Kotor

Koordinate: 42° 25′ 40” SG Š, 18° 46′ 7” IGDKoordinate: 42° 25′ 20” SGŠ, 18° 46′ 11” IGD Kotorje grad i opština na obali Bokokotorskog zaliva u CrnojGori. Grad ima oko 1 333 stanovnika, a opština Kotor 23000 stanovnika (2003).Stara mediteranska kotorska luka, okružena impresivnimgradskim zidinama, je vrlo dobro sačuvana i pod zaštitomje UNESKO-a, kao svetska kulturna baština. Između1420-1797 Kotor je sa okolinom pripadao Veneciji pa jevenecijanski uticaj ostavio trag na gradskoj arhitekturi.Kotorski zaliv (Boka Kotorska) jedan je od najdubljihi najdužih zaliva na Jadranskom moru pa se čestonaziva najjužnijim fjordom Evrope. Litice Orjena iLovćena koje natkriljuju grad predstavljaju jedan od na-jveličanstevnijih predela na Mediteranu.Poslednjih godina sve je veći broj turista koje privlačekako prirodna lepota Boke Kotorske tako i sam stari ko-torski grad.

1 Istorija

Ulica u Kotoru

Katedrala sv. Trifuna

Kotor je prvi put bio naseljen u vrijeme antičkog Rima,kada je bio poznat kao Acruvium i bio deo rimske provin-cije Dalmacije. Ascrivium ili Ascruvium prvi put sepominje 168. pne..Kotor je bio utvrđen još od ranog srednjeg veka, kada jeimperator Justinijan I sazidao tvrđavu iznad Ascrivium-a535, posle proterivanja Gota, a drugi grad je verovatnosazidao Konstantin Porfirogenit u 10. veku na visijamaiznad grada. Grad su 840. poharali Saraceni.Godine 1002. opljačkali su ga Bugari, a kasnije ga jebugarski car Samuilo predao Srbiji, ali je grad, pod za-štitom Srbije, a u savezu s Dubrovnikom, sačuvao nedir-nutim svoje republikanske institucije, i svoje pravo da za-ključuje ugovore i učestvuje u ratu. U to vreme on jeveć bio episkopsko sedište a u 13. veku su ustanovljenidominikanski i franjevački manastiri da spreče širenjebogumilstvaU 14. vijeku trgovina grada Cattaro, kako je tada zvan,konkurisala je dubrovačkoj i izazivala zavist Venecije.Treba spomenuti da je grad Kotor imao statut iz 1301.godine, kojim se dokazuje da je uvijek imao status grada.Za vrijeme dinastije Nemanjića, Kotor je uživao velikuautonomiju i povlastice. Pad Srbije 1389. ostavio je gradbez zaštite, i pošto je naizmjenice padao u ruke Mlečanai Mađara, konačno je 1420. došao pod mletačku vlast.Kotor su opsađivali i Turci 1538. i 1657, posjećivalaga kuga 1572, a gotovo je uništen u zemljotresima 1563i 1667. Po Sporazumu iz Kampo Fromija iz 1797.prešao je u ruke Austrije; ali je 1805, po sporazumuiz Presburga, dodeljen Italiji, da bi konačno postao diofrancuskog carstva 1810.

1

2 6 VANJSKE VEZE

Godine 1814, grad je vraćen Austriji posle Bečkog kon-gresa. Pokušaj prisilnog regrutovanja stanovništva, na-pušten 1869, ali uspešan 1881, izazvao je dve kratkotrajepobune među Krivošijama na zapadnoj strani planine Or-jena, za koje vrijeme je Kotor bio sjedište austrijskogštaba.U Prvom svetskom ratu Kotor je bio poprište žestokihborbi između Crne Gore i Austro-Ugarske. Posle 1918.Kotor je postao deo Jugoslavije, a posle 1945. deotadašnje Socijalističke Republike Crne Gore u okviru so-cijalističke Jugoslavije.Do početka 20. veka Hrvati su u Kotoru i drugim mes-tima Boke Kotorske činili većinu, dok su drugu velikuetničku grupu činili Srbi. U proteklom veku procenatHrvata je u ovom području naglo opadao, tako da danasvećinu stanovništva čine Crnogorci i Srbi.15. april 1979. godine, Kotor je doživio užasanzemljotres... i ostali gradovi Crne Gore i cijele JadranskeObale su pretrpili znatna oštećenja. Rekonstrukcija jetrajala 10 godina, pa i više za određena važna zdanja:Katedrala Svetog Trifuna, Crkva Svetog Luke, Kneževapalata itd. By:Nermina Palavrtic :)

2 Kultura

U srednjem veku u Kotoru su stvarali grčki slikari,medju kojima Nikola i Manojlo na početku XIV. vi-jeka. U XIII i XIV vijeku Kotor ima svoju apoteku iljekare, zlatare, kovače oružja i kovačnicu novca, bib-lioteku, klasično obrazovanje, teologe, komunalno ure-djenje grada i Statut, notarske knjige... Pre vise odpet vekova u Kotoru je živio poznati dućandžija MarinDruško.Vredi pomenuti i poznatog trgovca i kotorskogkapetana Marka Grgurovića. Kada je u pitanju kotorskarenesansa književnost valja pomenuti Đorđa Bizantija,koji vec 1532. u Veneciji štampa stihove na italijan-skom i latinskom. Ipak, najpolodonosniji renesansni po-eta je Kotoranin Ludovik Paskvalić( 1500 - 1551). Uzprethodnu dvojicu, XVI vek u Kotoru obilježio je i pjes-nik Ivan Bona Borilis.I teološki pisci su dali veliki kultorolški doprinos Ko-toru. Jedan od najznačajnijih je Luka Bizanti, koji je4. decenije upravljao kotorskom crkvom.

3 Obrazovanje

UKotoru se nalazi Institut za biologiju mora UniverzitetaCrne Gore. Takođe u Kotoru postoje Pomorski fakul-tet kao i Fakultet za turizam i hotelijerstvo UniverzitetaCrne Gore. Kotor ima studetski dom u Dobroti “Spasić-Masera”.U srednjoškolski centar koji se nalazi u Dobroti spadajuGimnazija, Srednja medicinska škola, Srednja ekonom-

ska škola kao i Nautička i Brodomašinska škola.Opština Kotor suočena sa krahom opštinskog budžeta za2011/12. nije raspisala konkurs za stipendiranje talento-vanih studenata, dok stipendiranje talentovanih učenikai nije predviđeno opštinskim budžetom. Tokom go-dine 2010/11. dodjeljeno je samo 20 stipendija, i za tusvrhu je izdvojeno 20.000 eura, dok se, primjera radi, zakancelarijski materijal potreban Opštini godišnje izdvaja25.000 eura.

4 Sport• Vaterpolo Klub Primorac , nekadašnji klupskiprvaci Evrope

• Vaterpolo Akademija Cattaro

• Fudbalski klub Bokelj

5 Slavni ljudi• Svetozar Marović , bivši predsjednik državne zajed-nice Srbije i Crne Gore

• Nikola Janović , poznati vaterpolista

• Boris Zloković , poznati vaterpolista

• Antonije Pušić - “RamboAmadeus” , poznati pjevači muzičar

• Ranko Perović , vaterpolo trener

• Danilo Saveljić , slovenski fudbaler

• Saša Balić , crnogorski fudbaler

• Marinko Madžgalj , poznati pjevač grupe Flamin-gosi i glumac

• Mirko Vičević , poznati vaterpolista i vaterpolotrener

• Vaso L. Ćuković , poznati dobrotvor

6 Vanjske veze• Kotor historical and tourist information with a lot ofpictures

• UNESCO: Natural and Culturo-Historical Regionof Kotor

• Fondacija za kulturu i tradiciju Boke “ProjekatRastko-Boka” Herceg-Novi

• Vijesti Fondacije “Rastko-Boka”

• KotorArt Festival

3

• Radio Kotor

• Kotor.biz - turistički informator

• Kotor kultura

4 7 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES

7 Text and image sources, contributors, and licenses

7.1 Text• Kotor Source: http://sh.wikipedia.org/wiki/Kotor?oldid=6474737 Contributors: Belirac, OC Ripper, Thijs!bot, JAnDbot, Aibot,VolkovBot, EmxBot, SieBot, Loveless, BodhisattvaBot, Alexbot, Idioma-bot, Luckas-bot, LaaknorBot, Nuada, Autobot, SassoBot,Rjecina2, SvetlanaC, Banepg, EmausBot, ZéroBot, Varosi.viktor, Tekstovi, WikitanvirBot, Munjanes, MerlIwBot, Slavoljub036, Salah44,Kolega2357, YFdyh-bot, Addbot, Zeljko80, Dcirovicbot, Petar stajišić i Anonymous: 12

7.2 Images• Datoteka:Alley_kotor.JPG Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/67/Alley_kotor.JPG License: CC-BY-SA-3.0Contributors: ? Original artist: ?

• Datoteka:Cathedral_Kotor.JPG Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Cathedral_Kotor.JPG License: CC-BY-SA-3.0 Contributors: Own work Original artist: Epiq

• Datoteka:Commons-logo.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Commons-logo.svg License: Public do-main Contributors: This version created by Pumbaa, using a proper partial circle and SVG geometry features. (Former versions usedto be slightly warped.) Original artist: SVG version was created by User:Grunt and cleaned up by 3247, based on the earlier PNG version,created by Reidab.

• Datoteka:Flag_of_Montenegro.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Flag_of_Montenegro.svg License:Public domain Contributors: Own work Original artist: B1mbo, Froztbyte

• Datoteka:Kotor_Montenegro.jpg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4d/Kotor_Montenegro.jpg License: CCBY 2.0 Contributors: originally posted to Flickr as Kotor Montenegro Original artist: Jason Rogers

• Datoteka:Montenegro_location_map.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Montenegro_location_map.svg License: CC BY-SA 3.0 Contributors: own work, using United States National Imagery and Mapping Agency data Original artist:NordNordWest

• Datoteka:Red_pog.svg Source: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/0c/Red_pog.svg License: Public domain Contribu-tors: Own work Original artist: Andux

7.3 Content license• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0