KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak...
Transcript of KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak...
![Page 1: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/1.jpg)
KUDUZKUDUZGÜNCEL TEDAVİGÜNCEL TEDAVİ
Uzm. Dr. Cemal BULUTUzm. Dr. Cemal BULUT
![Page 2: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/2.jpg)
Tarihte kuduzTarihte kuduzTarihte kuduzTarihte kuduz
ÖÖMÖ 2300 Esnuna tabletleriMÖ 2300 Esnuna tabletleriMÖ 560 DemoklitusMÖ 560 DemoklitusMÖ 560 DemoklitusMÖ 560 DemoklitusMÖ 320 AristoMÖ 320 AristoMÖ 100 CelcusMÖ 100 CelcusMS 200 GalenMS 200 GalenMS 200 GalenMS 200 Galen
![Page 3: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/3.jpg)
19 yy’da Kuduz Tedavisi19 yy’da Kuduz Tedavisi19. yy da Kuduz Tedavisi19. yy da Kuduz TedavisiT t hT t hTemastan hemen sonraTemastan hemen sonra
–– Lezyon mümkün olduğunca açık bırakılmalıLezyon mümkün olduğunca açık bırakılmalıLezyon koterize edilmeliLezyon koterize edilmeliLezyon koterize edilmeliLezyon koterize edilmeli
–– “her erişkin gerektiğinde hemen kullanılmak üzere “her erişkin gerektiğinde hemen kullanılmak üzere yanında kostik taşımalı” yanında kostik taşımalı” yy
–– Kimyasal koterizasyon: Gümüş nitrat, nitrik asit, Kimyasal koterizasyon: Gümüş nitrat, nitrik asit, sülfirik asitsülfirik asitFiziksel koterizasyon: kaynamış yağ sıcak demirFiziksel koterizasyon: kaynamış yağ sıcak demir–– Fiziksel koterizasyon: kaynamış yağ, sıcak demir, Fiziksel koterizasyon: kaynamış yağ, sıcak demir, barut, barut,
Koterizasyon yetersizKoterizasyon yetersizy yy y–– EksizyonEksizyon–– AmputasyonAmputasyon
![Page 4: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/4.jpg)
Tedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımları
“Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli Yara emilmemeli, çok tehlikeli “Dil altında püstüller oluşur, bu püstüller “Dil altında püstüller oluşur, bu püstüller k t i dil li” k t ilk t i dil li” k t ilkoterize edilmeli” sonra sarımsak ve tuz ile koterize edilmeli” sonra sarımsak ve tuz ile ovularak temizlenmeli ya da su ile ovularak temizlenmeli ya da su ile yıkanmalı,yıkanmalı,
![Page 5: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/5.jpg)
Tedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımları 22Tedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımları--22
Z hi i i i l b ld ğZ hi i i i l b ld ğZehirin sinirler boyunca yayıldığı Zehirin sinirler boyunca yayıldığı anlaşıldığındaanlaşıldığında–– Yara bölgesinin yakınındaki büyük sinirler Yara bölgesinin yakınındaki büyük sinirler
kesilmelikesilmeli–– Bu yaklaşım faydalı bulunmamışBu yaklaşım faydalı bulunmamış
Sıcak uygulamaSıcak uygulamaSıcak uygulamaSıcak uygulamaSoğuk uygulamaSoğuk uygulamaR h t bi t kt k l k iR h t bi t kt k l k iRahat bir yatakta, karanlık ve sessiz Rahat bir yatakta, karanlık ve sessiz ortamda hastaların bulunmasıortamda hastaların bulunması
![Page 6: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/6.jpg)
Tedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımları 33Tedavi yaklaşımlarıTedavi yaklaşımları--33
TrakeostomiTrakeostomiSedatif kullanımıSedatif kullanımıSedatif kullanımıSedatif kullanımıEgzersizEgzersizUvulanın kesilmesiUvulanın kesilmesiTerlemeTerlemeTerlemeTerlemeKurşun, civa türbentin kullanımıKurşun, civa türbentin kullanımıİntravenöz sıcak su injeksiyonuİntravenöz sıcak su injeksiyonu
![Page 7: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/7.jpg)
Sonuç olarakSonuç olarakSonuç olarakSonuç olarak
Kurşun veya sitriknin zehirlenmesi, Kurşun veya sitriknin zehirlenmesi, tetanoz histeri veya febril deliryum gibitetanoz histeri veya febril deliryum gibitetanoz, histeri veya febril deliryum gibi tetanoz, histeri veya febril deliryum gibi hastalıklara benzetilmiş, hastalıklara benzetilmiş,
Bunun sonucunda birbiriyle çelişenBunun sonucunda birbiriyle çelişenBunun sonucunda birbiriyle çelişen Bunun sonucunda birbiriyle çelişen tedavi yöntemleri önerilmiştir.tedavi yöntemleri önerilmiştir.
![Page 8: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/8.jpg)
Günümüzde tedaviGünümüzde tedaviGünümüzde tedaviGünümüzde tedavi
Temastan hemen sonra Temastan hemen sonra yapılacaklaryapılacaklary py pHastalığın semptomları Hastalığın semptomları başladıktan sonra yapılacaklarbaşladıktan sonra yapılacaklarbaşladıktan sonra yapılacaklarbaşladıktan sonra yapılacaklar–– Destek tedavisiDestek tedavisi–– Özgün tedaviÖzgün tedavi
![Page 9: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/9.jpg)
Kuduzda ÖlümKuduzda ÖlümKuduzda ÖlümKuduzda Ölüm
“Virüsün oluşturduğu“Virüsün oluşturduğuş ğş ğyapısal hasar ile değil nöronlarda yapısal hasar ile değil nöronlarda
oluşan fonksiyonel değişiklikleroluşan fonksiyonel değişiklikleroluşan fonksiyonel değişiklikler oluşan fonksiyonel değişiklikler sonucu oluşur”sonucu oluşur”
![Page 10: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/10.jpg)
Kuduz tedavisiKuduz tedavisiKuduz tedavisiKuduz tedavisi
Etkinliği kanıtlanmış bir tedavi yokEtkinliği kanıtlanmış bir tedavi yokYoğun bakım şartlarında bile yaşam <3Yoğun bakım şartlarında bile yaşam <3Yoğun bakım şartlarında bile yaşam <3 Yoğun bakım şartlarında bile yaşam <3 haftahaftaK lik lK lik lKomplikasyonlarKomplikasyonlar–– BilinmeliBilinmeli–– BelirlenmeliBelirlenmeli–– ÖnlenmeliÖnlenmeli–– ÖnlenmeliÖnlenmeli–– Tedavi edilmelidirTedavi edilmelidir
![Page 11: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/11.jpg)
KomplikasyonlarKomplikasyonlarKomplikasyonlarKomplikasyonlar
Akut fazAkut faz–– DehidratasyonDehidratasyon
Koma fazıKoma fazı–– Diabetes insipitusDiabetes insipitus
–– HipersalivasyonHipersalivasyon–– Kalp ritim bozukluklarıKalp ritim bozuklukları
–– Kalp ritim bozukluklarıKalp ritim bozuklukları–– Kafa içi basınç artışıKafa içi basınç artışı
–– İleusİleus–– GIS kanamaGIS kanama
–– Poikilotermi Poikilotermi –– Generalize flask Generalize flask
–– İdrar retansiyonuİdrar retansiyonu–– Fokal nöbetlerFokal nöbetler
paraliziparalizi–– MiyokarditMiyokardit
–– Solunum yetmezliğiSolunum yetmezliği –– Hipotansiyon Hipotansiyon –– Emboliler Emboliler
![Page 12: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/12.jpg)
Destek tedavisiDestek tedavisiDestek tedavisiDestek tedavisi
Amaç;Amaç;–– Hidrofobiyi ,Hidrofobiyi ,y ,y ,–– Aerofobik spazmları, Aerofobik spazmları,
Anksiyeteyi veAnksiyeteyi ve–– Anksiyeteyi ve Anksiyeteyi ve –– Ağrıları Ağrıları
önlemek için çevresel uyaranları azaltmakönlemek için çevresel uyaranları azaltmak
![Page 13: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/13.jpg)
Destek tedavisiDestek tedavisi 22Destek tedavisiDestek tedavisi--22
Hasta asla izole edilmemeliHasta asla izole edilmemeliTek başına kilitli odalarda tutulmamalıTek başına kilitli odalarda tutulmamalıOdada ışık ses ve esinti olmamalıOdada ışık ses ve esinti olmamalıOdada ışık, ses ve esinti olmamalıOdada ışık, ses ve esinti olmamalıOral alım kesilmeliOral alım kesilmeli
![Page 14: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/14.jpg)
SedasyonSedasyonSedasyonSedasyon
Sedasyon içinSedasyon için–– Ketamin 2 mg/kg/saatKetamin 2 mg/kg/saatg gg g–– Benzodiazepinler (diazepam veya midazolam)Benzodiazepinler (diazepam veya midazolam)
BarbituratlarBarbituratlar–– BarbituratlarBarbituratlarBöylece,Böylece,–– Refleks spazmlarRefleks spazmlar–– Disotonomi (bradikardi ve asistoli) önlenirDisotonomi (bradikardi ve asistoli) önlenirDisotonomi (bradikardi ve asistoli) önlenirDisotonomi (bradikardi ve asistoli) önlenir
Koma en az aralıksız 7 gün devam Koma en az aralıksız 7 gün devam
![Page 15: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/15.jpg)
HidrasyonHidrasyonHidrasyonHidrasyon
DehidratasyonDehidratasyon–– AteşAteşşş–– Hidrofobi Hidrofobi
Hipotalamus disfonksiyonuHipotalamus disfonksiyonu–– Hipotalamus disfonksiyonuHipotalamus disfonksiyonuÖneri;Öneri;–– IV hidrasyon (izotonik solüsyonlar),IV hidrasyon (izotonik solüsyonlar),–– Günlük Na takibiGünlük Na takibiGünlük Na takibi,Günlük Na takibi,–– Saatlik idrar çıkışı takibi,Saatlik idrar çıkışı takibi,
![Page 16: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/16.jpg)
Metabolik DestekMetabolik DestekMetabolik DestekMetabolik Destek
Profilaktik C vitamini ve Q10 desteği Profilaktik C vitamini ve Q10 desteği sağlanmalısağlanmalığğHaftalık biopiterin, neopiterin HVA ve 5Haftalık biopiterin, neopiterin HVA ve 5--HIAA takibi yapılmalıHIAA takibi yapılmalıHIAA takibi yapılmalıHIAA takibi yapılmalıBiopiterin eksikliğinde 20 mg/kg/gün oral Biopiterin eksikliğinde 20 mg/kg/gün oral destek tedavisi,destek tedavisi,Haftalık prolaktin TFT ve GH takibiHaftalık prolaktin TFT ve GH takibiHaftalık prolaktin, TFT ve GH takibi Haftalık prolaktin, TFT ve GH takibi yapılmalıyapılmalı
![Page 17: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/17.jpg)
Kardiyak komplikasyonlarKardiyak komplikasyonlarKardiyak komplikasyonlarKardiyak komplikasyonlar
H t l %20’ i d ö ülüH t l %20’ i d ö ülüHastaların %20’sinde görülürHastaların %20’sinde görülür–– AritmilerAritmiler–– MiyopatiMiyopati
Öneri;Öneri;Öneri;Öneri;–– SedasyonSedasyon
OksijenizasyonOksijenizasyon–– OksijenizasyonOksijenizasyon–– Hb >10 mg/dLHb >10 mg/dL
T ik l lid k iT ik l lid k i–– Topikal lidokainTopikal lidokain–– PacePace--makermaker
![Page 18: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/18.jpg)
Akciğer fonksiyonlarıAkciğer fonksiyonlarıAkciğer fonksiyonlarıAkciğer fonksiyonları
Oksijenizasyon bozukluklarıOksijenizasyon bozukluklarıPulmoner hipertansiyonPulmoner hipertansiyonPulmoner hipertansiyonPulmoner hipertansiyonÖneri;Öneri;–– Mekanik ventilasyonMekanik ventilasyon–– Hb >10 gr/dLHb >10 gr/dLgg–– Topikal %1 lidokainTopikal %1 lidokain
![Page 19: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/19.jpg)
Flask paraliziFlask paraliziFlask paraliziFlask paralizi
Generalize paraliziGeneralize paraliziSfinkter kontrol bozukluğuSfinkter kontrol bozukluğuSfinkter kontrol bozukluğuSfinkter kontrol bozukluğuAkut inflamatuar demiyelinize nöropatiAkut inflamatuar demiyelinize nöropatiÖneri;Öneri;–– HeparinHeparinHeparinHeparin–– Derin ven trombozu için profilaksiDerin ven trombozu için profilaksi
Fi ik t d iFi ik t d i–– Fizik tedaviFizik tedavi–– Sık pozisyon değişikliğiSık pozisyon değişikliği
![Page 20: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/20.jpg)
Serebral ödemSerebral ödemSerebral ödemSerebral ödem
Terminal dönem dışında nadirTerminal dönem dışında nadirÖneri;Öneri;Öneri;Öneri;–– Mannitol veya gliserolMannitol veya gliserol
BOS b k t l dil liBOS b k t l dil li–– BOS basıncı kontrol edilmeliBOS basıncı kontrol edilmeli–– İnratekal ilaç verilmemeli İnratekal ilaç verilmemeli –– İntraventiküler kateter ?İntraventiküler kateter ?
![Page 21: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/21.jpg)
Semptomatik tedaviSemptomatik tedaviSemptomatik tedaviSemptomatik tedavi
ÜÜ İİÜriner retansiyon Üriner retansiyon →→ İdrar sondasıİdrar sondasıHipersalivasyonHipersalivasyon →→ TrakeostomiTrakeostomiHipersalivasyon Hipersalivasyon →→ TrakeostomiTrakeostomiDiabetes insipitusDiabetes insipitus→→ VazopresinVazopresinPnömoni Pnömoni →→ AntibiyotiklerAntibiyotiklerABYABY →→ HemodiyalizHemodiyalizABY ABY →→ HemodiyalizHemodiyaliz
![Page 22: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/22.jpg)
Özgün tedavi seçenekleriÖzgün tedavi seçenekleriÖzgün tedavi seçenekleriÖzgün tedavi seçenekleriK dK dKuduz aşısıKuduz aşısıKuduz antiserumuKuduz antiserumuMonoklonal antikorlarMonoklonal antikorlarRibavirinRibavirinKetamin Ketamin AmantadinAmantadinAmantadin Amantadin INFINF--ααKortikosteroidlerKortikosteroidlerKortikosteroidlerKortikosteroidler
![Page 23: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/23.jpg)
Özgün tedaviÖzgün tedavi 22Özgün tedaviÖzgün tedavi--22
Bu tedaviBu tedavi–– Temas sonrası profilaksi yapılmış olanTemas sonrası profilaksi yapılmış olan–– Erken prodromal dönemde başvuranErken prodromal dönemde başvuran–– Altta yatan hastalığı olmayan kişilerde başarılı?Altta yatan hastalığı olmayan kişilerde başarılı?–– Yeterli bakımı sağlayabilecek imkanları olan Yeterli bakımı sağlayabilecek imkanları olan
merkezlerde yapılmalı.merkezlerde yapılmalı.
![Page 24: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/24.jpg)
Kuduz aşısıKuduz aşısıKuduz aşısıKuduz aşısı
Amaç: Hümoral ve hücresel immüniteyi Amaç: Hümoral ve hücresel immüniteyi uyarmakuyarmakyyHayvan deneylerinde faydalıHayvan deneylerinde faydalıA kA kAncak;Ancak;–– İnaktive bir aşı İnaktive bir aşı →→ sitotoksik T hücre cevabı sitotoksik T hücre cevabı şş
oluşturmazoluşturmaz–– Akut fazda IM aşı uygulaması faydasızAkut fazda IM aşı uygulaması faydasızAkut fazda IM aşı uygulaması faydasızAkut fazda IM aşı uygulaması faydasız–– İntradermal aşı uygulaması ?İntradermal aşı uygulaması ?
![Page 25: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/25.jpg)
Kuduz immünglobulini (RIG)Kuduz immünglobulini (RIG)Kuduz immünglobulini (RIG)Kuduz immünglobulini (RIG)
Amaç: Klerense yardımcı olmakAmaç: Klerense yardımcı olmakAncak;Ancak;Ancak;Ancak;–– RIG,virüsü sinir sistemine invazyonundan RIG,virüsü sinir sistemine invazyonundan
önce nötralize ederönce nötralize ederönce nötralize ederönce nötralize eder–– Kan beyin bariyerini geçemez.Kan beyin bariyerini geçemez.
Ayrıca;Ayrıca;–– Hangi dozda kullanılmalı?Hangi dozda kullanılmalı?Hangi dozda kullanılmalı?Hangi dozda kullanılmalı?–– İntratekal kullanımı?İntratekal kullanımı?
![Page 26: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/26.jpg)
Monoklonal antikorlarMonoklonal antikorlarMonoklonal antikorlarMonoklonal antikorlar
Deneysel çalışmalarda,Deneysel çalışmalarda,–– SSS’den virüs eliminasyonuSSS’den virüs eliminasyonuyy–– Daha uzun yaşamaDaha uzun yaşamaİ kl l tik lİ kl l tik lİnsan monoklonal antikorlarİnsan monoklonal antikorlarFare monoklonal antikorlar(?)Fare monoklonal antikorlar(?)( )( )Gelecekte etkili bir yöntemGelecekte etkili bir yöntem
![Page 27: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/27.jpg)
Antiviral TedaviAntiviral Tedavi RibavirinRibavirinAntiviral TedaviAntiviral Tedavi--RibavirinRibavirinA A ti i l tkid f d l kA A ti i l tkid f d l kAmaç: Antiviral etkiden faydalanmakAmaç: Antiviral etkiden faydalanmak–– İn vitro aktivite (+)İn vitro aktivite (+)
Ancak;Ancak;Ancak; Ancak; –– Kan beyin bariyerini geçmez Kan beyin bariyerini geçmez –– İmmünmodülatör etki (Th1)İmmünmodülatör etki (Th1)İmmünmodülatör etki (Th1)İmmünmodülatör etki (Th1)–– Mitokondrilere toksik etki (Biopiterin ve Koenzim Q10 Mitokondrilere toksik etki (Biopiterin ve Koenzim Q10
eksikliği)eksikliği)IV I t t ikülIV I t t ikülIV + IntraventrikülerIV + Intraventriküler–– 33 mg/kg yükleme, 33 mg/kg yükleme,
16 mg/kg x 416 mg/kg x 4 4 gün4 gün–– 16 mg/kg x 4 16 mg/kg x 4 4 gün4 gün–– 8 mg/kg x 48 mg/kg x 4 3 gün3 gün–– C vitamini ve koenzim Q10 desteğiC vitamini ve koenzim Q10 desteğiQ ğQ ğ
![Page 28: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/28.jpg)
KetaminKetaminKetamin Ketamin
Di i tif t ik jDi i tif t ik jDisosiyatif anestezik ajanDisosiyatif anestezik ajanN metilN metil--DD--aspartat (NMDA) reseptörü aspartat (NMDA) reseptörü p ( ) pp ( ) pnonkompetitif antogonistinonkompetitif antogonistiSedatif ve analjezikSedatif ve analjezikSedatif ve analjezikSedatif ve analjezikKan beyin bariyerini hızla geçerKan beyin bariyerini hızla geçer
ü ü ü üü ü ü üYüksek dozlarda kuduz virüsünü inhibe Yüksek dozlarda kuduz virüsünü inhibe ederederNMDA reseptörleri kuduz virüsünün NMDA reseptörleri kuduz virüsünün reseptörleri olabilir !reseptörleri olabilir !pp
![Page 29: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/29.jpg)
KetaminKetaminKetamin Ketamin
Tedavide sinerjistik etki sağlayabilirTedavide sinerjistik etki sağlayabilirDevamlı intravenöz infüzyon şeklindeDevamlı intravenöz infüzyon şeklindeDevamlı intravenöz infüzyon şeklinde Devamlı intravenöz infüzyon şeklinde kullanılırkullanılırK d tik tit i ük l k dK d tik tit i ük l k dKuduz antikor titresi yükselene kadar Kuduz antikor titresi yükselene kadar devam edilmelidir.devam edilmelidir.
![Page 30: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/30.jpg)
AmantadinAmantadinAmantadin Amantadin
Kuduz virüsüne karşı etkiKuduz virüsüne karşı etkiNMDA antagonistiNMDA antagonistiNMDA antagonistiNMDA antagonisti2.5 mg/kg her 12 saatte (200 mg/gün)2.5 mg/kg her 12 saatte (200 mg/gün)BirBir--iki haftaiki hafta
![Page 31: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/31.jpg)
INFINF ααINFINF--αα
İİAmaç: İmmünregülatör etkisinden faydalanmakAmaç: İmmünregülatör etkisinden faydalanmak–– İntraselüler değişiklikler yaparak virüs replikasyonunu İntraselüler değişiklikler yaparak virüs replikasyonunu
önler,önler,–– Maymun deneylerinde başarılıMaymun deneylerinde başarılı
Ancak: Ancak: –– Santral sinir sistemi toksisitesiSantral sinir sistemi toksisitesi–– İmmün cevapta gecikmeİmmün cevapta gecikmeİntravenöz ve intratekal uygulamaİntravenöz ve intratekal uygulamaygygİnsanlarda etkisi ??İnsanlarda etkisi ??
![Page 32: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/32.jpg)
KortikosteroidlerKortikosteroidlerKortikosteroidler Kortikosteroidler
Adrenokortikal yetmezlik durumunda Adrenokortikal yetmezlik durumunda kullanılabilir kullanılabilir Ancak;Ancak;
H d l i dH d l i d–– Hayvan deneylerinde;Hayvan deneylerinde;İnkübasyon süresini kısaltırİnkübasyon süresini kısaltırMortaliteyi artırırMortaliteyi artırır
–– Kan beyin bariyeri geçirgenliğini azaltırKan beyin bariyeri geçirgenliğini azaltır–– Beyin ödemi tedavisinde kullanılmamalıBeyin ödemi tedavisinde kullanılmamalı
![Page 33: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/33.jpg)
Tedavi amacıyla denenmiş ilaçlarTedavi amacıyla denenmiş ilaçlarTedavi amacıyla denenmiş ilaçlar Tedavi amacıyla denenmiş ilaçlar DesferroksaminDesferroksamin RifampisinRifampisinDesferroksamin,Desferroksamin,Conconavalin A,Conconavalin A,Klorokin,Klorokin,Metilamin ve monensin,Metilamin ve monensin,
RifampisinRifampisinLipasidlerLipasidlerFenol bileşikleri,Fenol bileşikleri,DidemninDidemnin--B,B,
B ve D Cytochalasinler,B ve D Cytochalasinler,Trifuperazin,Trifuperazin,Sodyum azid,Sodyum azid,KolşisinKolşisin
Procaine,Procaine,Tiazofurin,Tiazofurin,Pirazofurin Pirazofurin SelenazofurinSelenazofurinKolşisin,Kolşisin,
Vinblastin,Vinblastin,Amantandin,Amantandin,Dansilcadaverine,Dansilcadaverine,
Selenazofurin,Selenazofurin,Ribavirin analogları,Ribavirin analogları,Cytosin arabinosidCytosin arabinosidAdenin arabinozidAdenin arabinozid
Lektinler,Lektinler,AmonyumAmonyum--55--tungstotungsto--22--antimonat,antimonat,Askorbik asit, Askorbik asit, İnterferon indükleyicilerİnterferon indükleyiciler
66--azaüridineazaüridineİododeoksiüridinİododeoksiüridinAktinomisin DAktinomisin D66 azasitidinazasitidinİnterferon indükleyicilerİnterferon indükleyiciler
Posfrenil, Posfrenil, Reserpin,Reserpin,
66-- azasitidinazasitidinImuranImuranNörotropinlerNörotropinlerNikotin ve KarbakolNikotin ve KarbakolNikotin ve KarbakolNikotin ve Karbakol
![Page 34: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/34.jpg)
Kurtulan vakalarKurtulan vakalarKurtulan vakalarKurtulan vakalar
Altı hastanın düzeldiği bildirilmektedirAltı hastanın düzeldiği bildirilmektedir–– İki tanesinde yeterli düzelmeİki tanesinde yeterli düzelmeyy–– Dört hastada nörolojik sekelDört hastada nörolojik sekel--komplikasyonlarkomplikasyonlar
B h t k d ld ğ ü h liB h t k d ld ğ ü h liBeş hastanın kuduz olduğu şüpheliBeş hastanın kuduz olduğu şüpheli–– Kuduz virüsü izole edilememişKuduz virüsü izole edilememiş–– Kuduz antijenleri gösterilememişKuduz antijenleri gösterilememiş–– Aşı öyküsü (+)Aşı öyküsü (+)Aşı öyküsü (+)Aşı öyküsü (+)
![Page 35: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/35.jpg)
Tedavi ile hayatta kalan bir olguTedavi ile hayatta kalan bir olguTedavi ile hayatta kalan bir olguTedavi ile hayatta kalan bir olgu15 y K15 y K15 y, K, 15 y, K, Sol işaret parmağında 5 cm laserasyonSol işaret parmağında 5 cm laserasyonProfilaksi yokProfilaksi yokProfilaksi yokProfilaksi yokBir ay sonra sol elde güçsüzlük ve paresteziBir ay sonra sol elde güçsüzlük ve paresteziİki gün sonra diplopi, ertesi gün kusmaİki gün sonra diplopi, ertesi gün kusmaMR ve anjio normalMR ve anjio normal4. gün görmede bulanıklaşma, sol bacakta güçsüzlük ve 4. gün görmede bulanıklaşma, sol bacakta güçsüzlük ve yürüme bozukluğuyürüme bozukluğuyürüme bozukluğuyürüme bozukluğu5. gün ateş, konuşma bozukluğu, nistagmus ve sol kolda 5. gün ateş, konuşma bozukluğu, nistagmus ve sol kolda tremortremorÖÖÖykü sonucu “kuduz” tanısı düşünülmüş ve hastaneye Öykü sonucu “kuduz” tanısı düşünülmüş ve hastaneye yatırılmış.yatırılmış.
![Page 36: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/36.jpg)
1 gün1 gün1. gün1. gün
Ateş (+), konfüze, basit komutlara uyumluAteş (+), konfüze, basit komutlara uyumluTükrük ense derisi BOS ve serumTükrük ense derisi BOS ve serumTükrük, ense derisi, BOS ve serum Tükrük, ense derisi, BOS ve serum örnekleri kuduz yönünden incelenmişörnekleri kuduz yönünden incelenmişY t ü lüğü tübY t ü lüğü tübYutma güçlüğü sonucu entübasyonYutma güçlüğü sonucu entübasyon
![Page 37: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/37.jpg)
2 gün2 gün2. gün2. gün
BOS ve serumda kuduz antikorları BOS ve serumda kuduz antikorları saptanmış. Antijen gösterilememiş.saptanmış. Antijen gösterilememiş.p ş j g şp ş j g ş2mg/kg/saat ketamin ve 12mg/kg/saat ketamin ve 1--3.5 mg/kg/saat 3.5 mg/kg/saat midazolam başlanmışmidazolam başlanmışmidazolam başlanmış.midazolam başlanmış.Eritrosit suspansiyonu trasfüzyonu.Eritrosit suspansiyonu trasfüzyonu.Mekanik ventilasyon.Mekanik ventilasyon.HeparinHeparinHeparin.Heparin.
![Page 38: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/38.jpg)
3 ü3 ü Rib i i b lRib i i b l3. gün3. gün →→Ribavirin başlanmışRibavirin başlanmış4. gün4. gün →→AmantadinAmantadin
→→Benzodiyazepin ve barbitüratBenzodiyazepin ve barbitürat→→Benzodiyazepin ve barbitüratBenzodiyazepin ve barbitürat5.gün 5.gün →→Hemoliz ve asidoz gelişmişHemoliz ve asidoz gelişmiş
→→Beyin sapı tutulumuBeyin sapı tutulumu→→Beyin sapı tutulumu,Beyin sapı tutulumu,→→ADH salınım bozukluğuADH salınım bozukluğu→→Kardiyak komplikasyonlarKardiyak komplikasyonlar→→Kardiyak komplikasyonlarKardiyak komplikasyonlar
8. gün 8. gün →→Salivasyon azalmışSalivasyon azalmış→→İleus İleus →→Transaminaz, lipaz ve amilaz artışıTransaminaz, lipaz ve amilaz artışı→→BOS ve serum kuduz antikor titresinde artışBOS ve serum kuduz antikor titresinde artış
![Page 39: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/39.jpg)
9 gün9 gün →→Ağrıya cevap yok DTR yokAğrıya cevap yok DTR yok flask paraliziflask paralizi9. gün9. gün →→Ağrıya cevap yok, DTR yokAğrıya cevap yok, DTR yok, flask paralizi, flask paralizi12. gün 12. gün →→Yüksek ateş, patellar refleks(+)Yüksek ateş, patellar refleks(+)15. gün 15. gün →→Oda ısısı azaltılmış, ateş 3.6 derece düşmüş, göz Oda ısısı azaltılmış, ateş 3.6 derece düşmüş, göz
hareketleri başlamışhareketleri başlamışhareketleri başlamışhareketleri başlamış16. gün16. gün →→Konuşmaya tepki vermişKonuşmaya tepki vermiş19. gün19. gün →→Sözel uyarılara cevap başlamışSözel uyarılara cevap başlamış20 ü20 ü P t ll k bil ği DTR hi fl k iP t ll k bil ği DTR hi fl k i20. gün20. gün →→Patellar ve ayak bileği DTR hiperrefleksi Patellar ve ayak bileği DTR hiperrefleksi 23. gün23. gün →→Başını kaldırabiliyorBaşını kaldırabiliyor27. gün27. gün →→Extübe edilmişExtübe edilmiş30. gün30. gün →→Spontan ağlamaSpontan ağlama31. gün 31. gün →→Hasta geçirilmiş kuduz olarak düşünülmüş ve Hasta geçirilmiş kuduz olarak düşünülmüş ve
izolasyondan çıkarılmışizolasyondan çıkarılmış76. gün 76. gün →→Taburcu edilmişTaburcu edilmiş131. gün131. gün →→Okula gidiyor, kendi ihtiyaçlarını karşılayabiliyor Okula gidiyor, kendi ihtiyaçlarını karşılayabiliyor
dizartrik konuşuyordizartrik konuşuyor
![Page 40: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/40.jpg)
![Page 41: KUDUZ GÜNCEL TEDAVİ - Klimik...Tedavi yaklaTedavi yaklaşımları “Zehiri” uzaklaştırmak için yara emilmeli, Yara emilmemeli çok tehlikeliYara emilmemeli, çok tehlikeli](https://reader030.fdocument.pub/reader030/viewer/2022040400/5e6d747f5a95f13d6b37d49b/html5/thumbnails/41.jpg)
Kuduz nedeniyle;Kuduz nedeniyle;–– İnsanlar niçin ölür?İnsanlar niçin ölür?çç–– Niçin bazı insanlar ölürken diğerleri yaşar?Niçin bazı insanlar ölürken diğerleri yaşar?
Yaşayan vakalarda ilaçların rolü nedir?Yaşayan vakalarda ilaçların rolü nedir?–– Yaşayan vakalarda ilaçların rolü nedir?Yaşayan vakalarda ilaçların rolü nedir?–– Hastalarda koma oluşturulması faydalı mıdır?Hastalarda koma oluşturulması faydalı mıdır?