KRIVINO PRVO

KRIVINO PRAVOINAUKA KRIVINOGPRAVA

KRIVINO PRAVO I NAUKA KRIVINOG PRAVAI POJMOVNO ODREIVANJE KRIVINOG PRAVA1.1 KRIVINO PRAVO KAO POSEBNA GRANA SREDSTVA KOJIMA SE KRIVINO PRAVO KORISTI DA BI OSTVARILO TU ZATITU ODREENIH VREDNOSTI SUZABRANJIVANJE ODREENOG PONAANJA ILI U ODREENIM SLUAJEVIMA NALAGANJE ODREENOG PONAANJAPRIJETNJA ODREENIM SANKCIJAMAIZVRENJE TE PRETNJE PREMA ONOME KO NE UVAAVA IZDATU ZABRANU I KO IH SVOJIM PONAANJEM KRI.

1.2 DEFINICIJA KRIVINOG PRAVAKRIVINO PRAVO KAO I SVAKA DRUGA GRANA PRAVA, PREDSTAVLJA PRE SVEGA, SKUP PRAVNIH PRAVILA, STIM DA TO NIJE OBIAN ZBIR VEEG BROJA TIH PRAVILA KOJA GA INE POSEBNOM GRANOM PRAVA.PITANJA KRIVINOG PRAVA SE MOGU REGULIRATI SAMO ZAKONOM. TO ZNAI DA SE KRIVINIM PRAVOM NE TITE SVA PRAVNA DOBRA, VEC SAMO JEDAN NJIHOV ULOMAK ILI FRAGMENT.

IZ TOGA SE VIDI DA SE PREDMET REGULIRANJA KRIVINOG PRAVA ODNOSI NA TRI OSNOVNA PITANJA, A TO SU:

KRIVINO DELOKRIVINA ODGOVORNOSTKRIVINA SANKCIJA

1.3 O NAZIVU KRIVINO PRAVOPORED NAZIVA KRIVINO PRAVO, KOD KOJEG ATRIBUT KRIVINO DOLAZI OD IMENICE KRIVICA. ISTORIJSKI GLEDANO NAZIV KAZNENO PRAVO MOE SE SHVATITI KAO ODRAZ INJENICE DA JE DUGO VREMENA KAZNA BILA JEDINA KRIVINA SANKCIJA.NAZIVU KAZNENO PRAVO STAVLJA SE PRIGOVOR DA ON VIE NIJE ADEKVATAN ZBOG TOGA TO KAZNA DANAS VIE NIJE JEDINA KRIVINA SANKCIJA, A OSIM TOGA U DANANJIM PRAVNIM SISTEMIMA POSTOJE KANJIVE RADNJE KOJE NISU KRIVINA DJELA I IJE KAZNE NISU KRIVINE SANKCIJE.1.4 PODJELA KRIVINOG PRAVAMATERIJALNO KRIVINO PRAVOKRIVINO PROCESNO PRAVOKRIVINO IZVRNO PRAVO

MATERIJALNO KRIVINO PRAVO INE NORME KOJIMA SE ODREUJE KOJA LJUDSKA PONAANJA PREDSTAVLJAJU KRIVINA DJELA I KOJE SANKCIJE I POD KOJIM USLOVIMA MOGU IZREI POINITELJIMA TIH DJELAKRIVINO PROCESNO PRAVO INE NORME KOJIMA JE UREEN POSTUPSK SUDA I DRUGIH DRAVNIH ORGANA KADA TREBA UTVRDITI DALI JE NEKA OSOBA UINILA KRIVINO DJELO I DA LI SU ISPUNJENI USLOVI ZA PRIMENU KRIVINE SANKCIJE.KRIVINO IZVRNO PRAVO INE NORME KOJIMA JE UREEN NAIN IZVRENJA KAZNE.KRIVINO (MATERIJALNO ) PRAVO SE OBINO DELI NA OPTEPOSEBNO

OPTI DEO SE ODNOSI NA REGULISANJE OPTIH POJMOVA I INSTITUTA KRIVINOG PRAVA VEZANIH ZA KRIVINO DELO, KRIVINU ODGOVORNOST I KRIVINE SANKCIJE.POSEBNI DEO SE ODNOSI NA POJEDINA PONASANJA KAO KRIVINA DELA SA KAZNAMA ZA UINITELJE TIH DELA. TAJ DEO OBUHVATA I ODREDBE IZ POMONOG ILI DOPUNSKOG KRIVINOG ZAKONODAVSTVA.

KRIVINO PRAVO SE PREMA SVOM IZVORU MOZE PODELITI NA NACIONALNO I MEUNARODNO.IZVOR NACIONALNOG KRIVINOG PRAVA JE NACIONALNO KRIVINO ZAKONODAVSTVOIZVOR MEUNARODNOG ILI SUPERNACIONALNOG, NADDRAVNOG KRIVINOG PRAVA, KOJE EGZISTIRA NEZAVISNO OD NACIONALNIH KRIVINIH PRAVA, SU MEUNARODNI PRAVNI AKTI.NACIONALNO KRIVINO PRAVO SE MOE PODELITI NA OSNOVNO I DOPUNSKO (SPOREDNO ILI POMONO)

PORED OPTEG KRIVINOG PRAVA U SMISLU PRAVA KOJE SE PRIMENJUJE PREMA PUNOLETNIM UINITELJIMA KRIVINIH DELA, KAO POSEBNA PRAVNA GRANA UNUTAR KRIVINOG PRAVA MOE SE IZDVOJITI I MALOLETNIKO KRIVINO PRAVO.TO PRAVO SE ODNOSI NA MLADE UINITELJE KRIVINIH DELA, KOJI SE DELE NA MLAE I STARIJE MALOLJETNIKE II ODNOS KRIVINOG PRAVA PREMA DRUGIM GRANAMA PRAVA 2.1 ODNOS IZMEU POJEDINIH GRANA PRAVAKRIVINO PRAVO JE JAVNO PRAVO, KOD NJEGOVE PRIMENE DRAVA NASTUPA KAO VLAST, JER JE (JUS PUNIENDI) TJ. PRAVO NA KANNJAVANJE ISKLJUIVO SUBJEKTIVNO PRAVO NA KANJAVANJE.2.2 ODNOS PREMA USTAVNOM PRAVUMEUSOBNI ODNOS KRIVINOG PRAVA I USTAVNOG PRAVA PROIZILAZI IZ ODNOSA USTAVA I KRIVINOG ZAKONA. USTAV PRAVNI AKT NAJVIEG RANGA U SVAKOJ ZEMLJI, PA SVI OSTALI PRAVNI AKTI MORAJU BITI USKLAENI SA NAELIMA KOJA SU U NJEMU PROKLAMIRANA.2.3 ODNOS PREMA GRAANSKOM PRAVUODNOS KRIVINOG I GRAANSKOG PRAVA OGLEDA SE U TOME TO KRIVINO PRAVO TITI ODREENE ODNOSE KOJI SU ZASNIVANI PO GRAANSKOM PRAVU. ODREDBAMA KRIVINOG PRAVA TITI SE PRAVO VLASNITVA I DRUGA IMOVINSKA PRAVA, TO SE VIDI IZ ITAVOG NIZA INKRIMINACIJA KOJE SE ODNOSE NA ZATITU IMOVINE, KAO TO SU RAZNI OBLICI KRAE, IZNUDE, OTEENJA I UNITENJA TUE STVARI.KRIVINO DELO MOE ISTOVREMENO PREDSTAVLJATI I GRAANSKI DELIKT.KRIVINO PRAVO SE MOE POJAVITI I KAO SREDSTVO ZA PRINUDNU REALIZACIJU OBAVEZA KOJE SU NASTALE IZ GRAANSKO PRAVNOG ODNOSA

2.4 ODNOS PREMA PORODINOM PRAVUUSKA POVEZANOST IZMEU KRIVINOG I PORODINOG PRAVA SASTOJI SE U TOME STO SE ODREDBAMA KRIVINOG PRAVA TITE BRAK I PORODICA KAO OSNOVNE DRUTVENE INSTITUCIJE OD PONAANJE KOJA IH POVREUJU ILI UGROAVAJU 2.5 ODNOS PREMA RADNOM I SOCIJALNOM PRAVURADNI ODNOS I PRAVA KOJA IZ NJIH PROIZILAZE SU PREDMET REGULISANJA RADNOG PRAVA. U TOM SMISLU GRUPA KRIVINIH DELA PROTIV RADNIH ODNOSA OBUHVATA INKRIMINACIJE KOJIM SE TITI RAVNOPRAVNOST U ZAPOLJAVANJU, PRAVA KOJA PRIPADAJU ZAPOSLENOM IZ RADNOG ODNOSA, 2.6 ODNOS PREMA PRIVREDNOM PRAVUPRAVA KOJA MU PRIPADAJU ZA VREME PRIVREMENE NEZAPOSLENOSTI, KAO I PRAVO KOJE ZAPOSLENOM PRIPADA NA OSNOVU PRAVOSNAZNE ODLUKE KOJOM JE ODLUENO O VRAANJU RADNIKA NA RAD.SAVREMENO KRIVINO PRAVO JE USKO POVEZANO S PRIVREDNIM PRAVOM, JER VELIKIM BROJEM INKRIMINACIJA TITI ODNOSE KOJI POSTOJE U PRIVREDI A KOJI SU REGULISANI PRIVREDNIM PRAVOM.OVE DVE GRANE PRAVA POVEZUJU PRIVREDNA KRIVINA DELA KOJA DOVODE DO TETA VELIKIH RAZMERA IJI SU NAINI UINJENJA ESTO VEOMA SLOENI.2.7 ODNOS PREMA UPRAVNOM PRAVUUPRAVNO PRAVO IMA ZA SVOJ PREDMET REGULISANJE ORGANIZACIJE I RADA JAVNE UPRAVE.PRAVILNO OBAVLJANJE JAVNIH SLUBI NALAE , I NJEGOVU KRIVINO PRAVNU ZATITU.IZ TIH RAZLOGA POSTOJI USKA POVEZANOST KRIVINOG PRAVA I UPRAVNOG PRAVA KOJA SE ISPOLJAVA KROZ VELIKI BROJ INKRIMINACIJA KOJIMA SE TITI JAVNA SLUBA KAKO OD NAPADA IZNUTRA TAKO I OD NAPADA SPOLJA. NAPADI IZNUTRA SU:( PRIMANJE I DAVANJE MITA, PROTIVZAKONITO POSREDOVANJE, ZLOUPOTREBA POLOAJA ILI OVLATENJA,PRONEVERA ITD)NAPADI SPOLJA SU: (SPREAVANJE SLUBENE OSOBE U VRENJU SLUBENE DUNOSTI, NAPAD NA SLUBENU OSOBU, SKIDANJE ILI POVREDA SLUBENOG PEATA ITD.)2.8 ODNOS PREMA PREKRAJNOM PRAVUPORED KRIVINIH DELA PREKRAJI PREDSTAVLJAJU DRUGU VRSTU ZABRANJENIH PONAANJA KAO JAVNO PRAVNIH DELIKATA KOJI DOVODE DO PRIMJENE ODREENIH SANKCIJAIAKO ONI IMAJU DOSTA SLINOSTI SA KRIVINIM DELIMA IPAK SE NE SMATRAJU KRIVINIM DELIMA U UEM SMISLU.III AKCESORNI I AUTONOMNI KARAKTER KRIVINOG PRAVA U PRAVNOM SISTEMUPREMA JEDNOM SHVATANJU KRIVINO PRAVO JEDNOG PRAVNOG SISTEMA U ODNOSU NA DRUGE GRANE PRAVA IMA SEKUNDARAN KARAKTER, JER ONO SVOJE UINKE OSTVARUJE TEK ONDA KAD AODREENI PRAVNI ODNOSI KOJI SU UREENI PRAVILIMA IZ DRUGIH GRANA PRAVA NISU U DOVOLJNOJ MERI ZA TIENI MEHANIZMIMA PRINUDE KOJIMA RASPOLAEU TE DRUGE GRANE PRAVA. U TAKVOM SLUAJU KRIVINO PRAVO SE POJAVLJUJE KAO KRAJNJE SREDSTVO, ULTIMA RATIO SOCIETATIS, IJA PRIMENA DOLAZI U OBZIR TEK ONDA KADA SE MOE OEKIVATI DA E SVA OSTALA SREDSTVA KOJIMA RASPOLAE PRAVNI POREDAK OSTATI BEZ UINKA.NAUKA KRIVINOG PRAVA I OSTALE NAUKE O KRIMINALITETUI. POJMOVNO ODREIVANJE NAUKE KRIVINOG PRAVA1.1 POJAM NAUKE KRIVINOG PRAVA NAUKA KRIVINOG PRAVA JE POSEBNA NAUNA DISCIPLINA KOJA SPADA U PRAVNE , A TIME I U DRUTVENE NAUKE. KAO DRUTVENA NAUKA ONA UZIMA U OBZIR I REZULTATE NAUNIH SAZNANJA PRIRODNIH NAUKA, A POSEBNO NAUKA O OVEKU, KAO STO SU MEDICINA, PSIHOLOGIJA, PSIHIJATRIJA ITD. KAO I REZULTATE RAZNIH TEHNIKIH NAUKA DRUGIM REIMA TEORIJA KRIVINOG PRAVA ODGOVARA NA PITANJE KAKO TREBA PRAVNO OCENITI POJEDINE SITUACIJE U KOJIMA JE LJUDSKA RADNJA POVREDILA NEKO PRAVNO DOBRO.1.2 PREDMET I ZADATAK NAUKE KRIVINOG PRAVANAUKA KRIVINOG PRAVA SE, PREMA TOME NE BAVI NEPOSREDNO KRIMINALITETOM KAO DRUTVENOM POJAVOM, VE KRIVINO PRAVNIM NORMAMA KOJIMA JE KRIMINALITET KAO NEGATIVNA DRUTVENA POJAVA ZAKONOM PRAVNO FIKSIRANA. U TOM SMISLU MOE SE REI DA SE NAUKA KRIVINOG PRAVA BAVI KRIMINALITETOM SA NJEGOVOG PAVNOG GLEDITA.

1.3 METODE NAUKE KRIVINOG PRAVA OSNOVNI METOD JE PRAVNI ILI DOGMATSKI METOD

1.4 SISTEM NAUKE KRIVINOG PRAVA TAJ SISTEM NASTAJE TAKO TO SE POJEDINI POJMOVI KRIVINOG PRAVA SVRSTAVAJU OSNOVNA PODELA NAUKE KRIVINOG PRAVA JE NA OPTI I POSEBNI DEO.OPSTI DEO KRIVINOG PRAVA NAUNO SE OBRAIVAO U DVA OSNOVNA SISTEMA I TO : BIPARTITNI (DVODIOBNI) I TRIPARTITNI (TRODIOBNI)

BIPARTITNI ILI DVODIOBNI SISTEM JE TRADICIONALNI SISTEM KOJEG JE POSTAVIO ANSELM FOJERBAH KAO UTEMELJITELJ KLASINE KOLE KRIVINOG PRAVA VE 1801. GODINE . A PRIHVATIO GA JE I FRANC LIST KAO OSNIVA SOCIOLOKE KOLE. PREMA TOM SISTEMU POSTOJE SAMO DVA OSNOVNA KRIVINOPRAVNA POJMA, I TO DELO I KAZNA.TRIPARTITNI ILI RODIOBNI SISTEM POSTAVIO JE POETKOM XX VEKA TOMA IVANOVI I PREMA NJEMU POSTOJE TRI OSNOVNA KRIVINOPRAVNA POJMA , I TO KRIVINO DELO, KRIVAC I KAZNA. OBJEKTIVNE ELEMENTE KRIVINOG DELA I ELEMENTE KRIVINE ODGOVORNOSTITREBA PRIKAZATI ODVOJENO , PRI EMU U PRAVILU PRVO DOLAZI ANALIZA OBJEKTIVNIH ELEMENATA KRIVINOG DELA, A NAKON TOGA SLEDI ANALIZA ELEMENATA KRIVINE ODGOVORNOSTI.II OSTALE NAUKE KOJE SE BAVE KRIMINALITETOM2.1 POJAM I VRSTE OSTALIH NAUKA KOJE SE BAVE KRIMINALITETOMPREMA JEDNOM KRITERIJU POSTOJI PODELA NA GLAVNE I POMONE KRIVINE NAUKE, U GLAVNE NAUKE SPADA: NAUKA KRIVINOG PRAVA, KRIMINOLOGIJA, KRIMINALNA POLITIKA I PENOLOGIJA U POMONE SPADAJU: KRIMINALISTIKA I KRIMINALNA STATISTIKA KAO POMONE KRIVINE NAUKE, TE SUDSKA MEDICINA I SUDSKA PSIHIJATRIJA KAO POMONE NE KRIVINE NAUKE

PREMA DRUGIMA SE SVE NAUKE KOJE SE BAVE KRIMINALITETOM MOGU PODELITI U DVE GRUPE: NAUKU KRIVINOG PRAVA I KRIMINOLOGIJUNAUKE KOJE SE BAVE KRIMINALITETOM MOGUE JE PODELITI NA: PRAVNE I VANPRAVNE KRIVINE NAUKE.U PRAVNE NAUKE BI SPADALE: NAUKA KRIVINOG PROCESNOG PRAVA, KRIMINALNA POLITIKA I PENOLOGIJA.U VANPRAVNE NAUKE SPADAJU:KRIMINOLOGIJA, KRIMINALISTIKA I KRIMINALNA STATISTIKA.U POMONE NE KRIVINE DISCIPLINE SPADAJU: SUDSKA MEDICINA I SUDSKA PSIHIJATRIJA 2.2 PRAVNE KRIVINE NAUKE 2.2.1 NAUKA KRIVINOG PROCESNOG PRAVA PREDMET NJENOG IZUAVANJA JE FORMALNO ILI PROCESUALNO KRIVINO PRAVO DREENE DRAVE.PREMA SVOM PREDMETU TA NAUKA SE OGRANIAVA NA NAUNU OBRADU SKUPA PRAVNIH NORMI KOJE U SVAKOJ DRAVI POSTOJE UFORMI ZAKONA KOJIMA JE UREEN NAIN POSTUPANJA SUDA, JAVNOG TUILATVA, ISTRANIH ORGANA, POLICIJE I DRUGIH OVLATENIH ORGANA I OSOBA KOJE UESTVUJU U KRIVINOM POSTUPKU.2.2.2 KRIMINALNA POLITIKAU IREM SMISLU KRIMINALNA POLITIKA JE PRAKTINA DELATNOST KAO RACIONALNA I PLANIRANA ORGANIZACIJA RAZNIH DRUTVENIH AKTIVNOSTIKOJE SU USMERENE NA SUZBIJANJE RAZNIH OBLIKA DEVIJANTNOG PONAANJA PA TAKO I KRIMINALITETA.U UEM SMISLU POD POJMOM KRIMINALNE POLITIKE PODRAZUMEVA SE NAUNA DISCIPLINA IJI JE PREDMET NAUNO ISPITIVANJE, USKLAIVANJE I USAVRAVANJE RAZNIH MERA POSTOJI POLITIKA REPRESIJE I POLITIKA PREVENCIJEU OKVIRU POLITIKE REPRESIJE POSTOJI I KAZNENA POLITIKA KOJA OBUHVATA POLITIKU IZBORA I ODMERAVANJA KAZNI I DRUGIH KRIVINIH SANKCIJA.2.2.3 PENOLOGIJAPENOLOGIJA JE SAMOSTALNA NAUNA DISCIPLINA KOJA SE NEKADA ISKLJUIVO BAVILA PROUAVANJEM I IZNALAENJEM NAJBOLJIH METODA IZVRENJA KAZNE LIENJA SLOBODE. A DANAS SE BAVI I PROUAVANJEM IZVRENJA SVIH SVIH VRSTA KAZNI I MJERA SIGURNOSTI.PENOLOGIJA JE JE PRAVNA NAUKA U ONOM DELU KOJI SE ODNOSI NA IZVRENJE KRIVINOPRAVNIH SANKCIJA, KAO I U DELU KOJI SE ODNOSI NA ORGANIZACIJU USTANOVA ZA IZVRENJE KAZNE JER JE TO DEO UPRAVNOG PRAVA.ONA JE NEPRAVNA DISCIPLINA U ONOM SVOM DELU KOJI SE ODNOSI NA KRIMINALNU TERAPIJU.2.3 VANPRAVNE KRIVINE NAUKE2.3.1 KRIMINOLOGIJAKriminologija je vanpravna drutvena nauka koja za predmet svog prouavanja ima kriminalitet kao drutvenu pojavu. Deli se na dvs osnovna dela i to na KRIMINALNU ETIOLOGIJU I KRIMINALNU FENOMENOLOGIJU.KRIMINALNA ETIOLOGIJA SE BAVI PROUAVANJEM UZROKA I FAKTORA KRIMINALITETAKIMINALNA FENOMENOLOGIJA BAVI SE OBRADOM KRIMINALITETA U NJEGOVIJ POJAVNOJ MANIFESTACIJI, ONA IZUAVA OBLIKE U KOJIMA SE KRIMINALITET ISPOLJAVA, ZATIM NJEGOV OBIM, DINAMIKU I STRIKTURU.KRIMINOLOGIJA SE DALJE DELI NA VIE POSEBNIH ILI SPECIJALNIH DISCIPLINA U ZAVISNOSTI OD FAKTORA NA KOJI SE STAVLJA NAGLASAK. A TO SU:KRIMINALNA SOCIOLOGIJA KRIMINALNA BIOLOGIJA ILI ANTROPLOGIJA A ZATIM SE KRIMINALNA BIOLOGIJA DELI NA: KRIMINALNU PSIHOLOGIJU I KRIMINALNU PSIHO PATOLOGIJU.2.3.2 KRIMINALISTIKAKRIMINALISTIKA JE NAUNA DISCIPLINA KOJA SISTEMSKI ISTRAUJE NAUNE METODE I PRAVILA ISKUSTVA U IZNALAENJU, ISPITIVANJU I UTVRIVANJU DOKAZA KOJI SE KORISTE U OTKRIVANJU I RASVETLJAVANJU KRIVINIH DELA, UTVRIVANJE I OTKRIVANJE NJIHOVIH INITELJA, KAO I U SPREAVNJU KRIVINIH DELA.KRIMINALISTIKA SE OBINO DELI NA: KRIMINALISTIKU TEHNIKU, KRIMINALISTIKU TAKTIKU I KRIMINALISTIKU METODIKU.KRIMINALISTIKA TEHNIKA SE BAVI IZUAVANJEM METODA I SREDSTAVA ZA OTKRIVANJE KRIVINIH DELA I NJIHOVIH UINITELJA NA NAIN DA NAUNO UTVRUJE NAINE OTKRIVANJA.KRIMINALISTIKA TAKTIKA NAUNO PROUAVA I UTVRUJE NAJPRIKLADNIJE METODE POSTUPANJA PRI ISTRAIVNJU KRIVINIH DELA , KAO NAJSVRSISHODNIJE NAINE IZVOENJA POJEDINIH DOKAZNIH SREDSTAVA. KAO TO SU: SASLUANJE SVEDOKA, SASLUANJE OKRIVLJENOG, SUOENJE, UVIAJ, VETAENJE ITD.KRIMINALISTIKA METODIKA BAVI SE PROUAVANJEM TAKTIKIH METODA I UTVRIVANJEM NAJEFIKASNIJI METODA PRI ISTRAIVANJU POJEDINIH KRIVINIH DELA.2.3.3 KRIMINALNA STATISTIKAKRIMINALNA STATISTIKA JE NAUNA DISCIPLINA KOJA ISTRAUJE NAJPRIKLADNIJE METODE DA SE PREKO STATISTIKIH PODATAKA DOBIJE TO BOLJI UVID U OBIM, STRUKTURU I KRETANJE KRIMINALITETA.2.4 POMONE NEKRIVINE NAUKE2.4.1 SUDSKA MEDICINASUDSKA ILI FORENZINA MEDICINA JE NE KRIVINA NAUKA KOJA IMA ZADATAK DA SISTEMATSKI NAUNO ODREUJE NAUNE POSTAVKE MEDICINSKIH NAUKA U SVRHU NJIHOVOG PRAVILNOG KORITENJA PRI PRIMENJIVANJU PRAVNIH I TO UGLAVNOM KRIVINO PRAVNIH PROPISA, DA UTVRDI UINKE RADNJI KOJIMA SE OSTVARUJU OBELEIJA KRIVINOG DELA NA LJUDSKO TELO.POSEBAN ZNAAJ IMAJU: TANTOLOGIJA, TRAUMATOLOGIJA, TOKSIKOLOGIJA I SEKSOLOGIJA.TANTOLOGIJA SE BAVI IZUAVANJEM ZNAKOVA, UZROKA, NAINA I VREMENA SMRTI.TRAUMATOLOGIJA SE BAVI PROUAVANJEM TJELESNIH POVREDA TOKSIKOLOGIJA SE BAVI IZUAVANJEM OTROVA SEKSOLOGIJA SE BAVI PROUAVANJEM POLNIH ODNOSA I DEVIJACIJA KOD POLNIH ODNOSA ILI POLNIH NASTRANOSTI.2.4.2 SUDSKA PSIHIJATRIJASUDSKA ILI FORENZINA PSIHIJATRIJA JE NEKRIVINA NAUNA DISCIPLINA KOJA PREDMET SVOG PROUAVANJA SVODI SAMO NA ONE DUEVNE POREMEAJE POJEDINCA KOJI SU U NEKOM ODNOSU SA PROPISIMA KRIVINOG PRAVA.RAZVOJ KRIVINOG PRAVA I NAUKE KRIVINOG PRAVAI KRIVINO PRAVO U RAZLIITIM PERIODIMA DRUTVENOG RAZVOJA 1.1 PERIOD PRVOBITNE ZAJEDNICEU PRVOBITNO ZAJEDNICI POSTOJALO JE SAMO UOBICAJNO KRIVINO PRAVO 1.2 ANTIKI PERIODANTIKI PERIOD ODNOSI SE NA ONAJ DEO ISTORIJE LJUDSKOG DRUTVA KOJI JE TRAJAO GOTOVO ETIRI HILJADE GODINA. NASTAMKOM PRVIH DRAVA POJAVILI SU SE I PRVI ZAKONICI, OD KOJIH JE NAJPOZNATIJI HAMURABIJEV ZAKONIK KOJI JE U 17. VEKU P.N.E. DONEO VAVILONSKI KRALJ HAMURABIJE.II NASTANAK I RAZVOJ DOMAEG KRIVINOG PRAVA2.1 OSVRT NA KRIVINO PRAVO BIVE JUGOSLAVIJERAZVOJ KRIVINOG PRAVA BIVE JUGOSLAVIJE MOE SE SAGLEDAVATI KROZ VIE PERIODA POLAZEI OD NJENOG NASTANKA 1918. GODINE PA SVE DO NJENOG KRAJA KOJI JE USLEDIO POETKOM 1992. GODINE.ZAVRETKOM PRVOG SVJETSKOG RATA OSNOVANA JE KRALJEVINA SRBA,HRVATA I SLOVENACA I NA NJENOJ TERITORIJI JE POSTOJALO EST RAZLIITIH PRAVNIH PODRUIJA.KRALJEVINA JUGOSLAVIJA DONELA JE 27, JANUARA 1929. CJELOVITI ZAKONIK KOJI JE STUPIO NA SNAGU 1. JANUARA 1930 GODINE.U DRUGOM PERIODU KOJI SE ODNOSI NA VREME OSLOBODILAKOG RATA, TJ OD 1941. DO 1945. GODINE, ANTIFAISTIKA VLAST U NASTAJANJU STVARALA JE SVOJE PRAVO KOJE JE BILO OGRANIENO NA OSTVARENJE NEODLONIH POLITIKIH CILJEVA .U TREEM PERIODU KOJI JE OTPOEOPO ZAVRETKU RATA STVARA SE DRUGA JUGOSLAVIJA U KOJOJ NARODNA VLAS MORALA DA SE BORI PROTIV OPASNIH POJAVA KOJE SU OMETALE PRIVREDNU OBNOVU ZEMLJE.ETVRTI PERIOD NASTUPA DONOSENJEM KRIVINOG ZAKONIKAOD 2. MARTA 1951. GODINE SA NJEGOVIM STUPANJEM NA SNAGU 1. JULA 1951. GODINE. NEDOSTATAK MU JE STO JE ZA VELIKI BROJ KRIVINIH DELA PREDVIAO SMRTNU KAZNU I TO JE IROKO DEFINISAO POJAM POLITIKOG KRIVINOG DELA.PETI PERIOD PRAKTINO JE OTPOEO DONOENJEM NAJPRE USTAVNIH AMANDMANA 1971., A ZATIM I USTAVA SFRJ OD 21. FEBRUARA 1974. GODINE KOJIM JE NAPUTENA KONCEPCIJA JEDINSTVENOG KRIVINOG ZAKONODAVSTVA IZ UGLAVNOM POLITIKIH RAZLOGA. 2.2 KRIVINO PRAVO BOSNE I HERCEGOVINEKRIVINO PRAVO BOSNE I HERCEGOVINE MOE SE SAGLEDAVATI KROZ TRI FAZE.PRVA FAZA BI OBUHVATALA PERIOD OD IZDVAJANJA BOSNE I HERCEGOVINE IZ SASTAVA BIVE JUGOSLAVIJE I NJENOG KONSTITUIRANJA U SAMOSTALNU DRAVU POETKOM 1992. GODINE DO ZAVRETKA RATA ODNOSNO DO ZAKLJUIVANJA DEJTONSKOG SPORAZUMA KRAJEM 1995. GODINE DRUGA FAZA JE PERIOD OD KRAJA 1995. GODINE DO 2003. GODINE. TRECA FAZA POELA JE POETKOM 2003. GODINE NAJPRE DONOENJEM KRIVINOG ZAKONA BOSNE I HERCEGOVINE U JANUARA TE GODINE, A POTOM I DONOENJEM DISTRIKTNOG ODNOSNO ENTITETSKIH KRIVINIH ZAKONA U PRVOJ POLOVINI 2003. GODINE.PRVU FAZU KARAKTERIE FUNKCIONISANJE DRAVE U RATNIM OKOLNOSTIMA. KAO POSLEDICA TOGA DOLO JE DO STVARANJA TRIJU TERITORIJALNIH CELINA KOJE SU BILE POD KONTROLOM VLASTITIH ORUANIH SNAGA, TO JE NEMINOVNO ZNAILO I POTPUNO SAMOSTALNU IZGRADNJU PRAVNOG SISTEMA SVAKE OD TIH CELINA. DRUGA FAZA RAZVOJA KRIVINOG PRAVA U BOSNI I HERCEGOVINI OTPOINJE ZAVRETKOM RATA I POTPISIVANJEM DEJTONSKOG SPORAZUMA KRAJEM 1995. GODINE. IZ USTAVA FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE PROIZILAZILO JE DA U NADLENOST FEDERACIJE SPADA UREENJE SAMO MANJEG BROJA KRIVINOPRAVNIH PITANJA, KAO TO SU TERORIZAM, KRIMINALITET KOJI SE ODNOSI NA PROIZVODNJU I PROMET OPOJNIH DROGA , ORGANIZOVANI KRIMINAL I TZV. MEU ENTITETSKI KRIMINAL. NA OSNOVU TOGA DONESEN JE KRIVINI ZAKON FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE KOJI JE STUPIO NA SNAGU U NOVEMBRU 1998. GODINE.NAKON TOGA REPUBLIKA SRPSKA JE 2000. GODINE DONELA KRIVINI ZAKONIK REPUBLIKE SRPSKE KOJI JE STUPIO NA SNAGU U OKTOBRU TE GODINE, A SVOJ KRIVINI ZAKON KASNIJE JE DONEO I BRKO DISTRIKT

TREA FAZA RAZVOJA KRIVINOG PRAVA OTPOELA JE POETKOM 2003. GODINE, KADA JE U JANUARU TE GODINE ODLUKOM VISOKOG PREDSTAVNIKA NAMETNUT KRIVINI ZAKON BOSNE I HERCEGOVINE SA NJEGOVIM STUPANJEM NA SNAGU 1. MARTA 2003. NAKON KZ BIH DONESENI SU I NOVI ENTITETSKI KRIVINI ZAKONI I KZ BRKO DISTRIKTA BIH, KOJI SU STUPILI NA SNAGU 1. JULA ODNOSNO 1. AVGUSTA ISTE GODINE.NAMETANJEM DRAVNOG KRIVINOG ZAKON BOSNA I HERCEGOVINA JE PRVI PUT DOBILA SVOJE AUTONOMNO KRIVINO ZAKONODAVSTVO KOJE JE AUTENTIAN IZRAZ NJENE SUVERENOSTI.OPTI DEO TIH ZAKONA JE I PO SVOJOJ ARHITEKTONICI I PO SVOM SADRAJU, UZ MANJE ILI VIE UGLAVNOM ZANEMARLJIVE RAZLIKE, VEOMA SLIAN, TO JE RAZUMLJIVO KADA SE IMA U VIDU DA I DISTRIKTNI I ENTITETSKI ZAKONI MORAJU BITI USAGLAENI SA DRAVNIM KRIVINIM ZAKONOM. U NAUCI KRIVINOG PRAVA KRAJEM XVIII I POETKOM XIX VEKA POSEBNO SE ISTIE ANSELM FOJERBAH 1775-1833, IJI RADOVI U KRIVINO PRAVNOJ NAUCI PREDSTAVLJAJU PRVU SISTEMATSKU RAZRADU KRIVINOG PRAVA NA NAUNIM PRINCIPIMA I NAPREDNIM IDEJAMA.STOGA SE SMATRA DA SE TAJ PISAC OSNIVA TZV. KLASINE KOLE U NAUCI KRIVINOG PRAVA.III KOLE KRIVINOG PRAVA3.1 KLASINA KOLA3.2 ANTROPOLOKA KOLATAKVU TEZU PRVI JE POSTAVIO ITALIJANSKI LENIK EYARE LOMBEOZO 1836-1909, SPECIJALISTA ZA SUDSKU MEDICINU, KOJI JE SVOJOM KNJIGOM OVEK ZLOINAC IZ 1876. GODINE UTEMELJIO TZV. ANTROPOLOKU KOLU U NAUCI KRIVINOG PRAVA. ANTROPOLOKIM MERENJIMA KOJA JE PROVEO NAD VELIKIM BROJEM OSUENIKA U ZATVORU U TORINU, ON JE UTVRDIO DA KOD NJIH POSTOJI ZNATAN BROJ FIZIKI I PSIHIKI ANOMALIJA, KOJI SU KAO TAKVI PO SVOJOJ PRIRODI, S TIM DA DRUGAIJI NI NEMOGU BITI, JER SU SE RODILI S ANOMALIJAMA KOJE IH NAGONE NA ZLOIN.PREMA LOMBROZU SVAKI ZLOINAC SE MOE PREPOZNATI PREMA VANJSKIM OBELEIJIMA KAO TO SU: KONSTRUKCIJA LOBANJE, NISKO ELO, IZBOENE JAGODINE KOSTI, JAKA VILICA IZBRAZDANO LICE, DUINA RUKU ITD.

3.3 POZITIVNA KOLA ILI SU TO DUEVNA OBELEIJA KAO TO SU: MORALNA NEOSETLJIVOST, EMOTIVNA HLADNOA, NEOBAZRIVOST, SVIREPOST, ITD.IDEJE KOJE JE ZASTUPAO EZARE LOMBROZO BILE SU INSPIRACIJA ZA DVOJICU ITALIJANSKIH PRAVNIKA KOJI SU IH DOPUNILI I RAZVILI U ODREENU KRIVINO PRAVNU I KRIMINALNOPOLITIKU DOKTRINU KOJA SE OBINO NAZIVA ITALIJANSKA POZITIVNA KOLA KRIVINOG PRAVA.PRVI OD NJIH JE ENRIKO FERI 1856-1928, KOJI JE IZLOIO SVOJU TEORIJU U KNJIZI KRIMINALNA SOCIOLOGIJA IZ 1881. GODINE, A DRUGI JE RAFAELE GAROFALO 1852-1924. KOJI JE SVIJE IDEJE IZLOIO U KNJIZI KRIMINOLOGIJA IZ 1885. GODINE IME JE DAO IME NOVOJ NAUCI.3.4 SOCIOLOKA KOLAPOD UTICAJEM FILOZOVSKOG POZITIVIZMA JAVLJAJU SE U DRUGOJ POLOVINI DEVETNAESTOG VEKA NOVE IDEJE ZA REFORMU KRIVINOG PRAVA I U DRUGIM ZEMLJAMA A NAROITO U NEMAKOJ.U TOM SMISLU ZA DALJI RAZVOJ NAUKE KRIVINOG PRAVA I KRIVINOG ZAKONODAVSTVA POSEBAN ZNAAJ IMA DOKTRINA IJI SU UTEMELJITELJI TROJICA PROFESORA KRIVINOG PRAVA, I TO PRIJE SVIH BERLINSKI PROFESOR FRANC VON LIST 1851-1919, KOJI JE 1889. GODINE ZAJEDNO SA ADOLFOM PRINSOM IZ BELGIJE 1845-1919, I G.A. VAN HAMELOM IZ HOLANDIJE 1842-1917, OSNAVAO MEUNARODNU KRIMINALISTIKU UNIJU SA CILJEM DA NA MEUNARODNOM PLANU PROPAGIRA NOVE KRIMINOPOLITIKE IDEJE I REFORMU TADA POSTOJEEG KRIVINOG PRAVA UNIJA JE DELOVALA SVE DO PRVOG SVETSKOG RATA, DA BI 1924. GODINE PRERASLA U MEUNARODNO UDRUENJE ZA KRIVINO PRAVO KOJE POSTOJI I DANAS. 3.5 NEOKLASINA KOLAKAKO JE LIST U GENEZI KRIMINALITETA STAVLJAO NAGLASAK NA SOCIJALNE FAKTORE, NJEGOVE IDEJE I NJEGOVIH ISTOMILJENIKA U LITERATURI SE NAZIVAJU SOCIJOLOKOM KOLOM.IZMEU PRISTALICA KLASINE KONCEPCIJE U KRIVINOM PRAVU, KOJA SE ZASNIVALA NA APSOLUTNOM INDETERIZMU, S JEDNE STRANE I PRISTALICA POZITIVNE I SOCIOLOKE KOLE IJE UENJE JE ZASNOVANO NA APSOLUTNOM DETERMINIZMU, U LITERATURI SE VODILA OTRA POLEMIKA. VREMENOM JE TA POLEMIKA SPLASNULA PA SE U PRVOJ POLOVINI DVADESETOG VEKA RAZVIJAJU TEORIJE KOJE PRIHVATAJU KAO KOMPROMISNO GLEDITE.3.6 POKRET DRUTVENE ODBRANATA NOVA SHVATANJA SU NA POZICIJAMA RELATIVNOG INDETERMINIZMA ILI RELATIVNOG DETERMINIZMA, ILI AK PRIHVATAJU INDIFERENTNO STANOVITE PREMA KOJEM PITANJE SLOBODE VOLJE UOPTE NIJE OD ZNAAJA ZA POSTOJANJE KRIVINE ODGOVORNOSTI .UKUPNOST TIH KNCEOCIJA OBINO SE OZNAAVA KAO NEOKLASINA KOLA KRIVINOG PRAVA.POJAM DRUTVENE ODBRANE NASTAO JE U OKVIRU ITALIJANSKE POZITIVNE KOLE.DRUTVENA ODBRANA I TRANSFORMACIJA KRIVINOG PRAVA IZ 1910. GODINE.DO PONOVNE UPOTREBE TERMINA DRUTVENA ODBRANA DOLAZI POSLE DRUGOG SVETSKOG RATA KADA OTPOINJE NOVA FAZA U RAZVOJU NAUKE KRIVINOG PRAVA.3.7 SAVREMENA KONCEPCIJA U NAUCI KRIVINOG PRAVAU NAUCI KRIVINOG PRAVA NE MOGU BITI POSTAVLJENA NEKA PRAVILA KOJA NE BI BILA PODLONA MENJANJU I DOPUNJAVANJU I KOJA BI OSTALA NEIZMENJENA ZA SVA VREMENA.S DRUGE STRANE SAVREMENO NEOKLASINO PRAVO JE ZASNOVANO NA DELU, A NE NA UINITELJU, TO ZNAI DA SE UINITELJ KANNJAVA ZBOG TOGA TO JE IZVRIO KRIVINO DELO.NEURAUNLJIV UINITELJ NIJE KRIV ZBOG SVOG DUEVNOG STANJA TO NEZNAI DA NIJE OPASAN ZA OKOLINU I DA NEE PONOVITI KRIVINO DELO, ZBOG EGA SE SMETA U USTANOVU RADI UVANJA I LEENJA. SAVREMENO KRIVINO PRAVO KARAKTERIE INJENICA DA SE SVE VIE NAPUTA IDEJA O KAZNI KAO ODMAZDI ZA UINJENO DELO TO SE JASNO VIDI IZ TOGA TO SVE VEI BROJ ZEMALJA UKIDA SMRTNU KAZNU I NA NJENO MESTO KAO SUPSTITUT STAVLJA KAZNU LIENJA SLOBODE U RAZNIM OBLICIMA, KAO TO SU DOIVOTNI ZATVOR ILI DUGOTRAJNI ZATVOR A SVE VIE SE NAGLAAVA ORJENTACIJA SPECIJALNU ILI GENERALNU PREVENCIJU KAO GLAVNI CILJ KAZNE JER PREVENTIVNE MERE TREBA DA BUDU OSNOVNE I NAJVANIJE U SUZBIJANJU KRIMINALKITETA.