1

KUJAWSKO-POMORSKIE KURATORIUM OŚWIATY KUJAWSKO-POMORSKIE KURATORIUM OŚWIATY W BYDGOSZCZYW BYDGOSZCZY

DZIAŁANIA INTERWENCYJNE WOBEC MŁODZIEZY UŻYWAJĄCEJ SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH -

PROGRAM „FRED GOES NET”

Robert Rejniak

Bydgoszcz 26.10.2009

2

Profilaktyka selektywnaProfilaktyka selektywna„„FreD goes net”FreD goes net”

Program wczesnej interwencji wobec młodych osób, które po raz zostały odnotowane

w związku z narkotykami lub alkoholem

Robert Rejniak

Bydgoszcz 26.10.2009

3

Badania ESPAD 2007 - Podsumowanie Badania ESPAD 2007 - Podsumowanie • Zahamowanie trendu wzrostowego używania

zarówno legalnych jak i nielegalnych substancji • Wyższe rozpowszechnienie używania substancji

legalnych niż nielegalnych • Najbardziej rozpowszechnioną substancją

nielegalną są przetwory konopi

• Używanie narkotyków jest bardziej rozpowszechnione wśród chłopców niż wśród dziewcząt

• W 2006 policja zanotowała 13 417 przestępstw narkotykowych popełnionych przez nieletnich.

• Prawie 63% podejrzanych zostało zarejestrowanych w związku z posiadaniem niewielkiej ilości substancji psychoaktywnych

4

Regulacje prawne – szkołaRegulacje prawne – szkoła

Używanie przez uczniów środków odurzających jest traktowane jako sygnał demoralizacji Prawna wykładnia do podjęcia przez szkolę interwencji - „Procedury postępowania nauczycieli i współpracy szkół z policją w sytuacjach zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją i przestępczością“ (opr.MSWiA)Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 stycznia 2003 r. (Dz.U. z 2003 r. nr 26 poz.226).

5

Prawne regulacje – szkoła c.d.Prawne regulacje – szkoła c.d.Prawny obowiązek dla szkoły:

Poinformowanie rodziców o używaniu narkotyków przez ucznia, Rekomendowane- ustalenie kontraktu między szkołą, uczniem i rodzicami dotyczącego rozwiązania problemu używania substancji oraz jego monitorowanie Zawiadomienie sądu rodzinnego lub policji w przypadku:

utrzymywania się niepożądanego zachowania, trudności we współpracy z rodziną ucznia i posiadania przez ucznia narkotyków (popełnienie czynu karalnego)

6

Szkolna interwencja profilaktycznaSzkolna interwencja profilaktyczna

Cele Wsparcie i pomoc uczniowi i jego rodzicom w rozwiązaniu problemu związanego z używaniem narkotyków/alkoholuZapobieganie rozwojowi problemu na terenie szkoły

Procedura interwencji Diagnoza : zaplanowanie adekwatnej interwencji Porada : wyjaśnienie reguł i stanowiska szkoły, zmotywowanie ucznia do zgłoszenie się do PLACÓWKI TERAPEUTYCZNEJ np. Monar, Poradnia Odwykowa, Kontrakt: zmotywowanie ucznia do zmiany zachowania Monitorowanie kontraktu: wsparcie pozytywnych zmian w zachowaniu ucznia

Ewaluacja Rezultaty jakościowej ewaluacji wykazały, że program może być efektywny w odniesieniu do rozwiązywania problemu uczniów okazjonalnie wzywających narkotyków lub sporadycznie łamiących inne reguły szkolne W celu osiągnięcia pożądanych efektów rekomendowane jest stosowanie procedury interwencji

7

Badania RAR - brak oferty programowejBadania RAR - brak oferty programowejw tym obszarze w tym obszarze

Stygmatyzacja – „jesteś narkomanem”, „alkoholikiem” „musisz się leczyć”

Myśli: „Ja nie pójdę do AA” „Robicie ze mnie narkomana”, „Nie mam problemu”

Rodzice: Lęk, obawa, „jeszcze więcej się nauczy”

Postawa: Bunt, opór, niechęć

8

Profilaktyka uniwersalna

Działania kierowane do wszystkich, bez względu na stopień ryzyka rozwoju problemów ze zdrowiem psychicznych, na jakie narażone są poszczególne osoby.

Profilaktyka selektywna

Działania adresowane do jednostek lub grup osób, które są w stopniu wyższym niż przeciętny narażeni na rozwój problemów związanych z używaniem środków psychoaktywnych

Profilaktyka wskazująca

Działania ukierunkowane na jednostki szczególnie zagrożone rozwojem problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych z powodu uwarunkowań biologicznych, psychologicznych czy społecznych lub u których rozpoznano już pierwsze symptomy zaburzeń

9

SelektywnośćSelektywność

Profilaktyka selektywna koncentruje się na tych grupach młodzieży, dla których zasadnicze przesłania profilaktyki i abstynencji nie są adekwatne a dodatkowo cechuje je wysoka ekspozycja na czynniki ryzyka.

10

Szkolna interwencja profilaktycznaSzkolna interwencja profilaktyczna

Cele Wsparcie i pomoc uczniowi i jego rodzicom w rozwiązaniu problemu związanego z używaniem narkotyków/alkoholuZapobieganie rozwojowi problemu na terenie szkoły

Procedura interwencji Diagnoza : zaplanowanie adekwatnej interwencji Porada : wyjaśnienie reguł i stanowiska szkoły, zmotywowanie ucznia do udziału w programie „FreD goes net”Kontrakt: zmotywowanie ucznia do zmiany zachowania Monitorowanie kontraktu: wsparcie pozytywnych zmian w zachowaniu ucznia

Ewaluacja Rezultaty jakościowej ewaluacji wykazały, że program może być efektywny w odniesieniu do rozwiązywania problemu uczniów okazjonalnie wzywających narkotyków lub sporadycznie łamiących inne reguły szkolne W celu osiągnięcia pożądanych efektów rekomendowane jest stosowanie procedury interwencji

11

„FreD goes net” – międzynarodowy projekt koordynowany przez Landschaftsverband Westfalen-

Lippe z siedzibą w Münster (Niemcy).Beneficjent programu w Polsce – Krajowe Biuro ds.

Przeciwdziałania Narkomanii. Projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Zdrowia Publicznego oraz Krajowe

Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii.

Kraje uczestniczące - Niemcy, Polska, Austria, Belgia, Cypr, Irlandia, Islandia, Łotwa, Szwecja, Słowenia, Rumunia, Dania, Luxemburg, Holandia, Słowacja,

Litwa, Wielka Brytania

12

13

Implementacja programu Implementacja programu „FreD goes net”„FreD goes net”Grupa docelowa

Osoby w wieku pomiędzy (13)14 i 21(23) latUżywanie substancji odurzających Zgłoszenie do programu przez szkołę, policję, sąd

Ścieżka dostępu / partnerzy Szkoła – główny partner Policja / sąd rodzinny / kuratorzy/służba zdrowia

Miejsca pilotażowej implementacji programu Bartoszyce (warmińsko-mazurskie) Bydgoszcz (kujawsko-pomorskie)

14

Wiedza efekty & ryzyko aspekty prawne

Refleksja własne używanie wzory, powody

Porada ograniczenie, zaprzestanie

używania

Przebieg programu „FreD goes net”

Narkotyki& alkohol

Wymiar Sprawiedliwości,

PolicjaStraż Miejska

Szkoła

Miejsce pracy

Wywiad wstępny- indywidualny

Zajęcia grupowe

1 / 2 / 3 / 41 / 2 / 3 1 / 2

Certyfikat

Skierowanie do innego programu

Poznanie się Informacja nt. zajęć Czy to odpowiednia oferta? Zmotywowanie

8 godzin

Skierowanie

15

Istota podejścia – Wywiad MotywacyjnyIstota podejścia – Wywiad Motywacyjny(Miller&Rollnick)(Miller&Rollnick)

Motywacja do zmiany pochodzi od klienta, nie jest w żaden sposób narzucona (strategie jak perswazja, konfrontacja, użycie argumenty typu zagrożenie np. utratą pracy nie są WM)Bezpośrednia perswazja nie jest odpowiednią techniką (opór)Odpowiedni, spokojny styl Partnerstwo Techniki WM

Uważne słuchanie Ekspresja zrozumienia i akceptacji Wzmacnianie klienta Monitorowanie stopnia gotowości klienta do zmiany Afirmacja wolności wyborów klienta

16

Dziękuję za uwagę

robert.rejniak@op.plwww.ptzn.org.pl

Tel: FreD +48 604 810 296

17

A JEŚLI KANDYDAT NIE ZOSTANIE ZAKWALIFIKOWANY DO PROGRAMU

„FRED” ?

Program „Alternatywa dla FREDA”

18

PORADNIA PROFILAKTYKI I POMOCY RODZINIEPORADNIA PROFILAKTYKI I POMOCY RODZINIE

Ul. Dworcowa 23 85-009 BydgoszczTel. 371-19-08 ( 15.00-19.00)

e-mail:ptznbyd@op.pl www.ptzn.org.pl

19

Oferta Poradni „Alternatywa dla FREDA”Oferta Poradni „Alternatywa dla FREDA”

Oferta skierowana głównie do młodzieży eksperymentującej z narkotykami lub alkoholem oraz we wczesnej fazie uzależnienia oraz dla członków ich rodzin, opiekunów i wychowawców

20

Oferta poradni c.dOferta poradni c.d..

Oddziaływania indywidualne:Terapia osób zagrożonych uzależnieniem (problemy rodzinne, związane z kryzysem adolescencji) oraz osób eksperymentujących z narkotykami,Terapia młodzieży uzależnionej od narkotykówDiagnoza i badania psychologiczneKonsultacje lekarskie/psychiatryczneKierowanie do placówek detoksykacyjnych i stacjonarnych średnio i długoterminowychPoradnictwo psychologiczne i prawne dla rodziców, opiekunów i wychowawców

21

Oferta poradni c.dOferta poradni c.d..

Oddziaływania grupowe:

Grupa psychoedukacyjna dla rodziców osób uzależnionych od narkotyków lub eksperymentujących

Grupa psychoedukacyjna dla osób eksperymentujących z narkotykami

Grupa socjoterapeutyczna dla młodzieży z rodzin z problemem uzależnień (zamknięta)

Grupa rozwoju osobistego dla młodzieży, grupy szkoleniowe dla studentów

22

Testy na obecność narkotyków w moczuTesty na obecność narkotyków w moczu

W poradni można przeprowadzić badanie jakościowe na obecność narkotyków w moczu

23

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY