kuşadası turizm analizi raporu (2012)
Transcript of kuşadası turizm analizi raporu (2012)
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU (2012)
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
2
İÇİNDEKİLER
Sayfa
1. Sunuş.………………………………………………………………………………………………………… 3
2. Turizm ve Ekonomi…………………………………………………………………….………………. 5
3. Dünyada ve Türkiye’de Turizm………………………………….………………………..……… 6
3.1. Dünyada Turizm…………………………………………………………………………… 6
3.2. Dünya Turizminde Yeni Trendler………………………………………………….. 7
3.3. Türkiye’de Turizm………………………………………………………………………… 9
3.4. Türkiye Turizm Stratejisi 2023………………………………………………………. 14
4. Kuşadası’nın Türkiye Turizmindeki Yeri ve Önemi………………………………………. 18
4.1. Güvercinada…………………………………………………………………………………. 19
4.2. Plajlar…………………………………………………………………………………………… 20
4.2.1. Kadınlar Denizi………………………………………………………………. 20
4.2.2. Neopolis (Yılancı Burcu)…………………………………………………. 21
4.2.3. Papaz Hamamı……………………………………………………………….. 21
4.2.4. Şehir Merkezi Palmiye Plajları………………………………………… 22
4.2.5. Sahil Siteleri Karova Plajı………………………………………………… 22
4.3. Panionion…………………………………………………………………………………….. 22
4.4. Pygale………………………………………………………………………………………….. 23
4.5. Mimari Doku………………………………………………………………………………… 23
4.6. Kaleiçi Camii………………………………………………………………………………… 24
4.7. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı…………………………………………………. 25
4.8. Milli Park……………………………………………………………………………………… 25
4.9. Kadıkalesi…………………………………………………………………………………….. 26
4.10. Kaplıca ve Mağaralar………………………………………………………………….. 27
5. Son Veriler Işığında Kuşadası’nda Turizm……………………………………………………. 27
5.1. Konaklama Sektörü……………………………………………………………………… 27
5.2. Seyahat Acenteleri……………………………………………………………………….. 30
5.3. Kruvaziyer Turizmi……………………………………………………………………….. 31
5.4. Kongre Merkezi……………………………………………………………………………. 33
5.5. Yatırım Teşvikleri…………………………………………………………………………. 34
6. 2012 Yılı Beklentileri………………………………………………………………………………….. 37
EK: 2012 Yılı Turizm Fuarları…………………………………………………………………………… 40
1. Sunuş
Kuşadası ticaretinin ve sosyal hayatının Küçükada-Vergi Dairesi ve Marina
üçgeninde ağırlıklı olarak döndüğünü ve bu alanın yaklaşık olarak 2 km2 olduğunu kabul
edersek aslında ne kadar dar bir alanda sıkışıp kaldığımızı anlarız. Bu alanda neler
olduğunu bakarsak eğer; yılda 700.000 yolcunun giriş yaptığı Kuşadası Limanı, Kuşadası
Marinası, Belediye, Kaymakamlık, Emniyet Müdürlüğü, 6 adet okul, Adliye, Vergi
Dairesi, Banka Şubeleri, Türkiye’deki turizm ilçeleri içerisindeki en büyük çarşı, oteller,
AVM’ler, camiler, evler saymakla bitmeyecek bir yoğunluk... Ayrıca tuz biber olarak bu
üçgende sokak aralarında kurulan 1 hafta içerisinde 3 adet Pazar.
Bundan 1 ay önce çalışmasını bitirdiğimiz ticari envanter çalışması da zaten en
çok işyerinin olduğu bu üçgeni en çok üzerinde durulması gereken bölge olarak işaret
ediyor. Bunun en çarpıcı örneği yazın Marinadan Belediyeye kaç dakikada gittiğimizdir.
Bırakın yaz aylarını kış aylarında da bu üçgen içerisinde araç kullananlar ne demek
istediğimi daha iyi anlayacaklardır. Hele pazarın kurulduğu günlerden biriyse bu çile iki
katı artmaktadır. Birde son iki yılda artan sabit ve seyyar satıcı bolluğu sadece
sahillerimizde değil artık ara sokaklarda da boy gösteriyor. Köşe başlarında devamlı
duran açık kasa manav arabaları, pazar tezgâhları bu bölgede yaşayan, iş yapan, gezen
insanlar için çekilmez bir durum oluşturuyor.
Devamlı artan araç ve motor sayımız, dışarıdan gelen misafirlerimizin araçları
büyük bir park yeri ve trafik sorunu oluşturmakta. Yukarıda saydığım birçok kurumla işi
olan insanlarımız için bu merkeze inmek artık kâbus olmaya başladı. Çok acil ve uzun
vadeli bir planlama artık kaçışı olmayan bir durum arz ediyor. Belediye başta olmak
üzere insan ve trafik yoğunluğu yaratan tüm kurumların bu üçgenin dışına alınması
gerekmektedir. Sebze meyve pazarı dışında ilçemizde başka Pazar ihtiyacı yoktur. Bu
pazarında kapalı ve sabit bir yere alınması hem trafik hem de sağlık açısından
gereklidir. Seyyar, sabit son dönemde üretilen çakma işyerleri acilen kaldırılmalıdır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
4
Çarşılarda son dönemde artan imitasyon mal satışları acilen kontrol altına alınmalı
işgaliye düzeni disiplin altına alınmalıdır.
Bindiğimiz dalı ve altın yumurtlayan tavuğu kesme hikâyesini herkes bilir. Eğer
uzun vadeli, düzenli ve istikrarlı bir sosyal, ticari hayat istiyorsak bu tedbirler alınmak
zorundadır. Önlemleri bugün almaya başlamazsak artan ticari ve sosyal şikâyetler yarın
dönüşü olmayan bir noktaya gelecek, gidecek zeytinliğimizde kalmadığından, turizmin
ipine iyi sarılmamız gerekiyor. Aksi takdirde o ip koparsa ağlayanlarımıza mendil
yetiştiremeyiz.
Önce bizim sonra misafirlerimizin yaşamaktan keyif aldığı bir Kuşadası için
herkese iş düşüyor. Meclis ve Yönetim Kurulumuz adına; sen ben demeden ve aynı
gemide olduğumuzu unutmadan göreve hazır olduğumuzu buradan tüm Kuşadası
kamuoyuna duyurur, saygılarımı sunarım.
(Kuşadası Güvercin Dergisi, Eylül-Ekim 2011, Sayı:12)
Serdar AKDOĞAN
Yönetim Kurulu Başkanı
2. Turizm ve Ekonomi
Turizm sektörü, dünya ekonomisinde giderek artan oranlı bir gelişim
göstermektedir. Birçok ülkede turizm, GSMH ile istihdamın önemli bir bölümünü
meydana getirmektedir. Buna ilave olarak turizmden elde edilen uluslararası döviz
gelirleri ülkelerin mevcut bütçe açıklarını finanse etmeye yardımcı olmaktadır. Bölgesel
düzeyde ise turizm işsizlik sorununun çözümüne yardım etmekte ve tarım sektöründen
dolayı kaybedilen rekabet avantajının yeniden kazanılmasına yarar sağlamaktadır.
Bununla birlikte, turizm ekonomisi birçok ülkedeki ulaşım, ticaret, inşaat, konaklama,
yiyecek-içecek sektörleri ve diğer hizmet sektörleri ile birlikte doğrudan ya da dolaylı
bir yayılma etkisi göstermektedir (Proença ve Soukiazi: 2008).
Turizm gelirinin zengin ülkelerden daha fakir ülkelere, gelişmişlerden gelişmekte
ve az gelişmiş ülkelere doğru dağılımına katkı yaparak ülkeler arasında yakınsamaya da
neden olmaktadır. Böylece turizm bölgesel gelişmeye de yardımcı olmakta ve bölgesel
ekonomik farklılıkların azaltılmasına olanak sağlamaktadır. Dolayısıyla sektöre yapılacak
ulusal/uluslararası yatırımlar, kısa sürelerde etkisini göstererek geri kalmış bölgelerin
ilerlemesine olumlu yönde etki edebilecektir (Proença ve Soukiazi: 2008).
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde (GOÜ), ekonomik büyümenin
gerçekleştirilmesi için politik bir alternatif olarak görülen uluslararası turizm talebi, her
geçen gün artmaya devam etmekte ve hızlı bir ilerleme göstermektedir. Ayrıca bu
ülkelerde turizmin; ekonomik gelişim açısından ihtiyaç duyulan kaynak ve döviz
gereksinimi ile artan nüfusun artan beklentilerini karşılamak ve tatmin etmek için
desteklendiği görülmektedir. Böylece, istihdam, üretim ve ödemeler dengesine
sağladığı geniş katkılardan dolayı turizm, ekonomik kalkınma ve büyümede önemli bir
sektör olarak kabul görmektedir (Gökovalı ve Bahar: 2006).
Turizm ürününün üretiminde sermayenin sınırlı kalması ve turizmin doğası
gereği onun emek yoğun bir sektör olması emek ve sonuçta istihdam yönünden
öneminin daha da artmasına neden olmaktadır. Ulusal ekonominin turizm aracılığıyla
geliştirilmesi, turistlerin ihtiyacı olan konaklama, yiyecek, ulaşım faaliyetleri, hediyelik
eşya, eğlence, güvenlik, bankacılık ve sağlık gibi hizmetler sektöründeki arz
kapasitesinin arttırılmasına ve geliştirilmesine ek olarak, bu sektöre yapılacak altyapı
yatırımlarının yapılabilmesine bağlıdır. Bu bağlamda, uluslararası sermaye otel, tur
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
6
operatörleri ve ulaşım hizmetleri ile altyapı yatırımlarındaki doğrudan yabancı sermaye
şeklinde turizm sektörüne giriş yapmaktadır.
Uluslararası ticaretteki en büyük kategorilerden biri olan turizm, dünya
genelinde tüm hizmetler ticaretinin yaklaşık % 40’ını oluşturmakta ve görünmez bir
ihracat kalemi olarak ekonomik büyümeye ve gelişmeye önemli katkılar sağlamaktadır.
3. Dünyada ve Türkiye’de Turizm
3.1. Dünyada Turizm
Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi (World Travel & Tourism Council, WTTC)’nin
verilerine göre, 2011 yılında turizm sektörü dünya GSMH’sinin % 9,7’sine doğrudan
katkı sağlamıştır. İstihdama ise doğrudan katkısı % 8,3 oranında olmuştur.
Dünya Turizm Örgütü’nün son verilerine göre, 2011 yılında dünyada 980 milyon
kişi seyahat etmiştir. Dünya Turizm Örgütü, dünya genelinde 2010'da 939 milyon olan
turist sayısının 2011 yılında yüzde 4'lük artış gösterdiğini belirterek, 2012 yılında turist
sayısının 1 milyara ulaşacağı öngörüsünde bulunmaktadır. 2010'a oranla 2011'de turist
sayısının en fazla arttığı bölgeler yüzde 10 ile güney Amerika, yüzde 6 ile Avrupa, Asya
ve Pasifik ile yüzde 4 ile Amerika olarak gösterilmiştir.
2011'de Arap baharının yaşandığı Kuzey Afrika'da turist sayısında yüzde 12'lik
bir gerileme dikkat çekerken, diğer bir olumsuz rakam da yüzde 8 ile Orta Doğu'dan
verilmiştir.
Dünya Turizm Örgütü Genel Sekreteri Talep Rifai’ne göre,''2011 yılında tüm
zorluklara rağmen dünyada turizm sektöründe yeni bir rekor kırılmış, turizm sektörü,
dünyadaki gayri safi milli gelirin yüzde 5'ine karşılık gelmiş, gerek gelişmiş gerekse
gelişmekte olan ülkelerde her 12 kişiden 1'ine iş sağlanmıştır”.
Dünya Turizm Örgütünün uzun vadeli tahminlerine göre, 2010 ila 2030 yılları
arasında her yıl yaklaşık 43 milyon yeni turist olacak ve 2030 yılında dünyada 1 milyar
800 milyon kişinin seyahat edecektir.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
7
3.2. Dünya Turizmindeki Yeni Trendler
Gezi rehberleri yayınlayan dünyaca ünlü Lonely, Planet, Amerikan Tur
Operatörleri Birliği (USTOA), Amerikan Seyahat Acenteleri Birliği (TIA) ve Dünya Turizm
Örgütü (WTO) işbirliğinde gerçekleştirilen, “Turizmde Yeni Trendleri” konulu
araştırmanın sonuçlarına göre, turizmde çevre, sosyal sorumluluk, sessizlik, yavaşlık ve
kısa tatiller gibi yeni kavramlar öne çıkıyor.
Araştırmada yer alan bu yeni 12 yeni turizm trendi ise şöyledir:
Yavaş turizm: Artık, turizmde bir yerden bir yere koşuşturmak yerine gezerek,
gidilen yerin keyfini çıkararak yapılan tatiller ön planda. Bu tür tatilleri sevenler,
uçakların karbon salınımının yüksek olması nedeniyle daha çok tren seyahatlerini tercih
ediyor.
Türkiye golfte moda ülke: Araştırmaya göre Türkiye, Dubai ve Güney Afrika golf
turizminde İspanya ve Portekiz’in yerini almaya başladı. Türkiye, ayrıca Çin, Tunus,
Japonya, Libya, Vietnam, Suriye ve Kenya ile birlikte 2008 turizminde “moda ülkeler”
arasında yer alıyor.
Sessizlik: Sessizlik, otelde konaklayan tatilcilerin tercih sebeplerinde üst sıralara
yükseldi. Tatilcilerin bu eğilimini dikkate alan dünyanın önde gelen zincir otelleri de
sessiz odalar yaratabilmek için yalıtıma yaptıkları yatırımı artırıyor.
68 Kuşağı ve Baby Boomers: 1946-64 yılları arasında doğan ve Batı’da “Baby
Boomers” olarak adlandırılan kuşak ve Avrupa’yı 1968-72 yılları arasında saran gençlik
hareketine mensup olan “68 kuşağı” artık emekli oluyor. Yeni turizm trendleri arasında
bu kuşakların ‘Torununu da al tatile gel’ sloganıyla tatile yönlendirilmesi de var. 68
kuşağı ve “baby boomers” çalıştıkları dönemde para da biriktirdiler. Bankada birikmiş
paraları bulunan bu kesimi Türkiye’ye çekmek için yeni kampanyalar düzenleniyor. Bu
kuşağın emekli olması ile birlikte emekli tatilciler katmanına daha önce hiç olmadığı
kadar Japon’un katılması bekleniyor.
Showroom oteller: Otellere mobilyadan bornoza, yemek takımından yatağa
kadar ürün veren şirketler, otelleri artık birer pazarlama alanı olarak da kullanıyor.
Otelde konaklayanlar odasında kullandığı her türlü eşyayı satın alabiliyor. Satın alınan
ürünler tatilcinin evine gönderiliyor.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
8
Butik jet havayolları: Business Class uçuşlardaki hizmeti yeterli bulmayan
müşteriler için artık özel jetle seyahat imkanı söz konusu. Dünyanın önde gelen
havayolu şirketleri bu tür lüks talepleri karşılayabilmek için kendi özel jet filolarını
oluşturmaya başladı.
Fiyat etiketlerinin kataloglardan kaldırılması: Batılı tur operatörlerinin uzun
süredir savunduğu bir konuyu göz önüne alan turizm devleri, katalogların fiyatsız
yayınlanması için baskı yapıyor.
Varoş turizmi: Sosyal sorumluluk anlayışının gelişmesiyle birlikte Afrika ülkeleri
ve Meksika’nın yanı sıra İstanbul’daki varoşlara da kenar mahalle insanının yaşam
şartlarını gözlemlemek amacıyla günübirlik turlar da yeni trendler arasında yer alıyor.
Bu turlara varoş insanlarının yaşam koşullarının düzeltilebilmesi için yapılabilecekler
konusunda görev almak isteyenlerin katılabilecekleri düşünülüyor.
Kısa tatiller: Kısa sürede daha fazla yer görme isteği ve terör korkusu dolayısıyla
iki haftalık uzun tatillerin yerini kısa tatiller alıyor.
Diaspora turizmi: AB’nin doğuya genişlemesi doğu ülkelerinden Batıya olan
göçü de artırdı. AB’nin doğuya doğru genişlemesi ile birlikte atalarının yaşadığı yerleri
görmek isteyenler “diaspora turizmi”ni canlandırıyor. 2 milyar dolar olarak tahmin
edilen pazarda en büyük pay Doğu Avrupa ülkelerinde. Diaspora turizmi miras (atalarını
daha iyi tanıma), mülk yatırımı (para kazanıp ülkesinde yatırım yapma) ve evlilik
şeklinde 3 bölümde gelişiyor.
Eko (yeşil) turizm: Avrupalı tatilcinin yanı sıra Türk tatilci de kendi özüne dönme
çabasında. İnsanları doğayla buluşturan “yeşil turizm” bu nedenle ön plana çıkıyor.
Şehir hayatından bıkan tatilciler bu tür tatillerde tarladan sebze meyve toplayarak,
ağaca ve toprağa dokunarak hem ruhlarını hem bedenlerini dinlendiriyorlar.
Helal turizm: Muhafazakar kesimin turizm taleplerini karşılamak için ortaya
çıkan bu turizm türü Türkiye’de olduğu gibi dünyada da yayılıyor. Batılı otel zincirleri bu
pastadan pay almak için birbirleriyle yarışıyor, Dubai merkezli El Mulla Grubu ise alkol
satılmayan, kumar oynanmayan ve yalnızca helal yiyeceklerin verileceği iki lüks otel
zinciri projesini bu yıl hizmete açıyor.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
9
3.3. Türkiye’de Turizm
Tarih, kültür ve olağanüstü doğal güzelliklerin iç içe yaşandığı Türkiye, bu
özelliklerini günümüze kadar devam ettirebilmiş dünyanın ender turizm cennetlerinden
biridir. Dört mevsimin tüm özelliklerinin her zaman yaşanabildiği yöreleri, yeşil
ormanları, kayak sporuna elverişli karlı dağları, temiz denizleri, kumsalları, kaplıcaları,
konuksever insan dokusu ve dünyanın üç ünlü mutfağından birine sahip olması
bakımından da ayrıcalıklı bir ülkedir.
Türkiye’nin özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerinde, yaz turizmi oldukça ileri
seviyededir. Karadeniz kıyılarında sınırlı ölçüde yaz turizmi, yüksek yerlerde ise yayla
turizmi gelişmiştir. Bu bölgelerde yeterli altyapı hizmetleriyle birlikte modern turizm
tesisleri oluşturulmuştur. Yaz turizminin en yoğun olduğu tatil beldeleri arasında
Antalya, Alanya, Marmaris, Kuşadası, Bodrum, Fethiye ve Kaş gibi merkezler
bulunmaktadır. Ülkenin yüksek yerlerinde ise yayla turizmi her geçen gün önemini
artırmaktadır. Yayla turizminin en fazla geliştiği yöreler arasında Trabzon, Giresun, Rize,
Ilgaz, Bolu ve Abant yer almaktadır.
Ülkenin en çok turist kabul eden şehri Antalya, ikinci şehri ise İstanbul'dur. Bu
şehirleri Muğla, Edirne, İzmir, Aydın (Kuşadası-Didim) ve Ankara takip etmektedir.
Turizmin son yıllardaki hızlı gelişiminde en önemli faktör, belgeli tesis ve yatak
kapasitesindeki artıştır. Nitekim son yıllarda turistik tesislerin geliştirilmesi ile ilgili
çalışmalar hız kazanmıştır. Türkiye’de 2010 yılı verilerine göre, Kültür ve Turizm
Bakanlığı işletme ve yatırım belgeli tesislerin sayısı 3524’dir. Bunun yanı sıra kaplıcalar,
apart-oteller, golf tesisleri, mola tesisleri, eğitim ve uygulama tesisleri, oto karavan
turizm kompleksleri ve uygulama otelleri gibi modern kuruluşlar da Türk turizmine
hizmet vermektedir. Antalya, ülkede bulunan turizm tesisleri bakımından ilk sırada yer
almaktadır.
Ülkeyi ziyaret eden turist sayısı ve turizm gelirlerinde sağlanan sürekli artışlar,
sektörde istikrarlı bir gelişmenin olduğunu göstermektedir. 2010 yılında Türkiye’yi
ziyaret eden turist sayısı 28.850.971'dir. 2011 yılında ülkemizi 31 milyon 456 bin 76 kişi
ziyaret etmiştir. Net turizm gelirleri ise 20 milyar dolara yaklaşmıştır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
10
Dünya Turizm Örgütü tarafından hazırlanan "Turizm: 2020 Vizyonu Avrupa"
konulu çalışmada, Türkiye'nin 2020 yılında, bölgesinde Fransa, İspanya ve İtalya'dan
sonra 4. ülke konumuna geleceği ve aynı yıl turizmden elde edeceği gelirin 40 milyar
ABD Doları'na yükseleceği tahmini yapılmaktadır. Türkiye’nin 2020 hedefi ise, 60
milyon ziyaretçi ve 50 milyar ABD Doları değerinde turizm geliridir.
2005 – 2011 Yılları Arası GSYH, Dış Ticaret ve Turizm Verileri (Milyon $)
YILLAR GSYH İhracat İthalat Dış
Ticaret Dengesi
Turizm Geliri
Turizm Gideri
Turizm Dengesi
Turizmin Dış Ticaret Açığını Kapatmadaki
Payı (%)
2005 481.497 77.847 -107.053 -29.206 18.152 -2.872 15.280 52,32
2006 526.429 92.537 -130.086 -37.549 16.853 -2.743 14.110 37,58
2007 648.754 113.865 -156.142 -42.277 18.487 -3.260 15.227 36,02
2008 742.094 136.314 -187.720 -51.406 21.951 -3.506 18.445 35,88
2009 616.753 104.616 -132.139 -27.523 21.250 -4.147 17.103 62,14
2010 734.929 117.919 -173.915 -55.996 20.807 -4.826 15.981 28.54
2011 589.072* 139.910 -225.094 -85.184 23.409 -4.746 18.663 21.90
NOT: 2011 yılı GSYH verisi 9 aylık, diğer veriler Kasım 2011 itibarıyladır.
Kaynak: T.C. Merkez Bankası verilerinden hesaplanmıştır.
Türkiye’ye Gelen Yabancıların 2005-2010 Yılları Arası Aylara Göre Harcamaları (Dolar)
2005 2006 2007 2008 2009 2010
Ocak 457 457 480 616 560 531
Şubat 403 380 434 573 527 506
Mart 604 530 587 817 705 700
Nisan 695 719 702 806 765 752
Mayıs 1.226 1.034 1.070 1.452 1.209 1.308
Haziran 1.321 1.303 1.333 1.696 1.521 1.607
Temmuz 2.017 1.801 1.973 2.343 2.201 2.099
Ağustos 2.504 2.312 2.509 2.966 2.785 2.373
Eylül 1.968 1.764 2.012 2.190 2.055 1.980
Ekim 1.603 1.161 1.512 1.843 1.910 2.114
Kasım 682 606 809 886 939 962
Aralık 448 484 568 573 678 644
TOPLAM 13.929 12.554. 13.990 16.761 15.853 15.577
Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
11
Türkiye’ye Gelen Yabancı Ziyaretçilerin Yıllara ve Aylara Göre Dağılımı
AYLAR YILLAR % DEĞİŞİM ORANI
2009 2010 2011 2010/2009 2011/2010
Ocak 751.817 809.974 975.723 7,74 20,46
Şubat 898.927 953.848 1.079.505 6,11 13,17
Mart 1.207.729 1.414.616 1.617.782 17,13 14,36
Nisan 1.750.281 1.744.628 2.290.722 -0,32 31,30
Mayıs 2.718.788 3.148.337 3.283.125 15,80 4,28
Haziran 3.263.089 3.500.024 3.780.637 7,26 8,02
Temmuz 4.343.025 4.358.275 4.597.475 0,35 5,49
Ağustos 3.760.372 3.719.180 4.076.783 -1,10 9,62
Eylül 3.136.010 3.486.319 3.923.546 11,17 12,54
Ekim 2.617.193 2.840.095 3.039.754 8,52 7,03
Kasım 1.403.740 1.491.005 1.596.295 6,22 7,06
Aralık 1.226.143 1.165.903 1.194.729 - 4,91 2,47
TOPLAM 27.077.114 28.632.204 31.456.076 5,74 9,86
Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
2011 yılında ülkemizi toplam 31.456.076 kişi ziyaret etmiştir. 2011 yılında
ülkemizi ziyaret eden yabancı sayısı 2010 yılına göre % 9,86 artış göstermiştir.
2011 yılında ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin en çok giriş yaptığı sınır
kapılarının bağlı olduğu iller sıralamasında ilk beş il aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir.
Ülkemize gelen yabancı ziyaretçilerin % 80,09’u (24.797.191 kişi) bu 5 ilden ülkemize
giriş yapmıştır. 2011 yılında 658.608 kişi gemi ile 47.206 kişi de feribot ile olmak üzere
toplam 705.814 kişi Kuşadası’na deniz yoluyla giriş yapmıştır.
S.No. İlin Adı Yüzde Gelen Yolcu Sayısı
1 Antalya % 33,27 10.464.425
2 İstanbul % 25,61 8.056.390
3 Muğla % 9,78 3.076.508
4 Edirne % 8,59 2.073.085
5 İzmir % 4,36 1.370.018
TOPLAM % 81,61 25.040.426
Kuşadası (Deniz Yolu) 705.814
2011 yılında da Almanya, Türkiye'ye en çok turist gönderen ülke unvanını
sürdürmüştür. 2011 yılında 4.826.315 Alman ülkemizi ziyaret etmiştir. Almanya’yı
% 11,03 pay ile Rusya Federasyonu izlemektedir. İngiltere % 8,21, İran ise % 5,97 oranla
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
12
3. ve 4. sıradadır. 2011 yılında Bulgaristan’dan 1 milyon 491 bin 561 kişi (% 4,74),
Gürcistan’dan ise 1 milyon 152 bin 661 kişi (% 3,66) kişi Türkiye’yi ziyaret etmiştir.
Hollanda’dan gelen turist sayısı 1 milyon 222 bin 823 kişidir. Hollanda’yı 1 milyon 140
bin 459 kişi ile Fransa, 974 bin 54 kişi ile Suriye izlemektedir. 2009-2010 ve 2011
yıllarında ülkemize gelen yabancıların sayıları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
2009-2010 ve 2011 YILLARINDA ÜLKEMİZE GELEN YABANCILARIN
MİLLİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI
ÜLKELER 2011 Payı 2010 Payı 2009 Payı
Almanya 4.826.315 % 15,34 4.385.263 % 15,32 4.488.350 % 16,58
Rusya Fed. 3.468.214 % 11,03 3.107.043 % 10,85 2 694 733 % 9,95
İngiltere 2.582.054 % 8,21 2.673.605 % 9,34 2 426 749 % 8,96
İran 1.879.304 % 5,97 1.885.097 % 6,58 1 383 261 % 5,11
Bulgaristan 1.491.561 % 4,74 1.433.970 % 5,01 1 406 604 % 5,19
Gürcistan 1.152.661 % 3,66 1.112.193 % 3,88 995 381 % 3,68
Hollanda 1.222.823 % 3,89 1.073.064 % 3,75 1 127 150 % 4,16
Fransa 1.140.459 % 3,63 928.376 % 3,24 932 809 % 3,45
Suriye 974.054 % 3,10 899.494 % 3,14 509 679 % 1,88
İtalya 752.238 % 2,39 671.060 % 2,34 634 886 % 2,34
Diğer 11.966.393 % 38,04 10.463.039 % 36,54 10 477 512 % 38,70
GENEL TOPLAM
31.456.076 %100,00 28.632.204 % 100,00 25.850.971 % 100,00
Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
2011 YILINDA ÜLKEMİZİ ZİYARET EDEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE
GÖRE YÜZDE DAĞILIMI
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
13
Aşağıdaki tablolar Ocak-Kasım aylarında 2009, 2010 ve 2011 yıllarında
ülkemize giriş-çıkış yapan ziyaretçilerin sayılarını göstermektedir. Tablolarda
günübirlikçiler denizyoluna ilave edilmiştir. 2010 yılında ülkemize gelen 28 milyon 632
bin 204 kişinin % 68,3’ü havayolunu, % 24,3’ü karayolunu, % 7,2’si ise denizyolunu,
% 0,2’si ise demiryolunu tercih etmiştir.
*: Geçici Kaynak: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
*: Geçici Kaynak. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
14
2010 Yılı İtibarıyla T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İşletme ve Yatırım Belgeli Tesis İstatistikleri
TÜRÜ SINIFI
TURİZM YATIRIMI BELGELİ TURİZM İŞLETMESİ BELGELİ
TESİS SAYISI
ODA SAYISI
YATAK SAYISI
TESİS SAYISI
ODA SAYISI
YATAK SAYISI
OTELLER
5 YILDIZLI 138 35.210 76.696 319 103.764 220.474
4 YILDIZLI 238 36.570 79.109 523 81.352 168.812
3 YILDIZLI 224 13.002 26.331 641 42.672 86.316
2 YILDIZLI 32 1.253 2.797 561 22.124 43.711
1 YILDIZLI 13 393 819 69 2.464 4.842
TOPLAM 645 86.428 185.752 2.113 252.376 524.155
MOTELLER
1.SINIF - - - 2 81 161
2.SINIF - - - 6 170 336
Motel 5 107 216 7 221 443
TOPLAM 5 107 216 15 472 940
TATİL KÖYLERİ
1.SINIF (5 YILDIZLI) 26 7.651 16.405 65 23.609 52.436
2.SINIF (4 YILDIZLI) 15 3.860 8.884 17 2.979 6.562
TOPLAM 41 11.511 25.289 82 26.588 58.998
TERMAL OTELLER
5 YILDIZLI 10 2.030 4.758 9 2.000 4.636
4 YILDIZLI 4 647 2.097 10 1.428 2.947
3 YILDIZLI 1 80 160 7 534 1.181
2 YILDIZLI - - - 3 122 251
TOPLAM 15 2.757 7.015 29 4.084 9.015
PANSİYONLAR 19 349 685 51 723 1.422
KAMPİNGLER 4 706 1.740 4 215 587
OBERJLER 1 58 120 2 279 572
APART OTELLER 48 5.551 14.904 103 5.161 12.712
ÖZEL TESİS 11 298 672 203 6.855 14.616
GOLF TESİSLERİ 1 60 228 2 201 424
EĞİTİM VE UYG. TESİSLERİ - - - 1 36 72
TURİZM KOMPLEKSİ 7 2.787 5.936 1 816 1792
BUTİK OTEL 64 2.533 5.408 36 1.424 2913
B TİPİ TATİL SİTESİ 10 1.315 4.454 2 249 860
BUTİK TATİL VİLLALARI 2 91 240 - - -
DAĞ EVİ 1 10 20 2 98 272
ÇİFTLİK EVİ / KÖY EVİ 2 170 225 1 44 115
YAYLA EVİ 1 40 80 - - -
TOPLAM 877 114.771 252.984 2.647 299.621 629.465
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı
3.4. Türkiye Turizm Stratejisi 2023
Türkiye Turizm Stratejisi, turizm sektöründe, kamu ve özel sektörün yönetişim
ilkesi çerçevesinde işbirliğini gündeme taşıyan ve stratejik planlama çalışmalarının
yönetim ve uygulamasına yönelik açılımlar sağlamasını hedefleyen bir çalışmadır.
Katılımcı planlama anlayışı ile hazırlanan Türkiye Turizm Stratejisi ve Eylem Planı ile
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
15
üretim, yönetim ve uygulama süreçlerinde sektörün önüne bir yol haritası konularak
yönlendirilmesi temel amaç olarak kabul edilmiştir. Türkiye Turizm Stratejisi - 2023
çalışmasının temelinde yer alan bu yaklaşım, çalışmanın noktasal değil bölgesel,
emredici değil yönlendirici, statik değil dinamik bir çerçevede geliştirilmesini olanaklı
kılmaktadır.
Ülkemiz kıyı turizmi yanı sıra, alternatif turizm (sağlık ve termal turizm, kış
sporları dağ ve doğa turizmi, yayla turizmi, kırsal ve eko turizm, kongre ve fuar turizmi,
kruvaziyer ve yat turizmi, golf turizmi, v.b.) gibi turizm türleri açısından da eşsiz
imkânlara sahip bulunmaktadır Bununla birlikte, bu potansiyel rasyonel anlamda
kullanılamamaktadır.
Türkiye Turizm Stratejisi 2023 ve Eylem Planı 2013, ülkemizin doğal, kültürel,
tarihi ve coğrafi değerlerini koruma-kullanma dengesi içinde kullanmayı ve turizm
alternatiflerini geliştirerek ülkemizin turizmden alacağı payı arttırmayı hedef
almaktadır.
Söz konusu turizm kaynaklarının noktasal ölçekte planlanması yerine gelişim
aksları boyunca turizm koridorları, turizm bölgeleri, turizm kentleri ve eko turizm
bölgeleri oluşturacak şekilde ele alınması, bu değerlerin tanıtımı ve kullanım
kriterlerinin belirlenmesi açısından daha doğru bir yaklaşım olarak görülmektedir.
Böylece, turizm potansiyeli bulunan bölgelerin diğer alternatif turizm türleri ile cazibesi
artırılacaktır.
Bu çalışma ile geliştirilmesi öngörülen turizm gelişim aksları üzerinde turizm
yatırımı yapmayı planlayan yatırımcılar; kıyı turizmi veya diğer alternatif turizm
türlerinden de yararlanarak bu alanlarda yatırım yapma fırsatı bulacaklardır. Aynı
zamanda planlama, tahsis ve turizm yatırımı için devlet tarafından verilen diğer
teşviklerden de bu kapsamda yararlanabileceklerdir.
Türkiye Turizm Stratejisi-2023’ün öngördüğü hedeflerle ülkemizin her yanına
dağılmış durumda bulunan sağlık, termal, yayla, kış ve dağ sporları, kültürel açıdan
önemli yer ve yerleşmelerin tek tek ele alınmasından çok bunların birbirleriyle
entegrasyonu sayesinde daha cazip ve daha güçlü alternatif varış noktaları ve
güzergâhlar oluşturulacaktır. Güçlü bir turizm güzergâhı ve bölgesel varış noktası
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
16
oluşturulması ile bu bölgeler içinde zayıf kalan yerleşmelerin kültür, el-sanatları, yeme-
içme tesisleri ve konaklama imkânları ile güçlenmeleri de sağlanmış olacaktır.
Turizm sektörü, tanıtım ve pazarlama aşamalarında da varış noktaları bazında
tek elden organize edilerek, yöresel yatırım, tanıtım ve pazarlama imkânlarının bir
bütün halinde değerlendirilmesi ve dengelenmesi mümkün olabilecektir.
Türkiye’de turizmde kitle turizmine yönelik gelişmeler ve turizm planlamasına
parçacı yaklaşımlar sonucunda; Akdeniz ve Ege kıyı kesiminde aşırı yığılma, Kıyı gerisi
ve çevresi alanlarda çarpık kentleşme/yapılaşma, Altyapı yetersizliği ve çevre sorunları
ortaya çıkmıştır. Bu olumsuz yapılanmayı olumlu yönde değiştirebilmek için Türkiye
Turizm Stratejisi kapsamında bütüncül politika, strateji ve uygulamaya dönük
yaklaşımlar yer almaktadır.
Çalışma kapsamında, kıyı alanlarında turizm potansiyeli yüksek olan alanların
‘Turizm Kentleri’ şeklinde bölgesel ölçekte ve özel sektör yatırımlarını özendirici ‘arazi
geliştirme modeli’ anlayışında planlanması ve geliştirilmesi söz konusudur. Bu şekilde
sadece kıyı şeridi değil kıyı gerisindeki alanların ve hatta yerleşmelerin bir bütün olarak
planlanması, turizm çeşitliliğinin arttırılması, mevcut yerleşmelerin iyileştirilmesi ve
dönüşümlerinin sağlanması da mümkün olabilecektir. Bu politikalar, turizm sektörünün
sürdürebilirliğinin sağlanması açısından önemlidir.
Türkiye Turizm Strateji çalışması Planlama, Yatırım, Örgütlenme, İç Turizm,
Araştırma Geliştirme (Ar-Ge), Hizmet, Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi, Tanıtım ve
Pazarlama, Eğitim, Kentsel Ölçekte Markalaşma, Turizmin Çeşitlendirilmesi, Mevcut
Turizm Alanlarının Rehabilitasyonu ve Varış Noktalarının Geliştirilmesi konularında
uzun erimli stratejiler önermektedir.
Planlama kısmında, turizm sektöründeki planlamanın esnek, şeffaf, ve hesap
verebilir, yönetim ve uygulama etaplarında katılımcı ve sürdürülebilir gelişim
niteliklerine sahip stratejik planlama anlayışına dayanması gerekliliği vurgulanmaktadır.
Yatırım kısmında ise, genel olarak, sektörde Katma Değer Vergisi (KDV) indiriminin
yatırımları hızlandıracağı, turizm sektöründe yatırım ve danışmanlık hizmeti veren
firmaların belirli standartlara getirilmesi belge verilmesi, bölgeye ve turizm türüne özgü
yıllık teşvik sistemlerinin gerekliliği gibi konular ele alınmaktadır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
17
Örgütlenme kısmında, sektör için iyi yönetişim ve bunun etkin kılınması için
ulusal, bölgesel, il düzeyinde ve nokta bazında konseylerin kurulması önerilmektedir.
Bu çerçevede, Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde Ulusal Turizm Belgeleme, İç
Turizm Araştırma ve Yönlendirme ve Turizm Eğitimini Yönlendirme gibi birimlerin
kurulmasını sağlayacak yasal ve örgütsel düzenlemelerin yapılmasının önemi
vurgulanmaktadır. İç Turizm Stratejisi’nde, genel olarak iç turizmle ilgili istatistiklerin
derlenmesi ve iç turizmi özendirici kampanyaların önemi üzerinde durulmaktadır.
Ar-Ge kısmında, önümüzdeki dönemde ulusal düzeyde turizm sektöründe
araştırma geliştirmeden sorumlu kuruluşlar ve görevleri hakkında öneriler
sunulmaktadır.
Hizmet Kalitesi kısmında, turizm sektöründe sürekli eğitim, müşteri
memnuniyeti, Toplam Kalite Yönetimi konusunda karar vericilerin bilinçlendirilmesinin
gerekliliği, mesleki niteliklerin standardizasyonu ve belgelendirilmesinin önemi
vurgulanmaktadır. Ulaşım ve Altyapının Güçlendirilmesi kısmında, turizmin gelişimi ve
çeşitlenmesinin olmazsa olmaz koşullarından biri olan altyapının geliştirilmesi ile
birlikte ulaşımın çeşitlendirilmesi ve niteliğinin yükseltilmesi olduğu belirtilerek bu
alanlarda kamunun maliyetini en aza indirecek özel sektörü ön plana çıkaracak çeşitli
uygulamalara girişilmesinin önemi ele alınmaktadır.
Tanıtım ve Pazarlama kısmında reklam kampanyaları, markalaşma ve imajın
öneminin altı çizilirken, Eğitim kısmında, turizm sektöründeki eğitimin ölçülebilir
sonuçlar içermesi, sektörde yer alan aktörlerin sürekli eğitimle niteliklerinin
iyileştirilmesi ve turizm eğitiminin nitelik ve nicelik olarak üst ölçekli kararlar düzeyinde
yönlendirilmesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın etkin rol oynamasına vurgu
yapılmaktadır.
Kentsel Ölçekte Markalaşma kısmında ülkemizde turizmde markalaşan şehirler
ve kültür turizmi kapsamında yapılması gereken çalışmalar yer almaktadır.
Turizm türlerinin çeşitlendirilmesi kısmında, önümüzdeki dönemde, öncelikle
geliştirilmesi planlanan turizm türleri (sağlık ve termal turizm, kış turizmi, golf turizmi,
deniz turizmi, eko-turizm ve yayla turizmi, kongre ve fuar turizmi) ayrı ayrı ele alınarak
değerlendirilmektedir.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
18
Turizm Gelişim Bölgeleri, Turizm Koridorları, Turizm Kentleri ve Ekoturizm
Bölgelerinin geliştirilmesi kısımlarında tematik ve yönlendirici nitelikte bir yaklaşım
bulunmaktadır. Bu yaklaşım kamu kaynaklarını ve özel sektörü bir anlamda öncelikli
turizm gelişim bölgelerine yönlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu kısımlar kapsamında,
dokuz turizm gelişim bölgesi, yedi tematik koridor, on turizm kenti ve beş ekoturizm
bölgesi önerilmiştir. Yine bu kısımda alternatif turizm türlerinin ulusal ve bölgesel
ölçekte nasıl, nerede ve hangi ölçütler çerçevesinde geliştirileceği konusunda bilgiler
verilmektedir.
Yeni varış noktalarına ulaşım imkânlarının geliştirilmesi, ulaşımda niteliğin
yükseltilmesi için bölünmüş yol, hızlı tren hatları, havaalanları, kurvaziyer ve yat
limanları gibi birçok ulaşım alternatifi önerilmektedir.
Türkiye Turizm Stratejisi–2023 Belgesi’nde belirlenen stratejik yaklaşımlar
çerçevesinde yapılacak çalışmalar tamamlanması, geliştirilmesi öngörülen bölgelerdeki
altyapı ve konaklama ihtiyaçlarının karşılanması durumunda, 2023 yılında, 63 milyon
turist, 86 milyar $ dış turizm geliri ve turist başına yaklaşık 1350 $ harcamaya ulaşılması
öngörülmektedir.
4. Kuşadası’nın Türkiye Turizmindeki Yeri ve Önemi
Kuşadası İlçesi, Türkiye’de önde gelen turizm merkezlerinden biridir. Uzun bir
sahil şeridine sahip olan ilçede turizm sektörünün gelişimi, liman işleyişi ile birlikte
ilçenin genel ekonomik yapısını da son derece değiştirmiştir. Kuşadası, Devlet Planlama
Teşkilatı (Kalkınma Bakanlığı) tarafından 2004 yılında yapılan Sosyo-Ekonomik
Gelişmişlik Sıralaması Araştırmasına göre, Türkiye’deki 872 ilçe arasında 17. sırada,
Aydın ili ilçeleri arasında ise 1. sırada yer almıştır.
Kuşadası, İstanbul’un ardından Türkiye’de turizmin ilk başladığı yerdir.
Türkiye’nin en önemli kıyı ve kültür turizmi merkezlerinden biridir. İzmir, Efes, Meryem
Ana, Milet, Didim, Pamukkale, Marmaris, Bodrum gibi önemli tarihi ve turistik
merkezlerin odağında bulunmaktadır. Kuşadası, Türkiye’nin en fazla yolcu girişinin
gerçekleştiği deniz hudut kapısıdır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
19
İlçeye ilişkin sosyo-ekonomik göstergeler incelendiğinde, tarım sektöründe
çalışanların oranını % 27, sanayi sektöründe çalışanların oranının % 6, hizmet
sektöründe çalışanların oranının % 67 olduğu görülmektedir. Fert başına bütçe gelirleri
kaleminde ülke genelinde 44.sırada yer alan ilçenin genel değerlendirmesi yapıldığında,
sosyo-ekonomik açıdan ileri düzeyde olduğunu söylemek mümkündür.
1960'lı yıllarda büyük bir turizm potansiyeline sahip olduğu keşfedilen
Kuşadası, bu tarihten sonra hızlı bir gelişme göstermiştir. Özellikle son yıllarda gerek
kent içinde gerekse civarda otel, motel, kamp alanı, tatil köyü gibi pek çok dinlenme
tesisi ve yazlık villalar yapılmıştır.
Yat limanının da inşa edilmesi ile birlikte liman tesisleri de genişlemiştir.
Kuşadası bugün Türkiye’nin en önemli turizm merkezlerinden biridir. Bunun
nedenlerini değerlendirirken, zengin tarihi, çevrenin ve eşsiz plajların varlığının yanı sıra
uygun iklim koşullarını da belirtmek gerekmektedir.
Kuşadası, hemen önünde başlayan kumsalları ile her şeyden önce bir plaj
kentidir. Geniş kumsalların yanı sıra, dalmaya elverişli kayalık koylar da Kuşadası'nda
bulunmaktadır.
Kuşadası’ndaki önemli tarihi, turistik ören yerlerinden bazıları aşağıda
sunulmuştur.
4.1. Güvercinada
Şehrin merkezinde yer alan ada, Kuşadası iskelesi yapılırken bir mendirek ile
karaya bağlantısı oluşturulmuştur. Üzerinde sarp kayalar üzerine inşa edilmiş bir Bizans
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
20
kalesi bulunmaktadır. Surlar 2,5 m. Yüksekliğinde adayı çepeçevre kuşatmaktadırlar.
Şehre bakan yönünde biri silindirik, diğeri de altıgen iki kule arasında yuvarlak kemerli
bir kapısı vardır. Bu kapının üzerinde olması gereken yazıt yerinden alınmış, altıgen
burcun yanına konulmuştur. Kalenin ortasında bulunan kare biçimindeki büyük kule
aynı zamanda depo olarak kullanılmıştır. Güneydeki sivri kemerli bir kapıdan içerisine
girilen kulenin ikinci katında top ve tüfek mazgalları açılmıştır.
19.yy da Mora ayaklanması 1834 sırasında Osmanlılar tarafından, adalardan
gelebilecek saldırılara karşı ileri uç karakolu olarak kullanılmıştır. Bugün Kuşadası'nın en
önemli sembolü olarak nitelendirilen Güvercin Ada muhteşem gün batımı manzaraları
ve tarihi atmosferiyle yabancı turistlerin olduğu kadar yerli turistlerin de gözdesi olan
bir mekândır.
4.2. Plajlar
Kuşadası 20 km'nin üstünde kumsal şeridine sahip bir tatil merkezi ve
Türkiye'deki önemli plaj merkezlerinden birisidir.
4.2.1. Kadınlar Denizi
Kuşadası merkezine 3 km uzaklıkta, yol boyunca palmiyelerin sıralandığı,
upuzun açık kumsalı ile Kuşadası'nın en popüler plajıdır. Kimi araştırmacılara göre
Ulysses'in Troia'ya ulaşmaya çalışırken sirenlerin çağrısına dayanamayan gemicilerin
kayalara sürüklendiği yer burasıdır. Kadınlar Denizi, bir halk plajıdır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
21
4.2.2. Neopolis (Yılancı burnu)
Güvercinada’nın biraz ilerisinde, denize uzanan ikinci bir yarımada halinde
olan antik Neopolis’in, ilçenin ilk yerleşme yeri olduğu ve İyonlar tarafından kurulduğu
sanılmaktadır.
Güvercinada’nın arka kısmında kalan Yılancı burnu (Neopolis), denize girmek
için farklı alternatif arayanların gidebileceği, kıyı kesiminde iki adet Beach Club'ın
bulunduğu bir bölgedir. Clubların girişler ücreti haftasonu-haftaiçi olmak üzere farklılık
göstermektedir.
4.2.3. Papaz Hamamı
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
22
Güvercinada’nın girişinde bulunan özel plajdır. Giriş ücretlidir. Kumsal kısmı
bulunmamaktadır.
4.2.4. Şehir Merkezi Palmiye Plajları
Şehrin merkezinde hiçbir taşıta gereksinim duymadan ulaşılabilen plajdır.
4.2.5. Sahil Siteleri - Karaova Plajı
Kuşadası'ndan 5 km uzaklıkta, Fantasia Otel önünden başlayarak, Emekli
Sandığı dinlenme tesislerine kadar olan plajdır. (Kumsal şeridi Milli Parkın sonuna kadar
uzamaktadır.)
Yukarıdaki plajların dışında, Güzelçamlı Sahili, Davutlar Sahili ve Milli Park'ın
koylarında da denize girilebilmektedir.
4.3. Panionion
Davutlar-Güzelçamlı yolundan birkaç yüz metre içeride olan Panionion, tarihte
İyon Konfederasyonu’na bağlı 12 İyon şehrinin merkezini oluşturmaktadır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
23
Panionion’da tarihte ayinlerin ve törenlerin yapıldığı tahmin edilmektedir.
4.4. Pygale
Kuşadası’nın 3 kilometre kadar kuzeyinde küçük bir yerleşim yeri olan
Pygale’nin, Agamemnon tarafından inşa edildiği bilinmektedir.
4.5. Mimari Doku
Kuşadası’nın tarihi yapısındaki en önemli unsur hiç şüphesiz surlardır. Kale içini
çepeçevre saran surların bugün pek azı hayatta kalabilmiştir. Surlarla çevrilmiş antik
Kuşadası mahalleleri ve evleri Kuşadası’nın kurulduğu Orta Çağ’ın Akdeniz mimari
tarzının bozulmamış en güzel örneğidir ve korumaya alınmıştır. Kuşadası kentsel
koruma alanını içeren bölümde dar uzun sokaklar üzerinde bitişik nizamda sıralanmış
evler zemin katlar üzerinde basit çıkmalar ve kornişlerle süslenmiştir. Sokaklar “T”
seklinde kesişmelerle hiç bıkmadan dolaşılan bir güzellik sergiler.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
24
Bilhassa Kale içinde birbirine paralel sokakların ön cephelerinde sıra sıra evler
arkalarında birbirine bitişik avlular vardır. Bu avlulardan sokaklara tasan çeşit çeşit
meyve ağaçları, yaseminler, begonviller, salyokalar, şehre gizemli bir hava verir.
Dağ mahallesi ise daracık merdivenli yolları ile yeniden başlayan sokakların
çıkmazların gizemiyle başınızı kaldırıp baktığınızda denizin harikulade görünümüyle
görenleri büyüler. Efes yamaç evleri tarzında düzenlenen sırt sırta vermiş bahçelerin
görüntüsüyle sokak kenarlarına yan yana sıralanmış evler görüntüyü kesinlikle
engellemez. Kentsel sit alanı içindeki yapıların pek çoğu mimari açıdan değer taşımasa
da yüzlerce yıldan beri topluca bir arada bulunmaları açısından Kuşadası olarak büyük
değer taşımaktadır.
4.6. Kaleiçi Camii
Çarşı içindeki Kaleiçi Camii’nin 1618 yılında Sadrazam Öküz Mehmet Paşa
tarafından yaptırılmıştır. 1830 yılında onarılan camiin giriş kapısının kanatları geometrik
geçmeler ve sedef kakmalarla süslüdür.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
25
4.7. Öküz Mehmet Paşa Kervansarayı
Kuşadası İskelesi yakınında 1618 yılında Sadrazam Öküz Mehmet Paşa
tarafından yaptırılan kervansaray, 1966 yılında restore edilmiştir.
4.8. Milli Park
Samsun dağlarının Ege Denizi’ne uzantısı olan Dilek yarımadasındaki ormanlık
alan, 1966 yılında Milli Park olarak korunmaya alınmıştır. 11 bin hektarlık alanı
kapsayan ve Kuşadası ilçesinin sınırları içinde, ilçe merkezinin güneyinde yer alan park,
ilginç jeolojik ve jeomorfolojik yapısı yanında, Akdeniz bölgesinde ender görülen bir
bitki örtüsüne sahip bulunmaktadır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
26
Milli Parkın sahip olduğu doğal çevrenin, yakın zamana kadar karayolunun
bulunmamasının da katkısıyla, bazı yaban hayvanlarının da korunduğu bir alan olduğu,
alanda, soyu yeryüzünde tükenmek üzere bulunan türlere rastlandığı belirtilmektedir.
4.9. Kadıkalesi
Kuşadası-Davutlar yolunun 10’uncu kilometresinde, dar bir yol üzerinde
bulunan kalenin bir bölümü, 1976 yılında restore edilmiştir. Kadıkalesi’nde her yıl
haziran-eylül ayları arasında kazı ve restorasyon çalışmaları sürmektedir.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
27
4.10. Kaplıca ve Mağaralar
Kuşadası kaplıca ve mağaralar açısından da önemli potansiyele sahiptir.
Alangüllü Kaplıcası’nın cilt, kalp ve romatizma hastalıklarına iyi geldiğine
inanılmaktadır.
Çıban (Yavansu Venüs) Kaplıcası’nın cilt hastalıklarına, Güzelçamlı ve Kemerli
kaplıcalarının ise mide ve bağırsak hastalıklarının tedavisinde yardımcı olmaktadır. Zeus
mağarasının ise küçük bir obruk ve yeraltı su kaynağının oluşturduğu havuz şeklindeki
tabanı ile etkileyici doğal güzelliğe sahiptir. Arslanlı Mağarası’nın ise 110 metre
uzunluğu, 36 metre derinliği bulunmaktadır.
5. Son Veriler Işığında Kuşadası Turizmi
Aşağıdaki tablo Türkiye’ye gelen ziyaretçilerin destinasyona göre sıralamasını
vermektedir. En fazla turist çeken bölge Antalya’dır. 2011 yılında Kuşadası’na deniz
yoluyla 705.814 kişi giriş yapmıştır.
2009 2010 2011
2010/2009 (% Değişim)
2011/2010 (% Değişim)
Antalya 8 260 399 9.246.814 10.464.425 11,94 13,17
İstanbul 7 510 470 6.928.867 8.056.390 -7,74 16,27
İzmir 1 056 792 1.155.830 1.370.018 9,37 18,53
Muğla 2 820 298 2.973.886 3.076.508 5,45 3,45
Kuşadası (deniz yolu)
615.102 529.722 705.814 -13,88 33,24
Diğer 6.814.053 7.797.085 7.782.921 14,43 -0,18
Toplam 27.077.114 28.632.204 31.456.076 5,74 9,86
5.1. Konaklama Sektörü:
Turizm açısından bakıldığında ilçenin en önemli ve en temel sektörüdür.
Konaklama imkânları, potansiyeli ilçeye çekmekte ve turizm faaliyetleri
gerçekleştirilmektedir. İlçede konaklama sektörünün yapısal olarak karşımıza çıkan en
önemli yanı, konaklama tesislerinin eski oluşudur.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
28
İlçedeki büyük yıldızlı otellerin sadece % 10-15’i ilçede ikamet eden kişilere
aittir. Geri kalanlar civar iller ile diğer illerden gelen yatırımcılar tarafından
kurulmuştur. İlçede büyük yıldızlı tesisler en az 15 yaşındadır. Bu tesislerin, büyük
seviyede bakım, tadilat, onarım ve yenilemeye ihtiyacı bulunmaktadır. Yıllar itibarıyla
kazanç oranlarının düşmesi, ilçedeki tesislerin bakım ve onarımları ile ilgili gerekli
çalışmaları yapmamalarına neden olmuş bu nedenle bazı tesisler oldukça yıpranmıştır.
Konaklama tesislerine gelen müşteriler, % 90-95 oranında tur operatörleri
tarafından getirilmektedir. Bu nedenle turizm sektörünün de bir gerçeği olarak tur
operatörleri, seyahat acenteleri ve konaklama tesisleri arasında son derece sıkı bir bağ
vardır. Ancak konaklama tesisleri bu ilişkinin en temel unsurunu oluşturmaktadır.
İlçede konaklamalar ağırlıklı olarak 7-14 gün üzerinden yapılmakta olup, paket
tur şeklinde çalışılmaktadır. Son yıllarda özellikle 3, 4 ve 5 yıldızlı tesislerde her şey
dâhil konaklama sistemi ağırlık kazanmış, bu sektörde yer alan konaklama tesisleri ile
diğer yan kuruluşları olumsuz etkilemiştir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan son verilere göre
Kuşadası’nda 13.856 yatak kapasiteli toplam 50 adet işletme belgeli tesis
bulunmaktadır. Kuşadası'ndaki Kültür ve Turizm Bakanlığı işletme belgeli tesisler, Aydın
ilindeki tesislerin % 69,32'sine denk gelmektedir. Aydın ilinde toplam 24 adet Kültür ve
Turizm Bakanlığı yatırım belgeli tesis vardır. Bu tesislerin yarısı Kuşadası’ndadır. Bu
tesislerin toplam yatak kapasitesi 6.197'dir.
2011 yılında söz konusu yıldızlı ve belediye belgeli konaklama tesislerinde
ortalama yıllık doluluk oranı % 78 seviyesinde gerçekleşmiştir.
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI İŞLETME BELGELİ TESİSLER (AYDIN İLİ)
YER TESİS ADEDİ
ODA SAYISI YATAK SAYISI
AYDIN /MERKEZ 5 147 294
KUŞADASI 61 7.661 15.940
DİDİM 15 2.335 4.125
NAZİLLİ 4 67 115
SULTANHİSAR 2 56 112
KÖŞK 1 0 0
TOPLAM 88 10266 20586
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
29
KÜLTÜR ve TURİZM BAKANLIĞI İŞLETME BELGELİ TESİSLERİN TOPLAM TESİSLER İÇİNDEKİ PAYI
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI YATIRIM BELGELİ TESİSLER
YER TESİS ADEDİ ODA SAYISI YATAK SAYISI
AYDIN/MERKEZ 1 0 0
KUSADASI 12 1237 2877
DİDİM 6 1100 2584
SÖKE 2 91 182
GERMENCİK 2 219 454
KARACASU 1 50 100
TOPLAM 24 2697 6197
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yayımlanan son verilere göre,
Kuşadası’nda 349 tesis Belediye belgelidir. Bu tesislerin toplam yatak kapasitesi
26.768'dir. Diğer bir deyişle, Kuşadası'ndaki belediye belgeli tesisler Aydın ilindeki
toplam belediye belgeli tesislerin % 66,79'unu oluşturmaktadır.
BELEDİYE BELGELİ TESİSLER
YER TESİS ADEDİ YATAK ADEDİ
AYDIN / MERKEZ 9 768
BOZDOĞAN 1 36
BUHARKENT 2 50
ÇİNE 1 34
DİDİM 207 11.446
GERMENCİK 1 128
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
30
YER TESİS ADEDİ YATAK ADEDİ
İNCİRLİOVA 1 28
KARACASU 1 18
KARPUZLU 1 16
KOÇARLI 1 16
KÖŞK 1 80
KUŞADASI 349 26.768
KUYUCAK 0 0
NAZİLLİ 9 419
SÖKE 4 188
SULTANHİSAR 0 0
YENİPAZAR 1 80
TOPLAM 589 40.075
BELEDİYE BELGELİ TESİSLERİN TOPLAM TESİSLER İÇİNDEKİ PAYI
Kuşadası’nda işletme belgeli 7 adet 5 yıldızlı, 25 adet 4 yıldızlı, 11 adet 3
yıldızlı, 7 adet iki yıldızlı ve 1 adet özel tesis bulunmaktadır. Ayrıca 2 adet pansiyon, 2
adet apart otel ve 2 adet tatil köyü bulunmaktadır. 12 adet yatırım belgeli otel ve 1
adet yat limanı bulunmaktadır.
5.2. Seyahat Acenteleri
Kuşadası'nda, 119 tanesi A grubu, 10 tanesi AG grubu, 1 tanesi B grubu ve 4
tanesi C grubu olmak üzere toplam 134 seyahat acentesi firması turizme hizmet
vermektedir. Kuşadası’ndaki seyahat acenteleri toplamı Aydın ilindeki seyahat
acentelerinin % 66,7'ine tekabül etmektedir.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
31
SEYAHAT ACENTELERİ
A Grubu AG Grubu B Grubu C Grubu Grup Toplamı
Aydın /Merkez 8 0 0 1 9
Kuşadası 119 10 1 4 134
Didim 48 5 0 1 54
Söke 1 0 0 0 1
Nazilli 1 2 0 0 3
TOPLAM 117 17 1 6 201
5.3. Kruvaziyer Turizmi
Özelleştirilerek 2003 yılından itibaren Ege Liman İşletmeleri A.Ş. tarafından
işletilmeye başlanan Kuşadası Limanı Kuşadası ekonomisi ve turizminin en önemli
öğelerinden biridir. 264 m. ve 255 m.'lik iki iskele ile hizmet veren limanda her iki iskele
dâhil olmak üzere gemi kabul kapasitesi 2.400 gemi/yıl'dır. Yolcu gemileri, kruvaziyerler
ve motorlar olmak üzere hizmet verilmektedir. Limana gelen gemiler ve günü birlik
ziyaretçiler ilçe turizminin vazgeçilmez bir parçası, hatta ilçedeki ekonomik faaliyetlerin
en önemli odak noktalarından birini oluşturmaktadır.
Kuşadası Limanı, Türkiye’de en fazla geminin geldiği kruvaziyer limanıdır. 2011
yılında 573 gemi 658 bin 608 kişiyi ilçeye getirmiştir. 2011 yılı içerisinde Yunanistan’ın
Sisam adasına günübirlik olarak 604 feribot seferi gerçekleştirilirken, 412 yat giriş, 393
yat ise çıkış yapmıştır. İstanbul Limanı’na ise 342 gemi ile 508.246 yolcu gelmiştir.
Kuşadası Limanı gelen gemi sayısı bakımından 1. Sıradadır. Aşağıdaki grafikler 2010 yılı
verilerine göre Türkiye’de kruvaziyer turizmini ortaya koymaktadır.
Limanlarımıza Gelen Kruvaziyer Gemi ve Yolcu Sayıları (2006-2010)
LİMAN ADI 2006 2007 2008 2009 2010
GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU GEMİ YOLCU
Alanya 114 80440 124 93937 84 57.000 73 50285 2 1071
Antalya 32 13015 34 15680 41 25057 23 12549 41 103859
Bartın 0 0 0 0 8 957 10 941 4 555
Bodrum 66 10478 63 9892 126 52862 87 38414 89 31700
Çanakkale 24 5008 23 5207 31 8776 33 8712 17 7670
Çeşme 0 0 0 0 3 1819 1 817 16 9247
Datca 0 0 0 0 1 207 3 1041 3 778
Dikili 23 3990 13 2631 29 10424 13 6592 26 15401
Fethiye 67 3566 4 948 13 4217 8 2615 5 879
Göcek 0 0 0 0 6 1121 10 1532 16 2274
Güllük 0 0 0 0 19 2747 5 1172 1 279
İskenderun 0 0 0 0 3 819 2 1884 1 106
İstanbul 306 273553 340 422896 404 489544 313 476541 342 508246
İzmir 105 184797 122 287357 133 318451 129 315454 159 378266
Kaş 0 0 0 0 6 600 4 1341 8 1317
Kemer 0 0 0 0 1 37 0 0 6 602
Kuşadası 471 368696 613 466677 601 518872 506 462746 517 493911
Marmaris 83 65265 64 60039 70 101874 74 81 84 146531
Mersin 0 0 0 0 4 941 3 1583 1 106
Mudanya 0 0 0 0 1 482 4 1309 1 224
Samsun 9 2661 8 186 5 596 9 1524 4 825
Sinop 0 0 0 0 6 3136 14 7861 7 7098
Taşucu 0 0 0 0 1 18 3 440 2 201
Trabzon 17 4845 13 2950 15 4813 19 7369 14 7952
Tuzla 0 0 0 0 1 2 0 0 2 0
TOPLAM 1317 1016314 1421 1368400 1612 1605372 1346 1484194 1368 1719098
Kuşadası’na konaklama, günübirlik veya kruvaziyer olarak gelenlerin
çoğunluğunu ise Amerika, Almanya, İngiltere, Fransa, Rusya, İtalya, İspanya, İran,
İrlanda, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Hollanda, Belçika, Kanada, Avustralya,
İskandinav ülkelerinden gelen turistler oluşturmaktadır.
5.4. Kongre Merkezi
Temeli 2005 yılında atılan ve yapımı devam eden Kuşadası Kongre Vadisi
Projesi, Avrupa’nın en büyük, Türkiye’nin ise ilk ve tek kongre vadisidir. Kuşadası'nda
50 bin metrekareye yakın kapalı alana sahip, 3415 kişilik oditoryum, 1915 kişilik kongre
salonu, 830 kişilik konferans salonu, 20 adet çeşitli kapasitede toplantı salonları, 2 adet
sinema salonu, fuar ve sergi alanları, özel yemek salonları, kafeterya, bar, banket
salonu, çevirmen odaları ve otopark gibi ünitelerden oluşacaktır.
Kuşadası Kongre Vadisi Projesi
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
34
İnşaatı Devam Eden Kuşadası Kongre Vadisi Projesi
Otel, sosyal tesisler, villalar, safari park gibi farklı bölümlerin yer alacağı
Kongre Vadisi projesinin sadece ilk bölümünü oluşturan Kongre Merkezi’nin birinci
kısmı 35 milyon YTL’ye mal olacaktır. Kuşadası turizmini canlandırması, 12 aya yayması
ve büyük bir ekonomik potansiyel yaratması hedeflenen KOMER’in ilk etapta, ilk
bölümünü oluşturan Kongre Merkezinin inşaatı tamamlanacaktır. İkinci bölümde sosyal
tesisler, yemek üniteleri, amfi tiyatro ve villalar, üçüncü bölümde 600 odalı otel,
dördüncü bölümde ise safari parkı tamamlanacaktır. Projenin toplam maliyeti 250
milyon YTL’yi aşmaktadır. Kuşadası Belediyesi, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği
(TÜRSAB), Uluslararası Kongre Tesisleri İşletmeciliği Şirketi (UKTAŞ), Aydın Özel İdaresi,
Kuşadası Ticaret Odası, LİMAŞ, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bazı turistik tesisler
ortaktır. KOMER, Avrupa’nın en büyük kongre merkezi projesi olarak tasarlanmıştır.
Kongre Merkezinin 2012 yılının Nisan ayında açılacağı ve 1700 doktorun
katılacağı tıp kongresine ev sahipliği yapacağı tahmin edilmektedir.
5.5. Yatırım Teşvikleri
Kalkınma Planları ve Yıllık Programlarda öngörülen hedefler ile uluslararası
anlaşmalara uygun olarak
Tasarrufları katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirmek,
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
35
Üretimi ve istihdamı artırmak,
Yatırım eğiliminin devamlılığını ve sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak,
Uluslararası rekabet gücünü artıracak teknoloji ve araştırma-geliştirme
içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımları özendirmek,
Doğrudan yabancı yatırımları artırmak,
Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek,
Çevre korumaya yönelik yatırımlar ile araştırma ve geliştirme faaliyetlerini
desteklemek, amacıyla Hazine Müsteşarlığı tarafından yatırımlar teşvik edilmektedir.
Hazine Müsteşarlığı’nın sevk ve idaresindeki yeni yatırım teşvik kararı ile
sağlanan destekler
Gümrük Vergisi Muafiyeti
KDV İstisnası
Gelir ve Kurumlar Vergisi İndirimi
Sigorta Primi İşveren Hisse Desteği
Faiz Desteği
Yatırım Yeri Tahsisidir.
Düzenlemeden,
Gerçek kişiler
Adi ortaklıklar
Sermaye şirketleri
Kooperatifler
İş ortaklıklar
Kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il
özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye
bileşimindeki hisse oranları % 50'yi geçen kurum ve kuruluşlar)
Kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
36
Dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye'deki
şubeleri teşvik belgesi temin edebilmeleri durumunda yararlanabilecektir.
Teşvik kararında, illerinin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyi dikkate alınarak
dört bölge oluşturulmuştur.
I.Bölge II.Bölge III.Bölge IV.Bölge
TR10
İstanbul
TR22
Balıkesir, Çanakkale
(Bozcaada,
Gökçeada hariç)
TR52
Konya, Karaman
TR82
Kastamonu, Çankırı, Sinop
TR21
Tekirdağ, Edirne,
Kırklareli
TR32
Aydın, Denizli,
Muğla
TR63
Hatay, Kahramanmaraş,
Osmaniye
TR90
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize,
Artvin, Gümüşhane
TR31
İzmir
TR61
Antalya, Isparta,
Burdur
TR71
Kırıkkale, Aksaray, Niğde,
Nevşehir, Kırşehir
TRA1
Erzurum, Erzincan, Bayburt
TR41
Bursa, Eskişehir,
Bilecik
TR62
Adana, Mersin
TR33
Manisa, Afyonkarahisar,
Kütahya, Uşak
TRA2
Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır
TR42
Kocaeli, Sakarya,
Düzce, Bolu, Yalova
TR72
Kayseri, Sivas, Yozgat
TRB2
Van, Muş, Bitlis, Hakkari
TR51
Ankara
TR81
Zonguldak, Karabük, Bartın
TRB1
Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli
TR83
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya
TRC2
Şanlıurfa, Diyarbakır
TRC1
Gaziantep, Adıyaman, Kilis
TRC3
Mardin, Batman, Şırnak, Siirt
TR22
Çanakkale İli Bozcaada,
Gökçeada İlçeleri
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
37
Aşağıdaki tablo, bölgelere göre muafiyetleri göstermektedir.
Asgari
Yatırım
Tutarı
I. ve II. Bölge
Desteklenen Yatırım
Sektörleri İçin
I. ve II. Bölge
Diğer Sektörler
III. ve IV. Bölge
Desteklenen Yatırım
Sektörleri İçin
III. ve IV. Bölge Diğer
Sektörler İçin
500.000.-TL --- ---
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
KDV İstisnası KDV İstisnası
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
Faiz Desteği
1.000.000.-
TL
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
KDV Desteği KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası
Vergi İndirimi
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi
Faiz Desteği
50.000.000.-
TL ve Üzeri
(Büyük
Ölçekli
Yatırım)
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
Gümrük Vergisi
Muafiyeti
KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası KDV İstisnası
Vergi İndirimi
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği
Sigorta Primi İşveren
Hissesi Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi Yatırım Yeri Tahsisi
6. 2012 Yılı Beklentileri
Turizmciler, dünyadaki ekonomik krizin Türk turizmini olumsuz etkileyebileceği
öngörüsüne rağmen, iyi bir tanıtım ve pazarlama faaliyeti yürütülerek, 2012'de de
başarılı bir sezon geçirileceğini umut etmektedirler. Avrupa'daki ekonomik kriz
yüzünden, turistin tatilini evinde geçirmesinden endişe duyulmaktadır.
Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık’a göre, 2011'in
iyi bir yıl olmuş, Türkiye'nin turizmdeki genel rakamlarının gayet iyi olduğunu,
turizmcilerin beklentilerini karşılayan bir yıl gerçekleştiğini ifade ederek, 2012'de de
aynı temponun, 2011'in biraz altında olmakla birlikte, tüm dünyadaki olumsuzluklara
rağmen yakalanabileceğini ancak, dünyadaki ekonomik kriz yüzünden bazı riskler
olabileceğini vurgulamıştır. 2012 yılında sektörel anlamda kötü bir yıl yaşanmayacağını
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
38
beklediklerini ifade eden Osman Ayık, 2012'ye ilişkin öngörülerin netleşebilmesi için
Şubat ayı sonunu beklemek gerektiğini vurgulamıştır.
Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) İkinci Başkanı Talha Görgülü’ye
göre 2011 yılı beklentiler doğrultusunda olumlu geçmiştir. Görgülü’ye göre, 2012
yılında dünyadaki ekonomik krizin etkisiyle moralsiz başlanmış, ancak 2012’de
Türkiye'nin turizm sektörünün 2011'e göre yüzde 8-10 arasında büyüyecektir.
Görgülü’ye göre "Turizm pazarımız genişledikçe, Türkiye bir marka haline gelmektedir.
Türkiye, Dünyada turizmde ilk 5'i zorlayan bir ülkedir. Sektörün yüzde yüz Türk olan
konaklama sektörü, filoları sürekli genişleyen Türk bayraklı uçak şirketleri, Türk
sermayeli tur operatörlerinin dünyanın en büyük tur operatörleri arasında yerini
almasının yanı sıra, son yıllarda ortaya çıkan kültür değerlerin turizme yeniden
katılması ve bu sayede kültür turlarına olan ilginin artmasıyla Türkiye önemli bir avantaj
elde etmiştir. Ayrıca, Türkiye'de toplantı ve kongre turizmi de artıya geçmiştir.
Akdeniz Turistik Otelciler Birliği (AKTOB) Başkanı Sururi Çorabatır’a göre,
dünyadaki ekonomik kriz ve turizm yatırımlarının artmasıyla devreye giren yeni
yataklar nedeniyle 2012'nin de turizmde 2011 gibi geçecektir, ancak 2012'de turizmde
önemli bir büyüme beklenmemelidir. Çorabatır’a göre, 2011'deki başarının verdiği
rahatlık ve güvenle rehavete kapılmadan, hizmet anlayışından taviz vermeden ve
tedbiri elden bırakmadan yapılacak çalışmalar sayesinde 2012 kayıpsız
atlatılabilecektir. Çorabatır’a göre, Türk turizmi rakiplerine göre avantajlı olsa da tedbiri
elden bırakmadan, kamu-özel sektör işbirliğiyle takım oyunu oynayarak, pastadan en
büyük payı almalıdır.
Turistik Otelciler Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır’a göre, Avrupa'daki bir
çok ülkede 'resesyon' tehlikesinin baş göstermektedir. Türkiye'de tatil yapan
müşterinin yarısının Orta Avrupa'da olduğunu düşünüldüğünde sıkıntı yaşama ihtimali
görülmemektedir. Türkiye’nin yeni pazarlara açılarak sıkıntıyı hafif atlatmaya
çalışmalıdır ama göstergeler geçen seneye göre pek iyi olmayacak gibidir.
Turizm Gazeteci ve Yazarları Derneği (TUYED) Başkanı Kerem Köfteoğlu’na
göre ise, Türkiye'nin en büyük pazarı olan Avrupa'da turistlerin 2012'de tatile çıkmak
yerine evde kalacağına ilişkin araştırma sonuçları bulunduğunu, tüm rakiplerimiz
gözlerini ikinci büyük pazarımız Rus turiste çevirmiş olduğunu, 2012'de Rus turisti
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
39
kapma konusunda ciddi bir rekabet yaşanacağını, büyük bir aksilik olmazsa, 2012'de
Avrupa pazarında oluşacak kayıpların, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin'den telafi
edilebileceğini, 'Turizmde Çin Yılı' ilan edilen 2012'de gerekli adımların atılması halinde
bu ülkeden gelecek, iyi para harcayan kültür turisti sayısının artırabileceğini
vurgulamıştır.
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
40
EK: 2012 YILINDA KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI TARAFINDAN İŞTİRAK
EDİLECEK TURİZM FUARLARI
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
UTRECH TURİZM FUARI 744 HOLLANDA UTRECH 10 -15 OCAK 2012
FİTUR TURİZM FUARI 590 İSPANYA MADRİD 18 - 22 OCAK 2012
BIT MİLANO T.F. 315 İTALYA MİLANO 16 -19 ŞUBAT 2012
ITB BERLİN TURİZM FUARI 3079 ALMANYA BERLİN 7 -11 MART 2012
MITT MOSKOVA 1254 RUSYA MOSKOVA 21 - 24 MART 2012
ARABIAN TARVEL MARKET 610 B.A.E. DUBAİ 3 - 6 MAYIS 2012
WORLD TRAVEL MARKET 966 İNGİLTERE LONDRA 7 - 10 KASIM 2012
LUZERN TURİZM FUARI 60 İSVİÇRE LUZERN 6-8 OCAK 2012
LONDON BOAT SHOW 76 İNGİLTERE LONDRA 6 - 15 OCAK 2012
FERIENMESSE WIEN -VİYANA TURİZM FUARI
200 AVUSTURYA VİYANA 12 -15 OCAK 2012
CENEVRE TURİZM FUARI 80 İSVİÇRE CENEVRE 13 -15 OCAK 2012
CMT STUTTGART FUARI 350 ALMANYA STUTTGART 14 - 22 OCAK 2012
LOS ANGELES TRAVEL ADVENTURE SHOW 36 A.B.D. LOS ANGELES 14- 15 OCAK 2012
1. İSFAHAN TURİZM ve YAN EKİPMANLARI FUARI
100 İRAN İSFAHAN 15 - 17 OCAK 2012
MATKA TURİZM FUARI 200 FİNLANDİYA HELSİNKİ 19 - 22 OCAK 2012
SLOVAKYA TURİZM FUARI 60 SLOVAKYA BRATISLAVA 19 -22 OCAK 2012
FERIE TURİZM FUARI 120 DANİMARKA KOPENHAG 20 - 22 OCAK 2012
LÜKSEMBURG TURİZM FUARI 12 LÜKSEMBURG LÜKSEMBURG 20 - 22 OCAK 2012
BOOT DÜSSELDORF 300 ALMANYA DÜSSELDORF 22-30 OCAK 2012
DÜSSELDORF DALIŞ FUARI 45 ALMANYA DÜSSELDORF 22-30 OCAK 2012
ANVERS TURİZM FUARI 100 BELÇİKA ANVERS 26 - 30 OCAK 2012
ZÜRİH EXPO TURİZM FUARI 240 İSVİÇRE ZÜRİH 26 -29 OCAK 2012
ITM VARŞOVA FUARI 250 POLONYA VARŞOVA 27 - 29 OCAK 2012
DRESDEN TURİZM FUARI 50 ALMANYA DRESDEN 27-29 OCAK 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
41
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
NANTES TURİZM FUARI 36 FRANSA NANTES 27 - 29 OCAK 2012
DUBLİN HOLIDAY WORLD SHOW 34 İRLANDA DUBLİN 27 -29 OCAK 2012
HANNOVER TURİZM FUARI 60 ALMANYA HANNOVER 28 Ocak - 05 ŞUBAT
2012
BRÜKSEL TURİZM FUARI 150 BELÇİKA BRÜKSEL 02- 06 ŞUBAT 2012
TOULOUSE MAHANA FUARI 64 FRANSA TOULOUSE 03 -05 ŞUBAT 2012
BASEL TURİZM FUARI 80 İSVİÇRE BASEL 03 -05 ŞUBAT 2012
MULHOUSE TURİZM VE ŞARAP FUARI 54 FRANSA MULHOUSE 03 - 05 ŞUBAT 2012
HAMBURG TURİZM FUARI 150 ALMANYA HAMBURG 08 -12 ŞUBAT 2012
HOLIDAY WORLD TURİZM FUARI-PRAG 150 ÇEK CUM. PRAG 09 -12 ŞUBAT 2012
LILLE TOURISSIMA FUARI 36 FRANSA LILLE 10- 12 ŞUBAT 2012
SATTE 2012 200 HİNDİSTAN Y.DELHİ 10 - 12 ŞUBAT 2012
ST.GALLEN TURİZM FUARI 60 İSVİÇRE ST.GALLEN 10 - 12 ŞUBAT 2012
BALTTOUR TURİZM FUARI 45 LETONYA RIGA 10 - 12 ŞUBAT 2012
IMTM-U.ARASI AKDENİZ TURİZM FUARI 105 İSRAİL TEL-AVİV 14 - 15 ŞUBAT 2012
INT. TOURİST EXHIBITION HOLIDAY & SPA EXPO
200 BULGARİSTAN SOFYA 16 - 18 ŞUBAT 2012
OTM-OUTBOUND TRAVEL MUMBAI 100 HİNDİSTAN MUMBAI 17 - 19 ŞUBAT 2012
TOUREST TURİZM FUARI 45 ESTONYA TALLIN 17 - 19 ŞUBAT 2012
FREE MÜNİH FUARI 300 ALMANYA MÜNİH 22 - 26 ŞUBAT 2012
BELGRAD TURİZM FUARI-ITTFA 305 SIRBİSTAN BELGRAD 23 - 26 ŞUBAT 2012
FERIE FOR ALLE TURİZM FUARI 132 DANİMARKA HERNING 24 - 26 ŞUBAT 2012
VIVATTOUR TURİZM FUARI 45 LİTVANYA VILNIUS 24 - 26 ŞUBAT 2012
BTL LİZBON TURİZM FUARI 60 PORTEKİZ LIZBON 29 Şubat- 04 MART
2012
UTAZAS TURİZM FUARI 150 MACARİSTAN BUDAPEŞTE 01 - 04 MART 2012
GITF - GUANZHOU ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI
108 ÇİN GUANZHOU 01 - 03 MART 2012
ASTA IDE 37 PERU LİMA 01 -4 MART 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
42
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
REISELIV ULUSLAR ARASI SEYAHAT FUARI 120 NORVEÇ OSLO 02 - 4 MART 2012
MAHANA LYON FUARI 64 FRANSA LYON 02 - 4 MART 2012
THE NEW YORK TIMES TRAVEL SHOW 140 A.B.D. NEW YORK 02 -04 MART 2012
CONFEX LONDON 100 İNGİLTERE LONDRA 06 - 08 MART 2012
THE TRAVEL AND VACATION SHOW 37 KANADA OTTAWA 10 -11 MART 2012
MIAMI SEA TRADE SHOW 140 A.B.D. MİAMİ 12 -15 MART 2012
BİŞKEK U.ARASI TURİZM FUARI 100 KIRGIZİSTAN BİŞKEK 14 -16 MART 2012
THE TRAVEL AND ADVENTURE SHOW 18 A.B.D. VASHINGTON 17 - 18 MART 2012
PARIS MAP FUARI 100 FRANSA PARİS 17 - 20 MART 2012
BLOOMS CANADA 18 KANADA TORONTO 17 - 24 MART 2012
INTOUR MARKET 510 RUSYA MOSKOVA 17 - 20 MART 2012
TOUR GÖTEBOURG U.ARASI SEY. VE TUR. FUARI
264 İSVEÇ GÖTEBOURG 22 - 25 MART 2012
PGA GOLF MERCH.SHOW 18 A.B.D. ORLANDO 25 - 28 MART 2012
THE GULF INCENTIVE BUSINESS (GIBTM) 54 B.A.E ABU DABİ 26 - 28 MART 2012
UITT UKRAYNA TURİZM VE SEYAHAT RUARI 500 UKRAYNA KİEV 28 -30 MART 2012
SARAYBOSNA TURİZM FUARI 100 BOSNA-HERSEK SARAYBOSNA 28 - 31 MART 2012
GLOB KATOWICE TURİZM FUARI 50 POLONYA KATAVİÇE MART 2012
UTF 8.U.ARASI UKRAYNA TURİZM FORUMU(BAHAR)
100 UKRAYNA KİEV MART 2012
CROTOUR - ZAGREP TURİZM FUARI 50 HIRVATİSTAN ZAGREP MART 2012
MATTA 1 -MALEZYA SEYAHAT FUARI 90 MALEZYA KUALA LUMPUR MART 2012
RANDONE DOĞA FUARI 18 FRANSA PARİS 30 Mart- 01 NİSAN 2012
26. EDITION THE ROMANIAN TOURISM FAIR
100 ROMANYA BÜKREŞ 31 Mart -03 Nisan 2012
ATB 9 ARAP TUR.BORSASI 100 SURİYE ŞAM 04 - 06 NİSAN 2012
AZERBEYCAN U.ARASI TURİZM VE SEY. FUARI (AITF)
110 AZERBEYCAN BAKÜ 12- 14 NİSAN 2012
COTTOM-CHINA OUTBOUND TRAV. &.TOUR.MARKET
72 ÇİN PEKİN 18 - 20 NİSAN 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
43
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
SICT BARSELONA TURİZM FUARI 66 İSPANYA BARSELONA 19 - 22 NİSAN 2012
KAZAKİSTAN ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI (KITF)
200 KAZAKİSTAN ALMATI 25-27 NİSAN 2012
SKOPJE TRAVEL MARKET 50 MAKEDONYA SKOPJE 25-28 NİSAN 2012
BMT AKDENİZ TUR.BOR. 54 İTALYA NAPOLİ NİSAN 2012
GTT GDANSK TURİZM FUARI 50 POLONYA GDANSK NİSAN 2012
17. MOLDOVA U.ARARASI TURİZM İHTİSAS FUARI
49 MOLDOVA KİŞİNEV NİSAN 2012
MBIS MOSKOVA YATÇILIK FUARI 90 RUSYA MOSKOVA NİSAN 2012
LEISURE MINSK/BELARUS CUM. 80 BELARUS MINSK NİSAN 2012
ITHF ENDONEZYA SEYAHAT FUARI 36 ENDONEZYA JAKARTA NİSAN 2012
EMİRATES HOLIDAYS BROCHURE LAUNCH 18 B.A.E. DUBAİ 29 Nisan - 01 MAYIS
2012
OMAN TRAVEL MARKET 54 UMMAN OMAN 17-19 MAYIS 2012
IMEX FRANKFURT 400 ALMANYA FRANFKFURT 22 - 24 MAYIS 2012
RİYAD TRAVEL 180 S.ARABİSTAN RİYAD 23 - 26 MAYIS 2012
KORE DÜNYA SEYAHAT FUARI 54 G.KORE SEUL 02 -05 HAZİRAN 2012
2. PERSIA TRAVEL MARKET FESTİVALİ 100 İRAN TAHRAN 08 - 10 HAZİRAN 2012
ITE HONGKONG TURİZM FUARI 54 ÇİN HONKONG 14 - 16 HAZİRAN 2012
KİELER WOCHE YATÇILIK FUARI 120 ALMANYA KİEL 16 - 24 HAZİRAN 2012
BITE PEKİN ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI 108 ÇİN PEKİN 17 - 19 HAZİRAN 2012
3. U. ARASI MEŞHED TURİZM VE YAN SANAYİ FUARI
100 İRAN MEŞHED 19 - 22 AĞUSTOS 2012
11.TITF TAYLAND SEYAHAT FUARI 36 TAYLAND BANKOK AĞUSTOS 2012
JATA DÜNYA SEYAHAT FUARI 126 JAPONYA TOKYO 29 AĞUS - 02 EYLÜL
2012
ASTA THE TRADE SHOW FUARI 75 A.B.D. LAS VEGAS 11 - 13 EYLÜL 2012
MATTA 2- MALEZYA SEYAHAT FUARI 90 MALEZYA KUALA LUMPUR EYLÜL 2012
TOP RESA FUARI 100 FRANSA PARİS EYLÜL 2012
LEISURE MOSKOVA FUARI 350 RUSYA MOSKOVA EYLÜL 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
44
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
LÜBNAN AWTTE TURİZM FUARI 80 LÜBNAN BEYRUT 01- 4 EKİM 2012
27. EDITION ROMANIAN TOURISM FAIR 60 ROMANYA BÜKREŞ 03 - 06 EKİM 2012
IMEX LAS VEGAS FUARI 100 A.B.D. LAS VEGAS 09-11 EKİM 2012
CITTM Şanghay ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI
99 ÇİN ŞANGHAY 27 - 30 EKİM 2012
SENIOR 2011 40 İSVEÇ STOCKHOLM EKİM 2012
TTG RİMİNİ TUR.F. 125 İTALYA RİMİNİ EKİM 2012
TOUR SALON POZNAN 100 POLONYA POZNAN EKİM 2012
GENOVA YATÇILIK F. 73 İTALYA GENOVA EKİM 2012
ABAV TURİZM FUARI 100 A.B.D. RİO DE JANERİO EKİM 2012
INT. TOURISM AND TRAVEL SHOW 18 A.B.D. MONTREAL EKİM 2012
UTF 9.ULUSLARARASI UKRAYNA TURİZM FORMU
100 UKRAYNA KİEV EKİM 2012
TOURBUSINESS MINSK FUARI 50 BELARUS MINSK EKİM 2012
CIS TRAVEL MARKET 100 RUSYA ST.PETERSBUG EKİM 2012
ITB ASYA SİNGAPUR SEYAHAT FUARI 36 SİNGAPUR SİNGAPUR EKİM 2012
19TH TRAVEL MARKET UKRAINE 150 UKRAYNA KİEV EKİM 2012
HAMBURG ULUSLAR ARASI BOT FUARI 200 ALMANYA HAMBURG 27 EKİM- 04 KASIM
2012
ERFURT KARAVAN FUARI 50 ALMANYA ERFURT 01 - 04 KASIM 2012
27.PHILOXENIA SELANİK FUARI 120 YUNANİSTAN SELANİK 18 - 20 KASIM 2012
U. ARASI ŞİRAZ ORTADOĞU TURİZM PAZARI FUARI
100 İRAN ŞİRAZ 21 - 24 KASIM 2012
TAIPEI ULUSLAR ARASI SEYAHAT FUARI 54 TAYVAN TAIPEI 21 - 24 KASIM 2012
LEİPZİG TURİZM FUARI 100 ALMANYA LEIPZİG 21 - 25 KASIM 2012
RIYADH MEDIA MULTIMEDIA TECH. EXBİ.FAIR
27 S.ARABİSTAN RİYAD 27 - 29 KASIM 2012
REISEMESSE KÖLN 100 ALMANYA KÖLN KASIM 2012
EIBTM TURİZM FUARI 400 İSPANYA BARSELONA KASIM 2012
FERIENMESSE SALZBURG TURİZM FUARI 60 AVUSTURYA SALZBURG KASIM 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
45
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
VIVA TOURISTIKA CARAVANING 100 ALMANYA FRANKFURT KASIM 2012
LUXURY TRAVEL EXPO SHOW 18 A.B.D. LAS VEGAS 06 - 08 ARALIK 2012
ILTM CANNES FUARI 200 FRANSA CANNES ARALIK 2012
PARIS DENIZCILIK FUARI 60 FRANSA PARİS ARALIK 2012
ALPE-ADRIA TIP 50 SLOVENYA LUBLYANA 26 - 29 OCAK 2012
IITM - INDIA INTERNATONAL TRAVEL MARKET
18 HİNDİSTAN KOCHI 27 -29 OCAK 2012
MALEZYA HAC VE UMRE FUARI 18 MALEZYA KUALA LUMPUR OCAK 2012
DESTINATIONS LONDON 51 İNGİLTERE LONDRA 02 - 05 ŞUBAT 2012
FIETS EN WANDELBEURS (BİSİKLET ve YÜRÜYÜŞ)
60 HOLLANDA WANDELBEURS 11 - 12 ŞUBAT 2012
ENDONEZYA ULUSLARARASI HAC VE UMRE FUARI
18 ENDONEZYA CAKARTA ŞUBAT 2012
FİLİPİNLER SEYAHAT FUARI 36 FİLİPİNLER MANİLA ŞUBAT 2012
NATAS 1 SİNGAPUR SEYAHAT FUARI 36 SİNGAPUR NATAS ŞUBAT 2012
ITM-INDIA TRAVEL MARKET FUARI 18 HİNDİSTAN AHMED ABAD 02 - 04 MART 2012
22.ULUSLARARASI KIRIM TURİZM FUARI 21 UKRAYNA KIRIM 02 - 04 MART 2012
ÇİN GOLF EXPO 18 ÇİN PEKİN 16 - 18 MART 2012
OSAKA KANSA HAVALİMANI.SEY. FUARI 9 JAPONYA OSAKA 26 - 27 MART 2012
SYDNEY TRAVEL EXPO FUARI 18 AVUSTRALYA SYDNEY MART 2012
TRAVEL AND GASTRONOMY FAIR 30 KOSAVA PRİŞTİNA 11 - 13 NİSAN 2012
IT&CM INCENTIVE TRAVEL&CONVENTION MEETING
18 ÇİN ŞANGHAY 17 - 19 NİSAN 2012
5. ULUSLAR. TUR. VE SPOR FUARI 28 TÜRKMENİSTAN AŞKABAT 12 - 14 MAYIS 2012
HANA TURİZM SEYAHAT FUARI 9 G.KORE SEUL 20 - 22 MAYIS 2012
ENDONEZYA SURABAYA SEYAHAT FUARI 18 ENDONEZYA SURABAYA MAYIS 2012
EXPOVACACIONES TURİZM F. 30 İSPANYA BİLBAO MAYIS 2012
9.ODESA ULUSLAR ARASI TURİZM FUARI 50 UKRAYNA ODESA MAYIS 2012
DÜNYA SEYAHAT FUARI (WTF) 32 JAPONYA TOKYO 25 - 28 AĞUSTOS 2012
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
46
FUARIN ADI M2 ÜLKE ADI ŞEHİR ADI FUAR TARİHİ
50 PLUS BEURS 12 HOLLANDA UTRECH 13 -18 EYLÜL 2012
ASTANA LEISURE 2012 30 KAZAKİSTAN ASTANA EYLÜL 2012
VIETNAM SEYAHAT FUARI 36 VIETNAM HO CHI MINH EYLÜL 2012
18. TAŞKENT ULUSLARARASI TURİZM FUARI 40 ÖZBEKİSTAN TAŞKENT EYLÜL 2012
12.ULUSLARARASI LVIV TURİZM FORUMU TUREXPO
20 UKRAYNA LVIV EKİM 2012
PAESTUM ARKEOLOJİ F. 36 İTALYA PAESTUM 16 -19 KASIM 2012
NTA-NATIONAL TRAVEL AGENTS (İnanç) 18 A.B.D. A.B.D. KASIM 2012
USTOA-Marko İsland Fuarı 9 A.B.D. Florida ARALIK 2012
Kaynak: Kültür ve Turizm Bakanlığı
K.T.M : Kültür ve Tanıtma Müşavirliği K.T.A : Kültür ve Tanıtma Ataşeliği K.M. : Kültür Müşavirliği K.A. : Kültür Ataşeliği
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
47
KAYNAKÇA
Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (http://www.aydinturizm.gov.tr)
Denizcilik Müsteşarlığı (http://www.denizcilik.gov.tr)
Gökovalı & Bahar (2006): “Contribution of Tourism to Economic Growth: A
Panel Data Approach”, Anatolia: International Journal of Tourism and Hospitality
Research, 17(2), 155–167 (Winter)
Kuşadası Belediyesi Stratejik Plan 2010-2014 (http://www.kusadasi.bel.tr)
Kuşadası Kaymakamlığı (http://www.kusadasi.gov.tr)
Kuşadası Ticaret Odası Turizm Analizi 2010 (http://www.kuto.org.tr)
Proença, S & Soukiazi, E (2008) “Tourism as an Economic Growth Factor: a Case
Study for Southern European Countries, Tourism Economics, 14(4), 791-806
T.C. Hazine Müsteşarlığı (http://www.hazine.gov.tr)
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
(http://www.aydinturizm.gov.tr)
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı İnternet Sitesi (http://www.kultur.gov.tr)
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Türkiye Turizm Stratejisi 2023
KUŞADASI TURİZM ANALİZİ RAPORU – 2012
48
KUTO Araştırma Yayınları
Süleyman Demirel Bulvarı No:31 09400 Kuşadası / AYDIN
Tel: 0 256 612 57 63 Fax: 0 256 614 53 93 e-mail: [email protected] http://www.kuto.org.tr
http://www.isrehberim.org