KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU V. KIŞ OKULU

112
KRONİK OBSTRÜKTİF KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU V. KIŞ OKULU V. KIŞ OKULU Prof. Dr. M. Sinan ERGİNEL Prof. Dr. M. Sinan ERGİNEL 24-28 Ocak 2006 24-28 Ocak 2006 İzmir-Selçuk / Sürmeli Otel İzmir-Selçuk / Sürmeli Otel

description

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU V. KIŞ OKULU. Prof. Dr. M. Sinan ERGİNEL 24-28 Ocak 2006 İzmir-Selçuk / Sürmeli Otel. SORU. Soru 1. KOAH tanısında aşağıdakilerden hangisi mutlak yer almalıdır? Progressif ve inflamatuar yanıt - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU V. KIŞ OKULU

KRONİK OBSTRÜKTİF KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI AKCİĞER HASTALIĞI

(KOAH)(KOAH)

TÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULUTÜRK TORAKS DERNEĞİ OKULU

V. KIŞ OKULUV. KIŞ OKULU

Prof. Dr. M. Sinan ERGİNELProf. Dr. M. Sinan ERGİNEL

24-28 Ocak 200624-28 Ocak 2006

İzmir-Selçuk / Sürmeli Otelİzmir-Selçuk / Sürmeli Otel

SORUSORU

Soru 1. KOAH tanısında aşağıdakilerden hangisi mutlak Soru 1. KOAH tanısında aşağıdakilerden hangisi mutlak yer almalıdır?yer almalıdır?

a.a. Progressif ve inflamatuar yanıtProgressif ve inflamatuar yanıt

b.b. Hava akımı sınırlanması / tam reversible değilHava akımı sınırlanması / tam reversible değil

c.c. Toksik partikül ve gaz inhalasyonuToksik partikül ve gaz inhalasyonu

d.d. HepsiHepsi

KOAH TanımıKOAH Tanımı

• KOAHKOAH;; tam olarak geri dönüşlü olmayan hava akımı tam olarak geri dönüşlü olmayan hava akımı sınırlasınırlannması ile karakterize bir hastalıkması ile karakterize bir hastalıktırtır..

• Hava akımı sınırlaHava akımı sınırlannması genellikle ilerleyicidir ve ması genellikle ilerleyicidir ve akciğerin zararlı partikül ve gazlara karşı anormal akciğerin zararlı partikül ve gazlara karşı anormal inflamatuar yanıtıyla inflamatuar yanıtıyla ilişkilidirilişkilidir..

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

SORUSORU

Soru 2. KOAH’ın kronik bronşit ve amfizem ile ilişkisi Soru 2. KOAH’ın kronik bronşit ve amfizem ile ilişkisi nasıl açıklanabilir?nasıl açıklanabilir?

a.a. KOAH, kronik broşit ve amfizemi içerir, ancak KOAH, kronik broşit ve amfizemi içerir, ancak bunlarla sınırlı değildir.bunlarla sınırlı değildir.

b.b. KOAH, kronik bronşit ve amfizeme bağlı değildir.KOAH, kronik bronşit ve amfizeme bağlı değildir.

c.c. KOAH, kronik bronşit ve amfizemden sadece biri ile KOAH, kronik bronşit ve amfizemden sadece biri ile ilişkili olabilir.ilişkili olabilir.

d.d. KOAH, kronik bronşit ve amfizemi aynı anda KOAH, kronik bronşit ve amfizemi aynı anda birlikte kapsar.birlikte kapsar.

1

9

8

11

6 7

2

54

10

KOAH

Hava AkımıObstrüksiyonu

AmfizemKronikBronşit

Astım

3

Venn DiagramıVenn Diagramı

Tanımlama: Kronik Bronşit ve Amfizem

Kronik Bronşit: Akciğer tüberkülozu, bronşektazi, akciğer absesi gibi başka bir hastalığa bağlanamayan, birbirini izleyen en az iki yıl boyunca her yıl en az üç ay devam eden öksürük ve balgam çıkarmadır. Amfizem: Terminal bronşiyollerin distalindeki hava yollarının, belirgin fibrozisin eşlik etmediği duvar hasarı ile anormal ve kalıcı genişlemesidir.(Sentrilobuler, Panlobuler)

KOAH EpidemiyolojisiKOAH Epidemiyolojisi

• Ciddi bir morbidite ve mortalite Ciddi bir morbidite ve mortalite

nedenidir. Önlenebilir, ancak ihmal nedenidir. Önlenebilir, ancak ihmal

edilmiş durumdadır.edilmiş durumdadır.

• Toplumlarda tanı almamış hastalar Toplumlarda tanı almamış hastalar

vardır.vardır.

• Uygun ve yeterli şekilde tedavi Uygun ve yeterli şekilde tedavi

edilmeyen hastalar çoktur.edilmeyen hastalar çoktur.

• Türkiye’de durum diğer ülkelerden Türkiye’de durum diğer ülkelerden

farklı değildir.farklı değildir.

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Toraks Derneği KOAH Tanı ve Tedavi Rehberi, 2003Toraks Derneği KOAH Tanı ve Tedavi Rehberi, 2003

KOAH KOAH PPrevalansırevalansı

Dünya Genelinde Dünya Genelinde KOAHKOAH PrevalansıPrevalansı

Küresel Küresel HHastalık Yükü Çalışması astalık Yükü Çalışması (199(19900, WHO, WHO--WB)WB)

0

2

4

6

8

10

Erkekler Kadınlar

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

9.34/1000

7.33/1000

Türkiye’de KOAH PTürkiye’de KOAH Prevalansırevalansı40 Yaş Üstü KOAH Prevalansı40 Yaş Üstü KOAH Prevalansı

Etimesgut ÇEtimesgut Çaalışması, 1976lışması, 1976

KOAH Çalışma Grubu, Toraks Dergisi, Ağustos 2003KOAH Çalışma Grubu, Toraks Dergisi, Ağustos 2003

0

5

10

15

20

25

Erkekler Kadınlar

%20.1

%8.2

• Elimizdeki veriler ülkemizde Elimizdeki veriler ülkemizde yaklaşık 5 milyon KOAH yaklaşık 5 milyon KOAH hastası bulunduğunu hastası bulunduğunu düşündürmektedir. düşündürmektedir.

• Türkiye’de KOAH gelişiminde Türkiye’de KOAH gelişiminde sigara içimine ek olarak sigara içimine ek olarak tezek kullanımı, keten-tezek kullanımı, keten-kenevir işçiliği, odun sobası kenevir işçiliği, odun sobası kullanımı ve asbeste maruz kullanımı ve asbeste maruz kalmanın rolü konusunda kalmanın rolü konusunda çalışmalar sürmektedir. çalışmalar sürmektedir.

Adana ilinde 40 yaş üstü Adana ilinde 40 yaş üstü yetişkinlerde KOAH Prevalansı (Ön yetişkinlerde KOAH Prevalansı (Ön Rapor)Rapor)

Erkek (%)Erkek (%) Kadın (%)Kadın (%)

FEVFEV11// FVC <FVC < 0.700.70 29.329.3 9.9.99

FEVFEV11// FVC<FVC< 0.7 & 0.7 &

FEVFEV11<< 80% pred80% pred 1212..77 44..22

DrDr tanılı tanılı

Kr.bronşit, amfizem, Kr.bronşit, amfizem, KOAHKOAH

3. 63. 6 77..66

BOLD-Adana Çalışması, 2004

Yaşa Göre Uyarlanmış Ölüm Oranlarında % Yaşa Göre Uyarlanmış Ölüm Oranlarında % DeğişimDeğişim(ABD,(ABD,191965-199865-1998))

http://www.goldcopd.com. Translations of selected GOLD documents and resources/GOLD http://www.goldcopd.com. Translations of selected GOLD documents and resources/GOLD teaching slide set/slide 7teaching slide set/slide 7

0

0.5

1.0

1.5

2.0

2.5

3.0

1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998 1965 - 1998

–%59 –%64 –%35 +%163 –%7

Koroner Kalp Hastalığı

İnme Diğer Serebrovasküler

Hastalıklar

KOAH Diğer bütün nedenler

2020’de tüm solunum hastalıkları 2020’de tüm solunum hastalıkları içinde en çok öldüren hastalık içinde en çok öldüren hastalık KOAH olacaktır.KOAH olacaktır.

0

1

2

3

4

5

1990 2000 2010 2020

Küre

sel ölü

mle

r (m

ilyon)

KOAH

SolunumEnfeksiyonları

Tüberküloz

Alt solunum yolukanserleri

Astım

0

1

2

3

4

5

1990 2000 2010 2020

Küre

sel ölü

mle

r (m

ilyon)

KOAH

SolunumEnfeksiyonları

Tüberküloz

Alt solunum yolukanserleri

Astım

KOAH’da Küresel YükKOAH’da Küresel Yük

19901990 20202020

MortaliteMortalite 6. sık neden 6. sık neden 3. sık neden 3. sık neden

MorbiditeMorbidite 29.1 x 1029.1 x 106 6 (12. sıra)(12. sıra) 57.6 x 1057.6 x 106 6 (5. sıra) (5. sıra)(DALY)(DALY)

DALY: Erken ölümler ve solunumsal sakatlık nedeniyle yaşamdan DALY: Erken ölümler ve solunumsal sakatlık nedeniyle yaşamdan kaybolan yılların toplamıkaybolan yılların toplamı

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Türkiye’de Ulusal Düzeyde Ölüme Neden Olan İlk 10 Hastalığın Cinsiyete Göre % dağılımı

HastalıklarHastalıklar ToplaToplamm

ErkekErkek KadınKadın

1.1. İskemik kalp hastalığıİskemik kalp hastalığı

2.2. Serebrovaskuler hastalıkSerebrovaskuler hastalık

3.3. KOAHKOAH

4.4. Perinatal nedenlerPerinatal nedenler

5.5. Alt solunum yolu enfeksiyonlarıAlt solunum yolu enfeksiyonları

6.6. Hipertansif kalp hastalığıHipertansif kalp hastalığı

7.7. Trakeo, Bronş ve Akciğer Trakeo, Bronş ve Akciğer kanserikanseri

8.8. Diabetes MellitusDiabetes Mellitus

9.9. Trafik kazalarıTrafik kazaları

10.10. İnflamatuvar kalp hastalığıİnflamatuvar kalp hastalığı

11.11. Kongenital anomalilerKongenital anomaliler

12.12. Meme kanseriMeme kanseri

13.13. İshalle seyreden hastalıklarİshalle seyreden hastalıklar

21.721.7

15.015.0

5.85.8

5.85.8

4.24.2

3.03.0

2.72.7

2.22.2

2.02.0

1.91.9

20.720.7

14.514.5

7.87.8

5.65.6

4.04.0

2.72.7

4.44.4

2.62.6

1.81.8

1.61.6

22.922.9

15.715.7

3.53.5

5.95.9

4.54.5

3.33.3

2.92.9

2.02.0

2.12.1

1.61.6

UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye

Türkiye’de Ulusal Düzeyde Ölüme Neden Olan İlk 10 Hastalığın Kent ve Kırsal Alanlara Göre % dağılımı

HastalıklarHastalıklar ToplamToplam Kentsel Kentsel AlanAlan

Kırsal Kırsal AlanAlan

1.1. İskemik kalp hastalığıİskemik kalp hastalığı

2.2. Serebrovaskuler hastalıkSerebrovaskuler hastalık

3.3. KOAHKOAH

4.4. Perinatal nedenlerPerinatal nedenler

5.5. Alt solunum yolu enfeksiyonlarıAlt solunum yolu enfeksiyonları

6.6. Hipertansif kalp hastalığıHipertansif kalp hastalığı

7.7. Trakeo, Bronş ve Akciğer Trakeo, Bronş ve Akciğer kanserikanseri

8.8. Diabetes MellitusDiabetes Mellitus

9.9. Trafik kazalarıTrafik kazaları

10.10. İnflamatuvar kalp hastalığıİnflamatuvar kalp hastalığı

11.11. Kongenital anomalilerKongenital anomaliler

12.12. İshalle seyreden hastalıklarİshalle seyreden hastalıklar

21.721.7

15.015.0

5.85.8

5.85.8

4.24.2

3.03.0

2.72.7

2.22.2

2.02.0

1.91.9

22.122.1

14.614.6

5.35.3

5.75.7

4.04.0

2.92.9

2.92.9

2.32.3

2.42.4

2.22.2

21.221.2

15.315.3

6.56.5

5.85.8

4.44.4

3.13.1

2.52.5

2.32.3

2.42.4

1.91.9

UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye

Türkiye Ulusal Düzey 2000 Yılında Erkek ve Kadınlarda Kronik Solunum Sistemi Hastalıklarına Bağlı Gelişen Ölüm Sayılarının 2010, 2020, 2030 Yılında Beklenen Ölüm Sayıları İle Karşılaştırılması

0

10000

20000

30000

40000

50000

60000

70000

80000

90000

100000

2000 2010 2020 2030

Erkek

Kadın

UHY-ME Çalışması, 2000, Türkiye

• TTüüttüün kullanımı yaygınn kullanımı yaygın:: > 18 yaş> 18 yaştta Erkek: % 57.3, Kadın: % 25.2 (Ort: % 40)a Erkek: % 57.3, Kadın: % 25.2 (Ort: % 40)• İç/dış ortam kirliliği önemli bir etken (% 50)İç/dış ortam kirliliği önemli bir etken (% 50)• İşyeri sağlığı ile ilgili İşyeri sağlığı ile ilgili öönlemler yeterli değilnlemler yeterli değil• 40 yaş üstü nüfusda KOAH prevalansı % 2040 yaş üstü nüfusda KOAH prevalansı % 20• Hastalık 3. ölüm nedeniHastalık 3. ölüm nedeni• Yaklaşık 5 milyon KOAH’lı hasta var Yaklaşık 5 milyon KOAH’lı hasta var • Her yıl 26 bin kişi KOAH nedeniyle ölüyorHer yıl 26 bin kişi KOAH nedeniyle ölüyor• Hastalığın maliyeti 1.5-2 milyar $Hastalığın maliyeti 1.5-2 milyar $

2006-Türkiye / KOAH Özeti

KOAH Yükü Niçin Artıyor ?

Tütün kullanımındaki artış

(Özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve kadınlarda)

Gelişmekte olan ülkelerde toplumun yaş

yapısındaki değişikliklik

(Giderek daha fazla nüfus KOAH yaş grubunda)

KOAH’da Doğal Gelişim

100

75

50

25

0

Sigarayaduyarlı içiciler

(KOAH)

Sigara içmeyenler

Sakatlık

Ölüm

Sigarayı bırakmışolanlar (45 yaşında)

Sigarayı bırakmışolanlar (65 yaşında)

FE

V1 (

bekl

enen

in y

üzde

si)

25 50 75

Fletcher C, Peto R. Br Med J 1977; 1:1645-1648Fletcher C, Peto R. Br Med J 1977; 1:1645-1648

A: Normal eğri; FEV1 adolesan döneme kadar artmakta (yükselme dönemi) 12-35 yaş arası stabil seyretmekte (plato dönemi) ve 35 yaşdan sonra düşme dönemiB: Çocukluk dönemindeFEV1 artışındaki yetersizlik ve sonuçta adolesan döneme düşük FEV1 ile girilmesiC: Plato döneminin kısalması ve FEV1’deki azalmanın erken yaşta başlamasıD: Yetişkinlik döneminde FEV1’deki azalmanın hızlanması

FEVı, 20 yaşındaki normal düzeyin %’si

Yaş (yıl)

PatogenezPatogenez

• KOAH KOAH ppatogenezindeatogenezinde rolrol oynayan başlıca oynayan başlıca mekanizmalar:mekanizmalar:

– Kronik İnflamasyonKronik İnflamasyon

– Proteinaz / Antiproteinaz DengesizliğiProteinaz / Antiproteinaz Dengesizliği

– Oksidatif StresOksidatif Stres

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Kronik BronşitKronik Bronşit

AmfizemAmfizem

BronşiyolitBronşiyolitKüçük Havayolu Küçük Havayolu

HastalığıHastalığı

Normal Anormal

Zararlı partikül Zararlı partikül ve gazlarve gazlar

Akciğer Akciğer inflamasyoninflamasyon

uu

KOAHKOAH patolojisipatolojisi

Konakçı faktörleri

Proteinaz/Proteinaz/Antiproteinaz Antiproteinaz dengesizliğidengesizliği

Oksidatif Oksidatif yükyük

Antioksidanlar Antiproteazlar

Tamir Mekanizmaları

KOAH’da Patogenetik SüreçKOAH’da Patogenetik Süreç

SORUSORU

Soru 5. Kronik hava yolu inflamasyonu hangi Soru 5. Kronik hava yolu inflamasyonu hangi hastalık(lar)da altta yatan kompanentdir?hastalık(lar)da altta yatan kompanentdir?

a.a. Sadece KOAHSadece KOAH

b.b. Hem astım hem KOAH (inflamasyon tipleri farklı)Hem astım hem KOAH (inflamasyon tipleri farklı)

c.c. Sadece KOAHSadece KOAH

d.d. Hem astım hem KOAH (inflamasyon tipleri aynı)Hem astım hem KOAH (inflamasyon tipleri aynı)

SORUSORU

Soru 7. KOAH’ da pato-fizyolojik değişiklik nedir?Soru 7. KOAH’ da pato-fizyolojik değişiklik nedir?

a.a. Hava akımı sınırlanması ve pulmoner Hava akımı sınırlanması ve pulmoner hiperinflasyonhiperinflasyon

b.b. Gaz değişim anormallikleri ve komplikasyonlarıGaz değişim anormallikleri ve komplikasyonları

c.c. Mukus hipersekresyonu ve silier disfonksiyonMukus hipersekresyonu ve silier disfonksiyon

d.d. Tüm yanıtlar doğrudurTüm yanıtlar doğrudur

KOAH’da Patofizyoloji

Mukus hipersekresyonu ve siliyer fonksiyon bozukluğu

Hava akımı kısıtlanması ve hiperinflasyon

Gaz değişim anormallikleri

Pulmoner hipertansiyon

Sistemik etkiler

SORUSORU

Soru 3. GOLD’a göre KOAH’ın şiddetine göre sınıflaması Soru 3. GOLD’a göre KOAH’ın şiddetine göre sınıflaması hangi temele dayanır?hangi temele dayanır?

a.a. Hastalığın süresineHastalığın süresine

b.b. Klinik semptomlaraKlinik semptomlara

c.c. Hekimin tanısınaHekimin tanısına

d.d. Spirometre ile ölçülen hava akımı kısıtlanmasının Spirometre ile ölçülen hava akımı kısıtlanmasının derecesinederecesine

e.e. Spirometre ile ölçülen (postbronkodilatör) hava Spirometre ile ölçülen (postbronkodilatör) hava akımı kısıtlanmasının derecesineakımı kısıtlanmasının derecesine

ŞiddetiŞiddeti Postbronkodilatör Postbronkodilatör FEVFEV11 %beklenen %beklenen FEVFEV11/FVC/FVC

Risk altındaRisk altında >0.7>0.7 >>80 80

Hafif KOAHHafif KOAH <<0.7 0.7 >>8080

Orta KOAHOrta KOAH <<0.7 0.7 50-8050-80

Ağır KOAHAğır KOAH <<0.7 0.7 30-5030-50

Çok ağır KOAHÇok ağır KOAH <<0.7 0.7 <30<30

KOAH’ın DerecelendirilmesiKOAH’ın Derecelendirilmesi

COPD-ATS-ERS Task Force, NEJM, April 2004COPD-ATS-ERS Task Force, NEJM, April 2004

SORUSORU

Soru 4. GOLD’a göre hekim; KOAH tanısını ve Soru 4. GOLD’a göre hekim; KOAH tanısını ve spirometre uygulamasını kimlerde düşünmelidir?spirometre uygulamasını kimlerde düşünmelidir?

a.a. 65 yaş üstü tüm kişilerde65 yaş üstü tüm kişilerde

b.b. Astım tanılı tüm hastalardaAstım tanılı tüm hastalarda

c.c. KOAH aile öyküsü mevcut tüm kişilerdeKOAH aile öyküsü mevcut tüm kişilerde

d.d. Sigara içimi dahil risk faktörlerine maruz kalma Sigara içimi dahil risk faktörlerine maruz kalma öyküsü olan tüm kişilerdeöyküsü olan tüm kişilerde

KOAH TanısıKOAH Tanısı

SemptomlarSemptomlarÖksürükÖksürük

BalgamBalgam

DispneDispne

Risk faktörleri ile Risk faktörleri ile karşılaşma öyküsükarşılaşma öyküsü

Tütün dumanıTütün dumanı

Mesleki toz ve kimy.Mesleki toz ve kimy.

Evde ısınma/pişirme Evde ısınma/pişirme dumanıdumanı

ve/veya

SPİROMETRİSPİROMETRİ

Hava akımı obstrüksiyonuHava akımı obstrüksiyonu

Reversibilite testiReversibilite testi

Çevresel Faktörler Kişiye Bağlı Faktörler

Sigara içimi Genetik faktörler (-1 antitripsin eksikliği vb.)

Risk Mesleksel toz ve kimyasallarFaktörleri

Hava kirliliği Hava yolu hiperreaktivitesi

İnfeksiyonlar Akciğer gelişimini etkileyen faktörler (düşük doğum ağırlığı gibi)

Sosyo-ekonomik faktörler

KOAH İçin Risk FKOAH İçin Risk Faaktörleriktörleri

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

SORUSORU

Soru 6. KOAH için en önemli risk faktörü hangisidir?Soru 6. KOAH için en önemli risk faktörü hangisidir?

a.a. Genetik predispozisyonGenetik predispozisyon

b.b. Sigara içimiSigara içimi

c.c. Havayolu aşırı duyarlılığıHavayolu aşırı duyarlılığı

d.d. Altta yatan hava yolu inflamasyonu Altta yatan hava yolu inflamasyonu

SORUSORU

Soru 11. KOAH gelişiminde çoğunlukla ilk görülen Soru 11. KOAH gelişiminde çoğunlukla ilk görülen semptom hangisidir?semptom hangisidir?

a.a. DispneDispne

b.b. ÖksürükÖksürük

c.c. Balgam çıkarmaBalgam çıkarma

d.d. FEV1’de azalmaFEV1’de azalma

SORUSORU

Soru 12. KOAH olgularının çoğunda hangi semptom Soru 12. KOAH olgularının çoğunda hangi semptom tıbbi incelemenin başlamasına neden olur?tıbbi incelemenin başlamasına neden olur?

a.a. WheezingWheezing

b.b. DispneDispne

c.c. Balgam çıkarmaBalgam çıkarma

d.d. Kronik öksürükKronik öksürük

Kronik Kronik Aralıklı ya da her günAralıklı ya da her günöksürüköksürük

Sıklıkla gün boyu; seyrek olarak sadece Sıklıkla gün boyu; seyrek olarak sadece gecelerigeceleri

Kronik Kronik Kronik balgam çıkarmanın her şekli KOAHKronik balgam çıkarmanın her şekli KOAHbalgambalgam göstergesi olabilirgöstergesi olabilir

KOAH Tanısı-1KOAH Tanısı-1

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Nefes Nefes İlerleyicidir (zamanla kötüleşir)İlerleyicidir (zamanla kötüleşir)darlığıdarlığı

Kalıcıdır (her gün var)Kalıcıdır (her gün var)

Hasta tarafından tarifi:Hasta tarafından tarifi: Nefes alamıyorumNefes alamıyorum Zor nefes alıyorumZor nefes alıyorum Hava yetmiyorHava yetmiyor Göğsümde ağırlık/sıkışıklık hissediyorumGöğsümde ağırlık/sıkışıklık hissediyorum Göğsümde baskı varGöğsümde baskı var

Egzersiz ile kötüleşirEgzersiz ile kötüleşir

Solunum sistemi infeksiyonları sırasında kötüleşirSolunum sistemi infeksiyonları sırasında kötüleşir

KOAH Tanısı-2KOAH Tanısı-2

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Risk faktörleriRisk faktörleri Sigara kullanımıSigara kullanımıile bağlantılıile bağlantılıöykü öykü Mesleksel toz ve kimyasallarMesleksel toz ve kimyasallar

Evde yemek pişirme ve ısınma sırasında Evde yemek pişirme ve ısınma sırasında oluşan dumanoluşan duman

KOAH Tanısı-3KOAH Tanısı-3

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

SORUSORU

Soru 10. KOAH için semptom gelişim paterni nasıl Soru 10. KOAH için semptom gelişim paterni nasıl tanımlanır?tanımlanır?

a.a. Kronik öksürük, balgam çıkarma ve dispne eş Kronik öksürük, balgam çıkarma ve dispne eş zamanlı ortaya çıkarzamanlı ortaya çıkar

b.b. Dispne, kronik öksürük ve balgam çıkarmadan önce Dispne, kronik öksürük ve balgam çıkarmadan önce oluşuroluşur

c.c. Kronik öksürük ve balgam çıkarma dispneden önce Kronik öksürük ve balgam çıkarma dispneden önce meydana gelirmeydana gelir

d.d. KOAH için semptom gelişim paterni KOAH için semptom gelişim paterni bilinmemektedirbilinmemektedir

Fizik Muayene BulgularıFizik Muayene Bulguları• Ekspiryum uzunluğuEkspiryum uzunluğu

• Zorlu ekspirasyonda wheezingZorlu ekspirasyonda wheezing

• Göğüs ön-arka çapı Göğüs ön-arka çapı (fıçı göğsü) (fıçı göğsü)

• Göğüs kafesi ekspansiyonunda Göğüs kafesi ekspansiyonunda • Sonorite Sonorite • Solunum sesleri Solunum sesleri • RonküslerRonküsler

• Kalp seslerinin derinden duyulmasıKalp seslerinin derinden duyulması

• Büzük dudak (pursed lip) solunumu Büzük dudak (pursed lip) solunumu

• İnterkostal aralıklarda paradoksal içe çekilmeİnterkostal aralıklarda paradoksal içe çekilme

• Juguler venöz dolgunlukJuguler venöz dolgunluk

• Karaciğerde büyüme ve hassasiyet Karaciğerde büyüme ve hassasiyet

• SiyanozSiyanoz

• Periferik ödemPeriferik ödem

Erkendönem

Terminaldönemde

Hastalıkgeliştiğinde

KOAH’da Laboratuar

• Tüm hastalara uygulanacak testler Spirometri Bronkodilatasyon testi Akciğer grafisi Seçilmiş hastalara uygulanacak testler Alfa-1 antitripsin eksikliği Statik akciğer volümleri Difüzyon testi Kan gazları Egzerzis testi Solunum kas fonksiyonu PAB Ölçümü ve sağ ventrikül fonksiyonu Bilgisayarlı tomografi Polisomnografi

Akciğer RadyolojisiAkciğer Radyolojisi Diğer hastalıkları

dışlamak ya da akut

atak nedenini

belirlemek için

yararlıdır.

Erken dönemde patoloji

saptanmaz.

YRBT amfizem

tanısında duyarlıdır,

rutin kullanımı

önerilmemektedir.

Akciğer VolümleriAkciğer Volümleri

İnspiratuvar rezerv volüm

Vital kapasite

İnspiratuvar kapasite

Rezidüel volüm

Tidal volüm

Ekspiratuar rezerv volüm

TO

TA

L A

KC

İĞE

R K

AP

AS

İTE

Fonksiyonel reziduel kapasite

Akciğer Volüm Akciğer Volüm ParametreleriParametreleri

Hac

im

VT

KOAH

TLC

IC

Normal

RV

IC

TLC

FRC

ERV

IRV

FRC

SORUSORU

Soru 8. Aşağıdakilerden hangisi KOAH’da pato-Soru 8. Aşağıdakilerden hangisi KOAH’da pato-fizyolojik değişikliğin ortaya çıktığının fizyolojik değişikliğin ortaya çıktığının göstergesidir?göstergesidir?

a.a. Akciğerlerin inflamasyonuAkciğerlerin inflamasyonu

b.b. Periferal havayolu obstrüksiyonuPeriferal havayolu obstrüksiyonu

c.c. Ekspiratuar hava akımı kısıtlanmasıEkspiratuar hava akımı kısıtlanması

d.d. Pulmoner vasküler değişikliklerPulmoner vasküler değişiklikler

FEVFEV11, FVC ve FEV, FVC ve FEV11/FVC/FVCZaman-Volüm EğrisiZaman-Volüm Eğrisi

FEVFEV11 FVCFVC FEVFEV11/FVC/FVC

NormalNormal 4.1504.150 5.2005.200 %80%80

KOAHKOAH 2.3502.350 3.9003.900 %60%60

KOAH

FEFEV1V1

FVCFVCNorNor

mmaall

SaniySaniyee

11 22 33 44 55 66

00

11

22

33

44

55

Litr

eLi

tre

Akım-Volüm Akım-Volüm HalkasıHalkası

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

TLCTLCTLCTLC FRCFRCFRCFRC RVRVRVRV

Eksp

irasy

on

Eksp

irasy

on

Eksp

irasy

on

Eksp

irasy

on

İnsp

irasy

on

İnsp

irasy

on

İnsp

irasy

on

İnsp

irasy

on

SORUSORU

Soru 9. GOLD’a göre KOAH tanısının doğrulanmasında Soru 9. GOLD’a göre KOAH tanısının doğrulanmasında ‘Gold Standart’ nedir?‘Gold Standart’ nedir?

a.a. Risk faktörleri ile maruziyet öyküsüRisk faktörleri ile maruziyet öyküsü

b.b. Göğüs x-ray incelemesiGöğüs x-ray incelemesi

c.c. SpirometriSpirometri

d.d. Semptomların mevcudiyetiSemptomların mevcudiyeti

SpirometriSpirometri

Hastalığın tanısı

FEV1 /FVC < %70

Şiddetinin tayini

(Post bronkodilatör FEV1)

İzlem / Prognoz

Tedavinin etkinliği

Yıllık kayıp

Bronkodilatör Reversibilite Bronkodilatör Reversibilite TestiTesti Hastalar stabil olmalı ve

hastaların solunum enfeksiyonu olmamalı.

Kısa etkili 2 agonistler 6 saat, uzun etkili 2 agonistler 12 saat ve yavaş salınımlı teofilin preparatları 24 saat önce bırakılmalı.

Oda havasında hastanın FEV1 değeri ölçülür.

Sonra kısa etkili 2 agonisti hava haznesi ile inhale ettirilir.

15-20 dk. sonra FEV1 tekrar ölçülür.

Bazal değere göre %12’lik ve 200 ml’lik artış reversibl kabul edilir.

Kortikosteroid Reversibilite Kortikosteroid Reversibilite TestiTesti6-12 hafta inhale

kortikosteroid (1000 mcg veya üstü) tedavisinden sonra FEV1 (postbronkodilatör) ölçülür.

Bazal değere göre %15’lik ve 200 ml’lik artış pozitif steroid yanıt olarak kabul edilir.

Algılama

Solunumsal etkiler

Sistemik etkiler

Dispne (MRC)

BMIEgzersiz kapasitesi

(6MWT)

FEV1

Kan Gazları

KOAH’da DeğerlendirmeKOAH’da Değerlendirme

Vücut Kitle İndeksi (BMI) ağırlık (kg) / boy2 (m2 ) BMI< 21 kg.m2 değerleri artmış mortalite ile ilişkilidir

Fonksiyonel dispne (Tıbbi Araştırma Konseyi ölçütü) 0: Ağır egzerzisler dışında nefes darlığı ile ilgili bir sorun yok1: Acele ile giderken veya hafif bir yokuşda yürürken nefes darlığı olması2: Benzer yaşdaki kişilerle yürürken nefes darlığı nedeniyle yavaşlamak veya düz yolda normal adımlarla yürürken nefes darlığı nedeniyle durmak zorunda kalmak3: Düz yolda yaklaşık 100 m veya birkaç dakika sonra nefes darlığı nedeniyle durmak zorunda kalmak4: Evden ayrılamayacak kadar nefes darlığının olması veya giyinip soyunurken nefes darlığının olması

KOAH KOAH TTedavi Programıedavi Programı

• Hastalığın Değerlendirilmesi ve İzlenmesiHastalığın Değerlendirilmesi ve İzlenmesi

• Risk Faktörlerinin AzaltılmasıRisk Faktörlerinin Azaltılması

• Stabil KOAH TedavisiStabil KOAH Tedavisi

• Alevlenmelerin TedavisiAlevlenmelerin Tedavisi

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

SORUSORU

Soru 13. KOAH’da farmakolojik tedavi ile ne amaçlanır?Soru 13. KOAH’da farmakolojik tedavi ile ne amaçlanır?

a.a. Egzazerbasyon sıklığını ve şiddetini azaltmakEgzazerbasyon sıklığını ve şiddetini azaltmak

b.b. Egzersiz toleransını düzeltmekEgzersiz toleransını düzeltmek

c.c. Sağlık durumunu iyileştirmekSağlık durumunu iyileştirmek

d.d. Tüm yanıtlar doğrudurTüm yanıtlar doğrudur

KOAH Tedavisinde HedeflerKOAH Tedavisinde Hedefler• Hastalığın ilerlemesini önlemekHastalığın ilerlemesini önlemek

• Semptomları gidermekSemptomları gidermek

• Egzersiz toleransını Egzersiz toleransını iyileştirmekiyileştirmek

• Sağlık durumunu iyileştirmekSağlık durumunu iyileştirmek

• Komplikasyonları önlemek ve tedavi etmekKomplikasyonları önlemek ve tedavi etmek

• Alevlenmeleri önlemek ve tedavi etmekAlevlenmeleri önlemek ve tedavi etmek

• Mortaliteyi azaltmakMortaliteyi azaltmak

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Stabil KOAH Stabil KOAH tedavisitedavisi• EğitimEğitim

• Farmakolojik tedaviFarmakolojik tedavi– BronkodilatörlerBronkodilatörler– GlikokortikoidlerGlikokortikoidler– Diğer tedavilerDiğer tedaviler

• Non-farmakolojik tedaviNon-farmakolojik tedavi– RehabilitasyonRehabilitasyon– Uzun süreli oksijen tedavisiUzun süreli oksijen tedavisi– Ventilatör desteğiVentilatör desteği– Cerrahi tedavilerCerrahi tedaviler

SORUSORU

Soru 14. Stabil KOAH tedavisinde en etkili ve en uygun Soru 14. Stabil KOAH tedavisinde en etkili ve en uygun bronkodilatör yaklaşım hangisi ile sergilenir?bronkodilatör yaklaşım hangisi ile sergilenir?

a.a. İnhale kortikosteroidlerİnhale kortikosteroidler

b.b. Uzun etkili inhale bronkodilatörlerUzun etkili inhale bronkodilatörler

c.c. Kısa etkili inhale bronkodilatörlerKısa etkili inhale bronkodilatörler

d.d. TeofilinTeofilin

Stabil KOAH’da Stabil KOAH’da bronkodilatörlerbronkodilatörler

• KOAH’da semptomların tedavisinde temel ilaçlardır.KOAH’da semptomların tedavisinde temel ilaçlardır.

• İnhale formlar tercih edilir.İnhale formlar tercih edilir.

• İlaçlar arasında tercih semptomları giderilmesinde ve yan İlaçlar arasında tercih semptomları giderilmesinde ve yan etkilerde hasta yanıtına ve ilaçların elde edilebilirliğine etkilerde hasta yanıtına ve ilaçların elde edilebilirliğine bağlıdır.bağlıdır.

• Gerektikçe ya da düzenli şekilde verilen ilaçlar semptomları Gerektikçe ya da düzenli şekilde verilen ilaçlar semptomları azaltmaya ya da engellemeye yöneliktir.azaltmaya ya da engellemeye yöneliktir.

• Uzun etkili inhale bronkodilatörler daha yararlıdır.Uzun etkili inhale bronkodilatörler daha yararlıdır.

• Kombine bronkodilatör kullanımı, tek ilacın doz arttırımına Kombine bronkodilatör kullanımı, tek ilacın doz arttırımına göre daha etkilidir ve yan etki sıklığı azdır.göre daha etkilidir ve yan etki sıklığı azdır.

• İnhale steroid + inhale uzun etkili Betaİnhale steroid + inhale uzun etkili Beta2 2 agonist agonist kombinasyonunun kullanımı akciğer fonksiyonu ve semptom kombinasyonunun kullanımı akciğer fonksiyonu ve semptom kontrolunda; kısa etkili inhaler betakontrolunda; kısa etkili inhaler beta2 2 agonist + antikolinerjik agonist + antikolinerjik kombinasyonu kullanımından daha büyük fayda sağlar.kombinasyonu kullanımından daha büyük fayda sağlar.

KOAKOAHH’da ’da Kullanılan İlaçlar-Kullanılan İlaçlar-11

İlaçİlaç İnhaler (µg)İnhaler (µg) NebülizerNebülizer OralOralEnjeksiyonlukEnjeksiyonluk EEttkiki

SolüsyonuSolüsyonu flakonlarflakonlar süresi süresi

(mg/ml)(mg/ml) (mg)(mg) (saat) (saat)

AAntikolinerjiklerntikolinerjikler

Kısa etkiliKısa etkili

İpratropium bromürİpratropium bromür 2020 0.250.25,, 0.5 0.566--88

Uzun etkiliUzun etkili

TTiotropiumiotropium 18 (DPI)18 (DPI) 24+24+

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

KOAKOAHH’da ’da Kullanılan İlaçlar-Kullanılan İlaçlar-22

İlaçİlaç İnhaler (µg)İnhaler (µg) NebülizerNebülizer OralOral EnjeksiyonlukEnjeksiyonluk EEttkiki

SolüsyonuSolüsyonu (mg)(mg) flakonlarflakonlar süresisüresi

(mg/ml)(mg/ml) (mg)(mg) (saat)(saat)

22 agon agoniistlerstler

KKısa etkiliısa etkiliSalbutamol Salbutamol 100100,, 200 200,, 400 400 2.52.5//2.52.5 22,, 4, 5, 8 4, 5, 8 0.50.5,, 1 1 4-6 4-6

(MDI, DPI)(MDI, DPI) (tablet) (tablet) 22mg/5mlmg/5ml((şurup)şurup)44,, 8 8 (kapsül)(kapsül)

TTerbutalinerbutalin 200200,, 500 500 2.5, 5 2.5, 5 4-64-6 (MDI, DPI)(MDI, DPI) (tablet)(tablet)

UUzun Etkilizun EtkiliFFormoterolormoterol 4,54,5,, 9 9,, 12 (MDI, DP 12 (MDI, DPII)) 12+12+SSalmeterolalmeterol 2525,, 50 (MDI, DPI) 50 (MDI, DPI) 12+12+

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

KOAKOAHH’da ’da Kullanılan Kullanılan İlaçlar-3İlaçlar-3

İlaçİlaç İnhaler (µg)İnhaler (µg) NebülizerNebülizer OralOral ParenteralParenteral EEttki ki SolüsyonuSolüsyonu (mg)(mg) (mg) (mg) süresisüresi(mg/ml)(mg/ml) (saat)(saat)

Kısa etkili Kısa etkili 22 agonist+ agonist+ AntikolinerjikAntikolinerjikkkombinasyonuombinasyonuSalbutamol/ipratropiumSalbutamol/ipratropium 75/15 (MDI)75/15 (MDI) 0.75/4.50.75/4.5 66--88

MetilksantinlerMetilksantinler 100, 200, 100, 200, 200200 Teofilin (SR) Teofilin (SR) 2250, 30050, 300 değişken,değişken,

(tablet) (tablet) 24 saate 24 saate 100, 200,100, 200, kadarkadar300, 350 300, 350 (kapsül)(kapsül)

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

İlaçİlaç İnhaler (µg)İnhaler (µg) NebülizerNebülizer OralOral ParenteralParenteral EEttki ki SolüsyonuSolüsyonu (mg)(mg) (mg) (mg) süresisüresi(mg/ml)(mg/ml) (saat)(saat)

İnhale glİnhale gluukokor-kokor-tikosteroidlertikosteroidlerBeklometBeklometaazonzon 550,0, 250 (MDI,DPI) 250 (MDI,DPI) 0.2, 0.40.2, 0.4BBudesonidudesonid 5500, 100, 160, 200, , 100, 160, 200, 0.20, 0.25, 0.50.20, 0.25, 0.5

320, 400 (DPI)320, 400 (DPI)FFlutikazonlutikazon 25, 5025, 50,, 100, 125, 100, 125,

252500 (MDI,DPI) (MDI,DPI)

Uzun etkiliUzun etkili22 agonist+ agonist+ GlukokortikosteroidGlukokortikosteroidkombinasykombinasyoonunuFormeterolFormeterol//BudesonidBudesonid 4,54,5//80, 160 (DPI)80, 160 (DPI)

(9/320(9/320) ) (DPI)(DPI)

SSalmeterol/almeterol/FFlutikazonlutikazon 50/100, 250, 500 (DPI)50/100, 250, 500 (DPI)

KOAKOAHH’da ’da Kullanılan Kullanılan İlaçlar-4İlaçlar-4

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

Inhale SteroidlerInhale Steroidler

• Hastalığı doğal seyrini etkilediğine dair yeterli kanıt Hastalığı doğal seyrini etkilediğine dair yeterli kanıt yoktur,yoktur,

• Tedavi yararını gösteren nesnel kanıtlar varsa Tedavi yararını gösteren nesnel kanıtlar varsa kullanılmalı,kullanılmalı,

• İleri olgularda (FEVİleri olgularda (FEV11<%50) ve sık akut atak <%50) ve sık akut atak geçirenlerde kullanılabilir,geçirenlerde kullanılabilir,

• Uzun etkili beta agonistlerle sinerjik etkisi var,Uzun etkili beta agonistlerle sinerjik etkisi var,• Yerel yan etki (kandidiazis ve ses kısıklığı) gelişimini Yerel yan etki (kandidiazis ve ses kısıklığı) gelişimini

önlemek için bir hava haznesi ile kullanılmalı, her önlemek için bir hava haznesi ile kullanılmalı, her kullanmadan sonra ağız çalkalanmalı.kullanmadan sonra ağız çalkalanmalı.

KOAH ve Sigara İçimiKOAH ve Sigara İçimi

• Gelişmiş ülkelerde, sigara KOAH gelişme riskinin Gelişmiş ülkelerde, sigara KOAH gelişme riskinin %80-90’ından sorumludur. %80-90’ından sorumludur.

• Ülkemizde kırsal kesimdeki kadınlarda organik Ülkemizde kırsal kesimdeki kadınlarda organik madde yakılmasına bağlı hava kirliliğinden madde yakılmasına bağlı hava kirliliğinden kaynaklanan KOAH gelişimi de dikkat çekicidir.kaynaklanan KOAH gelişimi de dikkat çekicidir.

• Sigara kullananların yaklaşık %50’sinde kronik Sigara kullananların yaklaşık %50’sinde kronik bronşit bronşit oluşurkenoluşurken, %15-20’sinde KOAH , %15-20’sinde KOAH gelişmektedir. gelişmektedir.

Toraks Derneği KOAH Tanı ve Tedavi RehberiToraks Derneği KOAH Tanı ve Tedavi Rehberi

Sigara içiminin Bırakılması

Tütün bağımlılığı; opiatlar, amfetamin ve kokain’in yaptığı gibi

gerçek bir ilaç bağımlılığıdır. Tütün bağımlılığı diğer bağımlılık hastalıkları gibi uzun süreli klinik

girişim gerektirir. Tütün bağımlılığı, diabet, hipertansiyon veya hepirlipidemi gibi

basit öneriler, destek ve uygun farmakoterapiyi gerektiren kronik

bir hastalık durumudur.Nüks oldukça yaygındır. Bu durum bağımlılığın doğası gereğidir,

klinisyenin ve/veya hastanın yetersizliği olarak yorumlanmamalıdır.

Tütün Bağımlığının Tedavisinde Tütün Bağımlığının Tedavisinde YaklaşımYaklaşım

Bir sağlık kuruluşuna başvuran her hastaya sor

Halen sigara içiyor mu ?

Hasta bırakmaya hevesli mi ? Hasta daha önce sigara içmiş mi ?

Tütün bağımlılık tedavisi uygula

Bırakması için teşvik et

Nüksu önle Girişime gerek yok

Evet

Evet Evet

Hayır

Hayır Hayır

Sigaranın Sigaranın Bıraktırılmasında Bıraktırılmasında Farmakolojik YaklaşımFarmakolojik Yaklaşım

• Nikotin yerine koyma Nikotin yerine koyma tedavisitedavisi– Nikotin sakızlarıNikotin sakızları– Nikotin bantlarıNikotin bantları– Nikotin nazal spreyNikotin nazal sprey– Nikotin inhalerNikotin inhaler

• Nikotin dışı tedavi Nikotin dışı tedavi yaklaşımlarıyaklaşımları– Bupropion HCl (Zyban)Bupropion HCl (Zyban)

Sigarayı Bırakmak Sigarayı Bırakmak İçinİçinYYardım Stratejileriardım Stratejileri

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2003xecutive Summary, NIH, 2003

1. SORUN:1. SORUN: Muayeneye gelenler arasından sigara içenleri sistematik olarak belirleyin.Muayeneye gelenler arasından sigara içenleri sistematik olarak belirleyin.

Poliklinik düzeyinde HER hastanın HER muayeneye gelişinde sigara içme Poliklinik düzeyinde HER hastanın HER muayeneye gelişinde sigara içme durumunun durumunun sorgulanmasını ve kaydedilmesini sağlayan bir sistem uygulayın.sorgulanmasını ve kaydedilmesini sağlayan bir sistem uygulayın.

2. ÖNERİN:2. ÖNERİN: Sigara içen her hastayı ısrarla bırakmaya teşvik edinSigara içen her hastayı ısrarla bırakmaya teşvik edin

Sigara içen her hastayı açık, Sigara içen her hastayı açık, güçlü ve bireyselleştirilmiş önerilerle, bırakması güçlü ve bireyselleştirilmiş önerilerle, bırakması konusunda konusunda teşvik edin.teşvik edin.

3. DEĞERLENDİRİN:3. DEĞERLENDİRİN: Hastanın sigarayı bırakma girişimine ne kadar istekli olduğunu belirleyin.Hastanın sigarayı bırakma girişimine ne kadar istekli olduğunu belirleyin.

Sigara içen her hastaya Sigara içen her hastaya şu anda (örneğin bir ay içinde) sigarayı bırakma girişimi için şu anda (örneğin bir ay içinde) sigarayı bırakma girişimi için istekli olup olmadığını sorun.istekli olup olmadığını sorun.

4. YARDIM EDİN:4. YARDIM EDİN: Bırakma girişimindeki hastaya yardım edin.Bırakma girişimindeki hastaya yardım edin.

Bir bırakma planı için hastaya yardımcı olun, pratik önerilerde bulunun, tedavi Bir bırakma planı için hastaya yardımcı olun, pratik önerilerde bulunun, tedavi sırasında sırasında sosyal destek sağlayın, hastanın tedavi dışında sosyal destek elde etmesine sosyal destek sağlayın, hastanın tedavi dışında sosyal destek elde etmesine yardımcı yardımcı olun, özel durumlar dışında yararı saptanmış bir ilaç tedavisi önerin, ek materyaller olun, özel durumlar dışında yararı saptanmış bir ilaç tedavisi önerin, ek materyaller

sağlayın.sağlayın.

5. DÜZENLEYİN:5. DÜZENLEYİN: Bir sonraki görüşmeyi planlayın.Bir sonraki görüşmeyi planlayın.

Bir sonraki görüşmeyi (telefonla ya da yüz yüze) planlayın.Bir sonraki görüşmeyi (telefonla ya da yüz yüze) planlayın.

Sigaranın BıraktırılmasıSigaranın Bıraktırılması

• KOAH’da KOAH’da hastalığın hastalığın progresyonunu progresyonunu yavaşlatan yegane yavaşlatan yegane tedavi tedavi SİGARANIN SİGARANIN BIRAKTIRILMASI’BIRAKTIRILMASI’ dır.dır.

Bronkodilatör İlaçlarBronkodilatör İlaçlar

Kısa Kısa EtkililerEtkililer

22 - agonistler - agonistler

• SalbutamolSalbutamol

• TerbutalinTerbutalin

AntikolinerjiklAntikolinerjiklerer

• İpratropiumİpratropium

• OksitropiumOksitropium

Uzun Uzun EtkililerEtkililer

22 - agonistler - agonistler

• FormoterolFormoterol

• SalmeterolSalmeterol

AntikolinerjiklAntikolinerjiklerer

• TiotropiumTiotropium

YedekYedek Oral teofilin ve oral bambuterolOral teofilin ve oral bambuterol

KOAH’da yaygın kullanılan ilaçların önemli KOAH’da yaygın kullanılan ilaçların önemli klinik sonuçlar üzerineklinik sonuçlar üzerine etkileri etkileri (E: Evet, H: Hayır, KY: Kanıt Yok, ( Kanıt derecesi)(E: Evet, H: Hayır, KY: Kanıt Yok, ( Kanıt derecesi)

EtkilerEtkiler Kısa Kısa B2B2

Kısa Kısa ACAC

Uzun Uzun B2B2

UzuUzun ACn AC

TEOTEO ICSICS

FEVıFEVı E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A)

Akciğer volümleriAkciğer volümleri E (B)E (B) E (B)E (B) E (B)E (B) E (A)E (A) E (B)E (B) KYKY

DispneDispne E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (A)E (A) E (B)E (B)

Yaşam KalitesiYaşam Kalitesi KYKY H (B)H (B) E (A)E (A) E (A)E (A) E (B)E (B) E (A)E (A)

AlevlenmelerAlevlenmeler KYKY E (B)E (B) KYKY E (A)E (A) KYKY E (A)E (A)

Egzerzise Egzerzise dayanıklılıkdayanıklılık

E (B)E (B) E (B)E (B) E (B)E (B) E (B)E (B) E (B)E (B) KYKY

FEVı’deki azalma FEVı’deki azalma hızıhızı

KYKY HH HH KYKY KYKY HH

MortaliteMortalite KYKY KYKY KYKY KYKY KYKY KYKY

Yan etkilerYan etkiler BirazBiraz BirazBiraz Çok Çok azaz

Çok Çok azaz

ÖnemlÖnemlii

BirazBiraz

GOLD Rehberi-ATS/ERS GOLD Rehberi-ATS/ERS RehberiRehberi

Stabil KOAH tedavisi (GOLD Stabil KOAH tedavisi (GOLD 2005)2005)

EskiEski 00 II IIAIIA IIBIIB IIIIII

YeniYeni 00 II IIII IIIIII IVIV

ŞiddetŞiddetii

RiskRisk HafifHafif OrtaOrta AğırAğır Çok ağırÇok ağır

Risk faktörlerinden kaçınmaRisk faktörlerinden kaçınmaInfluenza Influenza aşısıaşısı

Kısa etkili Kısa etkili bronbronkodilatör (gerektikçe)kodilatör (gerektikçe)

Bir veya daha fazla uzun etkili Bir veya daha fazla uzun etkili bronkodilatörle düzenli tedavibronkodilatörle düzenli tedaviRehabilitaRehabilitasyonsyon

Tekrarlayan alevlenmeler varsa Tekrarlayan alevlenmeler varsa inhale steroidlerle düzenli tedaviinhale steroidlerle düzenli tedavi

• Solunum Solunum yetmezliği varsa yetmezliği varsa uzun süreli uzun süreli oksijen tedavisioksijen tedavisi• Cerrahi Cerrahi tedaviyi düşüntedaviyi düşün

Ev

reÖ

zelli

kle

rT

eda

vi GOLD Tedavi ŞemasıGOLD Tedavi Şeması

GOLD GOLD EExecutive Summary, NIH, 2005xecutive Summary, NIH, 2005

Evre 0

Riskli

Evre I

Hafif

Evre II

Orta

Evre III

İleri

Evre IV

Çok Ileri

Risk faktörlerinden kaçınma, influenza aşısı

+ Gerektikçe kısa etkili bronkodilatör eklenmesi

+ Bir veya birden fazla uzun etkili bronkodilatör ile düzenli tedavi eklenmesi

+ Rehabilitasyon

+ Sık alevlenmeler görülüyorsa inhale

glukokortikosteroid eklenmesi+ Uzun süreli oksijen

tedavisi eklenmesi

(Kronik solunum

yetmezliği

varsa)

+ Cerrahi girişim

düşünülebilir

Kronik semptomlar

• Risk faktörlerine

maruz kalma

• Normal spirometri

FEV1/FVC <%70

• FEV1 ≥ %80

• Semptomlu ya da

semptomsuz

FEV1/FVC < %70

• %50 ≤ FEV1 < %80

• Semptomlu ya da

semptomsuz

FEV1/FVC < %70

• %30 ≤ FEV1 <%50

• Semptomlu ya da

semptomsuz

FEV1/FVC < %70

• FEV1< %30 veya

FEV1 < %50, ilave

kronik solunum

yetmezliği ya da sağ

kalp yet.

Stabil KOAH Tedavisi (ATS/ERS 2004)

Uzun Süreli Oksijen Uzun Süreli Oksijen Tedavisi EndikasyonlarıTedavisi Endikasyonları

• Mutlak Ölçütler:Mutlak Ölçütler:

– PaOPaO22 55 mmHg veya SaO 55 mmHg veya SaO2 2 %88 %88

(en az 3-4 haftalık stabil dönemde)(en az 3-4 haftalık stabil dönemde)

• Pulmoner hipertansiyon, konjestif kalp Pulmoner hipertansiyon, konjestif kalp

yetmezliği veya polisitemi (Htc>%55) yetmezliği veya polisitemi (Htc>%55)

varlığında:varlığında:

– PaOPaO22 55-59 mmHg ve SaO 55-59 mmHg ve SaO22 89 89

olmasıolması

Pulmoner Pulmoner Rehabilitasyonun Rehabilitasyonun Temel BileşenleriTemel Bileşenleri

• Hasta eğitimiHasta eğitimi• EgzersizEgzersiz

– Üst ekstremiteÜst ekstremite– Alt ekstremiteAlt ekstremite

• Ventilatuvar tedaviVentilatuvar tedavi– Kontrollu solunum teknikleriKontrollu solunum teknikleri– Fizik tedaviFizik tedavi– Kas eğitimiKas eğitimi

• Beslenme durumunun değerlendirilmesiBeslenme durumunun değerlendirilmesi• Deneyim kazandırmakDeneyim kazandırmak• Psiko-sosyal destekPsiko-sosyal destek

KOAH

KOAH’da rehabilitasyonun KOAH’da rehabilitasyonun etkilerietkileri

Dispne Hareketsizlik

İyi hissetmeme

Sosyal izolasyonDepresyon

rehabilitasyon

Diğer İlaçlarDiğer İlaçlar

• Mukoaktif ilaçlarMukoaktif ilaçlar

• AntibiyotiklerAntibiyotikler

• Alfa 1 antitripsinAlfa 1 antitripsin

• DiüretiklerDiüretikler

• ACE inhibitörleriACE inhibitörleri

• Kalsiyum kanal blokerleriKalsiyum kanal blokerleri

• AntioksidanlarAntioksidanlar

• Solunum uyarıcılarSolunum uyarıcılar

Rutin kullanımda önerilmemektedirler.Rutin kullanımda önerilmemektedirler.

KOAH’ta Cerrahi TedaviKOAH’ta Cerrahi Tedavi

•BüllektomiBüllektomi

•Akciğer volümünü azaltıcıAkciğer volümünü azaltıcı cerrahi cerrahi

•Akciğer transplantasyonuAkciğer transplantasyonu

KOAH Alevlenmesi (ATS/ERS 2004)

KOAH alevlenmesi: Hastalığın doğal seyri sırasında

hastanın bazal dispne, öksürük ve/veya balgamında

günlük değişkenliğin ötesinde tedavi değişikliği

gerektirecek boyutta değişiklikle karekterize bir

olaydır. (Rodrigues-Roisin. Chest 2000; 117: 398S)(Rodrigues-Roisin. Chest 2000; 117: 398S)

Düzey I: Evde tedavi edilenler

Düzey II: Hastaneye yatırılanlar

Düzey III: Solunum yetmezliğine yol açanlar

KOAH Alevlenmelerinde Değerlendirme

Düzey I Düzey I Düzey IIDüzey II Düzey III Düzey III

Klinik öyküKlinik öykü Ek hastalık #:Ek hastalık #:

Sık alevlenme öyküsüSık alevlenme öyküsü

KOAH’ın şiddetiKOAH’ın şiddeti

Fizik muayene bulgularıFizik muayene bulguları Hemodinamik değerlendirmeHemodinamik değerlendirme

Yardımcı solunum kaslarının kullanımı, Yardımcı solunum kaslarının kullanımı, taşıpnetaşıpne

Başlangıç tedaviden sonra semptomların Başlangıç tedaviden sonra semptomların sürmesisürmesi

Tanısal işlemlerTanısal işlemler Oksijen saturasyonuOksijen saturasyonu

Arteriyal kan gazlarıArteriyal kan gazları

Akciğer grafisiAkciğer grafisi

Kan testleri βKan testleri β

Serum ilaç konsantrasyonları €Serum ilaç konsantrasyonları €

Balgam gram boyama ve kültür Balgam gram boyama ve kültür

EKGEKG

++

++

Hafif/ortaHafif/orta

StabilStabil

YokYok

HayırHayır

EvetEvet

HayırHayır

HayırHayır

HayırHayır

MümkünseMümkünse

Hayır θHayır θ

Hayır Hayır

++++++

++++++

Orta/ağırOrta/ağır

StabilStabil

++++

++++

EvetEvet

EvetEvet

EvetEvet

EvetEvet

MümkünseMümkünse

EvetEvet

Evet Evet

++++++

++++++

AğırAğır

Stabil/Stabil/unstabilunstabil

++++++

++++++

EvetEvet

EvetEvet

EvetEvet

EvetEvet

MümkünseMümkünse

EvetEvet

Evet Evet

KOAH Alevlenmesinde Hastaneye Yatırma Endikasyonları

Yüksek riskli ek hastalıkların varlığı (pnömoni, kardiyak aritmi,

konjessif kalp yetmezliği, diabetes mellitus, böbrek veya karaciğer

yetmezliği)

Ayakta yapılan tedaviye yetersiz semptomatik yanıt

Dispnede belirgin artış

Semptomlar nedeniyle yemek yiyememe ve uyuyamama

Hipoksemide kötüleşme

Hiperkapnide kötüleşme

Mental durumda değişiklik

Hastanın kendini bakmada yetersizliği (ev desteği yokluğu)

Tanıda kuşku

Yetersiz ev bakımı

KOAH Alevlenmesinde TedaviDüzey I: Ayakta Tedavi

1. Hasta eğitimi İnhalasyon tekniğini kontrol et, Hava haznesi kullanmayı düşün

2. Bronkodilatörler Gerektikçe kısa etkili beta-agonist ve/veya ipratropium (ÖDİ + hava haznesi veya el nebülizörü ile) Eğer hasta kullanmıyorsa, bir uzun etkili bronkodilatör eklemeyi düşün

3. Kortikosteroidler Prednisone 30-40 mg oral/gün, 14 gün Bir inhale kortikosteroid kullanmayı düşün

4. Antibiotikler Balgam özellikleri değişmiş hastalarda başlanabilir İlaç seçimi yerel bakteriyel direnç kalıbına dayanmalıdır Amoxicillin/ampicillin, cephalosporin’ler, Doxycycline, Makrolidler Eğer hasta daha önceki antibiyotik tedavisinden yarar görmemeşse; Amoxicilline/clavulanate Solunumsal florokinolonları düşün (gatifloxacin, levofloxacin, moxifloxacin

KOAH Alevlenmesinde TedaviDüzey II: Servisde Tedavi

1. Bronkodilatörler Gerektikçe kısa etkili beta-2 agonist ve/veyaIpratropium (ÖDİ+ hava haznesi veya el nebülizörü ile)

2. Ek oksijen (eğer saturasyon < % 90 ise)

3. Kortikosteroidler Eğer hasta tolere edebilirse, prednisone 30-40 mg, oral/gün, 14 gün Eğer hasta oral alımı tolere edemezse, ayni doz İV, 14 gün İnhale cortikosteroidi ÖDİ veya el nebülizörü ile kullanmayı düşün

4. Antibiotikler (yerel bakteri direnç kalıbı temelinde) Balgam özellikleri değişmiş hastalarda başlanabilir İlaç seçimi yerel bakteriyel direnç kalıbına dayanmalıdır Amoxicilline/clavulanate Solunumsal florokinolonları düşün (gatifloxacin, levofloxacin, moxifloxacin) Eğer Pseudomonas spp ve/veya Enterobactereaces spp’den kuşkulanılıyorsa kombine tedaviyi düşün

KOAH Alevlenmesinde TedaviDüzey III: Özel veya Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi

1. Ek oksijen

2. Ventilatör desteği

3. Bronkodilatörler Kısa etkili beta-2 agonist ve Ipratropium, (ÖDİ+ hava haznesivle, 2-4 puf, her 2-4 saatte) Eğer hasta ventilatörde ise, ÖDİ uygulamasını düşün Uzun etkili beta-2 agonisti düşün

4. Kortikosteroidler Eğer hasta tolere edebilirse, prednisone 30-40 mg, oral/gün, 14 gün Eğer hasta oral alımı tolere edemezse, ayni doz İV, 14 gün İnhale cortikosteroidi ÖDİ veya el nebülizörü ile kullanmayı düşün

5. Antibiotikler (yerel bakteri direnç kalıbı temelinde) Amoxicilline/clavulanate Solunumsal florokinolonlar (gatifloxacin, levofloxacin, moxifloxacin) Eğer Pseudomonas spp ve/veya Enterobactereaces spp’den kuşkulanılıyorsa kombine tedaviyi düşün

Alevlenme NedenleriAlevlenme Nedenleri• Trakeobronşiyal sistem Trakeobronşiyal sistem

enfeksiyonuenfeksiyonu

• Pnömoni Pnömoni

• Hava kirliliği Hava kirliliği

• Sağ veya sol kalp Sağ veya sol kalp yetmezliği veya aritmileryetmezliği veya aritmiler

• Pulmoner emboliPulmoner emboli

• Spontan pnömotoraksSpontan pnömotoraks

• Oksijenin uygunsuz Oksijenin uygunsuz kullanılmasıkullanılması

• İlaçlar (hipnotikler, İlaçlar (hipnotikler, trankilizanlar, diüretikler, trankilizanlar, diüretikler, vb)vb)

• Metabolik hastalıklar Metabolik hastalıklar (diyabet, elektrolit (diyabet, elektrolit bozukluğu, vb)bozukluğu, vb)

• Beslenme bozukluğuBeslenme bozukluğu

• Son dönem solunum Son dönem solunum hastalığı (solunum kasları hastalığı (solunum kasları yorgunluğu, vb)yorgunluğu, vb)

• Tedaviye uyumsuzlukTedaviye uyumsuzluk

• Diğer hastalıklar Diğer hastalıklar (gastrointestinal kanama, (gastrointestinal kanama, vb)vb)

Orta-Ağır Alevlenmelerde Orta-Ağır Alevlenmelerde BronkodilatörlerBronkodilatörler

BetaBeta22-agonist-agonist 6-8 puf / 1.5-2 saat6-8 puf / 1.5-2 saat

2.5 mg / 1.5-2 saat2.5 mg / 1.5-2 saat

İpratropium bromürİpratropium bromür 6-8 puf / 3-4 saat6-8 puf / 3-4 saat

0.5 mg / 4-8 saat0.5 mg / 4-8 saat

TeofilinTeofilin Yükleme: 5-6 mg/kg/20 dkYükleme: 5-6 mg/kg/20 dk

İdame: 0.5 mg/kg/saatİdame: 0.5 mg/kg/saat

KOAH KOAH AAlevlenmelerinde levlenmelerinde AAntibiyotik ntibiyotik Tedavisi: Kime Tedavisi: Kime ??

PlaseboPlasebo AntibiyotikAntibiyotik

TipTip 1 1 TipTip 2 2 TipTip 3 3 TipTip 1 1 TipTip 2 2 TipTip 3 3

BaşarıBaşarı (%) (%) 4343 60 60 7070 6363 7070 7474

KötüleşmeKötüleşme (%) (%) 3131 1111 1212 1414 55 1111

Tip 1: Dispne ve balgam miktarında artış, Tip 1: Dispne ve balgam miktarında artış,

pürülans pürülans

Tip 2: İki semptom (+)Tip 2: İki semptom (+)

Tip 3: Bir semptom (+)Tip 3: Bir semptom (+)Anthonisen NR. Ann Intern Med 1987; 106: 196Anthonisen NR. Ann Intern Med 1987; 106: 196

KOAH Alevlenmelerinde KOAH Alevlenmelerinde EtkenlerEtkenler• En sık etken olan bakteriler:En sık etken olan bakteriler:

S. pneumoniae, H. influenzae ve M. catarrhalisS. pneumoniae, H. influenzae ve M. catarrhalis

• Ama, ciddi havayolu obstrüksiyonu, hipoksemisi,Ama, ciddi havayolu obstrüksiyonu, hipoksemisi, malnütrisyonu, sık hospitalizasyon öyküsü olanmalnütrisyonu, sık hospitalizasyon öyküsü olan olgularda olgularda Gram (-) basillerGram (-) basiller artan sıklıkta izole artan sıklıkta izole ediliyor.ediliyor.

Sayıner A. Chest 1999; 115: 1481Sayıner A. Chest 1999; 115: 1481

KOAH Alevlenmelerinde KOAH Alevlenmelerinde EtkenlerEtkenler

Sayıner A. Chest 1999; 115: 1481Sayıner A. Chest 1999; 115: 1481

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

<800 <900 <1000 <1100 <1200

GNB

3 bkt

%

FEV1 (ML)

SORUSORU

Soru 15. KOAH egzazerbasyonu hangi hasta grubunda Soru 15. KOAH egzazerbasyonu hangi hasta grubunda ortaya çıkar?ortaya çıkar?

a.a. Çok ağır KOAH’lılarda (Stage IV)Çok ağır KOAH’lılarda (Stage IV)

b.b. Herhangi bir evrede (Stage I-IV)Herhangi bir evrede (Stage I-IV)

c.c. Ağır KOAH’lılarda (Stage III)Ağır KOAH’lılarda (Stage III)

d.d. Hafif ve Orta Şiddette KOAH’lılarda (Stage I-III)Hafif ve Orta Şiddette KOAH’lılarda (Stage I-III)

KOAH akut Alevlenmesinde KOAH akut Alevlenmesinde Antibiyotik Tedavisi ve Antibiyotik Tedavisi ve Potansiyel MO için GruplarPotansiyel MO için Gruplar • Komplike Olmayan Grup (Grup A) :Komplike Olmayan Grup (Grup A) : Herhangi bir risk Herhangi bir risk

faktörü içermez.faktörü içermez.

• Komplike Grup (Grup B ve Grup C):Komplike Grup (Grup B ve Grup C): Bir veya daha Bir veya daha fazla risk faktörüne sahiptir.fazla risk faktörüne sahiptir.

RİSK FAKTÖRLERİ:RİSK FAKTÖRLERİ:

• Ko-morbidite (+)Ko-morbidite (+)

• Şiddetli KOAHŞiddetli KOAH

• Sık egzazerbasyonlarSık egzazerbasyonlar

• Son 3 ay içerisinde antibiyotik kullanımı (+)Son 3 ay içerisinde antibiyotik kullanımı (+)

KOAH Akut Alevlenmesinde KOAH Akut Alevlenmesinde Gruplar ve Potansiyel MO’larGruplar ve Potansiyel MO’larGrupGrup TanımTanım MikroorganizmalMikroorganizmal

arar

Grup AGrup A

Hospitalizasyon Hospitalizasyon gerektirmeyen gerektirmeyen hastalar (stage I:Hafif hastalar (stage I:Hafif KOAH)KOAH)

Hafif egzazerbasyonHafif egzazerbasyon H. İnfluenzaeH. İnfluenzae

S. PneumoniaeS. Pneumoniae

M. CatarrhalisM. Catarrhalis

Chlamidia Chlamidia pneumoniaepneumoniae

virüslervirüsler

Grup B: Hastaneye Grup B: Hastaneye başvuran hastalar başvuran hastalar (stageII-IV: Orta - Çok (stageII-IV: Orta - Çok ağır KOAH)ağır KOAH)

P. aeruginosa için risk P. aeruginosa için risk faktörü olmayan orta faktörü olmayan orta şiddetli şiddetli egzezarbasyonegzezarbasyon

Grup A’ya Grup A’ya ilave;Enterik ilave;Enterik bakteriler bakteriler (K.pneumoniae, E. (K.pneumoniae, E. Coli, Proteus, Coli, Proteus, enterobakterle)r enterobakterle)r

Grup C:Hastaneye Grup C:Hastaneye başvuran hastalar başvuran hastalar (stageII-IV: Orta - Çok (stageII-IV: Orta - Çok ağır KOAH)ağır KOAH)

P. aeruginosa için risk P. aeruginosa için risk faktörlü orta şiddetli faktörlü orta şiddetli egzezarbasyonegzezarbasyon

Grup B’ye ilave;Grup B’ye ilave;

P. aeruginosaP. aeruginosa

GruplarGruplar Oral tedaviOral tedavi Alternatif tedaviAlternatif tedavi Parenteral tedaviParenteral tedaviGrup AGrup A Sadece tek Sadece tek

kardinal semptom kardinal semptom var ise AB var ise AB verilmez.verilmez.

Beta laktam Beta laktam (ampisilin/amoksisi(ampisilin/amoksisilinlin

TetrasiklinTetrasiklin

Trimeth. Trimeth. /Sulfameth./Sulfameth.

laktam/ laktam/ laktamaz inh. laktamaz inh. (Co-amoxiclav)(Co-amoxiclav)

Makrolidle r(azitromisin,Makrolidle r(azitromisin,

Klarotromisin, Klarotromisin, Roksitromisin)Roksitromisin)

II. veya III. Kuşak II. veya III. Kuşak sefalosporinlersefalosporinler

Ketolidler (telitromisin)Ketolidler (telitromisin)

Grup BGrup B laktam/ laktam/ laktamaz inh. (Co-laktamaz inh. (Co-amoxiclavamoxiclav

Florokinolonlar Florokinolonlar (Gatifloksasin,gemifloksa(Gatifloksasin,gemifloksasin,sin,

Levofloksasin,MoxifloksasLevofloksasin,Moxifloksasin)in)

laktam/ laktam/ laktamaz inh. laktamaz inh. (Co-amoxiclav, (Co-amoxiclav, amp/sulba.) amp/sulba.)

II. veya III. Kuşak II. veya III. Kuşak sefalosporinlersefalosporinler

Florokinolonlar Florokinolonlar Gatifloksasin,LevofloksasiGatifloksasin,Levofloksasin,n,

MoxifloksasinMoxifloksasin

Grup CGrup C Florokinolonlar Florokinolonlar (Siprofloksasin, (Siprofloksasin, yüksek doz yüksek doz levofloksasin)levofloksasin)

Florokinolonlar Florokinolonlar (Siprofloksasin, yüksek (Siprofloksasin, yüksek doz levofloksasin) veyadoz levofloksasin) veya

Antipsödomonal Antipsödomonal laktam laktam

Kontrollü Çalışmalarda Kontrollü Çalışmalarda Sistemik Steroidlerin Sistemik Steroidlerin EtkileriEtkileri

• FEVFEV11 düzeyinde daha hızlı düzelme düzeyinde daha hızlı düzelme

• Hastanede kalış süresinde kısalmaHastanede kalış süresinde kısalma

• Semptomlarda daha hızlı düzelmeSemptomlarda daha hızlı düzelme

• İkinci haftadan sonra anlamlı fark yokİkinci haftadan sonra anlamlı fark yok

• Alevlenme nüksünde fark yokAlevlenme nüksünde fark yok

Alevlenmede SteroidAlevlenmede SteroidKullanım ÖnerileriKullanım Önerileri

• Optimal tedavi süresi: 7-10 günOptimal tedavi süresi: 7-10 gün

• Tedavi dozu: prednizolon 30-40 mg/günTedavi dozu: prednizolon 30-40 mg/gün

• Oral / parenteral tedavilerde anlamlı etkinlik farkı Oral / parenteral tedavilerde anlamlı etkinlik farkı

yokyok..

Mukoaktif ilaçlarMukoaktif ilaçlar

• Alevlenmelerde yapılmış beş kontrollü çalışma:Alevlenmelerde yapılmış beş kontrollü çalışma:

Domiodol, bromeksin, ambroksol, Domiodol, bromeksin, ambroksol,

S-karboksimetilsistein, potasyum iyodürS-karboksimetilsistein, potasyum iyodür

Alevlenme süresinde fark yok.Alevlenme süresinde fark yok.

FEVFEV11 düzeyinde anlamlı değişiklik yok. düzeyinde anlamlı değişiklik yok.

2/5 çalışmada ekspektorasyon güçlüğünde azalma.2/5 çalışmada ekspektorasyon güçlüğünde azalma.

Bach PB et al. Ann Intern Med 2001; 134: 600Bach PB et al. Ann Intern Med 2001; 134: 600

N-asetilsistein’in Stabil N-asetilsistein’in Stabil DönemdeDönemdeKullanımıKullanımı• İki aydan daha uzun süreli (3-6 ay), plasebo İki aydan daha uzun süreli (3-6 ay), plasebo

kontrollu, çift kör, kronik bronşit / KOAH’lıkontrollu, çift kör, kronik bronşit / KOAH’lı

olgularda yapılan sekiz çalışmanın meta-analiziolgularda yapılan sekiz çalışmanın meta-analizi

Alevlenme sayısında % 23 azalmaAlevlenme sayısında % 23 azalma

Grandjean EM et al. Clin Ther 2000; 22: 209Grandjean EM et al. Clin Ther 2000; 22: 209

Alevlenmelerin ÖnlenmesiAlevlenmelerin Önlenmesi

• SİGARA, hava kirliliğiSİGARA, hava kirliliği

• İnfluenza ve pnömokok aşılarıİnfluenza ve pnömokok aşıları

• Uzun etkili bronkodilatörlerUzun etkili bronkodilatörler

• İnhale steroidlerİnhale steroidler

• Solunum ile alınan ilaçların kullanım tekniğiSolunum ile alınan ilaçların kullanım tekniği

KOAH’da NIPPV için KOAH’da NIPPV için ENDİKASYONLAR ve ENDİKASYONLAR ve relative KONTR-relative KONTR-ENDİKASYONLAR ENDİKASYONLAR EndikasyonlarEndikasyonlar

• Yardımcı solunum kas Yardımcı solunum kas kullanımı ve abdominal kullanımı ve abdominal paradoksal hareket ile paradoksal hareket ile Orta-şiddetli dispneOrta-şiddetli dispne

• Orta-Şiddetli asidozis Orta-Şiddetli asidozis

(PH (PH 7.35) ve hiperkapni 7.35) ve hiperkapni (PCO2(PCO2>> 45 mmHg) 45 mmHg)

• Solunum sayısıSolunum sayısı>> 25/ dk 25/ dk

Relative KE’larRelative KE’lar

• Solunum ArrestiSolunum Arresti

• Kardiovasküler instabilite Kardiovasküler instabilite (hipotansiyon, aritmi, MI)(hipotansiyon, aritmi, MI)

• Somnolans, mental durum Somnolans, mental durum bozukluğubozukluğu

• Yüksek aspirasyon riskiYüksek aspirasyon riski

• Yakın zamanda fasial veya Yakın zamanda fasial veya gastroözefagial cerrahigastroözefagial cerrahi

• Kraniofasial travma, Kraniofasial travma, nasofaringeal anomalinasofaringeal anomali

• YanıklarYanıklar

• Ekstrem obeziteEkstrem obezite

KOAH’da İnvaziv Mekanik KOAH’da İnvaziv Mekanik Ventilasyon EndikasyonlarıVentilasyon Endikasyonları• Yardımcı solunum kas kullanımı ve abdominal Yardımcı solunum kas kullanımı ve abdominal

paradoksal hareket ile şiddetli dispneparadoksal hareket ile şiddetli dispne• Solunum SayısıSolunum Sayısı>> 35/ dk 35/ dk• Hayatı tehdit eden hipoksemi (PaO2 Hayatı tehdit eden hipoksemi (PaO2 < 40 mmHg 40 mmHg

veya PaO2/FiO2 veya PaO2/FiO2 < 200 mmHg 200 mmHg• Şiddetli asidozis ve hiperkapni (PH Şiddetli asidozis ve hiperkapni (PH <7.25 ve

PaCO2 > 60 mmHg)> 60 mmHg)• Solunum arrestiSolunum arresti• Somnolans, mental durum bozukluğuSomnolans, mental durum bozukluğu• Kardiovasküler komplikasyonlar (hipotansiyon, şok, Kardiovasküler komplikasyonlar (hipotansiyon, şok,

kalp yetmezliği)kalp yetmezliği)• Diğer komplikasyonlar (metabolik nedenler, sepsis, Diğer komplikasyonlar (metabolik nedenler, sepsis,

pnömoni, PE, barotravma, Massiv plevral effüzyon)pnömoni, PE, barotravma, Massiv plevral effüzyon)• NIPPV yetersizliğiNIPPV yetersizliği

YANITLARYANITLAR

1.1. DD2.2. AA3.3. EE4.4. DD5.5. BB6.6. BB7.7. DD8.8. CC9.9. CC10.10. CC11.11. BB12.12. BB13.13. DD14.14. BB15.15. BB