Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de

MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİKLERİ

Fen ve TeknolojiHüseyin SOYLU

MADDENİN ÖLÇÜLEBİLİR ÖZELLİĞİ

Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de miktarlarıdır.Her maddenin belirli bir miktarı vardır. Maddenin miktarı kütle olarak adlandırılır. Alışveriş yaparken meyve, sebze gibi yiyecekleri miktarlarına yani kütlelerine göre alırız.



Kütle ölçüsü birimi olarak bazı maddeler için kilogram, bazı maddeler için gram birimikullanılmaktadır. Örneğin, 1 kilogram patates, 300 gram karabiber deriz.



Kilogram, gramın bin katına eşittir. Kilogram “kg”, gram “g” sembolüyle gösterilir. Bu eşitlik şöyledir: 1kg=1000g .Bu eşitliğe göre 2000 gram patatesin 2 kilograma eşit olduğunu söyleyebiliriz.



Kütleyi tartı aletlerinde ölçerek tespit ederiz. Eşit kollu terazi, elektronik terazi, baskül gibi aletler kütle ölçmek için kullanılır. Elektronik terazilerde ve basküllerde kütlesi ölçülecek madde bunların üzerine konur.



Eşit kollu terazide durum farklıdır. Eşit kollu terazide kefenin birine kütle ölçülecek madde diğer kefeye ise kütlesi bilinen birim kütleler konur. Terazinin kolları dengeye geldiğinde tartılan maddenin kütlesi ölçülmüş olur.



Sıvılar içine konuldukları kaplarla birlikte tartılır. Bu durumda tartı aletinde ölçtüğümüz miktar, sıvının vekabın toplam kütlesidir. Buna brüt kütle denir. Sıvının kütlesini bulmak için toplam kütleden kabın kütlesini çıkarırız.



Şimdi de gazların kütlelerine bakalım ve bunu örnek üzerinde değerlendirelim. Araba lastikleri, lastik top ve balon havayla doldurulur. Benzer bir şekilde oksijen tüpleri, doğal gaz borularının içi de gaz maddelerle doludur.



Gaz maddeler topumuzda, balonumuzda, araba lastiklerinin içinde yer kapladığına göre gazların da kütleleri olduğunu söyleyebiliriz. Sönmüş bir balonla şişirilmiş bir balon dengede durmaz.



Hacim Maddelerin kapladıkları yer onların sahip olduğu bir diğer özelliktir. Eşyalarımız ve malzemelerimiz belirli bir yer kaplar. Örneğin, eve koltuk, yatak gibi eşyalar aldığımızda odaya sığıp sığmayacağını düşünürüz.



Maddelerin kapladıkları yer hacim olarak adlandırılır. Madde hangi halde olursa olsun büyük veya küçük bir hacmi vardır.



Sıvılar konuldukları kabın şeklini aldıkları için ölçümü kapta kapladıkları yere göre yapabiliriz. Günlük hayatta sıvı maddelerin hacimlerini ölçmek için dereceli kaplar kullanılır. Hacim birimleri litre ve mililitre ile ifade edilir. Litre “L”, mililitre “mL” sembolleri ile gösterilir.



Litre, mililitrenin 1000 katına eşittir. Bu eşitliğe göre: 1L = 1000mL ’dir. Dereceli kaplarda üzerinde eşit aralıklarla çizgiler vardır. Bu kapların içine sıvı konulduğunda hangi çizgi seviyesine denk geliyorsa sıvının hacmini bize verir.

96 mL



Katı maddeler doğrudan kabın şeklini almadığı için dereceli kaplarla ölçemeyiz. Katı maddelerin hacmi, içine batacakları bir sıvı yardımıyla ölçülür.



Katı madde sıvı içine konulduğunda, sıvıseviyesinde katı maddenin hacmi kadar artış olur. Çünkü iki madde aynı anda aynı yeri kaplayamaz. Bu nedenle sıvı seviyesindeki bu artış katı maddenin hacmi kadardır.

Katı Madde

Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de

Documents

Transcript of Kütle Maddeleri sahip olduğu özelliklerden biri de