Kurs realizatorów fandubbingowych 2016
-
Upload
maciek-tomczak -
Category
Engineering
-
view
403 -
download
0
Transcript of Kurs realizatorów fandubbingowych 2016
2/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Część I
Jak zacząć?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
3/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Jaki aranż?Instrumental - jakośćGdzie szukać instrumentali?Ostatnie pytania
Pierwsze kroki
Jakie pytania zadać sobie przed podjęciemprojektu?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
4/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Jaki aranż?Instrumental - jakośćGdzie szukać instrumentali?Ostatnie pytania
Jaki aranż?
Ile wokalistów?
Ile oddzielnych partii/nagrań?Czy znam reżysera tego projektu?
Czy znam jego wcześniejsze projekty?Jeżeli tak, co to za projekty?
Dodatkowe pytania do reżysera przed podjęciem projektu?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
5/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Jaki aranż?Instrumental - jakośćGdzie szukać instrumentali?Ostatnie pytania
Czy istnieje instrumental dobrej jakości?!
Mp3 - 320kbps, 256kbps, 128kbps, 64kbps?
Jakości do przyjęcia to mp3 320kbps, 256kbps i wav, flac, itp.Jak sprawdzić?
Jakość pliku audio powinna pokazywać się w programachtakich jak Windows Media Player i iTunes jako bitrate
Rozmawiajcie z reżyserem piosenki jeżeli jakość mp3instrumentala jest gorsza niż 320kbps lub 256kbps
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
6/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Jaki aranż?Instrumental - jakośćGdzie szukać instrumentali?Ostatnie pytania
Gdzie szukać instrumentali do piosenek z anime?
Formułka Google:‘<nazwa piosenki><instrumental><320><kbps>’czasami - o� vocal/vocal removed/soundtrack
Instrumentale są często dodawane do oryginalnych albumów zanime, które można znaleźć w internecie np. chiasenhac.com albo
anime.thehylia.com
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
7/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Jaki aranż?Instrumental - jakośćGdzie szukać instrumentali?Ostatnie pytania
Ostatnie pytanie
Czy chcę miksować ten projekt?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
8/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Sprawdzanie nagrań 1Sprawdzanie nagrań 2
Otrzymanie nagrań
Na co zwracać uwagę przy sprawdzaniunagrań?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
9/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Sprawdzanie nagrań 1Sprawdzanie nagrań 2
Sprawdzenie nagrań 1
Mono/stereo?
Jaka jakość?
Źle wyeksportowane?
Czy nagrania są poprawnie ponazywane?
Czy trzeba nagrać poprawki?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
10/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Sprawdzanie nagrań 1Sprawdzanie nagrań 2
Sprawdzenie nagrań 2
Każde nagranie wokalne tylko jako plik mono!Nie ma powodu nagrywać wokalu w stereo (rozmawiaj zreżyserem jeżeli uważa inaczej)
Instrumental mp3 320kbps! Nagrania wokalistów wav!
Nagrania powinny być poprzedzone i zakończonekilkusekundową ciszą (w razie pourywanych nagrań rozmawiajz reżyserem)
Rozmawiaj z reżyserem w razie niejasności co do nazewnictwanagrań lub nagrania poprawek
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
11/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
Przed miksowaniem
Co robić przed rozpoczęciem miksowania?
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
12/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
DAW twojego wyboru
DAW - Digital AudioWorkstationCo możemy robić w DAW?
komponowaćnagrywać (audio i MIDI)edytowaćmiksowaćmasterowaćpracować z wideo
* Najpopularniejsze DAW w branży muzycznej to:Pro Tools, Cubase, Logic, Ableton Live.** DAW często używane do pracy z dźwiękiem w filmach toPro Tools i Nuendo.
Audacity
Premiere Pro
n-Track
FL Studio
Reaper
Pro Tools
Ableton
Cubase
Logic
Nuendo
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
13/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
Organizacja projektu w DAW
Importuj nagrania wokalistów
Importuj instrumental i opcjonalnie 1-2 podobne gatunkowopiosenki do porównywania
Ułóż nagrania (wyrównaj do instrumentalu) i ponazywajodpowiednio wszystkie ścieżki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
14/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
Organizacja sesji projektu dźwiękowego
Propozycja układu ścieżek w wybranym DAW*:1 Oryginalna wersja piosenki2 Instrumental3 Piosenki porównawcze (podobne stylowo)4 Wokal główny5 Chórki**6 Efekty**
*Propozycja organizacji ścieżek do miksowania piosenek. Układ od góry do dołu.**Jeżeli istnieją w projekcie.
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
15/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
Przykład sesji w Logic 9
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
16/ 81
Przed podjęciem projektuOtrzymanie nagrańPrzed miksowaniem
Digital Audio WorkstationOrganizacja sesji
Dzięki!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
17/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Część II
Miksowanie 1
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
18/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
SprzętEmocjonalna podstawa w miksiePraca i skupienieTeoria a praktyka
Miksowanie nie polega na posiadaniu drogiego sprzętu
Miksowanie polega na posiadaniu odpowiedniego nastawienia
Miksowanie wymaga wizji końcowego produktu – twojej wizjilub wizji reżysera piosenkiMiksowanie wymaga wiedzy o narzędziach, które pozwolą naukończenie wyznaczonego zadania
Eksperymentuj! W efekcie możesz sprawić, że twój miks będziewyróżniał się na tle innych projektów
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
19/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
SprzętEmocjonalna podstawa w miksiePraca i skupienieTeoria a praktyka
A. C.
Dobry miks nie musi koniecznie brzmieć dobrze!
Albert CamusTo jest żart.
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
20/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
SprzętEmocjonalna podstawa w miksiePraca i skupienieTeoria a praktyka
Tworzenie emocjonalnej podstawy
Głównym celem miksowania jest zaprezentowanie iprodukcja miksu w sposób, który jakoś wpłynie na słuchacza
Myśl WIZUALNIE, EMOCJONALNIE?Jaki masz cel? Mroczne brzmienie? Agresywne? Delikatne?
Przedstaw jakąś historię swoim miksemMoże chcesz skontaktować się z tekściarzem/reżyserem, żebyporozmawiać o treści/przesłaniu/atmosferze piosenki?
Produkcja piosenki powinna zawsze wskazywać kierunek miksu
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
21/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
SprzętEmocjonalna podstawa w miksiePraca i skupienieTeoria a praktyka
Miksowanie wymaga skupienia
Żeby zaangażować się w proces miksowania, musisz najpierwzrozumieć swój projekt. Żeby zrozumieć projekt, musiszuważnie słuchać. Sprawdź, co działa dla ciebie (skup się natym, co masz przed uszami)
Musisz utrzymać koncentrację, więc postaraj się unikaćrozpraszaczy
Unikaj Facebooka i „feedbacku” od znajomych do momentu, ażzakończysz swoją wizję piosenki/miksu
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
22/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
SprzętEmocjonalna podstawa w miksiePraca i skupienieTeoria a praktyka
Nie nauczysz się miksowania tylko z teorii
W celu poprawienia swoich umiejętności musisz ćwiczyć nawielu projektach. Musisz nauczyć się, jak używać dostępnychnarzędzi, aby móc stworzyć swoją wizję piosenki/miksu
Możesz znać różne techniki miksowania i mieć wiele wtyczekaudio, ale często na początku nie będziesz wiedział, jak ichużywać (eksperymentuj)
„Smak” i „adekwatność” są rezultatem długich godzinsłuchania, analiz różnych produkcji i popełniania błędów
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
23/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Smak i zdrowy rozsądek 1Smak i zdrowy rozsądek 2
Kwestia smaku i zdrowego rozsądku 1
Bądź agresywny
Bądź mniej skłonny do obsesyjności na punkcie różnychelementów miksu (Coś nie pasuje? Trudno.)
Jeżeli piosenka i nagrania są tragiczne, to miks staje się nieistotny
Ustawianie wszystkich ścieżek na tych samych poziomachgłośności stworzy nudne doświadczenie. Zawsze musi być coś,co wygra walkę o uwagę słuchacza. Szczególnie ważnew projektach z chórkami i projektach grupowych
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
24/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Smak i zdrowy rozsądek 1Smak i zdrowy rozsądek 2
Kwestia smaku i zdrowego rozsądku 2
So�ware i efekty audio (wtyczki/pluginy) są tylko narzędziami,więc nie myśl o nich jako o środkach, od których zależy, czymiks jest dobry czy zły
„Energia” jest ważniejsza od akustycznego brzmienia/jakościnagrań (fandubbing jest tego świetnym przykładem)
Ogólne wybrzmienie (vibe) jest o wiele ważniejsze niżjakikolwiek element piosenki
Tylko dlatego, że coś było nagrane, nie oznacza, że musi znaleźćsię w miksie – przycisk „mute’ jest twoim przyjacielem. W raziepoważnych zmian rozmawiaj z reżyserem piosenki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
25/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Rodzaje aranżyProzodiaŚmiałość
Obraz całościowy
Postaraj skupić się na projekcie jako całość zamiastpoprzestawać na szczegółach
Dobre miksy powstają z pozornie nieistotnych powodów
Możesz sprawić, że jakaś ścieżka wokalna brzmi cudowniesamodzielnie, ale jeżeli zupełnie nie pasuje do kontekstu(całości projektu), to twoje starania pójdą na marne
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
26/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Rodzaje aranżyProzodiaŚmiałość
Aranż* w przypadku grupówek i chórków
Postaraj się podzielić aranżacje na logiczne częściZdecyduj, która ścieżka przoduje w każdej kategorii
Melodia główna – główny wokal (zazwyczaj w centrum panoramy)
Kontrmelodaia – upewnij się, że nie dominuje melodii głównej
Odpowiedź (response) – elementy „call and response” (dosł.zawołania i odpowiedzi) muszą być zbalansowane (np. szybkawymiana zawołań i odpowiedzi w piosence przez dwóch wokalistów)
Harmonia chórków - czy brzmi dobrze?
Rytm – zależność pomiędzy „czasem” wokalisty (timing) ainstrumentalem (prozodia?)
*Aranżacja (aranż) opracowanie projektu muzycznego na inny niż przewidziano w oryginale
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
27/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Rodzaje aranżyProzodiaŚmiałość
Prozodia
To wydarzenie muzyczne, które łączy tekst piosenki zmelodią/rytmem, aby podkreślić przekaz muzyczny
STOP!
Pamiętaj o prozodii podczas miksowania. Wybieraj efekty (np.,pogłos, echo) tak, aby pasowały do piosenki, treści lirycznej ikierunku emocjonalnego piosenki
Reverb (pogłos) i delay (echo) powinny brzmieć tak, jakbyprzynależały do obrazu całej piosenki (jaki efekt chceszuzyskać?)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
28/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Rodzaje aranżyProzodiaŚmiałość
Śmiałość
Na początku miksowania śmiało dokonuj wielkich zmiangłośności i panoramy, tak żeby ustawić dźwięki wodpowiednich miejscach, bazując na swoim przeczuciu
Nie bój się przycisku „mute” w przypadku większej ilościnagrań. Odkryj nowe perspektywy
Unikaj „solowania’ (pracy nad jednym nagraniem bezpodkładu) poszczególnych ścieżek przez długi czas
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
29/ 81
Rady i wskazówki 1Dobry smak i zdrowy rozsądek?
Obraz całościowy
Rodzaje aranżyProzodiaŚmiałość
Dzięki!
Kontynuacja prezentacji w Części III
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
30/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
Część III
Miksowanie 2
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
31/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
Przestrzeń w czasieWidmo częstoliwościPrzestrzeń w widmie częstotliwościowymTembr brzmień
Przestrzeń w czasie
W przestrzenii może istnieć wiele kierunków
Od lewa do prawa – panorama/delay
Od góry do dołu – wysokość, zazwyczaj uzyskana przez EQ(korektor częstotliwości)
Od przodu do tyłu – głębokość uzyskana przy użyciu pogłosu,delay i kompresji
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
32/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
Przestrzeń w czasieWidmo częstoliwościPrzestrzeń w widmie częstotliwościowymTembr brzmień
Rysunek: Fala głosowa pokazana w czasie (lewo) i jej widmo częstotliwościowe (prawo)
1 Reprezentacja czasowa sygnału dźwiękowego pokazuje jego kształt izmiany w czasie
2 Widmo częstotliwościowe pokazuje rozmieszczenie energii różnychgrup częstotliwości
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
33/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
Przestrzeń w czasieWidmo częstoliwościPrzestrzeń w widmie częstotliwościowymTembr brzmień
Przestrzeń w widmie częstotliwościowym
Przestrzeń istnieje w pasmach częstotliwości
Luki w widmie częstotliwościowym mogą być użyte, abysłuchający poczuł się nieswojo, jednak taki efekt powinien byćzamierzony
Wyczyść przestrzeń dla ważnych elementów miksu, używającsubtraktywnego equalizera (EQ)
Walka o niskie częstotliwości! Duety? Który głos wygrywa?Czy któryś ma wygrać? Ty decydujesz
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
34/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
Przestrzeń w czasieWidmo częstoliwościPrzestrzeń w widmie częstotliwościowymTembr brzmień
Kontrast brzmień
Rzadkie i gęste brzmienie – wyciszanie ścieżek w grupówkach
Ciemne i jasne brzmienie – zmiana EQ, kolor/rodzaj pogłosu?
Kontrast - pomiędzy sekcjami piosenki albo innymielementami w projekcie ma wpływ na słuchającego
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
35/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Odkrycia
Na początku procesu miksowania odkrywaj nowe kierunki,pracuj nad stworzeniem świeżej produkcji
Daj sobie 10-30 minut na stworzenie balansu głośności(panoramy), aby odnaleźć nowe kierunki dla swojego miksu
Później w procesie miksowania małe zmiany wielkości1 decybela (dB) będą brzmieć porównywalnie co różnica 4 dBna początku miksowania. Wyobraź sobie, że rzeźbisz twarz.Zacznij od przybliżonego kształtu
Nie próbuj rzeźbić pięknego nosa przed skończeniem twarzy
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
36/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Energia
Znajdź sekcję piosenki, która ma najwięcej energii i tam zacznijmiksowanie. W ten sposób wyznaczysz sobie maksymalnypoziom energii (głośności)
Pracuj od fragmentu, który ma znacząco wpłynąć nasłuchającego
Ustaw kluczowe elementy, tak aby szczytowały na ok.-10dBFS* (zależy od stylu projektu). W ten sposób zachowaszmiejsce na mastering (późniejsze podniesienie głośności przedfinałową wersją piosenki)
*Decibels full scale (dBFS) to maksymalny poziom sygnału przed przesterowaniem
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
37/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Nagroda
Która część piosenki ma być perełką? Solo wokalisty? Cichaczęść piosenki? Refren? Znajdź ten fragment!
Miksuj tak, aby zwiększyć wpływ, jaki miks będzie miał nasłuchającego
Dla zaawansowanych – użyj automatyki głośności (volumeautomation), żeby przesuwać elementy do góry, do przodui do tyłu, tworząc kontrast pomiędzy ważnymi fragmentamipiosenki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
38/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Praca z reżyserami piosenek
Podczas pracy nad projektem staraj się nie wysyłać zbyt wieluwersji swojego miksu
Jeżeli się do tego nie zastosujesz, twój miks może cyrkulowaćpomiędzy tobą a reżyserem piosenki (i innymi) przez długi czas
Myśl o każdym miksie, który wysyłasz w świat jako o dzielereprezentującym ciebie. Dbaj o swoją reputację. Oczywiściemożesz popełniać błędy, ale i tak sprawdzaj jakość swojej pracyprzed wysłaniem jej gdziekolwiek
Staraj się nie pytać o ocenę twoich miksów ludzi, z którymipracujesz. Szukaj ludzi otwartych na różne style muzyczne,którzy niekoniecznie są muzykami/realizatorami
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
39/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Rób przerwy i odświeżaj swoje uszy
Upewnij się, że podczas miksowania będziesz robił przerwyi odświeżał, uszy słuchając dobrego materiału referencyjnego
Wybierz sobie jakiś cel, np. 50 minut na skończenie miksu. Tojedyny sposób na wyćwiczenie umiejętności potrzebnych domiksowania sprawnie i szybko
Jeżeli ktoś nienawidzi twojego miksu to przynajmniej udało cisię wywołać u niego jakąś reakcję. Pracuj ku wyznaczonemucelowi za każdym razem
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
40/ 81
Czas, widmo i tembrRady i wskazówki 2
OdkryciaEnergiaJaka nagroda? Dla kogo?Praca z reżyserami piosenekRób przerwy i odświerzaj uszy
Dzięki!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
41/ 81
Mastering
Część IV
Mastering w pigułce
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
42/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Miks a master?
Rysunek: Zmiksowane nagranie (góra) i nagranie po masteringu (dół)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
43/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Dlaczego mastering jest ważny?
Wszystko sprowadza się do standaryzacji zbioru nagrań(przypomnijcie sobie wkurzające różnice głośności pomiędzypiosenkami na playliście)
Celem masteringu jest nadanie życia i wydobycieklarowności/detalu w miksieWyrównanie widma częstotliwości, aby tony niskie i wysokiebyły zmiksowane do równomiernego standarduPodgłośnienie miksu bez niechcianych przesterów
Odpowiedni mastering wymaga ćwiczenia, cierpliwości i ponadwszystko zrozumienia narzędzi, którymi się posługujesz
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
44/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Przed przystąpieniem do masteringu
Upewnij się, że na pasku głośności w DAW najgłośniejsze partiewokalne mieszczą się pomiędzy -10 a -3 dBFS. Większość osóbpopełnia tutaj błądUpewnij się że miks:
1 nie ma przesterów2 ma płynny początek i koniec (fade in/out)3 jest wyeksportowany w odpowiednich regionach (nie ma
długich luk z ciszą)4 jest wyeksportowany z bit rate (16bit) i w nieskompresowanym
formacie (.wav)5 nie był znormalizowany przed masteringiem!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
45/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Mastering
Nie komplikuj procesu (nie miksujesz Taylor Swi�)Skup się na finałowym brzmieniu całej piosenki
1 Porównaj balans głośności doistniejących piosenek
2 Popraw balans częstotliwościjeżeli potrzeba (miks zaciemny? za jasny?)
3 Sprawdź czy nie maprzesterów (limiter*)
* Limiter to alternatywna wersja kompresora, która pozwalana całkowite zatrzymanie sygnału dźwiękowego przedwyznaczonym progiem
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
46/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Eksport piosenki
Finałową wersję piosenki eksportuj:w formacie wav i mp3 320 kpbs VBRz częstotliowścią próbkowania (sampling rate) 44,100 Hzw bitrate 16 bit
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
47/ 81
Mastering
Mastering nagrań - co i po co?Przed masteringiemProces masteringuEksport piosenki
Dzięki!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
48/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Część V
Proces post-produkcji - miks 1
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
49/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
1) Balans głośności2) Czyszczenie i równanie nagrań3) Najlepsza część - miksowanie
Balans głośności
1 Przesłuchaj wszystkie nagrania z instrumentalem bezzatrzymania od początku do końca (notuj pomysły/uwagi,jeżeli jakieś przyjdą ci do głowy)
2 Stwórz balans głośnościmodyfikuj tylko głośność (i panoramę jeżeli potrzebaw przypadku np. chórków)
3 Eksportuj miks z balansem głośności i importuj z powrotem,żeby przesłuchać
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
50/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
1) Balans głośności2) Czyszczenie i równanie nagrań3) Najlepsza część - miksowanie
Czyszczenie i równanie nagrań
1 Wyczyść nagrania (mlaśnięcia, chuchy itp.), przytnij ścieżkiwokalne, dodaj fade in/out
2 Wyrównaj nagranie do instrumentalu (czy wokalista śpiewarówno?)
3 W razie grupówek wyrównaj wszystkie głosy do jednego i tegosamego nagrania, które jest już równo z instrumentalem!
Rysunek: Równanie nagrań wokalnych
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
51/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
1) Balans głośności2) Czyszczenie i równanie nagrań3) Najlepsza część - miksowanie
Co jest ważne podczas miksowania?
Zawsze zachowuj dobry proces przy miksowaniu
Pracuj w logicznej kolejności
Upewnij się, że czyszczenie/edytowanie nagrań jest skończone
Staraj się zaczynać na czysto (pozbądź się wcześniejnałożonych efektów)
Uporządkowany proces miksowania będzie mniej stresujący ipozwoli na lepszą współpracę z reżyserem piosenki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
52/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
1) Balans głośności2) Czyszczenie i równanie nagrań3) Najlepsza część - miksowanie
Uwaga!
Upewnij się, że oddzielisz proces edytowania odmiksowania piosenki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
53/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Ściągawka - propozycja workflow-uJak zacząć?Czym jest „kiepski miks”?
Ściągawka - moja propozycja workflow-u
1 Upewnij się, że używane nagrania są odpowiedniej jakości (wav – 16/24bit i 44,1kHz)
2 Ponazywaj odpowiednio wszystkie ścieżki
3 Usuń wszystkie efekty (chyba, że potrzebne artystycznie)
4 Upewnij się, że nagrania są w przyzwoitej głośności przed dodaniem efektów
5 Zapisz projekt po raz kolejny jako np. ‘mix1’. W ten sposób zawsze będziesz mógł wrócić do tej nie zmiksowanejwersji
6 Ustaw ścieżki w logicznej kolejności. Oryginał, instrumental, ścieżki referencyjne, wokal główny, chórki, itd.
7 Ustaw ‘low cut/high pass’ do 20Hz na masterze (grupa w DAW gdzie pozostałe ścieżki się sumują)
8 Ustaw ‘low cut’ do 100Hz dla każdego nagrania wokalnego
9 Przesłuchaj wszystkie nagrania razem i sprawdź gdzie te surowe brzmienie Cię poprowadzi. Zanotuj miejsca, którewymagają poprawek/zmiany. Pamiętaj żeby zapisać również te dobre miejsca
10 Procesuj poszczególne ścieżki (używaj equalizera EQ)
11 Układaj efekty procesujące ścieżki w odpowiedniej kolejności (np. EQ przed kompresją i pogłosem)
12 Naprawiaj problemy
13 Wzmacniaj dobre cechy poszczególnych nagrań
14 Zacznij pracę tylko z głównym wokalem
15 Potem przystąp do obróbki chórków
16 Postaraj się miksować do piosenek referencyjnych/porównawczych
17 Zostaw miks do następnego ranka i przesłuchaj go na świeże uszy
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
54/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Ściągawka - propozycja workflow-uJak zacząć?Czym jest „kiepski miks”?
Workflow w miksowaniu
„Podczas miksowania skup się na naprawianiuzłych elementów i wyolbrzymianiu tych dobrych”
Dave Pensado
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
55/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Ściągawka - propozycja workflow-uJak zacząć?Czym jest „kiepski miks”?
Początek miksowania
Warto przesłuchać cały miks od początku do końca dlazaznajomienia się z materiałem
Szybki miks też warty rozważenia
Czasami warto rozpocząć od ‘przesiania’ miksu z kiepskichelementów. Głównie ważne przy projektach grupowych, któresą bardziej złożone
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
56/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Ściągawka - propozycja workflow-uJak zacząć?Czym jest „kiepski miks”?
Kiepski miks
Bez kontrastu
Częsty brak punktu skupienia
Hałaśliwy
Fałszujący
Brak klarowności i „uderzenia”
Za daleki miks (za cichy, zbyt dużo pogłosu, itp.)
Niekonsekwentna głośność! (duże i słyszalne zmiany)
Matowy i nudny
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
57/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Gdzie zacząć? Jakich metod używać?Jak wyszukiwać miejsca do poprawy?Zapis graficzny piosenki
Struktura w miksowaniu
Warto zastanowić się nad swoją metodą miksowaniaUproszczone podejście może zawierać:
Kierunek piosenkiBudowanie piosenki z energią w myśliZnajdywaniem kluczowych partii/elementów i ich ulepszanie
Kluczem jest muzykalne podejście do miksowania kiedyużywasz różnych technik i efektów (uzasadnieniem NIE jest, toże zawsze używasz kompresora!)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
58/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Gdzie zacząć? Jakich metod używać?Jak wyszukiwać miejsca do poprawy?Zapis graficzny piosenki
Pierwszy raz na wszystko...
Warto robić notatki podczas pierwszego słuchaniaNotatki mogą wyglądać następująco:
Tuning wokalu w 3 wersieRefren wymaga podbicia energiiPrzyciszyć wdech na 1:26Słowo na 0:42 za głośne
Możesz również rozważyć stworzenie swojej własnej graficznejreprezentacji piosenki
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
59/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Gdzie zacząć? Jakich metod używać?Jak wyszukiwać miejsca do poprawy?Zapis graficzny piosenki
Zapis graficzny piosenki
Rysunek: Przykład zapisu graficznego piosenkiRazjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
60/ 81
Przed rozpoczęciem miksowaniaProces miksowania
Struktura w miksowaniu
Gdzie zacząć? Jakich metod używać?Jak wyszukiwać miejsca do poprawy?Zapis graficzny piosenki
Dzięki!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
61/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Część VI
Proces post-produkcji - miks 2
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
62/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Podejścia do miksowania
Istniej wiele podejść do miksowania. Większość może byćumieszczona w 2 głównych kategoriach
Seryjne (liniowe)Równoległe
Wiedza o używanych narzędziach często wpływa na różneaspekty powyższych metod, np. w którym momenciedecydujesz się na ważne decyzje w miksie
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
63/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Podejście seryjne
Podąża według kolejności najważniejszych partii wokalnych wpiosence. Czyli najpierw praca nad wokalem prowadzącympotem nad chórkami, itd.
Może również podążać za postrzeganą istotnością lubstosownością poszczególnych głosów – może na to wpływaćgatunek piosenki (kontekst)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
64/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Kolejność wedle głównych partii w piosence
Pozytywy: silna podstawa kluczowych partii wokalnych
Negatywy: może być trudno miksować dodatkowe elementy.Każde dodatkowe nagranie musi być miksowane względempoprzedniego bez względu na jego istotność w całej kompozycji
Pracowanie w ten sposób powinno liczyć się z regularnymporównywaniem głównego wokalu do nieobrobionychdodatkowych nagrań
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
65/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Praca w kontekście całej piosenki
Nie pracuj za długo nad poszczególnymi nagraniami bezkontekstu (innych nagrań i instrumentalu)
Słuchaj całości, nie tylko elementów
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
66/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Kolejność wedle subiektywnej istotności elementów
Wybierz i zacznij pracę od najważniejszej partii wokalnej wpiosence
Pamiętaj, aby ciągle porównywać swoją pracę do kontekstupiosenki
Niebezpieczeństwo polega na tym, że różne partie wokalnebędą tworzyć nieskładne brzmienie
Nie ma dobrej lub złej metody – (są tylko preferencje)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
67/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Podejście równoległe
Polega na stwórzeniu odpowiedniego balansu głośności,rozłóżenia panoramy nagrań i edytowania w kolejności wedleupodobania
Unika problemów z miksowaniem w izolacji, ale może skończyćz brzmieniami, które do siebie nie pasują
Może być trudne z wieloma elementami w sesji i z perspektywyefektownego ‘project managementu’
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
68/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Podejścia
Ważne żeby cały czas trzymać się wyznaczonego przez siebiekierunku z każdym z podejść jeżeli nie będziesz miksować zwyznaczonym celem to prawdopodobnie nie skończysz wdobrym miejscu
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
69/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Podejścia do miksowaniaPodejście seryjnePodejście równoległeZacząć miksować od refrenu?
Sekcje w piosence
Praca nad poszczególnymi częściami piosenki
Niektórzy preferują zacząć miksować od refrenu i potempracować chronologicznie
Często zaczynam pracę od intra, potem przechodzę do wersuprzed ostatecznym zajęciem się refrenem – lubię żeby refrenymiały zauważalne znaczenie w miksie dlatego buduję tęatmosferę z kontekstu tworzonego miksu
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
70/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Balans miksu i procesowanie
Na początku trudno zadecydować jak procesować poszczególneścieżki wokalne
Czy rozdzielać procesowanie dynamiczne (np. kompresor),spektralne (np. EQ) i czasowe (np. pogłos)?Niektórzy preferują miksować na sucho – inni na morko
Osobiście uważam pogłos za ogromną część produkcji dlategoczęsto miksuję z pogłosem. Każdy będzie miał inne podejście ipotrzebuje wyrobić sobie swój workflow
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
71/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Kolejność obróbki
Suwaki (głośność) → Panorama → Procesowanie(EQ, kompresja) → Modulacja → Delay → Reverb→ Automacja Głośności
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
72/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Procesowanie
Ważne żeby pamiętać, że procesowanie efektami wpływa naprzestrzeń, którą okupują różne ścieżki dźwiękoweMoże być rozpraszające jeżeli elementy w miksie mają różneefekty np. pogłosy
Rozważ używanie Aux Sendów, aby wysyłać jeden reverb doparu ścieżek wokalnych
Często używam techniki miksowania grupowego gdziewysyłam parę nagrań wokalnych do jednej grupy w moimDAWie. W ten sposób mogę jednocześnie nałożyć te sameefekty na wszystkie ścieżki w grupie
Uwaga na nakładanie zbyt wielkich zmian na grupy nagrań!Można w ten sposób łatwo zatracić ich jakość
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
73/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
To kwestia wyczucia
Ostatecznie to do ciebie należy wybór podejścia domiksowania, które najbardziej Ci pasuje
Niektórzy realizatorzy dźwięku mają bardzo strukturalnepodejście do swojej pracy podczas gdy inni preferują bardziejpragmatyczne podejścia
Ufaj swoim uszom i myślom, ale jak wspomniane wcześniejważne jest posiadanie metod porównawczych i krytycznejoceny swoich miksów
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
74/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Metody odsłuchu
Cicho – zmienia balans i dobrze pokazuje czy miks cały czas siętrzyma w kupieZza drzwi – inna perspektywa brzmienia (pokazuje jak twójmiks trzyma się w bardziej kompleksowych przestrzeniachakustycznych w porównaniu do słuchawek i miejsca przedgłośnikami)Słuchawki – różnej jakości (nauszne i douszne) – zastanów siękto, gdzie i jak będzie słuchać twoich piosenekLaptop – naprawdę dobrze wyrzuca nieregularności z balansembrzmień i głośnościTelewizor – rozumowanie jak powyżejSamochód – jeżeli masz dostęp to warto zorientować się jaktwój miks brzmi w środku (dobre miejsce porównania miksówdo innych materiałów)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
75/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Piosenki referencyjne
Można używać ścieżek referencyjnych, aby po prostuodświeżać swoje uszy - jeżeli jesteś zmęczony idź spać. Rzadkopodejmujesz dobre decyzje będąc zmęczonym
Można używać piosenek gatunkowo specyficznych dlaprojektu nad którym pracujesz jeżeli uważasz, że twój mikspasuje do jakiegoś docelowego gatunku
Porównuj do szczególnych cech w piosenkach – brzmieniegłównego wokalu, chórków w jakiejś piosence, energia wrefrenie
Słuchanie kawałków referencyjnych tylko dlatego, że jekochasz – może zainspirować i przypomnieć Ci dlaczego robiszto co robisz
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
76/ 81
Podejścia do miksowania (projekty grupowe)Procesowanie - efekty i porównywanie
Balans miksu i nakładanie efektówKolejność obróbki nagrańProcesowanie efektami - wtyczki audioJak słuchać swojego miksu?Porównywanie do innych piosenek
Dzięki!
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
77/ 81
Proces masteringu
Część VII
Proces post-produkcji - master
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
78/ 81
Proces masteringu Procesowanie podczas masteringuCo robić?
Subtelne zmiany
Tylko ty możesz ocalić swój miks!
Słowem klucz jest tutaj subtelne
Nakładając efekty na jedną ścieżkę dźwiękową z miksempiosenki bardzo łatwo coś zepsuć
Staraj się wsłuchiwać w różnice pomiędzy twoim miksem apiosenkami, którymi słuchasz na co dzień(radio/spotify/soundcloud)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
79/ 81
Proces masteringu Procesowanie podczas masteringuCo robić?
Co robić?
1 Upewnij się, że nic nie ma przesterów (sprawdź, czy nie maprzesterów we wtyczkach audio)
2 Przesłuchaj całą piosenkę3 Porównaj do piosenek referencyjnych! (inne piosenki
fandubbingowe, oryginał)4 Przesłuchaj piosenkę na różnych głośnikach i słuchawkach
(douszne i nauszne)5 Odejdź na 15 min potem przesłuchaj master po raz kolejny.
Rób dużo przerw6 Przed eksportem upewnij się, że piosenka ma płynny początek i
koniec (fade in/out)7 Eksportuj plik jako mp3 320kbps (albo wav 44.1kHz 16bit)
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
80/ 81
Proces masteringu Procesowanie podczas masteringuCo robić?
Skończony projekt wysyłaj w wav i kompresji mp3 320kbpsVBR/CBR* do reżysera piosenki
*Polecam opcję VBR (Variable Bitrate) bo zajmuje mniej miejsa na dysku
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych
81/ 81
Proces masteringu Procesowanie podczas masteringuCo robić?
Dzięki! Pytania?
Odpowiedzi poszukuj samodzielnie. W ten sposób proces naukibędzie skuteczniejszy
Jeżeli nie możesz znaleźć odpowiedzi albo nie chce ci się,to nie bój się wysłać mi emaila z zapytaniem
Razjel - [email protected] Kurs realizatorów fandubbingowych