LA.CONMEDI2EP-EUS 1T 36656 24/3/11 15:39 P gina 1...SENTITU ETA MUGITU EGITEN GARA Zentzumenen...
Transcript of LA.CONMEDI2EP-EUS 1T 36656 24/3/11 15:39 P gina 1...SENTITU ETA MUGITU EGITEN GARA Zentzumenen...
LA.CONMEDI2EP-EUS_1T_36656 24/3/11 15:39 P gina 1
Composici n
C M Y CM MY CY CMY K
Solasean
• Zertan ari da argazkiko neska? Nola egiten du hori?Zer gorputz atal erabiltzen ditu?
• Zuk egingo zenuke? Saiatu!
2
16 hamasei
Mugitu egiten gara
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 18
Kalean ezagun batikusten dugunean,diosala egiten diogu.
Kaktus batek zulatzenbagaitu, berehala kentzendugu eskua.
Telefonoa entzutendugunean, hartuegiten dugu.
Limoi batmiazkatzendugunean, hotzikarasentitzen dugu.
Gustuko ez dugunzerbait usaintzendugunean, sudurraixten dugu.
1. Demagun harri-koskor bat daukazula oinetako batean.
• Zein zentzumeni esker sumatuko duzu? bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb• Nola erreakzionatuko duzu? Zer egingo duzu?bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
2. Taldean, hitz egin eta azaldu zer gertatzen den telefonoz ari den sukaldari bateksukaldean erre-usaina sumatzen duenean.
SENTITU ETA MUGITU EGITEN GARA
Zentzumenen bidez inguruan gertatzen dena hautematen dugu. Orduan, guregorputzak erreakzionatu egiten du, eta mugitu egiten da.
2
hamazazpi 17
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 19
NIRE GORPUTZA MUGITU EGITEN DA
3. Begiratu, eta idatzi falta diren atalak.
Burua
Goiko gorputz-adarrak
Enborra
Kopeta
Masaila
Bizkarra (atzean)
Bularra
Bbbbbbbbbbb
Besaurrea
Ebbbbbbbbbb
Sabela
Ipurdia (atzean)
Izterra
Zbbbbbbbbbb
Obbbbbbbbbb
Atal nagusiak
18 hemezortzi
Beheko gorputz-adarrak
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 20
Gure gorputz atalak mugitu, biratu edo tolestu egin daitezke artikulazioei esker. Adibidez, ukondoari esker, besoa toles dezakegu, eta orkatilari esker, oina mugitu.
Gerria
Belauna
Orkatila
5. Bete hutsuneak dagokion artikulazioarekin.
• bbbbbbbbbbbbbbb (a)ri esker, burua biratzen dugu.
• bbbbbbbbbbbbbbb (a)ri esker, besoa jasotzen dugu.
• bbbbbbbbbbbbbbb (a)ri esker, eskua mugitzen dugu.
• bbbbbbbbbbbbbbb (a)ri esker, enborra erditik tolesten dugu.
• bbbbbbbbbbbbbbb (a)k izterra eta zangoa lotzen ditu.
6. Aipatu unitatearen hasierako argazkiko neskak mugitzen dituen artikulazioak.
Burua EnborraGorputz-adarrak
Goikoak Behekoak
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb bbbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb bbbbbbbbbbbbbb
Artikulazioak
2
hemeretzi 19
Eskumuturra
Ukondoa
Sorbalda
Lepoa
4. Sailkatu taulan giza gorputzeko atal hauek:
masaila - kopeta - besoa - besaurrea - oina - eskua - bularra - zangoa - sabela - izterra
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 21
20 hogei
HEZURREK ETA MUSKULUEK…
Burezurra
Besahezurra
Erradioa
Kubitua
Saihets-hezurra
Bularrezurra
Bizkarrezurra
Izter-hezurra
Berna-hezurra
Peronea
7. Idatzi dagokien tokian eskeletoko hezurren izenak.
• Buruko hezurrak: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb• Enborreko hezurrak: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb• Gorputz-adarretako hezurrak:
Goikoak: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbBehekoak: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
Eskeletoa
Hezurrek gorputzari eusten diote. Zurrunak dira, eta ezin dira tolestu edoluzatu. Gure gorputzeko hezur guztien multzoa eskeletoa da.
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 22
Bizepsa
Trizepsa
Bikiak
Pektorala
Abdominala
8. Jarri gurutze bat egoera bakoitzean mugitzen den muskuluaren ondoan.
❐ Bizepsa
❐ Abdominala
❐ Pektorala
❐ Bikiak
❐ Abdominala
❐ Trizepsa
…GURE GORPUTZARI FORMA EMATEN DIETE
Muskuluek hezurrak estaltzen dituzte, eta gorputza mugiarazten dute,luzatzen eta uzkurtzen direnean. Elastikoak eta malguak dira.
Gure gorputzeko muskulu guztien multzoa muskulatura da.
Muskulatura
2
hogeita bat 21
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 23
GURE HEZURRAK ETA MUSKULUAK ZAINTZEN DITUGU
Aholku hauek onuragarriak dira gure hezur eta muskuluetarako, etaosasunerako.
9. Erantzun galdera hauei. Inguratu BAI edo EZ.
Esnea, gazta eta jogurta maiz jaten dituzu? BAI Ez
Kirola maiz egiten duzu? BAI Ez
Bizkarra zuzen duzula esertzen zara? BAI Ez
Zure koltxoiaren gogortasuna egokia da? BAI EZ
10. Zure ustez, ondo zaintzen duzu zure gorputza ala hobetu beharrean zaude?
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
Esnea, gazta eta jogurta jan, adibidez,hezurrak indartzeko.
Kirola sarri egin edo oinez maiz ibili.
Bizkarra zuzen duzula eseri, aulkiarenatzealdean ondo bermatuta.
Gogortasun egokiko koltxoi batean (ez biguna, ez gogorra) lo egin.
22 hogeita bi
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 24
hogeita hiru 23
DESBERDINTASUNAK ERRESPETATZEN DITUGU
11. Demagun mutiko hau aurkitu duzula parkean.
— Taldean, alderatu eta azaldu erantzunak.
Denok ez daukagu erraztasunbera mugitzeko. Batzuekgurpil-aulkia, makuluak edolaguntzaile bat behar dutehorretarako.
Baina horrek ez du esan nahielkarrekin ondo pasatu, jolastuedo lan egin ezin dugunik.
Pertsonok elkar errespetatu etaelkarri lagundu behar diogu.
— Zer jarduera egin ditzakezue elkarrekin?
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
— Zer jarduera ezin dituzue egin? Idatzi bat.
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb— Nola lagunduko zenioke?
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
2
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 25
Erabili…EZAGUTU
Idatzi dagozkien izenak.
Hezurrak
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
Muskuluak
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
bbbbbbbbbbbbb
— Kokatu marrazkian artikulazio hauek:
� Belauna � Orkatila � Ukondoa � Eskumuturra � Lepoa
Lotu artikulazio bakoitza dagokion mugimenduarekin.
Belauna • • Burua biratu.
Orkatila • • Eskua mugitu.
Ukondoa • • Oina mugitu.
Eskumuturra • • Zangoa tolestu.
Lepoa • • Besoa tolestu.
1
2
24 hogeita lau
Gaur eskola praktikoa dugu!
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:49 Página 26
…oinarrizko gaitasunak eta askotariko adimenakIRAKURRI ETA ARRAZOITU
Zer gorputz ataletan dago berna-hezurra?
bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
Margotu eskuineko berna-hezurra eskeletoan.
Zer egin dezake Anak igeltsua duen bitartean? Eta zer ez?
• Bai: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
• Ez: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
Zer aholku emango zenioke Anari?
• Igeltsua duen bitartean: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
• Kentzen diotenean: bbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbbb
3
4
5
6
7
2
hogeita bost 25
Ana bizikletatik erori da, eta eskuineko berna-hezurra hautsi du. Medikuak igeltsua jarridio, eta hezurra osatu bitartean edukiko du.
Zer muskulu daude berna-hezurraren ondoan?
❐ Bizepsa ❐ Pektorala ❐ Bikiak
Igeltsua kentzen diotenean, ariketak eginbeharko ditu muskuluak berriz ondo mugidaitezen.
36656-ConMed-1TR-2EP-EUS-18-27:Maquetación 1 11/5/11 06:50 Página 27