Kullanılan RT-PCR kitleri · •Yeni örnek ile test tekrarı –Birden fazla anatomik bölgeden...
Transcript of Kullanılan RT-PCR kitleri · •Yeni örnek ile test tekrarı –Birden fazla anatomik bölgeden...
Kullanılan RT-PCR kitleri
Bio-Speedy Kiti
• Bioeksen / HSGM (RdRp hedef) – R1/R2 solüsyonu kullanan versiyon
• R1: Lizis (Guanidin tiyosiyanat, deterjan, ..)
• R2: İnhibisyonu önlemek, PCR enhancer (BSA, PEG, … )
• Örnek 1/4 dilüe ediliyor
– VNAT kullanan versiyon • İnaktivasyon ve lizis (Organik amonyum
bileşikleri, ….) • Örnek 1/2 dilüe ediliyor
– VNAT içeren taşıma sıvıları + Copan eküvyon • Vorteksle ve mikse ekle.. • Örnek dilüe olmayacak. • Analitik duyarlılık 4 kat iyileşecek
100 ul örnek + 100 ul R1
15 sn vorteks
5 dk inkübasyon
3 dk santrifüj
25 ul süpernatan + 25 ul R2
5 ul RT-PCR’a girer (Toplam hacim: 20 ul)
100 ul örnek + 100 ul VNAT
5 ul RT-PCR’a girer
Coyote Kiti • İki hedef bölge
– ORF1ab (FAM)
– N (ROX) • Pozitiflik için ikisinin de
pozitif olması gerekli
• Tek bölge pozitif ise test tekrarlanır
• İnternal kontrol (HEX)
15 ul örnek + 15 ul tampon
15 ul RT-PCR’a girer
(Toplam hacim: 50 ul)
PCR Laboratuvarı Tasarımı ve Kullanımında Ana Prensipler,
Öneriler
Örnek kabul BGK - KKE
Ekstraksiyon BGK - KKE
Miks hazırlama
Aktarım BGK
Amplifikasyon
Örneklerin Kabulü ve Ekstraksiyon
• Örnekler ile istem eşleştirilir – Örneklerin barkodlu olması
gerekir
• Örnekler ekstraksiyon odasına taşınır.
• Örnekler vortekslenir. • 10 dk beklenir. • Kapakları tek tek açılır.
DİKKAT !!
• Odada sadece gerekli kişiler ve ekipman bulunmalı
• BGK içinde çalışılmalı ve KKE giymelidir (N95 maske)
• Pudrasız eldiven
• Filtreli pipet ucu
• Vorteks sonrası mutlaka 10 dk beklemek
• Eldiven değiştirme
Temiz Oda
• R1 / R2 dağıtımları, temiz odada yapılır.
• Çalışılan örnek sayısı ve kontroller kadar PCR tüpü hazırlanır.
• Yetecek miktarda PCR miks hazırlanır. (vorteks, spin, ..)
• Miks tüplere dağıtılır. • PCR tüpleri soğuk blok üzerinde
aktarım birimine taşınır.
DİKKAT !!
• Odaya ait önlük
– Cerrahi maske
– Pudrasız eldiven
– Pipetör, fitreli pipet ucu
• Bu odaya örnek / kontrol/ekstrakt asla girmez.
• Örnekler ile temas eden hiçbir cihaz, pipetör, vb bu odaya girmez.
• Mümkünse ayrı personel
Aktarım ve Amplifikasyon
• Soğuk blok üzerinde miks içeren tüplere ekstraktlar aktarılır.
• Tüpler amplifikasyon cihazına yerleştirilir, program başlatılır.
• Sonuçlar değerlendirilir.
• Sisteme girilir.
DİKKAT !!
• Soğuk blok dezenfekte edilir.
• Amplifikasyon sonrası tüpler asla açılmaz.
• İşi biten tüpler kapaklı bir atığa atılır.
• Kullanım sonrası tüm kabinlerin ve yüzeylerin temizliği yapılır ve UV açılır.
Amplifikasyon Eğrilerinin Değerlendirilmesi
RotorGene cihazı, Bio-Speedy kiti
İnternal Kontrol HEX (Sarı)
SARS-CoV-2 FAM (Yeşil)
“Dynamic tube” ve “slope correct “ seçilecek
Sonuç: NEGATİF
Sonuç: POZİTİF
İnternal kontrol çalışmamış Sonuç: TEKRAR
Zayıf Reaktifler ?
Pozitifler – Ham Veri
Ham veriden kuvvetli pozitiflerin çıkarılması
Ham veride zayıf reaktiflere odaklanma “auto-scale”
Zayıf reaktiflerin değerlendirilmesi
Zayıf reaktiflerin değerlendirilmesi - 2
“Outlier removal” %5 (gerçek pozitifleri silebilme riski var !)
Zayıf reaktifler • Yeni örnek ile test
tekrarı
– Birden fazla anatomik bölgeden (alt SY, vb) örnek alarak test tekrarı
• Örneği -20/-80 C’de dondurup çözerek test etmek
• Başka ekstraksiyon ve/veya amplifikasyon yönteminiz varsa örneği alternatif yöntem ile test etmek
• Örnek içindeki viral yük az olabilir. • Örnek iyi alınmamış olabilir (internal kontrolde de zayıf sinyal) • Kısmi inhibisyon olabilir (internal kontrolde kısmi baskılanma) • Non-spesifik ışıma olabilir. • Kontaminasyon olabilir (NK sayısını arttırın)
SARS-CoV-2 RT-PCR Test Performansını Etkileyen
Faktörler
RT-PCR Testi Yalancı Negatiflik
• Örnek alımı – Yetersiz materyal alımı
• Örnek transferi – +4 C’de 72 saat
• Örneğe ait faktörler – ÜSY / ASY
– Virüs miktarı • Testin analitik duyarlılığı
• Teknik sorunlar
Yalancı Pozitiflik
• Kontaminasyon
• Diğer yakın virüsler (SARS) ile çapraz reaksiyon
PCR Testi – Preanalitik Faktörler
• Preanalitik evrenin standardizasyonu
– Örnek alımı • Eküvyon tipine bağlı
örnek kalitesi
• Taşıma sıvısı
– Örnek transportu
Değişiklikler konusunda kapsamlı bilgilendirmenin tek merkezden ve tüm kullanıcılara ulaşacak şekilde yapılması
Örnek Seçimi / Alımı • İlk değerlendirme için
– Öncelik NP sürüntü
– Orofarenjiyal sürüntü alınıyorsa NP sürüntü ile birleştirilmesi önerilir
• ASY enfeksiyonu varsa
– Trakeal aspirat, balgam, BAL
– ASY örneği > ÜSY örneği
Zou, NEJM, 2020 HSGM, COVID 19 rehberi CDC, 2019-nCoV-Clinical Specimens Guidelines WHO, Laboratory testing for COVID-19, 2020
Gözünden yaş gelmeli !
RT-PCR Testi – Pozitiflik Süreleri • SY örneklerinde RT-PCR pozitifliği
– Semptomlardan 1-2 gün önce başlar.
• Semptomların ilk haftasında farenkste virüs miktarı
• 4. günde 7x108 kopya
• Hastalığın ileriki dönemlerinde virüs ASY’da daha fazla
– Orta dereceli hastalarda 7-12 gün, ağır vakalarda 2 haftaya kadar pozitif saptanır.
– 24 güne dek uzayabilir.
– Asemptomatik, PCR (+) 14 güne dek bulaştırıcı
www.ecdc.europa.eu/sites/default/files/documents/COVID-19-Discharge-criteria.pdf Wu Y, Lancet Gastroenterol Hepatol, 2020 Wölfel R, medRxiv, doi: https://doi.org/10.1101/2020.03.05.20030502
Test Tekrarı
Kuvvetli klinik şüphe var ama test sonucu (-) ise:
• Yeni bir örnek ile test tekrarı
• Farklı bir anatomik bölgeden/birden çok bölgeden örnek alımı
Asemptomatik / hafif seyirli olgular atlanabilir.
Virüs, enfeksiyonun hangi aşamasında, hangi bölgede/örnekte, ne miktarda bulunur?
Negatif test sonucu enfeksiyonu dışlamaz !
COVID-19 Hızlı Antikor Testi
SARS-CoV-2 Antikor Testi
IgM : • Enfeksiyonun 7-10. günü • Semptomların 3-4. günü
IgG : Enfeksiyonun 11-14. günü
Serokonversiyon >7. gün: %50
Wolfel R, 2020. Virological assessment of hospitalized patients with COVID-2019. Nature 579.
Antikor Testi Olgu 1
Klinik (+), NP PCR (-)
IgM (+) IgG (+)
Trakeal aspirat PCR (+)
Olgu 2
Klinik (+) NP PCR (-)
IgM (+) IgG(-) IgM (+) IgG (+)
Antikor Testi
• PCR (-) semptomlu hastada tanıya destek
• Temaslı sağlık çalışanı değerlendirmesi
– Sağlık Bakanlığı’nın rehber/şemalarında 12.04.2020 tarihli değişiklik ile antikor testinin kullanımı algoritmadan çıkarılmıştır.
Antikor Testleri
• Coronavirüs Laboratuvarları İl Koordinatörlüğü sorumluluğunda,
• Yetkilendirilmiş laboratuvarda PCR ile birlikte uygulanacak,
– Başka bir laboratuvar ve uzman tarafından yapılmayacak,
• Sonuçlar HSYS’ye girilecek