Kryeministri Thai dhe ministri Buja pruruan shkolln n ShtimeRoli i nxnsve n mjedisin natyrorShqipja standarde dhe realiteti yn gjuhsor

Revist e prmuajshme, Nr. 27, Viti III, Nntor 2014

344566

Msimdhnsi krijues

Msuesi dhe msimdhnia

Arsimi npr bot

Reportazh

Letra e Abraham Lincoln drejtuar msuesit t djalit t tij m 1830Shqipja standarde dhe realiteti yn gjuhsor Relacionet e letrsis shqipe me letrsin botroreVlersimi objektiv - instrument pr matjen e kompetencave t t nxnit

...............................................................................................................................................

..............................................................................................................................

78

1012

Shkollat gjithprfshirse - vend ku t gjith ndjehen t pranuar............................................ 14

Dritare zemrePortn lre hapurJam betuar n diell

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Shkolla e uditshme...................................................................................................................... 26

252525

Msuesi dhe msimdhniaRoli i nxnsve n mjedisin natyrorSOS Familja e lumtur - fmijt t suksesshmKlasa parallore: me apo pa detyra shtpie!Msimi prmes teatritUdhzim administrativ i (masht) Kodi i mirsjelljes dhe masat disiplinore pr nxns t shkollave t mesme t larta

............................................................................................................................................................................................

....................................................................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................

16182022

24

Kryeministri Thai dhe ministri Buja pruruan shkolln n Shtime Prurohet objekti i renovuar i shkolls Musa Hoti...dhe objekti i Shkolls s Mesme n Shirok t SuhareksMinistri Buja pati takime me bordet e universiteteve publikeMinistri Buja priti shefin e Kshillit t Evrops n KosovMinistri Buja takon prfaqsuesit e SBAShK-ut

MAShT gjat muajit.......................................

.........................................................................................................................

.........................................................................................................

..........................................................................

Prmbajtja

2

EditorialGjuha shqipe obligim i t

gjith msimdhnsveSistemi yn i arsimit synon t formoj nxns q t jen t aft t jetojn dhe t kontribuojn aktivisht n shoqrin demokratike, t zot t prballen e t prshtaten n nj bot t larmishme e n ndryshim t pandrprer n t gjitha fushat e jets, dijes dhe puns. Komunikimi n gjuhn amtare sht nj nga kompetencat themelore me t cilat pajiset nxnsi n arsimin parauniversitar.

Qllimi dhe synimet e msimit t gjuhs shqipe jan t prcaktuara n do program t lnds msimore. Pr shum vite kan vazhduar diskutime pr prcaktimin sakt dhe t qart t prmbajtjes dhe t qllimit q duhet t realizoj lnda e gjuhs shqipe n shkoll.

N shekullin t kaluar gjejm llesat e mirllta pr msimin e gjuhs shqipe n mnyr t programuar, ndryshe nga m par, kur shkolla dhe msuesit mbshteteshin n msimin spontan e ilegal, individual e n grupe. Karakteristik e programeve t para msimore t gjuhs amtare ishte theksi q vihej n edukimin e nxnsve me dashuri pr gjuhn, n ushtrimin e tyre pr t folur e shkruar drejt, n kaprcimin e gabimeve dialektore, etj.: Detyra e msuesit t gjuhs shqipe sht t'u ushqej nxnsve dashuri pr gjuhn... t'u jepet m shum rndsi msimeve t gjuhs sesa gramatiks. Pak vite m von synohej q: T aftsohen nxnsit q t kuptojn qart mendimet e t tjerve dhe t tregojn mendimet e veta drejt e qart... Me ann e ushtrimeve t gjuhs t msohen nxnsit q t asin e t shkruajn drejt gjuhn.Nga fundi viti 1941, shtja shtrohej n nevojn q Msimi i gjuhs shqipe duhet t'u siguroj nxnsve shijen pr gjuhn dhe ndjenja t bukura e t plqyeshme dhe t'i nxit ata q t mendojn drejt e arsyeshm... T strviten nxnsit me gjuhn e prbashkt duke ndrequr gabimet dialektore. Tradita e krijuar dhe mbshtetja n prvoja t vendeve t tjera i kishin ln m shum vend gramatiks sesa harmonizimit t raporteve ndrmjet gjith disiplinave t gjuhs. N programe t gjuhs shqipe n Kosov, msimi i gjuhs amtare n shkoll, si lnd me karakter kombtar, ka pr synim krijimin e vetdijes mbi rndsin e gjuhs dhe prvetsimin e saj t prshkallzuar. N kt funksion sht konceptuar dhe programi i ksaj lnde, sht organizuar n kuadr t kategorive: t dgjuarit dhe t folurit; t lexuarit; t shkruarit dhe t nnkategorive: kultur e t dgjuarit dhe t folurit, kultur e t lexuarit dhe kultur e t shkruarit; tekste letrare dhe joletrare si dhe njohuri gjuhsore dhe, m tej prmes msimit t gjuhs shqipe nxnsi: t prvetsoj dhe t zgjeroj mnyrat e komunikimit; t prvetsoj dhe t thelloj njohurit themelore gjuhsore dhe t kuptoj dhe t dalloj tekstet letrare dhe joletrare.Korniza Kurrikulare e arsimit baz, sa i prket kompetencs gjuhsore ka qllim t demonstrojn kompetencat gjuhsore dhe letrare, pr t marr pjes efektivisht dhe n mnyr t efektshme n jetn e prditshme; t zbatojn njohurit dhe strategjit e t lexuarit pr t'u br prdorues t pavarur dhe aktiv t gjuhs gjat gjith jets; t mojn letrsin kombtare e botrore, duke respektuar e mbrojtur identitetin kombtar dhe duke vlersuar larmin kulturore, nprmjet studimit t veprave t shkrimtarve, prfaqsues t periudhave t ndryshme t letrsis shqiptare dhe t huaj.Andaj,t'i kushtojm m shum kujdes gjuhs. Kjo sht detyr e t gjith msimdhnsve dhe jo vetm atyre t gjuhs shqipe, por edhe e gjith shoqris.

Kryeministri i Qeveris s Republiks s Kosovs, z. Hashim Thai, dhe ministri i Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis, z. Ram Buja, me rastin e 1 shtatorit, llimit t vitit t ri shkollor, p r u r u a n S h k o l l n e M e s m e Profesionale n Shtime.

Kryeministri Thai, me kt rast, theksoi se investimi n edukim do t vazhdoj t mbetet nj nga prioritetet kryesore t Qeveris s Republiks s Kosovs.

"Duke investuar n edukim, investojm n zhvillimin ekonomik t Republiks s Kosovs, investojm n rinin evropiane t Kosovs dhe n rritjen e mirqenies sociale t qytetarve t v e n d i t t o n , " s h t s h p r e h u r kryeministri Thai.

Kryeministri Thai, po ashtu, ka shprehur zotimet e Qeveris s Kosovs dhe Ministris s Arsimit n krijimin e nj infrastrukture moderne shkollore, zbatimin e reformave n arsim dhe n rritjen e mirqenies sociale t msimdhnsve, n gjith Republikn e Kosovs.

"Edukimi edhe n t ardhmen do t vazhdoj t mbetet nj nga shtjet kryesore q ne do t vazhdojm t fokusohemi. Ndihem mir dhe shum krenar q sot edukimi n Kosov ka tejkaluar si standard disa vende t rajonit, por qllimi dhe synimi yn ka qen dhe do t vazhdoj t mbetet arritja e standardit evropian", theksoi kryeministri Thai.

Ministri i Arsimit, z.Ram Buja, tha se k y o b j e k t k r i j o n k u s h t e p r msimdhnsit dhe nxnsit pr t ngritur edhe m tutje cilsin n arsim.Ministri Buja theksoi se ky investim i cili kap vlern afro 2 milion euro sht investim mse i nevojshm pr krijimin e kushteve t prshtatshme pr msimdhnie dhe msimnxnie.

Duke uruar nj vit t suksesshm shkollor, ministri Buja foli edhe pr

shprndarjen e librave, si nj nga dhuratat m t muara pr nxnsit dhe pr angazhimin e vazhdueshm t Ministris s Arsimit, n prmirsimin e infrastrukturs shkollore dhe kushteve pr msim.

Ndrkoh, gjat ksaj dite, ministri Buja ndau tekstet e Abetares pr nxnsit e klass s par, n shkolln llore "Emin Duraku" n Prishtin."Sot u shprndajm abetaret nj armate t tr prej 27 mij fmijsh q llojn ditn e par t shkolls, t cilve ju

dshiroj shum suksese", tha ministri Buja.Duke folur pr reformat n arsim, ministri Buja tha se vitin e kaluar sht pilotuar Kurrikula e Re n 10 shkolla, ndrsa sivjet do t jen edhe shum shkolla t tjera pilotuese.Ndryshe, kt vit shkollor vijojn msimet mbi 480 mij nxns n t gjitha nivelet e arsimit parauniversitar, ndrsa rreth 27 mij prej tyre pr her t par do t ulen n bankat shkollore.

MAShT gjat muajit

Kryeministri Thai dhe ministri Buja pruruan shkolln n Shtime

3

Ministri i Arsimit, Shkencs dhe Teknologjis, z. Ram Buja, ka marr pjes n ceremonin inauguruese t objektit t renovuar t shkolls "Musa Hoti" n Mitrovic, ku ka marr pjes edhe ambasadorja e Shteteve t Bashkuara t Ameriks n Kosov, znj.Tracey Ann Jacobson.Ministri Buja me kt rast ka theksuar se Qeveria amerikane prmes Komands s Ushtris Amerikane pr Evrop kan qen investitort e ktij projekti kapital n f u s h n e i n f r a s t r u k t u r s .

Ministri Buja tha se qllimi i ktyre projekteve sht prmirsimi dhe ofrimi i kushteve m t mira n ndrtesat shkollore dhe ngritja e cilsis n msimdhnie dhe msimnxnie.Ministri Buja ka vlersuar lart ndihmn e Qeveris amerikane n fushn e arsimit, ndrkaq ka porositur nxnsit q t msojn dhe ta nderojn emrin e heroit Musa Hoti.

Ndrsa, ambasadorja Jakobson tha se ky projekt sht shum i rndsishm n fushn e arsimit dhe kap vlern prej 530 mij dollar.Jakobson tha se arsimi sht e ardhmja e nj vendi, andaj Qeveria amerikane

gjithnj ka qen e gatshme n ofrimin e bashkpunimit, n mnyr q t krijohen kushte m t mira pr nxnsit dhe msimdhnsit.

MAShT gjat muajit

Prurohet objekti i renovuar i shkolls Musa Hoti