Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 1 z 8

suma uzyskanych punktów…………………

pieczątka nagłówkowa szkoły kod pracy ucznia

KONKURS Z CHEMII

DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

ETAP SZKOLNY

Drogi Uczniu,

witaj na I etapie konkursu z chemii. Przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj się

prawidłowo odpowiedzieć na wszystkie pytania.

1. Arkusz liczy 8 stron i zawiera 24 zadania. Przed rozpoczęciem

pracy sprawdź czy Twój arkusz jest kompletny. Jeżeli zauwa-

żysz usterki, zgłoś ten fakt Komisji Konkursowej.

2. Zadania czytaj uważnie.

3. Dbaj o czytelność pisma i precyzję odpowiedzi.

W zadaniach obliczeniowych przedstaw tok rozumowania.

Pamiętaj o jednostkach.

4. Odpowiedzi wpisuj czarnym lub niebieskim długopisem bądź

piórem. Nie używaj korektora. Błędne zapisy wyraźnie prze-

kreśl.

5. Rozwiązania zadań 1-20 przenieś na kartę odpowiedzi (str.8)

wstawiając znak X w odpowiedniej kratce. Omyłkowy znak

otocz kółkiem i ponownie napisz X w odpowiedniej kratce.

6. Podczas pracy z arkuszem możesz korzystać z kalkulatora

prostego i układu okresowego pierwiastków zamieszczonego

na stronie 8.

7. Oceniane będą tylko odpowiedzi, które zostały umieszczone

w miejscu do tego przeznaczonym.

8. Brudnopis nie będzie oceniany.

Czas pracy:

60 minut

Liczba punktów

możliwych

do uzyskania:

40 pkt

Pracuj samodzielnie.

Powodzenia! W zadaniach 1-20 tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 2 z 8

Zadanie 1 (1 pkt) Wszystko, co nas otacza, z czego ukształtowane są ciała makroświata i mikroświata, to:

A. pierwiastki; B. związki chemiczne;

C. materia; D. mieszaniny.

Zadanie 2 (1 pkt) Tlen jest pierwiastkiem wchodzącym w skład wielu mieszanin i związków chemicznych. W którym z podanych przykładów tlen jest składnikiem mieszaniny?

A. woda destylowana; B. tlenek węgla(IV);

C. lód; D. powietrze.

Zadanie 3 (1 pkt) W kuchni przez pomyłkę zmieszano pieprz z solą. Aby je rozdzielić i otrzymać czystą sól, należy:

A. zmieszać je z wodą, przesączyć i następnie przesącz odparować; B. rozpuścić je w ciepłej wodzie, oziębić a następnie przesączyć; C. mocno ogrzać przy dużym dostępie powietrza; D. wymieszać je z wodą i przesączyć.

Zadanie 4 (1 pkt) Wiedząc, że w skład czterech cząsteczek pewnego tlenku fosforu wchodzi łącznie 24 atomy tlenu i 16 atomów fosforu, wskaż wzór tego tlenku.

A. P3O4; B. P4O6; C. P2O5; D. P8O20.

Zadanie 5 (1 pkt) Do określania wieku wykopalisk (datowania radiowęglowego) służy izotop węgla 14C, którego atomy zawierają:

A. 14p, 14e, 6n; B. 6p, 6e, 14n; C. 6p, 6e, 8n; D. 8p, 6e, 8n.

Zadanie 6 (1 pkt) Podczas spalania 24 g magnezu w tlenie otrzymano:

A. 40 g tlenku magnezu; B. 84 g tlenku magnezu;

C. 56 g tlenku magnezu; D. 80 g tlenku magnezu.

Zadanie 7 (1 pkt) Pewien tlenek kwasowy w reakcji z wodą tworzy kwas o masie cząsteczkowej 82 u. Wskaż zestaw zawierający wzór tlenku i wzór kwasu, o których mowa w zadaniu.

A. SO3 i H2SO3; B. SO2 i H2SO3; C. SO3 i H2SO4; D. SO2 i H2SO4.

Zadanie 8 (1 pkt) W 100 g wody rozpuszczono 10 g cukru. Stężenie procentowe tak otrzymanego roztwo-ru wynosi:

A. 10%; B. 11%; C. 9,9%; D. 9,09%

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 3 z 8

Zadanie 9 (1 pkt) Do negatywnych zjawisk związanych z rozwojem przemysłowym należą kwaśnie opady. Aby zmniejszyć to zjawisko należy:

A. budować elektrownie węglowe na bezludnych terenach; B. używać węgla jako paliwa do produkcji energii elektrycznej i ogrzewania domów; C. wykorzystywać alternatywne źródła energii, np. energię wiatru, fotoogniwa; D. dwie odpowiedzi są prawidłowe.

Zadanie 10 (1 pkt) Poniżej podano przykłady różnych przemian. W podanych przemianach reakcją che-miczną nie jest:

A. czernienie miedzi podczas ogrzewania w powietrzu; B. skraplanie pary wodnej; C. kiszenie ogórków; D. ciemnienie cukru podczas ogrzewania (karmelizacja cukru).

Zadanie 11 (1 pkt) Do zlewki, w której wymieszano wapno palone z wodą, dodano kilka kropli wskaźnika. Roztwór w zlewce przyjął barwę malinową. Który z poniższych wskaźników mógł zostać dodany?

A. oranż metylowy; B. lakmus;

C. wywar z czerwonej kapusty; D. fenoloftaleina.

Zadanie 12 (1 pkt) Rozpuszczalność ciał stałych w wodzie zależy od:

A. mieszania; B. ilości rozpuszczalnika;

C. temperatury; D. rozdrobnienia substancji.

Zadanie 13 (1 pkt) Pierwiastek, którego atom ma trzy powłoki elektronowe i cztery elektrony walencyjne to:

A. bor; B. german; C. krzem; D. glin.

Zadanie 14 (1 pkt) Rozmieszczenie elektronów na powłokach elektronowych w atomie magnezu jest na-stępujące: K2L8M2. Prawidłowy zapis konfiguracji elektronowej jonu magnezu to:

A. K2L8; B. K2L8M1; C. K2L8M2; D. K2M2.

Zadanie 15 (1 pkt) Wzór związku chemicznego, w którym występuje wiązanie jonowe to:

A. HCl; B. H2O; C. KCl; D. CO2.

Zadanie 16 (1 pkt) Poniżej wymieniono cztery pierwiastki. Spośród nich największą liczbę elektronów wa-lencyjnych ma:

A. fosfor; B. azot; C. ołów; D. brom.

Zadanie 17 (1 pkt) Budowę cząsteczki azotu prawidłowo przedstawia wzór elektronowy:

A. ⋮ N ⋅⋅ N ⋮ B. ∶ N ⋮⋮ N ∶ C. ⋮ N ∶∶ N ⋮ D. N ⋅⋅ N

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 4 z 8

Zadanie 18 (1 pkt) Masa cząsteczkowa związku o wzorze E2O7 wynosi około 222 u. Symbolem E oznaczono:

A. chlor; B. azot; C. brom; D. mangan.

Zadanie 19 (1 pkt) Wodorotlenek miedzi(II) można otrzymać w reakcji:

A. tlenku miedzi(II) z wodą; B. miedzi z wodą;

C. roztworu chlorku miedzi(II) z roztwo-rem wodorotlenku potasu;

D. tlenku miedzi(I) z wodą.

Zadanie 20 (1 pkt) Wszystkie powstające w wyniku dysocjacji elektrolitycznej kwasu ortofosforowego(V) jony, to: A.

C.

B.

D.

.

Zadanie 21 (3 pkt) 26 kwietnia 1986r. doszło do wybuchu jednego z reaktorów jądrowych elektrowni w Czarnobylu. W wyniku wybuchu do atmosfery przedostało się wiele substancji, w tym radioaktywne izotopy cezu, strontu i jodu. Izotopy te rozpadają się w sposób sponta-niczny. Okresy półtrwania cezu 137Cs i strontu 90Sr wynoszą odpowiednio około 30 lat i 29 lat, a okres półtrwania (okres połowicznego rozpadu) jodu 131I wynosi około 8 dni. W celu ograniczenia skażenia radioaktywnego, izotopami pozostałymi w zniszczonym reaktorze, 20 maja 1986 roku podjęto decyzję dotyczącą projektu, a następnie budowy sarkofagu, który miał okrywać i zabezpieczać zniszczony blok czwarty reaktora. Oblicz, jaka część promieniotwórczego jodu zdążyła rozpaść się do dnia podjęcia tej decyzji? Przedstaw rozwiązanie zapisując potrzebne obliczenia. Wynik wyraź w procentach.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 5 z 8

Zadanie 22 (4 pkt) Po odparowaniu wody z 4 0 g nasyconego w temperaturze 20 C roztworu otrzymano 220 g stałego azotanu(V) sodu. a. Oblicz stężenie procentowe nasyconego w temperaturze 20 C roztworu azotanu(V)

sodu. b. Oblicz rozpuszczalność azotanu(V) sodu w warunkach opisanych w zadaniu. Przedstaw rozwiązania zapisując w tabeli potrzebne obliczenia. Uzupełnij odpowiedzi, podając wyniki z dokładnością do liczb całkowitych oraz w odpowiednich jednostkach.

Stężenie procentowe nasyconego roztworu azotanu(V) sodu wynosi ………………………

Obliczona rozpuszczalność azotanu(V) sodu wynosi ………………………………………… .

Zadanie 23 (4 pkt) Do podanych gazów dopasuj po dwie poprawnie opisujące je właściwości. Wyboru do-konaj tak, aby właściwości nie powtarzały się.

1. Tlen ………………………….. a. Powoduje mętnienie wody wapiennej. b. Podtrzymuje palenie.

2. Wodór ………………. c. Jest niepalny. d. Jest bezbarwny.

3. Azot ………………. e. Jest bezwonny. f. Częściowo rozpuszcza się w wodzie.

4. Tlenek węgla(IV) ………………. g. Bardzo słabo rozpuszcza się w wodzie. h. Spala się z charakterystycznym trzaskiem.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 6 z 8

Zadanie 24 (9 pkt)

Rozwiąż chemograf. Ustal jakie pierwiastki, związki chemiczne lub jony kryją się pod literami od A do K wiedząc, że:

substancja B jest gazem o zapachu zgniłych jaj; wodne roztwory substancji B oraz J mają odczyn kwasowy.

Zapisz i uzgodnij równania reakcji oznaczonych numerami od 1 do 8. Podaj nazwy drobin oznaczonych literami D i K.

Nazwy drobin:

D …………………………………………

K ………………………………………….

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 7 z 8

BRUDNOPIS

Konkursy w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2019/2020

Strona 8 z 8

KARTA ODPOWIEDZI DLA ZADAŃ 1 - 20

Nr pyt.

Odpowiedź

Nr pyt.

Odpowiedź

A B C D A B C D

1. 11.

2. 12.

3. 13.

4. 14.

5. 15.

6. 16.

7. 17.

8. 18.

9. 19.

10. 20.

FRAGMENT UKŁADU OKRESOWEGO PIERWIASTKÓW