1

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

KUVENDI

Këshilli Kombëtar i Integrimit Europian

Dokument Parlamentar

PROCESVERBAL

Datë 21.07.2015, ora 16:00

Drejton mbledhjen:

Majlinda Bregu – kryetare e Këshillit

Rendi i ditës:

1. Informim nga ministri i Punëve të Jashtme, zoti Ditmir Bushati, lidhur

me qëndrimet e Shqipërisë në kuadër të Samitit të Vjenës të vitit 2015 për

Ballkanin Perëndimor.

2. Informim nga ministrja e Integrimit Europian, zonja Klajda Gjosha, për

Progresraportin e vitit 2015 për Shqipërinë.

Marrin pjesë:

Anëtarët e Këshillit, zonja Romana Vlahutin, ambasadore e BE-së,

përfaqësues të delegacionit të OSBE-së dhe të BE-së.

I ftuar:

Ditmir Bushati – ministër i Punëve të Jashtme.

2

HAPET MBLEDHJA

Majlinda Bregu – Unë them të fillojmë, pasi takimi ishte lajmëruar për

në orën 16:00 dhe në orën 17:00 e pak ne duhet të jemi të gjithë në seancën

plenare. Në 17:00 në orarin zyrtar, por sigurisht që do të fillojë si gjithmonë me

dhjetë minuta vonesë.

Kush do të vijë nga stafi, është i lutur të ulet, të zërë vend, sigurisht, nëse

nuk e ka zënë vapa më keq rrugës.

Mirëdita të gjithëve dhe mirë se keni ardhur në takimin e parë të punës së

Këshillit Kombëtar të Integrimit Europian pas takimit të parë hapës, pra atij

inaugurues të Këshillit Kombëtar!

Sot e kemi thirrur këtë takim në përmbushje të funksionit të Këshillit

Kombëtar të Integrimit Europian për të diskutuar, për të dëgjuar dhe kryesisht

për t’u informuar nga ministri i Jashtëm dhe ministrja e Integrimit Europian për

çështje të cilat janë sot në axhendën që u është depozituar të gjithëve.

I falënderoj edhe një herë të dy ministrat që kanë mbërritur sot në këtë

takim, të paktën sa për të qenë të gjithë dhe për të kuptuar gjuhën me të cilën do

të zhvillohet ky takim sot! Besoj se për këdo është e qartë që Këshilli Kombëtar

i Integrimit Europian është një forum konsultativ, që do të thotë se diskutimet,

debatet dhe marrja e fjalës ndjek një rregull të caktuar, ndryshe nga debatet që

zhvillojmë zakonisht në komisionet tona parlamentare.

Ky takim i radhës i Këshillit Kombëtar të Integrimit Europian vjen pas dy

vizitave shumë të rëndësishme në Shqipëri kohët e fundit, atë të Kancelares

gjermane Merkel dhe të kreut të Parlamentit Europian Shulc. Mesazhet e të

gjithëve kanë qenë shumë të qarta duke konfirmuar dy qëndrime: angazhimin e

rinovuar nga kancelaria Merkel dhe të Gjermanisë nëpërmjet Procesit të Berlinit

për t’i dhënë formë të qartë rrugës integruese të Ballkanit Perëndimor në

Bashkimin Europian dhe duke konfirmuar nga të dy zyrtarët e lartë se për të

shkuar drejt Bashkimit Europian nuk ka rrugë tjetër veç plotësimit të reformave

3

dhe detyrimeve së brendshmi që ka çdo vend. Çdo rrugë tjetër e tërthortë, e

lakueshme është veçse një rrugë qorre.

Personalisht nuk e di se sa strategjia e re për të mbështetur Ballkanin

Perëndimor me investime të qarta dhe duke e fuqizuar rajonin me projekte

konkrete e nxit qeverinë më shumë për të qenë proeuropiane në reforma dhe jo

vetëm në deklarata. Megjithatë, përtej zallamahisë së krizave të Bashkimit

Europian apo rreziqeve të sigurisë që rajoni ka sot, të cilat na prekin edhe pse

nuk jemi aktorë direkt në to, besoj se ajo për të cilën jemi të gjithë të interesuar

është të zgjidhim dhe të kuptojmë nivelin e adresimit të prioriteteve që ne kemi

përpara, për të cilat do të dëgjojmë më pas edhe informimin e ministres Gjosha.

Çdo moskoordinim, mungesë vizioni, shkelje e standardeve europiane e

dëmton procesin më shumë se asgjë tjetër dhe, në rast se me ndasi kokëforta, siç

ndodh zakonisht kur ne jemi shumë të zotë, apo me hile pa fre, me shitblerje

votash, me korrupsion politik, me kriminelë të emëruar ose me kriminelë me

pushtet politik, do të ketë gjasa që të jenë gjithmonë prezente si fenomene në

këtë rrugë tonën drejt integrimit në Bashkimin Europian, atëherë mund të ketë

vetëm shkarje teposhtë të standardeve dhe të integrimit, sepse, për të

përmbushur edhe atë mision tonin, po sigurisht atë mision që e ka e gjithë

shoqëria shqiptare, nuk mjafton vetëm dashuri europiane, por duhen reforma

europiane.

Besoj se në këtë frymë të dy ministrat, edhe zoti Bushati, edhe zonja

Gjosha, nuk besoj se kanë ndonjë gjë për të kundërshtuar, por duke qenë se në

fund të muajit gusht zhvillohet Konferenca e Vjenës, si takimi i dytë i

rëndësishëm pas asaj të Berlinit, zoti Bushati është thirrur për të na informuar

për qëndrimet e Shqipërisë në Samitin e Vjenës për Ballkanin Perëndimor.

Për procedim të kësaj seance, pasi zoti Bushati të marrë fjalën, do t’ju

lutesha që, në rast se keni pyetje, t’i depozitoni që tani pranë sekretarisë dhe më

pas do të vijojmë me pyetje dhe do t’ia japim fjalën edhe ministres Gjosha. Në

4

rast se do të keni pyetje, që mendoni se i prekin të dy ministrat, mund t’i bëni në

fund pas prezantimit edhe të ministres Gjosha.

Faleminderit!

Fjala për ju, zoti Bushati.

Ditmir Bushati – Faleminderit, zonja kryetare!

Të nderuar kolegë,

Të nderuar drejtues të institucioneve të pavarura, përfaqësues të shoqërisë

civile dhe botës së biznesit,

Unë do të doja që të fokusohesha në mënyrë të shkurtër rreth pritshmërive

dhe rrugës sonë për në Konferencën e Vjenës, pasi një material më të

përgjithshëm dhe më të detajuar, gjithashtu, edhe mbi axhendën paraprake të

Konferencës së Vjenës e kemi depozituar tashmë pranë këtij Këshilli.

Meqenëse është edhe mbledhja e parë e punës së këtij Këshilli, më lejoni

t’ju uroj suksese, sidomos kryetarit dhe nënkryetarit! Nga ana tjetër, dëshiroj që

të shpreh edhe një herë tjetër gatishmërinë e institucionit që përfaqësoj për të

bashkëpunuar në një mbarëvajtje sa më të mirë të punës së këtij Këshilli, pse jo

të ndihmojmë edhe të gjithë së bashku, pavarësisht nga këndvështrimet politike

dhe nga pozicionet politike, për një bashkërendim më të mirë dhe sinkronizim

më të mirë të qëndrimeve që kanë lidhje kryesisht me procesin e integrimit

europian duke qenë se është një objektiv i përbashkët kombëtar.

Konferenca e Vjenës, që zhvillohet në fund të muajit gusht, vjen si hapi i

dytë pas Konferencës së Berlinit apo procesit që nisi vitin e kaluar në Berlin, që

ne kemi dëshiruar ta konsiderojmë si të tillë, për t’i dhënë trajtën e një

ristrukturimi në disa segmente të caktuara, por edhe për të krijuar idenë e

vazhdimësisë.

Siç dihet, vitin e kaluar Konferenca e Berlinit mbylli punimet në tri tryeza

dhe hartoi një dokument ku u listuan disa prioritete dhe disa çështje, për të cilat

vendet pjesëmarrëse të procesit të Berlinit do të duhej që të bashkëpunonin me

njëri-tjetrin sikundër dhe, kur flas për vendet pjesëmarrëse të procesit të

5

Berlinit, nuk kam parasysh vetëm vendet që aspirojnë anëtarësimin në

Bashkimin Europian, por edhe vendet nismëtare të këtij procesi.

Gjatë kësaj periudhe, përveç zbatimit të një pjese të mirë të detyrave të

lëna nga Konferenca e Berlinit, është punuar edhe nën koordinimin e

autoriteteve austriake për ta konceptuar Konferencën e Vjenës në tre

komponentë kryesorë: në çështjet e bashkëpunimit politik, në çështjet e

bashkëpunimit ekonomik dhe bashkëpunimin me shoqërinë civile, duke qenë se

do të ketë një segment më të posaçëm kësaj radhe me shoqërinë civile dhe me

përfaqësues të biznesit, çka është risi në raport me Konferencën e Berlinit.

Është me rëndësi, gjithashtu, të nënvizojmë faktin që procesi i Berlinit

nuk zëvendëson procesin e integrimit europian, etapat, standardet apo atë që

kryetarja e këtij Këshilli e konsideroi rrugë tjetër përveç rrugës që është shtruar

tashmë dhe e kodifikuar tek Aquis-ja e Bashkimit Europian, por është një

mundësi e mirë, në radhë të parë, për të rivitalizuar procesin e anëtarësimit në

Bashkimin Europian dhe, në radhë të dytë, është një mundësi e mirë, sidomos

në kuptimin gjeopolitik, për t’u dhënë një kundërpërgjigje përpjekjeve të

aktorëve të tretë për të qenë më prezentë në rajon dhe gjithashtu asaj vëmendjeje

deri diku sporadike që kishte Bashkimi Europian për procesin e integrimit

europian në këtë kënd të Europës, bazuar mbi disa sfida dhe kriza me të cilat po

përballej kryesisht në Lindje, por së fundmi edhe në Jugun e vet.

Ndër detyrat kryesore të lëna nga vendi organizator në Konferencën e

Berlinit do të doja të veçoja: a) ndërlidhjen, pra konceptin e ndërlidhshmërisë,

sidomos për sa i përket transportit dhe energjisë, b) konceptin e bashkëpunimit

rinor, i bazuar në modelin franko-gjerman të pasluftës së Dytë Botërore, një

koncept i cili në thelb kishte ripajtimin ndërmjet Francës dhe Gjermanisë dhe

shtrirjen e ripajtimit nëpërmjet programeve të bashkëpunimit rinor.

Gjatë këtij viti ne kemi pasur kontakte të vazhdueshme si me Zyrën në

Francë, ashtu edhe në Gjermani, me vizitat që kanë zhvilluar në Shqipëri dhe në

Serbi për ta marrë këtë model dhe për ta shtruar në rajonin tonë në një kontekst

6

të caktuar, i cili nuk ka dhe nuk limitohet thjesht te çështjet e ripajtimit, por

shkon më tej, te programet e mobilitetit, te programet e shkëmbimit, te kërkimi

dhe, ç’është më e rëndësishmja, nuk është thjesht dhe vetëm një bashkëpunim

rinor shqiptaro-serb apo i instiguar nga Shqipëria dhe Serbia, por është një

program i cili do t’u vendoset në tryezë të gjitha vendeve pjesëmarrësve të

procesit të Berlinit, që aspirojnë anëtarësimin në Bashkimin Europian.

Grupi i tretë i çështjeve, që ne do të diskutojmë në Konferencën e Vjenës,

ka të bëjë me problematikat dypalëshe, të cilat janë mjaft prezente dhe sfiduese

në rajonin tonë dhe në disa raste janë konsideruar si pengesë e ecurisë së

vendeve në procesin e integrimit europian.

Pala austriake është në bashkëpunim me një grup studiuesish, të cilët do

të na vënë në dispozicion një studim të tyre së bashku me gjetjet në lidhje me

sesi mund të bashkëpunojmë dhe cilët mund të jenë aktorët që mund të

përfshihen për të kapërcyer gamën e problemeve dypalëshe që ekzistojnë sot për

sot në rajonin tonë.

Vitin e kaluar, unë për këtë gjë kam bërë edhe një diskutim në

Komisionin Parlamentar për Politikën e Jashtme, ne iu qasëm Konferencës së

Berlinit duke prezantuar një concept note ose një working document, siç duam

ne ta quajmë, që ishte një punë e Shqipërisë se si e shihte mënyrën si mund të

zhvillohej më tej në etapa dhe në komponentë procesi i Berlinit, ku natyrisht ne

u fokusuam te projektet infrastrukturore dhe në veçanti tek “autostrada blu” ose

e njohur ndryshe si autostrada Adriatiko-Joniane, tek infrastruktura

hekurudhore, te pikat e kalimit portal dhe te ndërlidhja dixhitale.

Së dyti, prezantuam, gjithashtu, konceptin tonë për infrastrukturën

energjetike dhe sigurinë energjetike të Europës Juglindore, që, në fakt, sot është

kthyer instrumentale edhe për vetë Bashkimin Europian për diversifikimin e

burimeve energjetike.

7

Së treti, prezantuam mbështetjen për SME-të dhe financimin e kapitalit

njerëzor dhe edukimit dhe, së katërti, identifikuam si prioritet sektorin e turizmit

dhe bashkëpunimin që mund të kenë vendet që janë pjesë e këtij procesi.

Gjatë dymbëdhjetëmuajshit të parë, ndonëse nuk kemi arritur ende në

finale, në rrafshin e bashkëpunimit rajonal, ne mund të themi që shkojmë në një

situatë më të përmirësuar në Vjenë krahasuar me Berlinin. Kemi një

normalizim, pse jo, mund ta quajmë përmirësim të marrëdhënieve ndërmjet

Shqipërisë dhe Serbisë falë këtij procesi, ku kemi edhe këmbimin e parë në

historinë e marrëdhënieve ndërshtetërore në nivelin më të lartë të vizitave.

Së dyti, jemi përpjekur edhe gjatë kryesisë shqiptare të procesit të

Europës Juglindore që të sinkronizojmë sa më mirë të jetë e mundur disa nisma

rajonale, sepse duhet ta pranojmë që ka edhe një lloj fragmentimi të një pjese të

mirë të nismave rajonale. Ne kemi tentuar që, pavarësisht kryesimit të nismave

që mund të mos kishin të njëjtën fushë veprimi me procesin e Berlinit, të

kanalizonim ose të vendosnim në qendër të vëmendjes elementet e procesit të

Berlinit dhe t’i sinkronizonim përvojat në këtë mënyrë sa më shumë të ishte e

mundur.

Së treti, e them me kënaqësi që për herë të parë ne kemi themelimin e

Fondit për Ballkanin Perëndimor, i cili do të pasqyrojë praktikën e Fondit të

vendeve të Vishegradit. Fondi i Ballkanit Perëndimor do të jetë me seli në

Tiranë dhe gjithashtu drejtor i parë i këtij Fondi do të jetë një diplomat shqiptar.

E gjithë përpjekja jonë për Fondin e Ballkanit Perëndimor ka qenë gjithashtu

për të përfshirë në të edhe komponentin e bashkëpunimit rinor dhe për të

konkretizuar një pjesë të mirë të axhendës së Berlinit dhe të Vjenës, pra edhe

nëpërmjet këtij Fondi.

Për sa i përket ndërlidhshmërisë dhe punës, që është bërë në drejtim të

transportit dhe energjisë, është bërë një punë voluminoze nga të gjitha vendet

pjesëmarrëse: disa tryeza në nivel ministrash të Jashtëm, transporti, ekonomie

dhe deri tek takimi i 21 prillit në nivelin e kryeministrave të vendeve të rajonit

8

për të përcaktuar, në radhë të parë, hartën sesi do të sigurohet vazhdimësia e

korridoreve infrastrukturore europiane në këtë pjesë të Europës, që nuk është

ende anëtare e Bashkimit Europian, pra si do të realizohet lidhshmëria në

kuptimin fizik të fjalës ndërmjet Bashkimit Europian dhe pjesës tjetër, si dhe

sesi ky proces do t’i shërbejë në një të ardhme, shpresojmë jo shumë të largët,

vetë Bashkimit Europian të lidhet me veten e tij, sepse, kur flasim, për

shembull, për infrastrukturën dhe kur flasim sidomos për autostradën Adriatiko-

Joniane, ne nuk kemi parasysh thjesht lidhjen e Kroacisë me Shqipërinë, por

kemi parasysh, në fakt, lidhjen e vetë Sllovenisë, vend anëtar i Bashkimit

Europian, me Greqinë në finale, vend anëtar i Bashkimit Europian.

Mund t’ju them se, siç e keni në materialin bashkëngjitur, është rënë

dakord për hartën e projekteve prioritare. Është rënë dakord për investimet

kryesore që do të duhet të bëhen, për një metodologji që të gjitha vendet e

rajonit të flasin me të njëjtën gjuhë, për mënyrën se si do të duhet që të

përthithen fondet në të ardhmen, të cilat, për hir të së vërtetës, nuk janë ende në

tryezën e vendeve të Ballkanit Perëndimor, por edhe nga kolegë ministra, ish-

ministra apo edhe deputetë dihet shumë mirë që një nga sëmundjet, një nga

dobësitë tona nuk është mungesa e fondeve, por mënyra sesi ne u qasemi

fondeve dhe kapaciteteve tona absorbuese. Mund të them që në projektet

infrastrukturore, për sa i përket Shqipërisë, janë të listuara investimet për portin

e Durrësit, segmentet rrugore Veri-Jug, si pjesë e autostradës Adriatiko-Joniane,

për segmentin hekurudhor Durrës-Han i Hotit dhe për aeroportin “Nënë

Tereza”.

E njëjta punë është bërë edhe për sa i përket ndërlidhjes në

nënkomponentin e dytë, që është ndërlidhja energjetike. Të gjitha energjitë tona

janë fokusuar te degëzimi i TAP-it, tek IAP-i, së pari, për t’i dhënë një

mbështetje politike dhe për t’u konsideruar një projekt me interes komunitar, jo

thjesht nga Traktati i Energjisë, por edhe nga vetë Bashkimi Europian për t’u

listuar nga ato projekte që mund të financohet.

9

Pikë së pari gëzon një mbështetje politike dhe ka një studim fizibiliteti në

dispozicion, të financuar nga Western Balkans Investment Framework, por nga

qëndrimi i palëve të interesuara për këtë projekt dhe institucionit të Komisionit

Europian për momentin nuk konsiderohet i maturuar për të gëzuar mbështetje në

Konferencën e Vjenës.

Me gjasë, nga Vjena do të shkojmë në Konferencën e Parisit, ku sidomos

çështjet e energjisë dhe të sigurisë energjetike, si dhe platforma sesi do të

ndërveprojë në mënyrë më të strukturuar Bashkimi Europian me vendet që do të

aderojnë një ditë në të, do të jetë pjesë kryesore e diskutimeve.

E fundit, por jo më pak e rëndësishme, për sa i përket nevojës për një

paketë zhvillimore dhe kornizë financiare për të mbështetur vendet e Ballkanit

Perëndimor, kjo ka qenë një çështje, e cila nuk mendoj se përbën sekret në qoftë

se mund ta ndanim këtu pjesën e diskutimit edhe në vizitën e Kancelares Merkel

në Tiranë, ku ne kemi parashtruar nevojën për ndryshimin e qasjes në raport me

Ballkanin Perëndimor. Në qoftë se do të shohim sot për sot mënyrën sesi vendet

që janë anëtarësuar rishtazi aksesojnë fondet në vende joanëtare, raporti është

një me pesë, një me gjashtë dhe, në qoftë se ne do të vazhdojmë me këtë raport,

nuk do të zvogëlojmë dot hendekun që ekziston mes mesatares së Bashkimit

Europian dhe mesatares së rajonit tonë as për një periudhë ndoshta 50-vjeçare.

Prandaj është shumë e rëndësishme që në vendet e Ballkanit Perëndimor krahas

detyrave të shtëpisë, krahas të gjitha angazhimeve që kemi ndërmarrë për të

jetësuar projektet që unë përmenda, Bashkimi Europian dhe ne shpresojmë që të

flasim me një zë në Vjenë. Janë të gjitha gjasat dhe i gjithë koordinimi mes

vendeve anëtare të kësaj nisme që do të flasim me një gjuhë, që ne do të na

duhet që të kemi një paketë zhvillimi në formën e një kornize financiare ose të

një strukture të re garancish nga ana e Bashkimit Europian për vendet e

Ballkanit Perëndimor për të mundësuar zbatimin e këtyre projekteve dhe të

tjerave.

10

Së fundi, te bashkëpunimi rinor, kërkoj ndjesë për kohën, është me interes

të ndaj me ju faktin që në takimin e ministrave të Jashtëm të SEECP-së, i

mbajtur në Tiranë në fund të majit të këtij viti, vendet e Ballkanit Perëndimor,

që janë pjesë e nismës së Berlinit, kanë mandatuar Shqipërinë dhe Serbinë për të

punuar për planin e veprimit për bashkëpunimin rinor, i cili, siç e thashë edhe në

fillim, do të jetë i aplikueshëm dhe do t’i shtrijë efektet e veta në të gjitha vendet

e Ballkanit Perëndimor dhe nuk do të fokusohet thjesht dhe vetëm te modeli që

përmendëm franko-gjerman.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Ministër!

Sigurisht që rëndësia e procesit të Berlinit dhe Konferencës së Vjenës,

këtë radhë si një mundësi e mirë për krijimin e dinamikave të reja të

bashkëpunimit në rajon, është për t’u përshëndetur, madje unë besoj se edhe ky

takim e konfirmon se ne kemi një zë dhe një qëndrim në procesin e integrimit.

Besoj të paktën se e vlerësoni faktin që ka një opozitë e cila është

bashkëpunuese dhe jo bllokuese, por edhe kontribuon për të pasur një zë për

proceset madhore të Shqipërisë, madje meqenëse ju kërkuat që të ketë sa më

shumë kontribut edhe për të zhvilluar një paketë financiare, për të cilën mendoj

që për projektet të cilat ju i përmendët do të keni një miratim besoj në Këshillin

Kombëtar të Investimeve...

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Apo janë miratuar tashmë?

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Janë miratuar.

Kjo do të thotë që këtë informacion, edhe sikur ne ta zhvillojmë

mbledhjen e Këshillit në bazë të axhendave më rrallë, do të duhet që ta kemi,

sepse ky është qëllimi primar i funksionimit të këtij forumi. Pra, të ketë një

informacion dhe një qëndrim konsultativ.

11

Duke marr shkas nga ajo që thatë ju, më lejoni që t’ju bëj me dije për një

iniciativë në cilësinë e kryetares së këtij Këshilli, të cilën do ta zyrtarizojmë në

Konferencën Rajonale, që do të zhvillohet në Tiranë nga fundi i muajit shtator,

për përfshirjen e parlamenteve në procesin e Berlinit.

Ka pasur një takim para jo më shumë se dhjetë ditësh, në mos gabohem,

në Berlin, ku ka pasur edhe përfaqësues nga Shqipëria, të Akademisë së

Shkencave dhe të medies për të diskutuar për ide dhe forma të reja

bashkëpunimi për t’i dhënë hov procesit të Berlinit. Ndaj nuk besoj se edhe ju

do të keni ndonjë gjë kundër. Sigurisht, detyrimi për të plotësuar reformat i

mbetet qeverisë, por, për sa kohë parlamentet kanë një rol kryesor në këtë

proces dhe axhenda e integrimit europian është mbarëkombëtare, besoj se do të

ishte me interes për të gjithë rajonin edhe gjetja e formave të reja të

bashkëpunimit parlamentar.

Duke ju falënderuar për prezantimin, pra për informacionin, në rast se ka

pyetje nga anëtarët e Këshillit, ndonjë diskutim a koment, do t’ju kujtoja edhe

një herë kohën!

Do t’ju lutesha që të limitoheshit dhe t’i qëndronit të paktën një

dyminutëshi ndërhyrjeje dhe jo më shumë, për të vijuar më pas me ministren

Gjosha lidhur me plotësimin e pesë prioriteteve dhe udhërrëfyesin!

Po, zonja Vokshi.

Albana Vokshi – Kam një pyetje për ministrin në lidhje me azilkërkuesit.

A ka qeveria një strategji për të ndalur trendin në rritje të azilkërkuesve, çështje

kjo dhe problematikë e cila nuk i shpëtoi as axhendës së ngjeshur të kancelares

Merkel në Shqipëri? Numrat janë në rritje çdo muaj, shifrat janë të frikshme,

madje edhe në muajin maj janë më shumë se 5000 azilkërkues nga Shqipëria

duke zënë vendin e dytë nga të gjitha vendet.

Në lidhje me këtë, po një strategji të riintegrimit të të kthyerve, në rast se

do të kthehen nga vendet ku kanë kërkuar azil, a ka qeveria? Kam dëgjuar një

raport nga ministria përkatëse jo më larg se para një jave dhe, për strategji të

12

riintegrimit të tyre, ata quanin dy njerëz që i kishin lënë në dogana që i prisnin

kur ktheheshin, i jepnin disa letra në dorë dhe i kthenin në qytetin nga i cili ata

ishin nisur, pra i origjinës. Kjo është strategjia e ri-integrimit në realitet, apo

keni diçka më shumë që përfshin punësimin, arsimimin e të tjera?

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Para se t’ia jap fjalën zotit Bushati për përgjigjen,

fjalën e ka zoti Balla për procedurë.

Taulant Balla – Faleminderit, zonja kryetare!

Sigurisht që edhe si nënkryetar do t’i kërkoja zotit Bushati që të japë

informacion sa më të saktë për këtë çështje, por do të doja që t’u kujtoja të

gjithë të pranishmëve rolin që ka ky Këshill.

Nëse duam që të bëjmë një seancë parlamentare edhe në Këshill, nuk

besoj se kemi gjetur vendin e duhur për ta bërë këtë.

Për çështjen në fjalë, ne si Këshill, por edhe në komisionet përkatëse të

Kuvendit, mund të thërrasim ministrin e Brendshëm, ministrin e Drejtësisë, po

të doni ju edhe Kryeministrin në një seancë parlamentare. Domethënë, zoti

Bushati informoi Këshillin për qëndrimin e Shqipërisë në Samitin e Vjenës dhe

për procesin e nisur në Berlin në tërësi. Tani, nëse ne do ta kthejmë këtë forum

kaq të rëndësishëm në një betejë pyetje-përgjigjesh për çështje, sigurisht të

rëndësishme, për të cilat e vlerësoj edhe vëmendjen që i kushton zonja Vokshi

qoftë këtu, qoftë në Kuvendin e Shqipërisë, nuk besoj se jemi në formatin e

duhur në vendin e duhur për këtë çështje.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Balla!

Në fakt...

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Të lutem!

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Faleminderit!

13

Në fakt, jo më kot e parashtrova në fillim të takimit se si dhe çfarë

parashikon rregullorja për funksionimin e këtij Këshilli dhe, sigurisht, nuk dua

që të bëjmë këtu replika të komisioneve parlamentare dhe as të ringjallim

debatin e seancës plenare, por çështja e azilkërkuesve dhe kërkesa për një

strategji nga ana e qeverisë, për marrje informacioni nëse ka një strategji apo se

cilat janë hallkat për një problem, i cili sa vjen dhe po bëhet më shqetësues, pasi

shifrat janë më shqetësuese nga muaji në muaj, është ngritur nga unë në

mbledhjen e parë të këtij Këshilli. Prandaj, le të themi edhe si kërkesë

informacioni, e cila tashmë vjen prej datës 8 maj, në mos gabohem se ka qenë

mbledhja e parë e këtij Këshilli, nuk besoj se edhe ministri ka ndonjë problem

apo druhet për t’i dhënë një përgjigje, sikurse realisht nuk besoj se procesi i

azilkërkuesve apo strategjitë e ri-integrimit i takojnë vetëm Ministrisë së

Brendshme. Ministria e Brendshme merret me kontrollin e kufijve, por nuk do

të thotë se kjo ministri është e vetmja përgjegjëse për këtë fenomen.

Atëherë, ju lutem, zoti Bushati, përgjigjen!

Në rast se ka pyetje të tjera për ministrin Bushati, do t’ju lutesha që t’i

depozitonit, sepse do të na duhen edhe për efekt të procesverbalit dhe të

minutave të këtij takimi.

Ditmir Bushati – Faleminderit, zonja kryetare!

Në fakt, për hir të së vërtetës, unë mendova që ishte ogur i mirë që po

respektonim procedurën dhe çështjet të cilat ishin objekt diskutimi të kësaj

mbledhjeje. Mendoj që kjo do të kishte qenë më e frytshme edhe për të

vendosur një praktikë europiane për maksimizimin e kohës, çka, për hir të së

vërtetës, nuk kemi qenë të aftë deri sot për ta vendosur në parlament, por...

Majlinda Bregu – Do ta vendosim edhe ne.

Ditmir Bushati – Meqenëse opozita është e shqetësuar për këtë çështje,

dhe unë e mirëkuptoj shqetësimin qytetar, si dhe nga ana tjetër falënderoj edhe

kryetaren e Këshillit për mbështetjen që jep, për inkurajimin dhe nxitjen që i

bën qeverisë, ekzekutivit, autoriteteve ligjzbatuese për të punuar në shumë

14

fronte për ta përballuar këtë fenomen dhe mes procedurës, objektit të kësaj

mbledhjeje dhe interesit publik që pasqyrohet nga opozita në këtë mbledhje,

natyrisht unë do të zgjedh këtë të dytën, sepse përfaqësoj edhe një parti liberale,

socialdemokrate dhe progresiste!

Në këtë drejtim, mund t’ju them, së pari, se ky nuk është një fenomen

shqiptar, është një fenomen më i gjerë se kaq, i cili merr në konsideratë jo

thjesht vendet e Ballkanit Perëndimor, por edhe procedurat, legjislacionin dhe

praktikën e brendshme që kanë disa prej vendeve anëtare të Bashkimit

Europian, në rastin në fjalë, Gjermaninë, dhe regjimin ligjor që ka Gjermania

përkundrejt vendeve të ndryshme të Ballkanit Perëndimor për sa i përket

cilësimit legjislativ për vendet me origjinë të sigurt. Pra, kemi një çështje që

duket formale, por që, në fakt, ka një lidhje të drejtpërdrejtë me statusin e

vendeve që janë prekur më shumë nga ky fenomen, pra që ka të bëjë me

origjinën ose jo të sigurt.

Ka diskutime me palën gjermane, sikundër ka interes nga kjo palë për të

njohur opinionin e qeverisë shqiptare, opinionin e përfaqësuesve të qeverisë

shqiptare dhe të institucioneve shqiptare për këtë çështje.

Ka vende të tjera të rajonit që kanë një klasifikim të tillë dhe “një

klasifikim i tillë” do të thotë shkurtim drastik i procedurave kur autoritetet në

fjalë do të përballen me kërkesën për azil. Do të thotë jo thjesht shkurtim

procedurash, por gjithashtu edhe mospërfitim të të gjithë alokacionit financiar

që çdo aplikant për azil merr, siç është rasti i Gjermanisë, për shembull, deri në

momentin që kërkesa e tij shqyrtohet nga autoritetet gjermane. Kjo është një

çështje që në dukje ka të bëjë me ligjin dhe me kualifikimin e vendeve me

origjinë të sigurt ose jo, por, në fakt, ngërthen edhe filozofinë që kanë vende të

ndryshme të Bashkimit Europian për sa i përket të drejtës për azil.

Së dyti, është bashkëpunimi i Gjermanisë dhe i Shqipërisë në këtë

drejtim.

15

Ju falënderoj që na sollët në vëmendje vizitën e kancelares. Për hir të së

vërtetës, kjo është një çështje që unë gjithashtu e kam diskutuar me kolegun

Shtajnmajer në Gjermani, pra nuk është një çështje e diskutuar në mënyrë

rudimentare, por mund t’ju kujtoj gjithashtu edhe qëndrimin publik të

kancelares për bashkëpunimin e shkëlqyer ndërmjet ministrit të Brendshëm të

Shqipërisë dhe ministrit të Brendshëm të Gjermanisë në këtë drejtim, në

patrullimin e përbashkët të pikave të kalimit kufitar dhe në vendosjen e një

bashkëpunimi edhe më rigoroz, sidomos në pikat e kalimit tonë kufitar në Jug të

vendit, për shkak të indicieve që vijnë se një pjesë e personave të cilët

përfundojnë me kërkesa për azil në Greqi shfrytëzojnë pikat e kalimit në Jug

dhe, në fakt, nuk janë qytetarë rezidentë në Shqipëri.

Së treti, është shumë e vërtetë që është një çështje që ka të bëjë edhe me

një bashkërendim më të mirë të organeve të qeverisjes qendrore, të qeverisjes

vendore dhe organizmave të specializuar në këtë drejtim. Disa prej partnerëve

ndërkombëtarë kanë qenë mjaft bashkëpunues dhe ndihma e tyre ka qenë

instrumentale në këtë drejtim.

Së katërti, është edhe elementi kriminal dhe i përhapjes së thashethemit,

por që, në fakt, pas thashethemit, sipas informacioneve që vijnë nga shërbime të

specializuara qoftë këto të ekzekutivit, ligjzbatuese apo inteligjente, fshihen

persona të cilët kanë nga pas një axhendë kriminale ose axhendë fitimprurëse që

instigojnë qytetarë shqiptarë për të marrë rrugët dhe, në rastin në fjalë, për të

përfunduar më pas me kërkesa për azil në Gjermani.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit për përgjigjen, zoti Bushati!

Në fakt, unë i bashkohem propozimit të zotit Balla. Do të ishte mirë që ne

të kishim një seancë të plotë parlamentare, një interpelancë pse jo me

Kryeministrin për të diskutuar mbi çështjen dhe shqetësimin e madh të rritjes së

numrit të azilkërkuesve nga Shqipëria, e cila nuk më duket aksidentale gjatë

këtyre muajve.

16

Po, zoti Bumçi.

Aldo Bumçi – Faleminderit, zonja kryetare!

Unë kam një pyetje për zotin ministër: sa ndryshon lista e projekteve që

do të dorëzohet në Vjenë nga ato të Berlinit vitin e kaluar? Sa janë gjasat që

këto projekte të financohen kur vetë kancelarja Merkel përmendi vetëm

shkëmbimet rinore si një projekt rajonal? Pra, sa ndryshojnë projektet e

dorëzuara këtë vit nga të vjetshmet dhe sa janë gjasat për financim?

Ditmir Bushati – Ndoshta nuk isha unë i qartë në parashtrimin që bëra.

Vitin e kaluar nuk ka pasur listë projektesh. E thashë, Shqipëria ka qenë i vetmi

vend që i ka paraprirë konferencës me një working document ose concept note,

ku rreshtova katër shtylla. Ky ka qenë ballafaqimi i vizionit tonë ose i

pritshmërive tona për atë se çfarë do të vinte pas Berlinit, ndërkohë që teksa

shkojmë në Vjenë, ne nuk shkojmë me listë projektesh individuale, pra që secili

vend sjell listën e vet të projekteve dhe krijohen rivalitete, sepse në Berlin u ra

dakord që të përdoren disa kritere në lidhje me projektet që përfshijnë më shumë

se një apo dy vende.

Për sa i përket Berlinit, mund t’ju theksoj edhe një herë tjetër portin e

Durrësit, segmentet rrugore Veri-Jug dhe Milot-Morinë, që janë pjesë e

autostradës Adriatiko-Joniane, segmenti hekurudhor Durrës-Hani i Hotit dhe

aeroporti “Nënë Tereza”. Kjo nuk është lista e projekteve të Shqipërisë, sepse

Komisioni Europian ka përpunuar dhe më pas adoptuar një metodologji për

infrastrukturën dhe ndërlidhshmërinë e rajonit, po edhe në ndërlidhshmërinë e

rajonit fizikisht në Bashkimin Europian. Pra, janë dy procese që ndihmojnë

procesin final.

Ka pasur diskutime nga më të ndryshmet, qoftë këto edhe të karakterit

politik dhe sensitiv, pasi disa prej projekteve infrastrukturore kalonin në shtete,

të cilat sot për sot nuk e njohin njëri-tjetrin, dhe u miratua harta sesi do të jetë

vazhdimësia e korridoreve infrastrukturore europiane në këtë rajon.

17

Nga miratimi i hartës, ne kemi shkuar te listimi i projekteve, pra është një

proces përbashkues. Nuk është se kësaj radhe Shqipëria shkon me projektet e

veta, Serbia me të vetat, Mali i Zi me të vetat, Maqedonia, Bosnja, Kosova e

kështu me radhë.

Për sa u përket projekteve të infrastrukturës, këto projekte kanë një lloj

dakordësimi deri në nivelin e kryeministrave dhe ne presim që të kemi zyrtarisht

në Konferencën e Vjenës gjithashtu mbështetjen finale për këto projekte.

Më pas përmenda ndërlidhjen energjetike.

Duke iu referuar kancelares Merkel, mund të them sërish që në

diskutimin dypalësh, edhe për shkak të historisë së saj personale, si një qytetare

gjermane e rritur në Lindje të Gjermanisë dhe në lindje të Europës, kam vënë re

shqetësimin dhe sensin e lartë të përgjegjësisë për të ngushtuar hendekun që

ekziston midis Jugut dhe Veriut të Europës dhe për t’i kyçur vendet e Ballkanit

Perëndimor në të gjitha këto procese të cilat janë jo lehtë të zbatueshme.

Në prezantimin tim fola gjithashtu edhe për IAP-in, për insistimin tonë

për memorandumin e bashkëpunimit që kemi firmosur me palën kroate dhe

malazeze, si dhe për ndërlidhjen që do të duhet të financohet dhe të zbatohet në

këtë drejtim. E thashë, nuk ka ende një vendim për këtë çështje dhe gjasat janë

të vogla që të ketë një vendim për IAP-in, si një projekt me interes për

komunitetin europian, sepse për momentin ka statusin e interesit të Traktatit të

Energjisë, por lufta dhe përpjekjet tona do të vazhdojnë edhe për Konferencën e

Parisit, duke qenë se indiciet janë që kjo konferencë do të fokusohet shumë te

projektet energjetike të rajonit, te bashkëpunimi rinor dhe në rolin më

protagonist të Shqipërisë dhe të Serbisë në këtë drejtim.

Më pas, ajo që ka mbetur për ne, zonja kryetare, e pandryshueshme dhe

që e shohim ende të pamaterializuar, ndonëse ka një sens të lartë reflektimi nga

shërbimet e specializuara të Komisionit Europian, dhe këtë e them edhe nga

takimet e Kryeministrit me Presidentin e Komisionit Europian, Zhan Klod

Junker, është nevoja për një paketë zhvillimi në formën e një kornize financiare.

18

Pra, në qoftë se “plani Junker” sot për sot është plan vetëm për 28 vendet e

Bashkimit Europian, nevoja për të filluar dhe për ta shtrirë planin Junker edhe

në pjesën tjetër që pritet që në një të ardhme, shpresojmë të gjithë jo fort të

largët, të bëhet pjesë e BE-së.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit për përsëritjen e mesazhit të parë, zoti

Bushati, për projektet e identifikuara!

Unë nuk besoj se ju jeni anëtar i Këshillit Kombëtar të Investimeve, por

ministrja Gjosha mund të na sqarojë ndoshta edhe për lidhjen e fondeve të IPA-

s dhe se sa prej këtyre fondeve do të lidhen me Fondin e Investimeve për

Ballkanin Perëndimor. Në fund të fundit, ju e dini pastaj se keni eksperiencë të

vjetër tashmë në politikë, zoti Bushati, se do të kalojnë propozime të cilat nesër

do të kalojnë në parlament për t’u miratuar.

Atëherë, zonja Gjosha, në materialin që Ministria e Integrimit ka

paraqitur, për të cilin besoj se janë në dijeni të gjithë anëtarët e Këshillit,

sigurisht kushdo që ka pasur dëshirë për ta lexuar, ju raportoni për plotësimin e

udhërrëfyesit të pesë prioriteteve në nivelin e zbatueshmërisë 90% të plotësimit

të detyrimeve.

Kur kemi qenë bashkë në Këshillin e Stabilizim-Asociimit në Bruksel në

muajin maj, niveli i zbatueshmërisë së detyrimeve të planit të veprimit për pesë

prioritetet ishte 70%. Pra, ky ka qenë raportimi juaj, çka do të thotë që me gjithë

periudhën e zgjedhjeve, nga muaji maj deri në korrik, ju i keni plotësuar edhe

20% të detyrimeve. Kjo do të thotë se në fillim të tetorit ne i kemi plotësuar

100% të detyrimeve dhe unë e para do të isha shumë e lumtur me të gjithë ju

bashkë që në progresraportin e tetorit të merrnim propozimin për hapjen e

negociatave, në rast se do t’i qëndronim këtij niveli të lartë zbatueshmërie të

detyrimeve nga ana e qeverisë shqiptare.

Larg qoftë të mos ndodhë, në fakt, se, po të mos ndodhë, ose nuk është i

vërtetë 90%-shi, ose nuk ka kuptuar asgjë pala europiane dhe Komisioni

19

Europian. Megjithatë, unë do të doja të dëgjoja nga ju prezantimin shkurt për

pesë prioritetet, përveç asaj që ne të gjithë e kemi lexuar tashmë.

Ju kujtoj kohën, megjithëse ju kemi ngrënë hakun, sepse zoti Bushati ju

ka parakaluar dhe ju ka ngrënë kohën më shumë sesa duhej, por në fakt pati

edhe pyetje, si dhe ka dëshirë të shpjegojë pak më gjatë. Megjithatë, nuk po ju

ha unë kohë më shumë.

Fjala për ju, zonja Ministre!

Klajda Gjosha – Faleminderit, zonja kryetare!

Në fakt, do të kisha dashur të kisha edhe unë kohën e plotë, pasi kam

bindjen që, përveç procesit të Berlinit, shumë i rëndësishëm është edhe procesi i

pesë prioriteteve, madje ndonjëherë edhe me një rëndësi më madhore për vetë

qytetarët e këtij vendi. Kështu që po e nis me atë çka ju thatë, se ka një plotësim

prej 90% të realizimit të pikave kyçe apo të masave që ne po ndërmarrim për

pesë prioritetet. Në fakt, nuk ka asgjë as për t’u çuditur dhe as për të buzëqeshur

në këtë proces, sepse Shqipëria monitorohet ngushtë nga vetë Bashkimi

Europian, nga Komisioni Europian, i cili në mënyrë periodike vlerëson dhe

monitoron të gjithë procesin e Shqipërisë. Ne do të kemi shumë shpejt

vlerësimin e radhës me progresraportin i cili do të publikohet në tetor.

Patjetër që pjesa më e madhe e masave të udhërrëfyesit janë plotësuar,

sepse tashmë ky udhërrëfyes është hartuar që në janar të vitit 2014, pra ne kemi

pasur një kohë të gjatë për të punuar mbi të gjitha masat që ka udhërrëfyesi, por

njëkohësisht pjesa tjetër e mbetur i përket pikërisht atij prioriteti kyç për vendin,

siç është reforma në drejtësi. Ne do të presim deri në përfundimin e reformës

dhe, ashtu siç edhe kemi premtuar, po punohet në mënyrë intensive për ta

përfunduar atë brenda vjeshtës së këtij viti.

Me miratimin e reformës në drejtësi do të shikojmë edhe zbatimin e parë

apo implementimin e parë të reformës për ta raportuar atë më pas edhe në

Komisionin Europian dhe të shpresojmë se kjo do të marrë ndonjë vlerësim

pozitiv për to.

20

Kjo mbledhje patjetër që vjen në një moment tejet të rëndësishëm, sepse

vjen pas ardhjes së kancelares Merkel dhe të Presidentit të Parlamentit

Europian, zotit Shulc. Edhe pse kemi marrë realisht vlerësime tejet pozitive për

të gjithë punën e bërë, për të gjitha reformat që ka ndërmarrë vendi, më lejoni të

them se këto mesazhe për ne vijnë si një përgjegjësi edhe më e madhe për të

vazhduar përpara, sepse ne nuk do të ndalemi këtu; kemi një sfidë të radhës, që

është hapja e negociatave dhe puna që na pret është shumë e madhe, por mbi të

gjitha kemi, dhe unë këtu e konfirmoj edhe një herë, vullnetin e qeverisë në

ndërmarrjen e reformave dhe në zbatimin e plotë të tyre, por njëkohësisht edhe

në ruajtjen e një klime konstruktive politike në vend, sepse edhe kjo është e një

rëndësie të veçantë për procesin e integrimit.

Për sa i përket udhërrëfyesit, më lejoni të ndalem shkurt tek arritjet më

kryesore, të cilat do të prezantohen edhe në progresraportin e radhës në muajin

tetor dhe më konkretisht, për sa i përket reformës në administratën publike,

është bërë i mundur plotësimi i kuadrit ligjor, i ligjit “Për nëpunësin civil”,

aprovimi i strategjisë së administratës publike, ngritja dhe forcimi i institucionit

të Komisionerit të Shërbimit Civil, amendimi i ligjit “Për gjykatat

administrative” dhe, së fundmi, vendimi i fundit i qeverisë për ngritjen apo për

ristrukturimin e strukturës së integrimit dhe ngritjen e strukturës së Rrjetit të

Legjislacionit.

Për ne zbatimi dhe monitorimi i këtyre ligjeve dhe vendimeve mbetet

thelbësor në mbarëvajtjen e punës së administratës publike dhe gjatë gjithë

kohës jemi në monitorim për këto.

Kemi krijimin e Komitetit të Posaçëm Parlamentar për Sistemin

Gjyqësor, dhe kjo është pikë e prioritetit numër 2, i cili shënon fillimin e një

procesi shumë të rëndësishëm për reformën e gjyqësorit në Shqipëri. Drafti i

parë i kësaj reforme është diskutuar dhe është i finalizuar me të gjitha palët e

interesit. Ka përfunduar fazën e parë të reformës, atë të identifikimit të nevojave

dhe ndërhyrjeve.

21

Vlerësimi i gjykatësve, reduktimi i numrit të çështjeve të Gjykatës së

Lartë, vendosja e sanksioneve për avokatët që vonojnë seancat gjyqësore e të

tjera janë sfida që do të adresohen pikërisht në kuadrin e reformës së

përgjithshme në gjyqësor.

Për sa i përket luftës kundër korrupsionit, është forcuar bashkëpunimi

midis agjencive të luftës kundër korrupsionit, është miratuar strategjia

antikorrupsion, ILDKP-ja ka rritur numrin e denoncimeve për mosdeklarim

pasurie dhe po ndiqen rast pas rasti. Sistemi online i denoncimit të rasteve të

korrupsionit ka çuar në referimin e disa prej ankesave në prokurori dhe të gjitha

këto raste sërish janë në ndjekje. Sigurisht që vazhdimi i luftës kundër

korrupsionit në të gjitha nivelet dhe krijimi i një historiku të hetimeve, të

ndjekjeve dhe dënimeve të rasteve të korrupsionit është edhe sfidë e këtij

prioriteti, gjë e cila nuk përfundon vetëm me udhërrëfyesin e pesë prioriteteve,

por kërkon një implementim dhe shtrihet në kohë jo vetëm pas hapjes së

negociatave, por edhe në Shqipërinë e anëtarësuar të së nesërmes në Bashkimin

Europian.

Kemi reformat ligjore për përmirësimin e aspekteve funksionale dhe

organizative të Policisë së Shtetit. Vazhdimi i luftës kundër kultivimit dhe

trafikimit të drogës, miratimi i strategjisë kundër trafikimit të qenieve njerëzore,

pastrimit të parave dhe ligjit antimafia, forcimi i bashkëpunimit me agjencitë

ndërkombëtare të forcimit të ligjit janë hapa të padiskutueshëm përpara në

luftën kundër krimit të organizuar.

Sfidë mbetet forcimi i hetimeve proaktive, hetimeve financiare dhe

ndjekjeve penale që çojnë në dënime në të gjitha nivelet.

Në fushën e mbrojtjes së të drejtave themelore të njeriut, përparimet janë

shënuar në miratimin e akteve ligjore për parandalimin e torturës dhe të

keqtrajtimit në sistemin e burgjeve, si dhe përfshirjes dhe aksesibilitetit të

personave me aftësi të kufizuar. Janë ngritur streha për viktimat e dhunës në

familje, për viktimat e trafikimit të qenieve njerëzore dhe LGBT-të. Është

22

krijuar një sistem online për monitorimin dhe raportimin e rasteve të dhunës

seksuale, si dhe është adoptuar rezoluta për të drejtat e fëmijëve. Vetëm së

fundmi kemi ndërmarrë edhe reformën për pronën, një çështje madhore, në fakt,

pasi Shqipëria me të vërtetë ka munguar për të raportuar për çështjen e pronës

dhe ka qenë në kundërshtim edhe me Marrëveshjen e Stabilizim-Asociimit prej

shumë vitesh tashmë. Kështu që ligji “Për kthimin dhe kompensimin e

pronave”, është prezantuar dhe puna që do të bëhet, është një risi dhe realisht

është për t’u përgëzuar, madje ne kemi marrë edhe përgëzimet e para nga vetë

Komisioni Europian.

Për sa i përket punës që po bëhet për hapjen e negociatave dhe se çfarë po

bën qeveria, pra për t’u bërë gati për negociatat për anëtarësim, mund të themi

se është një punë e vazhdueshme dhe, përveç përmbushjes së të gjitha masave jo

vetëm të udhërrëfyesit, por edhe më tej, implementimit të tyre me korrektësi, i

cili do të shtrihet në kohë, është një punë shumë e madhe që po bëhet edhe me

ristrukturimin e rrjetit të integrimit që shtrihet, pra nuk është vetëm pjesë e

Ministrisë së Integrimit Europian, por e të gjitha ministrive, pasi ne duam

realisht të krijojmë një ajkë njerëzish ekselentë, profesionistë, me ekspertizë të

mirëfilltë për të qenë pjesë e administratës publike dhe për të qenë negociatorët

e ardhshëm të vendit.

Vendimi i Këshillit të Ministrave, i marrë vetëm pak javë më parë, ka për

bazë pikërisht këtë, të përthithë trurin e Shqipërisë dhe për ta bërë atë pjesë të

administratës publike, duke u ofruar atyre një vlerësim periodik çdo tre muaj

dhe duke u ofruar edhe një bonus për të parë, pra në bazë të rezultateve dhe të

meritës së pozicionit të punës që ata kanë ndërmarrë.

Është bërë një punë shumë e madhe për përgatitjen dhe inicimin së fundi

të rishikimit të grupeve ndërinstitucionale të punës, të cilët monitorojnë në

mënyrë periodike procesin.

Kemi gjithashtu partneritetin tonë të ngushtë me Komisionin Europian, i

cili, nëpërmjet EU Integration Facility apo zërit të financuar “lehtësimi i

23

procesit të integrimit”, na vjen realisht në mbështetje të plotë me ekspertizën më

të mirë të vendeve anëtare të Bashkimit Europian në të gjithë procesin, në

ngritjen e kapaciteteve, në përfundimin e reformave, në financimin e të gjitha

fushave ku realisht vendi ka nevojë.

Shumë shpejt do të kemi edhe ngritjen e Këshillit Kombëtar të Shoqërisë

Civile. Këtë do ta quaja edhe një risi, sepse realisht ata nuk duhet të jenë pjesë

vetëm e procesit të integrimit, por e të gjithë nivelit të vendimmarrjes që ka

vendi. Të shpresojmë se do të rezultojë i suksesshëm si çdo gjë tjetër, në fakt,

mbi të cilën kemi punuar deri tani.

Duke qenë se fola shkurt për të mos marrë edhe më shumë nga koha juaj,

sepse e di që tashmë koha është tejkaluar, më lejoni të shpreh edhe një herë

angazhimin maksimal që institucioni që unë përfaqësoj, Ministria e Integrimit

Europian, do të ketë në proces. Jam shumë e hapur për bashkëpunim dhe

shpresoj që Këshilli i Integrimit Europian të jetë partneri më i madh, që, në fakt,

ministria, por edhe vetë qeveria ka në procesin e integrimit. Kështu që unë

shpresoj realisht në këshillat tuaja sa më të mira të procesit dhe në ardhjen e

ndihmës suaj, sidomos deri në etapën e hapjes së negociatave, por edhe më tej.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zonja Ministre!

Komplimente! Jeni më e shkathët sesa ministri i Jashtëm dhe e keni

përdorur kohën tuaj për prezantimin e pesë prioriteteve në mënyrë brilante: pesë

minuta. Me sa duket ngaqë nuk ka mbetur edhe shumë për të bërë, prandaj e

keni përdorur në mënyrë efikase.

Klajda Gjosha – Jo, në fakt, unë mund të flas edhe gjithë ditën, por...

Majlinda Bregu – Ndërkohë, do t’ju lutesha që në rast se ka ndërhyrje

dhe pyetje nga anëtarët e Këshillit...

(Diskutime në sallë.)

Përpara se të hap diskutimet, zonja Vokshi dhe zoti Peza, sikur të na

dëgjonit do të ishte shumë më mirë, kam një çështje, e cila përsëri mund të

24

quhej si procedurë, por unë dua ta ritheksoj. Këshilli Kombëtar i Integrimit

Europian është ngritur si strukturë në bazë të një ligji të ri, në të cilin iniciatorë

kemi qenë unë, zoti Balla dhe zonja Tabaku, si dhe zonja Kejdi Mehmetaj më

pas, pra përfaqësues të të gjitha forcave politike. Ligji ka të bëjë me forcimin

e rolit kontrollues të parlamentit në procesin e integrimit dhe një nga detyrimet

e tij është edhe detyrimi, meqenëse është pjesë e punës së këtij Këshilli, për të

konsultuar Këshillin Kombëtar të Integrimit Europian për të gjitha vendimet,

projektligjet, iniciativat, të cilat qeveria ndërmerr dhe që prekin procesin e

integrimit. Sigurisht nuk bëhen vetëm për çështje që bëhen pjesë e debatit

politik ndërmjet maxhorancës dhe opozitës, por edhe për iniciativa të tjera që

mund të prekin shoqërinë civile, biznesin, akademikët, pra universitetet e të

tjera me radhë.

Një nga çështjet, të cilën ju e përmendët në fjalën tuaj dhe që dua ta

përmend edhe unë, për t’jua sjellë në vëmendje, është vendimi nr. 578 i

Këshillit të Ministrave. Tashmë është bërë publik fakti i një vendimi, sipas të

cilit nëpunësit në Njësitë e Integrimit Europian, të ngarkuar me hartimin e

legjislacionit europian, do të kenë një bonus ose pagesë shtesë në muaj, e cila

llogaritet në masën e 100 mijë lekëve/muaj mbi pagën e tyre aktuale, çka do të

thotë diku te 740 euro. Sigurisht, është për t’u vlerësuar fakti që qeveria ka në

vëmendje për të përgatitur, për të trajnuar dhe për të ndjekur atë që quhet

retention policy, pra për të mbajtur njerëzit më të mirë të administratës publike,

ata të cilët shpeshherë tregu i organizatave ndërkombëtare ose ai privat i tërheq

edhe për arsye të pagës, pra të efektit financiar; paguhen më shumë dhe

largohen nga administrata. Deri këtu nuk ka asgjë të keqe dhe vendimi është për

t’u përshëndetur. Megjithatë, ajo çka unë e shoh si problem dhe për të cilën ju e

keni detyrim ligjor, tashmë me ligjin e ri për t’u konsultuar edhe me Këshillin

Kombëtar të Integrimit Europian, është mënyra sesi kjo qasje do të ndikojë në

administratën publike.

25

Në rast se ky do të ishte një diskutim dhe do të ishit konsultuar më parë,

unë po them mendimin tim, por besoj që është mendimi edhe po aq i

delegacionit të BE-së në Tiranë apo i SIGMA-s, e keni diskutuar së fundmi në

takimin që keni pasur për administratën publike, që kjo VKM nuk do të krijojë

premisën për të krijuar atë trupë të mirë të njerëzve të administratës që merren

me procesin, pra nga njëra anë do të arrinit në njëfarë mënyre të mbanit disa

njerëz të mirë në punë dhe në administratë, por, nga ana tjetër, nuk shtrihet, nuk

ka efekte për të gjithë ata që merren me procesin e integrimit.

Për shembull, unë nuk e di se çfarë do të thotë nesër Autoriteti i

Konkurrencës, që është lider, për shembull, për kapitullin nr.8

(politikat e konkurrencës) apo çfarë do të thonë nesër ata që kanë për të

përafruar legjislacion ose çfarë do të thotë Drejtoria e Tatimeve apo Drejtoria e

Doganave.

Më lejoni t’ju them një arsye tjetër pse duhet të ishit konsultuar dhe jo

vetëm me Këshillin Kombëtar të Integrimit, por edhe me praktikat më të mira:

kjo skemë nuk ka funksionuar as në vendet e tjera të cilat kanë kaluar në këtë

proces. Për shembull, në Kroaci, pagesa për ata, të cilët kanë qenë pjesë e

grupeve negociatore, pra kur janë hapur negociatat, ka qenë 500 euro në vit

bonus. A mendoni se në kushtet në të cilat është sot Shqipëria e ka luksin për të

përballuar një shumë prej 740 eurosh në muaj për 200 shtesë mbi pagën për

punonjësit e administratës publike? Është 1 milion lekë, që do të thotë...

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Mbi pagën.

Bëjeni llogarinë se sa mbi pagën. Kjo do të thotë 8500 euro në vit për

secilin nga këto punonjës të administratës dhe, e përsëris, nuk krijon një bazë të

mirë, sepse nuk e keni shtrirë as në stafet e ministrive të ngushta që do të

merren me legjislacionin. Kam përshtypjen se do të krijojë një problematikë më

të madhe.

Vendimin e keni marrë dhe e keni miratuar tashmë me VKM.

26

Jua solla këtë çështje në vëmendje për t’ju rikujtuar se e keni detyrim

ligjor për t’u konsultuar edhe me Këshillin Kombëtar të Integrimit për çdo

iniciativë si kjo që prek administratën publike, ndërkohë që pas ndërrimit të

qeverisë vetëm turn over-i i administratës publike gjatë kësaj kohe ka qenë mbi

40%. Pra, sikur të ishin ruajtur ato kapacitete, për të cilat kishin investuar edhe

taksapaguesit europianë, ndoshta sot do të kishit pasur një trupë edhe më të mirë

dhe do të kishte qenë edhe më e lehtë për të identifikuar atë që unë e kam

shqetësim, bashkë e kemi diskutuar, identifikimin e atyre që nesër do të jenë

grupi i negociatorëve shqiptarë.

Ka pyetje? Komente?

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Po e mbyll këtu me këtë çështje, por do t’jua jap fjalën edhe juve për

komente, por besoj ta kuptoni që ju kam sjellë në vëmendje detyrimin që keni

për të informuar dhe për t’u konsultuar me Këshillin Kombëtar të Integrimit

Europian për çdo vendim që do të merrni qoftë si VKM ose projektligj që

afekton procesin e integrimit.

Para se t’ia jap fjalën ministres, a ka pyetje për çështje të tjera ose për

këtë çështje?

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Atëherë, mbledhim pyetjet dhe pastaj, zonja Ministre, mund t’ju

përgjigjeni me radhë.

Fjalën e ka zoti Bylykbashi, zoti Halimi dhe pastaj zoti Balla.

Oerd Bylykbashi – Faleminderit, zonja kryetare!

E ndoqa me vëmendje prezantimin e ministres, por kam edhe materialin

përpara. Edhe mua më bëri vërtet përshtypje niveli 90% i plotësimit të

udhërrëfyesit. Në fakt, para pak ditësh dëgjova Kryeministrin që u shpreh se në

vjeshtë ne i plotësojmë këto pesë detyrime që kemi. E prita me një lloj surprize

atë deklaratë, por, me sa duket, bazohet te këto lloj informimesh.

27

Janë plotësuar 90% e detyrimeve nga pesë prioritetet dhe, me sa duket, në

vjeshtë do të marrim propozimin për hapjen e negociatave, që është lajm shumë

i mirë. Unë shpresoj që të jetë diçka e tillë, madje para pak ditësh unë kam

shprehur në mënyrë retorike idenë nëse ishte e mundur të kemi edhe një hapje të

kufizuar të negociatave. Do ta them në fund këtë, por dua t’i marr pak këto

tematikat. Për shembull, reforma në administratën publike sigurisht që paraqitet

në mënyrë triumfale, ndërkohë që i dimë të gjithë dëmet që i shkaktoi

administratës publike, duke filluar nga akti normativ antikushtetues dhe zbatimi

pastaj në mënyrë selektive i ligjit, duke bërë atë që është sot dhe që e dimë. Kjo

konfirmohet qoftë nga burime të ILDKP-së apo nga të dhëna të tjera, ku numri i

atyre që bëjnë deklarimin për herë të parë i korrespondon pak a shumë numrit të

atyre që janë larguar nga shërbimi civil.

Majlinda Bregu – Zoti Bylykbashi, nuk dua t’ju ndërpres, vetëm po ju

kujtoj dyminutëshin e kohës.

Oerd Bylykbashi – Po, shkurt.

Në aspektin e administratës publike, ne kemi të dhëna shumë më

shqetësuese sesa kjo. Kemi rastin e konstatimeve që kanë bërë të gjithë, por mbi

të gjitha raportin paraprak të OSBE-ODIHR-it që flet për presione në

administratë, qartazi kjo e konkretizuar edhe me të dhëna të tjera, ku

Kryeministri ushtron presion të drejtpërdrejtë duke dhënë urdhra si duhet të

operojë administrata në proces zgjedhor apo edhe kjo e fundit fare, që ishte

diçka inovative, sesi mund të financohen partitë politike nga taksapaguesit

shqiptarë nëpërmjet pagave të administratës publike.

Në lidhje me pavarësinë e gjyqësorit, nuk e di se ku e gjeni ju që e

llogarisni 90%-shin në lidhje me këtë, cila është kuota e pavarësisë së

gjyqësorit? Di të them se çfarë është bërë deri tani, madje edhe në materialin që

paraqisni, ndryshimet që janë bërë nuk i lidhni me reformën në drejtësi,

ndërkohë që kanë qenë të gjitha tentativa për të kapur personat në gjyqësor, jo

për të garantuar pavarësinë e tij.

28

Më tej, do të vazhdoja me luftën kundër korrupsionit. Ju na folët për

strategji, për plan veprimi e të tjera, ndërkohë që vetëm tani vonë na raportohet

një evazion fiskal prej rreth 150 milionë dollarësh në dogana. Tenderimi i

drejtpërdrejtë është bërë në rregull dhe ai i hapur është përjashtim nga rregulli, e

për rrjedhojë provat përditë e më tepër janë për para të përfituara në mënyrë

skandaloze dhe të kundërligjshme për këtë gjë.

Jo më kot ne kemi konstatime dhe me siguri do të ketë edhe

rekomandime në lidhje me shitblerjen e votës në procesin zgjedhor, sepse kjo

nuk blihet me para xhepi, qoftë edhe korrupsioni, por blihet me para të cilat

dalin nga korrupsioni qeveritar.

Në rastin e luftës kundër krimit ju listoni një seri arritjesh, por me sa

duket Shqipëria, për fat të keq, u rikthye nga viti 2012, që nuk ishte më vend

tranzit për drogat e forta, tashmë është në hartën e rrugëve të tranzitit të drogave

të forta drejt Bashkimit Europian, ashtu siç edhe është kthyer e gjithë Shqipëria

është një vend në të cilin mbillet kanabis sativa, pa përmendur në fund edhe atë

që është detyrimi i përgjithshëm yni, për të arritur drejt kriminalizimit të

politikës, ndërkohë që të gjitha përpjekjet u bënë që asgjë të mos ndodhte para

zgjedhjeve të 21 qershorit.

Kalova me shpejtësi te disa nga këto pika që ju thoni se i keni çuar në

nivelet 90%, ndërkohë që unë besoj se, duke u nisur sidomos nga çështja e

luftës kundër korrupsionit, pra korrupsioni dhe krimi i organizuar janë dy nga

furnizuesit kryesorë të asaj që do ta quaja korrupsioni politik dhe korrupsioni

politik, nuk ka asnjë objektiv tjetër përveçse blerjes së pushtetit. Për rrjedhojë,

evazioni fiskal me këto shifra, abuzimi me paranë publike nëpërmjet tenderësh

të drejtpërdrejtë apo trafiqesh galopante, madje edhe para pak ditësh Italia e

konsideroni Shqipërinë një vend tashmë trafiku drogash të forta, jo më vetëm të

kanabis sativës, ne jemi përpara një problemi shumë të madh që unë nuk e di

sesi ne mund të konsiderojmë 90% të plotësuar. Nuk e di sesa e ka dokumentuar

në të njëjtën formë Bashkimi Europian, por, në fakt, pyetja ime është: përtej asaj

29

që do ta quaja paper trail (prova në letra), siç e keni çuar ju në Bashkimin

Europian, ajo që më intereson mua është track record për luftën kundër

korrupsionit dhe krimit të organizuar. Çfarë masash keni marrë ju për të

dokumentuar dhe për të bindur Bashkimin Europian se lufta kundër korrupsionit

qoftë edhe në nivelet më të larta, në nivele ministrash, apo lufta kundër krimit të

organizuar, përfshirë ata që ishin baronët e drogës, të cilët ju konsideroni se i

keni luftuar, por ndërkohë janë të gjithë të lirë, pra, çfarë provash dhe track

records i keni paraqitur Bashkimit Europian për t’ia mbushur mendjen që ne i

kemi plotësuar 90% detyrimet e për rrjedhojë me shpresë në tetor të na hapin

negociatat dhe kështu të shpëtojnë zgjedhjet e vitit 2017?

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit!

(Deputeti Braho ndërhyn pa mikrofon.)

Zoti Braho, nuk e di në rast se keni evidentuar gjatë kësaj mbledhjeje prej

një ore ndonjë ton sharës apo ndonjë fjalë që ju duket sharëse, por ky Këshill

dhe çdo anëtar i këtij Këshilli ka të drejtë të shprehë qëndrimin e tij. Qeveria ka

të drejtën ta marrë parasysh ose jo, sepse ky Këshill nuk është detyrues, është

konsultativ, por kjo nuk i heq të drejtën askujt që të shprehet dhe të thotë

mendimin e tij.

Fjalën e ka zonja Zhulali.

Ilda Zhulali – Faleminderit, zonja kryetare, edhe për rikthimin e

vëmendjes te çështjet e integrimit europian, për të cilat partnerët tanë nuk

reshtën së thëni që janë dhe duhet të jenë prioritet i prioriteteve, edhe duke na

mbledhur në një ditë me 40 gradë celsius për të na rikujtuar sesa i vështirë dhe i

dhimbshëm mund të jetë procesi i integrimit!

Duke vlerësuar edhe prezencën e ministrave, mendoj që të dyja temat për

diskutim sot janë shumë të rëndësishme dhe si të tilla duan më shumë vëmendje,

kohë dhe seriozitet në trajtimin e tyre.

30

Duke vlerësuar materialin e paraqitur nga Ministria e Punëve të Jashtme,

unë mendoj që ky material mund të shërbejë shumë mirë si material për të vjelë

pak më shumë ide dhe reflektim edhe nga aktorë të tjerë që nuk i përkasin

ekzekutivit, se çfarë mund të bëhet në kuadër të procesit të Berlinit, ku nuk

përfshihet vetëm qeveria shqiptare, ku pritet të përfshihen, siç është thënë edhe

nga zonja Merkel gjatë vizitës së saj në Tiranë, edhe aktorë të shoqërisë civile të

cilët i kemi sot prezent. Ma do mendja që edhe ato janë të interesuar për të ditur

më shumë sesi dhe cilat janë hapësirat ku ata mund të përfshihen, qoftë edhe

institucione të tjera. Ju përmendët parlamentin, që mund të jetë një ide shumë e

mirë, por unë mund t’ju them që Presidenti i Republikës edhe në aktivitetet ku

ka marrë pjesë, përfshirë Samitin e fundit të Budvës, ka theksuar dhe ka dalë

plotësisht në mbështetje të kësaj axhende. Mendoj se gjëra të tilla, në radhë të

parë, duhet të jenë më të koordinuara me njëri-tjetrin, pasi këto paraqiten

fillimisht si platforma kombëtare dhe pastaj si platforma rajonale. Kështu që unë

mendoj që ndoshta pas takimit të Vjenës, po për këtë temë, meriton që Këshilli

Kombëtar i Integrimit Europian të trajtojë edhe një herë këtë çështje dhe të

rishikojmë mundësitë sesi të gjithë aktorët mund të përfshihemi në mënyrë më

të zgjeruar në këtë proces.

Së dyti, në lidhje edhe me mesazhin që ju thatë dhe e përmendën shumë

fort dhe qartë kancelarja Merkel dhe Presidenti i Parlamentit Europian Shulc,

por edhe asistentsekretarja amerikane e Shtetit, Nuland, në Tiranë prioritetet për

Shqipërinë janë të qarta. Ato janë pesë, nuk dolën dje, nuk dolën para gjashtë

muajsh, kanë disa vite që qëndrojnë aty. Puna është se sa seriozë jemi ne si vend

për t’i trajtuar ato.

Ndër këto, kryesorja, sigurisht për të cilën të gjithë kemi rënë dakord dhe

themi herë pas here, mendoj se është reforma në drejtësi.

Dua t’i sugjeroj këtij Këshilli që në fillim të shtatorit ta nisim mbledhjen

e radhës me një takim të posaçëm dedikuar vetëm reformës në drejtësi.

31

Presidenti i Republikës organizoi në tetor të vitit të kaluar një tryezë

gjithëpërfshirëse, ku ftoi të gjithë aktorët që me përgjegjësinë institucionale të

ndërmerrnin iniciativën e tyre dhe të bënin detyrat e tyre për të hartuar një

strategji kombëtare për reformën në drejtësi.

Me keqardhje kemi konstatuar që ky proces nuk ka ecur as në kahun e

duhur dhe as me ritmin e duhur, por tashmë duket se gjërat kanë filluar të

ndryshojnë. Këto ditë mbaron edhe procesi i konsultimit në qytetet e ndryshme

të Shqipërisë me aktorë të ndryshëm.

E rëndësishme është që kjo strategji kombëtare, kjo paketë e madhe, do të

duhet që të miratohet edhe në Këshillin Kombëtar të Integrimit, por paraprakisht

duhet të diskutohet ma do mendja seriozisht, të marrë edhe mendimin dhe

reflektimet e të gjithë aktorëve që janë të përfaqësuar këtu, si dhe të sigurojë

njëkohësisht edhe certifikimin e aktorëve ndërkombëtarë, siç është edhe

Komisioni i Venecias.

Sugjerimi im është që në takimin e ardhshëm të vendosim si çështje

kryesore dhe të vetme reformën në drejtësi për t’u pasuar me reformat e tjera,

me prioritetet e tjera, sepse mendoj që ky kalim i shpejtë i pesë prioriteteve nuk

është serioz dhe nuk e meriton as procesi dhe as gjithë aktorët e ulur në këtë

tryezë.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit përfaqësueses së kabinetit të Presidentit

të Republikës!

Sigurisht që propozimi juaj do të regjistrohet dhe në mbledhjen e

ardhshme... Besoj që të gjithë jemi të qartë që kryeprioriteti, në rast se do të

donim të caktonim, është pikërisht reforma në drejtësi dhe për sa kohë ky sesion

parlamentar po përfundon dhe ne ende nuk kemi një paketë në dorë, do të ishte

shumë mirë që mbledhjen e ardhshme ta zhvillonim mbi reformën në drejtësi.

Gjithsesi, përpara se të bëjmë axhendën e mbledhjes tjetër, do të biem

dakord dhe do t’ju bëjmë me dije.

32

Fjalën e ka zoti Halimi.

Eduard Halimi – Në fakt, edhe shqetësimi im, zonja kryetare, lidhur me

punën e Këshillit ka të bëjë me sinqeritetin që ne duhet të kemi me partnerët

ndërkombëtarë edhe kur bëjmë raportimin. Besoj se kjo është një detyrë e

rëndësishme e Këshillit, në mënyrë që të jemi të sinqertë me ta, të mos jemi

hipokritë, të mos t’i futim plehrat poshtë tapetit.

Edhe mua ma tërhoqi vëmendjen raportimi për arritjen 90% të plotësimit

të kritereve. Duke u fokusuar pak te drejtësia, dua ta pyes ministren me aq

informacion sa mund të më japë, se ku është progresi 90% ose 70%, ose 10% në

reformën në drejtësi në lëvizjet e deritanishme të maxhorancës, në lëvizjet e

deritanishme të një viti të maxhorancës. Janë tri ligje të miratuara nga

maxhoranca. Dua të di, ku është progresi në miratimin e ligjit “Për Këshillin e

Lartë të Drejtësisë”? Hoqëm tre anëtarë dhe çuam tre militantë të Partisë

Socialiste në Këshillin e Lartë të Drejtësisë. Ku është progresi këtu që ne e

raportojmë si progres? U bë më solid Këshilli i Lartë i Drejtësisë? U bë më i

pavarur Këshilli i Lartë i Drejtësisë? U bë gjyqësori më i pakorruptuar? E

ndihmoi më shumë biznesin ndërrimi i karrigeve, ku hoqëm tre dhe vumë tre, se

për këtë u bë ligji? Ku është progresi në këtë?

Ligji tjetër është ai “Për Shkollën e Magjistraturës”. Hoqëm një drejtor,

vumë një tjetër. Ku është progresi këtu? Çfarë progresi synon; u bë më e

pavarur shkolla, sepse e emëroi Kryeministri drejtorin e Shkollës së

Magjistraturës? U bë më i pavarur gjyqësori, sepse u miratua një drejtor tjetër i

Shkollës së Magjistraturës? Kalojmë te ligji tjetër “Për Gjykatën e Lartë”.

Ligji “Për Gjykatën e Lartë” ka një ndryshim. Meqenëse ka konflikt prej

dy vjetësh mes maxhorancës dhe Presidentit, sepse nuk miratohet asnjë nga

kandidaturat që sjell Presidenti, duke bllokuar punën e Gjykatës së Lartë, kemi

bërë një ligj. E keni bërë ju dhe e keni miratuar, sipas të cilit ministri do t’i

propozojë Presidentit emërimin e anëtarëve të Gjykatës së Lartë. Ku është

progresi këtu? E bën Gjykatën e Lartë më të pavarur, sepse është ministri që do

33

t’i propozojë kandidatin? Ndihmon më shumë biznesin, shoqërinë civile,

qytetarët sepse po e propozoi ministri, ata gjyqtarë do të jenë më të pavarur, më

cilësorë, më të pakorruptuar, më profesionalë? Ky është avantazhi? Ky është

progresi? Pra, gjatë këtij viti ne kemi këtu mbi tavolinë si parlament deri sot

kemi vetëm këto lëvizje, vetëm këto tri ligje: 1, 2, 3. Se çfarë do të vijë më pas,

do ta shohim, por ama kemi vetëm këto të tre. Ku është progresi këtu? Për mua

nuk është progres. Ky është regres, është kthim mbrapsht. Por ju që keni

raportuar dhe thoni: “kemi 90% të plotësimit dhe kemi ecur në rrugën e

Bashkimit Europian”, ku janë këto? Ku është progresi në këto tri ligje?

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Halimi, për ndërhyrjen!

Fjalën e ka zoti Balla dhe pastaj fjala shkon për përgjigjet nga ministrja

dhe zoti Bushati, në rast se do të duan të shtojnë diçka.

Më falni, a ka ndonjë përfaqësues të shoqërisë civile që e do fjalën?

Atëherë, Edith dhe Nikolin, ju rikujtoj gjithsesi edhe kohën, që, në fakt, e

kemi tejkaluar limitin, por, siç e dini, ndonjëherë konsumojmë më shumë fjalë

sesa duhet.

Po, zoti Balla.

Taulant Balla – Të them të drejtën, mua më vjen keq që Këshilli

Kombëtar i Integrimit Europian po kthehet në një këshill të ankesave, për të

mos degjeneruar në një këshill të pleqve që nuk kanë çfarë të bëjnë gjë tjetër...

Tani, kush e ka lexuar ligjin kur është votuar në Kuvendin e Shqipërisë

duhet të mbajë mend vetëm një fjali: “Ky Këshill u krijua për të nxitur

bashkëpunimin midis forcave politike, institucioneve shtetërore dhe shoqërisë

civile në procesin e integrimit europian”.

Nëse nuk bashkohemi dot edhe në këtë Këshill, atëherë hajde të shpikim

diçka tjetër. Unë e kërkova me ngulm në fillim dhe i kërkoj ndjesë zonjës

Vokshi, se zonja Vokshi me atë ndërhyrje që bëri, mu duk më korrektja po të

dëgjoje diskutimet e mëpasshme, por, nëse kolegët e opozitës e kërkojnë edhe

34

forumin e Këshillit Kombëtar të Integrimit Europian për konferenca për shtyp,

hajde ta bëjmë konferencë shtypi të Partisë Demokratike edhe këtë forum.

Ndërkohë, unë vlerësoj që Këshilli Kombëtar i Integrimit Europian duhet

të ketë në qendër të vëmendjes së tij pikërisht një bashkëpunim më të ngushtë të

forcave politike të përfaqësuara këtu për çështjet e diskutuara, madje edhe

institucionet dhe, kur vjen dhe raporton në emër të institucionit, nuk vjen këtu

për t’u qarë, por për të treguar gatishmërinë e institucionit që përfaqëson për të

punuar së bashku në procesin e integrimit europian.

Së dyti, lidhur me atë që u tha këtu si shqetësim pse qeveria ka vendosur

një sistem të ri shpërblimi për ata që punojnë për sa i përket procesit të

integrimit europian, përafrimit të legjislacionit e të tjera, qeveria ka bërë shumë

mirë, madje mund të marrim një vendim që t’u heqim dietat deputetëve dhe me

to të paguajmë lekët për punonjësit që merren me integrimin europian. Dakord?

Këtë gjë nuk e bëjmë dot, ndaj të paktën nuk duhet të shpikim, por të mësojmë

nga eksperiencat e vendeve të tjera. Dhe ka një gjë, e kemi thënë gjithmonë,

madje besoj se do ta thotë në fund zonja Bregu, për një projekt shumë të

rëndësishëm, që lidhet me investimin në burime njerëzore për sa u përket

personave që merren me procesin e integrimit europian, se ne nuk kemi ende një

grup njerëzish të mirëkualifikuar për sa i përket procesit të integrimit, flas në

tërësi.

E po ta harrojmë se mund të mbajmë në administratën publike njerëz

super të kualifikuar me atë sistem shpërblimi që kemi. Asnjëri prej atyre aty, të

paktën dy-tre që njoh unë, të cilët janë të mirëkualifikuar, nuk do të pranonte

kurrë që të punonte si punonjës në administratën publike dhe të merrej me

procesin e integrimit europian me atë sistem pagash.

Paguhen shumë më mirë te shoqëria civile sesa në shtet. E pra, që ata që

marrin përsipër të bëjnë punën e vështirë të procesit, të përkthimit dhe të

përafrimit të legjislacionit, sigurisht edhe duhen shpërblyer. Unë mendoj se kjo

është një gjë shumë korrekte, megjithatë nuk ia heq fare të drejtën zonjës Bregu,

35

si kryetare e këtij Këshilli, që hajde të shohim edhe eksperienca të tjera. Nëse

kjo eksperiencë nuk funksionon, të gjejmë një eksperiencë tjetër më të mirë, por

kur nuk kemi fare, kur nuk kemi bërë asgjë gjithë këto vite dhe bëhet një hap

pozitiv, ai duhet përshëndetur.

E them përsëri, sepse besoj që edhe mbledhja po shkon drejt fundit, nëse

kolegët e opozitës kanë të drejtë të mirinformohen për çështje që lidhen me

integrimin europian, që nuk është Këshilli i Integrimit Europian vendi ku ne të

shpalosim konferencat për shtyp të partisë. Konferencat për shtyp të partisë i

bëjmë nëpër selitë tona. Të paktën këtu të mbajmë një frymë bashkëpunimi me

njëri-tjetrin.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Balla!

Fjalën e ka zonja Harxhi, zoti Jaka dhe zonja ministre.

Edith Harxhi – Ju faleminderit shumë, zonja kryetare!

Dua t’ju them, në radhë të parë, se ndoshta do të kishte qenë më mirë

sikur të ishin dy raportime të ndara ose Këshilli të mblidhej më shpesh se kaq,

edhe për faktin se të dyja raportimet janë me interes të veçantë, të paktën unë

flas nga pozicioni i shoqërisë civile. Me ministren e Integrimit, jam e sigurt

sidomos me pesë prioritetet, do të donim të kalonim edhe më tepër kohë, ashtu

edhe me çështjen e Konferencës së Vjenës.

Ndoshta shumë shpejt mund të thirret një takim i posaçëm i këtij Këshilli

edhe një herë me ministren e Integrimit pikërisht për të diskutuar pesë

prioritetet, sepse duket se është çështja me rëndësi më të veçantë për sa i përket

vendit tonë në këto momente.

E dyta, nuk e di sa kohë mund të ketë në dispozicion ministri i Jashtëm që

të përgjigjet, të paktën shkurtimisht, por për herë të parë shoh një diskutim në

Konferencën e Vjenës në fund të gushtit në lidhje me një panel të përbashkët të

nivelit të lartë me shoqërinë civile.

36

Dua të di ose të kem pak më tepër informacion se kush e organizon, cilat

janë kriteret? Si është përcaktuar? Çfarë do të diskutohet? Këtu thuhet se “do të

ketë një ndërthurje të elementeve politike dhe kulturore”. Nuk e di se çfarë do të

thotë “element i ndërthurur”, të ketë edhe element kulturor? Nuk e di për sa i

përket pozicionit të paktën të këtyre gjashtë përfaqësuesve këtu, të cilët kanë një

lloj fokusi politik ose edhe social për sa i përket shoqërisë civile. Pra, dua të di

si, qysh, çfarë do të ndodhë, kush do të jetë përfaqësues? Kush e ka përgatitur

këtë? Ka qenë një udhëzim i Bashkimit Europian, i Komisionit Europian? Kush

është iniciator dhe çfarë do të ndodhë më tej?

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit juve!

Po, zoti Jaka.

Nikolin Jaka – Faleminderit, zonja kryetare!

E vlerësoj edhe prezencën, edhe ftesën që i keni bërë biznesit për të qenë

pjesë e kësaj tryeze. Realisht është pak me vonesë, por gjithsesi duhet

përshëndetur sinjali pozitiv që është dhënë.

Nga ana tjetër, doja të shikoja realisht një Këshill Kombëtar të Integrimit

më të strukturuar në propozimet dhe në analizat që ne bëjmë, pasi Konferenca e

Berlinit është suporti më i mirë që i jepet Shqipërisë në rrugën e integrimit në

Bashkimin Europian. Konferenca funksionon në mënyrë permanente me grupe

pune dhe Dhomën e Tregtisë, e cila ka krijuar tashmë aleancën e tyre që

përbëhet nga dhomat rajonale dhe ditët e konferencës në Vjenë do të jenë edhe

konferenca ekonomike. Forumi ekonomik i kësaj konference është shumë i

rëndësishëm, sepse do të jenë të gjithë kryeministrat dhe Kancelarja. Nga ana

tjetër, unë mendoj dhe dua të bëj një sugjerim, të paktën për klasën politike dhe

deputetët, që ta shohin siç duhet sinjalin që dhanë zonja Merkel dhe Konferenca

e Berlinit. Bëhet fjalë për projekte të mëdha që kanë një impakt të drejtpërdrejtë

në sipërmarrjen dhe ekonominë e vendit tonë.

37

Unë mendoj që më mirë sesa të kemi një retorikë të deputetëve me njëri-

tjetrin, të kalojnë në zonat e tyre, të japin sinjalin e duhur për popullsinë që

mbështesin dhe përfaqësojnë, që të kualifikohen në nivelet e duhura për të qenë

të përgatitur dhe për të mirëpritur projektet që Bashkimi Europian ose

Konferenca e Berlinit do të suportojnë ekonominë shqiptare.

Ajo që tha zonja Merkel se nuk jemi për pranimin e azilkërkuesve, por

për pranimin e punonjësve të kualifikuar, është një sinjal që duhet të ndezë

sinjalet e të gjithëve ne. Nëse ne do të na ikë edhe ai burim njerëzor i

kualifikuar, me çfarë do të punojë sipërmarrja shqiptare, e cila mbulon 84% të

numrit të punësuarve në tërësi të vendit?

Unë mendoj që duhet të jemi më të orientuar drejt kësaj, më të orientuar

drejt objektivave të qarta, drejt ekonomisë dhe sipërmarrjes. Në qoftë se ne do ta

lëmë pas dore dhe do të merremi me retorikën e njëri-tjetrit apo me analiza dhe

akuza, që unë mendoj se ju keni dhënë sa të doni për t’i trajtuar këto, asgjë nuk

do të bëjmë. Na vjen keq, por sipërmarrja e ka kohën shumë të limituar dhe

njëkohësisht ju siguroj që nuk do të jetë më prezent!

Ju urojmë suksese dhe shpresojmë që të jemi konstruktivë dhe objektivë

në atë që themi dhe që presim!

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Të falënderoj edhe unë për ndërhyrjen dhe për

risjelljen në vëmendje të një shqetësimi, që duhet të jetë një çështje dhe duke

filluar nga vjeshta e këtij viti me një axhendë të Këshillit, do të trajtohet sipas të

gjitha problematikave, pra nuk do të ngelemi vetëm në godinën e parlamentit,

por do të kemi mundësi të takohemi edhe jashtë tij me dhomat e tregtisë dhe të

biznesit për të dëgjuar shqetësimet apo me të gjitha grupet e interesit, me

shoqërinë civile, sepse vetëm kështu do të kemi mundësi edhe ne për të pasuruar

axhendën dhe procesin me problematikat reale.

Fjala për ju, zonja Gjosha, në rast se keni një përgjigje.

Zoti Bushati?

38

(Ndërhyrje pa mikrofon.)

Klajda Gjosha – Më vjen mirë që ju sollët në vëmendje vendimin e

Këshillit të Ministrave për riorganizimin e rrjetit të integrimit dhe ngritjen e

rrjetit të legjislacionit.

Pavarësisht se ju e përmendët si iniciativë të mirë, thatë se kjo do të jetë

një pagë mujore ekstra për çdo punonjës. Në fakt, nëse do ta shohim mirë

vendimin, thotë ndryshe, se “që të gjithë personat që do të pranohen, do të

vlerësohen çdo tre muaj...”, pra në mënyrë periodike “...dhe në bazë të ecurisë

që ata kanë pasur, në bazë të meritës së punës, në bazë të arritjeve që kanë në

pozicionin e punës ata do të vlerësohen me një bonus prej 100 mijë lekësh të

rinj çdo tre muaj”. Kjo do të thotë që ne realisht duam të marrim njerëzit më të

aftë që ka vendi, por edhe jashtë tij. Të gjithë ata shqiptarë që punojnë jashtë

vendit, ne duam t’i përthithim dhe t’i bëjmë pjesë të administratës shtetërore.

Them që këtu nuk ka asgjë të keqe. Kjo është një iniciativë shumë e mirë

për të përthithur, sepse, të mos harrojmë, që organizatat ndërkombëtare, por

edhe tregu i punës i biznesit u ofron atyre realisht shumë më tepër sesa

administrata shtetërore sot dhe mungesa e kapaciteteve në administratën

shtetërore është jashtëzakonisht shumë e theksuar, e përmendur disa herë edhe

nga vetë Komisioni Europian, i cili investon pa fund në ngritjen e kapaciteteve.

Kështu që unë them se kjo iniciativë, që është më e mira e mundshme e këtij

momenti, është një projekt, po themi pilot, sepse një iniciativë e tillë nuk ka

funksionuar asnjëherë më parë në vend, që do të bëhet vetëm për ministritë në

këto momente. Më pas, duke parë edhe suksesin e kësaj iniciative, duam ta

shtrijmë atë edhe tek institucionet e pavarura dhe më tej.

Të shpresojmë që realisht kjo do të funksionojë dhe ne do të kemi

mundësinë të krijojmë një ajkë personash për ta çuar përpara procesin e

integrimit.

Unë pashë shumë skepticizëm edhe kur ju përmendët 90%-shin, edhe kur

flisnit me një kënaqësi shumë të madhe ndoshta edhe për hapje negociatash. Më

39

lejoni t’ju them që kush e njeh mirë procesin e integrimit, kush e njeh mirë sesi

funksionon Komisioni Europian apo edhe vendet anëtare, nuk do të shprehej në

këtë mënyrë, sepse ne nuk jemi të vetmit të cilët i raportojmë Bashkimit

Europian për arritjet. Ne kemi grupe të përbashkëta pune, të cilët përfaqësohen

nga pala shqiptare dhe përfaqësues të Komisionit Europian që ndjekin çdo

etapë, çdo miratim ligji, çdo implementim të ligjeve përkatëse dhe bashkë me ne

thonë nëse ne kemi bërë progres, apo hapa mbrapa.

Edhe unë nuk mund të marr në asnjë moment iniciativën për të ardhur

para jush dhe për të thënë se “ne kemi arritur iks përqindje”. Procesit të

integrimit nuk mund t’i vihet përqindje pune ose përparësie, sepse është një

punë në vazhdimësi, është implementim i përditshëm i të gjitha reformave dhe

nuk do të merrja asnjëherë iniciativën për t’ju gënjyer ju apo për t’ju hedhur hi

syve.

Është diçka, është një vendim i përbashkët që merret me Komisionin

Europian; është një vlerësim i përbashkët që merret me ta. Kështu që nuk do të

lejoja në asnjë moment që procesi i integrimit, në fakt, të kthehej në partiak apo

në vlerësime të njëanshme.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zonja Gjosha!

Unë ju kërkoj ndjesë personalisht se ndoshta nuk e njoh as Komisionin

Europian dhe as mënyrën sesi përgatitet një raport, megjithatë po e marr

përsipër vetë këtë situatë. Ndoshta ligsht e ndien veten edhe Ditmiri, por, ju

lutem, përgjigjen e pyetjes së zonjës Harxhi, sepse, me sa shoh, edhe kolegët

deputetë duan të shkojnë në seancë, pasi kanë për të diskutuar për projektligjin e

arsimit të lartë.

Ditmir Bushati – Faleminderit, zonja kryetare!

Për sa u përket termave të referencës të takimit të sotëm, kam përshtypjen

që ne kemi hedhur një gjysmë hapi para, por është si gjithmonë çështja e gotës,

domethënë mënyra si e shohim: gjysmë plot, apo gjysmë bosh.

40

Kështu që do të ishte mirë që në muajt në vijim dhe në periudhën në

vijim, edhe unë do t’i bashkëngjitesha këtu shqetësimit të kolegëve Balla dhe

Braho, që të kishim një sinkronizim paraprak më të mirë për përgatitjen e kësaj

mbledhjeje, për aq sa ka lidhje edhe me institucionet që përfaqësojmë, në

mënyrë që edhe pjesëmarrësit që vijnë në mbledhje të kenë mundësi të

konsultojnë materialet në një kohë fizike më të arsyeshme dhe më të

përshtatshme, gjë që i krijon mundësi edhe për të ardhur me propozime të

strukturuara që unë mezi i pres, sidomos nga bota e biznesit.

Meqenëse u morën krahasime me Merkelin, normalisht edhe unë shpresoj

shumë që bota e biznesit të ketë si pikë referimi sipërmarrjet gjermane dhe të na

nxisë që të shkojmë drejt një zhvillimi edhe më të qëndrueshëm, edhe më të

mirë.

Për t’iu referuar pyetjes në lidhje me segmentin e shoqërisë civile, mund

t’ju them që organizatorët, pra pala austriake gjatë këtij viti ka zhvilluar tri

aktivitete me në fokus shoqërinë civile dhe rininë në tri kryeqytete: në Sarajevë,

në Beograd dhe në Tiranë. Tematika e çështjeve ka qenë një ndërthurje, ashtu

siç mund ta keni edhe në material, nga çështjet e bashkëpunimit kulturor deri te

çështjet e lirisë së medies dhe bashkëpunimit në fusha të tjera, në krijimin e

prosperitetit të vendeve të punës dhe bashkëpunimit politik.

Në Konferencën e Vjenës, segmenti i shoqërisë civile është përmbyllje e

të gjithë këtij cikli, ku së bashku me ministrin e Jashtëm të Austrisë jam ftuar

nga pala austriake për të përshëndetur hapjen e këtij takimi. Shpresoj që të mos

ketë qenë kriter ajo që ju thatë, se unë i shpjegoj gjërat gjerë e gjatë, por

shpresoj që kriteri të ketë të bëjë edhe me rolin aktiv të Shqipërisë në këtë

drejtim.

Së dyti, do të isha shumë i gatshëm për secilin nga pjesëmarrësit e

shoqërisë civile që janë këtu, por edhe për delegacionin e Komisionit Europian,

që i pashë në një numër goxha të zgjeruar, për çfarëdolloj informacioni shtesë

që mund t’i duhet në lidhje me organizimin dhe me këtë proces, Ministria e

41

Punëve të Jashtme, si bashkorganizatore është në dispozicion të secilit, pra edhe

përtej kësaj mbledhjeje, edhe për çdo lloj seance që do të duhet të organizohet

në këtë drejtim. Kur them “për institucionet ose përfaqësuesit e shoqërisë

civile”, nuk diskutohet që kjo nënkupton të gjitha institucionet e shtetit shqiptar

që janë prezente në këtë tavolinë, sepse në analizë të fundit është për t’u

përshëndetur fakti se, dhe me këtë do ta mbyll, ky Këshill në një mënyrë a një

tjetër, në kuptimin figurativ të fjalës, rrëzon muret mes të gjitha institucioneve,

mes të gjithë aktorëve politikë.

Ne e dimë që nuk ka një mur mes Presidencës dhe opozitës, por është e

rëndësishme që kjo tryezë të na sjellë të gjithëve bashkë, i rrëzon të gjitha muret

e tjera dhe na krijon mundësi jo thjesht për të ballafaquar pikëpamjen se ikën tre

përfaqësues nga KLD-ja dhe erdhën tre të tjerë, por edhe për të skicuar

rrugëdaljen nga ballafaqimi i pikëpamjeve.

Faleminderit!

Majlinda Bregu – Faleminderit, zoti Bushati!

Më lejoni të falënderoj në emrin tuaj të dy ministrat, ministrin e Jashtëm

dhe ministren e Integrimit Europian, të cilët u treguan të gatshëm edhe pse

njoftimi për përgatitjen e këtij Këshilli nuk ka marrë siç zakonisht marrin në

mbledhje një muaj kohë, por është organizuar në një kohë të shkurtër, sepse

donim të ishim sa më afër datës së organizimit të Konferencës së Vjenës për të

marrë edhe informacionin e fundit nga Ministria e Jashtme!

Ju falënderoj të gjithëve për durimin, me gjithë të nxehtin e parlamentit,

por ky takim ishte më i freskët sesa takimet e tjera.

Në fund për të qetësuar edhe shpirtrat e trallisur pak të gjithkujt që iu duk

sikur kishte përsëritje të komisioneve parlamentare ose të seancës, në rast se do

të perifrazoja Zhan Monenë, i cili thotë se “Zgjidhjet vijnë si shumatore të

krizave”, do t’u sugjeroja me shumë miqësi dhe dy kolegët ministra t’i marrin

propozimet, debatet dhe komentet si një mundësi për të ofruar dhe për të

ndikuar në një analizë të tyre, pra për të ngacmuar mendimin e tyre për zgjidhje

42

dhe qasje më të mira të përbashkëta gjithëpërfshirëse të konsultuara për procesin

e integrimit.

Unë nuk di se ky Këshill ka mision tjetër përveçse për të diskutuar ide të

cilat jo domosdoshmërish duhet të jenë të njëjta dhe as të mos përfaqësojnë

ndasitë tona politike, por të gjejmë të përbashkëtën për të çuar përpara këtë

proces që është i të gjithëve ne.

Edhe një herë, faleminderit dhe do të njoftoheni për mbledhjen e

ardhshme!

MBYLLET MBLEDHJA