KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH - e-perkhidmatan.com · kementerian pendidikan malaysia bahasa...
Transcript of KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH - e-perkhidmatan.com · kementerian pendidikan malaysia bahasa...
KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
BAHASA SEMAI
KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH
DOKUMEN STANDARD KURIKULUM DAN PENTAKSIRAN
TAHUN EMPAT
DOKUMEN STANDARD
KURIKULUM STANDARD SEKOLAH RENDAH (KSSR) DAN PENTAKSIRAN
MODUL ELEKTIF
BAHASA SEMAI
TAHUN 4
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM
Cetakan Pertama 2013 © Kementerian Pendidikan Malaysia Hak Cipta Terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan
dengan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lain sebelum mendapat kebenaran bertulis daripada Pengarah,
Bahagian Pembangunan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Malaysia, Aras 4-8, Blok E9, Parcel E, Kompleks Pentadbiran Kerajaan Persekutuan,
62604 Putrajaya
ISI KENANDUG MUKE SURAT
Rukun Negara v
Falsafah Pendidikan Kebangsaan vi
Ipemula 1
Matlamat 2
Objektif 2
Dokumen Standard Kurikulum
i. Prinsip Pedagogi Kurikulum Standard 3
ii. Pengre Kurikulum Modular 5
Tima & Fokes 6
Organisasi Kurikulum 7
Sistem Engrok 9
Neisi Kurikulum 15
Standard Kenandug ru Standard Belajar Cenempet Cerngai ru Belwal 24
Standard Kenandug ru Standard Belajar Cenempet Menaca 30
Standard Kenandug ru Standard Belajar Cenempet Tenulis 35
Standard Kenandug ru Standard Belajar Cenempet Seni Engrok 40
Standard Kenandug ru Standard Belajar Cenempet Tatamengwal 42
iii
RUKUN NEGARA
BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung cita-cita
untuk mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan
seluruh masyarakatnya; memelihara satu cara hidup
demokratik; mencipta masyarakat yang adil bagi
kemakmuran negara yang akan dapat dinikmati bersama
secara adil dan saksama; menjamin satu cara yang liberal
terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan
berbagai-bagai corak; membina satu masyarakat progresif
yang akan menggunakan sains dan teknologi moden;
MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan
seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita
tersebut berdasarkan atas prinsip-prinsip yang berikut:
• KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN
• KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA
• KELUHURAN PERLEMBAGAAN
• KEDAULATAN UNDANG-UNDANG
• KESOPANAN DAN KESUSILAAN
v
vi
Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha
berterusan ke arah lebih memperkembangkan
potensi individu secara menyeluruh dan
bersepadu untuk melahirkan insan yang
seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani,
emosi dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan
kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah
bertujuan untuk melahirkan warganegara
Malaysia yang berilmu pengetahuan,
berketerampilan, berakhlak mulia,
bertanggungjawab dan berkeupayaan mencapai
kesejahteraan diri serta memberikan sumbangan
terhadap keharmonian dan kemakmuran
keluarga, masyarakat dan negara.
v
1
IPEMULA
Engrok Semai nerupa mate pelajaran ku kateh kurikulum pedana sekulah rendah ru bestatus engrok elektif. Engrok
adeh kibelajar ya murib Semai khasloh ru ya murib kile de kiminat ha kikenal engrok ru budaya Semai. Neajar ru
belajar Engrok Semai de bibeh ku sekulah rendah ku kawasan de mong jeoi sengoi Semai teutama ku lengri Perak,
Hulu Selangor ru Pahang.
Ku perinkat sekulah rendah, neajar ru belajar Engrok Semai bitumpu nu berengkep cenempet engrok iaajeh
cenempet cerngai ru belwal, benaca, tenulis, seni engrok ru sistem engrok. Cenempet engrok adeh mongloh
penting sebegei cenempet asas ha pekembang neguna Engrok Semai.
Kurikulum Standard Sekulah Rendah Engrok Semai bibentuk de murib yakin bekomunikasi, kiserngi secare kreatif,
imaginatif ru kritis kateh suasana belajar de serunok. Kurikulum adeh kipedah murib nu neajar Engrok Semai de
pintan ru tesusut serte neajar de kilibat kenenjip de teala. Neajar ru belajar Engrok Semai ku sekulah kibuka ruang
ru peluang ha pebentuk kelaku de bor ku kenalag murib, kihergai, kihayati, kisui ru kiterus nilei budaya, lemu
penanei, adat resam, tradisi ru warisan sengoi Semai.
Murib ju kaum kile, belajar Engrok Semai enai buleh jadi lebih paham ru prihatin nu budaya, adat resam ru tradisi
sengoi Semai. Hipere budaya kaum kile akan kitimul rasa toleransi, hihormati ru keakraban antare nanek sama kile
serte kien nu keharmonian negara.
Dokumen Standard Engrok Semai Sekulah Rendah kianj hasrat Rukun Negara, Dasar Pendidikan Kebangsaan ru
Falsafah Pendidikan Kebangsaan. Neajar ru belajar Engrok Semai ku sekulah sesuei ru Rukun Negara ha capei
pepaduan de lebih bor ku semua sengoi Malaysia. Dokumen Standard Kurikulum Engrok Semai serte kegiatan
2
ikokurikulum kirankum penanei, cenempet engrok, nurma, nilai ru unsur budaya ha kitulug kipekembang putensi
murib dij-dij ju segi berog, sengrog, mintal ru sengi.
MATLAMAT
Kurikulum Engrok Semai Sekulah Rendah betenuju ha kisedia murib ru cenempet engrok de enai kep
bekomunikasi kateh sengoi Semai secare bekesan ru santun kateh kunteks de bebegei ru sesuei ru tahap
kenembang murib serte kiterus warisan budaya kateh dunia de serba susah.
OBJEKTIF:
Ku idanij Tahut 6, murib buleh:
Yakin kibelwal ru kawat sebaye, ru mai rakna, besesuei ru situasi formal ru tok formal.
Kibaca ru kipaham bebegei teks Engrok Semai ha kep maklumat ru ha pupok minat benaca.
Kitulis bebegei teks ru gaye engrok de sesuei.
Kihayati ru kipaham tenulis kreatif kateh Engrok Semai ha pupok minat nu seni engrok.
Kiguna tatamengwal de betol kateh belwal ru tenulis.
Kiterus warisan budaya sengoi Semai.
3
DOKUMEN STANDARD KURIKULUM
Dokumen Standard Kurikulum adeh kimuat Standard Kenandug de kinyate tahap minima penanei, cenempet ru
pengham de perlu murib kiperneng telas dij senekulah sekulah rendah.
PRINSIP PEDAGOGI KURIKULUM STANDARD
Pengre neajar ru belajar kateh kurikulum standard adeh mongloh jijoi prinsip-prinsip begei ajeh:
i Hijug nu asas
Asas cenempet engrok iaajeh, cenempet cerngai , belwal, benaca, tenulis, seni engrok ru sistem engrok hod
bipupok ju imula mende ke mongloh asas nu pruses neajar ru belajar murib. Cenempet engrok de biberkep ya
murib ku tahap adeh akan kijadi pemangkin nu kenembang cenempet beengrok nu tahap telas ajeh.
ii. Belajar mongloh serunok, beceti ru bematlamat
Aktiviti belajar cenempet engrok de serunok mongloh joi kenenjip de betol de kitekan nu kunteks de beceti ru
bematlamat.
iii. Belajar bepusat murib
Murib mong tahap penanei ru cenapei belajar de bebize-bize. Make ajeh, pengre neajar, tahap neajar ru belajar
serte bahan neajar de biguna, perluloh besesuei ru penanei cenapei optima murib. Strategi belajar masteri biguna
pakei ha kipasti murib buleh kicapei kudijdij standard belajar engrok.
4
iv. Genuna teknuluji
Kateh sinui nunyenis ku era glubalisasi, teknuluji kiman peranan penting ju segi komunikasi. Make ajeh teknuluji pai
buleh bimanfaat ha neajar ru belajar engrok ru tenuju kijerlos komunikasi. Internet ru medie elektrunik nerupa
sumber maklumat ru penanei de beherga ha murib. Kile ju ajeh, kemudahan jenaring Internet kibuleh murib
bekomunikasi ru kikungsi maklumat ru penanei antare nanek sama kile.
v. Tenaksir Belajar
Tenaksir diteijeh mongloh ciri de kibuleh guru kipanei tahap standard belajar de sudah kicapei ya murib. Tenaksir
fomatif biui diteijeh kateh pruses belajar sementare tenaksir sumatif bibeh ku idanij penggal senekulah. Tenaksir
belajar buleh bibeh joi bebegei aktiviti bengwal ru tenulis. Harim nar tenaksir fomatif ru sumatif beperanan ha
perneng tahap cenapei penanei murib ju segi belajar engrok.
vi Tenengrap kenembang kelaku
Ciri de penting kateh kurikulum Engrok Semai mongloh tenengrap kenembang kelaku. Neajar ru belajar bepandu
nilei bor biserap kateh belajar engrok Semai ha kibeh kelaku murib de santun, beketrampil ru betanggungjawab de
kep kisumbang nu peringa, sengoi ru negara de bor.
5
PENGRE KURIKULUM MODULAR
KSSR Engrok Semai kicot pengre bementok modular de kibuleh nujap cenempet engrok iaajeh, cenempet cerngai
ru belwal, benaca, tenulis, seni engrok ru sistem engrok biog penekanan ru kikep fokes de seimbang.
Kateh pengre modular, nujap cenempet engrok biog tenumpu neajar ru belajar ku nanek mase de khusus.
Iumpame neajar ru belajar cenempet cerngai ru belwal biog tenumpu khusus ku mase petama minggu petama. Ku
mase kuinar nej, tenumpu biog nu cenempet benaca ru mase kuinik biog nu cenempet tenulis. Ku mase petama ru
mase kuinar minggu kuinar neajar ru belajar bitumpu nu cenempet seni engrok. Mase kuinik minggu kuinar
bikhusus ha neajar ru belajar cenempet sistem engrok. Ku iam, neajar ru belajar nanek-nanek topik kikot kukateh
mase nar minggu.
Pengre de bementok modular adeh nej kibuleh dij cenempet engrok biintegrasi secare strategik ha kenembang
nanek cenempet engrok de khusus begei de tecatit kateh standard kenandug ru standard belajar. Iumpame kateh
neajar nunanek cenempet khusus begei seni engrok de kigalak murib ha bekarya ru beserngi secare kreatif ru
imaginatif, cenempet engrok de kile begei cerngai ru belwal, benaca ru tenulis nej kiman iperanan.
Pengre KSSR de bementok modular ju segi tenumpu mase ru cenempet mongloh begei adeh:
1. Cerngai ru belwal
2. Benaca
3. Tenulis
4. Seni Engrok
5. Sistem Engrok
6
Tima
Tima ha neajar nu belajar Engrok Semai mongloh begei tesenarei ku kerop ru entoi iskop tima. Cikgu buleh
kipermong topik de sama ru skop tima. Tima adeh nerupa neisi ha neajar ru belajar Engrok Semai ku perinkat
sekulah rendah. Tima-tima ajeh mongloh:
Dunia Eng
Dunia Cerite
Dunia Lemu Penanei.
FOKES
Ku ipenyudah belajar Engrok Semai sekulah rendah, murib buleh enai berkep ru pekaya kosa engrok, petinkat
pengham, berkep cenempet engrok de bor, hiherga ru hipekekal warisan budaya ru buleh bekomunikasi secare
bor kateh sinui jap jis linai.
7
ORGANISASI KURIKULUM
Dokumen Kurikulum Standard Sekulah Rendah (KSSR) Engrok Semai bigubal bijoi teras prinsip-prinsip Rukun
Negara ru Falsafah Pendidikan Kebangsaan serte hipekekal prinsip-prinsip KBSR besama tenengkan tehadap
terembor ju segi mentuk, organisasi, pedagogi, fokes ru tenenggas kurikulum. KSSR kikot pengre modular ho ajar
semua cenempet engrok ru sistem engrok de bitetap. Standard kenandug kinyate tahap minima penanei, cenempet
ru pengham de perlu biberkep ya murib ku idanij sekulah ku perinkat sekulah rendah. Standard belajar ialoh
tenetap kualiti belajar de perlu biberkep ya murib ku tahut sekulah de bekenaan.
Cenempet engrok temasuk cenempet cerengai, belwal, benaca, ru cenempet tenulis. Cenempet engrok ialoh teras
berengkep Engrok Semai begei Engrok Literasi.
Cenempet Cerengai
Cenempet cerengai birujuk nu benuleh murib enai cerngai ru teliti, paham ru enai hayati secare lisan pekara de
bicerngai kateh bebegei situasi neucap, serta buleh enai og maklumbalas.
Cenempet Belwal
Cenempet belwal birujuk nu benuleh murib belwal untuk kijalin nehubug ru enai perlei maklumat, pendapat, sengi ru
idie de kreatif, kritis, sembot ru intonasi de betol secare beradat. Tenengkan biog ku genuna neucap de higuna
tatamengwal de betol.
8
Cenempet Benaca
Cenempet benaca birujuk nu benuleh murib bebaca ru sembot, intonasi, jeda, ru jelos de betol. Tenengkan hodloh
hiog nu aspek pengham ru tenakkol bebegei bahan secare kritis enai guna bebegei teknik benaca. Ku beg ajeh,
murid buleh enai hayati teks de bibaca.
Cenempet Tenulis
Cenempet tenulis birujuk nu benuleh murib betulis pekataan ru ayat, serte kiperhol idie ju bebegei jenis tenulis de
bekait lemu penanei ru kenenjip peribadi de ki tempeh. Tenengkan hodloh biog nu igenuna ayat de gramatis, tanda
baca ru neije de betol, ru tenulis de pintan, bor, ru kemas. Murib bigalak enai guna kreativiti lienai ha hasil tenulis
bahan beunsur penanei ru imaginatif. Berengkep cenempet engrok kiperlu bebegei situasi ru kunteks de temasuk
bahan prosa, puisi, ru grafik.
9
SISTEM ENGROK
Sistem engrok befokes nu neajar ru belajar tatamengwal, sistem neije, sembot ru intonasi, kosa engrok, ru
peribahase. Inelaksane sistem engrok kateh neajar ru belajar Engrok Semai, murib buleh kiguna ru kibeh engrok
semai secare betol ru sistematik. Ipenerang ha pekara ajeh de binyate ku kerop adeh:
Tatamengwal
Tatamengwal ha bipejadi dasar cenengkap bengwal ru biajar secare birancang kateh kunteks ha tenentap bengwal.
Morfologi ru sintaksis mong ku kateh kenandug tatamengwal.
Morfologi
Morfologi ialoh bidang lemu engrok de bikaji struktur, mentok engrok, ru genulug engrok. Struktur engrok ialoh
senusut mentok engrok neujar atau lambang (tenulis) kijadi unit engrok de bemakne. Mentok engrok ialoh unit
tatamengwal samamong mentok tungal atau hasil ju pruses neimbuh, majmuk, ru genanda.
Genulug engrok ialoh pruses hipejenis pekataan jijoi mentok de serupa ru ipungsi ru anggote kile kateh genulug de
sama.
10
Aspek morfologi de biog tenumpu begei adeh :
a. Struktur engrok birujuk nu pola suku engrok ha:
i. engrok asal Engrok Semai
ii. engrok peninyap Engrok Gob
b. Mentok engrok iaajeh:
i. engrok tungal
ii. engrok tenerbit
iii. engrok genanda
iv. engrok majmuk
Pruses nementuk engrok terangkum:
i. neimbuh
ii. genanda
iii.pemajmuk
11
Harim nik pruses nementok engrok adeh, had ikompleks ialoh neimbuh. Ya ajeh, aspek genuna neimbuh de betol
hodloh bitekan ju segi imentok ru imakne temasuk aspek pai kateh pruses neimbuh.
c. Genulug engrok ajeh ialoh:
i. engrok muh
ii. engrok kerjak
iii. engrok adjektif
iv. engrok tugas
Sintaksis
Sintaksis ialoh bidang lemu engrok de bikaji mentok, struktur, ru bahneh atau konstruksi ayat. Adeh bemakne,
bidang sintaksis ialoh kenaji tentang hukom atau nerumus tatamengwal de jijoi kaedah genabug ru isenusut
pekataan atau kelumpok pekataan mentok ayat. Aspek sintaksis de biog tenumpu ialoh begei adeh:
a. Unsur utama ialoh ju engrok, frasa, klausa, ru aspek ibahneh serte cerenglah subjek ru predikat
b. Jenis ayat, iaajeh ayat penyate, ayat sual, ayat ernor, ru ayat seru
c. Ragam ayat, iaajeh ayat ektif ru ayat pesif
d. Senusut ayat, iaajeh senusut biase ru sahreh
e. Bahneh ayat:
12
i. ayat dasar
ii. ayat tungal
iii. ayat tenerbit atau ayat majmuk
f. Pruses tenerbit ayat:
i. konsep ayat tenerbit
ii. pruses wesnis
iii. pruses senusut nej
iv. pruses peluas
g. Aspek tanda baca
13
Sistem Neije
Pekara de bitekan ialoh:
i. Pola bipesama hurup
ii. Neije engrok peninyap
iii. Neije engrok dasar ru engrok tenerbit
Sembot ru Intonasi
Sembot ru intonasi biajar de murib buleh kisebot pekataan ru ayat de betol serte kipaham intonasi ru jeda.
Cenempet de bipupok ialoh penanei kikenal ru kibize bebegei aspek kateh sembot de murib buleh kiperlei maksud
de tepat.
a. Sembot
Sembot biajar de murib buleh kisebot nunanek engrok de betol. Sembot Engrok Semai de biajar ku sekulah hodloh
sembot Engrok Semai Perak, Pahang ru Hulu Selangor.
b. Intonasi
Intonasi ayat Engrok Semai de betol hodloh biajar hijoi pola begei adeh:
i. ayat penyate
ii. ayat senual
14
iii. ayat ernor
iv. ayat seru
v. ayat sahreh
vi. ayat ektif
vii. ayat pesif
Kosa engrok
Kosa engrok ialoh ju engrok umum ru istilah. Penanei kosa engrok hod hipetinkat ru hipekembang de murib buleh
kisebot maklumat ru pele penikir de sama tenamah lemu kateh mate pelajaran perinkat sekulah rendah.
Peribahase
Peribahase ialoh tegulug kateh senimpul engrok, neumpama, pepatah, engrok wernir, benilag, ru engrok-engrok
hikmat hod hiajar kateh belajar Engrok Semai. Penilih peribahase hodloh hipeutama falsafah, peribadi, ru nilei de
bor sengoi bebegei kaum ku Malaysia.
Nota:
Bob Tatamengwal Engrok Semai ialoh bob tatamengwal de bipegag de kijadi sumber nerujuk kateh neajar ru
belajar.
15
NEISI KURIKULUM
Elemen kateh neisi kurikulum ialoh lemu, nilei, kewarganegaraan, neatur sosiobudaya, ru cenempet benilei tamah.
Egnog panei ku nunanek elemen de biog ku kerop adeh.
1.0 Lemu
Lemu mong bebegei bidang lemu ru ineatur, cuntoh lemu ku kateh bidang sains, ru cerite manah de biguna
untuk hi ha peentoi lemu engrok ru cenempet engrok. Ku kateh lemu adeh mong isu-isu semase de buleh de
bipetimbang ya cikgu kateh neajar ru belajar.
2.0 Nilei Bor
Permuj nilei debor kateh neajar Engok Semai adeh, ha pejadi sengoi de bor serte mong akhlak de bor. Nu kile
ajeh, hihayati ru neamal de bor, itenuju ha terbor ceceno pigoidoh ru kelaku de bor. Pengham ru enai sedar ku
nilei bor kateh sengoi ku Malaysia harus bipupuk secare langsung ru tok langsung sama ru nilei sejagat.
3.0 Kewarganegaraan
Tenemrap unsur patriotisme ru kewarganegaraan kateh belajar Engrok Semai kiutama penupok semangat
hok ru taat nu lengri. Ku beg ajeh, penupok adeh itujuan ha perhol sengoi de bor ru perhuj isemangat nu
engrok ru lengri.
16
4.0 Neatur sosiobudaya
Neatur sosiobudaya kateh neajar Engrok Semai birangkum senantun engrok, laras engrok, ru peribahase de
biamal kateh hi sengoi. Neatur sosiobudaya adeh kicermin falsafah ru peribadi sengoi ku Malaysia de
bebegei bangsa.
5.0 Cenempet Benilei Tamah
Cenempet benilei tamah ialoh cenempet de biajar kateh bilik darjah, ru biamal kateh dunia imentol murib, ru
kateh dunia de global. Cenempet benilei tamah de bimaksud ialoh cenempet serengngi, cenempet teknuluji
maklumat ru bengwal, cenempet neajar care neajar, kenaji pigoidoh, cerendik bebegei, belajar
konstruktivisme, ru belajar kuntekstual. Hi peterang ringkas tentang cenempet benilei tamah begei ajeh.
5.1 Cenempet Serengngi Aras Suwig (KBAT)
Cenempet serengngi biajar nu murib jijoi senual ru aktiviti de hi guna serengngi kritis ru kreatif kateh aktiviti
cerngai, bibelwal, menaca, ru kitulis. Cenempet serengngi samamong ju segi kikonseps idie, selesei
masalah, atau hi ui penutus mongloh penting kateh sinui nunyenis ru kerenjak murib pigoidoh.
Kurikulum nebangsa bematlamat untuk kiperyos murib de seimbang, bedaya tahan, besifat kihod panei,
beprinsip, bemaklumat ru patriotik ru mong cenempet serngi, bekomunikasi ru kerjak secare
bekenumpul. Cenempet abad ke-21 adeh sama ru 6 aspirasi de kiperlu ya nunanek murib untuk buleh
kibesaing ku perinkat global de bigaris ku kateh Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia iaajeh nujap
murib mesti mong cenempet memimpin, cenempet dwiengrok, etika ru nerohani, edentiti sosial, penanei
ru cenempet serengngi.
17
Cenempet Serengngi telah bitekan ku kateh kurikulum ju tahut 1994 ru bipekenal Cenempet Serengngi
Aras Suwig (KBKK). Cenempet serengngi adeh bitekan nu serenngi ju aras macot nu aras suwig.
Bemula ku tahut 2011, Kurikulum Standard Sekolah Rendah (KSSR) telah kiog tenenkan nu Cenempet
Serengngi Aras Suwig (KBAT).
Cenempet Serengngi Aras Suwig ialoh neupaya untuk kiaplikasi penanei, cenempet ru nilei kateh kibeh
nenakkol ru refleksi untuk kiselesei masalah, kibeh neputus, beinovasi ru buleh kicipta nunanek. KBAT
mongloh kirujuk nu cenempet aplikasi, kianalisis, kinilei ru kicipta seperti Jadual 1.
KBAT
Tenenrang
Kiaplikasi
Kiguna penanei, cenempet, ru nilei kateh situasi bebize untuk kilaksana nunanek pekara.
Kianalisis
Kicerlah maklumat nu bahgian macot untuk kipaham ru lebih mendalam serta hubug kait antara bahgian bekenaan
Kinilei
Kibeh petenimbang ru neputus guna penanei, kenenjip, cenempet, ru nilei serta kiog justifikasi.
Kicipta Kihasil idie atau produk atau
care de kretif ru inovatif.
Jadual 1: Tenenrang KBAT
18
Cenempet adeh bitulis secara eksplisit ku kateh kurikulum nujap kurikulum mate pelajaran.
KBAT buleh biaplikasi ku kateh bilik darjah jijoi aktiviti bementok menaakol, belajar inkuiri, nenyelesai
masalah ru projek. Cikgu ru murib perlu kiguna alat serengngi seperti peta serengngi, peta serngi, ru
Thinking Hats serta nenyoal aras suwig ku kateh ru ku luar bilik darjah untuk bipegalak murib beserngi.
Murib biog tanggungjawab ku kemil belajar mabe.
5.2 Cenempet Teknulugi Maklumat ru Bengwal
Cenempet teknulugi maklumat ru bengwal perlu biajar nu murib, de enai buleh guna komputer ha itenuju
bengwal digitel atau maya begei hi ngeng ru keb e-mel, pakei aplikasi perisian kateh serengyap kerjak hi, ru
hi ke maklumat ku internet.
5.3 Cenempet Belajar Care Belajar
Cenempet belajar care belajar harus biajar nu murib hi de enai panei teknik neajar de bor. Keknep cenempet
adeh de murib enai berkeb lemu, cekap hi ui ha hadapi dunia de selalu beubah, ru hi amal neajar ditehjeh.
5.4 Kenaji Pigoidoh
Kenaji pigoidoh ialoh nanek pengre neajar hiha didik murib de lebih kod irau nunanek pekara atau isu de
belaku ku mase manah, mase hunen, ru mase pigoidoh. Adeh bemakne, murib buleh enai ui neramal,
enaiserngi iakibat serte naiurus neubah de enai keb paedah de maksimum.
19
5.5 Bebegei Cerendig
Hipekembang putensi cerendig murib de hiha sedie gaye belajar kreatif de sesuei ru iminat ru igemmar
mende jap mai mong icerendig ru ipenanei de bebize.
5.6 Neajar Konstruktivisme
Neajar Konstruktivisme kateh pendidikan buleh kipejadi murib de buleh kiberkeb ipengham ru ipenanei pai,
jijoi kenenjip de mong. Belajar adeh kipejadi murib lebih paham, yakin, ru serunok ha belajar ditehjeh.
5.7 Neajar Kuntekstual
Neajar kuntekstual ialoh kaedah belajar de bekait isi neajar ru keninjip jap jis enai, sengoi ru alam kerenjak.
Neajar adeh biperlei ku kateh keriling de bebegei, secare konkrit, serte telibat latih amal ru kiserngi. Neajar
kibelaku apabile murib buleh enai cerot ipenanei pai secare bemakne ru buleh enai hayati nerelevan belajar
ru sinui lienai.
5.8 Keusahawanan
Ku jaman hunen, murib selalu bior serngi nu keusahawanan ju umur nyennyam. Ciri-ciri de kile bekait ru
beniaga mong ikreativiti, inovasi ru inisiatif de kien nu pengwas ilei ru kibejaye. Sengrap elemen adeh ialoh
nanek pengre budaya keusahawanan temasuk nebentuk kelaku, serengngi keusahawanan, cenempet
neurus beniaga, aplikasi vokasional ru teknuluji serta neamal nilei ru etike keusahawanan.
20
5.9 Kreativiti
Kreativiti adeh bituju ku penanei ru nemampu nunumom hiha perhol atau hiha beh nu nanek benda de pai,
selesei pekara, bipakei daya serngi, perhol penikir atau nereka de asal. Daya kreativiti murib harus biberkus
lei nu tahap optimum de enai buleh perhol cenipta de bor ru hiselesei pekara de tegep ru jadi neamal kateh
sinui rakyat Malaysia.
6.0 Tenaksir
Kateh neajar de jijoi standard, pesembahan ru hasil belajar murib bitaksir jijoi ciri-ciri de bekait ru neisi belajar
ru standard belajar. Bukti cenapei standard belajar de biperhol buleh hi kep ju senarei semak, nenneng,
pesembahan, kuiz ru periksa. Ju pruses adeh, cikgu buleh kiui ikenembang engrok murib secare pehalei.
Cengkap murib belwal buleh hi taksir ju genabug tenaksir secare fomatif ru sumatif.
Ku kateh tenaksir de pai, Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) lebih kitekan tenaksir de besifat fomatif de
bemaksud murib bitaksir ya cikgu secare langsung ku kateh Neajar ru Belajar ku nutiap mase belajar.
Alaubegeiharopen, tenaksir sumatif masih perlu biguna ya cikgu telas memerip selang mase ru memerip
standard belajar de sudah biajar. Harim nar kaedah tenaksir adeh mesti bigabug secare efektip ya cikgu.
Untuk neguna cikgu ku kateh PdP, enai buleh nai guna Jadual Tenaksir Cenapei Murib ku kerop ajeh
untuk nutiap cenempet de biajar. Cikgu mesti kipasti tahap cenapei murib betol-betol sesuei ru tahap band
de bipetetap ha cenapei murib buleh biukur secara betol ru sah. Nelapor cenapei murib buleh bibeh guna
jadual nelapor cenapei murib de biog ya Kementerian Pendidikan Malaysia.
21
JADUAL TENAKSIR CENEMPET CERNGAI RU BELWAL
TAHAP BERENGKEP
1 Had
Terhad
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de kikep
secare lisan ataupen gerak berog.
2 Terhad
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de terhad ru sesuei serte beradat nu
maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
3 Nemuas
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4 Bor
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de masih betol.
5 Had Bor
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi ru nada de betol.
6 Cemerlang
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
22
JADUAL TENAKSIR CENEMPET MENACA
TAHAP BERENGKEP
1 Had
Terhad
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas nu petikan. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kibaca.
2 Terhad
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca. Buleh kiog respons de terhad nu
maklumat de kibaca.
3 Nemuas
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kiog
respons de bor nu maklumat de kibaca.
4 Bor
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kiog
respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5 Had Bor
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru
kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep ju petikan.
6 Cemerlang
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan.
23
JADUAL TENAKSIR CENEMPET TENULIS
TAHAP BERENGKEP
1 Had
Terhad
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2 Terhad
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3 Nemuas
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4 Bor
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5 Had Bor
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei jenis ayat ru neeja,
kosa engrok ru tanda baca de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6 Cemerlang
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
24
Standard Kenandug ialoh nerupa standard minimum cenempet engrok de mesti biberkep ya murib perinkat sekulah rendah
bile ku idanij senekulah selame enam tahut. Standard Belajar Engrok Semai Tahun 4 ialoh nerupa standard minimum
cenempet engrok de mesti biberkep ya murib ku idanij senekulah ku tahut 4.
1.0 CENEMPET CERNGAI RU BELWAL
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
Ku idanij Tahut 6,
mureb buleh:
1.1 Kicerngai,
kikenalpasti,
kicam engrok ru
kisebot abjad,
vokal, suku
engrok,
pekataan, frasa
ru ayat de betol.
1.1.1 Kicerngai, kipaham ru
kisebot jenis-jenis ayat
ru struktur bahneh ayat
de betol ru tepat.
1.1.2 Kicam corak genuna
nar ru nik suku engrok
tebuka kateh nunanek
ayat.
1
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak
berog.
2
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de
terhad ru sesuei serte beradat nu maklumat de kikep secare lisan
ataupen gerak berog.
3
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh
kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru
kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de
masih betol.
25
1.1.3 Kicam corak genuna
nar ru nik suku engrok
tetutup kateh nunanek
ayat.
1.1.4 Kikenalpasti struktur
ayat tungal ru struktur
bahneh ayat de betol.
4.1.1, 4.1.2, 4.2.1, 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3
5
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons
de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras
suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne.
Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi
ru nada de betol.
6
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
26
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
1.2 Kicerngai,
kipaham,
kiperlei ru kiog
tindak balas
nunanek ernor,
sual ru mengsat
de kicerngai
secare betol.
1.2.1 Kicerngai, kipaham ru
kiog tindak balas de bor
secare bengwal atau
gerak laku nu ernor ju
ernor de betol.
1.2.2 Kicerngai, kipaham ru
kiog tindak balas de
betol secare bengwal nu
senual de titok engrok
tanya.
1.2.3 Kicerngai, kipaham
mengsat ru kiog tindak
balas ru kiperlei
mengsat de betol secare
beadat.
4.1.1, 4.1.2, 4.2.2,
4.3.2,5.1.2, 5.1.3, 5.1.4 ,
5.1.5 , 5.1.6, 5.2.1
1
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak
berog.
2
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de
terhad ru sesuei serte beradat nu maklumat de kikep secare lisan
ataupen gerak berog.
3
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de masih betol.
5
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi ru nada de betol.
6
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
27
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
1.3 Kibelwal, ru
kinyate
senmanj
nunanek hal ru
intonasi de
betol kateh
situasi formal
ru tok formal
secare
betatasusila
1.3.1 Kibelwal ha nunanek
hal ju bebegei sumber
ru kiguna ayat de
tesusut kateh situasi
formal ru tok formal
secare betatasusila
1.3.2 Kibelwal ha nunanek
hal kiguna penangil de
sesuei kateh situasi de
tok formal secare
betatasusila
4.1.1,4.2.1, 4.2.2,
4.3.2,5.1.3, 5.1.4,
5.1.6, 5.3.1
1
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak
berog.
2
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de
terhad ru sesuei serte beradat nu maklumat de kikep secare lisan
ataupen gerak berog.
3
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de masih betol.
5
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi ru nada de betol.
6
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
28
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
1.3.3 Kibelwal ha nunanek
hal kateh situasi tok
formal ru kiguna
sembot ru intonasi de
betol secare
betatasusila
1.3.4 Kinyate nunanek
senmanj ru kiguna
engrok ru gerak berog
de sesuei ru bor kateh
situasi de tok formal
secare betatasusila.
4.2.1, 4.2.2, 5.1.3,
5.1.4, 5.1.6, 5.2.1,
5.3.1
1
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak
berog.
2
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de
terhad ru sesuei serte beradat nu maklumat de kikep secare lisan
ataupen gerak berog.
3
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de masih betol.
5
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi ru nada de betol.
6
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
29
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
1.4 Kicerite,
kibesualjawab
nunanek hal
kiguna sembot
de pintan ru
intonasi de betol
1.4.1 Kicerite ha kenenjip de
serunok ru besengoh ru
kiguna sembot de
pintan.
1.4.2 Kicerite secare spontan
nunanek tajuk de biog ru
betol.
4.1.2, 4.2.1, 4.2.2, 5.1.3,
5.1.4, 5.1.6, 5.2.1, 5.3.1
1
Kipanei ru buleh kiingat maklumat asas. Buleh kiog respons de
had terhad nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak
berog.
2
Kipanei ru buleh kipaham maklumat. Buleh kiog respons de
terhad ru sesuei serte beradat nu maklumat de kikep secare lisan
ataupen gerak bero
3
Kipanei ru kipaham maklumat. Buleh kiguna maklumat ajeh kateh bebegei situasi. Buleh kiog respons de tepat ru beradat nu maklumat de kikep secare lisan ataupen gerak berog.
4
Kipanei ru kipaham maklumat.Buleh kianalisis maklumat. Buleh kiog respons de tepat, bor ru beadat. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de hampir tepat ru sembot, intonasi ru nada de masih betol.
1.4.3 Kinyate ru kitejemah
nunanek maklumat de
mong kateh petikan ru
kiguna sembot ru
itejemah de pintan
4.1.2, 4.2.1, 4.2.2 , 4.3.1, 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3, 5.1.4, 5.1.5, 5.1.6, 5.2.6, 5.3.1, 5.4.1
5
Kipanei, kipaham ru buleh kinilei maklumat. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir de aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat ru sembot, intonasi ru nada de betol.
6
Kipanei, kipaham ru buleh kisusut nej maklumat ha kibeh nunanek. Buleh kiog respons de tepat, beadat ru betatasusila serte kiternyul penikir aras suwig. Nenyampai (perenlei) respons de pasih, jelos ru bemakne. Neguna tatamengwal ru kosa engrok de tepat secare lekat (konsisten) ru sembot, intonasi ru nada de betol serte buleh kijadi teladan.
30
2.0 CENEMPET MENACA
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
Ku idanij Tahut 6,
mureb buleh:
2.1 Kikep asas
benaca, benaca
pekataan, frasa
ru ayat ru
sembot de betol
ju bebegei
sumber ru
kipaham pekara
de kibaca.
2.1.1 Kibaca ayat de mong
neimbuh ku imula kateh
petikan de senang ru
sembot de betol.
4.3.1, 5.2.1
1
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas nu
petikan. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de kibaca.
2
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca.
Buleh kiog respons de terhad nu maklumat de kibaca.
3
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca.
4
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu
maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep
ju petikan.
6
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan.
31
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
2.2 Kibaca kuat
bebegei
bahan
menaca ru
jelos, sembot
ru intonasi de
betol.
2.2.1 Kibaca bebegei bahan
de mong bebegei jenis
ayat ru jelos ru sembot
de betol
2.2.2 Kibaca bebegei bahan de
mong ayat tungal ru ayat
majmuk secare jelos ru
intonasi de betol.
4.3.1,5.2.1,5.3.1,5.4.1
1
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas nu
petikan. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de kibaca.
2
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca.
Buleh kiog respons de terhad nu maklumat de kibaca.
3
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kaeh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca.
4
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu
maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep
ju petikan.
6
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan.
32
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
2.3 Kibaca ru
kipaham
maklumat tok
linear ju bebegei
bahan bementok
grafik ha kiog
respons de betol.
2.3.1 Kibaca ru kipaham
maklumat jijoi gambar
de tepat.
2.3.2 Kibaca ru kicerlah
maklumat bebegei bahan
de betol.
4.3.1, 5.2.1, 5.4.1
1
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas nu
petikan. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de kibaca.
2
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca.
Buleh kiog respons de terhad nu maklumat de kibaca.
3
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca.
4
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu
maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep
ju petikan.
6
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan.
33
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
2.4 Kibaca ru
kitakkol kahaog
cerendig ku
maklumat linear
de kipaham.
2.4.1 Kibaca ru kinyate
maklumat jijoi bahan-
bahan betulis.
4.3.1, 4.3.2, 5.1.1,
5.1.6, 5.2.1, 5.4.1
1
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas nu
petikan. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de kibaca.
2
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca.
Buleh kiog respons de terhad nu maklumat de kibaca.
3
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kat eh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca.
4
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu
maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep
ju petikan.
6
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan
34
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
2.5 Kibaca bahan-
bahan sastera ru
tok sastera de
sesuei ha pupok
gemmar bebaca..
2.5.1 Kibaca kuat
bebegei bahan
sastera ru tok
sastera ha perhuj
daye penikir de
kreatif.
4.1.1, 4.1.2, 4.2.1, 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3
1
Kiternyul penanei menaca secare asas. Kipanei maklumat asas
nu petikan. Buleh kiog respons de had terhad nu maklumat de
kibaca.
2
Buleh kibaca ru jelos. Kipanei ru kipaham maklumat de kibaca.
Buleh kiog respons de terhad nu maklumat de kibaca.
3
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kat eh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca.
4
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kiog respons de bor nu maklumat
de kibaca. Buleh kiguna maklumat de kikep ju petikan.
5
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham
maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu
maklumat de kibaca. Buleh kiguna ru kiterang maklumat de kikep
ju petikan.
6
Buleh kibaca ru jelos ru kijoi intonasi. Kipanei ru kipaham maklumat kateh petikan. Buleh kinilei ru kiog respons de bor nu maklumat de kibaca. Buleh kiterang maklumat de kikep ju petikan. Buleh kiguna maklumat de kikep kateh situasi de pai serta buleh kijadi teladan
35
3.0 CENEMPET TENULIS
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
Ku idanij Tahut 6,
mureb buleh:
3.1 Kiberkep asas
tenulis, kitulis
suku engrok,
pekataan, frasa
ru ayat secare
mekanis de
betol.
3.1.1 Kitulis ayat kateh
perenggan secare
mekanis de kemas ru
betol.
3.1.2 Kitulis ayat majmuk
secare mekanis kateh
mentok tenulis
berangkei de kemas ru
betol
4.1.1, 4.2.1, 4.2.2, 4.3.1,
4.3.2, 5.1.1, 5.1.2,
5.1.3, 5.1.4, 5.1.5, 5.1.6,
5.2.1, 5.3.1
1
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang
guna bebegei jenis ayat ru neeja, kosa engrok ru tanda baca de
betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
36
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
3.2 Kibeh ru kitulis
ayat de mong
pekataan nuceti,
pekataan
belawan ru
penjodoh
benilag.
3.2.1 Kitulis pekataan nuceti,
pekataan belawan ru
penjodoh benilag.
4.1.2, 4.3.1, 5.1.1,
5.4.1
1
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang
guna bebegei jenis ayat ru neeja, kosa engrok ru tanda baca de
betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
37
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
3.3 Kicatit ru kitulis
maklumat de
betul nunanek
pekara ju
bebegei sumber
3.3.1 Kitulis nej maklumat de
bipecerngai kateh
mentok poskad ru betol.
3.3.2 Kitulis nej cerite de
bipecerngai.
3.3.3 Kisusut ru kitulis nej
maklumat joi nehatur de
betol.
4.2.1, 4.2.2, 4.3.1, 5.1.3,
5.1.4, 5.1.6, 5.2.1, 5.3.1
1
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang
guna bebegei jenis ayat ru neeja, kosa engrok ru tanda baca de
betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
38
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
3.4 Kicatit, kitulis ru
kipeterang
nunanek pekara
atau situasi ru
jenis tenulis de
betol.
3.4.1 Kicatit kerjak nunyenis
kateh diari ru ki joi
maklumat de biog
kiguna pekataan ru ayat
de sesuei.
3.4.2 Kipeterang nunanek
situasi ya tejadi ku kateh
kelas kijoi nehatur
gambar de biog ru betol
4.1.2, 4.2.1, 4.3.1, 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3, 5.1.4, 5.1.6, 5.2.1, 5.3.1
1
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang
guna bebegei jenis ayat ru neeja, kosa engrok ru tanda baca de
betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
39
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
TAHAP BERENGKEP
3.5 Kitulis
bebegei jenis
mentok puisi.
3.5.1 Kitulis nej puisi de biog ru
betol ru kemas
4.1.1, 4.3.1, 4.3.2, 5.1.4, 5.1.6, 5.2.1
1
Buleh kitulis asas tenulis secare mekanis. Buleh kiije ru kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru kiguna kosa engrok de had terhad.
2
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan, prasa ru ayat senang ru neeja de betol ru kiguna bebegei kosa engrok ru benantu bahan neransang.
3
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja de betol serte kiguna bebegei ayat ru kosa engrok ru benantu bahan neransang.
4
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh tenulis kateh perengan ru neeja ru tanda baca de betol serte kiguna bebegei ayat, kosa engrok de sesuei ru benantu bahan neransang.
5
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang
guna bebegei jenis ayat ru neeja, kosa engrok ru tanda baca de
betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neguna
tatamengwal de bor kateh tenulis.
6
Buleh kitulis ru kemas. Buleh kitulis pekataan ru kibeh kenarang guna bebegei ayat, kosa engrok, tanda baca ru tatamengwal de bor ru neeja de betol ru benantu bahan neransang serte buleh kiternyul neolah idie lilei kateh tenulis kenarang loi buleh kijadi teladan.
40
4.0 CENEMPET SENI ENGROK
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
Kuidanij Tahut 6,murib buleh:
4.1 Kisebot, kihasil ru kipaham
unsur seni atau sastera kateh
lagu ru senikate ju nyenyanyi
secare didik hibur.
Nota: Cenempet adeh bitaksir besama-sama cenempet cerngai ru belwal, menace
ru tenulis.
4.1.1 Kisebot ru kipaham lirik lagu sayet de mong bebegei nilai de bor ju perenneng
nyenyanyi secare didik hibur.
4.1.2 Kipaham ru kiperlei lirik lagu de senang de mong nilai de bor secare bepandu
ru biperneng ju nyenyanyi ru genensag secare didik hibur.
4.2 Kibelwal, kilakon ru kiui ayat
senang kiguna engrok de bor ru
gaye ilei secare didik hibur.
4.2.1 Kibelwal ayat ru sembot ru intonasi de betol ru secare bepandu mase becerite
secare didik hibur.
4.2.2 Kibelwal idie de betol guna ayat ilei serta gerak berog de sesuei mase becerite
secare didik hibur
41
4.3 Kibelwal engrok de bor ru kiherga
genre sastera ru kibelwal ru kiguna
gerak berog ru kretif joi didik hibur.
4.3.1 Kibaca ru kipaham sajak ru sembot ru intonasi de betol ru bi secare didik hibur
serta kipaham ceti sajak.
4.3.2 Kideklamasi sajak secare bepandu ru nada intonasi ru gaye berog de betol secare
didik hibur.
42
5.0 CENEMPET TATAMENGWAL
STANDARD KENANDUG
STANDARD BELAJAR
Ku idanij tahut 6, murib buleh:
5.1 Kipaham ru kiguna genulug engrok
ru betol jijoi kunteks.
Nota: Cenempet adeh bitaksir besama-sama cenempet cerngai ru belwal, menace
ru tenulis.
5.1.1 Kikenal ru kipaham engrok muh am konkrit de senang ru penjodoh benilag
kateh kunteks de betol.
5.1.2 Kikenal ru kipaham engrok muh khas tok sui kateh kunteks de betol.
5.1.3 Kipaham ru kiguna engrok ganti muh ternyul kateh bebegei kunteks ru betol.
5.1.4 Kipaham ru kiguna engrok kerjak ektif ru engrok kerjak pesif ru betol
5.1.5 Kikenal ru kipaham engrok bantu, engrok penguat, engrok ernor ru engrok
pemeri ru betol.
5.1.6 Kipaham ru kiguna engrok adjektif ru penguat ru betol jijoi kunteks.
43
5.2 Kipaham ru kiguna benentok
engrok de sesuei kateh bebegei
situasi ru betol
5.2.1 Kipaham ru kiguna neimbuh ku imula ru betol kateh bebegei kunteks.
5.3 Kipaham ru kiui ayat de betol kateh
bebegei situasi.
5.3.1 Kikenal, kipaham ru kiui ayat tungal ru pelengwas subjek predikat de betol
kateh bebegei situasi.
5.4 Kipaham ru kiguna penjodoh
benilag ru peribahase kateh
kunteks de betol.
5.4.1 Kikenal ru kipaham memerip penjodoh benilag ru peribahase kateh kunteks
de betol.
44
BAHAGIAN PEMBANGUNAN KURIKULUM KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA
Aras 4-8, Blok E9 Kompleks Kerajaan Parcel E
Pusat Pentadbiran Kerajaan Pesekutuan 62604 Putrajaya
Tel: 03-8884 2000 Fax: 03-8888 9917 http://www.moe.gov.my/bpk