Program rozwijania zainteresowań czytelniczych w Przedszkolu Miejskim Nr 13 rok szkolny 2015/2016

„ Książka moim przyjacielem”

"Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła."

Wisława Szymborska

1. Uzasadnienie potrzeby programu

Zamiłowanie do czytania rodzi się we wczesnych etapach rozwoju, ponieważ tworzy skojarzenie czytania z przyjemnością i poczuciem bezpieczeństwa. Czytając dziecku od najmłodszych lat sprawiamy, że zachowa ten dobry nawyk na całe życie i inwestujemy w jego rozwój.

Potwierdzają to wyniki badań naukowych. Dowodzą one, że czytanie zapewnia emocjonalny rozwój dziecka, stymuluje język, pamięć i wyobraźnię, uczy myślenia, poprawia koncentrację, poszerza wiedzę ogólną, rozbudza zainteresowania, ułatwia naukę, pomaga odnieść sukces w szkole, buduje i umacnia więź między dorosłym i dzieckiem, wspiera w wychowaniu. Mądrze dobrana literatura uczy odróżniania dobra od zła, zachęca do refleksji nad konsekwencjami własnych słów i czynów, rozwija wrażliwość i empatię, jest nośnikiem wartości moralnych, takich jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, życzliwość, rozum, odwaga, czy sprawiedliwość.

Tymczasem współczesne dzieci nierzadko dorastają w środowisku ubogim językowo. Rodzice zajęci pracą zawodową i codziennymi obowiązkami domowymi coraz mniej z nimi rozmawiają i mało im czytają. Kontakt z żywym słowem i rozmowę z najbliższymi zastępuje przeważnie telewizja i komputer, narzędziem których nie jest język lecz obraz. Nadmierne i niekontrolowane korzystanie przez dzieci z mediów wizualnych powoduje między innymi wady wzroku, brak umiejętności językowych, nieumiejętność myślenia, zanik wyobraźni, trudności z koncentracją, niecierpliwość, lenistwo umysłowe, spadek wyników w nauce, osłabienie wrażliwości, ograniczenie kontaktów z członkami rodziny i rówieśnikami, obniżenie umiejętności społecznych i wskaźników inteligencji emocjonalnej i różnego typu trudności w późniejszym życiu.

Kierując się powyższymi przesłankami i wizją naszego przedszkola, promującego wartości uniwersalne, jakie niesie ze sobą obcowanie z literaturą dziecięcą, w obecnym roku szkolnym poszerzamy oraz wzbogacamy pracę wychowawczo – dydaktyczną i współpracę z rodzicami o niniejszy program rozwijania zainteresowań czytelniczych.

2. Główne założenia i cele programowe:

Głównym założeniem opracowanego programu jest umożliwienie dzieciom dobrowolnego i spontanicznego udziału w zabawach z tekstem oraz częstego kontaktu z książką, poznawanie utworów literatury dziecięcej oraz rozwijanie ich zainteresowań czytelniczych poprzez różnorodne formy aktywności.

3.Cele programu:

3.1 Cel ogólny:

Pobudzanie i pogłębianie motywacji dzieci w wieku przedszkolnym do nauki czytania poprzez stwarzanie optymalnych warunków do rozwijania ich zainteresowań czytelniczych.

3.2 Cele szczegółowe:

Ukierunkowane na dziecko

Stymulowanie emocjonalnego rozwoju dziecka.

Rozwijanie języka, pamięci i wyobraźni dziecka.

Ćwiczenie koncentracji.

Poszerzanie zasobów ogólnej wiedzy dziecka.

Przeciwdziałanie uzależnieniu od telewizji i komputerów.

Kształtowanie nawyku czytania.

Budowanie mocnych więzi emocjonalnych między dorosłym a dzieckiem.

Nabywanie wzorów pięknej polskiej mowy poprzez kontakt z utworami literatury

dziecięcej;

Podejmowanie próby globalnego czytania wyrazów i krótkich tekstów;

Analizowanie treści utworów – omawianie i ocena postępowania bohaterów z próbą

uzasadnienia własnego stanowiska;

Przygotowywanie inscenizacji utworów i udział w nich:

Ukierunkowane na rodzinę

Szerzenie wiedzy na temat wpływu głośnego czytania na rozwój dziecka

Uświadomienie rodzicom roli głośnego czytania w prawidłowym rozwoju dziecka.

Współdziałanie z nauczycielkami poprzez włączenie się w realizację programu i

aktywne uczestnictwo w jego realizacji

Pozyskiwanie rodziców do współpracy na rzecz własnego dziecka i przedszkola

Stwarzanie rodzicom możliwości wyrażania swoich opinii i informacji zwrotnych o tym,

jakie są efekty oddziaływań przedszkola

Aktywne uczestnictwo rodziców w działaniach proponowanych przez przedszkole

Zachęcanie rodziców do czytania dzieciom w domu

Ukierunkowane na personel przedszkola

Stwarzanie swobodnej, akceptującej i twórczej atmosfery

Poszerzanie własnej wiedzy dotyczącej wpływu głośnego czytania na rozwój dziecka

Bogacenie warsztatu pracy i kącików czytelniczych dla dzieci

Podejmowanie z rodzicami wspólnych działań mających na celu rozwijanie

zainteresowań czytelniczych dzieci

Realizatorzy:

Nauczyciele przedszkola przy współpracy z biblioteką publiczną oraz rodzicami i członkami

rodzin .

.

4. Uwagi o realizacji:

Program realizowany będzie we wszystkich grupach wiekowych w roku szkolnym 2015/2016. Treści zawarte w programie są zgodne z podstawą programową i dostosowane do potrzeb i możliwości dzieci. Planując zajęcia czytelnicze rozwijające kreatywne myślenie uwzględniono fakt, że nie mogą one być oderwane od codziennego toku pracy, od tego co się wokół dzieje. Łączą się one z tematyką realizowaną w przedszkolu a inspiracją do podjętych działań jest kalendarz świąt i uroczystości przedszkolnych.

Rozwijanie umiejętności czytelniczych dzieci odbywać się będzie przy pomocy następujących form pracy wychowawczo – dydaktycznej:

-założenie kącika książki, stanowiącego okazję do spontanicznego

podejmowania działań z zakresu czytania;

współpraca z Miejską Biblioteką w Pruszkowie w celu zainteresowania dzieci książką;

współpraca z rodzicami oraz członkami rodzin w celu aktywnego włączenia ich w

przebieg procesu nauki czytania w przedszkolu;

Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi - pisarzem

5. Harmonogram działań:

Współpraca z rodzicami

Lp.

Forma

Główne zamierzenia

Sposób realizacji

Termin, osoby

odpowiedzialne

1.

Akcja informacyjna dla rodziców

zachęcenie rodziców

do współpracy z przedszkolem w zakresie realizacji treści dotyczących działań czytelniczych oraz rozwijania kreatywnego myślenia;

przekazanie rodzicom

informacji na temat założeń programu;

udostępnienie rodzicom

artykułów i informacji zachęcających do stwarzania dzieciom warunków do podejmowania działań

Wrzesień –

listopad 2015r

pozyskiwanie rodziców do działań na rzecz przedszkola;

czytelniczych i twórczych;

zachęcanie rodziców do wzbogacania bazy materialnej przedszkola o pomoce do zajęć czytelniczych oraz rozwijających kreatywne myślenie;

2.

Rodzice w przedszkolu

aktywny udział rodziców

w działaniach proponowanych przez przedszkole;

udział w zajęciach

przedszkolnych – czytanie bajek podczas relaksu 1 raz w tygodniu

udział rodziców w proponowanych konkursach i akcjach;

Cały rok

Współpraca ze środowiskiem

Lp.

Forma

Główne zamierzenia Sposób realizacji Termin realizacji

1

„Książki znane i lubiane”.

nawiązanie cyklicznej

współpracy z biblioteką publiczną ;

nabywanie

doświadczeń w operowaniu pacynkami, kukiełkami i sylwetami; próby tworzenia własnych kukiełek i sylwet;

nawiązanie współpracy z gimnazjum oraz zachęcenie absolwentów przedszkola do udziału w akcji „Czytajmy dzieciom”;

poznawanie różnych gatunków

literackich; poznawanie różnorodnych utworów

o wartościach: wychowawczych, poznawczych, kształcących oraz zawierających elementy fantazji i humoru;

próby oceny moralnej postępowania bohaterów -charakterystyka postaci z próbą uzasadnienia swoich sądów;

rozmowy na temat treści utworów; udział w prostych inscenizacjach z

podziałem na role i z dialogami; rozwijanie wyobraźni i fantazji przy

tworzeniu samodzielnych opowiadań;

czytanie bajek, baśni, wierszy, opowiadań przez absolwentów naszego przedszkola

w różnym wieku oraz uczniów Gimnazjów;

Cały rok

Cały rok

1 x w miesiącu

według możliwości

zapraszanych gości

2

Legendy i podania polskie

poznawanie legend

i podań polskich przybliżających polską kulturę i historie ;

poznawanie najbardziej znanych

legend dotyczących powstania państwa polskiego i jego historii w formie wybranej przez nauczyciela ( teatrzyk, historyjka obrazkowa, film, słowo lub inne);

Listopad 2015r

3.

Zorganizowanie zbiórki książek

Wyposażenie kącika książki

ogłoszenie rozpoczęcia akcji wśród rodziców i dzieci;

Listopad/ grudzień

z przeznaczeniem do wzbogacenia kącika książki w holu przedszkolnym

przeprowadzenie zbiórki i stworzenie kącika książek;

2015 r

Praca z dziećmi

Lp.

Forma

Główne zamierzenia

Sposób realizacji

Termin

realizacji 1.

„Poczytajmy razem”

włączenie do akcji

„Czytajmy dzieciom” rodziców i członków rodzin;

czytanie przez rodziców lub

członków rodzin dzieciom bajek wybranych przez nauczyciela grupy, rodziców i dzieci tworzenie własnych zakończeń bajek;

zabawy wysnute z treści bajki;

Listopad - czerwiec

2015/2016r

2.

„Bajkowa

zakładka do książki”

zorganizowanie

rodzinnej wystawy – rodzice wraz z dziećmi przygotowują zakładkę do książki, dowolną techniką plastyczną

wzbogacenie

pomysłowości dziecka i rodziców, pobudzenie twórczej wyobraźni;

budowanie mocnych

więzi emocjonalnych między dorosłym a dzieckiem podczas wspólnej pracy;

zachęcenie rodziców i dzieci do

udziału w wystawie uświadomienie rodzicom roli

czytania w prawidłowym rozwoju dziecka poprzez udostępnianie artykułów na dany temat;

ogłoszenie wystawy w formie

plakatu, a także na stronie internetowej przedszkola

Luty 2016r

3.

„Babcine opowieści”

zaproszenie babć lub

dziadków do czytania i opowiadania dzieciom ciekawych bajek i historii pobudzających wyobraźnię dziecka;

dzielenie się wiedzą,

doświadczeniem, zapoznanie dzieci z utworami zawierającymi mądrość ludową, ulubionymi opowieściami babć i dziadków;

Styczeń 2016r

4.

„Moja książeczka”

Udział dzieci w tworzeniu książeczki według własnego pomysłu

Przekazanie dzieciom wiedzy o tym jak powstaje opowiadanie, pokazanie gotowej 4 stronicowej książeczki, zachęcenie do wymyślenia bohatera i krótkiej historii, rysowanie

Luty 2016r

obrazków, przyklejanie, prezentacja innym dzieciom oraz wystawa na tablicy

5. 6.

„Świat wierszy”

udział dzieci w

przedszkolnym konkursie recytatorskim

deklamowanie wierszy

z zastosowaniem modulacji głosu;

Marzec 2016r

.

„Bajki z Mojego Przedszkola” .

Akcja literacko-

plastyczna stworzenie bajki autorstwa dzieci i rodziców lub bajki w formie prezentacji komputerowej;

wzbogacenie pomysłowości dziecka i rodziców, pobudzenie twórczej wyobraźni;

budowanie mocnych więzi emocjonalnych między dorosłym, a dzieckiem podczas wspólnej pracy;

zachęcenie rodziców i dzieci do

udziału w akcji rodzinnej na ilustrowaną bajkę z tekstem, napisaną wspólnie rodzice i dzieci lub bajkę w formie prezentacji komputerowej;

opublikowanie prac na stronie

internetowej przedszkola; czytanie bajek podczas relaksu

zorganizowanie wystawy prac w

bibliotece publicznej lub w przedszkolu

Kwiecień/maj

2016

7.

„Bajka dla moich dzieci”

„Wszyscy lubimy bajki”

bajka w wykonaniu nauczycielek: wykorzystanie kukiełek i teatrzyku

czerwiec 2016r

Efekty działań programowych:

Dziecko:

odczuwa potrzebę częstego kontaktu z książką;

doznaje wielu przyjemnych wrażeń poprzez aktywne uczestnictwo w zabawach

z tekstem;

nabywa wzorów pięknej polskiej mowy poprzez kontakt z utworami literatury

dziecięcej;

podejmuje próby globalnego czytania wyrazów i krótkich tekstów;

posiada intelektualny i emocjonalny stosunek do książki jako źródła wiedzy i przeżyć;

wie, jak funkcjonuje biblioteka;

czuje się czytelnikiem i samodzielnie wyszukuje książki o interesującej go tematyce;

potrafi analizować treść utworów – omawianie i ocena postępowania bohaterów z

próbą uzasadnienia własnego stanowiska;

wyodrębnienia postaci pozytywne i negatywne;

tworzy własne zakończenia opowiadań i bajek;

zna różne zwyczaje i tradycje, bierze udział w ich celebrowaniu;

przy pomocy nauczyciela przygotowuje inscenizacje utworów i bierze w nich udział

(układanie prac plastycznych wg chronologii wydarzeń, powtarzanie treści i dialogów,

samodzielne wykonywanie kukiełek, sylwet lub elementów strojów aktorskich i

dekoracji, występy przed zaproszonymi gośćmi).

potrafi wypowiedzieć się na temat poznanych utworów i ekspresyjnie wyrazić ich treść.

Rodzice dziecka:

dostrzegają wpływ głośnego czytania na rozwój dziecka;

współdziałają z nauczycielkami poprzez włączenie się proponowane działania

i dostarczanie materiałów do zabaw .;

chętnie współpracują na rzecz własnego dziecka i przedszkola;

mają możliwość wyrażania swoich opinii i informacji zwrotnych o tym, jakie są efekty

oddziaływań przedszkola;

stwarzają dzieciom warunki do kontaktu z książką, biblioteką.

Personel przedszkola:

stwarza swobodną, akceptującą i twórczą atmosferę;

poszerza własną wiedzę dotyczącą wpływu głośnego czytania na rozwój dziecka;

współpracuje podczas bogacenia warsztatu pracy i kącików czytelniczych dla dzieci;

pomaga przy podejmowaniu z rodzicami wspólnych działań mających na celu

rozwijanie zainteresowań czytelniczych dzieci.

EWALUACJA PROGRAMU

Dla nauczyciela miernikiem osiągnięcia oczekiwanego efektu będzie przeprowadzenie krótkiej ankiety wśród rodziców dotyczącej częstotliwości głośnego czytania dzieciom oraz sporządzenie sprawozdania podsumowującego realizację programu.

W przeprowadzeniu ewaluacji pomogą mi:

zaangażowanie dzieci w przygotowanie do konkursu między grupowego „Świat wierszy”

udział w konkursie literacko- plastycznym na bajkę autorstwa dzieci i rodziców,

udział w wystawie plastycznej - zakładka do książki autorstwa dzieci i rodziców,

stopień zadowolenia rodziców z udziału w spotkaniach integracyjnych.

Opracowanie: Jolanta Jeżmańska

BIBLIOGRAFIA

1. Podstawa programowa.

2. G. Gloton, C. Clero.: Twórcza aktywność dziecka. WSIP, Warszawa 1986

3. H. Mystkowska.: Rozwijamy mowę i myślenie dzieci w wieku przedszkolnym.

WSIP,Warszawa1992

4. E. Kędzior- Niczporuk: Wprowadzenie do pedagogiki zabawy. Lublin1998

5. J. Zborowski. : Rozwijanie aktywności twórczej dzieci. WSIP, Warszawa1986

6. Z. Wójcik.: Zabawa w teatr: .Didasko, cop. 1996-1997

7. Miesięcznik Nauczycielka Przedszkola Wyd. Ediba kwiecień 2011

Czytajmy dzieciom – informacja dla rodziców

Poczytaj mi mamo czyli jak czytanie bajek dzieciom wpływa na ich emocjonalny

rozwój.

Współczesna szkoła i przedszkole wprowadzają dziecko w świat książek poszukując coraz to nowych sposobów zainteresowania książką i przygotowania świadomego odbiorcy dzieł literackich. Jeżeli dziecko nie zaspokoi podstawowych potrzeb wynikających z wrodzonej ciekawości świata dzięki książce - zwyciężą groźni konkurenci czytania - film i telewizja. Ważnym jest aby przygotowanie dzieci do samodzielnego czytania i korzystania z literatury jako źródła wiedzy, przeżyć i emocji rozpoczęło się jak najwcześniej. Ogromną rolę odgrywają w tym procesie rodzice, jako osoby wspomagające wszechstronny rozwój dziecka. To czytanie właśnie staje się jednym ze sposobów na umiejętne wspomaganie tego rozwoju. Nie sposób przytoczyć tutaj wszystkich zalet jakie płyną z pięknej tradycji czytania dziecku bajek na dobranoc. Zaleta pierwsza - wzór pięknej mowy - niejednokrotnie przecież na co dzień posługujemy się gwarą. Nasze dziecko idąc do szkoły ma problemy z prawidłową mową. Czytając teksty dostosowane do wieku i potrzeb dziecka dajemy mu przykład prawidłowego budowania zdań i wypowiedzi. Zaleta druga - koncentracja. Dziecko któremu czytano w dzieciństwie bajki potrafi lepiej skupić się w czasie zajęć w szkole, łatwiej się wypowiada , jego mowa jest płynna, buduje poprawniejsze składniowo zdania. Dzięki różnorodności tekstów mały "słuchacz" posiada bogaty słownik ( czynny i bierny ) ma również lepiej wykształconą pamięć słuchową i wzrokową ( o ile czytane teksty były bogato ilustrowane ). Wielu psychologów wskazuje również na rozwój dziecięcej wyobraźni dzięki słuchanym bajkom. Poza wymienionymi zaletami wypływającymi z czytania dzieciom książek należy zwrócić uwagę na jego rolę w kształceniu emocjonalnym. Czytając teksty nasycamy je emocjonalnie pomagając im poprzez naszą interpretację odczytywać i wyrażać emocje zawarte w tekście. Im młodsze dziecko tym łatwiej utożsamia się z bohaterami bajek wchodząc często w ich rolę. Uwidacznia się to w bezpośrednich reakcjach dziecka i w późniejszych zabawach oraz rysunkach. Czytając dobrze dobrane bajki stwarzamy sytuację w której kształtuje się wyobraźnia dziecka uwarunkowana emocjami pojawiającymi się podczas słuchania.

Czytając bajki mamy nieograniczony wpływ na dobór tekstów, które pomogą dziecku w interpretowaniu różnych sytuacji życiowych. Przeznaczone dla dzieci pozycje książkowe przedstawiają ten sam rodzaj emocji jakie

towarzyszą im w codziennym życiu. Dzieci słuchając czytanych przez rodziców tekstów

rozpoznają siebie w sytuacjach tam opisanych.

Zaleta trzecia - czytanie książek wzmacnia relację rodzica z dzieckiem. Rodzicom często pomaga zrozumieć psychologiczny i emocjonalny rozwój ich dzieci nadać mu właściwy kierunek. Widzimy często jak dziecko rośnie nabiera wagi - a czy zauważamy, że równocześnie z tym procesem kształtuje się jego osobowość ? Zaleta czwarta - w życiu dziecka tworzy się obraz rodzica przewodnika i opiekuna - który prowadzi go przez zakamarki życia - bezpiecznie i spokojnie. Jeżeli czytamy dziecku różne pozycje ( bajki, wiersze, opowiadania ) z łatwością odnajdujemy postacie które pomogą w przeżywaniu i przezwyciężaniu trudności, interpretacji trudnych, życiowych sytuacji, rozwiązywanie ich. Odrzucając książkę - świadomie rezygnujemy z jedynej ( oprócz rozmowy ) możliwości

porozumiewania się z dzieckiem i wejścia w jego świat. W sytuacji kiedy dziecko zostawione

jest samemu sobie w trudnych czy kłopotliwych dla niego sytuacjach szuka pomocy gdzie

indziej. Często znajduje dla siebie azyl przed ekranem telewizora sprowadzając kontakt ze

światem do jego najgorszej cząstki.

Czytajmy więc dzieciom bajki. Wcale nie musimy kupować książek i bajek. W Pruszkowie

działają dobrze zaopatrzone biblioteki miejskie w których z pewnością możemy wypożyczyć

coś dla naszych dzieci, otrzymać fachową poradę. Zabierzmy dziecko ze sobą - niech

również wybierze coś samodzielnie. Ciekawość świata - rozbudźmy w naszych dzieciach

wyobraźnię.

Rola głośnego czytania w aspekcie rozwoju dziecka

Jak powszechnie wiadomo czytanie bajek wpływa pozytywnie na rozwój Dzieci, ale przyjrzyjmy się temu bliżej. Na początek chciałabym przedstawić ,jakie korzyści płyną z czytania czy też opowiadania bajek.

Korzyści wychowawcze – bajki formułują system wartości Dzieci to znaczy, że pokazują co jest dobre, a co złe, różnicując to w zachowaniach bohaterów bajek, w baśniach dobro zawsze zwycięża zatem wskazują one, że warto jest być dobrym. Ponadto bajki kształtują postawę pomagania innym oraz rozwijają osobowość, pobudzają zaciekawienie światem oraz oswajają z jego różnorodnością. Baśnie podpowiadają również Maluszkom sposoby pokonywania trudności i że z każdej sytuacji jest jakieś wyjście. Czytanie bajek Dzieciom pobudza ich wyobraźnię, twórczość i pomysłowość.

Korzyści terapeutyczne – bajki nie tylko kształtują osobowość ale również mogą ją wspierać. Dziecko poprzez utożsamienie się z bohaterem znajduje sposób oswojenia się z lękami czy obawami na przykład przed lekarzem. Bajki podnoszą samoocenę Dziecka oraz poprawiają jego nastrój. Czytanie bajek może pozytywnie wpłynąć również na relacje Malucha z otoczeniem poprzez ukazanie, że nie jest się samotnym w uczuciach takich jak strach, zazdrość, kalectwo. Korzyści relaksacyjne – Dziecko podczas opowiadania mu bajeczki odpręża się, relaksuje, wycisza. Niektóre Dzieci podczas baśni zasypiają co oznacza, że są spokojne i zrelaksowane.

Korzyści komunikacyjne – Baśnie mogą być bardzo pomocne podczas przekazywania Dzieciom ważnych treści życiowych oraz sposobem porozumiewania się z dorosłymi na tematy istotne. Bajka pomaga również rodzicom przekazać Dziecku ważne sprawy. Teraz przedstawię w jaki sposób opowiadać bajki Dzieciom aby wszystkie z wyżej wymienionych korzyści wystąpiły.

Zatem warunki dobrej recepcji bajek i baśni to: zapewnij dziecku wygodną pozycję ciała ( „usiądź wygodnie”, „wyprostuj nogi”, „oprzyj

główkę”) oraz bliskość fizyczną z Tobą ( szczególnie ważne u małych dzieci), stwórz miły nastrój ( np. zapalona świeca, cicha muzyka relaksacyjna w tle), mów głosem spokojnym, nie spiesząc się, po skończeniu opowiadania utrzymaj jeszcze spokojną atmosferę, zaproponuj dziecku ekspresję artystyczną jego wewnętrznego przeżycia (uczucia,

skojarzenia) w formie rysowania, malowania, lepienia z plasteliny, opowiadaj tę baśń wielokrotnie w celu jej utrwalenia. Podsumowując naprawdę warto czytać Dzieciom :)