилим.

* * *Маърифатпарвар адаиб Абдулла Авлоний XX аср бош-

ларидаёд узбек тилининг даёт ва миллат тарадидиётидаги урни дадида жуда уринли ва зарур фикрларни баён этади. У «Хифзи лисон» иборасини куллар экан, бу тил мудофаза- си, деган маънони билдиради. Дардадидат тилни асраш, бу — миллатни асрашдир.

Хаётда турли нарса-тушунчалар куп. Лекин санокди нар-

пир, мен кимлигингни билай”, деган экан. Дардадидат, кишининг ички олами модияти, дунёдараши, савия-дара- жаси унинг сузида акс этади. Зеро, дазрат Навоий ёзганла- ридек, тил-суз, аввало, инсонни бошда мавжудотлардан ажратиб турувчи асосий белги-сифат:

Инсонни суз айлади жудо хдйвондин,Билки, гухдри шарифрок, йу° андин.«Узингга дараб кутиб оладилар, сузингга дараб куза-

тиб куядилар»,-деган накдда дам инсоннинг тили, у айтган гапла- рига дараб унга бадо берилиши ан- гланади. Шунинг учун “уйнаб га- пирсанг дам, уйлаб гапир”, дейди халдимиз.

Тилга эътиборли булиш, маъ- нили, яхш и, равон, ёдимли сузлаш дадида дам куплаб ривояту накдлар бор.

Узбек тилимизга давлат тили мадоми берилганига дам дарийб уттиз йил булаяпти. Бу даврда ти- лимизнинг янада ривожи учун жуда куп ишлар амалга оширилди. Аввало, донун ва дарорлар орда­ли унинг дудудий асоси янада му- стадкамланди. Тилшунос ва адаби- ётшунос олимларимиз томонидан улкан илмий изланиш ва тад- дидотлар олиб борилиб, салмод- ли натижаларга эришилмодда. Жуда куплаб илмий мадолалар, кигоблар чоп этиб келинмокда. Бу- гун узбек тили, том маънода, дав­лат тили ва давлатли, савлатли тил

саларгина “Она” сифати билан аталади: она-Ватан, она халд, она юрт, она табиат, она тил.

Ха, тилимизга дам шу сифат берилиши унинг нечоь- лик улуг, азиз эканини курсатиб турибди.

Тил — миллат белгиси. Харшингиздаги инсоннинг юз- кузига дараб дайси миллат вакили эканини биласиз. Мил­лат модияти тилда дам ифода топади.

Тил — тафаккур тарзи. Алломалардан бири “Хани га-

десак, хато булмайди.Бугунги кунда усиб, камол топаётган ёш авлод она

тилимизнинг чин фарзанди булиб, унга медр-эдтиром курсатади ва шону шавкатини янада кутаради, деб умид диламиз.

Севара ^АЙ И ТБО ЕВА, Яшнобод туманидаги 170-сонди

умумий урта таъдим мактаби у°итувчиси

* * *Тилимизга давлат тили мадоми берилгандан сунг,

сузлашув услубимизга дам жуда катта эътибор берилди. Баъзи интернационал сузлар лугатимиздан олиб таш- ланиб, урнига янги синоним сузлар жорий этилди. Хул- лас, тилимиз гузаллашиб, сайдаллашиб, янада гузал жозиба кашф этди. Юртимизга ташриф буюраётган хо- рижлик сайёдларни узбек тилига дизидиши ва ургани- ши тобора ортиб бормодда. Ядинда метрополитенда (юз тузилишидан кореялик булса керак), бир медмон сайёд- га утиришлари учун жой бердим. У менга миннатдор- чилик билдириб, “радмат, катта булинг”-деди она ти- лимизда. Мен жуда дайратландим. Ва медмонни гапга сол- дим. Буни дарангки, у узбек тилида жуда чиройли сузла- шар эди. “Тилингизни 5 йилдан бери урганаман, жуда жозибадор, бой тил”, дея душимча дилди. Мен тили­миз билан фахрланиб кетдим. Хорижлик медмонга улуь шоир Абдулла Ориповнинг “Она тилим” шеърини удиб

бердим:Она тилим, сен борсан шаксиз,Булбул куйин куйга соламан.Сен йукрлган чоги шубхдсиз,Мен хдм тути булиб крламан.

Биз дозир гурудимиз билан тил байрамига атаб на­мойиш этиладиган тадбирга тайёргарлик кураяпмиз. Суз мулкининг султони мир Алишер Навоий дазратларининг туркий тил дадида билдирган доно угитлари ва бетакрор шеърларидан ёд олдик. Садна асарларини садналашти- ряпмиз. Тадбир бадона тилшунос, адабиётшунос, матн- шунос олимлар билан мулодот утказамиз. Тил байрами­га атаб деворий газеталар тайёрлаяпмиз. Уйлайманки, бу байрам барчага манзур ва эсда доларли утади.

Севдо М ИРТУРСУНО ВА, Республика телевидение ва радио коллежи талабаси

Она алласидаги наво,Етиштирган минг-минг авлиё,Жахрн ичра янграган нидо,Кдлб богида очилган гулим,Хушбуй ифорим — Она тилим.

Темур бобо адолатида,Улугбекнинг самоватида,Навоийнинг нафосатида,Мозийдан сайраган булбулим,Олтин меросим — Она тилим.Отабек КУВВАТ, Зангиота тумани

БУЛМАСУмр °ис°а, ташвиш мул,Юздан орти° ёш булмас.Адо° яланг, тикан йул,Бошдан °атти° тош булмас.Х,еч бузилмас кургон йук,Адашмаган чупон йук,Йщилмаган полвон йук,Эгилмаган бош булмас.Тиш щалъа, тил балодир,Турли куйга соладир,Ёмон суз жон оладир,Кунгил синар, ёш булмас.Бийбат хавфдан нишондир,Бир кун келиб аёндир,Сунг узингга зиёндир,Сир йукдирки, фош булмас.Ёкуббой кор, амал топ,Х,ар ишингдан самар топ,Тугри сузла, камол топ,Эгри ёгоч крш булмас.

СУЗ СЕХРИНодон сузининг хрйнахрй,Купиги бор, °аймоги йук,,Сузлаганида пойма-пой,Сузни-сузга ямоги йу°.Ащок, булса агар киши, Мактанмощлик унинг иши,Огзида гар мисдан тиши,Ёпилмагай крпкрги йу°.Учратсанг гар зиёфатда,Ногахрн булсанг суубатда,Бошинг крлар маломатда, Бийбатининг адоги йу°.Янги кийса чоригини,Нафс эгаллаб борлигини,Кизганади таригини,Олмоги бор, бермоги йу°.Мех^он булса нозик жойга,Пойгак крлиб, утар турга,Киргунича °аро ерга,Емоги бор, туймоги йу°.

Ё°уббой ЖУМАБОЕВ, ^азорасп тумани

Page 7: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

2017 йил 19 октябрь № 42 (622) 7

АЖДОДЛАР ХИКМАТИ ВА ИБРАТИ Q Маънавий сабоц

Тарихий жараёнлар ва ижтимоий таракдиёт тажри- басини урганиш шуни курсатадики, жадон халдлари ва давлатлари узаро алода дилмасдан, яъни бошдалар- дан ажралган долда тараддий эта олмайдилар. Миллий маданиятлар, умуман, инсоният тафаккури доимо бир- биридан озидланган ва кувват олган. Жадон халдлари маънавияти ва тарихини урганиш шуни курсатмокда- ки, зардуштийлик, монийлик маънавиятининг купги- на адидалари, гоялари ва одатлари юнонлар, римлик- лар ва сурияликлар, диндларга маълум булиб, улар томонидан узлаштирилган. Юнон олимлари зардуштий­лик мугийлари билан бадс-мунозаралар утказганлар. “Авесто” китобида курсатилган унсурлар: сув, даво, олов, ер дадидаги фикрлардан Фалес, Пифагор, Аф- лотун, Арасту хабардор булганлиги фанда ис- ботланган. Немис файласуфи Ницше Зардушт дадида асар ёзиб, “Зардушт — илк бор ко- мил инсон гоясини олга сурган Пайгамбар эди” деб ёзади.

Биринчи Президентимиз Ислом Каримов айтганидек, “Ватанимиз... асрлар мобайнида жадон цивилизацияси бешикларидан бири дисобланган... ва умумжадон маданий ривожи- га катта дисса кушган”. Дардадидат, дадим- дан уз ёзуви, давлатчилиги, маданиятига эга булган халдимиз диний ва дунёвий билимларга интилиб узгалар маданияти, илгор тажриба- сини урганиб келган ва жадон тамаддунига муносиб дисса кушган буюк дадоларни тар- биялаб етиштирган.

Инглиз олими Жон Бернал айтганидек, “Мусулмон алломалари фалсафа, илм-фан- нинг купгина содаларида ажойиб ихтиролар, янгиликлар яратиб, эскича тафаккур, наза- рия ва дунёдарашни тубдан узгартирдилар, янги тажриба ва анъаналарни бошлаб берди- лар”. Рим папаси Сильвестер X асрда махсус буйруд билан ал-Хоразмий ихтиро дилган дисоб радамларини (араб) лотин радамлари урнида жорий дилади, папа Константин эса (XII аср) араб тилидан илмий, диний, фалсафий ахлодий ман- балар, асарларни лотин тилига таржима дилиш тугри- сида фармон чидаради ва узи мутаржимлар гурудига радбарлик дилади. Натижада, Форобий, Ибн Сино, Ибн Рушд, ал-Хоразмий, ал-Фаргоний ва бошда буюк ватандошларимиз асарлари лотин, испан, француз тил- ларига угирилиб, энди Оврупо халдлари нафадат араб, балки юнон маънавияти, илм-фани ютудларидан дам бадраманд буладилар.

Хозирги замон жадон дамжамияти тан олиб, дурмат билан тилга олаётган ал-Хоразмийнинг номидан алго­ритм атамаси келиб чидади, “Ал дисоб ал-мудобала” асари эса алгебра фанига асос булган. Ибн Сино номи билан эса мадади-Сино-медицина атамаси боглид

булиб, кейинчалик жадонга тардалади. Шард мутафак- кирлари, жумладан, тасаввуф таълимоти намоёндала- ри Барб Ренессанси вакилларидан бир неча юз йиллар аввалрод комил инсон, социал адолат, медр-одибат, инсон дадри гояларини илгари сурганлар. Оврупо гума­нист адиблари, олимлари мутасаввуфларнинг ахлод, фалсафа, мантид, дин, адабиёт ва тарихга оид асарла- рини урганганлар ва уз тилларига таржима дилганлар дамда мазкур мавзуларда узлари дам асарлар ёзганлар. Масалан, Надшбандия таълимоти жадонда машдур булиб, кенг тардалишига сабаб, дин, ахлод ва илм бир- бирига уйгун эканлиги, инсон комиллиги ва фойдали меднат дилиб яшаш лозимлиги дакддаги гоялари угит- ларидир. Тасаввуф маънавияти Барб ижтимоий фалса-

фаси ва инсон тугрисидаги таълимоти тараддиётига гоявий асос сифатида таъсир курсатган. Масалан, Абе­ляр, Данте каби адиблар асарларида тасаввуфий ишд- мудаббат, ахлодий поклик инсон дадри ва биродарлик тугрисидаги гоялари уз ифодасини топган.

Аму ва Сир дарёлари оралигидаги мудаддас замин- да етишиб чиддан Беруний, Фаробий, Ибн Сино, ал- Фаргоний, аз-Замахшарий каби буюк олимлар дадидат- дан дам уз ижодлари билан жадон фани ва маънавия- тини ривожланишига таъсир курсатганлар. Уларнинг турли фанларга оид асарлари унлаб халдлар тилларига таржима дилинган.

Марказий Осиёда иккинчи Уйгониш даврини (XIV- XVI аср) бошлаб берган Амир Темур, Мирзо Улуг­бек, Абдурадмон Жомий, Алишер Навоий, Камолид-

дин Бедзод, Задириддин Мудаммад Бобур инсоният та- факкурида муъжиза яратиб, жадон маданиятини янада бойитди. Энди истидлолга эришганимизда кенг жамоат- чиликка янада маълум булдики, XV-XVI асрлардаёц Испания, Англия, Францияда Амир Темур, Алишер Навоий, Улугбек, Бобур ва Шодруд даёти, фаолияти- га доир купгина манбалар, китоблар урганилиб, буюк боболаримиз дакдда унлаб пьеса, драма, роман ва ри- солалар яратилган экан. Масалан, К. Марло узининг “Буюк Темур” асарида уни бунёдкор шахс, кудратли саркарда, одил дукмдор, маърифатга интилувчи рад- бар сифатида тасвирлайди. Вольтер ва Гёте уз асарлари­да Ш ар° маданиятини Барб халцлари маънавиятига таъсирини алодида °айд этаркан, “темурийлар ренес­

санси даврида маърифатли тузум дукм сур­ган ва илм-фан, маданият тарацкцй этган эди”, деб ёзадилар.

XV асрдан бошлаб француз, испан, не­мис, итальян ва инглиз тилларига “Темур тузуклари”, “Зафарнома”, “Зижжи жадиди Курагоний” ва бош°а унлаб нодир асарлар угирилган. Таникди олим Н.Конрад °айд эт- ганидек, “Ш ар° уйгониш даври мутафак- кирлари Барб Уйгониш даври адиблари, олимларидан анча илгарирок, багрикенглик, дурфикрлик, эркинлик, инсонпарварлик та- лаблари ва тамойилларини уз асарларида куйлаб келганлар”. Дардакцкдт, Вольтер, Мольер, Байрон, Гёте, Пушкин, Толстой шар° халкдари маънавияти дурдоналарига мурожаат цилганлар, улар дан илдомланиб машдур асарлар яратганлар. Оврупо олим­лари ишончли далиллар асосида таъкидла- ганларидек, XIV-XVI асрларда Самарканд илмий мактаби фаолият юритган, бу ердаги расадхонада унлаб буюк олимлар ижод °ил- ганлар ва юзлаб асарлар яратганлар. Мирзо Улугбекнинг севимли шогирди Али Хушчи устозининг асарларини Ш ар° ва Барбда кенг

таркдлишда катта хизмат кцлган. У Истамбул мадраса- лари ва расадхонасида ишлаб юзлаб асарлар ёзган ва бу ерга келган Италия, Германия, Австрия, голландия- лик олимлар билан бадс-мунозаралар олиб борган.

Хуллас, маърифатли ва буюк халкдаргина инсон рудиятини юксак мадорат билан истифода этиб, Дан­те ва Навоийдек дадоларни бера олади. Демак, Марка­зий Осиё мутафаккирлари инсоният тарихининг дар бир асрида жадон тамаддунига муносиб дисса кушганлар. Ахир, буюк олим Н.Конрад “узбек халцига, бизга, жадон халкдарига Навоийдек буюк шоирни бергани учун катта радмат айтамиз”, деб бежиз айтмаган-да.

Эркин ЗОИРОВ, фалсафа фанлари номзоли, доиент

МАХАЛЛАДА ф у ^ а р о МУХОФАЗАСИ(Д авом и. Бош и 3 -бет да)

Мазкур Низомнинг 11-моддасида йигма гуруд тар- кибига фуцаролар йигини дудудида исти°омат кцлиб келаётган, жисмоний долатига кура “Мадалла фу°аро мудофазаси” тадбирларида иштирок эта оладиган, ёши 18 дан 60 гача булган эркак ва аёллар кунгилли ра-

вишда °абул кцлинадилар, сафарбарлик курсатмаси- га эга булган эркак ва аёллар, шунингдек, Низомнинг 25-моддасида курсатилганлар бундан мустасно экан­лиги алодида курсатиб утилган.

Низомнинг 25-моддасида куйидаги тоифалардаги фуцаролар “Мадалла фу°аро мудофазаси” аъзоларига °абул кцлинмайди, дейилган:

яшаш жойида салбий тавсифнома берилганлар;

ички ишлар идораларида профилактик дисобда дамда наркологик ёки психиатрик диспансер дисобида турганлар;

белгиланган тартибда суд °арори билан муомала лаёцати чекланган ёки муомалага лаёкдтсиз, деб то- пилганлар.

Вазирлар Мадкамасининг 1998 йил 7 октябрдаги 427-

сонли °арори билан тасдицланган «Адолини фав- кулодда вазиятлардан мудофаза дилиш содасида тайёр- лаш тартиби тугрисида»ги Низомнинг янги тадрирдаги 8-банди дам таништириб утилди. Унда “Ишлаб чи°а- риш ва хизмат курсатиш содасида банд булмаган адоли- ни тайёрлаш Мадалла фуцаролари йигинларининг укув- масладат пунктларида фавкулодда вазиятлардан мудо- фазаланиш масалалари буйича судбатлар утказиш, лек- циялар удиш, укув фильмлари куриш, яшаш жойида

укув машдлари ва машгулотларга жалб этиш, шунингдек, дулланмалар ва эс- латмаларни мустадил урганиш, ра-

диоэшиттиришларни тинглаш, теледастурларни куриш ордали амалга оширилади”, дейилган.

Булардан ташдари, Узбекистон Республикаси Ва­зирлар Мадкамасининг 2011 йил 24 августдаги “Узбе­кистон Республикаси Фавкулодда вазиятларда уларнинг олдини олиш ва даракат дилиш давлат тизимини янада такомиллаштириш тугрисида”ги 242-сонли дарорининг 3-иловасига душилган булим хусусида дам маълумот- лар тадбир иштирокчиларига етказилди.

Узбекистон “Мадалла” хайрия жамоат фонди Ма­далла фударолари йигинлари даражасида фударо му­дофазаси ва фавкулодда вазиятларга тайёргарлик сода- сидаги вазифаларни дал этишда мадаллий давлат доки- мияти органларига дамда бошда ташкилотларга кумак- лашиш; Мадалла фударолар йигинининг ишлаб чида- риш ва хизмат курсатиш содасида банд булмаган адоли- сини фавдулодда вазиятлардан мудофаза дилишга тай­ёрлаш; фавкулодда вазиятларнинг олдини олиш ва одибатларини бартараф этиш тадбирларига адолини ихтиёрий равишда жалб этиш каби масалалар мазкур дарор иловасида келтириб утилган.

Бу тадбир бежиз утказилаётгани йуд. Маълумотлар- га дараганда, купгина давлатларда табиий офатлардан сунг вайроналар орасидаги жабрланган инсонларнинг дарийб 50%ни ядин кишилари ва кунгиллилар тахми- нан 30%ни жамоат кунгилли дутдарувчилари кутдара- дилар. Бошдача дилиб айтганда, офатдан кейинги даст- лабки дамларда кутдарув тадбирларининг 80%и кунгил­ли кутдарувчилар томонидан амалга оширилади.

Бундай хайрли тадбирлар пойтахтимизнинг барча туманларида утказилиши режалаштирилган.

Азамат С УЮ Н О В , «Вазият» мухбири

Page 8: larvranpyB^JCG-SHiieinmib Газета 2004 йил 7 майдан бошлаб ...€¦ · ниш, ботулизм касаллиги- ни олдини олиш буйича 5400

8 2017 йил 19 октябрь№ 42 (622)

МАКСАДГА ЭРИШИЛДИКдшдадарё вилояти ФВБ РКБ(б)М

булими, вилоят ДСЭНМ, Кдшдадарё вилояти Газ таъминоти филиали, Бузор тумани ИИБ ЁХБ, Ёньинга дарши ку- раш жамияти билан дамкорликда туман- даги “Чанод” МФЙ дудудида жойлаш- ган “Нефть-газ саноати” касб-дунар кол- лежида “Адолини овдатдан, табиий ва ис газларидан задарланишларининг олдини олиш” дамда “Газнинг даво аралашмаси билан чаднаши” мавзуларида кургазма- ли удув-амалий семинари утказилди.

Тадбирда асосий мадсад вилоят дуду-

дида йилнинг куз ва диш мавсуми даво- мида адолининг овдатдан оммавий, та­биий ва ис газларидан задарланишлари, газнинг даво аралашмаси билан чадна- ши билан бовлид фавкулодда вазиятлар- нинг олдини олишга даратилди.

Семинар иштирокчилари томонидан мавзуларга оид берилган саволларга те- гишли хизматларнинг мутахассислари жавоблар бердилар.

Подполковник А.АСААУДДАЕВ, майор Э.АРЗИКУАОВ,

Цашдадарё вилояти ФВБ ходимлари

ДИККАТ,Хурматли муштарийлар! 2018 йил учун «Вазият»

газетасига дамда «Мудофаза+» журналига обунабошёянян

Нашрларга обунанинг бир йиллик нархи:

«Вазият» газетаси учун — 67.600 сум;

«Мудофаза+» журнали учун — 84.000 сум.

Бирлашган тадририят

КУЧКИ СОДИР БУЛГАНДАКучкилар халд хужалигига катта за- рар келтиради. Шунингдек, иморат ва иншоот, йул, ер ости коммуникациям, тугон, туннел ва куприклар мустадкам- лигининг сусайишига ёки бутунлай бу- зилишига сабаб булади.

Кучки, бу — денгиз, кул, сойлар ва tof ён баьирларида жойлашган буш tof жинслари устки дисмининг ер устки ва остки сувлари дамда узининг оьирлик кучи таъсирида пастга дараб даракат дилишидир.

Кучки додисаси маълум бир шароит- ларда содир булади, яъни жинс уз жо- йидан силжиши учун ёнбагир усти тик- род, жинс датламлари далин булиши,

атмосфера ёьинининг мавсумий ёки йил­лик микдори куп булиши, сув утказув- чан ёки утказмайдиган датламларнинг дат-дат булиши кузатилади. Ёмьир ва дор сувлари ёнбашрликдаги соз тупрод, кум- одактош каби жинсларга шимилиб, уларни юмшатади ва огирлаштиради. Сув утказмайдиган датламда грунт сувлари нишаблиги буйича пастга дараб даракат дила бошлайди ва жинсларнинг табиий ёпишдодлигини сусайтиради, натижада жинсларни ёнбатирлидда ушлаб турув- чи куч диймати уни пастга силжитадиган

кучга нисбатан кескин камаяди ва паст­га дараб кучиш додисаси содир булади.

Кучки хавфи зонасида яшовчи адоли уз уй ёки хужаликларининг кучки таъси- ри остида долиш-долмаслигини билиши шарт. Бундай жойларда яшаш ёки бошда мадсадлар учун курилишлар дилишдан садланиш керак. Кучки таъсирида бино- лар вайрон, инсонлар далок булиши мум- кин. Кучки хавфи тугрисида огодланти- риш олинган пайтда мадаллий докимият- лар томонидан аввалдан ишлаб чидил- ган режаларга асосан адоли хавфсиз жой-

ларга кучирилиши керак. Кучки хавфи утиб кетгандан сунг электр, газ, сув таъ­миноти манбаларини ишга яродли экан- лигига ишонч досил дилиш ва шундан сунг улардан фойдаланиш керак.

Кучки жараёнларининг ривожланиш белгилари анидланган пайтда дар бир фу- даро шошилинч тарзда адолини хавфли дудудлардан хавфсиз жойларга кучириш чораларини куриш учун зудлик билан ма­даллий органларга хабар етказиши, унинг хавфлилик даражасини текшириш мад- садида давлат Кузатиш хизматини чади- риши шарт.

Б.ИСАЕВ,Андижон вилояти ФВБ ходими

Муассис: Узбекистон Республикаси Фавдулодда

вазиятлар вазирлити

Газета тадририят компьютер- хонасида садифаланди

Газета дар дафтанинт пайшанба купи чидади.

Топшириш ва°ти — 19:00 Топширилди — 18:00

У / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ,Навбатчи

А.СУЮНОВ

Тадририятта юборилтан материаллар дайтарилмайди ва изод берилмайди. Муаллифлар

фикри тадририят нудтаи назаридан фардланиши мумкин,

Газета да и олинтан материаллар манбаси курсатилиши шарт

Газета Узбекистон Матбуот ва ахборот атентлитида 2007 йил 3 яиварда 0096-радам билан

руйхатта олинтан.ISSN 2091-5292

Тадририят манзили: 100084,

Тошкент шадри,Кичик далда нули, 4.

Тел.: 227-01-25, (97) 430-28-48

УУУУУУУУУУУУУУУУУУУУУУУУ/Индекс: Якка обуначилар ва

ташкилотлар учун — 382' / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / >

Газета“BUSINESS PRINT PLUS”

МЧЖ босмахонасида босилди. Манзил: Тошкент шадри, Сугалли ота кучаси, 5-уй

Буюртма № 249 Бичими: А3, Хажми: 2,0 б.т

Адади — 3350 нусхаУ //////////////////////////? //////////////////////////? У У У У У У У У У У У У У У У У У У У У У /7 /