Lá Thư của Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh …€¦ · Web viewCác cÖ quan này...

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)P.O. Box 661162Sacramento, CA 95866Phone & Fax: 916-480-2724 Email: [email protected]: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng NgàyNgày 11 Tháng 07 Næm 2007**********************************

1- Bình LuÆn ViŒt Nam- Hãy H‡ Tr® Nh»ng NgÜ©i Dân OanLš Thái Hùng

2- Th©i S¿ ViŒt Nam- NŠn Y T‰ Xã H¶i Chû Nghïa: NghÎch Lš, S¿ KiŒn Và VÃn Nån Nhân ChuyŒn C° PhÀn Hóa BŒnh ViŒn Bình Dânñan Chi‰u

3- Tin TÙc QuÓc N¶i- ThÜ cûa ñÙc HÒng Y Gioan Baotixita Phåm Minh MÅn Liên Quan ñ‰n TruyŠn Thông Xã H¶i Trong NÜ§c HiŒn Nay

4- Tài LiŒu- ñåo Hòa Häo Trong LÎch SºTrÀn Gia Phøng

5- Câu ChuyŒn ViŒt Nam- Phía sau nh»ng vø án l§nVæn Quang

6- Væn H†c NghŒ ThuÆt - Cäm Nghï Xem Phim ViŒt Nam NguyÍn Thøy Long

7- DiÍn ñàn Væn H†c- Nói ChuyŒn Ra M¡t Sách SÖn ñiŠn NguyÍn Vi‰t Khánh

**********************************

http://www.vnn-news.com/

mailto:[email protected]

1- Bình LuÆn ViŒt Nam

- Hãy H‡ Tr® Nh»ng NgÜ©i Dân Oan

Lš Thái Hùng (VNN)

Cu¶c 't†a kháng' Ç‹ Çòi chính quyŠn Hà N¶i phäi trä låi ru¶ng ÇÃt nhà cºa Çã bÎ nhà nÜ§c cÜ§p Çoåt bÃt công trÜ§c væn phòng quÓc h¶i II tåi Sài Gòn cûa ÇÒng bào các tÌnh miŠn Nam nhÜ TiŠn Giang, CÀn ThÖ, An Giang, Båc Liêu, Long An, Bình DÜÖng... Çã lên Ç‰n ngày thÙ 22. ñây có th‹ coi là cu¶c 't†a kháng' cûa nh»ng gia Çình nông dân - thÃp c° bé miŒng - tåi miŠn Nam kéo dài nhiŠu ngày nhÃt và Çang ÇÄy ch‰ Ç¶ Hà N¶i rÖi vào th‰ lúng túng ÇÓi phó chÜa tØng có nhÜ hiŒn nay. Có th‹ nói là trong 22 ngày vØa qua, hàng træm nông dân khi‰u kiŒn - Ça sÓ là phø n» - Çã sÓng trong cänh màn tr©i chi‰u ÇÃt, dÜ§i nh»ng cÖn mÜa tÀm ta? hàng ngày trút xuÓng thành phÓ Sài Gòn. HiŒn tåi, m‡i ngày có tØ 400 Ç‰n 600 dân oan Ç‰n tØ 10 tÌnh thành ª miŠn Nam, tø tÆp trÜ§c trø sª quÓc h¶i II ho¥c ngÒi räi rác trên con ÇÜ©ng Hoàng Væn Thø, Sài Gòn v§i nh»ng bi‹u ng» vi‰t v¶i vã nh»ng dòng ch» nhÜ "ñä Çäo Chính quyŠn TiŠn Giang CÜ§p ñÃt"; "ñä Çäo Chû tÎch Ñy ban Nhân dân tÌnh Bình ThuÆn tham nhÛng"; "Yêu cÀu Nhà nÜ§c Trä låi Ru¶ng ÇÃt cho Nông dân An Giang... ". ñ†c nh»ng tÃm bi‹u ng» vi‰t sÖ sài trên nh»ng tÃm väi Çû màu, ngÜ©i ta thÃy Çây là cu¶c bi‹u tình 't†a kháng' hoàn toàn t¿ phát. Th‰ nhÜng tåi sao C¶ng sän ViŒt Nam låi không dËp hay không giäi quy‰t mà Ç‹ kéo dài nhiŠu ngày nhÜ vÆy?ThÙ nhÃt là C¶ng sän ViŒt Nam Çang câu gi© vì chÜa tìm ra biŒn pháp giäi quy‰t. H† có ÇÜa Phó T°ng thanh tra nhà nÜ§c Mai QuÓc Bình tØ Hà N¶i vào Sài Gòn g¥p g« dân oan v§i l©i khuyên là nên Çi vŠ ÇÎa phÜÖng Ç‹ yêu cÀu.... ÇÎa phÜÖng giäi quy‰t nên bà con Çã tÄy chay không thèm ti‰p. Phäi nói là C¶ng sän ViŒt Nam khó có m¶t phÜÖng án nào giäi quy‰t rÓt ráo cho nh»ng vø khi‰u kiŒn ru¶ng ÇÃt nhà cºa, vì cán b¶ Çã l« nuÓt vô bøng tØ lâu rÒi. Không lš Çäng låi Çem xº b¡n chính Çäng? Çäng Çã là thû phåm nhúng tay vào các vø cÜ§p ÇÃt này.ThÙ hai là C¶ng sän ViŒt Nam khó tìm ra lš c§ chính Çáng Ç‹ dËp các Çoàn bi‹u tình vì nh»ng Çoàn dân oan không Ç‰n tØ m¶t nÖi mà Ç‰n tØ nhiŠu tÌnh, nhiŠu ÇÎa phÜÖng và nguyŒn v†ng chung là Çòi låi ÇÃt Çã bÎ cÜ§p tØ hÖn 2 thÆp niên qua. C¶ng sän ViŒt Nam cÛng khó có th‹ månh tay trù dÆp vì nh»ng ngÜ©i dân oan chÌ ngÒi trên lŠ ÇÜ©ng, trÜ§c væn phòng quÓc h¶i II ch© nhà nÜ§c giäi quy‰t. H† không có bÃt cÙ cu¶c båo Ç¶ng nào. ThÆm chí muÓn vào sº døng các phòng vŒ sinh trong væn phòng quÓc h¶i II cÛng bÎ cÃm.Quä thÆt là cu¶c bi‹u tình 't†a kháng' Çang rÖi vào tình huÓng b‰ t¡c. NgÜ©i ta chÜa nhìn thÃy ánh sáng cuÓi ÇÜ©ng hÀm. Vì n‰u nhÜ Çã nhìn thÃy ánh sáng cûa các biŒn pháp, thì Çäng C¶ng sän ViŒt Nam Çã giäi quy‰t tØ rÃt lâu. Bªi nh»ng ngÜ©i dân oan Çang ngÒi lê l‰t trÜ§c væn phòng quÓc h¶i II không phäi là nh»ng kÈ xa lå ÇÓi v§i nh»ng cán b¶ Çang cÀm quyŠn ª các tÌnh miŠn Nam. H† là nh»ng ngÜ©i nông dân Çã tØng che dÃu và nuôi Çám du kích ViŒt c¶ng n¢m vùng trong nh»ng næm trÜ§c 1975 - nay Çám du kích trª thành cán b¶ và Çã trä Ön che dÃu b¢ng thû Çoån cÜ§p ru¶ng ÇÃt - sau khi thÃt båi trong k‰ hoåch b¡t dân n¶p ru¶ng

ÇÃt Ç‹ lÆp các h®p tác xã nông nghiŒp vào th©i Çi‹m næm 1977 Ç‰n næm 1979.Tuy khó khæn và không tìm ra biŒn pháp giäi quy‰t nhÜng C¶ng sän ViŒt Nam không th‹ làm ngÖ và nh»ng ngÜ©i dân oan Çang khi‰u kiŒn cÛng không th‹ xí xóa m¶t cách vô lš, dù phäi dÀm mÜa dãi n¡ng thêm nhiŠu ngày tháng n»a. Lš do là vì nh»ng ru¶ng ÇÃt mà ngÜ©i dân oan Çang Çòi låi, chính là gia sän cûa gia Çình, cûa gia t¶c Çã bao nhiêu Ç©i canh tác - ÇÜ®c gÀy d¿ng lên tØ nh»ng mÒ hôi xÜÖng máu - tØ bao nhiêu Ç©i t° tiên. ñÓi v§i ngÜ©i ViŒt Nam - vÓn là quÓc gia có truyŠn thÓng sÓng vŠ nông nghiŒp - gia sän là m¶t ÇiŠu gì rÃt linh thiêng, không dÍ gì Ç‹ cho mÃt. Có hi‹u ÇÜ®c nguÒn gÓc này, ngÜ©i ta m§i hi‹u r¢ng tåi sao Çã có nh»ng cø già - tu°i Çã 70 hay 80 - l¥ng l¶i tØ væn phòng ÇÎa phÜÖng Ç‰n trung Üong, khi‰u kiŒn qua hàng træm lá ÇÖn suÓt hàng chøc næm tr©i, chÌ Ç‹ làm sao Çòi låi m¶t hai mÅu ÇÃt. HÕi ra ÇÃt bÎ cÜ§p chính là hÜÖng quä cûa t¶c h† Çã nhiŠu Ç©i.Nh»ng Çòi hÕi cûa hàng træm dân oan Çang tø tÆp trÜ§c væn phòng quÓc h¶i II - tuy chÌ là con sÓ rÃt nhÕ trong sÓ hàng træm ngàn dân oan khác trên cä nÜ§c - còn nói lên m¶t bi kÎch l§n cûa ÇÃt nÜ§c, Çó là s¿ cÃu k‰t cûa b¶ máy nhà nÜ§c, m¶t sän phÄm cûa ch‰ Ç¶ c¿c quyŠn phong ki‰n, luôn luôn ngÒi trên ÇÀu, trên c° ngÜ©i dân. Nh»ng vø Çòi ru¶ng ÇÃt không chÌ m§i xäy ra mà Çã có tØ rÃt lâu và Hà N¶i Çã tØng lÆp nhiŠu phái Çoàn Trung ÐÖng ÇÜ®c lãnh Çåo bªi Phan Væn Khäi, TrÀn ñÙc LÜÖng, NguyÍn TÃn DÛng, Phåm Th‰ DuyŒt...Ç‰n tØng ÇÎa phÜÖng Ç‹ giäi quy‰t tåi ch‡, nhÜng k‰t quä sau cùng nhÜ là hình änh cûa kÈ ' Çánh bùn sang ao' nên m§i còn dây dÜa Ç‰n ngày nay. C¶ng sän ViŒt Nam Çang m¡c ª c° h†ng m¶t cøc xÜÖng - dân oan khi‰u kiŒn - do chính h† gây ra. NuÓt vào Çã khó mà nhä ra thì cÛng không dÍ... nên Çành l© và liŠu. L© là không thèm giäi quy‰t, dân Çòi chán không ÇÜ®c thì bÕ vŠ. LiŠu là trÃn áp, tung công an giäi tÕa n‰u dân làm t§i. Cä hai cách l© và liŠu ÇŠu nguy hi‹m cho ch‰ Ç¶ Hà N¶i hiŒn nay, khi h† Çã là thành viên cûa WTO cÛng nhÜ vØa bÎ dÜ luÆn Hoa Kÿ tÓ cáo vi phåm nhân quyŠn, Çàn áp dân chû quá månh trong chuy‰n công du cûa ông Tri‰t tåi MÏ.Chúng ta cÀn phäi h‡ tr® nh»ng ngÜ©i dân oan Çang bi‹u tình hiŒn nay, Ç‹ Ç¥t vÃn ÇŠ v§i Hà N¶i - Ç¥c biŒt là ÇÓi v§i NguyÍn Minh Tri‰t và NguyÍn TÃn DÛng - vŠ trách nhiŒm cûa m¶t chính quyŠn ÇÓi v§i nh»ng oan Ùc cûa ngÜ©i dân mà h† thÜ©ng hay rêu rao là 'vì dân, do dân và cûa dân'. S¿ h‡ tr® cûa chúng ta tØ häi ngoåi hay tØ trong nÜ§c, rÃt ÇÖn giän nhÜng phäi có thiŒn chí. ñó là giúp nh»ng ngÜ©i bi‹u tình có nh»ng b»a cÖm, có nh»ng th¿c phÄm và các vÆt døng tÓi thi‹u Ç‹ có th‹ cÀm c¿ qua ngày. Hãy nói v§i thân nhân mình ª Sài Gòn hay nh»ng vùng phø cÆn, m‡i ngÜ©i mang Ç‰n cho ngÜ©i bi‹u tình ª trên ÇÜ©ng Hoàng Væn Thø m¶t vài gói mì, m¶t vài gói xôi, m¶t vài áo mÜa, Çèn cÀy.... Tích c¿c hÖn, hãy kêu g†i nh»ng cÖ sª tôn giáo, nh»ng vÎ månh thÜ©ng quân trong khu v¿c cûa ÇÜ©ng Hoàng Væn Thø hãy cho nh»ng ngÜ©i dân oan có th‹ vào t¡m rºa, thay quÀn áo sau nh»ng ngày dÀm mÜa dãi n¡ng. TÃt cä nh»ng h‡ tr® này không có gì là quá Çáng và tÓn kém; nhÜng nó chÙa Ç¿ng m¶t s¿ y‹m tr® tình thÀn rÃt l§n và së khi‰n cho Hà N¶i phäi nhìn låi cách hành xº tÒi båi cûa h† ÇÓi v§i ngÜ©i dân oan trong suÓt th©i gian vØa qua. Tóm låi, n‰u chúng ta vÆn Ç¶ng ngÜ©i Sài Gòn h‡ tr® dân oan tØ các tÌnh nhÜ vØa ÇŠ cÆp, së không chÌ nói lên s¿ chia sÈ trong tình ngÜ©i mà còn giúp nhau lòng kiên trì Ç‹ có Çû nghÎ l¿c ÇÜÖng ÇÀu trÜ§c m¶t tÆp Çoàn cai trÎ ngoan cÓ và

gian manh. NguyÍn Trãi Çã tØng nói 'nÜ§c chª thuyŠn nhÜng cÛng có ngày nÜ§c lÆt thuyŠn'.

Lš Thái HùngJuly 12 2007

=END=

2- Th©i S¿ ViŒt Nam

- NŠn Y T‰ Xã H¶i Chû Nghïa: NghÎch Lš, S¿ KiŒn Và VÃn Nån Nhân ChuyŒn C° PhÀn Hóa BŒnh ViŒn Bình Dân

ñan Chi‰u

Trong nh»ng næm gÀn Çây ngÜ©i dân tåi ViŒt Nam ngày càng bÙc xúc vì nh»ng khó nhæn trong lãnh v¿c tr†ng y‰u cûa Ç©i sÓng là lãnh v¿c y t‰. Trong tháng sáu næm 2007 vØa qua, n°i c¶m nhÃt là chuyŒn c° phÀn hóa bŒnh viŒn Bình Dân. Bác sï NguyÍn Th‰ DÛng, giám ÇÓc kiêm bí thÜ Çäng ûy, kiêm ûy viên h¶i ÇÒng nhân dân thành phÓ HÒ Chí Minh (TP HCM) nói r¢ng c° phÀn hóa bŒnh viŒn Bình Dân là Ç‹ bŒnh nhân hÜªng ÇÜ®c nh»ng l®i ích cûa nh»ng xét nghiŒm cao cÃp! ñiŠu Çó có th‹ tin ÇÜ®c không? TrÜ§c h‰t hãy nhìn vào cái th¿c trång ÇÆp vào m¡t m†i ngÜ©i khi vào nh»ng bŒnh viŒn tåi TP HCM, tØ ViŒn Ung BÜ§u Ç‰n TØ DÛ, tØ bŒnh viŒn Bình Dân Ç‰n bŒnh viŒn Ch® RÅy. Trong tÃt cä các khoa cûa các bŒnh viŒn này, ÇìŠu làm cho ngÜ©i Çi thæm bŒnh nhân ÇŠu thÃy chånh lòng là bŒnh nhân phäi n¢m hai ngÜ©i m¶t giÜ©ng và nhiŠu bŒnh nhân phäi n¢m dÜ§i ÇÃt! ñây không phäi chÌ là tình trång cûa các bŒnh viŒn công tåi TP HCM mà có lë cûa các bŒnh viŒn công khác tåi ViŒt Nam. Phäi nói ngay r¢ng tuy mang ti‰ng là bŒnh viŒn công, nhÜng hoàn toàn khác h£n v§i bŒnh viŒn công tåi miŠn Nam ViŒt Nam trÜ§c 1975, th©i mà C¶ng SänViŒt Nam g†i là "ngøy", bŒnh nhân hiŒn nay vÅn phäi Çóng viŒn phí và các chi phí xét nghiŒm, thuÓc men v.v... và v.v... BŒnh nhân khi phäi trä tiŠn Ç‹ ÇÜ®c n¢m bŒnh viŒn (sÓ tiŠn này không nhÕ), và h† chÃp nhÆn tình trång n¢m Çôi, n¢m ba, chÃp nhÆn chÃt lÜ®ng chæm sóc, phøc vø tÒi tŒ tåi các bŒnh viŒn công, bªi vì h† không th‹ kham n°i chi phí quá cao trong các bŒnh viŒn tÜ. VÆy khi c° phÀn hóa tÜ nhân các bŒnh viŒn công, con sÓ Çông Çäo bŒnh nhân Çang n¢m la liŒt trong các bŒnh viŒn công së Çi Çâu? Và ai së là ngÜ©i së hÜªng ÇÜ®c nh»ng l®i ích cûa nh»ng xét nghiŒm cao cÃp nhÜ ông bác sï NguyÍn Th‰ DÛng nói? ViŒc c° phÀn hóa tÜ nhân bŒnh viŒn Bình Dân bÎ dÜ luÆn báo chí và ngÜ©i dân chÓng ÇÓi månh më nên UBND TPHCM Çã bäi bÕ quy‰t ÇÎnh này nhÜng h† tuyên bÓ là vÅn "kiên trì" c° phÀn hóa các bŒnh viŒn khác! Cùng v§i tình trång quá täi cûa các bŒnh viŒn công có h¢ng loåt vÃn ÇŠ liên quan Ç‰n lãnh v¿c y t‰ công c†ng và tÜ nhân mà các quan chÙc trong ngành y t‰ và cä Nhà NÜ§c ViŒt Nam ho¥c không muÓn ho¥c không có khä næng giäi quy‰t n‰u không muÓn thay Ç°i tÆn bän chÃt cûa ch‰ Ç¶.

NŠn y t‰ công c¶ng và y t‰ tÜ nhânTrÜ§c và sau 1975, b¶ máy tuyên truyŠn cûa Hà N¶i ra sÙc quäng cáo cho cái g†i là ñåo ñÙc Xã H¶i Chû Nghïa mà h† cho là Çåo ÇÙc cä træm ngàn lÀn hÖn Çåo ÇÙc phong ki‰n hay tÜ bän chû nghïa. H† Ç¥c biŒt huênh hoang cho r¢ng nŠn y t‰ và giáo døc xã h¶i chû nghïa hÖn h£n ch‰ Ç¶ tÜ bän. Th¿c t‰ nhÜ th‰ nào thì hãy so sánh nŠn y t‰ xã h¶i chû nghïa hiŒn nay, m¶t trong ít nÜ§c còn kiên ÇÎnh chû nghïa xã h¶i v§i nŠn y t‰ cûa miŠn Nam ViŒt Nam tru§c 1975 và v§i nŠn y t‰ cûa nh»ng nÜ§c tÜ bän. Trong tÃt cä các nÜ§c trên th‰ gi§i (trØ các nÜ§c xã h¶i chû nghïa nhÜ Trung QuÓc và B¡c Hàn mà ngÜ©i vi‰t bài này không bi‰t rõ) thì bŒnh viŒn công là xÜÖng sÓng, là trø c¶t chính cûa ngành y t‰ cûa các nÜ§c Çó. Tåi Canada ch£ng hån, m¥c dù có vÆn Ç¶ng cûa nhiŠu nhà tÜ bän muÓn bÕ tiŠn ra ÇÀu tÜ xây d¿ng bŒnh viŒn tÜ, nhÜng ÇiŠu Çó vÅn chÜa ÇÜ®c chÃp thuÆn. Tåi miŠn Nam ViŒt Nam trÜ§c 1975, trên cä nÜ§c chÌ có vài nhà thÜÖng tÜ tåi Sài Gòn nhÜ bŒnh viŒn Saint Paul, Grall, Sùng Chính, TriŠu Châu,... còn ngoài ra ÇŠu là bŒnh viŒn công. Mà Çã là bŒnh viŒn công, thì tÃt cä m†i chi phí tØ thuÓc men, xét nghiŒm, thû thuÆt ÇiŠu trÎ, dÎch vø,... Ç‰n cä khÄu phÀn æn cûa bŒnh nhân ÇŠu MI•N PH´. ñiŠu này Çúng v§i các bŒnh viŒn công tåi các nÜ§c tÜ bän cÛng nhÜ các "nhà thÜÖng" công tåi miŠn Nam ViŒt Nam trÜ§c næm 1975 và hoàn toàn không Çúng v§i các bŒnh viŒn công tåi nÜ§c c¶ng hòa xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam!

Bäo hi‹m y t‰Cùng v§i chû trÜÖng "xã h¶i hóa" ngành y t‰, Nhà NÜ§c C¶ng SänViŒt Nam cho áp døng chính sách bäo hi‹m y t‰. Trên báo chí trong nÜ§c và trên mång Çã có nhiŠu bài vi‰t nói vŠ th¿c trång cûa chính sách này tåi ViŒt Nam, mà gÀn Çây nhÃt là bài "Bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn: Ai cÛng... than phiŠn" Çæng trên báo Tu°i trÈ Online[1] cho nên trong bài này, ngÜ©i vi‰t chÌ nêu lên s¿ so sánh cûa chính sách bäo hi‹m y t‰ tåi nÜ§c ViŒt Nam xã h¶i chû nghïa v§i m¶t vài nÜ§c tÜ bän chû nghïa Ç‹ làm rõ hÖn s¿ khác biŒt cûa chính sách này tåi các nÜ§c Çó. ñ‹ hÜªng ÇÜ®c nh»ng l®i ích vŠ y t‰ nói trên, tåi các nÜ§c tÜ bän, ngÜ©i dân phäi Çóng bäo hi‹m y t‰. LÃy Canada làm ví dø, thÜ©ng thÜ©ng cÖ quan Nhà NÜ§c hay chû häng së trä tiŠn bäo hi‹m y t‰ cho nhân viên cûa mình. NhÜng ÇiŠu này không phäi là ÇiŠu kiŒn b¡t bu¶c ÇÓi v§i nh»ng ngÜ©i khi ÇÙng ra thành lÆp công ty. Trong h®p ÇÒng thuê mÜ§n nhân công, chû häng có th‹ không ÇÒng š trä tiŠn mua bäo hi‹m xã h¶i cho nhân viên cûa mình; khi Çó ngÜ©i nhân viên phäi t¿ mua bäo hi‹m y t‰. TiŠn Çóng bäo hi‹m y t‰ thay Ç°i tØ tÌnh bang này sang tÌnh bang khác, rÃt thÃp tåi Manitoba và cao hÖn tåi British Columbia. Và cho dù tiŠn Çóng bäo hi‹m y t‰ có cao ª tåi tÌnh bang British Columbia thì v§i tr® cÃp cûa chính phû, sÓ tiŠn này vÅn rÃt thÃp so v§i thu nhÆp cûa ngÜ©i dân Ç‹ có th‹ Çóng m¶t cách thoäi mái. Cø th‹ là nh»ng gia Çình có thu nhÆp ÇÀu ngÜ©i trên $28,000 CND (hai mÜÖi tám ngàn gia kim) m§i phäi Çóng 100% tiŠn bäo hi‹m là $ 54 CND/ngÜ©i/tháng[2]. Và n‰u thu nhÆp ÇÀu ngÜ©i dÜ§i $20,000 CND thì hoàn toàn miÍn phí. Ví dø, m¶t gia Çình gÒm hai v® chÒng và hai ÇÙa con, cä hai v® chÒng ÇŠu Çi làm v§i lÜÖng $ 40,000 CND / næm (m¶t sÓ lÜÖng khá cao trong c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt) thì h† së không phäi Çóng bäo hi‹m y t‰!

Trong khi Çó, hiŒn nay tåi ViŒt Nam xã h¶i chû nghïa, có 2 loåi bäo hi‹m y t‰ b¡t bu¶c và t¿ nguyŒn. MÙc phí cûa bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn là 160,000 - 320,000 $/næm/ngÜ©i và theo báo chí trong nÜ§c mÙc phí này së tæng thêm 30% trong th©i gian t§i!Có nhiŠu ÇiŠu Çáng chú š trong chính sách bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn này. TrÜ§c h‰t nh»ng ngÜ©i muÓn mua bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn là nh»ng ngÜ©i có thu nhÆp thÃp. Hai là mÙc chi phí y t‰ mà ngÜ©i mua bäo hi‹m ÇÜ®c hÜªng là có gi§i hån, và gi§i hån này không cao. Cø th‹ là "BHYT chi trä 100% n‰u mÙc phí dÜ§i 7 triŒu ÇÒng/lÀn và 60% n‰u mÙc phí là 7-20 triŒu ÇÒng".[3] Trong khi Çó chÌ m¶t lÀn làm CT là Çã trên 1 triŒu ÇÒng! Ba là theo Tu°i TrÈ Online, theo qui ÇÎnh "chÌ khi nào có 10% h¶ dân trong phÜ©ng, xã tham gia bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn (BHYTTN) thì ngÜ©i dân trong phÜ©ng, xã m§i m§i ÇÜ®c mua bäo hi‹m.[4] ChÌ có tåi nÜ§c c†ng hòa xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam m§i có cái cách bán "bäo hi‹m y t‰ t¿ nguyŒn" nhÜng có ÇiŠu kiŒn nhÜ th‰ này! ThÙ tÜ là có s¿ phân biŒt ÇÓi xº gi»a nh»ng ngÜ©i dùng thÈ BHYT "t¿ nguyŒn" và BHYT "b¡t bu¶c". NgÜ©i có thÈ BHYT "b¡t bu¶c" thì ÇÜ†c ÇÓi xº tÓt hÖn.Nói nhÜ vÆy không có nghïa là nh»ng ngÜ©i có bäo hi‹m y t‰ b¡t bu¶c là ÇÜ®c các cÖ sª y t‰ hoan nghênh cä! Vào các bŒnh viŒn công hay tÜ, n‰u ÇÜa thÈ bäo hi‹m y t‰ dù là "b¡t bu¶c" ngÜ©i bŒnh së bÎ ÇÓi xº m¶t cách khác hÖn là không có bäo hi‹m vì trong trÜ©ng h®p sau này, ngÜ©i bŒnh së chÎu hoàn toàn m†i chi phí! NgÜ©i vi‰t bài này xin k‹ v§i quš Ç¶c giä câu chuyŒn thÆt vŠ cách sº døng thÈ bäo hi‹m y t‰ "b¡t bu¶c" sau Çây: M¶t nhân viên cûa m¶t công ty Çi khám tåi phòng måch cûa m¶t bác sï tÜ và ÇÜ®c gi§i thiŒu vào bŒnh viŒn trÜ©ng Çåi h†c y dÜ®c TP HCM Ç‹ m‡. Do có ngÜ©i quen làm trong bŒnh viŒn Çó, ngÜ©i bŒnh ÇÜ®c s¡p x‰p Ç‹ m‡ mà không "kÎp" khai là có bäo hi‹m y t‰ hay không. ChÌ Ç‰n khi làm thû tøc xuÃt viŒn, thanh toán viŒn phí, bŒnh nhân m§i trình thÈ bäo hi‹m y t‰. BŒnh nhân bÎ nhân viên thu ngân cûa bŒnh viŒn cÆt vÃn tåi sao không khai có bäo hi‹m y t‰ trÜ§c khi nhÆp viŒn và bÎ "m¡ng" cho m¶t trÆn nên thân! Nhân viên thu ngân hi‹u rõ r¢ng Çây là cái mánh mà bŒnh nhân ÇÜ®c ngÜ©i nhà trong bŒnh viŒn mách nÜ§c Ç‹ ÇÄy viŒc thanh toán viŒn phí qua quÏ BHYT và nhÃt ÇÎnh tài vø cûa BV YD TP HCM cÛng phäi trä l©i hàng loåt câu hÕi "tåi sao" cûa quÏ BHYT!Tóm låi tùy trÜ©ng h®p mà ngÜ©i bŒnh ch†n m¶t trong hai phÜÖng án ho¥c khai không có bäo hi‹m y t‰ và chÃp nhÆn trä tÃt cä m†i chi phí Ç‹ ÇÜ®c cho thuÓc tÓt và chæm sóc Çàng hoàng, ho¥c khai có bäo hi‹m y t‰ "b¡t bu¶c" và chÃp nhÆn dùng thuÓc kém phÄm chÃt và phøc vø tÒi!!!

Giá các dÎch vø y t‰ tåi ViŒt Nam xã h¶i chû nghïaCung cách phøc vø và chÃt lÜ®ng ÇiŠu trÎ tÒi nhÜng so v§i thu nhÆp trung bình cûa ngÜ©i dân thì giá các dÎch vø y t‰ cao m¶t cách kinh khûng! ñ‹ có th‹ hình dung giá dÎch vø y t‰ tåi ViŒt Nam xã h¶i chû nghïa cao nhÜ th‰ nào ta hãy thº làm m¶t s¿ so sánh v§i mÙc thu nhÆp và giá các dÎch vø y t‰ tåi Canada.Tåi ViŒt Nam, ngÜ©i bŒnh phäi trä cho bác sï tåi các phòng måch tÜ tÓi thi‹u 30,000 ÇÒng tiŠn khám. Giá tiŠn khám bŒnh tåi các phòng khám quÓc t‰ nhÜ bŒnh viŒn Pháp ViŒt lên Ç‰n 350,000 (ba træm næm chøc ngàn) ÇÒng n‰u bác sï là ngÜ©i ViŒt và 700,000 (bäy træm ngàn) ÇÒng, tÜÖng ÇÜÖng 50 gia kim n‰u bác sï là ngÜ©i nÜ§c ngoài.

Trong khi Çó tåi Canada, m‡i lÀn Çi khám bŒnh, ngÜ©i dân không phäi trä tiŠn và chính phû cÛng chÌ trä cho bác sï trung bình 30 gia kim, nghïa là chÌ hÖn m¶t phÀn hai tiŠn khám tåi bŒnh viŒn Pháp ViŒt do bác sï ngÜ©i Pháp khám m¶t chút!!!ThÆt không công b¢ng khi so sánh nŠn y t‰ tåi ViŒt Nam v§i Canada nhÜng Ç‹ làm rõ cái gánh n¥ng vŠ các dÎch vø y t‰ mà ngÜ©i ViŒt hiŒn nay phäi chÎu so v§i ngÜ©i dân Canada, ngÜ©i ta cÀn phäi tính Ç‰n thu nhÆp bình quân ÇÀu ngÜ©i tåi hai nÜ§c này. Tåi Canada, thu nhÆp bình quân ÇÀu ngÜ©i trong næm 2005 là 25,400 gia kim[5], và mÙc thu nhÆp dÜ§i 20,000 gia kim m‡i næm ÇÜ®c xem là dÜ§i mÙc nghèo kh°. Trong khi thu nhÆp bình quân ÇÀu ngÜ©i ViŒt Nam là 715 MÏ kim [6](tÙc khoäng 786 Gia Kim) trong næm 2006, và mÙc nghèo kh° là 1 MÏ Kim/ngÜ©i/ngày hay 365 MÏ Kim/ngÜ©i/næm hay 400 Gia Kim/ngÜ©i/næm (theo hÓi suÃt hiŒn nay, 1 MÏ kim xÃp xÌ 1.1 Gia Kim). ThÆt là mïa mai khi các nhà ÇÀu tÜ trong nÜ§c và ngoài nÜ§c cho bi‰t r¢ng hai lãnh v¿c ÇÀu tÜ có l®i nhÃt (theo nghïa Çen) tåi nÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam là y t‰ và giáo døc! Mïa mai hÖn n»a là trong khi Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam khÓng ch‰ giá xæng, khÓng ch‰ mÙc lÜÖng công nhân tåi các häng 100% vÓn nÜ§c ngoài nhÜng låi buông lÕng cho các bŒnh viŒn "quÓc t‰" bóc l¶t bŒnh nhân trong nÜ§c mình! NgÜ©i phø n» trÈ tu°i bÎ bÜ§u tuy‰n giáp Ç¶c, m¶t bŒnh khá ph° bi‰n tåi ViŒt Nam, bi‰t mình bÎ bŒnh n¥ng nhÜng Çành cam chÎu sÓ phÆn cûa mình. Nh»ng lúc mŒt Ç‰n khó thª, nh»ng Çêm mÃt ngû triŠn miên chÌ có bi‰t cÀu tr©i khÃn PhÆt chÙ không dám Çi bác sï. ChÒng cûa bà này là m¶t nông dân, m¶t ngày Çi làm ÇÀu t¡t m¥t tÓi ÇÜ®c 30,000 ÇÒng/ngày (tÙc gÀn 1 triŒu/tháng) thì không th‹ ÇÜa v® Çi bác sï, và cho dù bác sï có không lÃy tiŠn khám thì cÛng không có tiŠn mua thuÓc! Không có bŒnh viŒn công theo Çúng nghïa cûa nó là hòan toàn miÍn phí thì nh»ng ngÜ©i dân nhÜ ngÜ©i phø n» này Çành phäi ch© ch‰t!Th¿c chÃt cûa viŒc ÇÀu tÜ vào trang thi‰t bÎ y khoa cao cÃp:K‹ tØ khi có cái chû trÜÖng g†i là "xã h¶i hóa" ngành y t‰, cho phép các bŒnh viŒn công thu viŒn phí và cho phép mª các bŒnh viŒn tÜ, các bŒnh viŒn công và tÜ Çua nhau mua s¡m các trang thi‰t bÎ Ç¡t tiŠn nhÜ CT, MRI. Dï nhiên khi mua nh»ng trang thi‰t bÎ Ç¡t tiŠn, lãnh Çåo cûa các cÖ sª y t‰ này ÇŠu nêu lš do rÃt "nhân Çåo", rÃt "Çåo ÇÙc" là Ç‹ phøc vø bŒnh nhân, nhÜng th¿c chÃt là ª Çâu, ta hãy xem cách các bŒnh viŒn sº døng nh»ng trang thi‰t bÎ Çó nhÜ th‰ nào.M¶t ngÜ©i bån cûa ngÜ©i vi‰t này bÎ tai nån giao thông ÇÜ®c ÇÜa vào cÃp cÙu tåi bŒnh viŒn Ch® RÅy. ChÄn Çoán lâm sàng là gãy xÜÖng Çùi. Xquang cÛng cho thÃy hình änh gãy xÜÖng Çùi. NhÜng sau khi Çã có hình änh rõ ràng gãy xÜÖng, Çùi bŒnh nhân låi ÇÜ®c yêu cÀu phäi chøp CT! BŒnh nhân do có m¶t sÓ hi‹u bi‰t vŠ y t‰ nên không chÎu Çóng tiŠn chøp CT. Y tá bäo là Çây là lŒnh cûa bác sï, n‰u không chÎu làm CT thì bŒnh viŒn không th‹ ti‰p tøc ÇiŠu trÎ mà cø th‹ là chÜa th‹ cho Çi bæng b¶t! May bŒnh nhân là m¶t nhà báo, bi‰t rõ nh»ng mánh mung cûa các bŒnh viŒn nên bäo là không có tiŠn Ç‹ làm CT, th‰ là bác sï bÕ lŒnh làm CT và cho bŒnh nhân Çi bæng b¶t!M¶t bŒnh nhân khác Ç‰n khám tåi bŒnh viŒn Hoàn MÏ (m¶t bŒnh viŒn tÜ tåi TP HCM) ÇÜ®c bác sï ª Çây chÄn Çoán là "sÕi niŒu quän" và yêu cÀu làm CT. N‰u Çã chÄn Çoán là sÕi niŒu quän thì xét nghiŒm tÓi Üu phäi là chøp b¶ phÆn ti‰t niŒu có cän quang (UIV) vì vØa rõ ràng, vØa ÇÖn giän và ít tÓn kém hÖn cho bŒnh nhân, chÙ không phäi là CT!

M¶t bŒnh nhân khác n»a cÛng Çi khám tåi bŒnh viŒn tÜ nói trên v§i triŒu chÙng ® chua và Çau ª vùng dÜ§i xÜÖng Ùc, bác sï chÄn Çoán là "viêm loét då dày do H. Pylori" và yêu cÀu làm n¶i soi! Có thÆt là cÀn thi‰t phäi làm n¶i soi hay không Ç‹ xác ÇÎnh chÄn Çoán viêm loét då dày do H. Pylori hay trÜ§c h‰t chÌ cÀn làm xét nghiŒm máu? ñó là chÜa k‹ nh»ng khó chÎu mà bŒnh nhân phäi chÎu và nh»ng tai bi‰n có th‹ xäy ra khi làm n¶i soi! Có phäi các bác sï nói trên không bi‰t xét nghiŒm nào là tÓt nhÃt cho tØng trÜ©ng h®p trên hay không? H† bi‰t rÃt rõ nhÜng n‰u làm viŒc tåi bŒnh viŒn công hay tÜ, h† ÇÜ®c giám ÇÓc yêu cÀu phäi làm nhÜ vÆy Ç‹ lÃy låi vÓn mà bŒnh viŒn Çã ÇÀu tÜ Ç‹ mua các trang thi‰t bÎ Çó. Nh»ng bác sï bån cûa ngÜ©i vi‰t bài này Çã nói là giám ÇÓc cûa h† së không b¢ng lòng n‰u h† không làm nhÜ vÆy! ñÓi v§i các bác sï có phòng måch tÜ, m¶t lš do không kém phÀn quan tr†ng là các bác sï së ÇÜ®c chia tiŠn hoa hÒng khi cho làm bÃt cÙ m¶t xét nghiŒm nào! Cø th‹ là cuÓi næm, bác sï së nhÆn ÇÜ®c nh»ng bäng chi‰t tính cûa các phòng xét nghiŒm khác nhau trong TP ghi rÃt rõ ràng tên h† bŒnh nhân, ngày làm xét nghiŒm, tên xét nghiŒm, giá tiŠn xét nghiŒm và sÓ tiŠn hoa hÒng b¢ng 10% các xét nghiŒm! Không phäi bÕ tiŠn ÇÀu tÜ mua máy móc, không chÎu trách nhiŒm pháp lš vŠ các rûi ro do làm xét nghiŒm, không làm gì cä ngoài viŒc ghi tên xét nghiŒm mà hÜªng Ç‰n 10% giá xét nghiŒm thì quä thÆt là m¶t l®i nhuÆn rÃt l§n! Vì vÆy, bÃt chÃp m†i nguyên t¡c Çåo ÇÙc và quy trình chuyên môn, các bác sï tha hÒ yêu cÀu bŒnh nhân làm xét nghiŒm! Và ÇÜÖng nhiên tiŠn hoa hÒng cho các bác sï Çã ÇÜ®c tính trong giá xét nghiŒm mà bŒnh nhân phäi trä! Ngoài ra phäi k‹ Ç‰n liŠu bÙc xå mà bŒnh nhân và dân cÜ nói chung phäi chÎu do viŒc låm døng CT. Tåi ViŒt Nam, nÖi t› lŒ lao ph°i còn cao, n‰u bác sï khuyên bŒnh nhân m‡i næm nên Çi chøp X-quang ph°i m¶t lÀn thì bŒnh nhân không chÎu Çi vì s® "æn tia" trong khi Çó, h† Çâu có bi‰t r¢ng liŠu chi‰u xå cûa 1 lÀn làm CT cao gÃp 70 lÀn chøp X-quang ph°i!N‰u làm m¶t thÓng kê vŠ nh»ng xét nghiŒm cho các bŒnh nhân ngoåi chÄn và bŒnh nhân n¶i trú không, ngÜ©i vi‰t bài này có th‹ cam Çoan r¢ng t› lŒ sÓ lÀn xét nghiŒm trên sÓ bŒnh nhân tåi ViŒt Nam së cao nhÃt th‰ gi§i!

Nguyên t¡c "mâu thuÅn vŠ quyŠn l®i" (conflict of interest)TØ lâu rÒi, Ç‹ bäo Çäm cho tính minh båch và khách quan trong m†i giao dÎch cûa xã h¶i, con ngÜ©i Çã ÇŠ ra nguyên t¡c "mâu thuÅn vŠ quyŠn l®i" (conflict of interest). Nguyên t¡c này ÇÜ®c ÇÎnh nghïa là nh»ng "tình huÓng mà trong Çó m¶t cá nhân hay tÆp Çoàn l®i døng ÇÎa vÎ hay khä næng cûa mình theo m¶t cách thÙc nào Çó Ç‹ thû l®i cho cá nhân hay tÆp Çoàn." Áp døng nguyên t¡c này vào lãnh v¿c y t‰ trên toàn th‰ gi§i hiŒn nay và miŠn Nam ViŒt Nam trÜ§c næm 1975, thì bác sï không ÇÜ®c bán thuÓc! Không nh»ng th‰, các bác sï khi ÇÜa toa thuÓc cho bŒnh nhân, không ÇÜ®c g®i š cho bŒnh nhân Çi mua thuÓc tåi m¶t hiŒu thuÓc nào cä. Ngoài ra, bác sï còn ÇÜ®c khuy‰n cáo khi vi‰t toa thuÓc nên dùng tên chung (generic) chÙ không dùng tên thuÓc cûa m¶t häng thuÓc nào cä (brand name) v§i lš do viŒc Çó vi phåm nguyên t¡c "mâu thuÅn vŠ quyŠn l®i". Th‰ nhÜng hiŒn nay tåi ViŒt Nam, dÜ§i ch‰ Ç¶ xã h¶i chû nghïa, trong ÇiŠu lŒ cûa sª y t‰ TP HCM, và có lë cûa cä ViŒt Nam thì bác sï ÇÜ®c quyŠn bán thuÓc. ñiŠu này ÇÜ®c các nhà lãnh Çåo y t‰ ViŒt Nam, trong Çó có bác sï NguyÍn Th‰ DÛng - ông này cÛng có phòng måch riêng và v® là y tá ÇÙng bán thuÓc - giäi

thích là Ç‹ bŒnh nhân Ç« phäi mÃt công Çi ra tiŒm thuÓc tây và Çôi khi tiŒm thuÓc låi không có nh»ng thuÓc "Ç¥c trÎ"! HŒ quä thÜ©ng thÃy nhÃt là sau khi Çi khám bŒnh, bŒnh nhân ÇÜ®c bác sï giao cho mÃy gói thuÓc trong bao ni lông v§i l©i d¥n viên xanh uÓng bao nhiêu viên m‡i ngày, viên ÇÕ uÓng bao nhiêu viên m‡i ngày!!! M¶t tuÀn sau tái khám!!! CÛng cÀn nói thêm là m‡i lÀn khám, các bác sï ít khi nào cho dÜ§i 4 loåi thuÓc, và trong Çó bao gi© cÛng có thuÓc b° loåi daily multivitamins! Theo ÇiŠu lŒ cûa y t‰ ViŒt Nam, các bác sï chÌ cho thuÓc trong vòng 1-2 tuÀn. Bác sï thØa bi‰t m¶t viên daily multivitamins m¶t ngày thì ch£ng b° béo gì nhÜng m¶t bŒnh nhân 10 viên, mÜ©i bŒnh nhân 100 viên. 30 bŒnh nhân là 300 viên. N‰u m¶t ngày m¶t bác sï chÌ cÀn có 30 bŒnh nhân thì Çã bán ÇÜ®c 3 l† daily multivitamins thÙ 100 viên thì cÛng Çã ki‰m ÇÜ®c nhiŠu l©i rÒi!Và khi bác sï Çã lÃn sang sân cûa dÜ®c sï, thì dÜ®c sï cÛng không s® gì mà không lÃn sang sân cûa bác sï. BŒnh nhân nghèo s® không có Çû tiŠn Çi khám bác sï và cÛng s® nh»ng toa thuÓc Ç¡t tiŠn cûa bác sï, nên khi có bŒnh có th‹ Ç‰n th£ng các hiŒu thuÓc tây. Tåi Çây h† khai bŒnh v§i dÜ®c sï, ngÜ©i này së cho l©i khuyên nên dùng thuÓc gì và bán thuÓc cho bŒnh nhân. TÃt cä m†i tai h†a n‰u có thì bŒnh nhân - thÜ©ng là bŒnh nhân nghèo - ÇŠu phäi gánh chÎu!

LuÖng Y NhÜ TØ MÅu - Y ñÙcSau ngày ti‰n chi‰m miŠn Nam ViŒt Nam, Nhà NÜ§c C¶ng Sän ViŒt Nam và nh»ng ngÜ©i lãnh Çåo y t‰ h‰t sÙc nghiêm kh¡c phê phán nŠn y t‰ cûa th©i "ngøy" mà h† cho là "vô Çåo ÇÙc"! Bà ñoàn Thúy Ba, nguyên thÙ trÜªng b¶ y t‰ ViŒt Nam cho r¢ng khám bŒnh lÃy tiŠn là "vô nhân thÃt ÇÙc"! Bà ta cÛng Çã nhiŠu lÀn xÌ vä các bác sï trong bŒnh viŒn Ch® RÅy "khám chui". Bà Thúy Ba nói "Thà ch‰t Çói chÙ không thèm làm cái chuyŒn "vô nhân thÃt ÇÙc Çó"! CÛng chÌ sau 75, ngÜ©i dân miŠn Nam ViŒt Nam m§i ÇÜ®c nghe nh»ng khÄu hiŒu "LÜÖng Y NhÜ TØ MÅu" hay tØ "Y ñÙc"! Phäi chæng Çây là cái "Üu viŒt cûa chû nghïa xã h¶i"? Th¿c ra ai cÛng bi‰t s¿ xuÃt hiŒn cûa nh»ng khÄu hiŒu này cÛng giÓng nhÜ s¿ hiŒn diŒn cûa nh»ng bäng bi‹u "CƒM ñÁI" trên nh»ng bÙc tÜ©ng trong thành phÓ! MuÓn bi‰t nŠn y t‰ nào "vô nhân thÃt ÇÙc" thì cÙ hÕi nh»ng ngÜ©i ª lÙa tu°i 50 tu°i ho¥c l§n hÖn, nh»ng ngÜ©i Çã tØng bi‰t tình trång và nh»ng hoåt Ç¶ng y t‰ trÜ§c và sau 1975. TrÜ§c 1975, ngÜ©i dân bÎ bŒnh ÇÜ®c ÇiŠu trÎ tåi các bŒnh viŒn công hoàn toàn miÍn phí, không cÀn phäi có h¶ khÄu hay chÙng minh nhân dân. NgÜ©i có bŒnh trÜ§c h‰t phäi ÇÜ®c ch»a trÎ! Trong th¿c t‰ cÛng nhÜ trong các tài liŒu, tác phÄm væn h†c xuÃt bän trong nÜ§c nói Ç‰n nhiŠu trÜ©ng h®p nh»ng cán b¶ m¥t trÆn giäi phóng miŠn Nam ViŒt Nam ÇÜ®c ÇiŠu trÎ tåi các bŒnh viŒn công miŠn Nam trÜ§c 75 mà không bÎ l¶ tung tích! Quan hŒ gi»a thÀy thuÓc, nhân viên y t‰ v§i bŒnh nhân không Ç‰n n°i tÒi tŒ nhÜ hiŒn nay khi mà tØ bác sï Ç‰n y tá Ç‰n y công ÇŠu có th‹ và s¤n sàng Çòi tiŠn bŒnh nhân ª tØng giai Çoån trong quá trình chÄn Çoán và ÇiŠu trÎ tåi các bŒnh viŒn công! Và trÜ§c 75 không có quá nhiŠu nh»ng vø xì-cæng-Çan trong ngành y t‰ cª nhÜ vø bác sï NguyÍn Xuân Ái[7] hay vø bŒnh viŒn Phø Sän QuÓc t‰ TP HCM[8] v.v...Trong vø bác sï giäi phÄu thÄm mÏ NguyÍn Xuân Ái, báo chí không nh»ng Çã nêu lên

s¿ kiŒn vi phåm quy t¡c chuyên môn mà còn Ç¥t vÃn ÇŠ b¢ng cÃp cûa bác sï này nhÜng ÇÜÖng s¿ vÅn "bình yên vô s¿". ThÆt là n¿c cÜ©i hÖn n»a, sª y t‰ cûa m¶t thành phÓ mà låi không th‹ thu hÒi giÃy phép hành nghŠ cûa m¶t bác sï và phäi tuân thû š ki‰n cûa sª k‰ hoåch và ÇÀu tÜ [9],[10].Trong vø xì-cæng-Çan tåi bŒnh viŒn Phø Sän QuÓc T‰ TP HCM, m¥c dù trong dÜ®c Çi‹n cûa nhà sän xuÃt Çã ghi rõ chÓng chÌ ÇÎnh dùng Adalat cho bŒnh nhân có thai, nhÜng Tòa Án Nhân Dân TP HCM vÅn bác yêu cÀu Çòi bÒi thÜ©ng cûa bŒnh nhân, cæn cÙ vào š ki‰n cûa m¶t h¶i ÇÒng khoa h†c cûa b¶ y t‰!!! M¶t bác sï chuyên khoa vŠ phø sän n°i ti‰ng và có uy tín trong gi§i thân cÆn cûa b¶ Çã nói v§i ngÜ©i vi‰t này r¢ng ngÜ©i ta Çã hÓi l¶ cho b¶ y t‰ nhiŠu hÖn mÙc yêu cÀu cûa bŒnh nhân!!!VŠ vø xì-cæng-Çan móc ngo¥c gi»a giám ÇÓc bŒnh viŒn Ch® RÅy và công ty gia Çình[11]. Không lâu trÜ§c khi vø xì-cæng-Çan này bÎ phanh phui, bác sï TrÜÖng Væn ViŒt, giám ÇÓc bŒnh viŒn Ch® RÅy ÇÜa ra m¶t cái lŒnh nghe rÃt "Çåo ÇÙc" là cÃm các bác sï cûa bŒnh viŒn không ÇÜ®c mª phòng måch tÜ g†i là "Ç‹ tÆp trung lo cho bŒnh nhân cûa bŒnh viŒn". NhÜng chÌ trong m¶t th©i gian ng¡n không ÇÀy vài tuÀn sau, ngÜ©i ta vª lë ông bác sï TrÜÖng Væn ViŒt không "Çåo ÇÙc" nhÜ ông ta nói, nhÜ có ngÜ©i tÜªng!!! Nh»ng vø tiêu c¿c dính dáng Ç‰n nh»ng ngÜ©i trong ban giám ÇÓc sª y t‰ TP HCM cho dù dÜ luÆn có xôn xao Ç‰n cách mÃy, cho dù änh hÜªng Ç‰n sÙc khÕe cûa ngÜ©i dân nhÜ th‰ nào nhÜ vø nÜ§c tÜÖng có chÙa Ç¶c chÃt, rÒi cuÓi cùng vÅn chìm xuÒng. Ÿ ViŒt Nam, m‡i lÀn m¶t vø "tiêu c¿c" bÎ khui ra, cán b¶ chÎu trách nhiŒm thÜ©ng nêu lên lš do "trình Ç¶ hån ch‰"!!! Và dÜ§i ch‰ Ç¶ xã h¶i chû nghïa, "trình Ç¶ hån ch‰" là không có t¶i m¥c dù viŒc tranh quyŠn cÓ vÎ là m¶t hiŒn tÜ®ng ph° bi‰n tåi ViŒt Nam! Ÿ Çây m¶t ngÜ©i khi ÇÜ®c lên m¶t cái chÙc nào Çó thì së gi» mãi cho Ç‰n khi vŠ hÜu! CÛng vì vÆy cho nên ông bác sï Lê TrÜ©ng Giang, phó giám ÇÓc sª y t‰ TP HCM biŒn minh r¢ng viŒc ém nhËm trong khoäng th©i gian 6 næm vø nÜ§c tÜÖng có Ç¶c chÃt cÛng là vì "khä næng quän lš nhà nÜ§c vŠ vŒ sinh an toàn th¿c phÄm trên ÇÎa bàn hån ch‰, vì thi‰u nhân s¿." [12] K‰t quä là bác sï Lê TrÜ©ng Giang vÅn bình chân nhÜ våi v§i cái gh‰ phó giám ÇÓc sª Y t‰ TP HCM, và bác sï NguyÍn Th‰ DÛng xem nhÜ không liên quan Ç‰n chuyŒn này!Nh»ng tiêu c¿c trong ngành y t‰ không phäi chÌ ª cÃp cûa giám ÇÓc sª hay giám ÇÓc bŒnh viŒn mà còn lên Ç‰n chính bän thân cûa b¶ trÜªng và hiŒu trÜªng cûa trÜ©ng Çåi h†c y khoa. Ai trong sÓ cán b¶ và nhân viên giäng huÃn cûa trÜ©ng Çåi h†c Y DÜ®c TP HCM låi không bi‰t mÓi quan hŒ không lÃy gì làm trong sáng gi»a ông hiŒu trÜªng trÜ©ng Çåi h†c y dÜ®c TP HCM, GS TS NguyÍn ñình HÓi v§i bà b¶ trÜªng TrÀn ThÎ Trung Chi‰n! M†i ngÜ©i ÇŠu bi‰t thû tøc thành lÆp BŒnh ViŒn Phø Sän trÜ©ng Çåi h†c y dÜ®c (ÇÜ®c g†i là bŒnh viŒn Mekong bªi vì xây d¿ng trên ki‰n trúc cûa khách sån Mekong) là thû tøc thành lÆp bŒnh viŒn nhanh nhÃt tù trÜ§c Ç‰n nay. Khi thành lÆp, chính ông NguyÍn ñình HÓi Çã tuyên bÓ không ai ÇÜ®c hÕi vŠ vÃn ÇŠ tài chánh! Mang danh là bŒnh viŒn cûa trÜ©ng, có bao gi© vÃn ÇŠ tài chánh ÇÜ®c tuyên bÓ công khai không? Sª tài chánh TP HCM hay b¶ tài chánh Nhà NÜ§c c†ng hòa xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam có bao gi© Ç¥t vÃn ÇŠ thanh tra tài chánh cûa bŒnh viŒn này hay không? Ai là ngÜ©i chû ÇÀu tÜ? VÃn ÇŠ chia l®i nhuÆn nhÜ th‰ nào? Sau hÖn mÜ©i næm thành lÆp, ông hiŒu trÜªng NguyÍn ñình HÓi cÛng Çã bÕ túi quá nhiŠu rÒi, vä låi Çã Ç‰n tu°i nghÌ hÜu, Çây là lúc ông

hiŒu trÜªng cÀn nghï Ç‰n viŒc "hå cánh an toàn"; và cách hå cánh an toàn nhÃt là c° phÀn hóa các bŒnh viŒn cûa trÜ©ng mà trÜ§c h‰t là bŒnh viŒn Mekong!

NghÎch Lš - Nguyên Nhân CÖ BänTrong khoäng mÜ©i næm gÀn Çây, Nhà NÜ§c ViŒt Nam ra sÙc khoa trÜÖng cho s¿ phát tri‹n kinh t‰ "vÜ®t bÆc" cûa ViŒt Nam, r¢ng ViŒt Nam là m¶t "con rÒng" Çang lên, r¢ng mÙc tæng trÜªng GDP ÇÙng ÇÀu th‰ gi§i v.v... M¶t nghÎch lš rõ ràng nhÃt là lë ra v§i mÙc tæng trÜªng "vÜ®t bÆc" nhÜ vÆy thì Ç©i sÓng cûa ngÜ©i dân phäi khá hÖn, Ç¥c biŒt trong hai lãnh v¿c quan tr†ng nhÃt là giáo døc và y t‰, th‰ tåi sao Ç©i sÓng cûa ngÜ©i dân trong hai lãnh v¿c này låi ngày càng khó khæn hÖn. NghÎch lš thÙ hai là lë ra, cùng v§i mÙc tæng dân sÓ và v§i s¿ tæng trÜªng cûa GDP, Nhà NÜ§c phäi cho xây d¿ng nhiŠu bŒnh viŒn công hÖn n»a, Ç¢ng này chính Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam låi ÇÜa các bŒnh viŒn công qua tay tÜ nhân!TrÜ§c nh»ng nghÎch lš và nh»ng khó khæn triŠn miên cûa nŠn y t‰ xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam, rõ ràng b¶ y t‰ không hŠ ÇÜa ra ÇÜ®c m¶t ÇÜ©ng hÜ§ng có tính chi‰n lÜ®c hÀu có th‹ làm giäm b§t gánh n¥ng cho ngÜ©i dân. Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam chÌ có th‹ ÇŠ ra nh»ng biŒn pháp ÇÓi phó có tính cách ch¡p vá. Nh»ng tÃm bäng kÈ ch» thÆt to "lÜÖng y nhÜ tØ mÅu" treo trên các ÇÜ©ng phÓ chÌ làm nhÙc m¡t ngÜ©i dân và làm n°i rõ thêm tình trång tiêu c¿c trong ngành y t‰ mà thôi.ñ‹ làm giäm b§t s¿ bÙc xúc cûa ngÜ©i dân, cách Çây hÖn mu©i næm, tåi TP HCM ra Ç©i m¶t cái g†i là "quÏ h° tr® bŒnh nhân nghèo" và ông chû tÎch TP HCM sau khi nghÌ hÜu cÛng ÇÙng ra làm chû tÎch cûa quÏ này. NgÜ©i ta khoa trÜÖng hoåt Ç¶ng cûa quÏ này trên Çài truyŠn hình, truyŠn thanh, báo chí, t¥ng thÜªng huân chÜÖng cho ông NguyÍn Vïnh NghiŒp, làm ra vë Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam quan tâm Ç‰n dân nghèo hÖn chính quyŠn miŠn Nam ViŒt Nam tru§c 1975. Tåi sao trÜ§c 75 tåi miŠn Nam ViŒt Nam không có quÏ này? ñiŠu dÍ hi‹u là hÒi Çó m†i dÎch vø y t‰ trong các bŒnh viŒn công ÇŠu MiÍn Phí! Và vì hiŒn nay, chí phí mà ngÜ©i bŒnh phäi trä trong các bŒnh viŒn công do Nhà NÜ§c quän lš quá cao Ç‰n mÙc mà ngÜ©i dân không cón có th‹ chÎu n°i n»a! NhÜng Çây cÛng chÌ giÓng nhÜ chi‰c lá Ça che b¶ phÆn sinh th¿c cûa Adam và Eva trong các bÙc tranh vë vÜ©n ÇÎa Çàng mà thôi! Th¿c ra cái quÏ h‡ tr® bŒnh nhân nghèo cûa TP HCM không b¢ng m¶t canh båc cûa ông TGñ PMU 18 Bùi Ti‰n DÛng! Và n‰u các ông các bà Çäng viên cao cÃp cûa Çäng C¶ng Sän ViŒt Nam (không cÀn k‹ nh»ng Çäng viên trung cÃp trª xuÓng) b§t tham nhÛng thì có lë bŒnh nhân nghèo cÛng không cÀn cái quÏ h‡ tr® này n»a. Hoàn toàn bÃt l¿c trÜ§c nh»ng khó khæn trong ngành y t‰, UBND YP HCM Çã quy‰t ÇÎnh c° phÀn hóa các bŒnh viŒn công mà thí Çi‹m là bŒnh viŒn Bình Dân. Quy‰t ÇÎnh này phäi bÎ hûy bÕ vì s¿ chÓng ÇÓi quy‰t liŒt cûa nhân dân thành phÓ, tuy nhiên UBND TP HCM vÅn "kiên trì" c° phÀn hóa các bŒnh viŒn khác! V§i chû trÜÖng này rõ ràng chính quyŠn Çã bÕ m¥c s¿ nghiŒp chæm sóc sÙc khÕe cûa ngÜ©i dân cho nh»ng chû ÇÀu tÜ và nh»ng ngÜ©i có chuyên môn khai thác l®i nhuÆn trên sÙc khÕe ngÜ©i dân. ñây có lë là bi‹u hiŒn rõ trung th¿c nhÃt cûa cái g†i là "kinh t‰ thÎ trÜ©ng theo ÇÎnh hÜ§ng xã h¶i chû nghïa" cûa Nhà NÜ§c C¶ng SänViŒt Nam.Th¿c tình mà nói, cho dù có th¿c tâm và tài giÕi Ç‰n mÃy, b¶ y t‰ cùng các ban ngành và các sª y t‰ cÛng không th‹ nào giäi quy‰t ÇÜ®c nh»ng vÃn nån nói

trên chÌ b¢ng nh»ng n‡ l¿c trong phåm vi cûa ngành bªi vì nh»ng vÃn nån này có nguÒn gÓc sâu xa tØ chính cái ch‰ Ç¶ Ç¶c tài toàn trÎ, dành Ç¥c quyŠn, Ç¥c l®i cho m¶t nhóm nhÕ nh»ng ngÜ©i trong Çäng.ChØng nào ngÜ©i dân không có quyŠn phát bi‹u š ki‰n cûa mình, chØng nào nguyŒn v†ng cûa ngÜ©i dân không ÇÜ®c l¡ng nghe, chØng nào nh»ng ti‰ng nói cûa nh»ng ngÜ©i ÇÓi lÆp còn bÎ Çàn áp, thì không th‹ nào giäi quy‰t m¶t cách cÖ bän nh»ng khó khæn trong ngành y t‰ nói riêng và cä xã h¶i nói chung. ñ‹ K‰t LuÆnM¶t sÓ cán b¶ cao cÃp cûa ViŒt Nam sang Canada và thÃy chính sách bäo hi‹m y t‰ và th¿c t‰ cûa nŠn y t‰ Canada, h† tuyên bÓ r¢ng "Çây th¿c chÃt là m¶t nÜ§c xã h¶i chû nghïa" và "nŠn y t‰ này th¿c chÃt là m¶t nŠn y t‰ xã h¶i chû nghïa"!!!! ñây là m¶t tuyên bÓ h‰t sÙc khôi hài, là m¶t s¿ "nhìn låm" tr¡ng tr®n. B¶ máy tuyên truyŠn Hà N¶i d¿ng ÇÙng lên cái g†i là "Üu viŒt xã h¶i chû nghïa" nhÜng tØ khi Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ÇÜ®c xây d¿ng tåi nÜ§c Nga xô vi‰t cho Ç‰n nay, ch‰ Ç¶ này chÌ Çem låi ch‰t chóc, Çau kh° cho nhân dân th‰ gi§i chÙ chÜa cho thÃy cái gì là Üu viŒt cä. ChÜa có m¶t nÜ§c theo chû nghïa xã h¶i nào - k‹ cä Cuba mà Nhà NÜ§c ViŒt Nam ca tøng - th¿c t‰ có m¶t nŠn y t‰ tuyŒt v©i nhÜ Canada. Chính phû và ngÜ©i dân Canada chÜa bao gi© nói r¢ng h† theo chû nghïa xã h¶i! ñ©i sÓng và nŠn y t‰ tåi Canada là thành quä cûa m¶t nÜ§c theo ch‰ Ç¶ dân chû! Canada không nh»ng là m¶t nÜ§c tÜ bän mà còn là m¶t trong nhóm 8 nÜ§c tÜ bän hàng ÇÀu th‰ gi§i. Xin các cán b¶ tuyên truyŠn cûa Nhà NÜ§c xã h¶i chû nghïa ViŒt Nam ÇØng nhìn låm n»a!Tóm låi, muÓn cho dân chúng có m¶t cu¶c sÓng Ãm no, hånh phúc, chÌ có m¶t con ÇÜ©ng duy nhÃt là tØ bÕ chính th‹ Ç¶c Çäng, Ç¶c tài toàn trÎ Ç‹ Çi theo m¶t th‹ ch‰ dân chû, Ça nguyên, Ça Çäng.

[1] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=207624&ChannelID=3[2] http://www.healthservices.gov.bc.ca/msp/infoben/premium.html#assistance[3] http://vnexpress.net/Vietnam/Doi-song/2007/04/3B9F4BD7/[4] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=207941&ChannelID=118[5] http://www40.statcan.ca/l01/cst01/famil105a.htm[6] http://vnexpress.net/Vietnam/Kinh-doanh/2006/11/3B9F053D/[7] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=165357&ChannelID=3[8] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=72251&ChannelID=6[9] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=173624&ChannelID=6[10] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=168743&ChannelID=3[11] http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=177358&ChannelID=6[12] http://www.vnexpress.net/Vietnam/Doi-song/2007/05/3B9F66DE/

=END=

3- Tin TÙc QuÓc N¶i

- ThÜ cûa ñÙc HÒng Y Gioan Baotixita Phåm Minh MÅn Liên Quan ñ‰n TruyŠn Thông Xã H¶i Trong NÜ§c HiŒn Nay

Kính gªi Báo Công Giáo và Dân T¶c và các CÖ quan TruyŠn thông Công giáo ViŒt Nam1. Tôi nghï r¢ng s¿ thÆt là m¶t y‰u tÓ nŠn täng cho công cu¶c phát tri‹n v»ng bŠn ÇÃt nÜ§c, xây d¿ng các mÓi quan hŒ xã h¶i thành m¶t sÙc månh cho công cu¶c phát tri‹n Çó. Tôi cÛng nghï r¢ng, theo giáo huÃn cûa Giáo H¶i công giáo tØ Công ñÒng Vatican II Ç‰n nay, chÙc næng cûa cÖ quan truyŠn thông công giáo là thông truyŠn trung th¿c s¿ thÆt toàn vËn vŠ Thiên Chúa, vŠ con ngÜ©i và cu¶c sÓng, nh¢m góp phÀn vào công cu¶c xây d¿ng nói trên, ÇÒng th©i nh¢m loan truyŠn Chúa Giêsu Kitô là s¿ thÆt tr†n vËn vŠ Thiên Chúa và con ngÜ©i, là s¿ thÆt mang ánh sáng khôn ngoan và s¿ bình an cho m†i ngÜ©i trong xã h¶i Çang bi‰n chuy‹n và trong th‰ gi§i toàn cÀu hoá hôm nay.2. Th¿c t‰ cho thÃy cÖ quan truyŠn thông xã h¶i nÖi nÀy nÖi khác thông truyŠn có khi là s¿ thÆt thÆt, có khi là s¿ thÆt äo, có khi là s¿ thÆt bÎ c¡t xén, bÎ bóp méo, thêm râu ria, có khi là s¿ thÆt m¶t chiŠu, m¶t m¥t. Phäi chæng nguyên nhân là do quan Çi‹m cho r¢ng s¿ thÆt chÌ là nh»ng gì có l®i cho mình? Ho¥c do cái nhìn bÎ gi§i hån bªi hoàn cänh? Ho¥c do n‡i s® hãi nào Çó thÜ©ng núp bóng sau lÜng nh»ng hình thÙc båo l¿c? Và hÆu quä trÜ§c m¡t là dÍ tåo ra mâu thuÅn ÇÓi kháng, ho¥c gây nhiÍu và làm bi‰n chÃt nh»ng mÓi quan hŒ xã h¶i. 3. ñ‹ minh h†a cho th¿c t‰ trên, tôi chia sÈ kinh nghiŒm qua vài trÜ©ng h®p liên hŒ ít nhiŠu Ç‰n tôi.- (1) Næm 1998, tôi m§i vŠ Thành phÓ nÀy, dÎp lÍ Giáng Sinh, tôi Çi cº hành lÍ tåi m¶t giáo xÙ thôn quê, xa trung tâm TP, vì cha xÙ già y‰u, bŒnh tÆt. Báo Çài thông tin là Çêm Giáng Sinh tôi hành lÍ tåi Nhà Th© Chánh Toà, có Çông Çäo ngÜ©i d¿. - (2) Næm 2003, sau khi d¿ lÍ phong HÒng Y ª Roma và d¿ ñåi h¶i HñGM MÏ, v§i tÜ cách là HÒng Y, tôi Ç‰n chào thæm Thû TÜ§ng VN. NgÜ©i ti‰p tôi là Phó Thû TÜ§ng VÛ Khoan. TrÜ§c tiên, ông k‹ cho tôi nghe vŠ chuy‰n thæm NÜ§c MÏ cûa ông, Sau Çó tôi có k‹ cho ông vŠ chuy‰n Çi thæm cûa tôi. Tôi có thông tin cho ông là HñGM MÏ và T°ng ThÓng Clinton cùng có chû trÜÖng hoà giäi gi»a 2 bên trÜ§c Çã tØng sát håi lÅn nhau. Tôi có g¥p B¶ Ngoåi giao MÏ và góp š r¢ng chû trÜÖng hoà giäi Çòi hÕi phäi ÇÜ®c th‹ hiŒn qua con ÇÜ©ng ÇÓi thoåi trong s¿ tôn tr†ng s¿ thÆt và tôn tr†ng lÅn nhau, h®p tác lành månh và xây d¿ng. Cái mình Ç†c phäi ÇÜ®c b° sung b¢ng cái nhìn vào th¿c t‰ cu¶c sÓng, cái trao Ç°i r¶ng rãi nh¢m n¡m b¡t s¿ thÆt ÇÀy Çû hÖn, s¿ thÆt vŠ cu¶c sÓng, vŠ lòng ngÜ©i. Sau Çó, báo Çài chÌ thông tin ÇÖn giän r¢ng tôi hÙa c¶ng tác vào công viŒc xây d¿ng ÇÃt nÜ§c. - (3) Tháng 6.2007, tôi Ç†c m¶t bài báo cûa Công Giáo và Dân T¶c mà EDA dÎch và Çæng täi. ñ†c xong, tôi có š ki‰n v§i EDA là bài báo Çó chÌ nói m¶t m¥t, m¶t phÀn cûa s¿ thÆt, theo suy nghï m¶t chiŠu cûa cá nhân. Có nh»ng trÜ©ng h®p, nói m¶t nºa s¿ thÆt, nói m¶t chiŠu, c¡t xén hay thêm th¡t, trª thành cách lØa Çäo và æn gian hay nhÃt. ñæng täi là phåm t¶i ÇÒng lõa. NhÜng Chúa có k‰t t¶i hay không là tùy có š thÙc và cÓ tình hay không. - (4) Tháng 7.2007 này, báo ª Çây có Çæng täi câu chuyŒn CNN phÕng vÃn Chû TÎch NÜ§c VN, v§i nh»ng thêm th¡t, không Çúng v§i s¿ thÆt, liên hŒ Ç‰n HñGM.VN, làm cho ñÙc Cha Chû TÎch phäi bæn khoæn và bÆn tâm Çính chánh chuyŒn mà ngÜ©i thì cho là nghiêm tr†ng, kÈ khác cho là chuyŒn cÖm b»a h¢ng ngày.

4. Nh»ng kinh nghiŒm Çó dÀn dÀn bi‰n nhiŠu ngÜ©i thành Tào Tháo, thÜ©ng xuyên sÓng trong Ça nghi và nghÎ kœ lÅn nhau. Th‰ nhÜng, ÇÓi v§i ngÜ©i dè d¥t, nó cho thÃy r¢ng làm gì có s¿ thÆt toàn vËn trong xã h¶i ngày nay, chÌ có s¿ thÆt m¶t chiŠu, m¶t m¥t, s¿ thÆt äo, và s¿ thÆt cÀn th©i gian Ç‹ xuÃt hiŒn dÀn dÀn cách ÇÀy Çû hÖn. 5. ñiŠu tôi Ü§c mong là cÖ quan truyŠn thông công giáo không bao gi© bi‰n ngÜ©i tín h»u thành kÈ Ça nghi ÇÓi v§i chính Chúa và gia Çình Giáo H¶i cûa mình, thành Tào Tháo ÇÓi v§i anh em ÇÒng bào và ÇÒng loåi cûa mình. Hãy luôn š thÙc và trung thành v§i chÙc næng cûa mình, vì s¿ nghiŒp cûa ÇÃt nÜ§c, vì sÙ vø loan truyŠn s¿ thÆt Chúa Kitô yêu thÜÖng và phøc vø cho s¿ sÓng và phÄm giá con ngÜ©i. TP. HCM, Ngày 10.7.2007Gioan B. Phåm Minh MÅn+ HÒng Y T°ng Giám møc

=END=

4- Tài LiŒu

- ñåo Hòa Häo Trong LÎch Sº

TrÀn Gia Phøng

(Trình bày trong LÍ K› NiŒm LÀn ThÙ 68 Ngày Khai ñåo PhÆt Giáo Hòa Häo tåi Toronto, 24-6-2007)

1.- BÓi cänh ÇÎa lšPhÆt giáo Hòa Häo là tông phái PhÆt giáo do ñÙc Giáo chû Huÿnh Phú S° (1920-1947) khai sáng ngày 18 tháng 5 næm k› mão (4-7-1939), tåi làng Hòa Häo, quÆn Tân Châu, tÌnh Châu ñÓc (nay là tÌnh An Giang), gÀn biên gi§i ViŒt Nam - Cambodia. Do Çó, trÜ§c khi nói Ç‰n PhÆt giáo Hòa Häo, chúng ta nên tìm hi‹u sÖ lÜ®c nÖi xuÃt phát Çåo Hòa Häo.Châu ñÓc nguyên ÇÃt cûa Chân Låp (Cambodia). Vào næm 1757, tåi Chân Låp xäy ra tranh chÃp ngôi báu. Chúa NguyÍn là Võ VÜÖng NguyÍn Phúc Khóat (cai trÎ ñàng Trong 1738-1765) cº Måc Thiên TÙ, t°ng trÃn Hà Tiên, cÀm quân qua Chân Låp, lÆp N¥c Tôn lên ngôi vua tÙc Outey II (trÎ vì 1757-1775).N¥c Tôn c¡t ÇÃt TÀm Phong Long t¥ng chúa NguyÍn và c¡t næm phû CÀn B¶t (Kampot), HÜÖng Úc (Kompong Som), Tr¿c Sâm (miŠn nam Treang), Sài Måt (Bentey Méas) và Linh Quÿnh t¥ng Måc Thiên TÙ. Chúa NguyÍn lÃy ÇÃt TÀm Phong Long Ç¥t thành Çåo Châu ñÓc, nhÆp vào dinh Long HÒ (vùng HÆu giang ngày nay), và giao næm phû cho Måc Thiên TÙ sáp nhÆp vào trÃn Hà Tiên.(1) VŠ sau, vua T¿ ñÙc (trÎ vì 1848-1883) trä næm phû nÀy låi cho Chân Låp.(2)DÜ§i th©i các vua nhà NguyÍn, Châu ñÓc thu¶c tÌnh An Giang. Sau khi sáu tÌnh Nam Kÿ chính thÙc bÎ nhÜ®ng cho Pháp b¢ng hòa Ü§c 1874, ngày 5-1-1876, thÓng ÇÓc Pháp là Duperré kš nghÎ ÇÎnh cäi t° hành chánh, chia Nam Kÿ løc tÌnh thành 4 khu

v¿c hành chánh (circonscription administrative) là Sài Gòn, MÏ Tho, Vïnh Long, Bassac. M‡i khu v¿c hành chánh ÇÜ®c chia nhÕ thành nhiŠu ti‹u khu hành chánh (arrondissement administratif). Bassac là vùng phía nam sông HÆu, ÇÜ®c chia thành các ti‹u khu: Châu ñÓc, Hà Tiên, Long Xuyên, Råch Giá, Trà Ôn và Sóc Træng.(3) Ti‹u khu Châu ñÓc tÙc tÌnh Châu ñÓc sau nÀy, là nÖi có làng Hòa Häo quÆn Tân Châu.NhÜ th‰, có th‹ nói vùng Hòa Häo, Tân Châu, Châu ñÓc là vùng ÇÃt nhÆp ViŒt tÎch trÍ nhÃt trong lÎch sº ViŒt Nam, vào næm 1757 và chÌ hÖn m¶t træm næm sau thì bÎ Pháp xâm chi‰m.

2.- PhÆt giáo tÙ ânNgÜ©i ViŒt trÜ§c Çây vÓn theo tam giáo PhÆt, Nho, Lão. Trong ba Çåo giáo trên, lúc ÇÀu, PhÆt giáo phát tri‹n månh dÜ§i th©i nhà Lš (1010-1225), nhà TrÀn (1226-1400). Qua th©i nhà Lê (1428-1789), do änh hÜªng tØ khi Minh thu¶c (1407-1428), Nho giáo càng ngày càng thÎnh hành. Vào th‰ k› 17, nÜ§c ta xäy ra n¶i chi‰n gi»a hai h† TrÎnh NguyÍn. Chúa TrÎnh mÜ®n c§ tôn phò vua Lê, hùng cÙ ÇÃt B¡c. Chúa NguyÍn muÓn tách ra t¿ lÆp ª phÜÖng Nam, chÓng låi chúa TrÎnh và ª vào th‰ chÓng låi vua Lê.Trong giai Ç†an chÓng låi vua Lê, chúa NguyÍn không th‹ nói chuyŒn "trung quân", và ÇŠ cao Nho giáo. Nho giáo là m¶t tri‰t thuy‰t chính trÎ hÆu thuÅn månh më cho ch‰ Ç¶ quân chû. ñ‹ tåm th©i thay th‰ Nho giáo, các chúa NguyÍn phát tri‹n PhÆt giáo, dùng PhÆt giáo làm nŠn täng tÜ tÜªng và tinh thÀn, Ç‹ có th‹ tÆp h®p quÀn chúng. Các chúa NguyÍn cho xây d¿ng chùa chiŠn kh¡p nÖi, m©i cä tæng sï Trung Hoa sang giäng Çåo.Lúc Çó, ª miŠn Nam, di dân m§i b¡t ÇÀu khai canh, khÄn hoang, mª ru¶ng, lÆp vÜ©n. M†i n‡ l¿c tÆp trung vào viŒc sän xuÃt nông phÄm, xây d¿ng nông nghiŒp. Làng måc m§i ÇÜ®c t° chÙc, chÜa có chùa chiŠn, chÜa có tæng l», chÜa có thÀy dåy ch». Trong khi Çó, nhu cÀu tâm linh cûa di dân rÃt khÄn thi‰t và rÃt quan tr†ng trong cu¶c sÓng m§i. Di dân cÀn m¶t Çi‹m t¿a tinh thÀn Ç‹ v»ng tin trên bÜ§c ÇÜ©ng måo hi‹m, khai phá.ñáp Ùng nhu cÀu nÀy, næm 1851, ñoàn Minh Huyên (1807-1856) d¿a trên nŠn täng giáo lš nhà PhÆt, Çã khai sáng m¶t tông phái PhÆt giáo m§i là Bºu SÖn Kÿ HÜÖng (Núi quš hÜÖng kÿ diŒu), còn ÇÜ®c g†i là Çåo Lành, tåi làng Long Ki‰n, Ch® M§i, An Giang. Ông chû trÜÖng bài trØ mê tín dÎ Çoan, giän dÎ hóa nghi thÙc PhÆt giáo cho phù h®p v§i Ç©i sÓng nông dân, không có tæng sï, không cÃt chùa mà t° chÙc khÄn hoang, lÆp tråi cho nông dân vØa sän xuÃt vØa tu h†c. VŠ tu nhân, ñoàn Minh Huyên khuy‰n khích dân chúng luôn luôn ÇŠn Çáp "tÙ Çåi tr†ng ân" (bÓn ân l§n) là; ÂN T˜ TIÊN CHA M, ÂN ñƒT NÐC, ÂN TAM BO (trong Çåo PhÆt), ÂN ñ—NG B€O V€ NHÂN L†AI. ñiŠu Çáng chú š là ngoài "tÙ Çåi tr†ng ân", Çåo Bºu SÖn Kÿ HÜÖng không có giáo lš gì khác ÇÜ®c ÇÜa ra, và cæn bän vÅn là cách tu tÆp theo PhÆt giáo c° truyŠn. Lúc bÃy gi©, các quan chÙc ÇÎa phÜÖng nghi ng© ñoàn Minh Huyên hoåt Ç¶ng chính trÎ, nên chuy‹n ông vŠ chùa Tây An trên núi Sam (cÛng ª An Giang) Ç‹ dÍ ki‹m soát. Có th‹ vì vÆy, dân chúng g†i ông là PhÆt thÀy Tây An.(4) S¿ nghi ng© cûa các quan chÙc nhà NguyÍn chÙng tÕ PhÆt thÀy Tây An Çã ÇÜ®c khá Çông quÀn chúng tin theo, nên các quan chÙc lo ngåi ông n°i dÆy.

Thông thÜ©ng, các t° chÙc th‰ quyŠn cûa các tôn giáo liên k‰t v§i các th‰ l¿c cÀm quyŠn Ç‹ phát tri‹n. Các nhà cÀm quyŠn cÛng thích liên k‰t v§i các t° chÙc th‰ quyŠn cûa tôn giáo Ç‹ cûng cÓ và bäo vŒ quyŠn l¿c. Ngay nhÜ PhÆt giáo ViŒt Nam trÜ§c Çây, ÇÜ®c các triŠu Çåi Lš TrÀn h‡ tr®, và ngÜ®c låi các tæng l» PhÆt giáo ûng h¶ hai triŠu Çåi Lš, TrÀn.ñi‹m Ç¥c biŒt cûa PhÆt giáo TÙ Ân là xuÃt phát tØ dân chúng, chÌ phøc vø nhu cÀu tâm linh và Ç©i sÓng cûa dân chúng, không có hŒ thÓng giáo quyŠn, không d¿a vào chính quyŠn, và không phøc vø chính quyŠn. Nhu cÀu Ç©i sÓng cûa dân chúng lúc Çó là t° chÙc canh tác, khai khÄn ÇÃt hoang, sän xuÃt nông nghiŒp. PhÆt thÀy ñoàn Minh Huyên tØ trÀn næm 1856 tåi chùa Tây An. Lúc bÃy gi©, tåi miŠn Nam, xuÃt hiŒn nhiŠu vÎ sÜ theo khuynh hÜ§ng Bºu SÖn Kÿ HÜÖng nhÜ PhÆt Trùm mà không ai bi‰t tên, ñÙc B°n sÜ Ngô Væn L®i (hành Çåo khoäng 1870-1890), SÜ Väi Bán Khoai (hành Çåo khoäng 1901-1902) và NguyÍn ña (gÓc Bình ñÎnh, hành Çåo cuÓi th‰ k› 19).(5)PhÆt thÀy Tây An có 12 Çåi ÇŒ tº g†i là ThÆp nhÎ hiŠn thû, trong Çó n°i ti‰ng nhÃt là TrÀn Væn Thành và NguyÍn Væn Th§i. TrÀn Væn Thành, thÜ©ng ÇÜ®c g†i là CÓ Quän, gi» chÙc chánh quän cÖ, khªi nghïa chÓng Pháp ª Láng Linh (An Giang) cuÓi næm 1872, nhÜng bÎ thÃt båi và mÃt tích næm 1873. NguyÍn Væn Th§i (1866-1927), thÜ©ng ÇÜ®c g†i là Ba Th§i, tác giä b¶ Kim c° kÿ quan, là m¶t tác phÄm chú giäi và khai tri‹n giáo lš tông phái Bºu SÖn Kÿ HÜÖng.Giai Ç†an Ba Th§i và b¶ Kim c° kÿ quan có th‹ xem là th©i kÿ chuy‹n ti‰p tØ PhÆt giáo TÙ Ân sang m¶t tông phái m§i là PhÆt giáo Hòa Häo.

3.- PhÆt Giáo Hoà HäoPhÆt giáo Hòa Häo (PGHH) do ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° thành lÆp tåi làng Hòa Häo, quÆn Tân Châu, tÌnh Châu ñÓc (nay là tÌnh An Giang), ngày 18 tháng 5 næm k› mão (4-7-1939). ñÙc giáo chû Huÿnh Phú S° sinh ngày 25 tháng 11 næm k› mùi (15-01-1920), là con trai ÇÀu cûa ông Huÿnh Công B¶ và bà Lê ThÎ NhÆm, m¶t gia Çình nông dân trung lÜu.Ti‰p nÓi PhÆt giáo TÙ Ân, Çåo Hòa Häo chû trÜÖng cäi cách Çåo PhÆt theo Çúng v§i Ç©i sÓng th¿c t‰ cûa nông dân, không thi‰t lÆp giai cÃp tæng l», không t° chÙc giáo quyŠn, không tích lÛy giáo sän, không chú tr†ng Ç‰n hình thÙc, không làm chùa nguy nga, không tåc tÜ®ng, Çúc chuông, không ÇÓt vàng mã, khuy‰n khích các nghi lÍ giän dÎ trong viŒc th© phøng, cÜ§i xin, tang lÍ.S¿ nghiŒp truyŠn giáo cûa ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° có th‹ chia thành hai giai Ç†an: Giai Ç†an thÙ nhÃt (1939-1942): TØ khi khai Çåo, ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° vØa thuy‰t pháp, vØa sáng tác nhiŠu kŒ giäng, d¿a trên giáo lš nhà PhÆt, khuyên ngÜ©i g¡ng sÙc tu hành Ç‹ thoát nh»ng tai ÜÖng do th©i cu¶c ÇÜa Ç‰n. Nh»ng kŒ giäng cûa ñÙc thÀy thuÀn túy b¢ng ti‰ng ViŒt, rÃt giän dÎ, låi có vÀn ÇiŒu, dÍ hi‹u, dÍ thu¶c, dÍ nh§ và dÍ lÆp låi h¢ng ngày trong cu¶c sÓng, nên rÃt dÍ ph° bi‰n. Trong giai Ç†an nÀy ñÙc thÀy Çã sáng tác næm sách kŒ giäng, gÒm t°ng c¶ng 3,602 câu thÖ.PhÆt giáo Hòa Häo càng ngày càng phát tri‹n, khi‰n ngÜ©i Pháp lo ngåi. Ngày 18- 5-1940, tÙc khoäng m¶t næm sau ngày khai Çåo, Pháp giäi ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° tØ làng Hòa Häo vŠ Châu ñÓc Ç‹ ÇiŠu tra. Sau Çó, Pháp ÇÜa ông vŠ Sa ñéc, rÒi vŠ làng NhÖn Nghïa, råch Xà No, tÌnh CÀn ThÖ, quän thúc tØ ngày 23-5-1940. NhiŠu tín ÇÒ Hòa Häo ÇÜ®c tin, liŠn tìm Ç‰n thæm. Vì vÆy, sau ba tháng ª CÀn ThÖ, ngÜ©i

Pháp ÇÜa ông lên Sài Gòn, an trí tåi nhà thÜÖng Çiên Ch® Quán.(6) Ngày 5-6-1941, ngÜ©i Pháp låi d©i Huÿnh giáo chû vŠ Båc Liêu. Do s¿ can thiŒp cûa quân Ç¶i NhÆt, Huÿnh giáo chû ÇÜ®c thä và ÇÜ®c ÇÜa vŠ sÓng ª Sài Gòn tØ tháng 10-1942. Giai Ç†an thÙ hai (1942-1947): Do hoàn cänh chính trÎ, tØ næm 1942 ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° b¡t ÇÀu ti‰p xúc v§i các nhân vÆt chính trÎ Nam phÀn, và b¡t ÇÀu dÃn thân vào con ÇÜ©ng h†at Ç¶ng chính trÎ. Næm 1944, Huÿnh Phú S° thành lÆp Bäo An ñoàn PGHH tåi m¶t sÓ tÌnh miŠn Tây. Vào ÇÀu næm 1945, vŠ m¥t Çåo, ông ti‰n hành thành lÆp ban trÎ s¿ tÌnh h¶i PGHH. ñÙc thÀy cho xuÃt bän sách Cách tu hiŠn và s¿ æn ª cûa m¶t ngÜ©i b°n Çåo b¢ng væn xuôi, lÜu loát, minh giäi vŠ "tÙ ân, tam nghiŒp, thÆp ác, bát chánh" trong Çåo, và giäng vŠ nghi thÙc th© phøng, cúng låy, tang lÍ, hôn nhân...CÛng trong næm 1945, vŠ phÜÖng diŒn chính trÎ, Huÿnh giáo chû lÆp ViŒt Nam VÆn ñ¶ng H¶i Ç‹ tranh ÇÃu Çòi Ç¶c lÆp và thÓng nhÃt cho xÙ sª. TØ Çây, có th‹ nói ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° tham gia tích c¿c vào cu¶c vÆn Ç¶ng cho nŠn t¿ do dân chû cûa ÇÃt nÜ§c. Khuynh hÜ§ng nÀy ÇÜ®c ñÙc thÀy bày tÕ trong bÓn câu ÇÀu bài "Quy‰t rÙt cà sa", thÖ thÃt ngôn liên hoàn, sáng tác næm 1946 nhÜ sau:"ThÃy dân thÃy nÜ§c nghï mà Çau,Quy‰t rÙt cà sa khoác chi‰n bào,ñu°i b†n xâm læng, gìn ÇÃt nÜ§c,Ng†n c© Ç¶c lÆp phÃt phÖ cao..."(7)

4.- ñåo Hòa Häo bÎ ViŒt Minh Çàn ápTình hình ViŒt Nam và th‰ gi§i bi‰n chuy‹n nhanh chóng do viŒc Hoa Kÿ thä bom nguyên tº xuÓng hai thành phÓ NhÆt Bän là Hiroshima ngày 6-8-1945 và Nagasaki ngày 9-8-1945. NhÆt hoàng tuyên bÓ ÇÀu hàng ñÒng minh vô ÇiŠu kiŒn ngày 14-8-1945, thì cÛng trong ngày nÀy, tåi Sài Gòn, Huÿnh Phú S° cùng các lãnh tø Çäng phái dân t¶c thành lÆp M¥t TrÆn QuÓc Gia ViŒt Nam ThÓng NhÃt (MTQGVNTN). M¥t trÆn nÀy k‰t h®p ViŒt Nam VÆn ñ¶ng H¶i (Hòa Häo), Cao ñài, TÎnh ñ¶ CÜ Sï, Liên ñoàn Công ChÙc, Thanh Niên TiŠn Phong và nhóm trí thÙc. ViŒt Minh không tham gia m¥t trÆn nÀy.Ngày 21-8-1945, MTQGVNTN t° chÙc cu¶c mít tinh kh°ng lÒ tåi Sài Gòn, có th‹ lên t§i khoäng 200,000 ngÜ©i tham d¿, kêu g†i dân chúng Çoàn k‰t, hy sinh tranh ÇÃu cho nŠn Ç¶c lÆp cûa ÇÃt nÜ§c. Tuy có công khÖi Ç¶ng phong trào yêu nÜ§c lên cao Ç¶, nhÜng MTQGVNTN không månh dån n¡m lÃy chính quyŠn, Ç‹ cho M¥t trÆn VM nhanh tay t° chÙc bi‹u tình, cÜ§p chính quyŠn nhÜ ngoài Hà N¶i. Ngày 25-8-1945, TrÀn Væn Giàu, thu¶c VM tuyên bÓ thành lÆp Ñy Ban Hành Chánh Nam B¶ Lâm Th©i (Lâm ûy Hành chánh).TrÜ§c Çó, tåi Âu Châu, ñÙc ÇÀu hàng ngày 7-5-1945. ñåi diŒn Anh, Hoa Kÿ, Liên Xô h†p thÜ®ng ÇÌnh tåi Potsdam, gÀn Berlin, quy‰t ÇÎnh vŠ tÜÖng lai nÜ§c ñÙc. Bên cånh Çó, ngày 26-7-1945, cÛng tØ Potsdam, Anh, Hoa Kÿ, Trung Hoa cùng gªi cho NhÆt m¶t tÓi hÆu thÜ, bu¶c NhÆt ÇÀu hàng vô ÇiŠu kiŒn. VŠ vÃn ÇŠ ñông DÜÖng, tÓi hÆu thÜ quy‰t ÇÎnh r¢ng quân Ç¶i NhÆt së bÎ giäi gi§i ª B¡c vï tuy‰n 16 bªi quân Ç¶i Trung Hoa, và ª nam vï tuy‰n 16 bªi quân Ç¶i Anh, và không nói gì Ç‰n viŒc ai së cai trÎ ñông DÜÖng sau khi quân NhÆt vŠ nÜ§c.

Pháp liŠn nhân cÖ h¶i nÀy, theo quân Anh trª låi ñông DÜÖng. Khi Çåi tá Cédile nhäy dù xuÓng Tây Ninh ngày 22-8-1945, thì 5 ngày sau, tÙc ngày 27-8-1945, TrÀn Væn Giàu g¥p Cédile Ç‹ thÜÖng thuy‰t. TÙc thì, Lâm u› Hành chánh cûa VM bÎ phän ÇÓi månh më. ViŒt Minh liŠn h†p cùng MTQGVNTN ngày 4-9-1945 tåi trÜ©ng MÏ NghŒ Gia ñÎnh (gÀn bŒnh viŒn NguyÍn Væn H†c), dÜ§i s¿ chû t†a cûa ñÙc Huÿnh Phú S°, ÇÒng š cäi t° Lâm u› Hành chánh. Cu¶c cäi t° nÀy ÇÜ®c thông qua trong cu¶c h†p Çêm 7-9-1945 tåi trø sª T°ng công Çoàn ÇÜ©ng De la Grandière (ÇÜ©ng Gia Long), theo Çó Phåm Væn Båch làm chû tÎch Lâm u› Hành chánh, TrÀn Væn Giàu làm phó chû tÎch kiêm u› trÜªng quân s¿. Huÿnh Phú S° ÇÜ®c m©i làm cÓ vÃn trong Lâm u› Hành chánh.ChÌ hai ngày sau (9-9), TrÀn Væn Giàu tung ngÜ©i bao vây b¡t Huÿnh Phú S° tåi væn phòng, nhÜng ông thoát ÇÜ®c. ViŒt Minh tìm b¡t gi‰t nh»ng nhân vÆt quan tr†ng cûa Hòa Häo nhÜ Huÿnh Thånh MÆu (em ru¶t Huÿnh Phú S°), NguyÍn Xuân Thi‰p, TrÀn Ng†c Hoành tåi CÀn ThÖ; Chung Bá Khánh, ñ‡ ThiŠu, Võ Væn Th©i tåi Trà Vinh, Vïnh Bình; ÇÒng th©i VM ra lŒnh giäi tán MTQGVNTN, và b¡t các lãnh tø cûa m¥t trÆn nÀy.Trong khi Çó, v§i s¿ giúp Ç« cûa Anh, Pháp ÇÜa quân vào Sài Gòn, dÀn dÀn tái chi‰m toàn b¶ Nam Kÿ. Ngày 5-2-1946, tÜ§ng Leclerc tuyên bÓ tåi Sài Gòn r¢ng Pháp Çã hoàn tÃt viŒc bình ÇÎnh Nam Kÿ và nam Trung Kÿ. Ngày 5-3-1946, quân lính Anh chính thÙc chÃm dÙt nhiŒm vø và rút ra khÕi ViŒt Nam.(8)Giáo chû Huÿnh Phú S° vÅn ti‰p tøc hoåt Ç¶ng chÓng Pháp. Ngày 21- 9-1946, ông chính thÙc thành lÆp ViŒt Nam Dân Chû Xã H¶i ñäng, g†i t¡t là Dân Xã ñäng, ÇÜ®c ÇÒng bào miŠn Tây hÜªng Ùng månh më. Tuyên ngôn cûa Dân Xã ñäng do Huÿnh Phú S° công bÓ, nhÃn månh: "ViŒt Nam Dân Xã ñäng là m¶t Çäng dân chû, chû trÜÖng thiŒt thi triŒt Ç‹ nguyên t¡c chánh trÎ cûa chû nghïa dân chû: "chû quyŠn ª nÖi toàn th‹ nhân dân". ñäng Dân Xã chû trÜÖng "toàn dân chánh trÎ, th‰ tÃt Çäng chÓng Ç¶c tài bÃt cÙ hình thÙc nào."(9)M¶t lÀn n»a, ViŒt Minh låi m©i Huÿnh Phú S° h®p tác. Tuy bŠ ngoài tÕ ra Çoàn k‰t, nhÜng tØ tháng 12-1946, nghïa là tØ khi bùng n° cu¶c chi‰n tranh v§i Pháp, VM ÇÜa ra ba mÆt lŒnh cho nhân viên, b¢ng tÃt cä các cách, triŒt hå uy tín ñÙc Huÿnh Phú S°, phá v« t° chÙc Dân Xã ñäng, và thû tiêu các lãnh tø cûa Çäng nÀy.(10)Nh»ng cu¶c xô xát gi»a Dân Xã ñäng và VM càng ngày càng trÀm tr†ng. Ngày 16-4-1947, Bºu Vinh, chi Ç¶i trÜªng VŒ QuÓc Quân, và TrÀn Væn Nguyên, thanh tra chính trÎ miŠn Tây, m©i ñÙc Hùynh Phú S° Ç‰n h†p Ç‹ giäi quy‰t các cu¶c xung Ç¶t gi»a l¿c lÜ®ng hai bên tåi Sa ñéc. Nhân Çó, Çoàn cûa ñÙc Huÿnh Phú S° bÎ tÃn công tåi kênh ñÓc Vàng Hå (thôn Tân Phú, Ki‰n Phong). ViŒt Minh Çem ông Çi mÃt tích.(11) Tín ÇÒ Hòa Häo tin r¢ng ông chÜa ch‰t, nhÜng cho Ç‰n nay (2007), 68 næm sau bi‰n cÓ kênh ñÓc Vàng Hå, chÜa có tin tÙc gì cø th‹ vŠ viŒc ông còn sÓng.Sau khi ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° mÃt tích, ñÙc ông Huÿnh Công B¶, phø thân cûa ñÙc thÀy, ÇÙng ra lãnh Çåo PGHH cä vŠ m¥t Çåo, lÅn m¥t Ç©i. L¿c lÜ®ng Hòa Häo lúc Çó vØa chÓng Pháp, vØa chÓng VM. Tuy nhiên, cÛng có khi quân Hòa Häo b¡t tay v§i Pháp chÓng VM. Ÿ miŠn Tây, l¿c lÜ®ng Hòa Häo do 4 nhân vÆt chính chÌ huy là: 1) TrÀn Væn Soái (Næm Lºa) ª Cái VÒn, CÀn ThÖ và Vïnh Long. 2) NguyÍn Giác Ng¶ ª Ch® M§i, An Giang. 3) Lê Quang Vinh (Ba Cøt) ª An Giang, và CÀn ThÖ. 4) Lâm Thành Nguyên ª Châu ñÓc và Hà Tiên.(12)

5.- ñåo Hòa Häi tØ 1954 Ç‰n 1975Chi‰n tranh chÃm dÙt næm 1954. Theo HiŒp ÇÎnh Genève (20-7-1954) nÜ§c ViŒt Nam bÎ chia hai ª sông B‰n Häi, ngang qua vï tuy‰n 17. HÒ Chí Minh và Çäng Lao ñ¶ng tÙc Çäng CSVN, cai trÎ phía b¡c, chính phû QuÓc gia dÜ§i quyŠn QuÓc trÜªng Bäo ñåi ª phía nam.Lúc ÇÀu các th‰ l¿c Hòa Häo ûng h¶ và tham gia chính phû Ngô ñình DiŒm cäi t° ngày 24-9-1954, nhÜ các ông TrÀn Væn Soái (quÓc vø khanh, ûy viên QuÓc phòng), LÜÖng Tr†ng TÜ©ng (t°ng trÜªng Kinh t‰), NguyÍn Công HÀu (t°ng trÜªng Canh nông).(12) DÀn dÀn, chính phû Ngô ñình DiŒm muÓn tÆp trung quyŠn l¿c vào trung ÜÖng, quy tÆp các l¿c lÜ®ng chính trÎ và giáo phái vào tay chính phû. Ngày 27-1-1955, thû tÜ§ng Ngô ñình DiŒm ban hành nghÎ ÇÎnh sÓ 41-NV, cÃm ViŒt Nam Dân Chû Xã H¶i ñäng (Dân Xã ñäng) cûa PGHH, không ÇÜ®c hoåt Ç¶ng.(13) Có th‹ vì chính sách tÆp trung quyŠn l¿c vŠ trung ÜÖng cûa chính phû, hai tháng sau, các nhân vÆt Hòa Häo trong n¶i các Ngô ñình DiŒm tØ chÙc ngày 30-3-1955.(14) TØ Çó, rån nÙt gi»a chính phû DiŒm và các giáo phái càng ngày càng trÀm tr†ng. Chính phû DiŒm mª chi‰n dÎch ñinh Tiên Hoàng do Çåi tá DÜÖng Væn ñÙc chÌ huy tØ 5-6-1955 Ç‰n 29-12-1955, bình ÇÎnh miŠn Tây. Chính phû Ç¥t các tÜ§ng Hòa Häo là TrÀn Væn Soái (Næm Lºa) và Lê Quang Vinh (Ba Cøt) ra ngoài vòng pháp luÆt, ti‰n Çánh cæn cÙ Çóng quân cûa các tÜ§ng nÀy tØ CÀn ThÖ xuÓng t§i Châu ñÓcSau chi‰n dÎch ñinh Tiên Hoàng là chi‰n dÎch NguyÍn HuŒ tØ ngày 1-1-1956, ti‰p tøc bình ÇÎnh miŠn Tây, do thi‰u tÜ§ng DÜÖng Væn Minh chÌ huy. Ngày 2-3-1956, tÜ§ng TrÀn Væn Soái tuyên bÓ trª vŠ h®p tác v§i chính phû DiŒm. Ngày 13-4-1956, tÜ§ng Lê Quang Vinh (Ba Cøt) bÎ b¡t ª Ch¡c Cà Dao, gÀn Long Xuyên. Ngày 11-6-1956, Tòa ñåi hình CÀn ThÖ tuyên án tº hình tÜ§ng Lê Quang Vinh. Ngày 4-7-1956, Tòa án Quân s¿ nhóm ª CÀn ThÖ, tuyên án tº hình tÜ§ng Lê Quang Vinh m¶t lÀn n»a. Ông bÎ hành quy‰t sáng ngày 13-7-1956 tåi nghïa ÇÎa CÀn ThÖ.(14)Thû tÜ§ng Ngô ñình DiŒm Çã thành công trong viŒc tÆp trung quyŠn l¿c vào tay chính phû, tiêu diŒt các giáo phái, nhÜng cÛng chính vì vÆy, chính phû Çã phá hûy mång lÜ§i các cÖ sª chÓng c¶ng hå tÀng cûa PGHH, mà chính phû không th‹ thay th‰ ÇÜ®c, tåo cÖ h¶i cho c¶ng sän xâm nhÆp vùng nông thôn miŠn Tây.Ngày 1-11-1963, chính phû Ngô ñình DiŒm bÎ Çäo chánh. ThÆt lå lùng, ngÜ©i Çäo chánh ông DiŒm chính là ngÜ©i Çã vâng lŒnh ông DiŒm Çánh phá PhÆt giáo Hòa Häo næm 1956, tÜ§ng DÜÖng Væn Minh. TØ næm 1964, PhÆt giáo Hòa Häo tái phøc hÒi hoåt Ç¶ng, bÀu låi H¶i ÇÒng TrÎ s¿ Trung ÜÖng và các ban TrÎ s¿ ÇÎa phÜÖng các tÌnh. Tuy nhiên, tình hình thay Ç°i sau ngày 30-4-1975.

6.- ñåo Hòa Häo bÎ Çàn áp sau bi‰n cÓ 30-4-1975TØ sau ngày 30-4-1975, khi c¶ng sän cÀm quyŠn, H¶i ÇÒng Trung ÜÖng và các ban TrÎ s¿ ÇÎa phÜÖng PGHH bÎ giäi tán và cÃm hoåt Ç¶ng. T° Çình PGHH bÎ cô lÆp. Ch£ng nh»ng Çàn áp, C¶ng Sän ViŒt Nam (CSVN) còn b¡t gi‰t hay giam cÀm dài hån nh»ng nhà lãnh Çåo PGHH.TrÜ§c s¿ phän ÇÓi cûa dÜ luÆn ª trong cÛng nhÜ ngoài nÜ§c, næm 1999, Liên HiŒp QuÓc gªi m¶t phái Çoàn Ç‰n ÇiŠu tra vŠ tình hình tôn giáo tåi ViŒt Nam. Lúc Çó, nhà nÜ§c CSVN m§i lÆp Ban ñåi diŒn (chÙ không phäi ban TrÎ s¿) PGHH ngày 25-6-

1999. Quy ch‰ m§i cûa Ban ñåi diŒn quÓc doanh PGHH hûy bÕ Çåo kÿ màu dà, rút g†n sÃm giäng cûa ñÙc thÀy, hûy bÕ ñåi lÍ tÜªng niŒm ñÙc thÀy h¢ng næm...(15) Ban ñåi diŒn "quÓc doanh" nÀy do NguyÍn Væn Tôn, tÙc MÜ©i Tôn làm trÜªng ban.(16)Khi ban ñåi diŒn quÓc doanh PGHH do MÜ©i Tôn ÇÙng ÇÀu ÇÜ®c thành lÆp, ông Lê Quang Liêm, nguyên là TrÜªng ban TrÎ s¿ Trung ÜÖng PGHH cuÓi cùng trÜ§c næm 1975, m§i hoåt Ç¶ng trª låi dÜ§i danh hiŒu PGHH THU„N TÚY (PGHHTT). DÀu không ÇÜ®c nhà nÜ§c CS chÃp nhÆn, nhÜng PGHHTT ÇÜ®c nông dân hÜªng Ùng và tin theo Çông Çäo. Nhà nÜ§c CS liŠn ra lŒnh quän ch‰ ông Lê Quang Liêm tØ tháng 3-2003, cho Ç‰n tháng 8-2004 m§i chÃm dÙt.Nhà nÜ§c CSVN ti‰p tøc Çàn áp viŒc hành Çåo và b¡t b§ tín ÇÒ PGHH, Ç‰n n‡i ngày 5-8-2005, hai tín ÇÒ PGHH t¿ thiêu ª An Giang. NgÜ©i thÙ nhÃt là ông Võ Væn Bºu tåi xã MÏ An, quÆn Ch® M§i, và ngÜ©i thÙ hai là ông TrÀn Væn Út tåi b¡c Vàm CÓng quÆn Châu Thành.Tin m§i nhÃt, ngày 6-6-2007, do ông NguyÍn Væn C¶i, phát ngôn viên khÓi PGHHTT cung cÃp cho Çài Á Châu T¿ Do, nhà nÜ§c CSVN hiŒn Çang giam gi» 14 chÙc s¡c và tín ÇÒ thu¶c Giáo HPGHHTT, và kêu án tØ 4 næm Ç‰n chung thân kh° sai, vì tranh ÇÃu Çòi hÕi t¿ do tôn giáo.(17) Nói chung, ch‰ Ç¶ CSVN Çàn áp PGHH có th‹ vì các lš do chính sau Çây:- ThÙ nhÃt, CSVN rÃt lo s® các Çòan th‹ hay các tôn giáo có t° chÙc quÀn chúng. Tuy không t° chÙc hŒ thÓng giáo h¶i, nhÜng "tín ÇÒ Hòa Häo là quÀn chúng có t° chÙc",(18) và t° chÙc khá ch¥t chë, nên CSVN rÃt lo s® và ÇŠ phòng PGHH.- ThÙ hai, có th‹ nói, trong suÓt th©i gian chi‰n tranh vØa qua, CSVN khó thâm nhÆp vào nh»ng khu v¿c có tín ÇÒ PGHH. Nh»ng làng Hòa Häo là nh»ng làng thanh bình nhÃt tåi miŠn Nam. Vì vÆy, CSVN trä thù PGHH Çã gây trª ngåi h†at Ç¶ng cûa CSVN tØ 1945 Ç‰n 1975. - ThÙ ba, do viŒc ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° bÎ CSVN hãm håi, CSVN bi‰t r¢ng PGHH không phøc tòng CSVN.- ThÙ tÜ, Ça sÓ tín ÇÒ cûa PGHH là nông dân. C¶ng sän ViŒt Nam theo chû trÜÖng cûa Mao Tråch ñông, lÃy nông thôn bao vây thành thÎ, và xem nông dân là thành phÀn nòng cÓt cûa cu¶c cách mång. Th‰ mà nông dân miŠn Tây tin tÜªng vào PGHH hÖn là tin tÜªng CSVN. ñÓi v§i CSVN, Çó là m¶t "t¶i l‡i" to l§n cûa PGHH, mà CSVN không th‹ dung thÙ ÇÜ®c.- ThÙ næm, trÜ§c viŒc CSVN Çàn áp PGHH, các tín ÇÒ PGHH, v§i truyŠn thÓng bÃt khuÃt, Çã ÇÙng lên tranh ÇÃu Çòi T¿ DO T´N NGÐ¦NG, tÙc Çòi NHÂN QUY“N và DÂN QUY“N, là ÇiŠu mà CSVN rÃt cÃm kœ.- CuÓi cùng, các tôn giáo khác nhÜ PhÆt giáo, Ky-Tô giáo La-Mã, các tông phái Tin Lành, có th‰ quÓc t‰, nên CSVN có phÀn dè d¥t khi Çøng chåm, có th‹ bÎ dân chúng các nÜ§c trên th‰ gi§i phän ÇÓi, gây änh hÜªng xÃu Ç‰n ngoåi giao hay ngoåi thÜÖng. Trái låi, PGHH là m¶t tôn giáo thuÀn túy ViŒt Nam, không có th‰ quÓc t‰. Ngoåi trØ nh»ng vi phåm nhân quyŠn trÀm tr†ng, ít ai can thiŒp giúp PGHH Vì vÆy, CSVN dÍ månh tay v§i PGHH mà ít s® phän Ùng quÓc t‰.ñó là nh»ng lš do chính khi‰n CSVN Çàn áp không nÜÖng tay nh»ng sinh h†at cûa PGHH hiŒn nay ª trong nÜ§c.

K‰t luÆn

Nói chung, PhÆt giáo TÙ Ân và PGHH xuÃt hiŒn Çúng lúc theo nhu cÀu tâm linh cûa nông dân miŠn Tây nam ViŒt Nam, và là tôn giáo g¡n liŠn v§i lÎch sº dân t¶c. ñåo PhÆt Çã ÇÜ®c giän dÎ hóa, phù h®p v§i tâm thÙc và Ç©i sÓng cûa nông dân, nên ÇÜ®c nông dân tin theo rÃt Çông. Có th‹ nói, ñÙc PhÆt ThÀy Tây An và ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° là nh»ng vÎ t°ng tuyên úy PhÆt giáo cûa nông dân Nam Kÿ. ñiŠu lå lùng nhÃt là PGHH không có chùa, không có giáo h¶i, không có tæng sï, không nghi lÍ xa hoa, và PGHH chÌ có nh»ng ban trÎ s¿ Ç‹ tín ÇÒ t¿ quän lš v§i nhau, chÌ có nh»ng câu kinh ti‰ng kŒ ÇÖn giän, ph° thông, không ti‰ng Phån, hoàn toàn b¢ng ti‰ng ViŒt. Th‰ mà PGHH Çã ÇÜa cä m¶t hŒ thÓng tri‰t lš cao siêu là Çåo PhÆt, Ç‰n tÆn tØng cá nhân, tØng gia Çình, tØng mái nhà, và trª thành kim chÌ nam hÜ§ng dÅn Ç©i sÓng tâm linh cÛng nhÜ Ç©i sÓng xã h¶i cho cä m¶t khÓi dân kh°ng lÒ hàng triŒu nông dân miŠn Tây, Ç‹ m†i ngÜ©i cùng sÓng Çåo, sÓng lÜÖng thiŒn, hài hòa v§i m†i ngÜ©i, cùng th¿c hành Çåo pháp ngay trong Ç©i thÜ©ng. HiŒn nay, ai cÛng ÇÒng š r¢ng dÜ§i s¿ cai trÎ cûa ch‰ Ç¶ CS, tình trång væn hóa, luân lš, Çåo ÇÙc cûa xã h¶i ViŒt Nam chúng ta Çang suy thoái trÀm tr†ng. Trong ti‰n trình dân chû hóa tòan cÀu, ch¡c ch¡n ch‰ Ç¶ CS không th‹ tÒn tåi lâu dài. Së Ç‰n lúc t¿ do dân chû trª låi trên quê hÜÖng ViŒt Nam. Khi Çó, ch¡c ch¡n PGHH së Çóng m¶t vai trò quan tr†ng trong viŒc phøc hÜng nŠn væn hóa, luân lš và Çåo ÇÙc c° truyŠn cûa dân t¶c.

TrÀn Gia Phøng(Toronto, 24-6-2007)

CHÚ TH´CH1. QuÓc sº quán nhà NguyÍn, ñåi Nam th¿c løc tiŠn biên, quy‹n X, bän dÎch tÆp 1, Hà N¶i: Nxb. Giáo Døc, 2001, tr. 166.2. Phan Khoang, ViŒt sº xÙ ñàng Trong, quy‹n hå, Houston: Nxb Xuân Thu tái bän, không ÇŠ næm, tr. 446.3. Alfred Schreiner, Abrégé de l'histoire d'Annam, Saigon: 1906, tr. 338.4. Hùynh Ng†c Träng chû biên, S° tay hành hÜÖng ñÃt phÜÖng Nam, Nxb. TpHCM, 2002, tr. 389. CÛng theo tác giä sách nÀy, danh xÜng Tây An có th‹ b¡t nguÒn tØ s¡c chÌ cûa vua ThiŒu TrÎ ban cho Doãn UÄn là "An Tây mÜu lÜ®c tÜ§ng quân", vì ông Çã có công bình ÇÎnh miŠn Tây.5. Các tài liŒu vi‰t vŠ PhÆt thÀy ñoàn Minh Huyên và các vÎ trong tông phái nÀy, d¿a trên tài liŒu cûa: http://hoahao.org/default.asp?catid=21&nid=75306. Tåi miŠn Nam, có câu ca dao: "Bao gi© Ch® L§n h‰t vôi / Tàu Tây h‰t chåy, thì tôi h‰t khùng." Có th‹ câu ca dao nÀy nh¡m chÌ Huÿnh giáo chû vì ông Çã tØng vi‰t quy‹n KŒ dân cûa ngÜ©i khùng dài 476 câu, xuÃt bän lÀn ÇÀu næm 1939, và nay ñÙc Huÿnh giáo chû bÎ Pháp (Tây) b¡t an trí ª nhà thÜÖng Çiên Ch® Quán, gÀn Ch® L§n.7. Ngoài ÇÎa chÌ Internet trên Çây, tài liŒu vi‰t vŠ ñÙc thÀy Huÿnh Phú S° còn theo sách: SÃm giäng thi væn tòan b¶ cûa ñÙc Huÿnh Giáo Chû, do Ban TrÎ s¿ Trung ÜÖng PhÆt giáo Hòa Häo Häi ng†ai Ãn hành, Houston: 2004.8. Philippe Devillers, Histoire du Viêt-Nam de 1940 à 1952, Paris: Editions Du Seuil, 1952, tr. 176.

9. Ban TrÎ s¿ Trung ÜÖng PhÆt giáo Hòa Häo Häi ng†ai, sÇd. tr. 533.10. L» Giang, Nh»ng bí Än Çàng sau cu¶c chi‰n ViŒt Nam, quy‹n 1, tái bän lÀn thÙ nhÃt, California: 1999, tr. 366. MÆt lŒnh lÀn thÙ nhÃt ngày 26-12-1946 cûa KiŠu TÃn LÆp, giám ÇÓc Sª chính trÎ thu¶c Nha công an; mÆt lŒnh thÙ hai cûa Phåm Hùng, ngày 30-1-1947, xÙ ûy Nam B¶; mÆt lŒnh thÙ ba cûa NguyÍn Væn Tây, thanh tra chính trÎ miŠn Tây Nam B¶.11. Tài liŒu theo: http://hoahao.org/default.asp?catid=21&nid=7530 (trích ngày 12-6-2007). 12. ñoàn Thêm, 1945-1964, ViŒc tØng ngày, Hai mÜÖi næm qua, California: Nxb. Xuân Thu tái bän không ÇŠ næm, tt. 156-157.13. TrÀn NguÖn Phiêu, Nh»ng ngày qua, bút kš, Texas: Nxb. Häi Mã, 2005, tr. 101.14. ñoàn Thêm, sÇd. tt. 167, 199.15. TrÀn NguÖn Phiêu, sÇd. tr. 102.16. Theo nguÒn tin cûa m¶t ngÜ©i quê Long Xuyên, hiŒn sinh sÓng tåi Toronto. CÛng theo nguÒn tin nÀy, trÜ§c næm 1975, MÜ©i Tôn nguyên là m¶t tín ÇÒ Hòa Häo, vì tranh chÃp ÇÃt Çai, gây ra án mång, nên bÕ theo CS Ç‹ tránh tù t¶i. Næm 1975, MÜ©i Tôn là TÌnh Ç¶i trÜªng tÌnh Ç¶i Long Châu Hà. Long Châu Hà là m¶t tÌnh ghép khi CSVN m§i cÀm quyŠn sau 1975, gÒm Long Xuyên, Châu ñÓc, Hà Tiên. VŠ sau, chia låi tÌnh thì Long Xuyên-Châu ñÓc Ç°i thành An Giang, Hà Tiên Ç°i thành Kiên Giang. 17. Theo các bän tin cûa Çài Á Châu T¿ Do (RFA) trong các ngày liên hŒ.18. TrÀn NguÖn Phiêu, sÇd. tr. 67.

=END=

5- Câu ChuyŒn ViŒt Nam

- Phía sau nh»ng vø án l§n

Væn Quang (VNN)

Nh»ng vø án quan tr†ng ª ViŒt Nam trong th©i bu°i này nhiŠu nhÜ ruÒi. Không th‹ nào "thÓng kê" h‰t ÇÜ®c. TØ nh»ng vø cÜ§p cûa gi‰t ngÜ©i man r® Ç‰n nh»ng vø cÜ§p tiŒm vàng khÖi khÖi gi»a ban ngày, nh»ng vø theo dõi rình rÆp khách hàng lãnh tiŠn ª ngân hàng Ç‹ cÜ§p giÆt ngay trung tâm nh»ng Thành phÓ l§n, rÒi Ç‰n nh»ng vø lØa Çäo tØ ngÜ©i dân lao Ç¶ng khÓn kh° Ç‰n ngay cä nh»ng ngân hàng, nh»ng cÖ quan nhà nÜ§c cÛng bÎ nh»ng quä lØa to tÜ§ng nhÜ vø NguyÍn ñÙc Chi ª Khánh Hoà và khôi hài nhÜ vø ÇÀu tÜ "lèo" hàng tÌ Çô la vào m¶t thành phÓ Çang khát khao phát tri‹n... làm các quan chÙc ÇÀu tÌnh Çón ti‰p long tr†ng nhÜ Çón ti‰p T°ng ThÓng Ç‹ mang låi k‰t quä là con sÓ không vï Çåi. NhÜng không hi‹u có phäi vì trùng h®p ngÅu nhiên hay do m¶t s¿ s¡p Ç¥t nào Çó mà trong hai tuÀn vØa qua, có khá nhiŠu nh»ng vø án l§n - hay ª Çây còn g†i là "vø án tr†ng Çi‹m" - ÇÜ®c mang ra xét xº cùng m¶t lúc. Trong sÓ nh»ng "vø án tr†ng Çi‹m Çó", n‰u phân tích kÏ, có th‹ nhìn ra 4 vø Çáng chú š nhÃt. Nó ÇÜ®c chú š vì

nh»ng vø án này có liên quan t§i các cÖ quan trung ÜÖng, trong sÓ bÎ cáo có các quan chÙc c« l§n ÇÙng ÇÀu các phû b¶ Çã tØng có m¶t th©i hét ra lºa, mºa ra khói. ThÙ hai là nó Çã kéo dài dây dÜa nhiŠu næm rÒi, Ç‰n n‡i nhiŠu ngÜ©i dân cÙ ng« là nó së chìm xuÒng. ThÙ ba là nó có nhiŠu k‰t luÆn trái ngÜ®c, Ç‰n n‡i ngÜ©i ngoài cu¶c ch£ng còn hi‹u ra sao n»a. ThÙ tÜ là nó tØng tåo ra nhiŠu dÜ luÆn phÅn n¶ trong lòng ngÜ©i dân. Có lë chính vì lš do thÙ tÜ này mà ÇÜ®c mang ra xét xº công khai cùng m¶t th©i Çi‹m cho... xËp b§t quä bóng dÜ luÆn Çang cæng. BÓn vø Çáng chú š Çó, có th‹ k‹ là: Vø tham nhÛng l§n xäy ra tåi công trình LPG ThÎ Väi; Vø "chåy" hån ngåch tåi B¶ ThÜÖng måi; Vø án "æn ÇÃt" ª ñÒ SÖn; Vø sª K‰ hoåch ñÀu tÜ Khánh Hoà "lu¶c" nhà ÇÀu tÜ Hàn QuÓc.BÓn vø Çã ÇÜ®c xº ho¥c Çang xét xº, có vø còn chÜa có k‰t luÆn chính thÙc, nhÜng Çã hé l¶ nhiŠu ÇiŠu có th‹ nhìn thÃy phía sau nh»ng vø án Çó.

Cú h° vÒ mÒiDÅn chÙng cø th‹ cho ÇiŠu này là vø tham nhÛng l§n xäy ra tåi công trình LPG ThÎ Väi, m¶t công trình l§n bÆc nhÃt QuÓc gia. Có lë tôi không cÀn phäi tÜ©ng trình chi ti‰t vŠ vø án Çã tØng gây tai ti‰ng m¶t th©i gian dài, nhiŠu bån Ç†c Çã tØng bi‰t. ChÌ xin tóm t¡t nh»ng Çi‹m chính Ç‹ cùng bån Ç†c có th‹ nh§ låi s¿ viŒc. Công trình ÇÜ©ng Óng, kho, cäng LPG ThÎ Väi là d¿ án thu¶c nhóm A có t°ng sÓ vÓn ÇÀu tÜ lên Ç‰n 71.000.000USD. CÖ quan An ninh ñiŠu tra Çã làm rõ hàng loåt nh»ng sai phåm nghiêm tr†ng trong th©i gian xây d¿ng nhÜ: Công ty tÜ vÃn ÇÀu tÜ xây d¿ng dÀu khí Çã không thi‰t k‰ cÖ sª ÇÓi v§i 21 ÇÀu møc cûa công trình LPG ThÎ Väi, nhÜng vÅn trình T°ng Công ty DÀu khí ÇŠ nghÎ phê duyŒt thi‰t k‰ cÖ sª; không thi‰t k‰ chi ti‰t móng Ç¥t các thi‰t bÎ tåi 2 hång møc nhà ÇiŠu khi‹n và nhà Ç‹ thi‰t bÎ ÇiŒn, nhÜng vÅn cÙ xây d¿ng tåi công trình LPG ThÎ Väi... Vì vÆy, các hång møc trên ngay sau khi xây d¿ng bÎ lún søt gây hÆu quä nghiêm tr†ng; hŒ thÓng van Çóng ng¡t khÄn cÃp Çã bÎ hÕng ngay trÜ§c khi chåy thº vì mua không Çúng loåi van sän xuÃt tåi các nÜ§c G7 nhÜ phê duyŒt cûa Chính phû. HÆu quä là chÌ tính chi phí Ç‹ sºa ch»a tåm th©i các thi‰t bÎ trên, ngân sách nhà nÜ§c Çã phäi chi ra là 13,1 tÌ ÇÒng. N‰u sºa ch»a triŒt Ç‹, Ç‰n nÖi Ç‰n chÓn, theo tính toán cûa ViŒn Khoa h†c xây d¿ng thì phäi chi phí v§i sÓ tiŠn lên Ç‰n 61 tÌ ÇÒng. M¶t Çi‹m h‰t sÙc quan tr†ng khác là CÖ quan ÇiŠu tra xác ÇÎnh:"Trong khi thi công, nhiŠu quan chÙc thu¶c ÇÖn vÎ thi‰t k‰, thi công; ÇÖn vÎ t°ng thÀu; Çåi diŒn chû ÇÀu tÜ Çã tham ô trên 1,6 tÌ ÇÒng; cÓ š làm trái gây hÆu quä làm thiŒt håi cho Nhà nÜ§c trên 1 tÌ ÇÒng..."Không cÀn mª ngo¥c ÇÖn ngo¥c kép, ai cÛng hi‹u, Çó chÌ là con sÓ "khiêm nhÜ©ng" Çã ÇiŠu tra ÇÜ®c. Còn con sÓ thÆt, chÜa ÇiŠu tra ra ho¥c không ÇiŠu tra ra, có th‹ còn l§n hÖn nhiŠu.M¶t loåt các giám ÇÓc, phó giám ÇÓc có liên quan t§i viŒc xây d¿ng công trình bÎ khªi tÓ và 25 quan chÙc cÃp dÜ§i, có th‹ coi là tay chân, Çàn em thân tín cûa các "thû trÜªng" cÛng së theo chân các Çàn anh ra toà. ChÜa bi‰t nh»ng quan chÙc to, quan chÙc nh«, quan chÙc nhÕ, quan chÙc nhì nh¢ng này së khai nh»ng gì ª toà và së còn bao nhiêu chuyŒn "bí mÆt cung Çình" n»a ÇÜ®c phanh phui. Và cuÓi cùng vÅn là bän án së ÇÜ®c tuyên nhÜ th‰ nào. Ai tù

lâu hÖn ai. Ai không bÎ tù. Nh»ng cu¶c "chåy ch†t" sau hÆu trÜ©ng ch¡c ch¡n là Çã và Çang diÍn ra rÃt sôi Ç¶ng không kém gì m¶t sân vÆn Ç¶ng v§i Çû các môn thi ÇiŠn kinh, nhÃt là "thi chåy". Có ông æn bao nhiêu "mºa" ra h‰t, có khi còn mºa luôn cä v® con, gia tài cûa bÓ mË Ç‹ låi. ChuyŒn Çó cÛng không có gì lå. Vì th‰ nên phía sau nh»ng chuyŒn bán cä gia tài, có nh»ng "nhà thông thái" Çã ÇÜa ra m¶t lÎch trình khá giän dÎ r¢ng: "Nó bi‰t các anh làm láo, bi‰t các anh vi phåm pháp luÆt, nhÜng nó cÙ Ç‹ Çó, Ç‰n khi các anh giàu rÒi, có hàng két vàng, hàng túi Çô la, giÃu kÏ trong c¥p quÀn rÒi, nó m§i lôi ra, vÒ anh m¶t phát nhÜ h° táp mÒi, là các anh Çi ÇÙt". Ch£ng bi‰t nh»ng "nhà thông thái" Çó có kinh nghiŒm trong nh»ng viŒc làm æn buôn bán gì ª Çây hay chÜa. NhiŠu ngÜ©i không bi‰t làm æn buôn bán gì thì cÙ nºa tin nºa ng©. Tuÿ bån có th‹ tin hay không.

Hå cánh an toàn có... bäo hi‹mTrên Çây là nh»ng quan chÙc tØ cÃp giám ÇÓc trª xuÓng. Trong m¶t công trình l§n cûa QuÓc Gia thì quyŠn hành không thu¶c vŠ các ông này mà thu¶c vŠ nh»ng quan chÙc cÃp cao hÖn. ´t ra cÛng là hàng T°ng Giám ñÓc, có th‹ coi Çó là nh»ng nhân vÆt cûa trung ÜÖng, quy‰t ÇÎnh vÆn mång cûa toàn b¶ công trình l§n. Trong vø này, có các ông: HÒ Sï Thoäng - Chû tÎch H¶i ÇÒng Quän trÎ (HñQT); Ngô ThÜ©ng San - T°ng Giám ÇÓc (TGñ); NguyÍn HiŒp - Phó TGñ TCty DÀu khí ViŒt Nam.ñÓi v§i các ông này, cÖ quan ÇiŠu tra xác ÇÎnh hành vi cûa các quan chÙc trên có dÃu hiŒu vŠ t¶i: Thi‰u trách nhiŒm gây hÆu quä nghiêm tr†ng. Nh»ng cái t¶i Ãy hi‹u th‰ nào cÛng ÇÜ®c. N¥ng hay nhË là tuÿ theo "quan niŒm" cûa m‡i ngÜ©i. "Thi‰u trách nhiŒm" có th‹ hi‹u là lÖ là Ç‹ cái Ãm pha cà phê cháy khô, cÛng có th‹ là Ç‹ cÃp dÜ§i æn hàng triŒu Çô la, còn có chia chác cho mình hay không thì phäi có b¢ng chÙng xác minh. "Gây hÆu quä nghiŒm tr†ng" cÛng có th‹ hi‹u là xây m¶t cæn nhà tình thÜÖng Ç‹ nó sÆp, Çè ch‰t m¶t con bò ho¥c cÛng có th‹ hi‹u là làm kiŒt quŒ ngân sách QuÓc gia. Trong trÜ©ng h®p cûa 3 vÎ quan chÙc b¿ này ÇÜ®c viŒn dÅn nh»ng lš lë... rÃt cªi mª và thông thoáng, nên chÌ ÇŠ nghÎ "xº lš hành chánh" chÙ không khªi tÓ ra toà nhÜ nh»ng cÃp dÜ§i cûa mình. ViŒn ki‹m sát TÓi cao thÓng nhÃt v§i quan Çi‹m xº lš cûa CÖ quan ÇiŠu tra. Các cÖ quan này viŒn dÅn r¢ng: "các quan chÙc trên ÇŠu có thành tích công tác lâu næm trong ngành dÀu khí, hiŒn Çã nghÌ hÜu, tu°i Ç©i cao và Ç‰n nay chÜa phát hiŒn thÃy có viŒc tÜ l®i trong vø án nên CÖ quan ÇiŠu tra ÇŠ nghÎ xº lš hành chính".CÛng nên hi‹u "xº lš hành chánh" thÜ©ng gÒm nh»ng biŒn pháp rÃt... dÍ thÜÖng nhÜ phê bình, cänh cáo, làm ki‹m Çi‹m, "c¡t Çi‹m thi Çua" rÒi huŠ cä làng. Coi nhÜ không có gì xäy ra. Trong vø án này, các cÖ quan ti‰n hành tÓ tøng Çã Çình chÌ ÇiŠu tra, miÍn trách nhiŒm hình s¿ cho 10 bÎ can. Trong th©i gian ÇiŠu tra, 23 bÎ can và ÇÓi tÜ®ng liên quan Çã n¶p låi cho CÖ quan An ninh ñiŠu tra t°ng sÓ tiŠn là 1,9 tÌ ÇÒng; 2.900USD và 1 s° ti‰t kiŒm trÎ giá 20.000USD Ç‹ kh¡c phøc hÆu quä.

Có gì mâu thuÅn?Hãy chÌ bàn Ç‰n viŒn dÅn lš do "chÜa phát hiŒn thÃy có viŒc tÜ l®i trong vø án" thì có mâu thuÅn v§i k‰t luÆn cûa chính cÖ quan này ª phÀn trên: "CÖ quan ÇiŠu

tra xác ÇÎnh trong khi thi công, nhiŠu quan chÙc thu¶c ÇÖn vÎ thi‰t k‰, thi công; ÇÖn vÎ t°ng thÀu; Çåi diŒn chû ÇÀu tÜ Çã tham ô trên 1,6 tÌ ÇÒng; cÓ š làm trái gây hÆu quä làm thiŒt håi cho Nhà nÜ§c trên 1 tÌ ÇÒng..."NhÜ th‰ phäi hi‹u là t¶i tham nhÛng chÌ toàn quan nhÕ, còn các quan to thì hoàn toàn... trong såch. Công b¢ng mà nhÆn ÇÎnh thì v§i viŒn dÅn "nay Çã nghÌ hÜu, tu°i Ç©i cao" còn có th‹ tåm th©i "thông cäm" ÇÜ®c. NhÜng còn lÃy thành tích công tác Ç‹ "Ç°i lÃy" nh»ng t¶i l‡i do mình gây ra thì hÀu h‰t các quan chÙc ÇŠu có th‹ thoát t¶i. Ngay cä ông ThÙ TrÜªng Mai Væn Dâu cûa B¶ ThÜÖng Måi cÛng phäi ÇÜ®c hÜªng cái Ç¥c ân này, n‰u nó Çã thành tiŠn lŒ. Nhìn vào Çó không khác gì khuy‰n khích các quan chÙc có nhiŠu næm công tác cÙ làm liŠu. Trên th¿c t‰, Çã có không ít nh»ng quan chÙc vin vào "thành tích" này, tin vào bè cánh cûa mình nên cÙ ung dung làm liŠu, thÆm chí công khai tham nhÛng, làm giàu, bÃt chÃp luôn cä dÜ luÆn, tuyên chi‰n v§i dân nghèo thÃp c° bé miŒng, ñây là m¶t ki‹u hå cánh an toàn m§i. An toàn hÖn nh»ng ki‹u hå cánh an toàn cÛ rÃt nhiŠu. Hå cánh có... bäo hi‹m cûa pháp luÆt. Xin có l©i mØng cho các quan to và thành kính phân Üu cùng các quan nhÕ. B§t t¶i ông l§n, dï nhiên còn bao nhiŒu t¶i quan nhÕ, quan nh« gánh h‰t. N‰u không thì sÓ tiŠn thát thoát hÖn m¶t tÌ Çi Çâu? ñó là phía sau cûa vø án mà ngÜ©i dân có quyŠn Ç¥t câu hÕi.

Mai Væn Dâu, Nguyên thÙ trÜªng B¶ ThÜÖng Måi, ÇÜ®c giäm án còn 12 næm tù. NhÜng n‰u xét theo "thành tích", so v§i các quan chÙc ÇÙng ÇÀu trong vø án LPG ThÎ Väi thì hÖi Çau.

Pháp luÆt có bÎ thä n°i nhÜ giá cä thÎ trÜ©ng?ñ‰n vø thÙ hai là vø "chåy" hån ngåch tåi B¶ ThÜÖng måi:Ngày 20-6, h¶i ÇÒng xét xº phiên tòa phúc thÄm Çã tuyên sºa án sÖ thÄm, giäm hình phåt cûa Mai Væn Dâu, nguyên thÙ trÜªng B¶ ThÜÖng måi, tØ 14 næm tù xuÓng còn 12 næm tù vŠ t¶i "nhÆn hÓi l¶". Theo H¶i ÇÒng xét xº, bän án sÖ thÄm xº phåt Mai Væn Dâu t¶i "nhÆn hÓi l¶" là có cÖ sª, phù h®p v§i hành vi phåm t¶i cûa bÎ cáo. NhÜ trên Çã phân tích, Çáng lë ông thÙ trÜªng này cÛng phäi ÇÜ®c hÜªng Ç¥c ân "là ngÜ©i có công, có thành tích xuÃt s¡c" trong B¶ ThÜÖng Måi, phäi ÇÜ®c giäm án nhiŠu hÖn n»a. Ch£ng lë m¶t ông thÙ trÜªng mà không có công lao gì sao? N‰u so sánh v§i 3 ông ª vø án ThÎ Väi ÇÜ®c "xº lš hành chánh" tÙc là khÕi phäi ra toà, khÕi phäi chÎu m¶t ngày tù nào, mà ông Dâu chÌ ÇÜ®c giäm có 2 næm tù thì hÖi... oan.

Trong khi anh cÃp dÜ§i là Lê Væn Th¡ng, nguyên vø phó Vø XuÃt nhÆp khÄu B¶ ThÜÖng måi, lãnh t§i 17 næm tù vŠ t¶i "nhÆn hÓi l¶" thì hÖi... Çau! RÒi anh cÃp dÜ§i khác là NguyÍn CÜÖng, nguyên phó Ban quän lš các khu ch‰ xuÃt và khu công nghiŒp TP Sài Gòn, 12 næm tù vŠ t¶i "môi gi§i hÓi l¶", vØa b¢ng cái t¶i "nhÆn hÓi l¶" cûa ngài thÙ trÜªng. Xét nhÜ th‰ thì các quan to vÅn ÇÜ®c hÜªng nhiŠu Ç¥c ân hÖn các quan nhÕ ngay cä khi bÎ xét xº. Còn phu nhân ngài thÙ trÜªng, bà NguyÍn Diên HÒng thì ÇÜ®c tha b°ng vì không Çû b¢ng chÙng bu¶c t¶i. SÓ Çô la bà nhÆn cûa "ngÜ©i bån" Võ ThÎ Thanh H¢ng, giám ÇÓc doanh nghiŒp Hoàng Trí, chÌ là tiŠn vay mÜ®n chÙ không phäi là cÀm tiŠn hÓi l¶ giùm chÒng. Còn nh»ng chuy‰n "tham quan du lÎch" và mua s¡m vàng båc kim cÜÖng tåi TP. Sài Gòn do bà H¢ng chi, ÇŠu vì "tình cäm cao ÇËp" chÙ không vì l®i døng danh nghïa "bà thÙ trÜªng" Ç‹ ÇÜ®c cung phøng. Xin ngä mÛ chào cái s¿ cao ÇËp cûa tình bån th¡m thi‰t gi»a th©i bu°i kim tiŠn, ÇÒng båc Çâm toåc t© giÃy này. CÆu Ãm Mai Thanh Häi, con trai ngài thÙ trÜªng lãnh 5 næm tù, có lë là vØa Çû thÃm Çòn khi phäi xa cô v® nguyên là hoa hÆu cûa TP. Sài Gòn. Khi so sanh hai vø án l§n này, ngÜ©i ta vÅn thÃy có m¶t cái gì Çó không °n. Pháp luÆt có bÎ thä n°i nhÜ giá cä trong thÎ trÜ©ng hiŒn nay không? M‡i nÖi xº m¶t ki‹u khác nhau, m‡i th©i Çi‹m có cách xº riêng theo "nhu cÀu th©i cu¶c" chÙ không tuân theo m¶t nguyên t¡c pháp lš nào nhÃt ÇÎnh.

Bà NguyÍn Diên HÒng, v® ngài thÙ trÜªng Çang "phân bua" trÜ§c tòa: Toàn tiŠn mÜ®n tåm chÙ không phäi cÀm tiŠn l¶ giùm chÒng.

Lê Væn Th¡ng, nguyên vø phó Vø XuÃt nhÆp khÄu B¶ ThÜÖng måi, lãnh t§i 17 næm tù vŠ t¶i "nhÆn hÓi l¶" thì hÖi... Çau!

Xº theo chÌ thÎVø thÙ ba càng rõ ràng hÖn khi phiên toà xét xº sÖ thÄm (lÀn hai) vø "æn ÇÃt" tåi ñÒ SÖn diÍn ra tåi thành phÓ Häi Phòng vào ngày 25-6 vØa qua. CÀn phäi nh¡c låi r¢ng theo nh»ng phiên toà Çã xº trÜ§c Çó, thì nh»ng vÎ tai to m¥t l§n cûa Thành phÓ ñÒ SÖn thÖ m¶ng ÇÙng trÜ§c vành mong ng¿a hôm nay Çã "không hŠ có t¶i". H† vÅn ung dung, nhªn nhÖ ngoài vòng pháp luÆt Ç‹ cai trÎ dân Çen. NhÜng vø án Çã quá tr¡ng tr®n, bÕ qua Çû thÙ t¶i cûa các quan to ÇÀu thành phÓ. S¿ phÅn n¶ cûa ngÜ©i dân bu¶c các cÖ quan nhà nÜ§c phäi ÇiŠu tra låi và lôi ra toà hàng loåt quan chÙc. Và rõ ràng hÖn bao gi© h‰t, các quan toà lÀn trÜ§c Çã chÎu s¿ chi phÓi cûa nh»ng chÌ thÎ, nh»ng tác Ç¶ng tØ "các cÃp trên", xº án theo Çúng "chÌ Çåo" chÙ không theo pháp luÆt. M‡i phiên toà là m¶t kÎch bän ÇÜ®c vi‰t s¤n, dàn d¿ng s¤n, anh nào có t¶i, anh nào không, anh nào chÎu bao nhiêu næm tù, anh nào tr¡ng án... Çã "Çánh máy" s¤n. TØ "Çåi diŒn nhân dân" ngÒi oai phong lÅm liŒt trên gh‰ xét xº Ç‰n công tÓ viên và ngài chánh án cÙ theo Çúng kÎch bän mà làm. Ch£ng viŒc gì phäi suy nghï lôi thôi. Xº xong ra xe ô tô con vŠ v§i v® ho¥c Çi nhà hàng æn "liên hoan", ho¥c vào quán karaoke xä hÖi tuÿ thích. Các quan to ñÒ SÖn tÜªng Çã thoát t¶i. Không ng© låi bÎ lôi ra "hy sinh". Trong Çó, có 3 bÎ cáo quan tr†ng là Hoàng Anh Hùng (nguyên chû tÎch UBND thÎ xã ñÒ SÖn), NguyÍn Væn Phong (nguyên trÜªng Phòng Quän lš ÇÃt Çai Sª Tài nguyên - Môi trÜ©ng (TN-MT) Häi Phòng) và Chu Minh TuÃn (nguyên giám ÇÓc Sª TN-MT Häi Phòng). ñó m§i chính là thû phåm cûa vø æn ÇÃt.

Tåi nó chÙ không phäi tåi emCác nhà Çåo diÍn này Çã cùng nhau th¿c hiŒn cuÓn phim "æn ÇÃt" rÃt bài bän. TrÜ§c h‰t ÇÜa dân ra làm lá ch¡n. G†i là lÃy ÇÃt công chia cho dân Çang có nhu cÀu cÃp bách vŠ ch‡ ª, thÙ Ç‰n là lÃy ÇÃt công Çi "ngoåi giao" Ç‹ thu hút nhân tài!NhÜng th¿c t‰, quan chÙc cÃp trÜªng, phó phòng và cÃp phÜ©ng ª ñÒ SÖn có gÀn 80 ngÜ©i Çã ÇÜ®c dành 1/4 ÇÃt cûa d¿ án, trong khi hÖn 4.300 ngÜ©i dân ñÒ SÖn phäi chia nhau 55% ÇÃt ª cûa d¿ án này. Khi ngÜ©i dân Çang thi‰u ch‡ ª thì các bÎ cáo bi‰n d¿ án giäi quy‰t khó khæn cho dân thành d¿ án "lên Ç©i" cûa các "quan". Khi nhÆn ÇÃt, thÃy trong tay có tiŠn tÌ thì "chén chú chén anh", tình nghïa th¡m thi‰t. Khi ra toà thì anh nào cÛng chÓi t¶i và Ç° vå cho nhau. "Tåi nó chÙ

không phäi tåi em. Nó b¡t em kš thì em kš, làm sao em cãi låi nó ÇÜ®c, em không có t¶i". ñåi khái cÙ cái lÆp luÆn trÈ con Ãy, các quan ÇÜa nhau vào tù, v§i hy v†ng là nó ª tù thay cho mình. ñiŠu Çó cÛng bình thÜ©ng trong th©i bu°i h‰t chi‰n tranh, h‰t lš tÜªng. Th©i chân ÇÃt khác v§i th©i Çi "ô tô con". Th©i ª rØng khác v§i th©i ª khách sån 5 sao. Anh chÎ nào cÛng muÓn "lên Ç©i" cä. Có m¶t mi‰ng ÇÃt låi muÓn hai, có hai muÓn ba, có vài ba nhà hàng låi muÓn có thêm vài ba cái siêu thÎ... và cÙ th‰ "ta Çi lên, ta ti‰n lên, ta ki‰m tí Çô la còm". Ch£ng anh nào chÎu thua anh nào. Khi h»u s¿ thì tìm trÜ§c h‰t tìm m†i cách bám lÃy nhau Ç‹ ÇÓi phó. NhÜng khi không bám ÇÜ®c vào cái thây ma n»a thì quay ra c¡n nhau. ñÃy là tÃt cä phía sau cûa s¿ viŒc. NhÜng k‰t quä rÒi anh nào cÛng lãnh m¶t cái án tù. Hai nhân vÆt quan tr†ng nhÃt cûa vø án là Chu Minh TuÃn (nguyên giám ÇÓc Sª Tài nguyên - môi trÜ©ng Häi Phòng) và VÛ ñÙc VÆn (nguyên bí thÜ ThÎ ûy ñÒ SÖn) m‡i bÎ cáo 7 næm tù vŠ t¶i l®i døng chÙc vø, quyŠn hån trong khi thi hành công vø. BÎ cáo Hoàng Anh Hùng (nguyên phó bí thÜ ThÎ ûy kiêm chû tÎch UBND thÎ xã ñÒ SÖn) bÎ k‰t án 6 næm 6 tháng tù vŠ cùng t¶i danh. Còn nh»ng "tép riu" nhÜ bí thÜ phÜ©ng, chû tÎch xã... m‡i anh vài ba næm tù, ch£ng thÃm thía gì. Bªi ai cÛng bi‰t, các quan chÜa tr¡ng tay Çâu. Sau vài næm tù, các quan låi "ra vŠ thÖ th§i hân hoan" và låi Çào "cái kho tàng vô tÆn" ra sÓng ba Ç©i chÜa ch¡c Çã h‰t cûa. CuÓi cùng còn m¶t ông quan to n»a cûa Thành phÓ Häi Phòng (tÙc là quan cÃp trên cûa Thành phÓ ñÒ SÖn), ông VÛ Chí Thanh, nguyên phó chû tÎch UBND TP Häi Phòng, ngÜ©i tr¿c ti‰p kš hai quy‰t ÇÎnh 1381 và 807 trái pháp luÆt (vŠ giao ÇÃt dân cÜ và ÇÃt tái ÇÎnh cÜ ª ñÒ SÖn) cÛng së bÎ "s© gáy". HñXX cho bi‰t së gºi công væn t§i CÖ quan cänh sát ÇiŠu tra B¶ Công an và ViŒn ki‹m sát tÓi cao ÇŠ nghÎ xem xét trách nhiŒm ÇÓi v§i ông này. ñ‹ rÒi xem ông nguyên Phó chû tÎch Thành phÓ Hoa PhÜ®ng ñÕ së "ÇÕ" t§i Çâu.

M¶t vø án Çi‹n hình cûa nh»ng vø ánVø án thÜ tÜ vØa m§i b¡t ÇÀu, nhÜng låi là vø có liên quan t§i ngÜ©i nÜ§c ngoài Çang ÇÀu tÜ vào ViŒt Nam. Và, cÛng là m¶t Çi‹n hình cho thái Ç¶ cûa m¶t sÓ Çông các quan chÙc ti‰p xúc v§i nh»ng ÇÓi tác nÜ§c ngoài Çang muÓn làm æn ª ViŒt Nam. CÀn phäi nói th£ng ra r¢ng Çây cÛng là chuyŒn ch£ng xa lå gì. Nó tÒn tåi tØ th©i m§i mª cºa cho Ç‰n nay, cánh cºa Çã cÛ mèm. ThÙ chuyŒn mà ai cÛng bi‰t, ai cÛng hi‹u nhÜng hÀu nhÜ ai cÛng "chÃp nhÆn" nó m¶t cách l¥ng lë.Nh»ng quan chÙc ª các cÖ quan n¡m quyŠn l¿c vŠ ÇÀu tÜ dåy cho nh»ng doanh nhân nÜ§c ngoài rÃt nhiŠu mánh l§i Ç‹ có th‹ bÜ§c chân vào ÇÀu tÜ ª nh»ng vùng ÇÃt quê hÜÖng mình. M¥c dù nhà ÇÀu tÜ rÃt b¿c mình, có th‹ còn có cä s¿ khinh bÌ, nhÜng muÓn làm æn thì Çành "nh¡m m¡t ÇÜa chân" trÜ§c nh»ng Çòi hÕi áp Ç¥t cûa các quan. Xin hãy nghe nhà ÇÀu tÜ Hàn QuÓc tâm s¿ Çau thÜÖng vŠ "quy trình phía sau" m¶t d¿ án muÓn ÇÜ®c cÃp phép tåi Khánh Hoà.

Kêu g†i ÇÀu tÜ Ç‹ "chém"?Không nh»ng chÌ ª Khánh Hoà mà ª rÃt nhiŠu tÌnh, nhiŠu thành phÓ ª VN Çã và Çang kêu g†i ÇÀu tÜ. NhÜng theo l©i ông Lee Seng Churl - T°ng Gñ Công ty Sky resort (m§i tØ Hàn QuÓc sang) - tÕ ra bÃt bình khi nói: "trong lúc lãnh Çåo ViŒt Nam ra nÜ§c ngoài m©i g†i ÇÀu tÜ, nhà ÇÀu tÜ nhÜ ông mang tiŠn Ç‰n låi bÎ chuyên viên cûa Khánh Hòa làm khó, vòi vïnh". Chính s¿ nhÛng nhiÍu này Çã ÇÜa dÅn ông Ç‰n ch‡ g¥p chuyŒn r¡c rÓi v§i luÆt pháp ViŒt Nam, Ông Lee Sang Hyeok trª thành ÇÓi tÜ®ng ÇiŠu tra, không ÇÜ®c gia hån visa, không ÇÜ®c xuÃt cänh, t¿ nhiên thành ngÜ©i cÜ trú bÃt h®p pháp! Theo ông thì nhà ÇÀu tÜ quy‰t tâm theo Çu°i š ÇÎnh ÇÀu tÜ vào Khánh Hoà. Công ty Sky resort Çã h†p báo tåi Hàn QuÓc Ç‹ thông báo và kêu g†i ÇÀu tÜ vào d¿ án resort cao cÃp tåi Bãi Dài (Cam Ranh), m¥t khác tr¿c ti‰p liên hŒ v§i Çåi sÙ quán ViŒt Nam tåi Hàn QuÓc ÇŠ nghÎ ÇÜ®c tåo ÇiŠu kiŒn giúp Ç«. Ông Lee Seng Hyeok nói: "D¿ án có t°ng giá trÎ ÇÀu tÜ khoäng 40 triŒu USD, sº døng khoäng 600-700 lao Ç¶ng, nguÒn vÓn Çã s¤n sàng, chúng tôi mong muÓn ÇÜ®c cÃp GiÃy phép ÇÀu tÜ Ç‹ th¿c hiŒn ngay". Công ty Çã cº ngÜ©i Çåi diŒn là ông Lee Seng Hyeok sang VN liên hŒ v§i nh»ng cÖ quan thÄm quyŠn. NhÜng ngay tØ khi chân Ü§t chân ráo Ç‰n vùng bi‹n Khánh Hoà, ông Çã g¥p ngay cái máy chém Phan Xuân Tùng, m¶t chuyên viên trÈ cûa Sª K‰ hoåch ñÀu tÜ Khánh Hoà. ñây là cung cách làm viŒc cûa m¶t anh nhân viên nhí cûa Sª K‰ hoåch ñÀu tÜ thôi, chÜa nói Ç‰n các quan khác. Xin tóm t¡t mánh l§i rÃt giän dÎ và rÃt thông døng Çó, nó không là "cá biŒt", mà các nhà ÇÀu tÜ thÜ©ng g¥p ª hÀu h‰t các cºa quan:ChiŠu 26-6, ông Lee Seng Hyeok Çã th£ng th¡n trình bày trÜ§c công luÆn r¢ng: Cu¶c g¥p ÇÀu tiên v§i Phan Xuân Tùng có cä Giám ÇÓc Sª K‰ hoåch ñÀu tÜ (KHñ), nhÜng chúng tôi không ÇÜ®c hÜ§ng dÅn quy trình thû tøc ÇÀu tÜ. Sau Çó, chúng tôi thÜ©ng xuyên phäi b° túc giÃy t©, quá nhiŠu thÙ phát sinh và chúng tôi phäi gºi vŠ Hàn QuÓc công chÙng nên ch© rÃt lâu. Trong suÓt th©i gian Ãy, tôi luôn luôn bÎ Phan Xuân Tùng khÓng ch‰, tìm m†i cách ngæn trª không cho ti‰p xúc v§i lãnh Çåo Sª KHñT và các cÖ quan ban, ngành liên quan. Toàn b¶ sÓ tiŠn mà tôi Çã nh© ngÜ©i phiên dÎch ÇÜa tr¿c ti‰p cho Tùng và chuy‹n vào tài khoän cûa Tùng (81.000USD), theo phiên dÎch cûa tôi giäi thích thì Çó là phí dÎch vø tr†n gói. Vì phäi ch© Ç®i quá lâu (hÖn 1 næm) và sÓ tiŠn mà Tùng Çòi hÕi ngày càng tæng, hÖn n»a, Tùng còn doå n‰u không ÇÜa tiŠn thì d¿ án này së thu¶c vŠ ngÜ©i khác. Nghi ng© có s¿ móc nÓi gi»a ngÜ©i phiên dÎch (tên là Thành) v§i Phan Xuân Tùng nên gi»a tháng 3-2007, tôi Çã thuê phiên dÎch khác. Nh© s¿ giúp Ç« cûa ngÜ©i phiên dÎch m§i, tôi Çã tr¿c ti‰p g¥p ông Long - Gñ Sª KHñT Khánh Hoà, sau Çó g¥p lãnh Çåo Sª Tài nguyên - Môi trÜ©ng và ông Võ Lâm Phi - Chû tÎch UBND tÌnh. Nghï r¢ng mình Çã bÎ Phan Xuân Tùng lØa gåt nên tôi månh dån tÓ cáo viŒc làm cûa Tùng v§i bà H¢ng - Phó chû tÎch UBND tÌnh Khánh Hoà".

Ông Lee Sang Hyeok thØa nhÆn Çã "bÒi dÜ«ng" 81.000 USD cho Phan Xuân Tùng

Ông Lee Seng Churl, T°ng Giám ñÓc Công ty Sky Resort

Không cÀn tìm ª Çâu xaNhÜ th‰ là nhà ÇÀu tÜ Çã quá bÃt bình vì s¿ Çút lót Çã không có k‰t quä nên m§i Çi tÓ cáo. NhÜng n‰u công viŒc êm xuôi nhÜ bao nhiêu d¿ án khác thì m†i s¿ së êm re và ch¡c ch¡n sÓ Çô la công ty này còn phäi bÕ ra nhiŠu hÖn th‰ n»a cho nh»ng cÖ quan ch¢ng chéo, nh»ng nhân vÆt có quyŠn hành khác n»a. ñó là chuyŒn tÃt nhiên. Còn bao nhiêu d¿ án Çã và Çang ÇÜ®c th¿c hiŒn rÖi vào trÜ©ng h®p này? ChÌ có thánh m§i bi‰t ch‡ ma æn c‡. Cho nên ngÜ©i dân cÙ thÃy các quan giàu nÙt ÇÓ Ç° vách, giàu Ç‰n n‡i khó mà tÜªng tÜ®ng ra n°i, Çã trª nên quá bình thÜ©ng. Ÿ Çây, là do "s¿ cÓ kÏ thuÆt", d¿ án có cái gì Çó lÃn cÃn nên viŒc chÜa thành, còn bÎ hành lên hành xuÓng, chèn ép, doå dÅm liên tøc, nên nhà ÇÀu uÃt Ùc quá m§i Çi tÓ cáo, chÙ ch£ng phäi cÖ quan nào khám phá ra. HÀu nhÜ tÃt cä nh»ng vø "làm æn" nhÜ th‰ này không ai có th‹ khám phá ra ÇÜ®c, n‰u nó êm xuôi. Và hÀu nhÜ tÃt cä nh»ng "d¿ án" ÇŠu không th‹ tránh khÕi "con ÇÜ©ng Çau kh°" này. Phan Xuân Tùng chÌ là m¶t nhân viên trong sÓ hàng træm ngàn nhân viên ti‰p xúc v§i nh»ng nhà ÇÀu tÜ nÜ§c ngoài. M¶t anh nhân viên c¡c ké mà Çòi t§i 81.000 Çô la thì nh»ng quan khác Çòi hÕi Ç‰n Çâu? Dân bi‰t, nhà nÜ§c cÛng bi‰t. NhÜng cái cänh ch¥t chém các "Çåi gia" nÜ§c ngoài nhäy vào làm æn ª VN vÅn cÙ xäy ra. ñây chÌ là m¶t vø Çi‹n hình cho hàng træm hàng ngàn vø khác mà thôi, ch£ng có gì xa lå. DÜ©ng nhÜ ª VN chÜa có quan chÙc l§n, quan chÙc nhÕ nào bÎ mang ra pháp trÜ©ng nhÜ mÃy anh quan tham nÜ§c láng giŠng Trung Hoa. Trong hÀu h‰t các vø án chÌ thÃy các quan l§n ÇÜ®c viŒn dÅn lš do này lš do khác, mà hÀu h‰t là vì có "nhân thân tÓt", có "thành tích l§n" nên ÇÜ®c miÍn giäm chÙ không thÃy có ai viŒn dÅn r¢ng càng làm quan to, càng có trách nhiŒm l§n, càng hi‹u bi‰t pháp luÆt thì t¶i cành n¥ng hÖn. Cho nên nån bè cánh vÅn là nguyên nhân chính gây ra hàng loåt nh»ng "vø án tr†ng Çi‹m QuÓc Gia".

Không cÀn nhìn Çi Çâu xa quá, không cÀn løc l†i trong nhân dân ho¥c trong "nh»ng kÈ thù cûa ch‰ Ç¶", hãy nhìn vào chính nh»ng hàng ngÛ "cán b¶" cûa mình. ñó m§i chính là tiŠm Än mÓi nguy cÖ to l§n hÖn cä.

=END=

6- Væn H†c NghŒ ThuÆt

- Cäm Nghï Xem Phim ViŒt Nam

NguyÍn Thøy Long

Phim änh ViŒt Nam th©i gian này ra nhiŠu vŠ sÓ lÜ®ng cÛng nhÜ vŠ chÃt lÜ®ng, dï nhiên có phim hay phim dª, phim ÇÜ®c Çánh giá cao có và phim Çánh giá thÃp, ho¥c ch£ng ai nh¡c Ç‰n, ho¥c ngÜ©i ta nói là phim"mì æn liŠn", nghïa là ch£ng có gì Ç‹ nói. CÓt nhanh, g†n và nhiŠu rÒi bán luôn thu tiŠn cho g†n, trong Çó có tiŠn l©i cho nhà sän xuÃt. Nh»ng cuÓn phim Çó không có giá trÎ gì h‰t, thu hút ÇÜ®c khách xem hay không thì ª phía ngÜ©i làm phim và ngÜ©i xem phim. Hãng phim không bi‰t "thuê" báo chí hay nh© báo chí tâng bÓc cuÓn phim cûa mình lên, các diÍn viên ÇÜ®c tâng lên hàng "ngôi sao", dù tài næng cûa ngôi sao Çó chÜa có gì Çáng Ç‹ ngÜ©i ta chú š, cÛng có khi làm m¶t cú "sì cæng Çan" Ç‹ la tr©i cho ngÜ©i ta bi‰t Ç‰n. Khán giä nào Çó nghe l©i quäng cáo ÇÜ©ng mÆt chót xem thì khi ra khÕi råp hÓi hÆn vô cùng, nhÜ mình bÎ lØa. Hãng phim nhà nÜ§c, hãng phim tÜ nhân, cä hãng phim do Çåo diÍn ViŒt KiŠu vŠ làm cÛng có. NhiŠu "mÀu s¡c" cho phim änh l¡m, các nhà phê bình tha hÒ mà làm viŒc, khen có và chê cÛng có. Nh»ng nhà phê bình phim änh này không phäi tÃt cä ÇŠu có tài næng và có s¿ công b¢ng, nó "muôn hÒng ngàn tía". Bi‰t th‰ nào mà theo quan Çi‹m cûa ngÜ©i này hay cûa ngÜ©i kia. ñ¶c giä Çành ch© Ç®i vào s¿ công b¢ng cûa nhà phê bình ÇiŒn änh chân chính.CÛng trong sÓ báo CA phát hành ngày 27, 29-3-2007, tôi Ç†c ÇÜ®c bài Çæng hai kÿ báo cûa ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn. Tôi không bi‰t g†i ông là gì, nhà nghiên cÙu væn h†c hay h†c giä, nhà phê bình Çiên änh hay chÙc vø nào khác cho Çúng chÙc næng cÀm bút cûa ông, dù ông có b¢ng Phó Ti‰n Sï, Phó Giáo SÜ chÃp bút phê bình tÓ cáo cuÓn phim Ao Løa Hà ñông là cuÓn phim mang ÇÀy tính cách phän Ç¶ng, làm mÃt Çi chính nghïa giäi phóng miŠn Nam, cûa M¥t TrÆn Giäi Phóng MiŠn Nam, cûa C¶ng Sän B¡c ViŒt, mà ông g†i là cu¶c Cách Mång chân chính cûa dân t¶c, mà ai cÛng phäi có b°n phÆn tham gia. KÈ Çi trái låi ÇiŠu Çó tÙc là phän Ç¶ng. L©i bu¶c t¶i khá là n¥ng nŠ cho ngÜ©i Çåo diÍn, nhà sän xuÃt phim vì Çã không theo Çúng ÇÜ©ng lÓi trên Çã ÇŠ ra, nhÜ vÆy là sai ÇÜ©ng lÓi, chính sách, vÆy thì anh là ngÜ©i có t¶i v§i cách mång chân chính, hình phåt phäi nhÜ th‰ nào chÜa bi‰t, vì ông chÌ là ngÜ©i våch ra nh»ng sai trái cûa ngÜ©i làm phim. Ông là ngÜ©i C¶ng Sän, trung thành v§i ch‰ Ç¶, ông cÙ làm viŒc cûa ông, nhÜ ông Çã tØng làm hÒi ba chøc næm trÜ§c, thuª Çó miŠn Nam m§i båi trÆn. Thuª Çó, khi ông chÜa là phó ti‰n sï, nhÜng Çã vi‰t và xuÃt bän ÇÜ®c m¶t cuÓn sách khá vï Çåi, hình nhÜ luÆn án thi ti‰n sï cûa ông, k‰t t¶i phän Ç¶ng cho hÀu h‰t væn nghŒ sï miŠn Nam là nh»ng tên bÒi bút, cho ch‰ Ç¶ Ngøy C¶ng Hoà, Çáng bÎ bÕ tù và trØng phåt. Tên cuÓn sách Çó là Nh»ng Tên BiŒt Kích Væn NghŒ, tôi chÌ nh§ mang máng

nhÜ th‰, chÙ cÛng ch£ng Ç†c làm chi. K‰t quä là hàng træm Væn NghŒ Sï MiŠn Nam bÎ bÕ tù, có ngÜ©i vài ba næm, næm mÜ©i næm không chØng và có ngÜ©i Çã bÕ xác trong tù, ho¥c tha cho vŠ rÒi ch‰t do "Çao bút" cûa ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn. Tôi và sÓ anh em còn låi chÌ còn bi‰t "nÙc nª" khen ngòi bút cûa phó ti‰n sï phó giáo sÜ TrÀn Tr†ng ñæng ñàn l®i håi thÆt. S¡c hÖn cä Çao chém ÇÀu cûa Çao phû chuyên nghiŒp.Thú thÆt m¶t ÇiŠu trong nhiŠu næm nay tôi rÃt ít xem phim ViŒt Nam sän xuÃt, nói nhÜ vÆy không có nghïa là phim ViŒt Nam làm không hay, vÅn có phim hay ÇÃy chÙ, nhÜng tôi phäi nghe qua dÜ luÆn phê bình tôi m§i xem, ho¥c bÕ h£n, quên Çi. NhÜng cÛng có cuÓn phim tôi nhÅn nåi ngÒi coi h‰t tÆp n† Ç‰n tâp kia cûa m¶t cuÓn phim dài do ViŒt Nam sän xuÃt. NhÜ ñÃt PhÜÖng Nam, nhÜ DÜ§i C© ñåi Nghïa, cu¶c kháng chi‰n chÓng Pháp cûa cä m¶t dân t¶c. Noi theo tinh thÀn yêu nÜ§c cûa ngÜ©i ViŒt Nam, mà bao nhiêu ngÜ©i anh hùng ViŒt Nam Çã Ç‹ låi cho hàng con cháu noi gÜÖng. Không thành công cÛng thành nhân. L©i Çó cûa NguyÍn Thái H†c Ç‹ låi cho muôn Ç©i sau. Nh»ng phim làm có chÃt lÜ®ng cûa Çåo diÍn ViŒt kiŠu làm nhÜ Mùa len trâu, mùa Çu Çû xanh ch£ng hån. Có nhà giáo xem phim Ao Løa Hà ñông vŠ nói v§i h†c trò r¢ng phim 100 ngÜ©i xem ngÒi trong råp thì có t§i 95 ngÜ©i khóc. (Con tôi k‹ låi v§i tôi nhÜ th‰).CuÓn phim Ao Løa Hà ñông thú th¿c r¢ng tôi chÜa coi, nhÜng qua dÜ luÆn cûa báo chí tôi bi‰t cuÓn phim Çó là cuÓn phim cÛng coi ÇÜ®c nói vŠ chi‰n tranh trên ÇÃt nÜ§c ViŒt Nam. Phim do hãng phim tÜ nhân PhÜ§c Sang th¿c hiŒn do Çåo diÍn LÜu Huÿnh. NgÜ©i ÇËp TrÜÖng Ng†c Anh, nguyên là hoa hÆu Noel 1992 Çóng vai chính. Ng†c Anh Çã h‰t sÙc mình Çóng phim Ç‹ hoá thân vào vai diÍn, k‰t quä Ao Løa Hà ñông l†t vào top 10 tåi Pusan, Hàn QuÓc v§i gÀn 250 b¶ phim tham d¿. TrÜÖng Ng†c Ánh Çã bay ra Hà N¶i Ç‹ lãnh giäi phim hay nhÃt, do khán giä bình ch†n tåi Liên Hoan Phim quÓc t‰. Tên Ao Løa Hà ñông, m¶t cuÓn phim mang cái tên thÖ m¶ng nhÜ bài thÖ cûa Nguyên Sa, m¶t trong nh»ng thi sï ÇÜ®c coi nhÜ hàng ÇÀu ª miŠn Nam trÜ§c næm 1975, bài thÖ gây Ãn tÜ®ng månh më cho ngÜ©i yêu thÖ, và bài thÖ này Çã ÇÜ®c ph° nhåc Ç‰n bây gi© nh»ng ca sï thÜ®ng th¥ng vÅn cÃt ti‰ng hát. NhÜng Áo Løa Hà ñông mang tên này mang tính cách khác, tÓ cáo chi‰n tranh, mà chi‰n tranh ª Çâu cÛng tàn nhÅn, không th‹ nói bên này ho¥c bên kia m§i là kÈ gây t¶i ác. KÈ khÓn kh° nhÃt vÅn là Çám dân Çen, không m¶t tÃc s¡t trong tay mà hÙng chÎu tÃt cä Çau thÜÖng và khÓn nån. Nh»ng nån nhân Çích th¿c. Cu¶c tàn sát khûng khi‰p trong thành phÓ Hu‰ hÒi næm MÆu Thân 1968, bên QuÓc Gia cÛng nhÜ bên C¶ng Sän Ç° l‡i cho nhau, bên C¶ng Sän thì nói là chi‰n th¡ng MÆu Thân, bên quÓc gia nói bên C¶ng Sän gi‰t ngÜ©i vô t¶i Ç‰n Ç¶ 2/3 ch® ñông Ba ª Hu‰ Çeo khæn tang tr¡ng. ñiŠu này ÇÜ®c ghi låi trong Giäi Khæn Sô cho Hu‰ cûa nhà væn n» Nhã Ca, ngÜ©i chÙng ki‰n vø tàn sát man r® Ãy tåi xÙ Hu‰ c° kính. Nay cuÓn sách Çó Çã bi‰n mÃt trên thÎ trÜ©ng sách cÛ tåi ViŒt Nam, sau khi có lŒnh thiêu hûy sách xuÃt bän tåi miŠn Nam ViŒt Nam trÜ§c næn 1975. Sau lŒnh Cäi Tåo Væn Hoá.Nay cuÓn phim Áo Løa Hà ñông ÇÜ®c giäi thÜªng và ÇÜ®c trình chi‰u thì ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn Òn lên phän ÇÓi trong hai kÿ Çæng trên báo công an, cuÓn phim Çó là cuÓn phim có t¶i v§i "nhân dân", v§i cách mång theo ngài thì ai cÛng phäi tôn tr†ng, phäi tôn th©. Hai bài báo ÇÜ®c Çæng täi liŠn trong hai sÓ báo CA ngày 27 rÒi ngày 29-3-2007 hình nhÜ Ç‹ ngæn ch¥n thêm hai giäi thÜªng m§i ÇÜ®c cÃp vào lúc 20 gi© ngày 11-4 ÇÜ®c phát tåi cung H»u NghÎ Hà N¶i, thay vì theo thông lŒ h¢ng næm(vào tháng 3). Nh»ng b¶ phim Çåt giäi phäi Çáp Ùng tiêu chí Çã

công chi‰u và ÇÜ®c thÄm ÇÎnh chÃt lÜ®ng trong th©i gian dài. Mà phim Ao Løa Hà ñông là Ùng cº viên "n¥ng kš". Theo phó giáo sÜ, phó ti‰n sï TrÀn Tr†ng ñæng ñàn, ngÜ©i bäo vŒ ch‰ Ç¶ triŒt Ç‹ thì ông phäi vung Çao bút lên chém. Chém nhÜ th‰ nào là do cách hoa Çao cûa ông.Låi nói vŠ phim Áo Løa Hà ñông. ñó là t¿a ÇŠ cûa bài vi‰t mà tác giä là ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn. "låi", ch» låi ª Çây nói có nghïa là cuÓn phim Çó tØng ÇÜ®c có nh»ng bài báo nói Ç‰n cuÓn phim Ãy, khen hay chê, hay cûa chính tác giä TTññ cÛng có nói Ç‰n rÒi, khen hay chê không cÀn bi‰t, bây gi© thì ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn nói låi thêm m¶t lÀn cho rõ. CuÓn phim ÇÜ®c nêu ra nh»ng l‡i lÀm "n¥ng kš", Çæng trong m¶t t© báo n¥ng kš là báo Công An, thì Çáng s® thÆt cho ngÜ©i làm phim lÅn hãng phim tÜ nhân, khác nào nhÜ m¶t l©i cänh cáo, mày coi chØng, công an Çây! Nói Ç‰n công an thì xÙ này ai cÛng tØng s®, phäi coi chØng l©i æn ti‰ng nói. ChuyŒn Ãy lâu rÒi, tØ thuª m§i giäi phóng miŠn Nam kia, nay dân chû và ch‰ Ç¶ có thoáng Çi phÀn nào, và tØng nghe nhà nÜ§c muÓn Çi Ç‰n chuyŒn hoà h®p dân t¶c, thì con ngáo ¶p công an không còn là s¿ Çe doå m†i ngÜ©i n»a, n‰u không làm gì nên t¶i, cä công an cÛng thoáng hÖn nhiŠu. Chí công vô tÜ, là bån cûa dân nhÜ l©i bác HÒ dÆy. Ai còn s® là quyŠn cûa h† vì lš do nào Çó không bi‰t. ñ‹ bäo vŒ ch‰ Ç¶ mà ngài TTññ trung thành là quyŠn cûa ngài. Chi‰n tranh và chû nghïa thì muôn hình vån trång, nån nhân chi‰n tranh hi‹u theo cách nào là chuyŒn cûa h†, không th‹ ép bu¶c ngÜ©i ta phäi hi‹u theo cách nào khác, chÌ có ÇÎch m§i xÃu sa, còn ta thì vËn toàn, nên không ÇÜ®c nói Ç‰n, hay nói cånh nói khóe, Çån b¡n vào dân là Çån giä hay Çån mã tº, ch£ng ch‰t m¶t con ÇÕ nào h‰t. Tôi nói ngÜ©i dân Çen trong chi‰n tranh là kh° thôi, nh»ng n‡i khÓn kh° Ãy Ç‰n bÃt cÙ tØ Çâu, không phäi chÌ riêng m¶t bên nói chuyŒn có chính nghïa và m¶t bên không, dÒn tÃt cä nh»ng l‡i lÀm dã man cho bên không có chính nghïa, tÙc bên ÇÎch, còn bên có chính nghïa theo ngài không ÇÜ®c nói Ç‰n. Tôi là dân bên phía båi trÆn, thì m¶t xu lë phäi cÛng ch£ng có ÇÜ®c. Mà hoàn toàn là sai trái, có bÎ ch‰t cÛng là chuyŒn cûa anh, cûa sÓ mång anh. NgÜ©i mË có ÇÙa con bÎ ch‰t thäm cÛng không ÇÜ®c gào khóc thäm thi‰t. Mot trÜ©ng h†c bÎ pháo kích trÀm tr†ng, ch‰t bi‰t bao nhiêu mång con trÈ và lá c© vàng ba x†c ÇÕ bÎ ÇÓn ngã thäm håi cÛng không là cái gì cä, là chuyŒn ÇÜÖng nhiên v§i chính nghïa giäi phóng dân t¶c, phäi ÇÜ®c v‡ tay reo mØng chi‰n tranh. NhÜ th‰ m§i không là man r®. Ngày MÏ bÕ bom miŠn B¡c, ngÜ©i dân miŠn Nam có Çau lòng không, tôi kh£ng ÇÎnh r¢ng có. Tôi nói nh»ng ngÜ©i miŠn Nam không chû trÜÖng cho cu¶c chi‰n tÜÖng tàn. Vì h† hàng bà con tôi vÅn còn rÃt nhiŠu ª miŠn B¡c. Chúng tôi cÛng Çau lòng vì nh»ng cái ch‰t thäm Ãy. NhÜ tôi Çau lòng ª s¿ tàn sát hÒi t‰t MÆu Thân ª Hu‰, vì ª Çó có ÇÒng bào tôi. Tôi Çã ÇÙng ª Hu‰ tan hoang v§i nh»ng xác ngÜ©i, nh»ng hÀm chôn ngÜ©i. NgÜ©i ta s® chi‰n tranh và lên án chi‰n tranh là vÆy. Trong lúc th‰ cùng l¿c kiŒt ngÜ©i ta giæng c© tr¡ng lên ÇÀu hàng cÛng không ÇÜ®c, Çó chính là chi‰c áo løa Hà ñông, vÅn bÎ b¡n, bÎ tàn sát, tØ phía nào? Ngài TTññ kh£ng ÇÎnh r¢ng bên phía cách mång, Ç‹ Ç° t¶i cho nh»ng ngÜ©i ch‰ tác ra cuÓn phim Çó có š xÃu, trút t¶i cho cách mång, màngài nói là mang ÇÀy chính nghïa. TruyŠn ÇÖn cûa MTGPMN giäi, ngÜ©i dân không chÎu nh¥t lên Ç‹ Ç†c mà thän nhiên chèo thuyŠn vÜ®t qua cÛng là có t¶i v§i chính nghïa cách mång. Nguyên væn cûa TTññ nhÜ sau: "V§i tác giä-Çåo diÍn Ao løa Hà ñông, DÀn Çâu có muÓn làm cách mång, Çâu có muÓn giäi phóng! Nguyên nhân cûa n‡i Çau Ç§n, ê chŠ tØ trÆn Çòn mà DÀn phäi gánh chÎu Çó là tØ t© truyŠn ÇÖn, là vì "M¥t trÆn giäi phóng"! Oi Ç°i tr¡ng thay Çen Ç‰n th‰ là quá Çáng! (l©i cûa ông TTññ) NhÜng chÜa h‰t: s® chi ti‰t t¶i ác t© truyŠn ÇÖn chÜa Çû Ç¶ cÀn thi‰t Ç‹ tÓ

cáo "t¶i ác" cûa "M¥t TrÆn Giäi Phóng", ti‰p ngay sau Çó, nh»ng ngÜ©i ch‰ tác ra phim Ao løa Hà ñông nhÃn thêm m¶t vài nét bÄn n»a: Nh»ng hành vi thô båo cûa kÈ Çi giäi truyŠn ÇÖn; m¶t t© truyŠn ÇÖn khác träi r¶ng trên m¥t nÜ§c sông, ông già chèo thuyŠn ngang qua nhác thÃy...nhÜng không thèm nh¥t, không thèm quan tâm mà vÄy mái chèo lÜ§t qua nhanh!". Sao ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn không có m¶t š nghï tiêu c¿c r¢ng ngÜ©i chèo thuyŠn Ãy không bi‰t ch» nghïa là gì. Không th‹ nói ngÜ©i dân ViŒt Nam nào cÛng phäi bi‰t ch» Ç‹ Ç†c truyŠn ÇÖn cûa M¥t TrÆn GÌai Phóng. Ngay cä ngài cÛng vÆy, khi sinh ra n‰u không ÇÜ®c Çi h†c thì ngài cÛng là kÈ mù ch» vÆy, vÆy thì chuyŒn Çi h†c là chuyŒn g¥p ÇÜ®c cÖ may cho ngÜ©i ª nông thôn, không thì mù ch», suÓt Ç©i mù ch». CÛng có th‹ ngÜ©i chèo thuyŠn Ãy s® khi nh¥t m¶t t© tuyŠn ÇÖn nào Çó lên rÒi bÎ mang hoå vào thân, nhÜ DÀn ch£ng hån, nàng thØa sÓng thi‰u ch‰t khi lính Ngøy tìm thÃy t© truyŠn ÇÖn trong giÕ cûa nàng. Không dám nh¥t truyŠn ÇÖn cûa bÃt cÙ phe nào là t¿ bäo vŒ mình thoát khÕi s¿ bÃt hånh, dân Çen chÌ nghï ÇÖn giän nhÜ th‰ mà thôi. ChuyŒn Çó kéo dài suÓt cu¶c chi‰n tÜÖng tàn trên ÇÃt nÜ§c này.C© tr¡ng là c© cûa ÇÀu hàng, khi ÇÜ®c phÃt lên, có cái gì træng tr¡ng phÃt lên cÛng là bi‹u hiŒn cho kÈ ÇÀu hàng, bÃt k‹ nó bÄn hay såch, ngÜ©i dân ViŒt Nam sÓng trong chi‰n tranh ÇŠu hi‹u ÇiŠu Çó. ViŒt Nam tØng chÎu chi‰n tranh, tôi tØng thÃy nh»ng lá c© tr¡ng phÃt lên khi bÎ l¿c lÜ®ng nào Çó truy sát, có khi ÇÜ®c tha t¶i ch‰t, có khi vÅn bÎ tàn sát man r®. NgÜ©i dân miŠn Trung ViŒt Nam rÃt nghèo, nhÜng sÓng trong vùng lºa Çån thÜ©ng xuyên, tôi Çã thÃy nh»ng ngÜ©i nông dân Ãy ÇŠu cÓ g¡ng may lÃy m¶t b¶ quÀn áo tr¡ng, khi túng th‰, kËt gi»a hai l¢n Çån thì kéo nhau ra cánh ÇÒng r¶ng, ÇÀy nh»ng ngÜ©i m¥c quÀn áo tr¡ng Ç‹ hai bên tham chi‰n vì lòng nhân Çåo không bÎ b¡n lÀm. Dân ÇÃy, xin các ông nÜÖng tay cho m¶t chút, chúng tôi ÇÀu hàng tÃt cä m†i phía. NgÜ©i dân khÓn kh° Ãy hy v†ng vào lÜ®ng häi hà cûa cä hai bên, dù chÌ m¶t chút xíu.Ngoài m¥t trÆn, khi tôi còn làm phóng viên chi‰n trÜ©ng Çã thÃy ÇiŠu Çó, phÃt lên ng†n c© tr¡ng, có giá trÎ nhÜ m¶t tÃm bùa h¶ mång. Tôi Çã thÃy m¶t ông già khi Ç‰n nÖi an toàn, nghïa là ngoài vòng chém gi‰t, ông già l¶t cái áo tr¡ng ra, gÃp låi cÄn thÆn cÃt vào b†c. Ông già trä l©i tôi ÇÖn giän:- Tau phäi cÃt Çi sài lÀn sau...Nó rách rÒi nè phäi vá låi thôi.ñÖn giän, thÆt là ÇÖn giän rÃt nông dân, không r¡c rÓi tí nào vŠ lá c© tr¡ng ÇÀu hàng trong Ao Løa Hà ñông mà ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn Çã nói Ç‰n. Phim Ao Løa Hà ñông trÜ§c khi phát hành phäi ÇÜ®c nhà nÜ§c ViŒt Nam biên tÆp, có khi biên tÆp kh¡t khe n»a, nhÜng ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn làm nhÜ không bi‰t Ç‰n ÇiŠu Çó, ông lên án nhà làm phim, trong khi ông quá bi‰t, vì chính ông là ngÜ©i nhà nÜ§c, ông là kÈ ª trong chæn, n‰u bi‰t chæn có rÆn thì b¡t trÜ§c Çi, sao sau khi cuÓn phim ÇÜ®c tung ra, æn khách, ÇÜ®c giäi thÜªng ông m§i nói, binh v¿c chính nghïa cûa cách mång m¶t cách mu¶n màn vÆy. Hay là ngÜ©i ta quên mÃt ông là ngÜ©i quan tr†ng. Tôi vÅn s® ngài TrÀn Tr†ng ñæng ñàn vì cuÓn sách BiŒt kích væn nghê cûa ông hÒi nào, tÓ cáo nh»ng væn nghŒ sï Nguœ. Qua bài vi‰t n¥ng kš cûa ông TTññ ch£ng lo gì cä, không phäi chÌ có m¶t mình tôi mà có nhiŠu ngÜ©i có phän Ùng låi bài vi‰t Ãy cûa ông ñàn. Trong sÓ báo Công An thÙ ba 3-4-2007 có Çæng bài: ñôi ÇiŠu thÜa låi v§i ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn vŠ ÁO LøA H€ ñÔNG.TrÜ§c khi vào bài vi‰t cûa Ç¶c giä báo Công An có vi‰t l©i toà soån nhÜ sau: Trong hai sÓ báo ra ngày 27 và 29-3-2007, báo C A T P Çæng bài "Låi nói v‹ phim Ao Løa Hà ñông" cûa c¶ng tác viên TrÀn Tr†ng ñæng ñàn. TØ m¶t ti‰p cÆn hoàn toàn m§i, ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn phân tích nh»ng Çi‹m sai trái nghiêm tr†ng vŠ tÜ

tÜªng cûa b¶ phim. ñây là š riêng cûa ông ñàn. Sau khi bài báo ÇÜ®c Çæng toà soån nhÆn ÇÜ®c nhiŠu bài vi‰t trao Ç°i låi v§i tác giä. Trong Ç©i sÓng væn h†c nghŒ thuÆt s¿ cäm nhÆn khác nhau vŠ m¶t tác phÄm là chuyŒn bình thÜ©ng. Toà soån tôn tr†ng các š ki‰n khác nhau Çó và xin gi§i thiŒu cùng bån Ç†c Ç‹ cùng trao Ç°i, thäo luÆn, ti‰n t§i m¶t cäm nhÆn trung th¿c nhÃt.Bài ñôi ÇiŠu thÜa låi v§i ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn không phäi là m¶t bài dài, m¶t bài ng¡n thôi, ghi låi vài Çi‹m chính mà ông ñàn nhÃt ÇÎnh gán cho Çåo diÍn có š ÇÒ xÃu gán ghép cho Çåo diÍn Ç° t¶i ác cho cách mång, có lë tôi nên trích ra nguyên væn:Sau khi mô tä låi trÜ©ng Çoån "trÜ©ng h†c bÎ Çån pháo tÃp cÆp triŒt hå...bãi tº thi dài ngun ngút các cháu h†c sinh Ç¡p chi‰u ch© ngÜ©i thân nhÆn diŒn. ñ¥c biŒt là cänh DÀn khóc rÓng lên nhÜ muÓn ÇÙt hÖi nhÜ khi nhÆn ÇÜ®c xác ch‰t cûa con" Ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn Ç° t¶i r¢ng bi‰t Çâu không phäi Çån pháo cûa MÏ Ngøy gi‰t håi nhân dân (!), sao låi Ç° cho cách mång.Ta sÓng trong cu¶c chi‰n dài, và tØng nói câu "súng Çån vô tình". Thì Çån bên nào cÛng th‰ mà thôi, chÌ khác nhau có chû š ho¥c không.Sau bài phê bình vŠ ÇiŒn änh cûa ông TrÀn Tr†ng ñæng ñàn, gi§i làm ÇiŒn änh có làm m¶t bu°i h†p trên truyŠn hình, có Çåo diÍn nói r¢ng nhiŠu khi báo chí phê bình ÇiŒn änh có s¿ thiên lŒch, có ngÜ©i không bi‰t gì vŠ ÇiŒn änh mà nói càn, phê bình bÆy, cuÓn phim Çáng ÇÜ®c phê bình ÇÜ®c ÇŠ cao tØ kÏ thuÆt Ç‰n n¶i dung không ÇÜ®c nói Ç‰n, mà nh»ng cuÓn phim hàng ch®, mì æn liŠn thì ca tøng h‰t mình, thÆt ra ch£ng có gì Çáng Ç‹ nói Ç‰n. Không th‹ liŒt vào hàng tác phÄm ÇiŒn änh./.

=END=

7- DiÍn ñàn Væn H†c

- Nói ChuyŒn Ra M¡t Sách

SÖn ñiŠn NguyÍn Vi‰t Khánh

(Bài nói chuyŒn cûa tác giä SÖn ñiŠn NguyÍn Vi‰t Khánh trong bu°i ra m¡t tuy‹n tÆp "Nh»ng Mùa Xuân Trª Låi" tåi Nam California ngày 8-7-2007.)

TØ thuª vÎ thành niên c¡p sách Ç‰n trÜ©ng, tôi Çã có nhiŠu Ü§c mÖ Çôi khi thÆt lãng mån viÍn vông, ch£ng hån nhÜ mÖ khi l§n lên tôi së trª thành m¶t nhà khoa h†c hay phi hành trong vÛ trø. Tôi không hŠ nghï tôi së là m¶t kš giä. Tôi không Çi tìm nghŠ làm báo, nhÜng nghŠ làm báo Çã tìm Ç‰n tôi. Bây gi© vŠ già, Çôi khi nghï låi tôi t¿ hÕi phäi chæng Çó là sÓ phÆn Tr©i Çã ÇÎnh. Tôi không tin ª thuy‰t ÇÎnh mŒnh nên tôi Çã nghï Ç‰n ch»

"duyên" vì câu nói thông thÜ©ng "có duyên n® v§i væn chÜÖng". NhÜng ch» n® có vÈ nhÜ ám chÌ có n® là phäi trä, tôi có n® v§i ai Çâu mà phäi trä? Ch£ng lë tôi n® tØ ki‰p trÜ§c nhÜ sách nhà PhÆt vÅn nói? Có lë ch» duyên may thì Çúng hÖn.Thuª nhÕ tôi cÛng không bao gi© nghï tôi së trª thành m¶t nhà giáo, ÇÙng trên bøc giäng cûa trÜ©ng Ç‹ dåy h†c trò. VÆy mà tôi Çã có m¶t nghŠ phø làm giäng sÜ vŠ báo chí tåi ViŒn ñåi h†c Vån Hånh. Chính tåi nÖi Çây tôi Çã nghï Ç‰n ch» "duyên may" nhiŠu hÖn, vì tôi không ÇÎnh mà ÇÜ®c ÇŠ cº Çi dåy h†c. Tôi Çã hân hoan nhÆn l©i. Trong PhÆt h†c có ch» duyên, theo Hán-ViŒt là nguyên nhân sinh ra s¿ viŒc. Tôi nghï Ç‰n ch» Karma trong kinh Çi‹n PhÆt giáo và ƒn giáo. Karma, theo c° ng» ƒn ñ¶, có nghïa là cái nhân do con ngÜ©i tåo ra trong m¶t ki‰p së Çem låi nh»ng quä tÙc cái nghiŒp trong ki‰p này hay các ki‰p k‰ ti‰p. Karma giäng vŠ Çåo lš, nhÜng vŠ vÆt lš cÛng có luÆt nhân quä (cause and effect) trong khoa h†c hiŒn Çåi. Theo PhÆt h†c, nhân lành thì g¥p quä tÓt g†i là có phúc, tÙc s¿ nghiŒp hanh thông, nhân ác thì g¥p quä xÃu, g†i là nghiŒp chÜ§ng, s¿ nghiŒp bÎ cän trª.Cu¶c Ç©i tôi Çã có hai cái may. Cái may thÙ nhÃt là ÇÜ®c làm m¶t nhà báo, có nhiŠu bån væn bån báo m‰n thÜÖng, bài tôi vi‰t ÇÜ®c khá nhiŠu Ç¶c giä Ç†c trên báo và cÛng có nhiŠu thính giä nghe trên Çài, nên tôi Çã có chút ti‰ng tæm. Cái may thÙ hai là ÇÜ®c Ç‰n dåy tåi ViŒn ñåi h†c Vån Hånh næm xÜa ª ViŒt Nam, ÇÜ®c các vÎ giáo sÜ và các sinh viên quš m‰n coi nhÜ ngÜ©i thân trong m¶t Çåi gia Çình.Tôi nghï cái may thÙ hai quan tr†ng cho tôi hÖn h‰t. Chính nh© ÇÜ®c làm viŒc dÜ§i mái m¶t ngôi trÜ©ng bi‹u tÜ®ng b¢ng 4 ch» "Duy tuŒ thÎ nghiŒp" cûa Nhà PhÆt mà cái tâm ÇÙc Ç¶ tiŠm Än, vÅn n¢m ngû yên trong Çáy lòng tôi, Çã ÇÜ®c thÙc dÆy và phát huy månh. ViŒn ñåi h†c do các vÎ cao tæng PhÆt giáo thành lÆp, nhÜng trong sÓ giáo sÜ vÅn có nh»ng vÎ có ÇÙc tin Công giáo hay các tôn giáo khác. Còn trong hàng ngÛ sinh viên cÛng không thi‰u nh»ng ngÜ©i theo Çåo PhÆt, Çåo Chúa và các Çåo khác. Vån Hånh mª r¶ng cºa Çón nhÆn ki‰n thÙc thu¶c m†i nguÒn gÓc, m†i hình thÙc. Ki‰n thÙc Ça nguyên Ça dång là nŠn täng væn hóa cûa nhiŠu nÜ§c tiên ti‰n ngày nay trên th‰ gi§i. Tôi làm viŒc dÜ§i mái trÜ©ng Vån Hånh, g¥p g« các vÎ cao tæng, nh»ng bÆc thÀy vŠ tín ngÜ«ng và ÇÙc Ç¶, nên Çã có dÎp soi sáng n¶i tâm cûa chính mình. Tôi Çã tØng nói hai c¶t trø cûa nghŠ làm báo là ki‰n thÙc và Çåo ÇÙc. Ki‰n thÙc là trí, Çåo ÇÙc là tâm. N‰u có trí giÕi mà không có tâm lành, nghŠ vi‰t cÛng ch£ng thành t¿u ÇÜ®c bao nhiêu. Khi Çã vi‰t, không phäi chÌ vi‰t b¢ng tay mà vi‰t b¢ng cä con tim cûa mình.Tôi nh§ Ön ngôi trÜ©ng Çã nh¡c nhª tôi ÇiŠu Çó. Nhân dÎp này tôi muÓn nói Ç‰n phÀn hÆu duŒ cûa trÜ©ng hiŒn Çang sÓng ª nÜ§c ngoài, Ç¥c biŒt ª nÜ§c MÏ sau næm 1975. ñó là H¶i Ái H»u Vån Hånh. Tôi Ç‰n ÇÎnh cÜ ª MÏ næm 1992 và thÆt không ng© các c¿u sinh viên Çã tìm låi v§i nhau, tìm låi các thày cÛ tØ nhiŠu næm trÜ§c. Næm 1993 lÀn ÇÀu tiên tôi ÇÜ®c Ç‰n d¿ ñåi h¶i thÜ©ng niên cûa H¶i. Tôi mØng ÇÜ®c g¥p låi các thày và trò cÛ, và thú thÆt tôi rÃt ngåc nhiên thÃy các anh chÎ em sinh viên Çi tiên phong Çã t° chÙc ÇÜ®c m¶t h¶i có quy cû. TØ Çó Ç‰n nay 14 næm qua, H¶i Çã phát tri‹n rÃt månh. Các c¿u sinh viên Vån Hånh, k‹ cä nh»ng ngÜ©i tr¿c ti‰p hay không tr¿c ti‰p h†c tôi, Çã bi‰t sº døng tÓi Ça nh»ng phÜÖng tiŒn truyŠn thông hiŒn Çåi, tåo ra ti‰ng chim g†i Çàn lan Çi kh¡p th‰ gi§i. RÒi tØ m¶t bän tin ÇiŒn tº trÜ§c Çây nay H¶i Çã có m¶t website, m¶t hŒ thÓng truyŠn tin trong m¶t nhóm e-mail riêng Ç‹ ti‰ng chim suÓt ngày Çêm lúc

nào cÛng ríu rít, trao Ç°i tin tÙc, luÆn bàn vŠ m†i s¿ viŒc hay tìm cách nâng Ç« lÅn nhau trong m†i khía cånh cûa cu¶c sÓng xã h¶i và tinh thÀn ª nÜ§c ngÜ©i.Các c¿u sinh viên Vån Hånh Çã sº døng truyŠn thông hiŒn Çåi giÕi và nhiŠu hÖn cä nh»ng bÆc thÀy cûa h† næm xÜa. NhÜng Çó là kÏ thuÆt máy móc, n‰u các c¿u sinh viên Vån Hånh không có con tim, h† ch£ng khi nào thành công ÇÜ®c viŒc phát tri‹n H¶i nhÜ ngày nay. Bªi vì H¶i Çã ÇÜ®c g¡n bó và rèn luyŒn b¢ng m¶t tình nghïa vô cùng quš giá. ñó là tình thÀy trò nghïa ÇÒng môn mà ñåi h†c Vån Hånh Çã hun Çúc cho h†. Ba næm trÜ§c, tôi Çã có lÀn ghi nhÆn tình nghïa Çó cÛng là tình ngÜ©i. VÆt có th‹ Ç°i, sao có th‹ d©i, nhÜng tình cûa con ngÜ©i v§i con ngÜ©i vÅn là thiên thu bÃt diŒt.Tình nghïa thày trò Vån Hånh cÛng là m¶t nét Ç¥c thù trong nŠn væn hóa c° truyŠn cûa dân t¶c ViŒt Nam chúng ta. Gi© Çây chúng ta Çang sÓng ª nÜ§c ngoài, tôi tin r¢ng nét Ç¥c thù Çó së ÇÜ®c gi» v»ng trong tÜÖng lai cho nh»ng th‰ hŒ com em chúng ta sau này mãi mãi. ñó là m¶t cách bäo tÒn nŠn væn hóa cûa dân t¶c chúng ta, ÇÒng th©i Çem nh»ng tinh túy quš giá nhÃt cûa væn hóa ViŒt Nam góp phÀn vào viŒc xây d¿ng các nŠn væn hóa Ça dång ª nh»ng nÖi mà chúng ta h¶i nhÆp, nhÃt là ª nÜ§c MÏ này. Tôi mong tình nghïa thày trò Vån Hånh së có ích phÀn nào Ç‹ báo ÇŠn ân nghïa nh»ng xã h¶i Çã mª r¶ng tÀm tay Çón nhÆn chúng ta nhÜ nh»ng ngÜ©i tÎ nån.Trong dÎp Ra M¡t Sách hôm nay, nh»ng l©i nói chân thành cûa C¿u sinh viên ñ¥ng TrÀn Quš Çã làm tôi xúc Ç¶ng Ç‰n tÆn Çáy lòng. Tôi Çã nhiŠu lÀn nói v§i các h†c trò cûa tôi: Tôi rÃt hãnh diŒn ÇÜ®c làm ngÜ©i thÀy cûa h†. Tôi thi‰t nghï ÇÜ®c h†c trò thÜÖng yêu nhÜ vÆy, tôi cÛng nhÜ các vÎ C¿u Giáo sÜ khác cûa Vån Hånh, dù có m¥t hay v¡ng m¥t ª Çây, ÇŠu thÃy có b°n phÆn phäi làm sao cho xÙng Çáng v§i tình cäm tuyŒt v©i cûa nh»ng ngÜ©i h†c trò cÛ. Trò gi» lÍ, ThÀy cÛng phäi nghiêng mình tå låi.VŠ bu°i ra m¡t sách hôm nay, tôi trân tr†ng cám Ön quš vÎ diÍn giä Çã có nh»ng l©i lë ÇÀy thÎnh tình ÇÓi v§i tôi. Cám Ön toàn th‹ quš vÎ cº t†a. Cám Ön hai MC hôm nay. Kh°ng Tr†ng Hinh là h†c trò cÛ cûa tôi. Còn Minh PhÜÖng là ngÜ©i tØ 10 næm nay Çã Ç†c nh»ng bài Bình luÆn cûa tôi, nhiŠu không bi‰t bao nhiêu mà k‹. Có lë Minh PhÜ®ng không ng© chính cô cÛng Çã trª thành m¶t ngÜ©i h†c trò cûa tôi rÒi. Cô h†c trò này có th‹ Çã Ç†c ThÀy nhiŠu hÖn các h†c trò cÛ cûa ThÀy.Riêng vŠ cuÓn sách Nh»ng Mùa Xuân Trª Låi, cuÓn sách ÇÀu tiên cûa tôi, tôi muÓn gºi l©i cám Ön Ç‰n H†a sï Hát Ka tÙc Huy Kÿ Çã vë hình bìa cuÓn sách. Anh ª xa, không có m¥t ª Çây hôm nay. ñ¥c biŒt tôi cám Ön Chinh Nguyên NguyÍn Trung Chính, ngÜ©i Çã trình bày cuÓn sách và trông nom viŒc in Ãn cho tôi. Nhà væn, nhà thÖ Chinh Nguyên cÛng là h†c trò cûa tôi ª trÜ©ng khác. Chinh Nguyên, con hãy ÇÙng lên Ç‹ Thày gi§i thiŒu v§i cº t†a và xin cº t†a cho m¶t tràng pháo tay Ç‹ ThÀy cám Ön con.Sau h‰t tôi cám Ön ban T° chÙc bu°i ra m¡t sách cûa tôi, trong Çó có h†c trò Vån Hånh cûa tôi là Thân Tr†ng Nhân. Nhân Çã vì ThÀy mà vÃt vä khá nhiŠu. Tôi xin gi§i thiŒu Thân Tr†ng Nhân và cÛng xin cº t†a m¶t tràng pháo tay Ç‹ ThÀy cám Ön con.Cám Ön toàn th‹ quš vÎ.

=END= **********************************

Lá Thư của Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh …€¦ · Web viewCác cÖ quan này...

Documents

Transcript of Lá Thư của Đức Hồng Y Gioan Baotixita Phạm Minh …€¦ · Web viewCác cÖ quan này...